اقم هسی ذپ و دوخ زا روصت حوضو شری
ناناوجون رد نلااسمه نودب و اب
سآ بی اونش یی
ابر ب یمتسر ه ،1
هداز تلود هبیبح
2
1 -
،ینیلاب یسانشناور دشرا یسانشراک .ناریا ،لیبدرا ،لیبدرا دحاو ،یملاسا دازآ هاگشناد
2 - شناور دشرا یسانشراک یوجشناد یمومع یسان
.ناریا ،راوس هلیب ،راوس هلیب دحاو ،یملاسا دازآ هاگشناد ، [email protected]
هدیکچ نیا شهوژپ روظنم هب اقم
هسی ذپ و دوخ زا روصت حوضو شری
سآ نودب و اب ناناوجون رد نلااسمه بی
اونش تفرگ تروص یی شور .
شهوژپ یّلع رضاح -
یرامآ هعماج .دوب )یدهاش دروم( هسیاقم رهش نیلولعم نمجنا وضع لولعم ناناوجون هیلک رضاح شهوژپ
لاس رد لیبردا رهش مود هرود هطسوتم هرود سرادم یداع ناناوجون و )یتسیزهب هرادا تراظن تحت( لیبدرا 1398
هک دندوب
دادعت هب یرامآ هنومن 80
( هورگ ود رد و باختنا سرتسدرد یریگ هنومن شور هب زا رفن 40
نش بیسآ اب رفن ،ییاو
40 نودب رفن
ةمانشسرپ زا اه هداد یروآدرگ روظنم هب .دندش نیزگیاج )ییاونش لکشم روصت
زا دوخ كب ( ) BSCT
شریذپ و نلااسمه
هدافتسا
( هریغتمدنچ سنایراو لیلحت نومزآ اب تاعلاطا لیلحت و هیزجت .دش
MANOVA
رازفا مرن زا روظنم نیا یارب هک دش ماجنا )
یرامآ SPSS20
فرگ هرهب .دش هت داد ناشن جیاتن نیب
نلااسمه شریذپ و دوخ زا روصت حوضو سآ نودب و اب ناناوجون رد
بی
اونش توافت یی ینعم
( دراد دوجو یراد 01
/ p<0 هک یروط هب .) ناناوجون
یاراد سآ بی اونش حوضو رد ینییاپ تارمن یی زا روصت
ذپ و دوخ شری
نلااسمه .دندرک بسک
هدمآ تسد هب هجیتن هب هجوت اب رد سرادم ناسانشناور و نارواشم ددرگ یم داهنشیپ
.دنراد لوذبم رتشیب هجوت بیسآ یاراد دارفا اب یتسود تیمها صوصخ :يديلك ناگژاو سآ
بی اونش یی ، ذپ شری نلااسمه ، دوخ زا روصت حوضو
همدقم و صقن ییاونش بیسآ عیاش زا1
.تسا ناسنا رد یسح یاه صقن نیرت رکلمع هب ییاونش بیسآ
ی هتفای شهاک ای یعیبط ریغ د
نیتب( دراد هراشا ییاونش تاعیاض رثا رد دارفا ییاونش
2 رگید یترابع هب .)2009 ،نئوهو تروک هجرد ساسارب ،ییاونش بیسآ
ی
یم یور نآ رد بیسآ هک ینس ،بیسآ یم فیرعت بیسآ عون و دهد
هچ ،کدوک هک یدح رد ییاونش فعض ینعی ،ییاونشان .دوش
چ و كعمساب هک ییاونش فعض یعون زا تسا ترابع ،ییاونش مک .دنک شزادرپ ندینش قیرط زا ار ینابز تاعلاطا دناوتن ،نآ نودب ه
اکیرمآ یکشزپناور نمجنا( درادن یریثأت کدوک یلیصحت تیقفوم رد اما ،دشاب بوانتم ای یمیاد تسا نکمم
3 ، 2013 .)
