ۀرود ،ناریا یعیبط عبانم ،یعیبط تسیز طیحم 68
ۀرامش ، 3 ، زییاپ 1394
تاحفص 372 - 363
تظلغ تارييغت يسررب نبرکورديه
ياه فلتخم قامعا رد يتفن کاخ
دنيارف زا دعب هدولآ هايگ
ييلااپ
يجريا اديرف يدابايسآ
1
يرقابريم دمحا ديس ، يفجن مايپ ،
2،
3رطعم زرمارف
4
1 . ،تسيز طيحم هورگ ،تسيز طيحم مولع يرتکد دکشناد
ۀ يملاسا دازآ هاگشناد ،يعيبط عبانم و يزرواشک
او ناهفصا دح )ناگساروخ(
2 . ،تسيز طيحم يسدنهم هورگ ،نارمع يسدنهم يرتکد ،داتسا دکشناد
ۀ يتعنص هاگشناد ،نارمع يسدنهم
يسوط نيدلاريصن هجاوخ
3 . ،بآ يسدنهم هورگ ،يشکهز و يرايبآ يرتکد ،رايشناد دکشناد
ۀ دازآ هاگشناد ،يعيبط عبانم و يزرواشک
يملاسا )ناگساروخ( ناهفصا دحاو
4 . ،تسيز طيحم هورگ ،يميش يرتکد ،داتسا دکشناد
ۀ مولع دحاو يملاسا دازآ هاگشناد ،يژرنا و تسيز طيحم
نارهت ،تاقيقحت و
( :تفایرد خیرات 22
/ 10 / 1392 - :بیوصت خیرات 27
/ 11 / 1393 )
هديکچ
نبرکوردیه ياه
مهم زا یتفن هدنیلاآ نیرت
ياه یلآ طیحم تسیز هک دنا هب لیلد یّمس س و ندوب ناطر ،ی یاز دو جو نآ ا ه ،ت عیبط رد
ینارگن ياه يرایسب ار ببس هدش .تسا زا فده شهوژپ نبرکوردیه تظلغ شهاک رضاح ياه
یتفن رد ،ناهفصا هاگشیلااپ فارطا كاخ
ناهایگ زا هدافتسا اب موگروس
( Sorghum vulgare )
و وج ( Hordeum vulgare )
و تارییغت یسررب تظلغ
نبرکوردیه يا ه
و ی تفن
ت يرتکاب دادع ياه
هیزجت دننک ۀ تفن رد فلتخم قامعا كاخ
دنیارف زا سپ هایگ
ییلااپ .دوب نیا يارب هلول زا راک و ط هب اکیلپ ياه 130
رطق و ۀناهد 20 یتناس هب رتم ۀلزنم هدافتسا نادلگ دش
قمع رد موگروس و وج ناهایگ رذب . 1
ات 2 یتناس ناد لگ ط س يرتم ت شک ا ه
سپ و دندش تشذگ زا
13 زا هتفه ،ناهایگ تشاک ۀنومن
كاخ يارب نی یعت ت ظلغ نبرکورد یه يرتکا ب داد عت و ی تفن يا ه
يا ه
هیزجت ۀدننک قامعا زا تفن 25
، 50 ، 75 و 100 یتناس فلتخم ياهرامیت يرتم تشادرب
.دش نیا زا لصاح جیاتن شهوژپ
ر ه ،داد ناشن
هایگ ود يارب نبرکوردیه تظلغ شهاک كاخ یتفن ياه
رثؤم ن ب د ه يروط نبرکوردیه تظلغ شهاک دصرد هک كا خ یتفن ياه
23 35
يرتکا ب داد عت ،كا خ رت شیب قا معا يار ب و د ش هدها شم هشیر ذوفن قمع ات شهاک نیا هتبلا دوب هایگ نودب رامیت زا رتشیب دصرد تفن نبرکوردیه تظلغ و مک راوخ نیاربانب .تشاد شیازفا یتفن ياه
، كاخ دروم رد دیاب ییاه
ک ه دا یز یگدو لآ ق مع د نراد
تاماد قا ،
نیمز ریظن يرگید بسانم مسیناگراورکیم کیرحت و قیرزت ،ییلااپ
تفن ياه .دریذپ ماجنا راوخ
ديلک ناگژاو
: شیلااپ ،وج ، موگروس ،قمع ، یتفن نبرکوردیه .
:نفلت ، وئسم هدنسیون
09133028446 :سکاف ،
03135354038 Email: F.irajy@khuisf.ac.ir
1 . همدقم
ناسنا رب رثا تیلاعف يا ه ۀر مزور ،دو خ ریدا قم ل باق
یهجوت زا هدنیلاآ ياه م فلتخ ار هب عبانم
،بآ كاخ و
اوه دراو یم دنک . فلاخرب بآ
،اوه و یگدولآ كا خ زا
رظن بیکرت ییایمیش هب
یناسآ لباق هزادنا يریگ تسین
و کی كاخ كاپ و صلاخ فیرعت ریذپ ن تسی زا . طساوا
اس 1980 یگدولآ كاخ ی شان زا نبرکورد یه يا ه
یتفن هب ۀلزنم کی ۀلئسم ی نارحب ت سیز ی طیحم رد
ا یند ر طم د ش
(
Baghvand et al., 2011
).
نبرکوردیه ياه
مهم زا یتفن هد نیلاآ نیرت
يا ه ی لآ
طیحم تسیز هک دنا هب لیلد یّمس ناطرس ،ندوب ییاز
و
داجیا تارییغت
،یکیتنژاتوم دوجو
نآ ا ه ،ت عیبط رد
ینارگن ياه يرایسب ار ببس هد ش ( ت سا
Cupers et
al., 2002
نیا .) هدنیلاآ اه اب ندی سر و كاخ رد ذوفن
هب ،ی نیمزریز بآ ،ها یگ
ناو یح و نا سنا ار موم سم
یم .د ننک ن یا هلئ سم ه ب هژ یو رد قطا نم ک شخ و
همین ک شخ ه ک تیدود حم ی سرتسد
ه ب بآ يا ه
یحطس دوجو بسانم
،دراد رتشیب هولج هدر ک .ت سا
رب هولاع نیا يایحا بآ يا ه ی نیمزریز هدو لآ
رای سب
ینلاوط و هنیزهرپ ب ت سا نیاربا ن
، ت ظافح ی فیک
زا
دود حم عبا نم بآ
ی نیمزریز ه ب
ناو نع ی مازلا رد
تیریدم عبانم بآ قطانم ی م رطم کشخ و ش
د رد.
زین ناریا تابیکرت تشن یتفن
زا ه لول يا ه ،ی نیمزریز
نزاخم گن ده يرا هچضوح و ياه
ر یخبت هاگ شیلااپ ا ه
رجنم هب و كاخ یگدولآ بآ
ياه ینیمزریز نیا
قطانم
دیه هب نبرکور ياه یتفن هدش تسا نیاربانب .
