بر اساس Q و RMR رابطه ای جدید بين سيستمهای طبقهبندی نتایج ارائه شده از آنها در نقاط مختلف دنيا

(1)





OHN10103640480

متسيس نيب دیدج یا هطبار هقبط یاه

یدنب و RMR

ساسا رب Q

نآ زا هدش هئارا جیاتن ايند فلتخم طاقن رد اه

یرای نیدلا ثایغ

،

1

یدهده میرم

2

-

1

دحاو ،یملاسا دازآ هاگشناد ،یپ و کاخ دشرا یسانشراک یوجشناد فجن

دابآ

2 - هاگشناد ،نارمع هدکشناد رایداتسا فجن دحاو ،یملاسا دازآ

دابآ



[email protected] هصلاخ

شور هقبط فلتخم یاه یگتسويپان طیارش هک ليلد نیا هب ،گنس یسدنهم یدنب

یاه

هدوت هنوگ هب ار گنس یم ظاحل دوخ یهدزايتما رد یا

ناونع هب هراومه ،دننک

هزاس یحارط ساسا و هیاپ نينچ رد اه

طيحم زا .تسا هدوب هدافتسا دروم ییاه

شور نیرتدربراک رپ هلمج هقبط یاه

یم گنس یسدنهم یدنب هدر هب ناوت

یدنب یاه و Q

هقبط نیا ریداقم بسانم نييعت و یبایزرا یارب .درک هراشا RMR یدنب

ماجنا ،اه

نيمز تاعلاطم مدع ليلد هب ،دراوم یخرب رد .تسا یرورض یکينکتوئژ و یسانش

طم یگتسبمه و طباور ،یفاک تاعلا متسيس نيب بسانم یاه

هقبط یاه ،گنس یدنب

قيقد نيمخت یارب هدوت طیارشرت

یم ،گنس نیا زا .دريگ رارق هدافتسا دروم دناوت

-

هقبط متسيس ود نیا نيب بسانم طباور هئارا هراومه ور نيققحم هجوت دروم یدنب

هراشا نمض قيقحت نیا رد .تسا هدوب فلتخم یا

هدر هب یدنب

یاه و Q

و ،RMR

یگتسبمه رب یرورم نينچمه نآ نيب هدش هئارا یاه

کناب زا هدافتسااب ،اه

و ،ايند فلتخم طاقن رد هدش هئارا ربتعم تلااقم زا هدش یروآدرگ تاعلاطا نآ یوررب هتفرگ تروص یرامآ تايلمع نينچمه بیرض اب دیدج هطبار کی ،اه

يس ود نیا نيب ،بسانم یگتسبمه .تسا هدش یفرعم یدنب هقبط متس

:يدیلک تاملک هدوت

،گنس ،Q

هقبط ،یگتسبمه ،RMR یدنب

1 . همدقم رد هک یرافح اب ای و ،نيمز حطس یور رب ای بلغا یسدنهم یاه هزاس زا یرايسب اه هزاس نیا لاومعم .دنوش یم انب نيمز نورد دريگ یم تروص ینيمز ریز یاه طيحم رايسب لامتحا هب و هزرد نودب یاه گنس لماش ،یگنس یاه طيحم اب سامت رد دایز

هدوت گنس هزرد یاه یم راد

نیا زا .دنشاب نويسادنف یداصتقا و نمیا یحارط یارب ور

-

هزاس نیا یاه یارب بسانم یرادهگن متسيس و یرافح شور هئارا روط نيمه و اه

لنوت ريظن ینيمزریز یاهاضف ايصوصخ زا بسانم یبایزرا ،اه

و یلکشرييغت راتفر ،ت

شنت تحت ،دوجوم یگنس طيحم یتمواقم هار زا یکی .تسا یرورض و مزلا ،هدراو یاه

یاه

تسد هدوت تايصوصخ هب یبای گنس

یحارط تهج اه و یليلحت ،یبرجت یحارط( یسدنهم یاه

شور زا هدافتسا ،)یددع هقبط فلتخم یاه

هدوت یدنب یم گنس

دشاب 1[ .]

هقبط هب ،گنس یدنب ،ینيمزریز یاهاضف یارب یرادهگن متسيس یحارط رد هژیو

ناوختسا یحارط یلصا یدنب

هئارا لوادج هب هجوت اب و هداد ليکشت ار یبرجت یاه

نآ زا هدش یکيناکموئژ یاهرتماراپ هبساحم یارب دوجوم یبرجت طباور نينچمه و اه

هدوت هداد هدننک نيمات ،گنس یحارط یارب بسانم یاه

یليلحت یاه یم یددع و

-

دنشاب 2[

.]

نیا زا یدنب هقبط ور

هدرتسگ روط هب گنس یسدنهم یاه هيلوا لحارم رد یا

یم رارق هدافتسا دروم یحارط یم دنوش هتفرگ راک هب حيحص روط هب رگا و دنريگ

-

هدوت یرادیاپ نيمخت یارب یدنمناوت رازبا دناوت یرادهگن متسيس هئارا ،گنس

دشرا یسانشراک یوجشناد1

،یپ و کاخ یملاسا دازآ هاگشناد

، دابآ فجن دحاو

فجن دحاو ،یملاسا دازآ هاگشناد ،نارمع هدکشناد رایداتسا 2

دابآ

(2)





ینيمزریز یاهاضف یارب بسانم شيپ نينچمه و

هدوت یراتفر تايصوصخ ینيب گنس

دشاب 3[ .]

