MÉDIA PILEM PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH SISWA MAKÉ UNDAK USUK BASA SUNDA.

(1)

No.738/FPBS/0251/2014

MÉDIA PILEM PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH SISWA MAKÉ UNDAK USUK BASA SUNDA

(Studi Kuasi Ékspérimén Siswa Kelas IX A MTs Negeri 1 Warudoyong Kota Sukabumi Taun Ajaran 2013/2014)

SKRIPSI

Diajukeun pikeun Nyumponan Salah Sahiji Sarat pikeun Nyangking Gelar Sarjana Pendidikan Bahasa Daerah

ku

Mohamad Irfan Ramdansyah NIM 1006286

JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA DAERAH FAKULTAS PENDIDIKAN BAHASA DAN SENI

UNIVERSITAS PENDIDIKAN INDONESIA BANDUNG

(2)

MÉDIA PILEM PIKEUN NGARONJATKEUN

KAMAMPUH SISWA MAKÉ UNDAK USUK BASA

SUNDA

(Studi Kuasi Ékspérimén Siswa Kelas IX A MTs

Negeri 1 Warudoyong Kota Sukabumi Taun

Ajaran 2013/2014)

Oleh

Mohamad Irfan Ramdansyah

Sebuah skripsi yang diajukan untuk memenuhi salah satu syarat memperoleh gelar Sarjana pada Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni

Juni 2014

Hak Cipta dilindungi undang-undang.

Skripsi ini tidak boleh diperbanyak seluruhya atau sebagian,

(3)

LEMBAR PENGESAHAN

MOHAMAD IRFAN RAMDANSYAH NIM 1006286

MÉDIA PILEM PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH SISWA MAKE UNDAK USUK BASA SUNDA

(Studi Kuasi Ékspérimén Siswa Kelas IX A MTs Negeri 1 Warudoyong Kota Sukabumi Taun Ajaran 2013/2014)

Disaluyuan jeung disahkeun ku: Pangaping I,

Dr. H. Dingding Haerudin, M.Pd. NIP 196408221989031001

Pangaping II,

Ade Sutisna, S.Pd. NIP. 197607312001121001

Kauninga ku

Pupuhu Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni

Universitas Pendidikan Indonesia

(4)

Mohamad Irfan Ramdansyah, 2014

Média pilem pikeun ngaronjatkeun kamampuh siswa maké undak usuk basa sunda Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu 1

vi

MÉDIA PILEM PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH SISWA MAKÉ UNDAK USUK BASA SUNDA

(Studi Kuasi Ékspérimén Siswa Kelas IX A MTs Negeri 1 Warudoyong Kota Sukabumi)1)

Mohamad Irfan Ramdansyah2) 1006286

ABSTRAK

Latar belakang penelitian ini adalah kurangnya kamampuan siswa kelas IX A MTs Negeri 1 Warudoyong dalam memakai undak-usuk basa Sunda. Metode yang digunakan dalam penelitian ini adalah metode kuasi eksperimen tanpa kelas kontrol. Teknik yang digunakan dalam penelitian ini adalah teknik tes. Untuk mengetahui kemampuan siswa dalam undak-usuk basa Sunda digunakan analisis data dengan cara analisis statistik, yaitu uji normalitas data mengunakan chi-kuadrat, uji homogenitas data menggunakan uji F, dan uji hipotesis menggunakan uji t. Berdasarkan hasil penelitian, diperoleh data yang menggambarkan peningkatan kemampuan siswa antara prates dan pascates. Dalam prates, hanya lima siswa saja yang mampu memenuhi syarat kelulusan yaitu sekitar 16.13%, sedangkan dalam pascates jumlah siswa yang mampu meningkat menjadi 21 siswa yaitu sekitar 67.74%. Berdasarkan hasil uji t, terbukti bahwa thitung (11,93) > ttabel (2,46), artinya hipotesis diterima. Berdasarkan hasil penelitian, dapat disimpulkan bahwa media meningkatkan kemampuan siswa kelas IX A MTs Negeri 1 Warudoyong Kota Sukabumi taun ajaran 2013/2014 dalam memakai undak-usuk basa Sunda.

Kata Kunci : media pilem, undak-usuk basa Sunda.

(5)

vi

2. Mahasiswa Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah FPBS UPI Bandung Angkatan 2010

FILM MEDIA TO IMPROVE STUDENTS’ ABILITY IN USING UNDAK

USUK BASA

(Quasi-Experimental Study of Students in IX A MTs Negeri 1 Warudoyong, Sukabumi, 2013/12014) 1)

Mohamad Irfan Ramdansyah2) 1006286

The lack of students’ ability of ninth graders MTs Negeri 1 Warudoyong in using undak usuk basa Sunda will be elaborated in this study. The quasi experimental method is used in this study that cannot be involved by control group. The test is used as a technique in conducting the study. For knowing the students’ ability in using undak usuk basa Sunda, statistical analysis will be used; hypothesis-test by using chi-kuadrat, homogeneity-test by using F-Test, and hypothesis-test by using T-Test. Pre-test and post-test are also related to the students’ ability. The result shows five students or 16.13% in pre-test. While twenty one students or 67.74% in post-test. It means that there is the increasing in pre-test and post-test. The data result of this study, T-Test, tvalue (11,93) > ttable (2,46), it means that the hypothesis is accepted. Based on the data result of this study, it shows media film can improve the students’ ability in using undak usuk basa Sunda. In this case, students’ of ninth graders in MTs Negeri 1 Warudoyong Sukabumi are the participants of this study.

