• Tidak ada hasil yang ditemukan

SERAT KABAR KATHOLIEK

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Membagikan "SERAT KABAR KATHOLIEK"

Copied!
4
0
0

Teks penuh

(1)

No. 35

RAGAD ADVERTENTIE:

Kabar premili:

.

I - 30 temboeng f 1. - Langkoeng1poen, saben 10 tcrnbocng oetawi k1rang: f 0,50.

Advertentie limrah: f 0, 15 sagaris:

(apes: f 1.25).

Moendoet kapatjak laqgkoeng saking sa- pisan, o~tawi moendoet dados lengganan, tepang rembag roemijin kahjan admini- stratle.

11 Oc her 1929

-

" - Taoen 9.

REGINIPOEN LENGGANAN SWARA TAMA

sampoen kalijan regining Soeara Katholiek

I taoen f ? .SO ( njoewoen kabajar f 3,75 ~ roemijin.

Hoofdredacteur:

SERAT KA B A R K A T HOLI EK

B. S 0 EM ARN A

Adresipoen Redactie Ian Administratie 1

IGNATIUS-COLLEGE

DJOKJAKARTA.

kabantoe

REDACTIE ·COMM ISSIE.

M e dal s a b e n dinten D joemoewah.

~®®®®®®®®®®®®®®~

®®- - - -®® PA HAR G J AN SE KET TAOENAN DALEM

Drukkerij .. Canlslus" Djokja.

®® ~

®@@0@@@@@@@®@®o@

®® ®®

I. S. Kg. S. RAMA PIUS · XI

D J OEMENENG. IMAM.

SAKINO REDACTIE. men, katingal semoewa. Paring pa- ngandika, sok sintena ingkang bade ngestokaken karsa dalem ingkang S. K. S. Rama, inggih kedah tresna ambangoen mitoeroet dateng wewa- kilipoen, inggih poenika para Pas- toors, Ian kedah djembaraken pers Katholiek.

Minangka panoetoep sesarengan njekar Roomsche blijdschap ingkang kadjawekaken

Gambira Katholiek.

1. Kita samja Katholiek sanjata Katholiek ing tindak Ian witjara PAHAROJAN INO AMBARAWA. Sadjroning reribed Ian sangsara,

Katholiek ngantija prapteng antaka;

Kala ngadjengaken dinten riadi- Datan rikoeh : neng wisma-pradja, nipoen Ingkang Sinoenwoen Kang- Katholiek pinlih amba samja.

Kados atoer koela ingkang sam- poen, Sw.T. dinten poenika namoeng mligi kangge ngadjangi verslag pa- hargjan 50 taoenan dalem saking poendi-poendi. argi ngentosi da- tenging verslag-verslag, wedalipoen Swara Tama radi kaseb. Verslag- pahargjan, ingkang boten kawrat wonten Sw.T. dinten poenika, poeni- ka margi datenging verslag kaseb. -

djeng Santo Bapa, dinten ageng, se- Datan soemelang angoetjap manira:

ket taoenipoen anggenipoen djoeme- ,,Kita Katholiek" pan parol kita.

neng Imam, kita Ambarawa ribed, Datan soemelang angoetjap manira:

Gredja saplataranipoen doemoegi ,,Kita Katholiek" parol kita.

ing margi ageng rinengga - rengga, 2. Tatag Ian boengah oerip ngong

poenapadene kamaripoen - dolanan sami

lare Normaal estri. Ing ngadjenging Mapan treng aloehoer Kristen jekti, grijanipoen saderek katholiek ko- Nadiian matijeng rana mjang _sang-

mlebet diene petak. Asri peninina sara

padjangan pocnika-rcgengsemoewi Datan gingsir-Jrnnang soekeng nala.

boten koetjiwa-ngresepaken jen te- Bingar tjantas sroe kawistara ningalan. Poenika sadaja minangka Mjang prakosa oemangseng rana.

pangajoebagja kondjoek Ingkang Si- Tatag jen ajoeda, soeka: jen djaja, noewoen K. S. Rama. Djajanja Sang Kristoes woes wi-

Dinten Setoe 5 October djam 5 netja.

kadang katholiek rantap-rantap da- Tatag jen ajoeda, soeka jen djaja teng Gredja, nderek Lof. Poenika Djaja kang woes lama winetja.

minangka dados mpaboekaning pa- 3. Lijan djanma sinoeng soeka

hargjan. Preek pandjang, sae, miraos, oegi.

mlebet ing manah nenangi soeng- Lir kasagahanira Djeng Goesti, kem, tresna Ian adjrih kita dateng Moega moengsoeh sinoengan sih,

Sampejan Dalem. dadija

Sabibaring Lof saderek Djawi, Kanti kita ing prang soetji mangkja:

sepoeh anem, ageng alit, sami ngang- Doeh Sri Jesoes bebingeng bangsa, ge kokarde Ian njepengi rontek dje- Oemekara saloemeng donja,

ne petak, pangkat arak-arakan dateng Salib Dalem jen kawistareng mega.

Zusteran. Panganggenipoen !are meh lriden kawoela goemjah soeka.

saroepi : petak; saderek goeroe di- Salib Dalem jen kawistareng mega nes tjemeng. Pahargjan sonten poe- Pradjoerit Katholiek gambira.

nika mligi kangge Katholiek Djawi, Sasampoenipoen poenia moerid dipoendjenengi Rama Pastoors Ian Normaal djaler estri sami bibaran.

Fraters, Eerw. Zusters, saderek goe- Tijang sepoeh saha !are ndjawi sa- roe kakoeng poetri, tamoe - tamoe, mi tengga, sami sinoegata daharan moerid Nonnaal djaler estri; won- sapantesipoen.

ten 400 kepara Jangirneng. ,,Lo kok ana, tegel." Sampoen ke- Djam 71/

2 pahargjan tapoek. sesa, saderek ! Mila makaten, awit 1. Pamboeka dening voorzitter dintenipoen Senen 7 October moe- comite, nglahiraken soeka bingah rid-moerid waoe oegi dipoen pari- toewin panarimah dateng ingkang ngi pista pijambak. Djam 11 ten_g sami rawoeh, ladjeng djlentrehaken sadaja sami bibaran.

toedjoening pepanggihan poenika. Atas namaning comite ngatoera-

2. Sekar - ken genging panoewoen dateng:

a. Goesti Pangraning Boewana; 1. Rama Rector, toewin Frater poenika minangka pambikaking Tjiptakoesoema, ingkang sampoen pesta sonten poenika, dening paring pambijantoe rembag.

sadaja ingkang rawoeh. 2. Frater Jasawihardja, ingkang b. Tu es Petrus - koor !are estri. sampoen maringaken bangkoe-bang- c. Toespraak toewin zang - !are koe.

estri. Ingkang ngedali !are alit 3. Moeder Ian Zuster, ingkang toewin bonekanipoen Ingkang sampoen pa~ing papa~ ingk~ng ka- saged ebah Saha njekar, Poe- pad1ang-pad1ang, pa:mg pttoeloe- nika dame! soeka bingahing ngan baoe soe~oe m1wah arta.

ingkang sami ningali. Swanten 1

. 4. B.roeders, mgkang ~ampoen pa- tata tjeta ing paketjapan. rmg p1toeloenga~ wo.ed1oed arta.

3. Lezing bab soegengipoen ing- 5. Dames-com1te, rngkang bot:n kang Sinoewoen K. S. Rama. Wos- nget~ng kesel Ian rekaos, moenh ing voordracht, ngindakaken soeng- saenrng pasoegatan,. .

kem Ian tresna kita dateng ing Sam· 6. Sad~rek sada1a mgkang sam- pejan Dalem. p~en parmg dana arta, remba.g toe- 4. Pauze- Sami dipoenatoeri oen- wm p1toeloengan sanes-sanes1poen.

djoekan Ian njamikan sinambi mi- - o -

rengaken gangsa. Endjingipoen dinten Ngahad 6 5. Voordrachtipoen lare Normaal October djam 6 nderek Koerban-Mis.

djaler toemoedjoe dateng para ne- Dene djamipoen 7 1 / 2 Koerban-Mis neman, ngemoetaken, jen katholicis- Ageng. Sontenipoen djam 51/ 2 Lof me kedah dipoenawrataken tinim- mawi Magnificat Ian Te Deum.

bang nationalisme. Sonten poenika pahargjan kangge 6. Sekaripoen moerid Normaal saderek Wlandi, oegi ing Zusteran,

djaler. ingkang djenengi Rama Rector, para

7. Lezing-Romeinsche kwestie. Broeders, Zusters, Parochianen Wla- lng wasana Rama Rector nglahir.. di saha !are djaler estri.

aken marem Ian bingahing pangga- 1. Pangarsanipoen, Rama Rector lih, dene pahargjan sonten poenika ngendikakaken toedjoening pahar- boten ngoetjiwani, boten nama tjli- gjan poenika.