هقبط نايم زا یدنب

هقبط ،هدش هئارا یاه یاراد و عماج هک تسا نآ بسانم یدنب

گنس عاونا مامت ینعی ،دشاب ییاراک تيمک ندوب یقطنم و دوش لماش ار اه

و نآ یاه

نآ ندوب ساسح هقبط تقد رد اه

نآ زا ینف فادها دروآرب و یدنب هقبط

لباق یدنب

هزادنا ناکما و هدوب لوبق تيمک یکیژولونکت و یداصتقا یريگ

رد زاين دروم یاه

[دشاب دوجوم یحارط 4

نآ زا نينچمه .]

هقبط موهفم هک اج لاماک گنس یسدنهم یدنب

متسيس ،هژورپ کی هيلوا لحارم رد ،تسين حضاو هقبط یاه

نآ رد هک یدنب یبایزرا اه

هدوت زا هی طيحم گنس

یم ماجنا یمک تروص یم ،دريگ

هئارا یارب یديفم شور دناوت

دشاب رظن دروم هژورپ زا هيلوا حرط کی 1[

] نیا زا . رکذ دراوم هب هجوت اب ور

هدوت راتفر یور رب راذگرثا و مهم تايصوصخ هک نیا ليلد هب و ،هدش گنس

رد اه

متسيس هقبط یاه گنس یدنب

و Q RMR تسا هدش هتفرگ رظن رد 5[

] متسيس ود نیا .

هدر هدرتسگ روط هب یدنب یم رارق هدافتسا دروم گنس یسدنهم رد یا

نیا .دنريگ

متسيس یهجوت لیاق یایازم زا ینيمزریز یاهاضف و لنوت ناحارط یارب یدنب هدر یاه

لنوت رد عيسو روط هب تسا هدش ثعاب هک تسا رادروخرب نآ زا یزاس

ددرگ هدافتسا اه

3[ .]

سيسزا مادک ره مت

هقبط یاه Q یدنب

RMR و ليکشت راذگ رثا رتماراپ دنچ زا ،

یم ار اهرتماراپ نیا .دنوش یم ميسقت یحوطس هب کی ره هک هدش هعومجم اب ناوت

یا

رتماراپ رادقم هک نیا هب هجوت اب و دز نيمخت یهاگشیامزآ و ییارحص تايلمع زا یم رارق یحطس هچ رد رظن دروم عت نآ هب زايتما کی دريگ

یم قل تیاهن رد .دريگ

هدوت ییاهن زايتما و هدش عمج مه اب رثوم یاهرتماراپ همه تازايتما رد گنس

یم تسد هب رظن دروم متسيس هدوت زا یفيک یبایزرا هک دیآ

صاوخ و هقطنم گنس

هژورپ بلغا رد .دراد یگتسب زايتما نیا هب ،نآ یکيناکموئژ نيمز تاعلاطم اب اه

-

طا ،یکينکتوئژ و یسانش عمج رظن دروم یاهرتماراپ نييعت یارب مزلا تاعلا

یم یروآ -

هداد دوبمک ليلد هب یهاگ اما .دوش هدوت یبایزرا ناکما ،اه

متسيس ود ره رد گنس

هدر مه و طباور یطیارش نينچ رد .درادن دوجو یدنب یگتسب

ود نیا نيب بسانم یاه

هقبط هقبط هيقب و( یدنب یدنب

هدوت یاه یم ،)گنس

ب دناوت نمض و هدوب ديفم رايس

هدوت تيعضو زا بسانم یبایزرا دهاوخ نمیا و یداصتقا یحرط هئارا هب رجنم ،گنس

ناشیاهراک رد یضایر طباور زا هک دنتسه قاتشم بلغا ناسدنهم ،هولاع هب .دش دننک هدافتسا اب ات

تیدودحم دنوشن وربور یلمع یاهراک هب طوبرم یاه

6[ ] مه . نينچ

ب طباور فیرعت اب هدر متسيس ود ني

یم ،یدنب تمسق ناوت

هب ار هژورپ هدش ماجنا یاه

نآ تحص زا و ،لرتنک هنازور روط یرتشيب نانيمطا اب و هدومن لصاح نانيمطا اه

متسيس باختنا هب تبسن دنیامن مادقا صاخ طیارش رد تقوم یرادهگن یاه

7[ ] .

یتااعلاطا کناب زا هدافتسا اب هک هدیدرگ یعس قيقحت نیا رد زا هداش هايهت

هلاقم

،فلتخم یاهروشک رد هدش رشتنم یاه نآ رد هک

متسيس ود زا اه هقبط

یدنب و RMR

هدوت تيفيک نييعت یارب Q گنس

هطبار ،هدش هدافتسا اه ماه بیراض اب دیدج یا

یگتاسب

هقبط متسيس ود نیا نيب بسانم شور ود هاب هراشا نمض همادا رد .ددرگ هئارا یدنب

یدنب هقبط و RMR

مه و طباور رب یرورم اب ،Q یگتسب

ود نایا نيب نونکات هک ییاه

هداد یور رب یرامآ تايلمع ماجنا اب ،هدیدرگ هئارا متسيس هاطبار کای دوجوم یاه

متسيس نيب دیدج هقبط یاه

.دیدرگ دهاوخ هئارا فوصوم یدنب

2 . هقبط هدوت زایتما یدنب ( گنس

)RMR

هدر هدوت یدنب گنس

لاس رد یکسواينب طسوت راب نيلوا یارب RMR 1973

هئارا هدش

8[ ] لنوت رد یو تايبرجت رب ینتبم هک ، مک یاه

رفح قمع گنس رد هدش

یبوسر یاه

تسا 9،10[ ] رب . ساسا نیا هقبط

،یدنب یم

ناوت نامز یرادیاپ

،هدش یرافح یاضف تاصخشم

یکيناکم هدوت

،یگنس یاه و عون

رادقم لئاح

دروم زاين عطقم لنوت ار هب روط یبیرقت

یبایزرا رک

د . رد هخسن نيلوا و لنوت زا رادیاپ لوط یبایزرا ناکما ، ،RMR

زرم و لنوت هنيس نيب هلصاف( هدشن بصن نآ یرادهگن متسيس هک ینيمزریز یاهاضف )هدش بصن نآ یرادهگن متسيس هک لنوت زا یعطقم یارب