ج یاهروشک رد ،یتملاس تاعلاطا عبانم دوبمک لیلد هب یتیلولعم تروص هب هک ییاونش مک تیهام نینچمه و موس ناه
یم ناهنپ ییاونش صقن صیخشت لاومعم .تسا راوشد ،ییاونش مک هب لاتبم دارفا دادعت حیحص ماقرا و رامآ ندروآ تسد هب ،دشاب
کارم زا علاطا مدعو هیلوا میلاع اب هداوناخ ندوب انشآ ان ،یرهاظ دومن نادقف هلمج زا یلیلاد هب هدنهد هئارا ز
ریخأت اب تامدخ ی
هعلاطم ساسا رب .دریگ یم تروص دودح رد ییاونش مک هب دیدرت نس نیگنایم ،ناریا رد یا
7 دودح رد صیخشت نامز و یگهام
9 یم یگهام .دراد هلصاف یناهج یاهرایعم اب هک دشاب
یم یفلتخم یاهدمایپ هب رجنم ناکدوک رد ،ییاونش بیسآ زا هک ددرگ
،هلمج تراهم بسک رد لکشم دشر رد یتلاکشم وراتفگ کرد ،تاوصا ییاسانش ،تاوصا زیامت ،ادص فشک نوچمه ییاونش یاه
یم یراتفگ ددعتم تلاکشم و نابز یعیبط دشاب
لاوسیپ(
،4
2002 ) . سرتسا اب هک تسا یزیگنارب شلاچ طیارش ،بیسآ نیا یاه
هداوناخ یارب ناوارف امت رد سرتسا نیا ،تسا هارمه اه
هلحرم دراو کدوک هک عطقم ره رد و دراد همادا یگدنز لوط م یدیدج ی
یم یگدنز زا سرتسا ،دوش
یم شیازفا رگید راب نیدلاو یاه کاشرام( دبای
5 . )2007 ،
،یجنر دوز دننام یضراوع تسا نکمم ،دنراد ینامسج یاهدرکراک صوصخ رد هک یاه یناوتان ببس هب تیلولعم یاراد دارفا غ و یتحاران یم لماوع نیا هک دنشاب هتشاد هری
یناوجون هرود رد یتسود نیا تیمها هژیو هب .دراذگ ریثأت نانآ یتسود دنور رب دناوت
اتسار نیا رد هک یروط هب .تسلااب رایسب یگدنز یدعب لحارم اب هسیاقم رد ،یناوجون نارود رد دارفا هک دنداد ناشن تاعلاطم
یم رتشیب نلااسمه راشف رتشیب دشاب
نجیتسا(
6 نلااسمه شریذپ عقاو رد.)2014 ،
7 طباورویدرفنیبطباورردیدیلکریغتم
یناسنا .تسا ناکدوک ناناوجون و زا
قیرط بسک تراهم یاه یعامتجا ریظن
،یراکمه طابترا
و تسود یبای نورد هب هورگ
نلااسمه دوخ
هار هتفای و ساسا یگدنز یعامتجا دوخ
ار لیکشت یم تروتسا( دنهد و
نیدناس
8 نیرتیوق زا یکی .)1995 ،
هزیگنا یم هورگ رد ندوب بوبحم و نلااسمه شریذپ یناوجون لیاوا رد صوصخب ناناوجون یراتفر یاه نسیلیک و اناتوفلا(دشاب
9 ،
2010 یلوک یعامتجا یزاس هچراپکی هیرظن .)
1 0 فیک و تدنرب(
1 1 یزاس هچراپکی .دنکیم هراشا شریذپ تیمها هب )1995 ،
عامتجا ،دواب( دیآ یم دوجوب شزرا اب یاه تیلاعف رد یواسم تکراشم و نارگید طسوت شریذپ هلیسوب هک تسا یقلعت ساسحا ی
1992 .) هسردم رد تیقفوم ،یعامتجا تیافک اب نلااسمه اب تبثم هطبار .دراد یتایح هبنج ناوجون كی یگدنز رد نلااسمه شقن
تجا تیافک و تسا هتسبمه یمومع یگتفای شزاس و یدعب یاه یگتفایان شزاس هب نلااسمه یوس زا یگدش درط و فیعض یعام
یناور یاه یدمآراکان و -
رکراپ و یکسوکاب ،مبور( دوش یم رجنم یلاسگرزب رد یعامتجا
1 2 یعامتجا کرد رگید یوس زا .)1997 ،
سارام( دبای یم شرتسگ و دشر نلااسمه اب لماعت قیرط زا دارفا
1 3 رنبیه.)2005 ،
1 4 دندرب یپ یقیقحت رد) 2009( ناراکمه و
نایوجشناد هک دوبن دروم رد لولعم نایوجشناد رگید زا رتشیب ،دنراد یتخانش ن اور تلاکشم هک یلولعم
نیب طباور رد تینما
.دنراد تموصخ راظتنا رتشیب و دننک یم رکف یدرف و یعراز