(6)

vi

1. Skripsi ini di bawah bimbingan Dr. H. Dingding Haerudin, M.Pd. dan Ade Sutisna S.Pd.

(7)

Média pilem pikeun ngaronjatkeun kamampuh siswa maké undak usuk basa sunda

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu vii

DAFTAR EUSI

PERNYATAAN ... i

PANGJAJAP ... ii

CATUR NUHUN ... iii

ABSTRAK ... vi

DAFTAR EUSI ... vii

DAFTAR TABÉL ... x

DAFTAR GRAFIK ... xi

DAFTAR LAMPIRAN ... xii

BAB I BUBUKA ... 1

1.1 Kasang Tukang Masalah ... 1

1.2 Watesan jeung Rumusan Masalah ... 3

1.2.1 Watesan Masalah ... 3

1.2.2 Rumusan Masalah ... 3

1.3 Tujuan Panalungtikan ... 3

1.3.1 Tujuan Umum ... 3

1.3.2 Tujuan Husus ... 4

1.4 Mangpaat Panalungtikan ... 4

1.4.1 Mangpaat Tioritis ... 4

1.4.2 Mangpaat Praktis ... 4

1.5 Raraga Tulisan ... 4

BAB II ULIKAN TIORI, RARAGA PIKIR, JEUNG HIPOTÉSIS PANALUNGTIKAN ... 6

2.1 Ulikan Tiori ... 6

2.2 Média ... 6

2.2.1 Pungsi Media ... 7

(8)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu viii

2.2.3 Klasifikasi Média ... 11

2.2.4 Kriteria Milih Média ... 13

2.2.5 Média Audio Visual Gerak ... 15

2.2.6 Klasifikasi Pilem ... 16

2.2.7 Lengkah-lengkah Maké Pilem sakalu Média Pangajaran ... 16

(9)

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu ix

3.8.1 Uji Gain ... 40

3.8.2 Uji Hipotésis ... 41

BAB IV DESKRIPSI JEUNG HASIL ANALISIS KAMAMPUH SISWA DINA MAKÉ UUBS ... 45

4.1 Prak-prakan Maké Média Pilem dina Pangajaran UUBS ... 45

4.1.1 Milih Média Pilem ... 45

4.1.2 Skenario Proses Pembelajaran UUBS Maké Média Pilem ... 47

4.2. Kamampuh Awal UUBS Siswa Samemeh Maké Média Pilem ... 48

4.3 Kamampuh Akhir UUBS Siswa Samemeh Maké Média Pilem ... 50

4.4 Kamampuh UUBS Siswa Kelas IX A MTs Negeri 1 Warudoyong samemeh jeung sabada Maké Média Pilem... 52

4.5 Uji Sipat Data ... 54

4.5.1 Uji Normalitas ... 54

4.5.1.1 Uji Normalitas Data Pratés ... 55

4.5.1.2 Uji Normalitas Data Postés ... 57

4.5.2 Uji Homogenitas Data Pratés jeung Pascatés ... 60

4.6 Uji Gain ... 62

4.7 Uji Hipotésis ... 64

4.8 Pedaran Hasil Panalungtikan ... 66

BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN ... 68

5.1 Kacindekan ... 68

5.2 Rekomendasi ... 69

DAPTAR PUSTAKA ... 70

LAMPIRAN ... 73

(10)

1

BAB I BUBUKA

1.1 Kasang Tukang

Niténan kaayaan kiwari basa Sunda geus jarang dipaké deui, barudak kiwari leuwih mentingkeun basa deungeun tibatan basa indungna sorangan. Rupa-rupa alesan anu ngalantarankeun jarangna maké basa Sunda dina kahirupan sapopoé, ti mimiti hoream, géngsi, nepi ka aya nu nyebutkeun hésé basa Sunda mah, hésé sabab ayana undak-usuk basa Sunda anu disebut UUBS, ieu hal saluyu jeung nu diécéskeun ku Rosidi (2007:80-81) Basa Sunda dianggap pangajaran nu bangga salah sahijina ku sabab ayana undak-usuk dina basana nu ngabalukarkeun siswa “kuméok méméh dipacok”, hartina siswa sieun salah dina ngalarapkeun basa Sundana. Nurutkeun Sudaryat (2004:6) undak-usuk basa atawa tatakrama basa mangrupa sopan santun makéna Basa dina waktu komunikasi. Upama nitenan kana wangenan UUBS pikeun silih ajenan tangtu waé hal ieu penting pikeun urang Sunda, sabab Urang Sunda mah katelah soméah boh dina basana boh tingkah polahna.