2. Panembramaning para langen swara Mulo int rnaat binaroeng ing harmonium.

3. Samenspra k, lare kalih bantah binantah kados~oendi anggenipoen bade sami mangajoebagja. Poen- teking rembag saroedjoek bade ngoendjoekaken album isi potreti- P.Oen pijambak-pijambak. Potret wa- oe kapitontonaken. Wadoeh, para ningali sami gawok goemoen. Poe- napa ta? Lare-lare waoe sami nga- deg won ten ing s. wingkinging plang- kan gambar pinasang katata asri peni kados tentoonstelling. ngresepaken manah.

4. Gambar sorot mawi epidios- coop Panoetoep: Roomsche blijd- schap.

Dinten Senen 7 Oetober sabak- daning Koerban · Mis, para nene- man sami sarapan sesarengan, ka- panta-pqpta, manoet-manoet sekola- hanipoen, namoeng lare Djawi ndja- wi kaklempakaken ing Pastoeran,

!are Wlandi ndjawi wonten ing Cafe, ingkang kapadjang oegi. Sabibariag sarapan !are W ~ncti volkspel mawi pris.

Minangka panoetoeping pahargjan seket taoenan poenika ing dinten Senen sonten djam 6 ing pastoeran wonten gambar sorot kangge sade- rek Djawi ingkang d.ereng ningali, kagijaraken ing Frater Tjiptakoe- soema. Ingkang sami dateng, kati- ngal bingah ningali Sampejan Da- lem toewin 't Vaticaan. Ingriki doe- noengipoen pangajoebagja teroes ing batos.

Jul. S.

PAHAROJAN INO BATANO.

Nadyan tjlimen, nanging medal sa- king soetjining manah.

Ing Batang poenika tijangipoen Katholiek saweg sakedik sanget, mila dereng nate kelampah kara- woehan Pastoer ingkang soemedja ngoendjoekaken Mi$ Soetji wonten ing ngrikoe. Mangka tanggal 6 Oc- tober poenika din ten ingkang ageng- ing - ageng kangge para tijang Ka- tholiek sadaja. Saderek Katholiek ing Batang koemedah - kedah bade nderek moeljakaken dinten riaja dalem Kangdjeng Santo Bapa, bo- ten poeroen kantoen kalijan para saderek Katholiek ing sanes pang- genan.

Ing sapoenika kados-poendi re-

kanipoen?

Adatipoen sawoelan sapisan ing- gih poenika saben dinten Ngahad ping 4 saged nderek Mis Soetji ing

Pekalongan. Sa-gewest Pekalongan

-Tega\ poenika pastoeripoen na- moeng saweg satoenggal (zegge:

satoenggal til). Standplaats-ipoen Tega!. Tanggal 6 October Pastoer temtoe boten saged nilar standplaats- ipoen.- Hla kangge saderek Kath.

ing Ba tang sapoenika ladjeng kados- poendi? Bade dateng Tega!, tebih;

dateng Semarang inggih idem ...

Saking kapepedipoen, mangka sami adreng ing manah koemedah-kedah bade nderek moeljakaken dinten ageng kaseboet, mila ladjeng sami ngwontenaken pepanggihan kangge para saderek Kath. sawontenipoen, saderek Kath. 11 wewah satoenggal ingkang dereng Kath. nanging sam- poen njondongi dateng lampah Kath., dados goenggoeng sadaja wonten saderek 12, estri 7, djaler 5, sami nglempak wonten nggen- ipoen sad. Mangoensoebrata.

Menggah programipoen makaten:

I. Pamboeka.

2. Sembahjang,, Rosarijo" (rozen- hoe)dje.

3. Menjanji ,, Te Deum."

4. Maos tegesipoen menjanjian ,,'.fe Deum" (tjara Welandi).

5. Sesorah.

6. Sembahjang kagem Kangdjeng Santo Bapa.

7. Menjanji ,,Aan U 0 Koning der eeuwen."

8. Ngaso - tractatie sawetawis.- Mitoeroet program ing nginggil poenika tetela namoeng tjlimen ke- mawon gelaripoen. Nanging kados atoer koela ing ngadjeng, sanadjan tjlimen sanget, nanging medal saking eklas toewin soetjining manah, sa- king koemedah - kedahipoen bade nderek moeljakaken dinten riaja ingkang agenging- ageng ing saga- doegi poen, boten poeroen kan toen kalijan saderek Kath. sanesipoen, ing sasaged bad~ nderek soeka- soeka ing batos toewin lahir.

Ing pamboeka dipoenterangaken dening saderek ingkang njadijani

ipoen kalijan saderek Kath. ing sakiwa-tengenipoen Batang inakang sami kepentjil. Pamedar sabdab nga- djak madosi saderek-saderek waoe, soepados sampoen ngantos sami nebih saki11g kantja Kath. Ratjak- i poen oeger taksih asring pinanggih kalijan kantja Kath., boten gampil anggenipoen soepe dateng koewa- djibanipoen bab Agami, dene ing- kang saweg soepe, ladjeng enget malih. Lan malih anggenipoen ma~

dosi (toewi) saderek kapentjil poe- nika ngiras propaganda bab Van Lith Stichting, kados ingkang sam- poen katindakaken.- (bravo!-Red.)

Ing wasana pamoedji koela, moe- gi pepanggihan tjlimen - tjlimenan nanging satoehoe medal saking eklas toewin soetjining manah kaseboet ing nginggil, sageda ndjalari roen- toehing sih miwah berkahing Hjang Maha Mirah.

Sadermi-nglampahi.

PAHAROJAN INO BLITAR.

papan, poenapa maksoedipoen sami pepanggihan poenika; inggih poe- nika: nderek moeljakaken dinten

riaja dalem Kangdjeng Santo Bapa. Sanadjan ing Blitar poenika toe- Ingkang sesorah saderek Atma- mrap Katholiekipoen saweg wi it pranata, Mantri goeroe ing Kande- Ian kitanipoen boten sapintena a- man tjelak Batang. Dene maksoeding gengipoen, para Kadang Katholiek sesorah inggih poenika: Djawi toewin Walandi sami oe-

1. Nglahiraken bingahing manah mjoeng Ian pating groebjoeg ang- gandeng kalijan riaja ageng ing genipoen bade sami asoeng pahar- dinten kaseboet. gjan koendjoek Ingkang Sinoehoen

2. Toemoedjoe dateng para pri- Kangdjeng Santo Bapa.

jantoen poetri ingkang sami me- Panti internaat pastorie Blitar di-

njanji. poenrengga-rengga ngantos adamel

Ing ngriki kados boten wonten reseping paningal, sapisan kagem awonipoen kapengetan sakedik gan- njaosaken Koerban Mis Soetji katoer deng kalijan menjanji waoe, ingkang K. S. Bapa, Ian kangge pakoermatan pantes kasoemerepan ing ngakatah. 50 taoenan K. S. Bapa.

Ing Pekalongan saben 4e Zondag Pahargjanipoen kaperang dados wonten Kerkdienst. Ingkang soewa- kaHh golongan kangge gotrah Kath.

oe ingkang sami menjanji inggih Walandi Ian Djawi.

poenika para ,,Europeesche dames

I

Pahargjan kangge Walandi tg.

en meisjes ing Pekalongan. Wiwit 6-10-'29. Ngahad sonten djam 6.

woelan kapengker ( 4e Zondag) e- PRO ORAMA:

njanjian waoe kasowak, kagantos I. Pamboeka Ian nerangaken Ro- ,,Cecilia - Dameskoor" ing Batang. meinsche kwestie - Padoeka Rama Sampoen katjobi sapisan inggih A. Bastiansen.

poenika ing woelan kapengker. IL Solo zang. Panis Angelicus- Rama Pastoer pijampak kawedal Mejuffr. W. Ludwig.

pangandikanipoen: sanget rena ing III. Sesorah ngangge sorot pedjah galih. Dene ingkang menjanji boten bab kawontenanipoen K. S. Bapa sapintena katahipoen, ingkang soe- Ian babad - babadipoen missie Jo- waoe namoeng 5, ing sapoenika hannes Gabrit!l-stichting doemoegi- tjalon 6 oetawi 7 (ingkang satoeng- nipoen samangke.

gal wedalan Ambarawa, sanesipoen IV. Ngaso.

wedalan Mendoet sadaja).- V. Zang gemengdkoor- katoentoen Mangsoeli atoer koela ing nging- Heer C. J. Sindoeprawata.

gil sambet kalijan menjanji waoe, VI. Ladjengipoen sesorah ngangge saderek Atmapranata nglahiraken sorot pedjah.

bingahing manah, dene para sade- VII. Panoetoep: mawi Zang: Aan rek Kath. poetri sami goemolonging U 0, Koning Ian sami soeka-soeka rembag kersa ngwontenaken Da- pari-soeka, watawis djam 9 sonten meskoor kangge njemoewakaken bibaran.

