MODÉL WRITING WORKSHOP PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS KARANGAN ÉKSPOSISI : Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas VII A SMP Negeri 14 Bandung Taun Ajar 2012/2013.

(1)

Feni Ritasari, 2013

MODÉL WRITING WORKSHOP PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS KARANGAN ÉKSPOSISI

(Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas VII A SMP Negeri 14 Bandung Taun Ajar 2012/2013)

SKRIPSI

Disusun pikeun nyumponan salasahiji sarat Ujian Sarjana Pendidikan

Jurusan Pendidikan Bahasa Daérah

ku Feni Ritasari

0903883

JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA DAERAH

FAKULTAS PENDIDIKAN BAHASA DAN SENI

(2)

BANDUNG

2013

Oleh

Feni Ritasari

Sebuah skripsi yang diajukan untuk memenuhi salah satu syarat memperoleh gelar Sarjana pada Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni

Universitas Pendidikan Indonesia

(3)

Hak Cipta dilindungi undang-undang.

Skripsi ini tidak boleh diperbanyak seluruhnya atau sebagian,

dengan dicetak ulang, difoto kopi, atau cara lainnya tanpa ijin dari penulis.

LEMBAR PENGESAHAN SKRIPSI

FENI RITASARI 0903883

Disaluyuan jeung disahkeun ku:

Pangaping I,

Drs. H. Usep Kuswari, M.Pd NIP 195901191986011001

Pangaping II,

(4)

Kauninga ku

Pupuhu Jurusan Pendidikan Bahasa Daérah Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni

Universitas Pendidikan Indonesia

(5)

Modél Writing Workshop Pikeun Ngaronjatkeun

MODÉL WRITING WORKSHOP PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS KARANGAN EKSPOSISI

(Studi Kuasi Eksperimen Ka Siswa Kelas VII A SMPN 14 Bandung Taun Ajar 2012/2013)

Feni Ritasari

Regional Language Education Faculty of Education Languages and Arts

(6)

Keywords: Writing Workshop Models and Exposition Essay

MODÉL WRITING WORKSHOP PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS KARANGAN EKSPOSISI

(Studi Kuasi Eksperimen Ka Siswa Kelas VII A SMPN 14 Bandung Taun Ajar 2012/2013)

Feni Ritasari

Pendidikan Bahasa Daerah Fakultas Pendidikan Bahasa Dan Seni

Universitas Pendidikan Indonesia Email: feniritasari@yahoo.com

ABSTRAK

(7)

menunjukan data masih homogen, dengan fitung < ftabel yaitu 2,42 < 4,18. Uji gain

menunjukan adanya perbedaan signifikan yang pengaruh dari model writing workshopnya sebesar 4,3 dengan hasil prates 17,9 dan hasil postes sebesar 22,2. Sedangkan uji hipotesis dengan menggunakan taraf kepercayaan 95% titung > ttabel yaitu 9,9 > 2,7 karena adanya perbedaan yang signifikan antara hasil pretes dengan postes maka Ha (hipotesis kerja) diterima yaitu adanya perbedaan yang signifikan pada kemampuan menulis karangan eksposisi siswa kelas VII A SMPN 14 Bandung sebelum dan sesudah menggunakan model writing workshop. Maka dari itu model writing workshop mampu meningkatkan kemampuan menulis karangan eksposisi siswa kelas VIIA SMPN 14 Bandung.

(8)

DAPTAR EUSI

PANGJAJAP………..i

TAWIS NUHUN………ii

ABSTRAK….………iv

DAPTAR EUSI………..v

DAPTAR TABÉL………....ix

DAPTAR GRAFIK………..x

DAPTAR LAMPIRAN………...xi

BAB I BUBUKA 1.1Kasang Tukang Masalah………...………....1

1.2Watesan jeung Rumusan Masalah 1.2.1 Watesan Masalah.………4

1.2.2 Rumusan Masalah………4

1.3Tujuan Panalungtikan 1.3.1 Tujuan Umum………..4

1.3.2 Tujuan Husus………...5

1.4Mangpaat Panalungtikan 1.4.1 Mangpaat Tioritis……….…5

1.4.2 Mangpaat Praktis………..5

(9)

BAB II NULIS KARANGAN ÉKSPOSISI NGAGUNAKEUN MODÉL PANGAJARAN WRITING WORKSHOP, ANGGAPAN DASAR JEUNG HIPOTÉSIS PANALUNGTIKAN

2.1Bagbagan Nulis

2.1.1 Harti Nulis………....7

2.1.2 Fungsi Nulis………...8

2.1.3 Tujuan Nulis……….8

2.1.4 Mangpaat Nulis………....9

2.1.5 Rupa-rupa Wacana Tulisan……….………10

2.1.5.1 Dumasar tina média nu dipakéna………..10

2.1.5.2 Dumasar tina cara ngedalkeunana……….10

2.1.5.3 Dumasara tina pamarekanana………10

2.1.5.4 Dumasar tina wangunna……….11

2.1.6 Ciri-ciri Tulisan Hadé………..12

2.2Karangan Éksposisi 2.2.1 Wangenan Karangan Éksposisi………..14

2.2.2 Ciri-ciri Karangan Éksposisi………..15

2.2.3 Sarat Nulis Karangan Éksposisi……….15

2.2.4 Léngkah-Léngkah Nulis Karangan Éksposisi………....16

2.2.5 Métode- Métode Karangan Éksposisi………16

2.3Modél Pangajaran Writing Workshop 2.3.1 Wangenan Modél Pangajaran………18 2.3.2 Modél Writing Workshop………...19

