الکلی گیاه دارویی آویشن و اینولین بر خواص فیزیک

(1)

ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺛﺎﺗ ﯿ ﺑآ هرﺎﺼﻋ ﺮ ﯽ

- ﻠﮑﻟا ﯽ ﮔ ﯿ وراد هﺎ ﯾ ﯽ وآ ﯾ ا و ﻦﺸ ﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ ﻓ صاﻮﺧ ﺮﺑ ﻦ ﯿﺰ

ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ ﺘﻨﺳ ﺖﺳﺎﻣ ﯽ

ا ﺰﮐﻮﺑ ﯾ مﻼ

ﺪﻤﺤﻣ ﯾ ﺴﺣ رﺎ ﯿﻨ

1ﯽ ﻃ ،*

ﯿ ﺳ ﺐ ﯿﻔ

2ﯽ

1 - دﺎﺘﺳا ﯾ ﺎﻨﺻ هوﺮﮔ رﺎ ﯾ

اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ

، زروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ي

ا هﺎﮕﺸﻧاد ، ﯾ

ا ،مﻼ ﯾ ا ،مﻼ ﯾ ناﺮ .

2 - ﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷرا ي

ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ﮑﺷﺰﭙﻣاد ﯽ ا هﺎﮕﺸﻧاد ، ﯾ

ا ،مﻼ ﯾ ا ،مﻼ ﯾ ناﺮ .

ﻪﻟﺎﻘﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﮑﭼ

ﯿ هﺪ

رﺎﺗ ﯾ ﺎﻫ ﺦ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :

رﺎﺗ ﯾ رد ﺦ ﯾ ﺖﻓﺎ : 05 / 12 / 1400

رﺎﺗ ﯾ ﺬﭘ ﺦ ﯾ شﺮ : 28 / 02 / 1401

ﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ ﯿ

ﺪ ي :

اﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ

،ﻦ ﻓﯿ ﺰﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ،

وآ هرﺎﺼﻋ ﯾ ﻦﺸ ،

ﺘﻨﺳ ﺖﺳﺎﻣ ﯽ .

DOI: 10.22034/FSCT.19.126.103 DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.126.27.8

تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ 

: [email protected]

ا رد ﯾ ﺑآ هرﺎﺼﻋ زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ﯽ

- ﻠﮑﻟا ﯽ وآ ﯾ اﺰﻓا فﺪﻫ ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ رد ﻦﺸ ﯾ

ﻟﻮﺒﻘﻣ ﺶ ﯿ و فﺮﺼﻣ ﺖ

ﺻﻮﺼﺧ ءﺎﻘﺗرا ﯿ

ﮐ تﺎ ﯿﻔ ﯽ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا نآ .

ﻪﺑ ﮐ ﺖﻬﺟ ﯿﻔ ﯿ ﻠﺤﻣ ﺖﺳﺎﻣ ﺮﺘﻬﺑ ﺖ ﯽ

ا ﺰﮐﻮﺑ ﯾ ،مﻼ

اﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ ﺎﻬﺘﻈﻠﻏ رد ﻦ ي

) 05 / 0

% ، 075 / 0 % ، 1 / 0 % و 125 / 0 (%

ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪﺑ ﯿ

ﻧ نآ نﻮ ﯿ ﻪﻓﺎﺿا ﺰ

ﺪﺷ . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي زا يﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﻄﻘﻧ

ﺮﻈﻧ نﻮﻣزآ ﺎﻫ ي ﮐ ﯿﻔ ﯽ ﯽﺑﺎﯾزرا و ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﻫﺎﺷ ) ﺰﮐﻮﺑ ﺖﺳﺎﻣ

نوﺪﺑ اﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ وآ و ﻦ ﯾ ﻦﺸ ( ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺪﯾدﺮﮔ . ا ﻪﺑ ﯾ وآ هرﺎﺼﻋ رﻮﻈﻨﻣ ﻦ ﯾ

يﺎﻬﺘﻈﻠﻏ رد ﻦﺸ

) 2

% ، 4

% ، 6 % و 8 (%

ﺷ ﻪﺑ ﯿ ﻬﺗ رد هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺮ ﯿ

ﻣ و ﺪـﺷ ﻪﻓﺎـﺿا ﺖـﺳﺎﻣ ﻪـ ﯿ

ناﺰـ pH

ﺳا ، ﯿ ﺪ ﯾ بآ ،ﻪﺘ زاﺪﻧا ي ﻓﺮﻇ ، ﯿ راﺪﻬﮕﻧ ﺖ ي

ﻣ ،بآ ﯿ ﺋﺪﻟﺎﺘﺳا ناﺰ ﯿ

و ،ﺪ ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻠﮐ شرﺎﻤﺷ و ﻪﺘ ﯽ

ﺮﺘﮐﺎﺑ ﯾ رد ﺎﻬ 1

، 6

، 11 و 21 ﻟﻮﺗ زا ﺲﭘ زور ﯿ

زرا درﻮﻣ ﺪ ﯾ

ﺑﺎـ ﯽ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .

ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺎﺘﻧ ﯾ ﺗ رد داد نﺎﺸﻧ ﺞ ﯿ

ﺎﻫرﺎﻤ ي ﺎﻣزآ ﯾ ﺎﺘﻧ ،ﺶ ﯾ نﻮﻣزآ ﺞ ﺎﻫ ي ﺳا ،pH ﯿ ﺪ ﯾ بآ ،ﻪﺘ زاﺪﻧا ي ،

ﻓﺮﻇ ﯿ راﺪﻬﮕﻧ ﺖ ي

ﻣ ،بآ ﯿ ﺋﺪﻟﺎﺘﺳا ناﺰ ﯿ

و ،ﺪ ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻠﮐ شرﺎﻤﺷ و ﻪﺘ ﯽ

ﺮﺘﮐﺎﺑ ي لﻮﻃ رد

راﺪﻬﮕﻧ ي ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﯽ

راد ي ﺎﺑ ﯾ ﺪﮑ ﯾ ﺪﻨﺘﺷاد ﺮﮕ )

05 / 0

<

(P ا ﺘﭙﻟﻮﻧﺎﮔرا صاﻮﺧ رد ﺎﻣ ﯿ

ﮑ ﯽ ﺰﺠﺑ

ﻘﺑ ،ﻮﺑ ﺖﻔﺻ ﯿ

ﻧﺎﻫد سﺎﺴﺣا و ﮓﻧر ،ﻢﻌﻃ تﺎﻔﺻ ﻪ ﯽ

ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ 10

د شزﻮﻣآ رواد ﯾ

ﺳرﺮﺑ هﺪ ﯽ

ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،ﺪﺷ ﯽ

ﺖﺷاﺪﻧ راد )

05 / 0

<

.(P ﻖﺒﻃﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا

،ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺳﺎﻣ وﺎﺣ ي

125 / 0 % اﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ و ﻦ 2 % وآ ﯾ ﺮﺘﻤﮐ ﻦﺸ ﯾ ﻦ اﺰﻓا و pH ﯾ ﺳا ﺶ ﯿ ﺪ ﯾ ﻣ اراد ار ﻪﺘ ﯽ

ﻓﺮﻇ و ﺪﺷﺎﺑ ﯿ

ﺖ

ﻧ راﺪﻬﮕ ي تﺪﻣ رد ار بآ 16

دراد زور .

ﻨﭽﻤﻫ ﯿ يﻮﺘﺤﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦ 15

/0

،ﻦﯿﻟﻮﻨﯾا ﻢﮐ ﺮﺗ ﯾ ﻦ ﺪﺻرد

بآ يزاﺪﻧا و ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ داﺪﻌﺗ يﺮﺘﮐﺎﺑ ار زا ﺪﻌﺑ 21 ﺐﺴﮐ زور دﺮﮐ

. ﺑ ﺮﻈﻧزا ﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ دﺎﻘﻣ ﻦ ﯾ ﺮ

وﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻫﺪﻟﺎﺘﺳا و ﻪﺘ ﯿ

ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﺪ ي

وﺎﺣ ي 125 / 0 % اﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ و ﻦ 6 % وآ ﯾ ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ار ﻦﺸ ﯿ

رد ﺐ 7

و 16 ﺧا دﻮﺨﺑ زور ﺪﻧداد صﺎﺼﺘ

) 05 / 0

<

.(P ﺎﺘﻧ ﯾ ﺎﻣزآ ﺞ ﯾ ﻃ رد داد نﺎﺸﻧ تﺎﺸ ﯽ

راﺪﻬﮕﻧ ي ﺎﺑ

ﺶﻫﺎﮐ ﺗ ردpH

ﯿ

،ﺎﻫرﺎﻤ اﺰﻓا ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ ﯾ

ﻣ ﺶ ﯽ ﯾ ﺑﺮﭼ ﺶﻫﺎﮐ و ﺪﺑﺎ ﯽ

ﻣ خر ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﯽ

زاﺪﻧا بآ ﺪﺻرد و ﺪﻫد ي

ﻧ ﯿ ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺰ ﯽ

ﯾ اﺰﻓا ﺐﺒﺳ ﻪﮐﺪﺑﺎ ﯾ

و ﺶ ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻣ ﻪﺘ ﯽ دﻮﺷ .

ﻪﻠﺠﻣ

مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯾ ﯽ اﯾ ناﺮ

www.fsct.modares.ac.ir:ﻪﻠﺠﻣﺖﯾﺎﺳ

ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻤﻠﻋ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ

[ DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.126.27.8 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-01 ]

(2)

1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ

،هزوﺮﻣا هدروآﺮﻓ ﺎﻫ ي ﺷ ﯿﺮ ي ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻪﻧ ﺎﻬﻨﺗ زا ﻈﻧ ﺮ ﻘﺤﺗ ﯿ تﺎﻘ

ﻤﻠﻋ ﯽ ﻪﮑﻠﺑ رد رازﺎﺑ ترﺎﺠﺗ ﻧﺎﻬﺟ ﯽ ﻖﻧور ﻧاواﺮﻓ ﯽ ﯾ ﻪﺘﻓﺎ ﺪﻧا 1] .[

ناﺰﯿﻣ ،دازآ بﺮﭼﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ ،ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا ﺮﯿﻈﻧ ﺖﺳﺎﻣ ﯽﻠﮐ يﺎﻬﯿﮔﮋﯾو ﺎﻣورآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ )

ﻦﯿﺋﻮﺘﺳاو ﺪﯿﺋﺪﻟﺎﺘﺳا ،ﻞﯿﺘﺳا يد (

ﺎـﺑ هاﺮـﻤﻫ

ژﻮﻟﻮﺋر ،ﯽﺴﺣ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﯾ

ﮑ ﯽ ﻢـﻬﻣ صاﻮﺧ زا يﺎﻬﯾﺬﻐﺗ و

ﻓﯿ ﺰﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﻨﺘﺴﻫ ﺖـﺳﺎﻣ رد ﺪ

. ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﺎﻬﯿﮔﮋﯾو ﻦﯾا

ﻢﻌﻃ ندﺮﮐ ﻪﻓﺎﺿا ،ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻂﯾاﺮﺷ ،ﻪـﯿﻟوا ﺮﯿـﺷ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿـﺷ ﺐـﯿﮐﺮﺗ ﻐﺗ ﺮﯿﻤﺨﺗ ﯽﻃ رد ﺮﮔزﺎﻏآ يﺎـﻬﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﺎﻬﻫﺪﻨﻫد ﯿﯿ

