Pf,MILIHANALTI]RNATIF
DERMACA Sf,MENTARA
ITNIUK PEMBONGKARAN
SEMEN
DI
BATAM
DENGAN
ANALYTICAL
HIEMRCHY
PROCESS(AH4
TUCAS
AKHIR
Sebagai sala! saril sydat untuk
nerycleeikd
Progrd Sdjda pada
Jrud
Teknikl.d6td
Fakllrd Teknik Universns Andalas
Pchbinb,ns:
.AIEXIE IIERRYANDIE BRONTO.4DI. MT
JURUSAN
TEKNIK
INDUSTRI
FAKULTAS
TEKMK
Ltulah
ltu)rna
lJorah akun ntng{nhungkan p.labrhun Bdhl ,1"tpartnlniLti
sluhrhdn
katuint
.lopn
\i!!c
t
ink
arh,'a!
ttu! ini
n.nj&1ihavloh
haqi Pfstntn
P.lung hui* lorend vdkhtsunlu
kqdl
wn!: .lti.inlah h.njunip
ttuknuulrn
tur(,u
kesihrklh.lehrd4u neninEkatKdt.,a
itu Pt'S.n h
Patlak. bcte caa
,tuk
,Lrtbunsn
llm.g
tcndni.
Lintrkttut)
ntnln
hip.ninlttun
di
luttuh
Baruh \elunap(nha,gna,
d.
roio
hunllunq
litrkna*an.kun
lihththktn lllantu lino tahw.lT
l.ileh
ldtlunEhdu\
ut"La
i dinaEultnt
nnt
f.rlupd
bab.topo (tuer.atifl.thqn
:.notuta
tuns
4.put
lia
nok hde"ta,
turukt.ristikwkp
l.rb.A1
s.hinxNdp.,tilihu
dtntuif
tu/nu*t
\tnantura
htu\
ne
pcrhulilun
b.tbutoi
ktittttu
lintuk
itu
digtnaka,l
dtundl
llierureh!
lroc.s
(1t
')
t1n]!" nenatukturktn nuluh1hhululi
b.h.Rrt! tintkdun
:inrdatl
vtil
gaat,ktilttilt
tuh lviteria daha!len.1il
K
onr
ld'a
lis
uLt"
Lnlrkpotriihaa
ar.h1r1iJ.lonaga
\!,rtn|ru
|et1/ti
luri
tuiuhktittttu ),uilr
hnlfu
k
ran d.rnar"a,k
htruksilmu!4
kcpanutu, Aet'
u(u
to
.l.i
iutan
ra, lirttkrh!:an .lunkr\ititu\
s.ttunEk nar.rnatif
d(r
oy
rau
ttdn
.lictiluosi tet.liri
luti
lirJh
ttlnuttf
toru
l.mt!4u
,.1.t (
D
1i 1: .lunA
,x
r,1 .lut i \(Ki uktr.nturl
tAaaltr"dlif
B
(
.ldh D
tilak
ntn.h
hiktileth
tta\i]
plthun.hn4
bt/pdlans,t n?n"njrlkoj
huhrubilttid
fonilihun&.ntug.
\tnlnhra
t
n1: t.rpchtih. ululullkrtltr4
utilnt\i
l.rDuqu
(h.hot 0l8l)
s!.lt rytun|alitiu
hiulaop{u\
rut
hunfurknrr]t\n
h.h.1aaqt.
[ra]k
i
tbt"atif
l.,tu!.
sn(rkra
ncnto" k htjrhktiktta
tcr\tbr1n(nu.itkkl"
huhwiol^.nalil
GNtnv
hatkl\tor a.r2).
