PENGANTAR EDITORIAL
“epa ja g ula “epte er hi gga Dise er pihak BP“TT telah terli at da-la e erapa aki ii a g pe i g.
Aki ii-aki ii terse ut ialah Kursus Pe ge ala Kepada Maka a Ru i a di PTH Air Hita . Di IBVK pula, satu progra Hari Keluarga telah diadaka u tuk e geratka perhu u ga a tara kakita ga da ahli keluarga telah diadaka .
Bulei ula i i turut e uatka arikel e ge ai kelahira a ak le u ke ar Heteropater al “uperfe u daio a g perta a dilaporka di Ma-la sia.
Bulei pada kali i i juga a aparka sorota aki ii-aki ii se asa Pa era Mala sia Agri ulture, Hori ulture & Agrotouris e MAHA a g telah diadaka pada - No e er di Mala sia Agro E posi-io Park “erda g, MAEP“.
“ida g pe gara g i gi e gu apka ri ua teri a kasih kepada ereka a g e u a gka aha u tuk di uatka dala ulei i i. “e oga pe er ita ulei i i dapat e eri a faat kepada se ua.
DISEMBER 4 ISU
PPK Kg. Kuala Pah, Jelebu, Negeri Sembilan
DI DALAM
KURSUS PENGENALAN KEPADA MAKANAN RUMINAN
ANAK LEMBU KEMBAR HETEROPATERNAL SUPERFECUNDATION PERTAMA DI MALAYSIA
HARI KELUARGA IBVK
MALAYSIA AGRICUL-TURE, HORTICULTURE & AGROTOURISM SHOW, MAHA 2014
SIDANG PENGARANG
PENAUNG : Dato’ Dr. Moha ad Az ie bi Zakaria.
PENGERUSI : Dato’ Dr. Quaza Niza uddi bi Hassa Niza , KETUA EDITOr : Salleh bi Sheikh Ibrahi ,
EDITOR : Dr. Norsuha a bi i Mohd Mokhtar, Dr. Lai Shu Zha , Wa Nurfarahdilla bi i Wa Mohd Fauzi, Azlei da bi i Abdullah
“lot kedua pula ertajuk Pe a gu a & Pe gurusa Foder da Pastura . Pe era ah agi slot i i ialah Pua Har a i t Ha zah dari Bahagia Agro o i, I situt Veteri ar Mala sia. “lot i i e eri pe dedaha te -ta g foder da je is-je is ru put a g sesuai dijadika
se agai su er aka a ter aka . Cara- ara pe
a-a a-a ru put da-a pe ajaa juga ditera gka . Para peserta juga diperke alka de ga siste CCDFR agi pe giraa
aka a ter aka .
Diharap kursus a g dihadiri i i e eri a faat da il u pe getahua a g ergu a kepada se ua peserta da dapat di-praikka di lada g asi g- asi g.
TARIKH : 4 SEPTEMBER 4 TEMPAT : PTH AIR HITAM,
KLUANG, JOHOR. PESERTA : 4 ORANG
Kursus pe ge ala kepada aka a ru i a telah dijal-a kdijal-a di PTH Air Hitdijal-a pdijal-addijal-a
/ / . Kursus kali i i dihadiri sera ai ora g pe-serta a g terdiri daripada
akil- akil seiap Pusat
Ter-aka Hai a .
Kursus kali i i di a-hagika kepada slot. “lot perta a ertajuk Pe aka a Ter aka Ru i a – Kose -trat . Pe era ah agi slot i i ialah Pua Natashah Bt Rosle
dari Bahagia Pe aka a , I situt Veteri ar Mala sia. “lot i i e eri pe dedaha kepada peserta je is-je is
kose trat a g digu aka da-la i dustri pe ter aka di sa pi g ka du ga utrie da kadar pe eria kepada
Bida g pe
iaka le
u se ara
per a ia eradas di Negeri Kela
-ta telah dikejutka de ga eri-ta
kelahira sepasa g a ak le
u
ke
ar dari dua je is aka er eza
oleh seekor i duk Ka uka
Charo-lais di Kg. Pada g Rok a, Wakaf
Ba-ru, Tu pat, Kela ta pada Ja uari
.
Fe o e a kelahira ke
ar dua
daripada e ih peja ta a g
er-eza i i se ara sai iik a dike ali
se agai heteropater al
superfe-u daio . Ia erlaksuperfe-u apa ila dsuperfe-ua
atau le ih o u dise a aka oleh dua atau le ih sper a daripada peja ta a g er eza.
