هفلؤم رب یعامتجا هیامرس ریثأت یسررب یرکف هیامرس یاه
( هعلاطم دروم :
م روما لک هرادا مق ناتسا یتایلا
)
یلکوت للهادبع یدنیل روپزیزع دمصلادبع ،1
2
ییاضر ماهلا ، ییازریم فرشا ،2
2
1 . رایداتسا وژپ ه هاگشناد و هزوح هاگش ناریا ،مق ،
2 . ناریا ،نارهت هاگشناد یباراف سیدرپ ،یتلود تیریدم دشرا یسانشراک یوجشناد
( تفایرد خیرات :
91 / 50 / 19 شریذپ خیرات ؛ :
42 / 51 / 19 )
هدیکچ
یناسنا تاطابترا و نانکراک شقن ملع نوزفازور تفرشیپ اب (
هیامرس یناسنا یاه ) کش رااکشآ شیپ زا شیب هعماج و نامزاس تفرشیپ رد
تسا . نآ نزاس شقن و تسا ش هجوت یراف هیامرس و یعامتجا هیامرس هب ریخا ههد ود رد ینامزاکس رکترب درکالمع و تفرکشیپ رد اکه
سا ش ییأت ت
. هفلؤم رب یعامتجا هیامرس شقن رضاح قیقحت تکسا درک یسررب مق ناتسا یتایلام روما لک رادا رد یراف هیامرس یاه
.
تسا یگتسبمه و یفیصوت شور رظن زا و ،یدربراک ،ف ه رظن زا قیقحت نیا .
یقحت نیا یرامآ هعماج 924
نامزاکس نکیا ناکنکراک رکفن
دا عت هک ،تسا دوب 952
هب رفن روط ن ش باختنا یفداصت .
تسا درا ناتسا همانشسرپ شهوژپ رازبا .
هکیززت و یباکیزرا و
داد لکیلحت اکب اکه
ل م مرن و یراتخاس تلاداعم یزاس رازفا
Smart-PLS تسا هتفرگ مازنا
. ینعم زا یکاح جیاتن هفلؤم رب یعامتجا هیامرس رثا یراد
یاکه
بار و یناسنا ،یراتخاس هیامرس لماش یراف هیامرس هط
تسا یا . دوبهب تهج ،نایاپ رد هفلؤم و یعامتجا هیامرس
رد یرکاف هیامرکس یاکه
یدرگ حرطم ییاهداهنشیپ نامزاس .
ناگژاودیلک
هطبار هیامرس ،یناسنا هیامرس ،یعامتجا هیامرس یراتخاس هیامرس ،یا
.
هدنسیون لوئسم ، همانایار a.s.azizpour.l@ut.ac.ir:
رود ه 1 ، رامش ه 2 ناتسمز ، 1131
تاحفص 282 ـ 262
همدقم رد ناهج ینونک هک رصع تلاوحت ماجل
هتخیسگ و ههب ههتفگ ررلاهت ، هرود هباج ه ییاهج تردهق هسا ،
یریدم هیامرس يرکل و ییاراد ياه سومرمان نامزاس
اه ب س زا تاعوضوم یسدنهم
ددجم ههد 08
و یریدم یفیک ریگارل ههد 08 ، هب ناونع هدیدپ يا مهم ، هب همه روط هبناج
قلا تلاوحت یریدم
ار
حت ریثأت رارق هداد سا . رد نیا نایم ، نیرتدهیدج یمیاداراهپ
ههک هحب ار هدهشدای رد
یریدهم
نامزاس اه ششوپ یم دهد ، یریدم هیامرس يرکل سا . ناج راب نیتسخن ار يرکل هیامرس حلاطصا
لاس رد یاربلاگ نک 090
درک حرطم .
ناهنیمطا مدهع ههک ینوهنک ی هضو رد يرهکل هیامرهس
دراد زاین تاعلاطا هب رییغت یریدم و سا هتلای شیازلا ،
رهرن رد یتاهیح يرازبا یهم ههتلرگ
دوهش
(
Chen et al., 2005; Herremans & Isaac, 2004; Jahannessen & Olsen, 2005
) . ياههیند رد
نیب زورهما یررملا ،
دنتهسین یتباهقر هیزم یلاهم مباهنم و داوهم ،
یریدهم و هرادا یونوهوگ ههکرب
هیامرس سا یتباقر یزم يرکل ياه (
Wu, 2005
) .
یریدم هیامرس يرکل شیب زا ره يزیگ یریدم هدیدپ ياه یعامتجا سا
. یکی زا میهافم مهم
و هتشرارل يا رد حب یریدم هدهیدپ ياهه یعاهمتجا ،
موههفم هیامرهس یعاهمتجا هسا
. هیامرهس
ه هسوت تا لاطم رد دیدج یعوضوم یعامتجا ،
هه ماج و داهصتقا هسا ناههج جطهس رد یهسانش
.
اطم هصرع رد نیون و اپون یموهفم هگرگا یعامتجا هیامرس سا یعامتجا تا ل
، هباور رد ههشیر
دراد رشب عون یعامتجا .
ه هسوت ههب ندیهسر ههک هسا مرهسم هزورهما ،
یندهم هه ماج ،
ياههرای م
ناهج یهم کهش یعاهمتجا هیامرهس اهب ه ل یعاهمتجا هسیز يارب بسانم رتسب و لومش درهیگ
( ی حمرتخا ،
801 ) .
هیامرس یعامتجا و
هیامرس يرکل شیپ درکرمع ه سوت زاین نامزاس
دنتسه اه .
هیامرهس یعاهمتجا
یامت دارلا ار يارب يراکمه اب
هورگ اه شیازلا یم و دهد زا نیا قیرط هکبهش يا اهب اهشن زا مهمجت
1. Intellectual Capital
2. Social Capital
هنابرطواد رد
دا با فرتخم یگدنز يراک و یعامتجا داجیا
یم دهنک ، ههک هیاهن رد ،
ببهس رد دهه ت
یم نانکراک دوش
. نینچمه ، دا با فرتخم هیامرس يرکل ا مع زا یناهسنا ، ههطبار يا و يراتخاهس ار
رد
هج ین هب فادها نامزاس یاده یم دنک و نیا یکی زا فادها یمهم هک سا ره ینامزاس ددصرد
یبایتسد هب نآ سا . شلات دوجو اب نامزاس ررکم ياه
اه ، شیپ یهاگ ههنیمز رد تارهییغت هب زاین ینیب
سا راوشد يرکل هیامرس .
لاثم يارب ،
کادک ، آ ي یب ما ، یهریخ يروانل روید ناربهر و ناپود رهید
هجوتم دندش يرکل هیامرس دوبمک ،
یاهن رد هک ،
کگوک هب رهجنم ددجم يزاسزاب و هدرتسگ يزاس
دش . یقافتا نینگ زا يریگورج يارب ،
دهشر هیرباق ههک ار یناهسک و ظفح ار بسانم ياهورین دیاب
دنرادن ، دننک جارخا .
