یلم شیامه نیمود
هماع بدا و نابز هب ون یهاگن
9 - 10 دنفسا 1396
تلااقم
تمعنروپ هژینم رتکد :نیودت یمتسر هیضار
یتخانش هعماج درکیور اب سفق ناتساد لیلحت
یمتاح ثیدح
، 1
تکد یهللا لیلخ لاهش ر
2
هدیکچ هاتوک ناتساد نییبت یپ رد هلاقم نیا
« سفق
» تسا یسانش هعماج رذگهر زا کبوچ قداص زا
، نآ یلصا هلاسم
ناتساد نتم رد رضاح یاه تیصخش هک دهد خساپ شسرپ نیا هب ات تسا ناتساد نیا یعامتجا تاقبط هب زیرگ نش هعماج هاگدید زا نازیم هچ ات تسا یسررب لباق یتخا
. تسا هدش لیلحت یدانسا و یفیصوت شور هب هک
زا هناسانش هعماج یاه هیرظن هب ار نتم یاوتحم هک تسا نتم ینورد یسانش هعماج یسررب ،یتخانش هعماج درکیور م یسررب یلصا روحم هلمج زا :دزاس یم حرطم خیرات ای هعماج اب یبدا رثا یلک ای میقتسم ی هطبار قیرط نیا نت
دلگ نی یسول طسوت هک یراک دننام ؟تسا هدمآ دوجو هب یبدا رثا نیا یطیارش هچ رد هک تسا نم
چاکول جرج و
تسا هدش ماجنا نارگید و
، یصخش و یفطاع یگدنز موهفم ،یعامتجا تاقبط و یخیرات یاه یگژیو یسررب هب
درپ یعامتجا هاگدید اب هدنسیون ی هطبار و نتم للاخ زا هدنسیون .تسا هتخا
تیعقاو فیصوت رد کبوچ قداص
هب ار کبوچ .دیآ یم رامش هب یو یکبس یاه یگژیو زا دوخ نیا و دراد ناوارف ساوسو شراثآ رد یگدنز یاه .دنا هدناوخ تسیلاروتان یتح یهاگ و یطارفا تسیلائر ،اه ینیب نورد و اه یرگن یئزج رد رظن تقد نیا لیلد آ زا ناشن هدمآ تسد هب هجیتن ریوصت هب ناتساد نیا رد نامز زا یا ههرب رد یصاخ یعامتجا تاقبط هک دراد ن
سورخ و ناغرم هرابرد ناتساد هک دنچره تسا هدیشک دشاب یم اه
تسا هعماج رد نز و درم رشق ود ی هدنیامن و
.میتسه هجاوم نآ رد ییاه ضیعبت اب هارمه یعامتجا قیاقح ام
ژاو
ه یاه دیلک ی یسانش هعماج دقن :
، کبوچ قداص ،
سفق . هماع تایبدا ،
.1
دهاش هاگشناد دشرا یسانشراک یوجشناد
.2
،دهاش هاگشناد یملع تایه وضع [email protected]
1 :همدقم- دوخ نیا هک ؛دروخ یم مشچ هب یا هتسجرب تروص هب اهنآ تلاکشم و مدرم ،هعماج رصانع کبوچ قداص راثآ رد
.دور یم رامش هب هماع تایبدا یدنب هتسد لماوع زا یسررب هب تسا مزلا هلئسم نیا رتشیب حرش یارب
نج یاه هب
هنایماع تایبدا یعامتجا :تخادرپ
« باتک رد اما ،تسا هتشاد نایرج مارآ و هداس یتروص هب کیسلاک و یمسر تایبدا رانک رد خیرات لوط رد هنایماع تایبدا
ریز ،دیآ یم نایم هب نآ زا یمان رتمک ،تایبدا خیرات یمسر یاه ا
وت ،دراد قلعت مدرم ی هدوت و ماوع هب هنایماع تایبدا هد
.دندرک یم بلس نانآ زا ار راک نیا رایتخا و ناکما تردق نابحاص و نیطلاس ای دنتشادن نتشون ناوت ای هک یا تایبدا
یا هلیسو و لمع لمکم هکلب ؛درادن یلمجت و یننفت هبنج نیاربانب ،تسا مدرم یگدنز و تیلاعف وراک ی همادا هنایماع یگتسباو .دوش یم بوسحم یگدنز یاقترا یارب ارگ عقاو تایبدا هب ار نآ ،یعامتجا تیعقاو و یگدنز هب هنایماع تایبدا
.دزاس یم لدبم تایبدا یلصا ضرغ .دریگ یم همشچرس یمدرم یگدنز زا اریز ،تسا هیاریپ یب و هداس هنایماع تایبدا
و راوشد هنایماع تایبدا رگا ،رگید یوس زا .دنراد لد رد مدرم هک تسا ییاهزیچ نایب هنایماع لاقتنا ناکما ،دشاب هدیچیپ
آ یهافش ن تایبدا ،نیاربانب .دوش یم هدرپس یشومارف تسد هب جیردت هب و دور یم نایم زا هنیس هب هنیس و لسن هب لسن زا
.تسا هیاریپ یب و فلکت یب ریزگان هنایماع مدرم مومع یگدنز اریز ،تسا تعیبط زا رثاتم و ارگ تعیبط هنایماع تایبدا هب–
هژیو رد ذگ هتش - شکاشک و نعیبط رد
.تسا هتشذگ یم نآ نابحاص و نارگمتس اب مدرم مئاد ی هزرابم زا یباتزاب اریز ،تسا یسایس تایبدا ،هنایماع تایبدا
.تسا نانآ یهاوخ تلادع و هنابلط قح یاهوزرآ زا یساکعنا ای تردق اه لسن تایضتقم اب ماگمه هنایماع تایبدا
راومه اریز ،دوش یم نوگرگد تابث یلو ،تسا دنک و یئطب هچ رگا هک دیآ یم دوجو هب یدیدج طیارش و ثداوح ه
یرثوک(دهد یم رییغت ار نآ هتسویپ و دمز یم مه رب ار هنایماع تایبدا یگشیمه ،
1379 : 80 - 81 ) .»