ناخوراس ی ( 1395 دارفا هک دندرک شرازگ دوخ یسررب جیاتن رد )
1 - Hearing impaired
2 - Bittem court & Hoehne
3 - American Psyquiaeric Association
4 - Pisula
5 - Marschark
6 - Steijn
7 - peer acceptance
8 - Stuart & Sundeen
9 - LaFontana& Cillessen
1 - Cooly 0
1 - Berndt & keef. 1
1 - Rubm, Bukowski & Parker 2
1 - Maras 3
1 - Huebner 4
یسآ یاراد یتسود موادت یارب ار هنیمز دناوت یم لماع نیا ؛دنتشاد یرتمک یروآ بات نازیم یداع دارفا اب هسیاقم رد ییاونش ب
.دزادنا رطخ هب ،هولاعب ناوجون ی ی ک ی رتمهم زا ی ن رتساسح و ی
ن هرود اه ی گدنز ی ناسنا و هدوب اراد ی .تسا دوخ صاخ تاعبت و مئلاع و راثآ
ا رد نی رد اب ناوجون هرود زاسزاب ددصرد غولب تلاوحت لوبق و هتشذگ براجت نتفرگ رظن
ی وه ددجم ی ت وخ ی ش سا رد اذل ،ت
انیلکم و دییس(تسا مهم رایسب ،دراد دوخ زا ناوجون هک یروصت نامز نیا
1 5 دوخ زا روصت .)2015 ،
1 6 نتشیوخ زا کاردا نامه
ترابع هب .تسا د
ی رگ دوخ زا روصت ی
ك ع رظن هطقن ی
ن ی تراهم زا
،اه وصخ ص ی تا اناوت و یی اه یی .دراد دوخ زا درف هک تسا روصت
،دوخ زا درف کاردا ةوحن زا تسا ترابع دوخ زا راتفر
هراگنا تیفیک هب تبسن شرگن و دوخ یاه
نارگید یسررب هب هک یتاعلاطم .
دارفا رد دوخ زا روصت ملاس
،دوخ زا روصت هک تسا نآ زا یکاح دناه تخادرپ شقن
س و تشادهب رد یساسا لا
هب دارفا یناور تم
هدهع
،دراد میلاع دوخ زا روصت حطس شهاک اب هک یا هنوگ هب و
هناشن
،ییاهنت ساسحا ،یگدرسفا ،بارطضا نوچ ییاه ورمک
یی
،
غ و ییارگ نورد ی
هر رد و دش دنهاوخ رهاظ تروص
تشاد دنهاوخ هارمه هب یدج تلااکشا ،موادت ،ینامزلام و ینایتشآ یحتف(
2008 تسار نیا رد .) ریتسا هعلاطم جیاتن ا
1 زا کاردا نلااسمه راشف ببس هب لکشم یاراد ناناوجون هک داد ناشن )7 2018(
کوروک و لیسلوگ .دنتشاد ینییاپ )دوخ زا روصت حوضو اب طبترم(دوخ
1 8 رد یندب ریوصت نیب هک داد ناشن یقیقحت رد )2018(
و یباستکا تیلولعم ،یداز ردام ینامسج تیلولعم یاراد ناناوجون ود ره هک یروط هب .دراد دوجو یرادانعم توافت یداع دارفا
ینگاه و نمگلیپاش هولاعب .دندرک بسک یداع دارفا اب هسیاقم رد یندب ریوصت رد ینییاپ تارمن تیلولعم یاراد هورگ
1 9 )2019(
،دید لباق تیلوعم یاراد دارفا هژیو هب تیلولعم یاراد دارفا داد ناشن یقیقحت رد اپ حطس
یی ن رت ی ا و هرادنپدوخ ز یندب ریوصت
ار
رازگ ش .دندرک یوس زا و ،وس كس زا نارود نیا رد یبایتسود عضوم تیمها و یناوجون نارود تساسح هب هجوت اب تیاهن رد د
دوجو رگی
دنک مهارف ناناوجون نیا رد یتخاشناور تلاکشم زورب یارب ار هنیمز دناوت یم ییاونش بیسآ دننام تیلولعم ب هجوت اب اذل ،
تیمها ه
هعلاطم هب رضاح شهوژپ ،عوضوم نیا اقم
هسی ذپ و دوخ زا روصت حوضو شری
ناناوجون رد نلااسمه نودب و اب
سآ ی ب اونش یی
.تخادرپ
شور یّلع رضاح شهوژپ شور -
دروم( هسیاقم نمجنا وضع لولعم ناناوجون هیلک رضاح شهوژپ یرامآ هعماج .دشاب یم )یدهاش
اظن تحت( لیبدرا رهش نیلولعم بردا رهش مود هرود هطسوتم هرود سرادم یداع ناناوجون و )یتسیزهب هرادا تر
لاس رد لی 1398
لماش شهوژپ یرامآ هنومن .دندوب 80
