BAB: ASID DAN BES. Maksud. Sebatian kimia yang bertindak balas dengan asid untuk membentuk garam dan air. Cth: Na2O(p),NaOH(ak), NH3(ak),NH4OH(ak)

(1)

BAB: ASID DAN BES

Asid Alkali

1. Berasa masam 1. rasa pahit dan licin pada sentuhan 2. Mengalirkan arus elektrik 2. mengalirkan arus elektrik

3. mengakis 3. mengakis

4. menukarkan kertas litmus

biru kepada merah 4. menukarkan kertas litmus merah kepada biru

5. Nilai pH kurang daripada 7 5. nilai pH lebih daripada 7 Kriteria dan sifat

bagi asid dan bes Maksud Asid

Bes Sebatian kimia yang

mengion/ bercerai di dalam air untuk

menghasilkan Ion hidrogen, H⁺

Sebatian kimia yang bertindak balas dengan asid untuk membentuk garam dan air

Larut dalam air

Sifat asid dan alkali

Larutan Alkali (mengandungi

ion OH^- ) Cth:

Na2O(p),NaOH(ak),

NH3(ak),NH4OH(ak) Tidak Larut

dalam air

Cth:

PbO, CaO, Pb(OH) 2

Larut dalam air

sebatian yang menghasilkan ion OH ^– apabila larut

dalam air

Fungsi air

H2SO4 2H⁺ + SO42-

H2O

NaOH Na⁺ + OH^-

H2O

Membolehkan alkali menunjukkan sifat

kealkalian Membolehkan asid

menunjukkan sifat keasidan

Mengkaji sifat- sifat asid

(2)

2

Pemerhatian Tiada perubahan/

kertas litmus biru kekal biru

Pemerhatian Jarum voltmeter terpesong

Fungsi air

NaOH Na⁺ + OH^-

H2O

Membolehkan alkali menunjukkan sifat

kealkalian Membolehkan asid

menunjukkan sifat keasidan

CH3COOH H⁺ + CH3COO^-

H2O

Pemerhatian Tiada perubahan/

kertas litmus merah kekal

merah

Pemerhatian Jarum voltmeter tidak

terpesong

Pemerhatian Jarum voltmeter terpesong

(3)

ASID KUAT,ASID LEMAH, ALKALI KUAT DAN ALKALI LEMAH

Asid kuat Asid lemah

Alkali kuat Alkali lemah

Definasi Mengion/bercerai

DENGAN LENGKAP dalam AIR.

Untuk menghasilkan KEPEKATAN YANG TINGGI bagi

ion hidrogen ,H⁺ Contoh:

HCl, HNO3 , H2SO4

Mengion/bercerai SEPARA di dalam AIR.

Untuk menghasilkan KEPEKATAN YANG RENDAH bagi

ion hidrogen ,H⁺ Contoh:

CH3COOH, H2C2O4, H2CO3

Mengion/bercerai DENGAN LENGKAP dalam AIR.

Untuk menghasilkan KEPEKATAN YANG TINGGI bagi

Ion hidroksida ,OH^- Contoh:

NaOH, Ba(OH)2 , KOH

Mengion/bercerai SEPARA di dalam AIR.

Untuk menghasilkan KEPEKATAN YANG RENDAH bagi

Ion hidroksida ,OH^- Contoh:

NH3(aq) ,CH3NH2 (metilamina)

Nilai pH Neutral

Semakin kecil nilai pH, Semakin bertambah nilai pH,

Kepekatan ion H⁺ bertambah Kepekatan ion OH^- bertambah

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

Definasi Asid

Monoprotik

Asid diprotik Cth:

HNO3 , HCl

Cth:

H2SO4

(4)

4

PENGUKUHAN KONSEP ASAS

Meaning of (maksud bagi):

Strong acid (asid kuat): ………..

Weak acid (asid lemah) : ………

Strong alkali (alkali kuat ………..

Weak alkali (alkali lemah)………

Neutral Concentration of H⁺increases/

Kepekatan bagi H ⁺ bertambah

Concentration of OH^-increases/

Kepekatan bagi OH ^- bertambah

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

Method (kaedah) : ……….

Reaction (tindak balas) : ………

Reagent used (bahan uji yang digunakan): ………..

Function of reagent (fungsi bahan uji): ………..

Observation (pemerhatian) : ………..

Observation at the end point (Pemerhatian pada takat akhir) :

………

(5)

used to neutralise 20.0 cm³ of 0.5 mol dm^-3 potassium hydroxide solution.

