بررسی ویژگی های تزیینی قرآن نگاری مکتب شیراز عصر صفوی

13

یراگن نآرق ینییزت یاه یگژیو یسررب یوفص رصع زاریش بتكم

2*یثارم نسحم ، ¹یقیفش ادن

.ناریا ،زیربﺗ ،زیربﺗ یملاسا رنه هاﮕﺸناد ،رنه ﺶهوﮋپ دشرا یسانشراك¹ .ناریا ،نارهﺗ ،نارهﺗ دهاش هاﮕﺸناد ،رنه هدﮑﺸناد رایداتسا ^۲ (۹3/10/1۴ :هلاقم ییاهن شریﺬپ ﺦیراﺗ ،۹3/۶/30 :هلاقم ﺖفایرد ﺦیراﺗ )

هدیكچ رد یﺼخاــش یرنه ﺐﺗاﮑم و اه ﮏبــس و ﺖــسا ناریا رد نآرﻗ ﺖباتك رنه ییلاط راﺼعا زا یﮑی یوفص لوا همين یﺸقن ناریا ﺦیراﺗ لوط رد هراومه هك یبﺗاﮑم زا یﮑی .ﺖسا هدش رادیدپ یوفص ﺖموﮑح ﺖحﺗ ﻒلتﺨم یاهرهــش ﺦسن ،ﺐيهﺬﺗ رنه جوا هﻄقن .دــشاب یم زاريــش ﺐتﮑم ،ﺖــسا هدرك افیا ییارآ باتك هب طوبرم یاهرنه رد یديلك یپ رد رضاح ﺶهوﮋپ .درك وجتسج ق .ه مهد و مهن نرﻗ یاه لاس رد دیاب ار زاريش رد یراﮕن نآرﻗ و ﺲیون ﺖــسد و هیزجﺗ ؟ﺖسيﭼ یوفص زاريش ﺐتﮑم یاه نآرﻗ یریوﺼﺗ و ینيیزﺗ یاهدرواتــسد هك ﺖسا لاوــس نیا هب ﺦــساپ هتفرﮔ تروص فده نیا اب یوفص رﺼع زاريش ﺐتﮑم یاه نآرﻗ زا ﺲيفن ییاه هنومن یﮑيفارﮔ داعبا و تانيیزﺗ ليلحﺗ .دوش ییاسانش یراﮕن نآرﻗ رنه رد ﺐتﮑم نیا ﺶقن و دريﮔ رارﻗ هعلاﻄم دروم راثآ یریوﺼﺗ یاه هیارآ یﮔﮋیو اﺗ ﺖسا لصاح ﺞیاتن .ﺖسا هديسر ماجنا هب هدهاﺸم و یا هناﺨباتك ﻊبانم ﻖیرط زا و ﺖــسا یليلحﺗ -یفيصوﺗ ﻖيقحﺗ شور رد تراسج ،ﺐيهﺬﺗ یﮔديﭽيپ و یﮔدرﺸف ،راتخاس ﺖهج زا یوفص زاريش ﺐتﮑم یاه نآرﻗ داد ناــﺸن ﺶهوﮋپ زا ییوﮕلا زا راثآ نیا .دنتسه ﻂبﺗرم رﮕیدﮑی اب ،یهايﮔ شوقن هبلﻏ و یسیونشوخ هويش ،هدنز یﮕنر تابيكرﺗ باﺨتنا دوش یم نایامن تايیزج رد ناﺸیاه یروآون هدمع و دننك یم یوريپ یلصا ﺐلاﻗ ميسرﺗ رد دحاو

یدیلک یاه هژاو .یوفصرﺼع ،زاريش ﺐتﮑم ،یراﮕن نآرﻗ ،ینيیزﺗ یاه یﮔﮋیو

.E-mail: marasy@shahed.ac.ir،0۲1-۶۶۷33۲۸3 :ﺲﮑفلﺗ :لوﺌسم هدنسیون^* ۲۴ - 13 تاحفص

13۹۴راهب ،1 هرامش ،۲0هرود یمسجت یاهرنه - ابیز یاهرنه هیرشن

1۴

13۹۴ راهب ،1 هرامش ،۲0هرود یمسجت یاهرنه - ابیز یاهرنه هیرشن

و ﮓنهرف ییافوﮑش رد یا هزاﺗ لﺼف زاﻏآرس ملاــسا نيبم نید نارود ،نيﺸيپ یرنه یاه ﺖنــس اب ﺐيكرﺗ رد هك دوب یناریا رنه تاملك اب نآ یاه شزرا ﺖمﻈع هك نانﭼ ،داد ليﮑــﺸﺗ ار ینیون سدقم ﺖحاس ﺖلزنم و ناــش ﺖلع هب .دــشاب یمن ﻒيصوﺗ لباﻗ یرﺼب یاهرنه و ینامسآ باتك نیا تاحفص ،ناناملسم دزن نآرﻗ یلمحم و یملاسا یریوﺼﺗ یاهرنه ﺶیاديپ ﻊلﻄم ،نآ رد دوجوم نامه زا زين یناریا دنمرنه .دــش اهرنه نیا ییابیز و لماﮑﺗ یارب دوب لﺋاﻗ یدایز ﺖيمها ﻒیرــش ﻒحﺼم نيیزﺗ و ﺖباتك یارب زاﻏآ یﺨیراﺗ هرود و هقﻄنم ره یموب ننــس و ﮓنهرف یاهدرواتسد و ﻒلتﺨم ﺐﺗاﮑم ،اه شلاﺗ نیا لﺼحام .درب راك هب هنيمز نیا رد ار و تاعادبا هك ﺖــسا ناریا رد ییارآ باــتك و ﺐيهﺬﺗ ،ﻂخ رــنه ميﻈع یاه هنيجنﮔ زا و دنا هدــش ﺐجوم ار یدنمــشزرا تاعونﺗ یرجه مهد هدس زاﻏآ اب .دندرﮔ یم بوسحم یملاــسا یرﺼب رنه قافﺗا یناریا یاهرنه و نوــنف رد یهجوﺗ لباﻗ ﺖفرــﺸيپ ،یرمﻗ یوفص رﺼع رد یملاسا هرود رنه یاه هﺼخاش زا یرايسب و داتفا ﺐسامهﺗ هاش وا زا ﺲپ و یوفص ليعامسا هاش .ديسر دوخ جوا هب

نارو هﺸيپ و نارﮕتعنص ،نادنمرنه زا هك یﻐیرد یب یاه ﺖیامح اب نوﭼ ییاهرنه ﻖنور ﺐبــس ،دنتــشاد دوخ ﺖموﮑح یايفارﻐج و نيیزﺗ ﺲيفن راثآ و دندش یراﮕن نآرﻗ نآ تازاوم هب و ییارآ باتك ییاهرهش رد یوفص ﺖموﮑح لوا همين رد ًاصوﺼخ ،ینآرﻗ ﺐيهﺬﺗ ،ﺶهوﮋپ نیا زا فده .ﺖفرﮔ لﮑش زاريــش و ناهفصا ،تاره نوﭼ رد ،زاريــش ﺐتﮑم یرﺼب یاه یﮔﮋیو و یﮑيفارﮔ داعبا ییاــسانش نیا یازسب مهس اﺗ ﺖسا ناناملسم سدقم باتك تاحفص ﺶیارآ ، فده نیا یپ رد .دوش نایامن ناریا یملاسا رنه یلاتعا رد ﺐتﮑم ینيیزﺗ یاهدرواتسد :دوش یم حرﻄم نينﭼ ﻖيقحﺗ یلصا لاوــس ﺲيفن یاه نآرﻗ ديلوﺗ و هيهﺗ رد یوفص زاريش ﺐتﮑم یریوﺼﺗ و ؟دــشاب یم هﭼ اه نآرﻗ نیا یرﺼب یاه یﮔﮋیو و ﺖــسيﭼ یﻄخ و لوصا رتﺸيب هﭼ ره ﺖخانــش یــﺸهوﮋپ نينﭼ ماجنا ترورض ننس اب ﻖيفلﺗ رد هك ﺖسا یملاسا رنه هناسانش ییابیز یاه شزرا .دنا هدروآ دوجو هب ار راﮔدنام و لقتسم یتیوه یناریا

همدقم

ﻖیقحت هنیشیپ

ار یملاــسا رنه راثآ زا یا هعومجم ،(13۸1) یــليلخ رــصان یبایزرا هب ابیز یریواﺼﺗ و یــﺨیراﺗ یهاﮕن اب و هدرك یروآدرــﮔ ﺲپ ،یرجه مهد نرــﻗ اﺗ یراﮕن نآرﻗ .دزادرــپ یم راثآ نــیا زا اه هتشون ﺖــسد هب هك ﺖــسا یدلج راهﭼ زا دلج ﮏی روميﺗ زا طوبرم یراﮕن نآرﻗ راثآ و ﺖــسا هتفای صاﺼتخا ﺲيفن ﺦــسن و ریواﺼﺗ و دريﮔ یم رــب رد ار ق .ه 1000 اــﺗ ۸00 یاه لاــس هب یدقتعم شونايك .ددرﮔ یم هﺋارا یرنه ﻒلتﺨم ﺐﺗاﮑم یاه نآرﻗ رد ﺐيهﺬﺗ و یسیونشوخ هوﮑش ناونع ﺖحﺗ یــﺸهوﮋپ ،(13۸۷) لماــش ار ق .ه ۹ اﺗ ۸ یﺨیراﺗ هرود راثآ هك دراد زاريــش ﺐتﮑم ﺶهوﮋپ مان ،ﺐــيهﺬﺗ و ﻂخ هﻐبان یزاريــش ناهبزور .دوــش یم ود ﺶیامه نيموــس رد هك (13۹1) یدقتعم زا ﺖــسا یرﮕید نیا رد یو .ﺖــسا هداد هﺋارا دهــﺸم رد ینآرﻗ ﺐيهﺬﺗ هنلااــس ناهبزور ینآرﻗ ريﻏ راثآ رﮕید و ﻒحﺼم ﺐيهﺬﺗ یاه هويش ،هلاقم یفرعم ار ق .ه 10 و ۹ یاه هدــس راﺬﮔريثاﺗ دنمرنه یزاريــش زا زاريــش یﻄخ یاه نآرﻗ ییارآ هحفص و یدنبرﻄــس .دیامن یم یريﮔرارﻗ یﮕنوﮕﭼ و تاعادبا هب زين (13۹1) درــﮔارحص یدهم .دزادرپ یم ق .ه 10 اﺗ ۸ یاه هدــس رد زاريش یاه نآرﻗ روﻄــس یﮕنوﮕﭼ هك یﺼﺨﺸم و ﻊماج ﻖيقحﺗ ،دوجوم ﻊبانم یــسررب رد رد زاريش ﺐتﮑم یراﮕن نآرﻗ و نيیزﺗ یاه هويــش یريﮔ لﮑــش زیامﺗ هجو هﮑنآ نمض دﺸن ﺖفای ،دشاب هتفرﮔ یپ ار یوفص رﺼع رد یقيبﻄﺗ شور ،اــه ﺶهوﮋپ رﮕید زا رضاح ﺶــهوﮋپ عوضوم .ﺖسا راثآ یﮑيفارﮔ داعبا ليلحﺗ