1 - 1 - لاؤس و فده
هاتوک ناتساد رد هعماج باتزاب لیلحت یپ رد ،شهوژپ نیا
« سفق » هعماج دعُب زا کبوچ قداص نیا هب ات ،تسا یسانش
هدروآ رد شیامن هب ار هعماج هماع فیط صخا روط هب ار دوخ نارود هعماج نازیم هچ ات هدنسیون هک دهد خساپ شسرپ
؟تسا
1 - 2 - :هلاسم نایب
تایبدا یسانش هعماج ،ساسا رد هچنآ ار
دنک یم ادج یبدا دقن یاه لکش رگید زا انعم نیرت هدرتسگ هب
، یرظن مکح نیا
هک تسا تسین رظن دروم ییاهنت هب درف کی ،یرنه شنیرفآ رد
، اب دنمرنه هک تسا یعمج یهاگآ یعون نایب ،رثا هکلب
،هدنیوپ(دزرو یم تکرش نآ نیودت رد دارفا رثکا زا شیب یتدش 51:1390
.) میدمآرب یا هعماج نیببت یپ رد ام ور نیا زا
یسررب اب ات تسا هدیشک ریوصت هب ناتساد نیا رد کبوچ هک .میزاس راکشآ ار دوخ عامتجا خیرات زا یا ههرب نآ
1 - 3 - شهوژپ هنیشیپ
یم ازارد هب اه نآ رکذ هک تسا هدمآ رد ریرحت هتشر هب یرایسب یاه همان نایاپ و اه هلاقم یبدا راثآ یسانش هعماج هرابرد دیشک
،
،دمآ لمع هب یسانش هعماج هاگدید زا کبوچ راثآ هرابرد هک ییوجتسج رد نیمه یارب تلااقم نیا هب میتسناوت
میبای تسد
، ناونع اب ناشناراکمه و یساک همطاف ی هلاقم
« تخاس یسانش هعماج ساسا رب کبوچ قداص راثآ لیلحت
ارگ
» تایرظن ساسارب ار نآ باتزاب و یژولوئدیا دنناوتب ات هدش هداد رارق یسررب دروم کبوچ راثآ ی همه نآ رد هک
ا کبوچ راثآ زا نمدلگ و چاکول ناونع تحت یا هلاقم رد زین یبسامهط داهرف .دننک جارختس
« یاهدایرف و کیرات قامعا
یعامتجا یاه هنیمز رب هیکت اب کبوچ قداص راثآ هب یهاگن شوماخ »
رارق ققحم یسررب و شاکنک دروم کبوچ راثآ مامت
شک نوریب ار شیاه ناتساد رد کبوچ ی هدافتسا دروم نیماضم و میهافم و تسا هتفرگ لیلحت یلک روط هب ار اهنآ و هدی
.تسا هدرک یتخانش هعماج
1 - 4 - تیمها و ترورض
زا یکی هک دوب یلاخ یو راثآ رد شواک نیا یاج ،تسا هدش ماجنا کبوچ راثآ دروم رد هک ییاه شهوژپ هب هجوت اب چ هک دراد نایب و دریگب رارق یسانش هعماج دقن نیب هرذ ریز رد اناوت ی هدنسیون نیا یاهرثا زا ،لک کی یادا یارب کبو
.تسا هدرک هدافتسا ییاه تیصخش هچ و یناگژاو هچ و یقیرط هچ
2 - هدنسیون یلامجا یفرعم هامریت رد هک تسا یناریا تسیلاروتان سیون ناتساد کبوچ قداص 1295
رد و دمآ ایند هب رهشوب رد 13
هامریت 1377 رد
.تفر ایند زا اینرفیلاک یلکرب رهش زا سفق ناتساد
هصق هعومجم
« دوب هدرم شیطول هک یرتنا
» یناتساد هک ،هدش باختنا
ا لاس رد و نیدامن تس 1328
تسا هدیسر پاچ هب .
کبوچ : نوچ یراثآ یاراد
« یزاب بش همیخ
»،
« ینافوط ایرد ارچ
دش
»،
« روبص گنس
»،
« دوب هدرم شیطول هک یرتنا »
هک تسا هریغ و «
ریسگنت
» لیف و هدش همجرت نابز هدجه هب مه یم
لاس رد ،یردان ریما طسوت ناریا رد ناونع نیمه اب 1352
هک دوش یم تشادرب هنوگ نیا کبوچ راثآ زا .تسا هدش هتخاس
طیحم و تسا هتشاد رظن تسا هدرک یم یگدنز نآ رد هک یا هعماج ِیعامتجا یاه شبنج هب شراثآ نتشون رد یو نوماریپ هک ارچ .تسا هتشاد یو راثآ رد ییازسب ریثات و بت رد هعماج هک اهلاس نآ للاخ رد نیدامن ناتساد نیا نتشون
.تسا مکاح وج نآ رگنایب تسا یگنهرف و یسایس بات «
اب رویرهش رد هاش اضر طوقس 1320
یم زاغآ یدیدج ی هرود ،
یاتدوک ات هک دوش 28
دادرم 1332 یتسیلائر راثآ ی همجرت ریثات تحت هرود نیا تایبدا .دبای یم همادا س–
،یتسیلایسو
یتلصخ نامرآ هناهاوخ و یراعش یم دبای . هتفگ ی یورسک هناشن
یا زا رد ییارگ تسایس دشر و تایبدا هب یهجوت مک
:تسا هنامز نیا
« مرامش یمن رمع نتخاس هابت زج ار نآ ندناوخ و نتشون و مناد یم هدوهیب راک ار نامر نم
».
ناگدنسیون
جتسج هب رت هدنواک یهاگن اب هرود نیا روش همه نیا اما .دنسیون یم زور لیاسم زا مهلم یراثآ و دنزادرپ یم طیحم رد و
یم یمارم راکفا حرط ی هداس یانعم رد ار دهعت ناگدنسیون بلغا اریز .دوش یمن رجنم یرنه ی هتسجرب راثآ قلخ هب ی هرود کی رب نداد تداهش ی هیعاد هک راثآ نیا .دتفا یم رود یرنه تیقلاخ زا و دنریگ هتشون لثم ،دنتشاد ار یخیرات
هلأسم حرط و هدش هدیرفآ راثآ فعض دوجو اب .دنوش یم هنامز ریس روهقم ،یبزح یاه همانزور یاه
« یعامتجا تلادع
» یتنس ییارگ عقاو ،شراگن یاه تعانص و اه نومضم رد یروآون اب دنشوک یم ناتسلگ و دمحا لآ ،کبوچ ،نیذآ ار هار
عورش هدازلامج اب هک ار اب.دنشخب شرتسگ و قمع ،تخادرپ یم اهدادیور فرصت و لخد نودب ریوصت هب و دوب هدش
لاس تسکش 1332
یاج هب هعماج تیعضو .دریگ یم میلست زا یساسحا ار نآ یاج و دور یم داب رب عضو دوبهب هب دیما
نیرت دنمورین ... .دناوخ یم ارف یگدروخرس و یدومخ هب ار وا ،درف نتشداو وپاکت هب نیا تسخن ی همین یبدا نایرج
دنک یم تقلخ زار هجوتم ار شا یرگشاخرپ ،یعامتجا مادقا زا هدش عنم هدنسیون .تسا یا هروطسا تایبدا ،ههد (
،ینیدباعریم 1163:1377
- 1164 ) .»