گنس و سر یواح یبوسر یاه

و بآ ضرعم رد هک ليش ندش کشخ و رت

دراد رارق یلاوتم یاه

، تشاد دوجو 11[

] و

.دوب راذگرثا رتماراپ تشه یاراد لاس رد 1974

هدر نیا یکسواينب نيلوا و هداد رارق ددجم یسررب دروم ار یدنب

یگدشزاب و موادت ،یگزاوه یاهرتماراپ نآ رد هک درک یفرعم ار نآ یحلاصا هخسن یگتسويپان راپ کی ناونع تحت ،اه

یگتسويپان طیارش مان هب هناگادج رتما نايب اه

(3)





تفرگ تروص یتارييغت زين اهزرم رد و دیدرگ 12[

.]

رتماراپ دادعت ور نیا زا اه

لاس رد .تفای شهاک ددع شش هب تشه زا 1976

نیا رد یکسواينب طسوت یتاحلاصا زين

هدر متسيس مهم زا هک دیدرگ ماجنا یدنب

نآ نیرت یم اه

هئرا هب ناوت یرادهگن متسيس

لنوت یارب هناهد اب یبسا لعن یاه

10 چيپ لوط و تیرکتاش تماخض رد شهاک ،یرتم

گنس زا لوا هقبط گنس هدوت هب طوبرم زايتما رييغت و ،اه 100

91- 100 هب 81- ار

یم زين درب مان ناوت

13[ ] یور رب یدعب ینيبزاب . لاس رد ،RMR

1979 و تفرگ تروص

یارش رد یتارييغت نآ یط یگتسويپان ط

یارب حلاصا بیرض و لامعا ینيمزریز بآ و اه

یگتسويپان تهج لنوت رد

یپ ،اه یناوريش و اه

دش یفرعم اه 14[

] لاس رد . اب دعب یاه

فارگ هئارا هلصاف و موادت یاهرتماراپ فيصوت و یليمکت یاه

،یگتسويپان یراد

نآ یهدزايتما و ،یگدزاوه هجرد و یگدش رپ ،یربز سا رب اه

سا تاحلاصا نیرخآ ISRM

هدر نیا یور رب دش ماجنا یدنب

15[ ] لاس رد نآ یحلاصا هخسن نیرخآ تیاهن رد . 1989

دیدرگ هئرا رب ینتبم هک

6 یم رتماراپ هصلاخ هک دشاب

زا یا لودج رد نآ تايئزج

1

تسا هدش هداد ناشن 16[

] هدر نیا رد . هدوت یدنب

هدش ميسقت یلک هقبط جنپ هب گنس

فيک هک هجوت اب هجوت اب تیاهن رد .تسا ريغتم بوخ یليخ ات فيعض یليخ زا نآ تي

ددع هب هئارا یاهرادومن و یبرجت طباور ،لوادج زا هدافتسا اب و ییاهن RMR

یم هدش هدوت یکيناکموئژ صاوخ و تيفيک زا یبسانم یبایزرا ناوت

و یرادیاپ ،گنس

... و ینيمزریز یاهاضف یارب مزلا یرادهگن متسيس .داد ماجنا

1 لودج - هصلاخ زا یا هقبط متسیس تایئزج یدنب

RMR

رتماراپ فیصوت هدودحم

زایتما Rbs

سیدنا(یروحم کت یراشف تمواقم هطقن راب

)یا 0 -15

RRQD RQD 3 -20

Rdj اهیگتسويپان یراد هلصاف 5 -20 Rcj اهیگتسويپان طیارش 0 -30 Rw ینيمزریز بآ طیارش 0 -15 Roj اههزرد تهج لیدعت 0 -) -60(

RMR

هدوت زايتما

گنس 0 -100

RQD dj w c

s oj

b j

R

R  R R R R

3 . هقبط لنوت تیفیک صخاش یدنب ( ینز

)Q

متسيس هقبط یارب لاوصا ،Q

هدوت یدنب کی هئارا نآ یلصا فده هک ،هدش هئارا گنس

رد هک تسا ینيمزریز یاضف ای لنوت یارب بسانم یرادهگن متسيس دروم یگنس طيحم

یم رفح رظن ددرگ

6[ ] هدر متسيس نیا . لاس رد راب نيلوا یارب یدنب

1974 نتراب طسوت

یط و یفرعم ناراکمه و 30

هعسوت و حلاصا هنيمز رد یددعتم تلااقم هتشذگ لاس

هقبط متسيس نیا زا هدافتسا نیا رد هدش رشتنم تاحلاصا .تسا هدیدرگ هئارا یدنب

ا طسوت بلغا تلااقم ژورن کينکتوئژ هسسوم نانکراک رگید و شور نیا ناگدننک هئار

( .تسا هتفرگ تروص ،)NGI لاس رد شور نیا هعسوت هنيمز رد قيقحت نيلوا 1977

ناراکمه و نتراب طسوت

هراوید یارب تقوم یرادهگن متسيس نيمخت نآ یط و تفرگ تروص هئارا لنوت یاه

دش 17[ ] لاس رد نوارب و کوه . 1980

ماراپ نوارب و کوه یگتخيسگ رايعم یدورو یاهرت

متسيس زا هدافتسا اب ار دندز نيمخت Q

18[ ] لاس رد . 1988

هدش هداس رادومن نيلوا

دش هئارا و ميسرت گنس یرادهگن متسيس نيمخت یارب 19[

] ( تزول . 1990

هوحن ،)

درک یفرعم ار کچوک و فيعض یگنس یحاون یرادهگن 20[

] لاس رد همادا رد . 1992

،

راب دربراک بيترت هب ،ناراکمه و گنيس و ،ناراکمه و نت لنوت شور رد Q

ینز

( یژورن دنداد رارق یسررب دروم ار یگدش هل نيمخت و )NMT

21[ 22 ، ] فلاخ رب .

