• Tidak ada hasil yang ditemukan

HAK PENGUSAHAAN HUTAN, CARA MEMPER0LEH DAN MASALAHNYA Repository - UNAIR REPOSITORY

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2019

Membagikan "HAK PENGUSAHAAN HUTAN, CARA MEMPER0LEH DAN MASALAHNYA Repository - UNAIR REPOSITORY"

Copied!
87
0
0

Teks penuh

(1)

SUM IRATSIH SRI W ULAN DARI

H AK PEN GUSAHAAN HUTAN , CARA

M EM PEROLEH DAN M ASALAHN YA

FAKULTAS HUKUM UNIVERS1TAS AIRLANGGA

(2)

HAK PENGUSAHAAN HUTAN,

CARA MH1MPER0LEH DAN MASALAHNYA

S K R I P S I

Ol e h :

Su mi r a t s i h Sr i V. ' ul andar i

FAKULTAS HUKUM UNI VERSI TAS AI RLANGGA S U R A B A Y A

(3)

HAK PENGUSAHAAN HUTAN,

CARA MEMPEROLEH DAN MASALAHNYA p ,

/ t i f . & t o / 8 &

t

S K R I P S I

Di a j u k a n unt uk me l e n g k a p i t uga s da n me me n u h i s y a r a t - s y a r a t unt uk me n c a p a i ge l a r s a r j a na hukum

Ol e h :

Su mi r a t s i h Sr i Wu l a n d a r i

FAKULTAS HUKUM UNI VERSI TAS AI RLANGGA S U R A B A Y A

(4)

KATA PENGANTAR

Pe r t a ma - t a ma s a ya p a n j a t k a n puj i da n s yukur ke ha - di r a t Tu h a n Ya ng Ha h a e s a y a n g t e l a h me mb e r ! r a hma t Nya , s e h i n g g a s a ya da pa t me n y e l e s a i k a n t uga s p e n u l i s a n s k r i p ­ s i i ni , s e ba ga i s a l a h s a t u s ya r a t u n t u k me n y e l e s a i k a n s t udi di Fa k u l t a s Huk u m Un i v e r s i t a s Ai r l a ngga .

Da l a m p e n u l i s a n s k r i p s i i ni , me s k i p u n s a ya t e l a h b e r u s a h a d e nga n s e g e n a p k e ma mp u a n y a n g a da , s a ya me r a s a ma s i h b a n y a k k e k u r a n g a n n y a . Na mu n de mi ki a n, s a ya be r ha - r a p mu d a h - mu d a h a n s kr i ps i i ni da pa t me n a mb a h ma n f a a t da n p e r b e n d a h a r a a n p e n g e t a h u a n ba gi p a r a p e mb a c a t e r ut a ma r e ka n ma ha s i s wa .

Se l a ma me n y e l e s a i k a n s kr i ps i i ni s a ya me r a s a t e l a h me n e r i ma ba nt ua n be r upa p e t u n j u k - p e t u n j u k da n bi mbi nga n- b i mb i n g a n da r i be r ba g a i pi ha k. Sa ya me n g a k u i da n me n g h a r - ga i ha l i ni s e b a g a i j a s a y a n g t i da k da pa t s a ya l upa ka n. Ol e h k a r e n a i t u, pa da k e s e mp a t a n i ni s a ya i ngi n me n g u c a p - ka n t e r i ma k a s i h k e p a d a :

1, y a n g t e r h o r ma t Ba p a k Soe da l ha r , S. H, s e ba ga i dos e n p e mb i mb i n g s e k a l i g u s pe nguj i , y a n g t e l a h ba nya k me l u a n g k a n wa k t u n y a u n t u k me r a be r i ka n p e n g a r a h a n da n s a r a n - s a r a n d e nga n pe nuh ke e a ba r a n;

(5)

3. y a n g t e r h o r ma t p a r a gur u be s a r , pa r a dos e n, da n

pa r a a s i s t e n dos e n y a n g t e l a h me mb e k a l i s a ya d e ­

nga n pe nge t a hua n;

t\.. y a n g t e r h o r ma t s e l u r u h kar yav/ an Fa k u l t a s Huk u m U- n i v e r s i t a s Ai r l a n g g a y a n g t e l a h me mb e r i k a n ba nt u- ann. ya ba i k s e c a r a l a n g s u n g ma u p u n t i da k l a ngs ung; 5* y a n g t e r hor ma t Ba pa k Ta l i m S R, , Aj un Ad mi n i s t r a t u r

Pe r h u t a n i Tu b a n y a n g t e l a h s udi me l u a n g k a n v/ akt u- n ya unt uk me mb e r i k a n k c t e r a n g a n - k e t e r a n g a n y a n g s a ya pe r l uka n;

6. y a n g t e r hor ma t Ba p a k Ka md i y a Ad i s oe s a nt o, S. H. , Ke p a l a Bi r o Huk u m De p a r t e me n Ke h u t a n a n J a k a r t a y a n g b e r s e d i a me mb e r i k a n k e t e r a n g a n - k e t e r a n g a n h i n g g a s kr i ps i i ni da pa t s e l e s a i ;

7. y a n g t e r hor ma t Ba pa k Soe na r t o da n Ba pa k I r . Ha r - yono dar d PT. Dwi ma j a y a Ut a ma J a k a r t a y a n g t e l a h b a n y a k me mb e r i k a n ba nt ua n, da t a , p e t u n j u k - p e t u n j u k s e r t a n a s i h a t - n a s i h a t ;

8. a ya h da n i bu t e r c i nt a s e r t a k a k a k - k a k a k da n a di k- a d i k t e r s a y a n g y a n g s e l a l u me mb e r i k a n d o ' a da n r e s t u s e r t a dor onga n;

9. t e ma n - t e ma n t e r c i n t a y a n g d e n g a n t ul us da n t a npa pai pr i h me mb e r i k a n b a n t u a n h i n g g a s a ya da pa t me - n y e l e s a i k a n s k r i p s i i ni .

(6)

me mb a n t u s a ya da n s e ka l i l a gi s a ya me n g u c a p k a n t e r i ma

ka s i h.

Sur a ba ya , Fe br u a r i 1986

(7)

DAFTAR I SI

Ha l a ma n KATA PENGANTAP . . . l i i

DAFTAR I SI . . . vi

BAB J : PENDAI i ULUAN . . . 1

A. Pe r ma s a l a h a n : La t a r Be l a k a n g da n Pe r u- mu s a n n y a . . . 1

B. Pe n j e l a s a n J u d u l . . . k C. Al a c a n Pe mi l i h a n J ud u l . . . 6

D. Tu j u a n Pe n u l i s a n . . . 9

E. Me t o d o l o g i . . . 10

1. Pe n d e k a t a n ma s a l a h . . . 10

2. Su mb e r da t a . . . 10

3. An a l i s a da t a . . . 10

F. Pe r t a n g g u n g j a wa b a n Si s t e ma t i k a . . . 11

BAB I I : PENGERTI AN DAN ARTI PENTI NG HUTAN . . . U A, Pe n g e r t i a n Hut a n . . . I k b. Ma n f a a t Hu t a n Ba gi Ke h i d u p a n Ma n u s i a . . . 19

1. Ma n f a a t La n g s u n g da r i Hut a n . . . 19

2. Ma n f a a t Ti da k La n g s u n g . . . 2 1 BAB I I I : TI NJ AOAN HAK PENGUSAHAAN HUTAN . . . e } A. Pe n g e r t i a n Ha k Pe n g u s a h a a n Hu t a n . . . ^3

B. Ke t e n t u a n - k e t e n t u a n Hukum Ha k Pe ngu<3a ha-a n Hut ha-a n . . . ? 7

C. Subye k Hukum Ha k Pe n g u s a h a a n Hut a n . . . 33

(8)

A. Pr o s e d u r Me n d a p a t k a n Ha k Pe n g u s a h a a n Hu ­

t a n . . . 40

B. Ha k da n Ke wa j i b a n da r i Pe me g a n g Ha k Pe n g ­ u s a h a a n Hut a n . . . . C. Ar t i Pe n t i n g Ad a n y a Ha k Pe n g u s a h a a n Hut a n Ba gi Ma s y a r a k a t Se ki t a r Hut a n . . . 59

D. Ha p u s n y a Ha k Pe n g u s a h a a n Hut a n . . . 60

DAB V : PERMASALAHAN YANG TI MBUL DAN CAPA PENYELE-SAI ANNYA . . . 63

BAB VI : PENUTUP . . . 69

A. Ke s i mp u l a n . . . 69

B. Sa r a n . . . 70

(9)

P ENDAH ULUAN

A. Po r ma s a l a h a n : La t a r Be l a k a n g da n Pe r umus a nn. ya

Ne ga r a Re p u b l i k I n d o n e s i a y a n g t e r di r i da r i be r i -

bu- r i bu pul a u be s a r ke c i l, t e r s e b a r di s e ki t a r ga r i s ka -

t ul i s t i wa , me mp u n y a i s uku b a n g s a da n b a h a s a y a n g be r be -

d a - b e d a , Ol e h k a r e n a i t u, s ud a h s e wa j a r n y a k a l a u r a kya t

I n d o n e s i a me mp u n y a i t a t a c a r a p e r g a u l a n hi d u p s e r t a k e ­

k a y a a n a l a m y a n g b e r a n e k a r a ga m.

Hut a n y a n g me r u p a k a n k a r u n i a Tu h a n Ya ng Ma h a e s a

s e ba ga i s a l a h s a t u s umbe r k e k a y a a n a l a m y a n g t u mb u h di

a t a s t a na h s e b a g i a n be s a r wi l a y a h I n d o n e s i a me mp u n y a i

k c k h u s u s a n t or s e ndi r i , k a r e n a me mb e r ! ma n f a a t y a n g s e r ba

guna da n mu t l a k d i b u t u h k a n ol e h uma t ma n u s i a s e p a n j a n g

ma s a .

