ကမ ငငအသ သ ၏ ငင ရ ဘ
င
စည မ မ
ဒမက ရစ င ရ က ကပဆငရ ပပ ရ ငငတက အဖအစည
(International IDEA) ၏Database မ အက ခ 3 တငဆကမ4
ျ
မကဂနပစ အမန
International IDEA ၏ ႏိုင္ငံေရးရာ အရင္းအျမစ္မ်ား ပါ၀င္မႈ © ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာပံ့ပိုးေရး ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္း၊ ၂၀၁၅ © အဂၤလိပ္ ဘာသာျဖင့္ထုတ္ေ၀မႈ၊ ၂၀၁၂
International IDEA ၏ ပံုႏွိပ္ျဖန္႔ခ်ိမႈမ်ားသည္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ ျပည္တြင္းေရး သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံေရးအယူအဆမ်ားနွင့္ သက္ဆိုင္မႈမရွိပါ။ ဤစာအုပ္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ အေတြးအ ျမင္ အယူအဆမ်ားသည္ International IDEA၊ ယင္း၏ဘုတ္အဖြဲ႕ သို႔မဟုတ္ ေကာင္စီအဖြဲ႕၀င္မ်ား၏ အယူအဆမ်ားလည္း မဟုတ္ၾကပါေခ်။ ထို႔အတူ ဤစာအုပ္တြင္ အသံုးျပဳထားေသာ ေျမပံုမ်ားသည္ သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္း သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံတစ္ခု အတြက္ ဥပေဒအရသတ္မွတ္ထားေသာ နယ္ေျမအက်ယ္အ၀န္းမ်ားကိုလည္း တိုက္႐ိုက္ ကိုယ္စားျပဳျခင္းမရွိပါ။ အဆိုပါေျမပံုမ်ားသည္ စာပါအေၾကာင္းအရာမ်ားအား ပိုမိုရွင္းလင္း ေစရန္အလို႔ငွာ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားျခင္းသာျဖစ္သည္။
ယခုအစီရင္ခံစာသည္ ၂၀၁၂ ေဖေဖာ္၀ါရီလအထိ ရရွိသမွ်ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္ မ်ားကို အေျချပဳ၍ ျပဳစုထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အဆိုပါသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ ေျမပံု မ်ားကို International IDEA ၏ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာေပၚတြင္ ေခတ္ႏွင့္အညီ မြမ္းမံျပင္ဆင္ ထားပါသည္။ ေနာက္ဆံုးရ သတင္းအခ်က္အလက္ မ်ားကို <http://www.idea.int/political-inance> တြင္ ရွာေဖြဖတ္႐ႈႏိုင္ပါသည္။
ဤစာအုပ္၏တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း သို႔မဟုတ္ အားလံုးကို ဘာသာျပန္ဆိုျခင္း သို႔မဟုတ္ ျပန္ လည္ပံုႏွိပ္ျခင္းမ်ားျပဳလုပ္လိုပါက ေအာက္ေဖာ္ျပပါလိပ္စာသုိ႔ ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းခံႏိုင္ပါ
သည္-Publications Ofice
International IDEA SE -103 34 Stockholm Sweden
International IDEA အေနျဖင့္ ယင္းတို႔၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအား ျပန္လည္ျဖန္႔ေ၀သည္ ကို တိုက္တြန္းအားေပးပါေၾကာင္းႏွင့္ ထိုကဲ့သို႔ေတာင္းခံလာပါက အျမန္ဆံုးနည္းျဖင့္ ျပန္ လည္အေၾကာင္းၾကားေပးသြားမည္ျဖစ္ပါသည္။
မူရင္းဒီဇိုင္းႏွင့္ အျပင္အဆင္- Turbo Design
ျမန္မာဘာသာ ဒီဇိုင္းႏွင့္ အျပင္အဆင္- သြန္းနဒီ ပံုႏွိပ္တိုက္ သြန္းနဒီ ပံုႏွိပ္တိုက္မွထုတ္ေ၀သည္။
ISBN: 978-91-87729-92-8
မ တက
မ တက
မ တက
မ တက
နဒ8န နဒ8နနဒ8န
နဒ8န ... ၇
D D D
Databaseatabaseatabaseatabase အ Bက င မတဆကအ Bက င မတဆကအ Bက င မတဆကအ Bက င မတဆက... ၈
အဓက တရခ ကမ အဓက တရခ ကမအဓက တရခ ကမ
အဓက တရခ ကမ ...၁၃
၁။ ၁။ ၁။
၁။ ဒသအလက ငဒသအလက ငဒသအလက ငဒသအလက င ကမ လ ဆငရ ခ7ခမ စတ7ဖ 7ခငကမ လ ဆငရ ခ7ခမ စတ7ဖ 7ခငကမ လ ဆငရ ခ7ခမ စတ7ဖ 7ခငကမ လ ဆငရ ခ7ခမ စတ7ဖ 7ခင ... ၁၅
က) ကမ ငင ရ ဘ င စည မ မ ... ၁၅
ခ) လmဒ8န မ4မ အ ပJတ 7မစခကမ ... ၁၇
ဂ) လmဒ8န မ4မ အ ပJကနသတခ ကမ ...၂၆
ဃ) လ<ထထညဝင ငအတက 7ပဌ န ခ ကမ ...၃၁ င) အသ စရတအ ပJ တ 7မစခ ကမ ... ၄၅ စ) အသ စရတအ ပJ ကနသတခ ကမ ... ၄၉
ဆ) ဘ ရ ရင တမ ... ၅၃
ဇ) အ ရ ယ<7ခင င အက 3 သက ရ က စ7ခင ... ၅၇
၂။ ၂။ ၂။
၂။ ငင ရ ဘငင ရ ဘငင ရ ဘငင ရ ဘ ငငင စည မ မငစည မ မ ငငငင အ7ခ သစည မ မစည မ မ အ7ခ သအ7ခ သ ကန ရငမအ7ခ သ ကန ရငမကန ရငမကန ရငမ ...၆၂
က) ငင ရ ဘ ငစည မ င လတလပခငအဆငအတန ...၆၂
ခ) ငင ရ ဘ ငစည မ င အက ငပ က7ခစ မ4အယ<အဆ ...၆၇
ဂ) ငင ရ ပ8တမ င ကယစ လယ လ င မ ... ၇၁
ဃ) ငင ရ ဘ ငဆငရ ပငလင 7မငသ မ4 ... ၇၄
နဂ နဂနဂ
နဂ ... ၇၇
န ကဆကတ
န ကဆကတန ကဆကတ
န ကဆကတ TTTT DatabaseDatabaseDatabase ထတငရ သDatabaseထတငရ သထတငရ သ မ ခန မ စ ရငထတငရ သ မ ခန မ စ ရငမ ခန မ စ ရငမ ခန မ စ ရင ... ၈၀
က မ က စ ရင က မ က စ ရငက မ က စ ရင
က မ က စ ရင ... ၈၄
IDEA IDEAIDEA
IDEA အ Bက ငအ Bက ငအ Bက ငအ Bက င တ စတတ စတတ စတ စ ငတ စတ စ ငစ ငစ င ... ၈၅
ပ ငဇယ မ စ ရင
ဇယ ၁။ မ ခန အမ 3 အစ မ ... ၈ ဇယ ၂။ လmဒ8န မ4မ အ ပJတ 7မစခ ကမ ၏ အက 3 ရလဒ ... ၂၂
ဇယ ၃။ လmဒ8န မ4မ အ ပJတ 7မစခ ကအ ဒသအလက လလ 7ခင . ၂၅
ဇယ ၄။ လmဒ8န မ4မ အ ပJကနသတခ ကမ ၏ အက 3 ရလဒ ... ၂၉
ဇယ ၅။ လmဒ8န မ4မ အ ပJကနသတခ ကအ ဒသအလက လလ 7ခင ၃၀
ဇယ ၆။ လ<ထတကDကထညဝင ငအတက အရညအခ င သတမတခ က ပစမ ... ၃၄ ဇယ ၇။ လ<ထမတကDကထညဝင ငအ ခ ဝမ4ပစမ ... ၃၆ ဇယ ၈။ လ<ထမသယဝကထညဝင င ပစမ ... ၃၈ ဇယ ၉။ လ<ထထညဝင င ငက /မ အခ 3 ညမHမ4အဆကအစပအရ
လsတ တ တငအမ 3 သမ မ အတက ခတမ နရ မ ၄၁
ဇယ ၁၀။ လ<ထထညဝင ငအတက 7ပဌ န ခ ကမ ၏အက 3 ရလဒ ... .၄၂
ဇယ ၁၁။ လ<ထထညဝင ငအတက 7ပဌ န ခ ကမ အ ဒသအလက
လလ 7ခင ... ၄၄ ဇယ ၁၂။ အသ စရတတ 7မစမ4၏ အက 3 ရလဒ... ၄၈
ဇယ ၁၃။ အသ စရတတ 7မစမ4အ ဒသအလက လလ 7ခင ... ၄၈
ဇယ ၁၄။ ငင ရ ပ8တမ ငကယစ လယ လ င မ အတကအသ စရတ
ကနသတခ က၏ အက 3 ရလဒ .၅၁
ဇယ ၁၅။ ငင ရ ပ8တမ ငကယစ လယ လ င မ အတက
အသ စရတကနသတခ ကအ ဒသအလက လလ 7ခင ၅၂
ဇယ ၁၆။ ငင ရ ပ8တမ င ကယစ လယ လ င မ တငသင ရန
လအပသညအစရငခစ ၅၄
ဇယ ၁၇။ ဘ ရ ရင တမ သတမတခ က၏ အက 3 ရလဒ ... ၅၆
ဇယ ၁၈။ ဘ ရ ရင တမ သတမတခ ကအ ဒသအလက လလ 7ခင ၅၇
ဇယ ၁၉။ ငင ရ ဘ ငtက Bကပမ4အဖ တငပ8ဝင သ အဖ အစည မ ..၅၉
ဇယ ၂၀။ ငငအသ သ အလက က ငသ သ အ ရ ယ<မ4မ ... ၆၀
ဇယ ၂၁။ အက 3 သက ရ က စ7ခင င အ ရ ယ<7ခင ၏ အက 3 ရလဒ ၆၁
ဇယ ၂၂။ ငငတစခခ င စ၏ လတလပခငအ ပJမ<တည၍ အက 3 ရလဒ
ပ က7ပ မ4 အ နအထ ..၆၅
ဇယ ၂၃။ ငငတစခခ င စ၏ အက ငပ က7ခစ မ4အယ<အဆ အဆငအတန
အ ပJမ<တည၍ အက 3 ရလဒပ က7ပ မ4အ နအထ ၆၉
ပ ၁။ Database ထတငရ သ နယ 7မ ဒသမ .. ၁၀
အတိုေကာက်ေဝါဟာရများ
အတိုေကာက်ေဝါဟာရများ
အတိုေကာက်ေဝါဟာရများ
အတိုေကာက်ေဝါဟာရများ
EMB Electoral Management Body
ေရွးေကာက်ပွဲစီမံခန်-ခွဲအဖွဲ အစည်း
GRECO Group of States against Corruption
အကျင့့်ပျက်ခြစားမ.ကို ဆန်-ကျင်ေသာ ိုင်ငံများအဖွဲ
I$ International Dollar
ိုင်ငံတကာသုံး ေငွေက/ း (ေဒ1လာ)
PR Proportional Representation
အချိ4းကျကိုယ်စား ပြ 4စနစ်(ေရွးေကာက်ပွဲစနစ်တစ်မျိ4းဖြစ်ပါသည်)
TI Transparency International
ိုင်ငံတကာ ပွင့်လင်း မြ င်သာမ.