هدر متسيس هدوت زايتما یدنب

( گنس لاس نامه زا هک ،)RMR

،هئارا زا دعب تسخن یاه

هدر ،تفرگ تروص متسيس لصا رد یتارييغت یدنب

لنوت تيفيک صخاش ( ینز

تابث زا )Q

(4)





لاس رد و هدوب رادروخرب یرتشيب 1993

اب متسيس نیا حلاصا نيلوا یقيقحت رد

ریداقم یئزج تارييغت مه قيقحت نیا رد .تفرگ تروص SRF

شور درباک نينچ یاه

هدر زا هدافتسا اب یگنس فيعض یحاون یارب یتاحلاصا و گنس رتدیدج یرادهگن یدنب

دیدرگ هئارا Q 23[

] ( نتراب دعب لاس ود . 1995

ريثات یور رب هک یسررب اب ،)

هدوت ندرک لدم رب هزرد تايصوصخ گنس

هزرد یاه رادقم ،داد ماجنا راد

QC

هک ار

دومن نييعت تسا یراشف تمواقم نييعت رد نآ دربراک 24[

.]

( تزول 1997

یاهدربراک ،)

متسيس یلمع روم لنوت یرافح تايلمع یط ار Q

داد رارق یبایزرا د 25[

] همادا رد .

( نتراب 1999

هدر نیا زا هدافتسا اب ،) نيشام ییاراک نيمخت هب یدنب

یرافح یاه

( لنوت و هتخادرپ )TBM

QTBM

دومن یفرعم نآ یارب ار 26[

] لاس رد . زين دعب یاه

نييعت یارب و هتفرگ تروص یددعتم تاقيقحت شور نیا زا هدافتسا هعسوت تهج م تايصوصخ هدوت توافت

هدر متسيس هیاپ رب یدایز یبرجت طباور یگنس یاه یدنب

Q

هقبط ناونع تحت هزورما هک هچنآ .تسا هدش هئارا یدنب

رارق هدافتسا دروم Q

یم کولب یبسن هزادنا ،زا دنترابع هک نيمز مهم رتماراپ هس زا تسا یعبات ،دريگ -

کولب نيب یشرب تمواقم ، گنس یاه شنت و گنس یاه

اه رثوم ی 27[

.]

هصلاخ هقبط نیا هب طوبرم تايئزج زا یا لودج رد یدنب

2 رد .تسا هدش هئارا

هدر نیا هدوت یدنب

قوف زا نآ تيفيک هک هدش ميسقت یلک هقبط هن هب گنس هداعلا

قوف ات فيعض ددع هب هجوت اب تیاهن رد .تسا ريغتم بوخ هداعلا

اب و ییاهن Q

یبرجت طباور ،لوادج زا هدافتسا یم هدش هئارا یاهرادومن و

یبسانم یبایزرا ناوت

هدوت یکيناکموئژ صاوخ و تيفيک زا یارب مزلا یرادهگن متسيس و یرادیاپ ،گنس

.داد ماجنا ... و ینيمزریز یاهاضف

لودج 2 - هقبط هب طوبرم تایئزج یدنب

Q

رتماراپ فیصوت هدودحم لصاح ترابع ترابع فیصوت

RQD گنسهدوت تيفيک صخاش 10 -100

N

RQD J

یبسن هزادنا کولب گنس یاه Jn اههزرد هتسد دادعت 0/5 -20

Jr اههزرد یربز صخاش 0/5 -4

r a

J J

یشرب تمواقم کولب نيب یاه

گنس Ja اههزرد بیرخت ددع 0/75 -20

Jw بآ دوجو تلع هب شهاک روتکاف هزرد رد

اه 0/05 -1

Jw

SRF

شنت رثوم SRF شنت طیارش یارب شهاک روتکاف

صاخ 0/5 -20

Q ینزلنوت تيفيک صخاش 0/001 -1000 ^r ^w

N a

J J RQD

J J SRF

 

4 . هطبار نیب

و RMR Q

نامه نآ زا ،دش هراشا لابق هکروط هدر متسيس ود هک اج

زا ،یسررب دروم یدنب -شور

هدوت تايصوصخ یبایزرا رد دربراکرپ یاه گنس

هزاس نابزيم یاه یم یسدنهم یاه

،دنشاب

نآ نيب لااب تقد اب طباور هئارا هراومه شهوژپ زا یشخب ناونع هب ،اه

یسدنهم یاه

صخاش نيب نونکات یددعتم طباور اتسار نیا رد .تسا هدوب حرطم هنيمز نیا رد هدوت تيفيک هدوت زايتما و گنس

یلک لکش زا طباور نیا رثکا .تسا هدش فیرعت گنس

RMR  ALn Q  B

بیرض نآ رد هک ،دننک یم یوريپ نيب ،A

5 یلا 15 تباث و ،B

هدودحم رد 35

یلا 60 دنريغتم 28[

] . رد هليسو هب نيققحم زين یدودعم دراوم

هدر ود نیا نيب رگید یعباوت هدرک رارقرب هطبار یدنب

یخرب .دنا هک ار یطباور زا

هدش هئارا نونکات لودج رد

3 .تسا هدش هداد ناشن

زا شيب ،قيقحت نیا رد 200

هب طوبرم هداد و Q

یسررب زا هک ،RMR ماجنا یاه

هدوت یور رب هدش گنس

یاه 173 هژورپ رد ،فلتخم هاگتسیا رد و تشادرب ینارمع یاه

ت یتاعلاطا کناب کی ،دوب هدش رشتنم ربتعم تلااقم نآ زا .دیدرگ هيه

رثکا هک اج

هدر متسيس ود نیا نيب هدش هئارا عباوت و هدوب یمتیراگل تروص هب ،نونک ات یدنب

مک رايسب هلمج دنچ عباوت هژیو هب ،رگید عباوت زا رت

تهج ،لااب تاجرد اب یا

نآ نيب هطبار یرارقرب دنچ ،یطخ ،ییامن عباوت فلتخم تلااح ،هدش هدافتسا اه

(5)





