خشونت خانگی و استراتژی های زنان در مواجهه با آن (مطالعه ای کیفی)

(1)

يﮋﺗاﺮﺘﺳا و ﻲﮕﻧﺎﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺎﻫ

نآ ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ رد نﺎﻧز ي

∗ ∗ ∗ ∗

) ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻔﻴﻛ يا (

ﻲﻳﺎﺴﻓ ﻲﻗدﺎﺻ ﻼﻴﻬﺳ

∗

∗∗∗∗∗

هﺪﻴﻜﭼ :

ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﻧز دﺮﺒﻫار و رﻮﺼﺗ ﺎﺗ ﺪﺷﻮﻛ ﻲﻣ و هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﻔﻴﻛ شور ﺎﺑ ﻪﻛ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺪﻳﻮﮔزﺎﺑ نﺎﻧآ دﻮﺧ نﺎﺑز زا ار ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ .

ﻲﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺪﻳدﺮﺗ

ﻲﺳﺎﻴﺳ يوﺎﺴﺗ ﻊﻧﺎﻣ دﺎﻳز راﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﺖﺻﺮﻓ ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد و ﻪﻌﺳﻮﺗ ،يدﺎﺼﺘﻗا ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ،

ﺎﻫ

دﻮﺷ . ﻪﺑ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻚﻳ ﻪﻜﻠﺑ ،ﻲﺻﻮﺼﺧ ﺎﻳ ﻲﺼﺨﺷ ﺮﻣا ﻚﻳ ﻪﻧ نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ

ﺖﺳا نآ ندﻮﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ظﺎﺤﻟ .

ﻪﻳور ﻖﻤﻋ رد ﻪﺸﻳر ﺮﻣا ﻦﻳا دراد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫ

.

نآ ﻖﻴﻤﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ،ﻲﮕﻧﺎﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ ندﺮﻛ ﻲﻘﻠﺗ ﻲﺻﻮﺼﺧ ﻲﻨﻌﻳ ﻲﻣ راﻮﺷد ار

ﺪﻨﻛ . رد

ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﻪﺑ نﺎﻧآ ﻲﮔﺪﻧز ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ ﻒﻗاو عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﺮﺑ ًﻼﻣﺎﻛ نﺎﻧز ،ﻲﻔﻴﻛ يﺎﻫ لﺎﻜﺷا ﺔﻠﻴﺳو

ﻲﻣ ﺪﻳﺪﻬﺗ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻒﻠﺘﺨﻣ شزرا و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺮﺘﺴﺑ و دﻮﺷ

ﻲﺑ ار نﺎﻧز ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ

ﻲﻣ رﺎﺒﺘﻋا ﻪﺑ ،دزﺎﺳ ﺖﺳﺎﻬﻧآ ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ قﻮﺸﻣ ﻞﻣﺎﻛ رﻮﻃ .

تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد

و ﺮﺘﺴﺑ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺪﻴﻠﻛ ﻪﻨﻴﻣز

ﻲﻣ قﺎﻔﺗا نآ رد ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﻛ يا و ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ و ﺪﺘﻓا

ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا دﻮﺷ

. نﺎﻧز ﺔﺘﺴﻳز ﺔﺑﺮﺠﺗ ةرﺎﺑرد ﻲﻨﻏ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﻪﭼ ﺮﮔا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا

ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ﻲﻜﭼﻮﻛ ﺔﻧﻮﻤﻧ زا نﻮﭼ و ﺖﺳا ﺮﺛﺆﻣ رﺎﻴﺴﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻣ ﻢﻬﻓ رد ﻪﻛ دروآ

ﻪﺑ وﺪﺤﻣ رﺎﭼﺎﻧ ﻪﺑ ،ﺖﺴﻴﻧ ﻢﻴﻤﻌﺗ ﻞﺑﺎﻗ و هﺪﻣآ ﺖﺳد هدﺮﻛ دﺎﺠﻳا ﻖﻴﻘﺤﺗ ياﺮﺑ ﻲﻳﺎﻫ ﺖﻳد

ﺖﺳا . ﻪﺑ تﺎﻋﻼﻃا ﺎﻣا رد ﻪﻛ ،ﻲﻔﻴﻛ و ﻲﻤﻛ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﺎﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد هﺪﻣآ ﺖﺳد

ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺮﻳﺎﺳ دراد ﻖﺑﺎﻄﺗ ،ﺖﺳا

.

يﺪﻴﻠﻛ نﺎﮔژاو :

نﺎﻬﻨﭘ ،ﻲﮕﻧﺎﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻲﺘﻴﺴﻨﺟ تﺎﺒﺳﺎﻨﻣ ،يزﺎﺳ

.

زا ﻲﺸﺨﺑ زا جﺮﺨﺘﺴﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا∗

رﺎﻴﺸﻧاد نﺎﻳدﻮﻤﺤﻣ ﺮﺘﻛد يﺎﻗآ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺎﺑ ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﺖﻴﻌﻤﺟ هژوﺮﭘ

ﺖﺳا ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ هﺪﻜﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺖﻴﻌﻤﺟ هوﺮﮔ .

∗

ﻪﻌﻣﺎﺟ هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا∗

ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ هﺪﻜﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺷ .

s_sadeghi@yahoo.com mail:

-

e

(2)

هرﺎﻤﺷ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ

1

، رﺎﻬﺑ 1389

108

ﻪﻠﺌﺴﻣ حﺮﻃ و ﻪﻣﺪﻘﻣ

،ﺮﮕﻳد نﺎﻣز ﺮﻫ زا ﺶﻴﺑ هزوﺮﻣا هﺪﺷ فﺬﺣ ،ﻲﺘﻴﺴﻨﺟ ﺾﻴﻌﺒﺗ ﺐﺒﺴﻣ ﻲﻤﺳر ﻦﻴﻧاﻮﻗ

ﺖﺳا . ﺮﮕﻳد

ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺎﻳ و تﻼﻴﺼﺤﺗ ﺎﺑ نادﺮﻣ زوﺮﻣا نﺎﻧآ زا يرﺎﻴﺴﺑ و ﺪﻧراﺪﻧ ﻲﻧاﺪﻨﭼ يدﺎﻨﻋ نﺎﻧز ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ

ﺖﻳﺎﺿر ﻲﮔﺪﻧز ﻪﻛ ﺪﻨﻓﺮﺘﻌﻣ ﺮﻣا ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲﺘﺣ ﻲﮔﺪﻧز نآ ،ﺶﺨﺑ

رد دﺮﻣ و نز نآ ﻮﺗﺮﭘ رد ﻪﻛ ﺖﺳا

ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻪﻧﺎﺧ يﺎﻫ ﭽﺑ زا ﺖﺒﻗاﺮﻣ ،يراد

ﻪ نﺎﻧ و ﺎﻫ ﻪﺘﺷاد ﺖﻛرﺎﺸﻣ يروآ ﺪﻨﺷﺎﺑ

.

ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻊﻣاﻮﺟ رد نﺎﻧز ﺖﻴﻌﺿو ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻠﻋ ﻪﻛ ﺪﻫد

ﺎﻫدروﺎﺘﺳد ﻦﻳا ﻢﻏر

، زﻮﻨﻫ

ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺖﺳا نادﺮﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﻧز ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻟﺰﻨﻣ يﺮﺗوﺮﻓ زا ﻲﻛﺎﺣ ﻪﻛ دراد دﻮﺟو ﻲﻤﻜﺤﻣ يﺎﻫ .

ﺾﻗﺎﻨﺗ ﻦﻳا ﻪﻛ ﻲﻠﺋﺎﺴﻣ زا ﻲﻜﻳ ﻲﻣ ار1

ﺾﻗﺎﻨﺗ ،ﺪﻫد ﺢﻴﺿﻮﺗ ﺪﻧاﻮﺗ ﻨﺟ

ﺖﺳا ﺖﻴﺴ .

ﻪﭼ ﺮﮔا لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ

هﺎﮕﺸﻧاد يﺎﻫ يدورو ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ناﺮﺘﺧد ار ﺎﻫ

ﻪﺘﺷر زا يرﺎﻴﺴﺑ رد ﻞﻴﺼﺤﺗ رﺎﺘﺧﺎﺳ و ﺪﻨﻫد ﺎﻫ

ﻪﺑ نﺎﻧز و ﺖﺳا ﻪﻧادﺮﻣ لﺎﻐﺘﺷا رﺎﺘﺧﺎﺳ زﻮﻨﻫ ؛ﺖﺳا ﻪﻧﺎﻧز ﻲﻣ ترﺪﻧ

ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﺪﻨﻧاﻮﺗ دﻮﺧ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫ

ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﻪﺑ ار ﺪﻨﻨﻛ ﻞﻳﺪﺒﺗ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺎﻳ يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫ

. ﻲﻠﻋ ﺗ ﻢﻏر بﻼﻘﻧا ﻦﻤﻳ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺮﻴﺧا تﻻﻮﺤ

هﺎﮔآ رد ﻲﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ و هﺪﺷ دﺎﺠﻳا رﻮﺸﻛ رد ﻲﻣﻼﺳا ﻪﻌﻣﺎﺟ رد دﻮﺧ هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﻧز يزﺎﺳ

نادﺮﻣ ،نﻮﻧﺎﻗ نﺎﻳﺮﺠﻣ و نﺎﻌﺿاو ﺖﻳﺮﺜﻛا زﻮﻨﻫ ؛ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ و ﺪﻧا

،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻢﻬﻣ يﺎﻫ

ﺖﺳا نادﺮﻣ نآ زا يدﺎﺼﺘﻗا و ﻲﺳﺎﻴﺳ .

ﺐﻟﺎﻗ رد نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺖﻤﺣاﺰﻣ ،زوﺎﺠﺗ

ﻚﺘﻛ ،ﻲﺴﻨﺟ يﺎﻫ ﻲﺑ و ﺮﻴﻘﺤﺗ ،ندز

يﺮﻣا ﻲﻳﺎﻨﺘﻋا

ﺖﺳا ﺞﻳار .

ﺖﺳا ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ نادﺮﻣ و نﺎﻧز توﺎﻔﺗ ﺰﻴﻧ ﺖﺷاﺪﻬﺑ و ﺖﻣﻼﺳ ةزﻮﺣ رد .

ﺮﻤﻋ ﻪﭼ ﺮﮔا

ﻲﻣ ﺾﻳﺮﻣ نادﺮﻣ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﻧز ؛ﺖﺳا نادﺮﻣ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﻧز لﺎﺳ رد ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ و ﺪﻧﻮﺷ

ياﺮﺑ يﺮﻴﭘ يﺎﻫ

ﺖﺳا نادﺮﻣ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﻧز .

لﺎﺣ نﺎﻧز شود ﺮﺑ هداﻮﻧﺎﺧ داﺮﻓا ﺮﻳﺎﺳ ﺖﻣﻼﺳ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻪﻜﻧآ

ﺖﺳا ) ،نﻮﺳرﺪﻧا 1997

.(

ﺖﺳا نﺎﻧز ﻞﺋﺎﺴﻣ درﻮﻣ رد يﺪﺟ ﺮﻜﻔﺗ مﺰﻠﺘﺴﻣ دراﻮﻣ ﻦﻳا ﻲﻣﺎﻤﺗ .

ﻲﻣ رﺎﻜﺷآ ﺮﺻﺎﻌﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ار ﻲﺘﻴﺴﻨﺟ ﻂﺑاور ﻖﻴﻤﻋ يﺎﻫﻮﮕﻟا ،نﺎﻧز درﻮﻣ رد ﺮﻜﻔﺗ دزﺎﺳ

.