UN United Nations
ကမ6ာ့ကုလသမဂ8
နိဒါန်း
နိဒါန်း
နိဒါန်း
နိဒါန်း
ဒမက ရစ င ရ က ကပဆငရ ပပ ရ ငငတက အဖ အစည International IDEA
၏ ငင ရ ဘ ငစည မ ဆငရ Database က ၂၀၀၃ ခ စတင ကနဦ စတင
တည ထ ငခvပ ထအခ နမစတငက ကမ ရ ဆ င သတင အခ ကအလက
ဆငရ အရင အ7မစတစခ7ဖစလ ခသည။ ၂၀၁၁ ခ စတင International IDEA က
ယင ၏ Database က 7ပနလညသ သပvပ ခတ ငအည မမ မ7ပငဆငရန င
အ7ခ သ နယပယမ 7ဖစသည ကယစ လယ လ င အတက ဘ င၊ က /မ
က မ င ငင တ ပငပစwည မ အ အလသ စ 7ပ3လပ7ခင စသညတကပ8
တ ခ ထညသင ရန ဆ 7ဖတခသည။ ယခအခ8 ကမ ငင ပ8င ၁၈၀တ၏ ငင ရ
ဘ ငဆငရ န ကဆ ရသတင အခ ကအလကမ က Database တင ရယ<
ငvပ7ဖစပ8သည။
ယခအစရငခစ သည Database အ Bက င မတဆကရန င ကမ ငင အသ သ
တ၏ ငင ရ ဘ ငဆငရ စည မ မ က xင ယ လလ င စရနအတက
ရညရယပ8သည။ ခ7ခမ စတ7ဖ လလ ရ တင အပင (၂) ပင 7ဖင တငဆကထ ပ8သည။ ပထမအပင 7ဖစ သ """" ဒသအလက ငကမ လ ဆငရ ခ7ခမ စတဒသအလက ငကမ လ ဆငရ ခ7ခမ စတဒသအလက ငကမ လ ဆငရ ခ7ခမ စတ7ဖဒသအလက ငကမ လ ဆငရ ခ7ခမ စတ7ဖ7ဖ 7ဖ 7ခင
7ခင7ခင
7ခင """"သည Database ထတင ဖ 7ပထ သည ကမ ငငအသ သ တ၏ စည မ
မ င အ 7ခအ နအရပရပတက ဖ 7ပထ ပ8သည။ စည မ အမ 3 မ 3 အတက
7မပအမ 3 မ 3 ကလည ထညသင ဖ 7ပထ ပ8သည။ ဒတယအပင 7ဖစ သ
"""" ငင ရငင ရငင ရ ဘငင ရဘဘဘ ငစည မ မငစည မ မငစည မ မငစည မ မ ငငငင အ7ခ သအ7ခ သအ7ခ သအ7ခ သ ကန ရငမကန ရငမကန ရငမကန ရငမ """" သည Database ထတင မပ8ဝင သ ကန ရငမ အ Bက င က မတဆက ဖ 7ပထ vပ ၎င တသည
ငင ရ ဘ င င တကDကသကဆင7ခင မရ သ လည ငင ရ လတလပခင
အဆငအတန င စည မ ပစမ 3 ကမ စသည အ 7ခခအ Bက င ရင မ အBက ဆကစပမ4ရ/မရတက လလ င စရန တင7ပထ ပ8သည။
ယခစ အပသည သတင အခ ကအလကမ က စတည တင7ပထ 7ခင သ 7ဖစသ7ဖင လလ တ ရခ ကမ ကမ<တည၍ သ သပခ ကမ 7ပ3လပထ 7ခင မရ သကသ Database ထရ သတင အခ ကအလကမ အတကလည အက ယတဝင အ သ စတ ရင လင ထ 7ခင မ7ပ3ပ8။ သကဆငရ ငင သမဟတ ဒသဆငရ င ကမ လ ဆငရ စည မ မ က စတပ8ဝငစ သ<မ က ဆကလကလပ ဆ င Bကမညဟ က{ ပတ မH လငထ ပ8သည။ D4ပ ထ နကနလ သ အ Bက င 7ခင ရ တစရပ 7ဖစသည " င Bက င ငင ရ "ဟ<သညကစwတင က{ ပတရ ဖစ ဆ င ထ သည သတင အခ ကအလကမ သည မညသညပစ7ဖင အသ တ ခမညက ဆကလက
စ င မH နမညသ 7ဖစပ8သည။
န ကဆ အ န7ဖင ယခစမကန အတက ပ8ဝငအ 7ဖညခBက သ သ တသမ င
ပည ရငမ က က ဇ< တငရပ8 Bက င ဖ 7ပအပပ8သည။ အထ< သ7ဖင စ အပ၏
အရညအ သ အတက tက Bကပက<ည ပ ခBက သ အလင ဖယဂ< ရ ယ င
ယခ လလ မ4အတက မ ခန မ မ "ရTမရ" သမဟတ ကနဉ
ထညသင ထ သ ကန ဂဏန အ ရအတကကသ ရ ခ ယ ပ
ရသည မ ခန မ သ 7ဖစ Bက င ကလည သတ7ပ3Bက စလပ8
သည။ အခ 3 ကစwမ တင ဤစ အပ၏ ရညရယခ ကအရ မ Tမန မ ခန က ပမတက စရနအတက န ကထပသတင အခ ကအလက မ ဆငရ မ ခန မ လည ပ8ဝငပ8သည။ အဆပ8သတင အခ က အလကမ က Database တငရယ< ငပ8သည။
International IDEA ၏ ကနဦ Database တင ငင ပ8င ၁၀၀ က ၏
သတင အခ ကအလကမ ပ8ဝငvပ ကမ လတလပခငသတမတ
ရည€sန (<http://www.idea.int/parties/finance/ methodology.cfm>)
အရ လတလပမ4မရ သ ငငမ ဟ ဖ 7ပထ သ ငငမ က
ခ နလပထ ခပ8သည။ သ သ အသစထပမ တ ရခ ကမ အရ
ငင ရ ဘ ငစည မ မ သည တစခ8တစရတင လတလပမ4
မရ သ ငငမ ၌လည အတ<တ<ပင7ဖစ နသညက တ ရခရသည။ အမနတကယတငလည ဤစ အပတငတင7ပ ထ ခ ကမ အရလည
လတလပမ4အဆငနမက 7ခင Bက င ငင ရ ဘ င စည မ မ
လ ပ8 ရသညမဟတ ပ။ ငငအ လ ၌ တ<ညမ4ရ သ စည မ မ တင တ<ည သ ရညရယခ က သမဟတ အက 3 သက ရ ကမ4မ ရသညက တ မ7ငင သ သ အခ ကပင7ဖစသည။ ထ Bက ငပင မတ<ည သ ငငအသ သ ၏ စည မ မ က xင ယ လလ င စရနရညရယ၍ လတလပမ4မရ သ ငငမ ကပ8 ထညသင ဖ 7ပ
ရန ဆ 7ဖတခ7ခင 7ဖစပ8သည။ ငငတစခဟဆရ ၌ ကလသမဂ‚
အဖ ဝင ငငမ ကသ ရည€sန ထ 7ခင 7ဖစvပ T
ငင ရ ပ8တမ အ တရ ဝငတည ထ ငခငမ7ပ3 သ ငငမ (ဆလသညမ T
ငင ရ ပ8တမ အ တရ ဝငပတပငထ သ ငငမ )
ငင ရ ပ8တမ အ ရ က ကပအတက ကယစ လယ လ င မတပတငခင မ7ပ3 သ ငငမ သမဟတ
လနခ သ စ ၃၀ အတင ရ က ကပမ က င ပ7ခင မရ သ ငငမ က ခ နလပထ ခပ8သည။
ငင
အ
ရအ
တ
က
ခ နလပထ ခ သ ငငမ မ ဘD< င ဒ8D<ဆလမ ငင၊ တDတ
7ပညသ<သမƒတ ငင၊ က m ဘ ငင၊ အရစထရ ယ ငင၊ က<ဝတ
ငင၊ လ အ7ပညသ<ဒမကရကတစသမƒတ ငင၊ 7မ ကကရ ယ
7ပညသ<သမƒတ ငင၊ အမန ငင၊ က တ ငင၊ ဆ ဒအ ရဗ ယ
ငင၊ ဆမ လ ယ ငင၊ အ ရပ စ ဘ မ 7ပည ထ ငစ င
ဗယကနမဆရယလစသမƒတ ငငတ7ဖစBကပ8သည။
ထ Bက င Database ထတငရ သ မ ခန ပ8င ၄၃ ခအနကမ
အ လ မဟတ သ မ တစခ 3 တစဝကက က နရ သ ငင ပ8င
၁၈၀ တက 7ဖBက ငခBကသည။ ၂၀၁၁ ခ စ စကနတင Database
၌ သတင အခ ကအလက ပ8င ၇,၀၀၀ သမဟတ 7ဖစ ငသမH သ အ 7ဖစစ ပ8င ၏ ၉၀ ရ ခင 4န က ထညသင ဖ 7ပ ငခသည။ အမနတကယတငမ< ငင ပ8င ၁၄၂ ငင (Database ထရ ငငမ ၏ ၈၀ ရ ခင 4န ) တက မ ခန ပ8င ၄၃ ခအနက ၅ ခ အ ကက
7ဖBက ငခ7ခင မရ ပ။
အထကတငဆခvပ သညအတင ဤစ အပ၏ ရညရယခ ကတစခမ
ကမ ငငအသ သ ၏ ငင ရ ဘ ငစည မ မ က xင ယ
ဖ 7ပ ပ 7ခင 7ဖစသည။ စ အပပ8 ဒသမ 7ဖစသည အ ဖရက၊ အ မရက၊ အ ရ၊ ဥ ရ ပ င သမဒ„ရ ပင ငငမ တသည International