تنا سرتسدرد یریگ هنومن شور هب هک دندوب روکذم یرامآ هعماج زا رفن هورگ ود رد و باخ
40 ( یرفن 40 ،ییاونش بیسآ اب رفن 40
اج )ییاونش لکشم نودب رفن اه هداد یروآدرگ روظنم هب .دندش نیزگی
ب بسک زا دع
تفرگ رارق نانآ رایتخا رد یشهوژپ یاه هم هانشسرپ سپس .دش یرامآ هنومن باختنا هب مادقا مزلا یاهزوجم ت
.دننک لیمکت ا
نمجنا نایبرم و ناصصختم زا ییاونش بیسآ یاراد ناناوجون اب طابترا یرارقرب یارب هک تسا حیضوت هب مزلا ییامنهار نیلولعم
سنایراو لیلحت نومزآ قیرط زا و یروآدرگ اه هداد ،اه همانشسرپ عیزوت زا دعب تیاهن رد .دش هتفرگ كمک و هریغتمدنچ
MANOVA( هرهب اب و )
یرامآ رازفا مرن زا یریگ هخسنSPSS
20 وآدرگ رازبا .تفرگ رارق لیلحت و هیزجت دروم لماش تاعلاطا یر
:دوب لیذ داروم )فلا ةمانشسرپ روصت
زا دوخ كب (20
):BSCT
نیا نومزآ هک رد لاس 1978 ریتسا و كب طسوت
2 1 یتخانشةیرظن ساسارب
كب هیهت یاراد سایقم نیا .تسا هدش 25
هدام
،تسا هک ره كی زا داوم رب ساسا هجرد شور یدنب
5
ًلاماک زا ترکیل یا هجرد
تبثم ات
ًلاماک .دوش یم یراذگ هرمن یفنم كب
و اراکمه ( ن 1988 ،ینایتشآ یحتف و ینامزلام زا لقن ؛ 1387
همانشسرپ رابتعا )
1 - Syed & McLean 5
1 - Self- Concept 6
1 - Steer 7
1 - Gürsel & Koruç 8
1 - Shpigelman & HaGani 9
2 - Beck Self-Concept Test 0
2 - Beck & Steer 1
ار اب هدافتسا زا شور نومزآ - نومزآ ددجم هب بیترت سپ زا كی هتفه و هس بیرض هام تابث
88 / 0 و 65 / 0 شرازگ دندرک .
نینچمه یناسمه
ینورد یارب نیا سایقم 80 / 0 شرازگ هدش تسا . رد ناریا زین رابتعا نیا همانشسرپ اب
هدافتسا زا شور ود همین
ندرک بیرض و یافلآ خابنورک هب بیترت 56 / 0 و 68 / 0 نیگنایم و فارحنا رایعم رد لک هنومن 40 / 80 و 11 / 71 شرازگ هدش تسا
،ینایتشآ یحتف و ینامزلام(
1387 (ناراکمه و تاجن هعلاطم رد .) 1393
هنومن تیافک صختش زا نومزآ نیا ییاور یسررب یارب )
ب یرادرب ربار 82 / 0 ربارب سایقم نیا یارب خابنورک یافلا بیرض نینچمه .دمآ تسد هب رادانعم زین تلتاب یرادانعم نومزآ و 67
/ 0
.دمآ تسد هب شریذپ همانش س رپ)ب نلااس مه
: یارب شجنس شریذپ نلااس مه زا
نومزآ هورگ یجنس ساس ارب شور یداهنش یپ یرم
ثرن یو ( 1952 ) هدافتسا دش . سپ زا ییوگخساپ د
شنا نازومآ هب هس
،لاؤس جیاتن لودجرد هورگ یجنس میظنت دش و رد یاتسار
ود هبناج و لباقتم
،ندوب یاهباختنا شناد
نازومآ اتمه هددددش . دادعت یاهیتدددسود هبناجود
ره یدرف زا 0 - 9 ریغتم دوب و عمج لک
اهباختنا رب ساسا ره هطباض نازیم شریذپ نلااسمه ره
درف ار لیکشت داد . یرم ثرن و ی رد یکی زا تاعلاطم دوخ یارب هب تسد
ندروآ بیرض ییایاپ نومزآ هورگ یجنس هظحلام درک هک 66 دص رد زا باختنا یاه هیلوا هک رد نیتس خن نومزآ
هب لمع هدمآ
،دوب
هددس هتفه دعب زین رد نومزآ مود رارکت
،دددش مه نینچ 50 دددصرد یاهباختنا مود
و 35 دددصرد یاهباختنا موددس
نایم جیاتن ود ب را
نومزآ یگتسبمه 69
دصرد زا ظاحل هورگ یجنس رهاظ دیدرگ . تهج هب تسد ندروآ بیرض ییایاپ نیا نومزآ زا شور ییامزآزاب
هدافتسا دش و بیرض یگتسبمه نومزآ
مود و لوا 884
/ 0 هب تسد دمآ ( ،ناراکمه و نایدمحمرای 1382
.)
