Muat turun di:
Blog Cikgu Lan
Kelas:……….
Sekolah: ………
NOTA PADAT PRINSIP PERAKAUNAN SPM SIMPAN KIRA
Mengumpul Menyusun
Menyimpan Merekod
Melapor
PERAKAUNAN
Mengumpul Menyusun Menyimpan Merekod Melapor Menganalisis Mentafsir Merancang Menilai
Merumus
KITARAN PERAKAUNAN Dokumen
Perniagaan
Buku Catatan Pertama
Lejar
Imbangan Duga
Penyata Kewangan
Catatan Penutupan
Imbangan Duga
Terselaras Pelarasan
BADAN PERAKAUNAN
BADAN KAWAL SELIA BADAN PENGGUBAL PIAWAIAN
BADAN PROFESIONAL PERAKAUNAN
SEJARAH 3 500 S.M
Rekod perakaunan yang paling awal di Babylonia
400 S.M Rekod perakaunan dibuat dengan papyrus (kertas) &
calamus (pen) di Mesir.
Abad ke-5 dan ke-6 Urus niaga direkodkan dalam nilai wang
850 M SIstem angka Hindu – Arab mula
digunakan
Abad ke-14 Luca Pacioli (Bapa Perakaunan) Memperkenalkan sistem Catatan Bergu (Kaedah Venice)
Abad ke-17 dan ke-18 Perakaunan Kos diperkenalkan untuk menganalisis pelbagai kos dalam pengeluaran.
Abad ke-18 dan ke-19 Perakaunan kewangan – Laporan kewangan dibentangkan dalam bentuk Penyata Kewangan Tahunan.
Abad ke-19 dan ke-20 Perakaunan Pengurusan – Maklumat perakaunan digunakan sebagai panduan untuk membuat keputusan perniagaan.
MIA MASB MICPA
ACCA CIMA
M O D U L 1
SEJARAH (SAMBUNGAN) 1973
IASC telah ditubuhkan untuk
menggalakkan penggunaan piawaian asas dalam perakaunan.
Masa kini
Perakaunan sosial kerana perniagaan telah memberi kesan terhadap
masyarakat.
MILIKAN TUNGGAL
Seorang pemilik Sumber modal: Pemilik Liabiliti tidak terhad Akta Pendaftaran
Perniagaan
Untung / rugi dinikmati /
ditanggung seorang Diurus: Pemilik Cukai pendapatan
perseorangan (individu)
Modal permulaan
rendah Bebas membuat keputusan
PERKONGSIAN BIASA: 2 – 20
orang pekongsi
PROFESIONAL:
2 – 50 orang pekongsi
Sumber modal:
Pekongsi Liabiliti tidak terhad
Akta Perkongsian 1961
Untung / Rugi diagih mengikut Ikatan Perkongsian
atau Akta Perkongsian 1961
Diurus: Pekongsi Aktif
Cukai pendapatan perseorangan
(individu) Modal dan
kepakaran digabungkan
Risiko kerugian ditanggung
bersama
SYARIKAT BERHAD Syarikat SENDIRIAN
Berhad – 1 – 50 orang pemegang syer
Syarikat AWAM Berhad – 1 – tiada had pemegang
syer
Sumber Modal: Terbitan syer kepada pemegang
syer
Liabiliti terhad Akta Syarikat 2016 Keuntungan: Pembahagian Dividen
Diurus: Lembaga Pengarah yang dilantik dalam Mesyuarat Agung Tahunan
Cukai pendapatan syarikat Modal lebih besar
KOPERASI 50 – tiada had maksimum
ahli
Sumber modal:
Penerimaan fi masuk dan jualan syer
Liabiliti terhad
Akta koperasi 1993 Lebihan diagihkan: Dividen
Diurus: Lembaga Koperasi yang dilantik dalam Mesyuarat Agung Tahunan Cukai pendapatan
dikecualikan
.
ANDAIAN PERAKAUNAN
PRINSIP PERAKAUNAN
BATASAN PERAKAUNAN
Usaha Berterusan Ketekalan Kos manfaat
Entiti Berasingan Prinsip Kos Wang Sebagai
Ukuran
Pengiktirafan Hasil Dan Belanja Tempoh Perakaunan
PENGGUNA PENYATA KEWANGAN
PENGGUNA DALAMAN PENGGUNA LUARAN
• Pemilik
• Pihak pengurusan
• Pekerja
• Pihak bank / institusi kewangan
• Agensi kerajaan (LHDN)
• Pelabur / pemegang syer
CIRI KUALITATIF PENYATA KEWANGAN
CIRI KUALITATIF ASAS CIRI KUALITATIF TERTINGKAT
• Perwakilan benar
• Kerelevanan • Kebolehbandingan
• Kebolehfahaman
• Kebolehsahan
• Pemasaan
ETIKA PROFESION PERAKAUNAN
SUB-BIDANG PERAKAUNAN
KOMPETENSI PERAKAUNAN KEWANGAN
KERAHSIAAN PERAKAUNAN
PENGURUSAN
OBJEKTIVITI PENGAUDITAN
SIFAT PROFESIONAL PENCUKAIAN
INTEGRITI
PENYATA PENDAPATAN
Penyata yang menunjukkan prestasi kewangan sesebuah perniagaan bagi suatu tempoh perakaunan.
Penyata Pendapatan
Akaun Perdagangan Akaun Untung Rugi
Jualan Bersih Kos Jualan Hasil Belanja
M O D U L 2
PENYATA KEDUDUKAN KEWANGAN
Penyata yang menunjukkan kedudukan aset, liabiliti dan ekuiti pemilik perniagaan.
HASIL BELANJA
Hasil Operasi (hasil kendalian)
• Jualan
• Hasil perkhidmatan
• Komisen diterima
• Dividen diterima
Belanja Operasi (belanja kendalian)
• Belian
• Gaji
• Insurans
• Kadar bayaran
• Sewa dibayar
• Alat tulis
• Susut nilai ABS
• Belanja am Hasil Bukan
Operasi (hasil bukan kendalian)
• Dividen pelaburan
• Untung atas pelupusan aset
• Faedah atas simpanan tetap
Belanja Bukan Operasi (belanja bukan kendalian)
• Faedah atas pinjaman
• Faedah atas overdraf bank
• Rugi atas pelupusan aset
HASIL MELIBATKAN TERIMAAN WANG HASIL TIDAK MELIBATKAN TERIMAAN WANG
• Jualan / hasil perkhidmatan
• Sewa diterima
• Faedah simpanan
• Komisen diterima
• Pengurangan Peruntukan Hutang Ragu
• Untung atas pelupusan aset
BELANJA MELIBATKAN BAYARAN WANG
BELANJA TIDAK MELIBATKAN BAYARAN WANG
• Belian
• Gaji
• Insurans
• Kadar bayaran
• Sewa dibayar
• Alat tulis
• Belanja am
• Pewujudan / Pertambahan Peruntukan Hutang Ragu
• Rugi atas pelupusan aset
• Susut nilai ABS
• Hutang lapuk
MAKSUD ASET: Harta yang dimiliki oleh perniagaan untuk menjana hasil.
ASET BUKAN SEMASA: Aset perniagaan bersifat tahan lama boleh digunakan melebihi satu tahun dan mempunyai tahap kecairan yang rendah.
ASET SEMASA: Aset perniagaan yang dapat ditukar kepada bentuk tunai dalam jangka masa setahun dan mempunyai tahap kecairan yang tinggi.
Penyata Kedudukan Kewangan
Aset Bukan Semasa
Aset Semasa
Liabiliti Bukan Semasa
Liabiliti Semasa
Ekuiti Pemilik
ASET
Aset Semasa Aset Bukan Semasa
• Inventori
• Akaun Belum Terima
• Bank / Tunai
• Simpanan tetap
• Deposit sewa / deposit kadar bayaran
• Belanja prabayar
• Hasil belum terima
• Premis / Bangunan
• Kenderaan
• Alatan pejabat
• Perabot
• Kelengkapan
.
MAKSUD LIABILITI: Hutang perniagaan kepada pihak luar yang perlu dijelaskan.
ASET BUKAN SEMASA: Hutang luaran yang mengambil masa melebihi satu tahun kewangan untuk menjelaskannya.
ASET SEMASA: Hutang luaran yang mengambil masa kurang dari satu tahun kewangan untuk menjelaskannya.
LIABILITI
Liabiliti Semasa Liabiliti Bukan Semasa
• Akaun Belum Bayar
• Bank (overdraf)
• Belanja belum bayar
• Hasil belum terperoleh
• Pinjaman (< 1 tahun matang)
• Pinjaman (> 1 tahun matang)
• Gadai janji
EKUITI PEMILIK
Merupakan hutang perniagaan terhadap pemilik atau tuntutan pemilik terhadap aset perniagaan.