ﻖیقحت شور

و هتفریﺬپ تروــص یليلحﺗ - یفيصوﺗ شور هیاپ رــب هلاقم نیا اه هزوم یزاجم یاه هاﮕیاپ ،یا هناﺨباتك ﻊبانم زا هدافتسا اب مزلا تاعلاطا یاه هدس رد هك نآرﻗ هنومن 1۹ .ﺖسا هدش یروآ ﻊمج راثآ هدهاﺸم و رارﻗ یسررب دروم ،دنا هدــش ﺐيهﺬﺗ و هيهﺗ زاريــش رد ق .ه 11 و 10 ناتسآ هناﺨباتك ،ناتساب ناریا هزوم راثآ نیا یرادهﮕن لحم .ﺖسا هتفرﮔ هزوم ،نيلبود یتيبرتسﭼ هناﺨباتك ،یليلخ رصان هعومجم ،یوضر سدﻗ هناخ جارح ،نتﮕنشاو رد رلﮑس هزوم یرلاﮔ ،اداناك ویراتنا یتنﻄلــس 5 دادعﺗ ﺶهوﮋپ نیا رد .ﺖسا اه هزوم یزاجم یرلاﮔ و ندنل یبﺗاــس یريﮔ هنومن و ﺖسا هدش باﺨتنا هعلاﻄم و ليلحﺗ ﺖهج ﺲيفن هﺨسن هﮋیو تايصوﺼخ هدنرادربرد رتﺸيب هك هتفریﺬپ تروص ییاه هﺨسن زا رضاح ﺶهوﮋپ رد ،ساسا نیا رب .دنتسه یوفص زاريــش یراﮕن نآرﻗ یلك یاه هﺼﺨﺸم و یوفص رﺼع یعامتجا و یرنه یاه هنيمز ادتبا زاريش ﺐتﮑم یريﮔ لﮑش یﮕنوﮕﭼ هب و ﺚحب راﺼتخا هب نآ یراﮕن نآرﻗ یاه هﺼخاش اه هنومن ليلحﺗ و یفرعم اب ﺲﭙس .دوش یم هراشا هرود نیا رد .دنوــش یم هــسیاقم رﮕیدﮑی اب یقيبﻄﺗ لوادج رد ﮏی ره ینيیزﺗ

یرصب یاه یگژیو هب طوبرم ﻒیراعت

ﺖيفيك یرــﺼب یاه یﮔﮋیو زا روــﻈنم ،رضاح ﺶــهوﮋپ رد یسیونشوخ و نآ هب طوبرم تابسانﺗ و هحفص تاميسقﺗ ،تانيیزﺗ

15

یوفص رﺼع زاريش ﺐتﮑم یراﮕن نآرﻗ ینيیزﺗ یاه یﮔﮋیو یسررب

هك یرصانع نیرﺗ مهم ،هلاقم نیا رد رﮕید ترابع هب .ﺖــسا نتم ليﮑﺸﺗ ار رثا یﮑيفارﮔ راتخاــس و دنريﮔ یم رارﻗ هدهاــﺸم دروم تروص هب دراوم نیا همادا رد .ﺖــسا ﺶهوﮋپ عوضوم ،دــنهد یم .دش دهاوخ هداد ﺢيضوﺗ رﺼتﺨم و ﺖــسا ندرك دودنارز ﺖﻐل رد ﺐيهﺬﺗ :تانییزت و بیهﺬت ،مﻈنم دوش یم هتفﮔ یشوقن هب ،ییارآ هﺨسن فرع رد و ،یراكلاط .دنشاب هدــش نيیزﺗ و هديــﺸك لاط بآ و یﮑــﺸم طوﻄخ هب هك یاه ﮓنر یاراد دور یم راك هب ﺐيهﺬﺗ رد هك ییلاط ﺖــسا نﮑمم دوش هدرب راك هب ﺲم و هرقن یریداقم اب یتﻗو هك دــشاب نوﮔانوﮔ .(۴۲ ،13۷۲ ،یورــه لیام) دیامنب خرــس و زبــس ،درز نآ ﮓنر و اه باتك رد وم ملﻗ هــب بولــسا اب و لاط هب مرن نيیزﺗ ،ﺐيهﺬﺗ ،یميلسا شوقن .(1۲۸ ،1353 ،یوره لیام) ﺖــسا ینيیزﺗ قاروا تانيیزﺗ باﻗ ،اه هبيتك و یﻄخ ﺦسن رد ﺐهﺬم یسدنه و ¹ییاتخ .دنروآ یم دیدپ ار یزاون مﺸﭼ و ﻊیدب تابيكرﺗ ،اه نآرﻗ یشاوح و ییلاط ﺐيهﺬﺗ رنه رد هیامﮕنر نیرﺗ یساسا :بیهﺬت رد ﮓنر ؛دراد یﮕتسب لاط درﮔ یمرن نازيم هب ،ییلاط ﮓنر ﺖيفيك .ﺖسا رب رﺗ ﺖحار ییلاط ﮓنر ،دشاب رﺗ هديیاس و رﺗ مرن ،لاط درﮔ هﭼ ره .دروآ یم دیدپ نوﮕمه و لاج اب ،قارب یحﻄس و دوش یم یراج ﺬﻏاك ناونع هب و هتشاد ناوارف دربراك ﺐيهﺬﺗ رنه رد هك یﮕنر نيمود ،زﮕنيل) ﺖسا یبآ ﮓنر ،دوش یم بوسحم رنه نیا یلصا هیامﮕنر هتفر یم راك هب ﺐــيهﺬﺗ رد هك یرﮕید یاــه ﮓنر .(۷۶ ،13۷۷ اه ﮓنر نیا .ﺖــسا توافتم ﺐيهﺬﺗ ﺐتﮑم و ﮏبــس هب هجوﺗ اب ،(رﮕید ﮓنر ود ﺐيكرﺗ زا لصاح زبس) وليس ،ﺞنرــس زا دنا ترابع هراﺼع ،(هناد زمرﻗ) مرك رهوج ،(زمرﻗ یعون) فرﮕنش ،(درز) ﺦينرز زبس ،باديفس ،یشام لﮔ ،یرجآ ،دروجلا ﮓنــس ،یا هوهﻗ ،دنویر . ...و ميس لح و رز لح ،(رﻀخا) ینمﭼ زبس ،یراﮕنز رد هك ﺖسا یضایر یموهفم تابسانﺗ :تامیسقت و تابسانت لك اب و رﮕیدﮑی اب ازجا نايم ﺐسانم یا هﻄبار یمــسجﺗ یاهرنه یرﺼب ییابیز داجیا ﺖلع هب تابــسانﺗ ﺖيمها .دنك یم رارﻗرب رثا ساسا رب یملاــسا رنه راثآ رتــﺸيب ًابیرقﺗ .ﺖــسا مﻈن ﻖیرط زا اهنآ نیرﺗدربراكرپ و نیرﺗ فورعم .دنا هدمآ دوجو هب ﺐسانﺗ یعون .ﺖسا هدش روهﺸم ییلاط یاه ﺖبسن هب هك ﺖسا یا هويش رﻄﻗ ندرك نادرﮔرب ﻖیرط زا ییلاط ﺖبــسن :ییلاط تبسن ليﻄتسم هك دیآ یم ﺖــسد هب نآ علاضا دادتما یور ﻊبرم ﻒﺼن ،یهللا ﺖیآ) دنیوﮔ یم ییلاط ليﻄتسم ًاحلاﻄصا ار هدــش داجیا رنه و تايضایر رد ییلاط ﺖبسن ،رﮕید یﺗرابع هب .(11۲ ،13۶3 ربارب ،رﺗ ﮏﭼوك ﺶﺨب هب رﺗ گرزب ﺶﺨب ﺖبسن هك ﺖسا یماﮕنه .(۷۲ ،13۸۲ ،دار ینيسح) دشاب رﺗ گرزب ﺶﺨب هب لك ﺖبــسن اب هدننيب رب ار هبﺬج و ريثاﺗ نیرتهب هﮑنآ ﺖلع هب ییلاط ليﻄتــسم ناسنا ندب یاﻀعا و ﺖعيبط رد دوجوم یاه ﺖبسن اب و دراﺬﮔ یم نایاــش اه هزادنا رﮕید زا رتــﺸيب ﺖيمها ظاحل زا ،دراد ﺖقباﻄم .(1۸۴ - 1۹۹ ،13۸۲ ،یهللا ﺖیآ) ﺖسا یسررب نراقﺗ موهفم نداد ناﺸن روﻈنم هب :اتسیا و ایوپ لیطتسم ليﻄتسم هسیاقم لباﻗ و یريﮔ هزادنا لباﻗ حوﻄس نیرﺗ هداس ، ایوپ ، اتسیا ليﻄتسم .درك ميسقﺗ ایوپ و اتسیا هتــسد ود هب ناوﺗ یم ار ﺖسا ﻖباﻄم ﺢيحص دادعا تابسانﺗ اب هك ﺖساراد ار ییاه ﺖبــسن