2.3.3 Prinsip-Prinsip Modél Writing Workshop………..20

(10)

2.3.5 Prak-Prakan Nulis Karangan Éksposisi ngagunakeun Modél Writing

Workshop………...22

2.4Anggapan Dasar jeung Hipotésis Panalungtikan 2.4.1 Anggapan Dasar……….………...24

2.4.2 Hipotésis………24

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data……….25

3.2 Désain Panalungtikan………...25

3.3 Métode Panalungtikan………..26

3.4 Wangenan Operasional………....26

3.5 Instrumén Panalungtikan……….….27

3.6 Téknik Ngolah Data……….30

3.7 Téknik Ngumpulkeun Data………..34

3.8 Analisis Data 3.8.1Uji Normalitas………..35

3.8.2Uji Homogénitas………..37

3.8.3Uji Gain………...38

3.8.4Uji Hipotésis………39

(11)

4.2Kamampuh Nulis Karangan Éksposisi Siswa Kelas VIIA Sabada

Ngagunakeun Modél Writing Workshop………..………45

4.3Ngaronjatna Kamampuh Nulis Karangan Éksposisi Siswa Kelas VIIA Tina Hasil Uji Gain………..49

4.4Analisis Data 4.4.1Uji Sipat Data………...54

4.4.1.1 Uji Normalitas………...54

4.4.1.2 Uji Homogénitas…………...……….63

4.4.2Uji Hipotésis……….66

4.5 Kacindekan Analisis Data………...…...70

BAB V KACINDEKAN JEUNG RÉKOMÉNDASI 5.1 Kacindekan………..……...………..71

5.2 Rékoméndasi……...………..74

DAPTAR PUSTAKA…...………75

LAMPIRAN-LAMPIRAN………..77

(12)

BAB I

BUBUKA

1.1 Kasang Tukang Masalah

Kaparigelan nu kudu diajarkeun dina pangajaran Basa sunda salah sahijina nya éta kaparigelan nulis. Kaparigelan nulis téh mangrupa komponen tina opat kaparigelan basa nya éta kaparigelan ngaregepkeun (listening skill), kaparigelan nyarita (speaking skill), kaparigelan maca (reading skills), jeung kaparigelan nulis (writing skill). Éta opat komponen téh raket patalina ti mimiti ngaregepkeun, nyarita, maca, jeung nulis. Opat kaparigelan ieu enas-enasna mangrupa hiji beungkeutan anu gembleng, ku kituna éta opat kaparigelan basa téh disebut ogé catur tunggal.

Nulis mangrupa hiji cara pikeun ngayakeun komunikasi teu langsung, sabab unggal manusa ngabogaan ide/gagasan jeung kahayang anu kudu diwujudkeun sacara nyata. Cara ngawujudkeunana tangtu kudu merenah ngarah kaharti atawa kanyahoan ku baléréa lamun make hiji pakakas nya éta basa. Basa anu puguh entep seureuh jeung alurna tur écés pamaksudanana ilharna aya dina wangun tinulis.

(13)

gagasan jeung pamaksadan dina wangun tinulis kalawan hadé. Jalma-jalma nu tangtu wungkul nu mampu ngébréhkeun eusining haténa ngaliwatan basa tinulis kalawan hadé. Lantaran kaparigelan nulis atawa ngarang téh teu bisa datang kitu

wae, tapi kudu ngaliwatan prosés latihan jeung prakték nu sering jeung teratur (Tarigan, 2008:4).

Pangajaran nulis téh kaasup kana kagiatan makéna basa, nu salasahiji fungsina nya éta pikeun ngajarkeun kamampuh ngébréhkeun gagasan, pamadegan sarta pangalaman ngaliwatan basa tinulis. Luyu jeung tujuan utamana nya éta méré kesempatan ka siswa pikeun meunangkeun pangaweruh jeung pangalaman nulis sangkan mampuh ngébréhkeun gagasan, penghayatan, perasaan sarta pangalamanna ka jalma lian. Pangaweruh jeung pangalaman nulis mangrupa daya pikeun nguatkeun kamampuh siswa kana hasil diajar nulis, hususna mata pelajaran Basa Sunda. Daya éta dina kagiatan pangajaran diarahkeun pikeun ngaronjatkeun kamampuh nulis siswa kalayan ngagunakeun perasaan, penalaran, daya khayal, numuwuhkeun kapekaan ka masarakat, budaya jeung lingkungan pikeun dikomunikasikeun ka jalma lian.

(14)

kaasup masalah husus nya éta leungitna mood nulis, nu disababkeun ku kurangna ide, kasibukan, jeung writer block.

Ku kituna, masalah atawa problematika dina pangajaran nulis di sakola, hususna pangajaran nulis karangan éksposisi di SMP 14 Bandung teu jauh béda saperti nu diébréhkeun ku Zainurrahman, nya éta mayoritas siswa hésé néangan ide atawa imajinasi dina waktu nulis hiji karangan éksposisi. Kurangna imajinasi siswa nalika nulis karangan éksposisi nya éta kurang parigelna siswa dina ngawasa basa Sunda jeung kurangna kabeungharan kecap basa Sunda, kurang parigelna siswa dina ngabuka jeung nutup karangan éksposisi, sarta modél pangajaran atawa cara ngajar guru pikeun ngarangsang ide siswa teu menarik, jeung variatif.

Guru kudu bisa nyiptakeun suasana diajar nulis jadi matak resep, sangkan bisa ngirut haté siswa pikeun ngaréspon kana naon nu ditingali, didéngé sarta nu dirasakeun ku siswa sarta suasana nu mantak bisa ngarangsang ide siswa nalika nulis.