PERSAMAAN PERAKAUNAN ASET = LIABILITI + EKUITI PEMILIK
ASET + BELANJA = LIABILITI + EKUITI PEMILIK + HASIL Bentuk ubahsuai:
ASET = LIABILITI + EKUITI PEMILIK (MODAL) + UNTUNG BERSIH ASET = LIABILITI + EKUITI PEMILIK (MODAL) + HASIL – BELANJA ASET = LIABILITI + EKUITI PEMILIK (MODAL) + HASIL – BELANJA - AMBILAN
MAKSUD CATATAN KONTRA
Catatan yang mengurangkan baki akaun yang berkaitan dengannya.
MODAL
+ Untung bersih
− Rugi bersih
− Ambilan
EKUITI PEMILIK =
ASAS PENUH
CONTOH CATATAN KONTRA
Akaun Berkaitan Catatan Kontra Kesan Catatan Kontra Aset Bukan Semasa Susut Nilai Terkumpul Mengurangkan nilai ABS Akaun Belum Terima Peruntukan Hutang Ragu Mengurangkan nilai ABT
Jualan Pulangan jualan / Pulangan masuk
Mengurangkan jumlah jualan
Belian Pulangan belian / Pulangan keluar
Mengurangkan jumlah belian
Modal / Ekuiti Pemilik Ambilan Mengurangkan jumlah modal
CARTA AKAUN
• Suatu sistem penyenaraian nombor dan tajuk semua akaun dalam lejar secara sistematik untuk tujuan perekodan dalam sistem perakaunan berkomputer.
• Akaun akan dikelaskan dan disusun mengikut klasifikasi seperti aset, liabiliti, ekuiti pemilik, hasil dan belanja serta ditandai dengan nombor kod tertentu.
Contoh:
Kod item Jenis Akaun 10000 - 19999 Aset
20000 - 29999 Liabiliti 30000 - 39999 Ekuiti Pemilik 40000 - 49999 Hasil
50000 - 59999 Belanja
60000 - 69999 Catatan Kontra
KEPENTINGAN DOKUMEN
• Bukti bertulis urus niaga telah berlaku antara dua pihak.
• Maklumat seperti tarikh urus niaga, amaun, butiran, syarat pembayaran dan diskaun niaga diperlukan untuk tujuan perekodan.
• Berfungsi sebagai rujukan pada masa hadapan tentang sesuatu urus niaga.
• Bahan bukti siasatan polis dan bahan bukti mahkamah jika berlaku sebarang kes penipuan dalam urus niaga.
• Bahan bukti bagi taksiran cukai pendapatan.
DOKUMEN BUKAN SUMBER DOKUMEN SUMBER
Penyata Akaun
Penyata Bank
Nota
Serahan Bil Tunai Resit Keratan Cek
Baucar Bayaran Nota
Belian
Pesanan Belian
Sebut Harga
Baucar Tunai Runcit
Slip Daftar
Tunai
Slip Bank
Slip Deposit
Cek Dokumen bukan sumber adalah
dokumen untuk tujuan rujukan sahaja, bukan untuk direkod.
Slip Pindahan
Wang
Slip Transaksi Perbankan
Elektronik
Makluman Debit
Makluman Kredit Dokumen sumber adalah
dokumen yang akan direkodkan dalam buku-buku perakaunan.
Memo Invois Nota Debit Nota Kredit Bil
Bayaran
Folio Pelanggan
M O DU L 3
DISKAUN
Jenis diskaun Tujuan Formula pengiraan Diskaun Niaga Menggalakkan
pelanggan membeli secara pukal
Diskaun Niaga
= % Diskaun Niaga x Harga Senarai
Diskaun Tunai
Diskaun Diberi – Penjual Diskaun Diterima – Pelanggan
Menggalakkan pembayaran hutang pada kadar segera.
Rujuk syarat pembayaran ___ % _____ hari
Diskaun tunai
= % Diskaun Tunai x Harga Bersih (selepas Diskaun Niaga) Kiraan hari = Tarikh dokumen dikira hari pertama sehingga tarikh pembayaran.
BUKU CATATAN PERTAMA (BCP)
• Buku catatan asal yang merekodkan segala urus niaga perniagaan sebelum dipindahkan ke dalam lejar.
URUS NIAGA DIREKOD DALAM JURNAL AM
• Catatan Pembukaan
• Belian Aset Bukan Semasa secara Kredit
• Jualan Aset Bukan Semasa secara Kredit
• Ambilan Barang Niaga
• Ambilan Aset Bukan Semasa
• Modal Tambahan Selain Tunai dan Bank
• Catatan Penutupan
• Catatan Pelarasan
• Pembetulan Kesilapan
• Realisasi (pembubaran perkongsian)
FORMAT JURNAL AM
Tarikh Butir Folio Debit RM Kredit RM
Jan 1 Bank 10 000
Modal 10 000
(memulakan perniagaan pada tarikh ini).
Catatan debit mendahului catatan kredit. Butiran item kredit dijarakkan sedikit daripada garis margin kiri. Tulis keterangan ringkas menerangkan urus niaga yang berlaku.
Jenis BCP Jurnal
Buku Tunai
Buku Tunai Runcit
Am Khas
M O D U L 4
CONTOH PERATURAN MEREKOD DALAM JURNAL AM
Butir Dokumen Catatan bergu
Catatan pembukaan
-memulakan perniagaan dengan membawa masuk aset ke dalam perniagaan
-menyenaraikan baki aset dan liabiliti
- Dt. Nama Aset (senaraikan)
Kt. Modal
Dt. Nama Aset (senaraikan)
Kt. Liabiliti (senaraikan)
Kt. Modal Pemilik membawa masuk aset (AS/ABS) ke
dalam perniagaan
Memo Dt. Nama Aset Kt. Modal Beli aset bukan semasa secara kredit Invois
(asal)
Dt. Nama Aset Kt. Nama ABB Ambil barang niaga untuk kegunaan
peribadi
Memo Dt. Ambilan Kt. Belian Ambil aset (AS/ABS) untuk kegunaan
peribadi.
Memo Dt. Ambilan Kt. Nama Aset Ambil barang niaga untuk kegunaan
perniagaan (derma, promosi, dsb)
Memo Dt. Nama Belanja Kt. Belian
JURNAL KHAS
Untuk merekod urus niaga yang kerap berlaku dalam perniagaan.
FORMAT JURNAL KHAS JURNAL BELIAN
Tarikh Butir Folio No. Dokumen Jumlah RM
Jan 5 Nama Akaun Belum Bayar 1 5 000
8 Nama Akaun Belum Bayar 2 4 000
31 Akaun Belian (Dt.) 9 000
JURNAL PULANGAN BELIAN
Tarikh Butir Folio No. Dokumen Jumlah RM
Jan 9 Nama Akaun Belum Bayar 1 200
13 Nama Akaun Belum Bayar 2 300
31 Akaun Pulangan Belian (Kt.) 500
URUS NIAGA DALAM JURNAL BELIAN DAN JURNAL PULANGAN BELIAN
Urus niaga Dokumen Jurnal direkod
Belian barang niaga secara kredit Invois (asal)
Jurnal Belian Invois belian barang niaga terkurang caj Nota Debit (asal)
Pulangan barang niaga kepada pembekal Nota Kredit (asal) Jurnal Pulangan Belian Jurnal Khas
Jurnal Belian
Jurnal Jualan Jurnal Pulangan
Belian Jurnal Pulangan
Jualan Jurnal Penerimaan
Tunai
Jurnal Pembayaran Tunai
.
FORMAT JURNAL KHAS JURNAL JUALAN
Tarikh Butir Folio No. Dokumen Jumlah RM
Jan 9 Nama Akaun Belum Terima 1 6 000
15 Nama Akaun Belum Terima 2 5 000
31 Akaun Jualan (Kt.) 11 000
JURNAL PULANGAN JUALAN
Tarikh Butir Folio No. Dokumen Jumlah RM
Jan 14 Nama Akaun Belum Terima 1 100
20 Nama Akaun Belum Terima 2 200
31 Akaun Pulangan Jualan (Dt.) 300
URUS NIAGA DALAM JURNAL JUALAN DAN JURNAL PULANGAN JUALAN
Urus niaga Dokumen Jurnal direkod
Jualan barang niaga secara kredit Invois (salinan)
Jurnal Jualan Invois jualan barang niaga terkurang caj Nota Debit (salinan)
Pulangan barang niaga oleh pelanggan Nota Kredit (salinan)
Jurnal Pulangan Jualan
JURNAL PENERIMAAN TUNAI Merekod semua penerimaan tunai dan cek
JURNAL PENERIMAAN TUNAI Tarikh Butir Fol No.