Dahtrnhu\i
lethanq
hk4'uthaaalif G
t,.
uni&tun
hnN
optuliontl
i)kr,."!:s,ndru ar.rhdif
Gl.bil
rtah
b
8 7a0,it1it,70)dihardinad.na
Bdl,BAB
I
PENDAHIJI,TJAN
Kchidupm
F.rdsand
merupakanraqkaim
tldi
alrniLuspengmbile
keputusn. Dalan emua altivilasnya.
pemrid
selaludihldopk
padz DroscsFnsa'nbilln Lepltusan yang
bcrl
esune sec,n berkesnranbmgd K€(eputrudm
tearlde
dal,n
p€nsdbilan kepulusesde.t
menentukdr kcsulses& perusanam dalm ne.ca@i large{ ya.s dnebpkdnya.Senngkali mdalah yans dihadapi
bcsilal
konpletsdcncu
ker€acdjunina.dai
dan dala slalislik yans sanaal scdikil. Dinana dol!ys8
tcscdia adalandata yane
b.uifat
tualitatilldg
didadkanats
pcEclsi.la
Fnilaiandsi
bebempapihal
llcnEladapi kordGi sepeni inj kadmgkala F€ngmbilkep
us nengeun.kan intuisi danpensalmd
ncrekaddm
menilih
dm
nenecah masalah te*ebur Inluisj bekerja *n8at baik bagi paB penbuat kcpDrusa. vln8 berpcngalmmdb
dapar secd! cepat mcnemalisis pola pemasalalm y&eI]emah dihadapi pada msa lalu. Mcnudt
willi.ns
(2001). kerelgantunso yan! b€rlebihu plda intuisidapat membawa pEhbuar keputusm ncnjadi terlaluyakjn. ridal bcihali-hati dm tida! koBistcnPenembilm ketutusm adalan ta,sesnenilih sualu
tend.dan mddahdd!
beberapa aliemalifyans tesedia(Willims.200l). Penilihd
altcmalifdilakukanFcara sistenatiL
Proses sislenatikdihul.i
densln
penetapd nasalan,ncneelaludi allehatil
dannetoilih
F€necahanymg
.ptinal
y
g
dapatmenberi
nefaal
kcpada p.tusanae alau orymisasi.PT Senen Pddug
nnpalan
perusanm bcstrleg
lelah dlpat menasdkm emcnte
beibagri&€r,n.
Sllah satu daemi pcnarafu yans poteffial adabndaenh Baran dan
(cpulaud
Ria!.
Irntuk menenuiipcminbn
di
daenh teuebul ?T Scncn Padoe telan mchbdgurrvci7,s,,lad
di Barm semenjakDnun I 997. Di
dcnh
Batam semendipddkb
d,lo
dua bentuk yaitu curaldr
kdbns
(nas). pDsespensmM
untuk scmenkdLng
dilakukm dipa.tfig
Patknry
untl\1@
toerupakan basis disdhusi PT Semen Paddr! unrukdaerah Dalam
d.n
KetulauaD RiaL |rinnya ranalchh
bcmc.r bcs{
dalan memhantu PT Senref Padang d.lam ncmih ,rrr&./ Jrar.icrhc{.
di Ren lxtrRnRiau.
yaiu
scbcs& 6,1.49%
(Sumb€r: Depl.Pcmasrd
PT Semen Padane) Dacralpcnasdd
di
Kepulam
Riatr
alahle.
Balai KdinuD. Tg. Pii:u-!. Reogkdls, Selatlanj.4,
Siak. NarLna. Temhilrndn. Rc.lG.sipengelud
rlri,tspl.,,/
Baranr dan bhuD 1999-:0rl1daFltJililrt
pldr sdnbuLL
(;anbar
I
I
nenFerlihalkan Fng€luaran ,a.AirA ,,turr Barrn lecam emiisprd. tahun 1009-2004.