IDEA ၏ ငင ရ ဘ ငစည မ (ပစသစ) တညရရ
http://www.idea.int/uid မ က က 4တ ဖ 7ပထ 7ခင 7ဖစပ8သည။
ဒသ တစခခ င စတငရ သ ငငအ ရအတကက ပT၁ တင
ဖ 7ပထ ပ8သည။ ငငတစခခ င စအတက ထညသင ထ သ
ကန ဂဏန အခ ကအလကမ သည ဒသအလက သသ
ထငရ သည ပ မ မH အက 3 ရလဒ ပ စမ ငသညကလည အ ရ အတက နည ပ8 သ သမဒ„ရ ပင ငငမ က €sန ဆ7ပသ န
Bက င လလ သတ7ပ3 စလပ8သည။ Database
Database Database
Database ထတငရ သထတငရ သထတငရ သထတငရ သ နယ 7မ ဒသမနယ 7မ ဒသမနယ 7မ ဒသမနယ 7မ ဒသမ
အာဖရိက အေမရိက ိုင်ငံများ အ ာရှ ဥေရာပ သမုဒLရာ ကMန်း ိုင်ငံများ
ဒသမ
သ တသမ သည သတင အခ ကအလကမ အ စစည ရ တင ငငတစခခ င စ၏ ဥပပ ဒ7ပဌ န ခ ကမ အ အဓကအသ 7ပ3ခ ရသည။ သကဆငရ ဥပ ဒမ က ရ မရသညအခ8 ရ က ကပ အစရငခစ မ သမဟတ ငင ရ လလ ဆန စစခ က အစရသည န စပရ အစရငခစ မ က ရ ဖအသ 7ပ3ခရသည။ လတလပ သ ရ က ကပ လလ သ<မ ၊ ပည ရငမ သမဟတ ရ က ကပစမ ခနခ သညအဖ အစည မ မ တ ဝနခမ အစရသည ငငအသ သ မ ပည ရငမ သညလည သကဆငရ သတင အခ ကအလကမ က
ရ ဖစ ဆ င ပ ခBကပ8သည။ ဥပ ဒ7ပဌ န ခ ကမ င အ7ခ
အရင အ7မစမ မထတ 4တရယ<ထ vပ Database တင ဖ 7ပထ
သည ကန ဂဏန မ က ငငအလက၊ ဒသအလက င ကမ လ ဆငရ အ7ခ သ သ တသနမ 7ဖစသည မတ<က7ပ သညမတ<က7ပ သည မတ<က7ပ သညမတ<က7ပ သည စည မ မ
စည မ မ စည မ မ
စည မ မ ပJ ပ8ကလ ရသညပJ ပ8ကလ ရသညပJ ပ8ကလ ရသညပJ ပ8ကလ ရသညအ Bက င ရင မ ၊အ Bက င ရင မ ၊အ Bက င ရင မ ၊ အထ< သ7ဖင အ Bက င ရင မ ၊ မတ<က7ပ သည
မတ<က7ပ သည မတ<က7ပ သည
မတ<က7ပ သည စည မ မ ၏စည မ မ ၏စည မ မ ၏ အက 3 ရလဒမ ကစည မ မ ၏ အက 3 ရလဒမ ကအက 3 ရလဒမ ကအက 3 ရလဒမ က လလ 7ခငလလ 7ခငလလ 7ခငလလ 7ခင အစရသညတတင 7ပနလညအသ 7ပ3 ငပ8သည။
၂၀၀၃ Database အ ဟ င ကလည International IDEA ၏ အငတ နက စ မ က တင ရရ ငပ8သည။ အသ 7ပ3သ<မ အ န7ဖင အသစ င အ ဟ င က xင ယ လက လလ င စရန7ဖစပ8သည။ သ သ
Database စခ၏ မ ခန စ သ မ င ကန ဂဏန ဆငရ
€sနBက ခ ကမ သည က ဟမ4ရ ငသညက သတ7ပ3ရန အ ရ tက
ပသည။ ၂၀၁၂ Database တင ဖ 7ပထ သည တ ခ ငငမ စ ရင
အရ စ ရင ဇယ ၂ မ 3 မတ<ည7ခင သည မ<လ Database စတင
တည ထ ငကတည ကပ8ဝငသည ဥပ ဒမ 7ပ င လသ 7ခင
Bက င 7ဖစသညဟ မမတယ< စလပ8 ခ ။
အဓကအခ က ၂ ခ ကတင7ပလပ8သည။ ပထမအ န7ဖင Database သည
တရ ဝင ငင ရ ဘ ငစည မ မ က စစည တင7ပထ
သ လည အဆပ8စည မ မ ၏ အက 3 သက ရ ကမ4 သမဟတ ငငအသ သ ၏ ငင ရ တင င Bက က တရ မဝငနည လမ 7ဖင ပ8ဝငပတသက နမ4က တင တ မ47ပ3လပသည တ မဟတ ပ။
ဒတယအခ ကအ န7ဖင Database သည စ7ပအ 7ဖမ မဟတပ8 ခ ။
ရညရယသညမ Database က တ7ဖည 7ဖည 7ပ37ပင ခ ထငသ 7ခင
7ဖင ပမ က င မန သ န ကဆ ရသတင အခ ကအလကမ က ရယ< င စရန7ဖစသည။ ဆလသညမ ထညသင ထ သည အခ က
အလကမ သည အခ န ငတ 7ပ ည န ကဆ အ 7ခအ နမ
အ7ဖစ ရ န ငမညမဟတပ8 ။
၇
အသ 7ပ3သ<မ အ န7ဖင တ ရရ သ ကလခ ကမ က
ထ က7ပရန င သကဆငရ ငငမ ၏ န က ဆ ရ
ကန ဂဏန မ က ဖ 7ပ ပ Bကပ8ရန လxကလစ တကတန
အပပ8သည။ ယခစ အပတငပ8ရသည လလ မ4မ သည
၂၀၁၂ ခ စ ဖ ဖ ဝ8ရလတင တညရခသည ကန ဂဏန အခ ကအလကမ အ ပJတငအ 7ခတည၍ တကခ က လလ ခ7ခင 7ဖစပ8သည။
ယခတငဆကလကသည Database အသစသည စည မ ဥပ ဒ
မ င စပလ ၍လပကင ဆ ငရက နBက သ ပဂ‚3လမ ၊
ငင ရ တင င Bက ၏ပ8ဝငပတသကမ4 ကတစနည မဟတ တစနည 7ဖင ထန ခ 3ပကငတယ နBကရ သ ပဂ‚3လမ အတက
အသ ဝငလမမညဟ က{ ပတ မH လငပ8သည။ Database တင
ပ8ဝငသည မ ခန မ ငစပလ ၍ မ ခန တစခခ င စက
သ လည က င ၊ ယင တက အမ 3 အစ ခ7ခ ထ ပမ င
သ တသမ ၏ ကန ဂဏန အခ ကအလကမ ထညသင
ဖ 7ပမ4မ ကပမသရလပ8က http://www.idea.int/politicalTfinance
တင လလ တ ရ ငပ8သည။
အဓက တ ရခ ကမ
န ငလ မညအခန မ တင ဖ 7ပထ သည လလ ခ ကမ သည
ကမ အရပရပရ ငင ရ ဘ ငစည မ မ က ဖ 7ပထ ခ က
မ 7ဖစပ8သည။ လလ မ4ဆသညမ ဆကလကလပ ဆ င သ Bက ရမည သ ဘ သဘ ဝရ ပရ အ က ဖ 7ပပ8တသည ဆကလက
ဆ Bကရန င သ တသန7ပ3လပသ Bကရနအတက အဓက
လ4 ဆ အ ပ မည ကနဦ လလ ခ ကမ 7ဖစBကပ8သည။
• ကမ တစဝန တင ငင ရ လmဒ8န ငမ ငစပလ ၍
အဓကပတပငတ 7မစခ ကမ အစ ရပငပစwည မ 7ဖစBက
ပ8သည(ဥပ ဒ ငအညခင7ပ3ထ သ လ<ထထညဝင ငမ
မပ8ဝငပ8)။ အခ ကအလကစ ဆ င ရရသမHသ ငငမ မ ၈၅ ရ ခင 4န ( ငင ပ8င ၁၁၀ အနက ၉၄ ငင) တင ငင တ ပငပစwည မ အ အလသ စ 7ပ37ခင မက ကယရန
အဆပ8လmဒ8န ငမ ကတ 7မစထ Bကသည။ သရ တင
ထကသတ 7မစမ4၏ ထ ရ ကမ4ပမ ဏက ဆကလက
လလ ရန လအပ ပသည။
• ငင7ခ အဖ အစည မ မလmဒ8န ငမ က တ 7မစရ တင
လည တ<ညမ4ရသညက တ ရသည။ ငင ရ ပ8တမ သ
လmဒ8န မ4က တ 7မစထ သ ငငမ က ၆၈% ရvပ ၅၁%
က ကယစ လယ လ င မ အ လmဒ8န မ4က တ 7မစထ Bကသည။
• အ မရက ငငမ ၏ ၄၂%တင ကယစ လယ လ င မ
အ ထကသလmဒ8န ငက တ 7မစထ သ လည
ဆနက ငဘကအ န7ဖင ၂၂% (၃၆ ငင)သညသ လHင အသင အဖ မ မလmဒ8န ငကတ 7မစထ သည။
• တစကမ လ အတင အတ င 7ပ ရလHင ၅၅% (၇၄ ငင)သည
ငင ရ ပ8တမ ငကယစ လယ လ င မ သ လmဒ8န
ငက ကနသတထ 7ခင မရ ပ။ အ ဖရက င သမဒ„ရ ငင မ တင လmဒ8န ငပမ ဏအ ကနသတထ 7ခင မရဘ ဥ ရ ပတငမ< အ လ လလ ကနသတထ Bကသည။