Resit
Debit Kredit
Diskaun
Diberi Tunai Bank
Akaun Belum Terima
Jualan Pelbagai
RM RM RM RM RM RM
Jan 8 Jualan 4 000 4 000
14 Kedai Lee 200 1 800 2 000
23 Sewa diterima 500 500
200 500 5 800 2 000 4 000 500
JURNAL PEMBAYARAN TUNAI Merekod semua pembayaran tunai dan cek.
JURNAL PEMBAYARAN TUNAI Tarikh Butir Fol No.
Cek
Kredit Debit
Diskaun
Diterima Tunai Bank
Akaun Belum Bayar
Belian Pelbagai
RM RM RM RM RM RM
Jan 4 Perabot 2 000 2 000
8 Belian 1 000 1 000
12 Lim Supply 300 2 500 2 800
300 1 000 4 500 2 800 1 000 2 000
BUKU TUNAI
Merekodkan penerimaan dan pembayaran tunai atau cek dalam semua urus niaga perniagaan.
BUKU TUNAI Tarikh Butir Diskaun
Diberi Tunai Bank Tarikh Butir Diskaun
Diterima Tunai Bank
RM RM RM RM RM RM
Jan 1 Baki b/b 500 5000 Jan 2 Belian 800
8 Jualan 2000 21 Air Supply 100 2500
13 Kedai Ali 50 2000 24 Gaji 800
28 Tunai (K) 1000 28 Bank (K) 1000
31 Baki h/b 700 4700
50 2500 8000 100 2500 8000
Feb 1 Baki b/b 700 4700
CONTOH URUS NIAGA PENERIMAAN – BUKU TUNAI (DT) Urus niaga Dokumen Sumber Catatan Bergu Jualan tunai Bil Tunai (salinan) Dt. Tunai / Bank
Kt. Jualan Terima tunai / cek daripada
Akaun Belum Terima
Resit rasmi (salinan) Dt Tunai / Bank Kt. ABT Terima sewa / komisen /
hasil lain
Resit rasmi (salinan) Dt Tunai / Bank Kt. Nama Hasil Terima dividen / pindahan
kredit / faedah simpanan tetap (dibankkan terus ke akaun bank perniagaan)
Makluman kredit Dt. Bank
Kt. Nama Hasil
CONTOH URUS NIAGA PEMBAYARAN – BUKU TUNAI (KT) Urus niaga Dokumen Sumber Catatan Bergu
Belian tunai Bil Tunai (asal) Dt. Belian
Kt. Tunai / Bank Bayar tunai / cek kepada
Akaun Belum Bayar
Resit rasmi (asal) Dt. ABT
Kt. Tunai / Bank Bayar sewa / gaji / kadar
bayaran / belanja lain
Baucar bayaran / Bil bayaran / resit rasmi (asal) / keratan cek
Dt Nama belanja Kt. Tunai / Bank Caj bank, arahan tetap
pelanggan
Makluman debit Dt Nama belanja / Liabiliti Kt. Tunai / Bank
CATATAN KONTRA BUKU TUNAI Urus niaga Dokumen
Sumber
Kesan Bank / Tunai
Catatan Bergu Tunai di tangan dimasukkan ke
dalam bank (deposit tunai)
Slip Bank Bank + Tunai –
Dt. Bank Kt. Tunai Tunai di bank dikeluarkan
untuk kegunaan pejabat
Keratan cek Tunai + Bank –
Dt. Tunai Kt Bank
BUKU TUNAI RUNCIT
Untuk merekod pembayaran amaun kecil yang kerap berlaku dalam perniagaan menggunakan sistem panjar.
BUKU TUNAI RUNCIT
Tarikh Butir Fol. No.
Baucar
Penerimaan (Debit)
Pembayaran (Kredit)
Analisis Bayaran (Debit) Alat
tulis Pos Belanja pejabat
RM RM RM RM RM
Jan 1 Baki b/b 50
Bank 150
3 Kertas A4 60 60
7 Setem 5 5
15 Minuman pejabat 30 30
21 Pos laju 8 8
200 103 60 13 30
31 Baki h/b 97
200 200
Feb 1 Baki b/b 97
Bank 103
LEJAR
Buku akaun utama untuk merekod pelbagai jenis urus niaga dengan tepat dan sistematik menggunakan Sistem Catatan Bergu.
.
Jenis Lejar
Lejar Am (LA) Lejar Khas (Subsidiari) Akaun Aset
Akaun Liabiliti Akaun Modal
Akaun Belanja
Akaun Hasil
Akaun Belum Terima dagangan Lejar Jualan (LJ)
Akaun Belum Bayar dagangan Lejar Belian (LB)
Akaun Nyata Akaun Nominal
Akaun-akaun dalam Lejar
Akaun Hasil Akaun Belanja Akaun Aset
*Kecuali ABT
M O D U L 5
SISTEM CATATAN BERGU
KESAN SISTEM CATATAN BERGU TIDAK DIGUNAKAN Akibat: Imbangan Duga tidak seimbang
Kesan:
• Untung rugi yang diperoleh tidak tepat.
• Kedudukan kewangan tidak dapat ditentukan dengan tepat.
• Perbandingan prestasi perniagaan antara tahun yang disediakan kurang tepat.
• Catatan tidak lengkap.
AKAUN KAWALAN
Maksud: Ringkasan Akaun Belum Terima dalam Lejar Jualan dan Akaun Belum Bayar dalam Lejar Belian.
Tujuan Penyediaan Akaun Kawalan:
• Memudahkan jumlah baki keseluruhan Akaun Belum Terima dan Akaun Belum Bayar dihitung.
• Untuk menyemak ketepatan catatan dalam Akaun Belum Terima dan Akaun Belum Bayar.
• Untuk mengimbangkan Lejar Am.
FORMAT AKAUN KAWALAN
AKAUN KAWALAN BELUM TERIMA AKAUN KAWALAN BELUM BAYAR Baki b/b xx Baki b/b (minoriti) xx Baki b/b (minoriti) xx Baki b/b xx
Jualan xx Bank xx Bank xx Belian xx
Faedah kpd ABT xx Diskaun diberi xx Diskaun diterima xx Angkutan xx Bank (CTL) xx Pul. jualan xx Pul. belian xx Faedah drp ABB xx Diskaun diberi xx Hutang lapuk xx Kontra xx
(dibatalkan) xx Kontra xx Baki h/b xx Baki h/b xx
Baki h/b xx Baki h/b xx xx xx
xx xx Baki b/b (minoriti) xx Baki b/b xx
Baki b/b xx Baki b/b (minoriti) xx
ABT baki normal sebelah debit / baki tidak normal (baki minoriti) sebelah kredit.
ABB baki normal sebelah kredit / baki tidak normal (baki minoriti) sebelah debit.
ABT baki tidak normal (baki minoriti) berlaku apabila perniagaan pula yang berhutang kepada ABT (ABT menjadi liabiliti)
ABB baki tidak normal (baki minoriti) berlaku apabila pembekal (ABB) pula yang berhutang kepada perniagaan (ABB menjadi aset).
DEBIT (Kiri)
KREDIT (Kanan)
+ A + B
=
+ L + E + H− A − B
− L − E − H
IMBANGAN DUGA
Maksud: Senarai baki debit dan baki kredit yang diambil daripada akaun-akaun lejar pada satu tarikh tertentu.
Fungsi:
• Menyemak ketepatan Catatan Bergu.
• Menyemak ketepatan pengiraan dalam Buku Catatan Pertama dan lejar.
• Menyemak ketepatan proses pemindahan daripada Buku Catatan Pertama ke dalam lejar
• Memudahkan penyediaan Penyata Kewangan.
FORMAT IMBANGAN DUGA
FORMAT T FORMAT LAJUR
Aset Belanja Kontra Ekuiti Pemilik Kontra Hasil
xx xx xx xx
Liabiliti Ekuiti Pemilik Hasil
Kontra Aset Kontra Belanja
xx xx xx xx
Aset Belanja Liabiliti Ekuiti Pemilik Hasil
Kontra Ekuiti Pemilik Kontra Hasil
Kontra Aset Kontra Belanja
Dt.
xx xx
xx xx
Kt.
xx xx xx
xx xx
.