ﺮ

ﻣ ﯽ ﺪﻨﮐ 2] .[ ﯽﻧوﺰﻓازور ﻞﯾﺎﻤﺗ هزوﺮﻣا ﻪﺑ

هدﺎﻔﺘﺳا زا داﻮﻣ

ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ ﯽﻌﯿﺒﻃ

رد ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ دﺮﺑرﺎﮐ ﺎﺑ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ يﺎﻫ

ﯽﯾاﺬﻏ

ﻤﯿﺷ ﯽﯾﺎﯿ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ يﺎﻘﺗرا و ﺖﯿﻔﯿﮐ ﯽﺘﻣﻼﺳ

ﺎﻫاﺬﻏ ﺪﯾﺪﭘ هﺪﻣآ

ﺳا ﺖ . زا ﻦﯿﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ درﻮﻣ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ هدﺎﻔﺘﺳا

رد يرواﺮﻓ اﺬﻏ

ﻪﮐ ﺐﺒﺳ ﺶﯾاﺰﻓا يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ نآ

دﻮﺸﯿﻣ ﺰﯿﻧ ناﻮﺘﯿﻣ

ﻪﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﻫﺎﯿﮔ

ﺮﯿﻈﻧ ﻪﯾودا

،تﺎﺟ

،نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا يﺎﻫ ﯽﻨﻏور و ﺮﯾﺎﺳ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ

ﺎﻬﻧآ هرﺎﺷا دﻮﻤﻧ . اﯾ ﮐﺮﺗ ﻦ ﯿ هوﻼﻋ تﺎﺒ ﻣ ﺪﺿ صاﻮﺧ ﺮﺑ

ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ،

اراد ي ﮔﺪﻨﻫد ﻢﻌﻃ صاﻮﺧ ﯽ

ﺘﻧآ و ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻣ ﯽ ﺪﻨﺷﺎﺑ . و هرﺎﺼﻋ

ﺎﻬﺴﻧﺎﺳا ي ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﺎﻨﺻ رد ﯾ اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﻨﺷﺎﭼ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽ

،هﺪﻨﻫد ﻢﻌﻃ ،

ﺘﻧآ و هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ﯽ

ﺴﮐا ﯿ ﺪﻧراد هدﺮﺘﺴﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ناﺪ .

هرﺎﺼﻋ ﯾ ﮑ ﯽ زا

وراد لﺎﮑﺷا ﯾ

ﯽ ﻬﺗ ﯿ ﺎﻬﺘﻤﺴﻗ زا هﺪﺷ ﻪ ي

ﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯿ

وراد نﺎﻫﺎ ﯾ

ﯽ

ﻣﺎﺷ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺒﺳﺎﻨﻣ لﻼﺣ ﻞ

ﯽ ﻔﻣ داﻮﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯿ

ﮔ هﺮﺛﻮﻣ و ﺪ ﯿ

هﺎ

وراد ﯾ ﯽ ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻞﺣ دﻮﺧ رد ار 3]

.[ وآ ﯾ ﻤﻠﻋ مﺎﻧ ﺎﺑ ﻦﺸ ﯽ

Zatariamultifliora ﮔ

ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﺗ زا ﯿ ﻋﺎﻨﻌﻧ هﺮ ﯿ ﮔ زا و نﺎ ﯿ ﻣﻮﺑ نﺎﻫﺎ ﯽ

اﯾ ﺖﺳا نﺎﺘﺴﻧﺎﻐﻓا و نﺎﺘﺴﮐﺎﭘ ،ناﺮ .ا

ﯾ ﮔ ﻦ ﯿ وﺎﺣ هﺎ ي ﮐﺮﺗ ﯿ هﺮﺛﻮﻣ تﺎﺒ

و ﻪﺑ ﯾ هﮋ ﺗ ،لوﺮﮐاورﺎﮐ ﯿ

ﻟ ،لﻮﻤ ﯿ ارﺎﭘ و لﻮﻟﺎﻨ -

ﺳ ﯿ ﺖﺳا ﻦﻤ و زا زﺎﺑﺮﯾد

رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﺘﻨﺳ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ هدﺎﻣ يا ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ و

ﺞﻨﺸﺗﺪﺿ درﻮﻣ

هدﺎﻔﺘﺳا راﺮﻗ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا 4] .[

اﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ ﮐﺮﺗ ﻦ ﯿﺒ ﯽ ﻠﭘ ﯿ ﺮﻤ ي ﺎﻬﻟﻮﮑﻟﻮﻣ زا ي

اراد ﻪﮐ ﺖﺳا زﻮﺘﮐوﺮﻓ ي

ﺎﻬﺘﻧا ي ﺰﮐﻮﻠﮔ ي ﮐﺮﺗ رد ﯿ ﻣ دﻮﺧ ﺐ ﯿ

ﺒﻃ رد و ﺪﺷﺎﺒ ﯿ

ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺖﻌ

ﻫﻮﺑﺮﮐ ﯿ ﺧذ تارﺪ ﯿ ﺎﻫﺮ ي ﻏ و ﯿ ﮔ رد ﻢﻀﻫ ﻞﺑﺎﻗ ﺮ ﯿ

ﻧﺎﻫﺎ ﯽ ﺎﻣ ﻨﺳﺎﮐ ﺪﻨﻧ ﯽ ،

ﮕﻧﺮﻓ هﺮﺗ ﯽ ﮕﻧﺮﻓ ﺮﮕﻨﮐ ، ﯽ

ﺳ و ﯿ ﻣز ﺐ ﯿﻨ ﯽ ﺷﺮﺗ ﯽ ﺖﺳا . ﻟد ﯿ هدﺎﻔﺘﺳا ﻞ

ا زا ﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ اﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﻦ ﯾ

ﯽ و دﻮﺒﻬﺑ ﯾ ﮔﮋ ﯿ ﺎﻬ ي ﺬﻐﺗ ﯾ ا ﻪ ي و

ﺻﺎﺧ ﯿ ﺮﭘ ﺖ ﯾﺒﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮑ ﯽ ﺖﺳا نآ . اﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ ﮏﭼﻮﮐ هدور و هﺪﻌﻣ رد ﻦ

ﻣ و هﺪﺸﻧ ﻢﻀﻫ نﺎﺴﻧا ﯿ

ا ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺘ ﯾ

ﺳ سﺎﺴﺣا دﺎﺠ ﯿﺮ

ي ﺶﻫﺎﮐ،

ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ،نﻮﺧ لوﺮﺘﺴﻠﮐ ﯿ

ﺷ ناﺰ ﯿ عﻮ هدور نﺎﻃﺮﺳ ي

و گرﺰﺑ

ﻮﻘﺗ ﯾ ﺳ ﺖ ﯿ ا ﻢﺘﺴ ﯾ ﻨﻤ ﯽ اﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ و هﺪﺷ نﺪﺑ ﯾ

ﻟﺎﻌﻓ ﺶ ﯿ ز ﺖ ﯾ ﺘﺴ ﯽ

ﺮﺘﮐﺎﺑ ﯾ ﺎﻬ ي ﻔﻣ ﯿ ﮔﺪﻧرادزﺎﺑ و ﺪ ﯽ

ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر ﯾ

ﺎﻬ ي هﺎﮕﺘﺳد رد ﺮﻀﻣ

دﻮﺷ شراﻮﮔ 5]

.[ ﺘﻨﺳ ﺖﺳﺎﻣ رد ﯽ

اﺰﻓا ﯾ ا ﺶ ﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻦ

وﯾ ﮔﮋ ﯿ ﺎﻬ ي ژﻮﻟﻮﺋر دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺒﺳ ،رﻮﮐﺬﻣ ﯾ

ﮑ ﯽ اﺰﻓا و ﯾ ﻠﮐ شرﺎﻤﺷ ﺶ ﯽ

ﻣﯿ ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﻧ ﺎﻬﻤﺴ ﯿﺰ ﻣ ﯽ دﻮﺷ . ﺖﺳﺎﻣ ﻋﻮﻧ ﺰﮐﻮﺑ ﯽ

ﺖﺳﺎﻣ ﯽﺘﻨﺳ

ﻣ ﯽ ا نﺎﺘﺳا رد ﺎﺒﻟﺎﻏ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯾ

ﻟﻮﺗ مﻼ ﯿ ﻣ ﺪ ﯽ ﺎﺑ نآ توﺎﻔﺗ و دﻮﺷ

ﺎﺳ ﯾ ﺘﺳﻼﭘودﻮﺳ رد ﺎﻬﺘﺳﺎﻣ ﺮ ﯿ

ا ندﻮﺒﻧ ﮏ ﯾ

، ندﻮﺑ ﺖﻔﺳ ، لﻮﺼﺤﻣ ﻦ

ﻮﺑ ﻦﺘﺷاد، ندﻮﺑ بآ ﻢﮐ ي

ﺻﻮﺼﺨﻣ ﯽ نﺪﻧﺎﺷﻮﺟ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻪﮐ

زﯾ ﺷ دﺎ ﯿ ﻪﺘﺧﻮﺳ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﮑﺘﺳا ﺮ ﯾ

د ﻪﺗ ﺖﻟﺎﺣﺎ ﯾ

فﺮﻇ ﻒﮐ ﺮﺑ ﮓ

ﻞﺒﻗ ﺎﻧدﺮﮐ ﺖﺳرد ﻪﻠﺣﺮﻣ زا ﯾ

ﻣ دﺎﺠ ﯽ ﻨﭽﻤﻫ و دﻮﺷ ﯿ

ﻦﺘﺷاﺪﻧ ﻦ

ﺤﻣ ﯿ ﺮﺘﺳا ﻂ ﯾ رواﺮﻓ ﺖﻬﺟ ﻞ ي

راﺪﻬﮕﻧ و ي ﻣ ﯽ ﻣ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯽ

ﺪﻧاﻮﺗ

ﺤﻣ ﯿ ﺒﺳﺎﻨﻣ ﻂ ﯽ اﺮﺑ ي ﺜﮑﺗ و ﺪﺷر ﯿ

ﺳو ﻪﻨﻣاد لﺎﻘﺘﻧا و ﺮ ﯿﻌ

ﯽ ﻞﻣاﻮﻋ زا

ﻣﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺑ ﯿ رﺎﻤ ﯾ ﺪﺷﺎﺑ اﺰ .

ﻧاواﺮﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽ

و دﻮﺒﻬﺑ ﺖﻬﺟ ﯾ

ﮔﮋ ﯽ ﻓ يﺎﻫ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ و

ژﻮﻟﻮﺋر ﯾ ﮑ ﯽ ﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﻧدوﺰﻓا داﻮﻣ زا هدﺎ

ﯽ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا عﻮﻨﺘﻣ

ﺖﺳا . رﺎﻔﻏ ي نارﺎﮑﻤﻫ و )

2019 ( ﺑآ هرﺎﺼﻋ ﺮﺛا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﯽ

- ﻠﮑﻟا ﯽ

ﻣﯿ ﮐ ﺮﺑ بﺎﻨﻋ هﻮ ﯿﻔ

ﯿ ﺑوﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ ﺖ ﯿ

ﺗﻮ ﯿ ﺎﺘﻧ و ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﮏ ﯾ

داد نﺎﺸﻧ ﺞ

ﺗ مﺎﻤﺗ رد ﯿ ﺮﺘﮐﺎﺑ داﺪﻌﺗ ﺎﻫرﺎﻤ ي

ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ ﺳا سﻮﻠ ﯿ ﻓوﺪ ﯿ ﻃ سﻮﻠ ﯽ 21

رد زور ﯾ ﺸﻫﺎﮐ ﺪﻧور لﺎﭽﺨ ﯽ

ﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا ﺎﻣا ﺖﺷاد ر

ي ﺛﺎﺗ ﯿ ﺮ

ﺎﻬﺘﻈﻠﻏ ي ا داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺑ بﺎﻨﻋ هرﺎﺼﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯾ

ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻦ ﯾ ﺎﻬ

ﻨﻌﻣ ﯽ دﻮﺒﻧ راد 6] .[

ﻠﮐﻮﺗ ﯽ نارﺎﮑﻤﻫ و )

2011 ( وآ ﺲﻧﺎﺳا رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻪﺳ ﺮﺛا ﯾ

ﻪﺋﻮﻟآ و ﻦﺸ

ﺻﻮﺼﺧ ﺮﺑ ار نﺎﻣز تﺪﻣ و ارو ﯿ

ﻓ تﺎ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﺳرﺮﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﯽ

ﺪﻧدﺮﮐ . ﺎﺘﻧ ﯾ وآ ﺲﻧﺎﺳا ندﺮﮐ ﻪﻓﺎﺿا داد نﺎﺸﻧ ﺎﻬﻧآ ﺞ ﯾ

ارو ﻪﺋﻮﻟآ و ﻦﺸ

ﻋﺎﺑ اﺰﻓا ﺚ ﯾ ﺮﺘﮐﺎﺑ داﺪﻌﺗ ﺶ ي

ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ ﺳا سﻮﻠ ﯿ ﻓوﺪ ﯿ دﺮﮔ سﻮﻠ ﯾ و ﺪ

ﺛﺎﺗ ﯿ ﺎﻫزور رد ارو ﻪﺋﻮﻟآ ﺲﻧﺎﺳا ﺮ ي

11 و 21 ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽ

راد ي

ﺑﯿ ﺛﺎﺗ زا ﺮﺘﺸ ﯿ وآ ﺲﻧﺎﺳا ﺮ ﯾ

دﻮﺑ ﻦﺸ 7 ] .[ ﻔﻄﻟ ﯽ دﺮﮑﻫد هداز ي

) 1392 (

ور ﮓﻨﺷ هرﺎﺼﻋ ندوﺰﻓا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ي

ﺷ صاﻮﺧ ﯿﻤ

ﯿﺎﯾ ﯽ ﺖﺳﺎﻣ

ﺛﺎﺗ ﯿ اﺰﻓا لﺮﺘﻨﮐ ﺚﻋﺎﺑ و هدﻮﺑ راﺬﮔ ﺮ ﯾ

ﺶ ﺳا ﯿ ﺪﯾ ﺶﻫﺎﮐ لﺮﺘﻨﮐ و ﻪﺘ

ﻣ ﺖﺳﺎﻣ pH ﯽ اﺰﻓا ﺐﺒﺳ و دﻮﺷ ﯾ

رﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺶ ي

دﺮﮔ ﺖﺳﺎﻣ ﯾ

و هﺪ

ﻓﺮﻇ ﯿ راﺪﻬﮕﻧ ﺖ ي

بآ ) (WHC اﺰﻓا ار ﯾ ﻣ و ﺶ ﯿ زاﺪﻧا بآ ناﺰ ي

ار

ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﯽ ﺪﻫد . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺛﺎﺗ ﻦ ﯿ ﻔﻨﻣ تاﺮ ﯽ رد بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ و

ﺻﻮﺼﺧ ﯿ ژﻮﻟﻮﺋر تﺎ ﯾ

ﮑ ﯽ ﺎﻬﺘﺳﺎﻣ ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ي ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ 8]

.[

ﻣﻮﻠﻈﻣ ﯽ نارﺎﮑﻤﻫ و )

2011 ( ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ا ندوﺰﻓا

ﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ ﺖﺳﺎﻣ رد ﻦ

(3)

ﺑوﺮﭘ بﺮﭼ ﻢﮐ ﯿ

ﺗﻮ ﯿ ﺛﺎﺗ ﮏ ﯿ ﻨﻌﻣ ﺮ ﯽ راد ي ﺳا رد ﯿ ﺪﯾ و ﻪﺘ زا ﺪﻌﺑ pH

ﻤﺨﺗ ﺖﻋﺎﺳ رﺎﻬﭼ ﯿ

ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮ .

ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺘﻓﺎﺑ صاﻮﺧ ﻦ ﯽ

و ﮓﻧر ،

ﺳ ﯿ ﺳﺮﻨ ﯿ ﺑ رد ﺲ ﯿ و ﺖﺴ ﯾ ﻨﻌﻣ زور ﮏ ﯽ

ﺪﺷ راد 9] . [ ﺮﮐ ﯾﻤ ﯽ و

نارﺎﮑﻤﻫ ) 2018 ( ﻘﺤﺗ رد ﯿ ا زا دﻮﺧ ﻖ ﯾ

ﻟﻮﻨ ﯿ ﺠﻧز ﺪﻨﻠﺑ ﻦ ﯿ

ﻎﻤﺻ و ﺮ

بﺮﭼ ﻢﮐ ﺖﺳﺎﻣ رد CMC ﺎﺘﻧ رد و ﺪﻧدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا

ﯾ مﻼﻋا دﻮﺧ ﺞ

وﺎﺣ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ ي

75 /0 ا ﺪﺻرد ﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ و ﻦ 25 /0 ﺪﺻرد

ﺮﭘ و ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ CMC ي

ﺑ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﺎﺑ ﮏ

وﯾ ﮔﮋ ﯿ ﺎﻬ ي ﻓ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﺴﺣ و ﯽ ﻓﺮﻌﻣ ﺮﺗﺮﺑ ﯽ ﺪﻧدﺮﮐ 10] .[ لﻼﻫ

نارﺎﮑﻤﻫ و )

2018 ( ا زا ﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ وﺎﺣ ﺖﺳﺎﻣ رد ﻦ ي

1 /0 ﺑﺮﭼ ﺪﺻرد ﯽ

ﺎﻔﺘﺳا ا ندوﺰﻓا ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ مﻼﻋا و هد ﯾ

ﻟﻮﻨ ﯿ و دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﻦ ﯾ

ﮔﮋ ﯽ

ژﻮﻟﻮﺋر ﯾ ﮑ ﯽ وﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ و هﺪﺷ ﺖﺳﺎﻣ ي

1 و 2 ا ﺪﺻرد ﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ ﻦ

ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯾ ﺘﻣا ﻦ ﯿ ﺴﺣ زﺎ ﯽ زرا زا ور ﯾ

ﺴﺣ نﺎﺑﺎ ﯽ رد ﯾ دﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎ 11]

. [

ﺟﻮﮔ ﯿ نارﺎﮑﻤﻫ و گﺮﺑﺰ )

2009 ( ا ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﯾ

ﻟﻮﻨ ﯿ ﻦ

ﺘﺳﺎﻣ ،ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ﯽ

ﺑ ﺖﻓﺎﺑ و ماﻮﻗ ﺎﺑ ا ﺮﺘﻬ

ﯾ دﺎﺠ

ﻣﯿ دﻮﺸ 12] .[

اﯾ ﻟﻮﺗ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ ﯿ

ﺘﻨﺳ ﺖﺳﺎﻣ ﺪ ﯽ

ﮐ ﺎﺑ ﺰﮐﻮﺑ ﯿﻔ

ﯿ ﻻﺎﺑ ﺖ

وﺎﺣ ي ﺎﻬﺘﻈﻠﻏ ي ﮔ هرﺎﺼﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯿ

وآ هﺎ ﯾ ا و ﻦﺸ ﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و ﻦ

ا نﺎﻣﺰﻤﻫ ﯾ ور ﺮﺑ ﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦ ي

ﺻﻮﺼﺧ ﯿ ﻓ تﺎ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﺴﺣ ، ﯽ ،

ژﻮﻟﻮﺋر ﯾ ﮑ ﯽ ﻠﮐ شرﺎﻤﺷ و ﯽ

ﺖﺳﺎﻣ رد ﺎﻫ

ي ﺘﻨﺳ ﯽ ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ي ﺣ و ﯿ ﻦ

راﺪﻬﮕﻧ ي ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽ

ﻗ ﺖﻓﺮﮔ راﺮ .

2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ

2 - 1 - داﻮﻣ

ﻟوا داﻮﻣ ﯿ ا رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻪ ﯾ

ﻘﺤﺗ ﻦ ﯿ ﺷ ﻞﻣﺎﺷ ﻖ ﯿ

مﺎﺧ ﺮ

) ﺑﺮﭼ ﯽ : 4/

1 ،ﺪﺻرد DM¹ : 5/

8 ﺳا ،ﺪﺻرد ﯿ

ﺪﯾ ﻪﺘ : 2/

0 ﺪﺻرد

و :pH 68 /6 ( ﻬﺗ ﯿ ﺷ زا هﺪﺷ ﻪ ﯿ

رادوﺎﮔ ﺮ ي هﺎﮕﺸﻧاد ﺮﺗرﺎﺘﺳا ، YC-

،ﻦﺴﻧﺎﻫ ﺖﮐﺮﺷ زا350 ا

ﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ ﺠﻧز ﺪﻨﻠﺑ ﻦ ﯿ

ﻣ ﺎﺑ ﺮ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻪﺟرد ﻦ

ﻠﭘﯿ ﺮﻤ ﯾ ﺳاﺰ ﯿ نﻮ 23 صﻮﻠﺧ ﻪﺟرد ﺎﺑ و 5/

99 ﺪﺻرد ) عﻮﻧ

TEXFrutafit ﺖﮐﺮﺷ زا

Cosun- Sensus ﺪﻨﻠﻫ رﻮﺸﮐ زا

و (

وآ ﯾ ﺒﮐ زا ﻦﺸ ﯿ ا نﺎﺘﺳا هﻮﮐﺮ ﯾ

ﻬﺗ مﻼ ﯿ ﺪﺷ ﻪ .

2 - 2 - شور ﺎﻫ

2 - 2 - 1 - ﻬﺗ شور ﯿ

ﺑآ هرﺎﺼﻋ ﻪ ﯽ

- ﻠﮑﻟا ﯽ

1. Dry Matter

وآ ﯾ نﺪﺷ ﮏﺸﺧ زا ﺲﭘ ﻦﺸ ﺎﺳ رد

ﯾ ﺳآ ،ﻪ ﯿ ﺶﺨﺑ ﻪﺑ وﺪﺷ بﺎ

ﮔ هرﺎﺼﻋ ﯿﺮ ي ﺎﻣزآ ﯾ ﺰﮐﺮﻣ هﺎﮕﺸ ي

لﺎﻘﺘﻧا هﺎﮕﺸﻧاد ﯾ

ﺖﻓﺎ . ﻬﺗ ﺖﻬﺟ ﯿ ﻪ

ﺑآ هرﺎﺼﻋ ﯽ - ﻠﮑﻟا ﯽ وآ ﯾ ﺳاﺮﺳﺎﻣ شور زا ﻦﺸ ﯿ

نﻮ ) ﺧ ﯿ نﺪﻧﺎﺴ (

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .

ﺪﺑ ﯾ رﻮﻈﻨﻣ ﻦ 50 ﮔ زا مﺮﮔ ﯿ ﻦﻟرا ﻞﺧاد هﺪﺷ ﮏﺸﺧ هﺎ

رﯾ ﻣ ﻪﺑ نآ ﻪﺑ و ﺪﺷ ﻪﺘﺨ ﯿ

ناﺰ 500 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟ ﯿ لﻮﻧﺎﺗا ﺮﺘ 96 و ﻪﺟرد 500

ﻣﯿ ﻠ ﯽ ﻟ ﯿ د ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺮﺘ ﯾ

ﻧﻮ ﯿ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا هﺰ .

ﻮﻓ ﺎﺑ ﻦﻟرا برد ﯾ

ﻞ

ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ ﻣﻮ ﯽ تﺪﻣ ﻪﺑ و ﻪﺘﺴﺑ 72

ﺪﺷ هدﺰﻤﻫ ﺖﻋﺎﺳ .

ﮐﺮﺗ ﯿ ﻞﺧاد تﺎﺒ

ﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﮐ ﺎﺑ ار ﻦﻟرا ﯽ

دﺮﮔ فﺎﺻ ﻦﻤﺗاو ﯾ

ﺎﻣ و ﺪ ﯾ ﺎﺑ ار هﺪﺷ فﺎﺻ ﻊ

رﺎﺗور ﮏﻤﮐ ي

ﺎﻣد رد رﻮﺗاﺮﭘاوا ي

45 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯿ

ﻢﺠﺣ ﺎﺗ داﺮﮕ

50 % ﻠﻐﺗ ﯿ ﺪﺷ ﻆ . تﺪﻣ ﻪﺑ ار هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ هرﺎﺼﻋ 72

رد ﺖﻋﺎﺳ

نوآ 45 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯿ

ﻠﻏ ﺎﺗ ﺪﺷ هداد راﺮﻗ داﺮﮕ ﯿ

ﺎﺑ و دﻮﺷ ﺮﺗ ﻆ

ﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯿ

ﺮﺘﻠ 22 /0 ﻣ ﯿ ﻧوﺮﮑ ﯽ ﺮﺘﺳا ﯾ هدﺎﻣآ فﺮﺼﻣ ياﺮﺑ و ﻞ

دﺮﮔ ﯾ ﺪ 13] .[

2 - 2 - 2 - ﻬﺗ شور ﯿ

ﺰﮐﻮﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﻪ

ﻬﺗ ﺖﻬﺟ ﯿ ﺘﻨﺳ ﺖﺳﺎﻣ ﻪ ﯽ

ﺷ ﺲﭙﺳ وﺪﺷ هدﺰﻤﻫ ﺮﯿﺷ اﺪﺘﺑا ، ﯿ

ار ﺮ

ﮕﺑ دﻮﺧ ﻪﺑ هﺪﺷ ﻪﺘﺧﻮﺳ ﺖﻟﺎﺣ ﺎﺗ هﺪﻧﺎﺷﻮﺟ ًﻼﻣﺎﮐ ﯿ

ز دﺮ ﯾﺮ ا رد ا ﯾ ﻦ

ﻟﻮﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﺖﻟﺎﺣ ﯿ

ﺰﮐﻮﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﺪ )

ﻮﺑ ي ﺷﺎﻧ ﯽ نﺪﺷ ﻪﺘﺧﻮﺳ زا (

ﻣ ﯽ يﺎﻣد رد ﻪـﻘﯿﻗد ﻪـﺳ تﺪـﻣ ﻪـﺑ و دﻮﺷ 90

ﻪﺟرد داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ي

يﺎﻣد ﺎﺗ ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ هداد تراﺮﺣ 45

ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯿ

ﺪـﺷ ﮏﻨﺧ داﺮﮕ .

ﺗ ﺎـﺑ ﺲﭙـﺳ ﯿ

ﺎﻫرﺎﻤ ي لوﺪﺟ رد هﺪﺷ هداد 1

ﻣ ﻪﺑ و ﯿ ناﺰ 2 ﺪـﺻرد

ﺮﺗرﺎﺘﺳا زا ﻘﻠﺗ

ﯿ ﺪﺷ ﺢ . يﺎﻣد رد يﺪـﻨﺑرد زا ﺲﭘ هﺪﺷ ﺢﯿﻘﻠﺗ ﺮﯿﺷ

42 ﻪﺟرد ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ي راﺬﮔ

ي ﺪﺷ . ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻣد رد ﺎﻫ 4

ﻪﺟرد نﺪﻧارﺬﮔ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﺎﻣد ﻦﯿﻤﻫ رد و ﺪﺷ دﺮﺳ داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ي

يراﺪﻬﮕﻧ ﮏﯿﺗﺎﻣورآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺪﯿﻟﻮﺗ و نﺪﺷ يﺪﯿﺳا ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ ﯽﻫرود ﺪﺷ . د و ﺖﺳﺎﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ لوا زور رد ﺮـﻈﻧ درﻮـﻣ يﺎﻬﻧﻮﻣزآ ﻞـﺻاﻮﻓ ر

رﺎﻣآ حﺮﻃ ﻖﺒﻃ ﺖﺳﺎﻣ يراﺪﻬـﮕﻧ ﯽﻫرود ﯽﻧﺎـﻣز ي

لوﺪﺟ 2 ﺮﺑ

دﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺖﺳﺎﻣ يور ﯾ

ﺪ.

ﺎﻫزود ي وآ هرﺎﺼﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯾ

و ﻦﺸ

اﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ لوﺪﺟ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻦ 2

ﺷ ﻪﺑ ﯿ وﺎﺣ ﺮ ي ﺎﻣ ﯾ ﺪﻨﺑ ﻪﺘﺴﺑ رد ،ﺖﺳﺎﻣ ﻪ ﯾ

ﺎﻬ

ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا .

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﻤﺨﺗ ﯿ ﺎﻣد رد هﺪﺷ ﺮ ي

4 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯿ

راﺪﻬﮕﻧ داﺮﮕ ي

ﺪﺷ

ﺎﻬﻧﺎﻣز رد و ي

1 ، 6 ، 11

، 16 و 21 ﻟﻮﺗ زا ﺪﻌﺑ زور ﯿ

ﺎﻬﻧﻮﻣزآ ،ﺪ ي

ﻣﻮﻤﻋ ﯽ ﺎﻣزآ رﺪﺘﺳﺎﻣ ﯾ

ﺰﮐﺮﻣ هﺎﮕﺸ ي

ا هﺎﮕﺸﻧاد ﯾ ور ﺮﺑ مﻼ ي ﺎﻬﻧآ ﺮﻫ

ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ .

(4)

Table 1 pH, Acidity, Dry matter andFatin yoghurt treatments Fat(w/w) DM(w/w)

Acidity(LA%) pH

Run

3.76±0.01 13.31±0.31

1.03±0.01 4.41±0.01

1

4.07±0.05 13.01±0.41

1.03±0.05 4.42±0.05

2

4.16±0.03 12.85±0.3

0.91±0.05 4.51±0.05

3

3.82±0.03 3.16±0.32

1.04±0.05 4.42±0.05

4

3.77±0.02 13.32±0.37

1.05±0.05 4.4±0.01

5

4.12±0.05 12.96±0.42

0.93±0.03 4.5±0.01

6

3.76±0.01 13.48±0.29

1.07±0.02 4.36±0.01

7

4.12±0.01 12.98±0.3

1.02±0.05 4.43±0.05

8

3.76±0.04 13.32±0.44

1.032±0.03 4.41±0.05

9

3.79±0.05 13.34±0.21

1.04±0.04 4.41±0.03

10

3.8±0.01 13.5±0.23

1.03±0.02 4.31±0.01

11

3.78±0.02 13.33±0.31

1.03±0.05 4.41±0.02

12

4.2±0.02 12.8±0.2

0.78±0.01 4.7±0.03

13

3.76±0.05 13.31±0.15

1.05±0.05 4.4±0.02

14

3.79±0.04 13.41±0.17

1.07±0.05 4.37±0.05

15

2 - 2 - 3 - هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي pH

اﺮﺑ ي هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي زا pH ﺮﺘﻣ pH دﯾ ﺠ ﯿ ﻟﺎﺘ ﯽ ) لﺪﻣ ﺖﮐﺮﺷ ،NWO

ﺷ ﯿ ﺎﻤ وﺰﺗ ﻦﭘاژ ( ﮐ ﻟﺎﯿ هﺮﺒ ﺎﺑ هﺪﺷ ﺮﻓﺎﺑ رﺎﺠﺗ ي 4 و 7،

هدﺎﻔﺘﺳا

،ﺪﺷ

دوﺮﺘﮑﻟا pH ﺮﺘﻣ رد ﻞﺧاد ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻓﺮﮔراﺮﻗ و

pH هﺪﻧاﻮﺧ

ﺪﺷ 14] .[

2 - 2 - 4 - هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﺳا ﯿ ﺪ ﯾ ﻪﺘ

رد اﯾ ﻦ شور زا لﻮﻠﺤﻣ دﻮﺳ 1/

0 لﺎﻣﺮﻧ هدﺎﻔﺘﺳا دﺮﮔ ﯾ ﺪ . ﺲﭘ زا

ﯾ ﺖﺧاﻮﻨﮑ ندﺮﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ

،ﺎﻫ طﻮﻠﺨﻣ 10 ﻣ ﯿﻠﯿ ﻠﯿ ﺮﺘ بآ و 10 ﻣ ﯿﻠﯿ ﻠﯿ ﺮﺘ

ار ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﯾ ﮏ ﻦﻟرا رﯾ ﻪﺘﺨ و 2 هﺮﻄﻗ فﺮﻌﻣ لﻮﻨﻓ ﺌﻟﺎﺘﻓ ﯿ ﻦ ﻪﻓﺎﺿا

و ﻪﻧﻮﻤﻧ ار ﺎﺑ دﻮﺳ 1/

0 ﺎﺗ ﭘﯿ اﺪ ﯾ ﺶ ﮓﻧر ﺗرﻮﺻ ﯽ ﺗﯿ ﺮﺘ دﺮﮔ ﯾ ﺪ .

ﺳا ﯿ ﺪﯾ ﻪﺘ ﺐﺴﺣﺮﺑ ﺪﺻرد ﺳا ﯿ ﺪ ﺘﮐﻻ ﯿ ﮏ شراﺰﮔ ﺪﺷ 14] .[

2 - 2 - 5 - ﮔ هزاﺪﻧا ﯿﺮ ي ﺑﺮﭼ ﯽ

ﻣﯿ ﺑﺮﭼ ﺪﺻرد ناﺰ ﯽ

ﺷ ﯿ راﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺒﻃ ﺖﺳﺎﻣ و ﺮ د

695 زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ

ﺮﺘﻧﺎﺳ هﺎﮕﺘﺳد ﯾﻔ

ﯿ ﺮﺑرژ ژﻮ )

Funek Gerber نﺎﻤﻟآ ،

( مﺎﺠﻧا

ﺖﻓﺮﮔ .

2 - 2 - 6 - ﮔ هزاﺪﻧا ﯿﺮ ي ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ

ﺷ ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ ﯿ

ﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺒﻃ ﺮﺑ ﺖﺳﺎﻣ و ﺮ ﯽ

1753 مﺎﺠﻧا

ﺬﭘ ﯾ ﺖﻓﺮ .