3 - :یرظن ینابم
« اه شور دربراک یارب تسا ] یمومع[یسانش هعماج ریذپان ییادج شخب هک تایبدا یسانش هعماج رد یسانش هعماج ی
ای ناداتسا ،ناگدنسیون دننام یا هفرح یاه هورگ ،)اوبود .ژ(یبدا یاه داهن ،)نامربلیس .آ(ناگدنناوخ و شورف ،شخپ دروم یکی یبدا یسانش هعماج اما .دزرو یم شلات ،تسا یبدا نتم دوخ زا جراخ تایبدا رد هچنآ ره ملاک کی رد و ،نادقتنم تایبدا مولع یاه شور زا هجوت نآ یانعم هب و )یسانش انعم ات یسانش جاو زا( نتم هب هک یداقتنا یشور ینعی ،تسا
یاه لکش و ینهذ یاه راتخاس دننام یا یعامتجا یاه هدیدپ هب هجوت اب و دروآ یم یور نتم هب هک هتشر نیا .دراد سنلا .ژ( یقیبطت تایبدا زا ،دوخ تفرشیپ رد ،تسا نتم کرد شرتسگ یپ رد ،یهاگآ هعماج هب )تیپراکسا . ر ات نو
یسانش
« یرگن ناهج »
لشیم یتفرعم یاه راتخاس موهفم اب مه دوخ ریسم رد و دنک یم رذگ )نمدلگ ات یاتلید . و زا( اه
ای رسوتلآ یئول زا تلود یکیژولوئ هدیا یاهرازبا ی هیرظن اب مه و دوش یم ور هب ور ویدروب ریپ بادآ و تلااح ای وکوف زاب ی هیرظن :هدنیوپ ( یرشام ریپ ی هتسکش بات
67 - 68 .»)
« شیوخ یسایس و یعامتجا ،یداصتقا لمع اب کیدزن دنویپ رد ار دوخ ینهذ یاه راتخاس و یهاگآ ،یعامتجا هورگ ره وضع یدرف ره .درادن دوجو یدرف یاه یهاگآ زا نوریب دیدرت یب یعمج یهاگآ اما :درورپ یم هعماج عومجم نورد رد
هورگ نیدنچ داضتم بلغا و نوگانوگ یعمج یاه یهاگآ رصانع زا صاخ و اتکی یا هزیمآ وا یهاگآ هک یوحن هب ،تسا
طقف یعمج یهاگآ نیاربانب .دنرادن قلعت وا صاخ یعامتجا هورگ هب هک دریذپ یم ریثات زین ییاه هورگ زا هولاع هب .تسا راد دوجو هورگ دارفا کیاکی یهاگآ رد هوقلاب تیعقاو تروص هب رذگهر زا ار نآ دناوت یم سانش هعماج هک یتیعقاو ،د
.یبرجت تیعقاو کی هن ،تسا شیارگ یعون لاح رد یعمج یهاگآ هجیتن رد .دزاس نشور ،لک کی ناونع هب هورگ یسررب رایسب شقن هک دراد دوجو یا هتسد ،دنهد یم لیکشت ار هعماج لک هک یتوافتم یعامتجا یاه هورگ نایم رد یهگناو یمهم ،نانآ یهاگآ و لمع فده هک ییاه هورگ :دنک یم افیا یگنهرف شنیرفآ رد هدننک نییعت یشقن و یخیرات لوحت رد .تسا تعیبط اب اه ناسنا طباور و اه ناسنا نایم طباور ی هعومجم ینیرفآ تخاس ،هجیتن رد و هعماج لک ینیرفآ تخاس
:نامه( دنتسه یعامتجا تاقبط نامه اه هورگ نیا 71
.»)
اب ساسا رب یسانش هعماج میهافم ناوت یم دش رکذ هچنآ هب هجوت تایبدا یکیتکلاید یسانش هعماج
میسقت موهفم ود رب ار
: درک
« 1 ینعی ،ماجسنا نیرتلااب هب ییانثتسا و هاتوک یاه هرود یط و تردن هب طقف یعامتجا یاه هورگ یهاگآ هچ رگا.
دوجوم سفن اب راگزاس نکمم یهاگآ ی هنیشیب هب رد تسا نکمم هنیشیب نیا ،دوش یم کیدزن یعامتجا هورگ تی
دادعت یلیخت یاه هشیدنا ای )یفسلف یا هشیدنا( یموهفم تارکفت هتبلا –
یدودحم -
زا دارفا هب روط یبرجت و لعفلاب
نایب دوش .
2 م یهاگآ ی هنیشیب یاه هولج اهنآ رد هک دنتسه یردان یاه شخب زا هک اه شنیرفآ نیا نایم رد.