Kerkdienst ing Pekalongan; nga- djeng - adjeng soepados saja sami nemen anggenipoen sami menjanji, moerih sampoen ngoetjiwani, balik malah sageda saja langkoeng sae malih, dame! renanipoen Rama Pas- toer saha moerih indaking kaloe- hoeran Dalem Goesti Allah. -

3. - Prakawis pitepanganipoen para saderek Kath. ing Batang. - ing pangadjeng-adjeng sageda saja sae raketipoen, sami wengkoe - wi- nengkoe djagi -djinagi; jen wonten salah satoenggal ingkang gadah lampah kirang prajogi, sanesipoen wad jib ngengetaken, ingkang dipoen- engetaken, boten kenging ladjerrn nampi serik oetawi agengipoen moetoeng, nanging malah kedah katampi kanti bingahing manah, pinten - pinten dene taksih wonten ingkang merdoeli ngengetaken. -

4. - Gandeng kalijan tepang-

Pahargjan kangge Djawi tg. 7 -10 - 29.

Senen sonten djam 6.

PROGRAMA.

I. Pamboeka - Heer R. S. Rahadi.

II. Nembang Kinanti Pambiwadda binaroeng swanten tiga - katoen- toen Heer R. S. Rahadi:

III. Sesorah Bab K. S. Bapa Ian Romeinsche kwestie - Heer R. S.

Rahadi.

IV. Sesorah mawi so rot pedjah kados programa Walandi - Heer A. S. Martasoedarma.

V. Ngaso.

VI. Nembang lagoe: Biwadda para widya binaroeng swanten tiga ka- toentoen Heer R. S. Rahadi.

VII. Tooneel loetjoe sanget mawi magepokan 50 taoenanipoen Ing- kang Sinoehoen K. S. Bapa lngkang dados moerid H. I. S. Joh. Gabriel,

(2)

k\1toentoen Heer R.

J.

Adiwardaja.

VIII. Panoetoep menjanji Aan U 0, Koning tjara Djawi

+

10,30 da-

loe.

Pahargjan kalih-kalihipoen sami dene katah ingkang sami merlokaken.

rawoeh.

Verslaggever.

A. S. M.

PAHARGJAN ING KLATEN.

Koemlebeting bandera dalem K. S.

Bapa, kala Setoe tanggal 5 October, ing sangadjenging grijanipoen tijang Katholiek, mrahtjihnani bilih saben rajat Katholiek wiwit ing dinten poe- nika oegi mahargja 50 taoenan da- lem K. S. Bapa, djoemeneng Imam.

Cocarde njasmitani. bilih boten nge- moengaken rajat Katholiek, malah sa- ben tijang Katholiek sami ngoendjoek- aken poedja poedji astoeti kondjoek ingkang Sinoehoen Kangdjeng Santo Bapa Pius XI.

Pahargjan waoe kenging koela perang: I wonten ing· salebeting Gre- dja, II wonten sadjawining Gredja.

-I. Wooten ing salebeting Gredja:

djam 5.30 kala 5 October ngwon- tenaken Lof Ageng mawi ,.Te Deum."

Ing salebeting Lof won ten piwoelang mawi basa Walandi lan toemoedjoe dateng kadang Katholiek W alandi.

Tanggal 6 October, djam 7.30 ngwontenaken Mis ageng sarta tampi Sakramen Maha Soetji sesarengan.

Bakda saosan koerban Mis soetji.

wonten piwoelang mawi basa Djawi ingkang toemoedjoe dateng wandawa Katholiek Djawi. Djam 5 sonten ngwontenaken Lof.

Tanggal 7 October, djam 7,30' ngwontenaken Mis Soetji kangge la- re-lare (Kinder Mis) sarta algemeene Communie. Sabibarh1g Koerban Mis, lare-lare Djawi toewin Walandi, ka- paringan bebingah, tetedan toewin omben-omben.

.-II. Wonten ing sadjawining Gre- dja. Kala tanggal 6 October para kadang Katholiek Djawi ing paro- chie Klaten, ngwontenaken pahar- gyan ageng-agengan. Moerih sake- tja toemindakipoen paha11gjan waoe manggen wonten ing Wedi.

Sareng wekdal tapoeking damel saja njelaki. Comite saja sengkoet panjamboet dameiipoen, moerih sa- gedipoen njekapaken sesanggenipoen ingkang sampoen dipoensagahaken.

Dawahing pasamoewan wonten ing dinten Ngahad djam 7 sonten, mang- gen wonten ing grijanipoen M. Kra- mapawira ing Wedi.

Djam 7 teng ingkang sami ra- woeh sampoen goemroedoeg, djedjeI

rijel wonten ing pandapinipoen M.

Kramaprawira. Menggah ipgkang rawoeh, kadjawi para wandawa Ka- tholiek ageng alit kakoeng poetri:

padoeka R. P. Berndsen. toewan H.J.

Lenaers H. P. 0 ., Rd. Ms. A. Soe- djiarsa H. P. 0. toewin njonjah sa- ha toewan Lapre sapoetranipoen.

oegi ndjenengi pahargjan daloe poe- nika.

1. Sareng sampoen soemekta se- daja. pangarsaning Comite saderek M.

J.

Soekatja minggah ing podium, mbikak pahargjan 50 taoenan da- lem lngkang Sino~hoen K. S. Bapa Pius XI djoemeneng Imam, ing Roem.

Andaraning pangarsaning comite, ke- nging koela ringkes:

a. ngatoeraken soegeng rawoeh dateng padoeka R. P. Berdsen, loe- meberipoen dateng para poetra-poe- tra Katholiek sadaja ingkang leng- gahan.

b. matoer noewoen: dateng sadaja ingkang sami paring dana dateng pasoembang, baoe soekoe, rembag Ian sapanoenggilanipoen, ingkang moerih comite sageda nindakaken ing saperloenipoen. Dateng M. Kra- mapawira anggenipoen sampoen kar- sa paring papan kangge adjanging pahargjan waoe. Dateng mbok Kra- mapawira sakantjanipoen dene sam- poen saged njekapaken kabetahan ing wingking boten ngoetjiwani. Da- teng pandjenengan sad, F. R. Bra- tawiratma. N. Tjakraatmadja. B. R.

Soetapanitra, dene sampoen sami sia- ga njamoewakaken pahargjan sarana ngwontenaken sesorah. Dateng we- wakiling pakempalan K.W .. P.P.K.D.

P. L., M. L.. B. K.

c. Comite njoewoen samodra pa~

ngaksama dateng para tamoe, mana~

wi wonten ingkang damel kirang sreging panggalih etc.

d. Minangka wewakiling wandawa Katholiek ing Klaten. rehne boten saged ngatoeraken tanda mripat woe- djoed barang peni-peni radja peni;

ing ngrikoe ingkang dipoenoendjoek~

aken ing sahandap sampejan dalem K. S. Bapa. Ian wewakil dalem : padoeka R. P. Berndsen: sembah s9e- moengkemipoen Ian pambangoen- toeroetipoen para kadang Katholiek.

Samandapipoen pangarsaning co- mite saking podium, kasambet gen-

tos~gentos para wewakiiing pakem- palan: K. W . sad. R. Sastrawitiata;

P.P.K.D. sad. M. Bratadarsana; P:L.

sad. H. Gandawarsita; B. K. (Bantoe karja) sad~ E. Karsawihardja; M. L.

(Mardi laras) sad, A. Soedarma. Wi-

wlt wiwitan doemoegi wewakiling M. L. gangsa dereng kapareng moe- ngel. Sareng sad. A. Soedarma paring sasmita, pangendang boten talompe.

gangsa kataboeh adamel saja mindak regenging pasamoewan.

2. Sesorahipoen sad. F. R. Brata- wiratma, voorzittering P.P.K.D. afd.

Klaten. bab: soegeng daiem K.S. Bapa Pius XI. Sesorahipoen waoe ageng sanget dajanipoen. Kagem para saM derek ingkang sampoen maos koran~

koran, oep: 'Sw. Tm., Tamtam da- lem D. Marijah, etc. poenapa ingM kang kirang oetawi boten wonten, saged kadjangkepan margi mirenga ...

ken sesorah waoe. Langkoeng-lang- koeng kagem saderek ingkang boten maos babar pisan, ing ngrikoe sa ...

nalika kaboeka. saengga saged nji ...

pati kados poenapa soegeng dalem kala timoer, ngantos saged ngasta pangkat ingkang loehoer, djoemeneng Santo Bapa, boten sanes inggih sa ...

king toentoenan sesorah waoe. Moe- rih saged saja lebet roemasoek ing baloeng soengsoem bekti kita sahan#

dap sampejan dalem K. S. Bapa. sa- mandaping F. R. Bratawiratma sa- king podium, teroes katampi ing se ...

kar kinanti soebakastawa binaroeng ing gangsa. katoentoen sad. E. Kar- sawihardja. Menggah oeran-oerani- poen:

a a

~Mn

rm

G!J \ &JIJL

~ fUl llJlJl I

'.l61

(l{1 _;)

l

'l:l -~f'1 a5l.'1 ..JUl

0 a a

'~

llJl a. •

'1Ulil 2 ti\~

a (l]JJ) ( n~

''CJ'\

C0

l

lilJI 2

1l:lllJ1 (){lJl -.ll!l flJl (8] llJlf1 (lJl ~ '\ 1lt; Clf.JA..11[] (Kl 2

S> 1

l'J;,1..,

a a a. 0

111 (81 1Ul lUl rt:l '\ «.::>. lllU)