جراخ هك دريﮔ یم رب رد ار یﺗابسانﺗ ایوپ ليﻄتسم و ۴3 و 3۲ دننام نیا رداك و √5و √3و √۲دننام ،دــشاب ﮓنﮔ دادعا اهنآ ﺖمــسﻗ .(^Ghyka,¹⁹⁷⁷, ¹²⁶) دنیوﮔ یم ایوپ ار ليﻄتسم دروم رد ار حلاﻄصا نیا .ﺖسا ابیز شراﮕن رنه :یسیونشوخ یايند رد یــسیونشوخ .دنرب یم راك هب ملﻗ ای وم ملﻗ اب دازآ شراﮕن رنه ار نآ ناناملسم و دمآ یم رامــش هب اهرنه نیرﺗلااو زا ملاــسا یملاسا یسیونشوخ یاه هويــش .دنتسناد یم یحو ملاك مــسجﺗ هدــس رد .دنتــشاد دربراك رﮕیدﮑی رانك رد و ﻒلتﺨم یاه هرود رد یسیونشوخ رد "هتــس ملاﻗا " ای یــساسا ملﻗ ﺶــش ق .ه مجنپ لوصا ﻊضو .عاﻗر و ﻊــيﻗوﺗ ،ﻖقحم ،ناحیر ،ﺚلث ،ﺦــسن ؛دوب ﺞیار هك دنهد یم ﺖبسن هلقم نبا هب ار اه هويــش نیا یتخانــش ییابیز ق .ه متفه هدس رد یمﺼعتــسم توﻗای ﻂــسوﺗ اهنآ دعاوﻗ ليمﮑﺗ ﺖيلباﻗ رد زيﭼ ره زا ﺶيب رنه نیا یسانش ییابیز شزرا .دش ماجنا ماﻈن ،ﻒلتﺨم یاه هويــش رد .ﺖــسا فورح داعبا ﺐيكرﺗ و ميﻈنﺗ یملﻗ كون یانهپ نامه ﻊﻗاو رد هك هدش انب هﻄقن ساسا رب ﺐسانﺗ .(۲0۷ -۲0۸ ،13۸۶ ،زابكاپ ) درب یم راك هب ﺲیونشوخ هك ﺖسا

یبهﺬم و یرنه ،یگنهرف یاه هنیمز .1 یوفص رصع

دوش یم بوسحم ناریا یﺨیراﺗ نارود نیرﺗ مهم زا ،هیوفص هرود ﺖموﮑح ﮏی لاس دﺼهن زا دعب ،نايناــساس یدوبان زا ﺲپ هك ارﭼ راﮔزور نآ ناریا رــسارس رب ﺖــسناوﺗ یناریا زكرمتم یهاــشداپ ،یرجه ۹0۷ لاس رد .(۲۸۴،13۸1 ،درف یرافﻏ) دنك ییاورنامرف ديسر تردﻗ هب یلخاد نانمشد و نافلاﺨم رب هبلﻏ اب ليعامسا هاش هعيــش ﺐهﺬم نایوفص .داد رارﻗ دوخ ﺖﺨتیاپ ناونع هب ار زیربﺗ و و لقن اب نایوفص نارود زاــﻏآ .دنداد رارﻗ ناریا یمــسر ﺐهﺬم ار زين اهرنه ،ريسم نیا رد هك دوب هارمه یﮕنهرف و یــسايس لاقتنا یرنه گرزب یاه ﺖﺨتیاپ مامﺗ ًابیرقﺗ .دندــش لوحﺗ شوﺨتــسد ﺖموﮑح نيمزرس نیا زا یتمسﻗ رد مادكره هك یفلتﺨم یاه نارود ،دنتفرﮔ رارﻗ یوفص روﺸك یسايس دحرس رد لخاد ًامامﺗ ،دندرك یم .(10 ،13۴۸ ،مانهب) دادﻐب و تاره ،زاريــش ،ناهفصا ،زیربﺗ دننام ﺖیامح هب زیربﺗ رد دوخ ﺖموﮑح رارقتــسا زا ﺲپ ليعامسا هاش درﮔ رابرد یاه هاﮔراك رد ار اهنآ زا یرايــسب و ﺖخادرپ نادنمرنه اب دوب ﺖسود رنه و ﺲیونــشوخ دوخ هك زين ﺐسامهﺗ هاــش .دروآ یﺸقن نارود نیا رنه ﺖفرﺸيپ رد ییارآ باتك هﮋیو هب رنه زا ﺖیامح یرنه ﮏبس .(1۲۴ -13۲ ،13۷۲ ،یرويس) ﺖشاد هدننك نييعﺗ زا ﺖفرﮔ لﮑش ناهفصا و نیوزﻗ ،زاريش ،زیربﺗ ،تاره رد هك یوفص .درك اديپ همادا مهدزای هدس لوا همين اﺗ و عورــش یرجه مهن نرﻗ

یوفص رصع یراگن نآرق یاه یگژیو .2

،تاره رد ،هرود نــیا رد ینآرﻗ ﺐيهﺬﺗ راــثآ نیرﺗدنمــشزرا هوﮑش و للاج و ﺖــسا هتفرﮔ لﮑــش نیوزﻗ و ناهفصا ،زاريــش

1۶

13۹۴ راهب ،1 هرامش ،۲0هرود یمسجت یاهرنه - ابیز یاهرنه هیرشن

یاه یلايخ كزان و ﺖفارظ هب ار دوخ یاج ،یروميﺗ نارود ﺐيهﺬﺗ ،مهم راودا زا نایروميﺗ هرود .دــهد یم یوفص هرود رد ﺐــيهﺬﺗ قوﺸم یروميﺗ نيطلاس و ﺖفر یم رامش هب رنه یلاعا و ﻖنوررپ نیا یاه نآرﻗ .دندوب ﺐيهﺬﺗ و ییارآ باتك هلمج زا اهرنه عاوــنا مهارف ازريمرقنــسیاب و خرهاــش یارب هك اهنآ صوﺼخ هــب هرود و لاط .دنريﮔ یم رارﻗ اه یراك ﺐيهﺬﺗ نیرﺗابیز هرمز رد ،دنا هدش ﺐيهﺬﺗ و ﺶیارآ یارب و دوب اهنآ راك یلصا لماوع زا یﮑی دروجلا نیا رد .(3۸-۴0 ،13۴5 ،نــیزرب) ﺖــشاد یدایز دربراك نآرﻗ شوقن نیزﮕیاج ﻒیرظ و هديﭽيپ ﺶقن زیر و ﻒيﻄل شوقن ،هرود هدافتسا رتمك یسدنه رصانع زا نایروميﺗ .دــش هوﮑشاب ﺖشرد نیاربانب دندوبن لﺋاﻗ یــتيمها زين هروــس ﺞنرﺗ یارب و دندرك یم اب .(1۷1-1۸۹ ،13۷۷ ،زــﮕنيل ) دندرك فﺬــح ار نآ ﺞیردﺗ هــب اب ناﮔدنرپ لاﮑشا یهاﮔ و یعيبط لﮑش هب یهايﮔ تانيیزﺗ جاور .(۸۲ ،13۸3 ،دنامید) دش رﺗارﮔ ﺖعيبط ﺐيهﺬﺗ نف ینيﭼ بولسا اب ًابلاﻏ اه ﮏلﺨن و یميلــسا یراموط یاه لﮔ اب یروميﺗ ﮏبــس ﮏبس نیا اب هك یراثآ رﺜكا .دش یم ریوﺼﺗ ﺖفاب مهرد یاه همسﺗ هب زين اهنآ زا یخرب اما ،دراد ﻖلعﺗ زیربﺗ و تاره هب هدــش نيیزﺗ ﺐيهﺬﺗ ﺖعنص .(3۹-۴0 ،1355 ،یبيبح) ﺖــسا بوسنم زاريش همادا زين هیوفص نامز رد ،دوميپ ار لامك هار یروميﺗ هرود رد هك یاهرنه زا یرايــسب نوﭽمه یوفص هرود ﺐيهﺬﺗ رنه .درك اديپ دنويپ فوﺼﺗ و ناــفرع یاه هزومآ و یونعم ﺖقیرط اب یملاــسا نادنمرنه ﺐلﻏا زا ناسیون لاح حرش هك یوحن هب ﺖشاد یﮑیدزن .دنا هدرك دای ،ﺖــسا یونعم یمیرﮑﺗ هك انلاوم ناونع اب ﺐــّهﺬم یهاﮔ و اعد ،متخ یاعد ،همانلاف هب هراومه یوفص هرود یاه نآرﻗ ﺢﻄس اﺗ دیدرﮔ ﺐبس رما نيمه .دنا هدــش یم متخ دروم هــسره یاه همسﺗ اب هحولرس ،اه ﺞنرﺗ ،اه هبيتك لماش ﺐيهﺬﺗ زا هديشوپ هنوﮔ نیا نيیزﺗ رد رــتم یليم ۶ اﺗ 5 ضرع اب یزاــس هرﮔ و نهپ دنناوتب ﺶيپ زا ﺶــيب نادنمرنه و دور راك هب رتــﺸيب تاحفص ﺖفارظ رب نابّهﺬم هرود نیا رد .دنراﺬﮕب ﺶــیامن هب ار دوخ رنه و جاﺗ اب هك وﺗ رد وﺗ یاه هيــشاح .دندوزفا هيــشاح راون یانهپ و داد یم هيﮑﺗ یجنرﺗ مــين هب ولهپ ﮏی زا ،دــش یم ﺐيكرﺗ هبيتك ﮓنراﮕنر یطوﻄخ اــب دوب هﺨــسن ﻒﻄع هب ور هك ﺶــعلض نآ و هب ﻒیرظ ییاه هفرش شرﮕید ﻊلض هس فارطا زا و دــش یم ررﮑم زا رﺗ هريﺗ ًلاومعم هك یبآ ﮓنر .دش یم هديﺸك ﺬﻏاك یاه هبل یوس هب لیام و درز هب لیام ییلاط هیام ﮓنر ود اب دوب ﺶيپ یاه هرود ،نزواهﮕنيﺗا) دوب هرود نیا رد ﺐيهﺬﺗ یاه ﮓنر نیرﺗ یلصا زبــس ینآرﻗ یاه هﺨسن یميلــسا یاه هﻗاــس .(1۹۶۸ -1۹۷۴ ،13۷۹ و دنتشاد لیامﺗ ندــش نيیوم و رﺗ ﮏیراب هﭼره هب ،هیوفص هرود ﮏﭼوك یاه لﮔ .دندمآرد مجح نودب رادجوم طوﻄخ تروص هب تروص هب یﺗروص و زمرﻗ ،ديفس ريﻈن ﻒلتﺨم یاه ﮓنر اب رپدنﭼ رد ﺐيهﺬﺗ .دنتفرﮔ رارﻗ اه یميلسا نايم رد ﮏﭼوك یاه هفوﮑــش ناوﺗ یمن یهاﮔ هﭽنانﭼ ؛ﺖفر رﺗارف ناریا یاهزرم زا یوفص هرود یناریا مهدزای ای مهد نرﻗ هدش ﺐيهﺬﺗ ﻒحﺼم هك داد ﺺيﺨﺸﺗ ﺚلث ،ﺦسن طوﻄخ .(1۸۹ ،13۷۷،زﮕنيل ) ینامﺜع ای یدنه ای ﺖسا .دندرك یط ار دوخ یﻗرﺗ لامك نامز نیا رد ﻖيلعﺗ و