ماجنا تا ی حت ياتسار رد هیامرهس و یعامتجا هیامرس هرابرد هتلرگ
رد يرهکل
یعامتجا هیامرس و يرکل هیامرس میهافم یسررب اب ات مینآرب قی حت نیا ،
یعامتجا هیامرس يراذگرثا
هفلؤم رب مینک یسررب ار يرکل هیامرس ياه .
قیقحت هنیشیپ یم نایب قی حت يررن ینابم همادا رد دوش
.
یعامتجا هیامرس امرس فیرعت یعامتجا هی
لاس زا بق یعامتجا هیامرس حلاطصا 09
هلا م رد یناهه سوت يا ناهل
ياهینیجریو هاوهشناد زا
دش حرطم یبرغ ،
راب نیتسخن اما وکاهج نیج کیسلاک رثا رد
یهن ی یگدهنز و رهم
ياهرههش
ییاکیرما رزب (
09 ) ، هب راک هدش هتلرگ سا
. ه لاطم رد دهیدج یعوهضوم یعامتجا هیامرس تا
ه سوت ، ه ماج و داصتقا سا ناهج جطس رد یسانش
، هاهتوک رهمع فلاهخ رهب ههتبلا ،
نآ ههب ههجوت
سا هدش نوزلازور .
ناهنکراک نیهب با تم دامتعا دوجو و یعامتجا یوتسبمه هیحان زا هیامرس نیا
1. Hanifan
2. Jane Jackobs
یریدم و ،
یاهن رد ،
نامزاس رد ماجسنا و یوگراپکی ،
یم داجیا دوهش . یعاهمتجا هیامرهس موههفم
د دامتعا دننام یمیهافم هدنریگربر ،
ماهرن ههک هسا ه ماج ای هورگ ياضعا نایم يرایمه و يراکمه
یم کش ار يدنملده نآ و دهد
یم یاده دنمشزرا یلده هب یبایتسد يوس هب ار اه دنک
.
فیر ت رد دنگره ههیزجت جطس هب هجوت اب یعامتجا هیامرس ياه
و هیرحت ، یحهضاو ياههزیامت
دراد دوجو ،
رب ههب یهسرتسد زا نآ شزرا ههک هسا دنمهشزرا یهیاراد کی یعامتجا هیامرس هکنیا
یم داجیا یعامتجا باور قیرط زا هک ی بانم دوش
، یم تأشن دریگ
، دراد دوهجو هدرتهسگ ررن قافتا
(
Erdem, 2013
) . هیامرس ینتبم یعامتجا رب
تاطابترا یعامتجا
سا ههک اهب نتهشاد هکبهش يا اتبهسن
و با تم ادیاپ ر زا باور مک و شیب يداهن دراد ابترا .
ررن زا امایوکول ( ) 000 یعاهمتجا هیامرس زا هسا تراهبع
رد دوهجوم ياههراجنه ههعومجم
متسیس هه ماج نآ ياهضعا يراهکمه جطس يا ترا بجوم هک یعامتجا ياه هسا هدهش
جطهس و
هنیزه طابترا و تلادابت ياه ا
ت یم نییاپ ار دروآ
.
مانتوپ ، تجا هیامرس هعومجم ار یعام
دامتعا دننام یمیهافم زا يا ،
راجنه هکبش و اه یم اه
ههک دناد
هنیهب کراشم و ابترا داجیا بجوم رد
هدش عامتجا سا
هن رد و ا ی ، تم ملانم ا ت ار نانآ ب أ
نیم
درک دهاوخ .
يو ررن زا ،
تم ابترا و دامتعا ا
شنهک رد ی باهنم هکبهش رد اهضعا هب ا ياهه
هضع يا
ج ه ما دنا ( يو ندیس و یناولا ،
80 ) . هیامرس ههفلؤم زا یعامتجا ییاهه
یکهشت یهم رد ههک دوهش
لودج سا هدش هداد حرش
.
لودج ةمادا 1
. هفلؤم یعامتجا هیامرس یاه
هفلؤم فیرعت
کراشم فلاتئا اب اضعا هک سا ینامزاس وگراگ رد ی مج شلات و ششوک يان م هب یمدرم کراشم
سد ددص رد مبانم دنتسه دوخ فادها هب یبایت
( يرافغ و ایکزا ،
808 ، ص 08 ) . وکسنوی ( نامزاس
. هفلؤم یم ار اه هنیمز ناوت تجا هیامرس ياهزاس سناد یعام
، يربکا لاثم (
808 ) لااهب داهمتعا جطهس اهجره سا هدرک نایب
دشاب ، هصرع رد يرایمه و کراشم بیسآ و رتشیب یعامتجا ياه
دوب دهاوخ رتمک یعامتجا ياه ،
ههکنیا ههب ههجوت اب و
هطبار د ب يازجا زا یکی دامتعا سا یعامتجا هیامرس يا
، یم هفلؤم فگ ناوت هنیمز اه
ا ياهزاس یم دا ب دنشاب . 2. Partnership
لودج ةمادا 1
. هفلؤم یعامتجا هیامرس یاه
هفلؤم فیرعت
یشزومآ ، حتم رم نامزاس یونهرل و یمرع د
) دوخ يارب يدنیارل ار کراشم زین یعامتجا يزومآ
یندم و ، شیپ و رشب قح یم ه سوت رش
هچنآ زا و مدرم زا دیاب ه سوت سا د ت م و دناد
یم هاوخ ن یم هچنآ زا و د دنراد رواب و دنشیدنا
، دوش زاغآ ( يربکا ، 808 ، ص 88 ) .
دامتعا سا یعامتجا هیامرس یفیک د ب یرصا ءزج دامتعا
. یعامتجا هیامرس هیررن ،
أشنم ار دامتعا
هنیمز و یندم ه ماج یم یسارکومد و یندم ده ت زاس
دناد ( Putnam, 1995 )
. زنیبار ( 808 ) دامتعا
دا با ماش ار قادص
، اش یوتسی ، دامتعا یرباق تابث ،
يرادالو و حارص یم دناد .
و ششخب یبرطواد هیحور شور زا یکی
هزادنا ياه ه ماج دارلا باور يریگ ،
نآ يراکمه و یوضع نازیم یسررب رد اه
داهن سا هنابرطواد و هیریخ ياه .
یم يراکمه نیا يرای تروص هب دناوت
یلام ياه ( کمک دننام
هتیمک هب یلام دادما
، هاگراوخریش و اه
نآ زج ) ، قو صاصتخا قیرط زا ای (
رد کرش دننام
نمجنا هب وبرم تاسرج غرال زا یامح ای و يرهش ه سوت ياه
هاوشناد نلایصحتلا اه
) ماجنا
دریگ ( يو ندیس و یناولا ،
80 ، ص 1 - 8 ) .
رد عونت ترشا م و اه
یتسود اه بط اب درل قالر و ترشا م هب هراشا
یعامتجا فرتخم تا ،
داژن اه ، نایدا و بهاذم و ماوقا
دراد فرتخم .