1 ~ (l{]Jl fUl (lJJ (lJl lfUl

a a 0 _,,. a a

~ ,,~11Ull~(l{]j~lll~ ~

0 0 a •

, 6

w

d'llllSlll

(Uf _9!..18lj~ (lJ1 ~; w

a / a a 0 0

(j..jj ITT1 HJl \ Ul ~l

l

Q.(1

d

111 ' 101 (I{] n..:;~

a <::::::-I a

(811~ 1flJl (CJI D.ll:l '.'.:} ,(l.J} .-Sl.!Klll

d

0-Jl '\ ~

0 a a / a 0 a

Mil iJ{ll1 fUlJ1

CJ

CUl CUl l~ '- · lJ1 ll51f1 ...J1 ' ~ (l.JI ~

a. • a a r.~

lUlJl ll~JrUl

W

~ ~

l

Mil 2 ~ \ (){lJl

' 1

a 0 . a.

it1

m1 2 111J1 (){lJl _si.. ,lJI ' "' (lJJ ar~ 1E11 ~ QJl1

' "1

a

i«j 'Ul 2 i:na (lJJ

u

(NI 1U LI (I{] (Kl .LC} Kl:) ·n '\

l ') CJ ,,)!

a a a

· i81 llJI aK ? tlJI ~ ~ (lJJ (lJJ (Kl '\ Uli] t:lltl .(Klll -1}

' ) tbl.._ __; G1· _,/)

a 0 . -

l dl

(8] ft:'.1

llt

tUl '\

'Clflfl

~ ClmlEJl QJlf1

l

(lJU] i

rn l ~

I

n::i n n llJlJl · llf\ (lJl ll5lfl O-J1 llf\ rKl 2 (lJJ ~

\§t! l il5L, [ lSl.,

a/ a

' a ~ '\ I CUl M1

'CJ,

a t8l ~ 1fl 01 (lJJ 11{1 I

0-J1 \ a rK1Tl

\QM

"1 , n..llhlf_} w m1 ..Jlll

l

~

frrn a a f.<i:ln I

\.'.'.:::':J CUl

d '\

~ tUl lfl .Ul Mil ~I nf:: Clf1fl ~

r.H

0 0 a

\.'.'.:::':J ~ ll5lfl fk'l .-SI-? (b'lJl !Kl (8] (lJlJ] {Elf ~ ) ) ~11:1

CJ

3. Sesorahipoen sad. N. Tjakra~

atmadja, Mantri goeroe Standaardsch.

Wedi bab: Kedaton dalem.

Ing ngriki koela boten saged ang- gambar oetawi njarijosaken kados poenapa edi-endahing kadaton da- lem. Kala mirengaken raos koela ka- dos njawang oetawi toemoet loeme- bet ing Vaticaan ing Roem. Pramila moerih sesorah waoe tjoemantel ing sanoebarining para tamoe. satelasing sesorah, teroes kasambet ing gending r ja swala. dene oeran-oeranipoen makaten toent8enan sad. E. Karsa- wihardja.

®I! fin~rn~ 0 ~ \®I!

I . a a / a . a .

~ (FJ]

l

(Kl (}f1fl ll51f1 '\ (lJl , (I{] 2 °JJl 'h'lll '.) '\

I a.

~, '\ (Ulfl (8] IUlJl

c:J1

a::i

d

~(Kl '\ (lJlf1 ll..'111

~ ~lll5ll1 2 ?d~ ~~nml~2

·1111B1a -~ ~tl.. "llll1'15lll0t

1

QM~. '\ ra(K)? a

111 CUl ~ , ' ~ ~ ft:'.1113

ll5ll1

~ (W1 (lJl '\

Q Q 0 Q I I (,, n

(lJI 11:1 ~ (kJI

' {Kl

°JJl ' (lJJ (lJl

0.::J

(J.Jl

~~ ~ lw~ l(K)2~ "'

(lJJUl

w~ ·n

(lJJ

~I ,

iii

1 l

GJJ 2

~

a I <::::>- a a

, ({Jl \ (lJl (Kl '\ IWI 'Klll

'Kllj l

(lJlJ] I~ rt{1

tA '\

11[lfl

@] l

a5lll 2

~ l

llM

~/~Jl '\

~ ~

a ll51f1

(:::!}

a::in ,

~

rt:lll

8

a..'111

• a 0

(lJl , ,ru (Bl (8] n (){lJl ll.l1ll (CJI w ll51f1 fEJ1 1iq

an..., wl ..JJ ~~ l

a. I

l QM

a::in ~ (lJJ IKlll

l

(lJI ,lfUl nllfl -91..ll5lll '\ llJ1n

a a. al

(l]) nl1fl ..JUl (lJ} OOll

a

~

.

4. Sesorahipoen sad. B. R. Soeta- panitra, catechist ing Klaten. bab kajmaman.

Sesorah waoe tjeta, pasadja, dameI padanging para sad. ingkang dereng nate ngitjipi piwoelang dalem Pasa- moewan Soetji. Ing ngrikoe loehoer- ing pangkat imam tjeta. Para mi- rengaken lega raosing anggalih. Sa-

telasing sesorah, kasambet saderek A. Soedarma noentoen sekar. lagoe ilir-iiir binaroeng ing gangsa; dene rontjenaning sekar:

®I! aJh ~ aJh ~®I!

Cl

~~

l

IEfl 2 Mfl '\ ~ 1u1, 12 run '\ 1a1 'L'.1 \

a • c::::--a 0

ll:..'¥1 tt::.l ~ (j..jj tl,JI a::1 Ml n tNl 1~ llJlfl 2 (l.JI tl{lll lWJ. 181

' " wt l W nst.,,,)I

• 0

lCJI ~ IUllH.lll 2 10111 lH.lll tll.\ (11.lA. i1tj (I{] 2 111 IEJI '\

Ll.1' <:?) 11-Q, l ll'il,

a a

, ,w "''

a a

,w"'

Ktl liU] a (lJU] (Kl -~l 1~ ('

~

"' ' <t1Jl

~ ~ 1 w~

ll51f1 "' ll51f1

tf, ~

(LJlJ1

0 I

~ Clrul (lJJ

ill ti?(

2 (lJJ '\ (Ol) lKlll \ CUl

d

~

,

a • a a I

ft'l{

tKll 1 t81 lUlfl ~ (lJl (l.JI '\ IEfl llllJl U'

l l

lt..111

0 I (,c_ .. a a

tl5ll1 (I{] rm ll5ll1 n tUlfl nq IEfl ~ w u"'l (lJJ (If:; <rn

tt-Q,CJ wl l W G

~ ~lCJJ

\

~

lh1ll

' 1(l5l)]2 , ire!

Hlll-91..CJl '\

0 0 a

(l]!Jl w r81 (I{] IEfl IH.l ~ (l]!Jl ·l! i (l.JI IIl 1mn "' (}.JI.

I

' ~CJ l _)! JQ, ,,)!

' "lil , 1ITT1 ..JUl 2

( l

lfl ~

Sarampoengipoen no. 1 t/m no. 4 padoeka R. P. Berndsen djoemeneng saking palenggahan. minangka wa ...

wakil dalem K. S. Bapa. mahjakaken soeka renaning panggalihipoen Ian panoewoenipoen dateng sadaja, ing- kang kalampahan ing daloe poenika, poenapa dene dateng M. Kramapa- wira. Satelasing pangandika, djoeroe

!ados riboet-riwoet anggenipoen ngo- Iahaken dedamelipoen: baki penam- pan, piring tjangkir saoebarampeni- poen.

Para tamoe linadosan: dahar ngoen- djoek, sinambi mirengaken gangsa Ian gerongipoen M. L. Pranjata ajem tentrem manahira. Ing salebetipoen para tamoe ngasta ambengan, toe- kang potret ingkang riboet masang pirantosipoen. Sareng angsal wawa- san ingkang sae. pirantos kadjeteta- ken, sakala para tamoe ginambar wonten ing ngrikoe.

Wasana djam 11 daloe pahargjan katoetoep kanti wiloedjeng. soerak ambal kaping tiga. ,,Pinandjangna ingkang joeswa K. S. Bapa".

lngkang mengeti: N. N.

[:AN LITH-STICHTING

MAD JENG ING VAN LITH-SflCHTING

baq~

v

andjoendjoeng dradjadipoen gotrah DJA WI KATHOLIEK I

Pangreh V. L. S.

p/a Bijz. H. I. S.

MAGELNG.

~<>-<><><><><><>~-¢>

PAHARGJAN ING MAGELANG.

Tanggal 6 October '29 poenika dinten riajanipoen ingkang Sinoe- hoen Kangdjeng Santo Bapa, din- ten seket taoeni poen anggenipoen djoemeneng Imam.

Tijang Katholiek sadjagad sami bingah-bingah.

Gotrah Katholiek ing Magelang oegi boten poeroen kantoen nge- moet-emoet dinten ageng waoe.