هلمج رد یا تهج ،یناوت و یمتیراگل عباوت نينچمه ،شش و جنپ ،راهچ ،هس ،ود هج

هدر نیا ریداقم نيب دوجوم طباور یسررب لکش هک تفرگ رارق هدافتسا دروم یدنب

نآ یلک لودج رد اه

4 یسررب نیا جیاتن .تسا هدش هئارا لکش یاهرادومن رد اه

یاه

1( ( یلا ) 9

لودج رد هدمآ تسدب عباوت و ) 5

.تسا هدش هئارا

لودج 3 - هدر متسیس ود نیب هدش هئارا طباور رب یرورم یدنب

و RMR Q

هطبار -مه بیرض

(یگتسب R2

)

دادعت هداد

اه ناکم هئارا

هدنهد عجرم

1 RMR9Ln Q44 _0.770 111

هعلاطم یدروم

....

.

Bieniawski, 1976 ]29[

2 RMR5.9Ln Q43 _0.810 ... .... Rutledge &

Perston, 1978 ]30[

3 RMR5.4Ln Q55.2 0.550 .... ... Moreno

,1980 ]31[ 4 RMR5Ln Q60.8

- گدنکارپ

دایزی

28

قیرفآ یا یبونج

Cameron et al, 1981 ]32[

5 RMR10.53Ln Q41.83 _0.66 75 ناپسا

ای

Abad et al., 1984 ]33[ 6 RMR6.58Ln Q50 ... ^.... ^نپاژ Barton,1995 ]34[

7 RMR7Ln Q36 ... 30 هيکرت Tughrul,1998 ]35[

8 RMR15.5Ln Q39.7 0.846 23 تسبرع

نا Osman, 2010 ]36[

9 RMR35.632Q^0.2571 0.481

60 اپسا

اين

Castro Frenzo et al.

2010

37[ ]

10 RMR13.393.Q22.024 0.436

11 _RMR__21.604._e^0.4753^Q _0.369

12

5.6626. 2 22.727.

19.689

RMR  Q  Q

 ^0.461

13

3 2

18.096. 52.766.

53.167. 15.373

RMR Q Q

Q

 

  ^0.473

14

4 3

2

20.965 92.506 135.04 83.903 12.5

RMR Q Q

Q Q

  

   ^0.485

15 RMR6.6535.Ln Q35.533 _0.493

هداد یاه هب طوبرم

14 هژورپ

اریا ن

Laderian &

abaspoor, 2012

1[ ]

16 RMR45.5.e^0.008^Q ^0.380

17 RMR0.509.Q47.09 0.495

18 RMR 0.005.Q²1.Q44.58 0.634

19 RMR8.15.Ln Q44.88 0.859

20 _RMR__42.87._Q^0.162 _0.866

4لودج - هدر ود نیب طباور نییعت یارب هدافتسا دروم عباوت یدنب

و RMR Q

فیدر عبات یلک لکش عبات عون

1 .

. ^{b Q}

RMRa e ^ییامن

(6)





2 RMRa Q. b ^یطخ

3 6 5 4 3 2

a. b. + c. d. e. f. g

RMR  Q  Q Q  Q  Q  Q  ود هجرد یا^{هلمج دنچ} شش یلا

4 RMRa Ln Q. ( )b ^{یمتیراگل}

5 RMRa Q. ^b ^یناوت

1 لکش - هدر متسیس ود نیب دوجوم ییامن عبات رادومن یدنب

و RMR Q

2 لکش - هدر متسیس ود نیب دوجوم یطخ عبات رادومن یدنب

و RMR Q

3لکش - هدر متسیس ود نیب دوجوم یمتیراگل عبات رادومن یدنب

و RMR Q

RMR = 37.069e^0.0455Q R² = 0.4746

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

0 5 10 15 20 25

RMR

Q

RMR = 2.0983Q + 39.216 R² = 0.5987

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

0 5 10 15 20 25

RMR

Q

RMR = 7.0453 Ln(Q) + 46.027 R² = 0.7942

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

0 5 10 15 20 25

RMR

Q

(7)





4لکش - هلمج دنچ عبات رادومن هدر متسیس ود نیب دوجوم مود هجرد یا

یدنب و RMR

Q

5لکش - هلمج دنچ عبات رادومن موس هجرد یا

هدر متسیس ود نیب دوجوم یدنب

و RMR Q

6لکش - هلمج دنچ عبات رادومن هدر متسیس ود نیب دوجوم مراهچ هجرد یا

Q

RMR = -0.1718 Q²+ 5.0646 Q + 33.345 R² = 0.7286

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

0 5 10 15 20 25

RMR

Q

RMR = 0.0152 Q³- 0.621 Q²+ 8.302 Q + 29.965 R² = 0.7706

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

0 5 10 15 20 25

RMR

Q

RMR = -0.0017 Q⁴+ 0.084 Q³- 1.4719 Q²+ 11.53 Q + 28.104

R² = 0.7872 0

10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

0 5 10 15 20 25

RMR

Q

(8)