هب ای هورگ نکم
یاه شنیرفآ ،دنوش یم تفای یبرجت تروص هب هورگ یهاگآ یاه شیارگ ماجسنا نیرتلااب یاه هولج ،رگید ترابع ییاه ناهج ،دننک یم لابند ار تعیبط اب اه ناسنا طباور و اه ناسنا نایم طباور تیلک ینیرفآ تخاس هک ییاه هورگ رع رد ینعی ،دنهد یم لیکشت ار مجسنم رایسب ی هصرع رد و دنسر یم یفسلف یاه ماظن داجیا هب ،یموهفم ی هص
یلیخت - ییاه ناهج هک یماگنه ک
دننیرفایب ینغ لاما هب–
راثآ گرزب یرنه ( :نامه 55 ) . »
« ینهذ راتخاس اب نآ ینهذ راتخاس هک یماگنه رگم تسین نکمم نیتسار یگنهرف شنیرفآ هک تسا دقتعم نمدلگ نیسول
طنم یعامتجا یهورگ شلات فده هک دشاب قب
یهدنامزاس شیاه تسا تفرشیپ تهج رد یعامتجا یگدنز
. نیا ربارب رد
رد هک زت دودحم هب شیارگ قوشم و دنک یم فذح ار نآ هدیچیپ رایسب و یعرف کیتکلاید مامت ،یتاقبط هزرابم هدیدپ
فیرح نف همه و هنایماع یتسیسکرام یوگلا حطس هب یهاگآ کیتکلاید ندرک
« یهاگآ بذاک
» و«
نیتسار یهاگآ
» ،تسا
هب فورعم یاه هلحرم یریگ لکش ،رنه ییلاط یاه هدس :مینک یم حرطم ار زت نیا ام
« کیسلاک
»،
یعامتجا داحتا هداز -
عفانم یطایح اما یبسن قابطنا رد دیاب ار رگشنیرفآ یاهداحتا نیا تلع .تسا یعامتجا هورگ دنچ یهاگ ای ود یگنهرف ج یسایس و یداصتقا درک وجتس
.
رد و فلتخم عاونا هک دراد ناکما اما ،دنامب یقاب طلسم و دوش بجوم ار نیزاغآ تکرح تسا نکمم هورگ کی هچ رگا ،عاونا یاه کبس و عاونا ماظن هک تسا نآ رما نیا ریزگان هجیتن .دنیآرب یبای طلست یپ رد یعامتجا یاهورگ رگید هجیتن اه ییوج هلباقم زین و داحتا هب شیارگ دریگ یم رب رد نامزمه ار مصاختم یاه هورگ ی
( :نامه 214 - ـ 215 . »)
یعامتجا تاقبط و هعماج لک ،یسانش هعماج ملع رذگهر زا هلاقم نیا رد ار
هاتوک ناتساد
« سفق » دروم کبوچ قداص
یسقت هقبط و رشق دنچ هب ار نآ یعامتجا تاقبط ناوت یم رذگهر نیا زا ؛تسا هداد رارق یسررب و شاکنک درک م
نآ زا .
هک اج
« هک نانچ .دنتسه ) اه تیصخش( اهژانوسرپ ،لیلحت و هیزجت مهم رصانع زا یکی ناتساد یسانش هعماج رد
« وبراب
» Z.Barbu) :دیوگ یم )
« تخاس نایم هک تسا یهباشت )یعامتجا ی هقبط و یرنه رثا( هسیاقم شور نیرت یلومعم
شزرا و اه ساسحا ،مکاح و طلسم یاه شرگن ،ینهذ یگنهرف و یراتفر تفاب و یرنه رثا کی یلصا تیصخش یاه
دراد دوجو صاخ یعامتجا هقبط کی »
:یرثوک ( 70
) . »
ناتساد یعامتجا تاقبط و اه تیصخش 1 - سورخ ،غرم
، هجوج مخت و ناتساد ِیلک رشق دنور یم رامش هب
یم هعماج رد نز و درم سنج ود ی هدنیامن هک
شاب ن :د
« رخ و غرم زا رپ یسفق و یجنربریش و ییلاقاب لگ و یا هریز و یرام هلک و یمسر و یرلا و یصخ یاهسو
هدش هتشاذگ یا هتسب خی یوج بل ،ور هدایپ رانک ،یگنفام کودنل یاه هجوج و هاتوکاپ و لکمد و یلکاک دوب . »
نیا رشق دنراد روضح ناتساد رد نایاپ ات زاغآ زا هک دهد یم لیکشت ار ناتساد یلک رشق ،
، و رد هب ناتساد یلصا مت عقا
دخرچ یم اه نآ روحم لوح هک دنیآ یم رامش
، یوار یلو لئاق ناتساد رد نآ یاه تیصخش یارب یصاخ مان چیه
یمن
،دوش هچنآ هدنناوخ نآ دهاش
ا غرم ،تس
، یناویح تاقبط هب وس کی زا هک تسا هجوج و سورخ
« هدنرپ » یوس زا و
فیعض رشق رگید نیمه
یم لیکشت ار هقبط دهد
،دنراد رارق نآ رد هک ییاضف و اه تیصخش زا عون نیا باختنا ؛ هب
ا یا هنوگ تس
هب اه تردقربا یوس زا یبایتسد هک تلوهس
.دریگ یم لکش
« هملد مخت اب
تسوپ ینینوخ یوت بلاجنم سفق
لو داد . رد مد تسد هایس هتخوس ی گر هدمآرد
ی نیکرچ موش هنیپ هتسب یا یاوه نورد سفق ار دیرد و مخت ار زا یوت نآ دنگ راز نامه و دوبر
دیعلب ارنآ و دش زاب روگ نوچ زاب یناهد سفق نوریب رد مد .»
دوش لیدبت یا هدنهد تاجن هب یزور دیاش هک یمخت ،دراذگ یم یمخت سفق رد یغرم و
طیارش یگدنز و هعماج ار
،دهد ریغت ماد هب
تسد ی هک دتفا یم دیآ یم سفق لخاد هب
، م ار مخت ددزد ی
دعلب یم و
، درکلمع نیا دیما یعون هب
هب
یا هدنیآ مخت و دنک یم روگ هب متخ ار
، هدماین
،
؛ دور یم نیب زا ادتبا نامه زا راظتنا
نایسفق ،چوپ یهاگن اب دیما هب هراشا
یهاو ی تسا اد ناسر یرای تسد هب نانآ هک . تسا هتفر ورف گرم ماک هب نونکا و دنتش
رد ناتساد
« سفق
» خ هدنناو هجاوم یعونتم یاه تیصخش فیصوت اب تسا
مادک ره هک یلک رشق یریگ لکش رد اهنآ زا
؛دنراد گرزب یمهس ناتساد هدرپس اضق هب نت و دنتسه یثنخ یتعامج هک سفق رد رضاح یاه سورخ و غرم ی هماع
:دنا
« و لاب و رپ ریز و دندروآ یم نییاپ ار ناشرس ندروخ یرس وت زا سپ هک ییاهنآ یم میاق مه یاپ یلا
هاوخ ،دندش
هک ییاهنآ .دندیچ یمرو نزرا تسوپ وت نآ زا ،یراچان زا تقونآ .دروخ یم سفق فک یاه هلضف یوت ناشکت هاوخان یم کت سفق ی هراوید میس هب راچان هب ،دروخب سفق هت یاه هلضف هب ناشکت دوبن اج یتح یم نوریب هب هریخ و دندز
ادن یدوس اما .دنتسیرگن تش
یهاگزیرگ هن دوب
ز یارب یناکم هن ؛ تسی
هن بیترت هب ؛ یفورضغ کت
، لاگنچ
، مشخ دقدق
دولآ ، ،ندز مهرس وت هن و راشف و روز هچنآ
نوریب یایند .درک یم ناشمرگرس هک دوب ی
ب ر هن .دوب لدگنس و هناگیب اهنآ
ناشلاب و رپ ییابیز هن و نتسیرگن کاندرد و هریخ
، کی چیه یمن کمک اهنآ هب
درک
» .