Sa mpa i s a a t i ni , p e mb a n g u n a n k e h u t a n a n d i a r a h k a n k e p a d a u s a h a - u s a h a me n i n g k a t k a n p r o d u k s i k a y u da n ha s i l hu t a n l a i n n y a u n t u k me me n u h i k e b u t u h a n da l a m n e g e r i ma u- pun e ks por t , j uga me n g u s a h a k a n a ga r e k s p o r t k a y u o l a ha n s e ma ki n me ni n g k a t , s e h i n g g a da p a t me n i n g k a t k a n ba gi a n p e n d a p a t a n y a n g da p a t me n j a d i s umbe r r i evi s a ne ga r a . Ol e h k a r e n a i t u, p e n g g a l i a n k e k a y a a n a l a m y a n g b e r upa hut a n i - t u por l u d i l a k a a n a k a n s e c a r a i n t e n s i f da n e f e kt i f . Le bi h d i t e g a c k a n l a gi di da l a m Ke t e t a p a n MPR No. I V/ MPR/ 1 9 7 3 t e nt a ng Ga r i s ^ a r l s He s a r Ha l ua n Ne ga r a , ba hwa p e mb a n g u n

(10)

a n di b i d a n g k e h u t a n a n me n c a k u p u s a h a - u s a h a p e ma n f a a t a n

ha s i l hu t a n da n p e mb i n a a n s u mb e r - s u mb e r a l a m da r i hut a n.

Pe n g g a l i a n k e k a y a a n a l a m y a n g b e r u p a hut a n s e c a r a

ma k s i ma l ha r u s d i l a k s a n a k a n d e nga n p e n g u s a h a a n hu t a n s e ­

c a r a mo d e r n di s e l ur uh wi l a y a h I ndi ne s i a . De nga n i kut

s e r t a n y a mo d a l s wa s t a, ma k a d i mu n g k i n k a n l a h p e n g u s a h a a n

h ut a n s ecar a. i n t e n s i f da n mo d e r n d e nga n me ma n f a a t k a n

u e n g a l a ma n da n k e a h l i a n da r i n e g a r a y a n g l e bi h ma j u di

b i d a n g ke hut a na n. De n g a n d i b u k a n y a k c s e mp a t a n ba gi p e r u ­

s a ha a n s wa s t a u n t u k me n a n a mk a n mo d a l n y a di b i d a n g k e h u ­

t a na n, ma k a p e n g u s a h a a n hut a n di I n d o n e s i a me n g a l a mi pe r -

k e mb a n g a n y a n g pe s a t . Ha l y a n g d e mi k i a n di s a t u p i h a k me -

ma n g b a n y a k me mb a wa k e u n t u n g a n ba gi d e v i s a ne ga r a, me mbu-

ka k e s o mp a t a n k e r j a da n l a i n- l a i n. Na mun, di l a i n pi h a k

de nga n a d a n y a p e mb a b a t a n hu t a n s e c a r a b e s a r - b e s a r a n da pa t

me n i mb u l k a n k e r u g i a n y a n g s a nga t be s a r ba gi k e l e s t a r i a n

l i ng k u n g a n da n me mb u k a t i mb u l n y a b a h a y a e r os i , ba nj i r ,

da n s e b a g a i n y a .

Te l a h ki t a k e t a h u i be r s a ma, ba hwa s a mpa i s a a t i ni

k e s a d a r a n ma s y a r a k a t a ka n a r t i p e n t i n g da n f u n g s i n y a h u ­

t a n ba gi k e h i d u p a n ma n u s i a d i r a s a k a n ma s i h kur a ng. Ha l

i ni t e r bukt i m^ i h b a n y a k n y a ga nggua n k e a ma n a n hut a n,

mi s a l n y a s a j a ma s i h s e r i ng t e r dc nga r a da nya b e r i t a me nge -

na i p e n c u r i a n ka yu, k e b a k a r a n hut a n, a d a n y a p e r l a d a n g a n

l i a r d e n g a n c a r a b e r p i n d a h - p i n d a h s e h i n g g a me r u s a k k a n t a -

(11)

ka t a ka n ma n f a a t hut a n s e l a l u di ha r a pka n, s e h i n g g a k e l e s -

t a r l a n s umbe r da ya a l a m k h u s u s n y a h u t a n da pa t d i c a p a i s e -

b e s a r - b e s a r n y a u n t u k k e s e j a h t e r a a n r a kya t . I t u l a h s e ba b -

nya , ba hwa hut a n p e r l u d i k e l o l a s e c a r a ma n t a p da n t e r a r a h

a ga r t e t a p da pa t b e r p e r a n s e s ua i d e nga n f ungs i nya .

Un t u k me n g h a d a p i k e mu n g k i n a n g a n g g u a n k e a ma n a n da n

k e l e s t a r i a n hut a n, t e l a h d i t e t a p k a n Un d a n g - u n d a n g No . . 5

Ta h u n 1? 67 t e n t a n g Ke t e n t u a n - k e t e n t u a n Pok o k Ke h u t a n a n

da n p e r a t u r a n - p e r a t u r a n l a i n n y a me n g e n a i p e n g u s a h a a n h u ­

t an. Da l a m h u b u n g a n i ni s a ya b e r ma k s u d me mb a h a s b a g a i ma n a

c a r a me mp e r o l e h ha k p e n g u s a h a a n hut a n da n p e r ma s ^ l a h a n -

p e r ma s a l a h a n a pa y a n g k e mu d i a n t i mbul s e r t a b a g a i ma n a pe -

n y e l e s a i a nnya .

De mi k i a n l a h l a t a r b e l a k a n g da n ga r i s be s a r pe r ma -

Ga l a ha n y a n g a ka n s a ya ba h a s di d a l a m p e n u l i s a n i ni da n

s a ya r u mu s k a n s e b a g a i be r i kut :

1. a pa ka h hut a n i t u? ;

2. a p a k a h ma n f a a t hut a n ba gi k e h i d u p a n ma nus i a ? ;

3. a p a k a h y a n g di ma k s u d d e n g a n Ha k Pe n g u s a h a a n Hut a n

( HPH) i t u? ;

p e r a t u r a n - p e r a t u r a n a p a k a h y a n g me n g a t u r t e n t a n g

Ha k Pe n g u s a h a a n Hut a n ( HPH) ? ;

5. s i a pa k a h y a n g be r ha k me n j a d i s u b y e k hu k u m Ha k Pe n g

u s a h a a n Hu t a n ( HPH) ? ;

(12)

ng-u s a h a a n Hu t a n ( HPH) ? ;

7. a p a k a h ha k da n k e wa j i b a n p e me g a n g Ha k Pe n g u s a h a a n

Hut a n ( HPH) me n u r u t p e r s y a r a t a n y a n g be r l a ku? ;

8. a p a k a h a r t i p e n t i n g da r i a d a n y a Ha k Pe n g u s a h a a n

Hut a n ( HPH) ba gi ma s y a r a k a t s e k i t a r hut a n? ;

9. b a g a i ma n a k a h h a p u s n y a Ha k Pe n g u s a h a a n Hut a n ( HPH)

i t u ? ;

10. a pa s a j a ka h y a n g me n j a d i ma s a l a h y a n g b e r h u b u n g a n

d e n g a n Ha k Pe n g u s a h a a n Hut a n ( HPH) ?;

11. b a g a i ma n a k a h p e n y e l e s a i a n n y a ma s a l a h - ma s a l a h t e r ­

s e but ? .

B. Pe n. j Ql a s a n J ud u l

Sk r i p s i i ni b e r j u d u l " Ha k Pe n g u s a h a a n Hut a n, Ca r a Me mp e r o l e h Da n Ma s a l a hnya " . Ag a r t i d a k me n i mb u l k a n i nt e r - p r e t a s i l a i n da r i y a n g s a ya ma ks ud, ma ka a ka n s a ya j e l a s - ka n t e r l e b i h d a hul u me n g e n a i j udul t e r s e but .

(13)

-Pe me r i n t a h s e ba ga i hut a n. Po n g e r t i a n Ha k -Pe n g u s a h a a n Hu ­

t a n ( HPH) s e ndi r i me n u r u t k e t e n t u a n Pe r a t u r a n Pe me r i n t a h

No. 21 Ta h u n 1970 p a s a l 1 a ya t ( 1) a d a l a h ha k u n t u k r aeng-

u s a h a k a n hu t a n di d a l a m s ua t u k a wa s a n hut a n y a n g me l i p u t i

k e g i a t a n - k e g i a t a n p e n e b a n g a n ka yu, p e r mu d a a n da n pe me l i -

h a r a a n hut a n, p e n g o l a h a n da n p e ma s a r a n ha s i l h u t a n s e s u ­

a i d e n g a n r e n c a n a k a r y a p e n g u s a h a a n hu t a n me n u r u t ke t e n-

t u a n - k e t e n t u a n y a n g b e r l a k u s e r t a b e r d a s a r k a n a s a s ke l e s -

t a r i a n hut a n da n a s a s pe r us a ha a n. Ke mu d i a n a p a k a h ya ng

d i ma k s u d d e nga n " c a r a " ?, Ca r a da pa t b e r a r t i j a l a n me l a ku-

ka n s e s ua t u, s e d a n g k a n " me mp e r o l e h ” me mp u n y a i a r t i me nda -

p a t ka n s e s ua t u d e nga n us a ha . "Ma s a l a h 1' p e n g e r t i a n n y a a d a ­

l a h s e s u a t u ha l y a n g ha r u s di pe c a hka n.

Pe n g e r t i a n s e c a r a k e s e l u r u h a n da r i j udul MHa k

Pe n g u s a h a a n Hut a n, Ca r a Me mp e r o l e h Da n Ma s a l a h n y a " a d a ­

l a h j a l a n a t a u c a r a u n t u k me n d a p a t k a n h a k p e n g u s a h a a n h u ­

t a n, y a i t u mul a i da r i me n g a j u k a n p e r mo h o n a n k e p a d a Me n t e ­

r i Ke h u t a n a n s a mpa i d i t e r b i t k a n n y a s ur a t k e p u t u s a n p e mb e ­

r i a n ha k p e n g u s a h a a n hut a n s e r t a ma s a l a h - ma s a l a h a pa s a-

j a y a n g t i mb u l s e l a ma me n g a j u k a n p e r mo h o n a n ha k p e n g u s a ­

ha a n h u t a n s a mpa i p e l a k s a n a a n p e n g u s a h a a n hut a n.

De nga n i c mi ki a n da l a m p c n u l i s a n s kr i ps i i ni a ka n

da pa t di ket ahui . bc ga i ma na c a r a a t a u p r o s e d u r me n d a p a t k a n

ha k p e n g u s a h a a n hut a n s e r t a ma s a l a h - ma s a l a h y a n g t i mbul

(14)

me r u p a k a n h a mb a t a n ba gi p e l a k s a n a a n ha k p e n g u s a h a a n h u ­

t an, s e h i n g g a da p a t d i c a r i pe nye l e s a i a n n y a .