، یسررب و
ۀعلاطم شور شهاک ياه ت ظلغ نازیم
هد نیلاآ يا ه
یتفن نوتس رد كاخ
،قطانم نیا ل بق
زا ندی سر ه ب
ۀرفس بآ ینیمزریز يرورض
.تسا شور ياه ی کیزیف
و يددعتم ییایمیش يارب
هلباقم اب یگدولآ يا ه ی تفن
رد كاخ دراد دوجو ه ک
يرای سب زا
نآ ا ه ه ب بب س
ۀنیزه لااب و راثآ رتمک ،رضم یبناج هدافتسا
یم .دنو ش
لیلد نیمه هب رد
اس ياه ریخا شور هب ياه یتسیز
ه جوت يرت شیب هد ش
ت سا
Siddiqui & Adams,
)2001
. رد نایم شور يا ه ،یت سیز ها یگ
رد ییلاا پ
فذح ی تفن یگدو لآ یبو خ یهدزا ب
دراد و ۀ علاطم
ناوارف دش ه تسا (
Zhineng et al., 2010 Lu et al.,
2010; Diab, 2008;
.) رد نیا زا شور ناهایگ موا قم
يارب فذح ای شها ک هد نیلاآ ت ظلغ يا ه
رد ی تفن
كاخ هدافتسا یم وش .د ناهایگ اب تقد دایز و هب هنوگ يا
باختنا یم دنوش ه ک زا نیرت شیب ه ناوج
،ی نز ،د شر
هعسوت و طس ۀژیو هشیر دنشاب رادروخرب (
Adam &
Duncan, 2002
) ، ی تح رود قملا زا نا هایگ یمو ب و
تبسن هب طیارش كاخ هقطنم راگزاس و دنشاب نا کما
لیمکت ۀرود د شر نآ ا ه طیار ش رد یگدو لآ
دو جو
هتشاد ( دشاب
Moslehi Moslehabadi et al., 2011
.)
نیا رد شهوژپ ود زا ۀنوگ یهایگ وج و موگرو يار ب
تظلغ شهاک نبرکوردیه
ياه ا خ ی تف هدافت سا ك
.دش هایگ موگروس زا ۀداوناخ ییاناوت ،نایمدنگ د شر
و
شزاس اب طیارش یمیلقا
،فلتخم ریظن بآ و ياوه مرگ
و کشخ ار دراد و فذح ییاناوت هدنیلاآ
ياه یلآ یشان
زا تابیکرت یتفن ار هب یبوخ اراد ت س (
McCatcheon
& Schnoor, 2003
).
Alaie
نارا کمه و (
2011 )
ناشن هک دنداد های زا سپ موگروس 16
ناز یم ،هتفه
فذح ۀدنیلاآ رد نرتنانف كاخ
ار ات 20 دصرد شیازفا
هداد ت سا زا موا قم یها یگ ز ین و ج.
ۀداونا خ
سارگ اه ییلااب ییاناوت هک تس يارب
يراگزا س دا جیا
هشیر يلااب مکارت و دراد یطیحم طیارش اب رد نآ ياه
نبرکوردیه شهاک راک رای سب كا خ ی تفن ياه
د مآ
یم لمع د نک (
Rangzan & Landi, 2008
.)
Seyed
Alikhani
ناراکمه و (
2011 ی سررب ا ب ) ر ثا
د شر
ناهایگ
،وج شام و ایبول رب كاپ يزاس نبرکوردیه ياه
یتفن ،ير رهش تفن هاگشیلااپ كاخ ه ک د نداد ناشن
نازیم هب شیلااپ خرن رثکادح 46
ه ب بو برم ،د صرد
نیرتشیب هتبلا .تسا وج هایگ ت
ریثأ رب ناهایگ شها ک
یگدولآ رد كاخ ۀدودحم
)رفسوزیر( هشیر تسا
(
Lu
et al., 2010
.) يرتکا ب دادعت شیازفا رما نیا تلع ا ه
رد ۀدود حم ت سا ه شیر
(
Moreira et al., 2011;
Tang et al., 2012
.) شهوژ پ ن یا زا فده شها ک
نبرکورد یه ت ظلغ يا ه
ی تفن رد فار طا كا خ
ا ب ،ناهف صا هاگ شیلااپ نا هایگ زا هدافت سا
موگرو س
(
Sorghum vulgare
) و و ج (
Hordeum vulgare
) و
تار ییغت ی سررب ت ظلغ
نبرکورد یه يا ه
و ی تفن
يرتکاب ياه هیزجت دننک ۀ تفن رد فلتخم قامعا كاخ
هایگ دنیارف زا سپ ییلااپ
.دوب
تظلغ تارییغت یسررب نبرکوردیه
کاخ فلتخم قامعا رد یتفن ياه
هایگ دنیارف زا دعب هدولآ ییلااپ
365
2 . شور و داوم اه
2 . 1 . هنومن کاخ يرادرب
یگنهامه و هرواشم هب هجوت اب جنا
ما ش خب اب هدش
طیحم ه نومن ،ناهف صا هاگ شیلااپ ت سیز يرادر ب
دحاو رواجم نیمز زا هدولآ كاخ هاگ شیلااپ درگوگ
ت فرگ تروص كا خ زا دها ش كا خ و
دو لآریغ ۀ
هنومن هقطنم نامه فارطا یا هب رظن .دش يرادرب
کن ه
هنومن دادعت یگت سب كا خ تایصوصخ رییغت هب اه
دروم رد ینادنچ تاعلاطا و دراد هنومن
كا خ يا ه
هدشدای ه ب ه جوت ا ب لیلد نیمه هب تشادن دوجو
هدو لآ تم سق تحا سم (
2 راز ه رد ،)ع برمرتم
ره 200 رتم عبرم 4 رد ل حم ره زا و باختنا لحم
4 ق مع زا ییا یفارغج ف لتخم ت هج 0
- 30
یتناس هنومن كاخ يرتم ره زا .دش يرادرب
4 ه نومن
هیهت بکرم هنومن کی كاخ ش