یوفص زاریش بتكم یریگ لكش .3

هیوفص ﺖسد هب زاريش ،(یدلايم 1503) یرجه ۹0۹ لاس رد زا یﮑی یرمﻗ یرجه متﺸه نرﻗ لیاوا زا ﺲپ زاريش رهش .داتفا اما .دمآ یم رامش هب ﺲیون ﺖــسد ﺐتك ﺐيهﺬﺗ رنه مهم زكارم -۸۹۶ یاه لاس رد دیاب ار زاريــش رد رنه نیا جوا هﻄقن ًارهاظ ﺐتك دادعﺗ ،ق .ه مهن نرﻗ مود همين رد .درك وجتسج ق .ه ۹۲۶ یشاقن روهﺸم هويش هك دراﺬﮔ دیازﺗ هب ور نانﭽنآ هدش ﺐيهﺬﺗ مهد هدس لیاوا اﺗ یزاريــش ناــشاقن .درك لوحتم ار ینمكرﺗ نارود نیا رد .دنتفرﮔ یم راك هب ار ینمكرﺗ قايس و ﮏبس ،ق .ه زا هك یﮑبس ديﺸﺨب یوفص ﮏبــس هب ار دوخ یاج هويــش نیا زاريش یشاقن .دوب لوادتم ق .ه ۹۸۸ لاس هب اﺗ ق .ه ۹۲۶ لاــس ﺐيهﺬﺗ زا نادــنمرنه ريــسفﺗ و ﺖــشادرب یعون نارود نیا رد یكدنا دادعﺗ یماسا .دمآ یم باسح هب ﺖﺨتیاپ یاه هتشون ﺖسد هتخانش ام یارب ق .ه مهد هدس ﺖسﺨن همين یزاريش ناشاقن زا نارﮔریوﺼﺗ و "روــﺼم" ار هرهﭼ ناــشاقن راﮔزور نآ رد ،هدــش .(1۴۴ ،13۸1،یليلخ) دنديمان یم "ﺐهﺬم" ار اه هتــشون ﺖسد رد زاريش هتــسجرب نادنمرنه یفرعم رد رنه ناتــسلﮔ ﺐحاص ،ريهظ دمحم نیدلا ﺲمــش انلاوم زا یرجه مهد و مهن هدــس دای ...ادبع ﻆفاح و ینيــسح رداقلادبع ازريم ،ناــهبزور انلاوم .(۲۸ ،13۶۶ ،یمﻗدمحا یضاﻗ) دنك یم

یاه نآرق یرصب یاه یگژیو .4 یوفص زاریش بتكم

نتفای و یوفص هرود رد زاريش یاه نآرﻗ ﺖسرد ﺶناوخ یارب اب ار یرﺼب ليلحﺗ و هیزجﺗ دیاب ،اهنآ زا ﮏی ره زراب یاــه یﮔﮋیو زا .داد ماجنا اه نآرﻗ هدــنهد ليﮑــﺸﺗ یازجا رد ﺺحفﺗ و ﺖﻗد هدش نیودﺗ یلك ﺶﺨب هس رد راثآ ليلحﺗ ،ﺶهوﮋپ نیا رد ور نیا یاه نآرﻗ زا ﺲيفن هﺨــسن ﺞنپ یفرعم هب ﺖسﺨن ﺶﺨب :ﺖــسا نایاپ و هنايم ،عورش زا یﺗاحفص لماش و دزادرپ یم یوفص زاريش هﭼ ره ﺦسن نیا ﻊماج یــسررب ﻖیرط نیا زا اﺗ دوــش یم اه نآرﻗ رصانع یراتخاس ﻒيصوﺗ مود ﺶﺨب .ددرﮔ ﻖقحم رﺗ لماك و رتهب ﺶﺨب نیرخآ و دريﮔ یم رب رد ار اه نآرﻗ ینيیزﺗ یازجا و یرﺼب تاﻗارتفا و تاهباﺸم نتفای و رﮕیدﮑی رانك رد راثآ ليلحﺗ و ﻖباﻄﺗ ،یسیونشوخ هويش ،ﺺخاش یرﺼب تانيیزﺗ لوادج رد هك ﺖــسا .دریﺬپ یم تروص ﮓنر و هحفص تاميسقﺗ راثآ یفرعم .1-4 ﺖموﮑح یاه هدــس زا هك زاريــش یاه نآرﻗ تاحفص رب یلماﺗ اب شوقن و یــسیونشوخ ،ﮓنر ،تانيیزﺗ عونﺗ ،هدنام یاج رب نایوفص یدنب ﺐيكرﺗ رد هك درك هدهاﺸم ناوﺗ یم ار اهنآ رد هتفر راك هب ﻊیدب یاه یﮔﮋیو یسررب رد .دنا هدوزفا اه نآرﻗ ییابیز و للاج رب یا هناربدم ، 1 لودج رد ﺚحب دروم یاه هنومن ادتبا ،اه نآرﻗ نیا ینيیزﺗ و یرﺼب .ددرﮔ یم ليلحﺗ رصانع زا ﮏی ره ﺲﭙس و یفرعم

1۷

مان حاتتفا تاحفص ریوصت

هرقب تاحفص ریوصت ماتتخا / ینایم تاحفص ریوصت

(1) هرامش نآرق

یزاريش یعبط دمحم ناهبزور ﺐﺗاك،ﮓنررپ درز ﻖبﻄم ﺬﻏاك ،رتميتناس ۲۶ /۶×1۷ ﻊﻄﻗ ،ق .ه ۹5۲ زاريش ،یدلج ﮏﺗ نآرﻗ

(2) هرامش نآرق

یزاريش راﺨفلا نيسح (نیدلا لامج) ﺐﺗاك،ﮓنر یريش و لماك لقيص اب همرﺗ ﺬﻏاك،رتميتناس ۲0×3۲ ﻊﻄﻗ ،ق .ه ۹۷۲،زاريش ،یدلج ﮏﺗ نآرﻗ

(3) هرامش نآرق

یزاريش یعبط دمحم ناهبزور ﺐﺗاك ،ناﺸفارز یريش ﻖبﻄم ﺬﻏاك ،رتميتناس 3۲/5 ×۲1ﻊﻄﻗ ،ق .ه ۹31 -۹5۷ دودح ،زاريش ،یدلج ﮏﺗ نآرﻗ

(4) هرامش نآرق

سانشان دنمرنه ،لاج زا یكزان هیلا اب ﮓنر یريش ﻖبﻄم ﺬﻏاك ،رتميتناس 3۷×۲5 ،ق .ه ۹31 -۹5۷ دودح ،زاريش ،یدلج ﮏﺗ نآرﻗ

(5) هرامش نآرق

یزاريش یعبط دمحم ناهبزور ﺐهﺬم و ﺐﺗاك،رتميتناس ۴۲/۷ ×۲۹ ،ق .ه ۹۲۷ ،ناﺸفارز ﻂخ هنيمز ،ﺦسن و ﺚلث ،ﻖقحم ،ناحیر ﻂخ هب نآرﻗ

.هنومن یاه نآرق یفرعم -1لودج یوفص رﺼع زاريش ﺐتﮑم یراﮕن نآرﻗ ینيیزﺗ یاه یﮔﮋیو یسررب