C. Al a s a n Pe mi l i h a n J u d u l

Ke a d a a n p e r e k o n o mi a n d u n i a y a n g s e ma ki n t a k me ne n-

t u d e wa s a i ni , mo n d o r o n g p e me r i n t a h I n done s i a u n t u k l e bi h

me n i n g k a t k a n p r o d u k s i - p r o d u k s i non mi nya k.

Hut a n s e ba ga i s a l a h s a t u s e k t o r y a n g me me g a n g po-

r a n a n c u k u p p e n t i n g dal ar a r a n g k a me n u n j a n g p e r e k o n o mi a n

ne ga r a, j uga t a k l uput da r i p e r h a t i a n Pe me r i nt a h. Ha l i -

ni t i d a k l e p a s p u l a da r i p e r h a t i a n p a r a p e mi l i k mod a l

u n t u k me n g i n v e s t a s i k a n mo d a l n y a di b i d a n g p e n g u s a h a a n h u ­

t an. Di t u n j a n g p u l a d e nga n s e ma k i n me n i n g k a t n y a ke but u h -

a n a ka n k a y u da r i ma s y a r a ka t, s e h u b u n g a n d e nga n ;

1. s e ma k i n b e r t a mb a h n y a k e p e r l u a n ma s y a r a k a t a ka n

p e r a l a t a n r uma h t a ngga, s e hi n g g a k e b u t u h a n k a y u

s e ma k i n me ni ngka t ;

2. b a n y a k d i g u n a k a n n y a ha s i l hu t a n u n t u k ba ha n ba ngu-

na n a t a u s e ba ga i ba h a n ba ku k a y u l a pi s , ke r t a s ,

da n s e b s g a i n y a . ^

Di l a i n pi ha k, d i t i n j a u da r i s ogi hukum a gr a r i a ,

h a k p e n g u s a h a a n hu t a n s a nga t p e n t i n g di da l a m ha l :

1. y a n g b e r h u b u n g a n d e nga n ha k a gr a r i a .

(15)

me r u p a k a n ha k a g r a r i a y a n g t i d a k me mb e r ! we we n a n g u n t u k me mp e r g u n a k a n t a n a h dal ar a a r e a l hut a n y a n g d i u s a h a ka nnya . Devvas a i ni y a n g b a n y a k d i p e r h a t i - k a n a da l a h ma s a l a h ha k a t a s t a na h, p a d a h a l ha k a- g r a r i a pun t i da k k a l a h pe nt i ngnya . Di da l a m ha l p e n g u s a h a a n hut a n, ka yu s a nga t b e r g u n a ba gi ma s ya - r a k a t da n p e n t i n g d a l a m b e r b a g a i b i d a n g p e mb a n g u ­ na n, s e p e r t i y a n g t e l a h s a ya u r a i k a n di a t a s , Te n- t u s a j a k a y u - k a y u t e r s e b u t mu t u n y a h a r u s b a i k da n u n t u k me n d a p a t k a n mu t u y a n g b a i k p e r l u a d a n y a pe - n g e l o l a a n s e r t a p e me l i h a r a a n y a n g b a i k pul a . Di s i ni l a h l e t a k p e n t i n g n y a ha k a g r a r i a y a n g s a ya ma ks ud, s e b a b un t u k da p a t me n g e l o l a hut a n guna me n d a p a t k a n ka yu y a n g b e r mu t u h a r u s me mp u n y a i ha k p e n g u s a h a a n hut a n;

ba hwa ha k p e n g u s a h a a n hu t a n me r u p a k a n r e a l i s a s i da r i pa da k e t e n t u a n da l a m pa s a l 33 a ya t (3) UUD 1 9 y a n g b e r b u n y i : " bumi , a i r da n k e k a y a a n a- l a m y a n g t e r k a n d u n g di d a l a mn y a di kua s a i ol e h n e ­ ga r a da n d i p e r g u n a k a n unt uk 6 e b e s a r - b e s a r n y a ke - ma k mu r a n r a kya t " .

Ha l i ni t e r bukt i da r i k e t e n t u a n - k e t e n t u a n : a. pa s a l 13 a ya t ( 1) Un d a n g - u n d a n g No. 5 Ta h u n

(16)

ha s i l h u t a n g u n a p e mb a n g u n a n e konomi n a s i o n a l

da n k e ma k mu r a n r a kya t " ;

b. pa s a l l i t a ya t (1) y a n g b e r b u n y i : " pa da da s a r -

n y a p e n g u s a h a a n h u t a n n e g a r a d i l a k u k a n ol e h

n e g a r a da n d i l a k s a n a k a n o l e h Pe me r i nt a h, ba i k

pus a t ma u p u n d a e r a h b e r d a s a r k a n u n d a n g - u n d a n g

y a n g be r l a ku" ;

c. p a s a l 5 a ya t (1), ya i t u : " s e mu a hut a n da l a m

wi l a y a h Re p u b l i k I n d o n e s i a t e r ma s u k k e k a y a a n

a l a m y a n g t e r k a n d u n g di da l a mnya, d i k u a s a i o-

l e h ne ga r a " .

p e n g u s a h a a n hut a n s a nga t b e r h u b u n g a n e r a t d e nga n

ma s a l a h t a t a guna t a na h, ya i t u da l a m ha l a s a s ke -

l e s t a r i a n, a s a s k e s e i mb a n g a n , a s a s p e ma n f a a t a n

y a n g opt i ma l . Da l a m ha l a s a s k e l e s t a r i a n di ha r a p -

ka n da pa t t e r j a mi n k e l a n g s u n g a n k e h i d u p a n hut a n,

s e d a n g k a n a s a s k e s e i mb a n g a n a n t a r a hu t a n de nga n

l i ngkunga nnya . s a nga t p e n t i n g s e b a b 6e t e l a h di t e -

b a n g ha r u s d i l a k u k a n p e r mu d a a n da n p e me l i h a r a a n

hut a n a ga r t i da k t e r j a d i k e t i d a k s e i mb a n g a n l i ng-

k u n g a n y a n g da pa t me n i mb u l k a n b e n c a n a b a n j i r a t a u

e r os i . As a s p e ma n f a a t a n y a n g opt i ma l, ya i t u de -

nga n p e ma n f a a t a n hut a n t e r s e but di da pa t ha s i l

y a n g o p t i mu m d e n g a n me n g i n g a t p o t e n s i y a n g a da

s e r t a me mp e r h i t u n g k a n k e n y a t a a n l i ngkunga n. Ol e h

(17)

h ut a n h a r u s me n g i n d a h k a n a s a s ke l e s t a r i a n , a s a s

k e s e i mb a n g a n , da n a s a s p e ma n f a a t a n y a n g opt i ma l ;

if. b a h wa ha k p e n g u s a h a a n h u t a n me r u p a k a n r e a l i s a s i

p u l a da r i k e t e n t u a n p a s a l 12 UUPA, y a n g b e r b u n y i

s e b a g a i b e r i k u t :

(1) s e ga l a u s a h a u s a h a b e r e a ma d a l a m l a p a n g a n a-

g r a r i a d i d a s a r k a n a t a s k e p e n t i n g a n b e r s a ma

da l a m r a n g k a k e p e n t i n g a n n a s i o n a l d a l a m b e n­

t uk k o p e r a s i da n b e n t u k - b e n t u k g o t o n g r o y o n g

l a i nnya ;

( 2) n e g a r a da pa t b e r s a ma - s a ma d e n g a n p i h a k l a i n

me n y e l e n g g a r a k a n u s a h a b e r s a ma da l a m l a p a n g a n

a gr a r i a .

Ha l i ni t e r l i h a t di da l a m k e t e n t u a n p a s a l 1^ a ya t

( 2 ) y a n g me n g a t a k a n : " p e me r i n t a h da pa t b e r s a ma -

s a ma d e nga n p i h a k l a i n me l a k s a n a k a n u s a h a b e r s a ­

ma da l a m b i d a n g ke hut a na n",

Da r i u r a i a n i n i l a h s a y a c e n d e r u n g me mi l i h j udul

p e n u l i s a n s kr i ps i t e r s e but , Sa y a h a r a p k a n p e n u l i s a n d a ­ r i s k r i p s i d e n g a n j udul di a t a s da pa t me n a mb a h p e n g e r t i ­ a n b e t a p a b a n y a k n y a ma n f a a t da n p e n t i n g n y a hut a n ba gi k e h i d u p a n ki t a .

D. Tu j u a n Pe n u l i s a n

(18)

um-be r p e n d a p a t a n ba gi ma s y a r a k a t s e k i t a r hut a n ma u p u n ba gi

ne ga r a . Ol e h k a r e n a i t u, s a y a me n c o b a u n t u k me n g e t e n g a h -

k a n a pa ma n f a a t hu t a n da n b a g a i ma n a c a r a me n d a p a t k a n ha k

p e n g u s a h a a n hut ' an t e r s e b u t s e hi n g g a da p a t me l a k s a n a k a n

p e n g u s a h a a n hut a n. Di s a mp i n g i t u, me n c o b a me n c a r i ma s a ­

l a h - ma s a l a h y a n g t i mbul da n b a g a i ma n a p e n y e l e s e a i a n n y a .

Se l a i n i t u, t uj ua n p e n u l i s a n s k r i p s i i ni di ma k - s udka n u n t u k me me n u h i s e b a g i a n p e r s y a r a t a n da l a m r a ngka me mp e r o l e h ge l a r s a r j a n a h u k u m p a d a Fa k u l t a s Hu k u m Uni - v e r s i t a s Ai r l a ngga .

E. Me t o d o l o g i

1. Pe n d e k a t a n ma s a l a h.

Pe mb a h a s a n y a n g l e b i h me n d a l a m t e r h a d a p ma s a l a h i ni , s a ya me n g g u n a k a n p e n d e k a t a n da r i s e gi y u r i d i s f or - mi l ya i t u s e c a r a s t udi k e p u s t a k a a n da n da r i s e gi p r a k t e k

s a ya r a e l a kuka n p e n i n j a u a n s e c a r a l a n g s u n g p a d a p e r u s a h a ­ a n p e me g a n g ha k p e n g u s a h a a n hut a n.

2. Sumbe r da t a .

Ba ha n p e n u l i s a n s a ya p e r o l e h da r i l i t e r a t u r - l i t e - r a t u r y a n g a da h u b u n g a n n y a d e nga n ma s a l a h y a n g s a ya ba- ha s , di s a mp i n g i t u wa wa n c a r a d e n g a n p i h a k - p i h a k y a n g b e r h u b u n g a n d e n g a n ma s a l a h t e r s e but .