• သမဒ„ရ ပင ငငမ တင ၂၇% င ဥ ရ ပ ငငမ တင ၈၆%
အထ က ဟခ ကtက မ သ လည ငင ရ ပ8တမ သ
လ<ထမ တကDကထညဝင ငအတက ၆၈%(၁၁၆ ငင) တင 7ပဌ န ခ ကမ ရBကသညသညကလည တ ရရ ပသည။
• ငငအ လ ၏ ၆၉ %သည ငင ရ ပ8တမ အ မဒယ အခမ
အသ 7ပ3ခငသမဟတ မဒယ အသ 7ပ3ခအတက ထ ကပ Bက
ပ ထ Bကvပ အ ဖရကတကသည ယင ကသ အက<အည အမ ဆ ပ အပရ တင ရ ဆ မရပတညလကရသည။
• ငင ရ ပ8တမ ၏အသ စရတကနသတရ တင ၂၉%(၄၉ ငင)
သ ရvပ ၄၄% က ရ က ကပဝငမည ကယစ လယ လ င အတက သ ကနသတထ ပ8သည။
• ကမ တစဝန တင ငင ရ ပ8တမ သမဟတ ကယစ လယ
လ င မ အတက ဘ ရ အစရငခစ တငသင ရန ၈၈%(၁၄၃ ငင)
က သတမတထ ပ8သည။ သ သ ထအစရငခစ မ တငသင ရန
မလ သ Stakeholders မတစဆငရနပ ငမ ဝင ရ ကလ ငသည
ဟ< သ အယ<အအရ ငငအ လ ၏ ၅၃% က ငင ရ ပ8တမ သ မက ကယစ လယ လ င မ ပ8 အစရငခစ တငသင ရန သတမတ ထ သည။
• ငင ပ8င ၄၀ (Database ထရ ငငမ ၏ ၂၅%)တင တငသင
လ သ ဘ ရ အစရငခစ မ အ စစ ဆ ရန သမဟတ
ငင ရ ဘ ငစည မ ခ 3 ဖ ကမ4မ အ စစ ဆ ရနအတက
သတမတထ သ အဖ အစည မရသည က တ ရရ ပသည။
• န ကဆ တင ငင ရ ပ8တမ သမဟတ ကယစ လယ
လ င မ ထမ အစရငခစ တ င ခထ သ ငငမ ထမ ၂၅%
ထကပ သ ငငမ တင ထအစရငခစ အ လ<ထအ န7ဖင သရ အ င Bကည ရနမလသညက တရရသည။
၁။
၁။
၁။
၁။ ဒသအလက င
ဒသအလက င
ဒသအလက င
ဒသအလက င ကမ လ ဆငရ ခ7ခမ စတ7ဖ 7ခင
ကမ လ ဆငရ ခ7ခမ စတ7ဖ 7ခင
ကမ လ ဆငရ ခ7ခမ စတ7ဖ 7ခင
ကမ လ ဆငရ ခ7ခမ စတ7ဖ 7ခင
က က က
က)))) ကမ ငင ရ ဘကမ ငင ရ ဘကမ ငင ရ ဘကမ ငင ရ ဘ ငငငင စည မ မစည မ မစည မ မစည မ မ
ကမ အရပရပတင စည မ မ အ လက တ က ငသ နပမ က
လလ 7ခင င Database ထရ ငင ရ ဘ ငစည မ မ
အ Bက င က ယခအခန တင တင7ပထ ပ8သည။ အခန ၇ ခန
အနက တစခန စတင 7ခ3ငသ သပခ ကအက င မ ခန မ
စ ရင ကထညသင ထ vပ န ကထပ လလ မ4မ င ဒသအလက
မ 7မန ခ သ မ ခန မ ၏ အက 3 ရလဒဇယ တစခကပ8 ဖ 7ပ ထ ပ8သည။
ပထမဦ ဆ သတ7ပ3ရနမ က{ ပတ၏ သ တသနအရ ငင ရ တင င Bက ပ8ဝငမ4 ငစပလ ၍ ငငတင အ လ တင စည မ မ ခ မတထ Bက သ လည ဘဟ မ စ၊ ဘလစဇ၊ စနဗင ဆင င ဂရ နဒင စ၊ ဆ မအ ငတ ဗ လ< စသည ၅ ငငတင မဝယ7ခင အတကတ 7မစထ သည ဥပ ဒတစမ 3 တည ကသ တရရ ပသည။
ဂ ဘ ကတ ငင င စနခရစစတဖ အန န ဗ စ ငငမ တင
မဝယ7ခင အတက တ 7မစထ 7ခင ရပမရ သ လည ငင ရ ပ8တ မ အ အခနကင လတခင7ပ37ခင င လ<ထမတကDကထညဝင 7ခင စသညတက က ငသ Bက ပသည။ အဆပ8 ငငမ သည ပ မ မH
လ<ဦ ရ ၂ သန အ ကနည သ ငငငယ လ မ 7ဖစBကvပ
တင က ပမ4မရ သ စည မ က ရင 7ပ ငမည7ဖစသည။ ယင ငင မ တင ငင ရ ပ8တမ က တ 7မစပတပငထ 7ခင မရ သ
လည အဆပ8 ငငမ ရ ငင ရ ပ8တမ မ က{ ပတ င ရင vပ
7ဖစ သ ပ8တပစမ မဟတBကပ8 ခ ။
ပ မ မHအ 7ဖင Database ထရ ငငမ သည လလ ဆန ဆစမ4တင
ပ8ဝငသည စည မ တစဝက က က 7ပဌ န အသ 7ပ3Bကသညက တ ရရသည။ စည မ အမ စက အသ 7ပ3Bကသည ငငမ မ အဓကအ 7ဖင အ ရ ဥ ရ ပမ ငငမ 7ဖစသည ဘ<လ ဂ ရ ယ ၊
ခD အ ရ ၊ လကဗ ယ ၊ ပလန င D မ န ယ ငငတ 7ဖစBက
ပ8သည။ အ7ခ သ ငငမ မ ဘ<တန၊ က နဒ8၊ အ က ဒ8၊
အစw ရ ၊ ပJတ<ဂ င တ ငကရ ယ ငငတ7ဖစBကvပ စတဝင
စ စရ အခ ကတစခမ ဥ ရ ပရ ပထမမ 3 ဆကသစ ဒမက ရစ
ငငမ တစခမမပ8ဝင7ခင ပင7ဖစသည။ စည မ ဥပ ဒမ
တင Bကပထ 7ခင သည င Bက င ငင ရ အBက မလလ အပ သ ဆကစပမ4က ကငတယလသည ဆ „ Bက င7ဖစသညဟ ဆရ မည7ဖစသည။
ဒမက ရစအသငက< 7ပ င စ က လ င င ပင က လမ တင ငင
တက မ ဖအ ပ လsမ မ မ4မ Bက င အခ 3 ငငမ အ န7ဖင
စည မ အသစမ ခ မတလ ရ7ခင လည 7ဖစ ငသည။မညသညကစwရပ
တငမH ယခရ နvပ သ ငင ရ ဘ ငစည မ မ င အဆပ8
စည မ မ အ tက Bကပထန ခ 3ပမ4တသည ပတသကဆက ယမ4
မရသညက အမနပင က ဇ< တငရမည7ဖစသည။
ဒသအလက လလ မ4မ အရBကညမညဆပ8က သမဒ„ရ က{န ငငမ တင
ငင ရ ဘ ငအတက စည မ မ ခ မတထ 7ခင မရသညက
တ ရ ပမည။ သမဒ„ရ က{န ငငမ အတက မ 7မန ခ သ မ ခန ၃၀ တင ပ မ မHအ 7ဖင ၂၁% တင စည မ တစခရvပ အ ဖရကတင
၄၁% ၊ အ မရကတက ငငမ တင ၅၄% ၊ အ ရတင ၅၆% င ဥ ရ ပတင
၆၀% အသ သ ရBက ပသည။ အမနတကယတငမ< နယ< ဇလန င Bသစ Bတ လ တက ဖယထတလကပ8 သမဒ„ရ က{န ငငမ သည မ ခန အမ စအတက သညသ ရ ပလမမည။
အဆပ8ကစwအတက တက သ အ Bက င 7ပခ က ပ ရန ခကခမည 7ဖစ သ လည ငင ပ8င ၁၄ ငငအနက ၉ ငငသည လ<ဦ ရ ၅၀၀,၀၀၀ အ ကသ ရBက သ ငငငယမ 7ဖစBကvပ ၂ ငငသ လHင လ<ဦ ရ တစသန န ပ8 ရBကသညဟ< သ အခ က င ဆကစပ န င ပ8သည။ လ<ဦ ရ ၉,၀၀၀ သ ရ သ Nauru ငင င ၁၁,၀၀၀ သ ရ သ
Tuvalu ငငမ တင ပမနမဟတ သ ငင ရ သဘ သဘ ဝ Bက င
ငင ရ ဘ င စည မ မ ခ မတထ 7ခင မရသညမ လည
အလန7ဖစ င 7ခမ သည အခ ကတစခ ကပင7ဖစသည။
အ မရကတက ငငမ တင ကယစ လယ လ င အတကဘ ငက
အဓကထ Bကသညအ Bက င ရင မ (အဆပ8 ဒသ၏ ရ က ကပစနစ မ သည ငင ရ ပ8တမ အ ပမအ လ ထ သလ7ဖစ န သ လည ) သမƒတစနစက ငသ သည ငငအ ရအတက မ 7ပ 7ခင Bက င7ဖစ င
ပသည။
အ ချက်အ လ က်များ ှင့်စပ်လျ>်းေသာမှတ ်ချက်
အလွန်မြ င့်မားေသာ .န်းထား ဖြ စ်သည်။ ပျမ်းမNေမးခွန်း၁၂ ခုတွင် ၁၀ ခု ထိရှိက/ သဖြ င့် ၈၄% သို-မဟုတ် ၈၅% အထက် ဖ
ြ စ်သည်။