د ی بیرقت نزو . ر ه
نومن ۀ یت شادرب 1
ا ت 2 و مرگو لیک نومن
ۀ ب کرم
دودح 4 ا ت 8 ه نومن ن یا زا ه ک دو ب مرگو لیک 3
ریز ه نومن .د ش ت شادرب ه نومن ه ب ا قتنا ا ت ا ه
يا مد رد شیا مزآ نی ب لصاوف رد و هاگشیامزآ 4
جرد ۀ س یتنا دارگ ی لبق تا علاطم رد .دند ش ظفح
هایگ ییلااپ كاخ ياه هدو لآ ه ب تا بیکرت ی تفن
رد
رد ،ناریا دراوم بلغا
یگدولآ هب یعون صم روط ه ب
كاخ كاپ هفاضا هدش تسا راتفر یلو كا خ
ییا ه
هک زا لحم هدولآ هب تابیکرت یتفن
هیهت یم دنوش اب
كا خ يا ه يز یمت ه ک رد هاگ شیامزآ ه ب
نآ ا ه
یتفن تابیکرت هفاضا
یم
،دوش ماگنه ها یگ ،ییلاا پ
توا فتم ملاما ک ت سا
(
Huang et al., 2005
)
،نیاربانب رد
شهوژ پ ر ضاح
يار ب و صح جیا تن
یعقاو رت كاخ زا هیهت هدش زا لحم هدولآ هک باتزاب
طیارش یعقاو هدولآ لحم
،تسا هدافتسا .دش
2 . 2 . هزادنا يخرب يريگ يگژيو
ياه ييکيزيف
کاخ ييايميش و
ی گژیو مهم رایسب شقن هب هجوت اب و ی کیزیف يا هیارف ییاراک رب كاخ ییایمیش ياهدن
رثؤم شها ک رب
نبرکوردیه كا خ ی تفن ياه
(
Tang et al., 2012
)
ی گژیو نیا زا یخرب ادتبا ی سررب هاگ شیامزآ رد ا ه
رو ظنم نید ب .د ش ۀ نومن
كا خ او ه زا س پ ا ه
کشخ کلا طسوت ،ندش 2
یلیم د ش ک لا يرتم دن
و
هنومن مامت يور رب اب اه
3 شیامزآ ،رارکت ییا ه
يار ب
هزادنا ور( تفاب يریگ ،)يرتموردیه ش
وpH
ت یلباق
ی کیرتکلا تیاده (
Page et al., 1982
) ی لآ داو م ،
(
Walkley & Black, 1934
،) نژورتین ( ل ک
Page
et al., 1982
،) می ساتپ (
Black, 1965 ،)
CEC
( Bower et al., 1952
، ) لباق رفسف بذ ج
(
Olsen
& Sommers, 1982
)،
،ک هآ د صرد و ت بوطر
دش ماجنا لخلخت ودج(
1 .)
2 . 3
هزادنا
.نبرکورديه تظلغ يريگ يتفن ياه
کاخ
هب روظنم نییعت تظلغ ل ک نبرکورد یه يا هی تفن
( ) TPHs
و زین یخرب زا نبرکوردیه ياه
دنچ ه قلح يا
( )PAHs
رد كا خ اد تبا هرا صع ير یگ ه ب شور
هلسکوس اب تبسن يوا سم نا ناز گه و يد نا تمورلک
( شور ۀرامش 8100 نامزاس تظافح طی حم ت سیز
ا کیرما ) ما جنا د ش (
Christopher et al., 1988
) .
تابیکرت ادج هد ش رد ۀ لحرم ل بق يار ب يزا سادج
لاح و ظیلغت هنومن نورد ،ا ه يرا تور
ط سوت خ ،
کشخ و ظیلغت دندش
، سپس هب شور یفارگوتا مورک
ینوت س ا ب هدافت سا زا
نوت س ژاکیلی س و
ا نیمولآ
تا یلمع صلا خ
يزا س ر ب يور نآ ا ه ما جنا د ش
( Samimi et al., 2009
) اب هدافت سا زا هاگت سد وGC
شور هب 831 نامزاس تظافح طیحم ت سیز ا کیرمآ
(
US. EPA, 1984
) یخرب تظلغ نبرکوردیه زا
يا ه
هقلحدنچ يا
دوجوم رد كاخ نییعت .دش
2 . 4
يرتکاب شرامش
.تفن ياه
راوخ
يارب شرامش يرتکاب ياه هیزجت دننک ۀ ت فن كا خ
،
راد قم 1 مر گ ا خ ك رد لول ۀ ا مزآ ی ش يوا ح 9
م ی ل ی یل رت و لحم رت سا ی ل رلک ی د سد ی م 9 مر گ رد
لی رت ر ی هتخ دش . بولخم هب تدش ناکت هداد د ش و زا
نآ تقر يا ه ر س ی ا
1 ( 10- 8 ا ت 10-
) هت ی ه ش د .
سپس رس ی ا ياه قر ی ق هدش هب حم ی ط تشک ا قتنا
هداد دش . لپ ی ت اه رد روتابوکنا هب تد م 48 تعا س و
رد امد ي 28 د جر ۀ تنا س ی دار گ رار ق هداد دند ش .
سپس نولک ی ياه ا ی داج هدش شرامش ش د هب هجوت اب .
نیگنایم هب تسد تقر رد هدمآ داد عت ر ظن دروم ياه
يرتکاب اه رب بسح شرازگ كاخ مرگ ربCFU
د ش .
حم ی ط تشک لماش 990 م ی ل ی یل رت ولحم رت سا ی ل
و را گآ
CaCl2_H2O(0/02), FeCl3(0/05),
MgSO4_7H2O(0/2), K2HPO4(1), NH4NO3(1) (, 1 KH2PO4(
رد رباربpH
7 دوب و 10 م ی ل ی یل رت تفن
رتسا ی ل ف ی هدشرتل ( تفن ما خ هزا ت لااپ ی هاگ ش ت فن
ناهفصا ) زین هب ناونع اهنت ع بنم نبر ک ه ب حم ی ط
ت شک هفا ضا د ش (
Soleimani et al., 2010
.)