Dri
lmbr
{lxrlt
diliharnr&ruasi
ngcluar.rnrd.i?,a
,l.r,r
narambedas
anjcnh sencn setiap bhunnya. Hali.i
dipensaruhi olehkapasilas silo dln lapasn!: sadna tansponasi ddi ,dr*rrs
r/.,r
Teluk llayurGinbrr
1.t Pengelurr,n Pr.tr',?SPlrrr Brtumtlda
Tahun t999-200.1PenliriDran sem.n
dai
/)r.li,rj,,L,/
Teluk Bayu{c
Bdlrn nErggunaldkardL lnur vang biasanva dnhn b.nruk scm.. curah.
Fhpi sc$.ku
*.tru
dlpaliusa
dibluld
pc.einnand.lrn
benruk kanlone. scmen kaolonsve!
dil(nihdan
Ntkin
phnt
lelul
BaNrtc
Bardr adllah scncn krnr,n;a lensan tjpckhusus.anur tidakjamne scme ripc J dikinm dalan bcnn&
lmrmgjjka
ctadi
pernim&n yr.g bes{ di daeFh dishibusi
Bard
al.ulcrjadi kckurinaan pasokal{men di r,a.}i,a
/u,r
Balm.Semcn cuml diknnh dcng,. menssunalar kapal
]ds
memiliki kalasirasr600 \/d 9000 ton. Senrenhm semen
keb.gdikirin
dcDem ncnggu.*an lapsJ 1000 s/d 150! lon. Pad. sral sckaree.ratll
lall
)ina
n.mbrsr
semendai
cu6l
ddi
dcflna$ drpar ldgsung dikninr ke silo dcnean dencgundln sisremBada. OroriL Batanr
beroc.n.
untL& n..gcnrha.s[an Nlabuhan l]aruAnrnar menjidl pclabuhan kon'ainer
lenlclolau d.malx
dr
djsemhlanleFdr
i.re\lor
Jan JemrAd akan dipakaiuntul aldvn.s b.nglar
nrua! konr.iNr. schine8a Iarildanldia {allu
pcnbonskmn akan disesuaiktu dcnsu$andar
i
emasional pelabuhdD liontxincr.PcnlgunaM sisten inLcnrsional defrasa Batu Amfar n.njadimasabh h.ei
PJ
scn$
Pdae
ka{na*alrl
s,
ddrraFal vans diizinhan ncijadi F.dek da. (epadaran denra8! meninska! Bedasark.n ri,?lrrsl
perjrllmn
kdprl dari lclLi
Bryurle
R!lm.
rlta'nt! uaklu Fos dibutulkan tr luk
ft.rhnsr
msen
diF:hbuhM
BaluAntr
adalrn4
han
7
jan
DenSd
koidisi
i.i
makrkcmunglinan tapal
scmc.ldang
ilenFdeh
izinutuk
b.rlabrh dip.labuhM Botu Ampar s.Dsal kecil. Serirykali kapal Scncn Padais h!rus membaq! scnenkcnrbali kd reluk
blyur
akibatraktu
sandtrdi
dcmaFa Brru Anrpor hlbhSelama rahun 2001s/d 200i r..scnrasc rerji.Unya knpaLharus nrcnba$atenbrti
finen
kc lelLik bar!r adrla} 18.750-/oscblsai li.dak la.jur rerhadap kondGi
tcshd
PT semen Pa'lans bcrc.cea umrk rn.Jnhangu dcm!,aasc.d-i
lc'nha.guD.n dcmraga brru .rembulohkandara
]tur8
b.sd,
{rltu
!turg
lm4
dln
berbaeaikdidalpadiln
yrs
menpenganrhiryi.rpeni
liepanianlapm
FJlek
JaFI
dimuloi daD kcpaeiriFnr_elesaiao proyeL lepal
*!klu.