2 - 2 - 7 - شرﺎﻤﺷ ﻠﮐ

ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﯾ ﺎﻬ

ﻠﮐ شرﺎﻤﺷ ﺖﻬﺟ ﯽ

ﺎﺑ ﺮﺘﮐ ﯾ ﻣﺎﻤﺗ ،ﺎﻬ ﯽ لوﺪﺟ ﻖﺒﻃ ﺮﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ

1 ﺮﻘﺗ يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯾ

ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ فﺮﻇ ﻂﺳو ﻖﻤﻋ زا ًﺎﺒ

ﺮﺘﺳا ﻖﺷﺎﻗ ﯾ

ور ندز رﺎﻨﮐ زا ﺪﻌﺑ ﻞ ﯾ

ـﺑﺮﭼ ﻪ ﯽ فﺮﻇ رد و مﺎـﺠﻧا ﺮﺘﺳا يﺎﻫ

ﯾ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞ .

رد ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ندﺰﻤـﻫ زا ﺪﻌﺑ

ﺎﻬﻓﺮﻇ ي ﺮﺘﺳا ﯾ ﺮﺘﺳا ﮓﻧﺮﺳ ﺎـﺑ ، ﻞ ﯾ

ﻞ ﯾ ﺳ ﮏ ﯽ ﺳ ﯽ ) ﻣﯿ ـﻠ ﯽ ﻟ ﯿ ﺮـﺘ (

ﺮﺑ ﺎﻣزآ ﻪﻟﻮﻟ رد و ﺪـﺷ ﻪﺘـﺷاد ﯾ

ﺘﺳﻼﭘ جرﺪﻣ ﺶ ﯿ

ﮑ ﯽ رد ﭘﯿ راد ﭻ

رﯾ و ﺪـﺷ ﻪـﺘﺨ 9

ـﺳ ﯽ ﺳ ﯽ ﻓ مﺮﺳ ﯿﺰ ﯾ ژﻮﻟﻮ ي ﺮﺘﺳا ﯾ ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻪﺑ ﻞ

ﻗر ،ﺪﺷ ﯿ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ يزﺎﺳ ﻖ 1

ﻪﺑ 10 ﺖﻗر ﺎﺗ

6

10-

ترﻮﺻ ﺖﻓﺮﮔ .

100 ﻣﯿ ﻟوﺮﮑ ﯿ يﺎــﻫ ﺖــﻗر زا ﺮﺘ

6

10- 5 و 10-

ﺎــﺑ ﻪــﻧﻮﻤﻧ ﺮــﻫ

ﺮﺘﺳاﺮﻠﭙﻤﺳ ﯾ

ﺤﻣ ﻪﺑ و ﺪﺷ ﻪﺘﺷادﺮﺑ ﻞ ﯿ

ﻂ آ MRS ﺪـﻣﺎﺟ رﺎﮔ

) نﺎﻤﻟآ كﺮﻣ ﺖﮐﺮـﺷ (

ﻠﭘ رد ﯿ ﻠﭘرﻮﭘ شور ﻪﺑ ﺖ ﯿ

دﺮﮔ ﻪﻓﺎﺿا ﺖ ﯾ

ﺪ

ﻠﭘ و ﯿ اﺮﺷ رد ﺎﻫ ﺖ ﯾ

ﺑ رﺎﺟ ﻂ ﯽ يﺎـﻣد رد رﻮﺗﺎـﺑﻮﮑﻧا رد يزاﻮﻫ 37

ﺘﻧﺎـﺳ ﻪـﺟرد ﯿ

ﺪﺷ ﻪﺘﺷاﺬﮔ داﺮـﮕ .

ـﻨﻠﮐ ﯽ رد هدﺮـﮐ ﺪـﺷر يﺎـﻫ

ﺤﻣ ﺢﻄـﺳ ﯿ

زا ﺪﻌﺑ ﺖـﺸﮐ يﺎـﻬﻄ 72

زا ﺪﻌﺑ و شرﺎﻤﺷ ﺖﻋﺎﺳ

ﻌﺗ ﯿﯿ ﻣ ﺮـﻫ رد داﺪﻌﺗ ﻦ ﯿ

ـﻠ ﯽ ﻟ ﯿ ﺮـﺘ دﺮﮔ ﺖـﺒﺛ ﯾ

ﺪـ 14] .[

2 - 2 - 8 - هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﻣﯿ ناﺰ ﺋﺪﻟﺎﺘﺳا ﯿ ﺪ

ا ﻫﺪﻟﺎﺘﺳ ﯿ ﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﺪ ﯽ

زﺎﮔ ي ) Agilent 7890

A , USA (

ﮔ هزاﺪﻧا ﯿﺮ ي ﺪﺷ . ﭘﺎﮐ نﻮﺘﺳ ﯿ رﻼ ي ﺳ ﯿﻠﯿ ﺴ ﯽ لﻮﻃ ﻪﺑ

30 ﺮﻄﻗ ،ﺮﺘﻣ 320

ﻣ ﯿ زﺎﻓ ﺖﻣﺎﺨﺿ و ،ﺮﺘﻣوﺮﮑ 25

/0 ﻣ ﯿ اﺮﺑ ﺮﺘﻣوﺮﮑ ي

زﺎﺳاﺪﺟ ي ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﮐ ﻪﺑ راﺮﻓ داﻮﻣ .

زﺎﮔ N2

ﻞﻣﺎﺣ زﺎﮔ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ

ﺮﮔﺎﺳﺎﻨﺷ و ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ FID

. دراﺪﻧﺎﺘﺳا لﻮﻠﺤﻣ

وﺎﺣ ي ﻫﺪﻟﺎﺘﺳا ﯿ ﺘﻣ و ﺪ ﯿ ﺮﻫ تﺎﺘﺳا ﻞ ﯾ

راﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﮏ 10

ﻣ ﯿ ﻟوﺮﮑ ﯿ ﺮﺘ

ﻢﺠﺣ ﻪﺑ نﻮﺘﺳا ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ دﻮﺑ 100

ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟ ﯿ ﺪﺷ هﺪﻧﺎﺳر ﺮﺘ .

ﻪﺑ

ﺎﺳاﺪﺟ رﻮﻈﻨﻣ ز

ي ﻫﺪﻟﺎﺘﺳا ﯿ ﺪ 30 ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ مﺮﮔ 4

ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟ ﯿ نﻮﺘﺳا ﺮﺘ

ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ لﻼﺣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ .

ﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﮐ زا ندﺰﻤﻫ زا ﺪﻌﺑ ﯽ

هرﺎﻤﺷ

1 فﺮﻇ نورد ﻪﺑ 25

ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟ ﯿ ﻓ ﺮﺘ ﯿ ﺪﺷ ﺮﺘﻠ . زا ﺪﻌﺑ 45 ﻗد ﯿ هرﺎﺑود ﻪﻘ 4

(5)

ﻣﯿ ﻠ ﯽ ﻟ ﯿ ﻻﺎﺑ ﻪﺑ نﻮﺘﺳا ﺮﺘ ي

ﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﮐ ﯽ

ﺪﺷ هدوﺰﻓا .

زا ﺪﻌﺑ 45 ﻗد ﯿ ﻪﻘ

دﯾ ﻓ نورد ﻪﺑ ﺮﮕ ﯿ

تاﺮﺘﻠ 10 ﻣ ﯿ ﻣوﺮﮑ ﺘﻣ ﺮﺘ ﯿ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ تﺎﺘﺳا ﻞ

ﻧورد دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﯽ

ﻧﺎﺳر ﻢﺠﺣ ﻪﺑ نﻮﺘﺳا ﺎﺑ و ﺪﺷ هدوﺰﻓا ﯿ

ﺪﺷ هﺪ . ﻪﺑ

اﯾ ﺮﻃ ﻦ ﯾ دﺮﮔ ﻞﺣ لﻼﺣ رد راﺮﻓ داﻮﻣ ﻖ ﯾ

ﺪ . 5/

0 ﻣ ﯿ لﻼﺣ زا ﺮﺘﻣوﺮﮑ

وﺎﺣ ي هﺎﮕﺘﺳد ﻪﺑ راﺮﻓ داﻮﻣ رﺰﺗ GC

ﯾ ﺪﺷ ﻖ . اﺮﺷ ﯾ ﺮﺑ هﺎﮕﺘﺳد ﻂ

ور ي ﺎﻣد ي دورو ي ﺑﺬﺟاو ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﯽ

رد C 150° نﻮﺘﺳ رﺎﺸﻓ ،

رد 32912 ﻧ ﯿ ﺮﺟ ﺖﻋﺮﺳ و ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ ﺮﺑ ﻦﺗﻮ ﯾ

زﺎﮔ نﺎ 9/

0 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟ ﯿ ﺮﺘ

ﻗد ﺮﺑ ﯿ ﻈﻨﺗ ﻪﻘ ﯿ ﺪﺷ ﻢ 15] .[

2 - 2 - 9 - هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي بآ ﺪﺻرد زاﺪﻧا

ي ) ﺳ ﯿ ﺳﺮﻨ ﯿ

1ﺲ (

رد ﻦﯾا نﻮﻣزآ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺳﺎﻣ

ﻪﺑ ﯽﺑﻮﺧ هدﺰﻤﻫ و ﺪﺷ ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ

و 25 مﺮﮔ زا يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺳﺎﻣ

زﻮﺗ ﯾ ور و ﻦ ي ﺬﻏﺎﮐ ﯽﻓﺎﺻ ﻦﻤﺗاو

هرﺎﻤﺷ 43 ﻪﮐ رد ﮏﯾ ﻒﯿﻗ يﻻﺎﺑ يا ﻪﺸﯿﺷ فﺮﻇ راﺮﻗ

،ﺖﺷاد

ﻪﺘﺨﯾر ﺪﺷ و ﻪﺑ تﺪﻣ 120 ﻪﻘﯿﻗد رد ﯾ لﺎﭽﺨ 4 ﻪﺟرد داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ

راﺮﻗ هداد ﺪﻧﺪﺷ و ﺲﭙﺳ نزو ﻊﯾﺎﻣ ﻊﻤﺟ هﺪﺷ رد فﺮﻇ يا ﻪﺸﯿﺷ

زا نزو فﺮﻇ يا ﻪﺸﯿﺷ ﺮﺴﮐ ﯽﻟﺎﺧ

دﺮﮔ ﯾ ﺪ و ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا

ﻪﻄﺑار زﯾ ﺮ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﺪﺻرد ﺪﺷ نﺎﯿﺑ 14] .[

100 )× ﻟوا نزو ﯿ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪ /

ﺎﻣ نزو ﯾ دازآ ﻊ

=(

زاﺪﻧا بآ ي ﺖﺳﺎﻣ

2 - 2 - 10 - ﮔ هزاﺪﻧا ﯿﺮ ي ﻓﺮﻇ ﯿ راﺪﻬﮕﻧ ﺖ ي

بآ

ﮔ هزاﺪﻧا ﺖﻬﺟ ﯿﺮ

ي ﻣ ﯿ زاﺪﻧا بآ ناﺰ ي

اﺪﺘﺑا ، 25 ﺖﺳﺎﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔ

ﺎﻫ ﻪﻟﻮﻟ رد ي

ﺮﺘﻧﺎﺳ ﯾﻔ ﯿ ﺮﺘﻧﺎﺳ رد و ﺪﺷ نزو ژﻮ ﯾﻔ

ﯿ رود ﺎﺑ ژﻮ g

13500 تﺪﻣ ﻪﺑ 30

ﻗد ﯿ ﺎﻣد رد ﻪﻘ ي

10 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ

داﺮﮔ

ﺮﺘﻧﺎﺳ ﯾﻔ ﯿ دﺮﮔ ژﻮ ﯾ ﺪ . ﺎﻣ ﯾ ﻻﺎﺑ ﺖﻤﺴﻗ رد ﻪﮐ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا هﺪﺷ اﺪﺟ ﻊ ي

دﺮﮔ جرﺎﺧ ﺪﺷ ﻊﻤﺟ ﻪﻟﻮﻟ ﯾ

ﺪﻧﺪﺷ نزو ادﺪﺠﻣ ﺎﻫ ﻪﻟﻮﻟ و ﺪ .

