روندیابی سیلاب با استفاده از مدل چندخطی و روابط تجربی

،یبرجت طباور و یطخدنچ لدم زا هدافتسا اب بالیس یبایدنور هعلاطم هناخدور :یدروم ی نس ی

اینرفیلاک ،نیکاو

یماریابروپ ناماس

1

ینارون دیحو ،

*

رگنشور ثرمویک ،

2 3

1 . زیربت هاگشناد بآ عبانم تیریدم و یسدنهم دشرا یسانشراک یوجشناد

2 . شناد ،نارمع هدکشناد ،بآ یسدنهم هورگ داتسا زیربت هاگ

3 . زیربت هاگشناد ،نارمع هدکشناد ،بآ یسدنهم هورگ رایشناد

*Saman.pourbairami@gmail.com

هصالخ

:

هناخدور زا یتمسق رد بالیس نایرج ،یطخدنچ یمیهفت یکیژولوردیه یبایدنور لدم زا هدافتسا اب هلاقم نیا رد نس ی

هدش یبایدنور نیکاو رد .تسا

لومرف زا لدم نیا تلاح یدنب

- هتسسگ یاضف نینیلاک لدم ی

- فوکویلیم - هدش هدافتسا یبایدنور یارب هتفای میمعت شن یطخریغ هب هجوت اب .تسا

قیقد نیمخت تهج و بالیس یبایدنور دنیآرف ندوب شیامیپ نامز رتماراپ تارییغت زا ،یبرجت طباور تحت نایرج رت

یبد ربارب رد هنیشیب یاه بالیس ره

نیا .تسا هدش هدافتسا لصاح زا و هدوب هناخدور یکیژولوفروموئژ و یکیلوردیه تاصخشم رگناشن رتماراپ

نینیلاک لدم یاهرتماراپ برض -

فوکویلیم - هب شن یم تسد هطبار کی ،هنیشیب یبد ربارب رد شیامیپ نامز رتماراپ تارییغت نییعت تهج .دیآ یبرجت ی

هکت بالیس هب یطخ یا لاس یاه

یاه 1991 - 1111 هدش هداد شزارب یبد تیاهن رد .تسا

یبد اب لدم یتابساحم یاه بالیس یتادهاشم یاه

لاس یاه یاه 1111 - 1111 هدش هسیاقم .دنا

ناشن جیاتن هدنهد نیا یالاب تیفرظ ی کان طیارش رد صوصخ هب هناخدور نایرج ینیب شیپ رد یبرجت طباور هنوگ

بسانمان و یفا هداد ندوب

یم اه .دشاب

:یدیلک تاملک ،بالیس یبایدنور

لدم نینیلاک لدم ،یطخدنچ -

فوکویلیم - شن ر ،شیامیپ نامز ، طباو

یبرجت

1 همدقم .

دنیآرف نایرج یبایدنور هطقن رد )نایرج فارگوردیه( نایرج یگرزب و نامز نییعت

فارگوردیه زا هدافتسا اب ههاربآ زا یا ولعم یاه

ای کی رد یضرف ای م

یم هتفگ بالیس یبایدنور نآ هب دشاب بالیس صتخم یبایدنور رگا .تسا هناخدور تسدالاب رد هطقن دنچ هدرگ یبایدنور نیب توافت .دوش

رد یعیزوت و یا

هدرگ لدم کی رد هک تسا نیا یا

، یم هبساحم صاخ ناکم کی رد نامز زا یعبات لکش هب طقف نایرج یلاحرد ،دوش

د هک هب نایرج یعیزوت لدم کی ر

م ناکم و نامز زا یعبات لکش یبایدنور هب ًاهاگ .دوش یم هبساح

هدرگ هتفگ یکیلوردیه یبایدنور ،یعیزوت یبایدنور هب و یکیژولوردیه یبایدنور یا

یم [1] دوش لدم نیا زاین لیلد هب یکیلوردیه یاه لدم زا هدافتسا . وردیه تاصخشم هب طوبرم یاه هداد هب اه