Catatan kontra berbaki debit:
Kontra Ekuiti Pemilik – Ambilan Kontra Hasil – Pulangan Jualan
Catatan kontra berbaki kredit:
Kontra Aset – Susut nilai terkumpul &
Peruntukan hutang ragu Kontra Belanja – Pulangan Belian
INVENTORI
Maksud: Barang niaga yang dimiliki untuk dijual semula dan merupakan Aset Semasa bagi sesebuah perniagaan.
PENILAIAN SISTEM INVENTORI Merujuk kepada kaedah merekod nilai inventori.
Sistem Inventori Berkala Sistem Inventori Berterusan Tidak menyimpan rekod keluar
masuk inventori
Nilai inventori ditentukan pada akhir tempoh perakaunan Kiraan inventori secara fizikal (hitung inventori satu persatu) Digunakan oleh perniagaan bersaiz
kecil dan sederhana
Mengesan pergerakan keluar masuk setiap jenis inventori Nilai dan kuantiti inventori sentiasa
dikemaskini (kad inventori)
Rekod inventori akan menunjukkan kuantiti, kos seunit, kos belian dan kos jualan serta baki akhir inventori
pada setiap masa diperlukan
M O D U L 6
MEREKOD INVENTORI AKHIR JURNAL AM
Tarikh Butir Folio Debit RM Kredit RM
Jan 31 Inventori akhir 3 500
Akaun Perdagangan 3 500
(Memindahkan inventori akhir ke Akaun Perdagangan) Akaun Inventori
Tarikh Butir RM Tarikh Butir RM
Jan 31 Akaun Perdagangan 3 500 Jan 31 Baki h/b 3 500
Feb 1 Baki b/b 3 500
Inventori akhir tidak termasuk dalam Imbangan Duga kerana ia direkod setelah Imbangan Duga disediakan.
AKAUN PERDAGANGAN DAN UNTUNG RUGI Tujuan Akaun Perdagangan:
Untuk mengetahui sama ada sesebuah perniagaan mendapat untung atau rugi kasar (hanya daripada aktiviti jual beli barang atau perkhidmatan).
Tujuan Akaun Untung Rugi:
Untuk mengetahui sama ada sesebuah perniagaan mendapat untung atau rugi bersih setelah mengambil kira semua hasil dan belanja.
RUMUS AKAUN PERDAGANGAN Untung/Rugi Kasar = Jualan Bersih – Kos Jualan
Untung Kasar = Jualan Bersih > Kos Jualan (angka positif) Rugi Kasar = Jualan Bersih < Kos Jualan (angka negatif)
RUMUS AKAUN UNTUNG RUGI Untung bersih = Untung kasar + Hasil – Belanja
Untung Bersih = Untung kasar + Hasil > Belanja (angka positif) Rugi Bersih = Untung kasar + Hasil < Belanja (angka negatif)
PENYATA KEDUDUKAN KEWANGAN Tujuan:
• Menyenaraikan semua aset dan liabiliti perniagaan.
• Menunjukkan kedudukan kewangan perniagaan.
• Menunjukkan jumlah modal dan keuntungan atau kerugian perniagaan.
• Menunjukkan modal kerja iaitu jumlah kecairan perniagaan dalam tempoh semasa AKAUN MODAL
Akaun Modal
Tarikh Butir RM Tarikh Butir RM
RUGI BERSIH XX Baki b/b XX
AMBILAN XX UNTUNG BERSIH XX
− E + E
M O DU L 7
PERAKAUNAN ASAS TUNAI Hasil – rekod apabila diterima Belanja – rekod apabila dibayar
PERAKAUNAN ASAS AKRUAN Hasil – rekod dalam tempoh diperoleh Belanja – rekod dalam tempoh
dibelanjakan
Tiada pelarasan prabayar, belum bayar, belum terperoleh dan belum terima
Hasil belum terima (AS) – iktiraf hasil Hasil belum terperoleh (LS) – tidak iktiraf hasil
Belanja prabayar (AS) – tidak iktiraf belanja
Belanja belum bayar (LS) – iktiraf belanja Untung = Hasil diterima – Belanja dibayar Untung = Hasil sebenar – Belanja sebenar
PELARASAN AKAUN NOMINAL HASIL BELUM TERPEROLEH (LS)
Hasil Hasil belum terperoleh
xx xx
.
HASIL BELUM TERIMA (AS)
Hasil belum terima Hasil
xx xx
BELANJA PRABAYAR (AS)
Belanja prabayar Belanja
xx xx
.
BELANJA BELUM BAYAR (LS)
Belanja Belanja belum bayar
xx xx
HASIL BELUM TERPEROLEH Hasil diterima TERLEBIH daripada sepatutnya.
Sewa diterima RM2 000
Sewa diterima (sebenar / sepatutnya) RM1 500
Akaun Untung Rugi ... Penyata Kedudukan Kewangan ...
Hasil:
Sewa diterima RM1 500
Liabiliti Semasa:
Sewa belum terperoleh RM500 (2000-1500)
HASIL BELUM TERIMA Hasil diterima TERKURANG daripada sepatutnya.
Komisen diterima RM1 000
Komisen diterima (sebenar / sepatutnya) RM1 200
Akaun Untung Rugi ... Penyata Kedudukan Kewangan ...
Hasil:
Komisen diterima RM1 200
Aset Semasa:
Komisen belum terima RM200 (1200-1000)
_ + + +
+ _ + +
M O D U L 8
BELANJA PRABAYAR Belanja dibayar TERLEBIH daripada sepatutnya.
Insurans dibayar RM2 000
Insurans (sebenar / sepatutnya) RM1 600
Akaun Untung Rugi ... Penyata Kedudukan Kewangan ...
Belanja:
Insurans RM1 600
Aset Semasa:
Insurans prabayar RM400 (2000-1600)
BELANJA BELUM BAYAR Belanja dibayar TERKURANG daripada sepatutnya.
Kadar bayaran dibayar RM1 700
Kadar bayaran (sebenar / sepatutnya) RM2 000
Akaun Untung Rugi ... Penyata Kedudukan Kewangan ...
Belanja:
Kadar bayaran RM2 000
Liabiliti Semasa:
Kadar bayaran belum bayar RM300
(2000-1600)
PELARASAN AKAUN BELUM TERIMA HUTANG LAPUK
Hutang lapuk Ak. Belum Terima
xx xx
.
HUTANG LAPUK TERPULIH
Tunai / Bank Hutang lapuk terpulih
xx xx
MEWUJUDKAN / PERTAMBAHAN PERUNTUKAN HUTANG RAGU
Hutang ragu Per. hutang ragu
xx xx
.
PENGURANGAN PERUNTUKAN HUTANG RAGU
Per. hutang ragu Hutang ragu
xx xx
HUTANG LAPUK
Maksud: Hutang yang tidak dapat dikutip daripada Akaun Belum Terima.
Merupakan belanja dalam Akaun Untung Rugi.
Sebab berlaku:
• Tidak mampu untuk membayar hutang
• Tidak dapat dikesan atau menghilangkan diri
• Meninggal dunia
• Muflis atau bankrap
+ _ + +
+ +K - K +
HUTANG LAPUK TERPULIH
Maksud: Hutang yang pada awalnya telah dihapus kira dan direkodkan sebagai hutang lapuk tetapi dapat dijelaskan semula oleh Akaun Belum Terima.
Direkodkan sebagai hasil perniagaan dalam Akaun Untung Rugi.
PERUNTUKAN HUTANG RAGU
Maksud: Satu anggaran amaun yang tidak dapat dikutip daripada Akaun Belum Terima.
Peruntukan Hutang Ragu akan mengurangkan jumlah Akaun Belum Terima dalam Penyata Kedudukan Kewangan.
Pewujudan / Peningkatan peruntukan hutang ragu ini merupakan belanja perniagaan.
Pengurangan peruntukan hutang ragu pula merupakan hasil perniagaan.