Jadual dibawah menunjukkan kepekatan larutan dan isipadu bagi dua jenis asid kuat, X dan Y, yang mana telah digunakan untuk meneutralkan 20.0 cm ³ larutan natrium hidroksida 0.5 mol dm ^-3.

Based on the information in Table above, identify acid X and acid Y.

Berdasarkan kepada maklumat dalam Jadual diatas, kenal pasti asid X dan asid Y.

[2 marks]

(c ) Sulphuric acid solution contains sulphate ion, SO42-. Describe one confirmatory test for sulphate ion, SO42-. Larutan asid sulfuric mengandungi ion sulfat, SO42-. Huraikan satu ujian pengesahan untuk ion sulfat, SO42-.

[3 marks]

Method/ Kaedah:

………

Observation/ Pemerhatian:

………

Conclusion/ Kesimpulan:

………

Acid/ Asid X Y

Concentration / kepekatan 0.5 mol dm^-3 0.5 mol dm^-3

Volume/ isipadu V cm³ 2V cm³

(6)

6

1. Which of the following is true about an acid?

Antara pernyataan berikut, yang manakah benar tentang asid?

A an acid is not corrosive Asid tidak mengkakis B an acid is not soluble in water

asid tidak larut dalam air C a strong acid has a high pH value

Asid kuat mempunyai nilai pH yang tinggi D a weak acid has a low degree of ionization

asid lemah ialah asid yang mempunyai kadar pengionan yang rendah

2. Table below shows the observations for two experiments for the reaction between calcium carbonate and ethanoic acid in two different solvents.

Jadual di bawah menunjukkan pemerhatian bagi dua eksperimen bagi tindak balas antara kalsium karbonat dengan asid etanoik dalam dua pelarut yang berlainan.

Experiment Eksperimen

Reaction Tindak balas

Observation Pemerhatian I Calcium carbonates + ethanoic acid

+ water

Kasium karbonat + asid etanoik + air

Gas bubble released Gelembung gas terbebas

II

Calcium carbonate + ethanoic acid + benzene

Kalsium karbonat + asid etanoik + benzena

Gas bubble does not released Gelembong gas tidak terbebas

Which of the following statements are true about the observation in experiment I and experiment II?

Antara pernyataan berikut, yang manakah benar tentang pemerhatian dalam Eksperimen II dan eksperimen II itu?

I Water ionize ethanoic acid in experiment I Air mengion asid etanoik dalam eksperimen I II Benzene ionizes ethanoic acid in experiment II

Benzena mengionkan asid etanoik dalam eksperimen II III Water reacts with calcium carbonates in experiment II

Air bertindak balas dengan kalsium karbonat dalam eksperimen II IV Ethanoic acid remains as molecules in experiment II

Asid etanoik kekal sebagai molekul-molekul dalam eksperimen II A I and II only

I dan II sahaja B I and IV only

I dan IV sahaja C II and III only

II dan III sahaja D III and IV only

III dan IV sahaja

(7)

3. Which of the following substances is acidic?

Antara bahan berikut, yang manakah bersifat asid?

A Ammonia B Potassium iodide

Ammonia Kalium iodida

C Carbon dioxide D Sodium hydroxide

Karbon dioksida Natrium hidroksida

4. The following equation represents the reaction between acid and metal X.

Persamaan berikut mewakili tindak balas antara asid dengan logam X.

Acid + metal X  hydrogen gas Asid + logam X  gas hidrogen Which of the following is not metal X ?

Antara yang berikut, yang manakah bukan logam X?

A Tin B Copper

Stanum Kuprum

C Lead D Magnesium

Plumbum Magnesium 5. Which of the following statements is true about all bases?

Antara pernyataan berikut, yang manakah benar tentang semua bes?

A Reacts with acids

Bertindak balas dengan asid B Dissolve in water

Larut dalam air C Contain hydroxide ions

Mengandungi ion-ion hidroksida D Have alkaline properties

Mempunyai sifat alkali

6. Which of the following particles in a solution of hydrogen chloride is responsible for its acidity properties?

Antara zarah-zarah berikut, yang manakah dalam larutan hidrogen klorida bertanggungjawab ke atas sifat asidnya ?

A H⁺ B OH ^- C Cl ^- D HCl

(8)

8

7. A factory worker wants to remove the oxide layer on the surface of the steel used to make the body of the car.

Which substance is suitable to be used for that purpose?