« .دندز یم کت ار سفق ی هراوید و دندرک یم دقدق .دندید یم سفق یوت زا اهسورخ و غرم مشچ و ناسرت و واکجنک اهنآ .داد یمن هار اما ،دومن یم ار نوریب .دوب تخس سفق راوید اما هراچ اما .دندرک یم هاگن دوب هدش دازآ نونکا هک ناشسفق مه نوخ شهج هب ،ناوتان و هار هب ن دوب هدش هدیشاپ سفق رد گرم درگ و دندوب شوماخ همه .دوب هک دوب نیا .دوب
».
« دنتسیرگن یم ار دوخ ولج هریخ ،هار هب مشچ ناسفق مه . »
ناوت یم لک رد
، هب هفیاط هس داژن هس هب یریبعت هب ای
سورخ و غرم تیعمج ناتساد نتم رد
هراشا تسا هدش :
:لوا هفیاط
« هنوقیر ی هجوج لاب خیب درک دنلب نایم نآ زا ار نآ و دیبسچ یا
» .
:مود هفیاط
« و درک دنلب ار نآ سپس و درک رایش اه هلضف یوت ار دوخ کت ،یقرب و قرز رپ یور خرس سورخ مدنامه
دش شراوس یکباچ هب سورخ و دیباوخ کغرم مد رد .تفوک یهاتوکاپ یا هریز غرم قر و قش لکاک رب .»
فصو رد
یاه هژاو زا سورخ
« س یقرب و قرز رپ یور خر
» اه هژاو نیا .تسا هدش هدافتسا ت رب تسا یلاد
بوخ یلام نکم یخرب
هعماج دارفا زا دارفا ریاس هب تبسن
.تسا
:موس هفیاط
« داب رپ و فپ ار شلاب و رپ و داد ناکت ار شدوخ .دش اپ و دیباوخ اه هلضف وت نوبز و هدروخ یرس وت غرم
.دیرچ شدوخ یارب سپس و درک دش ارچ مرگرس هرابود و داتسیا یمک و تفر کل وت دعب
».
تسا سورخ روضح زا رت گنرپ رایسب غرم روضح ناتساد رسارس رد هک تسا ینتفگ
، هدرب مان وا زا لقسم روط هب هاگ
رپ هب هاگ و هدش
، یعامتجا یاه هنحص رد نانز یمیاد روضح هدنهد ناشن نیمه هک تسا هدش هراشا وا هریغ و لکاک
سا نز سنج هب هدنسیون شرگن رگنایامن ،روخ یرسوت ،غرم هلضف ،یا هریز غرم :دننام ییاه تفص و اه هژاو اما ،ت
.تسا ؛دوش یمن هدرب مان هجوج زا رتشیب راب ود ناتساد یط رد دناوت یم هک یرشق .تسا ناوج رشق ی هدنیامن فیط نیا
ملاظ هیلع هک دشاب ییاه شروش و اه بلاقنا ی هدننادرگ دنیآ یم رد شبنج هب نا
، اه بلاقنا رگ یرای اهنآ نوخ لاومعم
نوخ اجنیا رد هکنآ لاح ،تساه شروش و ناش
دوش یم هتخیر
، ِبولطم هک تهج نآ رد هن اما رد هکلب ،تسا نایسفق
زاین عیمطت تهج
« رظان مشچ
» تفص قلاطا .
« هنوقیر » یم هراشا هجوج ندوب لاس و نس مک هب مه ،ناوج ی هجوج هب
هب مه و دنک و فیعض رشق
یتیلاعف ماجنا رد یو ندوبن اراک تسا نامیخژد هیلع ینایغط و
.
« یگنفام کودنل یاه هجوج
»
...«
درک دنلب نایم نآ زا ار نآ و دیبسچ یا هنوقیر ی هجوج لاب خیب ماجنارس ات ...
یم لابورپ و درکیم کیج کیج و لاقت نآ رد هک یا هجوج و تسد زونه دز
.»
م مخت نآ زا راب ود ناتساد نیا رد و دراد یاج لوا رشق رد هک تسا یرگید هورگ غر
:تسا هدش هدرب مان
« سپس .تشگ شدوخ رود یتدم .دش دنلب یغرم نویش و دقدق
هملد مخت ،هدروخ میب و دز کدنچ سفق نایم هدزباتش اب
وپ یوت ینینوخ تس
داد لو سفق بلاجنم .»
2 - ناتساد مود رشق :
« س هایس یتسد هتسب هنیپ و موش و نیکرچ و هدمآرد گر و هتخو
» :تسا
« و مشخ و یلدگنس اب تسد .دمآرد واک و دنک هب ناسفق مه نایم و دش هدنار سفق وت...یتسد ییانشآ دولآ گرم یوب ناسفق مه .درک رادیدپ یبوشآ و داتفا ورد هب نآ نایم رد ییانتعا یب
ناهنپ مه لابورپ ریز و دندز رپرپ و دندینش دننام و دیخرچ یم ناشرس یلااب تسد .دندش
دنازرل یم نهآ هدارب نوچ ار اهنآ یدنمورین یابرنهآ
».