3. An a l i s a da t a.

(19)

F. Per t anf t gunf f . i awaban s i s t e ma t i k a

Ag a r t e r a r a h da l a m me mb a h a s pe r r a a s a l a ha n i ni , ma ­

ka p e n u l i s a n i ni s a ya ba gi da l a m VI BAB, y a i t u :

Se ba ga i p e n g a n t a r d a l a m p e n u l i s a n i ni da n s e be l um me ma s u k i b a b - b a b p e mb a ha s a n, ma k a s a ya a ka n me l e t a k k a n Pe n d a h u l u a n pa da BAB I . De n g a n me mb e r i k a n p e r t a n g g u n g j a - wa b a n s i s t e ma t i k a ke da l a m ba b i ni , a ga r p e mb a c a me n g e - t a hui a ka n a d a n y a u r u t a n ma t e r i y a n g a k a n s a ya ba ha s , s e h i n g g a a k a n l e bi h me nge na .

Pe n g e r t i a n da n Ar t i Pe n t i n g Hut a n s a ya l e t a k k a n p a d a BAB I I , a ga r p e mb a c a da pa t me ma h a mi a pa s e b e n a r n y a y a n g d i ma k s u d d e n g a n " hut a n" . Di s i ni s a ya a ka n me n j e - l a s ka n j uga ma n f a a t hut a n ba gi k e h i d u p a n ma nus i a , s e - h i n g g a a ka n j e l a s ba gi p e mb a c a u n t u k me n g i k u t i u r a i a n p a d a b a b - b a b s e l a nj ut nya .

(20)

-s a ha a n hut a n.

Se t e l a h me n g e t a h u i a pa ma k s u d h a k p e n g u s a h a a n h u ­ t a n y a n g d i u r a i k a n pa da ba b s e be l umnya , ma k a p a d a BAB I V s a ya l e t a k k a n Ca r a Me mp e r o l e h Ha k Pe n g u s a h a a n Hut a n Se r t a Ha k da n Ke wa j i b a n n y a , a ga r p e mb a c a da pa t me n g e t a h u i ba - g a i ma n a c a r a me mp e r o l e h h a k p e n g u s a h a a n hut a n da n a pa s y a r a t - s y a r a t n y a s e r t a a pa s a j a h a k da n k e wa j i b a n da r i p a r a p e me g a n g ha k p e n g u s a h a a n hut a n. Di s a mp i n g i t u, s a ya j uga me ma s u k k a n ma n f a a t a pa y a n g d i p e r o l e h ma s y a r a k a t s e- ki t a r h u t a n s e t e l a h a d a n y a ha k p e n g u s a h a a n hut a n. Apa y a n g me n y e b a b k a n h a p u s n y a ha k p e n g u s a h a a n hut a n j uga di - b a h a s di d a l a m ba b i ni , a ga r d i k e t a h u i ba h wa h a k pe ngu - s a ha a n hut a n t e r s e b u t t i da k s e k e d a r h a k u n t u k me n e b a n g hut a n s a j a , me l a i n k a n j uga a da t a n g g u n g j a wa b y a n g di be - b a n k a n k e p a d a pa r a p e me g a n g ha k t e r s e b u t u n t u k i kut me n ­ j a ga l i n g k u n g a n da n k e l e s t a r i a n hut a n,

Pe r ma e a l a h a n Ya ng Ti mb u l Da n Ca r a Pe n y e l e s a i a n n y a s a ya l e t r k k a n p a d a BAB V, k a r e n a di s i ni d i j e l a s k a n ma - s a l a h y a n g t i mbul y a n g b e r h u b u n g a n d e n g a n ha k p e n g u s a h a ­ a n hut a n, ba i k y a n g a da h u b u n g a n n y a de nga n p e r mo h o n a n h a k p e n g u s a h a a n hu t a n ma u p u n ma s a l a h - ma s a l a h y a n g t i mbul di l a p a n g a n p e n g u s a h a a n hut a n.

(21)

-ka n s a r a n - s a r a n y a n g b e r ma n f a a t ba gi k e ma j u a n p e n g u s a h a -

a n hut a n.

(22)

PENGERTI AN DAN ARTI PENTI NG HUTAN B A B I I

A. Pe n g e r t i a n Hut a n

Ha mp i r s e t i a p o r a n g s uda h p e r n a h me n d e n g a r ba hka n

j uga me l i h a t hut a n. Apa y a n g d i g a mb a r k a n ol e h ma s y a r a k a t

t e n t a n g h u t a n a da l a h k u mp u l a n p e p o h o n a n y a n g b e s a r - b e s a r

da n r i mbun, di b a wa h n y a t e r da pa t s e ma k - s e ma k l i a r , j uga

t e r da pa t b e r b a g a i ma c a m bi na t a ng. Ga mba r a n h u t a n s e pe r t i

di a t a s t i da k h a n y a t e r da pa t di k a l a n g a n o r a n g - o r a n g

a-wa m s a j a , t e t a pi t e r da pa t j uga di k a l a n g a n me r e k a y a ng 2

s uda h be r pe ndi di ka n.

Se c a r a k l a s i k s e r i n g d i l u k i s k a n p e n g e r t i a n hut a n

y a n g d i b e d a - b e d a k a n s e s ua i de nga n s i a pa ya n g me mb e r i a r ­

t i t e n t a n g hut a n t e r s e but . Ba gi s e o r a n g pe mbur u, hut a n

a d a l a h a r e a l ya n g t e r t ut up ol e h b e r b a g a i ma c a m t e t umbuh-

a n da n di d a l a mn y a t e r da pa t be r ba g a i ma c a m j e ni s b i n a ­

t a ng y a n g da pa t di bur u. Ba gi s e o r a n g t u ka ng ka yu, hut a n

me r u p a k a n ka wa s a n t u mb u h - t u mb u h a n y a n g da pa t me n g h a s i l -

ka n ka yu, s e hi ngga da pa t d i g u n a k a n s e ba ga i p e r k a k a s ya n g

ba gus da r i b e r b a g a i ma c a m ukur a n. Na mun, t e r l e pa s da r i

s i a pa y a n g me n g a r t i k a n hut a n, p a da u mu mn y a hut a n s e l a l u

d i p a n d a n g s e ba ga i k e h i d u p a n pe p o h o n a n ( f l or a ) ma u p u n bi

-p

(23)

n a t a n g - b i n a t a n g ( f a una ) , da r i t i ngka t s e d e r h a n a s a mpa i

t i ngka t y a n g p a l i n g t i nggi . Pa d a u mu mn y a a s o s i a s i ke hi -

dupa n i t u d i d o mi n i r ol e h t u mb u h - t u mb u h a n be r ka yu.

Pe n g e r t i a n r e s mi hut a n s e c a r a u mu m di a t ur di da -

l a m p a s a l 1 s ub 1 Un d a n g - u n d a n g No. 5 Ta h u n 1967 : " Hu­

t a n a d a l a h s ua t u l a p a n g a n b e r t u mb u h a n p o h o n - p o h o n ya n g

s e c a r a k e s e l u r u h a n me r u p a k a n p e r s e k u t u a n hi dup a l a m ha -

ya t i b e s e r t a a l a m l i n g k u n g a n n y a da n y a n g d i t e t a p k a n ol e h

Pe me r i n t a h s e ba ga i h u t a n" . ^

Di d a l a m p e n j e l a s a n u n d a n g - u n d a n g t e r s e but , s e l a n j u t n y a

d i s e b u t k a n :

Hut a n da l a m u n d a n g - u n d a n g i ni d i a r t i k a n s ua t u l a p a n g ­ a n y a n g c ukup l ua s , b e r t u mb u h a n ka yu, ba mbu da n/ a t a u p a l e m y a ng b e r s a ma - s a ma d e nga n t a na hnya , b e s e r t a s e - ga l a i s i n y a b a i k be r upa a l a m n a b a t i ma u p u n a l a m he wa - ni , s e c a r a k e s e l u r u h a n me r u p a k a n p e r s e k u t u a n hi dup y a n g me mp u n y a i k e ma mp u a n u n t u k me mb e r i k a n ma nf a a t - ma n f a a t pr oduks i , p e r l i n d u n g a n da n ma n f a a t - ma n f a a t l a i n n y a s e c a r a l e s t a r i . ^

Un d a n g - u n d a n g No. 5 Ta h u n 1967 t e n t a n g Ke t e n t u a n

Po k o k Ke h u t a n a n me mb a g i hut a n di I n d o n e s i a b e r d a s a r k a n

f ungs i , pe mi l i ka n, da n pe r unt uka nnya . Be r d a s a r k a n f ungs i -

n y a h u t a n da pa t di ba g i :

1. h u t a n l i n d u n g i a l a h k a wa s a n h u t a n y a n g k a r e n a ke

-• ^ Abdur r a hma n, Ke t e n t u a n - k e t e n t u a n Po k o k t e n t a n g Ma s a l a h Agr a r i a , Ke hut a na n, Pe r t a mba nga n. Tr a n s mi g r a s i

Da rTp e n g a i r a n , Al umni , Ba ndung. 1979« h. 68.