Dina sawatara modél pangajaran nu bisa nyiptakeun suasana nu matak pikaresepeun, katitén salah sahijina nya éta modél pangajaran Writing Workshop. Modél pangajaran Writing Workshop atawa modél Menulis Terbimbing saméméhna pernah digunakeun dina panalungtikan basa, di antarana: basa Indonésia, basa Inggris, basa Prancis jeung basa Sunda nya éta “Peningkatan

Keterampilan Menulis Karangan Deskripsi Melalui Teknik Menulis Terbimbing”

ku Syarif Amir , “Upaya Meningkatkan Kemampuan Menulis Puisi Melalui Prosedur Menulis Terbimbing” ku Dwi Hastari, “Penerapan Model Writing Workshop untuk Meningkatkan Kemampuan Menulis Bahasa Inggris” ku Isye Mulyani, “Model Pembelajaran Menulis Terbimbing Bahasa Prancis Berbasis Media Internet Melalui Mailing dan Blog” ku Tri Indri Handini jeung “Éféktifitas

Modél Writing Workshop Dina Pangajaran Kamampuh Nulis Surat Resmi” ku

(15)

Nilik kana hal éta, modél pangajaran Writing Workshop dianggap paling cocog pikeun pangajaran nulis karangan éksposisi sarta tina sababaraha panalungtikan nu geus aya ieu modél Writing Workshop téh acan diujicobakeun dina pangajaran nulis karangan éksposisi di SMP. Ku kituna, dilaksanakeun panalungtikan anu judulna “Modél Writing Workshop pikeun Ngaronjatkeun Kamampuh Nulis Karangan Éksposisi (study kuasi ékspérimén ka siswa kelas VII A SMPN 14 Bandung Taun Ajar 2012/2013)”.

1.2 Watesan jeung Rumusan Masalah 1.2.1 Watesan Masalah

Dumasar kana kasang tukang masalah nu diébréhkeun di luhur, aya sababaraha masalah anu muncul nya éta, kurang mampuhna siswa dina nulis karangan, siswa teu parigel dina ngagunakeun basa sunda, siswa teu bisa ngébréhkeun ide, siswa kurang minat dina pangajaran nulis, monotonna sistem pangajaran nulis jrrd. Tapi pikeun teu ngajembaran masalah nu di talungtik, panalungtik museurkeun panalungtikan kana modél pangajaran Writing Workshop pikeun ngaronjatkeun kamampuh nulis karangan éksposisi siswa kelas VII A SMPN 14 Bandung taun ajar 2012/2013.

1.2.2 Rumusan Masalah

Dumasar kana kasang tukang panalungtikan, aya sababaraha masalah anu perlu ditalungtik, saperti anu diébréhkeun ieu di handap:

1) Kumaha kamampuh nulis karangan éksposisi siswa kelas VII A SMPN 14 Bandung saméméh ngagunakeun modél Writing Workshop ?

(16)

3) Naha aya béda anu signifikan antara kamampuh nulis karangan éksposisi siswa VII A SMPN 14 Bandung saméméh jeung sabada ngagunakeun modél writing workshop?

1.3 Tujuan Panalungtikan 1.3.1 Tujuan Umum

Dumasar anu geus disebutkeun di luhur, sacara umum tujuan ieu panalungtikan nya éta pikeun ngukur atawa nguji kamampuh nulis karangan éksposisi ka siswa kelas VII A SMPN 14 Bandung.

1.3.2 Tujuan Husus

Sacara husus ieu panalungtikan miboga tujuan hayang ngadéskripsikeun: 1) kamampuh nulis karangan éksposisi siswa kelas VII A SMPN 14 Bandung

saacan ngagunakeun modél Writing Workshop;

2) kamampuh nulis karangan éksposisi siswa kelas VII A SMPN 14 Bandung sabada ngagunakeun modél Writing Workshop; jeung

3) bédana kamampuh nulis karangan éksposisi siswa kelas VII A SMPN 14 Bandung saméméh jeung sabada ngagunakeun model Writing Workshop

1.4 Mangpaat Panalungtikan 1.4.1 Mangpaat Tioritis

(17)

ngaronjatkeun kamampuh nulis, utamana nulis karangan éksposisi sarta mikanyaho tata cara nulis karangan éksposisi anu bener jeung hadé.

1.4.2 Mangpaat Praktis

Salian ti miboga mangpaat tioritis, ieu panalungtikan téh miboga ogé mangpaat praktis pikeun guru jeung siswa. Pikeun guru mangpaatna nya éta ngagampangkeun prosés ngajar nulis karangan éksposisi tur hasilna ogé nyugemakeun, sedengkeun pikeun siswa mangpaatna nya éta pikeun numuwuhkeun sikep positif kana pangajaran nulis tur ngagampangkeun prosés diajar nulis hususna nulis karangan éksposisi.

1.5 Raraga Tulisan

BAB 1 : BUBUKA, nu ngawengku kasang tukang masalah, watesan jeung rumusan masalah, tujuan panalungtikan, mangpaat panalungtikan, sarta raraga tulisan.

(18)

BAB III : METODOLOGI PANALUNGTIKAN, nu ngawengku metode panalungtikan, instrumen panalungtikan, sumber data panalungtikan, wangenan operasional, teknik ngumpulkeun data, teknik ngolah data jeung analisis data. BAB IV : DÉSKRIPSI JEUNG ANALISIS HASIL DATA, nu ngawengku kamampuh nulis karangan éksposisi saméméh jeung sabada ngagunakeun model writing workshop, uji sipat data nu ngawengku uji normalitas jeung uji homogenitas, uji gain, uji hipotésis jeung kacindekan analisis data.