یترابع هب ، هورگ و تا بط دارلا اب درل هگ ره بهاذم و اهداژن هب قر تم ياه
نآ اب و دشاب ابترا رد رتشیب فرتخم دشاب هدرک داجیا یتسود لاح اه
، هیامرس ینوزل بجوم
سا هدش یعامتجا (
يو ندیس و یناولا ،
80
، ص 1 ) .
يرارقرب ییاناوت یعامتجا باور
یمسرریغ مقاو رد
، هبنج د ب نیا یم ار یعامتجا هیامرس یمسرریغ ياه
دجنس . درل ره ناتسود داد ت دننام ،
رد يرادا ناتسود و ناراکمه اب ترشا م و يرادا یحم رد دوخ ناتسود اب درل ترشا م نازیم یحم
هرادا زا جراخ ياه (
ندیس و یناولا يو
، 80 ) .
یهاگآ تاعلاطا و ییاناد هزورما
هیامرس میرع يا هک سا تلاوحت رد ش ن یعامتجا
و هدش نیرلآ
هبزور هدرتسگ دا با زور ار يا
، هگ هب روط حطس ی هگ و هب روط مع ی ق ، یم ادیپ اج ات دنک ی یکی هک ی
هیامرس هب مماوج یبایتسد مهم ماوع زا سا یهاگآ بسک یعامتجا
( ین نانکراک و يزا
يدابآرصن ، 800 ) .
يراکمه یهورگ
8
مقاو رد ، مشگ و ملانم زا نامزاس و دارلا یشوپ یلا ل
و ملانم با م رد دوخ يدرل ياه
یلا ل سا ی مج ياه .
ییاناوت یگژیو زا ناروید اب يزاسمه و یونهامه رد رد ی لوم ياه
نامزاس سا ( یناهفصا و مارموکین ،
801 ) .
1. Trust
2. Aware 3. Cooperation
لودج ةمادا 1
. هفلؤم یعامتجا هیامرس یاه
هفلؤم فیرعت
لوئسم ی و
ده ت نامزاس تاده ت و فیاظو زا یعامتجا یلوئسم
مفتنم هج رد اه سا ه ماج ندرک
، هب هک يروط
دشخبب یلا تم یتروص ار دوس يزاسرثکادح ین ی نامزاس هیلوا فده .
نامزاس و نانکراک نایم هطبار رد اه
، سم ساسحا وئ
یل ، سا يده ت ماجنا موزل روناشن هک
نداد
نامزاس هفیظو سا ه ماج دارلا و اضعا لابق رد اه
، ماجنا رد ناریدم رگا و نداد
هفیظو نیا
دنشوکب ، داجیا رد ار دوخ ش ن هب مدرم نایم دامتعا
افیا یتسرد هدرک
دنا ار یعامتجا هیامرس و
یم ه سوت دنشخب ( یناهفصا و مارموکین ،
801 ) .
با تم ابترا
8
زا سا ترابع با تم ابترا بم دنیآرل
درل اب یهورگ ای درل نایم تامدخ ای لااک هلدا هورگ ای
نآ تامدخ زا لابق هک يروید هدرک هدافتسا اه
سا . باور یاده اهراجنه قیرط زا با تم
یم دوش ، اهراجنه ي هکبش عون بسح رب با تم ابترا ریغتم
سا . رتمک هکبش رد باور هگ ره
لدابت و دنمنوناق دنرب
تدم رت دشاب ، بترا فاط نا با تم ا ان
ریذپ رت دهاوخ دوب . با تم ابترا دننام
داوناخ نورد ه
( شواگ یشاب ، 801 ) .
هکبش ياه
و یمسر یمسرریغ
1
گنهرل زورب بجوم یندم ياهداهن رد دارلا یهدنامزاس هلرح و یفنص ياه
نیا رد صاخ يا
داهن متجا قر ت و کراشم زا يرتلااب جطس داجیا نمض و سا هدش اه يداصتقا و یعا
، ياضعا
هدش اهداهن نیا رد دوجوم ياهراجنه هب هتسباو اهداهن نیا هنیزه و دنا
لرتنک زا يرایسب ياه ياه
دبای شهاک یمسر (
يورع ، 808 ) .
رد یوضع هورگ ياه
یعامتجا
1
یم ار یندم ياهداهن رد یوضع یکی ناوت
زا هفلؤم ياه سناد یعامتجا هیامرس .
یندم ياهداهن
دننام هناخباتک اه ، نمجنا یشزرو و یمرع ياه ،
هورگ سیز یحم یماح ياه ،
نمجنا يراجت ياه
و هتسد نیا زا هباشم دراوم دنا
.
یعامتجا هیامرس داعبا ترابع هک سا د ب هس ماش یعامتجا هیامرس زا دنا
:
یراتخاس دعب دنویپ ماش د ب نیا:
هکبش ياه يا
، هکبش يدنبرکیپ ابطنا و يا
ق هکبش يریذپ ياه
سا دارلا نیب .
هب یرک روط ،
هزوح د ب نیا یم یسررب ار يا
مهه ههب نامزاهس رد دارلا نآ رد هک دنک
1. Responsibility
2. Commitment 3. Interaction
4. Formal and informal networks 5. Membership in social groups
یم بترم دنوش
، فیصوت ار نانکراک نایم یطابترا ياهوولا ،
هه لاطم ار یطاهبترا نینگ يدنمدوس و
یم دنک ( یضیل و یهی ل ،
801 ، ص 1 ) .
م و میهافم ماش يراتخاس د ب سا ریز ياهریغت
( يو ندیس و یناولا ،
80 ، ص :)
فلا ) هکبش رد دوجوم ياهدنویپ :
؛هکبش رد دوجوم تاطابترا تدش و سو ماش
) هکبش بیکرت و کش :
هرسرس ماش بتارم
، ابترا نازیم
؛هکبش مکارت و يریذپ
ج ) ینامزاس بسانت :
ا نهکمم صاهخ فده کی يارب هدشداجیا هکبش هزادنا هگ ات يارهب هس
هب يروید فده راک
دوش هتلرگ .
هطبار دعب یا
دامتعا زا ییلااب حوطس اب د ب نیا: ،
کرتشم ياهراجنه ،
هبا تم هیوه و فیلاکت
یم صخشم دوش
. مقاو رد ، دهنراد هسود ار رویدکی هک یناراکمه نیب رثؤم ابترا هب د ب نیا ،
ههب
دنراد دامتعا رویدکی ،
یم یوه مه اب و دنبای
، هجوت دراد ( یضیل و یهی ل ،
801 ) .
هطبار د ب سا ریز حرش هب ییاهریغتم و میهافم ماش يا
( يو ندیس و یناولا ،
80 ، ص :)
فلا ) دامتعا
؛
) اهراجنه
؛
ج ) با تم باور و تاده ت
؛
د ) کرتشم یوه نیی ت .