(24)

a d a a n s i f a t a l a mn y a d i p e r u n t u k k a n guna me n g a t u r

t a t a ai r , p e n c e g a h a n b e n c a n a b a n j i r da n e r os i

s e r t a p e me l i h a r a a n k e s u b u r a n t a na h;

2. h u t a n s ua ka a l a m i a l a h k a wa s a n hut a n y a n g k a r e n a

s i f a t n y a k h a s d i p e r u n t u k k a n s e c a r a k h u s u s u n t u k

p e r l i n d u n g a n a l a m h a y a t i d a n / a t a u ma n f a a t - ma n f a a t

l a i nnya , y a i t u :

a. h u t a n s ua ka a l a m y a n g b e r h u b u n g de ng a n ke -

a d a a n a l a mn y a y a n g k h a s t e r ma s u k a l a m he -

wa ni da n a l a m na ba t i , p e r l u d i l i n d u n g i u n ­

t uk k e p e n t i n g a n i l mu p e n g e t a h u a n da n ke bu-

da ya a n, di s e b u t " c a ga r a l a m11;

b, h u t a n s ua ka a l a m y a n g d i t e t a p k a n s e ba ga i

s ua t u t e mpa t h i d u p ma r g a e a t wa y a n g me mpu-

nya i ni l a i k h a s ba gi i l mu p e n g e t a h u a n da n

k e b u d a y a a n s e r t a me r u p a k a n k e k a y a a n da n ke -

b a n g g a a n na s i ona l , di s e but " s ua ka ma r g a s a t -

wa ' \

3. hut a n wi s a t a i a l a h k a wa s a n hut a n y a n g d i p e r l u k a n

s e c a r a k h u s u s u n t u k di bi na da n d i p e l i h a r a guna

k e p e n t i n g a n p a r i wi s a t a da n/ a t a u wi s a t a bur u, y a i ­

t u :

a, hut a n wi s a t a y a n g me mi l i ki k e i n d a h a n a l a m,

ba i k k e i n d a h a n na ba t i , k e i n d a h a n he wa ni

ma u p u n k e i n d a h a n a l a mn y a s e ndi r i me mp u n y a i

(25)

-t i nga n r e k r e a s i da n ke buda ya a n, di s e bu-t

" t a ma n wi s a t a " ;

b. h u t a n wi s a t a y a n g di d a l a mn y a t e r da pa t s a t -

wa bur u y a n g me mu n g k i n k a n d i s e l e n g g a r a k a n

p e r b u r u a n y a n g t e r a t ur ba gi k e p e n t i n g a n

r e kr e a s i , d i s e b u t " t a ma n b u r u M,

hut a n p r o d u k s i ya i t u k a wa s a n h u t a n y a n g di pe r un-

t ukka n gun a p r o d u k s i ha s i l hut a n u n t u k r aer aenuhi

k e p e r l u a n ma s y a r a k a t p a d a u mu mn y a da n khu s u s n y a

u n t u k p e mb a n g u n a n i n d us t r i da n e ks por t .

Be r d a s a r k a n p e r u n t uka nnya , hut a n di ba gi me n j a d i

t i ga j e ni s , y a i t u :

a. hut a n t e t a p a d a l a h hut a n, ba i k y a n g s uda h a da ma -

u p u n y a n g a ka n di t a n a m a t a u t umbuh s e c a r a al ar ai

di da l a m k a wa s a n hut a n;

b. hut a n c a d a n g a n ya i t u h u t a n y a n g b e r a da di l ua r

k a wa s a n hut a n, y a n g p e r u n t u k a n n y a bel ur a di t e t a p-

k a n da n t i d a k d i b e ba ni ha k. Ap a b i l a di pe r l uka n,

h u t a n c a d a n g a n i ni da pa t d i j a d i k a n hut a n t e t a p;

c. h u t a n l a i n n y a a d a l a h h u t a n y a n g a da di l ua r k a wa ­

s a n hut a n t e t a p da n di l ua r hut a n c a da nga n, mi -

s a l nya hut a n y a n g t e r da pa t pa da t a na h mi l i k a t a u

t a na h y a ng d i b e ba ni h a k - h a k l a i nnya .

Hut a n n e g a r a a d a l a h k a wa s a n hut a n da n hut a n ya ng

t umbuh di a t a s t a na h y a ng t i da k di be ba ni ha k mi l i k, s e-

(26)

y a n g di be b a n i ha k mi l i k. Ke d u a p e mb e d a a n i t u di l i h a t be r -

da s a r k a n pe r a i l i ka nnya .

Ka wa s a n hut a n da l a m wi l a y a h n e g a r a Re p u b l i k I nd o ­

ne s i a t e r ma s u k k e k a y a a n a l a m y a n g t e r k a n d u n g di d a l a mn y a

d i k ua s a i ol e h ne ga r a da n d i g u n a k a n s e p e n u h n y a u n t u k s e -

b e s a r - b e s a r n y a k e ma k mu r a n r a kya t . Ka l a u r ael i hat k e t e n t u -

a n p a s a l 3 a ya t ( 1) Un d a n g - u n d a n g No. 5 Ta h u n 1 967 t e r -

s e but , a ka n nar apak b e r t e n t a n g a n d e nga n k e t e n t u a n y a n g a-

da di d a l a m p a s a l 3 Un d a n g - u n d a n g No. 5 Ta hun I 960, y a ng

l e b i h d i k e n a l de ng a n s e but a n UUPA, y a n g b e r bunyi :

De n g a n me n g i n g a t k e t e n t u a n - k e t e n t u a n da l a m p a s a l 1 da n p a s a l 2 p e l a k s a n a a n h a k ul a y a t da n h a k - h a k y a ng s e r u p a i t u da r i ma s y a r a k a t - ma s y a r a k a t hukum a da t , s e p a n j a n g me n u r u t k e n y a t a a n n y a ma s i h a da h a r u s s e de - mi k i a n r up a s e h i n g g a s e s ua i d e nga n k e p e n t i n g a n na s i - o n a l da n n e g a r a y a n g b e r d a s a r k a n a t a s p e r s a t u a n b a n g s a s e r t a t i da k bol e h b e r t e n t a n g a n de ng a n unda ng- u n d a n g da n p e r a t u r a n - p e r a t u r a n l a i n y a n g l e b i h t i ng* Ci .

Na mun, di s i ni k i t a ha r us me n g i n g a t k e t e n t u a n p a s a l 33

CJUD 19^ 5 d e nga n k l a u s u l a n y a y a n g be r bu n y i : ,!. . . . pa da

t i ngka t t e r t i nggi d i k u a s a i o l e h ne ga r a " , Pe n g e r t i a n di -

k u a s a i b u k a n l a h be r a r t i di mi l i ki , me l a i n k a n s ua t u pe -

n g e r t i a n y a n g r a e nga ndung b e r ba ga i k e wa j i b a n da n wdwe na ng,

y a n g me l i p u t i we we n a n g u n t u k :

1. me n e t a p k a n da n me n g a t u r pe r e nc a na a n, pe r unt uka n,

p e n y e d i a a n da n p e n g g u n a a n hut a n s e s ua i de nga n

f ungs i nya da l a m me mb e r i k a n ma n f a a t k e p a d a r a kya t

da n ne ga r a ;

(27)

3* me n e n t u k a n da n me n g a t u r h u b u n g a n hukur a a n t a r a o-

r a n g a t a u b a d a n h u k u m de ng a n h u t a n da n me n g a t u r

p e r b u a t a n h u k u m me n g e n a i h u t a n . ^

Aka n t e t a pi , ha k k e k u a s a a n n e g a r a y a n g p a l i n g t i ng g i t e r -

e e but da pa t d i k u a s a k a n k e p a d a ma s y a r a k a t hukum a da t d e ­

nga n ha k p e n g e l o l a a n y a n g b e r upa h a k - h a k u l a ya t . ^

De n g a n d e mi k i a n p e n g e r t i a n hut a n n e g a r a i t u me n -

c a kup pul a h u t a n - h u t a n b a i k y a n g b e r d a s a r k a n p e r a t u r a n

p e r u n d a n g a n ma u p u n hut a n y a n g d i k u a s a i o l e h ma s y a r a k a t

hukum a da t .

B. Ma n f a a t Hut a n Ba gi Ke h i d u p a n Ma n u s i a

Te l a h k i t a ke t a hui , ba hwa hut a n me r u p a k a n ka r uni a

Tuha n Ya ng Ma h a e s a y a n g b a nya k me mb e r i k a n ma n f a a t ba gi

uni at ma n u s i a s e p a n j a n g ma s a . Hut a n, ba gi k e h i d u p a n ma n u ­

s i a d i p a n d a n g me r apunyai p e r a n a n y a n g pe nt i ng. Pe r a n a n

hut a n t e r s e b u t da pa t d i b e d a k a n me n j a d i b e b e r a p a ma c a m,

ma s i n g - ma s i n g me mi l i k i k a d a r k e p e n t i n g a n y a n g t i d a k sai ua, 7

t e r g a n t u n g k e a d a a n da n k o n d i s i s e t e mpa t .

t

1. Ma n f a a t La n g s u n g da r i Hut a n.

Me n y a n g k u t ma s a l a h pr oduks i , hut a n da pa t me n g h a -

s i l ka n b e n d a - b e n d a e konomi y a n g me n j a d i k e b u t u h a n ma

nu-^ Pa s a l 5 a ya t ( 2) Un d a n g - u n d a n g No. 5 Ta h u n 1967.

S/ ± s noe Soe s a nt o, Ku l i a h Hukum Ag r a r i a I I .

(28)

s i a . Fungs i p r o d u k s i da r i h u t a n d i r a s a s e ma ki n p e n t i n g

p e r a na nnya , s e h u b u n g a n de ng a n ki a n b e r t a mb a h n y a j uml a h

pe nduduk, y a n g d i i k u t i d e n g a n k e ma j u a n i l mu p e n g e t a h u a n

da n t e h n o l o g i b e r s a ma a n d e n g a n s e ma k i n b e r k u r a n g n y a a r e ­

a l hut a n* Di b i d a n g p r o d u k s i i ni , h u t a n da pa t me n g h a s i l -

ka n k e b u t u h a n - k e b u t u h a n ma nus i a , a n t a r a l a i n :

a. k a y u p e r ka ka s , y a i t u k a y u - k a y u y a n g d i g u n a k a n u n ­

t uk b a n g u n a n r u ma h a t a u ge dung, a l a t - a l a t r u ma h

t a ngga , a l a t - a l a t a ngkut a n, da n s e ba ga i nya ;

b. ke r t a s , s e p e r t i k i t a k e t a h u i b a h a n ba ku k e r t a s a-

d a l a h ba mbu, ka yu, j e r a mi . Ke r t a s y a n g b e r k u a l i t a s

t i nggi di bua t da r i ba ha n ba ku ka yu;

c. ka yu ba ka r , ya i t u k a y u - k a y u y a n g d i p e r g u n a k a n u n ­

t uk ba ha n b a k a r ba gi k e p e r l u a n r uma h t a ngga , pa -

b r i k- pa br i k, da n l a i n- l a i n. Ka yu ba ka r i ni bi a s a -

n y a di a mb i l da r i b a g i a n - b a g i a n p o h o n ya n g t i da k

da pa t d i j a d i k a n k a y u p e r k a k a s a t a u da r i j e ni s k a ­

yu y a ng me ma n g t i da k b a i k u n t u k pe r ka ka s ;

d. k a yu l a pi s , ya n g s e ka r a n g t e l a h di e k s p o r t pul a ke

be r ba ga i ne ga r a .