(19)

BAB III

MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN

3.1 Sumber Data

Sumber data mangrupa sakabéh obyék nu ditalungtik, kaasup aspék-aspék anu dipaluruh sarta ditalungtik salila prosés panalungtikan. Dina ieu panalungtikan obyék datana langsung ditangtukeun lantaran metode nu digunakeun kuasi ékpérimén ka hiji kelas.

Sumber data dina ieu panalungtikan nya éta kelas VII A SMPN 14 Bandung taun ajar 2012/2013 anu jumlah siswana 35 siswa. Ieu kelas dipilih lantaran siswa kelas VII A loba nu teu mampuh nulis karangan éksposisi . sangkan leuwih jéntré ngeunaan kaayaan murid kelas VIIA di SMPN 14 Bandung, bisa katitén dina tabél ieu di handap:

Tabél 3.1 Sumber Data

Kelas Siswa Jumlah

Awéwé lalaki

VII A 13 17 30

3.2 Désain Panalungtikan

Sugiyono (2011: 109) nyebutkeun yén dina métode pre-experimental aya tilu rupa desain, nya éta One-Shot Case Studi, One Group Prétést-Posttest jeung Intec-Group Comparison.

(20)

treatment (model writing workshop). Ku lantaran kitu, hasil tina treatment bakal leuwih akurat sabab bisa ngabandingkeun hasil saméméh jeung sabada ngagunakeun treatment.

Sangkan leuwih jéntré désain panalungtikan pre-experimental nu digunakeun dina ieu panalungtikan, digambarkeun dina tabél ieu di handap:

Tabél 3.2 Desain Panalungtikan

O1 X O2

(Sugiyono, 2011:111)

Katerangan :

O1 : Nilai Prétés

O2 : Nilai Postés

X : Treatment

3.3 Métode Panalungtikan

Métode panalungtikan nya éta hiji cara ilmiah pikeun meunangkeun data nu valid kalayan tujuan bisa mekarkeun jeung ngabuktikeun hiji pangaweruh nu ahirna bisa digunakeun pikeun pamahaman jeung ngantisipasi masalah dina widang atikan, (Sugiyono, 2011:6).

Métode nu digunakeun dina ieu panalungtikan nya éta métode kuasi ékspérimén nu miboga tujuan pikeun ngukur kamampuh siswa dina nulis karangan éksposisi saméméh jeung sabada ngagunakeun modél Writing Workshop.

3.4 Wangenan Operasional

(21)

1) Modél Writing Workshop nya éta salasahiji modél pikeun pangajaran nulis nu dijadikeun treatment pikeun ngaronjatkeun kamampuh nulis karangan éksposisi siswa kelas VII A SMPN 14 Bandung taun ajar 2012/2013

2) Kamampuh Nulis Karangan nya éta tolak ukur tina kaparigelan siswa dina hiji kagiatan ngébréhkeun ide kana wangun tulisan nu dilaksanakeun ku siswa kelas VIIA SMPN 14 Bandung dina nulis karangan éksposisi saméméh jeung sabada ngagunakeun modél Writing Workshop.

3) Karangan Éksposisi nya éta karangan nu dijieun ku siswa kelas VII A SMPN 14 Bandung, eusina ngajéntrékeun tur medar hiji obyék atawa prosés nu tujuanana pikeun mekarkeun pangaweruh hiji jalma.

3.5 Instrumén Panalungtikan

Dumasar prinsipna panalungtikan nya éta ngalakukeun pangukuran, kusabab kitu kudu aya alat ukur nu hadé. Alat ukur dina panalungtikan biasana disebut instrumén panalungtikan. Jadi instrumén panalungtikan nya éta hiji alat nu digunakeun pikeun ngukur fenomena alam atawa sosial nu keur ditalungtik. Sacara spesifik sakabéh fenomena disebut variabel panalungtikan (Sugiyono, 2011:148).

Instrumén dina ieu panalungtikan fungsina pikeun ngumpulkeun data ngeunaan modél writing workshop pikeun ngaronjatkeun kamampuh nulis karangan éksposisi. Data nu dikumpulkeun dimimitian ku ngumpulkeun data prétés saméméh ngagunakeun modél writing workshop jeung dipungkas ku ngumpulkeun data postés sabada ngagunakeun modél writing workshop.

(22)

Tés nu digunakeun dina ieu panalungtikan nya éta tés subjéktif nu umumna bentuk éséy (pamaparan). Tés ieu dipilih lantaran dianggap saluyu pikeun ngébréhkeun kamampuh hasil diajar ngajar nulis karangan éksposisi kalayan obyéktif. Téma nu disodorkeun dina tés nya éta élmu pangaweruh ngeunaan tata cara nyieun kadaharan.

Instrumén nu bakal digunakeun dina ieu panalungtikan saperti ieu dihandap :

1) Instrumén Prétés

Kadaharan mangrupa hiji unsur peunting pikeun awak urang sabab loba pisan mangpaatna, dina kahirupan sapopoé urang tangtu waé manggihan kadaharan nu béda-béda saperti tina cara ngasakanana aya nu digoréng, ditumis, dikulub, diseupan, dibeuleum, jrrd. Tina rupa-rupa cara masakna éta, bisa jadi rupa-rupa kadaharan saperti : beuleum lauk, goréng cau, kulub sampeu, pépés hayam jrrd.