RUMUS PHR Angka dalam Penyata Kedudukan Kewangan (PKK):
𝑃𝑒𝑟𝑢𝑛𝑡𝑢𝑘𝑎𝑛 𝐻𝑢𝑡𝑎𝑛𝑔 𝑅𝑎𝑔𝑢 = % 𝑃𝐻𝑅 𝑥 𝐴𝑘𝑎𝑢𝑛 𝐵𝑒𝑙𝑢𝑚 𝑇𝑒𝑟𝑖𝑚𝑎 (𝐵𝑒𝑟𝑠𝑖ℎ) Angka pelarasan dalam Jurnal Am / Akaun Untung Rugi:
𝑀𝑒𝑤𝑢𝑗𝑢𝑑𝑘𝑎𝑛 𝑃𝑒𝑟. 𝐻𝑢𝑡𝑎𝑛𝑔 𝑅𝑎𝑔𝑢 (𝑏𝑒𝑙𝑎𝑛𝑗𝑎) = 𝑎𝑛𝑔𝑘𝑎 𝑠𝑎𝑚𝑎 𝑠𝑒𝑝𝑒𝑟𝑡𝑖 𝑑𝑎𝑙𝑎𝑚 𝑃𝐾𝐾 𝑃𝑒𝑟𝑡𝑎𝑚𝑏𝑎ℎ𝑎𝑛 𝑃𝑒𝑟. 𝐻𝑢𝑡𝑎𝑛𝑔 𝑅𝑎𝑔𝑢 (𝑏𝑒𝑙𝑎𝑛𝑗𝑎) = 𝑃𝐻𝑅 (𝑃𝐾𝐾) − 𝑃𝐻𝑅 (𝐼. 𝐷𝑢𝑔𝑎)
𝑃𝑒𝑛𝑔𝑢𝑟𝑎𝑛𝑔𝑎𝑛 𝑃𝑒𝑟. 𝐻𝑢𝑡𝑎𝑛𝑔 𝑅𝑎𝑔𝑢 (ℎ𝑎𝑠𝑖𝑙) = 𝑃𝐻𝑅 (𝑃𝐾𝐾) − 𝑃𝐻𝑅 (𝐼. 𝐷𝑢𝑔𝑎)
SUSUT NILAI ASET BUKAN SEMASA SUSUT NILAI KAEDAH GARIS LURUS /
BAKI BERKURANGAN
Susut nilai Susut nilai terkumpul
xx xx
.
SUSUT NILAI KAEDAH PENILAIAN SEMULA
Susut nilai Aset bukan semasa
xx xx
SUSUT NILAI
Susut nilai ialah nilai Aset Bukan Semasa yang susut dalam tahun kewangan semasa.
SUSUT NILAI TERKUMPUL
Jumlah susut nilai yang terkumpul sepanjang tempoh penggunaan aset.
SEBAB BERLAKUNYA SUSUT NILAI
• Faktor keusangan iaitu keadaan fizikal yang semakin pudar, lusuh dan buruk.
• Perubahan teknologi mengakibatkan aset tersebut ketinggalan zaman. Sebagai contoh komputer.
• Banjir dan kebakaran.
besar kecil
kecil besar
+ +K + _
RUMUS SUSUT NILAI Kaedah Garis Lurus (Rumus 1)
𝑆𝑢𝑠𝑢𝑡 𝑛𝑖𝑙𝑎𝑖 = 𝐾𝑜𝑠 𝐴𝑠𝑒𝑡 𝐵𝑢𝑘𝑎𝑛 𝑆𝑒𝑚𝑎𝑠𝑎 − 𝑁𝑖𝑙𝑎𝑖 𝑆𝑘𝑟𝑎𝑝 𝑈𝑠𝑖𝑎 𝑔𝑢𝑛𝑎 𝑎𝑠𝑒𝑡
Kaedah Garis Lurus (Rumus 2)
𝑆𝑢𝑠𝑢𝑡 𝑛𝑖𝑙𝑎𝑖 = % 𝑆𝑢𝑠𝑢𝑡 𝑁𝑖𝑙𝑎𝑖 × 𝐾𝑜𝑠 𝐴𝑠𝑒𝑡 𝐵𝑢𝑘𝑎𝑛 𝑆𝑒𝑚𝑎𝑠𝑎 × 𝑡𝑒𝑚𝑝𝑜ℎ 𝑚𝑎𝑠𝑎 Kaedah Baki Berkurangan
𝑆𝑢𝑠𝑢𝑡 𝑁𝑖𝑙𝑎𝑖 = % 𝑆𝑢𝑠𝑢𝑡 𝑁𝑖𝑙𝑎𝑖 × 𝑵𝒊𝒍𝒂𝒊 𝑩𝒖𝒌𝒖 × 𝑡𝑒𝑚𝑝𝑜ℎ 𝑚𝑎𝑠𝑎
= % 𝑆𝑢𝑠𝑢𝑡 𝑁𝑖𝑙𝑎𝑖 × [𝑲𝒐𝒔 − 𝑺𝒖𝒔𝒖𝒕 𝑵𝒊𝒍𝒂𝒊 𝑻𝒆𝒓𝒌𝒖𝒎𝒑𝒖𝒍] × 𝑡𝑒𝑚𝑝𝑜ℎ 𝑚𝑎𝑠𝑎 Kaedah Penilaian Semula
𝑆𝑢𝑠𝑢𝑡 𝑛𝑖𝑙𝑎𝑖 = 𝐵𝑎𝑘𝑖 𝑎𝑤𝑎𝑙 𝑎𝑠𝑒𝑡 + 𝐵𝑒𝑙𝑖𝑎𝑛 𝐴𝑠𝑒𝑡 𝐵𝑎𝑟𝑢 − 𝐵𝑎𝑘𝑖 𝑎𝑘ℎ𝑖𝑟 𝑎𝑠𝑒𝑡
PELUPUSAN ASET BUKAN SEMASA Sebab:
• Aset sudah tiada nilai pada akhir usia guna
• Aset yang lama ditukar dengan aset yang baharu (sebab lapuk / usang)
• Aset musnah disebabkan bencana alam
• Aset dijual
KESAN PELUPUSAN ASET BUKAN SEMASA KEPADA PENYATA KEWANGAN
• Meningkatkan untung bersih jika pelupusan itu mendapat keuntungan.
• Mengurangkan untung bersih jika pelupusan itu mendapat kerugian.
RUMUS UNTUNG / RUGI PELUPUSAN ASET
Untung / Rugi Pelupusan = Harga Jualan – Nilai Buku Aset (Kos – Susut Nilai Terkumpul) Rugi atas Pelupusan
Berlaku apabila
Harga Jualan < Nilai Buku Aset Belanja dalam Akaun Untung Rugi
Untung atas Pelupusan Berlaku apabila
Harga Jualan > Nilai Buku Aset Hasil dalam Akaun Untung Rugi
TIGA ANGKA PENTING TAJUK PELUPUSAN ASET BUKAN SEMASA Harga kos aset yang dijual
Susut nilai terkumpul aset yang dijual (sejak tarikh beli hingga tarikh jual) Harga jualan aset
AKAUN PELUPUSAN ASET BUKAN SEMASA Format Akaun Pelupusan Aset:
Akaun Pelupusan Aset
<Nama> Aset (Kos)
Untung atas Pelupusan Aset*
xx xx
Susut Nilai Terkumpul Tunai / Bank
Rugi atas Pelupusan Aset*
xx xx xx
*angka pengimbang
PEMBETULAN KESILAPAN Kesilapan ketara:
• Kesilapan yang jelas dan dapat dilihat daripada jumlah Imbangan Duga yang tidak seimbang.
• Jumlah debit ≠ kredit.
• Dibetulkan secara menambah/ mengubah angka dan tandatangan.
Jenis kesilapan ketara:
• Kesilapan pengiraan semasa menyediakan Buku Catatan Pertama, lejar atau Imbangan Duga.
Kesilapan pindahan sama ada daripada Buku Catatan Pertama ke dalam lejar dan daripada lejar ke dalam Imbangan Duga.
• Merekodkan amaun di bahagian yang sama iaitu di bahagian debit atau bahagian kredit sahaja.
• Merekodkan pada satu akaun sahaja.
• Merekodkan amaun yang tidak sama di bahagian debit dan di bahagian kredit.
Kesilapan Tidak Ketara:
• Kesilapan yang berlaku tetapi tidak memberi kesan terhadap keseimbangan Imbangan Duga.
• Jumlah debit = kredit.
• Dibetulkan dalam Jurnal Am.
Jenis kesilapan tidak ketara:
• Kesilapan ketinggalan satu urus niaga - Urus niaga yang tidak direkodkan dalam mana-mana Buku Catatan Pertama dan lejar.
• Kesilapan komisen - Kesilapan merekodkan amaun yang betul dalam akaun yang salah di bawah pengelasan akaun yang sama.
• Kesilapan prinsip - Kesilapan merekodkan urus niaga dalam akaun yang salah di bawah pengelasan akaun yang berbeza.
• Kesilapan amaun - Kesilapan merekod amaun yang salah semasa merekodkan akaun dalam Buku Catatan Pertama dan lejar
• Kesilapan terbalik atau songsang - Kesilapan catatan yang terbalik atau songsang ialah catatan debit direkodkan di bahagian kredit manakala catatan kredit direkodkan di bahagian debit.