و ﻲﮔﺪﻧز ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻴﻌﻗاو زا ﻲﺸﺨﺑ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫﻮﮕﻟا ﺖﺻﺮﻓ

و هدﺮﻛ ﻪﻃﺎﺣا ار ﺎﻣ يﺎﻫ

ﻲﻣ ﺮﺛﺄﺘﻣ ﺪﻧزﺎﺳ . ﻪﺑ لاﺆﺳ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ؟ﺖﺳا ﻪﻧﻮﮕﭼ ﺎﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد نﺎﻧز ﺖﻟﺰﻨﻣ و هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻲﺘﺳار

ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﺸﻳﺪﻧا ﻦﺘﺷاد مﺰﻠﺘﺴﻣ ﺖﺳا نآ ﻲﺳرﺮﺑ و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ

. ﻪﺑ ﻲﺳ لﻮﻗ ،ﺰﻠﻴﻣ ﺖﻳار

"

ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺔﻔﻴﻇو -

و ﺖﺳﺎﻬﻧآ ﻲﮔﺪﻧز ةﻮﺤﻧ و ﻪﻌﻣﺎﺟ و داﺮﻓا نﺎﻴﻣ تﺎﻃﺎﺒﺗرا ﻢﻬﻓ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻢﻬﻓ

رد ﺪﻳﺎﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ

ﻪﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫدﺎﻬﻧ يزﺎﺳزﺎﺑ ﺖﻬﺟ ﺪﻳآ رﺎﻛ

. ﻪﻌﻣﺎﺟ رﻮﺼﺗ ﻲﻣ ردﺎﻗ ار دﺮﻓ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ

و مﻮﻬﻔﻣ دزﺎﺳ

1.Paradox

(3)

ﻊﻴﺳو ﻲﺨﻳرﺎﺗ يﺎﻨﻌﻣ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ داﺮﻓا ﻲﺟرﺎﺧ و ﻲﻧورد ﻲﮔﺪﻧز ياﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ار يﺮﺗ

ﺪﻨﻛ كرد ،دراد

"

)

1ﺰﻠﻴﻣ ، 1959 .(

ﻲﺳ ﺮﻜﻔﺗ ﻳﺎﺣ ﺖﻬﺟ ﻦﻳا زا ﺰﻠﻴﻣ ﺖﻳار ﻪﻄﺑار ﻪﻛ ﺖﺳا ﺖﻴﻤﻫا ﺰ

ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻲﺻﻮﺼﺧ تﺎﻴﺑﺮﺠﺗ ﻲﻨﻌﻳ ،دﻮﺷ كرد ﻲﻣﻮﻤﻋ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ و ﻲﺼﺨﺷ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ نﺎﻴﻣ ﻲﻣ راﺮﻗ شﺮﺴﻤﻫ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﺖﻧﻮﺸﺧ درﻮﻣ ﻪﻛ ﻲﻧز لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ؟دراد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻪﺸﻳر ،دﺮﻴﮔ

ﻲﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار ﻲﻘﻴﻤﻋ ﻲﺼﺨﺷ ﻞﻜﺸﻣ ًﺎﻌﻄﻗ ﻲﺻﺎﺧ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ شﺮﺴﻤﻫ و يو ﺪﻨﻛ رﻮﺼﺗ ﺪﻳﺎﺷ و ﺪﻨﻛ

اد دﻮﺟو در . ﻚﻳ ترﻮﺼﺑ ﻞﻜﺸﻣ ﻦﻳا ،ﺪﻧراد ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ ﻞﻜﺸﻣ ﺰﻴﻧ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﺰﻴﻧ نﺎﻧز ﺮﻳﺎﺳ ﻲﺘﻗو ﺎﻣا

ﺪﺘﻓا ﻲﻣ ﺎﺟ ﻲﻣﻮﻤﻋ عﻮﺿﻮﻣ .

ةﺪﻨﻨﻛرﺎﻜﺷآ ﻲﻧﺎﮕﻤﻫ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ و ﻲﺼﺨﺷ تﻼﻜﺸﻣ نﺎﻴﻣ طﺎﺒﺗرا

ﻪﻴﻀﻗ ﻪﻌﻣﺎﺟ دﺮﻜﻳور رد ﻲﻠﺻا يا ﺖﺳا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ

:

» راﺮﻗ ﻲﺨﻳرﺎﺗ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻦﺘﻣ ﻚﻳ رد دﺮﻓ ﻲﮔﺪﻧز

دراد

«.

ﺑﺎﺸﻣ يﺎﻫﻮﮕﻟا ﻚﺘﻛ نﺎﻧز تﺎﻴﺑﺮﺠﺗ رد ﻪﻛ ﻲﻬ

،دراد دﻮﺟو هدرﻮﺧ ﻲﻣ رﺎﻜﺷآ

ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﻛ دزﺎﺳ

ﻪﻳور ﻖﻤﻋ رد ﻪﺸﻳر و ﺖﺳا ﻲﺻﻮﺼﺧ عﻮﺿﻮﻣ ﻚﻳ زا ﺮﺗاﺮﻓ يﺰﻴﭼ نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ و ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫ

دراد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا .

،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﮕﺘﺴﺑاو

يﺮﺗوﺮﻓ ﻊﺿﻮﻣ رد ﺦﻳرﺎﺗ لﻮﻃ رد نﺎﻧز ،ﻲﻗﻮﻘﺣ و يدﺎﺼﺘﻗا

هداد راﺮﻗ ﺸﺧ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ار نﺎﻧآ و

ﺐﻴﺳآ نادﺮﻣ ﺖﻧﻮ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﺮﻳﺬﭘ

ﺖﺳا . نآ ﺮﺑ ﻲﻌﺳ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد

ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا يﮋﺗاﺮﺘﺳا و ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺮﺛا ﺮﺑ نﺎﻧز ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ

ﻲﻣ ذﺎﺨﺗا نآ رد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ ،ﺪﻨﻨﻛ

دﻮﺷ هﺪﻴﺸﻛ ﺮﻳﻮﺼﺗ ﻪﺑ نﺎﺷدﻮﺧ ﺖﻳاور ﺮﺑ ﺎﻨﺑ .

ﻢﻬﻣ ﺖﻬﺟ نآ زا ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﻲﻔﻴﻛ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ مﺎﺠﻧا

زا نﺎﻧز ﺮﻴﺴﻔﺗ و كرد ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺖﻧﻮﺸﺧ

ﻲﻘﻴﻗد ﻒﻴﺻﻮﺗ ﻢﻴﻧاﻮﺘﺑ و ﻢﻴﺑﺎﻳ ﺖﺳد ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ

ﻢﻴﻨﻛ ﻪﺋارا نﺎﻧز دﻮﺧ ﺖﻳاور ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ،عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ .

ﻖﻴﻘﺤﺗ تروﺮﺿ و ﺖﻴﻤﻫا

بﺎﺨﺘﻧا ﻚﻳ ،ﻲﮔداﻮﻧﺎﺧ عﻮﺿﻮﻣ ﻚﻳ ،ﻲﺻﻮﺼﺧ ﺮﻣا ﻚﻳ ﻲﮕﻧﺎﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﻛ ﻪﺸﻳﺪﻧا ﻦﻳا هزوﺮﻣا بﺎﻨﺘﺟا ﻲﺘﻴﻌﻗاو ﺎﻳ و يدﺮﻓ ﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺶﻟﺎﭼ درﻮﻣ ؛ﺖﺳا ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ

ﻪﺘ ﺖﺳا . ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﻴﻠﻋ ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ

يﺎﻫﺮﺸﻗ و تﺎﻘﺒﻃ رد ار نﺎﻧز زا يرﺎﻴﺴﺑ ﻲﮔﺪﻧز ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺗﻼﻜﺸﻣ و ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا نﺎﻧز ﻲﻣ ﺮﺛﺄﺘﻣ ﻲﻋﻮﻧ ﻪﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻒﻠﺘﺨﻣ دزﺎﺳ

. ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﭼ ﺮﮔا هداﻮﻧﺎﺧ ﻢﻳﺮﺣ رد ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ

ﻲﻣ خر ﻪﺻﺮﻋ ﺔﻤﻫ رد ار نﺎﻧز ﻲﮔﺪﻧز ﺎﻣا ،ﺪﻫد ﻲﻣ ﺮﺛﺄﺘﻣ ﺎﻫ

دزﺎﺳ . ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻲﮔﺪﻧز ﺖﻴﻔﻴﻛ نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ

1. Mills

(4)

1

، رﺎﻬﺑ 1389

110 ﻪﺑ ار ﺎﻬﻧآ يدﺎﻋ ﻲﮔﺪﻧز ندﻮﺑ ﺪﻟﻮﻣ و لﻼﻘﺘﺳا ،ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ،نﺎﺸﻧاﺪﻧزﺮﻓ و نﺎﻧز ﻲﻣ ﺪﻳﺪﻬﺗ تﺪﺷ

و ﺪﻨﻛ

ﻲﻣ لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﺪﻧﺎﺸﻛ

.

هﻮﻴﺷ هراﻮﻤﻫ ﺎﻬﻧآ ندز ﻚﺘﻛ و نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ هدﻮﺑ ﻪﻧادﺮﻣ ﻪﻄﻠﺳ زاﺮﺑا ياﺮﺑ عوﺮﺸﻣ يا

-

ﺖﺳا . ﻲﻣ هرﺎﺷا نﻮﺳرﺪﻧا لﻮﻃ رد ،بﺮﻏ رد ﻪﻛ ﺪﻨﻛ

نﺮﻗ يﺎﻫ 17 ، 18 و 19 ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻲﺘﺣ نادﺮﻣ ،م

ﻲﻣ نﻮﻧﺎﻗ ﺎﻬﻧآ ﻪﻴﻠﻋ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ضاﺮﺘﻋا ﭻﻴﻫ و ﺪﻨﻧﺰﺑ ﻚﺘﻛ ار دﻮﺧ نﺎﻧز ﺪﻨﺘﺷاد هزﺎﺟا و ﺪﻨﺘﺴﻧاﻮﺗ

ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو .

"

نﺮﻗ رد ﻪﺴﻧاﺮﻓ نﻮﻧﺎﻗ لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ 18

م.

،ﻪﺑﺮﺿ ﻪﺑ دوﺪﺤﻣ ار نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ ،

ﻲﻣ ﺮﻤﻛ ﻪﺑ ندز ﺖﺸﻣ ،ﺪﮕﻟ ﺪﻧﺎﻤﻧ ﺶﻳﺎﺟ ﻪﻛ يرﻮﻃ ؛ﺪﻨﻛ

هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ راﺰﺑا زا و

دﻮﺸﻧ

"

) ،نﻮﺳرﺪﻧا 1997

.(

ﺐﻴﺳآ دﺎﺠﻳا و نﺎﻧز ندز ﻚﺘﻛ ،ﻲﻗﻮﻘﺣ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ هزوﺮﻣا ﻪﭼ ﺮﮔا و ﻲﺣور يﺎﻫ

ﻲﻣ هدﺮﻤﺷ ﺢﻴﺒﻗ ﻲﻧاور ﻪﻨﻴﻣز ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻣا ،دﻮﺷ

؛دراد دﻮﺟو نآ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﺘﻨﺳ و ﻲﺨﻳرﺎﺗ يﺎﻫ

دراد ﺖﻴﻋوﺮﺸﻣ زﻮﻨﻫ .

ﻮﺸﺧ ندﺮﻛ ﻲﻘﻠﺗ ﻲﺻﻮﺼﺧ ﺖﻧ

ﺖﺳا ﺐﻠﻄﻣ ﻦﻳا ﺪﻳﺆﻣ ،دﻮﺧ ،ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ .

ﺖﻧﻮﺸﺧ بﺮﻏ رد رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا ياﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﺴﻛ ﻪﻠﻤﺟ زا شﺎﺑود ،ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ار ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ

ﺎﻫ

ﺪﻧدﻮﺑ . ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺧﺎﺳ رﺎﻜﺷآ ﺎﻬﻧآ ﻲﺑ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ياوﺰﻧا ﺎﺑ ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ

رد نﺎﻧز ﻲﺗرﺪﻗ

ﺖﺳا هدرﻮﺧ هﺮﮔ هداﻮﻧﺎﺧ )

شﺎﺑود و شﺎﺑود ،1

1992 .(

ﻲﺑ ﺸﺧ ﺪﻳدﺮﺗ يﺎﻀﻓ رد ار نﺎﻧز ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا تﺎﺒﺳﺎﻨﻣ زا ﻪﺘﺳﺎﺧﺮﺑ نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻧﻮ

ﻲﻣ ﺎﻬﻨﺗ ﻲﺻﻮﺼﺧ ﻲﻣ ار ﻖﺣ ﻦﻳا نادﺮﻣ ﻪﺑ و ﺪﻨﻛ

ﻪﺘﺷاد ﻼﻴﺘﺳا ﺎﻬﻧآ ﺮﺑ ﻪﻛ ﺪﻫد ﺪﻨﺷﺎﺑ

. ياﺮﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ

ﺖﺳا تﺎﺒﺳﺎﻨﻣ ﻦﻴﻤﻫ زا نﻮﭼ ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ار ﻲﺘﻴﺴﻨﺟ تﺎﺒﺳﺎﻨﻣ ﺪﻳﺎﺑ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻦﻴﻴﺒﺗ و ﺢﻴﺿﻮﺗ ﻲﻣ ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﻛ ﺮﻴﮔ

د )

2ﺰﺗﺮﻛ ، 1988 .(

ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺘﻴﺴﻨﺟ تﺎﺒﺳﺎﻨﻣ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺲﭘ

ﻲﻣ نﺎﺷرﺎﻛ ﺎﺑ ار دﻮﺧ ﺖﻗو ﺮﺘﺸﻴﺑ و ﺪﻨﺘﺴﻫ يدازآ و لﻼﻘﺘﺳا ،راﺪﺘﻗا ياراد نادﺮﻣ و ﺪﻨﻧارﺬﮔ

نز ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻲﻤﻧ ﺎﻫ

ﺪﻧﺮﺒﺑ لاﺆﺳ ﺮﻳز ار ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻦﻳا ﺪﻨﻧاﻮﺗ .