Ke c u a l i b e b e r a p a ma c a m ha s i l hut a n y a n g t e l a h di -

s e but ka n di a t a s , ma s i h b a n y a k l a gi b e n d a - b e n d a y a n g di -

ke na l s e ba ga i ha s i l hut a n. J e n i s ha s i l hut a n i ni bi a s a -

nya d i u s a h a k a n ol e h ma s y a r a k a t s e ki t a r hut a n a t a u di us a -

ha ka n ol e h pi ha k ke hut a na n, a n t a r a l a i n l a k, gondor uke m,

(29)

s e ba ga i nya .

2. Ma n f a a t Ti d a k La ngs ung.

Di s a mp l n g f ungs i pr oduks i , h u t a n ma s i h me mp u n y a i

b e b e r a p a ma n f a a t y a n g t i d a k k e c i l a r t i nya . Ma n f a a t - ma n -

f a a t t e r s e but a n t a r a l a i n :

a* s e ba ga i pe l i ndung.

Ya ng d i ma k s u d f ungs i hut a n s e ba ga i p e l i n d u n g a da -

l a h u n t u k me n j a g a mut u l i n g k u n g a n hi dup, t e r ut a -

ma k e p e n t i n g a n uma t ma nus i a . De n g a n k e a d a a n l i n g ­

k u n g a n y a n g ba i k, k e h i d u p a n ma n u s i a t i d a k a ka n

t e r ga nggu, b a h k a n s e b a l i k n y a l e b i h t e r j a mi n. Da -

l ar a ha l i ni , ma n f a a t h u t a n a d a l a h u n t u k me n j a g a

k e s u b u r a n t a n a h da n me n j a g a t a t a a i r ( f ungs i hi -

dr o or ol ogi e ) . Ak i b a t b a n y a k t a n g k a i - t a ngka i , da -

ha n- da ha n, d a u n - d a u n y a n g j a t uh, ma k a t a na h hut a n

l a ma k e l a ma a n me n j a d i ger abur , k a r e n a t a na h ge mbur

i n i l a h a i r huj a n l e bi h muda h me r e s a p ke da l a m t a ­

na h da n t i da k me n g a l i r di a t a s t a na h. Ke a d a a n i ni

4

da pa t me n g u r a n g i a t a u me n c e g a h e r os i da n ba nj i r ,

j uga pa d a mu s i m k e ma r a u ma s i h t e r da pa t a i r . J e l a s

di s i ni , ba hwa hut a n da pa t me n g a t u r ai r ;

b. u n t u k r e kr e a s i .

Hut a n da pa t me wu j u d k a n k e i n d a h a n a t a u p e ma n d a n g a n

y a n g me nye na ngka n. Ba ny a k t e mp a t - t e mp a t r e k r e a s i

di de ka t hut a n, k a r e n a di s i t u da pa t me n i k ma t i

(30)

c. u n t u k s t r a t e g i da n p e r t a h a n a n na s i ona l *

Ma n f a a t hut a n u n t u k s t r a t e g i da n p e r t a h a n a n n a s i ­

ona l i ni r aer aang ha nya di r a s a k a n pa d a wa k t u ne ga r a

me n g h a d a p i s e r a nga n da r i l ua r , t e t a pi ha l i t u t i ­

da k me n g u r a n g i f ungs i hut a n t e r s e but . Fungs i i ni

j uga t e l a h di r a s a k a n pa d a wa k t u b a n g s a I n d o n e s i a

me mp e r t a h a n k a n k e me r d e k a a n n y a da n be r t er a pur me l a -

wa n pe nj a j a h;

d. p e n g h a s i l o k s i g e n da n u d a r a be r s i h.

Se b a g a i ma n a t umbuh- t ur a buha n p a d a umumnya , pohon-

p o h o n di h u t a n j uga me n g h a s i l k a n oks i ge n. Wa l a u

p e n g h a s i l ok s i g e n i t u t i da k h a n y a hut a n, t e t a pi

da pa t d i r a s a k a n b a g a i ma n a s e a n d a i n y a t i da k a da

hut a n.

Ur a i a n di a t a s me l u k i s k a n ba g a i ma n a p e n t i n g n y a

a r t i hut a n ba gi ke h x d u p a n ma nus i a . Me ma ng, ka l a u ha nya

me nge t a hud s e p i n t a s s aj a , hut a n me r u p a k a n k a wa s a n y a ng

ha nya be r t ur a buha n p e p o h o n a n y a n g t i da k pe r l u di i nj a k.

Te t a p i b e gi t u k i t a me n g e r t i da n me ma h a mi a pa da n ba ga i -

ma n a h u t a n i t u, a ka n t e r a s a be s a r ma n f a a t n y a ba gi ke hi -

dupa n k i t a da n k i t a t i da k da pa t me mb a y a n g k a n ba ga i ma na

s e a n d a i n y a l i n g k u n g a n hut a n t e r s e but r u s a k a t a u t i da k a-

da hut a n di da l a m k e h i d u p a n k i t a i ni . Ol e h s e ba b i t u,

t uga s k i t a l a h unt uk t e t a p me me l i h a r a s e r t a me l e s t a r i k a n

(31)

TI NJ AUAN HAK PENGUSAHAAN HUTAN B A B I I I

Pe n g g a l i a n k e k a y a a n a l a m y a n g b e r u p a hut a n s e c a r a

i n t e n s i f a d a l a h me r u p a k a n s ua t u uns ur p e l a k s a n a a n da r i

p a d a p e mb a n g u n a n na s i ona l . Di h a r a pka n, r ael al ui Pe n a n a ma n

Mo d a l Da l a m Ne ge r i ( PMDN) r aaupun Pe n a n a ma n Mo d a l As i n g

( PMA) , s e ma ki n b e s a r r ai nat p a r a p e n g u s a h a u n t u k me n a na m-

ka n mo d a l n y a di b i d a n g ke hut a na n. De n g a n i kut s e r t a n y a

mo d a l s wa s t a , ma k a d i mu n g k i n k a n p e n g u s a h a a n hut a n s e c a r a

i nt e ns i f . Ha l i ni 6e l a r a s d e nga n a pa y a n g d i u t a r a k a n o-

l e h Pr e s i d e n So e h a r t o di d a l a m MUNAS APK1 ND0 J ul i 1985*

pa da k e s e mp a t a n i t u b e l i a u me n g a t a k a n b a h wa s umbe r da ya

a l a m h a r u s da pa t d i ma n f a a t k a n da l a m p e mb a n g u n a n e konomi ,

s e ba b t a npa i t u p e mb a n g u n a n a ka n b e r j a l a n l a mba t da n ke -o k a y a a n a l a m t i da k a ka n p u n y a a r t i ba gi k e h i d u p a n ba ngs a .

Aka n t e t a pi , da l a m me ma n f a a t k a n s umbe r d a ya a l a m

k h u s u s n y a s umbe r da y a a l a m hut a n, k i t a ha r us t e t a p me m-

p e r h a t i k a n k e l e s t a r i a n n y a , Un t u k i t u, t e pa t l e h k i r a n y a

Pe me r i n t a h di d a l a m me n g a mb i l k e b i j a k s a n a a n de nga n me ng e -

l ua r ka n p e r a t u r a n t e n t a n g ha k p e n g u s a h a a n hut a n.

A. Pe n g e r t i a n j j ak Pe n g u s a h a a n Hut a n

Se ba ga i t i nda k l a nj ut da l a m r a n g k a p e n g u s a h a a n

hu-^ " Pr e s i d e n Di De pa n MUNAS APKI NDO" , Me r d e k a . 2 7

(32)
(33)

r i Pe r t a ni a n) s e t e l a h me n d e n g a r p e n d a p a t da r i g u b e r n u r

k e p a l a d a e r a h p r o p i n s i y a n g be r s a ngkut a n, s e d a n g k a n ha k

p e mu n g u t a n ha s i l h u t a n c ukup d i b e r i k a n ol e h g u b e r n u r k e ­

pa l a d a e r a h p r o p i n s i y a n g b e r s a n g k u t a n s e s ua i d e n g a n pe -

t u nj uk y a n g d i b e r i k a n ol e h Me n t e r i Ke h u t a n a n ( dul u Me n

-t e r i Pe r -t a n i a n ) . ^

Ha k p e n g u s a h a a n h u t a n b u k a n l a h ha k a t a s t a na h,

me l a i n k a n h a k k e a g r a r i a a n , k a r e n a t i d a k me mb e r i k a n we we -

n a n g u n t u k me mp e r g u n a k a n t a na h da l a m a r e a l hut a n y a n g di

u s a h a k a n n y a i t u. Aka n t e t a pi , a p a b i l a me r e k a me mb u t u h k a n

t a na h u n t u k k e p e r l u a n - k e p e r l u a n y a n g a d a h u b u n g a n n y a de ­

nga n p e n g u s a h a a n h u t a n t i da k p e r l u me n g a j u k a n p e r mo h o n -

a n da n t i d a k p e r l u p u l a d i k e l u a r k a n s ur a t k e p u t u s a n pe m-

b e r i a n h a k a t a s t a n a h . ^ Ha l i ni t e l a h d i s e p a k a t i ol e h

Me n t e r i Da l a m Ne ge r i da n Me n t e r i Pe r t a n i a n ( s e be l u m a da -

nya De p a r t e me n Ke hut a na n) , b a h wa p e me g a n g HPH bol e h me m­

p e r g u n a k a n t a na h n e g a r a y a n g t e r da pa t di k a wa s a n hut a n

y a n g d i u s a h a k a n n y a , s e p a n j a n g u n t u k k e p e r l u a n y a n g be r -

h u b u n g a n l a n g s u n g d e n g a n p e n g u s a h a a n hut a n. Ke p e r l u a n -

k e p e r l u a n t e r s e but a nt a r a l a i n u n t u k t e mpa t p e n i mb u n a n

ka yu, p e r k a n t o r a n , t e mpa t t i n g g a l ka r ya wa n, t e mpa t pe

ng-^ Abdu r r a h ma n , Te b a r a n Pi k i r a n Me n g e n a i Hu k u m Ag r a - r i a, Al ur ani , Ba ndung, 1985, h. 197.

(34)

ge r g a j i a n a t a u u n t u k me n a n a mi b a h a n ma k a n a n gun a me me n u h i

k e b u t u h a n k a r y a wa n p e r u s a h a a n s e ndi r i .