• Kesilapan saling mengimbangi - Kesilapan urus niaga yang salah direkodkan telah diimbangi oleh kesilapan yang lain.
CONTOH KATA KUNCI KESILAPAN TIDAK KETARA Kesilapan ketinggalan
satu urus niaga
<sebarang urus niaga> terlupa dicatatkan dalam mana- mana buku.
Kesilapan komisen Bayaran <nama akaun sama pengkelasan> telah direkod dalam <nama akaun lain sama pengkelasan>
Kesilapan prinsip Belian <nama akaun berbeza pengkelasan> telah direkod dalam <nama akaun lain berbeza pengkelasan>.
Kesilapan amaun <sebarang urus niaga> bernilai RM <satu amaun> telah direkod sebagai RM <amaun lain>
Kesilapan terbalik atau songsang
<sebarang urus niaga> telah didebitkan ke <akaun yang sepatutnya dikreditkan> dan dikreditkan ke <akaun yang sepatutnya didebitkan>
Kesilapan saling mengimbangi
<satu urus niaga> dan <satu urus niaga lain> telah
<terlebih / terkurang catat>
M O D U L 9
ANALISIS PENYATA KEWANGAN DAN PERBANDINGAN PRESTASI Tujuan:
• Membantu pihak pengurusan menilai prestasi perniagaan dan seterusnya membuat keputusan kewangan perniagaan
• Membantu pihak luar membuat keputusan mengenai kemudahan kredit
• Membantu pihak pelabur membuat keputusan yang berkaitan dengan pelaburan
Jenis Nisbah dalam Analisis Penyata Kewangan
Jenis Fungsi
Nisbah keberuntungan • Mengukur kemampuan sesebuah perniagaan dalam memperoleh keuntungan.
Nisbah kecairan • Mengukur keupayaan perniagaan membuat pelbagai jenis pembayaran kepada pihak luaran seperti pembekal dan bank.
• Menunjukkan keadaan mampu bayar sesebuah perniagaan.
Nisbah kecekapan • Mengukur kecekapan perniagaan mengurus inventori.
• Mengukur keupayaan perniagaan mengutip hutang daripada ABT dan membayar hutang kepada ABB.
Nisbah keberuntungan:
1. Peratus untung kasar
atas kos jualan (Tokokan)
= Untung kasar
Kos Jualan X 100 Mengukur peratus pertambahan pada kos barang bagi
mendapatkan harga jualan.
2. Peratus untung kasar
atas jualan (Margin kasar)
= Untung kasar
Jualan bersih* X 100 Untung Kasar yang diperoleh daripada setiap ringgit Jualan Bersih.
*Jualan bersih = Jualan – Pulangan jualan
3. Peratus untung bersih
atas jualan (Margin bersih)
= Untung bersih
Jualan bersih X 100
Mengukur Untung Bersih yang diperoleh bagi setiap ringgit Jualan Bersih.
4. Pulangan atas modal = Untung bersih
X 100
Mengukur Untung Bersih bagi setiap ringgit modal yang dilaburkan.
Modal awal
Nisbah Kecairan:
1. Nisbah semasa = Aset semasa Mengukur keupayaan sesebuah perniagaan menjelaskan semua Liabiliti Semasa mengikut masa yang ditetapkan.
Liabiliti semasa
2. Nisbah ujian asid = Aset semasa – Inventori akhir Mengukur keupayaan sesebuah perniagaan untuk membayar hutang jangka pendek dengan cepat atau serta-merta.
(Nisbah cepat) Liabiliti semasa
M O D U L 1 0
Nisbah Kecekapan:
1. Kadar pusing ganti inventori (bilangan kali)
= . Kos jualan . Inventori purata*
Menghitung kekerapan pusingan inventori dalam setahun.
*Inventori purata = Inventori awal + Inventori akhir 2
2. Kadar pusing ganti inventori (bilangan hari)
= Inventori Purata
Kos Jualan X 365 hari
Menghitung setiap berapa hari inventori baru dibeli untuk gantikan inventori lama.
3. Tempoh kutipan
hutang
= Akaun Belum Terima
Jualan kredit X 365 hari Mengukur keupayaan atau kecekapan perniagaan membuat kutipan
hutang daripada pelanggan.
4. Tempoh
pembayaran hutang
= Akaun Belum Bayar
Belian kredit X 365 hari Mengukur keupayaan atau kecekapan perniagaan membuat bayaran hutang kepada pembekal.
PERBANDINGAN PRESTASI PERNIAGAAN Tujuan:
• Mengetahui kekuatan dan kelemahan perniagaan
• Merancang dan mengawal masa depan perniagaan
• Membuat keputusan mengikut matlamat perniagaan demi memaksimumkan keuntungan
JENIS PERBANDINGAN PRESTASI
CARA MENINGKATKAN PRESTASI PERNIAGAAN
• Meningkatkan jumlah jualan dengan menambahkan unit keluaran. Jualan boleh ditambah melalui perniagaan dalam talian.
• Mengurangkan kos jualan dan belanja operasi melalui kawalan dan penjimatan.
• Menggiatkan aktiviti promosi untuk menarik pelanggan. Perniagaan juga boleh memperkenalkan produk dengan menyertai pameran.
• Meningkatkan pelaburan untuk menambahkan modal perniagaan.
PERBANDINGAN PRESTASI ANTARA PERNIAGAAN DALAM INDUSTRI YANG SAMA Tujuan perbandingan ini dilakukan:
• Mengetahui kedudukan perniagaan yang lebih baik.
• Membantu pihak pengurusan memperbaiki prestasi perniagaan.
ANTARA TEMPOH ANTARA PERNIAGAAN DALAM INDUSTRI YANG SAMA
Antara tempoh / penggal / suku tahun dalam tahun
perakaunan semasa
Antara tempoh perakaunan yang
berbeza
REKOD TAK LENGKAP
Maksud: Amalan perekodan maklumat perakaunan yang tidak mengikut sistem catatan bergu atau mengamalkan catatan tunggal.
Sebab rekod perniagaan tidak lengkap:
• Tidak mengamalkan sistem catatan bergu.
• Catatan urus niaga yang tidak dibuat langsung.
• Dokumen sumber urus niaga tidak disimpan secara sistematik.
KESAN REKOD PERAKAUNAN YANG TIDAK LENGKAP
• Kesilapan sukar dikesan di dalam buku perniagaan. Ini menyebabkan kes penyelewengan boleh berlaku.
• Imbangan Duga tidak dapat disediakan kerana ketepatan rekod diragui.
• Untung atau rugi sukar ditentukan.
• Penyata Kedudukan Kewangan sukar disediakan.
• Perbandingan prestasi perniagaan tidak dapat dilakukan dengan tepat.
KAEDAH PENENTUAN UNTUNG RUGI
• Kaedah perbandingan
• Kaedah analisis
KAEDAH PERBANDINGAN
Membandingkan Modal Awal dengan Modal Akhir bagi menentukan untung atau rugi perniagaan.
Rumus penting:
Modal = Aset – Liabiliti
Untung / Rugi bersih * = Modal akhir – Modal awal
*Untung bersih apabila Modal akhir > Modal awal (jawapan angka positif) Rugi bersih apabila Modal akhir < Modal awal (jawapan angka negatif)
Untung / Rugi bersih * = Modal awal + Ambilan – Modal Awal – Modal Tambahan
*Untung bersih apabila jawapan angka positif Rugi bersih apabila jawapan angka negatif
PENYATA MENGIRA MODAL (AWAL DAN AKHIR) Aset:
Aset 1 Aset 2 Aset 3
xx xx xx xx Tolak: Liabiliti
Liabiliti 1 Liabiliti 2
xx
xx (xx)
Modal pada (tarikh) xx
Pengiraan modal akhir biasanya akan melibatkan pelarasan seperti pelarasan Milikan Tunggal di Penyata Kedudukan Kewangan
M O D U L 1 1
PENYATA MENGIRA UNTUNG BERSIH
Modal akhir xx
(+) Ambilan xx
xx
(−) Modal awal (xx)
(−) Modal tambahan (xx)
Untung / Rugi bersih xx
Rugi bersih apabila jawapan akhir adalah negatif
KAEDAH ANALISIS
Kaedah yang melibatkan proses menganalisis semua urus niaga yang berlaku.
ANALISIS YANG TERLIBAT
Jumlah jualan = Jualan tunai (Buku Tunai / JTT) + Jualan kredit (Akaun Kawalan ABT) Jumlah belian = Belian tunai (Buku Tunai / JBT) + Belian kredit (Akaun Kawalan ABB) Analisis Hasil dan Belanja
Sumber maklumat adalah Buku Tunai.