ﻲﻟﺎﺣ رد ،ترﺪﻗ ﺪﻗﺎﻓ ،يوﺰﻨﻣ نﺎﻧز ﻪﻛ

رادا لﻮﺌﺴﻣ و ﻪﻧﺎﺧ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﻪﭽﺑ و ﻪﻧﺎﺧ ة

ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫ .

ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺖﻠﻋ يدﺮﻜﻳور ﻦﻴﻨﭼ ﻖﺑﺎﻄﻣ

ﺪﻳد هداﻮﻧﺎﺧ رد نادﺮﻣ و نﺎﻧز نﺎﻴﻣ ترﺪﻗ ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ رد ﺪﻳﺎﺑ ار ﻲﮕﻧﺎﺧ .

ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺚﺤﺑ ﻦﻳا ﻖﺒﻃ ﺮﺑ

ﺖﺳا نﺎﻧز لﺮﺘﻨﻛ ياﺮﺑ ﻲﻫار و نادﺮﻣ ترﺪﻗ ﺶﻳﺎﻤﻧ ،نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ .

ﺖﻧﻮﺸﺧ دﻮﺒﻧ ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ

ﺖﻟاﺪﻋ دﻮﺒﻧ و يدﺎﺼﺘﻗا ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يوﺎﺴﺗ ﺖﺳا ﻲﺘﻴﺴﻨﺟ

. ﺖﻤﺴﻗ رد هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ﺢﻴﺿﻮﺗ يﺪﻌﺑ يﺎﻫ

ﺖﻧﻮﺸﺧ اﺮﭼ ﻪﻛ ﺪﻫد ﻲﻣ ﻲﻠﻋ ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ

مﺮﺟ رد نآ ﻲﻧاواﺮﻓ و عﻮﻴﺷ ﻢﻏر درﻮﻣ ﻲﺘﻨﺳ ﻲﺳﺎﻨﺷ

1. Dobash & Dobash

2. Kurtz

(5)

هﺪﺷ ﻊﻗاو ﺖﻠﻔﻏ هﺮﻬﺑ ﻦﻤﺿ و ؛ﺪﻧا

ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ زا يﺮﻴﮔ نﺎﻧز تﺎﻴﺑﺮﺠﺗ زا ﺎﺗ ﺖﺳا نآ ﺮﺑ ﻖﻴﻤﻋ يﺎﻫ

دﻮﺷ هﺎﮔآ ﺖﻧﻮﺸﺧ هرﺎﺑرد .

ﻦﻳا فﺪﻫ ًﺎﻓﺮﺻ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﻧﻮﮔ

ﻲﻫﺎﮔآ نﺎﻤﺘﻔﮔ ﻪﺑ ﻲﺸﺨﺑ و ﻲﻗﻮﻘﺣ يﺎﻫ

ﺖﺳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﺑ نﺪﻴﺳر ،فﺪﻫ ﻪﻜﻠﺑ ؛ﺖﺴﻴﻧ ﻪﻠﺌﺴﻣ ِﻲﮕﻨﻫﺮﻓ .

و نﺪﻴﻨﺷ ،هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ فﺪﻫ

ﻦﻳا كرد و ﺖﺳا عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ةرﺎﺑرد نﺎﻧز ِنﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫاﺪﺻ كرد ﻚﻳ ﻪﻧ نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﻛ

ﻪﻳور رد ﻪﺸﻳر ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺮﻣا ﻪﻜﻠﺑ يدﺮﻓ ﺮﻣا اد ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫ

در .

ﻖﻴﻘﺤﺗ فاﺪﻫا

ﺖﻧﻮﺸﺧ زا نﺎﻧز كرد ِﺮﻴﺴﻔﺗ و ﻒﻴﺻﻮﺗ ،ﻲﺳرﺮﺑ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻲﻠﻛ فﺪﻫ ﻪﻴﻠﻋ ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ

ﺖﺳا ﺎﻬﻧآ . ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺮﻳز صﺎﺧ فاﺪﻫا ﻪﺑ نﺪﻴﺳر ﺪﺼﻗ ﻪﺑ ﻖﻴﻤﻋ يﺎﻫ ﺖﺳا

:

1.

ﺖﻧﻮﺸﺧ زوﺮﺑ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﻛ ﻲﺗﻼﻜﺸﻣ و ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻲﻣ ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ

،دﻮﺷ

2.

ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻂﺑاور رد نﺪﻧﺎﻣ هﺰﻴﮕﻧا ﻣآ

،ﺰﻴ

3.

يﮋﺗاﺮﺘﺳا ندﺮﻛ ﺪﻨﺘﺴﻣ شﺮﻳﺬﭘ درﻮﻣ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺎﺑ درﻮﺧﺮﺑ ياﺮﺑ نﺎﻧز ﻪﻛ ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﻲﻣ راﺮﻗ ﺪﻨﻫد .

ﻲﻣ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺎﺑ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ درﻮﺧﺮﺑ و يراﺰﮕﺘﺳﺎﻴﺳ ﻪﺑ ﻚﻤﻛ ﺖﻬﺟ رد ﺪﻧاﻮﺗ

ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ

ﻦﻳا اﺮﻳز ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺛﺆﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﻲﻣ ﻞﻜﺷ نﺎﻧز ﺔﺘﺴﻳز تﺎﻴﺑﺮﺠﺗ سﺎﺳا ﺮﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻧﻮﮔ

ًﺎﺗﺪﻤﻋ و دﺮﻴﮔ

ترﻮﺻ يﺮﻈﻧ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ تﺎﻴﺑﺮﺠﺗ دﻮﺷ ﻲﻣ يﺪﻨﺑ

.

ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ

ﻲﮕﻧﺎﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ :

ﻲﻣ ﻲﮕﻧﺎﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ ةژاو ًﺎﺗﺪﻤﻋ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻌﻴﺳو تﺎﻴﺑﺮﺠﺗ ةﺪﻧﺮﻴﮔﺮﺑ رد ﺪﻧاﻮﺗ

ﻲﻣ خر ﻪﻧﺎﺧ يﺎﻀﻓ رد ﺖﻧﻮﺸﺧ يﻮﺤﻧ ﻪﺑ و ﺪﻫد

ﻲﻣ ﻲﻘﻠﺗ ﺰﻴﻣآ دﻮﺷ

. مﻮﻬﻔﻣ ود ﺖﺳا مزﻻ ﺎﺠﻨﻳا رد

"

ﺖﻧﻮﺸﺧ

"

و

"

ﻲﮕﻧﺎﺧ

"

ﻪﺑ ﻮﺗ اﺰﺠﻣ رﻮﻃ هداد ﺢﻴﺿ

دﻮﺷ .

؟ﺖﺴﻴﭼ ﺖﻧﻮﺸﺧ

ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻲﻳﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﭼ ﻪﻛ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا درﻮﻣ رد ﻢﻴﻤﺼﺗ هدﺎﺳ رﺎﻛ ﺖﺳا ﺰﻴﻣآ

ﺖﺴﻴﻧ يا . ﻪﭼ ﺮﮔا

ﻦﻳا ﻪﻛ يداﺮﻓا تارﻮﺼﺗ ﻪﺑ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﻲﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﻧﻮﮔ

،ﺪﻨﻨﻛ

هاﺮﻤﮔ رﺎﻴﺴﺑ ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا ؛دراد ﻲﮕﺘﺴﺑ ﻛ ﺮﮔا ﻢﻴﻨﻛ رﻮﺼﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﻨﻨﻛ

ﻪﺑﺮﺠﺗ ار ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻲﻧﺎﺴ

ﻲﻣ نآ و ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ و يدﺎﻋ ار

ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﺰﻴﻧ ﻪﻌﻣﺎﺟ ،ﺪﻧراﺪﻨﭘ ﺪﺷﺎﺑ ﻖﻓاﻮﻣ ﺎﻬﻧآ رﻮﺼﺗ ﺎﺑ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ

(6)

1

، رﺎﻬﺑ 1389

112 نآ و دراﺪﻨﭙﺑ يدﺎﻋ ار .

ﺖﻧﻮﺸﺧ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ هزﻮﺣ ﻦﻳا رد نﺎﻘﻘﺤﻣ زا يرﺎﻴﺴﺑ

،ﺰﻴﻣآ

دﺮﻳﺬﭘ ترﻮﺻ نﺪﻧﺎﺳر ﺐﻴﺳآ ﺪﺼﻗ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻳﺎﻫرﺎﺘﻓر )

1ﺰﻠﮔ

، 1993 .(

ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻪﻜﻠﺑ درادﺮﺑ رد ار ﺐﻴﺳآ و ﻪﻣﺪﺻ ﻪﻛ ﺖﺴﻴﻧ ﺖﻧﻮﺸﺧ عﻮﻧ ﺎﻬﻨﺗ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻊﻴﺳو ﻲﻣ ﺖﻧﻮﺸﺧ زا يﺮﺗ ﺖﻧﻮﺸﺧ ،ﺪﻳﺪﻬﺗ ةﺪﻧﺮﻴﮔﺮﺑ رد ﺪﻧاﻮﺗ

ﺮﺨﺴﻤﺗ ،ﺮﻴﻘﺤﺗ ،ﻲﻔﻃﺎﻋ ،ﻲﻧاور يﺎﻫ

ﺪﺷﺎﺑ ﺰﻴﻧ ﻲﺷﺎﺤﻓ و ناﺮﮕﻳد .

ﻦﻳا ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﻧﻮﺸﺧ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﮔا ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﻧﻮﮔ ،ﺪﺷﺎﺒﻧ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ

ﺘﻤﻛ ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﺖﺴﻴﻧ ﺎﻬﻧآ زا ﺮ

) ﺖﻴﺋﻮﺳ و سواﺮﺘﺳا ،2

1992 .(

ﻲﮕﻧﺎﺧ : هﺪﻋ ﻪﭼ ﺮﮔا ﻲﻣ ﻪﻧﺎﺧ يﺎﻀﻓ ًﻼﻛ ار ﻲﮕﻧﺎﺧ زا رﻮﻈﻨﻣ يا

ﺖﻧﻮﺸﺧ و ﺪﻨﻧاد يﺎﻫ

ﻪﭽﺑ ،ﻦﻳﺪﻟاو ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻞﻣﺎﺷ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻲﮕﻧﺎﺧ ﻪﭽﺑ ﺎﻳ و ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﻪﻴﻠﻋ ﺎﻫ

ﺎﻣا ،ﺪﺷﺎﺑ ﻦﻳﺪﻟاو ﻪﻴﻠﻋ ﺎﻫ

ﺖﻧﻮﺸﺧ زا رﻮﻈﻨﻣ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد صﺎﺧ عﻮﻧ ﻚﻳ ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ

نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ناﺮﻫﻮﺷ ﺖﻧﻮﺸﺧ نآ و -

ﻲﻣ نﺎﺷ ﺪﺷﺎﺑ .

ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﻧز رﻮﺼﺗ :

ﻪﭼ نﺎﻧز ﻪﻛ ﺖﺳا تآ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﻧز رﻮﺼﺗ زا رﻮﻈﻨﻣ

ﺖﻧﻮﺸﺧ ار ﻲﻳﺎﻫرﺎﺘﻓر نآ و ﺪﻨﻧاد ﺰﻴﻣآ

ﺑ دﻮﺧ ﻪﻴﻠﻋ يﺪﻳﺪﻬﺗ ار ﻪ

ﻲﻣ بﺎﺴﺣ ﺪﻧروآ

. و ﻖﻳدﺎﺼﻣ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ماﺪﻛ نﺎﻧز ﺪﻳد زا ﺖﻧﻮﺸﺧ يﺎﻫ ﻧﻮﮕﭼ ار ﺖﻧﻮﺸﺧ نﺎﻧز و ﺪﻧا

ﻲﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻪ ﺪﻨﻨﻛ

.

ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺔﻨﻴﺸﻴﭘ

ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺮﮕﻳد رد ﻲﮕﻧﺎﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﺧﺮﺑ

ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻲﻣ يﺎﺟ ﺮﺑ هداﻮﻧﺎﺧ نﺎﻴﻛ ﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻛﺎﻧدرد و يﺪﺟ ﺐﻗاﻮﻋ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ زا ،دراﺬﮔ

ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﻲﺻﺎﺧ ﺖﻴﻤﻫا .