(http://www.cbl.ie و150 -189 ،1381،یلیلخ):ﺬخﺄم

1۸

13۹۴ راهب ،1 هرامش ،۲0هرود یمسجت یاهرنه - ابیز یاهرنه هیرشن

راثآ لیلحت .2-4 زاریش یاه نآرق ﺺخاش تانییزت و بیهﺬت .1-2-4 رﮕیدﮑی اب ینایاپ و هنايم ،عورش تاحفص رد زاريش یاه نآرﻗ تانيیزﺗ باتﮑلا هحﺗاف هروــس تایآ هدنراد رب رد هك حاتتفا قاروا .دنراد توافﺗ تاحفص .دراد دوخ رد ار یرﺼب یاه هولج نیرﺗابیز و نیرﺗ ینﻏ ،ﺖسا یراكرپ و هدش هتسارآ یلاخ یاﻀف نودب ﺐلﻏا حاتتفا ،ﺐهﺬم ًامامﺗ راﭼد ار ییاناوخ یدراوم رد هك ﺖسا یدح هب اهنآ رد شوقن و رصانع ناوﺗ یم اه نآرﻗ زا %۴0 یجراخ یــشاوح رد اهنﺗ ،دنك یم لاﮑشا هرقب هروس نیزاﻏآ تایآ .درك هدهاــﺸم یرﺼب ﺲفنﺗ ﺖهج ییاﻀف رارﻗ لﮑش ليﻄتــسم یلودج رد حاتتفا زا رﺗرﺼتﺨم یﺗانيیزﺗ اب زين رد ار نآرﻗ ینايم روس تایآ هك یﺗاحفص رﮕید و هحفص نیا .دنا هتفرﮔ رد ﺐهﺬم ییامنرنه و دنشاب یم هباﺸم یﺗابيهﺬﺗ یاراد ،دنراد دوخ و مﺋلاع و روﻄس نايم هدنكارپ شوقن ،یﺸك لودج ،هروسرس ،یناﺸيپ .ﺖسا هدهاﺸم لباﻗ ینآرﻗ تاميسقﺗ یزکرم هبیتک .1-1-2-4 دنراد یاج ﺞنرﺗ مان هب ینيیزﺗ یحرط نورد دمح هروس تایآ یاﻀف ﺖلع هب و دراد روﻀح هحفص زكرم رد یوﻀيب یمرف رد هك ییلاط .ﺖسا هتــساك روﻄــس لوط زا ،هدرك داجیا هك یدودحم .ﺖــسا یزكرم یاه ﺞنرﺗ یزيمآ ﮓنر رد یلصا هنیزﮔ ود یــبآ و هنيمز رب ییلاط اب و نیرز هنيمز رب هايس و باديفس اب نتم راتشون .(1ریوﺼﺗ) ﺖسا هدش شراﮕن ﮓنر یبآ

روطس نایم شوقن .1-1-1-2-4

نیا ،ﺖسا هدــش ناولا یزادنا هﺗوب حاتتفا قاروا رد روﻄــس نايم ﺖسا یﮑﭼوك ییاتخ یاه لﮔ و نيیوم یميلسا یاهدنب لماش شوقن تایآ تاحفص رد .دنراد روﻀح یزكرم ﺞنرﺗ رد هدنكارپ تروص هب هك ﺖسا ررحم ییاه ^۲یشوم نادند روﻄس نايم نيیزﺗ ،هرقب هروس نیزاﻏآ لوصا نیا .دراد رارﻗ ﮏﭼوك یاه هفوﮑــش هب نیزم ییلاط موب رب هك قاروا رد هك یلاح رد ﺖسا هدش رارﮑﺗ زين ماتتخا تاحفص ﺐلاﻏ رد .(۲ریوﺼﺗ) دنشاب یم ﺶقن یب و ديفس نآرﻗ تایآ هنيمز ینايم

تایآ لصف ناشن .2-1-1-2-4

رد هك دنا هتفرﮔ رﻈن رد هﮋیو یناــﺸن تایآ نایاپ یارب نابهﺬم تاحفص رد زاريش یاه نآرﻗ زا %۴0 .دريﮔ یم رارﻗ روﻄــس نايم ناﺸن نیا اه هنومن ریاس رد و دنتسه هیآ لﺼف ﺖملاع دﻗاف حاتتفا تاحفص رد .دراد رارﻗ هیآ همﺗاخ ﻊضوم رد هك ﺖسا رودم یلﮔ ﺶقن طاقن اب هك دشاب یم نیرز یریاود ،لﺼف ﺖملاع زين ینایاپ و ینايم .(3ریوﺼﺗ) ﺖسا هدش هتسارآ نآ ﻂيحم رب دننام هبﻗ ﮏﭼوك یناشیپ هبیتک .2-1-2-4 هرابﮑی هب هیامرپ تانيیزﺗ ،ﺐيهﺬﺗ و ﺶقن زا ولمم حاتتفا زا ﺲپ یناﺸيپ مان هب یا هبيتك هﮑلب دنیارﮔ یمن یﮔداس هب دعب تاحفص رد ﺖهج یلخدم و نيﺸيپ تاحفص لﺼفم تانيیزﺗ زا یدامن ناونع هب

.2و4یاه نآرق هب طوبرم یزکرم ﺞنرت -1 ریوصت (45و 41هرامش نآرق ،1381 ،یلیلخ) :ﺬخام

.5 و 4، 3 یاه نآرق هب طوبرم روطس نیب تانییزت -2 ریوصت (^www.^cbl.^ie و 40،41 هرامش نآرق ،1381 ،یلیلخ) :ﺬخام

.5 ات 1 یاه نآرق هب طوبرم تایآ لصف ناشن -3ریوصت (www.cbl.ie و155 -189 ،1381 ،یلیلخ) :ﺬخﺄم

.4و1 یاه نآرق هب طوبرم ،هرقب هروس یناشیپ هبیتک -4ریوصت (41و 39 هرامش نآرق ،1381 ،یلیلخ) :ﺬخام

.دنك یم ﺖیاده نتم هب ار هدنناوخ مﺸﭼ ،نآرﻗ نیزاﻏآ تایآ ﺖﺋارﻗ اهنﺗ هبيتك نیا و دنا یناﺸيپ دﻗاف حاتتفا تاحفص رد زاريش یاه نآرﻗ یاه نآرﻗ یناﺸيپ .ﺖسا هدش هيبعﺗ هحفص رد هرقب هروس عورش زا ﺶيپ یفنم و ﺖبﺜم حوﻄس زا یمﻈنم متیر اب ضرع مك یليﻄتسم ،زاريش ﺖبسن هب نيﮕنر و نیرز ﮏﭼوك یاه ﺞنرﺗرس و اه لﮔ شوقن هك ﺖسا عونتم نايم رد ﮏی ییاه ³هفرش .دنا هدش هدنكارپ نآ موب رد ینزاوتم .(۴ریوﺼﺗ) دنا هتفای هار ديفس یاﻀف هب یناــﺸيپ یلااب ﺐناج زا زين

1۹

هروس رس هبیتک .3-1-2-4 ناونع و مان زا ﺖسا ترابع هروسرس ،نآرﻗ یﻄخ یاه هﺨسن رد ناولا و رز اب و ﺖسابیز یسدنه و یهايﮔ شوقن هب نیزم هك اه هروس ازجم یﺸﺨب زاريش یاه نآرﻗ حاتتفا تاحفص رد .ﺖسا هدش ﺐيهﺬﺗ ییاه ناونعرس اهنآ زا %۴0رد یلو درادن دوجو هروسرس هبيتك مان هب اه نآرﻗ نیا .دوش یم هدید یدنب ﺐيكرﺗ رد مﮔ و ﮏﭼوك ،رﺼتﺨم زا رتﺸيب نآ ليﻄتسم ضرع هك دنا هدش راد هروسرس هرقب زا َامومع یاج یزكرم یجنرﺗ نورد هروس تاﺼﺨﺸم .ﺖــسا تاحفص رﮕید یاه مرف ؛دنا هدــش نامديﭼ نآ روحم لوح رصانع یمامﺗ و هتفرﮔ مين ﺖهج ،ﺞنرﺗ فارطا هايــس یريﮔرود و هنيمز ﺲپ ﮓنر ،یﺜلﺜم ﺞنرﺗ رب ديكاﺗ یاتسار رد یﮕمه یفنم یاهاﻀف و یرانك یاه جاﺗ هروسرس یاه ﮓنر .دوش هدید لوا نلاپ رد راتشون اﺗ دنا هدش ﺐيكرﺗ نیا رد دروجلا و رز یمتح روﻀح و هدش باﺨتنا ريﮕمﺸﭼ و هدنز نوﭼ یشوقن .دــشاب یم هحفص یﮕنر نزاوﺗ یرارﻗرب ﺖهج هبيتك هرﮔ ، -ﺖسا یوفص صوﺼﺨم یاه لﮔ زا هك -^۴یــسابع هاــش لﮔ یاه یﺸك لودج و یردژا ناهد یميلــسا ،هبيتك فارطا رد ⁵ینيﭼ .(5ریوﺼﺗ) دنشاب یم هبيتك نیا یرﺼب یاه هﺼﺨﺸم زا ناﺸن هراتس تانییزت باق .4-1-2-4 هداد یاج دوخ رد ار تانيیزﺗ و اه هبيتك یمامﺗ هك یلصا باﻗ اب نيﮕنر و نیرز یاه هفوﮑش لماش راثآ زا %۸0 حاتتفا رد ،ﺖــسا دروجلا موب رب جاوم و ^۶یراموط یاه یميلسا و ﮏیراب یاه هﻗاــس ماجسنا و طابﺗرا .دنا هدش یريﮔرود یﮑــﺸم اب نآ شوقن و ﺖسا دننام ريجنز یاه همــسﺗ ﻂــسوﺗ حاتتفا تاحفص ددعتم یازــجا ینيﭼ یاه هرﮔ اب اه همسﺗ نیا .ﺖسا هدــش ﻆفح اه هبيتك فارطا .(۶ریوﺼﺗ) دنا هدش ﻒعاﻀم نيیزﺗ