Rujuk BT Rujuk senarai baki awal / akhir Hasil sebenar = Hasil diterima (+) Hasil belum
terperoleh awal
(-) Hasil belum terperoleh akhir Hasil sebenar = Hasil diterima (-) Hasil belum
terima awal
(+) Hasil belum terima akhir Belanja sebenar = Belanja dibayar (+) Belanja
prabayar awal
(-) Belanja prabayar akhir
Belanja sebenar = Belanja dibayar (-) Belanja belum bayar awal
(+) Belanja belum bayar akhir
Susut nilai aset bukan semasa (tersurat) – Kaedah Garis Lurus dan Baki Berkurangan Susut nilai aset bukan semasa (tersirat) – Kaedah Penilaian Semula
Hutang lapuk dan Peruntukan Hutang Ragu.
Pengiraan Modal Awal untuk PKK (Aset – Liabiliti pada awal tahun) Penyediaan Akaun Perdagangan dan Untung Rugi
Penyediaan Penyata Kedudukan Kewangan.
Analisis Buku Tunai Mentaksir Jualan dan Belian
Mentaksir Belanja dan Hasil
Sama seperti T4
Songsang Operasi baki akhir
KAWALAN TUNAI
Kawalan tunai merupakan kawalan dalaman yang berkaitan dengan pengurusan dan pengendalian wang tunai.
Tujuan:
• Mengurangkan risiko penyelewengan dan kecurian tunai.
• Memastikan perniagaan mempunyai tunai yang mencukupi.
• Memastikan penggunaan tunai yang optimum untuk tujuan produktif.
ASPEK KAWALAN DALAM PENGENDALIAN TUNAI
Aspek Penerimaan Tunai Pembayaran Tunai Penetapan tugas Hanya juruwang menerima
tunai
Hanya individu yang sah layak menandatangani cek Pengasingan tugas
Individu berbeza
menerima, merekod dan memegang tunai
Individu yang berlainan meluluskan dan membuat pembayaran
Pendokumentasian Perlu ada bukti dokumen penerimaan wang
Perlu ada bukti dokumen pembayaran wang Kawalan fizikal Simpan tunai di dalam peti
besi atau di bank
Cek kosong perlu disimpan di tempat yang selamat Pusingan tugas
Menukar ganti kakitangan yang menerima tunai, merekod tunai dan memegang tunai
Menukar ganti kakitangan yang membuat bayaran dan merekod bayaran
KAEDAH KAWALAN TUNAI
• Penyata Penyesuaian Bank
• Belanjawan Tunai
PENYATA BANK
Satu salinan rekod urus niaga yang dihantar oleh pihak bank pada setiap akhir bulan kepada pemegang Akaun Semasa.
Fungsi:
• Mengetahui baki akhir Akaun Bank.
• Mengetahui jumlah yang dibayar dan diterima.
• Menyemak dan membandingkan catatan di Buku Tunai dengan Penyata Bank.
KAEDAH PENYATA PENYESUAIAN BANK Penyata Penyesuaian Bank disediakan bagi tujuan berikut:
a) Mengenal pasti butiran yang menyebabkan berlakunya perbezaan antara baki Akaun Bank di Buku Tunai dengan baki di Penyata Bank.
b) Mengenal pasti ketepatan catatan di Buku Tunai.
c) Menyelaraskan baki Akaun Bank di Buku Tunai dengan baki di Penyata Bank.
SEBAB PERBEZAAN BAKI AKAUN BANK DI BUKU TUNAI (BT) DENGAN BAKI DI PENYATA BANK (PB)
• Butiran yang dicatat di Buku Tunai tetapi tidak dicatat di Penyata Bank..
• Butiran yang dicatat di Penyata Bank tetapi tidak dicatat di Buku Tunai.
M O D U L 1 2
Butiran yang dicatat di Buku Tunai Butiran yang dicatat di Penyata Bank
• Cek belum dikemukakan BT sudah tolak, PB belum tolak Baki BT < Baki PB
• Deposit belum dikreditkan
BT sudah tambah, PB belum tambah Baki BT > Baki PB
• Kesilapan Buku Tunai BT terlebih tambah Baki BT > Baki PB
Pembetulan BT: Kredit (tolak balik) BT terkurang tambah
Baki BT < Baki PB
Pembetulan BT: Debit (tambah lagi) BT terlebih tolak
Baki BT < Baki PB
Pembetulan BT: Debit (tambah balik) BT terkurang tolak
Baki BT > Baki PB
Pembetulan BT: Kredit (tolak lagi)
• Penerimaan oleh pihak bank bagi pihak pelanggan (Peniaga)
▪ Faedah atas simpanan
▪ Pindahan kredit
▪ Dividen
PB sudah tambah, BT belum tambah Baki PB > Baki BT
• Pembayaran oleh pihak bank bagi pihak pelanggan (Peniaga)
▪ Bayaran buku cek
▪ Caj bank
▪ Faedah atas overdraf
▪ Perintah sedia ada PB sudah tolak, BT belum tolak Baki PB < Baki BT
• Cek tak layan Baki PB < Baki BT
PENYEDIAAN PENYATA PENYESUAIAN BANK Kaedah 1: Dengan mengemaskini Buku
Tunai
a) Bermula dengan baki di Buku Tunai Terselaras.
Kaedah 2: Tanpa kemaskini Buku Tunai a) Bermula dengan baki di Buku
Tunai.
b) Bermula dengan baki di Penyata Bank.
FORMAT PENYATA PENYESUAIAN BANK
Baki debit / (kredit) di Buku Tunai x/(x) Baki kredit / (debit) di Penyata Bank x/(x) Tambah:
• Cek belum dikemukakan
• Item sudah + di PB (Dividen / faedah atas simpanan/
pindahan kredit)
• Kesilapan BT (terlebih tolak / terkurang tambah)
x x
x x
Tambah:
• Deposit belum dikreditkan
• Cek tak laku
• Item sudah − di PB (Caj bank / buku cek / faedah atas overdraf / perintah sedia ada)
• Kesilapan BT (terkurang tolak / terlebih tambah)
x x x
x x
x x
Tolak:
• Deposit belum dikreditkan
• Cek tak laku
• Item sudah − di PB (Caj bank / buku cek / faedah atas overdraf / perintah sedia ada)
• Kesilapan BT (terkurang tolak / terlebih tambah)
x x x
x (x)
Tolak:
• Cek belum dikemukakan
• Item sudah + di PB (Dividen / faedah atas simpanan/
pindahan kredit)
• Kesilapan BT (terlebih tolak / terkurang tambah)
x x
x (x) Baki kredit / (debit) di Penyata Bank x/(x) Baki debit / (kredit) di Buku Tunai x/(x)
LANGKAH KEMASKINI BUKU TUNAI (LAJUR BANK) 1. Masukkan baki b/b akhir BT.
2. Betulkan kesilapan Buku Tunai.
3. Tolak semula cek tak layan.
4. Masukkan item tidak bertanda dari Penyata Bank ke BT.
+ PB ke + BT
− PB ke – BT
5. Imbangkan semula BT sehingga Baki b/b.
BUKU TUNAI (KEMASKINI)
Baki b/b (jika baki BT debit) x Baki b/b (jika baki BT kredit) x
Dividen x Caj bank x
Faedah atas simpanan x Buku cek x
Pindahan kredit x Perintah sedia ada xx
Kesilapan Buku Tunai Cek tak layan
- Terlebih tolak x Kesilapan Buku Tunai
- Terkurang tambah x - Terkurang tolak x
- Terlebih tambah x
Baki h/b** x Baki h/b**
xx xx
Baki b/b x Baki b/b x
** bergantung kepada angka pengimbang
PENYATA PENYESUAIAN BANK
Baki debit / (kredit) di Buku Tunai (Kemaskini) x/(x) Tambah:
• Cek belum dikemukakan x
x Tolak:
• Deposit belum dikreditkan (x)
Baki kredit / (debit) di Penyata Bank x/(x)
BELANJAWAN TUNAI
Belanjawan Tunai ialah anggaran penerimaan dan pembayaran tunai perniagaan bagi suatu tempoh tertentu.
Kepentingan:
• Membuat perbandingan penerimaan dan pembayaran tunai
• Mengenal pasti kecairan tunai
• Mengawal penerimaan dan pembayaran tunai
• Mencari sumber tambahan untuk menampung kekurangan tunai
• Mengurus perbelanjaan mengikut keutamaan
• Rujukan untuk permohonan pinjaman
ISTILAH DALAM BELANJAWAN TUNAI
Penerimaan tunai - Merupakan anggaran semua penerimaan yang melibatkan wang tunai atau cek oleh perniagaan dalam suatu tempoh tertentu.