Nalika Setoe sonten katah sanget tijang ingkang anderek Lof Ageng mawi woetjalan bab Kangdjeng Santo Bapa ingkang sanget mrana- ni dateng para ingkang mirengaken.

Ngahad endjing Mis Ageng; son- tenipoen Lof Ageng malih. Sabibar- ing Lof, kinten - kinten djam 7 go- trah Katholiek ngempal ing gedong K. S. B. ingkang rinengga -rengga sekar asri.

Pakempalan ·- pakempalan Landi Jan Djawi sami andjenengi pahar- gjan poeni ka.

Sareng sadaja prijantoen sampoen Ienggah satata, Rama Pastoor Hel- lings S. J. rawoeh kaderekaken pri- jantoen kalih, i. p. oetoesaning go- t rah Katholiek Magelang. Ing dinten poenika kita oegi ngemoet - emoet seket taoenipoen anggenipoen djoemeneng Imam Rama Pastoor Hellings.

Toewan F.J. Coenders pangarsa- ning K. S. B. afd. Magelang ladjeng asoeng soegeng rawoeh dateng para prijantoen kakoeng poetri.

Prijantoen kakoeng poetri sawa- tawis ngidoeng Ave Verum karang- anipoen Mazart angrangin dame!

senenging ingkang mirengaken. Bi- bar anggenipoen sami ngidoeng, Rama Pastoor Ten Berge, directeur Normaalschool Moentilan miwiti le- zing bab Kangdjeng Santo Bapa

Ian Pasamoean Soetji. Wosing le- zing: Kangdjeng Santo Bapa tansah gandeng kalijan Pasamoean Soetji;

Pasamoean Soetji njata jasaning Pangeran, awit oepami boten ma- katena sampoen sirna ing djaman roemijin, djer mengsahipoen lang- koeng katah. Lezing waoe damel trenjoehing ingkang mirengaken.

Sasampoenipoen lezing, Mevrouw Sant ngidoeng ingkang boten angoe- tjiwani.

Toewan F. J. Coenders rninggah ing podium, njrijosaken jen ing dinten poenika tijang Katholiek sadjagad asoeka - soeka ngemoet- e moet riaja dalem Kangdjeng San:

to Bapa. Gotrah Katholiek Magelang inggih toemoet moeljakaken dinten ageng poenika. Toewan F.J.Coenders atas namaning gotrah Katholiek Magelang nglairaken bingahipoen dateng Rama Hellings, ingkang sampoen 50 taoen djoemeneng Imam Ian ingkang tansah ngoerban- aken salira kangge tijang Katholiek ing Ned. Indie.

Saderek

J.

Bremani nglairaken gambiraning manahipoen tijang Djawi Katholiek ing dinten poenika Ian njaosi teken katoer Rama Pas- toor Hellings.

Toewan P. Tromp Iezing bab Pa- samoean Soetji Ian ebahing dja- man. Lezing waoe tjeta Ian sae, dame! maremaken ingkang mireng- aken.

Toewan F. J. Coenders matoer noewoen dateng sadaja ingkang maringi pitoeloengan dateng won- tening pahargjan poenika.

Kinten-kinten djam 10 parahargjan kabibaraken. Saderengipoen poenika sadaja sami menjanji ,,Aan U, o, Koning der Eeuwen."

Endjingipoen, dinten Senen lare- lare dipoenbingah - bingahaken ing gedong K.S.B.

Moegi - moegi riaja dalem Kang- djeng Santo Bapa Pius XI saged anglebetaken gesangipoen Katholiek tijang ing sadjagad.

Verslaggever.

PAHARGJAN ING MEDARI.

Senadjan ing Medari poenika ka- lebet papan ingkang alit sanget, ewadene meksa koemedah - kedah atoer pahargjan, pepenget 50 taoen- ipoen Padoeka ingkang minoelja Kg. St. Rama, anggenipoen djoeme- neng Imam.

Wiwit mireng kabar dintening katemtoeanipoen pahargjan, sanalika K. W. damel comite, ing~ang per- loe nandangi bab poenika.

Kirang 3 dinten ngadjengaken tanggal 6 - 10 - '29 Gredja ing Medari wiwit kapadjang amrih pan- tesipoen, Ian sasaged - saged pa- djangan waoe kadamel model, sarta langkoeng ngengreng tinimbang ka- lijan padjangan ingkang sampoen- sampoen.

Doemoegining tanggal 6 kaseboet, djam 7,30 Mis Ageng wiwit. Dene ingkang nderek inggih ngantos djedjel.

Bibar Mis sami kondoer, nanging djam 6.30 sonten sami nglempak malih wonten ing kemantren goeron, perloe moeljakaken K. S. Rama Pius XI. Rehning djamipoen Wlandi tjampoer kalijan Djawi, mila inggih katah ingkang ngetrepi, nangiAg inggih boten sakedik ingkang njoe- lajani awit wonten alangan.

Sareng

+

djam 8 sonten pahar- gjan kabikak sarana sembahjang Kg. Rama Ian sembah bekti ping 5, perloe kangge njenjoewoenaken loeloes loehoering dampar daiem Kg. St. Rama ingkang djoemeneng sedjatining Kalifat'oellah.

Dene dapoekaning pahargjan sam- poen katata dening Komite kados ing ngandap poenika:

1. Sembahjangan kasboet nging- gil. 2. Sesorah minongka pamboeka.

3. Menjanjian. 4. Sesorah Romein- sche kwestie (rehning roemijin de- reng). 5. Sesorah bab Kg. St. Rama.

6. Sekardjawi. 7. Ngladjengaken se- sorah malih. 8. Menjanjian. 9. Nampi sesorahipoen sedengah tamoe ing- kang dereng katemtokaken dening komite, sarta pitakenan-pitakenan.

10. Ngladjengaken sesorah Jan pita- kenan. Poenika sadaja waoe ngang- ge dipoenselani oendjoekan Ian nja- mikan. 11. Panoetoepipoen mawi Sembahjangan malih Kg. Rama Ian Sembah be!W ping 3.

Dene ingkang ndjenengi pahar- gjan waoe Rama Rijckevorsel kalijan Rama Soemarna, nganti taCTffie R.M.

Sastrowinoto. Lan ing salah satoeng- giling program mawi dipoenselani sesorahipoen Rama v. Rijckevorsel ingkang ladjeng ngendikakaken, jen pahargjan ing Medari bade doe- moegi ing ngersa dalem Kangdjeng Kardinaal v. Rossum, lantaran se- ratipoen Rama Rijckevorsel. Meka- ten oegi komite njoewoen dateng padoeka R. M. Sastrowinoto kersaa ndjereng kawontenaning pahargjan ing Ngajodja, ingkang sampoen ke- lampahan waoe endjing . . Sanalika oegi ladjeng dipoenleksanani kanti

danganing panggalih. Woesana pa- hargjan katoetoep djam 11.40, sebab endjingipoen teksih bade wonten Kinder Mis.

Endjingipoen.

Djam 7 .30 Kinder Mis wiwit ka- oendjoekaken. Makaten oegi bakda Mis, lare-Iare ladjeng ka-irid da- teng sekolahan, perloe kapistakaken, sarta nampi paringan werni-werni.

Dene tjatjahipoen boten sepintena namoeng

+

370, djalaran !are ing- kang dereng Katoelik dipoenseka- ctjeng, dateng oetami, boten inggih kenging.

Woesana djam 10.40 kabibaraken kanti wiloedjeng sarta seneng.

Toekang kabar.

M.S. Kr.

PAHARGJAN ING MOENTILAN.

Kanti Soeka ing tyas oeloen, Pan tinoeding angatoeri, V erslag saking ing Moentilan, W ontenira pahargjan di;

Kondjoek Kangdjeng Santo Bapa.

Rama kita ing Roem nagri.

Saderek ngrika poendangoe samja riboet, njengkoed kardi, rikat mitra, enggal rikat, iki toeloeng. toeloeng iki, pajo enggaI njengkoet ika- lah- rampoeng tan ana kari Setengah nem dinten Setoe,

pra samja noedjoe Daiem di{Gredja) adoeh kae-ngarep Gredja.

boental kertas, djanoer koening, pating srawe-ngawe kita, Kinen samja sowan Goesti.

Kori Dalem soetji, agoeng.

tinoempangan gambar asri.

Gredja neng karang sinerang.

ombak ageng, nggegirisi, ja mangkono pindanira, Pasamoean doek roemijin.

Noelja lontjeng ageng ngoengkoeng, sadaja pra poetra sami,

mlebet sowan Goesti kita.

gawok koela. aningali, sae. asri, endah, pelag, rerenggannja Daiem soetji;

Makoeta Daiem Sang Praboe sinangga petaning koentji, wapen. aneng nginggil Altaar, sinawoeran, lestrik, lilin, asoemoenoe. angoedjwala, ja Makoeta Dal em adi;

Pisowanan noeli rampoeng, sawoesira Rama Di'drih

nggoegah, ngadjak, kita samja, soeka-soeka-lahir batin,

noeija wangsoel. sowang-sowang, Ngahad endjing sowan malih.