Ke-jadia a g erlaku di Negeri Kela ta i i adalah hasil daripada aki ii per a ia eradas a g
dijala ka oleh seora g Jurusu ik Per a ia Beradas Ja ata , iaitu E ik Wa Azla i Wa
Hassa pada April
a g lalu. Beliau telah e ggu aka dua se e eku daripada aka
a g er eza, iaitu aka Charolais da Belgia Blue. I i erupaka kelahira ke
ar seu
pa-a pa-a pa-a g pertpa-a pa-a per pa-ah di rekodkpa-a oleh Jpa-a pa-atpa-a erlpa-aku di egeri Kelpa-a tpa-a dpa-a jugpa-a Mpa-a-
Ma-la sia .
Kelahira ke
ar a g a g e pu ai
aka a g erlai a i i dapat dike
al-pasi dari iri
-
iri ekslusif ofologi ar a
ulu. Puih da kri , a akala a ak
ka-uka Belgia Blue e pu ai to pok
-to pok hita da puih.
DI MALAYSIA
Oleh Pn Hjh Normala bt. Tukiban
“e ara
ke iasaa
a,
i daka
e ggu aka dua stra se e eku u tuk
satu aki ii per a ia eradas i i
dil-akuka ke atas i duk a g e gala i
a-salah kesu ura . “e elu i i, sa a telah
elakuka per a ia eradas se a ak
iga kali ke atas i duk le
u ilik E ik
“ai-ful Bahari i Is ail a g erasal dari Kg.
Pada g Rok a, Wakaf Baru. Tetapi
kese ua a idak erja a u tuk di u i
g-ka . Na u egitu, sa a ers ukur
per-u aa a g kee pat telah e e per-ui
ke-ja aa a g di luar ke-ja gka . Uke-jar E ik Wa
Azla se asa dite u ual di I upeja at
Perkhid ata Veteri ar Negeri Kela ta .
Me urut E ik Wa Azla lagi, se asa
proses per a ia eradas di uat, eliau
se ara trial a d error telah e asukka
se e Charolais ke ahagia ka a ta duk
uterus i duk terse ut, diikui de ga
se-e Bse-elgia Bluse-e di sse-e se-elah kiri a.
Hasil-a, seekor a ak ei a le
u Ka uka
Charolais da seekor a ak le
u ja ta
ka uka Belgia Blue de ga
asi g
-asi g erat
kilogra telah erja a
dilahirka oleh i duk Ka uka Charolais
ter-se ut.
Me urut E ik “aiful Bahari, a ak a g
u-la
-
ula dilahirka ialah Baka Belgia Blue,
diikui oleh a ak dari aka Charolais
sepuluh i it ke udia
a. E ik “aiful
Bahari e ga ggap kelahira ke
ar i i
se agai rezeki eliau se pe a de ga
ta-hu aharu
.
Lembu Baka Charolais
Baka lembu yang berasal dari Charolles, Perancis.
Warna bulunya putih dan krim.
Mempunyai badan yang panjang dan lebar dan mempunyai tabiat yang baik
Tahap kesuburan baik dengan kelahiran setiap tahun.
Berat baka tulen boleh mencapai 1,100kg bagi pejantan dan 900kg bagi betina.
Lembu Baka Belgian Blue (Bleu Belge)
Baka lembu yang berasal dari Belgium
Kebanyakannya didapati dengan bulu berwarna kelabu dan berbintik Juga wujud dalam bulu pelbagai warna.
Mempunyai ciri-ciri ‘double-muscling’
Pada Okto er
, satu aki
i-i tahu a i-iai-itu
Hari Keluarga
a g eli atka arga IBVK da keluarga telah dijala ka di lo i peja at IBVK. Hari Keluarga pada tahu a g di-pe gerusika oleh Pe garah IBVK se diri, Dr Mohd Haizal i Ah ad telah erjala de ga la ar da telah dihadiri oleh ora g ter a-suklah sa ak-saudara
arga IBVK. Aki ii terse ut a g telah erja a e dapat sa uta ha gat arga IBVK dijala ka de ga ada a a tua Ahli-ahli Ja ata kuasa Hari
Keluarga a g ertu gkus-lu us dala e
e-diaka peralata , khe ah,hadiah, aka a da se-agai a.
HARI KELUARGA IBVK
INSTITUT BIODIVERSITI VETERINAR KEBANGSAAN
Newsletter Date
Volume 1, Issue 1
htp:// e s et ork. a o li i .org/ htp://i.li es ie e. o /
TAHUKAH ANDA???