یشک لودج .1-4-1-2-4

ﺖسا ﺶقنم ای ﺐهﺬم هحفص رودارود رب یطوﻄخ ،یﺸك لودج تانيیزﺗ باﻗ رب ،لخادتم و نيﮕنر طوﻄخ نیا زا ﻒــیدر دنﭼ هك مهم یاه یﮔﮋیو زا و دنا هدش ﻂيحم زاريش یاه نآرﻗ ینايم تاحفص رد و هايس ،فرﮕنش ،ییلاط .دنور یم رامش هب تاحفص نیا یرﺼب یمامﺗ رد .دنهد یم ليﮑﺸﺗ ار لوادج یاه ﮓنر ،یدروجلا یدراوم .ﺖسا اه ﮓنر رﮕید زا رتﺸيب ییلاط لوادج ﺖماﺨض اه نآرﻗ یشاوح .5-1-2-4 بهﺬم یلخاد هیشاح .1-5-1-2-4

زا %33 هﮑنیا امك ،دنراد روﻀح حاتتفا قاروا رد ﺐهﺬم یــشاوح دوس یلخاد یشاوح راكرپ تانيیزﺗ زا زين ماتتخا یاراد یاه نآرﻗ ،نيﮕنر یاه هفوﮑش و اه یميلسا لماش یشاوح نیا شوقن .دنرب یم ،اه ﮏماداب زا یفیدر ،نیرز و یدروــجلا یفنم و ﺖبﺜم یاهاﻀف ﻒیرظ ییاه هفرش هك ﺖسا ناﺸن لد ییاه ﺞنرﺗ و ﮏﭼوك یاه جاﺗ رد ار شوقن و دننك یم اديپ هار ديفس یشاوح هب نآ ﺐناج هس زا .دنزاس یم ﻂبﺗرم فارطا هب ییاهتنا یاهزرم

یجراخ هیشاح یاه ناشن .2-5-1-2-4

دنا ﺐهﺬم و نیدامن یشوقن ،هحفص ديفــس هيشاح یاه ناﺸن یا هیآ هد و ﺞنپ یاه هتسد و دنراد مان «ريﺸعﺗ «و «ﺲيمﺨﺗ» هك ییاه ﺞنرﺗ لﮑش هب مﺋلاع نیا .دننك یم ﺺﺨﺸم هحفص ره رد ار ﺶقن اب ییاه ﮏماداب ای و هﺨــسن ﺐلاﻏ یاه ﮓنر اب یزول و رودم

.2،4 یاه نآرق هروسرس -5ریوصت (41،40 هرامش نآرق ،1381 ،یلیلخ) :ﺬخام

.5 نآرق هب طوبرم ،تانییزت باق یراموط یمیلسا -6ریوصت (www.cbl.ie) :ﺬخام

.5 و4 یاه نآرق ماتتخا و حاتتفا تاحفص یلخاد بهﺬم یشاوح شوقن -7ریوصت (www.cbl.ie و 41 هرامش نآرق ،1381 ،یلیلخ) :ﺬخام یوفص رﺼع زاريش ﺐتﮑم یراﮕن نآرﻗ ینيیزﺗ یاه یﮔﮋیو یسررب

۲0

13۹۴ راهب ،1 هرامش ،۲0هرود یمسجت یاهرنه - ابیز یاهرنه هیرشن

مسر زكرم رد یا هراتــس اب نیرز ییاه هــسمش و ییلاط ﮏلﺨن فارطا زا رون یاه عاعش دننامه ﮏیراب رايسب ییاه هفرش و دنا هدش یوفص زاريش یاه نآرﻗ زا %۸0 .(۸ریوﺼﺗ) ﺖسا هدروآ رب رس اهنآ .دنرب یم دوس دوخ تاحفص رد هفرش زا %۶0 و هدنرامش زا نيیاپ رد هك ﺖسا باتك درف یاه هحفص هملك نيتسﺨن ،هباكر هتشون زیر یملﻗ اب ،جوز هحفص زا ﺶيپ ،هيــشاح ﭗﭼ ﺖمــس و ییامنهار ﺖهج زاريش یاه نآرﻗ زا %۶0 رد ﺖملاع نیا .دوش یم .ﺖسا هدش ﺖباتك هدنناوخ تامیسقت و ییارآ هحفص .2-2-4 هبيتك هيبعﺗ ،زاريش یاه نآرﻗ حاتتفا تاحفص یدنب ميسقﺗ رد ،ﺐيهﺬﺗ یﮔديﭽيپ و یﻏولش ﺖلع هب و ﺖسين لوادتم لیذ و ردص یشاوح یاه هفرش یلابلا زا اهنﺗ ،دراد دوجو تردن هب ديفس یاﻀف نينﭽمه .ﺖفای مﺸﭼ ﺖحارتــسا ﺖهج یلاجم ناوﺗ یم یجراخ تاحفص رد ناسﮑی حوﻄــس ﺖعسو اب هبناج هس ﺐهﺬم هيــشاح تایآ روﻄس دادعﺗ.ﺖــسا هدــش ﺖیاعر نآ یاه نآرﻗ همه حاتتفا یادتبا رد .ﺖــسا رباربان لوط اب ،رﻄــس راهﭼ هحفص ره رد دمح نآ حوﻄس ﺖعسو هك ﺖسا هدش ميسرﺗ یناﺸيپ هبيتك ،هرقب هروس ﺖسار هحفص رداك یﮔديﺸك ﺐجوم و دشاب یم هروسرس زا رتمك هك یا هبيتك هس یدنب ميسقﺗ .ﺖسا هدش لباقم هحفص هب ﺖبسن نیا یاه نآرﻗ زا %۴0 ﺶــیارآ رد هتــشاد جاور یروميﺗ هرود زا نتم هبيتك ،هروسرس زا ﺲپ نآ ساسا رب ،دوش یم هدید زين هرود ،ﺐهﺬم و یقفا یاه ليﻄتــسم ؛دوش یم ميسقﺗ ﺖمــسﻗ دنﭼ هب ملﻗ ﮓنر و هزادنا اب ار هحفص ینایاپ و هنايم ،عورــش یاهرﻄــس ،یلج هبيتك هس زا جراخ یاﻀف رد ،دنا هداد یاج دوخ رد توافتم هتشون اه هبيتك یلاخ یاﻀف نيبام ،یفخ یاه هتسد رد تایآ نتم رارﻗ باﻗ یرانك ﺐناج ود رد یدومع ﮏیراب نوتــس ود و هدــش هيشاح .ﺖسا هتساك روﻄس لوط زا اه نوتس نیا روﻀح .دنا هتفرﮔ رﺗ نهپ ناﺸن دوجو ﺖلع هب نآ لباقم هيشاح و ﮏیراب ﻒﻄع ديفس ییاﻀف هروسرس هبيتك روﻀح ،نآرﻗ ینايم تاحفص رد .دشاب یم

هدرك لاﻐشا ار هحفص نامه یاه هتشون زا رﻄس هس یلا ود لداعم نیا ،هرقب قاروا رد یا هبيتك هــس ییارآ هحفص تروص رد .ﺖــسا .ﺖسا هدش ﺖیاعر زين ماتتخا تاحفص رد لصا یسیونشوخ و ﻂخ .3-2-4 اﺗ و ﺖــسا دودحم نآرﻗ نتم ﺖباتك رد هتفر راك هب طوــﻄخ یوفص رﺼع رد .دوب نآرﻗ شراﮕن رد ﻂخ نیرﺗ مهم ﺦسن ،اه نرﻗ و دنك یم اديپ جاور یــلصا نتم رد ﻖقحم و ناحیر زا هدافتــسا زاريش یاه نآرﻗ رد ،هحفص ﮏی نتم ﺖباتك رد ﻂخ دنﭼ دربراك یلج رﻄس هس ای ود هحفص ﮏی هك ﺐيﺗرﺗ نیا هب ،دوــش یم هدید هب روﻄــس رﮕید و دنا هتفرﮔ یاج ﺐهﺬم یاه هبيتك رد هــك دراد ﺲیون ﺖــشرد نتم نآ اب هك یملﻗ .دنا هدــش ﺖباتك رﮕید یﻄخ اهنﺗ ﺚلث ﻂخ یﺗرابع هب .دشاب یم ﺚلث و ﻖقحم َابلاﻏ ،هدش هتشون دربراكرپ طوﻄخ .دراد روﻀح زاريش یاه نآرﻗ مﺋامض و هبيتك رد ﺦــسن ،اه هنومن یمامﺗ رد ﺚلث ﺐيﺗرﺗ هب ﺐتﮑم نیا یاه نآرﻗ رد زمرﻗ دیوجﺗ مﺋلاع .ﺖسا راثآ %۲0 رد ناحیر و %۶0 رد ﻖقحم و .دنشاب یم روس نیوانع یاه ﮓنر یبآ و ديفــس ،ییلاط و دنا ﮓنر .دنا هدش هتشون نتم ملﻗ هزادنا و ﮓنر اب ﮓنهامه اه یراﺬﮔ بارعا راثآ ﻖیبطت .3-4 ،هدش هعلاﻄم یاه نآرﻗ ینيیزﺗ و یریوﺼﺗ یاه یﮔﮋیو نیرﺗ مهم ،یسیونشوخ هويش ،ﺺخاش ینيیزﺗ رصانع یقيبﻄﺗ لودج راهﭼ رد