Pembayaran tunai - Merupakan anggaran semua pembayaran perniagaan yang dibayar secara tunai atau cek oleh perniagaan dalam suatu tempoh tertentu.
Lebihan - Diperoleh sekiranya jumlah penerimaan melebihi jumlah pembayaran.
Kurangan - Berlaku apabila jumlah pembayaran melebihi jumlah penerimaan.
LANGKAH UNTUK MENGATASI KURANGAN BELANJAWAN TUNAI
• Membuat pinjaman daripada institusi kewangan
• Meningkatkan jualan
• Mengurangkan perbelanjaan perniagaan
PERBANDINGAN PRESTASI SEBENAR DAN YANG DIJANGKA DALAM BELANJAWAN
SITUASI PENILAIAN PRESTASI
Penerimaan Sebenar >
Dijangka Memuaskan
< Tidak memuaskan
Pembayaran Sebenar <
Dijangka Memuaskan
> Tidak memuaskan
.
FORMAT BELANJAWAN TUNAI
Butiran Bulan 1 Bulan 2 Bulan 3
Baki awal Penerimaan:
Modal (tunai) Jualan (tunai)
Akaun Belum Terima Komisen diterima Yuran keahlian Pinjaman bank Jumlah penerimaan Pembayaran:
Belian (tunai)
Akaun Belum Bayar Sewa kedai
Upah / Gaji pekerja Belian aset
Kadar bayaran Ansuran pinjaman Jumlah pembayaran
Lebihan / Kurangan (B – C) Baki akhir (A + D)
Contoh-contoh penerimaanContoh-contoh pembayaran
Jumlahkan semua penerimaan dan tuliskan
di baris jumlah penerimaan
Jumlahkan semua pembayaran dan tuliskan
di baris jumlah pembayaran
sama
sama
Ulangi langkah yang sama untuk setiap bulan
A
B
C D
PERKONGSIAN
Satu organisasi yang dibentuk secara gabungan oleh sekurang-kurangnya dua orang hingga dua puluh orang pekongsi.
CIRI-CIRI PERKONGSIAN
Ciri-ciri Huraian
Bilangan pemilik 2 – 20 pekongsi (biasa) / 2 – 50 pekongsi (profesional) Modal Disumbangkan oleh pekongsi
Untung / rugi
Untung / rugi diagih antara pekongsi mengikut Akta Perkongsian (sama-rata) / Ikatan Perkongsian (ikut perjanjian)
Hayat perniagaan Boleh dibubarkan jika pekongsi meninggal dunia, jatuh muflis atau persetujuan bersama
Penyata Kewangan Akaun Perdagangan dan Untung Rugi Akaun Pengasingan Untung Rugi Komponen Ekuiti Pemilik Akaun Modal dan Akaun Semasa
KELEBIHAN MENUKAR DARIPADA MILIKAN TUNGGAL KEPADA PERNIAGAAN PERKONGSIAN
• Modal yang lebih besar daripada pekongsi.
• Meningkatkan keupayaan perniagaan daripada berkongsi pelbagai kepakaran.
• Risiko perniagaan ditanggung antara rakan pekongsi.
BAHAGIAN IV SEKSYEN 26 AKTA PERKONGSIAN 1961
• Untung atau rugi dibahagi secara sama rata antara pekongsi
• Faedah 8% setahun dibayar atas pinjaman pekongsi
• Faedah tidak dibayar atas modal pekongsi
• Pekongsi yang menguruskan perkongsian tidak dibayar gaji
• Setiap pekongsi berhak menguruskan perniagaan
• Buku akaun perkongsian disimpan di premis perniagaan
IKATAN PERKONGSIAN
Tujuan: Mengelakkan sebarang perselisihan faham yang mungkin timbul pada kemudian hari dan memastikan setiap pekongsi memainkan peranan seperti yang telah dipersetujui bersama.
Kandungan ikatan perkongsian berkaitan perakaunan:
• Modal yang disumbangkan oleh pekongsi
• Faedah atas pinjaman
• Kongsi untung / kongsi rugi
• Faedah atas modal
• Faedah atas ambilan
• Gaji / bonus / elaun pekongsi
SEKIRANYA TIADA IKATAN PERKONGSIAN
Pekongsi perlu menyelesaikan perkara berbangkit dengan merujuk Bahagian IV Seksyen 26 Akta Perkongsian 1961.
M O D U L 1 3
PELARASAN UNTUNG BERSIH Untung bersih akan
DITAMBAH DITOLAK
• Belanja prabayar
• Hasil belum terima
• Jualan terkurang rekod
• Belian terlebih rekod
• AUDI terlebih rekod
• Inventori akhir terkurang rekod
• Belanja terlebih rekod
• Hasil terkurang rekod
• Belanja belum bayar
• Hasil belum terperoleh
• Jualan terlebih rekod
• Belian terkurang rekod
• AUDI terkurang rekod
• Inventori akhir terlebih rekod
• Belanja terkurang rekod
• Hasil terlebih rekod Ringkasan:
UNTUNG BERSIH
UNTUNG BERSIH TERSELARAS
ITEM IKATAN PERKONGSIAN DALAM PENYATA KEWANGAN
Akaun Untung Rugi Akaun Pengasingan Untung Rugi Untung kasar
Tambah: Hasil
Tolak: Belanja:
Untung bersih
Untung bersih Tambah:
Tolak:
Kongsi untung / (rugi) FORMAT AKAUN PENGASINGAN UNTUNG RUGI
UNTUNG BERSIH xx
Tambah: Faedah atas ambilan
- Pekongsi A x
- Pekongsi B x xx
xx Tolak: Faedah atas modal
- Pekongsi A x
- Pekongsi B x (xx)
Tolak: Gaji / Bonus / Elaun (amaun penuh)
- Pekongsi A x
- Pekongsi B x (xx)
xx
Akaun Semasa – Pekongsi A xx
– Pekongsi B xx
xx
.
akan +
--
Butiran pelarasan
Butiran pelarasan
Hasil ↑ / Belanja ↓ Hasil ↓ / Belanja ↑ jika kesan pelarasan:
FAP
FAA
FAM GBE
FORMAT AKAUN SEMASA (BERUANGAN)
A B A B
Baki b/b x x Baki b/b x x
Ambilan x x Faedah atas modal x x
Faedah atas ambilan x x Gaji / bonus / elaun x x
Pengasingan Untung x x (belum bayar shj)
Rugi (kongsi rugi) Faedah atas pinjaman x x
Baki h/b x x (belum bayar shj)
Pengasingan Untung x x
Rugi (kongsi untung)
Baki h/b x x
xx xx xx xx
Baki b/b x x Baki b/b x x
FORMAT EKUITI PEMILIK PERKONGSIAN
Penyata Kedudukan Kewangan pada... Penyata Kedudukan Kewangan pada...
Ekuiti Pemilik Ekuiti Pemilik
Akaun Modal A x Akaun Modal A x
Akaun Modal B x xx Akaun Modal B x xx
Akaun Semasa A (x) Akaun Semasa A x
Akaun Semasa B (x) (xx) Akaun Semasa B x xx
xx xx
KAEDAH EKUITI PEMILIK PERKONGSIAN
KAEDAH MODAL TETAP KAEDAH MODAL BERUBAH Akaun Ekuiti Pemilik
- Akaun Modal
- Akaun Semasa (seperti di atas)
• Akaun Modal hanya merekod modal permulaan, baki modal dan modal tambahan sahaja.
• Akaun Semasa merekod semua perubahan ke atas modal (ambilan, FAA, FAM, GBE, FAP, kongsi untung/rugi)
Akaun Ekuiti Pemilik - Akaun Modal
• Akaun Modal merekod modal permulaan, baki modal, modal tambahan dan semua perubahan ke atas modal iaitu ambilan, FAA, FAM, GBE, FAP dan kongsi untung/rugi..
• Kedudukan item ini dalam Akaun Modal (sebelah debit atau sebelah kredit) adalah sama seperti contoh Akaun Semasa di atas
PEMBUBARAN PERKONGSIAN Maksud: Ikatan perkongsian ditamatkan.
Sebab perkongsian dibubarkan :
• Kematian, muflis atau pekongsi tidak siuman
• Tempoh tamat
• Tujuan penubuhan tercapai
• Perintah mahkamah
• Pertukaran entiti perniagaan kepada syarikat
• Persetujuan oleh semua pekongsi
Baki debit, letak sebagai negatif dalam PKK
Baki kredit, letak sebagai positif dalam PKK