Dumasar pedaran diluhur, pék ayeuna jieun hiji karangan éksposisi kalayan téma tata cara nyieun kadaharan!

Katangtuan karangan :

 Loba karangan minimal sakaca, atawa 3 paragaraf

2) Intrumén Postés

(23)

Modél Writing Workshop Pikeun Ngaronjatkeun Kamampuh Nulis Karangan Éksposisi

(Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas VII A SMP Negeri 14 Bandung

a) Pék jieun hiji karangan éksposisi kalayan téma tata cara nyieun kadaharan! b) Léngkah-léngkah nulis karangan

a. Téangan judul dumasar téma nu geus ditangtukeun di luhur! b. Jieun raraga karanganna. karangan éksposisi kayalan ngagunakeun basa nu sopan.

(24)

3.6 Téknik Ngolah Data

Kamampuh awal (prétés) jeung kamampuh ahir (postés) mangrupa instrumén panalungtikan nu digunakeun dina ngumpulkeun data pikeun dianalisis jeung nguji hipotésis.

Dumasar kana patokan meunteun nu geus dijieun éta data hasil prétés téh dianalisis. Saterusna data dikelompokeun dumasar kana perséntasena , ku cara napsirkeun dina wangun table. Kumaha kamampuh siswa dina nulis karangan éksposisi saméméh jeung sabada ngagunakeun modél writing workshop.

(25)

henteuna varian sampel, kudu ngaliwatan uji homogenitas. Nu ahirna ngagunakeun uji gain pikeun mikanyaho hasil pretes jeung postes.

Saméméh ngolah data nu diébréhkeun di luhur, hasil nulis siswa dianalisis jeung diajén. Analisis nu digunakeun nya éta :

1) Kualitas jeung lingkup eusi, nya éta mariksa gagasan dina tulisan nu disusun ku siswa

2) Organisasi jeung tampilan eusi, ngawengku runtuyan kalimah nu sinambung antara hiji kalimah jeung kalimah séjénna, antara paragraf kahiji jeung paragraf saterusna.

3) Gaya basa, milih gaya sarta tulisan anu merenah, katitén tina ngagunakeun kalimah anu éféktif sarta ngagunakeun basa anu bener.

4) Wangun gramatikal, tulisan ngawengku kalimah nu ditulis ku murid, fungsi kalimah anu ngawengku jejer, caritaan, salaku unsur wajib aya sarta udagan, panglengkep jeung katerangan mangrupa unsur nu teu wajib aya.

5) Éjaan, dipuseurkeun dina ngagunakeun huruf kapital, ngamimitian nulis, ngagunakeun rarangken hareup jeung tanda baca.

6) Karapihan tulisan, mangrupa tampilan sacara fisik. Tulisan hasil murid anu bisa dibaca kalayan ngagunakeun hurup nu jelas. Sangkan cara meunteunna leuwih babari, kalayan rinci aspék-aspék anu dipeunteun aya dina tabél ieu di handap:

Tabél 3.3

Kriteria Meunteun Karangan Éksposisi

No Aspék

(26)

Ngarti pisan, pinuh ku gagasan, luyu jeung topik, jéntré pisan.

Ngarti, pinuh ku gagasan, luyu jeung topik, jéntré

Ngarti tapi kawates, gagasan ngawates, sarta jéntré ngawates

Kurang ngarti, kurang gagasan, kurang jéntré Teu ngarti, miskin gagasan, teu luyu jeung topik

Eusi lengkep pisan, rinci pisan, logis, kohési luhur pisan

Eusi lengkep, rinci, urutan logis, kohési kurang luhur

Eusi lengkep, kurang rinci, urutan logis, kohési kurang luhur

Eusi teu lengkep, kurang rinci, kurang logis,kohési teu luhur.

Eusi kurang pisan, teu rinci, urutan teu logis, teu aya kohési

C Gaya Basa

5

4

Merenah pisan, efektif pisan, ngawasa pisan milih kecap anu merenah

(27)

3

2

1

Merenah kalawan ngawates, milih kecap merenah aya kasalahan

Kurang merenah, kurang efektif, kurang ngawasa milih kecap, loba kasalahan Teu merenah, teu efektif, teu paham milih kecap, loba pisan kasalahan

Nyusun kalimah komplek, ngawasa pisan tatabasa

Nyusun kalimah basajan, saeutik kasalahan

tatabasana, kurang ngandung ma’na

Nyusun kalimah basajan, loba kasalahan tatabasa

Hésé nyusun kalimah basajan, loba kasalahan

tatabasa, ngawurkeun ma’na

(28)

Ngawasa pisan kaédah dina nulis kecap, teu aya kasalahan

Ngawasa kaédah dina nulis kecap, aya kasalahan

Ngawasa kaédah dina nulis kecap, teu loba kasalahan

Kurang ngawasa kana kaédah dina nulis kecap, loba pisan kasalahan

Teu ngawasa kana kaédah nulis, teu cukup pikeun dipeunteun

Alus pisan, rapi, babari kabaca, beresih Rapih, kabaca, saeutik corétan

Kurang rapih, kabaca, loba corétan

Teu rapih, loba anu teu kabaca, loba corétan, kotor

Teu rapih, tulisan teu kabaca

(29)

Dina kriteria pangajénan éta, panalungtik bisa nyaho kamampuh nulis karangan éksposisi siswa sabaraha nu kahontal kategorina hadé pisan, hadé, sedeng, kurang, jeung kurang pisan.