تخایددا دددعب و کرتههشم ناههبز قههیرط زا ناههنکراک ههبا تم کرد قههیرط زا دهه ب نههیا:
هههلدابم
شذگرس یم ق حت کرتشم ياه
دبای . شذگرس و نابز کرد جطهس شیازهلا بجوم کرتشم ياه
یم نامزاس ياضعا نایم شیپ يارب ار نانکراک ییاناوت و دوش
شیازهلا رهوید ناراکمه تامادقا ینیب
یم دهد ( یضیل و یهی ل ،
801 ، ص 1 ) .
1. Trust
2. Norms
3. Obligation and Reciprocity 4. Identification of Common
سا ریز حرش هب یتخانش د ب ياهریغتم و میهافم (
یناولا يو ندیس و ،
80 ، ص :)
فلا )
؛کرتشم مئلاع و نابز ) یاور کرتشم ياه .
یرکف هیامرس یرکف هیامرس فیرعت
ههد یاوا ات 018
یم روصت ب ع یرصا ماع دش
دنام مباهنم دوهبمک ه سوت لاح رد ياهروشک یگ
سا یکیزیل و یلام .
دهشر و تورهث دیلوت يزورما داصتقا رد اما ،
ههب زا هدهمع روهط یهیاراد
ياهه
دوهشمان ( يرکل ) یم همشگرس دریگ
. دیدج داصتقا رد ،
دوههشمان هماوع ریثأت حت رتشیب لرشیپ
سا . یر ل یتاعلاطا ای یشناد داصتقا رد ،
هب و تاعلاطا و شناد ییاراد یرک روط
ههب دوههشمان ياه
ییاراد اب هسیا م رد تورث دیلوت ماع ناونع هیمها رهوید یهکیزیل و دوههشم ياه
ادهیپ يرتهشیب
یم دنک (
Bontis, 1998
) نامزاس هو لاب ی لوم و یرباق رد رتشیب اه
نآ يرکل ياه دراد هشیر اه
، اهت
ییاراد نآ دوهشم ياه اه
. یهیاراد دهننام یتاحلاطصا فدارتم يرکل هیامرس ابلاغ اهی دوههشمان ياهه
ییاراد سا یشناد ياه .
بسک و رک کرد ار يریگدای یمها هک ییاهراک هد
شلات دنا يدرهبهار ياهه
ییاراد یریدم زا ار دوخ ییاراد یریدم هب یلام ياه
دوهشمان ياه -
هیامرس يرهکل ياهه -
ه تنم
هدرک دنا (
Leliaert et al., 2003
) .
هداههس یههفیر ت رد ،
هیامرههس يرههتلد شزرا و يرازاههب شزرا تواههفت زا ههسا تراههبع يرههکل
ییاراد کرش ياه .
فیر ت نیا قبط ،
هیامرس ییاراد و اهدنیآرل ماش يرکل لاوهم م هک سا ییاه
یمن سک نم همانزارت رد دوش
. تراوتسا (
001 ) ، هیامرس دوخ اتک رد هنیهب هدافتسا ار يرکل ياه
تورث کی داجیا يارب يرکل مبانم زا ،
شناد ، تاهعلاطا ،
ههبرجت زا یهبیکرت و يوهن م هیکلام اهه
یم دناد . لودج رد فیر ت یخرب
م ياه سا هدش نایب فرتخ .
1. Stewart
لودج 2 . فیرعت یخرب یرکف هیامرس یاه
دیمشیدنا لاس
دیمشیدنا رظن زا یرکف هیامرس فیرعت
نولام و نوسنیودا 001 1
هیامرس ییاراد ک يرکل ياه یرباق و دوهشمان ياه
یم هک سا کرش ياه دنک داجیا شزرا دناوت
، ای
دروآ دوجو هب کرش يارب یتباقر یزم (
طا هب شناد تاعلا ندرکراک يارب هدش هتلرگ راک
، هج
شزرا داجیا ) .
سلاوسام 000 2
ییاراد همه يرکل هیامرس دوهشمان ياه
، ییاناوت و شناد یم هک سا کرش ياه
شزرا دناوت ، یزم ای
دوش یلاع فادها هب یبایتسد عاب و دنک داجیا یتباقر .
چیرلا 000 1
هیامرس يرکل ياه ، و داد تسا سا لوصحم یلر م و ییاسانش رد نانکراک ده ت .
ریفغتسم و رام 881
هیامرس يریگدای و هبرجت قیرط زا هک سا هدش فیر ت هدنیآ يارب شزرا داجیا هب يرکل
یم یم و دروآ سد هب ار نآ ناوت ییاراد عاونا رد کیژتارتسا فادها هب ندیسر يارب ناوت
ياه
دوهشمان ، رک هدافتسا نآ زا د
.
یرکف هیامرس یازجا
هب هدرهک راک هطیح نیا رد هک ینا حم یخرب يرکل هیامرس موهفم یگدرتسگ یلد دهنا
، هتهسد يدهنب
هدرک نایب ار یصاخ دنا
. هیامرس هب يرکل یرک روط ، یم هتخانش یرصا ناونع هس اب دوش
:
ناسنا هیامرس :2
شناد ياراد نانکراک ،
تراهم ، راهجت عوهمجم و ییاهناوت ا
دهن ، جطهس دهننام
نانکراک شزومآ ،
یاضر ، تراهم و هرئسم ح اهبترا يرارقرب ياه
، هرهیغ و ینیرلآراهک .
هیامرهس
شناد هعومجم زا سا ترابع یناسنا ،
تراهم اه ، یرباق و يروآون ههب ندیهسر يارهب نانکراک ياه
فادها (
Sackman et al., 1989
) . د يروآون و لا نا کرحم و مبنم یناسنا هیامرس نامزاس ر
، ماش
نانکراک يروآون و یقلاخ ،
شرون ، درهخ ، ههبرجت ، یحلاهص هسا اهه
(
Grantham & Nichols,
)1997
. سا هدش هیب ت نانکراک رد یناسنا هیامرس ،
نامزاهس رد هن ،
یهم و ندوهبن و کرهت اهب دهناوت
دوش جراخ نامزاس زا دنمراک (
Miller & Wurzburg, 1995
) .
یراتخاس هیامرس :6
بسک و کرش و اهراک بهسک هریهسو هب یصخش ی ی ح ياه
و راهک و راهک
1. Edvinsson & Malone
2. Masoulas 3. Ulrich
4. Marr & Moustaghfir 5. Human Capital 6. Structure Capital
یم دیلوت ار یتامدخ و تلاوصحم نانکراک هعومجم و دننک
یهیاراد زا يا یهم مهیزوت ار اهه
دهننک ، زا
ینامزاس دربهار هرمج ،
گنهرل ، لاسر ، یریدم هفسرل ،
اهدنیآرل ، تاعلاطا يروانل -
متسیس ، قهح
زایتما ، يراصحنا قو ح ،
ت مئلاع مرآ و يراج اه
، هاویاپ یتاعلاطا ياه ،
ه سوت و قی حت ،
و يروآوهن .