تفن يرتکاب شرامش راوخ
يارب قا معا 25 ، 50 ، 75
و 100 یتناس يرتم .دش ماجنا كاخ نوتس
2 . 5
هايگ شيامزآ
.ييلااپ
هایگ يارب هلول زا ییلااپ
ر طق هب اکیلپ ياه ۀ ناهد
20
یتناس وط و رتم 130
یتناس هک رتم 20 یتناس ر تم
و تشاد رارق شکهز نآ ياهتنا يارب
ه نومن يرادر ب
قا معا رد ییاهن 25
، 50 ، 75 و 100 هد ش خارو س
هدافتسا ،دوب دش
ج ه ب ه جوت اب . كا خ ی مجح مر
(
g/cm3
6 / 2 هلول مجح و ) دروم كاخ نزو ،اکیلپ ياه
هب ساحم ناد لگ ره يارب زاین د ش
( 45 .)مرگو لیک
نیاربانب
، هنومن زا کی ره زا كاخ
،هدو لآ و دهاش ياه
45 نادلگرد كاخ مرگولیک ياه
یحارط ه تخیر هدش
ياهرامیت لک .دش شیامزآ
هدش لماش شش اب رامیت
ه ک دو ب رار کت هس رد
و مجم 18
ار كا خ نوت س
یم لماش ياهرامیت .دش
شیامزآ هدش د ندوب ترا بع
كاخ رامیت زا تشک ۀدولآ
رد موگرو س ها یگ ا ب هدش
كاخ رامیت ،رارکت هس تشک ۀدولآ
و ج ها یگ ا ب هدش
كاخ رامیت ،رارکت هس رد ۀدولآ
ه س رد ها یگ نود ب
رارکت دهاش(
یفنم ) دهاش كاخ رامیت ، تشک
ا ب هدش
وگرو س ها یگ دها ش كا خ را میت ،رار کت ه س رد م
تشک كا خ را میت ،رار کت ه س رد و ج هایگ اب هدش
رار کت ه س رد ها یگ نود ب دها ش دها ش(
ت بثم ) ،
هایگ نودب ياهرامیت يارب
فذ ح را ثآ ر ب ی طیحم
شهاک تظلغ هد نیلاآ ی تفن يا ه رد دو جوم
ر ظن
هتفرگ ق مع رد موگرو س و وج ناهایگ رذب .دندش 1
ات 2 یتناس طس يرتم نادلگ
،دند ش ت شک اه 10
یتناس .د ش هت شاذگ یلا خ نادلگ ره يادتبا رتم رد
نادلگ ره 20
ت شذگ زا د عب یلو دش هتشاک رذب 2
فیعض ناهایگ هتفه جراخ رت
دش يرا یبآ . ر ب
ب سح
ۀدهاشم تیعضو ۀنازور هب و ناهایگ هنوگ
ی بآ هک يا
نوتس هت زا ما جنا ،دوشن جراخ اه
ط سو رد .ت فرگ
ۀرود امزآ شی هب تلع درز ر ب ندش و نا هایگ يا ه
و ن هآ دوک ون ود رب ياهتنا یگتخوس نژور تین
رادقم هب هب يواسم
ۀمه س پ .د ش هداد ا هرامیت زا
تشذگ 13 زا هتفه نا هایگ ت شاک (
5 / 5 / 1391 ا ت
5 / 8 / 1391 ه نومن ،) كا خ
يار ب نی یعت ت ظلغ
نبرکورد یه يرتکا ب داد عت و ی تفن يا ه
يا ه
ه یزجت ۀد ننک ا ت فن قا معا ز 25
، 50 ، 75 و 100
یتناس فلتخم ياهرامیت يرتم تشادرب
هشیر .دش و
مادنا ییاوه ناهایگ هعلاطم هدش زا رگیدکی اد ج و رد
نوآ يا مد اب 80
ۀ جرد یتنا س دار گ ه ب تد م 48
تعاس کشخ دندش ماد نا و ه شیر ک شخ نزو ا ت
هبساحم هایگ ره ییاوه دوش
.
3 . جياتن
3 . 1 . هزادنا جياتن ب يريگ
ييگژيو زا يخر يايه
کاخ ييايميش و يکيزيف
جیا تن ه ب ه جوت ا ب ه ئارارد هد ش ود ج
1 ،
نبرکورد یه ی تفن يا ه
دو جوم كا خ رد بب س
نازیم شیازفا
، EC
شیازفا دصرد یلآ داوم ، شیازفا
لک نژورتین شهاک و
كاخpH
یم ن یا ه ک دنوش
هب رجنم لماوع دودحم
كا خ رد ها یگ د شر ندش
ی تفن داو م ه ب هدو لآ ی م
و ش د زا ل صاح جیا تن .
نبرکورد یه ت ظلغ شجنس ی خرب و ی تفن يا ه
نبرکورد یه ه قلحدنچ يا ه
رد هدو لآ كا خ يا
ودج 2 كا خ ه ک داد ناشن ه علاطم
هد ش رای سب
نبرکورد یه تظلغ طسوتم و هدولآ رد ی تفن يا ه
كاخ نیا
mg/kg
75 رازه ب ه .دمآ تسد
3 . 2 . درکلمع جياتن دام
ۀ کشخ هايگ
جیاتن رامآ ي مر ن رد سنا یراو ۀ یزجت راز فا
SPSS
رگنایامن نآ هک تسا ون
هایگ و در کلمع ر ب كا خ
دام ۀ کشخ ییاوه مادنا و هشیر راذگرثا
هدوب .تسا
ۀسیاقم نیگنایم نزو ياه کشخ
ماد نا ییاو ه و
تظلغ تارییغت یسررب نبرکوردیه
کاخ فلتخم قامعا رد یتفن ياه
هایگ دنیارف زا دعب هدولآ ییلااپ
367
وج و موگروس هایگ ود ۀشیر رد
نا شن هدو لآ كا خ
داد هک دوجو نبرکوردیه ياه
یتفن رد بجوم كاخ
شهاک دشر و درکلمع ۀدا م ک شخ ماد نا ییاو ه و
،هشیر رد هسیاقم اب لکش( تسا هدش دهاش رامیت 1
.)
شهاک دودح 20 و 65 يد صرد رد
در کلمع ۀدا م
کشخ شهاک و هشیر دود ح
56 و 77 رد يد صرد ۀدام درکلمع
کشخ مادنا ییاوه هب بیترت و وج يارب
تبسن هدولآ رامیت رد موگروس هد ید دها ش رامیت هب
.دش نیرتشیب هشیر و ییاوه مادنا کشخ نزو رادقم
رد رامیت موگروس هایگ يارب دهاش و
راد قم نیر تمک
هشیر و ییاوه مادنا کشخ نزو يارب هدولآ رامیت رد
لکش( دوب وج هایگ 1
).