راﺪﻘﻣ

زاﺪﻧا بآ ي رد ﻪﺘﻓر ﺖﺳد زا بآ ترﻮﺻ ﻪﺑ 100

ﺖﺳﺎﻣ مﺮﮔ

دﺮﮔ شراﺰﮔ ﯾﺪ

14] .[

100 }× ﻟوا نزو ﯿ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪ )/

ﺗ نزو ﯿ ﻟﺎﺧ بﻮ ﯽ - ﺗ نزو ﯿ ﺎﺑ بﻮ

ﻪﺘﺨﻟ ( {

= ﻓﺮﻇ ﯿ راﺪﻬﮕﻧ ﺖ ي

ﺖﺳﺎﻣ

2 - 2 - 11 - آ زرا نﻮﻣز ﯾﺑﺎ

ﯽ ﺴﺣ ﯽ

ﺗﺎﻣﺪﻘﻣ يﺎﻬﺷزﻮﻣآ زا ﺲﭘ ﯽ

داﺪﻌﺗ 10 زرا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺮﻔﻧ ﯾ

بﺎﺨﺘﻧا بﺎ

ﻧوﺪﻫ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ﯿ

ﮏ ) 5 ﻪﻄﻘﻧ يا ( ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫ

ﻬﺗ ﯿ ﻧﺎﻫد سﺎﺴﺣا و ﻢﻌﻃ ،ﻮﺑ ،ﮓﻧر ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ار هﺪﺷ ﻪ ﯽ

زرا ﯾﺑﺎ ﯽ

ا ﻪﺑ ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﯾ

ﺗﺮﺗ ﻦ ﯿ هﺮﻤﻧ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﻪﮐ ﺐ 5

ﻟﺎﻋ ﻪﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ ﯽ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ندﻮﺑ

هﺮﻤﻧ و 1 ﺧ ﻪﻧﻮﻤﻧ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﯿﻠ

ﯽ ﻌﺿ ﯿ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻒ

1. Synersis

) 1 = ﺧ ﯿﻠ ﯽ ﻌﺿ ﯿ ،ﻒ 2 = ﻌﺿ ﯿ ،ﻒ 3 = ،ﻂﺳﻮﺘﻣ 4 = ،بﻮﺧ 5 =

ﻟﺎﻋ ﯽ ( 15] .[

2 - 2 - 12 - و ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻪﺘ

هزاﺪﻧا ﺮﺘﻣﻮﮑﺴـﯾو زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﯽﮑﯾژﻮـﻟﻮﺋر يﺎـﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ يﺮـﯿﮔ

MCR301 ﯽﺗراﺮﺣ رﻮﺗﻻﻮﮐﺮﯿﺳ ﮏـﯾ ﻪـﺑ ﺰـﻬﺠﻣ

ﺎﻣد رد ي 25

ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯿ

داﺮﮕ ﺎﺠﻧا ﻣ م ﯽ دﻮﺷ . ﻦﯿﺣ رد ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻬﻟﺪﻨﯿﭙﺳا

هزاﺪﻧا ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو يﺮﯿﮔ درﻮﻣ ،ﻪﻧﻮﻤﻧ ي

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا .

ﻪـﺑ هﺪـﺷ هدﺎﻣآ ﯽﻬﻧﻮﻤﻧ زا ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ ﻢﺠﺣ

نﺰـﺨﻣ نورد )

بﺎـﮐ و بﺎـﺑ (

ﻪﻧاﻮﺘﺳا ﺎﺑ سﺎﻤﺗ رد و ﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽـﺗراﺮﺣ رﻮﺗﻻﻮﮐﺮﯿـﺳ و ﯽﻠﺧاد .

ﺑ نﺪﯿﺳر زا ﺲﭘ ﻪ

ﻪﻨﻣاد ﺮﻈﻧ درﻮﻣ يﺎﻣد سﺎﯿﻘﻣ رد ﻪﮐ ﯽﺷﺮﺑ ﺖﻋﺮﺳ زا ﯽﺼـﺨﺸﻣ ي

ﻣ لﺎﻤﻋا ،ﺖﻓﺎﯿﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻤﺘﯾرﺎﮕﻟ ﯽ

ددﺮﮔ . ﻪﺟرد ﺮﺛا ﺮﺑ شﺮﺑ ي

ﻪﻨﻣاد رد ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋر رﺎﺘﻓر شﺮﺑ ي

1 ﺎﺗ 100 ﻪﯿﻧﺎﺛ ﺮﺑ

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ 17]

.[

2 - 2 - 13 - ﻟﺎﻧآ ﯿ رﺎﻣآ ﺰ ي

رد اﯾ ﻦ ﻘﺤﺗ ﯿ ﺎﻣزآ حﺮﻃ ،ﻖ ﯾ

ﻟﺎﻧآ و تﺎﺸ ﯿﺰ

رﺎﻣآ ي ﺮﺑ سﺎﺳا لﺪﻣ

ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ رد راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و نﺎﻣز Design Expert

ﺪﺷ مﺎﺠﻧا 10 . ﻟﺎﻧآ ﯿ راو ﺰ ﯾ ﺲﻧﺎ ﯾ ﺎﻄﺧ ﺎﺑ ﻪﻓﺮﻄﮑ ي

5 اﺮﺑ ﺪﺻرد ي

ﺰﺠﺗ ﯾ ﻠﺤﺗ ﻪ ﯿ رﺎﻣآ ﻞ ي ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ )

لوﺪﺟ 1 (.

Table 2 Experimental samples with different treatments

Thyme(%) Inuline(%)

Time(day) Samples

0 0.1

11 1

4 0.1

11 2

2 0.075

6 3

4 0.15

11 4

4 0.1

11 5

6 0.125

6 6

2 0.125

16 7

4 0.05

11 8

4 0.1

11 9

4 0.1

11 10

4 0.1

21 11

8 0.1

11 12

4 0.1

1 13

4 0.1

11 14

6 0.075

16 15

(6)

3 - ﺎﺘﻧ ﯾ ﺚﺤﺑ و ﺞ

3 - 1 - ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻣاﻮﻋ ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻞ pH

ﻞﮑﺷ 1 ا ﺪﺻرد و نﺎﻣز ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا ﯾ

ﻟﻮﻨ ﯿ ﻨﭽﻤﻫ و ﻦ ﯿ

و نﺎﻣز ﻦ

وآ ﺪﺻرد ﯾ ور ﺮﺑ ار ﻦﺸ ي

ﻣ نﺎﺸﻧ ﺖﺳﺎﻣ pH ﯽ

ﺪﻫد . ﺎﺘﻧ ﯾ ﺑ ﺞ ﯿ ﺮﮕﻧﺎ

ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﯽ

راد ) 05 /0 p<

( ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . لوﺪﺟ 1 ﻣ نﺎﺸﻧ ﯽ ﺪﻫد

ﺑﺮﭼ راﺪﻘﻣ و دﻮﺷ ﻢﮐ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﻪﭼ ﺮﻫ ﯽ

ز ﯾ ﻣ ﺪﺷﺎﺑ دﺎ ﯿ ناﺰ pH

زﯾ ﻣ دﺎ ﯽ دﻮﺷ . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ا ﺎﺑ ﻦ اﺰﻓ ﯾ ﻣ نﺎﻣز ﺶ ﯿ

ناﺰ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻢﮐ pH

ﻟﻮﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﮐ ﯿ

ﺳا ﺪ ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﮏ ﯿ

ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﺎﻬﻤﺴ

ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . اﺰﻓا ﺎﺑ ﯾ راﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺶ ي

ا ، ﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ ﺶﻫﺎﮐ رد ﻦ ﺛﺎﺗ pH

ﯿ ﺮ

اﺰﻓا ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺴﻫ راﺬﮔ ﯾ

اﺮﺘﺴﺑﻮﺳ ﺶ ي

ﺎﻬﻧ و ﯾ ﺪﺷر ًﺎﺘ

ﻣﯿ ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﺖﺳا هدﺮﮐ ﮏﻤﮐ ﺎﻬﻤﺴ .

ﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯾ

لوﺪﺟ ﺞ 3

رد

ﻮﺼﺧ ﻐﺘﻣ ﺮﺛا ص ﯿ

ﺮﺑ ﺎﻫﺮ رﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا لﺪﻣ pH

ي ﻨﻌﻣ ﯽ دﻮﺑ راد

) 05 /0

<

(P ﻟو ﯽ ﻨﻌﻣ نآ شزاﺮﺑ مﺪﻋ نﻮﻣزآ ﯽ

ﻤﻧ راد ﯽ ﺪﺷﺎﺑ

) 05 /0

>

(P شزاﺮﺑ لﺪﻣ ﺐﺳﺎﻨﺗ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﯾ

ﻣ ﻪﺘﻓﺎ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ .

ﻐﺗ ﯿﯿ وآ ﺪﺻرد تاﺮ ﯾ

ور ﺮﺑ ﻦﺸ ي

ﻨﻌﻣ pH ﯽ دﻮﺒﻧ راد ) 05 /0

>

(.P

ﻔﻄﻟ ﯽ دﺮﮑﻫد هداز ي

1392 ( ﺛﺎﺗ ﯿ ﮔ هرﺎﺼﻋ ﺮ ﯿ

ﮓﻨﺷ هﺎ ار

ور ﺮﺑ ي ﻓ صاﻮﺧ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ و ﺪﻧدﺮﮐ

اﺰﻓا لﺮﺘﻨﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﮓﻨﺷ هرﺎﺼﻋ ندوﺰﻓا ﯾ

ﺳا ﺶ ﯿ ﺪﯾ ﺶﻫﺎﮐ لﺮﺘﻨﮐ و ﻪﺘ

ﻣ pH ﯽ ﻨﭽﻤﻫ و دﻮﺷ ﯿ

اﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ ﻦ ﯾ

رﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺶ ي

ﻓﺮﻇ و ﯿ ﺖ

راﺪﻬﮕﻧ ي ﻣ بآ ﯽ ﻣ و دﻮﺷ ﯿ زاﺪﻧا بآ ناﺰ ي

ﻣ ﻢﮐ ار ﯽ ﺪﻨﮐ 8] .[

ﺮﻫﺎﻈﻣ ي نارﺎﮑﻤﻫ و )

2006 ( ا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ي

ر ﺮﺑ و ي اﺰﻓا ﯾ هدﺎﻣ ﺶ

ﺷ ﺪﻣﺎﺟ ﯿ و ﺮﺑ ﺮ ﯾ ﮔﮋ ﯿ ﺎﻬ ي ﻣ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﻓ ، ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﺘﭙﻟﻮﻧﺎﮔرا و ﯿ

ﮑ ﯽ

ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺖﺳﺎﻣ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ pH