Kiwari UUBS diajarkeun di sakola, najan euweuh dina standar kompetensi jeung kompeténsi dasar, tapi kapan UUBS mah aya dina pangajaran naon waé boh dina maca, ngaregepkeun, nulis, boh nyarita. Héséna ngajarkeun UUBS lantaran murid geus nganggap hésé kana basa Sunda.

Aya sababaraha faktor anu mangaruhan kana proses diajar nyaéta faktor siswa, sarana jeung lingkungan. Sarana mangrupa salah sahiji faktor anu baris dipaluruh dina ieu panalungtikan, sarana nu dimaksud kana alat atawa média anu dipaké dina prosés pangajaran. Loba alat atawa média pangajaran pikeun ngaronjatkeun kamampuh siswa dina maké UUBS nu kiwari sumebar di unggal sakola.

(11)

2

piringan, dan sebagainya.; b) Média audio visual diam contoh, pilemastip bersuara, slide bersuara, komik dengan suara; c) Média audio semi gerak contoh, telewriter, mose, dan média board; d) Média visual gerak contoh, pilem bisu; e) Média visual diam contoh microfon, gambar, dan grafis, péta globe, bagan, dan sebagainya; f)Média seni gerak; g) Média audio contoh, radio, telepon, tape, disk dan sebagainya; h) Média cétak contoh, Koran.

Ari pangajaran undak-usuk basa anu bosen, ditarékahan maké média anu ka hareupna sugan bisa ngaronjatkeun kamampuh dina maké UUBS. Dina ieu kasempétan baris maké média audio visual, nya éta média pilem.

Média pilem dipaké sabab dianggap média anu hadé, ngagabungkeun unsur audio jeung visual. Audio teh nyaéta sora, ari sora mah di regepkeun. Ari visual nyaéta gambar ari gambar mah di tempo. Ku sabab siswa béda-béda kamampuhna, aya siswa anu kamampuh diajarna bisa ngan ku ngaregepkeun hungkul, aya siswa anu kamampuhna ku nempo hungkul, aya ogé anu kudu duanana, ngaregepkeun jeung nempo. Ku kituna média pilem anu asupna kana audio visual dianggap miboga kaonjoyan dina prosés pangajaran.

(12)

3

Bandung (Jumiarti Gustiadianingrum, 2001), “Kamampuh Ngalarapkeun Tatakrama Basa Sunda dina Nulis Surat Pribadi Siswa SMA PaSundan 8, Bandung” (Witri Ermawati,2007), jeung “Kamampuh Ngalarapkeun UUBS dina Wacana Dialog Siswa Kelas X MA Al-Budayah, Batujajar (Ratih Nispusobariah, 2011)

Luyu jeung pedaran di luhur, panalungtik miboga kahayang pikeun ngayakeun panalungtikan ngeunaan “Média Pilem Pikeun Ngaronjatkeun Kamampuh Siswa Maké Undak-Usuk Basa Sunda”

1.2Watesan jeung Rumusan Masalah 1.2.1 Watesan Masalah

Dumasar kana masalah anu dipedar dina kasang tukang, ieu panalungtikan diwatesanan kana média pilem pikeun ngaronjatkeun kamampuh UUBS siswa MTs Negeri 1 Warudoyong Kota Sukabumi.

1.2.2 Rumusan Masalah

Saluyu jeung watesan masalah nu geus dipedar, ieu di handap dirumuskeun masalah anu ditalungtik:

a. Kumaha prak-prakan maké media pilem dina pangajaran UUBS?

b. Kumaha kamampuh siswa MTs Negeri 1 Warudoyong Kota Sukabumi kelas IX A taun ajaran 2013/2014 dina maké undak-usuk basa Sunda saméméh maké média pilem?

c. Kumaha kamampuh siswa MTs Negeri 1 Warudoyong Kota Sukabumi kelas IX A taun ajaran 2013/2014 maké undak-usuk basa Sunda sanggeus maké média pilem?

(13)

4

1.3 Tujuan Panalungtikan 1.3.1 Tujuan Umum

Dina ngalaksanakeun sagala hal pasti miboga tujuan, kitu deui ieu panalungtikan. Luyu jeung masalah-masalah nu geus dirumuskeun, tujuan umum ieu panalungtikan téh nya éta pikeun mikanyaho pangaruh média Pilem pikeun ngaronjatkeun kamampuh maké undak-usuk basa Sunda siswa.

1.3.2 Tujuan Husus

Sacara husus ieu panalungtikan miboga tujuan pikeun ngadéskripsikeun: 1) Prak-prakan maké média pilem dina pangajaran UUBS;

2) kamampuh siswa MTS Negeri 1 Warudoyong Kota Sukabumi dina maké undak-usuk basa Sunda samemeh maké média pilem;

3) kamampuh siswa MTS Negeri 1 Warudoyong Kota Sukabumi dina maké undak-usuk basa Sunda sanggeus maké média pilem; jeung

4) bédana kamampuh UUBS siswa di kelas IX A MTS Negeri 1 Warudoyong samemeh jeung sanggeus maké média pilem.