Seorang pekerja kilang ingin mneyingkirkan lapisan oksida pada permukaan keluli yang digunakan untuk membuat badan kereta.

Bahan manakah yang sesuai digunakan untuk tujuan itu?

A detergent/ Detergen

B sulphur dioxide/ Sulfur dioksida

C dilute hydrochloric acid/ Asid hidroklorik cair D dilute potassium hydroxide/ Kalium hidroksida cair

8. Which of the following is not a chemical property of acids?

Antara yang berikut, yang manakah bukan sifat kimia bagi asid?

A Reacts with carbonates to produce salt, water and carbon dioxide

Betindak balas dengan karbonat untuk menghasilkan garam, air dan karbon dioksida B Reacts with reactive metal to produce salt and hydrogen

Bertindak balas dengan logam reaktif untuk menghasilkan garam dan hidrogen C Reacts with metal oxide to produce salt and water

Bertindak balas dengan oksida logam untuk menghasilkan garam dan air D Reacts with alkali to produce salt and hydrogen

Bertindak balas dengan alkali untuk menghasilkan garam dan hidrogen.

9. Which characteristic of hydrogen chloride enables to show acidic properties in water?

Ciri hidrogen klorida yang manakah membolehkannya menunjukkan sifat keasidan dalam air?

A Dissolves in water Larut dalam air

B Contains hydrogen in its molecule Mengandungi hidrogen dalam molekulnya C Contains chlorine in its molecule

Mengandungi klorin dalam molekulnya D Ionizes in water to form hydrogen ions

Mengion dalam air untuk membentuk ion-ion hidrogen 10. Glacial ethanoic acid is put into four test tubes A,B,C and D.

In which test tube does a reaction occurs?

Asid etaniok glasial diisi dalam empat tabung uji A,B,C dan D.

Dalam tabung uji manakah tindak balas berlaku?

Test tube Tabung uji

Reaction Tindak balas A A Glacial ethanoic acid + pH paper

Asid etanoik glasial + kertas pH

B B Glacial ethanoic acid + magnesium ribbon Asid etanoik glasial + pita magnesium

C C Glacial ethanoic acid + calcium carbonate chips Asid etanoik glasial + ketulan kasium karbonat D D Glacial ethanoic acid + sodium carbonate solution

Asid etanoik glasial + larutan natrium karbonat

(9)

Diagram 6 Rajah 6

11. Diagram above shows the steps involved in the preparation of a standard solution.

Adding water to a concentrated solution changes the concentration of the solution.

Rajah di atas menunjukkan langkah-langkah yang terlibat semasa penyediaan suatu larutan piawai.

Penambahan air kepada larutan yang pekat akan mengubah kepekatan larutan.

(a) Define the term of ‘standard solution’

Takrifkan istilah bagi ‘larutan piawai’.

...

( b) (i) Calculate the number of mole of hydrochloric acid in 100 cm³ of 2.0 mol dm^-3hydrochloric acid.

Kirakan bilangan mol asid hidroklorik di dalam 100 cm³ asid hidroklorik 2.0 mol dm^-3.

(ii) Calculate the final concentration of the solution when 100 cm³ of hydrochloric acid 2.0 mol dm^-3 is diluted to 200 cm³ with distilled water.

Kirakan kepekatan akhir larutan apabila 100cm³ asid hidroklorik 2.0 mol dm^-3 dicairkan dengan air suling kepada 200 cm³larutan..

Mg (s) + 2HCl (ak)  MgCl2(ak) + H2 (g)

Step1. Pour the concentrated hydrochloric acid Langkah 1. Tuangkan asid hidroklorik pekat

Step 2.

Add distilled water drop by drop.

Langkah 2.

Tambahkan air suling setitik demi setitik

(10)

10

(c ) Chemical equation above shows a reaction when a piece of magnesium ribbon is put into a test tube filled with hydrochloric acid.

Persamaan kimia di atas menunjukkan tindak balas apabila satu pita magnesium dimasukkan ke dalam tabung uji yang berisi asid hidroklorik.

(i). Describe the chemical equation above.

Perihalkan persamaan kimia di atas

...

(ii) State the observation for magnesium plate after the reaction.

Nyatakan pemerhatian terhadap pita magnesium selepas tindak balas.

...

(iii) Describe a chemical test to confirm the gas liberated in the reaction.

Huraikan ujian kimia untuk mengesahkan gas yang terbebas dalam tindak balas tersebut..

...