کرش رد هیامرس راتخاس هدشدای دراوم یم یکشت ار اه
دهد . ینامزاهس هیامرس ای يراتخاس هیامرس
نامزاس رد هدش هیب ت اه
یمن جراخ نامزاس زا نادنمراک دوبن اب و دنا دوش
.
یرتشم هیامرس (1
یذ ساسارب ناعفن
، طبار ه یا بسک:) راکو ، همه يارب هدوزلا شزرا (
نایرتشم ،
اکرش ، هیامرس ناراذگ ، نیمأت ناگدننک ، میزوت لود و ناگدننک )
یهم داهجیا دهنک
، نیهنچمه ،
ار هباور
یم ششوپ دهد
. لاثم يارب ،
يرتشم باور ،
يرتشم يرادالو ،
يرتهشم یاضر ،
لاهناک مهیزوت ياهه ،
ماهس نابحاص قو ح ،
داحتا ، لاوم همان یم ماش ار هریغ و زوجم رودص دوش
.
یگژیو نیا يازجا ایوپ ياه
، دنراد با تم ابترا رویدکی اب یرصا و هدیچیپ ،
رع نیا هب ،
مه اب
ه لاطم کی رد یم یریدم و یسررب مماج
دنوش .
یگژیو یرکف هیامرس یاه
یگژیو سا ریز حرش هب يرکل هیامرس ياه :
- یتباقرریغ
؛دنا
- ییاراد فلاخرب ماجنا يارب ل هک یکیزیل ياه
صاهخ نامز کی رد و صاخ راک کی نداد
هب یم هتلرگ راک دنوش
، ییاراد یم ار يرکل ياه هب ناوت
نامزمه روط ،
صاهخ رهما دهنگ يارب
هب
؛ لرگ راک هطبار هیامرس و یناسنا هیامرس - یدبت یرباق يا
دهنرادن ار یهصخش هیکلام هب ندش ،
ههکرب
نانکراک نیب دیاب ،
شم نیمأت و نایرت دنشاب کرتشم ناگدننک
. نیاربانب ، ییاراد عون نیا دشر اهه
دراد يدج هجوت هب زاین .
1. Customer Capital
هزادنا و تیریدم یرکف هیامرس یریگ
يرکل هیامرس یریدم ،
شزرا شیازلا عاب ینامزاس ياه
، رد قلاهخ رهصانع فشک و رازاب شزرا
یم رازاب تارییغت نایم دوش
، هزادنا يارب و شزرا يریگ
هب ه سوت دنور رد يرکل هیامرس ههتلرگ راهک
یهم دوهش (
Akhavan et al., 2009; Bontis, 1998; Stewart, 1997
) . بهسک هیامرهس یریدهم راهکو
یلوئسم زا يرکل هزادهنا ار درهکرمع و يرهکل هیامرهس و سا مهم یتیریدم ياه
یهم يرهیگ دهنک
(
Mouritsen, 2004; Kannan & Aulbur, 2004
) . رنم نیا هب رو
، ماهرن یمتهسیس درهکیور کهی دهنم
اتسار نیا رد و سا هتلای ه سوت ،
لدم ياه فرتخم سا هدش هداد ه سوت (
Leliaert et al., 2003
) .
نآ زا یخرب سا ریز حرش هب اه
:
نزاوتم يزایتما تراک صخاش و
يرهکل هیامرهس ياه (
Roos et al., 1997
) ، ياهمنهار ههچباتک
ایدناکسا ،
مگود شزرا يوکس
8لاکی ، ییاراد رظان دوهشمان ياه
(
Sveiby, 1997
) .
هزادنا دراد یمها هبنج ود زا يرکل هیامرس يریگ :
. نورد ینامزاس ، قادهح و ییاراهک ياتهسار رد مباهنم رهتهب صیصخت نآ زا فده هک يزاهس
هنیزه سا نامزاس ياه .
. نورب ینامزاس ، نآ زا فده هک ،
سرتسدرد هیامرس تاعلاطا ندادرارق
راذهگ ي و دوهجوم ياهه
شیپ يارب نامزاس هو لاب همانرب زین و هدنیآ دشر ینیب
يزیر سا تدمدنرب ياه .
رم ناراکمه و (
) 888 هزادهنا ههج ار رهیز یلاد يرکل هیامرس يررن ینابم رورم اب يرهیگ
دندرک نایب يرکل هیامرس :
. نامزاس هب کمک
؛دربهار میرنت يارب اه
.
؛دربهار يارجا یبایزرا
1. BSD
2. Skandia 3. Dow Chemical 4. Mar
8 . میمصت هب کمک
؛عونت و شرتسگ ياه
1 . هب
؛تامدخ ناربج يارب ییانبم ناونع هب يرکل هیامرس جیاتن يریگراک 1 . نارادماهس هب يرکل هیامرس هب وبرم ياهرای م غلابا .
اهبترا و هسا هدهش یهسررب يداهیز تاه لاطم رد يرهکل هیامرهس و یعامتجا هیامرس هطبار ین م نآ نیب راد ش تابثا اه
سا هد . يرایسب هک ییاج ات ،
هیامرس زا یئزج ار یعامتجا هیامرس یتح
هتسناد يرکل دنا
. ودراودا لاثم ونوب
و يرام زاپ روداملاس (
881 ) ، نآ نیب هطبار دهندرک ه لاطم ار اه
.
یاهن رد ،
رد نیا هلا م یلدم یرماکت زا هیامرس يرکل رب ساسا هیامرس یعامتجا (
ههب ناوهنع کهی
ءزج اکتبا ير هک شزرا ییاراد ياه دوهشمان ار شیازلا یم دهد ) یحارط هدش سا .
لاشوگ و یپاهن (
000 ) يروید قی حت رد یعامتجا هیامرس هکنیا هرابرد
، يرکل هیامرس داجیا
یم یهست ار دنک
، هداد ه سوت کرش و دنا
اههرازاب ههب بهسن ناشتیدودحم هب هجوت اب اه ،
هیامرهس
مکارتم یعامتجا د يرت
اهرازاب هب بسن و دنرا ،
هب و داجیا کارتشا
نآ سوت يرکل هیامرس يراذگ اهه
حار سا رت .
رثکا تا ی حت یرخاد
و یجراخ رد هنیمز هیامرس یعامتجا و
هیامرس يرکل دیؤم هطبار بثم و
ین م راد نیا ود ریغتم هدوب سا ( نایناما و يدسا ، 808
؛ هاوخریخ ، 808
؛ ینسحم درل و ناراکمه ،
80
؛
Delgado-verde et al., 2014
) .