1.4 Mangpaat Panalungtikan 1.4.1 Mangpaat Tioritis

Ieu panalungtikan miboga mangpaat tioritis, di antarana ieu panalungtikan bisa nambahan pangaweruh nu maca, ogé bisa dijadikeun referensi pikeun panalungtikan sejenna anu aya patula-patalina ngaronjatkeun kamampuh UUBS, salian éta bisa ogé pikeun référénsi dina maké média pilem pikeun pangajaran hususna pangajaran undak-usuk basa Sunda.

1.4.2 Mangpaat Praktis

(14)

5

a) pikeun panalungtik, jeung umum bisa nambahan pangaweruh ngeunaan makéna média dina pangajaran undak-usuk basa Sunda.

b) pikeun guru bisa jadi référénsi maké media, hususna média Pilem dina pangajaran undak-usuk basa Sunda.

1.5 Raraga Tulisan

Ieu skripsi téh disusun jadi lima bab, bab I ngeunaan bubuka. Eusina ngébréhkeun kasang tukang panulis dina panalungtikan, watesan jeung rumusan masalah, tujuan panalungtikan anu ngawengku tujuan umum jeung tujuan husus. Mangpaat tulisan boh éta mangpaat praktis atawa mangpaat tioritis, jeung raraga tulisan dina ieu skripsi.

Bab II nyaéta tiori-tiori ngeunaan UUBS, Média pangajaran, pengajaran basa Sunda, jeung Hipotesis.

Bab III bagian skripsi anu ngebréhkeun ngeunaan métode anu digunakeun dina ieu panalungtikan, sumber data anu digunakeun dina panalungtikan, desain panalungtikan, teknik panalungtikan, instrumen panalungtikan, wangenan operasional.

Bab IV mangrupa bagian tina skripsi anu ngadéskripsikeun panalungtikan, prak-prakan panalungtikan, nganalisis data hasil panalungtikan, jeung medar ngeunaan pangaruh média pilem dina ngaronjatkeun kamampuh UUBS siswa.

(15)

30 BAB III

MÉTODE PANALUNGTIKAN

3.1 Lokasi jeung Subjek Panalungtikan 3.1.1 Lokasi Panalungtikan

Ieu panalungtikan dilaksanakeun di MTs Negeri 1 Warudoyong JL. Pramuka no.3 Gedongpanjang Kota Sukabumi.

3.1.2 Subjek Panalungtikan 3.1.2.1 Sumber Data

Numutkeun Arikunto (2010: 161) data téh sagala hasil catetan panalungtik, boh éta fakta atawa angka. Demi ari sumber data dina panalungtikan téh nya éta subjék timana éta data dicokot.

Dina ieu panalungtikan nu jadi sumber data data nyaéta siswa kelas IX A MTS Negeri 1 Warudoyong JL. RH Didi Sukardi Kota Sukabumi taun ajaran 2013/2014.

3.2 Desain Panalungtikan

Panalungtikan anu dilaksanakeun ieu maké desain Pretéstt jeung postés. Nurutkeun Cambell jeung Stanley dina Arikunto (2010:123) ngabagi jenis desain panalungtikan jadi dua nyaéta pra-ékspérimental design jeung True Exsperimental. Pra-Ékspérimental sok disebut ogé panalungtikan anu henteu sabenerna, atawa sok disebut “Quasi Ékspériment”. Disebut ékspérimén teu sabenerna, ku sabab ékspérimén jenis ieu mah can miboga sarat-sarat saperti cara ékspérimén ilmiah luyu kana aturan nu geus ditetepkeun.

(16)

31

Dina ieu panalungtikan, desain anu digunakeun nyaéta pretést- treatment-postést

Arikunto (2010:124) Katerangan :

O1 : pretést O2 : pascatés

X : treatment (siswa UUBS maké média Pilem, tuluy dibéré sawatara patalékan wangun tinulis ngeunaan UUBS).

3.3 Métode panalungtikan

Métode anu digunakeun dina ieu panalungtikan nya éta métode kuasi ékspérimén. Nurutkeun Arikunto (2010:123) kuasi ékspérimén sok disebut ékspérimén anu teu sabenerna. Disebut ékspérimén teu sabenerna, ku sabab ékspérimén jenis ieu mah can miboga sarat-sarat saperti cara ékspérimén ilmiah luyu kana aturan nu geus ditetepkeun.

Dina métode ieu panalungtikan dilakukeun dua kali tés, anu disebut pretést jeung postés. Mimiti dilakukeun pretést, tuluy dibéré perlakuan (pangajaran maké média pilem) terakhir dilakukeun postés.