لودج 1 . یگژیو یخرب هدولآ کاخ ییایمیش و یکیزیف ياه
دهاش و قطنم ۀ هعلاطم هدش
دهاش هدولآ
تفاب Sandy clay loam
Sandy clay loam
( 5 / 1:2 ) 9 pH
/ 7 3
/ 7
EC(dS/m) 7
/ 1 2
/ 3
CEC (cmol+/kg) 2
/ 8 10
یلآ داوم )دصرد(
8 / 0 7
/ 4
لک نژورتین )دصرد(
07 / 0 9
/ 0
کهآ )دصرد(
32 25
تبوطر )دصرد(
22 31
لخلخت )دصرد(
50 50
رفسف ( (mg/kg 5
/ 4 8
/ 19
میساتپ (mg/kg) 65
84
لودج 2 . ه لک تظلغ نبرکوردی
نبرکوردیه یخرب و یتفن ياه هقلحدنچ ياه
هدولآ کاخ يا
نبرکوردیه
هزادنا یتفن هدش يریگ
تظلغ ( mg/kg )
نبرکوردیه لک یتفن ياه
75000
نیلاتفن 45
نرتنانف 34
نسارتنآ 6
نتنارولف 29
نریاپ 16
وزنب نتنارولفk 4
/ 0
وزنب نریاپα 7
/ 0
لکش 1 . درکلمع جیاتن ام
د ۀ هدولآ و دهاش ياهرامیت رد وج و موگروس ناهایگ ییاوه مادنا و هشیر کشخ
3 . 3 . هايگ شيامزآ جياتن ييلااپ
زا هدافتسا اب هعلاطم نیا رد ۀ یزجت
يرا مآ یزجت ۀ
ل ماع ود ن یا لباقتم رثا و هایگ ،قمع رثا سنایراو نبرکورد یه ت ظلغ نازیم رب داد عت و ی تفن يا ه
يرتکاب هیزجت ياه نک
دن ۀ صخشم تفن ش
د جیا تن
نیا زیلانآ رد ودج 3 یم ناشن هک دهد
تأ ریث ،قمع
ر ب ل ماع ود نیا لباقتم رثا و هایگ ت ظلغ ناز یم
نبرکورد یه يرتکا ب داد عت و ی تفن يا ه
يا ه
هیزجت دننک ۀ طس رد تفن 1
دصرد نعم ا .تسا راد
يرامآ جیاتن نیگنا یم ۀ سیاقم
ا ه ه ک داد نا شن
انعم توافت س رد يراد
ط 5 ا ب يا هرامیت رد د صرد
ر ظن زا ها یگ نود ب يا هرامیت هب تبسن هایگ ناز یم
نبرکوردیه تظلغ يرتکا ب داد عت و ی تفن ياه
يا ه
هیزجت هب .دراد دوجو تفن ۀدننک يرو ط
رو ضح رد ه ک ه نوگ
شها ک ناز یم و ج و موگرو س یها یگ يا ه نبرکورد یه ی تفن يا ه
23 35 ه ب تب سن د صرد
هایگ نودب ياهرامیت يرتکاب دادعت و تسا رتشیب
يا ه
هیزجت ه نوگ رو ضح رد ز ین تفن ۀدننک یها یگ يا ه
رت شیب هایگ نودب ياهرامیت هب تبسن وج و موگروس دوب . ون گ ی ها زین رثا نعم ا راد ي طس رد 5
د صرد ر ب
شهاک تظلغ نبرکوردیه و كا خ ی تفن ياه
داد عت
يرتکاب ياه هیزجت .تشاد تفن ۀدننک ه ب
لک ش ی ه ک
ه یزجت و
ب یرخت هد نیلاآ
داد عت و ی تفن يا ه
يرتکاب ياه ه یزجت رد ت فن ۀد ننک رو ضح
موگرو س
تبسن هب وج وج و موگروس .دوب رتشیب هب
بیترت ببس
شها ک دود ح
64 و 52 يد صرد ت ظلغ
نبرکوردیه تبسن یتفن ياه
ه ب ت ظلغ هۀ یلوا ن یا
تابیکرت رد
ورش ۀرود شیامزآ ودج( دندش 4
.)
لودج 3 . جیاتن یزجت ۀ سنایراو ( ریداقم ) F نبرکوردیه شهاک دصرد رب قمع و هایگ رثا يرتکاب دادعت و یتفن ياه
ياه هیزجت دننک ۀ تفن
ریداقم F دادعت يرتکاب ياه هیزجت دننک ۀ
تفن یتفن ياهنبرکوردیه شهاک دصرد نیگنایم يدازآ ۀجرد تارییغت عبانم
559 383/3 2 هایگ
7 /
5757 2434 3 قمع
7 /
140 96/3 6 قمع * هایگ
لودج 4 . سیاقم ۀ نیگنایم نبرکوردیه شهاک دصرد ياه و یتفن ياه
تفن يرتکاب دادعت رد راوخ
ياهرامیت یهایگ فلتخم
دصرد
تفن شهاک راوختفنيرتکاب دادعت هایگ روضح
64a 605000*a موگروس
هایگ اب
52b 590000b وج
29c 480000c هایگ نودب
ب نوتس ره دادعا* كرتشم فرح کی لقادح ا
فلاتخا انعم طس رد يرامآ راد 5
نکناد نومزآ دصرد رادن
.دن
ه کنیا ر ب هولاع هعلاطم نیا رد ت
أ ریث و رو ضح
نبرکوردیه شهاک دصرد رب هایگ ون و ی تفن ياه
هیزجت يرتکاب دادعت د ننک
ۀ .د ش هداد نا شن ت فن
تأ ریث رب زین قمع نبرکورد یه شها ک نازیم
يا ه
ت و ی تفن يرتکا ب داد ع
ه یزجت د ننک ۀ رد ت فن
ف لتخم ياهرامیت صخ شم
ش د . لک ش 2 ت ظلغ
نبرکوردیه و یتفن ياه
تفن يرتکاب دادعت راو خ
ار
رامیت هس يارب دهاش و موگروس ،وج
قمع راهچ رد
ب ه هناگادج تروص یم ناشن
.دنهد ق مع رد
0 25 یتنا س ت ظلغ نیر تمک ر تم
ا ب داد عت نیرت شیب و ی تفن نبرکورد یه يرتک
تفن تلع تسا وج و موگروس رامیت هب بوبرم راوخ
روضح رما نیا شیر
ۀ ق مع ن یا رد یها یگ ت سا
.
زا موگروس و وج رامیت ود توافت رظن
ت ظلغ رب رثا
يرتکاب دادعت و یتفن نبرکوردیه ت فن
دا یز راو خ
ياهرامیت توافت یلو تسین تشک
دها ش ا ب هد ش
قمع رد .تسا دایز 25
50 یتناس فت رتم نی ب توا
رامیت ود تشک
ار یز دراد دو جو زونه دهاش و هدش
تظلغ تارییغت یسررب نبرکوردیه
کاخ فلتخم قامعا رد یتفن ياه
هایگ دنیارف زا دعب هدولآ ییلااپ
369
شیر ۀ تب سن هتبلا دراد ذوفن زونه قمع نیا ات هایگ
قمع هب 0 25 یتناس تفن يرتکاب دادعت رتم راو خ
هدش رتدایز یتفن نبرکوردیه تظلغ نازیم و رتمک .تسا قا معا رد 50
75 و 75 100 یتنا س ر تم
ه شیر ج و موگرو س ها یگ يا ه د نرادن رو ضح و
نیاربانب
، نا سکی ا بیرقت رامیت هس ره يارب طیارش یم
وش رد ت لع نی مه ه ب .د دود حم
ۀ ق مع 50
100 یتناس رتم را میت ه س ر ه رد ا هرادومن لکش
ما بیرقت ق مع رد و ت سا هد ش نا سکی 75
100
یتنا س ير تم دها ش و و ج ،موگرو س يا هرامیت
نبرکوردیه تظلغ نیرتشیب نیر تمک و ی تفن ياه
هیزجت يرتکاب دادعت دننک
ۀ هدهاشم تفن دش
.