ိုင်ငံအများစုတွင် တိတိကျကျသတ်မှတ်ေဖာ်ပြ ထား ခြ င်းမရှိသည့် ိုင်ငံ ေရးပါတီများ ှင့် ကိုယ်စားလှယ်ေလာင်းများအတွက် ေပးထားေသာ ိုင်ငံေတာ်ပိုင်ပစDည်းများ ှင့် ကိုယ်စားလှယ်ေလာင်းအတွက် အမည်မဲ့ လှ<ဒါန်းမ.များဆိုင်ရာ ေမးခွန်းများကေတာ့ ခMင်းချက်ဖြ စ်သည်။ အဆိုပါ ေမးခွန်းများအတွက် တုန်- ပြ န်မ.များက ၆၁% ှင့် ၇၂% အသီးသီး ဖြ စ်က/ ပါသည်။
ေမးခွန်း ၁၂ ခုလုံးကို ေဖြ က/ ားသည့် ိုင်ငံေပါင်း ၇၉ ိုင်ငံ(၄၄%) ရှိပP ီး ေမးခွန်းအားလုံးကို မေဖြ က/ ား ိုင်သည့် ိုင်ငံေပါင်း ၁၀ ိုင်ငံ(၆%) ရှိသည်။
တရားဝင်ထုတ်ေဖာ်ထား ခြ င်းလည်းမရှိ၊ ဥပေဒဆိုင်ရာ ပကတိ အေခြ အေနများကလည်း ရှင်းလင်း ပြ တ်သားမ.မရှိေသာ်ငြ ား ခP 4ံငုံ သုံးသပ်ရလNင် အချိ4-ေသာ ိုင်ငံများတွင် ိုင်ငံေရးပါတီများ၏ စည်းမျ>်းများသည်ယင်းတို-၏ ကိုယ်စားလှယ်ေလာင်းများ ှင့်ပါ သက်ဆိုင်သည်ဟု ယူဆရေပသည်။ အဆိုပါဖြ စ်ရပ်များအတွက် အဓိပRာယ်ဖွင့်ဆိုချက်အချိ4-လိုအပ်လျက်ရှိေနေပသည်။
ခခခခ) ) ) ) လmဒ8န မ4မ အ ပJတ 7မစခ ကမလmဒ8န မ4မ အ ပJတ 7မစခ ကမလmဒ8န မ4မ အ ပJတ 7မစခ ကမလmဒ8န မ4မ အ ပJတ 7မစခ ကမ (((( မ ခနမ ခနမ ခန ၁၁၁၁TTTT၁၂မ ခန ၁၂၁၂၁၂))))
ေမးခွန်း : ိုင်ငံေရးပါတီများသို-
ိုင်ငံခြ ား အရင်းအ မြ စ်များမှ လှ<ဒါန်း ခ
ြ င်းကို တား မြ စ်ချက် ရှိပါသလား!
အTUန်း : အစိမ်း : ရှိ အစိမ်းေဖျာ့ : မရှိ မီးခိုး : အချက်အလက်မရှိ
ဒီမိုက ေရစီ ှင့်ေရွးေက ာက်ပွဲဆုိင်ရာ ပံ့ပိုးေရး ိုင်ငံတ က ာအ ဖွဲ အ စည်း
ယခုေမြ ပုံသည် ၂၀၁၂ ေဖေဖာ်ဝါရီလအထိ စုေဆ ာင်းရရှိသမN ေသာ အချ က်အလက်များအေပ1တွင်အေ ခြ ခံထားပါ သည်။ ေဒတာေဘ့စ်တွင်ေမြ ပုံများကို အစ>်အ မP ဲ ပြ န်လည် ပြ 4 ပြ င်မွမ်းမံထားပါသည်။ <http://www.idea.int/polit ical-finance/question.cfm?id=246>
7ခ3ငသ သပခ က 7ခ3ငသ သပခ က7ခ3ငသ သပခ က 7ခ3ငသ သပခ က
ငင ရ ပ8တမ ငကယစ လယ လ င မ အ လmဒ8န င
သမဟတ ထညဝင င ငပတသက၍ တ 7မစခ ကမ (လmဒ8န င ပမ ဏအ ပJ ကနသတခ ကမ အ7ဖစ တစခ8တစရ ရည€sန
ပ8သည) က Database ပထမပင တင တင7ပထ ပ8သည။ အကယ၍
လmဒ8န င ငပတသက၍ တ 7မစထ 7ခင မရ သ ငင ၁၀
ငငအ ဖယထတလကပ8က ငငအ လ ၏ ၇၂% တငတ 7မစခ က တစခရBကသညက က{ ပတ 7မင တ Bကရမည7ဖစပ8သည။
ငငအမ စတင ကနသတခ ကမ က ပစ ၃ မ 3 ( ငင ရ ပ8တမ င ကယစ လယ လ င မ အတက ပ မ မHတကခ ကမ4အရ) 7ဖင တ 7မင ငပ8သည။ (က) ငင7ခ အရင အ7မစမ (ခ) အမညမ
အရင အ7မစမ င (ဂ) ငင တ ပငအရင အ7မစမ (ဥပ ဒ င
အည လ<ထထညဝင ငမ က ထညမတကပ8) တ7ဖစBကပ8သည။
ငင ရ ပ8တမ င ကယစ လယ လ င မ အ ငင တ ပင
ပစwည မ ထ ကပမ4 ငပတသက၍ တ 7မစခ ကသည ငငမ
အ လ တင အတ<တ<လပင7ဖစvပ က ကယ<ရရ သ စ ရင မ အရ
ငငအ လ ၏ ၈၅% 7ဖစပ8သည။ အထကတငဆခvပ သညအတင
ထ မ ခန အတက တန7ပနခ ကသည ၆၁% 7ဖစvပ ပမနထက နည သ အ 7ခအ န7ဖစသည။ ထ မ ခန က 7ဖBက 7ခင မရ သ ငငမ တင အဆပ8တ 7မစခ က မရဟ<၍ ယ<ဆထ သညတင ကမ ငငအမ စတင တ တ 7မစခ ကရ န ပမည။ ထအတက Bက င
ပငလHင ငင တ ပငပစwည မ အ အလသ စ 7ပ3လပမ4မ
က ကယရနအတက ထညဝငလmဒ8န ငအ ပJ တ 7မစခ က
ထတ7ပနရန အဓကထ လပ ဆ ငလ Bကရ7ခင 7ဖစသညဟ ထင7မင ရ ပသည။ ထတ 7မစခ က Bက င ထ ရ ကစ က ကယ ငသညဟ မဆလ င ပ။
ငငအမ စတင တစစတတစပင အ 7ဖငအစ ရပင သမဟတ
အစ ရ ငစ ခ3ပခ 3ပဆထ သ ကမˆဏမ မ လmဒ8န ငမ ကလည
တ 7မစ ထ ပ8 သည ( င င ရ ပ8တ မ အတ က ၄၄ % င
ကယစ လယ လ င မ အတက ၃၈%)။ သ သ ထ မ ခန ၏ ပထမတစပင (တစစတတစပင အ 7ဖငအစ ရပင)သည ငင တ ပင အရင အ7မစမ အ အလသ စ 7ပ3မ47ဖစvပ န ကတစပင (အစ ရ
ငစ ခ 3ပခ 3ပဆထ သ )သည အစ ရထမ ကင လတခင သမဟတ
အက 3 တစစတစရ က မH က ၍ လmဒ8န မ4မ 7ဖစBကပ8သည။
ငင7ခ လmဒ8န မ4မ သည ယဘယအ 7ဖင မလလ အပ သ
အရ 7ဖစvပ ၆၈% သ ငငမ တင ငင ရ ပ8တမ အ
လmဒ8န 7ခင က တ 7မစထ vပ ငငမ ၏ ၅၁% တင
ကယစ လယ လ င မ အ လmဒ8န 7ခင က တ 7မစထ
ပ8သည။ ငင ရ ပ8တမ ငကယစ လယ လ င မ အ
အမညမလmဒ8န မ4သညလည အလ တ<ပင7ဖစပ8သည(၅၅%
င ၄၂% တ7ဖစBကသည)။ သရ တင အဆပ8ကန ဂဏန မ
7မငမ မ4မရသညက တ အBသစရ အခ က တစခ က7ဖစသည။
ဥပမ T ဒမနကန ငင င င မ လတ ငငတကသ အမညမ
လmဒ8န မ4က ခင7ပ3ခလHင ငင7ခ လmဒ8န မ4က မညသည နည 7ဖင ကငတယ 7ဖရင Bကမညမ မရင လင သည အခ က 7ဖစ နသည။ အD သ ဆ 7ပ ရလHင အမညမလmဒ8န မ4 င
ပတသက၍ တ 7မစထ 7ခင မရ သ ငငအမ စတင
လmဒ8န မ4 ငစပလ သ အ7ခ တ 7မစခ ကမ လည
မရBကပ8 ခ ။
ထအ7ပင ၁၅% ခနသည အမညမလmဒ8န မ4မ အ တရ ဝင
တ 7မစထ 7ခင မရ သ လည အတင အတ တစခအထသ
ခင7ပ3ထ ပ8သည။ မBက ခဏဆသလ ငငအမ စတင
အတကအခ ငင ရ သမ မ အ7ငင ပ လရသညအတင
မ 7ပ သ လmဒ8န မ4မ အတက ပငလင 7မငသ မ4ရရန
လအပvပ အက အကယမ ရရန လအပသကသ ၎င တ၏ ငင ရ စတဝငစ မ4အ သရသ မညက စ ရမBကသည အလmရငငယမ ကလည က ကယ ပ ရနဆသည အခ က Bက ငပငလHင အထကပ8အတင ဆ 7ဖတBကရသည အ 7ခ