یموهفم لدم یحارط هیامرس یعامتجا زا
کی ررنم ، هدیدپ يا یتیریدم سا و يارب نآ یگژیو ياه ینوگانوگ فیر ت
هدهش
سا هرمج زا دامتعا ( راجنه ) ، شزرا اه و ياهراتلر کرتهشم
، تاهطابترا ،
يراهکمه ،
دهه ت هبا تم ،
خانش با تم و هکبش اه (
Vilanov & Josa, 2003
) . نامزاس ییاه هک حوطس رتلااب هیامرس یعاهمتجا
دنراد ، لامتحا دراد بسن هب ناشیابقر هک
هیامرس یعامتجا مک
يرت دنراد ، قلوم رت دنهشاب (
Nahapiet
& Ghoshal, 1998
) . هیامرس یعامتجا ینامزاس
ییاراد سا هک يارب نامزاس ( زا قیرط داهجیا شزرا
يارب يذ نا فن ) و ياضعا نامزاس ( زا قیرط يا ترا تراهم نانکراک ) دیفم و دنمدوس هسا . هیامرهس
یعامتجا ، نامزاس يارب یمئاد و بثم يدنمدوس کی داجیا عاب یهم
دهنک (
Email, 2014
) . رد اذهل
رب ار یعامتجا هیامرس ریثأت مینآرب قی حت نیا هفلؤم
يرکل هیامرس ياه (
یناسنا هیامرس ،
و يراتخاس
هطبار يا ) مینک یسررب مق ناتسا یتایلام روما ک هرادا رد .
هرادا رد نادهنمراک هکنیا هب هجوت اب ياهه
دوخ يراک یبط ساسا رب یتایلام ،
ابرا اب مه عوجر
( نایدؤم ) دهنراد راکورس ،
ههب ههکنیا مهه و
ماجنا زا نانیمطا رورنم رویدکی اب دایز ابترا زا ریزگان یتایلام تابساحم و اهراک نداد
دن ، نیارباهنب ،
هب و یعامتجا تاطابترا هرادا نیا رد با تم شناد يریگراک
دراد یمها اه .
لکش 1 . قیقحت یموهفم لدم
شهوژپ یموهفم لدم ساسارب ،
هیضرل یم نایب ریز حرش هب قی حت ياه دوش
:
لوا هیضرل :
دراد رادان م ریثأت یناسنا هیامرس رب یعامتجا هیامرس .
د هیضرل مو : دراد رادان م ریثأت يراتخاس هیامرس رب یعامتجا هیامرس .
موس هیضرل :
هطبار هیامرس رب یعامتجا هیامرس دراد رادان م ریثأت يا
.
شهوژپ شور فدهه اهحل زا رضاح شهوژپ ،
و يدربراهک هداد يروآدرهگ هوهحن رهرن زا
اهه ، عوهن زا یفیهصوت
سا یوتسبمه .
عامتجا هیامرس
يراتخاس هیامرس
هطبار هیامرس يا
یناسنا هیامرس
هداد یروآدرگ شور و رازبا اه
داد ه همانشسرپ قیرط زا شهوژپ ياه (
درادناتهسا همانهشسرپ زا ههتلرگرب يرهکل هیامرهس همانشسرپ
سیتنوب ( 881 ) یعامتجا هیامرس همانشسرپ و سا لاشوگ و یپاهان
( 000 ) سا .) مهمج يروآ
دش . ساسا نیا رب ،
بیترت هب ،
8 يرکل هیامرس دا با شجنس يارب شسرپ (
9 هیامرهس يارهب لاؤس
يراتخاس ،
1 هطبار هیامرس يارب لاؤس و يا
1 یناهسنا هیامرهس يارهب لاؤهس )
و 1 يارهب شهسرپ
فه فیط اب یعامتجا هیامرس شجنس ههنیزگ
ترهکیل يا هسا هدهش ههتلرگ رهرن رد
. شور ياهه
هداد يروآدرگ هناخباتک اه
سا ینادیم و يا .
یرامآ هنومن و هعماج ک هرادا نانکراک همه رضاح شهوژپ رد يرامآ ه ماج یهم مهق ناتسا یتایلام روما
دنهشاب . ههب هیلد
صخشم هنومن وگراگ ندوب یمومع و يریگ
( ندوبریگرد )
ياهضعا همه يارب يراتلر ياهریغتم
ه ماج ، هنومن شور هداس یلداصت يریگ
هب سا هدش هتلرگ راک .
اهب ربارب نانکراک يرامآ ه ماج 1
ناگرم لودج ساسا رب هنومن مجح هک سا رفن 81
فن دش هتلرگ ررن رد ر .
هیزجت هداد لیلحتو اه
غتم نایم باور یسررب يارب ی
اهر لدم يزاس ياههریغتم اهب يریغتمدنگ یرحت ای يراتخاس تلادا م
نونکم هب اب مرن يریگراک رازلا
Smart – PLS
دش ارجا .
نورب ریغتم یعامتجا هیامرس شهوژپ یریرحت لدم رد تسم و از
، هفلؤم و هیامرس ياه يرکل
-
یناسنا هیامرس ین ی ،
هطبار هیامرس يراتخاس هیامرس و يا
- نورد ریغتم هتسباو و از
دنا .
یئزج تا برم قادح شور هک يراتخاس تلادا م لدم کی (
)PLS
ههب نآ ح رد ههتلرگ راهک
یم دوش ، هرحرم ود رد دیاب ،
هزادنا لدم ادتبا يریگ
، سپس ، دوش ریسفت و یرحت يراتخاس لدم .
یسررب هزادنا لدم یریگ
هزادنا لدم نومزآ هسا لدهم ییاور و ییایاپ یسررب ماش يریگ
. ییاهیاپ شجنهس روهرنم ههب
هداد مرن اه رازلا
Smart – PLS
هب ههب هاهبنورک ياهفلآ شور اهب دامتعا بیرض نازیم و دش هتلرگ راک
لودج حرش 8
دش جارختسا :
لودج 3 . هزادنا لدم ییایاپ هبساحم یریگ
نیگنایم
هدا نییبت سنایراو بیکرت یایاپ ( نولید بیرض -
نیاتاادلگ
) خابنورک یافلآ
/198
8 8/011 8/0 1 یعامتجا هیامرس
118
8/ 8/018 8/010 یناسنا هیامرس
/081
8 8/099 8/009 ياهطبار هیامرس
9 1
8/ 8/081 8/019 يراتخاس هیامرس
رکرلا و نرل (
00 ) ریدا م
، AVE
1 / 8 تشیب و نیهیبت سناهیراو نیونایم ریدا م يارب ار ر هدهش
یم هیصوت دودح ررن دروم هزاس هک سا نآ يان م هب نیا هک دننک
18 سناهیراو رتهشیب اهی دهصرد
یم نییبت ار دوخ ياهروناشن دنک
. هزاهس زا کهی رهه بکرم رابتعا یسررب يارب نیهگ اهه
( 000 )
نورید بیرض -
یم داهنشیپ ار نیاتشادرگ یاب هک دنک
زا رتشیب د 1
/ 8 دشاب . هزاهس هاهبنورک ياهفلآ اهه
زا رتلااب دیاب 1
/ 8 لودج قبط هک دشاب 8
هزاس همه دنراد بسانم ییایاپ اه
.