بلغا و هناخدور یکیژولوفروموئژ و یکیل

هیهت ندوبن رودقم لیلد هب هداد ی

نامز ،بسانم یاه هنیزه و هدوب رب

نیا رب هوالع .دراد ییالاب ی هدافتسا ،نامز لوط رد هناخدور رتسب طیارش رییغت هب هجوت اب

دهاوخ تدم ینالوط رد قیقدریغ جیاتن هب رجنم بلغا یکیلوردیه یاه لدم زا [2] دش

لدم هک یماگنه نیاربانب . و یگدیچیپ تلع هب یکیلوردیه یاه

لدم زا هدافتسا ،تسین یداصتقا و بسانم ،اه هداد هب تبسن تیساسح یم هیصوت یکیژولوردیه یاه

[3].دوش

لدم دنیآرف رد لدم درکلمع ،دنشاب دایز یدورو یاهاطخ هک یتروصرد ،یزاس

لدم نیا هک نیا لیلد هب یطخ یاه اه

یمن دیدشت ار اهاطخ دننک

لدم زا رتهب دوب دهاوخ یطخریغ یاه

هب رگید یوس زا .[4]

قیقدریغ جیاتن هب رجنم یطخ لدم کی زا هدافتسا ،یبایدنور دنیآرف یطخریغ تیهام لیلد

شور زا یکی .دش دهاوخ لدم تردق دوبهب یارب هداس یاه

و هب تبسن نامز ره رد هک تسا یلدم زا هدافتسا ،یزاس اما ،دنک راتفر یطخ لکش هب یدور

دنک رییغت رگید نامز هب ینامز زا نایرج تاصخشم و[6]

هب لدم نیا .تسا هدش هدافتسا یطخدنچ یکیژولوردیه لدم زا هلاقم نیا رد روظنم نیدب .[5]

لدم هورگ هدرگ یاه لومرف یانبم رب و هتشاد قلعت )یکیژولوردیه( یا تلاح یدنب

- زاخم راشبآ لدم یاضف نینیلاک یطخ ن

- فوکویلیم - رب و هدوب شن

هطبار هریخذ ی - هطبار کی زا هدافتسا اب لدم نیا .تسا راوتسا یبد یبایدنور رد دوجوم یاطخ ،بالیس ره هنیشیب یبد و شیامیپ نامز رتماراپ نیب یبرجت ی

 1

یم هنیمک ار یطخ دنک

هفسلف .[3]

سا نیا رد یکیژولوردیه یطخدنچ یاه لدم زا هدافتسا ی هلیسو هب متسیس خساپ هک ت

هعومجم ی زا یا

فارگوردیه لدمریز( رابتعا یصخشم تمسق ای هدودحم کی یارب اهنت مادکره هک دحاو یاه

یم نییعت ،دراد )اه [7] دوش

طیارش نیا رد تقیقح رد .

یم یگژیو زا ناوت هچره ار لدم نیا جیاتن و درک هدافتسا اه لدمریز زا مادکره یارب یطخربج یاه

لدم جیاتن هب رتشیب .درک رت کیدزن یطخریغ یاه

بیرض و جوم تعرس لثم نایرج یاهرتماراپ یگتسباو نتفرگ رظن رد اب و ،نانو نس تالداعم زا هدافتسا اب و نشولوناک لدم هس یسررب اب[8]

یطخ لدم زا هدافتسا داهنشیپ ،یبد هب راشتنا هدننک

یاهرتماراپ نآ رد هک دنداد ار هناگدنچ ی یم رییغت نایرج یبد هب هجوت اب لدم

شور هنوگ نیا .درک اه

طسوت اهدعب و یدورو دنچ لدم مان اب[9]

هناتسآ لدم مان اب[10]

نآ هب طوبرم یاهرتماراپ و نایرج تاصخشم تارییغت نایب یارب یطخریغ ی میژر رد اه

.تفرگ رارق هدافتسا دروم نایرج فلتخم یاه هناتسآ نییعت یارب[11]

میسقت شور عون ود ،لدم رد تارییغت ی هنماد عیزوت شور .دندرک یفرعم ار یدنب

یم یدنب میسقت مئاق لکش هب ینامز یرس نآ رد هک ینامز عیزوت شور و یقفا لکش هب یدورو ینامز یرس نآ رد هک .دوش