3.4 Wangenan Operasional

Sangkan ieu panalungtikan téh puguh maksud, tujuan sarta udaganna, ogé teu nimbulkeun rupa-rupa tapsiran, di handap baris ditataan heula istilah-istilah anu aya patalina jeung ieu panalungtikan

(17)

32

a) Média nyaéta alat atawa bahan pikeun nepikeun informasi atawa pesen boh sacara lisan atawa tulisan.

b) Pilem dina KBBI (Kamus Besar Bahasa Indonesia) nyaéta selaput tipis berbahan seluloid yang digunakan untuk menyimpan gambar negatife dari sebuah objek. c) Kamampuh asal kecapna tina mampuh ditambahan rarangken ka-. Kecap

mampuh mibanda harti kuat, bisa.

d) Undak-usuk basa nyaéta tatakrama dina maké basa pikeun komunikasi

Dumasar kana wangenan di luhur, anu dimaksud “Média Pilem pikeun Ngaronjatkeun Kamampuh siswa make Undak Usuk Basa Sunda” dina ieu panalungtikan téh hartina ngadéskripsikeun pangaruh media pilem pikeun pangajaran undak usuk basa Sunda.

3.5 Instrumén Panalungtikan

Instrumén anu digunakeun dina ieu panalungtikan nyaéta tés. Dina kagiatan panalungtikan istrumen panalungtikan kacida pentingna, sabab insturmen ieu bisa mangaruhan kana data panalungtikan. Tés dilakukeun samemeh jeung sabada maké média pilem dina pangajaran UUBS.

Tés anu kahiji anu disebut pretést dilakukeun sangkan mikanyaho kamampuan awal siswa dina maham UUBS. Tés anu kadua disebut postés dilakukeun sabada maké média pilem pikeun nepikeun materi UUBS.

(18)

33

Pilem anu kadua (p2) judulna “Mela” pilem sumberna tina youtube. Pilem basa Sunda anu maké basa lemes. Obrolan antara hiji budak (Mela) jeung kolotna ngeunaan kahayang Mela dina neruskeun sakolana.

Tina dua pilem di luhur kapanggih sababaraha basa Sunda loma,basa Sunda lemes jeung paguneman basa sunda pikeun bahan instrumén panalungtikan saperti dina tabel 3.1 jeung 3.2.

Tabel 3.1

Data Basa Sunda Loma jeung Lemes dina Media Pilem No Basa sunda Loma Basa sunda Lemes Katerangan

pilem

Katerangan durasi

1 Mawa Nyandak, ngabantun (p1) 00.29

2 Meuli Mésér, ngagaleuh (p1) 09.34

3 Datang Dongkap, sumping (p1) 11.47

4 Gering Udur, teu damang (p1) 09.50

5 Babaturan Réréncangan (p1) 24.57

6 Imah Rorompok, bumi (p1) 00.54

7 Ngomong Ngarios (p2) 00.26

8 Maké Nganggo (p2) 04.01

9 Indit Mios, angkat (p1) 06.02

10 Baju Raksukan (p1) 17.16

Tabel 3.2

Data Paguneman UUBS dina Media Pilem

No Paguneman Katerangan pilem Katerangan durasi

(19)

34

B: muhun atuh sok geura (angkat) sep.

2 A: Moal (tuang) heula cep? Itu sangu tos asak.

B: Ngke wé mah asep (neda) na.

(p1) (06.07)

3 Kapayuna nganggo (raksukan)

téh sing leres jeung rapih. (p1) (17.22)

7 Barudak saha anu teu (sumping) ka sakola dinten ieu?

Katerangan: (p1) = pilem kahiji (gatika) (p2) = pilem kadua (mela)

Tina tabel di luhur, dijieun soal pikeun instrumén panalungtikan. Soal dina ieu tes kabagi jadi dua bagian, bagian kadua ngeunaan ngalemeskeun basa jumlahna aya 10 soal, bagian kadua ngalarapkeun UUBS kana kalimah, kalimahna nyaéta paguneman anu aya dina pilem, jumlahna aya 9 soal.

(20)

35

Kelas : No absen :

I. Di handap aya basa loma atawa kasar pék teangan basa lemes!

1) Baju 6) mawa / bawa

2) Meuli 7) gering

3) Datang 8) ngomong

4) Babaturan 9) meuli

5) Imah 10) maké

II. Perhatikeun kalimah dihandap, eusian titik-titik maké basa nu merenah! 1) A: Mah asep badé… heula.

B: muhun atuh, sok geura... sep. (indit) 2) A: Moal … heula sep? Itu sangu tos asak.

B: Ngké wé mah asep… na. (dahar)

3) Kapayuna nganggo... téh sing leres jeung rapih.(baju) 4) Ma kadieu sakedap, aya nu badé … ka ema. (diomongkeun) 5) Eta atuh gewat geura tektek… geus jabrig! (buuk)

6) Eta…na di sapatu warnana hideung, maké kaos kaki. (suku) 7) Barudak saha anu teu…. Ka sakola dinten ieu? (datang) 8) Sok teu kedah…. lebet wé kadieu. (éra)

9) A: eh ceu Eli kamana wae?

B: aya wae di bumi. Itu Pun lanceuk téh nuju…di bumi. (gering) 3.6 Teknik Ngumpulkeun Data

(21)

36

1) Asup ka kelas ngayakeun pretést, hal ieu dilakukeun sangkan mikanyaho kamampuan awal ngeunaan UUBS.