L:nrulI.kt
frencnuhi penintd
di daci.Ill!1!n
scldr
t.hbMguni.
dcft+r
baru. PT Semcn Padan! hxrls rne.canBebeupa
lltemrrif
demlga
semeDrdaydtg
drn!
diguukan nrenilikikaftkrerhril
],ane bcrbeda. TidakscnM
drd,aa
dr]rJr nenlmpung lapal densd kapasnastdg
b.sd.lmr"!
de.nrF
densankcdddrb
lobihdari 7 nreterI
\lS
yana
dapat Dcnanpun8krpdl
dengan kapasiras 80009000
bnlK
madibnu.2oo2l JiLademala berlda!jaun dan sil,,nLkadibutuhkan kalal dcngh rip€ rdg!,t
di,t,
lang daFat'nemindahld sc'nen Imesuns ke truk dan
lJ,1rB
Vl
KESIi\lPtrLr\N
D,\\
SARAN
Jlcdasdkan p.nsohhro
drl!
UD atu jrts yaogd,tr[ut$
l.Fr
dijrnnu]ltrn
l.
(.ncin
vms digurn(nD Jr!n
J[nntihxn ahematitdennasr s.njrnln.x uorut J{mboDgkrran r.nrcD di RdxDr
r.rd;j
n.ri lujuhL,it$ir
)atrtr bj.yx. 0ttr.rn
dtmaga. konsruksi
pctrhrlrn. (cp!d.{m
dcnlra
kondi:jiJrn rrrr
l0
dis
lioSk0D!!n taDlirjtill\
Krircrj.Ju
subkrir.ia
digunitanrtr(ut
orcmilih Jrmragx:on.Dl|tu j,ang
l.rd;j
dri
cDp{
rhumdfdcnnr!,
vxir,d.mtgr A,ll.
t,dm C2
K.i1.rix!n!
|alire
b.ll]cf.(!ruh drlrnr 0|nri]jtm alrcnn(rt
d.mrgj
rdal$
lnt.ria
okurardcnn.lr
da
tct
lrrD ilennas.
KriLLJiauturd
{tcmrns!lcdiri
drri
1Axsrb
Lrjlcrt! yrirL tn,riuA.
l.bnrdrr
r,J,
([rd.]ulD)
dcnrala tJkrrandcnxlr
Dtntn{utro icnis kaprlrlnir
d$ar
bsnrdr
didcrnrasa
KrFt
s.orcr.tr.rh JcolrD ()nrse 9000 ron dtosarrkhn
panjanr
126 in d& tcbr.
It
n
nreorbu,ht& ncnusa denrtuprj,s
njjo numt,1r
m d.n hcdrh'nan./r.l
nrDi,rn
i
nr
hrs. sub krncrialrdr
Jc,nrli
mcrupilnn sub krile.ia Jqrsin hobol rrni0sajrailu O.llJj.I
(ritcnr
kcfdalln
de.nredlcrd;jd.ridtrr
subkril.ia_rjn! utiLjsasjde.nx!3
dan
jcris
lqrat,
subtrilcrir
!!ns
t'tjn!
boecnsjnj
rddlh
srbI
crr
oliLis$
dcrnrgx d.trgro
djem:Lk
b.bol
0177
K.J)aJdturdcd.rla
nicocn(Lltxn
rxlrr
]turr
diburuhtdumlt
pcmboDetra semciDcnfrs3
rrngniiosinhd
r{talxh d.o.xSrd.o!.n
trrik&iymg
Fndllh schin!.!rr.lrl
nic.un.c3tr
u.tuk
sandf daN( diclnnDirjd& $allu
r-d!r
rcrs.LlLrlnut
rroscs rcmbosrrrin
l.bih puj.Ds4
AL(cddit tcrp,lih .drttrhatr..r.(it
aj drn!tur skorlolr
0j12.Att.nxriiC
mcdtcnuhi Lnreia
ktpidrun
dcnnrgx dln Lkunr d.araga]dr!
djinljtrkan]1llernaliJ
6
nrnr|3Lxn dcnmla rxne hirsx dj!una[]n.lctr
tJ!it
(.po.dorem ringkxr
pcDdxiiD
xu urjtisxsi lLcm4a
scbes.tra!
l0l
lihska( kc|adattu
demrgr
lcbih rcnrah dibandinekadcnsd
alrcmrtii
demaEa lain.