Ha k p e n g u s a h a a n h u t a n I n i h a n y a da pa t d i b e r i k a n

u n t u k k a wa s a n hut a n pr oduks i , t i d a k t e r ma s u k hut a n l i n-

dun g ma u p u n h u t a n - h u t a n y a n g me mp u n y a i f ungs i p r o t e k s i

da n t i d a k d i b e b a n i h a k - h a k l a i n. J uga h a n y a da pa t d i b e r i ­

ka n a t a s k a wa s a n h u t a n y a n g di a t a s n y a t e r d a p a t t e ga ka n

h u t a n . Ya n g d i ma k s u d t e ga ka n hut a n h u t a n di s i ni a d a ­

l a h s e k e l o mp o k p o h o n y a n g me mp u n y a i c i r i - c i r i s e r a ga m,

ya i t u me n g e n a i j e ni s , umur , da n ukur a nnya .

Di da l a m Un d a n g - u n d a n g No. 5 Ta h u n 1967 t i da k di -

s e but k a n j a ngka wa k t u p e mb e r i a n HPH, t e t a pi da pa t ki t a

l i ha t di d a l a m Pe r a t u r a n Pe me r i n t a h No. 21 Ta h u n 1970

pa s a l 10 a ya t ( 1) : "f l ak p e n g u s a h a a n h u t a n d i b e r i k a n un­

t uk j a ng k a wa k t u p a l i n g l a ma 20 t a hun da n da pa t d i p e r -

p a n j a n g a p a b i l a t i da k b e r t e n t a n g a n d e nga n k e p e n t i n g a n u-

mum" . J a n g k a wa kt u t e r s e but di a t a s j uga d i s e b u t k a n di

d a l a m s ur a t k e p u t u s a n p e mb e r i a n ha knya . Lua s a r e a l ya ng

d i b e r i k a n j uga t i da k a da p e mb a t a s a n n y a di da l a m unda ng-

unda ng. Umumnya l e bi h da r i 1 0 . 000 ( s e pul uh r i bu) he kt a r ,

l ua s y a n g di b e r i k a n i t u d i s e b u t k a n di da l a m s ur a t k e p u ­

t us a n HPH. Se t e l a h d i l a k u k a n p e n g u k u r a n - p e n g u k u r a n s e me s -

t i nya , ma k a a r e a l i t u d i l u k i s k a n pa da s ua t u pe t a ba t a s

(35)

y a n g d i k e l u a r k a n ol e h d i r e k t o r a t j e n d e r a l k e h u t a n a n a t a s

be a ya p e me g a n g hak.

B. Ke t e n t u a n - k o t e n t u a n Hukum Ha k Pe n g u s a h a a n Hut a n

Me n g i n g a t p e n t i n g n y a p e n g u s a h a a n h u t a n j uga u n t u k

me n j a g a k e l e s t a r i a n hut a n, ma k a p e mb e r i a n HPH d i s e r t a i

b e b e r a p a s ya r a t da n k e wa j i b a n t e r h a d a p p e me g a n g ha k p e n g ­

us a h a a n t e r s e but . Ol e h k a r e n a i t u, guna me mb e r ! l a n da e a n

hukum b a gi p e l a k s a n a a n p e mb e r i a n HPH, k e t e n t u a n pe r s ya -

r a t a n da n k e wa j i b a n - k e wa j i b a n y a n g d i p a n d a n g p e n t i n g p e r ­

l u a da p e r a t u r a n h u k u m ya n g me n g a t u r n y a t e r s e ndi r i .

Pe r a t u r a n y a n g me n g a t u r t e n t a n g p e n g u s a h a a n hut a n

t e r s e b u t a n t a r a l a i n :

1. Un d a n g - u n d a n g No. 5 Ta h u n 196 7 t e n t a n g Ke t e n t u a n -

k e t e n t u a n Po k o k Ke hut a na n. Un d a n g - u n d a n g t e r s e but

d i ma k s u d k a n s e ba ga i l a n d a s a n f or mi l d a l a m p e l a k ­

s a na a n p e ma n f a a t a n h u t a n s e c a r a o p t i ma l u n t u k ke -

s e j a h t e r a a n s e l u r u h r a kya t , di s a mp i n g i t u u n t u k

me n j a g a k e l e s t a r i a n hut a n da r i t i n da ka n y a n g t i ­

da k b e r t a n g g u n g j a wa b . Da l a m Un d a n g - u n d a n g No. 5

Ta h u n 1967, ma s a l a h p e n g u s a h a a n h u t a n di a t u r di

da l a m p a s a l 13 da n p a s a l l i f.

Pa s a l 13 me n y a t a k a n :

( 1) Pe n g u s a h a a n hut a n b e r t u j u a n u n t u k me mp e r o l e h

da n me n i n g g i k a n p r o d u k s i ha s i l hut a n guna

p e mb a n g u n a n e konomi n a s i o n a l da n k e ma k mu r a n

(36)

( 2) Pe n g u s a h a a n h u t a n d i s e l e n g g a r a k a n b e r d a s a r k a n

a s a s k e l e s t a r i a n h u t a n da n a s a s p e r u s a h a a n

me n u r u t r e n c a n a k a r y a a t a u b a g a n k e r j a t e r s e ­

but p a d a p a s a l 8, da n me l i p u t i : pe na na ma n,

pe me l i ha r a a n, p e mu n g u t a n ha s i l , pe nge l ol a a n,

da n p e ma s a r a n h a s i l hut a n.

Pa s a l 8 y a n g di r aaks ud me n g a t a k a n :

( 1) Guna me n g e t a h u i mo d a l k e k a y a a n a l a m y a n g be -

r up a hut a n di s e l u r u h wi l a y a h Pe p u b l i k I nd o ­

n e s i a d i s e l e n g g a r a k a n i n v e n t a r i s a s i h u t a n gu­

na k e p e r l u a n p e r e n c a n a a n Pe mb a n g u n a n Pr oye k-

p r o y e k Ke h u t a n a n s e c a r a n a s i o n a l da n r aenyel u-

r uh.

( 2) Un t u k p e n g u s a h a a n h u t a n t e r t e nt u s e c a r a l e s -

t a r i da n t e r t i b, p e r l u d i s u s u n s ua t u r e n c a n a

k a r y a a t a u b a g a n k e r j a u n t u k j a ngka wa k t u

t e r t e nt u y a n g h a r u s d i d a h u l u i de nga n p e n a t a a n

hut a n,

Ke mu d i a n d a l a m p a s a l 14 d i a t ur pul a :

( 1) Pa da d a s a r n y a p e n g u s a h a a n h u t a n Ne g a r a di l a -

kuka n ol e h Ne ga r a da n d i l a k s a n a k a n ol e h Pe me -

r i nt a h, ba i k Pus a t ma u p u n Da e r a h b e r d a s a r k a n

u n d a n g - u n d a n g y a n g be r l a ku.

( 2) Pe me r i n t a h da pa t b e r s a ma - s a ma de nga n p i b a k l a ­

i n me n y e l e n g g a r a k a n us a ha be r s a ma da l a m b i da ng

(37)

( 3) Ke p a d a Pe r u s a h a a n Ne ga r a , Pe r u s a h a a n Da e r a h

da n Pe r u s a h a a n Swa s t a da pa t d i b e r i k a n Ha k

Pe n g u s a h a a n Hut a n.

( 4) Ke pa da Wa r g a n e g a r a da n Ba da n Hukum I n d o n e s i a

y a n g s e l ur uh mo d a l n y a d i mi l i k i ol e h Wa r g a n e ­

ga r a I n d o n e s i a da pa t di b e r i k a n h a k p e mu n g u t a n

ha s i l hut a n,

( 5) Pe mb e r i a n h a k - h a k t e r s e but p a d a a ya t ( 3) da n

( 4) p a s a l i ni di a t u r l e bi h l a nj ut d e n g a n Pe r ­

a t ur a n Pe me r i nt a h.

Ka l a u k i t a r ael i hat p a d a p a s a l 13 a ya t ( 1) n a mp a k

a d a n y a a s a s p e r s p e k t i f y a i t u k e i n g i n a n a t a u ha r a -

p a n - h a r a p a n b a i k di r aas a de pa n, s e da ngka n a ya t ( 2)

ny a me l u k i s k a n a s a s o p e r a s i o n a l y a i t u o p e r a s i o n a l

da r i p e n g u s a h a a n hut a n y a n g me n g a r a h k e p a d a us a ha

p e l e s t a r i a n hut a n da n p e n g e l o l a a n hut a n y a n g t e-

pa t . Pa s a l l k a ya t ( 2) , ( 3) da n ( 4) r aenur ut pe n-

da pa t s a ya , me n u n j u k k a n a d a nya k e t e r b a t a s a n Pe me ­

r i n t a h di da l a m me n g e l o l a p e n g u s a h a a n hut a n. Ol e h

k a r e n a i t u, d e nga n i ku t s e r t a n y a p e r u s a h a a n - p e r u -

s a ha a n b a i k ne ga r a , d a e r a h ma u p u n s wa s t a di ha r a p-

k a n h u t a n da n k e k a y a a n a l a m y a n g b t e r k a n d u n g di

d a l a mn y a da pa t d i k e l o l a s e c a r a opt i ma l *

Pe r a t u r a n Pe me r i n t a h No. 22 Ta h u n 1967 t e n t a n g I -

ur a n Ha k Pe n g u s a h a a n Hut a n da n l ur a n Ha s i l Hut a n.

(38)

-t ur a n k h u s u s y a n g me n g a -t u r -t e n -t a n g p e n g u s a h a a n

hut a n, na mun t uj uh b u l a n s e t e l a h d i u n d a n g k a n n y a

Un d a n g - u n d a n g t e n t a n g Po k o k Ke hut a na n, ol e h Pe me -

r i n t a h t e l a h d i u n d a n g k a n Pe r a t u r a n Pe me r i n t a h No.

22 Ta hun 1967, y a n g me n g a t u r t e n t a n g ma s a l a h i u-

r a n HPH ( l i c e nc e f e e) da n i u r a n h a s i l h u t a n ( r o­

ya l t i e s ) . Pe r a t u r a n t e r s e b u t ker audi an d i u b a h de ­

nga n Pe r a t u r a n Pe me r i n t a h No. 21 Ta h u n 1980.

3. Pe r a t u r a n Pe me r i n t a h No. 21 Ta h u n 1970 t e n t a n g

Ha k Pe n g u s a h a a n Hut a n da n Pe mu n g u t a n Ha s i l Hut a n.