2) Ngajarkeun UUBS maké média pilem.

3) Ngalakukeun postés, dilaksanakeun sangkan mikanyaho pangaruh média pilem kana ngajarkeun UUBS.

3.7 Teknik Ngolah data

Data anu kakumpul tuluy diolah pikeun mikanyaho jawaban tina pasualan-pasualan anu aya dina ieu panalungtikan. Data anu diolah nyaéta data hasil pretést jeung postés.

3.7.1 Analisis hasil tés

1) Mariksa hasil tés, pretést jeung postés, tuluy méré skor. Tujuana pikeun mikanyaho rata-rata peunteun siswa, pikeun mikanyaho normalitas data ngaliwatan uji normalitas, pikeun mikanyaho homogén atawa henteuna varians sample kudu ngaliwatan uji homogénitas.

2) Ngadeskripsikeun hasil tés dina wangun table peunteun anu nyoko kana kriteria anu geus ditangtukeun.

3) Pikeun menteun hasil kamampuh siswa digunakeun pedoman menteun anu skor maksimalna nayéta 31 tina 19 soal. Soal bagian kahiji aya 10 soal, tiap soal miboga 2 jawaban, tiap jawaban bener dibere nilai 1. Bagean kadua aya 9 soal tiap soal bener miboga nilai 1.

(22)

37

3.7.2 Uji sifat data

Dina uji sifat data ngawéngku uji normalitas jeung uji homogénitas. Uji normalitas pikeun nangtukeun distribusi data, normal atawa henteuna. Ari uji homogénitas variasi tujuanna pikeun nangtukeun homogénitas nilai siswa.

3.7.2.1 Uji Normalitas

Uji normalitas miboga tujuan pikeun ngayakinkeun yén kamampuh siswa miboga distribusi anu normal, pikeun nangtukeun yén éta data téh miboga sifat anu normal atawa henteu bisa maké rumus Chi-Kuadrat (X2).

Pikeun nguji normalitas peunteun, aya sababaraha léngkah nu kudu dilaksanakeun, saperti anu ditétélakeun ieu di handap.

1) Nyieun tabél frékuénsi peunteun.

Tabél 3.3 Frékuénsi Peunteun

No Skor (x) F f.x f.x2

2) Ngitung rata-rata (méan) peunteun pretés

(23)

38

Subana (2000:65) 3) Ngitung Standar Deviasi

4) Nyieun tabél frékuénsi obsérvasi jeung frékuénsi ékspéktasi. Tabél 3.4

Frékuénsi Observasi jeung Frékuénsi Ékspéktasi Kelas

Interval Oi Bk Z

Z

(tabél) L Ei X

2

a. Nangtukeun jumlah kelas.

Katerangan : k : lobana kelas

n : lobana data (frékuénsi) 3,3 : wilangan konstan

Subana (2000:39) b. Ngitung rentang (r) maké rumus ieu di handap.

r = skor panggedéna – skor pangleutikna

(24)

39

Subana (2000:38)

c. Ngitung panjang kelas (p)

Katerangan : p : panjang kelas r : rentang k : lobana kelas

Subana (2000:40) d. Ngitung nilai tengah antara interval handap jeung luhur (bk) e. Ngitung Z

f. Nangtukeun legana unggal kelas interval (L) L = Zs - Ztabél

g. Ngitung frékuénsi observasi (oi)

h. Ngitung frékuénsi ékspéktasi (Ei) Ei = n x L

i. Nangtukeun Chi Kuadrat

Subana (2000:124)

(25)

40

5) Nangtukeun drajat kebébasan (db)

Sudjana (2005:293)

6) Nangtukeun Chi Kuadrat tina daftar 7) Nangtukeun Normalitas

1. X2itung < X2tabél, hartina distribusi data normal. 2. X2itung > X2tabél, hartina distribusi data teu normal.

3.7.2.2 Uji Homogénitas

Uji homogénitas miboga tujuan nyaéta pikeun mikanyaho homogén henteuna sampel tina populasi anu sarua.

Pikeun nangtukeun homogénitas, léngkahna saperti ieu di handap. 1) Ngitung variasi masing-masing kelompok.

a. Variasi pretést (S12)

Sudjana (2005:95) b. Variasi pascatés (S22 )

Sudjana (2005:95) 2) Ngitung harga variasi (F)

db = k – 3

S12

S22

(26)

41

3) Ngitung darajat kabébasan (db)

4) Nangtukeun F tabél

Nilai F tabél kalayan maké taraf kapercayaan 99%

5) Uji homogénitas, nangtukeun homogén henteuna data maké kritéria ieu di handap.