.دنا هدش هسیاقم رﮕیدﮑی اب یﮕنر تابيكرﺗ و تابسانﺗ و تاميسقﺗ تاحفص داعبا هب طوبرم ،۴ یقيبﻄﺗ لودج رد ركذ لباﻗ هتﮑن هزادنا ضرع هب لوط ﺖبسن زا لصاح ددع نآ ساــسا رب و ﺖسا هديجنس ﺞیار و ییلاط یاه ﺖبسن اب و هدمآ ﺖسدب (_ضرع^لوط) هحفص زا اه نآرﻗ نیا زا %۶0،دــش هتفﮔ هﭽنآ هب هجوﺗ اب .ﺖــسا هدــش .دننك یم یوريپ دربراكرپ یاه ﺖبسن

. 5و 1،2،4 یاه نآرق هیشاح رد ریشعت و ﺲیمخت مﺋلاع -8ریوصت (www.cbl.ie و 39،45،41 هرامش نآرق ،1381،یلیلخ) :ﺬخﺄم

۲1

مان / تاصخشم (1) نآرق

(2) نآرق (3) نآرق

(4) نآرق (5) نآرق

یبسن یناوارف دصرد

یراموط یميلسا

●

●

● ۸0 ●

ییاتخ

●

●

●

● 100 ●

یسابع هاش لﮔ

●

●

●

● 100 ●

یﺸك لودج

●

●

●

● 100 ●

یﮑﺸم ریرحﺗ

●

●

● ۸0 ●

ینيﭼ هرﮔ

●

●

● ۸0 ●

هباكر

●

● ۶0 ●

هفرش

●

● ۶0 ●

روطس نایم

یزادنا هﺗوب

حاتتفا

●

●

●

● 100 ●

هرقب

●

●

●

● 100 ●

ماتتخا

● ۴0 ●

نادــند یشوم

هرقب

●

●

●

● 100 ●

ماتتخا

● ۴0 ●

هداسینايم

● ۴0 ●

ماتتخا ۲0 ●

ناشن

متخ هیآ ناسﮑی

● ۴0 ●

عونتم

●

● ۶0 ●

ﺲيمﺨﺗ

رودم ﺞنرﺗ

●

● ۶0 ●

یزول ۲0 ●

ﮏماداب ۲0 ●

راتشون یاراد

● ۴0 ●

ناﺸن دﻗاف ۲0 ●

ريﺸعﺗ

رودم ۲0 ●

ﮏماداب ۲0 ●

یزول ۲0 ●

ناﺸن دﻗاف

● ۴0 ●

مان / تاصخشم (1) نآرق

(2) نآرق (3) نآرق

(4) نآرق (5) نآرق

یبسن یناوارف دصرد

هتفر راك هب طوﻄخ

ﺦسن

●

● ۶0 ●

ﻖقحم

●

● ۶0 ●

ناحیر ۲0 ●

ﺚلث

●

●

●

● 100 ●

یسیونشوخ هويش

یلج و یفخ

● ۴0 ●

هداس

●

● ۶0 ●

.زاریش بتكم یاه نآرق رد یرصب و ینییزت ﺺخاش رصانع ﻖیبطت -2لودج

.زاریش بتكم یاه نآرق رد یسیونشوخ هویش ﻖیبطت -3لودج یوفص رﺼع زاريش ﺐتﮑم یراﮕن نآرﻗ ینيیزﺗ یاه یﮔﮋیو یسررب

۲۲

13۹۴ راهب ،1 هرامش ،۲0هرود یمسجت یاهرنه - ابیز یاهرنه هیرشن

مان / تاصخشم (1) نآرق

(2) نآرق (3) نآرق

(4) نآرق (5) نآرق

یبسن یناوارف دصرد

نآرﻗ داعبا اب ﺐسانتم ...تابسانﺗ ایوپ

● ۴0 ●

اتسیا ۲0 ●

ریاس

● ۴0 ●

تاميسقﺗ حاتتفا لیذ و هروسرس هبيتك

۲0 ●

ﺐهﺬم یلخاد هيشاح

●

●

●

● 100 ●

ﺐهﺬم یجراخ هيشاح

●

● ۶0 ●

تاميسقﺗ هرقب و ینايم یناﺸيپ

●

●

●

● 100 ●

هروسرس

●

●

●

● 100 ●

یا هبيتك هس

● ۴0 ●

تاميسقﺗ ماتتخا ﺐهﺬم یلخاد هيشاح

۲0 ●

یا هبيتك هس

● ۴0 ●

یجراخ هيشاح

هفرش ۲0 ●

ناﺸن ۲0 ●

ديفس ۲0 ●

تاصخشم مان بیهﺬت ﮓنر

راتشون ﮓنر ﮓنر زمرق دیوجت

نتم اب ﮓنهامه بارعا ﮓنر

یلصا یعرف

هایس دیفس ییلاط یبآ

(1) نآرﻗ دروجلا و رز

،فرﮕنش ،ديفس ،یبآ یا هوهﻗ

●

●

●

●

(۲) نآرﻗ دروجلا و رز

یبآ ،یﺗروص ،درز ،زمرﻗ

●

●

●

●

(3) نآرﻗ دروجلا و رز

هايس ،درز ،زمرﻗ ،یبآ

●

●

●

●

●

(۴) نآرﻗ دروجلا و رز

،فرﮕنش ،ديفس ،یبآ یا هوهﻗ

●

●

●

●

●

(5) نآرﻗ دروجلا و رز

هايس ،یبآ ،یجنران ،زبس

●

●

●

●

●

●

یبسن یناوارف دصرد 100

۶0 ۶0 ۶0 100

100

.زاریش بتكم یاه نآرق رد یگنر یدنب بیکرت ﻖیبطت -5 لودج .زاریش بتكم یاه نآرق رد تابسانت و تامیسقت ﻖیبطت -4 لودج

۲3

هجیتن

یاه نآرﻗ یرنه یﮔﮋیو نیرﺗ مهم ،هدش ماجنا یاه یــسررب رد یوفص ﮏبس ﺐيهﺬﺗ رد هدش هراشا تايصوﺼخ اب هد هدس زاريش ،هتفرﮔ رارــﻗ هعلاﻄم دروم هــك یراثآ هب هجوﺗ اــب .دراد ﺖــبارﻗ ییاج اﺗ هدوب ﺢجرا اه نآرﻗ ییاناوخ رب ییابیز و نيیزﺗ ميبای یم رد ﺖفای یتﺨس هب ماجنا و زاﻏآ تاحفص رد َاصوﺼخ ديفس یاﻀف هك اه نآرﻗ نیا هك ﺖــشاد ناعذا ناوﺗ یم رﮕید ترابع هب .دوــش یم ییابیز هبنج و دنا هدوبن تولاﺗ ﺐــسانم تانيیزﺗ ليﺼفﺗ ﺖلع هب یوﮕلا یعون رارــﮑﺗ .دندنایامن یم رتــﺸيب ار ینآرﻗ ملاك ﺖهبا و هدید ﺚحب دروم یاه هنومن رد یلصا ﺐلاﻗ ميــسرﺗ رد ﺺﺨــﺸم .ﺖــسناد اهنآ قارتفا هجو ناوﺗ یم ار تايیزج عونﺗ هك دوــش یم هك ﺖفﮔ ناوﺗ یم ﻖيقحﺗ لاوس هب ﺦساپ رد دــش هتفﮔ هﭽنآ ربانب ﺚلث و نتم رد ﺦسن ﻂخ ﻖنور زاريش ﺐتﮑم یاه نآرﻗ شراﮕن رد ﺖباتك یاه یراوشد دوجو اب و ﺖــساجرباپ نانﭽمه اه هبيتك رد و یدومع یاه مرف و ابیز یاه ﺖيفرظ زا ،ناحیر و ﻖقحم طوﻄخ هدش یدایز هدافتسا ﺐهﺬم یاه هبيتك و نتم رد طوﻄخ نیا دنلب ،ﻒلتﺨم طوﻄخ یفخ و یلج یاهرﻄــس هويش نينﭽمه .ﺖــسا .دوش یم هدید هحفص ﮏی روﻄــس رد عونتم یاه ﮓنر و اه ملﻗ اب فارطا تانيیزﺗ و اه یراﺬﮔ بارعا ،اه یــسیونشوخ نوزوم ﺐسانﺗ ﮓنهامه رثا بوﭼراﭼ و یــنيیزﺗ یاﻀف اب هك ،تاملك و فورــح و نيیزﺗ .دور یم رامش هب اه نآرﻗ نیا یاه هﺼﺨﺸم رﮕید زا ﺖــسا ،هدوبن حاتتفا تاحفص هب ﺺتﺨم زاريش یاه نآرﻗ رد راكرپ ﺐيهﺬﺗ یميلسا ﺶقن زا هدافتسا .ﺖسا هتفرﮔ رب رد زين ار ینایاپ یاه هروس ،یشوم نادند و یزادنا لاط ،یسابع هاش لﮔ هب نیزم موب و یرام