جیاتن هتفای قبط رگ نس )رایعم فارحنا( و نیگنایم شهوژپ یاه
ییاونش بیسآ یاراد هو 10
/ 16 ( و 17 / 1 ییاونش بیسآ نودب هورگ و )
24 / 16 ( و 15 / 1 رد زین تلایصحت ظاحل زا .دندوب رتخد یناوارف نیرتمک و رسپ یناوارف نیرتشیب هورگ ود ره رد نینچمه .دوب )
هیاپ یناوارف نیرتشیب و مود هرود هطسوتم لوا هیاپ زومآ شناد ینوارف نیرتمک هورگ ود ره .دندوب مود
( لودج 1 فارحنا و نيگنايم :) ذپ و دوخ زا روصت
شری نلااسمه هعلاطم دروم ياه هورگ نيب رد
ريغتم هورگ
نيگنايم رايعم فارحنا
دوخ زا روصت ییاونش بیسآ اب
97 / 52 81
/ 5
ییاونش بیسآ نودب 26
/ 73 20
/ 7
ذپ شری نلااسمه ییاونش بیسآ اب
18 / 5 29
/ 2
ییاونش بیسآ نودب 54
/ 8 80
/ 2
لودج رد 1
فارحنا و نیگنایم ذپ و دوخ زا روصت
شری نلااسمه .تسا هدش هئارا ییاونش بیسآ نودب و اب ناناوجون هورگ ود نیب رد
( لودج 2 اه سنایراو يربارب نييعت تهج نیول نومزآ جیاتن :)
ريغتم F
يدازآ هجرد 1
يدازآ هجرد 2
يراد ینعم حطس
دوخ زا روصت 341
/ 1 1
78 8
22 / 0
شریذپ نلااسمه 867
/ 0 1
78 410
/ 0
( لودج جیاتن قبط 2
ینعم حطس ) سنایراو یربارب نومزآ یاطخ یراد
( اه 05 / p>0 یم ناشن ) سنایراو هک دهد
.دنتسه ربارب اه
( لودج 3 تواضق هريغتم دنچ سنایراو ليلحت يرادانعم نومزآ جیاتن :)
،یعامتجا دوخ کاردا و نهذ يروئت
نومزآ مان دقم
را df F
هيضرف df
P اطخ روذجم
اتا
لدم ییلایپ رثا
985 / 0 341
/ 5012 2
77 001
/ 0 985 / 0
زکلیو ادبملا 008
/ 0 341
/ 5012 2
77 001
/ 0 985 / 0
گنیلته رثا 655
/ 129 341
/ 5012 2
77 001
/ 0 985 / 0
اطخ هشیر نیرتگرزب 655
/ 129 341
/ 5012 2
77 001
/ 0 985 / 0
هورگ ییلایپ رثا
767 / 0 410
/ 134 2
77 001
/ 0 767 / 0
زکلیو ادبملا 220
/ 0 410
/ 134 2
77 001
/ 0 767 / 0
گنیلته رثا 534
/ 3 410
/ 134 2
77 001
/ 0 767 / 0
اطخ هشیر نیرتگرزب 534
/ 3 410
/ 134 2
77 001
/ 0 767 / 0
( لودج هک روطنامه 3
یم ناددشن ) نومزآ مامت یرادانعم حوطددس دهد
نایراو لیلحت زا هدافتددسا تیلباق اه ار هریغتم دنچ س
یم زاجم یم ناشن جیاتن نیا .درامش هورگ رد هک دهد
ینعم توافت هتسباو یاهریغتم زا یکی رظن زا لقادح هعلاطم دروم یاه یراد
(.دراد دوجو 05
/ p<0 ، 41 / F= 134 ، 22 / 0 یم ناش ن اتا روذجم .)زکلیو یادبملا = هورگ نیب توافت دهد
یاهریغتم هب هجوت اب اه
رد هتسباو رب توافت نیا نازیم و تسا رادانعم عومجم
زکلیو ادبملا نومزآ ساسا 76
/ 0 ینعی ،تسا 76
هب طوبرم سنایراو دصرد
هورگ نیب فلاتخا یم هتسباو یاهریغتم لباقتم ریثات زا یشان اه
.دشاب
( لودج 4 شهوژپ ياهريغتم يور رب )اونام( هريغتم دنچ سنایراو ليلحت نومزآ جیاتن :)
عبنم رييغت هتسباو ريغتم
تاروذجم عومجم هجرد
يدازآ تاروذجم نيگنايم
F P
اتا