အ န7ဖစလ ခပ8သည။ ထဆ 7ဖတခ ကမ က ပငလင
7မငသ မ4 င လတလပခငတအBက ခ နခငလH ည‰ ပ င7ခင
ရမရဆသည င မ 7ပ သ လmဒ8န မ4tက မ က အလmငယ
မ အ7ဖစ အစတစတအလလခ7ခ 7ပ3လပ7ခင 7ဖင လတ ပ8က တစခ အ7ဖစရ န7ခင စသညအခ ကမ ကမ< သကဆငရ ငင အလက ဆကလက လလ မ4မ 7ပ3လပသ Bကရမည 7ဖစပ8 သည။
က ပ ရ ရင မ င ကနသယမ4သမဂ‚မ မ လmဒ8န ငမ
အBက ဆကစပမ4 ငပတသက သ စည မ က ခ မတထ Bကရသည။ အ7ငင ပ ရသညအခ ကမ က ပ ရ ရင မ က လကယ ယမ ငင ရ ပ8တမ ကသ လmဒ8န မ47ပ3လBကvပ သမဂ‚မ က လကဝယမ ပ8တမ ကလmဒ8န မ47ပ3လလHင
အဆပ8ကစw စရပလ အတက လmဒ8န မ4 ငစပလ ၍ တ 7မစမ4မ က ခ နခငလH ည‰၍ 7ပ3လပထ Bကရသည။ ငငအမ ၏ဥပ ဒ7ပ3
ရ ဆရ တင စခစလ အတက တ 7မစမ4မ က ရ ဆထ
Bကသညက Database တငBကည7ခင 7ဖင အဆပ8အယ<အဆ၏
ရ င7ပနဟပမ4က တ ရ ငပ8သည။ ကနသယမ4သမဂ‚မ မ လmဒ8န
ငအတကတ 7မစမ4က အနည ငယ7မငမ လရvပ စမ 3 စလ
အတက တ 7မစခ ကသည ၂၂T၂၆% ခနရသညက တ ရရ ပသည။
လကရ Database မ ခန မ တင လmဒ8န ငသမဟတ ထညဝင င
ပမ ဏ အ ကနသတထ သ ငငမ သည ၂၀၀၃ ခ စထက
ပမ မ 7ပ လ ခသည။ အခ 3 သ 7ဖစစ မ အ ရအတကသည
စဆတကလ ခသည။ Database စတငတည ထ ငခသည ၁၀ စ စ
အတင အဆပ8စည မ သညထငရ က Bက လ ခသညဟ ဆ င
ပသည။ သ သ Database အသစတင ငငသစ ၇၉ ခ င မတ<ည
သ မ ခန မ င ကန ဂဏန ဆငရ €sနBက ခ ကမ 7ဖငမမ မ
ထ ၍ အဆပ8ကန ဂဏန အခ ကအလကမ အ အဓပˆ ယဖငဆ ရ တင သတtက စ ထ ရနလအပ ပသည။
မ ခန နပ8တ ၁၂ သည လmဒ8န မ4အတက မညသညတ 7မစခ ကက မဆ မ 7မန ထ 7ခင 7ဖစပ8သည။ ထ မ ခန ၏ ရညရယခ ကမ
Database စတငတည ထ ငစ က ပ8ဝငထညသင ငခ7ခင မရ သ
စည မ မ က (အခန ၁Tဂ င ၁Tဃ ရ မ ခန နပ8တ ၂၆ င ၄၂ ကBကညရန) ထညသင င စရန7ဖစပ8သည။ ထ7ဖစရပအတက
လmဒ8န မ4ဆငရ အ7ခ သ တ 7မစခ ကမ က ဥပ ဒမ
ထတ7ပန၍ တ 7မစလ Bကရပ8သည။ ဥပမ T ခD အ ရ ၊ က ဂ စ စတန င မနဂလ ယ တတင အခန7ပဿန မကင သ က ပ ရ
ရင မ င လ<တစဦ ခ င ထမ လmဒ8န မ4က တ 7မစထ vပ အ မရ
ကန၊ ဘယလဂ ယ၊ အ ရ တ မ ၊ အ က ဒ8 င Dရ ငငတတင
ကသလ7ဖစ င ဘ သ ရ အဖ အစည မ က ငင ရ အတက
လmဒ8န မ4မ 7ပ3လပ7ခင မ တ ဆ ပတပငထ ပ8သည။
သယဝက သ လmဒ8န မ င ပန လH3 ကယလH3 လmဒ8န မ4မ က
တ ဆ ငရနအတက အခ 3 သ တ 7မစခ ကမ က ခ မတထ
7ခင 7ဖစတနရ သည။ ဥပမ T အခ 3 သ ငငမ တင င Bက
ထ ကပရနအတက ရ က ကပန မ က ကခ8ငငက အဖ အစည ထ< ထ င7ခင ကက ကယရနအတက သတမတသတတမ မ7ပညမ
သ အဖ အစည မ မလmဒ8န 7ခင က တ 7မစထ ပ8သည။
မဘမ က ယင တ၏က လ မ မတစဆင က လ မနဖ ထမ
လmဒ8န သညဟ< သ 7ဖစရပမ 3 ကတ ဆ ရနအတက အသကမ7ပည
သ သ ငငသ မ ၏ လmဒ8န 7ခင က တ 7မစထ 7ခင လည 7ဖစတနရ သည။
ပမနမဟတ သ တ 7မစခ ကအခ 3 ကလည တ ရရပ8သည။ ဥပမ T အ ဂ ငတ န ၊ ဘ<လ ဂ ရ ယ ၊ ကလဘယ ၊
ဟနဒ< ရပစ င ပ8ရ ဂ စသည ၅ ငငတင လ င ကစ င
ဆက ယ သ အဖ အစည မ ၏ ငင ရ ဆငရ လmဒ8န
7ခင က တ 7မစထ ပ8သည။ ရ က ကပရလဒအ ပJ
အ လ င အစ 7ပ3လပ7ခင မ က ကယရနရညရယ7ခင
7ဖစတနရ သည။ ဘရ ဇ ငငတင အ ကစ ကလပအသင မ မ လmဒ8န 7ခင က တ 7မစထ vပ အရတ ငငတင
စစ သ ‹ကမ မ လmဒ8န 7ခင က တ 7မစထ ပ8သည။
လင ဘ ရ ယ ဘဏမ ၊ မ လ ဂ8စ င ယ<ဂနဒ8 အBကမ ဖက အပစမ ကလည လmဒ8န မ4မ တ 7မစထ Bကပ8သည။
ဂ မန ငငတင ငင ရ အ7မတထတရန သမဟတ စ ပ ရ အရ အ7မတထတရန ရညရယခ က7ဖင လmဒ8န မ4မ 3 က တရ ဝင
တ 7မစထ ပ8သည။ အငဒန ရ ငင၏ ဥပ ဒအရ
လmဒ8န မ4မ သည "D သ မ4၊ ပရဟတ7ဖစမ4၊ မHတမ4, ပငလင 7မငသ မ4၊ တ ဝနခ ငမ4 င ငင ရ ပ8တမ ၏ အခ 3ပအ7ခ င လတလပမ4မ အ ပJတင အ 7ခ7ပ3ရမည" ဟ 7ပဌ န
ထ သညအတင ငငအမ စတင တရ မဝင င Bက
ထ ကပမ4က က ကယတ ဆ ရ ၌ ခကခမ4ရလသညက တ ရရ ပသည။
အခ 3 သ ငငမ တငလည အလနအမင အစန ရ က
သညက တ ရရသည။ Sierra Leone တင တရ ဝငမတပတင
ထ သ မဆ „ရငမ ကသ လmဒ8န ထညဝငခင7ပ3ထ vပ
Guinea–Bissau င ဘ<တန ငငတတင ပ8တဝငမ ကသ
လmဒ8န ခင7ပ3ထ ပ8သည။ ကမ ငငမ ၏ ငင ရ
လmဒ8န မ4ဆငရ တ 7မစထ ခ ကမ အက ခ 3ပက ဇယ T ၂ တင ဖ 7ပထ ပ8သည။
ငင ရ ပ8တမ င ငင ရ ပ8တမ ငငင ရ ပ8တမ င
ငင ရ ပ8တမ င ကယစ လယ လ င မကယစ လယ လ င မကယစ လယ လ င မ ကယစ လယ လ င မ
လကရ ဒတ ဘစတင ငင ရ ပ8တမ င ကယစ လယ လ င
မ ၏ စည မ မ က က7ပ 7ခ န စရနတငဆကထ ပ8သည။
အဓကရညရယခ ကတစခမ ငင ရ ပ8တမ အတက သမဟတ
ကယစ လယ လ င မ အတက စည မ တစခခ ပ ကကက နပ8က အ7ခ စည မ တစခတငလည တနဖ လ နည စရ 7ဖစလ ပလမမည။ ဥပမ T ငင ရ ပ8တမ အတက က ပ ရ ရင မ မ လmဒ8န ငက တ 7မစထ vပ ကယစ လယ လ င မ အတက အဆပ8ကသ သ တ 7မစခ ကမရပ8က ငင ရ ပ8တမ အ န7ဖင ကယစ လယ လ င မ ထ တကDကလmဒ8န Bကရန က ပ ရ ရင မ က ခင စ7ခင 7ဖင ကနသတခ ကက အလယတက< က လs
နBကမညသ 7ဖစသည။
အ7ခ သ အခ ကတစခမ ငငအမ စတင တစသ ပဂ‚လ
ကယစ လယ လ င မ ထက ငင ရ ပ8တမ က ရ က ကပ
အတက ပမ အ လ ထ လရvပ ဒတ ဘစ၏ ရညမန ခ က
တစခမ မညသညအ 7ခအ နမ 3 တငမဆ အဆပ8အခ ကသည
မနကန Bက င တင7ပရန7ဖစ ပသည။ တစခ8တစရ ငင ရ ပ8တ
မ င ကယစ လယ လ င မ အBက သသ ထငရ သည
7ခ န မ4မ ရသညက အခ ကအလကမ က 7ပသ န ပသည။
လmဒ8န မ4 ငပတသက သ တ 7မစခ ကမ အ လ အနက