ﻪﺑ ﺢﻄﺳ رد عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﺮﻴﺧا ﺔﻫد ود لﻮﻃ رد ﻪﻛ يرﻮﻃ

ﻦﻴﺑ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﻲﻠﻠﻤﻟا ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ

. درﻮﻣ ﻦﻳا رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد يرﺎﻴﺴﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ

ﺖﻧﻮﺸﺧ يﺎﻫﻮﮕﻟا ةرﺎﺑرد ار ﻲﻤﻬﻣ ﺐﻟﺎﻄﻣ نآ ﺞﻳﺎﺘﻧ و هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﻌﺳو و هدوﺪﺤﻣ ،ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ

ﺖﻠﻋ ،نآ ﻞﻜﺷ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ و ﺎﻫ ﻲﻣ رﺎﻜﺷآ ،هﺪﻳﺪﭘ ﻦﻳا يﺮﻴﮔ

دزﺎﺳ . ﻲﻠﻋ توﺎﻔﺗ زا ﻲﻀﻌﺑ ﻢﻏر ﺎﻫ

ﻪﻨﻴﻣز زا ﻲﺷﺎﻧ ﻪﻛ ﻔﺘﻣ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫ

ِﺶﻴﭘ ﺰﻴﻧ ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ يﺎﻫﻮﮕﻟا ،ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ﻦﻴﺑ ﺪﻫاﻮﺷ ،ﺖﺳا توﺎ ور

ﻲﻣ ﺬﮔ درا . ﻲﻣ رﺎﻜﺷآ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ﺖﺧﺎﺳ ﺎﺑ ﻲﮕﻨﺗﺎﮕﻨﺗ طﺎﺒﺗرا نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﻛ دزﺎﺳ

دراد عﺎﻤﺘﺟا ﻲﻠﺻا يﺎﻫدﺎﻬﻧ .

ﻢﻛ نﺎﻧز ﻪﻛ ﻲﻌﻣاﻮﺟ رد شزرا

ﻲﻣ ﻲﻘﻠﺗ ﺮﺗ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﺎﻳ و ﺪﻧﻮﺷ

-

ا نادﺮﻣ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو تﺪﺷ ﻲﻣ ﺪﻳﺪﺤﺗ ﺎﻳ و رﺎﻜﻧا ﺎﻬﻧآ ﺖﻴﻠﻣﺎﻋ و ﺖﺳ

ﺖﻧﻮﺸﺧ ناﺰﻴﻣ ؛دﻮﺷ

1. Gelles

2. Strauss & Sweet

(7)

يﺪﺟ ﺎﻬﻧآ ﻪﻴﻠﻋ ﺞﻳار و ﺮﺗ

ﺖﺳا ﺮﺗ . ﻪﺑ ﻲﻓﺮﻃ زا ﻲﻣ ﺮﻈﻧ

ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﻛ ﺪﺳر ﻚﻳ ًﺎﻓﺮﺻ ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ

ﻊﻴﻄﻣ ﻲﻋﻮﻧ ﻪﻜﻠﺑ ،ﺖﺴﻴﻧ ﻪﻧاﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ رﺎﺘﻓر ﻪﻄﻠﺳ و يزﺎﺳ

ﻒﻳرﺎﻌﺗ بﺎﺗزﺎﺑ ﻊﻗاو رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳﻮﺟ

ﺶﻘﻧ زا ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ﺖﺳا نادﺮﻣ يﺎﻫ

. ﻪﺑ رﻮﻃ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻲﻠﻛ ﻲﺑ و اوﺰﻧا ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻪﻛ ﺪﻫد

-

ﺐﻴﺳآ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار نﺎﻧآ نﺎﻧز ﻲﺗرﺪﻗ ﻲﻣ ﺮﻳﺬﭘ

دزﺎﺳ . ﻲﺑ

،ﺪﻳدﺮﺗ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻦﻴﻴﺒﺗ و ﺢﻴﺿﻮﺗ

ﺖﺳا رﻻﺎﺳدﺮﻣ ﻊﻣاﻮﺟ ﺔﺼﺨﺸﻣ نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ نادﺮﻣ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﺪﻳﻮﻣ نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ .

ﻲﻌﻣاﻮﺟ

نﺎﻧز و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺪﻨﻤﺗرﺪﻗ نادﺮﻣ نآ رد ﻪﻛ

» ﺮﻴﻏ ِناﺮﮕﻳد ﻢﻬﻣ

« ﻲﻣ ضﺮﻓ ﺪﻧﻮﺷ

. زا ﺎﻣ ﻢﻬﻓ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ

ﻪﻧادﺮﻣ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ رﻮﻬﻇ و ﻢﻋا رﻮﻃ ﻪﺑ ﻲﺘﻴﺴﻨﺟ تﺎﺒﺳﺎﻨﻣ ﺖﻴﻫﺎﻣ ﻢﻬﻓ وﺮﮔ رد نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﺑ ﺖﺳا ﺺﺧا رﻮﻃ )

ن . ك . ﻪﺑ : ﺰﻠﮔ و ساﺮﺘﺷا ،1

1980 ﻲﻧﻮﻣ ؛

،2

1993 ﻮﺋار ؛ ،3

1997 ﺎﻳرﺎﺴﻳو ؛ ،4

1999 ﭗﻳداﺮﭘ ؛

،5

2004 ﻦﺳ ؛ ،6

1998 ﻲﺗﺎﻬﺑ و يﺮﻜﻓ ؛ ،7

1999 ﺴﻛا ؛

8ﻮ ، 1995 و ﺰﻳﺮﻔﻣار ؛

ﺮﺋﻮﻛزاو

،9

1993 .(

ناﺮﻳا رد ﻲﮕﻧﺎﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺮﺑ يروﺮﻣ

هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﺸﻳﺎﻤﻴﭘ شور ﺎﺑ و ﻲﻤﻛ ،ناﺮﻳا رد نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ هرﺎﺑرد تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺐﻠﻏا ﺪﻧا

. رد

ﺶﻫوﮋﭘ ﻞﻴﺒﻗ ﻦﻳا نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻴﻴﻌﺗ و ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ نﺎﻜﻣا ﺎﻫ

يﺎﻫ

دﻮﺟو يرﺎﻣآ دراد

.

ﻢﻬﻣ و ﻦﻳﺮﺘﮔرﺰﺑ زا ﻲﻜﻳ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳﺮﺗ

ﺎﻫ ﻲﺸﻳﺎﻤﻴﭘ ي ناﺮﻳا رد نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ هرﺎﺑرد

،

ﺣﺮﻃ ﻲ ﻲﻠﻣ ، رد 28 ﻪﻛ ﺖﺳا رﻮﺸﻛ نﺎﺘﺳا رﻮﻣا ﺰﻛﺮﻣ و رﻮﺸﻛ ترازو ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا رﻮﻣا ﺮﺘﻓد رد

ﺪﺷ اﺮﺟا ،يرﻮﻬﻤﺟ ﺖﺳﺎﻳر نﺎﻧز ﺖﻛرﺎﺸﻣ .

هوﺮﮔ ﻪُﻧ رد نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ﻲﮕﻧﺎﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد ﻢﻴﺴﻘﺗ

ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ يﺪﻨﺑ

زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ :

ﺖﻧﻮﺸﺧ ،ﻲﺷزﻮﻣآ و يﺮﻜﻓ ،يدﺎﺼﺘﻗا ،ﻲﺴﻨﺟ ،ﻲﻗﻮﻘﺣ ،ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ،ﻲﻧاور ،ﻲﻧﺎﺑز يﺎﻫ

تاﺮﻃﺎﺨﻣ )

ﻲﺿﺎﻗ ناﺮﮕﻳد و ﻲﺋﺎﺒﻃﺎﺒﻃ

، 1382 .(

1.Straus and Gelles

2.Mooney

3.Rao

4.Visaria

5.Pradesh

6.Sen

7.Fikree & Bhatti

8.Xu

9.Ramfrez & Vazquer

(8)

1

، رﺎﻬﺑ 1389

114 ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎﻫ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﻠﻣ حﺮﻃ ﻪﻛ ﺪﻫد

66 ا زا ،ﻲﻧاﺮﻳا نﺎﻧز ﺪﺻرد ياﺪﺘﺑ

ﺮﺘﺸﻣ ﻲﮔﺪﻧز ﺸﻛ

نﺎ

ﻗ ﺖﻧﻮﺸﺧ درﻮﻣ رﺎﺑ ﻚﻳ ﻞﻗاﺪﺣ ،نﻮﻨﻛﺎﺗ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮ

ﺪﻧا . ﻦﻳا ﺎﺑ ﺖﻧﻮﺸﺧ عاﻮﻧا و ناﺰﻴﻣ لﺎﺣ رد ﻲﮕﻧﺎﺧ

نﺎﺘﺳا توﺎﻔﺗ و عﻮﻨﺗ زا ناﺮﻳا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ و دﺎﻳز يﺎﻫ

راﺪﻘﻣ ﻦﻳا .

) ﺪﺻرد ( ناﺮﻬﺗ نﺎﻧز ياﺮﺑ 1

/ 70 ﺖﺳا ﺪﺻرد .

ﺖﺒﺴﻧ توﺎﻔﺗ نﻮﻣزآ ﺮﻬﺷ و ﻲﻠﻣ ﺢﻄﺳ ﻦﻴﺑ يﺎﻫ

راﺪﻘﻣ ود ﻦﻴﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ زا ﻲﻛﺎﺣ ناﺮﻬﺗ )

ﺪﺻرد ( ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ،رﻮﻛﺬﻣ دراد دﻮﺟو يراد

. ﻦﻳﺪﺑ

ﻲﻨﻌﻣ ﻞﻜﺷ ﻪﺑ ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ رد ﻲﮕﻧﺎﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ رد ﺮﻴﮔرد داﺮﻓا ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻛ ﻲﻨﻌﻣ ﻲﻠﻣ مﺮُﻧ زا يراد

ﺖﺳا ﺮﺗﻻﺎﺑ .

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا يﺎﻫ ﺮﺘﺸﻴﺑ ،ﻲﮕﻧﺎﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺔﻧﺎﮔ ﻪُﻧ عاﻮﻧا نﺎﻴﻣ زا ﻲﻧاﺮﻳا نﺎﻧز ﻪﻛ ﺪﻫد

ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺖﺤﺗ ﻲﻣﻼﻛ و ﻲﻧاور يﺎﻫ

) 7 / 52 (%

ﺪﻧراد راﺮﻗ .

زا ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﺖﻧﻮﺸﺧ ِنآ زا يﺪﻌﺑ ﻪﺒﺗر

ﻪﻛ ﺖﺳا مود عﻮﻧ 8

/ 37 نآ دﻮﺧ كﺮﺘﺸﻣ ﻲﮔﺪﻧز لوا زا ﻲﻧاﺮﻳا نﺎﻧز زا ﺪﺻرد هدﺮﻛ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار

ﺪﻧا .

ﻢﻗر ﺎﺑ مﻮﺳ ﻪﺒﺗر 7

/ 27 ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﺪﺻرد يﺎﻫ

» و يﺮﻜﻓ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﺷر زا ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ

ﻲﺷزﻮﻣآ « ﺖﺳا . ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻢﻗر ﺎﺑ ﻲﺳﻮﻣﺎﻧ و ﻲﺴﻨﺟ يﺎﻫ 2

/ 10 ﻪﺑ ار ﻲﻨﻴﻳﺎﭘ ﻪﺒﺗر ﺪﺻرد دﻮﺧ

ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧا .

ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﻠﻣ ﺢﻄﺳ رد ار ﻲﮕﻧﺎﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ عﻮﻗو ناﺰﻴﻣ دﺎﻌﺑا ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫرﺎﻣآ -

ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻛﺎﺣ ،ﺪﻫد 8

/ 89 ﻪﺘﻔﮔ ﻲﻧاﺮﻳا نﺎﻧز زا ﺪﺻرد ﺰﮔﺮﻫ دﻮﺧ كﺮﺘﺸﻣ ﻲﮔﺪﻧز لﻮﻃ رد ﺪﻧا

ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻲﻧﺎﺑﺮﻗ هدﻮﺒﻧ ﻲﺳﻮﻣﺎﻧ و ﻲﺴﻨﺟ يﺎﻫ

ﺪﻧا . ﺮﻴﮔرد داﺮﻓا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺖﻧﻮﺸﺧ رد

يﺎﻫ

ﺖﻧﻮﺸﺧ عﻮﻧ ﻦﻳا ضﺮﻌﻣ رد ،ﻦﻴﻳﺎﭘ ﻲﻠﻴﺧ و ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺪﺣ رد ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ مﻼﻋا ﻲﺳﻮﻣﺎﻧ و ﻲﺴﻨﺟ ﺎﻫ

هدﻮﺑ ﺪﻧا . ﻦﻴﻨﭼ رﺎﻬﻇا هرﺎﺑرد ﻲﻋﺮﺷ ﻲﺘﺣ و ﻲﻓﺮﻋ ،يرﺎﺠﻨﻫ ﺮﺒﺟ ،ماﺰﻟا ﻲﻋﻮﻧ دﻮﺟو ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﺘﺒﻟا

ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻲﻣ ًﺎﺤﻳﻮﻠﺗ ،ناﺮﻳا ﮓﻨﻫﺮﻓ و ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﻲﻳﺎﻫ ﻧﻮﺸﺧ عﻮﻧ ﻦﻳا ﻢﻛ ناﺰﻴﻣ ناﻮﺗ

ﺖ زا ﻲﺷﺎﻧ ار ﺎﻫ

ﺖﺴﻧاد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ِنﺎﻧز ﺖﻛاﺰﻧ و يرﻮﺴﻧﺎﺳ دﻮﺧ .