Widjilira saking Dalem Soetji, tata, mpapat-ngloro,

Bandera geng, tamboer, ngarep dewe ngirid siswa. aneng ing ngarsaning Sang Praboe kang ngirid :

Rama, kadang sepoeh.

Kang roeroepan, koening lawan poetih

sajah onglah angloh

dening badan kanggo kana kene koeploek siswa. srempang - tjilimoeni dwadja Ian kabehing

rerengganing taroeb.

Woesnja rampoeng, gja wiwit loe- loemaris,

regedeg, jo, ajo,

tamboer moenja,_ deng-deng, dereng, deng-deng,

kidoeng wiwit-mjang tansah-ngra- rangin,

gangsa oemjoeng moeni motor nggereng anggroeng.

Sing Pastoeran, ngidoel araneki, para nonton mlongo,

kije apa. kantja apa kije -

ran tap-ran tap. rame, rintib-rintib.

0. ngarak gambar di pinadjang amoenggoeh;

renggan pita, koening lawan poetih, ingampil amoenggoh,

pating srawe~kaja ngawe-awe age enggal. den enggal mariki moeljakken Sang Adji,

Soelihing Hjang Agoeng;

Jen sinawang, djeng Rama sajekti, kadya manglong-manglong

neng tjandela -mriksani poetrane, sroe karenan, mesem-pait gendis, ikoe saking ngarsi,

Iamoen saking poengkoer.

Kaja lagja, amberkahi maring Rama, kadang sepoh

.. kinen samja-taberi wadjibe"

kotjap ingkang-pra samja loemaris langkoeng Kebonsari, (1)

Dokteran {2) mangidoel ;

Kontroliran, menggok ngilen aglis.

Sleko noelja ngalor;

Dalem broeder (3), Convict apa dene (4)

(3)

nomer 4, tekan 1, asri

Agendera koening poetih, do~woer

moenggoel.

Andjog aneng, panti soeka asri, noelja tata loenggoh;

siswa H. 1. S .. ngoelah ragane . sroe akarja gambiraning ati,

Rama Rector noeli, ngandika aloeroeh ;

Soeka nrima, mring Pra Broeder sami,

miwah dateng Ka - We, de samana genging lelabete ;

noelja arsa tilgram mring Betawi, Ojeng Biskop den toeri,

peed ji- mbangoen - toeroet ;

I

Oendoerira Rama Rector saking ngarsa,

Pra kadang ngidoeng sami, kidoeng Santo Bapa, noelja boebar boesekan,

woesnja sowan mring pandapi, gja sowang - sowang, mring wisma-

nja pribadi.

Kasmara para ningali, winarna ing sontenira,

sowan malih mring Goestine;

Ing Dalem Asoetji adi, Moestaka Dalem Sri Nata, Gawang - gawang lir satoehoe.

saestoe andoedoet nala ; ,.,., Rampoengnja pisowan iki, ladjoe roaring panti soeka, pan rikat, goemjah swarane, sawoesira tata lenggah,

siswa H. I. S. ngidoeng samja, geber ngadjeng gja ginoeloeng, katon Goesti Ian sakabat;

Lagja maringken kang Koentji, langen swara boekak swara pan ngrangin ngengreng dadine ; andoedoet, nggoegah. kang manah, lir njipat - njipatana,

Doek nalika waktoe ikoe ; pantes temen loen moemoedja.

W oesnja ika wonten malih, nggih tableau(o) pipindanira Santo Bapa maringak~

makoeta, mring Sri Narendra Karel Agoeng ing kina, malih Santo Bapa lagja

paring berkah mring pra bangsa;

Saderek Darma tan lali

madjeng djoemeneng neng ngarsa, anoelja angandarake

Soegeng Dalem Santo Bapa;

adiling Pasamoewan,

Gandes loewes aloes loeroes, karja rena ingkang mjarsa;

Oeudoerira tinampi soerak woe- rahan,

Rerepen moenja malih;

gja boebar boesekan, sadaja agam- bira,

oelat soemeh, goenem manis,

polatan bingar - sigrak kondoerireki.

Ari soma, poetra alit samja pista, bal- balan gja tinanding,

tan kotjap ramenja ; sore aringgit poerwa.

wedalan ing Kebonsari M. (em) H. (ha)- Wardaja.

loewes-loetjoe atrampil.

Sampoen telas oeloen toetoep atoer koela

Soewawi amoemoedji moegi Hjang Ma Kwasa paring berkah, mring Rama, mrih pandjang joeswanireki berkah mrih hardja,

soemarta kang pinanggih.

C. 0RDEEKA.

PAHARGJAN ING NGAJOGJA.

Watawis kirang 11/ 2 woelan doe- moegi tapoeking dame!, Paus-comi- te Ngajodja sampoen sami dedreg ngrembag bade w ntenipoen pa- hargjan poenika; sami bebah-bebahan pendamelan, soepados sami anin- dakaken bagejanipoen pijambak- pijambak, wonten ingkang kebagejan madjang Gredja, wonten ingkang madjang papan pepanggijan, wonten ingkang kedah ngrembag pasoega- tan, wonten ingkang kabagejan damel sesorah, wonten ingkang ngrembag gangsa, minangka ngra- mekaken pahargjan, ngrembag djoe- roe pasinden langen-swara, ngrem- bag Jenggahan koersi, bangkoe toewin gelaran, Ian teksih wonten malih sanesipoen.

Ngadjengaken kirang

±

6 dinten

Gredja Kanipementstraat toewin ing Kota-baroe sampoen dipoenwiwiti rinengga - rengga saking sekedik.

poenapa malih ing papan pahargjan oegi sampoen winiwitan.

Papan pahargja nkangge sederek

Djawi manggen wonten ing speel- loods Broederan, dene kangge se-

d~rek Welandi wontcn ing Semi- narie.

Doemocgi tapoeking dame! sadaja pakarjan sampoen sami rampoeng boten wonten ingkang ngoetjiwani.

Setoe sonten tanggal 5 Ochtober watawis djam setengah pitoe ing Gredja St. Jozef wonten Lof Ageng mawi pastoor tiga. Swantcning la- ngen swara binaroeng oengeling orgel angrangin, adamel gambira- ning penggalih, anoewoehaken ga- gasan: ,,Saiba ing wekdal poenika Gredja Sint Pieter kados - poendi regengipoen." Tetijang ingkang sami nderek Lot katingal katah, mila inggih saja ngengreng.

Ing Kota Baroe Grectja St. Anto- nius oegi boten kantoen, padjangan sarwa ecti peni, mawa dilah pating krelip lir pendah gebjaring lintang ing wantji daloe. Ingkang merlok- aken nderek Lot Djawi Wlandi oegi katah, sadaja sami ketingal marem lan seneng, anoewoehaken gagasan:

,,Saiba Lof Ageng ing Roem, gek kados-poendi."

Menggah Lof Ageng waoe mawi kaselanan preek ingkang soeraos- ipoen anerangaken loehoering pang- kat rohani, i. p. pangkat ingkang toedjoenipoen soewita dateng ing- kang Maha Gesang. anjingkoer ba- rang kedonjan, roemaket dateng Sang Hjang Hana.

Kadjawi poenika oegi amedaraken panggTloedipoen ingkang Soesanta Paus Pius ping XI dateng kamoer- sidan toewin kaoetamen pantes ki- narja toeladan ing ngakatah.

Dinten Minggoe endjing 6 Octo- ber, ing Oredja St. joesoep boten wonten Mis babar pisan, dene ing Gredja St. Fransiscus wontenipoen Mis djam 9 endjing, kangge njedi- jani para saderek ingkang waoe djam satengah pitoe endjing boten saged nderek Mis Ageng blak-blakan wonten ing speelloods Broederan, ingkang sampoen kasedijanan altar rinengga dening para Zusters, sarwa asri pakirtijanipoen, adamel rese- ping paningal. Langen swaranipoen Broeder sadaja, amewahi regeng lan ngengrenging Koerban Soetji ing wekdal poenika.

Djoeroe laden Koerban Soetji sa- mi boten ngoetjiwani panganggeni- poen toewin wohing pakarjanipoen, mila adamel moenggoeh sanget, toemrap Koerban Soetji endjing poe- nika, kondjoek lngkang Moerbeng Djagad, minangka pakoermatanipoen ingkang soesanta Kandjeng Paus Pius ping XI, djoemeneng Pangen roham sampoen 50 taoen.

Semanten oegi ingkang anglados- saken Koerban Soetji waoe inggih sami toememen Ian mantep, awe- waton ageng ing pangandelipoen dateng Goesti Jesoes, ageng ka- tresnanipoen dateng Ooesti toewin ageng ing pangadjeng-adjenging sih wilasanipoen Goesti ingkang roe- mentah dateng koela sadaja. Ingkang anjaosaken Koerban Soetji pandje- nenganipoen Rama Hagdorn, mawi iflgampingan Imam kalih.

Communiebank ing sangadjenging Altar wonten tiga; ing wiwitaning Koerban Soetji waoe tetijang sadaja sampoen kalilan anampeni Panoeng- gil Soetji, sabab poenapa makaten?