Léngkah-léngkah pikeun ngolah data sangkan bisa dianalisis saperti kieu :

1) Mariksa hasil nulis karangan éksposisi siswa hasil tés awal jeung tés ahir, sarta nyirian tulisan karangan éksposisi anu salahna.

2) Menteun hasil nulis karangan éskposisi

Pikeun nangtukeun peunteun atawa skor nulis karangan éksposisi siswa digunakeun pedoman meunteun saperti pedoman nilai diluhur. Skor nu kahontal ku siswa dirobah jadi skor ahir kalayan ngagunakeun rumus :

n = skor anu kahontal x 100 Skor ideal

Tabél 3.4

Kategori Kaparigelan Nulis Karangan Éksposisi No Kategori Skor

1 Mampuh >70 2 Can Mampuh <70

3) Ngasupkeun nilai tés awal jeung tés ahir kana tabél

Tabél 3.5

Skor Kamampuh Prétés Jeung Kamampuh Postés

(30)

3.7Téknik Ngumpulkeun Data

Téknik ngumpulkeun data dina ieu panalungtikan nya éta téknik tés pikeun préstasi diajar, tés nu dipilihna nya éta tés subjéktif. Tés subjéktif hakékatna tés dina wangun éséy nya éta jenis tés kamajuan diajar nu merlukeun jawaban nu sipatna bahasan atawa pamaparan (Arikunto, 2009:162)

Prétés dilaksanakeun pikeun meunangkeun data kamampuh awal dina nulis karangan éksposisi siswa kelas VII A di SMPN 14 Bandung sarta pikeun mikanyaho tingkat kamajuan siswa anu aya hubunganana jeung prosés pangajaran nu bakal dilaksanakeun. Sedengkeun postés dilaksanakeun pikeun meunangkeun data kamampuh ahir siswa kelas VIIA SMPN 14 Bandung, ngeunaan kamampuh nulis karangan éksposisi sabada ngagunakeun modél writing workshop.

3.8 Analisis Data 3.8.1 Uji Normalitas

Uji normalitas dilaksanakeun pikeun ngayakinkeun kamampuh siswa miboga distribusi anu normal, salaku sarat anu kudu dicumponan pikeun nguji kamampuh dua rata-rata. Pikeun nangtukeun yén data téh miboga sipat anu normal atawa henteu, nguji normalitas ngagunakeun rumus chi kuadrat (X2_).

Léngkah-léngkahna nya éta saperti dihandap ieu : 1) Nyieun tabél frékuénsi peunteun pretes jeung postés

(31)

Frékuénsi peunteun pratés jeung postés

Skor (x) F f.x f.x2 1

2

Σ

2) Ngitung rata-rata (mean) peunteun pretes jeung postés

M =

Σ

f x

Σ

f

3) Néangan standar deviasi (SD)

� = �� −

(��)

( − )

Katerangan :

SD = Standar déviasi

N = Jumlah subyék panalungtikan

Σfx2 = Jumlah frékuénsi nilai x

(Σfx)2 = Jumlah frékuénsi nilai x dikuadratkeun

4) Nangtukeun jumlah kelas (k)

k = +≤ atawa k = 1+3,33 Log n

5) Nyieun daftar frékuénsi obsérvasi jeung ékspétasi anu ngawengku; a) Nangtukeun rentang (r)

(32)

b) Nangtukeun panjang kelas (p)

p = �

6) Nangtukeun kelas frékuensi obsérvasi (O1) 7) Nangtukeun batas kelas (bk)

8) Nangtukeun z ( transformasi normal standar bébas kelas)

Z = (��−�̅) � Katerangan :

Z = transformasi normal standar bébas kelas bk = batas kelas luhur atawa batas kelas handap x_̅ = peunteun rata-rata skor

sd = nilai standar deviasi

9) Nangtukeun legana unggal kelas interval (L) L = Zs – Ztabél

10)Nangtukeun rumus-rumus frékuénsi ékspétasi (Ei)

Ei = N x L

11)Nangtukeun nilai X2 (chi kuadrat)

X2 = ( �− �) �

12)Nangtukeun derajat kebebasan (db) db = k-3

13) Nyieun tabél frékuénsi obsérvasi jeung frékuénsi ékspéktasi

Tabél 3.7

(33)

Peunteun Pretés Jeung Postés

Kelas 0i Bk handap

Bk

luhur Z1 Z2 Z1 tabél Z2tabél L Ei X 2

14)Nangtukeun normalitas ngagunakeun kriteria :

Upama X2itung <�2 tabél hartina distribusi data normal, tapi

Upama X2itung > X2tabél hartina distribusi data teu normal.

(Arikunto, 2006: 317)

3.8.2 Uji Homogénitas

Fungsi uji homogénitas nya éta pikeun mikanyaho homogen henteuna variasi sumber data. Cara nguji homogénitas sarua jeung uji normalitas ngagunakeun rumus chi kuadrat kalayan léngkah-léngkahna saperti ieu di handap: 1) Ngitung variasi sewang-sewangan kelompok

S

2

=

.�� − (��)

( − )

2) Néangan nilai F

F =

� �

(34)

Katerangan :

F = harga variasi nu rék ditéangan

S2b = variasi nu leuwih gede

S2k = variasi anu leuwih leutik

3) Ngitung db db1 = n-1

4) Nangtukeun F tabél, dumasar kriteriana :

Fitung < Ftabel hartina distribusi data homogén, tapi Fitung >Ftabel hartina distribusi data teu homogén.