7لکش - هلمج دنچ عبات رادومن هدر متسیس ود نیب دوجوم مجنپ هجرد یا

Q

8لکش - هلمج دنچ عبات رادومن متسیس ود نیب دوجوم مشش هجرد یا

هدر یدنب و RMR

Q

9لکش - هدر متسیس ود نیب دوجوم یناوت عبات رادومن یدنب

و RMR Q

5لودج - هدر ود نیب هدمآ تسدب طباور یدنب

و RMR Q

فیدر هطبار -مه بیرض

(یگتسب R2

) عبات عون

RMR = 0.0002 Q⁵- 0.0124 Q⁴+ 0.2811 Q³- 2.93 Q²+ 15.173 Q + 26.776

R² = 0.7956 0

10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

0 5 10 15 20 25

RMR

Q

RMR = -3E-05Q⁶+ 0.0023Q⁵- 0.0634Q⁴+ 0.8453Q³ - 5.7216Q²+ 20.148Q + 25.504

R² = 0.8031 0

10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

0 5 10 15 20 25

RMR

Q

RMR = 42.17Q^0.1754 R² = 0.8301

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

0 5 10 15 20 25

RMR

Q

(9)





1 RMR37.069.e^0.0455.^Q ^0.4746 ^ییامن

2 RMR2.0983.Q39.216 0.5987 یطخ

3 RMR7.0453.Ln Q46.027 0.7942 یمتیراگل

4 RMR 0.1718.Q²5.0646.Q33.345 ^0.7286 ^یاود هجرد ^{هلمج دنچ} 5 RMR0.0152.Q³0.621.Q²8.302.Q29.965 ^0.7706 ^یاهس هجرد ^{هلمج دنچ} 6 RMR 0.0017.Q⁴0.084.Q³1.4719.Q²11.53.Q28.104 ^0.7872 ^یاراهچ هجرد ^{هلمج دنچ}

7

5 4 3 2

0.0002. 0.0124. 0.2811. 2.93.

15.173. 26.776

RMR Q Q Q Q

Q

    

 ^0.7956

هلمج دنچ یا

هجرد جنپ

8

6 5 4 3

2

0.00003. 0.0023. 0.0634. 0.8453.

5.7216. 20.148. 25.504

RMR Q Q Q Q

Q Q

     

 

0.8031 یاهلمج دنچ شش هجرد

9 RMR  42.17Q^0.1754 ^0.8301 ^یناوت

یاهرادومن قباطم 1

2 ، لودج و 5

عبات هک تسا نآ زا یکاح هدمآ تسد هب جیاتن ،

مک ییامن مه بیرض نیرت

ار یبسانم نادنچ هطبار زين یطخ عبات و هتشاد ار یگتسب

یمن تسد هب هب هجوت اب هک تسا یلاحرد نیا .دهد

رادومن 3

اب یمتیراگل عبات ،

هدر ود نیا نيب یهجوت لباق تقد تاعلاطم جیاتن هب هجوت اب هک دش فیرعت یدنب

نیا زا هدافتسا ترثک لیلاد زا یکی دیاش ،قيقحت نیا رد هدمآ تسدب هجيتن و یلبق عبات هک تسا یلوبق لباق تقد ،متسيس ود نیا نيب هطبار فیرعت یارب عبات لاومعم یمتیراگل زا هداد هعومجم ره نيب یبسن روط هب

و Q یم هئارا RMR

.دننک

یاهرادومن هظحلام اب روط نيمه 3

8 یلا لودج و 5

یم ، عباوت هک دومن هدهاشم ناوت

هلمج دنچ یم رارق رايتخا رد ار یبسانم طباور لک رد زين یا

هنوگ هب ،دنهد هک یا

هلمج دنچ هجرد شیازفا اب دش فیرعت هطبار تقد یا

شیازفا یهجوت لباق نازيم هب ه

یم ار تقد نیرتشيب یناوت هطبار هدش هئارا دیدج طباور نيب رد اما .دبای

مه بیرض اب هک تساراد یگتسب

8301 0/ هداد دادعت هب هجوت اب ، رد یسررب دروم یاه

یم رارق هنيمز نیا رد هدش هئارا بسانم طباور هدر رد ،قيقحت نیا نیا زا .دريگ

-

ادک ره ور یم ،طباور نیا زا م

هژورپ ماجنا رد یکمک یرازبا ناونع هب دناوت یاه

هدوت اب طبترم گنس

.دريگب رارق نيسدنهم هدافتسا دروم اه

،قيقحت نیا جیاتن و یلبق تاعلاطم زا لصاح جیاتن هسیاقم اب یلک روط هب یم نيب بسانم هطبار کی هئارا یارب لاومعم یطخ و ییامن عباوت هک تفگ ناوت ود

هدر متسيس هراشا هک روط نامه ،یفرط زا .دنرادن ینادنچ ییاراک یسررب دروم یدنب

يب ار یبسانم تقد یمتیراگل عباوت ،دش ن

یم ناشن هدش هئارا طباور حضاو و دنهد

هلمج دنچ عباوت هک تسا یم داجیا ود نآ نيب رتهب یطباور ،رتلااب تاجرد اب یا

-

مه هسیاقم زا هک نانچ اما .دنیامن یم هدهاشم هدش هئارا طباور ه

عباوت ،دوش

ليلد هب و دنراد عباوت رگید هب تبسن یرتهب تقد ،هداد هتسد ره نايم زا یناوت آ زا هدافتسا هک نیا ن

هلمج دنچ هب تبسن اه یا

هداس اه یم رت

دروم لاامتحا ،دشاب

هژورپ رد نيسدنهم رتشيب هجوت ا نیاربانب .تفرگ دهاوخ رارق ینارمع یاه

هچرگ

( لئوگ و گنيس 1999

هرامش طباور ،) 1

5 یلا لودج زا 3

نیرتدرباکرپ ناونع هب ار

طباور یم یفرعم

دنیامن 38[

،]