شور هب يراتخاس تلادا م رد شسرپ ییاور شجنس ياربPLS
داهنشیپ کلام ود اه یهم
دوهش ،
هیوگ هکنیا لوا دوخ هزاس رب ار یرماع راب نیرتشیب دیاب هزاس کی ياه
ههک ههکنیا مود ؛دنشاب هتشاد
زاس رب هیوگ ره یرماع راب قادح دیاب دوخ هب وبرم ه
8/
هزاس رب هیوگ نامه یرماع راب زا رتشیب -
دشاب روید ياه .
هیوگ يلااب ییاور زا یکاح جیاتن هک سا اه
.
سواه ننت ناراهکمه و
( 881 ) کارتهشا راهبتعا یهسررب صخاهش (
CV- Communality
) ار
يارب هزادنا یفیک یسررب یم داهنشیپ يریگ
ناهشن صخاش نیا بثم ریدا م هک دننک هیفیک هدهنهد
1. Chin
2. Tenehaus 3. CV- Communality
هزادنا ياهرازبا بسانم سا يریگ
. لودج قبط 1
نوهنکم ياههریغتم یمامت رابتعا یسراو صخاش
یم بثم دشاب . نیاربانب ، هزادنا لدم سا رادروخرب بسانم یفیک زا يریگ
.
لودج 4 . رب صخاش ریداقم کرتشم رابتعا یسر
1-SSE/SSO SSE SSO
81
8/ 000/9 898 یعامتجا هیامرس
/80
8 811/11 198 یناسنا هیامرس
11
8/ 880/ 1 198 ياهطبار هیامرس
/11
8 91/ 8 108 يراتخاس هیامرس
یراتخاس لدم یسررب (
ریسم لیلحت )
هیضرل نومزآ و يراتخاس يوولا نومزآ شهوژپ ياه
، اب ریسم بیارض یسررب ،
بیارهض يراداهن م
یم ماجنا نیی ت بیرض ریدا م و ریسم دریگ
. ناراکمه و سواه ننت (
881 ) یم داهنشیپ يارهب دهننک
هب يراتخاس لدم یفیک نوتسا بیرض يریگراک
رسیگ– یهونوزلا اهی وهشح رابتعا یسررب ایQ²
،
سا بسانم .
نییبت سنایراو و ریسم بیارض د اهریغتم هدش
کش ر سا هدش هداد ناشن
. رهثا ریسم بیارض
ربارب يراتخاس هیامرس رب یعامتجا هیامرس 190
8/
و یناهسنا هیامرهس رهب یعاهمتجا هیامرهس رهثا و
هطبار بیترت هب يا ،
ربارب 901 8/
و 10 8/
سا . نیاربانب ، کهی ره رب هدشدای نازیم هب يرکل هیامرس
هفلؤم زا يرکل هیامرس ياه (
اتخاس هیامرس ير
، هطبار و یناسنا يا
) دراد ریثأت .
نییبت سنایراو ریدا م یم ناشن هدش
شیپ یرباق یعامتجا هیامرس دهد هیامرهس رد تارهییغت ینیب
يراتخاس ،
هطبار و یناسنا نازیم هب بیترت هب يا
0 10/
، 0 19/
و 1 88/
دراد ار دصرد .
1. CV-Redundancy
لکش 2 . نییبت سنایراو ریداقم ریسم بیارض و هدش
سررب هج ین م ی
يلااهب ریداه م هک دش هبساحم یت هرامآ هدشدروآرب ياهریسم يراد 09
رد /
جطس 81 8/
ناشن رتمک و ین م هدنهد
سا ریسم بیارض يراد .
لودهج رد 1
ریهسم رهه یهت هراهمآ
شرازگ دادعا قبط هک سا هدش شرازگ ین م و نانیمطا ریسم بیارض هدش
دنراد ییلااب يراد .
لودج 5 . هب یت هرامآ تسد
هدمآ
ناسنا هیامرس یاهطبار هیامرس یراتخاس هیامرس عامتجا هیامرس
/81
1 0/11 /8 یعامتجا هیامرس
یناسنا هیامرس هطبار هیامرس يا
يراتخاس هیامرس
نیی ت بیرض ریدا م و ک یونوزلا رابتعا یسراو صخاش يراتخاس لدم یفیک یسررب هج دش هبساحم .
م یونوزلا رابتعا صخاش بثم نازی (
)Q²
ناشن يراتخاهس لدهم بهسانم یفیک هدنهد
سا . لودج ساسارب 9
، شیپ ریغتم یناسنا هیامرس نیب
، هطبار یعامتجا هیامرس ین ی يراتخاس و يا
شیپ ییاناوت دراد ار ینیب
.
لودج 6 . نییعت بیرض ریداقم Q² و
نییعت بیرض 1-SSE/SSO SSE SSO
810
8/ 8/ 8 1 0/9 198 یناسنا هیامرس
/118
8 8/ 1 19 /11 198 ياهطبار هیامرس
/110
8 8/8 8 0/89 108 يراتخاس هیامرس
هجیتن و ثحب هیامرس مهم هرمج زا یناسنا ياه دنمشزرا و نیرت
ییاراد نیرت نامزاس ياه
وهسحم یتامدهخ ياهه
یم دنوش . میهافم هرمج زا يرکل هیامرس و یعامتجا هیامرس یعاهمتجا موهرع رد يدرکراهک و مههم
یم وسحم هیررن رد هک دنوش
هسا هدهش دای نآ زا یریدم ياه .
دوده م زا میهاهفم نهیا دیاهش
میاداراپ رد هک دشاب ینیماضم نامزاس رترب درکرمع و لرشیپ لوح یتیریدم فرتخم ياه
نآ رهب اه
سا هدش قلاوت .
هفلؤم رب یعامتجا هیامرس ش ن رضاح شهوژپ ياه
یتاهیلام روهما هک هرادا رد يرهکل هیامرس
سا هدرک یسررب ار مق ناتسا .
یهم ناهشن شهوژهپ جیاتن یرحت و یعاهمتجا هیامرهس جطهس دههد
سا سوتم نامزاس نیا رد يرکل هیامرس .
ریهسم بیارهض ههب هجوت اب ،
هیامرهس نامزاهس نهیا رد
بیترت هب یعامتجا ،
يراتخاس هیامرس رب ،
یامرس و یناسنا هیامرس ه
سا رتشیب .
یم نامزاس رد یعامتجا هیامرس يریگدای یو ت و نانکراک مدخ کرت هرن شهاک ببس دناوت
دوش ینامزاس .
نینچمه ، راذگریثأت یرغش لرشیپ ریسم رد نانکراک ی لوم رب سا
. ههجوت اهب اذل
نامزاس رد یعامتجا هیامرس جطس هب ،
يزاسدامتعا ،
میت يزاهس ، ینامزاهس دهه ت ،
هس هیوه ینامزا
،
یرخاد تاطابترا مارن رار تسا ،
ههنیداهن و داهجیا شزرا يزاهس
مهشگ و اهه ینامزاهس کرتهشم زادهنا
یم دشاب دیفم و رثؤم نامزاس رد یعامتجا هیامرس شیازلا و داجیا رد دناوت .