یتسد ،زیمآ تشهد و تشز تافص یرس کی هب هدش رصحنم هدنناوخ تاعلاطا ،تسین یربخ مه رشق نیا یراذگمان زا سا یلماع اهنت و دبای یم دومن ناتساد رد هک دراد یتردقربا زا تیاکح هک لخاد دارفا اب میقتسم ی هطبار اهنت هن هک ت
:هلمج زا بکرم تفص و درفم یاه تفص .تسایهم شیارب مه سفق رد ذوفن لامعا تردق هکلب ،دراد رارق سفق
« گر
هدمآرب
» زا ناشن هک تسا یتخاس ور ،وس کی زا یمشخ
نآ دمایپ هک دراد ناجیه و یگتفشآ
و ،تسا رگید یوس زا
هک تسا یتخاس فرژ ندش هتخیر رب
نامولظم نوخ ی
هک دراد هراشا هب نیکرچ .تسا هدمآرد نایرج هب ناملاظ گر رد
درگ یم رب تسد نآ لامعا د
هدوب فیثک ردقنآ هک یلامعا ، ک
رثا ه موش .تسا هدنام یقاب راک لعاف یاه تسد یور رب نآ
هک یلمع زا .دیآ یم نآ لعاف لعف زا ندوب دنز یم رس نآ زا امیاد هک
یپ و یگتشکراک ی هدنهد ناشن هک ییاه هن وا
رد
.دراد لمع 3 - ناوت یم ار ناتساد موس رشق
« مشچ » لماع و قلطم تردق هک تفرگ رظن رد یلصا
:تسا ناتساد یاضف عیاجف مامت
3 - 1 « یم ییامنهار ارنآ رادار نوچ یمشچ نوریب زا و تشگ اج همه تسد ماجنارس ات درک
یبسچ یا هنوقیر ی هجوج لاب خیب درک دنلب نایم نآ زا ار نآ و د
».
دوش یمن هدید نآ بحاص یارب هن و دوخ یارب هن ناتساد رد وا زا یمان زاب هک یمشچ
، یاضعا زا یکی هرابود اما
وا یرگ هراظن ،تسا مسج یارچ و نوچ یب تردق مشچ هک اج نآ زا ،دریگ یم یاج ناتساد نطب رد ندب مهم خش باختنا لماوع زا یکی دیدرت یب تسا هدوب هدنسیون یوس زا ناتساد تیص
، شقن مه ناتساد رد هکنانچ
.دنک یم افیا ار ندوب تسد کرحم لماع و هقلطم تردق
4 - تسا ناتساد نیا زا یرگید رشق نهد :
« دیعلب ارنآ و دش زاب روگ نوچ زاب یناهد سفق نوریب رد مد نامه و ...
».
دوش یم هظحلام هکنانچ دعب هب مود رشق زا
، ا تنعص دربراک نیا و دوش یم ناتساد یاه تیصخش نیزگیاج ندب یاضع
،ندب یاضعا ای ،اه هژاو نیا همه هک تسا لک هدارا و هیئزج زاجم
« تسد »
،
» مشچ » و
« نهد » زا صاخ یا هقبط هب
هک دراد هراشا عامتجا هعماج رد تردق ربا رشق ی هدنیامن
ع رب هعماج رد ار یصاخ شقن مادک ره و دنتسه هک دنراد هده
و هد نامرف هک ینهد و تسا نارگن هک یمشچ ،تسا لماع هک یتسد دنک یم یرادرب هدرپ اهنآ لامعا زا بیترت هب یوار تردق لماوع هب یوار یدعُب کت دید .تسا هدنعلب
« تسد
»،
« مشچ » و
« نهد » دارفا ندب یازجا رگید ندرکن فیصوت و
اه نآ زا ندربن مان یتح و اضعا نآ بحاص رد اه نآ روضح زا یوار هک دشاب یترفن ی هدنهد ناشن دناوت یم یعون هب
تبسن اهنآ هب هک ییاه یگژیو زا ترفن نیا و درواین نایم هب اهنآ زا ینخس هک تسا نآ زا ریزگان و دنک یم سح ناتساد .دوش یم نشور هدنناوخ رب هیبشت تعنص و تشز تافص رذگهر زا ای دهد یم
« هتخوس هایس یتسد هتسب هنیپ و موش و نیکرچ و هدمآرد گر و
»
،
« رادار نوچ یمشچ »
و
« زاب روگ نوچ زاب یناهد .»
داژن و اه سورخ و اه غرم ی هملک اب ام ناتساد یادتبا رد هک تسا نیا تسین فطل زا یلاخ نآ رکذ اجنیا رد هک یا هتکن لک ،رپ طقف هک مینیب یم همادا رد اما میتسه هجاوم اه نآ یاه :دراد رارق لادوگ نورد اه غرم یاهاپ و ه
« زا رپ دوب یلادوگ
دوب هداتفا شوت بسا نهپ و غرم هدیرب یاهاپ و هلک و راگیس هت و هدیدنگ مغلش و غرمرپ هک هتسب خی ی هدش هملد نوخ م
.»
هدام و رن سنج زین هماع نابز رد هک ارچ سورخ مه و تسا غرم لماش مه غرم هژاو هک تفگ ناوت یم هدنرپ عون نیا
اب سورخ و غرم هملک ،هدمآ نایم هب تبحص ناگدنرپ نیا عمج زا اج ره نتم نیا رد هک تسا ینتفگ ،دنمان یم غرم ار .دنک یم هولج گنر مک ینعم هدارا نیا دهاوش دوجو و فاصوا نیا اب تسا هدمآ مه رانک رد و مه یوار رظن زا ،
هتسب خی و هتسب هملد نوخ
، هراشا هب و یش دراداه تردق ربا دید زا اه ناسنا یگرا
، هب هلدابم شزرا هک
دراد ار لوپ لکش
، ناشنوخ ندش هتخیر هک دنتسه اه ناسنا نیا و دوش یم مهارف ینوخ ندش هتخیر یازا رد هک یلوپ
دوش یم نکمم دنیآرف نیا
، نوخ نیا هتبلا
، تسا هتسب خی و هتسب
، تسین یراج
، یلو ار ی راگدنام ،نآ دامجنا
نهذ رد
دزاس یم نایامن ،
بیترت نیمه هب هلک ،نوخ رب هولاع نآ رد هک یلادوگ
تسا ییاه هک
هک تسا یفورظم و فرظ زاجم
رکفت تسا هدرک نایب ار لقعت ، و
هژاو
« یاپ
» دریگ یم همشچرس وا زا یگدنیاپ و یگدنیوپ و تکرح هک .