Uku.r
dcmasa ahemait C dap,r mcnopuns taprt denSM5. llrsil
evalua,d&hraa usutu
,nenu,rjuutar ban$abtala
p.nglunm
demagausuld lebrh mcnsunlunskan
d{i
padadcma8n tsaruAnpar. Sctisjh biaya pensidmud.mlsa
Bar!AnFr
rlcngmdcmasi
u5utturldalln
Rr3.?00,373.?02 unruk tinrabnDi
tcmalQi
dema8a.Adatun
smr
erm
yair
dihenkar danheit
pcnclilia
yu!
djtak![anL
B.rdasdk& hasil anathis n,aka rlrcmarilyes
scbaitnya djpjtih olch l,t.Sonen Prdtus adalan J hmaril O.
DAF'I'AIt PUS']'AK
Cldnenl.
T
Robcn19gt
ILt
)g\ttn
D(i\i.n:
tn
tntqtr.tirh
b
De.intD,4,2/r,rli llos!,n: l)ws Kcnl j,ub hbroscompMr.
u'''^.'::l
';,' ::
,
-.-
\'.
r' r ..J'Ja,
Jitrr
lflrir"
8tu,Lltrn! L-\^l
'h,,
Kmmadibmra. s.sdioD(, 2At2
t\r
.u
un
petab,ha,,t$dan|:
|t\
v{n
001 . t.r.t,t....t.,.nao,ajt\..1.1... f..,,.t.
r,_..
J,
nr. (ira\ od.PLLiarvd,.
IN
t9t5 Ek.nni
tukik.
|disi
Porl
ra
J{kfr.:
rr
Cxodinjas
Purb4 Radiks 1 99r ,,rnft,tr
,
ihdu,
l.u j:Itn!
tJ*fia.
Rinaka (.ip1^ PnwroseDrono,
Suudj 200:
t//,.rvD
K.nrth.nsiJ
sb.ttst
],tnllthhiL
j^alutuv,l
Bi,it
)n.tir!
to
St!.Zr("r6
tar.in:
)rumi^lui.
llndiguna.
R
20!3
K.nn{hl
K(rr t)r.lw:i
Mrri Knt.
d
tluk,r
i\tt^dt.th ktu l,cktk t:ustila\ tuutunpct
lt,rdj,t//,
tTs: surJbayaIbrahinr. Yacob t998.
lrrrl
/a.lrr?t
,,iJ,r
lrranar RinckaCrph'
,.1.r,"
.",,
"".,
L t ",
,,"
,,aa,.ar".,.r..1.r.1!r.,. r.,,r..
t.,J"rt.,, ,..L,rt
r".",1
llnrnd
Jr') r.
:.
ut..t...
- ....t , ttJ,1, r.. A1..,r,. .rt)
. \,,.,
01_r\.,.r.,Jt
StcineriM
rlcn(. (1rt6)
EDtgwah!
E.ahoni.pnncii,\.
sccond tdnionUnitcd Shres olAnjcd.n: tbc Vc(;ras.H i I ConDdr6.
t,..
Thlcsef. J
C
dtu
Fabrr.ty
J.W
2O0l
[k)n.
1ik]nit.
F.a:t\Jakana: Pll,rcnhattindr
Trnnr.Ls v
NrP
lJm
Nt.
\ I
lrlr
.h
ltDtnJL.n
s.t.dt rj I rtttn "d,t
rn,
\
\,h
MatugsnrcDt Scicncc.29
fp
l7l
t32af
thLA
P
0l/!nn.t
lnrrma(ionrl J.Lmxt
oi
wen.n,
J FEf
do
Brigham.li
Lu-ctr!
(1990).D,w
tlat
vo,trenh
/a.!"r{dn
Cdnl Kscnjhiu
lrrad!:
lirtangi!.