Fitung < Ftabél, hartina variasi sampel homogén Fitung > Ftabél, hartina variasi sampel teu homogén

3.8 Uji Gain jeung Uji Hipotésis 3.8.1 Uji gain

Uji gain dilakukeun pikeun mikanyaho bédana rata-rata dina hasil pretést jeung postés. Tina hasil uji gain ieu bisa menangkeun gambaran ngeunaan pangaruh média pilem pikeun ngaronjatkeun kamampuh UUBS pikeun siswa kelas IX. rumusan pikeun ngajawab yén aya béda anu signifikan atawa henteu sanggeus dibéré perlakuan, dirumuskeun saperti ieu di handap.

1) Ha : Xtés awal ≠ Xtés ahir, hartina aya béda anu signifikan antara jumlah rata-rata pretést jeung jumlah rata-rata pascatés.

2) Ho : Xtés awal = Xtés ahir, hartina henteu aya béda anu signifikan antara jumlah rata-rata pretést jeung jumlah rata-rata pascatés.

Tabél 3.5

Uji Gain (d) Tingkat Kamampuh UUBS

(27)

42

awal

3.8.2 Uji hipotésis

Pikeun nangtukeun uji hipotésis aya dua cara. Kahiji, saupama data hasil uji normalitas nuduhkeun yén éta data téh miboga distribusi data anu normal, éta data téh dina nguji hipotésisna maké statistik paramétris kalawan maké uji t-tést. Kadua, saupama data hasil normalitas téh nuduhkeun yén data téh miboga distribusi data anu teu normal, éta data téh dina nguji hipotésisna maké statistik nonparamétris kalawan maké Uji Wilcoxon.

1) Statistik Paramétris

Statistik Paramétris digunakeun pikeun nguji hipotésis anu distribusi datana normal. Léngkah-léngkahna nyaéta saperti ieu di handap.

a. Nangtukeun rata-rata (méan) tina béda pretést jeung pascatés kalawan maké rumus ieu di handap.

b. Ngitung darajat kabébasan (db) kalawan rumus

c. Ngitung jumlah kuadrat deviasi

(28)

43

d. Ngitung t kalawan rumus

Arikunto (2010:349) Katerangan :

Md : mean tina béda pretést jeung pascatés xd : déviasi

∑x2_{d : jumlah kuadrat déviasi} N : subjék dina sampel d.b : ditangtukeun ku (N-1)

ditarima henteuna hipotésis maké kritéria ieu di handap.

a) Lamun titung > ttabél, hartina hipotésis ditarima, yén média pilem téh éféktif dina ngaronjatkeun kamampuh UUBS siswa kelas IX A MTs Negeri 1 warudoyong Kota Sukabumi.

b) Lamun titung < ttabél, hartina hipotésis ditarima, yén média pilem téh teu éféktif dina ngaronjatkeun kamampuh UUBS siswa kelas IX A MTs Negeri 1 warudoyong Kota Sukabumi.

2) Statistik Nonparamétris

(29)

44

Statistik nonparamétris digunakeun pikeun nguji hipotésis anu distribusi datana teu normal. Téhnik statistik anu dipaké nyaéta Uji Wilcoxon. Léngkah-léngkah uji wilxocon nya éta

a. Asupkeun peunteun pretést siswa kana kolom ka-2 (XA1). b. Asupkeun peunteun pascatés siswa kana kolom ka-3 (XB1).

c. Itung bédana antara pretést jeung pascatés ku cara XA1-XB1 tuluy asupkeun hasilna kana kolom ka-4.

d. Nangtukeun jenjang ku cara ngurutkeun hasil béda tina kolom ka-4 timimiti nilai béda anu pangleutikna nepi ka anu panggedéna.

e. Sanggeus diurutkeun, misalna aya nilai anu sarua. Pikeun nangtukeun jenjangna, éta niléy téh dijumlahkeun tuluy dibagi dua. Nilai tina hasil ngabagi téh mangrupa hasil jenjangna.

f. Sanggeus diurutkeun, asupkeun nilai jenjang JB kana kolom ka-5. g. Ngasupkeun nilai jenjang anu positif kana kolom ka-6, misalna aya

nilai béda anu négatif asupkeun kana kolom ka-7

h. Ningali kana tabél harga-harga kritis uji wilcoxon, misalna jumlah n = 23 kalawan maké taraf kasalahan 5% Wtabél = 73.

i. Data anu geus diitung tuluy diasupkeun kana tabél uji wilcoxon ieu di handap.

Tabél 3.6 Tabél Uji Wilcoxon No.

siswa XA1 XB1

Béda Tanda jenjang

XA1 – XB1 Jenjang + -

(30)

45

XA1 = Peunteun pretést XB1 = peunteun pascatés j. Ditarima henteuna hipotésis

k. Dina uji wilcoxon maké kritéria ieu di handap

a) Lamun Witung (-) < Wtabél dumasar taraf nyata nu ditangtukeun, hartina Ha ditarima, yén média pilem boga pangaruh dina nngaronjatkeun kamampuh UUBS.