ကယစ လယ လ င မ အတက တ 7မစခ ကထက ငင ရ ပ8တမ
အတကတ 7မစခ ကမ က ပမထပတ<က လရပ8သည။ ငင
အ လ ၏ ၅၅% တင ငင ရ ပ8တမ အတက အမညမ လmဒ8န မ4 မ က တ 7မစထ ခ နတင ကယစ လယ လ င မ အတက
လmဒ8န မ4က တ 7မစထ ခ ကမ ၄၂% ရ ပသည။ အလ တ<ပင
ငင ရ ပ8တမ င ကယစ လယ လ င မ အတက ငင7ခ
လmဒ8န ငမ ငပတသက၍ တ 7မစမ4မ ၆၈% င ၅၁% 4န တ
7ဖစBကပ8သည။
အ7ခ တစဖကတငလည အခ 3 သ စည မ မ သည ငင ရ
ပ8တမ င ကယစ လယ လ င မ အတက တန တ<ညမH
သတမတထ Bကသည။ ဥပမ အ 7ဖင ပ8တမ င ကယစ လယ
လ င မ အ က ပ ရ ရင မ င ကနသယ ရ သမဂ‚မ မ
လmဒ8န င ငပတသက၍တ 7မစခ က က ဟခ ကမ ၂% ထက
မ က ပ။
ဒသအလက လလ 7ခင
ဒသအလက လလ 7ခငဒသအလက လလ 7ခင
ဒသအလက လလ 7ခင
7ခ3င 7ပ ရလHင အ မရက၊ အ ရ င ဥ ရ ပရ ငငမ ၏ တစဝက က
တင လmဒ8န မ4 ငပတသက၍တ 7မစထ Bကvပ အ ဖရကတငမ<
နည ပ8 လက (အ ဖရက ငငအ လ ၏၃၀ ရ ခင 4န ) သမဒ„ရ က{န
ငငမ တငပမနည ပ8 ပ8သည (၉ ရ ခင 4န )။ ငင ရ ဘ င င
ပတသက၍ တ 7မစခ ကမ ဒသအလကက7ပ ပက ဇယ T၃ တင အက ခ 3 ဖ 7ပထ ပ8သည။ ဒသအလကသသသ သ က7ပ ရ သ အ Bက င ရင တစရပမ အသ 7ပ3ပမတ<ည7ခင ပင7ဖစသည။ အ ရ င
ဥ ရ ပတင ငင ရ ပ8တမ အတက တ 7မစခ က တစခ၏
အtကမ 4န သည ကယစ လယ လ င မ အတက တ 7မစထ ခ က င လက လ ည ထမ4ရသည။ သ သ အ ဖရကတင ကယစ လယ လ င
မ ငယ လHင ပ8တမ အတက တ 7မစခ ကက ပမ တ ရသည။
ဥပမ အ 7ဖင အ ဖရကတင ငငရပ7ခ မလmဒ8န င၊ က ပ ရ ရင
မ င အမညမလmဒ8န ငမ က ငင ရ ပ8တမ သလmဒ8န မ4 င
စပလ ၍ တ 7မစထ ခ ကမ က ကယစ လယ လ င မ အ တ 7မစထ ခ ကက ၂ ဆခနပမသည။ ဥပမ T အခ 3 က ကယစ 7ပ3 စနစ
ကသ သ ရ က ကပစနစမ က ကယစ လယ လ င မ ထက
ငင ရ ပ8တမ က ပမဦ စ ပ ထ 7ခင Bက င ထသ ပမမ
7ပ ရ7ခင 7ဖစသညဟ ယ<ဆမညဆပ8ကလည 7ဖစ ငပ8သည။ သ သ
အခ 3 က ကယစ 7ပ3စနစက အ7ခ သ ကမ ငငမ လ က
ယင ဒသတငမ တ ရသ7ဖင ထယ<ဆခ ကသည အ ဖရကအတက တ သကဆငမ4မရ ပ။
အမနတကယတင အ ဖရက ငငမ တင သမƒတ ရ က ကပမ မ တစပ8
အဓကအ 7ဖင ရ က ကပဘ ရ သည ငင ရ ပ8တမ မ မဟတဘ
ကယစ လယ လ င မ မတစဆငစ ဆင လရ Bက င ခငမ သ
€sန ကန မ လည ရ ပသည။ ထ Bက င လmဒ8န င င ပတသက သ
တ 7မစမ4မ က ကယစ လယ လ င မ အတကမဟတဘ
ငင ရ ပ8တမ က 7ပ3လပ7ခင 7ဖင အ ဖရကတင ရ က ကပဆငရ
ငင ရ ဘ ငD4 ထ ငအရ သသ ထငရ သည အက 3 ရလဒ
ထက ပJမလ ရ7ခင 7ဖစပရ ပသည။ အမနတကယတင ဆ „7ဖင
ငင ရ တင င Bက ၏ အခန က ကထန ခ 3ပရန ဆ „7ဖင
စည မ မ ကထတ7ပနထ 7ခင 7ဖစတနရ သ လည ထစည မ
မ ကထတ7ပနသည ငင ရ သမ မ ၏ ရညမန ခ ကမ အ
အဟနအတ မ7ဖစ စသညနည လမ မ 7ဖင ဖနတ တ 7ခင 7ဖစ ပ လမမည။
ဇယ ၃။ လmဒ8န မ4မ အ ပJတ 7မစခ ကအ ဒသအလက လလ 7ခင
စ>် စ>် စ>်
စ>် ေမးခွန်းေမးခွန်းေမးခွန်းေမးခွန်း အာဖရိကအာဖရိကအာဖရိကအာဖရိက အေမရိက ိုင်ငံများအေမရိက ိုင်ငံများအေမရိက ိုင်ငံများအေမရိက ိုင်ငံများ အာရှအာရှအာရှအာရှ ဥေရာပဥေရာပဥေရာပဥေရာပသမုဒLရာကMန်း ိုင်ငံများသမုဒLရာကMန်း ိုင်ငံများသမုဒLရာကMန်း ိုင်ငံများသမုဒLရာကMန်း ိုင်ငံများ
၁။ ိုင်ငံေရးပါတီများအား ိုင်ငံခြ ားအရင်းအ မြ စ်များမှ
လှ<ဒါန််း ခြ င်းကို တား မြ စ်ချက် ရှိပါသလား ၆၄% ၇၂% ၈၉% ၆၉% ၉%
၂။ ကိုယ်စားလှယ်ေလာင်းများအား ိုင်ငံခြ ားအရင်း အ မြ စ်များမှ လှ<ဒါန််း ခြ င်းကို တား မြ စ်ချက်ရှိပါသလား
၃၅% ၆၄% ၆၅% ၆၀% ၁၀%
၃။ ိုင်ငံေရးပါတီများအား အသင်းအဖွဲများမှလှ<ဒါန််း ခြ င်းကို တား မြ စ်ချက် ရှိပါသလား
၂၂% ၂၂% ၂၈% ၂၃% ၀%
၄။ ကိုယ်စားလှယ်ေလာင်းများအား အသင်းအဖွဲများမှ လှ<ဒါန််း ခြ င်းကို တား မြ စ်ချက် ရှိပါသလား ၉% ၄၂% ၃၁% ၂၃% ၀%
၅။ ိုင်ငံေရးပါတီများအား အစိုးရ ှင့်ဖက်စပ်လုပ်ကိုင် ေနေသာ သို-မဟုတ် အစိုးရ ှင့် စာချ4ပ်ချ4ပ်ဆိုထားေသာ အသင်းအဖွဲများမှလှ<ဒါန်း ခြ င်းကို တားမြ စ်ချက်ရှိပါသလား
၂၈% ၅၆% ၅၁% ၇၀% ၀%
၆။ ကိုယ်စားလှယ်ေလာင်းများအား အစိုးရ ှင့်ဖက်စပ် လုပ်ကိုင်ေနေသာ သို-မဟုတ် အစိုးရ ှင့်စာချ4ပ်ချ4ပ်ဆို ထားေသာ အသင်းအဖွဲများမှ လှ<ဒါန်း ခြ င်းကို တား မြ စ်ချက် ရှိပါသလား
၁၇% ၆၃% ၄၄% ၅၁% ၀%
၇။ ိုင်ငံေရးပါတီများအား ကုန်သွယ်မ.သမဂ8များမှ လှ<ဒါန်း ခြ င်းကို တား မြ စ်ချက် ရှိပါသလား
၁၅% ၃၃% ၃၄% ၃၃% ၀%
၈။ ကိုယ်စားလှယ်ေလာင်းများအား ကုန်သွယ်မ.သမဂ8များမှ
လှ<ဒါန်း ခြ င်းကို တား မြ စ်ချက် ရှိပါသလား ၁၁% ၅၂% ၂၇% ၂၈% ၀%
၉။ ိုင်ငံေရးပါတီများအား အမည်မဲ့လှ<ဒါန်း ခြ င်းများကို
တား မြ စ်ချက်ရှိပါသလား ၅၁% ၇၂% ၈၁% ၇၁% ၉%
၁၀။ ကိုယ်စားလှယ်ေလာင်းများအား အမည်မဲ့လှ<ဒါန်းခတား မြ စ်ချက် ရှိပါသလား ြ င်းများကို ၂၄% ၆၈% ၆၀% ၅၉% ၁၃%
၁၁။ ိုင်ငံေရးပါတီများသို-မဟုတ် ကိုယ်စားလှယ်ေလာင်းများအားိုင်ငံေတာ်ပိုင်အရင်းအ မြ စ်များေပးထား ခြ င်း၊ သို-မဟုတ် ပါတီများမှရယူခြ င်း (စည်းမျ>်းများ ှင့်အညီ လူထုမှ ထည့်ဝင်ခြ င်း မပါဝင်ပါ)ကို တား မြ စ်ချက်ရှိပါ သလား