لومرف تلاح یدنب -

هتسسگ یاضف نینیلاک لدم ی

- فوکویلیم - لاس رد ادتبا شن 1991

کی یارب یدورو یدورو یارب لاس نامه رد و [12]

یاه

دش هداد میمعت هناگدنچ یدورو و هدش یزاس لدم هیحان یادتبا رد هناخدور هب یدورو نامه عقاو رد لوا نزخم هب یدورو تلاح نیا رد .[3]

رگید یاه

یم هناخدور هب یدورو یبناج نایرج رگناشن .دشاب

هتفای میمعت نایب زا[13]

نینیلاک لدم ی -

فوکویلیم - هناخدور رد بالیس یبایدنور یارب شن هطبار وا .درک هدافتسا بوناد ی

یبد نیب ی - هریخذ

ی هطبار بیش ،دعب هب یا هناتسآ رادقم کی زا و دندوب نایرج زا یتوافتم یاه میژر هب طوبرم مادک ره هک درک میسقت یطخ لدمریز ود هب ار و یبد نیب

یامیپ نامز( هریخذ تباث رتماراپ یم رییغت )ش

.درک

نیا وا .درک یسررب ایناتیرب رد هناخدور دنچ یارب ار شیامیپ نامز و هنیشیب یبد نایم زین و جوم تعرس و هنیشیب یبد نایم یبرجت طباور[14]

یارب یکی ؛داد ناشن یناوت عبات ود اب ار طباور رد نایرج

س تشد( یلصا لاناک زا حراخ نایرج یارب یرگید و یلصا لاناک هک )یبالی

یناوت عبات ود نیا اب

سا لاقتنا ینحنم کی -

مه هب لکش یم لصتم رگید

.دنوش [15], [16]

هطبار یسررب اب یبد ی

- رد جوم تعرس 1

هناخور ی جوم تعرس تارییغت ایلارتسا

اب ار نآ یبرجت تقباطم و یسررب ار .دندرک دییات[14]

لصاح نینیلاک لدم یاهرتماراپ برض -

فوکویلیم - شن یم هناخدور رد بالیس شیامیپ نامز رتماراپ رگناشن هدنهد ناشن اهرتماراپ نیا .دشاب

ی

یم نایرج یکیلوردیه طیارش و لاناک تاصخشم دنشاب

انبم نیمه رب .[3]

و[17]

هطبار نایب یارب یبرجت طباور زا[18]

هنیشیب یبد ی -

هب ( شیامیپ نامز

دافتسا )جوم تعرس رییغت یارب یصخاش ناونع .دندرک ه

و[19]

هب هجوت اب[20]

و[14]

و[15]

هکت یبرجت طباور زا[16]

هطبار نایب یارب یطخ یا ی

یبد - یبد و جوم تعرس -

.دندرک هدافتسا شیامیپ نامز هطبار کیتنژ متیروگلا زا هدافتسا اب[21]

نییعت ار شیامیپ نامز و هنیشیب یبد نیب یبرجت ی

.دندرک لومرف هلاقم نیارد یدنب

نینیلاک یطخ نزاخم راشبآ لدم زا یرتماراپ ود یطخدنچ -

فوکویلیم - هناخدور دراو یبناج نایرج هک یلاح رد شن

یم نیا هب هجوت اب .دش دهاوخ هداد حرش بالیس یبایدنور یارب ،دوش یم رییغت ،یبد رییغت اب شیامیپ نامز رتماراپ هک

یبد ربارب رد رتماراپ نیا ریداقم ،دنک

بالیس هنیشیب هناخدور زا یتمسق رد یدورو یاه

نامز رتماراپ .دش دهاوخ یسررب و مسر اکیرمآ یاینرفیلاک رد گنیدنل زورک و نموین نیبام نیکاو نس ی

هزاب یدورو رد هنیشیب یبد هک تسا ینامز فالتخا رگنایب شیامیپ ی

لدم یم هزاب یاهتنا هب یزاس هداد هعومجم زا و دسر

سیا رد هدش تبث یبد یاه هاگت

هب )هناخدور یسررب دروم شخب رس ود رد( ییاهتنا و ییادتبا هطبار کی زا .تسا هدمآ تسد

هکت یبرجت ی و هنیشیب یبد نایم طابترا نیمخت یارب یطخ یا

هکت یبرجت طباور تحص اهتنا رد .دش دنهاوخ نییعت طباور نیا زا هدافتسا اب لدم یاهرتماراپ و هدافتسا شیامیپ نامز و یطخ یا

اب یطخدنچ لدم ییاراک

تحص ،بالیس هدزناپ زا هدافتسا .دش دنهاوخ یجنس

2 اه شور و داوم .