(Arikunto, 2006:321)

3.8.3 Uji Gain

Fungsi tina uji gain pikeun nangtukeun naha aya béda nu signifikan antara tés awal jeung tés ahir. Tina uji gain ieu, bisa meunang gambaran ngeunaan pangaruh digunakeunana strategi modél Writing Workshop pikeun ningkatkeun kamampuh nulis karangan éksposisi kelas VII A SMPN 14 Bandung taun ajar 2012/2013. Pikeun nguji gain digunakeun tabél saperti ieu dihandap:

Tabél 3.8

Uji Gain (d) Tingkat Kamampuh Nulis Karangan Éksposisi Ngagunakeun Modél Writing Workshop

No Nama siswa Pretes Postés Σ D d2 1

(35)

Σ

3.8.4 Uji Hipotésis

Uji hipotésis digunakeun pikeun néangan daya béda jeung standar deviasi dina ngabuktikeun hipotésis. Léngkah-léngkah pikeun nguji hipotésis saperti ieu dihandap:

1) Nyieun tabél uji jumlah rata-rata pretes jeung postés Tabél 3.9

Uji jumlah rata-rata pretes jeung postés

No Pretes Postés d d2 Xd (d-Md) 1

2

Σ

2) Néangan béda mean tina pretes jeung postés

Md = ��

3) Ngitung derajat kabébasan (db) db = n-1

4) Ngitung t itung

_{�� }

=

�� −

(��)

(36)

=

�

��

( − )

Lamun titung > ttabel, hartina hipotésis ditarima yén aya béda nu signifikan antara hasil pratés jeung postes siswa kelas VII A SMPN 14 Bandung saméméh jeung sabada ngagunakeun modél writing workshop

Lamun titung <ttabel, hartina hipotésis ditolak yén teu aya béda nu signifikan antara hasil pratés jeung postes siswa kelas VII A SMPN 14 Bandung saméméh jeung sabada ngagunakeun modél writing workshop

(37)

BAB V

KACINDEKAN JEUNG RÉKOMÉNDASI

5.1 Kacindekan

Dumasar analisis nu dipedar di bab opat ngeunaan ngaronjatna antara hasil data prétés jeung postés dina nulis karangan éksposisi siswa kelas VII A SMPN 14 bandung saméméh jeung sabada ngagunakeun modél writing workshop bisa dicindekkeun yén :

(38)

2) Kamampuh ahir (postés) siswa kelas VIIA SMPN 14 Bandung dina nulis karangan éksposisi sabada ngagunakeun modél writing workshop nunjukeun katégori mampuh kalayan jumlah skor 666 nu skor rata-ratana 22,2 sarta peunteun rata-rata ti sakabéh siswa nya éta 74. Siswa nu mampuh dina nulis karangan éksposisi aya 27 urang sedengkeun nu masih kénéh can mampuh aya 3 urang saupama dipersentasekeun siswa nu mampuh aya 90% sedengkeun siswa nu can mampuh kénéh aya 10%. Salian ti éta, dina hasil postés ieu aspék-aspék nu dipeunteun dina nulis karangan éksposisi ogé nunjukkeun paningkatan. Saperti opat aspék nu nunjukkeun katégori hadé diantarana nya éta: (1) aspék kualitas jeung lingkup eusi kalayan skor rata-ratana 3,6 tina jumlah skor 109, (2) aspék wangun gramatikal kalayan skor rata-ratana 3,5 tina jumlah skor 105, (3) aspék éjaan kalayan skor rata-ratana 3,9 tina jumlah skor 119 jeung (4) aspék karapihan tulisan kalayan skor rata-ratana 4,3 tina jumlah skor 130 sedengkeun dua aspék lainna masih asup katégori sedeng diantarana nya éta aspék organisasi jeung tampilan kalayan jumlah skor 102 nu skor rata-ratana 3,4 jeung aspék gaya basa kalayan skor rata-ratana 3,2 tina jumlah skor 97. Ku kituna, tina hasil postés ieu bisa dicindekkeun yén kamampuh siswa kelas VIIA SMPN 14 Bandung sabada ngagunakeun modél writing workshop jadi mampuh dina nulis karangan éksposisi.

(39)

rata-Feni Ritasari, 2013

ratana ngan 6,0 (60) asup kana katégori can mampuh sedengkeun dina postés jumlah skor siswa kelas VIIA ngaronjat jadi 666 kalayan skor rata-ratana jadi 22,2 nu peunteun rata-ratana jadi 7,4 (74) asup kana katégori mampuh. Hartina tina hasil prétés ka postés jumlah skorna ngaronjat 128 atawa rata-rata jumlah skor ngaronjat 4,26. Salian ti éta, tina uji gain ieu bisa katitén ogé ngaronjatna aspék-aspék nu dipeunteun dina nulis karangan éksposisi nu diantarana nya éta: (1) aspék kualitas jeung lingkup eusi ngaronjat 17 skor atawa skor rata-ratana ngaronjat 0,6, (2) aspék organisasi jeung tampilan eusi ngaronjat ngaronjat 19 skor atawa skor rata-rata aspék organisasi jeung tampilan eusi ngaronjat 0,7, (3) aspék gaya basa ngaronjat 10 skor atawa skor rata-ratana ngaronjat 0,3, (4) aspék wangun gramatikal ngaronjat 17 skor kalayan skor rata-ratana ngaronjat 0,6, (5) aspék éjaan ngaronjat 41 skor nu skor rata-ratana ngaronjat 1,3, (6) , aspék karapihan tulisan jumlah skorna ngaronjat 20 skor kalayan skor rata-ratana ngaronjat 0,7. Ku kituna, gedéna pangaruh modél writing workshop pikeun nulis karangan éksposisi siswa kelas VIIA SMPN 14 Bandung nya éta 4,3 atawa 14,3 % hartina modél writing workshop bisa ngaronjatkeun kamampuh nulis karangan éksposisi siswa kelas VIIA SMPN 14 Bandung.