Ikan Patin merupakan tarikan di daerah Jerantut dan Temerloh, Pahang
Ikan Patin atau nama saintifiknya Pangasius sutchi adalah spesis ikan air tawar jenis yang mendiami kawasan-kawasan sungai
Diet utama spesis ini adalah anak-anak ikan, buah-buahan
sungai, udang dan bangkai binatang.
P ada ga i dah Kola di hadapa peja at
“e u a a is terpapar di uka ahli keluarga Pa da ga sisi tasik di hadapa
peja at IBVK
Juri-juri seda g e i a g ika hasil pa i ga
Ika -ika hasil pa i ga : pada Hari
Keluar-Pe ega g-pe ega g agi kategori ika
ter-Salah satu akivii
a g telah e dapat sa
uta adalah
aki ii perta di ga e a i g ika dari kola ika a g
terletak di hadapa peja at. Le ih kura g keluarga a g
terli at dala aki ii perta di ga e a i g terse ut
da seiap keluarga adalah dihadka oleh dua jora sahaja.
U pa
-
u pa a g di e arka adalah roi, a i g, katak
da se agai a da idak ter asuklah orga dala a
i-ata g.
Hari Keluarga telah ber ula
pada : pagi pada hari
tse utd a tsete gah ja ke udia , arga IBVK telah
er-gerak ke tapak kola e a i g da a ara e a i g
telah er ula selepas sarapa pagi. A ara e a i g
ter-se ut telah erla gsu g ter-sehi gga pukul : a . A tara
kategori
-
kategori a g diperta di gka adalah ika
ter-erat terku pul, ika ter ter-erat da ika isi e a. Kategori
erat ika terku pul di e a gi oleh keluarga E ik Mohd
Noorhil ee da P Hali a to “a’adiah a akala agi
kategori ika ter erat dijuarai oleh E ik Mohd
NoorHil-ee diikui oleh keluarga E ik Rosta i Ha zah da
keluarga E ik Is ail i Moha ed Noor. Na u
de ikia , kategori ika isi e a idak di e a gi oleh
sesiapa pu .
Pada 20-30 November 2014 yang lalu telah berlangsung
pameran pertanian terbesar di Malaysia iaitu Malaysia Agri-culture, Horticulture & Agrotourisme 2014 (MAHA 2014) Acara yang diadakan secara 2 tahun sekali ini telah diada-kan di Malaysia Agro Exposition Park Serdang, MAEPS. Seperti kebiasaannya, Jabatan Perkhidmatan Veterinar sekali lagi telah diberi mandat un-tuk melaksanakan Pameran Haiwan dan Industri Hili-ran Ternakan.
Antara tujuan
pameran ini diadakan adalah untuk memberi pendedahan kepada pengunjung mengenai industri ternakan sebagai
satu bidang
yang
menguntungkan dan mampu me-mebri pulangan
yang baik.
Selain dari itu, MAHA 2014
ju-ga membuka peluang kepada pihak swasta untuk mem-pamerkan ternakan, teknologi penternakan, inovasi, R&D
dan produk-produk berkaitan
pen-ternakan. Pengusahah dan penter-nak juga tidak melepaskan pelu-ang untuk menambah penge-tahuan dan melebarkan jaringan perniagaan.
Aktiviti—aktiviti
MAHA
Pa era Ter aka
Hidup
Pa era Agrostologi
da Pastura
Pertu juka Tek ologi
Pe iaka
Pusat Daga ga Trade
Fair
Pa era I dustri Asas Ter aka
Pa era I dustri Walit
Pa era I dustri
U ggas
Pa era & Perta d-i ga Had-i a Kesa a ga
Perta di ga Ter aka
da I terakif Hai a
Fu la d
Pertu juka Kreai ii
Pameran telah disertai oleh 120 syarikat swasta dan agensi kerajaan. Seramai hampir 400 petugas jabatan terlibat dalam MAHA pada kali ini.
Pameran Ternakan mencatat jumlah jualan dan urusniaga tertinggi sepanjang penganjurannya iaitu
sebanyak RM 58,923,200.00 yang meliputi
kesemua komponen-komponen pameran iaitu
Industri Asas Ternakan, Trade Fair, Industri
CORETAN PERSEDIAAN MAHA 2014
MAHA 2014 yang lalu telah melabuhkan tirai dengan pelbagai kejayaan dan pencapaian. Program ini merupakan platform bagi melahirkan pelbagai usahawan dan teknologi baru dalam bidang penternakan, pertanian, perladangan dan perikanan. Di sebalik kejayaan berlangsungnya acara MAHA tersebut, per-ingkat persediaan atau permulaan adalah perper-ingkat yang paling penting dalam acara – acara besar se-umpama ini.