یم اما ناوت

شيپ هدنیآ رد یناوت طباور هک دومن ینيب

هدر رد ار دربراک نیرتشيب .تشاد دنهاوخ گنس یسدنهم یدنب

5 . یریگ هجیتن رد یضایر طباور زا هدافتسا فلتخم مولع

،یسدنهم ريخا یاهلاس رد هژیوب

، یدنور

تسا هتشاد دشر هب ور فیرعت طباور نیا هلمج زا ؛

نيب هطبار و RMR

ود ( Q

متسيس )گنس یسدنهم یدنب هقبط رد جیار

یفلتخم لیلاد هب هک هدوب نوچمه

: مدع

هدوت زا یفاک تاعلاطا گنس

هقطنم رد دوجوم یاه ،

نتشاد یلمعو ینامز یاه تیدودحم

هب زاين و ،اه هژورپ یارجا رد نانيمطا یارب هدش ماجنا یاهراک هنازور لرتنک

جیاتن تحص زا دروم هراومه ،

سدنهم هجوت ا

کينکتوئژ ن .تسا هدوب

اب قيقحت نیا رد

نآ رد هک ،ايند فلتخم طاقن رد هدش رشتنم تلااقم زا هدافتسا زا اه

نیا متسيس ود

(10)





ایزرا یارب هدوت تايصوصخ یب

گنس و دیدرگ هيهت یتاعلاطا کناب ،هدش هدافتسا اه

لکش نيب بسانم هطبار فیرعت تهج عباوت فلتخم یاه و RMR

یسررب Q دش

نايم زا .

هلمج دنچ ،یمتیراگل عباوت ،قيقحت نیا رد هدش هئارا دیدج طباور یناوت و یا

مه بیارض یاراد هب هجوت اب هک دندوب بسانم یگتسب

هداد دادعت ،یسررب دروم یاه

بسانم هدر رد یم رارق تسا هدش هئارا هنيمز نیا رد نونک ات هک یطباور نیرت

-

مه بیرض نیرتلااب یناوت عبات ،طباور نیا نيب زا .دنريگ صاصتخا دوخ هب ار یگتسب

.داد

6 . عجارم

1. Laderian, A. and Abaspoor, M, A. (2012), “The Correlation Between RMR and Q-systems in Parts of Iran” Tunnelling and Underground Space Technology, 27, pp 149-158.

2 . غ ،یرای .

( .م ،یدهده و 1391

،) تايصوصخ یبایزرا رب یزاف یناگدید "

هدوت یکيناکموئژ سنارفنک "،)یدروم هعلاطم( ینيمزریز یاهاضف یحارط رد گنس

نيب یسدنهم رد نیون ياهشهوژپ یللملا ICRAE2013

، يملاسا دازآ هاگشناد دحاو

،رهش ينيمخ ،ناریا ،ناهفصا

-15 دنفسا 17 .

3. Rahmannejad, R. and Mohammadi, H. (2007), “Comparison of Rock Mass Classifisation Systems,”

Journal of Mining Science, 43, No. 4, pp 404-408.

.4 ( .م ،نايئافو ،)1387

گنس یسدنهم صاوخ"

یروئت ،اه یاهدربراک و اه

،لوا پاچ ،شناد ناکرا تاراشتنا"،ییارجا 448

.هحفص

5. Milne, D., Hadjigeorgiou, J. and Pakalnis, R. (1998),“ Rock Mass Characterization for Underground Hrad Rock Mines,” Tunelling and Underground space Technology, 13, No. 4, pp. 383-391.

6. Palmstorm, A. and Broch, E. (2006),”Use and Misuse of Rock Mass Classification Systems With Particular Reference to The Q-System,” Tunelling and Underground space Technology, 21, pp 575-593.

7. Frenzo, D. C., Carrera, R. D., Munoz, F. B. and Garcia, J. A. (2010),”Correlation Between Bieniawski’s RMR and Barton’s Q Index in Low-Quality Soils,” Revista de la Constraction, 9, No. 1, pp 107-119.

8. Bieniawski, Z.T. (1973), “Engineering Classification of Jointed Rock Masses”, The civil Engineer in South Africa, 15 , pp 335-344.

9. Kaiser, P.K., MacKay, C. and Gale, A,D. (1886),“Evaluation of Rock Classifications at B.C. Rail Tumbler Ridge Tunnels”, Rock Mechanics and Rock Engineering, 19, pp 205-234.

10 . غ ،یرای .

( .م ،یدهده و 1392

" ،) یبایزرا رد کيسلاک اب یزاف یاهشور هسیاقم

هدوت یکيناکموئژ یاهرتماراپ :یدروم هعلاطم(ینيمزریز یاهاضف یحارط و یگنس یاه

لنوت )یرايتخب دس بآ فارحنا

"،

نارمع یسدنهم یلم هرگنک نيمتفه ،

هاگشناد

ناتسچولب و ناتسيس ،

،ناریا ،نادهاز 17

18- .تشهبیدرا

11. Oliver, H. J. (1973), “Swelling Properties and other Related Mechanical Parameters of Karro Strata as Encountered in the Orange-Fish Tunnel,” in: Proceedings of the 15^th Annual Congress of Geological Society of South Africa (1973).

12. Bieniawski, Z. T. (1974),“Geomechanics Classification of Rock Masses and Its Application in Tunneling,”

in: Proceedings of the 3rd Conference of International Society of Rock Mechanics, Denver.

13. Bieniawski, Z. T. (1976), “Rock Mass Classification in Rock Engineering,” in: Proceedings of the Symposium on Exploration for Rock Engineering, Cape Town, Balkema.