دوخ زا روصت لدم 457
/ 65110 1
457 / 42510 342
/ 3922 001
/ 0 958 / 0
نلااسمه شریذپ 308
/ 35428 1
308 / 35428 862
/ 3074 001
/ 0 937 / 0
دوخ زا روصت هورگ 784
/ 8421 1
784 / 8421 125
/ 69 001 / 0 449 / 0
نلااسمه شریذپ 320
/ 6032 1
320 / 6630 780
/ 38 001 / 0 275 / 0
( لودج هک روطنامه 4
یم ناش ن ) نیب دهد
نلااس مه شریذپ و دوخ زا روص ت حوض و س آ نودب و اب ناناوجون رد
بی اونش یی
توافت ینعم ( دراد دوجو یراد 01
/ p<0 هک یروط هب .) ناناوجون
یاراد س آ بی اونش حوض و رد ینییاپ تارمن یی و دوخ زا روص ت
ذپ ری ش نلااسمه اب هسیاقم رد
سآ نودب ناناوجون بی
اونش .دندرک بسک یی
هجیتن و ثحب یریگ
فده اب رض اح شهوژپ اقم
هس ی ذپ و دوخ زا روص ت حوض و شری
س آ نودب و اب ناناوجون رد نلااس مه بی
اونش .تفرگ تروص یی
هک داد ناش ن هدمآ تس د هب جیاتن نیب
دوخ زا روص ت حوض و س آ نودب و اب ناناوجون رد
ی ب اونش توافت یی ینعم
دراد دوجو یراد
( 01 / p<0 هک یروط هب .) ناناوجون
یاراد س آ بی اونش حوض و رد ینییاپ تارمن یی دوخ زا روص ت
اب هس یاقم رد نودب ناناوجون
ددسآ بی اونددش تاعلاطم یاه هتفای اب هدمآ تددسد هب جیاتن .دندرک بددسک یی ددسلوگ
لی ( کوروک و 2018
) ، تددسا ری ( 2018 ) و
پاددش نمگلی ه و نگا ی ( 2019 ) .تددشاد یناددشوپمه ( کوروک و لیددسلوگ
2018 رد یندب ریوددصت نیب هک داد ناددشن یقیقحت رد )
ود ره هک یروط هب .دراد دوجو یرادانعم توافت یداع دارفا و یباس تکا تیلولعم ،یداز ردام ینامس ج تیلولعم یاراد ناناوجون س یاقم رد یندب ریوص ت رد ینییاپ تارمن تیلولعم یاراد هورگ .دندرک بس ک یداع دارفا اب ه
ب ( ینگاه و نمگلیپاش هولاع 2019
)
،دید لباق تیلوعم یاراد دارفا هژیو هب تیلولعم یاراد دارفا داد ناشن یقیقحت رد اپ حطس
یی ن رت ی و هرادنپدوخ زا یندب ریوصت
ار
رازگ ش .دندرک نینچمه ( ریتددسا هعلاطم
2018 ف ببددس هب لکددشم یاراد ناناوجون هک داد ناددشن ) زا کاردا نلااددسمه راددش
.دنتشاد ینییاپ )دوخ زا روصت حوضو اب طبترم(دوخ نیا رد هک تسا درف یگدنز نارود نیرتساسح زا یکی یناوجون هرود هک دومن نایب ناوت یم هدمآ تسد هب هجیتن نییبت رد
اتسار نیا رد .دنراد شیوخ ندب هب یدایز هجوت دوخ تیوه یریگ لکش ببس هب ناناوجون نارود هضراع و لکشم هنوگ ره دوجو
نوچ یا هض راع دوجو ساس ا نیارب .دزاس مهارف دوخ زا روص ت ندمآ نییاپ و دوخ زا تیاض ر مدع یارب ار هنیمز دناوت یم یا .دراذگ یم را ریثات نینچ عبت هب زین ییاونش بیسآ
داد ناش ن جیاتن رگید تمس ق هک
نیب ذپ شری نلااس مه س آ نودب و اب ناناوجون رد
بی اونش توافت یی ینعم
دراد دوجو یراد
( 01 / p<0 هک یروط هب .) ناناوجون
یاراد سآ بی اونش رد ینییاپ تارمن یی ذپ
شری نلااسمه اب هسیاقم رد