Awit ingkang nderek Koerban Soetji ing wekdal poenika katah sanget, ngantos loeber ing plataraning speel- loods, mengidoel, mengetan toewin mengilen.

Salebeting Koerban Soetji, Salira Dalem sinewaka ing singangsana kantjana, sadaja sami toendoek tjaos soengkem ing ngarsa Dalem akanti oermat ran teroes ing manah; lang- koeng- langkoeng para Imam ingka g ngladosaken Koerban waoe.

Koekoesing doepa koemeloen moemboel ing ngantariksa, mratjih- nani katrimahing kang Koerban.

Watawis djam 8 endjing Koerban Mis Soetji bibaran. Endjing poenika waoe ing Gredja St. Antonius oegi wonten Koerban Soetji ageng - age- ngan kondjoek ing Goesti Allah, minangka tjaos kasoegengan katoer ingkang Soesanta Kangdjeng Paus Pius XL

Para tetijang ingkang nderek Koer- ban Soetji ngantos kekirangan papan.

Langen - swaranipoen sadaja kem- pling-kempling, sami boten angoe- tjiwani; dasar pantjen sampoen di- poen-gladi sajektosan. Sadaja ing- kang katingal ing ngrikoe amewahi dame! ngengrenging pasamoewan, langkoeng-langkoeng prakawis pa- djangan.

Endjing djam setengah sedasa para sederek Djawi (ingkang sam- poen diwasa) sami nglempak wonten ing speelloods Broederan, ndjenengi pahargjan, oeda kawis kakoeng poetri won ten sederek 600 san.

Kadjawi poenika oegi dipoen- rawoehi padoeka Rama Soeperior, Rama Straeter para Praters toewin para Seminaristen, Jan inggih won- ten Welandinipoen sawatawis. Para Rama ing Kampementstraat oegi sami angrawoehi.

Pakempalan kabikak dening sa-

derek Soegiri, pangagenging comite, sarana atoer soegeng rawoeh dateng para Rama toewin para saderek sadaja ingkang sami amerlokaken andjenengi, toemoet-toemoet angra- mekaken paha'rgian poenika akanti renaning penggalih.

Poenapa malih pambikakipoen boten kasoepen mawi anglochoer- aken asma Dalem.

Menggah toedjoeanipoen pahar- gjan poenika boten sanes amoeng atoer panoewoen ing Ooesti Allah, dene koela sadaja sampoen pina- ringan pengageng Rohani ingkang kengi.ng p"initados ing samoedaja- ning dame!, poenapa malih atoer panjoewuen kita dateng ingkang Moerbeng Alam, soepados Bapa- Baboening Pasamoean Soetji, ing- kang sapoenika sampoen 50 taoen djoemeneng Imam, sageda toeloes toewin widada tanpa sekara-kara, angrenggani pradja djasmani toewin rohani, ingkang kradjanipoen won- ten ing Room.

Pangarsaning comite ladjeng nga- toeri para wanita ingkang bade amanembrama. Gangsa moengel gending sesangka angrangin, mak tjles raosipoen loemebet ing ba- loeng soengsoem. Sareng ndoengkap angsal kalih gongan, ladjeng si- narengan swantening para wanita sesarengan, saged angetrepi kados

mestinipoen.

Para prijantoen prija oegi ango- angsaken gambiraning, penggalih, aatjos panembrama m'aWi lagoe ki- nanti Sri widada. Gangsa miwiti sagongan roemijin, woesana ladjeng gerong sareng anoeting gending.

Kapireng ing karna Djawi, we la, gadem sanget.

Sapoen_ika gantos sesorahipoen sdr. Iskak, bab soegeng Dalem ingkang soesanta Kangdjeng Paus Pius ping XI.

Saperangan ingkang ageng seso- rahipoen sdr. Iskak sampoen kapa- tjak ing Swara Tama ngriki tanggal 4 October 1929; pramila koela tam- bahi ingkang perloe-perloe kemawon.

Ingkang Sinoewoen Kangdjeng Santo Bapa Pius ping XI, poenika rama iboenipoen prijantoen ingkang moersid jektos, pramila inggih sam- poen samestinipoen bilih ingkang poetra poenika oegi kagoengan watek kados mekaten.

Poenapa malih anggadahi watek remen sinaoe basa warni-warni, boten kapenggalih babar pisan, bilih sampoen awrat pendamelanipoen.

Djalaran saking poenika kawegi- ganipoen anglangkoengi, pramila pandjenenganipoen ing pakempalan poenapa kemawon tansah katingal montjer sanget.

Saking remenipoen ngoedi basa, poenapa malih remen ngindakaken kawroeh warni-warni, pandjenengan- ipoen angsal titel laureaat ing babagan theologie. Boten antawis dangoe oegi pikantoek malih titel laurcaat ing babagan filosofie, toewin oegi ang- sal titel malih Dr. in de kerkelijke raad. laureaat ateges Doktor.

Dados pandjenenganipoen po~ni­

ka angsal titel Dr. ngantos tiga.

Sadangoenipoen ngasta biblio- theek, boekoe2 ingkang tjap2an tja- tjahipoen qados 250 000 idji, dene ingkang taksih seratan tangan dados 15 000 idji. Semanten poenika pan- djenenganipoen taksih tansah angoedi mindak'poen, ing wasana saged tambah 6000 boekoe i. p. ingkang kaserat mawi basa Arab.

Nalika 15 April 1918 pandje- nenganipoen Mgr. Ratti kawisoeda dening ingkang Sinoewoen Bene- dictus ping XV dados Apostolisch Visitator ing Polen.

Noenggil taoen dawah ing woelan Juni kaangkat Apostolisch Visitator ing Ruslan i. p. ing tanah ingkang tetijangipoen priboemi sengit dateng Agami Katholiek. Saking sengitipoen dateng kaoem Katholiek, tetijang waoe dame! pepetanipoen Goesti nalika taksih timoer, boten sami kasarekaken ing makanan, nanging dipoensoendoeki, kaedegaken ing prapatan minangka pepojokan.

Ewasamanten pandjenenganipoen Mgr. Ratti waoe meksa dipoen- tresnani titijang priboemi ngrikoe, kabekta saking anggenipoen lembah manah toewin awatek sareh.

Katjarijos nalika tindak saking Warschau dateng Liga, ing ngrikoe pinoedjoe won ten geger - gegeran ageng bab sepoer. Saking ramening brontakan pandjenenganipoen daloe poenika boten saged kondoer, na- nging sare ing setatioen wonten ing kamar sripanganti.

Pandjenenganipoen Mgr. Ratti ngoedi sanget dateng adjenging para neneman, soepados kataha ingkang tinimbalan dados Imam.

Nalika tanggal 20 December 1921 tetijang ing Roem sami soengkawa, awit ingkang sinoewoen Kangdjeng Paus Benedictus poepoet joeswa.

Malah boten ngemoengaken tetijang ing Roem, oegi para Katholieken ing saloemahing djagad, sami nde- rek bela soengkawa.

Tanggal 6 Februari 1922 kapilih dados Santo Bapa, adjedjoeloek Ing-

kang Soesanta Kandjeng Paus Pius ping XI, saengga sapriki ngasta poesaraning pradja ing Roem, inggih ratoe djasmani inggih ratoe Rohani.

Djoemeneng Imam wiwit 20 De- cember 1879 docmoegi 1929 sapoe- n ika djangkep 50 taoenip n, sigeg keplok.

Sapoenika ngaso 15 mcnoet.

Baktla ngaso mirengaken muziek sinarengan para zangers Ian zange- rcssen, sadaja gocd gesla;igd. Toe- moenten sesorahipoen saderek Soe- tarna, prakawis lelabetanipoen ing- kang sinoewoen Kangdjeng Paus babagan act e Katholiek.

Babpoenika kaperang dados ti- gang warni:

a. Kandjeng Santo Bapa kalijan actie Katholiek.

b. Kandjeng Santo Bapa kalijan tentreming djagad.

c. Kangdjeng Santo Bapa kalijan Missie.

Bab ingkang kapisan K. S. B.

kalijan actie Katholiek.

Menggah wontening djagad sa- poenika saja dangoe saja ambeboe- tek kanjataan ing saLebeting Agama, kasoesilan inggih saja bobrok. Ing ngrika-ngriki kepireng pasambat ke- kirangan Imam, mila tetijang Kth.

kedah ambijantoe actie Katholiek.

Ngengeti kekirangan poenika, keplok sanget kalijan toedjoeaning v. Lith- sticht' g, toemoet - toemoet ngren- tjangf adeging missie. Actie Kath.- Sociaal kedah boten lalawanan, ke- dah pisah kalijan Actie - Katholiek- politiek, awit sakalih - kalihipoen pantjen becta ingkang sinedya. Actie Kath. Sociaal poenika dados sako- lahanipoen aclie kath. politiek. Sa- derengipoen madjeng wonten ka- langan politiek, tijang Kath. wonten Kath. soc. actie kedah katingal sam- poen santosa Katholiek-ipoen, sam- poen damang dateng dadasar-dada- sar Kath. enz.