၇၉% ၇၄% ၉၃% ၉၂% ၅၀%
၁၂။ လှ<ဒါန်းမ.များ ှင့်ပတ်သက်ေသာ အ ခြ ားတား မြ စ်ချက်
များ ရှိပါသလား ၂၃% ၇၂% ၆၆% ၆၆% ၁၅%
မတခက: ဇယ တင ဖ 7ပထ သည ရ ခင 4န မ သည ဒသတင ရ ငငတစခခင စအလကရရခ သ အ 7ဖမနမ ကသ မတတမ7ပ3ထ 7ခင 7ဖစသည။ အဆပ8 ရ ခင 4န မ သည မ ခန တစခစအတက 7ဖBက ခ သ အ 7ဖစစ ပ8င အ ပJတင တကခ ကထ 7ခင သ 7ဖစvပ ဒတ ဘစတငပ8 သ ငငစစ ပ8င အ ပJတင တကခကထ 7ခင မဟတပ8။
အခ ကအလကမ ငစပလ သ မတခ က
ဂဂဂဂ) ) ) ) လှ<ဒလှ<ဒလှ<ဒလှ<ဒါန်းမ.များအေပ1ကန်-သတ်ချက်များါန်းမ.များအေပ1ကန်-သတ်ချက်များါန်းမ.များအေပ1ကန်-သတ်ချက်များါန်းမ.များအေပ1ကန်-သတ်ချက်များ ((((ေမးခွန်းနံပါတ်ေမးခွန်းနံပါတ်ေမးခွန်းနံပါတ် ၁၃ေမးခွန်းနံပါတ်၁၃၁၃၁၃----၁၈၁၈၁၈))))၁၈
" အလွန်ြမင့်မားေသာတုန်-ပြ န်ချက်ဖြ စ်သည် #ပျမ်းမN ၉၄% ရှိပP ီး ေမးခွန်းအားလုံးအတွက် ၉၀% ေကျာ်ဖြ စ်သည်။၁ " ေမးခွန်းအားလုံးေ ဖြ က/ ားခဲ့ေသာ ိုင်ငံေပါင်း ၁၆၁ ိုင်ငံ(၉၀%)တွင် ထိုေမးခွန်းများအတွက် အချက်အလက်
တစ်စုံတစ်ရာမရရှိခဲ့ေသာ ိုင်ငံေပါင်း ၇ ုိင်ငံ (၄%)ရှိသည်။
" ေရွးေကာက်ပွဲဆိုင်ရာကန်-သတ်မ.များ ှင့် ေရွးေကာက်ပွဲ ှင့်ပတ်သက်မ.မရှိေသာ ကန်-သတ်ချက်များအ က/ ား
သိသာေသာ ခြ ားနားမ.မရှိေသာ်လည်း ပျမ်းမNအားဖြ င့်က/ ည့်လNင် ထိုေမးခွန်းများ ှင့်ပတ်သက်၍ အဓိပRာယ်ဖွင့်ဆိုရာတွင် ခက်ခဲမ.အနည်းငယ်ရှိခဲ့ပါသည်။
ေမးခွန်း: ိုင်ငံေရးပါတီ တစ်ခုအား အချိန်အတိုင်း အတာတစ်ခုအတွင်း လှ<ဒါန်း ခွင့်ရှိေသာ ပမာဏအား ကန်-သတ်ထား ခြ င်း ရှိပါသလား (ေရွးေကာက်ပွဲ အတွက် သာလှ<ဒါန်း ခြ င်း မဟုတ်)
အTUန်း : အစိမ်း : ရှိ အ စိမ်းေဖျာ့ : မရှိ မီးခိုး : အချက်အ လက်မရှိ
ဒီမိုက ေရစီ ှင့်ေရွးေက ာက်ပွဲဆုိင်ရာ ပံ့ပိုးေရး ိုင်ငံတ က ာအ ဖွဲ အ စည်း
ယခုေ မြ ပုံသည် ၂၀၁၂ ေဖေ ဖာ်ဝါရီလ အထိ စုေဆ ာင်းရရှိသမN ေသ ာ အချ က်အ လက်များအေ ပ1 တွင်အေ ခြ ခံထ ားပါ သ ည်။ ေဒတ ာေ ဘ့စ်တွင်ေ မြ ပုံများ ကို အစ>်အ မP ဲ ပြ န်လ ည် ပြ 4 ပြ င်မွမ်း မံထ ား ပါသ ည်။
<http://www.idea.int/political-finance/question.cfm?field=263®ion=-1>
7ခ3ငသ သပခ က 7ခ3ငသ သပခ က 7ခ3ငသ သပခ က 7ခ3ငသ သပခ က
ဒတ ဘစထရ မ ခန မ ၏ ဒတယပင သည ငင ရ ပ8တ မ င
ကယစ လယ လ င မ အတကလmဒ8န မ4က တကDကတ 7မစ
ထ 7ခင မဟတဘ လmဒ8န ငပမ ဏ င စပလ သ မ ခန မ
7ဖစBကပ8သည။ မ ခန ပစ ၃ မ 3 မ က) အခ နတစခအတင အလmရင
တစဦ မ ငင ရ ပ8တတစခ သလmဒ8န ငသည အ7မငဆ ပမ ဏ
(သ မ နအ 7ဖင တစ စ) ခ) ငင ရ ပ8တတစခအ ရ က ကပ
အတက အမ ဆ လmဒ8န ခင7ပ3ထ သ ပမ ဏ ဂ) ကယစ လယ
လ င မ အတက ကနသတထ င သ လmဒ8န မ4မ 7ဖစBကပ8
သည။
ငငအမ စ(၅၅%) သည လmဒ8န ငပမ ဏအ ကနသတထ 7ခင
မရ ပ။ အ Bက င ရင မ 3 စရ ငပ8သည။ အခ 3 ကစwရပမ တင
လmဒ8န 7ခင ဆ သ အ Bက င အရ သည လတလပမ4တစမ 3 7ဖစvပ လကခရနမသင သ အရင အ7မစမ ၏ လmဒ8န 7ခင မတစပ8
ကနသတထ ရနမသငဟ< သ အ7ငင ပ ခ ကတစခ7ဖစသည။ အခ 3
7ဖစရပမ တင ဘ ရ အစရငခစ မ ကtက Bကပvပ အမနတကယ
စစ ဆ ငမည အဖ အစည မရဘ စည မ မ ခ မတထ 7ခင က
စည မ လ ဝမရ7ခင ထက ပမဆ ရ စvပ ကနသတထ 7ခင
အ ပJတငလည လ စ မ4ရ တ မညမဟတ ဟ< သ ယ<ဆခ ကလည ရ ပသည။ တတယ7ဖစ င 7ခတစရပမ ၎င တရရမည ရနပ င ပမ ဏအ ကနသတထ 7ခင က လလ 7ခင မရသည ငင ရ
သမ မ က ငင ရ ဘ င စည မ မ က ခ မတထ လ
ရ7ခင ပင 7ဖစပ8သည။
လmဒ8န ငအ ပJ ကနသတထ သည ငငမ တင ငင ရ ပ8တ
တစခအ အခ နက လတစခအတင အမ ဆ လmဒ8န ငသည ပမ ဏ သမဟတ ရ က ကပမဆယလ4ပရ မ4 တစခခ င စအလက
ကနသတသညပစမ 7ဖင ခ မတထ လ ရပ8သည (7ဖစရပတစခ
စတင ၃၁$ ရvပ ငငအမ စသည ပစ ၂ မ 3 လ က က ငသ ပ8
သည)၂၂၂၂။ ကယစ လယ လ င အတက ကနသတမ4သည ရ ခင 4န
အနည ငယသ က 7ခ ပ8သည (၂၉$)။
ဒတ ဘစက အသ 7ပ3သ<မ အ န7ဖင လmဒ8 န မ4အ ငင င ဒသအသ သ အလက ကနသတ7ခင ပစအဆင အမ 3 မ 3 က xင ယ
လလ ငပ8သည။ xင ယ ရ လယက< စရန င Bက မ က
ငငတက သ ဒJလ သ မက ထ ငငသ င Bက ငပ8 ဖ 7ပထ
ပ8သည။၃၃၃၃ ဤ နရ တငအ သ စတဆကလကမ ဖ 7ပ တ ဘ အခ က
အခ 3 ကသ တင7ပပ8မည။ ပထမအ န7ဖင လmဒ8န မ4အ ကနသတ ရ တင သတမတထ သည င Bက ပမ ဏ သမဟတ အနည ဆ လပခလစ ၏အဆပစ စသည7ဖင ပစ စမ 3 သ ၍ ဖ 7ပ ငပ8သည။
လmဒ8န မ4အတက ကနသတ7ခင အ အနည ဆ လပခလစ ၏ အဆ ပစ7ဖင သတမတပ8က င Bက ဖ င ပ7ခင မ က ကယvပ သ လည 7ဖစ စသညTဆလသညမ ကနသတထ သည ပမ ဏသည ယင က ထပမမ7ပငဆငသမH တနဖ လ က သ 7ခင မ 3 မရ တ ပ။
န ကတစခ ကမ ဥပ ဒအဖ အစည မ အတက လmဒ8န င
ကနသတခ ကအ တစဦ ခ င စ၏ လmဒ8န ငထက တ 7မ‰င
သတမတထ 7ခင ကလည တ ရသည။
အ7ခ သ ပစမ မ ပ မ မHလစ င ငအည လmဒ8န မ4က ကနသတ
ထ 7ခင (ဆ ဘ ယ ငငတငအသ 7ပ3သည) င ပ8တမ မ ရရ င
သည သမဟတ သ စ ငသည စစ ပ8င ပမ ဏ၏ အခ 3 အစ 7ဖင
ကနသတ7ခင (ဂ တမ လ ၊ မ လဒကဗ င မ ရတ န ယ ငင
တတငက ငသ ခသည) တ7ဖစသည။