سآ نودب ناناوجون بی
اونش تاعلاطم هب اذل ،تسا هتفرگن تروص صوصخ نیا رد مقتسم تروص هب یشهوژپ نونکات هکنیا هب هجوت اب .دندرک بسک یی
هبادشم یدسررب جیاتن اب ردضاح هتفای سادسا نیارب .ددرگ یم دانتدسا رنبیه
ناراکمه و (
2009 ) و و یعراز ناخورادس ی ( 1395 )
صوص خ نیا رد .تش اد یناش وپمه رنبیه
ناراکمه و (
2009 ) نایوجش ناد هک دندرب یپ یقیقحت رد ن اور تلاکش م هک یلولعم
م رد لولعم نایوجدددشناد رگید زا رتدددشیب ،دنراد یتخاندددش دوبن درو
راظتنا رتدددشیب و دننک یم رکف یدرف نیب طباور رد تینما
.دنراد تموص خ و یعراز
ناخوراس ی ( 1395 اب هس یاقم رد ییاونش بیس آ یاراد دارفا هک دندرک شرازگ دوخ یس ررب جیاتن رد )
خ هب یتسود موادت یارب ار هنیمز دناوت یم لماع نیا ؛دنتشاد یرتمک یروآ بات نازیم یداع دارفا .دزادنا رط
نیا رد ناناوجون .تس ین هدیش وپ سک چیه رب یناوجون هرود رد ناتس ود تیمها هک تس ا نایب لباق رض اح هتفای نییبت رد تایحور رد ییازددسب ریثأت عبت هب یددشریذپ ا درط هنوگ ره و دنراد شیوخ اب نانآ دروخرب هوحن و ناتددسود رب یدایز هجوت هرود
هک ارچ .دراد نانآ اددسمه شریذپ
لا ریغتم ن یدیلک رد طباور نیب یدرف و طباور یناددسنا تددسا و یوق زا یکی هزیگنا نیرت
یاه
یم هورگ رد ندوب بوبحم و نلااددسمه شریذپ یناوجون لیاوا رد صوددصخب ناناوجون یراتفر ،نددسیلیک و اناتوفلا(دددشاب
2010 .)
دناوتن ییاونش بیسآ دننام یلکشم ببس هب یناوجون هک ینامز ساسا نیارب مهارف نارگید اب طباترا یرارقرب یارب ار مزلا هنیمز
.دریگن رارق دایز شریذپ دروم تسا نکمم ،دنک یداصتقا تیعضو لرتنک مدع دننام یاه تیدودحم اب زین رضاح شهوژپ رگید تاعلاطم اب وسمه -
دروم هورگ یعامتجا
ناوجون هب هجوت زین و سرتسدرد یریگ هنومن شور زا هدافتسا و هعلاطم یارب جیاتن میمعت هک دوب وربور ییاونش بیسآ یاراد نا
یم داهنشیپ ساسا نیارب .دزاس یم وربور لکشم اب ار رگید یاه هورگ یداصتقا تیعضو تیعضو یتآ تاعلاطم رد دوش
- یعامتجا
یشهوژپ نینچ هولاعب .دوش هتفرگ هرهب یلامتحا یریگ هنومن یاه شور زا نینچمه .دوش لرتنک اه هورگ نیا هورگ یور رب
.دریگ تروص )هریغ و یتکرح/ینامسج تیلولعم ،ییانیب بیسا( اه بیسا ریاس یاراد ناناوجون هب هجیتن هب هجوت اب نینچمه
رتشیب هجوت بیسآ یاراد دارفا اب یتسود تیمها صوصخ رد سرادم ناسانشناور و نارواشم ددرگ یم داهنشیپ هدمآ تسد گ یم داهنشیپ نینچمه .دنراد لوذبم .ددرگ یسررب بیسآ یاراد درافا دوخ نیب یتسود دنیارف یتآ تاعلاطم رد ددر
عبانم عراز ،ی رف و هدی ناخوراس
،ی .رحس ( 1395 .) اقم هسی كبس اه ی گتسبلد ی بات و روآ ی اراد دارفا رد ی
لولعم تی ب
،ییانی لولعم تی
اونش یی داع دارفا و ی
راکددم همانلصف . ی
عامتجا ی . 5 ( 1 ) ، 20 - 26 .