(31)

68

BAB V

KACINDEKAN JEUNG REKOMÉNDASI

5.1 Kacindekan

Dumasar kana hasil panalungtikan pangaruh média pilem pikeun ngaronjatkeun kamampuh UUBS siswa kelas IX A MTs Negeri 1 Warudoyong taun ajar 2013/2014, bisa dicindekkeun kieu:

1) Kamampuh UUBS siswa kelas IX A MTs Negeri 1 Warudoyong taun ajar 2013/2014 sanggeus maké média pilem téh ngaronjat. Ieu hal bisa katitén tina hasil tés awal jeung tés ahir siswa. Saméméh maké média pilem dina pangajaran UUBS. Aya 26 urang atawa 83.87% siswa anu meunang peunteun ˂ 65 kalawan katégori can tuntas, jeung 5 urang atawa 16.13% siswa anu meunang peunteun ≥ 65 kalawan katégori tuntas. Sabada maké média pilem dina pangajaran UUBS. Aya 21 urang atawa 67.74% siswa anu meunang

peunteun ≥ 65 kalawan katégori tuntas, jeung 10 urang atawa 32.25% siswa

anu meunang peunteun ˂ 65 kalawan katégori can tuntas.

2) Aya béda nu signifikan tina hasil rata-rata tés awal jeung tés ahir kamampuh UUBS siswa kelas Siswa kelas IX A MTs Negeri 1 Warudoyong taun ajar 2013/2014 saméméh jeung sanggeus ngagunakeun media pilem. Hasil rata-rata tés awal nya éta 55.19% ngaronjat jadi 69.70% tina hasil tés ahir, anu ngahasilkeun rata-rata gain 14.15%.

(32)

69

5.2 Rekomendasi

Sabada dilaksanakeun panalungtikan ngeunaan kamampuh UUBS siswa kelas IX A MTs Negeri 1 Warudoyong taun ajar 2013/2014 maké média pilem, aya sababaraha rékomendasi saperti di handap.

1) Média pilem geus kabukti bisa ngaronjatkeun kamampuh UUBS kelas IX A MTs Negeri 1 Warudoyong taun ajar 2013/2014. Kukituna, média pilem bisa dipaké alternatif pangajaran pikeun ngaronjatkeun kamampuh UUBS.

2) Média pilem anu dipake pikeun pangajaran UUBS diusahakeun kudu saluyu jeung umur siswa.

3) Ayana panalungtikan nu leuwih ngeunaan média pilem pikeun matéri pangajaran anu liana bisa leuwih ngabuktikeun kaéféktifan eta media.

4) Pikeun panalungtik kudu leuwih asak deui dina ngararancang prak-prakan ngagunakeun média pilem pikeun pangajaran UUBS.

(33)

73

DAPTAR PUSTAKA

Anitah, Sri. 2010. Media Pembelajaran. Surakarta: Yuma Pustaka

Arikunto, Suharsimi. 2010. Prosedur Penelitian Suatu Pendekatan Praktik. Jakarta: Rineka Cipta

Arsyad, Azhar. (2013). Media Pembelajaran. Rajawali Pers: Jakarta.

Basyirudin, Asnawir. 2002. Media pembelajaran. Jakarta; Delia Citra Utama Danadibrata, R.A. 2009. Kamus Basa Sunda. Bandung: PT Kiblat Buku Utama Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat. 2006. Standar Kompetensi dan

Kompetensi Dasar Mata Pelajaran Bahasa Sunda. Bandung: Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat.

Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat. 2007. Standar Kompetensi dan Kompetensi Dasar Mata Pelajaran Bahasa dan Sastra Sunda. Bandung : Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat.

Furchan, Arief. 2011. Pengantar penelitian dalam pendidikan. Yogyakarta: Pustaka Pelajar.

Hidayat, R.T, dkk. 2010. Peperenian Urang Sunda. Bandung: Kiblat

Iskandarwasissid, Dadang S. 2011 Strategi Pembelajaran. Bandung: PT Remaja Rosdakarya.

Kuswari, Usep. 2008. Penelitian Pendidikan Bahasa. Bandung : Universitas Pendidikan Indonesia.

Nurjanah, Nunuy. 2008. Tiori Nulis. Bandung: JPBD Universitas Pendidikan Indonesia Press.

Panitia Kamus Lembaga Basa jeung Sastra Sunda. 2007. Kamus Umum Basa Sunda. Bandung: Geger Sunten

(34)

74

Rosidi, Ajip, dkk. 1987. Polemik Undak Usuk Basa Sunda. Bangdung; Mangle Panglipur.

Sudaryat, Yayat. 2004. Élmuning Basa. Bandung :Walatra.

Sudaryat, Yayat, Drs. 2007. Tata Basa Sunda Kiwari. Yrama Widya: Bandung Sudaryat, Yayat. 2011. Makna dalam Wacana. Bandung: CV. Yrama Widya Sudjana, Nana. 2011. Media Pengajaran. Bandung: Sinar Baru Algesindo

Suryabrata, Sumadi.1983. Metodologi Penelitian. Jakarta: PT RajaGrafindo persada.

Tamsyah, B. R. 2011. Kamus Undak-Usuk Basa Sunda. Bandung: Geger Sunten Tamsyah, B.R. 2010. Galuring Basa Sunda. Bandung: Pustaka Setia