(40)

5.2 Rékoméndasi

Sabada dilaksanakeunna panalungtikan di SMPN 14 Bandung anu judulna

“Modél Writing Workshop Pikeun Ngaronjatkeun Kamampuh Nulis Karangan

Éksposisi” aya sababaraha hal nu baris ditepikeun sangkan ieu panalungtikan bisa leuwih ngaronjatkeun kamampuh siswa dina pangajaran nulis, nu diantarana nya éta :

1) Modél writing workshop kabuktian bisa ngaronjatkeun kamampuh nulis siswa dina nulis karangan éksposisi, dipiharep bisa digunakeun ogé ku guru mata pelajaran pikeun leuwih ngaronjatkeun kompetensi pangajaran séjénna, saperti nulis éséi, déskripsi, narasi, sajak jeung sajabana nu masih patali jeung mata pelajaran bahasa.

(41)

SMPN 14 Bandung lolobana siswa hésé meunangkeun ide pikeun nulis hiji karangan kalayan alesan bingung kudu nulis naon.

3) Dina prosés diajar ngajar ngeunaan nulis hiji karangan, guru kudu nungtun siswa dina nyieun hiji karangan sabab pangaweruh siswa masih keneh kawatesanan boh dina nangtukeun hal naon nu kudu ditulis, struktur karangan, jeung nu paling penting nya éta guru kudu nungtun siswa dina struktur éjahan nu bener lantaran sabada panalungtikan dikelas hususna VII A, rata-rata siswa teu paham kana struktur éjahan Basa Sunda.

(42)

DAPTAR PUSTAKA

Alwasilah, A. C dan Suzana, S. (2005). Pokoknya Menulis: Cara Baru Menulis dengan Metode Kolaborasi. Bandung: PT Kiblat Buku Utama

Ambo Enre, F. (1988). Dasar-Dasar Keterampilan Menulis. Jakarta: Departemen Pendidikan dan Kebudayaan.

AR, Syamsuddin dan Damaianti S. V. (2007). Metode Penelitian Pendidikan Bahasa. Bandung: Rosdakarya

Arikunto, S. (2006). Dasar-Dasar Evaluasi Pendidikan. Jakarta: Bumi Aksara

Atwell, Nancie. (1987). In the Middle: Writing, Reading, and Learning with Adolescents. Portsmouth, NH: Heinemann

Calkins, L.M and Harwayne. S. (1987). The Writing Workshop : A World of Difference. Portmouth, NH: Heinemann.

Carino, Peter. (1991). Basic Writing: A First Course. New York: Harpercollins

Dinas Pendidikan Jabar. (2007). Standar Kompetensi dan Kompetensi Dasar Mata Pelajaran Bahasa dan Sastra Sunda. Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat.

Goodman, Paul. S. (1986). Designing Effective Work Groups. San Fransisco: Jossey Bass

Keraf, Gorys. (1980). Komposisi. Flores: Nusa Indah

(43)

Mulyani, Isye.(2008). Penerapan Model Writing Workshop untuk Meningkatkan Kemampuan Menulis Bahasa Inggris Siswa Kelas XII IPS SMAN 11 Bandung. (Online), 13 halaman. Tersedia: http://jurnal.upi.edu/penelitian- pendidikan/view/557/penerapan-model-writing-workshop-untukmeningkatkan-kemampuan-menulis-bahasa-inggrissiswa-kelas-xii-ips-sman-11-bandung.html

(diakses 23 November 2012)

Nurjanah, Nunuy. (2008). Handout Teori Nulis, Bandung: UPI Jurusan Pendidikan Bahasa Daèrah

Nurjanah, Nunuy. (2005). Penerapan Model Belajar Kontruktivisme Dalam Pembelajaran Menulis Bahasa Indonesia. (Online), 37 halaman. Tersedia:

http://jurnal.upi.edu/penelitian-pendidikan/Penerapan-model-belajar-kontruktivisme-dalam-pembelajaran-menulis-bahasa-Indonesia.html (diakses 23

November 2012)

Pendekatan Lokakarya Penulis (The Writers Workshop Approach). (Online) tersedia : http://endonesa.wordpress.com/2008/09/08/pendekatan-lokakarya-penulis-the-writers-workshop-approach (diakses 23 November 2012)

Rahman. (2007). Model Mengajar dan Bahan Pembelajaran. Bandung : Alqaprint Jatinangor

Ruddel, R.B and Ruddel, M. P. (1995). Teaching Children to Read & Write: Becoming An Influential Teacher. Boston: Allyn and Bacon

Sudaryat, Yayat. (2010). Ulikan Wacana Basa Sunda. Bandung: Geger Sunten

(44)

Tarigan, Henry G. (2008). Menulis Sebagai Suatu Keterampilan Berbahasa. Bandung: Angkasa.

UPI. (2012). Pedoman Penulisan Karya Ilmiah , Bandung: UPI

MODÉL WRITING WORKSHOP PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS KARANGAN ÉKSPOSISI : Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas VII A SMP Negeri 14 Bandung Taun Ajar 2012/2013.

BAB I

BUBUKA

BAB III

MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN

M =

Σ

f x

Σ

f

S

=

F =

�� �

=

�� −

=

_{�� }