14. Bieniawski, Z. T. (1979), “The Geomechanics Classifications in Rock Engineering Applications,” in:

Proceedings of the 4th Congress on Rock Mechanics, ISRM, Montreux.

15. ISRM. (2007), “The Complete ISRM Suggested Methods for Rock Characterization, Testing and Monitoring: 1974-200,” Suggested Methods Prepared by the Commission on Testing Methods, International Society for Rock Mechanics, R. Ulusay and J.A. Hudson (Eds.), Compilation Arranged by the ISRM Turkish National Group, Ankara, Turkey.

(11)





16 لجا . نيسح و .ر ،هاوخداد و .ر ،نايئول

( .ز ،ییازريم 1388

" ،) نيمز دربراک -

لنوت رد یسدنهم یسانش اه

.یولع رشن ،لوا پاچ "،

17. Barton, N. and Lien, R. and Lunde J., (1977),” Estimation of Support Requirements for Underground Excavation,” Symposium on Rock Mechanics, 16. Minneapolis, Minn., Proceedings, pp. 163-177.

18. Hoek, E. and Brown, E.T., (1980),”Underground Excavations in Rock,” Institution of Mining and Metallurgy, London, 527 p.

19. Grimstad, E. and Barton, N., (1988),”Design and Methods of Rock Support,” Norwegian tunnelling today, Norwegian Soil and Rock Engineering Association, publ. No. 5, pp. 59-64.

20. Löset, F., (1990),“Using the Q-System for Support Estimates of Small Weakness Zones and for Temporary Support,” Internal NGI report no. 548140-1, 40 p.

21. Barton, N., Grimstad, E., Aas, G., Opsahl, O.A., Bakken, A., Johansen, E.D., and og Pedersen, O.

(1992),” Norwegian Method of Tunneling,” World Tunnelling, 5, juni, pp. 231-236, august, pp. 324-328.

Also published in: NGI publ. No. 194.

22. Bhawani Singh Jethwa J.L., Dube A.K. and Singh B., (1992),”Correlation Between Observed Support Pressure and Rock Mass Quality,” Tunnelling and Underground Space Technology, 7, No. 1, pp. 59-74.

23. Grimstad, E. and Barton, N., (1993),” Updating of The Q-System for NMT,” International Symposium on Sprayed Concrete. Fagernes, Proceedings, pp. 46-66.

24. Barton, N., (1995),”The Influence of Joint Properties in Modelling Jointed Rock Masses,” Keynote lecture, Proc. 8th ISRM Congress., Tokyo, pp. 1023 -1032, Balkema, Rotterdam.

25. Löset, F., (1997),”Practical Application of The Q-System (in Norwegian),” Internal NGI report 592046- 2, 40 p

.

26. Barton, N., (1999),”TBM Performance Estimation in Rock Using QTBM,” Tunnels & Tunnelling, September, pp. 30-34.

27. Barton, N., Lien, R. and Lunde, J., (1974),”Engineering classification of rock masses for the design of tunnel support,” Rock Mechanics, 6, No. 4, pp. 189-236.

28. Zhang, L., (2004),” Drilled Shafts in Rock Analysis and Design,” A. A. Balkema Pub., Taylor & Francis Group Plc., 383 p.

29. Wines, D. R. and Lily, P. A., (2001),”A Comparative Analysis of Rock Mass Classification Schemes in Part of The Fimiston Open Pit Operation in Kalgoorlie, Western Australia,” Australian Geomechanics, pp 59-72.

30. Rutledge, J.C. and Perston, R.L., (1978),”Experience with engineering classifications of rock,” In: Proc.

International Tunnelling Symposium, Tokyo, pp. A3.1–A3.7.

31. Moreno Tallon, E., (1980),”Application de Las Classificaciones Geomechnicas a Los Tuneles de Parjares,” II Cursode Sostenimientos Activosen . galeriasy Tunnels. Foundation Gomez-Parto, Madrid.

32. Cameron-Clarke, I.S. and Budavari, S., (1981),”Correlation of Rock Mass Classification Parameters Obtained from Bore Core and Insitu Observations,” Engineering Geology ,17, 19–53.

33. Abad, J., Caleda, B., Chacon, E., Gutierrez, V., and Hidlgo, E., (1984),”Application of Geomechanical Classification to Predict The Convergence of Coal Mine Galleries and to Design Their Supports,” In: 5^th International Congress on Rock Mechanic., Melbourne, (E), pp. 15–19.

34. Barton, N., Gutierrez, M. and Løset, F. (1995),“Shimizu Tunnel No.3 – Tomei II Highway Project.

Application of Q-System, UDEC-BB and NMT principles to Shimizu Tunnel No.3 design – Phase I,”

Norwegian Geotechnical Institute Report No: 951024-1, Oslo, Norway, pp. 1-56.

35. Tugrul, A. (1998),”The Application of Rock Mass Classification Systems to Underground Excavation in Weak Limestone, Atatu¨rk Dam, Turkey,”Engineering Geology, 50, pp.337-345.

36. Abdullatif, O., (2010),”Geomechanical Properties and Rock Mass Quality of The Rus Formation, Dammam Dome, Saudi Arabia,” The Arabian Journal for Science and Engineering, 35, No. 2A, pp 173- 197.

(12)





37. Frenzo, D. C., Carrera, R. D., Munoz, F. B. and Garcia, J. A. (2010),”Correlation between Bieniawski’s RMR and Barton’s Q Index in Low-Quality Soils,” Revista de la Constraction, 9, No. 1, pp 107-119.

38. Singh, B. and Goel, R.K. (1999),”Rock Mass Classification, A Practical Approach for Civil Engineering,” first ed. Elsevier Science, ISBN 0080430139

.