لکش 2 . نبرکوردیه تظلغ تارییغت تفن يرتکاب دادعت و یتفن ياه
کاخ فلتخم قامعا رد راوخ
4 . هجيتن و ثحب يريگ
4 . 1 . هزادنا زا لصاح جياتن دروم رد ثحب يرييگ
يگژيو يخرب کاخ ياه
رب ریداقم ساسا ب
ه تسد هدمآ هزادنا زا ی خرب ير یگ
یگژیو كاخ ییایمیش و یکیزیف ياه دهاش و هدولآ
هقطنم ودج(
1 هدهاشم ) ه ب هدو لآ كا خ هک دش
دهاش كاخ هب تبسن یتفن داوم .دراد ير تمکpH
شهاک لیلد دیسا دیلوت ،pH
یلآ هب ت یلاعف ت لع
كا خ رد نارادناجزیر (
Jingchun et al., 2010
) و
ياهدیسکا و درگوگ روضح ياهدنام سپ رد درگوگ
یتفن تسا (
Spinelli et al., 2005
.)
دها ش كا خ هب تبسن تفن هب هدولآ كاخEC
ی م و ضوم نیا دوب رتشیب د ناوت
ه ب رو ضح ت لع
نویتاک یخرب
يزلف ياه ی تفن دنام سپ رد دو جوم
.د شاب مویدا ناو و ل کین ریظن
Marin
نارا کمه و
( )2005
هب لااب رد یکیرتکلا تیاده ندوب كاخ
ياه
نبرکورد یه ه ب هدو لآ .د ندرک هرا شا ی تفن يا ه
لااب کمن و لاما تظلغ ندوب كاخ رد اه
هدولآ ياه
ببس یم كاخ یکیرتکلا تیاده شیازفا دوش
.
دها ش ه ب تبسن هدولآ كاخ رد یلآ داوم دصرد ی لآ نبر ک و ی لآ داو م ناز یم شیازفا .دوب رتشیب
دها ش كا خ ا ب ه سیاقم رد هدو لآ كا خ ه ب
ع ت ل
هیزجت ی م خر كا خ رد ما خ ت فن ند ش ا ب .د هد
،ی لآ داو م ت ظلغ شیاز فا ز یر
يزاو ه ناراد ناج
هب یم شهاک ار كاخ نژیسکا نازیم تعرس و د نهد
ببس طی حم لیک شت ی ب يا ه
رد ک چوک يزاو ه
یم كاخ لخاد وش
ه ب ر جنم ه ک دن دود حم
ند ش
ۀیزجت یم داوم یتسیز دوش
(
Randy et al., 2011
.)
رتین دصرد زا رت شیب هدو لآ كا خ رد ل ک نژو
.دوب دهاش كاخ
Ebuehi
نارا کمه و (
) 2005
ز ین
لک نژورتین دصرد شیازفا هک دنداد ناشن اب كاخ
نبرکوردیه تظلغ شیازفا تسا هارمه یتفن ياه
.
4 . 2 . دريکلمع زا ليصاح جياتن دروم رد ثحب
دام ۀ کشخ هايگ
نامه رد هک روط لکش
1 شها ک دش هدهاشم دود ح
20 و 65 يدصرد رد در کلمع ۀدا م
ک شخ و ه شیر
شهاک دود ح 56 و 77 در کلمع رد يد صرد ۀدا م
کشخ مادنا ییاوه هب بیترت رد موگرو س و و ج يار ب
تبسن هدولآ رامیت .د ش هدید دهاش رامیت هب
ه ب ر ظن
یم دسر هک تیمومسم دا جیا
هد ش ه ب بب س دو جو
هد نیلاآ يا ه رد ی تفن كا خ
و نی نچمه دا جیا
تیدودحم رد
دشر و ۀعسوت ه شیر و شها ک ت یلباق
بذج بآ و رصانع
،ییاذغ یلصا لماوع شهاک
دشر و
درکلمع ۀدام هدولآ كاخ رد یهایگ کشخ هدوب
ت سا
(
Chaineau et al., 1997
.)
Cheema
ناراکمه و ز ین
ا س رد 2009
شها ک ه ب 5
/ 53 و 7 / 29 يد صرد
در کلمع ۀدا م
و ییاو ه ماد نا ک شخ ۀ شیر
ها یگ
Festuca arundinacea
نرتنا نف هب هدولآ كاخ رد و
زا د عب نیریپ 65
هرا شا د نلب يویک سف د شر زا زور
.دندرک
4 . 3 . زا لييصاح جياييتن دروييم رد ثييحب شياييمزآ
هايگ ييلااپ
جیاتن هزیلانآ صخشم يرامآ يا ر ک
د فلات خا ه ک
نعم ا طس رد يراد 5
ود و دها ش رامیت نیب دصرد
رگید رامیت زا )وج و موگروس(
رظن ها ک ت ظلغ ش
نبرکوردیه هب دراد دوجو كاخ یتفن ياه
يروط هک
و ج و موگرو س نا هایگ رو ضح اب شها ک د صرد
نبرکوردیه كاخ یتفن ياه
23 35 رت شیب دصرد
شها ک د صرد و دو ب ها یگ نود ب را میت زا نبرکوردیه موگرو س را میت رد كا خ ی تفن يا ه
نیاربانب .دوب وج زا رتشیب
، هایگ نا موگرو س و ج و
یم اوت هب دن لکش دنیارف یبولطم یزجت
ۀ یکیژو لویب نبرکوردیه
.دشخب دوبهب ار كاخ یتفن ياه رد
عقاو
ناهایگ دنرداق زا يزاساهر قیرط ر صانع
ییاذ غ و
تاحشرت دوخ
رد اقتنا ،كاخ نژیسکا
ه ب یحان ۀ
شیر ۀ ،دو خ ک یرحت شیاز فا و
ت یلاعف ت یعمج
یبورکیم بیرخت
دننک ۀ هد نیلاآ ی تفن يا ه بب س
یازفا ش بیرخت نیا هدنیلاآ ياه رد یلآ كاخ دنوش
(
Smith et al., 2006
) . ز ین هبا شم تا علاطم رد
شقن م ؤ رث هدو لآ كا خ شیلااپ رد فلتخم ناهایگ
هب .تسا هدش هداد ناشن تفن هب روط
اثم یم ناو ت
هرا شا ر یز دراو م ه ب ر ک
د شیاز فا . 28
يد صرد
هایگ اب هدولآ كاخ رد نریپ تظلغ شهاک
Bidens
maximowicziana
هایگ نودب رامیت هب تبسن (
Lu
et al., 2010
شیاز فا ،) 35
يد صرد شها ک
هایگ اب یتفن تابیکرت
Pharbitis nil L
تب سن ه ب
ها یگ نود ب را میت (
Zhineng et al., 2010
) .