Se ba ga i t i nda k l a nj ut da r i k e t e n t u a n p a s a l 1^ a-

ya t ( 5) Un d a n g - u n d a n g No. 5 Ta h u n 1967, ma ka di -

u n d a n g k a n l a h Pe r a t u r a n Pe me r i n t a h No. 21 Ta hun

1970. Da l a m p e r a t u r a n t e r s e b u t d i a t u r s e c a r a ga -

r i s be s a r me n g e n a i HPH da n ha k p e mu n g u t a n ha s i l

hut a n, k e wa j i b a n p e me g a n g HPH da n p e me g a n g hal t

p e mu n g u t a n ha s i l . hut a n, p e mb e r i a n HPH da n ha k pe ­

mu n g u t a n h a s i l hut a n, h a p u s n y a HPH, s e r t a s a nks i -

s a nks i p e l a n g g a r a n k e t e n t u a n HPH. Na mun, s e j a l a n

d e nga n s e ma k i n me n i n g k a t n y a k e g a i r a h a n u s a h a di -

b i d a n g e k s p l o i t a s i hut a n, ma k a p e r l u d i a d a k a n

pe r u b a h a n me n g e n a i k e t e n t u a n da r i p a s a l 9 Pe r a ­

t ur a n Pe me r i n t a h No. 21 Ta hun 1970. Pa s a l 9 t e r ­

s e but d i uba h d e nga n Pe r a t u r a n Pe me r i n t a h No. 18

Ta h u n 1 975 t e n t a n g Pe r u b a h a n Pa s a l 9 Pe r a t u r a n

(39)

-ha a n Hut a n da n Ha k Pe mu n g u t a n Ha s i l Hut a n.

4. Ke p u t u s a n Pr e s i d e n No. 20 Ta h u n 197 5 t e n t a n g Ke -

b i j a k s a n a a n Di Bi d a n g Pe mb e r i a n Ha k Pe n g u s a h a a n

Hut a n. Se h u b u n g a n d e nga n d i u n d a n g k a n n y a Pe r a t u r a n

Pe me r i n t a h No. 18 Ta hun 1975, ma k a d i p a n d a n g pe r -

l u u n t u k me n e t a p k a n k e b i j a k s a n a a n ba r u di b i d a n g

p e mb e r i a n HPH. Ol e h k a r e n a i t u, d i k e l u a r k a n l a h

Ke p u t u s a n Pr e s i d e n No. 20 Ta h u n 1975- Pe r a t u r a n

t e r s e b u t me n e n t u k a n b a g a i ma n a p a r a p e me g a n g HPH

me l a k s a n a k a n p e nge l ol a a nnya , y a n g s e c a r a ga r i s

b e s a r da pa t k i t a l i ha t di b a wa h i ni :

a. p e me g a n g HPH p a d a d a s a r n y a me n g u s a h a k a n

s e ndi r i a r e a l h u t a n y a n g d i k u a s a k a n ke pa -

da nya ;

b. p e me g a n g HPH da pa t b e k e r j a s a ma de nga n

p e r u s a h a a n n a s i o n a l di b i d a n g p e mu n g u t a n

h a s i l hut a n a t a s da s a r h u b u n g a n kont r a k;

c. p e me g a n g HPH da pa t b e k e r j a s a ma d e n g a n

p e r u s a h a a n n a s i o n a l ma u p u n a s i n g di b i da ng

p e mu n g u t a n da n p e n g o l a h a n ha s i l h u t a n da ­

l a m b e n t u k p e r u s a h a a n c a mpur a n ( j oi nt e n­

t e r pr i s e ) ;

d. k e r j a s a ma t e r s e but t i da k bol e h be r a k i b a t

b e r a l i h n y a HPH k e p a d a p e r u s a h a a n c a mpur a n

di ma k6ud.

(40)

J a mi n a n Re b o i s a s i Da n Pe r mu d a a n Hut a n Ar e a l Ha k

Pe n g u s a h a a n Hut a n. Da n a r e b o i s a s i dal ar a Ke p ut us -

a n Pr e s i d e n t e r s e b u t d i ma k s u d k a n u n t u k me nj a mi n,

a g a r k e g i a t a n r e b o i s a s i da n p e r mu d a a n h u t a n s e r t a

p e n g a wa s a n n y a da pa t t e r l a k s a n a d e n g a n ba i k.

6. Ke p u t u s a n Pr e s i d e n No. 77 Ta h u n 1 9 8 5 t e n t a n g Pe -

nge na a n, Pe mungut a n, Da n Pe r aba gi a n I ur a n Ha s i l

Hut a n. Ke p u t u s a n Pr e s i d e n t e r s e but s e b a g a i pe -

n y e mp u r n a a n da r i p e mu n g u t a n i u r a n h a s i l hut a n

y a n g t e l a h d i l a k s a n a k a n s e l a ma i ni . Se b e l u m Ke p u ­

t us a n Pr e s i d e n No. 77 Ta hun 1 9 8 5 di ke l ua r ka n, da -

s a r p e mu n g u t a n i ur a n h a s i l h u t a n a d a l a h Ke p u t u s a n

Pr e s i d e n No. 55 Ta h u n 197 ^ t e n t a n g Pe l a k s a n a a n

Pu n g u t a n Da n Pe r i mb a n g a n Pe mb a g i a n Pe n e r i ma a n I -

u r a n Ha s i l Hu t a n Da n I ur a n Pe mb a n g u n a n Da e r a h (I -

PEDA) , y a n g k e mu d i a n d i uba h d e nga n Ke p u t u s a n Pr e ­

s i de n No. 37 Ta h u n I 960.

7. Be b e r a p a Ke p u t u s a n Me n t e r i da n p e r a t u r a n l a i nnya .

Soba ga i p e l a k s a n a a n da r i pa d a k e t e n t u a n - k e t e n t u a n

t e n t a n g HPH, t e l a h d i k e l u a r k a n b e b e r a p a k e p u t u s a n

da r i Me nt e r i Pe r t a ni a n, Me n t e r i Ke h u t a n a n da n da r i

Di r e k t u r J e n d e r a l Ke hut a na n, y a n g a n t a r a l a i n :

a. Sur a t Ke p u t u s a n Me n t e r i Pe r t a n i a n No. 11/

3 / 1968 t a ngga l 14 Ma r e t I9 6 8, t e n t a n g Pe ­

l a k s a n a a n Per a ba ya r a n I ur a n HPH da n I ur a n

(41)

b. Sur a t Ke p u t u s a n Me n t e r i Ke h u t a n a n No. 36 5/

Kp t s - I I / 1 9 8 5 t e n t a n g Pe l a k s a n a a n Ke p u t u s a n

Pr e s i d e n No. 77 Ta h u n 1 9 8 5 Te n t a n g Pe nge -

na a n Pe mu n g u t a n Da n Pe mb a g i a n I ur a n Ha s i l

Hut a n;

c* Sur a t Ke p u t u s a n Di r e k t u r J e n d e r a l Ke h u t a n a n

No. 1 8 9 / Kp t s . / DJ / I / 1 9 8 0 t e n t a n g Pe d o ma n

Pe ngumpul a n, Pe nge r a ba l i a n da n Pe n g g u n a a n

Da n a J a mi n a n Re b o i s a s i da n Pe r mu d a a n Ar e a l

Ha k Pe n g u s a h a a n Hut a n;

d. Sur a t Ke p u t u s a n Di r e k t u r J e n d e r a l Ke h u t a n a n

No. l i f l / Kpt s . /DJ /I / 81 t e n t a n g Pe n y e mp u r n a -

a n da n Pe r u b a h a n Pe n y e l e s a i a n Pe r mo h o n a n

Ha k Pe n g u s a h a a n Hut a n.

C. Su b y e k Hu k u m Pe me g a n g Ha k Pe n g u s a h a a n Hut a n

Pa da d a s a r n y a p e n g u s a h a a n h u t a n n e g a r a d i l a k u k a n

ol e h n e g a r a da n d i l a k s a n a k a n ol e h Pe me r i nt a h, ba i k pus a t

ma u p u n da e r a h. Re a l i s a s i nya , p e n g u s a h a a n h u t a n t e r s e but

di p u l a u J a wa o l e h Pe me r i n t a h d i s e r a h k a n k e p a d a Pe r um

Pe r h u t a n i y a n g me r u p a k a n p e r u s a h a a n mi l i k ne ga r a . Be r d a ­

s a r ka n Pe r a t u r a n Pe me r i n t a h No. 15 Ta h u n 1972 da n Pe r a ­

t ur a n Pe me r i n t a h No. 2 Ta h u n 1978, wi l a y a h p e n g u s a h a a n

hut a n di J a wa di ba g i me n j a d i 3 uni t p r o d u k s i p e r u s a h a a n

umu m k e h u t a n a n ne ga r a , y a i t u de ng a n wi l a y a h k e r j a ya n g

me l i p u t i :

Referensi

Dokumen terkait

2.5 SUNLIGHT SOLAR ACCESS AND PRIVACY OBJECTIVES i Key areas of the public and private domain on the subject site and adjoining residential development receive adequate solar

The research is started with the development of vehicle crash model for the impact testing.. The concept of vehicle crash model including with the equation of motion such

objek penelitian yang diperlukan penulis untuk dijadikan bahan dalam pembuatan laporan kerja praktek seperti lembar formulir SPT PPh Tahunan Orang Pribadi, kemudian

Adapun judul skripsi ini adalah “ ANALISIS KOMPONEN KIMIA MINYAK ATSIRI KULIT JERUK TELUR BUAYA (Citrus medica L.) SECARA GC-MS DAN UJI ANTIOKSIDAN DENGAN METODE DPPH..

The Laboratory Assistant face difficulties when they need to find information of a specific asset because they will need to manually search through the shelves

The “Inverse Kinematics Solution for 6 Degree of Freedom of Fanuc LR Mate 200iB Robot” project is to identify and develop software and design graphical user

Staff Login main page screen design View appointment list screen design Cheek Availability screen design Check AvailabiIity Message Available. Check Availability Message

Mengena imemotivasi anak yang sudah terlanjur melakukan seks pranikah, semua informan mengatakan memberikan motivasi, dorongan kepada sianak agar anaknya tetap menjalankan

keunggulan biaya dan strategi diferensiasi sebagai variabel independen dan kinerja usaha sebagai variabel dependen penelitian dilakukan pada sentra sepatu Cibaduyut