ي ﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ

هدﺎﻣ ﺪﺻرد ﺮ ﻣ راﺮﻗ نآ ﺪﻣﺎﺟ

ﯽ ﮔ ﯿ ﺗرﻮﺻ ﻪﺑ دﺮ ﯽ

ﻪﮐ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ pH ي ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ

راﺪﻬﮕﻧ لوا زور رد ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ي

ﺎﭘ ﯾﯿ ﺎﺳ زا ﺮﺘﻨ ﯾ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮ

ﺖﺳا هدﻮﺑ 18]

.[ Simsek نارﺎﮑﻤﻫ و

) 2007 ( ﺸﻫوﮋﭘ رد ﯽ ﻏ ﯿ ﺮ

ﻨﻌﻣ ﯽ ﻃ رد عﺎﻨﻌﻧ ﺲﻧﺎﺳا ندﻮﺑ راد ﯽ

راﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ي

ﺪﺷر ﺮﺑ

ﻣﯿ ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﺪﻧﺪﻧﺎﺳر تﺎﺒﺛا ﻪﺑ ار ﺎﻬﻤﺴ 19]

.[ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ا

ي د ﯾ ﺮﮕ

تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ نﺎﻣز تﺪﻣ لﻮﻃ رد ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ وpH

و ﺪﻧراد ﺲﮑﻋ ﻪﻄﺑار يراﺪﻬﮕﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧpH

ﮐ نﺎﻣز لﻮﻃ رد ﺎﻫ ﺶﻫﺎ

ﻣ ﯽ ﯾ ﺪﺑﺎ 20] .[ ﺎﺘﻧ ﯾ رذآ ﺞ ي نارﺎﮑﻤﻫ و ﺮﭙﻧا )

2021 ( ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ

ﻎﻤﺻ ندوﺰﻓا ﺎﻫ

ي ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﺛﺄﺗ ﯿ ﻨﻌﻣ ﺮ ﯽ راد ي ﻐﺗ ﺮﺑ ﯿﯿ تاﺮ و pH

ﺳا ﯿ ﺪﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘ ﺎﻫ ي ﺖﺷاﺪﻧ ﺪﻤﺠﻨﻣ ﺖﺳﺎﻣ 21]

.[ ﺮﻬﻣ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ي

ﺮﺑﻮﭼ داﮋﻧ ي نارﺎﮑﻤﻫ و )

2021 ( ﺳﻮﻣ ندوﺰﻓا ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﯿ

ژﻼ

ﮔ ﻪﻧاد ﯿ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪﺑ هزﺮﻔﺳا هﺎ ﯿ

ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺟﻮﻣ ﺖﺳﺎﻣ نﻮ و pH

اﺰﻓا ﯾ ﺳا ﺶ ﯿ ﺪﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ

ﺪ ي ﺎﻘﻣ رد ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴ ﺎﻫ

ي

دﻮﺑ هﺪﺷ ﺪﻫﺎﺷ .

ﻨﭽﻤﻫ ﯿ نآ ﻦ ﺑ ﺎﻫ ﯿ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎ ﺳا و pH

ﯿ ﺪ ﯾ ﻪﺘ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ

ﺪ ي رادرﺎﺒﻧا نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ي

ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﯿ ﺐ

ﺸﻫﺎﮐ ﺪﻧور ﯽ

اﺰﻓا و ﯾ ﺸ ﯽ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ار 22]

.[ ﻘﺤﺗ رد ﯿ د تﺎﻘ ﯾ ﺮﮕ

وﺰﻓا ﺮﺛا ﮔ داﻮﻣ ند ﯿ

ﻫﺎ ﯽ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪﺑ ﯿ

ﻣ ﺮﺑ ﺖﺳﺎﻣ نﻮ ﯿ

ﻐﺗ ناﺰ ﯿﯿ تاﺮ

ﺳا و pH ﯿ ﺪﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘ ﺎﻫ ي ﺎﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﯾ

ﻘﻘﺤﻣ ﺮ ﯿ ﺳرﺮﺑ ﻦ ﯽ ﺪﺷ .

ﺛﺄﺗ لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯿ

ﺛﺄﺗ ،رﻮﮕﻧا ﻪﺘﺴﻫ ﻦﻏور ندوﺰﻓا ﺮ ﯿ

رﺬﺑ ندوﺰﻓا ﺮ

ﺛﺄﺗو نﺎﺘﮐ ﯿ ﮔ ندوﺰﻓا ﺮ ﯿ

و ﺮﺑ حاﺮﻔﻣ هﺎ ﯾ

ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﻓ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ و

ﺴﺣ ﯽ ﺳرﺮﺑ ار ﺖﺳﺎﻣ ﯽ

ﺪﻧدﻮﻤﻧ 22] - 23 .[ ﺎﺘﻧ ﯾ ا ﺞ ﯾ ﻘﻘﺤﻣ ﻦ ﯿ ﻦ

ﺑﯿ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﮕﻧﺎ اﺰﻓا و pH

ﯾ ﺳا ﺶ ﯿ ﺪﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ

ﺪ ي رد

ﺎﻘﻣ ﯾ دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴ .

Table 3 Regression model coefficients and results of analysis of variance for pH

P value F value Mean square df Sum of squares Source

< 0.0001 210.61 0.012 9 0.11 Model

< 0.0001 1305.68 0.076 1 0.076 A-Time

0.3967 0.86 5.000E-005 1 5.000E-005 B-Inuline

1.0000 0.000 0.000 1 0.000 C-Thyme

1.0000 0.000 0.000 1 0.000 AB

0.6156 0.29 1.667E-005 1 1.667E-005 AC

0.0020 34.62 2.017E-003 1 2.017E-003 BC

0.014 1 2.912E-004 Residual

0.7093 0.16 4.017E-004 1 1.123E-005 Lack of fit

3.644E-006 1 2.800E-004 Pure Error

5 0.11 Cor Total

(7)

Fig 1 Interaction of time - inulin and time - thyme on pH

3 - 2 - ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺳا ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﯿ

ﺪ ﯾ ﻪﺘ

ﻞﮑﺷ رد 2 ﺛﺎﺗ ﯿ نﺎﻣز ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮ -

ا ﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ نﺎﻣز و ﻦ -

وآ ﯾ ور ﺮﺑ ﻦﺸ ي

ﺳا ﯿ ﺪﯾ ﺸﻧ تﻼﭘ ﺮﺘﻧﺎﮐ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺘ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎ

. اﺰﻓا ﺎﺑ ﯾ ﺶ

ﺳا ،نﺎﻣز ﯿ ﺪﯾ ﻨﻌﻣ ﻪﺘ ﯽ ا و ﺖﺳا هﺪﺷ راد ﯾ

ﻟﻮﻨ ﯿ ﺮﭘ ﺖﻬﺟ ﻪﺑ ﻦ ﯾﺒﯿ

ﺗﻮ ﯿ ﮏ

اﺮﺑ ندﻮﺑ ي ﻣ ﯿ ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﺛﺎﺗ ﺎﻬﻤﺴ ﯿ ﺘﺒﺜﻣ ﺮ ﯽ ا رد ﯾ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦ

ﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯾ

لوﺪﺟ ﺞ 4

ﻐﺘﻣ ﺮﺛا صﻮﺼﺧ رد ﯿ

ﺮﺑ ﺎﻫﺮ ﺳا ﯿ ﺪﯾ ﻪﺘ

رﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا لﺪﻣ ي

ﻨﻌﻣ ﯽ دﻮﺑ راد ) 05 /0

<

(P ﻟو ﯽ نﻮﻣزآ مﺪﻋ

ﻨﻌﻣ نآ شزاﺮﺑ ﯽ

ﻤﻧ راد ﯽ ﺪﺷﺎﺑ ) 05 /0

>

(P لﺪﻣ ﺐﺳﺎﻨﺗ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻪﮐ

شزاﺮﺑ ﯾ ﻣ ﻪﺘﻓﺎ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . ﺛﺎﺗ ﯿ وآ ﺮ ﯾ ﻧ ﻦﺸ ﯿ ﺢﻄﺳ رد ﺰ )

05 /0 p<

( ﻨﻌﻣ

ﯽ ﻧ راد ﯿ ﺖﺴ . ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي ﺑﺮﭼ ﺪﺻرد ﺎﺑ ﯽ

اراد ﺮﺗﻻﺎﺑ ي

pH

ﺳا و ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯿ

ﺪﯾ ﺎﭘ ﻪﺘ ﯾﯿ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺘﻨ ي

ﺑﺮﭼ ﺪﺻرد ﺎﺑ ﯽ

ﺎﭘﯾ ﯿ ﻣ ﺮﺘﻨ ﯽ ﺪﻨﺷﺎﺑ . اﺰﻓا ﺎﺑ ﯾ ﻣ ﺶ ﯿ ﺳا ناﺰ ﯿ رﻮﻃ ﻪﺑ دازآ بﺮﭼ ﺪ

ﺼﺨﺸﻣ ﯽ ﺳا ﯿ ﺪﯾ اﺰﻓا ﻪﺘ ﯾ ﻣ ﺶ ﯽ ﯾ لوﺪﺟ رد ﻪﮐ ﺪﺑﺎ 1

هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﺑﺎﻗ

ﺖﺳا .

ﻔﻄﻟ ﯽ دﺮﮑﻫد هداز ي

1392 ( هرﺎﺼﻋ ندوﺰﻓا داد نﺎﺸﻧ

ور ﮓﻨﺷ ي ﺷ صاﻮﺧ ﯿﻤ

ﯿﺎﯾ ﯽ ﺛﺎﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ

ﺚﻋﺎﺑ و ﺖﺳا راﺬﮔ ﺮ

اﺰﻓا لﺮﺘﻨﮐ ﯾ ﺳا ﺶ ﯿ ﺪﯾ ﺶﻫﺎﮐ لﺮﺘﺘﮐ و ﻪﺘ ﻣ ﺖﺳﺎﻣ pH

ﯽ ﻪﮐ دﻮﺷ

ﺎﺘﻧ ﯾ ﺗ ار ﺶﻫوﮋﭘ ﺞ ﺎﯾﯿ

ﻣ ﺪ ﯽ ﺪﻨﮐ 8] .[

Table 4 Regression model coefficients and results of analysis of variance for acidity P value F value Mean square df Sum of squares Source

< 0.0001 96.92 9.235E-003 9 0.083 Model

< 0.0001 327.99 0.031 1 0.031 A-Time

0.2071 2.10 2.000E-004 1 2.000E-004 B-Inuline

1.0000 0.000 0.000 1 0.000 C-Thyme

0.4410 0.70 6.667E-005 1 6.667E-005 AB

1.0000 1.457E-

013 1.388E-017 1 1.388E-017 AC

0.0908 4.37 4.167E-004 1 4.167E-004 BC

9.528E-005 1 4.764E-004 Residual

0.3268 1.25 1.132E-004 1 1.132E-004 Lack of fit

9.080E-005 1 3.632E-004 Pure Error

5 0.084 Cor Total

(8)

Fig 2 Interaction of time - inulin and time - thyme on acidity

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ا

ي اﺰﻓا ﻪﮐ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﯾ

ﻣ ﺶ ﯿ هﻮ ) اﺮﺘﺴﺑﻮﺳ ي ﺪﺷر

ﻣﯿ ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﺎﻬﻤﺴ ( اﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ رد ﯾ

ﺳا ﺶ ﯿ ﺪﯾ ﻣ ﻪﺘ ﯽ ﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ

ﺎﺘﻧ ﯾ ﻘﺤﺗ ﺞ ﯿ ﺖﺷاد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﻖ .

ﺎﺘﻧ ﯾ ا ﺞ ﯾ ﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ﯾ

ﺞ

ﻘﺤﺗ ﯿ ر تﺎﻘ ﯾ ﺣﺎ ﯽ نارﺎﮑﻤﻫ و مﺮﺧ )

2018 ( ﺛﺄﺗ ﯿ ﮔ ندوﺰﻓا ﺮ ﯿ

هﺎ

ﻣ و ﺮﺑ حاﺮﻔ ﯾ

ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﻓ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﺴﺣ و ﯽ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﺖﺳﺎﻣ

ﺖﺷاد . نآ ﺑ ﺎﻫ ﯿ ﮔ داﻮﻣ ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﻤﻧ نﺎ ﯿ

ﻫﺎ ﯽ ﺒﻃ ﯿﻌ ﯽ ﻪﺑ

ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯿ ﺖﺳﺎﻣ نﻮ ﺳا و pH

ﯿ ﺪﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ

ﺪ ي رد

ﺎﻘﻣ ﯾ ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴ ﯿ

اﺰﻓا و ﺶﻫﺎﮐ ﺐ ﯾ

ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ . ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ

زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺑوﺮﭘ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ نﺎﺘﮐ رﺬﺑ ندوﺰﻓا ﯿ

ﺗﻮ ﯿ ﺖﻈﻠﻏ رد ﮏ ﺎﻫ

ي 1 ، 2

و 4 % ﺳرﺮﺑ و ﯽ ﻐﺗ ﺪﻧور ﯿﯿ تاﺮ ﺳا و pH

ﯿ ﺪﯾ ﺎﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻪﺘ

اﺰﻓا ﯾ ﻣ نﺎﺘﮐ رﺬﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯿ

ناﺰ ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ pH

ﻣ و ﯿ ﺳا ناﺰ ﯿ ﺪﯾ اﺰﻓا ﻪﺘ ﯾ ﻣ ﺶ ﯽ ﯾ ﺪﺑﺎ 24] .[

3 - 3 - ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺳ ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﯿ

ﺳﺮﻨ ﯿ ﺲ

زاﺪﻧا بآ ي و ﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺑﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﯽ ور ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﺳﺎﻣ رد ي

ﺬﭘ ﯾ شﺮ

ﻠﮐ ﯽ نآ ﺛﺄﺗ ﯿ ﻔﻨﻣ ﺮ ﯽ ﻣ ﯽ دراﺬﮔ . ﺑآ زﺎﻓ يزﺎﺳاﺪﺟ ﯽ

تﻻﻮﺼﺤﻣ رد

ﺷ ﯿ ﻤﺨﺗ يﺮ ﯿ ﻟد ﻪـﺑ هﺪـﺷ ﺮ ﯿ

ﺌﺗوﺮﭘ تارذ نﺪﺷ ﻊﻤﺟ ﻞـ ﯿ

ﺣ رد ﻦ ﯿ ﻦ

ﻣ خر ﻪﺑذﺎﺟ ﺖﺤﺗ يراﺬـﮔ بﻮﺳر و يراﺪﻬﮕﻧ ﯽ

ﺧﺮﺑ و ﺪﻫد ﯽ

دﯾ ﺒﺜﺗ ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﺮﮕ ﯿ

ﺳا ،هﺪﻨﻨﮐ ﺖـ ﯿ

ﺪﯾ ﺷ عﻮﻧ ،تاﺪﻣﺎﺟ ،ﻪﺘ ﯿ

و ﺮ

ﻣ ﺖﺸﮐ ﯽ زﺎﺳاﺪﺟ ﺮﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ي

ﺑآ زﺎﻓ ﯽ ﺷﻮﻧ ﯿ ﻧﺪ ﯽ ﻫﺎ ي ﺷ ﯿﺮ ﯾ ﻤﺨﺗ ﻦ ﯿ ﺮ

ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﺮﺛﺆـﻣ هﺪﺷ 25]

.[ ﻞﮑﺷ رد 3 ﺛﺎﺗ ﯿ نﺎﻣز ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮ -

ا ﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ و ﻦ

نﺎﻣز - وآ ﯾ ور ﺮﺑ ﻦﺸ ي

ﺳ ﯿ ﺳﺮﻨ ﯿ ﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺲ ﯽ

راد ي ﺢﻄﺳ رد

) 05 /0 p<

( دﯾ ﻣ هﺪ ﯽ لوﺪﺟ رد و دﻮﺷ 5

ﻐﺘﻣ ﺮﺛا صﻮﺼﺧ رد ﯿ

ﺎﻫﺮ

ﺳ ﺮﺑ ﯿ ﺳﺮﻨ ﯿ ﺲ رﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا لﺪﻣ ي

ﻨﻌﻣ ﯽ دﻮﺑ راد ) 05 /0

<

(P ﻟو ﯽ

ﻌﻣ نآ شزاﺮﺑ مﺪﻋ نﻮﻣزآ ﻨ

ﯽ ﻤﻧ راد ﯽ ﺪﺷﺎﺑ ) 05 /0

>

(P ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻪﮐ شزاﺮﺑ لﺪﻣ ﺐﺳﺎﻨﺗ

ﯾ ﻣ ﻪﺘﻓﺎ ﯽ اﺰﻓا ﺎﺑ وﺪﺷﺎﺑ ﯾ

ﺪﺻرد نﺎﻣز ﺶ

ﺳ ﯿ ﺳﺮﻨ ﯿ ز ﺲ ﯾ ﻣ دﺎ ﯽ وآ و دﻮﺷ ﯾ

ﺛﺎﺗ ﻦﺸ ﯿﺮ ي دراﺪﻧ نآ ﺮﺑ .

لوﺪﺟ 2

ﻟﺎﻧآ ﯿ راو ﺰ ﯾ ﺲﻧﺎ ﺳ ﯿ ﺳﺮﻨ ﯿ ﺲ ﻣ نﺎﺸﻧ ار ﯽ ﺪﻫد . رد ﺸﻫوﮋﭘ ﯽ ﻤﺗ ﯿ و ﻢ

نارﺎﮑﻤﻫ ) 1999 ( ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺎﺑ

اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﻣﯿ ناﺰ ﺑﺮﭼ ﯽ

، ﺪﺻرد

بآ زاﺪﻧا ي ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﻪﺑ رﻮﻃ ﺘﺑﺎﺛ ﯽ ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﻪﺘﻓﺎ و ﺻﻮﺼﺧ ﯿ تﺎ

ﺘﻓﺎﺑ ﯽ نآ دﻮﺒﻬﺑ ﯾ ﻪﺘﻓﺎ ﺖﺳا ﻪﮐ اﯾ ﻦ ﺮﻣا ﻣﯿ ﺪﻧاﻮﺘ ﻪﺑ ﺖﻠﻋ اﺰﻓا ﯾ ﺶ هدﺎﻣ

ﺪﻣﺎﺟ ﻞﮐ و رد ﺘﻧﯿ ﻪﺠ اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﺘﺨﺳ ﯽ لﻮﺼﺤﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ

بآ ﺶﻫﺎﮐ زاﺪﻧا

ي ﺪﺷ لﻮﺼﺤﻣ .

ا ندوﺰﻓا ﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ صﻮﺼﺧ ﻪﺑ ﻦ

ﺖﻈﻠﻏ 1 % ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺟﻮﻣ ﯿ

بآ ناﺰ زاﺪﻧا ي ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي ﻣ ﺪﺷ ﺖﺳﺎ

ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ي

وﺎﺣ ي ا ﯾ ﻟﻮﻨ ﯿ ﻦ 5/

0 % ﻣ ﺪﻫﺎﺷ و ﯿ

زاﺪﻧا بآ ناﺰ ي

ﺮﺗﻻﺎﺑ ي ﺪﻨﺘﺷاد . ﺧﺮﺑ ﯽ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ نﺎﻘﻘﺤﻣ زا

ﻣﯿ ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﻟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ يﺎـﻫ ﻢﺴ ﯿ

ﻠﭘ ﺪ ﯽ رﺎﮐﺎـﺳ ﯾ جرﺎـﺧ ﺪ

ﻟﻮﻠـﺳ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ دازآ بآ ندﺮﮐ رﻮﺼﺤﻣ ﺐﺒﺳ ﻪﮐ ﻣ ،هﺪـﺷ ﺎﻫ

ﯽ ﺪﻨﻧاﻮﺗ

وﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﭘ و ﻪﺘ ﯿ لﻮﮑﻠﻣ ﺪﻧﻮ ﺎﺳ ﺎـﺑ بآ يﺎـﻫ

ﯾﺮ ﺷ ءاﺰﺟا ﯿ ار ﺮ

اﺰﻓا ﯾ اﺰـﻓا ﺐﺒـﺳ و ﺪـﻨﻫد ﺶ ﯾ

ﺮﺗﺎﻣ مﺎﮑﺤﺘـﺳا ﺶ ﯾ

ﺋزﺎﮐ ﺲﮑ ﯿ رد ﻦ

ﺎـﻬﻧ لﻮﺼـﺤﻣ ﯾ

ﯽ ﺘﻧ رد و ﺪﻧﻮـﺷ ﯿ

ﺶﻫﺎﮐ لﻮﺼﺤﻣ يزاﺪﻧا بآ ﻪـﺠ

ﯾ ﺪﺑﺎ 26] .[ نﺎﻤﻫ ﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﮐ رﻮﻃ ﯽ

اﺰﻓا ﺎﺑ دﻮﺷ ﯾ

نﺎﻣز ﺶ

ﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ،يراﺪﻬﮕﻧ ﯽ

ﻣ رد يراد ﯿ

زاﺪﻧا بآ ناﺰ ي

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ

ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ )

05 0/ p<

( ﺎﺘﻧ ﻪﮐ ﯾ نآ ﺞ ا ﺎﺑ ﯾ ﻘﺤﺗ ﻦ ﯿ دراد ﺖﻬﺑﺎﺸﻣ ﻖ .

ﺮﻬﻣ ي ﺮﺑﻮﭼ داﮋﻧ ي

) 1398 ( ﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﯽ ﺖﺳﺎﻣ ﺎﻫ ي وﺎﺣ ي هرﺎﺼﻋ

ﮔﯿ ﮓﻨﺷ هﺎ ) Tragopogon (

ا هرﺎﺼﻋ ندوﺰﻓا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﯾ

ﻦ

ﮔﯿ ﺛﺄﺗ هﺎ ﯿ ﻔﻨﻣ تاﺮ ﯽ ﮐ ﺮﺑ ﯿﻔ ﯿ زاﺪﻧا بآ ظﺎﺤﻟ زا ﺖﺳﺎﻣ ﺖ ي

ﻪﺘﺷاد

رﻮﻃ ﻪﺑ ؛ﺖﺳا ي

ﻣ ﻪﮐ ﯿ زاﺪﻧا بآ ناﺰ ي

ﺗ رد ﯿ ﺎﻫرﺎﻤ ي وﺎﺣ ي هرﺎﺼﻋ

ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽ

اد ر ي ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ي

ﻨﭽﻤﻫ و ﺪﻫﺎﺷ ﯿ

ﺗ ﻦ ﯿ ﺎﻫرﺎﻤ ي