Shahriari
( نارا کمه و د نداد نا شن )2006
رد
كاخ هدولآ هب تظلغ ياه فلتخم ت فن ما خ ( 1 ، 3 ، 5 ،
7 و 10 دصرد زین ) ، شهاک رادقم تفن
رد هنومن ياه
هنومن زا شیب هایگ ياراد ياه
نودب هایگ تسا
.
با بترا ه ک د نداد نا شن يرای سب تا علاطم شیازفا نیب یمیقتسم ۀیزجت
نبرکوردیه ی تفن ياه
دولآ كاخ رد یبورکیم تیعمج و ۀ
ریز تبسن تشک
كاخ هب تشک .دراد دوجو هدشن ارچ
ه ک ه شیر يا ه
ناهایگ م طیح بسانم يرت يار ب ت یلاعف و ۀع سوت
ت یعمج ی بورکیم
مهار ف ی م د ننک و ت یعمج
یبورکیم رزب
ه ب يرت و صخ رد
ۀ شیر ۀدود حم
نآ اه هب یم دوجو ه یزجت ه ب رجنم هک دیآ
ب یرخت و
رت شیب رد ی تفن تا بیکرت ی م هدود حم ن یا
و ش د
(
Moreira et al., 2011; Tang et al., 2012
).
ا ب
جیاتن هب هجوت هب
تسد زا هد مآ هزاد نا
ناز یم ير یگ
نبرکورد یه داد عت و ی تفن يا ه
يرتکا ب يا ه
هیزجت دننک ۀ ه ظحلام كا خ فلتخم قامعا رد تفن
داد عت ق مع شیاز فا ا ب را میت ه س ر ه رد هک دش يرتکا ب ت فن يا ه
شها ک راو خ ت ظلغ و
نبرکوردیه شیازفا یتفن ياه
یم .دبای داد عت شهاک
يرتکاب هیزجت ياه ۀدننک
ن هیلا رد تف نییا پ ياه
ر ت
كاخ نوتس هب
تلع دودحم دو ب ه شیر ذو فن ند ش
ب ه يروط هک قمع رد تفن شهاک دصرد نیرتشیب 0
تظلغ تارییغت یسررب نبرکوردیه
کاخ فلتخم قامعا رد یتفن ياه
هایگ دنیارف زا دعب هدولآ ییلااپ
371
25 یتناس دو جو ه شیر مکار ت نیرت شیب هک يرتم
.دش هدهاشم ،تشاد ناراکمه وTang
ا س رد ز ین
هک دنداد ناشن2012 رد
ۀدود حم ه شیر
ت یعمج
مسیناگراورکیم اه
ب نیدنچ ربار رتشیب زا كاخ نود ب
روضح هشیر هایگ تسا هب هجوت اب هتبلا . شهوژپ
ياه
یم نیشیپ رب هولاع تفگ ناوت
ریثأت ر ب قمع شیازفا
یبورکیم تیعمج شهاک ،
شیازفا قمع ببس شها ک
نژیسکا یم زین و ش .د ( )2004 Boopathy
در ک نا یب
نیلوا هک ۀلحرم
نبرکورد یه م سیلوباتم ی تفن يا ه
هب ۀلیسو کاب يرت چراق و اه يزاوه ياه
تسا نیاربا نب .
،
هیلا رد نژیسکا شهاک نییا پ ياه
ر ت ۀ یزجت بب س
هتسهآ و ی تفن ياهروبرکوردیه رت رد
شیاز فا ه جیتن
ی م ق مع رد ت فن و ش
.د رد ع قاو ت ظلغ شها ک
نبرکوردیه ود زا هدافت سا ا ب كا خ یتفن ياه
ۀ نوگ
رای سب هشیر ذوفن قمع ات وج و موگروس یهایگ رثؤ م
ا ب ار یز ت شادن يدربرا ک رت شیب قا معا يارب و دوب يرتکا ب داد عت ،ق مع شیاز فا
ت فن يا ه راو خ
م ک
یم دوش و رد هجیتن ۀیزجت نبرکوردیه ی تفن ياه
ز ین
شهاک یم دبای ه ک ی تیمها ه ب ه جوت اب . ی سررب
و
ۀعلاطم شور شهاک ياه ت ظلغ نازیم
هد نیلاآ يا ه
یتفن نوتس رد ات كاخ
لبق زا ندیسر ه ب س ۀرف بآ
،دراد ینیمزریز یم داهنشیپ
وش يد عب تا علاطم رد د
كاخ يارب نآ یگدولآ قمع هک ییاه
زا ،ت سا دا یز اه
نیمز ریظن يرگید تامادقا ق یرزت و ک یرحت ،ییلاا پ
مسیناگراورکیم هیزجت ياه
ۀدننک هدافتسا تفن دوش
.
ينادردق و رکشت
ناگدنسیون ریدم تامحز زالماع تکر ش مر تحم
شیلااپ تفن ریدم ،ناهفصا مرتحم
رادا ۀ شهوژ پ و
عسوت ۀ نیا تکرش
، بانج يا قآ سد نهم مظا ن
، و
ریا س لن سرپ ه ب مر تحم
يا قآ با نج و صخ
یتیاده سدنهم امک
رکشت و ینادردق ار یم نک دن .
REFERENCES
1. Adam, G., Duncan, H., 2002. Influence of diesel fuel on seed germination. Journal of Environmental Pollution 120, 363-370.
2. Alaie, A., Vakili, F., Mehrdad Sharif, A., 2011.
Phytoremediation of soil contaminated Phenanthrene using Sorghum plant. Journal of Environmental Studies 36, 79-88. (in Persian) 3. Baghvand, A., Daryabeigi Zand, A.,
Nabibidhendi, G., Mehrdadi, N., 2011. Use of column leaching test to study the leachibility of polycyclic aromatic hydrocarbons from contaminated soil. Environmental Sciences 8, 67-82. (in Persian)
4. Black, C.A., 1965. Total exchangeable bases.
Methods of soil analysis, Part 2. Soil science.
Soc. of amer, Madison, WI.
5. Boopathy, R., 2004. Anaerobic biodegradation of no 2 diesel fuel in soil: a soil column study.
Bioresource Technology 94, 143-151.
6. Bower, C.A., Reitmeir, R.F., Fireman, M., 1952. Exchangeable cation analysis of saline and alkali soils. Soil Science 73, 251-261.
7. -Chaineau, C.H., Morel, J.L., Oudot, J., 1997.
Phytotoxicity and plant uptake of fuel oil hydrocarbons. Journal of Environmental Quality 26, 1478-1483.