،یفورضغ کت
هب دب طیارش هیلع هک تسا یناهد روآدای تکرح
رد لاگنچ .ار دوخ ی هدننام و دوخ قوقح و قح دنک بلط و دیآ
،دشاب هدش ناهنپ نیمز ریز رد نآ رگا یتح دریگب ار اه قوقح و قح هک یناتسد هک تسا هدش یا هراو یش هب لیدبت اما
.دیآ یمن رب وا زا یرگیدراک قازترا زج نویش
اما دوش یم دنلب یهاوخ ملظت یارب هک تسا ییادص اهنت غرم یشوماخ هب
لباقم رد .دیارگ یم دولآ مشخ دقدق
و ناغرم هک دوب یشبنج اهنت و دزیخ یم رب یهاوخ ملظت هب هک تسا رگید ییادص ،
ناوت یم ار ادص نیا .دیارگ یم یدرس هب یدیماان اب دوز یلیخ اما ،دریگ یم ماجنا قافتا هب ناسورخ ییاهادص هب ریبعت
هب هعماج رانک و هشوگ زا هک درک سر یم شوگ
،دایرف .د تردق و روز
و رپ و لاب ییابیز ، هک دوبن یزیچ ندز هیقب رس وت
.دیسر یدازآ هب نآ اب دوشب هکلب ،دوش یمن ناشتاجن و یدازآ یارب یرازبا اهنت هن اه یگژیو نیا
هبعلم یرازبا و یارب
یمرگرس .دوش یم اهنآ
م :ناتساد نامز و ناک یصاخ نامز هب ناتساد هک دنچ ره درادن هراشا
، یوج بآ یگدز خی اما ،
یدرس ناتسمز تسا یگدومخ دوکر دامن هک
ار
ب ه .دنک یم اقلا هدنناوخ ناتساد رد
نیا یایوگ نیمه . ناکم هن تسا صاخ نامز هن رما
تسا مه هک ، و نامز
مه ناکم
اهنآ و دنتسه ریگارف دنا هدشن دودحم نامز و ناکم فرظ هب
. تسا راکشآ هک نانچ د مسا
ناتساد عورش و ناتسا ی هژاو اب
.تسا ناتساد رد مکاح یاضف رب یللاهتسا تعارب نیمه ،تسا سفق یریوصت ،وج ی هبل و لادوگ رانک سفق نتفرگ رارق
دوگ و فرژ رطاخ هب هاچ ای لادوگ .تسا هدرک نایب یلک روط هب ار هعماج رد دوجوم طیارش ،نآ رد هدنسیون هک تسا مه زاب دناوت یم ندوب نورد هک دراد دوجو کیرات یتمسق لادوگ و هاچ رد هک یروط هب دشاب نامز ی هدنیامن یا هنوگ هب
هب مک مک و دنا مورحم نآ ندید زا اه هدید هک دراد ناهنپ و کیرات ییاه تمسق زین نامز ،دنک یم ناهنپ اه هدید زا ار نآ .دنوش یم هدیشک یشومارف ی هطرو رگید ناکم
.تسا هتسب خی یوج یوج
هک ی یناور و یکاپ و یفاص ار
ردابتم نهذ هب
یم دنک یوج ، تسا ارذگ نامز رهظم انش هناخدور کی رد راب ود هاگچیه صخش کی دنراد داقتعا هفسلاف هک یتروص هب
ظفاح تیب نیا نینچمه و دنک یمن
« نیبب رمع رذگ و یوج رانک نیشنب »
تسا موهفم نیمه رب یدیکات مه نیا رد اما ،
یوج ه هچ زا یشان هدش هملد نوخ دنک یم صخشم ناتساد همادا رد هک(هدش هملد نوخ ،یاچ هلافت هلمج زا یزیچ ر
هریغو ) تسا یزیچ دراد دوجو
سا هدمآرد دامجنا تلاح هب هک ت
ور نیا زا ؛ ،تسا نامز ی هدنیامن نتم نیا رد یوج
دیاب هک نآ بآ دننام زین اه ناسنا نآ رد و هدنام دکار هک ینامز درادن دوجو اهنآ یارب یهاگزیرگ ،دنشاب ایوپ و لاعف
. اب
میرب یم یپ نتم رد دوجوم نئارق ،
نایرج هب زیچ همه و ددرگ یم زاب لاور هب ور عاضوا ،نآ خی ندش زاب تروص رد
.ددرگ یمرب دوخ یداع مود فارگاراپ
ناتساد دوش یم عورش هلمج نیا اب
« دوب سیخ سفق فک .»
سفق فک ندوب سیخ
، ذ هب ار نه
اه گنهرفرد هک روطنامه .درب یم هانگ تمس
"
نماد ندوب رت
"
همادا رد هکنیا امک ،تسا ندوب راک هانگ زا یریبعت
بلطم
« دوب رت ناشیاهرپ و اه سورخ و غرم یاپ
» م ؤ .تسا تشادرب نیمه دی
لولدم سفق فک ندوب سیخ ی
تسا دهد یم ناشن ار هعماج بسانمان و ناماسبان تیعضو هک رد
همادا ، هدنسیون
دنک یم نایب ،سفق عضو حیرشت زا دعب
« دوب سیخ هلضف زا...دوب هدش شرف غرم ی هلضف زا
» هچنآ هدنناوخ اب
آ وربور ن تس تبسن اه غرم هب سفق رد دوجوم یاه هلضف هک تسا نیا
،دوش یم هداد یرت اما
اهرپ و اهاپ
دوش یم سنج ود ره لماش ان طقف ار سفق فک ندوب سیخ ارچ .
یلاوس نیا ؟دناد یم غرم ی هلضف زا یش
راگزور نآ عامتجا ای و هدنسیون هاگدید زا هدام سنج هک یشقن هب دیاب نآ هب نداد باوج یارب ارهاظ هک تسا .تخادرپ ،تسا هتشاد هعماج رد
نینچمه رد
نیمه فارگاراپ یعس ،نآ دایز رارکت و اه سورخ و غرم یارب سفق ندوب گنت فیصوت اب هدنسیون
یاقلا رد
یاضف مه تسا یوقلح اهنآ یظفلت جرخم هک یفورح زا هدنسیون هدافتسا .تسا هتشاد دوجو هعماج رد هک دراد یناقفخ
نآ ،تاملک نآ ندروآ نابز هب اب هدنناوخ دوش یم ثعاب یاضف
میقتسم روط هب ار نآ و دنک سمل کیدزن زا ار ناقفخ
دنک کرد
؛ هلمج نیا دننام
« رس وت ،مه رس تشپ یم یرسوت همه .دوبن اج .دندنک یم ار مه لکاک و دندز یم کت مه
دوب گنت ناشیاج همه .دندروخ
»...