یاه نآرﻗ تانيیزﺗ و شوقن یدنب ﺐيكرﺗ رد زراب یاه هﺼﺨــﺸم زا ،تایآ هدنرامش و لﺼف یاه ناﺸن رد مرف عونﺗ .ﺖــسا ﺐتﮑم نیا نیرز لخادتم لوادج و هفرش روﻀح و راتشون و شوقن یريﮔ ملﻗ هدــش تانيیزﺗ یﮔدرــﺸف و یﮕیامرپ ،یﮔديﭽيپ ﺐجوم نيﮕنر و رب ،درادن روﻀح یشاوح رد هفرــش هك اه هنومن یخرب رد و ﺖــسا شوقن اب اه حولرس .ﺖــسا هتفرﮔ رارﻗ تایآ هدنرامــش شوقن یور هك دنا هدش هتسارآ هدينﺗ مه رد و ﮏیراب یاه یميلسا و هايﮔ و لﮔ یاه هﺗوب و لﮔ و ییلاط زیر یاه هفوﮑش ميسرﺗ رد ییارﮔ ﺖعيبط ار یسدنه رب یهايﮔ رﺼنع هبلﻏ و ﺖــسا ﺺيﺨــﺸﺗ لباﻗ رپدنﭼ هرﮔ زا .دهد یم ناــﺸن تاحفص نیا ﺐيهﺬﺗ و یدــنب ﺐيكرﺗ رد هدافتسا اه هبيتك فارطا یاه همــسﺗ رد اهنﺗ یسدنه یاه ینيﭼ ﮏﭼوك یاه هبيتك زا قاروا یخرب ییارآ هحفص رد .ﺖــسا هدــش هدافتسا ﻒعاﻀم نيیزﺗ یارب یا هبيتك هس یدنب ميسقﺗ و یدومع ﻊﻄﻗ .ﺖسا رﺗ هاﺗوك راثآ نیا رد ینايم روﻄس لوط هك ﺖــسا هدش .ﺖسين دایز هحفص ضرع و لوط ﺖبــسن و ﺖــسا عونتم اه نآرﻗ هدش هدافتسا لودج زا نوريب رد رامــش هحفص ناونع هب هباكر زا .دشاب یم نتم زا رﺗ كزان و رﺗ یفخ نآ یراتشون ملﻗ هزادنا و ﺖسا ﮓنر ﺶیازفا ،ناــﺸخرد و هدنز یاه ﮓنر باــﺨتنا رد تراــسج نوﭼ یا هتﺨيمآ یاه ﮓنر زا هدافتسا ،اه یبآ عونﺗ ،مافدنﭼ ییلاط یاهدرواتــسد زا یﮕنر یدنب ﺐيكرﺗ رد زبــس و یجنران ،یﺗروص .ﺖسا یوفص رﺼع رد زاريش ﺐتﮑم یاه نآرﻗ ینيیزﺗ

اه تشون یپ

،ﺐيهﺬﺗ رد هدــش هداــس یاه لﮔ و اه هﭽنﻏ و اه گرب زا یا هــعومجم 1 .ﺖسا یناریا یاهرنه ریاس و یشاك،یلاﻗ طوﻄخ اب ار هتــشون فارطا نآ رد هك ﺖــسا یريﮔرود ای ریرحﺗ یا هنوﮔ ۲

.(1۸5 ،13۸۸ ،یناخ ﭻيلﻗ) دنناشوپ یم مه هب لﺼتم و دننامربا ینحنم ديــشروخ ار نآ و دنیآ یم شوقن و هيــشاح رود هب هك یفیرظ طوــﻄخ 3

.دننك یم ناﺸن هرود ناحارط هب بوــسنم هك ییاتخ یاه حرط رد یلصا شوقن زا یﮑی ۴ تروﺼب لﮔ نیا .دــنناد یم یبآ رفولين هيبــش ار نآ یا هدع و هدوب یوــفص یاه حرطرد اه گربلﮔ و اــه گرب هارمه هــب رپ هدزاود و رپ ﺖــﺸه ،رپ ﺞنپ .دوش یم هﺋارا یعونتم ﺐيهﺬﺗ هدافتسا دروم هك هتسويپ مه هب یاهريجنز زا یشان ینیذآ ﺶقن 5

.ﺖسا یتنس یاهرنه نادنمرنه ریاس و ناراك یور رب و هدش یحارط هناﮔادج تروص هب - ﺖسا لقتسم یميلسا یعون ۶ یرام یميلسا نآ هب رام لﮑش و تاكرح اب ﺖهابش ليلد هب هك -درادن رارﻗ دنب

.دنیوﮔ یم یراموط ای

ﻊبانم تسرهف

.نارهﺗ ،رنه ناتسﮕنهرف ،زاريش یرﮔراﮕن ﺐتﮑم ،(13۸۷) بوقعی ،دنژآ ،رنه همانلﺼف ،رنه رد ییلاط یاه ﺖبــسن ،(13۶3) ...ا ﺐيبح ،یهللا ﺖیآ .10۸-1۲۹ﺺص ،۷ هرامش

،ﺖمــس ،یمــسجﺗ یاهرنه یرﻈن ینابم ،(13۸۲) ...ا ﺐيبح ،یهللا ﺖیآ .نارهﺗ ،نآرﻗ ناتسلﮔ،ینآرﻗ ملاك یرﺼب ساﮑعنا ،(13۸0) نارماك،رجاهم راــﺸفا

.3۶-3۹ﺺص ،۷3هرامش ،دیدج هرود ناــﺸخرد یاه جوا ،(13۷۹) رطاــشرای ،ناــسحا و دراﭽیر ،نزواــهﮕنيﺗا

.نارهﺗ ،هﮔآ ،یهللادبع زمره و زابكاپ نيیور همجرﺗ ،یملاسارنه ،نابآ ،5 هرود ،مدرم و رنه ،نآرﻗ ﺐيهﺬﺗ هﭽﺨیراﺗ ،(13۴5) نیورپ ،نیزرب

.3۶-۴0ﺺص ،مدرم و رنه ،زیربﺗ رد ناریا یشاقن رنه مود ﺐتﮑم ،(13۴۸) یسيع ،مانهب

.10-13ﺺص ،نمهب ،۸ هرود ، ﮏيفارﮔ ،یزاس هرﮑيپ ،یــشاقن رنه فراعملا هریاد ،(13۸۶) نيیور ،زابكاپ

.نارهﺗ ،رصاعم ﮓنهرف تاراــﺸتنا ،نآ تاعرفتم و نایروميﺗ دهع رنه ،(1355) یحلادبع ،یبيبح

.لباك ،ناریا ﮓنهرف داينب ،لوا ﺖمسﻗ ،یمــسجﺗ یاهرنه ینابم ،(13۸۲) ديجملادبع ،دار ینيــسح

.نارهﺗ ،یسرد یاه باتك رﺸن و پاﭼ ﺖكرش هدس اﺗ یــسیون نآرﻗ :روميﺗ زا ﺲپ ،(13۸1) دیوید ،زميج و رصان ،یليلخ

.نارهﺗ ،ﮓنراك ،شاتهب مايپ مجرتم ،یرجه مهد ...ادبع همجرﺗ ،یملاسا ﻊیانص یامنهار ،(13۸3) نوــسا ﺲیروم ،دنامید

یوفص رﺼع زاريش ﺐتﮑم یراﮕن نآرﻗ ینيیزﺗ یاه یﮔﮋیو یسررب

۲۴

13۹۴ راهب ،1 هرامش ،۲0هرود یمسجت یاهرنه - ابیز یاهرنه هیرشن

.نارهﺗ ،یﮕنهرف یملع رﺸن ،رایرف پاﭼ ،ییارآ باتك:یملاسا هرود رد ناریا رنه ﺦیراﺗ ،(13۸۶) ارهز ،درونهر

.نارهﺗ ،ﺖمس ،لوا رــﺸن ،يزیزع زيبماك همجرﺗ ،یوفص رﺼع ناریا ،(13۷۲) رجار ،یرويــس

.نارهﺗ ،زكرم هحفص و یدنب رﻄــس ،(13۹1) رﻐصا یلع ،یزاريــش و یدهم ،درﮔارحص ،زاريــش یرجه مهد اﺗ متــﺸه نرﻗ راثآ رب ديكاﺗ اب یﻄخ یاه نآرﻗ یــیارآ ،موس و ﺖسيب لاس ،تاعلاطا یهدنامزاــس و یرادباتك یلم تاعلاﻄم همانلﺼف .13۶ -151ﺺص ،۴هرامش یداﺼتﻗا یعامتجا یسايس تلاوحﺗ ﺦیراﺗ ،(13۸1) یلقــسابع ،درف یرافﻏ

.نارهﺗ،ﺖمس ،هیوفص نارود رد ناریا یﮕنهرف و یسیونشوخ تاحلاﻄصا و ناﮔژاو ﮓنهرف ،(13۸۸) اضرديمح ،یناخ ﭻيلﻗ

.نارهﺗ ،هنزور ،هتسباو یاهرنه و یمويﻗ دادرهم همجرﺗ ،ینآرﻗ ﺐيهﺬﺗ و ﻂخ رنه ،(13۷۷) نــيﺗرام ،زﮕنيل .نارهﺗ ،سورﮔ رﺸن ،یدنهديب

اب هارمه یزاسباتك نف تاحلاﻄصا و تاﻐل ،(1353) اضرملاﻏ ،یوره لیام .نارهﺗ ،ناریا ﮓنهرف داينب ،یشاقن ،ﺐيهﺬﺗ ،یزاسدلج تاحلاﻄصا داينب ،یملاــسا ندمﺗ رد یــیارآ باتك ،(13۷۲) ﺐــيجن ،یورــه لیام

.دهﺸم ،یملاسا یاه ﺶهوﮋپ ،زاريش ﺐتﮑم رد ﺐيهﺬﺗ و یسیونشوخ هوﮑش ،(13۸۷) شونايك ،یدقتعم

.11۸-1۲5 ﺺص ،10 هرامش ،لايخ هنیآ ،ﺐيهﺬﺗ و ﻂخ هــﻐبان ؛یزاريــش ناهبزور ،(13۹1) شوــنايك،یدقتعم

.13۹3 ﺖﺸهبیدرا ۸ ﺦیراﺗ رد هدش یبایزاب ،^www.^tazhib.^org یليهس دمحا :ﺢيحﺼﺗ ،رنه ناتسلﮔ ،(13۶۶) نيسح نبدمحا ،یمﻗ یﺸنم

.نارهﺗ ،یرهﭼونم ،یراسناوخ

Ghyka, ^Matila (¹⁹⁷⁷), ^{TheGeometryofArtandLife}, ^Dover

Publications, ^NewYork.

www.^cbl.^ie(^accessdate: ²⁸/⁰⁸/²⁰¹⁴).