Actie Katholiek Sociaal mekaten kedah boten nilar pangagenging Pa- samoean Soetji, ewasemanten pa- noentoening actie Katholiek wonten oegi ingkang boten anglegewa we- waton poenika.

Nawala Dalem nerangaken, bilih Kath. Soc. actie boten kepareng parepatan, manawi boten kadjene- ngan Imam, Embaning pakempalan.

Nawala Dalem oegi ngendikaka- ken, actie Kath. kedah ambangoen sarta njampoernakaken tijang ing babagan ngibadah, inggih ing Agama, inggih ing prakawis anggenipoen dados kawoela, sarana ngiseni ka- wroeh Ian moelang kaoetamen.

Bab ingkang kaping kalih K. S.

Bapa kalijan tentreming djagad.

Nawala Dalem K. S. B. Pius XI ngandikakaken, ,,margi manoengsa sami saja nebihi lngkang Darnel Gesang, mila tentreming djagad ing- gih saja boten wonten.' Tansah wonten pasoelajan ingkang ing tem- be wingkingipoen ndadosaken pe- perangan. Dawoehing kitab Soetji:

,,Sapa sing ngontjati Pangeran ba- kal diloeloeh."

Goesti jesoes ngandika: ,,Tanpa lngsoen sira ora bisa nglakoni apa- apa."

Nawala Dalem K. S. Bapa Pius XI oegi anerangaken, bilih katen- tremaning djagad kedah kaoedi sa- king lebet (soekma) roemijin i. p.

aloesing beboeden, saening wewa- tekan Ian kasoesilan.

Sadaja waoe mawi adedasar tres- na ing sesami, ngarah rahadjenging oemoem boten awatek egoisme. Ka- dos pangandikanipoen Goesti sara- na kekantjingan roedira Dal em: ,,Si- ra padaa tresna-tinresnan kaja eng- goningsoen nresnani sira.

Inggih sedaja dawoeh ing nging- gil poenika minangka margi kangge madosi katentremaning djagad.

Bab ingkang kaping tiga:

K. S. Bapa kalijan Missie.

Pandjenenganipoen Ingkang Si- noewoen K. S. Bapa Pius XI tansah menggalih kawontenanipoen missie, sageda saja dipoensoemerepi Ian dipoenbetahi ing ngakatah.

Saking sangeting menggalih mis- sie, ingkang Sinoewoen ngawonten- aken missie - tentoonstelling, nalika taoen 1925; taoen poenika ngiras katetepaken dados taoen soetji. Da- dos taoen poenika prasasat mi- nangka kangge propaganda missie.

Nawala Dalem njebataken, ,,bilih sarana Imam priboemi, saged saja wijar tebaning missie, lan Imam pri- boemi waoe boten bade kabeda ka- lijan Imam saking Eropa." Djalaran saking poenika ingkang Sinoewoen mbenoem Imam priboemi dados Bis- kop ing tanah Tjina, Djepang Ian ing Hindoe. Poenika amratandani Pasamoean Katolik boten ambedak- aken bangsa; boten dados pirantos- ing pradja sanes,kados pandakwaning mengsah - mengsahipoen Katholiek.

Kadjawi poenika ingkang Sinoe- woen K. S. Bapa ~ius XI jasa sem- bahjangan ingkang oedjoebipocn kangge adjenging missie i. p. apos- tolaat des gebeds. Poenapa malih oegi jasa Ngahad-mis ie i.p. dawah dinten Ngahad sangadj nging leres Ngahad wel<asaning woelan Octo-

ber. Malih jasa: bureau pekabaran ingkang soeka pawarta dateng mis- sie i. p. Argentia Fi des.

Wasana sigeg ladjeng keplok.

Watawis djam 12 pahargjan ka- toctoep, mawi angloehoeraken Goes- ti, toewin mawi atoer panoewoen dateng para tamoc, Ian nderekaken soegeng tindak.

Sontenipoen dinten Ngahad 6 Oc- tober ing Semenarie Kota Baroe oegi wonten pahargjan wiwit djam 8 telasipoen watawis djam setengah kalih welas, kangge para Welandi.

Ingkang angrawoehi pepak sanget, pengageng College Kota Baroe toe- win Kampementstraat sadaja sami amerlokaken, poenapa malih para Welandi oegi katah ingkang rawoeh.

Ingkang sesorah bab babadipoen lngkang sinoewoen K. S. Bapa Pius XI, toewan v. Dijk. Dene toewan Rietveld ingkang sesorah bab actie Katholiek.

Kadjawi poenika oegi kaselanan menjanjijan - menjanjijan toewin se- sorahipoen njonjah Schmutzer sa- daja ketingal asri Ian regeng, poe- napa malih sadaja padjanganipoen oegi damel moenggoehing pasa- moean.

Dinten Senen 7 October wantji endjing djam 7, sadaja moerid Ki- doel Lodji, Koemendaman, Irobra- djan, Gowongan, Gajam, Kambing miwah zusteran sadaja

+

wonten

3000, sami nderek Mis ing gre- dja St. Joesoep, sagolong-sagolong manoet papan ingkang sampoen di- poen tengeri. Nengah-nengahi Mis Ageng wonten preek, ingkang soe- raosipoen anerangaken pangoewaos- ipoen K. S. Bapa poenika inggih djasmani inggih rohani.

Ingkang Sinoewoen K. S. Bapa djoemeneng Ratoening Ratoe, sabab ingkang Sinoewoen ngagem makoe- ta soengsoen tiga. Ing donja ngri- ki makoetaning para ratoe ingkang katah pijambak namoeng soengsoen kalih.

Manawi nitik pangoewaosing, bo- ten ngemoengaken mengagengi kra- djan Vatikaan, malah pangoewaos- ipoen nglandjak doemoegi Swarga, neraka toewin latoe pangresikan.

Para lare sedaja kadawoehan njem- bahjangaken Ingkang Sinoewoen, soepados toeloes widada ngereh pradja Vaticaan toewin angereh ti- jang sadjagad pinaringana katen- treman sedjatos.

Bakda Mis Ageng ladjeng biba- ran oeroet katjang ngalih - ngalih, ingkang !are estri dateng Zusteran, ingkang djaler dateng Broederan, wonten djawi sami njepeng gende- ra djene petak, mlampah sekawan-.

sekawan kairid goeroenipoen pi- jam bak-pijambak.

Doemoegi ing ngr:ikoe sami ang- sal tetedan warni-warni, watawis setengah sanga sami ningali soe- lapan ngantos djam 11 siang, woe- sana ladjeng bibaran.

Ing Gredja St. Antonius endjing djam 7 ingkang sami nderek Mis Ageng para sinjo-sinjo toewin no- niek-noniek, Ian moerid Djawi sa- king Kalasan, Bantool toewin sa- nesipoen, saengga Gredjanipoen ke- bak mentjep-mentjep.

Nengah-nangahi Mis ageng oegi wonten sesorah. Sararampoenging Mis sadaja para moerid sami ka- dawoehan dateng seminarie, per- los neda sarapan sesarengan sa- goeroenipoen pisan. Sekedap eng- kas wonten tetingalan soelapan bo- ten kirang angresepaken. Watawis djam 12 sijang bibaran.

l. jadiran.

PAHARGJAN ING SALATIGA.

Nalika Ngahad tg. 6 Oct. kapeng- ker poenika para saderke Kath. ing Salatiga sami bingah-bingah me- ngeti 50 taoenanipoen Rama kita Pius XI, anggenipoen ngasta Imam.

Bakda Lof sadaja saderek Kath.

Djawi Welandi sami ngempal won- ten ing Frobelschool Zusteran, ing- kang pinadjang sae mawi boeket lan portretipoen Santo Rama.

Sinaosa saderek Djawi Kath. ing Salatiga dereng katah tjatjahipoen, nanging boten poeroen kantoen ka- Jijan saderek Welandi, Jan oegi toe- moet ngramekaken pahargjan sarana oeroen voordracht Jan tembang.

Ing sonten kasebat karamejan a- woedjoed menjanjian welandi wer- ni-werni, mawi binaroeng ing piano, toewin lezingipoen toewan Sijberg bab ,, Pausdom."

Saderek R. Th. Sardjono oegi me- dar sabda, njarijosaken kawontenan Ian kamadjenganipoen missie ing tanah Djawi, wiwit moelaboekani- poen Padoeka Rama Van Lith tjakal bakal ngantos wontenipoen sapoe- nika, kita Kath. Djawi nggadahi je- jasan werni-werni, kadosta: pakem- palan politiek Ian sociaal, Wanita Katholiek, Roekti Woeri 0. L. Mij, koran Swara Tama Ian Soeara Ka- tholiek, Van Lith-stichting (Ian toe- djoenipoen) lsp. Ing rikoe saderek Welandi katingal tjingak Ian goemoen

Referensi

Dokumen terkait

В частности, скрининг для выявления неалкогольной жировой болезни печени НАЖБП в группах риска следует проводить в соответствии с имеющимися ресурсами с учётом возможностей националь-