، ظفل رارکت نینچمه
« همه » یریگراک هب و سنج ود ره یارب عمج ریمض
رد دنچ
ناتساد یاج ،
ناماسبان تیعضو ی هدنهد ناشن هک تسا هعماج
همه ریگ نماد هدش
طیارش و ار یناسکی
ه یارب هم مهارف
هدومن .تسا بیترت نیمه هب فل
ظ
« سکچیه
» ت لباق مه سورخ و غرم یارب أ
زا هدنسیون دصق هک تسا دوهشم .تسا لم
تسین اهنآ یرهاظ تروص فرص اه هلمج نیا
، هعماج طیارش هب هکلب نآ دارفا یدرسلد و ناقفخ و
.ددرگ یم رب
هک دهد یم حیضوت ار یناسک لاح حرش یدعب فارگاراپ رد رد هکنیا اما دوخ یاج هب تلامج رهاظ .دنروخ یم یرس وت
س نیا دنروخ یم یرس وت هدع کی تسا ناسکی همه یارب زیچ همه هک یطیارش ؤ
ای و یسک هچ زا هک دیآ یم شیپ لا
هدنسیون ؟تسیچ ندروخ یرس وت زا دعب ناشتبقاع و ؟دنروخ یم یرس وت تلع هچ هب ؟دنروخ یم یرس وت یناسک هچ ییاج رد نئارق هب هجوت اب سپ .تسا هدرواین نایم هب یجراخ تسد زا ینخس زونه هک تسا هدرب راک هب ار ترابع نیا
تشگنا مود هیضرف اما .دوش یم یغلم ،دوش دراو اهنآ رب سفق زا جراخ یایند زا تسا نکمم یرس وت هک هیضرف نیا یصخش تعفنم و دوس یطیارش ره رد هک تسا یناسک تمس هب ار ماهتا ناقفخ طیارش نامه رد و دنریگ یم رظن دم ار
.دننک یم لیمحت هیقب هب ار نآ رب نوزفا یراشف و یتخس ،طیحم تقشم و جنر رب هولاع و هدرکن محر هیقب هب زین یمامت
ناتساد یاضف
، .دبای یم لکش یفلکت یب و هداس یاضف رد یا هنایماع نحل اب
:یریگ هجیتن اص زا رثا نیا نتم رد یسررب رد ار نآ ناوت یم هک دراد نآ زا ناشن کبوچ قد
هک ارچ ؛داد رارق هماع تایبدا هگرج
ناسنا هک ییاه تیصخش باختنا اب هدنسیون .تسا هتخادرپ هعماج یاضف و مدرم ی هماع تلاکشم هب یا هتسجرب روط هب
چ اه نآ هب یسرتسد هک دنراد قلعت یتادوجوم فیعض رایسب هقبط و رشق هب و دنتسین یوس زا هچ ،اه ناسنا یوس زا ه
تسد لباق یتحار هب هک تسا یا هعماج ...و نیئاپ کرد تردق ،یناوتان ،رکفت رگنایب ،دریگ یم ماجنا یتحار هب تاناویح مان هب یناکم باختنا ؛تسا هناگیب نابصاغ یوس زا یزادنا
« سفق
»،
یوس زا هک تسا یا هعماج یایوگ
« هایس تسد
»،
«
مشچ » و
« نهد » ب تسا هدش هدز مقر اه نآ یار
، نآ رد ناقفخ هک یا هعماج .دنرب یم رسب سفق زا نوریب ناشدوخ اما
یتح و ییاجباج ،هشیدنا ،رکف یاج و تسا هداد رارق انگنت رد وس ره زا ار نآ نینکاس نآ یاضف یگنت و دنز یم جوم چ .تسا هدرک نکمم ریغ یدودح ات و راوشد نانآ یارب ار اج نآ زا رارف رثا نیا رد اه یتساک نایب اب کبو
، رد یعس
سکعنم و دهد یم ساکعنا ار زیچ همه یا هنیئآ دننام وا ،دنک یم دزشوگ نارگید هب یا هنوگ هب و دراد اهنآ یروآدای هب هجوت اب هک دنتسه نادنمرنه و ناگدنسیون نیا هک ویدروب نخس نیا زا تشادرب اب .تسا دوخ هعماج طیارش ی هدننک هغدغد هب ناشراثآ رد ،طسوتم رشق ای و )مدرم ی هماع( اه تسد ورف ،اه تسدارف ینعی ؛هعماج تاقبط یکی هب ندوب دنم یتساک و اهدوبمک نایب هب زین شرگید راثآ و رثا نیا رد زین کبوچ قداص ؛دنیآ یم رب رشق نآ یعامتجا طیارش ساکعنا
.تسا هتخادرپ هاتوک ناتساد بلاق رد شا هعماج یاه م :عبان قداص ،کبوچ
، ( 1383 دوب هدرم شیطول هک یرتنا )،
هاگن تاراشتنا : نارهت ، .
( ،رفعجدمحم ،هدنیوپ 1390
تایبدا یسانش هعماج رب یدمآرد )،
رهم ناهج شقن تاراشتنا :نارهت ، .
دوعسم ،یرثوک
، ( 1379 تایبدا یسانش هعماج ر یتلامات )،
زاب تاراشتنا :نارهت ، .
نسح ،ینیدباعریم
، ( 1377 یسیون ناتساد لاسدص )،
همشچ رشن :نارهت ، .
همیحر ،روپ یهایس و ییحی ،نایبلاط ،همطاف ،یساک ،
« رارگ تخاس یسانش هعماج ساسا رب کبوچ قداص راثآ لیلحت
»،
گنهرف تاعلاطم -
لاس ،تاطابترا 15
هرامش ، 25 .
،داهرف ،یبسامهط
« اب کبوچ قداص راثآ هب یهاگن شوماخ یاهدایرف و کیرات قامعا یعامتجا یاه هنیمز رب هیکت
»،
هرامش ،مراهچ لاس ،یسراف تایبدا و نابز یجیورت یملع همانلصف 15