ینامزلام
، ع یل و ینایتشآ یحتف
، یلع ( . 1387 .) ناناوجون دوخ زا روصت دوبهب رب شقن یافیا هویش هب شزومآ ریثات .
مولع هلجم
یراتفر ، 2 ( 1 ،) 61 - 66 .
،تاجن
؛هیسآ یباهش
،هداز یرابغ و همطاف بانب
( . رقاب 1393 یسررب .) شقن
روصت زا دوخ رد هطبار نایم یگتسبلد کاردا
هدش
اب تملاس یناور رد اد تاعلاطم .نایوجشن ناور
،یتخانش 10
( 4 ،) 73 - 99 .
،نیسحدمحم ،نایدمحمرای و نیسح ،یولوم
هکرابمروپ ( .ناریا ،رتخا
1382 یسررب .) هطبار
نیب یتسود یاه
،هبناجود شریذپ
،نلااسمه هرادنپدوخ
و یراگزاس یعامتجا
اب تفرشیپ یلیصحت شناد نازومآ رتخد لاس موس ییامنهار رهش
لاطم .ناهفصا تاع
یتیبرت و ناور ،یسانش 4 ( 2 ،) 5 - 20 .
Berndt, T., J. K., keef. (1995). Friends influence on adolescense, adjustment to school. Child Development.
66(6), 1312-1329.
Bitten court, ZZ. & Hoehne, EL. (2009), Quality of life of deaf people’s relatives assistedin a rehabilitation center.Cien Saude Colet. 14, 1235-9.
Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. (2013). 5th Edition: DSM-5; American Psychiatric Association.
Gürsel, F. & Koruç, Z. (2018). The influence of physical activity on body image in people with and without acquired mobility disability. Acta Univ. Palacki. Olomuc. Gymn, 41(4), 29-35.
Huebner, R.A., Thomas, K.R., & Berven, N.L. (1999)."Attachment and interpersonal characteristics of college students with and without disabilities." Rehabilitation Psychology , 44 , 1 , 85-103.
Maras, M. A. (2005). An evaluation of the relationship between peer rejection and reciprocated friendship.
Miami University, thesis for Master of Science.
Marschark M. (2007), Raising and educating a deaf child.New York.Oxford University Press.
Mollazamani. A., & Fathi-Ashtiani. A. (2008). The effect of role- play training on improving self-concept in adolescents. JBS; 2(1): 61-6.
Pisula,E. (2002). Parents of children with Autism: Recent research findings. Psychologi functioning of mothers.
Clinical Child Psychology, 19,371-379.
Rubm, K.H., Bukowski, W., & Parker, J. G. (1997). Peer interactions, relationships, and groups.In N. Eisenberg (Ed,), W, Damon (Series Ed,), Handbook of Medical psychology (Vol 3). Social, emotional and personality development (5 ed., pp. 619-700). New York: Wiley.
Shpigelman, CN. & HaGani, N.(2019). The impact of disability type and visibility on self-concept and body image: Implications for mental health nursing. J Psychiatr Ment Health Nurs. 26(3-4):77-86.
Comparison of Self- Concept Clarity and acceptance of peers in adolescents with and without hearing impairment
Robab Rostami*, Hbibeh Dolatzadeh
1-M.A of Clinical Psychology, Islamic Azad University, Ardabil Branch, Ardabil, Iran [email protected]
2-M.A.student of General Psychology, Islamic Azad University, Branch Bilesavar, BileSavar, Iran [email protected]
-1- Abstract
The study was conducted to Comparison of Self- Concept Clarity and acceptance of peers in adolescents with and without hearing impairment. The method of the present study was causal- comparison (evidence). The statistical population of the present study was all disabled adolescents who were members of Ardabil Disabled People's Association (under the supervision of the Welfare Department) and normal adolescents of secondary schools in the second year of Adrbil city in 1398.
(40 with hearing loss, 40 without hearing problems) were replaced. In order to collect data, a Beck Self-Concept Test (BSCT) and peer acceptance were used. Data analysis was performed by
multivariate analysis of variance (MANOVA) test, for which SPSS20 statistical software was used.
The results showed that there was a significant difference between the clarity of Self- Concept Clarity and acceptance of peers in adolescents with and without hearing impairment (p<0.01). So that
adolescents with hearing impairment scored low on Self- Concept Clarity and peer acceptance.
According to the obtained results, it is suggested that school counselors and psychologists pay more attention to the importance of friendship with people with injuries.
Keywords: hearing impairment, peer acceptance, Self- Concept Clarity