8. Cheema, S.A., Khan, M.I., Tang, X., Zhang, C., Shen, C., Malik, Z., Ali, S., Yang, J., Shen, K., Chen, X., Chen, Y., 2009.
Enhancement of phenanthrene and pyrene
degradation in rhizosphere of tall fescue (Festuca arundinacea). Journal of Hazardous Materials 166, 1226-1231.
9. Christopher, S., Hein, P., Marsden, J., Shurleff, A.S., 1988. Evaluation of methods 3540 (soxhlet) and 3550 (Sonication) for evaluation of appendix IX analyses from solid samples. SCUBED, Report for EPA contract 68-03-33-75, work assignment No.03, Document No. SSS-R-88- 9436.
10. Cupers, C., Pancras, T., Grotenhuis, T., Rulkens, W., 2002. The estimation of PAH bioavailability in contaminated sediments using hydroxypropyl-B-cylodextrin and triton x-100 extraction techniques. Chemosphere 46, 1235-1245.
11. Diab, E.A. 2008. Phytoremediation of oil contaminated desert soil using the rhizosphere effects. Global Journal of Environmental Research 2, 66-73.
12. Ebuehi, O.A.T., Abibo, I.B., Shekwolo, P.D., Sigismund, K.I., Adoki, A., Okoro I.C., 2005. Remediation of crude oil contaminated soil by enhanced natural attenuation technique. Journal of Applied Sciences and Environmental Management 9, 103-106.
13. Huang, X.D., El-Alawi, Y., Gurska, J., Glick, B.R., Greenberg, B.M., 2005. A multi-process phytoremediation system for decontamination of persistent total petroleum hydrocarbons (TPHs) from soils.
Microchemical Journal 81, 139-147.
14. Jingchun, T., Xiaowei, N., Qing, S., Rugang, W., 2010. Bioremediation of petroleum polluted soil by combination of rygrass with effective microorganisms. Journal of environmental technology and engineering 3, 80-86.
15. Lu, S., Teng, Y., Wang, J., Sun, Z., 2010, Enhancement of pyrene removed from contaminated soils by Bidens Maximowicziana. Chemosphere 81, 645–650.
16. Marin, J.A., Hernandez, T., Garcia, C., 2005.
Bioremediation of oil refinery sludge by land farming in semiarid conditions: influence on soil microbial activity. International journal of environment research and public health 98,185-195.
17. McCatcheon, S.C., Schnoor, J.L., 2003.
Phytoremediation, transformation and control of contaminants, Wiley- Interscience.
18. Moreira, I.T.A., Oliveira, O.M.C., Triguis, J.A., Santos, A.M.P., Queiroz, A.F.S., Martins, C.M.S., Silva, C.S., Jesus, R.S., 2011.
Phytoremediation using Rizophora mangle L.
in mangrove sediments contaminated by persistent total petroleum hydrocarbons (TPH's). Microchemical Journal 99, 376–382.
19. Moslehi Moslehabadi, P., Vosoughi, M., Ghadirian, M., 2011. A mathematical model independent of environmental parameters for soil pollution removal by phytoremediation.
Journal of Water and Wastewater 22, 85-91.
(in Persian)
20. Olsen, S.R., Sommers, L.E., 1982. Phosphorus.
In: Methods of soil analysis, Part 2. American Society of Agronomy, Madison, Wisconsin.
403-431.
21. Page, A.L., Miller, R.H., Keeeney, D.R., (Eds.), 1982. Methods of soil analysis. Part2- Chemical and Microbiological methods, Soil Science Society of America, Madison, Wisconsin.
22. Randy, H., kikey, A., kanga, L., Guzman- Osorio, F.J., Escalante, E., 2011. Comparison of moisture management methods for the bioremediation of hydrocarbon contaminated soil. African journal of biotechnology 10, 394- 404.
23. Rangzan, N., Landi, A., 2008. The role of plants in the refining of petroleum hydrocarbon contaminated soils. Journal of Agriculture 30, 79-91. (in Persian)
24. Samimi, S.V., Akbari Rad, R., Ghanizadeh, F., 2009. Polycyclic aromatic hydrocarbons contamination level in collected samples from vicinity of a highway. Iranian Journal of Environmental Health Science and Engineering 6, 41-52.
25. Seyed Alikhani, S., Shorafa, M., Tavassoli, A., Ebrahimi, S., 2011. The effect of plants' growth at different densities on soil petroleum hydrocarbons remediation. Journal of Water and Soil 25, 961-970. (in Persian)
26. Shahriari, M.H., Savaghebi-Firrozabadi, G., Minai-Tehrani, D., Padidaran, M., 2006. The Effect of Mixed Plants Alfalfa (Medicagosativa) and Fescue (Festuca arundinacea) on the Phytoremediation of Light Crude Oil in Soil. Environmental Sciences 13, 33-40. (in Persian)
27. Siddiqui, S., Adams, W. A., 2001. The fate of diesel hydrocarbons in soils and their effect on the germination of Perennial Ryegrass.
Environmental Pollution 118, 49-62.
28. Smith, M.J., Flowers, T.H., Duncan, H.J., Alder, J., 2006. Effects of polycyclic aromatic hydrocarbons on germination and subsequent growth of grasses and legumes in freshly contaminated soil and soil with aged PAHs residues. Environmental Pollution 141, 519-525.
29. Soleimani, M., Afyuni, M., Hajabbasi, M.A., Nourbakhsh, F., Sabzalian, M.R., Christensen, J.H., 2010. Phytoremediation of an aged petroleum contaminated soil using endophyte infected and non-infected grasses.
Chemosphere 81, 1084–1090.
30. Spinelli, L.F., Schnaid, F., Selbach, P.A., Bento, F.M., Oliveira, J.R., 2005. Enhancing bioremediation of diesel oil and gasoline in soil amended with an agroindustry sludge.
journal of the air and waste management association 55, 421-429.
31. Tang, J., Lu, X., Sun, Q., Zhu, W., 2012.
Aging effect of petroleum hydrocarbons in soil under different attenuation conditions.
Agriculture, Ecosystems and Environment 149, 109-117.
32. U.S. EPA., 1984. Interalaboratory comparison stunt: Methods for volatile and semi–volatile compounds, Environmental monitoring systems laboratory, office of research and development, Las Vegas, NV, EPA. 600/4- 84- 027.
33. Walkley, A., Black, I.A., 1934. An examination of the Degtjareff method for determining soil organic matter and a proposed modification of the chromic acid titration method. Soil Science 37, 29-38.
34. Zhineng, Z., Qixing, Z., Shengwei, P., Zhang, C., 2010. Remediation of petroleum contaminated soils by joint action of Pharbitis nil L. and its microbial community. Science of the Total Environment 408, 5600–5605.