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﮕﻧﺎﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا يﺎﻫ ﺖﻴﻌﺿو ﻪﻛ ﺪﻫد

دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ يرازآﺮﺴﻤﻫ ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ ﺰﻴﻧ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ .

ﻲﺑ نﺎﻧز و ﻢﻠﭙﻳد قﻮﻓ ياراد نﺎﻧز و ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ داﻮﺳ

ا زا ار ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ﺲﻧﺎﺴﻴﻟ هدﺮﻛ ﻪﺑﺮﺠﺗ دﻮﺧ كﺮﺘﺸﻣ ﻲﮔﺪﻧز لو

ﺪﻧا . ﻦﺳ ﺮﻴﺛﺄﺗ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

توﺎﻔﺗ و عﻮﻨﺗ زا نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ﻲﮕﻧﺎﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺮﺑ نز ندﻮﺑ ﻞﻏﺎﺷ ﺮﻴﻏ ﺎﻳ ﻞﻏﺎﺷ و ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ يﺎﻫ

ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ .

نﺎﻧز 55 ﺎﺗ 59 نﺎﻧز و ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﻟﺎﺳ 20

ﺎﺗ 24 ﻦﻴﻳﺎﭘ ﻪﻟﺎﺳ عﻮﻗو دراﻮﻣ ﻦﻳﺮﺗ

ﺷاد دﻮﺧ كﺮﺘﺸﻣ ﻲﮔﺪﻧز رد ار ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﺘ

ﺪﻧا . ﺮﺘﻤﻛ ﻞﻏﺎﺷ نﺎﻧز و ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺰﻴﻧ ﻞﻏﺎﺷ ﺮﻴﻏ نﺎﻧز

هدﺮﻛ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺪﻧا

.

(9)

ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺑ ﻲﻠﻛ يروﺮﻣ رد ﻲﻣﺮﺑ ﺰﻴﻧ ﺾﻗﺎﻨﺘﻣ هﺎﮔ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ،ناﺮﻳا رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ

ﻢﻳرﻮﺧ .

و ،ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺮﮕﻳد دراﻮﻣ رد و ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ يدراﻮﻣ رد ﻦﺳ ﺶﻳاﺰﻓا لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ زا ﻲﺧﺮﺑ رد ﻲﺘﺣ ﻲﺑ ﺎﻫ

ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺴﻧاد ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا .

ﺮﺑ ،ﺰﻴﻧ نﺎﻧز يﻻﺎﺑ تﻼﻴﺼﺤﺗ

هداد ﻖﺒﻃ ﻲﺳرﺮﺑ يﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﻴﻣﺎﺠﻧا ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﻢﻫ و ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ﻢﻫ ،ﺎﻫ

. هرﺎﺑرد ﺮﻣا ﻦﻴﻤﻫ

ﻲﻣ قﺪﺻ ﺰﻴﻧ نﺎﻧز رﺎﻛ ﻪﺑ لﺎﻐﺘﺷا ﺪﻨﻛ

. ﻪﻧﺎﺧ نﺎﻧز زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻞﻏﺎﺷ نﺎﻧز ﻲﻨﻌﻳ راﺮﻗ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺖﺤﺗ راد

ﻲﻣ ﺪﻧﺮﻴﮔ ) ﺪﻨﻔﺳا ﺲﻤﺷ

،دﺎﺑآ 1382 ( هوﺮﮔ ﺮﻳﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻞﻏﺎﺷ نﺎﻧز ﺲﻜﻋﺮﺑ ﺎﻳ و ، ﺖﺤﺗ ﺎﻫ

ﺪﻧراد راﺮﻗ يﺮﺘﻤﻛ ﺖﻧﻮﺸﺧ )

،رﺎﺨﺘﻓا 1383 .(

ﻲﺳرﺮﺑ ﺮﻈﻧ رد ار دﺮﻣ ﻞﻐﺷ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﻲﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار ﻪﺑ ﻚﻳ ﺮﻫ ،ﺪﻨﺘﺷاد ﻪﺑ نادﺮﻣ ﻞﻏﺎﺸﻣ زا ﻲﻫوﺮﮔ نﺎﻴﻣ ،يراد

دﺎﺠﻳا ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣﺎﻋ ناﻮﻨﻋ

ﻴﺳر ،نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻪﻄﺑار نوﺪﺑ ار ﺮﮕﻳد ﻞﻏﺎﺸﻣ و ﺪﻧﺪ

. هداد ﻖﺒﻃ ﺮﺑ ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ -

ﺪﻧرازآﺮﺴﻤﻫ ناﺮﮕﻳد زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﮔرﺎﻛ نادﺮﻣ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻚﻳ يﺎﻫ )

،ﻲﺴﻴﺋر 1381 .(

ﻖﺒﻃ ﺮﺑ ﻪﻜﻧآ لﺎﺣ

هداد ناﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ياراد ناﺮﮔرﺎﻛ و ناﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ،رﺎﻜﻴﺑ ﺎﻳ ﻪﺘﺴﺸﻧزﺎﺑ نادﺮﻣ ،ﺮﮕﻳد ﻖﻴﻘﺤﺗ يﺎﻫ

ﺪﻨﺘﺴﻫ يرازآﺮﺴﻤﻫ )

،ﻲﻌﻴﺑر ﻒﻴﺳ 1381

.(

رد ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﻛ ﻲﺘﻴﻌﻤﺟ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﻳﺎﺳ صﻮﺼﺧ رد

توﺎﻔﺗ ﺰﻴﻧ دراد دﻮﺟو تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﻤﻫ ﻲﻣ هﺪﻳد ﻲﻳﺎﻫ

دﻮﺷ ) ،يزاﺰﻋا 1383 .(

ﺦﺳﺎﭘ ةرﺎﺑرد ﻲﺳرﺮﺑ رد توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ

ﻲﻣ ،ﺎﻫ ﻪﺑ ﻪﻛ داد لﺎﻤﺘﺣا ناﻮﺗ رد ﺶﻳﺎﻤﻴﭘ شور يﺮﻴﮔرﺎﻛ

هﺪﻳﺪﭘ بﺎﺑ و دراﺪﻧ دﻮﺟو نآ زا ﻲﻘﻴﻗد ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻪﻛ يا

برﺎﺠﺗ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد

عﺎﻨﻗا ﻲﺨﺳﺎﭘ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ عﻮﻧ ﻦﻳا رد ،ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ﻞﻜﺷ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﻌﻗاو زا نﺎﻧز ،ﺪﻴﺳر ﺪﻫاﻮﺨﻧ هﺪﻨﻨﻛ

ﻲﻣ ﻪﻛ ار دﺪﻌﺘﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻲﻔﻳدر ﻂﻘﻓ ﻪﻜﻠﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﻪﺋارا ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺖﻟﺎﺧد ﺖﻧﻮﺸﺧ رد ﺪﻨﻧاﻮﺗ

داد .

يﺮﻈﻧ ﻲﻧﺎﺒﻣ

ور ،ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻒﻠﺘﺨﻣ لﺎﻜﺷا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ دراد دﻮﺟو ﻦﻴﻴﺒﺗ ياﺮﺑ ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫدﺮﻜﻳ

. ﻦﻳا زا ﻚﻳ ﺮﻫ

ﻲﻣ ﻪﻴﻜﺗ عﻮﺿﻮﻣ زا ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ تﺎﻬﺟ ﺮﺑ و لﺎﺒﻧد ار ﻲﺻﺎﺧ تﺎﻴﺿﺮﻓ ،ﺎﻫدﺮﻜﻳور ﺪﻨﻛ

. ًﻼﺜﻣ

ناور يﺎﻫدﺮﻜﻳور ﻲﮔﮋﻳو ﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ

ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻪﻜﻧآ لﺎﺣ و ﺪﻧراد ﺪﻴﻛﺄﺗ دﺮﻓ ﻲﻧاور يﺎﻫ يﺎﻫ

ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦﺸﺧ دﺮﻓ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂﻴﺤﻣ و ﻲﺟرﺎﺧ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ و يﺮﻴﮔدﺎﻳ ،رﺎﺸﻓ ،هداﻮﻧﺎﺧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ،

ﻲﻣ يرﺎﺸﻓﺎﭘ ،لﺮﺘﻨﻛ ناﺪﻘﻓ ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ

. ﻪﺑ ﻲﻣ ﻲﺘﺨﺳ ﻞﻣﺎﻛ ﺎﻳ و ﺮﺘﻬﺑ ،ﻊﻣﺎﺟ دﺮﻜﻳور ماﺪﻛ ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ

ﺖﺳا . و ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻪﺟو ود زا نآ ﻲﮔﺪﻨﺴﺑ ،ﺮﮕﻳد ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻚﻳ رﺎﺒﺘﻋا ﺶﺠﻨﺳ رﺎﻴﻌﻣ ﺎﻣا

(10)

1

، رﺎﻬﺑ 1389

116 ﺖﺳا ﻲﻤﻠﻋ .

ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺮﻈﻧ زا زرا ﺪﻨﺷﺎﺑ ردﺎﻗ ﺪﻳﺎﺑ ﺎﻫ

ش ﻪﺑ ار ﻲﻳﺎﻫ بﻮﻠﻄﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﺸﻜﺑ نﺎﻴﻣ

ﺪﻧﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﻞﻤﻋ يﺎﻤﻨﻫار و ﺪﻨﺷﺎﺑ .

ﺪﻫاﻮﺷ و هدﻮﺑ ﻢﺠﺴﻨﻣ دﻮﺧ تاذ رد ﺪﻳﺎﺑ ﺰﻴﻧ ﻲﻤﻠﻋ ﺮﻈﻧ زا

ﺪﻨﺷﺎﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﻦﻴﻴﺒﺗ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و ﺖﻴﻌﻣﺎﺟ زا و ﺪﻨﻛ ﺪﻴﻳﺄﺗ ار ﺎﻬﻧآ دﻮﺟﻮﻣ .

ﻲﻠﻋ رد عﻮﻨﺗ دﻮﺟو ﻢﻏر

ﻪﻳﺮﻈﻧ يزادﺮﭘ ﻳور ﻦﻳا زا يرﺎﻴﺴﺑ كﺮﺘﺸﻣ ﻪﺟو ،دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫدﺮﻜﻳور زا ؛ﺎﻫدﺮﻜ

ناور و ﻪﻧاوﺎﻜﻧاور ﺎﺗ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ هدﺮﺧ و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ

يرﻮﺌﺗ ﺮﻳﺎﺳ و ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺎﻫ

،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ

ﺖﺳا ﻪﻧادﺮﻣ ﻲﻧﻮﻣﮋﻫ ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ .

و صﺎﺧ يﺮﻈﻧ دﺮﻜﻳور ﻚﻳ ﺎﺑ ﻖﻘﺤﻣ ،ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻲﻔﻴﻛ ﺖﻴﻫﺎﻣ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﻛذ ﻪﺑ مزﻻ ﻪﺘﺧادﺮﭙﻧ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ هﺪﻳﺪﭘ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺺﺨﺸﻣ ا

ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﺮﺑ ﻪﻴﻜﺗ ﺎﺑ ﻪﻜﻠﺑ ،ﺖﺳ ﻪﺑ ﻲﻔﻴﻛ و ﻖﻴﻤﻋ يﺎﻫ

ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻒﺸﻛ لﺎﺒﻧد هدﻮﺑ نﺎﻧز ﺔﺘﺴﻳز ﺔﺑﺮﺠﺗ كرد و ﺎﻫ

ﺖﺳا . داد ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﭼﺮﮔا ه

،ﺎﻫ

بﻮﭼرﺎﻬﭼ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ عﻮﺿﻮﻣ يﺮﻈﻧ تﺎﻴﺑدا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ دﺎﻨﺘﺳا درﻮﻣ ﻲﻋﺎﺟرا يﺎﻫ

ﺖﺳا .

ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا زا ﻲﺸﺨﺑ رﺎﺼﺘﺧا ﻪﺑ ﻪﻣادا رد ﻲﻣ روﺮﻣ ﺎﻫ

ا دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺪﻳدﺎﻧ ﺖﻠﻋ ،نآ زا ﻞﺒﻗ ﺎﻣ

مﺮﺟ رد ﻲﮕﻧﺎﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ نﺪﺷ ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﺘﻨﺳ ﻲﺳﺎﻨﺷ

دﻮﺷ :

مﺮﺟ و ﻲﮕﻧﺎﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻲﺘﻨﺳ ﻲﺳﺎﻨﺷ

ﻪﺑ ﺖﻧﻮﺸﺧ ،مﺮﺟ ﻲﺘﻨﺳ ﻞﻴﻠﺤﺗ رد ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ﻲﻧاور و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﻪﻣﺪﺻ ﻪﻛ ﻲﻟﺎﻤﻋا ﻪﻴﻠﻛ ناﻮﻨﻋ

،ﺪﻨﻛ

ﺖﺳا هﺪﺷ ﻒﻳﺮﻌﺗ .

ﺞﻳار ﻪﭼ ﺮﮔا ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻦﻳﺮﺗ

،ﺎﻫ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺖﺳا ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ و

ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﭽﻧآ ﻲﻟو ،دراد ار خﺮﻧ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ ؛ﺖﺳا ﻲﻧﺎﺑﺎﻴﺧ يﺎﻫ

ﻲﻣ خر ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺎﻀﻓ رد ًﺎﻓﺮﺻ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﺐﻟﺎﻏ رﻮﺼﺗ اﺮﻳز ﺪﻫد

. ﻦﻳا زا زا يرﺎﻴﺴﺑ ور

ﻪﺑ ﻪﻛ يدﺮﻓ تﺎﻴﺑﺮﺠﺗ ﻲﻤﻧ هﺪﻳد رﺎﻜﺷآ ﺎﻳ و ﻲﻤﺳر رﻮﻃ

ﻲﻣ راﺮﻗ ﺖﻠﻔﻏ درﻮﻣ ،دﻮﺷ ﮔ

دﺮﻴ . ًﻻﻮﻤﻌﻣ

ﻪﺑ و دراﺪﻧ يﺎﺟ ﻲﻤﺳر ﻒﻳرﺎﻌﺗ رد نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ هﺮﻣزور و يدﺎﻋ ﻲﮔﺪﻧز زا ﻲﺸﺨﺑ ناﻮﻨﻋ

ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ نﺎﻧز دﻮﺷ

. ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻞﻴﻠﺤﺗ رد ﺖﻧﻮﺸﺧ يﺪﻨﺑ ،ﻲﻔﻃﺎﻋ و يراﺰﺑا ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﺑ ﻲﺘﻨﺳ يﺎﻫ

هار ﻪﭼ ﺮﮔا هدﺎﺳ ﻞﺣ

ﻲﻣ ﻪﺋارا ار يا يراﺰﮕﺘﺳﺎﻴﺳ ﺔﺋارا رد ﺎﻣا ﺪﻨﻛ

دراﺪﻧ ﻲﻧاﺪﻨﭼ ﻲﻳارﺎﻛ ﺎﻫ .

ًﻻﻮﻤﻌﻣ

ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻲﻣ ترﻮﺻ وﺮﻤﻠﻗ لﺮﺘﻨﻛ ﺎﻳ و تﺎﻳدﺎﻣ ندروآ ﺖﺳﺪﺑ ياﺮﺑ يراﺰﺑا ﻲﻔﻃﺎﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ و دﺮﻴﮔ

ﻲﻣ خر ﻲﻧﺎﻣز ﻲﻣ ﺖﺳد زا ار دﻮﺧ ﺶﻣارآ و لﺮﺘﻨﻛ مﺮﺠﻣ ﻪﻛ ﺪﻫد

ﺪﻫد . ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ يﺪﻨﺑ

ﻲﻣ ﺖﻧﻮﺸﺧ هﺪﻤﻋ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﺖﻧﻮﺸﺧ و ﺖﺳا ﻲﻣﻮﻤﻋ ةزﻮﺣ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ يراﺰﺑا يﺎﻫ

ﻲﻔﻃﺎﻋ يﺎﻫ

ﻌﺘﻣ هدﺎﺳ رﺎﻛ ﺰﻴﻧ نآ ﺎﺑ درﻮﺧﺮﺑ و يﺮﻴﮕﻴﭘ ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺻﻮﺼﺧ ةزﻮﺣ ﻪﺑ ﻖﻠ ﺖﺴﻴﻧ يا

.

(11)

مﺮﺟ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺖﻧﻮﺸﺧ نﺎﺑﺎﻴﺧ رد ﻪﻛ ﻲﻧادﺮﻣ يور ﺮﺑ ًﺎﺗﺪﻤﻋ زﻮﻨﻫ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ،ﺪﻨﻫد

ﻲﻣ هﺰﻴﮕﻧا ﻪﻛ ﻲﺘﻧﻮﺸﺧ زا و دﻮﺷ ﻲﻣ ﺖﻠﻔﻏ ،ﺖﺴﻴﻧ ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺎﻀﻓ شا

دزرو . نﺎﻤﻫ ﻮﻜﻧﺎﺘﺳا ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ

ﻲﻣ ﻚﻳ رد ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺪﻳﻮﮔ ﻪﺑ صﺎﺧ ﻦﺘﻣ

ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﻛ هﺪﻴﭽﻴﭘ ﻞﻳﻻد دﻮﺷ

ﺄﺸﻨﻣ و ﻪﺸﻳر درﻮﻣ رد يا

ﻲﻤﻧ و دراد دﻮﺟو نآ ﻪﻘﺒﻃ ﻚﻳ رد ار نآ ًﺎﻓﺮﺻ ناﻮﺗ

داد يﺎﺟ هدﺎﺳ يﺪﻨﺑ )

ﻮﻜﻧﺎﺘﺳا

،1

1994 .(

ﻲﻠﺻا يﺎﻫدﺎﻬﻧ ﺖﺧﺎﺳ ﺎﺑ ار ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﻄﺑار ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ مﺰﻠﺘﺴﻣ نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻢﻬﻓ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻫد

. ﻪﺑ ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ر مﺮﺟ ﻪﻛ ﺪﺳ و رﺎﺒﺟا ﻦﻴﺑ ﻪﻄﺑار و ﻲﺘﻴﺴﻨﺟ ﻞﻴﻠﺤﺗ ،ﻲﺘﻨﺳ ﻲﺳﺎﻨﺷ

ﻲﮕﺘﺴﺑاو ﻪﻜﻧآ لﺎﺣ و ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺬﮔ رﺎﻨﻛ ًﻼﻣﺎﻛ ،دراد دﻮﺟو نادﺮﻣ و نﺎﻧز نﺎﻴﻣ رد ﻪﻛ ار ترﺪﻗ يﺎﻫ

راﺮﻗ ﺮﺗوﺮﻓ ﻊﺿﻮﻣ ﻚﻳ رد ار ﺎﻬﻧآ ﺦﻳرﺎﺗ لﻮﻃ رد ،نادﺮﻣ ﻪﺑ نﺎﻧز ﻲﻗﻮﻘﺣ و يدﺎﺼﺘﻗا ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا هداد ﭘ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ارﺎﻬﻧآ و ﺖﺳا ﺐﻴﺳآ نادﺮﻣ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮ

ﺖﺳا ﻪﺘﺧﺎﺳ ﺮﻳﺬﭘ .

ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﻳواز ﻦﻳا زا

ﻲﻣ ار رﻻﺎﺳدﺮﻣ ﻊﻣاﻮﺟ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺘﺧﺎﺳ و ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ﻢﻈﻧ ﻚﻳ زا ﻲﺸﺨﺑ ﺪﻧﺎﺧﺮﭼ

.

ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺎﻫ ﺖﻧﻮﺸﺧ و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ

ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا ﻦﺘﻣ ﻪﺑ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻦﻴﻴﺒﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ

هﺎﮕﻧ عﺎﻤﺘﺟا و ﻪﻠﺤﻣ ،هداﻮﻧﺎﺧ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ

ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ . ﻈﻧ ﺪﻳد زا بﺎﺨﺘﻧا ،ﻊﺑﺎﻨﻣ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺮﻴﮔدﺎﻳ نﻮﭼ ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا نازادﺮﭘ ﻪﻳﺮ

و ﻪﻧاﺮﮕﺑﺎﺴﺣ ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﻲﺻﺎﺧ ﺖﻴﻤﻫا زا …

. ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا زا ﻲﺧﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﻣادا رد ﻲﻣ هرﺎﺷا ﺎﻫ

-

دﻮﺷ .

ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﻳﺮﻈﻧ

لﺎﺳ رد ﻪﻛ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﻳﺮﻈﻧ 1971

ﻲﻣ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺮﻣا ﻦﻳا ﺮﺑ ،ﺪﺷ حﺮﻄﻣ دﻮﮔ مﺎﻴﻠﻳو ﻂﺳﻮﺗ ًﺎﺒﻟﺎﻏ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ

نادﺮﻣ ﻲﮔداﻮﻧﺎﺧ ﻂﺑاور رد ﺎﻬﻧآ يﺮﺗﺮﺑ ﺐﺟﻮﻣ ﺮﻣا ﻦﻴﻤﻫ و ﺪﻧراد ﺖﺳد رد ار يدﺎﺼﺘﻗا ﻊﺑﺎﻨﻣ

ﻲﻣ ﻪﺘﺴﺑاو دﻮﺧ ناﺮﺴﻤﻫ ﻪﺑ ًﺎﺗﺪﻤﻋ يدﺎﺼﺘﻗا ﻊﺑﺎﻨﻣ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ نﺎﻧز ﻪﻜﻧآ لﺎﺣ و ددﺮﮔ ﻲﻓﺮﻃ زا و ﺪﻧا

وﺮﺑور يدﺎﺼﺘﻗا تﻼﻜﺸﻣ ﺎﺑ ،ﺪﻨﻨﻛ كﺮﺗ ار نادﺮﻣ ﺮﮔا ،ﺪﻧراد هﺪﻬﻋ ﺮﺑ ار ناﺪﻧزﺮﻓ زا ﺖﺒﻗاﺮﻣ نﻮﭼ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﻦﻳا زا ؛ﺪﺷ ﻲﻣ ﻲﻗﺎﺑ ﻦﺸﺧ ﻂﺑاور رد ور

ﺪﻨﻧﺎﻣ . ﻲﮕﺘﺴﺑاو ﺎﻬﻧآ ﻪﻛ ﺖﺳﺎﻨﻌﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ نﺎﻧز

هار ﻲﻣ ﺮﺘﻤﻛ اﺬﻟ و ﺪﻧراد سﺮﺘﺳد رد يدوﺪﺤﻣ يﺎﻫ ﻪﺘﺷاد ذﻮﻔﻧ و ترﺪﻗ نادﺮﻣ ﺮﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ

ﺪﻨﺷﺎﺑ . ﺮﮔا

ﻪﺑ ﻦﻴﺟوز زا ﻲﻜﻳ ﻲﻣ بﺎﺨﺘﻧا ار رازآ ًﻻﻮﻤﻌﻣ ؛ﺪﺷﺎﺑ ترﺪﻗ لﺮﺘﻨﻛ لﺎﺒﻧد

ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا رازآ و ،ﺪﻨﻛ

1.Stanko

(12)

1

، رﺎﻬﺑ 1389

118 ﻪﭽﺑ رازآ ،ﻦﺘﺧﺎﺳ يوﺰﻨﻣ ،سﺮﺗ ،ﺪﻳﺪﻬﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ ،دراد ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ،ﺎﻫ

و ﻲﻟﺎﻣ يﺎﻫ …

ﻪﻜﻧآ لﺎﺣ و

جوز ﻲﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار دﺎﻀﺗ ﺮﺘﻤﻛ ؛ﺪﻨﺘﺴﻫ يوﺎﺴﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ و ترﺪﻗ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ ﻢﻫ ﻲﺘﻗو و ﺪﻨﻨﻛ

ﻲﻣ ﺶﻴﭘ دﺎﻀﺗ هار ﺎﺑ ،ﺪﻳآ

ﻲﻣ ﻲﺜﻨﺧ ار نآ ﻦﺸﺧ ﺮﻴﻏ يﺎﻫ ﺪﻧزﺎﺳ

.

ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻪﻳﺮﻈﻧ

"

ﻳ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻲﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ يﺮﻴﮔدﺎ ﻲﻣ دﺎﻳ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﺑ ار ﻦﺸﺧ يﺎﻫرﺎﺘﻓر داﺮﻓا ﻪﻛ ﺪﻨﻛ

ﺮﮔا و ﺪﻧﺮﻴﮔ

ﻦﻳا ﻲﻣ ﺖﻳﻮﻘﺗ ،دﻮﺷ ﻊﻗاو ﻖﻳﻮﺸﺗ درﻮﻣ ﺲﻜﻋﺮﺑ و دﺮﻴﮕﻧ راﺮﻗ ﻪﻴﺒﻨﺗ درﻮﻣ ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﻧﻮﮔ ﻪﻣادا و ددﺮﮔ

ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ

"

)

،اروﺪﻨﺑ 1977 .(

ﻲﻣ ﻪﻛ يﺮﺴﭘ لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ﻲﻣ ار شردﺎﻣ شرﺪﭘ ﺪﻨﻴﺑ

رد ﻪﻜﻨﻳا لﺎﻤﺘﺣا ﺪﻧز

ﺪﻨﻳآ ﺖﺳا دﺎﻳز ،ﺪﻧﺰﺑ ار شﺮﺴﻤﻫ ه .

ﻪﺑ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ شزرا ضﺮﻌﻣ رد ﻦﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺔﻄﺳاو

يﺎﻫ

ﺶﻘﻧ ﻪﺑ ﻊﺟار تادﺎﻘﺘﻋا و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ دﺎﻳ نادﺮﻣ و نﺎﻧز يﺎﻫ

ﻲﻣ ﺖﻳﻮﻘﺗ ﻲﻧﺎﻣز و دﻮﺷ دﻮﺷ

ددﺮﮕﻧ لﺎﻤﻋا ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻪﻴﺒﻨﺗ ﻪﻛ .

ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا رﺎﺸﻓ ﻪﻳﺮﻈﻧ

ًﻻﻮﻤﻌﻣ ؛ﺪﻣآرد دﻮﺒﻤﻛ ،يرﺎﻜﻴﺑ ،يدﺎﺼﺘﻗا تﻼﻜﺸﻣ هداﻮﻧﺎﺧ رد ﻲﻧاﺮﮕﻧ و رﺎﺸﻓ ﺶﻳاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ

ﺖﻧﻮﺸﺧ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺎﻫرﺎﺸﻓ ﻦﻳا تﺎﻗوا ﻲﻫﺎﮔ ،هﺪﺷ ﻲﻣ ﺰﻴﻣآ

دﻮﺷ . ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻲﻓﺮﻃ زا

ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻫرﺎﺸﻓ ﻦﻳا ﺎﺑ درﻮﺧﺮﺑ ياﺮﺑ ﻲﻫار دﻮﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ .

ﻲﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ هداﻮﻧﺎﺧ ﻪﻛ ﺪﻫد

يﺎﻫ

ﻢﻛ و ﺮﻴﻘﻓ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺪﻣآرد

ﻲﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ ﻨﻨﻛ

ﺪ . ﻪﺑ ﺮﻣا ﻦﻳا و و رﺎﺸﻓ ﺮﻃﺎﺧ

ﺶﻨﺗ ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ﺪﻣآرد دﻮﺒﻤﻛ و ﺮﻘﻓ ،يرﺎﻜﻴﺑ درﻮﻣ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳﺎﻫ دﻮﺷ

) سﻮﻤﻟﺎﻛ و رﺰﻠﺳ ،1

1988 ﻞﺳﺮﺸﻧآ ؛ ،2

1992 .(

،ﺪﻧﺎﻣ ﻞﻓﺎﻏ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا تﺎﻘﺒﻃ ﺮﻳﺎﺳ نﺎﻴﻣ رد ﺖﻧﻮﺸﺧ دﻮﺟو زا ﺪﻳﺎﺒﻧ ﻪﺘﺒﻟا

بﺎﻘﻧ ﺮﻳز رد ار ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻦﻳا ﺪﻧردﺎﻗ ﺮﺘﺸﻴﺑ ،ﻻﺎﺑ و ﻂﺳﻮﺘﻣ تﺎﻘﺒﻃ اﺮﻳز ﺎﺷﺎﺣ ار ﺎﻬﻧآ ﺎﻳ و ﺪﻨﻨﻛ نﺎﻬﻨﭘ

ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ .

1. Seltzer & Kalmuss

2. Aneshersel

(13)

هﺎﮔﺪﻳد ﺖﻧﻮﺸﺧ و ﻲﺘﺴﻴﻨﻴﻤﻓ يﺎﻫ

هزﻮﺣ رد نﺎﻧز ﺚﺤﺑ نﺪﺷ حﺮﻄﻣ و ﻲﻳﺎﭘورا و ﻲﺑﺮﻏ يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد ﻲﺘﺴﻴﻨﻴﻤﻓ ﺶﺒﻨﺟ رﻮﻬﻇ ﺎﺑ يﺎﻫ

،ﻲﺘﻓﺮﻌﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ

هزﻮﺣ ﻪﺑ تاﺮﻴﺛﺄﺗ ﻦﻳا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ يﺎﻫ

مﺮﺟ و ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻲﺳﺎﻨﺷ

ﺪﺷ هﺪﻴﺸﻛ ﺰﻴﻧ .

ﻪﭼ ﺮﮔا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ رد و دراﺪﻧ دﻮﺟو ﻲﺻﺎﺧ ﻖﻓاﻮﺗ ﻢﺴﻴﻨﻴﻤﻓ ﻒﻳﺮﻌﺗ هرﺎﺑرد

هدﺮﻛ رﻮﻬﻇ يدﺪﻌﺘﻣ ﻲﺘﺴﻴﻨﻴﻤﻓ يﺎﻫدﺮﻜﻳور ﻲﺨﻳرﺎﺗ ﺔﻤﻫ نﺎﻴﻣ رد كﺮﺘﺸﻣ ﺮﺼﻨﻋ ﺎﻣا ؛ﺪﻧا

ﻪﺑ ﺦﻳرﺎﺗ لﻮﻃ رد نﺎﻧز ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﻲﺘﺴﻴﻨﻴﻤﻓ يﺎﻫدﺮﻜﻳور ﺮﻃﺎﺧ

» ﺖﻴﺴﻨﺟ نﺎﺷ « ﻊﻗاو ﺾﻴﻌﺒﺗ درﻮﻣ

هﺪﺷ ﺪﻧا . ﻤﺘﺟا تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺎﺑ اﺬﻟ ﻲﻣ ﻲﻋﺎ

ﺪﻴﺸﺨﺑ ﻪﻤﺗﺎﺧ ﺎﻬﻧآ ﻪﻴﻠﻋ ﺾﻴﻌﺒﺗ ﻪﺑ ﺖﺴﻳﺎﺑ .

لﻮﻃ رد

مﺮﺟ ةزﻮﺣ رد ﺮﻴﺧا ﺔﻫد ﺪﻨﭼ مﺮﺟ و ﻲﺘﺴﻴﻨﻴﻤﻓ دﺮﻜﻳور ﻲﺳﺎﻨﺷ

ﻲﺻﺎﺧ ﺖﻴﻤﻫا ﻲﺘﺴﻴﻨﻴﻤﻓ ﻲﺳﺎﻨﺷ

ﻪﻌﻣﺎﺟ زا يرﺎﻴﺴﺑ و ﻪﺘﻓﺎﻳ مﺮﺟ و نﺎﺳﺎﻨﺷ

ﻲﻣ دﺮﻜﻳور ﻦﻳا ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺘﻣ ار دﻮﺧ نﺎﺳﺎﻨﺷ ﺪﻨﻧاد

) ،شﺎﺑود

1992 ﻲﻟاد ؛ ،1

1994 ﻲﻨﺴﭼ ؛ -

2ﺪﻨﻴﻟ ، 1989

؛ لاو

3ﺖﻴﻛ ، 2007 .(

ﻲﻠﻋ ﻪﺑ ،دراد دﻮﺟو ﻲﺘﺴﻴﻨﻴﻤﻓ تاﺮﻈﻧ رد ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻋﻮﻨﺗ ﻢﻏر ﻲﻣ ﺮﻈﻧ

زا يرﺎﻴﺴﺑ ﻪﻛ ﺪﺳر

ﺖﺴﻴﻨﻴﻤﻓ ﻪﻌﻣﺎﺟ هزﻮﺣ رد ﺎﻫ مﺮﺟ و ﻲﺳﺎﻨﺷ

هﺪﻴﺳر ﻞﻣﺎﻛ ﻖﻓاﻮﺗ ﻪﺑ يﺰﻛﺮﻣ هﺪﻳا ﺪﻨﭼ ﺮﺑ ﻲﺳﺎﻨﺷ و ﺪﻧا

هﺪﻳا ﻦﻳا ﻲﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يرﻮﺌﺗ لﺎﻜﺷا ﺮﻳﺎﺳ زا ﻢﺴﻴﻨﻴﻤﻓ ﺰﻳﺎﻤﺗ ﻪﺟو ﺎﻫ ﺪﻨﺷﺎﺑ

) ﻣ و نﺮﻴﺑ ﺖﻴﻤﺷا رﺰ ،4

1995 .(

هﺪﻳا ﻦﻳا ﻲﻣ ﺮﻳز حﺮﺷ ﻪﺑ يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ ﺪﻨﺷﺎﺑ

:

1.

،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺮﻣا ﻪﻜﻠﺑ ﺖﺴﻴﻧ ﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ ﺮﻣا ﻚﻳ ﺖﻴﺴﻨﺟ ﺖﺳا ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ و ﻲﺨﻳرﺎﺗ

. ﻪﺑ

ﻦﺘﻣ و ﮓﻨﻫﺮﻓ لﻮﺼﺤﻣ ﺖﻴﺴﻨﺟ ﻲﺗرﺎﺒﻋ ﺖﺳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ

.

2.

و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﮔﺪﻧز رد يدﺎﻴﻨﺑ و ﻲﺳﺎﺳا ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺖﻴﺴﻨﺟ و ﻲﺘﻴﺴﻨﺟ تﺎﺒﺳﺎﻨﻣ

ﺘﺟا يﺎﻫدﺎﻬﻧ ﺖﺳا راﺬﮔﺮﺛا ﻲﻋﺎﻤ

.

و ﻪﻧادﺮﻣ ﻂﻠﺴﺗ رد ﻪﺸﻳر ﻲﮕﻧادﺮﻣ و ﻲﮕﻧﺎﻧز نﻮﭼ ﻲﺗﺎﻋﻮﺿﻮﻣ و ﻲﺘﻴﺴﻨﺟ تﺎﺒﺳﺎﻨﻣ 3.

هزﻮﺣ رد نﺎﻧز ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نادﺮﻣ يﺮﺗﺮﺑ دراد يدﺎﺼﺘﻗا و ﻲﺳﺎﻴﺳ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

.

4.

ﻊﻗاو ﺰﻴﻧ ﻲﺘﻓﺮﻌﻣ يﺎﻫ مﺎﻈﻧ ﻲﻤﻧ ﻪﻧﺎﻳاﺮﮔ

ﺖﻬﺟ ًﺎﺗﺪﻤﻋ و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺪﻧراد ﻪﻧادﺮﻣ يﺮﻴﮔ

.

1. Daly,K.

2. Chesney-Lind,M.

3. Walkate,S.

4. Beirne,P. & Messer Schmidt,J.

(14)

1

، رﺎﻬﺑ 1389

120 5.

ﻴﻘﺤﺗ هزﻮﺣ رد نﺎﻧز ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا تﺎﻘ

هﺪﻳد ﻲﺋﺮﻣ و ﻞﻘﺘﺴﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﻧ ﺪﻧﻮﺷ

ﻪﺑ هﮋﺑا ناﻮﻨﻋ نادﺮﻣ ﻪﺑ ﻲﻣﺎﻤﻀﻧا يﺎﻫ

) ﻲﻨﺴﭼ و ﻲﻟاد -

،ﺪﻨﻴﻟ 1988 .(

ﺖﺴﻴﻨﻴﻤﻓ دﺎﻘﺘﻧا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﺑ ﺎﻫ

هزﻮﺣ ﺮﻳﺎﺳ و ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻌﻣ يﺎﻫ

نز ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﻲﺘﻓﺮ ﺎﻫ

ﻪﺑ هزﻮﺣ ﻦﻳا رد ﻖﻴﻘﺤﺗ درﻮﻣ عﻮﺿﻮﻣ ناﻮﻨﻋ او ﺖﻠﻔﻏ درﻮﻣ ﺎﻫ

ﻊﻗ هﺪﺷ ﻪﻳﺮﻈﻧ زا يرﺎﻴﺴﺑ اﺬﻟ ،ﺪﻧا ﻲﻳﺎﻫ

هزﻮﺣ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﻪﻜﻧآ لﺎﺣ و دراﺪﻧ نﺎﻧز ياﺮﺑ دﺮﺑرﺎﻛ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ و ﻪﺘﺧﺎﺳ ﺎﻫ

ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺎﻫ درﻮﻣ رد ﻪﻛ ار ﻲﻠﻣاﻮﻋ نآ ،هدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ار ود ﺮﻫ نادﺮﻣ و نﺎﻧز رﺎﺘﻓر ﺪﻳﺎﺑ ﻲﺳﺎﻨﺷ

ﻪﺑ نادﺮﻣ و نﺎﻧز ﻲﻣ ﻞﻤﻋ توﺎﻔﺘﻣ ترﻮﺻ

ﺎﻨﺷ ،ﺪﻨﻛ ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻲﻳﺎﺳ .

ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺔﻳﺮﻈﻧ ﻲﺘﻴﺴﻨﺟ يﺮﻳﺬﭘ

ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ دﺎﻳ ﻪﻛ ﺖﺳا يرﺎﺘﻓر ﺖﻧﻮﺸﺧ ،هﺎﮔﺪﻳد ﻦﻳا ﻖﺑﺎﻄﻣ ندﺮﻛ رﻮﺒﺠﻣ ﻊﻣاﻮﺟ رد ًﻻﻮﻤﻌﻣ و دﻮﺷ

ﻚﻳ و عوﺮﺸﻣ ﺎﻬﻧآ ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ و نﺎﻧز ﺖﺳا ﻲﻌﻴﺒﻃ رﺎﺘﻓر عﻮﻧ

. ﺶﻨﻛاو ﻲﺘﻨﺳ ﻲﺘﻴﺴﻨﺟ يﺎﻫ

ﻲﻣ ﻖﻳﻮﺸﺗ ار ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺪﻨﻛ

. ﻪﺑ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺖﺳرد ﻦﻳا ﻪﭼ ﺮﮔا رد هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ دﺎﻳ يﺎﻫﻮﮕﻟا

ﻲﻤﻧ ؛ﺖﺳا ﻂﺒﺗﺮﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻮﺸﺧ زا ار دﻮﺧ ﻢﻬﻓ ًﺎﻓﺮﺻ دﻮﺷ

و ﻲﺼﺨﺷ نﺎﻴﻣ تﺎﺒﺳﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﺖﻧ

ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻢﻴﻨﻛ دوﺪﺤﻣ يﺮﻳﺬﭘ .

ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻪﻛ ،ﺐﻠﻄﻣ ﻦﻳا ﻢﻬﻓ نوﺪﺑ ،يدﺮﻜﻳور ﻦﻴﻨﭼ ﻲﻓﺮﻃ زا

ﻲﻣ تﺄﺸﻧ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد نادﺮﻣ و نﺎﻧز ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ زا ﻲﮕﻧﺎﻧز و ﻲﮕﻧادﺮﻣ درﻮﻣ رد ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ دﺮﻴﮔ

ﺺﻗﺎﻧ ،

ﺖﺳا .

ﻲﺳﺎﻴﺳ دﺎﺼﺘﻗا ﻪﻳﺮﻈﻧ

ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﻊﻣاﻮﺟ رد نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ ،ﻲﺘﺴﻴﻨﻴﻤﻓ يدﺮﻜﻳور ﺎﺑ ،ﻲﺳﺎﻴﺳ دﺎﺼﺘﻗا ﺔﻳﺮﻈﻧ رد و يراد

ﺖﺳﺎﻬﻧآ ﻲﺳﺎﻴﺳ و يدﺎﺼﺘﻗا ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يرﻻﺎﺳرﺪﭘ .

لﻮﻃ رد ،ﻲﺳﺎﻴﺳ دﺎﺼﺘﻗا ﺔﻳﺮﻈﻧ ﻖﺒﻃ ﺮﺑ

ﻪﺑ نﺎﻧز ﺦﻳرﺎﺗ ﺪﻧا هﺪﺷ ﻒﻳﺮﻌﺗ نادﺮﻣ كﻼﻣا ناﻮﻨﻋ

. رد ﻪﭼ ﺮﮔا ارﺎﻜﺷآ ،نﺎﻧز ،ﺮﺻﺎﻌﻣ ﻊﻣاﻮﺟ

ﻪﺑ ﻲﻤﻧ ﻒﻳﺮﻌﺗ نادﺮﻣ ﻚﻠﻣ ناﻮﻨﻋ ﺪﻧﻮﺷ

. ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﺎﻬﻧآ ﺎﺑ درﻮﺧﺮﺑ ةﻮﺤﻧ و نﺎﻧز زا ندﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻟو

ﺖﺳا قﻮﻓ ﺐﻠﻄﻣ .

و ﮓﻨﺗﺎﮕﻨﺗ طﺎﺒﺗرا نﺎﻧز ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ هﺎﮔﺪﻳد ﻦﻳا ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ

هﺪﻴﭽﻴﭘ ﺘﺟا و يدﺎﺼﺘﻗا تﺎﺒﺳﺎﻨﻣ زا نﺎﻧز ﻲﻳﺎﻫر و يدازآ ﺎﺑ يا دراد بﻮﻛﺮﺳ ِﻲﻋﺎﻤ

.

(15)

ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ درﻮﺧﺮﺑ

ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺎﺑ يﺎﻫ

ﻲﮕﻧﺎﺧ

لﺎﺳ زا يﺎﻫ 1970 ﻪﻛ ﺚﺤﺑ ﺖﻧﻮﺸﺧ يﺎﻫ تاﺮﻴﺛﺄﺗ و ﻲﮕﻧﺎﺧ

ﻲﻔﻨﻣ نآ نﺎﻴﻛ ﺮﺑ هداﻮﻧﺎﺧ حﺮﻄﻣ ،ﺪﺷ

ﻪﺟﻮﺗ ﺲﻴﻠﭘ هﺎﮔداد ، يﺮﻔﻴﻛ يﺎﻫ مﺎﻈﻧ و

ﻪﺑ ﻦﻳا ﻪﻠﺌﺴﻣ ﺐﻠﺟ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ رﺎﺸﻓ ﺎﺑ و ﺪﺷ نﻻﺎﻌﻓ ،

ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا رﻮﻣا

نﺎﻴﻣﺎﺣ و قﻮﻘﺣ نﺎﻧز ﻦﻳا نﺎﻛدﻮﻛ و

ﻪﻛ ﺪﻳدﺮﮔ زﺮﺤﻣ ﺮﻣا

ﺔﻠﺧاﺪﻣ يﺮﻔﻴﻛ مﺎﻈﻧ

و

ﺲﻴﻠﭘ ياﺮﺑ ﺶﻫﺎﻛ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻲﺻﻮﺼﺧ ةزﻮﺣ رد ﺰﻴﻣآ

يﺮﻣا يروﺮﺿ ﺖﺳا .

ﻲﻀﻌﺑ رد ياﺮﺑ ﺎﻫرﻮﺸﻛ زا

ﺖﻳﺎﻤﺣ

ِنﺎﻴﻧﺎﺑﺮﻗ زا ﺖﻧﻮﺸﺧ يﺎﻫ ﻲﮕﻧﺎﺧ لﺎﻤﻋا ، ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫ ﻲﺗرﺎﻈﻧ

ﻦﺸﺧ داﺮﻓا ﺮﺑ

ﻲﻀﻌﺑ رد و ﺪﺷ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ

ﺔﻠﺑﺎﻘﻣ ﺎﻫرﻮﺸﻛ زا

ﻪﻧﺎﻌﻃﺎﻗ نﺎﻴﻃﺎﺧ ﺎﺑ ﺪﻳدﺮﮔ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ

. ﺎﺑ

ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﺖﻳﻮﻟوا يﺎﻫ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ و

ﺶﻘﻧ درﻮﻣ رد ﺎﻫرﻮﺸﻛ مﺎﻈﻧ

،يﺮﻔﻴﻛ زا ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ

هﺎﮔﺪﻳد ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺎﺑ درﻮﺧﺮﺑ ياﺮﺑ قﻮﻓ يﺎﻫ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ

دﻮﺷ . ﻲﻠﻋ ﻮﻨﺗ ﻢﻏر رد ع

هﺎﮔﺪﻳد ﺮﺑ ﺎﻫ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﻛ دراد دﻮﺟو ﻖﻓاﻮﺗ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﻪﻜﻠﺑ ﺖﺴﻴﻧ ﻲﺻﻮﺼﺧ يﺮﻣا ﻲﮕﻧﺎﺧ يﺎﻫ

يﺮﻔﻴﻛ يﺎﻫ مﺎﻈﻧ اﺬﻟ ،ﺖﺳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺲﻴﻠﭘ

هﺎﮕﺘﺳد و يﺎﻫ

يذ ﻂﺑر ﺖﻬﺟ رد ﺪﻳﺎﺑ ﺶﻫﺎﻛ

و

يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﻦﻳا زا عﻮﻧ ﺔﻠﺧاﺪﻣ ،رﺎﺘﻓر

يﺪﺟ ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ) مﺮﺘﺳا ،1

2003 نﺎﮔود ؛

،2

2003 شﺎﺑود ؛ ،3

2003 .(

شﺎﺑود ﺎﻜﺑر مﺮﺟ

ﺷ سﺎﻨ ﻲﻳﺎﻜﻳﺮﻣآ رﻮﻬﺸﻣ ﻪﻛ

لﺎﺳ زا يﺎﻫ 1970 ﻪﺑ ﺎﺗ لﺎﺣ هزﻮﺣ رد

ﺖﻧﻮﺸﺧ يﺎﻫ ﻲﮕﻧﺎﺧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ يرﺎﻴﺴﺑ ﺲﻴﻠﮕﻧا و ﺎﻜﻳﺮﻣآ رد

مﺎﺠﻧا هداد ﺖﺳا ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ،

مﺎﻈﻧ

يﺮﻔﻴﻛ ﺦﺳﺎﭘ رد ﻪﺑ

ﺖﻧﻮﺸﺧ يﺎﻫ ﻲﮕﻧﺎﺧ ﻲﻣ ، هﺪﻬﻋ ﺪﻧاﻮﺗ ﺶﻘﻧ ود راد

ﻢﻬﻣ ﺶﻘﻧ ؛ﺪﺷﺎﺑ يدﺎﻤﻧ

و

ﺶﻘﻧ ﻲﻌﻗاو . د ﺶﻘﻧ ر يدﺎﻤﻧ يﺮﻔﻴﻛ مﺎﻈﻧ ،

ﻲﻜﻳ يﺎﻫدﺎﻬﻧ زا

ﻲﻠﺻا عﺎﻤﺘﺟا ﺖﺳا ﺖﺳرد رﻮﻣا ﻪﻛ

ار

ﻂﻠﻏ زا ﻲﻣ ﺺﺨﺸﻣ نﺎﻴﺑ و ﺪﻨﻛ

ﻲﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﻪﭼ ﺎﺑ ﻲﻳﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﭼ و ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺨﻧ اراﺪﻣ

نﻮﻧﺎﻗ زا ﻲﻣﺎﻈﻧ ﺲﻴﻠﭘ ،

ﻪﻳور ، يﺎﻫ ﻲﻳﺎﻀﻗ يﺎﻀﻋا و ﻪﻌﻣﺎﺟ

ﻪﺑ لﺎﺒﻧد نآ ﺖﺳا ﺎﺗ ﺐﻴﺳآ ﻫ يﺎ

ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يوﺮﺠﻛ و ﺶﻫﺎﻛ ار ﺎﻫ

ةدوﺪﺤﻣ و ﺪﻫد

ﺺﺨﺸﻣ ار ﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ

ﺐﻴﺳآ داﺮﻓا زا و ﺪﻨﻛ ﺮﻳﺬﭘ

ﺖﻳﺎﻤﺣ ﺪﻳﺎﻤﻧ . يﺎﻀﻋا ًﻻﻮﻤﻌﻣ

ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻖﻳﺮﻃ زا ﺎﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر

ﻒﻳﺎﻇو ﺲﻴﻠﭘ ﻲﻧﺎﺴﻛ و تﺎﻀﻗ ،ﻼﻛو ،

ﻪﻛ نﻮﻧﺎﻗ يﺎﻫرﺎﺘﻓر دوﺪﺣ و ﺪﻨﺘﺴﻫ راﺬﮔ

ﺺﺨﺸﻣ ار ﻲﻣﺮﺟ

ﻲﻣ ﻲﻣ ﺎﻨﺷآ ،ﺪﻨﻨﻛ ﺪﻧﻮﺷ

.

ترﻮﺻ رد ﻲﻓﺮﻃ زا ﻲﻄﺨﺗ

نﺎﻴﻃﺎﺧ ،ﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ زا

،نﻮﻧﺎﻗ زا نﺎﻴﻧﺎﺑﺮﻗ

ﺔﻤﻫ و ﺎﻬﻧآ ﻲﻧﺎﺴﻛ

ﻪﻛ

ﺶﻨﻛاو ﺪﻫﺎﺷ

يﺮﻔﻴﻛ مﺎﻈﻧ

ﺦﺳﺎﭘ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ

ﺪﻳد ﺪﻨﻫاﻮﺧ ار ﻲﻌﻗاو )

،شﺎﺑود 2003 .(

1. Ostrom,B.

2. Dugan, l.

3. Dobash, R.