مقاو رد يراتخاس هیامرس ،
ماهجنا راکوزاهس و راتخاهس هسا نامزاهس رد اههراک نداد
. هیامرهس
سر رد يراتخاس هسا رثؤم یتیامح گنهرل داجیا و هو لاب ییاناوت رثکادح هب ندی
. شیازهلا ههج
همانرب نامزاس رد يراتخاس هیامرس هرهب دوبهب يارب يزیر
یناسنا يورین يرو ،
مباهنم ییاراک شیازلا
یناسنا ، قیوشت مارن یحارط ،
هرسرس و دئاز یسارکورب فذح هدیچیپ بتارم
، هب و يرواهنل يریگراک
زور شناد یم داهنشیپ شناد یریدم راتخاس داجیا و اهدنیآرل رد
دوش .
مقاو رد یناسنا هیامرس ،
هب رد نامزاس ییاناوت نازیم شناد يریگراک
، ییاهناوت و ه فلاب تراههم
دمآرد هب ندیسر و لرشیپ ریسم رد نانکراک هو لاب ،
دوبهب ، هرهب و ییاراک هسا يرو
. راهک يورهین
صحنم شور حرط یرباق دیاب هبر
یتباهقر رازاهب رد تارییغت هب خساپ رد درل (
نآ زا رهتهب اهی ،
يارهب
رازاب رد تارییغت داجیا )
دشاب هتشاد ار .
نامزاس هب دیاب اه دوهخ راهک يورهین ههب بهسن موادهم روط
هیامرس نامزاس نانکراک يور رب و دننک صاح نانیمطا دننک يراذگ
. یریدهم مارن یحارط و داجیا
نیشناج و داد تسا نامزاس رد يرورپ
، هیامرهس درهکرمع یریدهم ،
یوتهسیاش وگراهگ یهحارط
شور اب نانکراک شزومآ و ییانشآ و نانکراک ههب و دهمآراک ياه
زور ههک هسا یتامادهقا ههرمج زا
یم نامزاس دهد ماجنا یناسنا هیامرس شیازلا هج دناوت
. ههن بهسانم راک يورین نامتخاس ههب اههنت
رین ياهزاین زا یتسرد کرد هاتوک رد راک يو
دراد زاین ار تدم ،
دیاب هکرب دروهم تدمدنرب رد ار هچنآ
سا زاین ،
شیپ دنک ینیب .
هطبار هیامرس مهم زا یتایلام روما نامزاس يارب يا
هیامرس نیرت ياه ب يارب نامزاس هک سا ییاه
سا نآ شیازلا و ظفح دنمزاین دوخ .
یتایلام روما نامزاس رد داد ناشن جیاتن ههب
ههطبار هیامرهس يا
سا هدش کدنا هجوت .
یکتم و درکراک عون هب هجوت اب نامزاهس رد عوهجر ابرا هب اهدمآرد ندوب
،
عوجر ابرا اب تاطابترا دوبهب ،
دامتعا سح داجیا ،
علاطا نایرتهشم ههنیمز رد ناهنکراک ههب یناهسر ،
ابرا دروخزاب راشتنا نامزاس رسارس رد عوجر
، ههطبار شهناد یریدم داجیا بهسانم يارهجا و يا
یم نامزاس رد عوجر ابرا میرکت حرط ههطبار هیامرس جطس دناوت
دهشر ههب و دههد شیازهلا ار يا
دنک کمک نامزاس .
نینچمه ، ههب زهین يرهوید هماوع هک سا نیا دیؤم قی حت جیاتن هیامرهس زهج
یعامتجا ، هفلؤم رب هیامرس ياه دنراذگریثات يرکل
، نامزاس يدنورهش راتلر لاثم ههک سا يریغتم ی
هیامرسرب سا نکمم نامزاس رد یعامتجا
، هجیتن رد ، هیامرس دراذهگ ریثأت ار درکرمع و يرکل ،
ههک
دراد يرتشیب تا ی حت هب زاین .
ذخآم و عبانم . ی حمرتخا ،
يدهم ( 801 ) یعامتجا هیامرس . .
نارهت ، ی حم رتخا يدهم .
. زا ایک ،
؛یفطصم افغ
ير ، اضرملاغ (
808 ) سوت . ه ه ور س ه ییات ب ه ا دیکأت ب هه ر ماج هه ه ور س هه ییات
ای ه ر نا . هت ه ر نا ، شن ه ر ن ه ی .
8 . يربکا ، ا نیم ( 808 ) کراشم رد یعامتجا هیامرس ش ن . :
کراهشم رهب یعامتجا هیامرس ریثأت
یعامتجا و یسایس (
ر نس مباوت زاجنسرال ياتسور يدروم ه لاطم )
. نایاپ دهشرا یسانشراک همان
،
یعامتجا مورع هدکشناد
، نارهت هاوشناد .
1 . یناولا ، يو ندیس ؛يدهمدیس ،
یرعریم ( 80 ) .
« هیررن و میهافم ؛یعامتجا هیامرس اه
» صل . همان
یریدم تا لاطم ،
هرامش ياه 88 و 81 ، تاحفص 9
- 8 .
1 . نایناما ، يدسا ؛ ضفلاوبا ،
اسیرپ ( 808 ) .
« دهیلوت و شهناد راهشتنا رد یعاهمتجا هیامرهس شه ن
يرکل هیامرس
» قا هیرشن . داصت ، ه سوت دربهار ،
هرامش 0 ، تاحفص 9
- 1 .
9 . شواگ یشاب ، هنازرل ( 801 ) .
« هیامرهس ریاهس اب هسیا م رد یعامتجا هیامرس اهه
» شهوژهپ . ههمان
یعامتجا هیامرس و یریدم ،
هرامش 0 ، تاحفص 9
- 01 .
1 . هاوخریخ ، رایشوه ( 808 ) يرهکل هیامرهس و یعامتجا هیامرس هطبار یسررب . (
دروهم هه لاطم ي
ناتسدرک ناتسا شرورپ و شزومآ تارادا )
. نایاپ دشرا یسانشراک همان ،
یناهسنا موهرع هدکشناد
،
جدننس دحاو یملاسا دازآ هاوشناد .
0 . زنیبار ، نفیتسا ( 808 ) ینامزاس راتلر . ،
میهافم ، هیررن اههدربراک و اه .
ههمجرت و نایهسراپ یهرع
یبارعا دمحمدیس ،
نارهت ، شهوژپ رتلد رشن یونهرل ياه
.
0 . يورع ، کبابدیس (
808 ) .
« ه هسوت رد یعاهمتجا هیامرهس ش ن
» ریبدهت ههمانهام . ،
هرامهش 9 ،
تاحفص 18
- 81 .
8 . یهی ل
،
؛ ضفلاوبا یضیل
، هرهاط ( 801 ) .
« نامزاس رد یعامتجا هیامرس
» رون کیپ . ، هرامهش ،
تاحفص
- .