Bahagian Pembangunan Sumber Teknologi Ternakan (BPSTT) telah diberi tanggungjawab dalam menggalas tugas menyediakan tapak Pameran Ternakan Hidup. Kerja – kerja permulaan persediaan tapak ini telah berlangsung seawal 13 Oktober 2014 hingga berlanjutan malam sebelum bermulanya MAHA 2014 iaitu 19 November 2014.
Sebanyak 12 ladang (PTH) yang telah memberi komitmen dalam menghantar petugas – petugas bagi
menjayakan proses penyediaan tapak. Aktiviti penyediaan tapak MAHA telah melibatkan sekurang
-kurangnya 50 orang kakitangan yang mengembeling tenaga secara gotong royong bagi memastikan tapak bagi pameran laman ternakan tersedia untuk digunakan.
Terdapat 7 kawasan utama yang dipertanggungjawabkan untuk BPSTT bangunkan dalam persediaan tapak tersebut. Iaitu kawasan pameran lembu, kambing, rusa, mekanikal rodeo, fun land, pembiakan dan trade fair.
Kerja – kerja persiapan ‘walkway’ di tapak
100 peratus peserta di tapak Pameran Ternakan Hidup adalah dari pihak penternak dan swasta. Sambutan yang diberikan oleh penternak dan syarikat swasta adalah amat memberansangkan dan disambut positif oleh mereka.
Pada malam terakhir, pihak penyelaras tapak Pameran Ternakan Hidup telah mengadakan jamuan bagi menghargai penat lelah kakitangan yang menyumbangkan tenaga dalam kerja – kerja persiapan tapak MAHA pada kali ini. Namun, tugas mereka tidak selesai lagi. Tamatnya MAHA 2014 pada malam 30 November 2014 juga bermakna bermulalah tugas – tugas bagi mereka untuk mengemas semula tapak yang berlanjutan sehingga 6 November 2014.
CORETAN PERSEDIAAN MAHA 2014
Proses mengangkat kayu akasia setelah turun dari lori. Kayu untuk tiang wakaf.
Pembinaan dan pemasangan kan-dang lembu pameran.
Proses membina jambatan menggunakan batang kayu akasia.
Tahun 2014 sekali lagi menyaksikan penganjuran MA-HA 2014 di MAEPS. Pameran dibuka kepada
pengunjung dari 20-30 November 2014.
Bagi petugas-petugas pameran dan demonstrasi
MAHA kerja mereka telah bermulalah dari 18hb November 2014 pagi lagi.
Ternakan –ternakan yang digunakan dalam demonstrasi aktiviti teknologi pembiakan ternakan ruminan telah dihantar ke Tapak Ternakan Hidup,
Laman Veterinar yang berdekatan dengan Pintu Dua, MAEPS sejak 18hb November 2014.
Persiapan yang melibatkan pemindahan ternakan yang digunakan untuk demonstrasi telah dibuat awal. Permohonan permit telah dipohon di Pejabat Veterinar Daerah Jerantut sehari sebelum itu. Pemindahan seekor lembu betina yang jinak serta bunting telah dilakukan dengan menggunakan lori
IBVK. Kambing-kambing yang digunakan untuk tujuan
demonstrasi telah dipindahkan dari PPK Kg Pah ke laman ternakan dan telah ditempatkan berdekatan dengan gerai IBVK.
DEMONSTRASI TEKNOLOGI PERMBIAKAN
Persiapan alatan demonstrasi dan pameran telah dibawa ke laman pameran pada tidak kurang pent-ing. Barangan seperti poster dan rak pameran telah diatur mengikut kesesuaian bagi memudahkan
pelawat-pelawat dapat berinterkasi secara langsung
kepada pegawai-pegawai yang bertugas.
Petugas-petugas berkenaan mempunyai pengalaman di lapangan sekurang-kurang 2 tahun ke atas
dan berkhidmat di lapangan serta mempunyai pengetahuan yang meluas dalam bidang pembiakan
da-lam peternakan ruminan. Petugas-petugas berkenaan terdiri daripada pegawai veterinar, penolong
pegawai veterinar, pegawai penyelidik dan juga Pengarah Institut Biodiversiti Veterinar Kebangsaan
Poster-poster yang berwarna-warni yang menerangkan secara
ringkas tentang fungsi dan aktiviti IBVK dalam JPV turut
diben-tangkan bagi pemahaman pengunjung-pengunjung ke gerai kami.
Selain itu, risalah-risalah yang berkaitan turut dipamerkan dan
diberi kepada pengunjung-pengunjung gerai. Beg-beg bersama
buku nota serta buku kalendar turut diedarkan sebagai saguhati
kepada pengunjung-pengunjung yang berminat dengan aktiviti
-aktiviti IBVK .
Antara aktivit-aktiviti yang medapat sambutan pengunjung
-pengunjung adalah siri demonstrasi aktivit-aktiviti pembiakaan
yang diadakan di laman ternakan. Siri demonstrasi yang telah di-persembahkan termasuklah aktiviti permanian beradas lembu, permanian beradas kambing dan pemeriksaan kebuntingan yang diadakan hampir setiap hari pada pukul 5 petang. Selain itu, demonstrasi aktiviti pemeriksaan semen turut ditunjukkan pada setiap pagi pada pukul 11 pagi.
Pengunjung-pengunjung juga berpeluang menyaksikan
demon-strasi tersebut secara dekat bagaimana aktiviti-aktiviti pembiakan
dijalankan di lapangan. Pertunjukan demonstrasi tersebut dijalan-kan dengan usahasama antara pihak IBVK dan warga Seksyen Teknologi Pembiakan dan Pembakaan, DVS Putrajaya. Selepas setiap pertunjukan demonstrasi selesai, kuiz tentang demonstra-si aktiviti tersebut diadakan bagi menarik perhatian pengunjung
untuk lebih memahami aktiviti-aktiviti pembiakan yang telah
diper-tunjukkan.
DEMONSTRASI TEKNOLOGI PERMBIAKAN
Pengunjung-pegunjung tanpa mengira umur, bangsa dan jantina bertanding dan berebut menjawab
so-alan-soalan yang telah dikemukakan oleh pihak IBVK dan STPP.
Berakhirnya MAHA 2014 pada 30hb November 2014 setelah dua minggu berlangsung. Akhirnya, bagi penutupan tirai MAHA 2014 adalah aktiviti demonstrasi permanian beradas lembu yang mengunjungi
gerai kami dengan wajah kanak-kanak yang berlarian kegembiraan setelah bermain dan berkenalan
dengan ternakan secara dekat. Pengungjung-pegunjung yang tidak putus dan sangat berminat dengan
Sempena maha 2014 yang lepas, Seksyen Pemakanan Haiwan telah terlibat secara langsung dengan pameran Di laman pas-tura. pihak seksyen telah menanam dan membiakkan sebanyak 21 spesies rumput, 4 spesies kekacang dan 6 jenis pokok foder serta varieti jagung. Dengan berkeluasan 4.2 ekar pihak jabatan
berupa-ya untuk membekalkan bibit-bibit pastura
dan foder kepada pengusaha-pengusaha
yang berminat. Usaha ini dijangka akan berterusan dan bertambah maju dengan sokongan jabatan secara berterusan memastikan
kesinambgan fungsi laman ini seperti hasrat jabatan un-tuk menjadikan laman ini sebagai bank benih rumput, foder dan pastura.
Disamping pameran pastura terdapat juga kaunter pertanyaan berkenaan Akta Makanan Haiwan 2009 bagi melengkapkan memantap-kan aktiviti komponen ini.
Selari dengan misi dan visi jabatan, inisiatif un-tuk mewujudkan pusat sumber benih pastura
dan foder yang dijangka dapat membantu pengusaha-pengusaha industri ternakan untuk
mengenali, memahami dan mempraktikkan penghasilan makanan segar sendiri bagi membantu in-dustri ternakan Negara
Bahagian Pembangunan
Sumber Teknologi Ternakan
Jabatan Perkhidmatan
Veterinar, Aras , G , Blok
Podium, Wisma Tani, No.
Persiaran Perdana, Presint ,
Pusat Pentadbiran Kerajaan
Persekutuan,
Putrajaya Malaysia
Tel. : +
Fax : +
www. dvs.gov.my
I situt Biodi ersii Veteri ar
Ke a gsaa IBVK
Tel: +
“eks e Pe
a gu a “u
er
Ge eik “P“G
Tel: +
“eks e Tek ologi Pe
iaka
da Pe
iak akaa “TPP
Tel: +
“eks e Pe aka a Hai a
Tel: +
I sight BP“TT a at e galuka - e galuka aha
-aha ertulis dari a a- a a kakita ga DV“ a g
i gi e u a gka pe ulisa da erko gsi
pe getahua erkaita de ga pe gurusa lada g
da pe geluara ter aka agi e eri a faat
kepada se ua arga DV“.