تالداعم لومرف هتفای میمعت لکش تلاح یدنب

- هتسسگ یاضف نینیلاک لدم ی

- فوکویلیم - طباور قبط یدورو دنچ یارب بالیس یبایدنور تهج ار شن

هرامش ی 1 ات 7 هئارا تسا هدش زا لدم نیا .[3]

هدش لیکشت یلاوتم و یواسم نزخم نزخم زا مادکره هک تسا

نامز رتماراپ یاراد اه هریخذ بیرض( k

یبد ی هطبار رد -

کی اب هناخدور زا یشخب اب و دنتسه )هناخدور لوط رد نزخم ره رد هریخذ

"

هصخشم لوط

"

طابترا رد لصاح لدم نیا رد .دنا برض

اراپ نینیلاک لدم یاهرتم -

فوکویلیم - ( . )n k شن راپ اب ربارب ، شیامیپ نامز رتما

( )T هزاب رد لدم ی هدش یزاس یم هناخدور ی فارگوردیه .دشاب

هدنهد ناشن یئادتبا نزخم هب یدورو ینامز یرس( هناخدور هب یدورو یبد ی

)I فارگوردیه و هدنهد ناشن ینایم نزاخم هب یدورو یاه

یاه نایرج ی

( دنتسه یبناج ینامز یرس( یجورخ فارگوردیه .)

ناشن )Q هدنهد یدورو لک اب بسانتم هک هناخدور زا یجورخ نایرج ی هب اه

لکش( .تسا هناخدور 1

.)

هطبار یبد ی - نزخم رد هریخذ اب تسا ربارب ما

هطبار(

1 ):

 

¹

i i

S kQ

تلاح رادرب ، (n1)

ناشن و هدوب هدنهد نزخم رد هدش هریخذ بآ مجح ی یم

.دشاب یرادرب (n1) نایب و ، نزخم زا یجورخ رگ

و هدوب هظحل ره رد ما یدورو رادرب

(n1) یم راشبآ هب هتفای میمعت نایب هب هجوت اب .دشاب

نینیلاک لدم ی -

فوکویلیم - نزخمره ،تلاح نیا رد ،شن

یم یدورو کی دناوت یجراخ

.دشاب هتشاد هزاب یادتبا رد لوا نزخم هب یدورو

لدم ی یدعب نزاخم رد .تسا یزاس یدورو یبناج یبد

هلداعم .تسا هطوبرم نزخم )زا( هب )یجورخ(

نزخم یارب یگتسویپ ی نزخم هعومجم رد ما

لکش هب اه ( هطبار 1 ) تشون دهاوخ ه دش :

 

²

1

d dt

i

i i i

S Q_ I Q

مامت رگا یدورو ( لدم هب اه ینامز ماگ رد ،)

لوط اب لدم نیح رد ، یعبات لکش هب یدورو فارگوردیه( ،دننامب تباث یزاس

تلاح تالداعم )ینامز ماگ رد نایرج نیگنایم لثم ،دشاب نامز رد تباث و ماگ هب ماگ -

هلداعم( لدم رب مکاح یاضف داعم و تلاح ی

هل )یجورخ نایرج ی

لکش هب ( طباور 1 ( و ) 3 ) دش دنهاوخ هتشون :

 

³



¹

 

^1,

   

^1,

 

^1,



S a F a a S a G a a I a a

 

4



¹

 

¹

 

¹



Q a H a S a

هفلؤم یاه سیرتام یاه (n n )

یدورو تلاح و لاقتنا وF

( هطبار لکش هب بیترت هبG 5

( و ) 1 ) هتشون دش دنهاوخ :

 

⁵

   

^{ }

 

^{ }

/

,

!

i j t k

i j

t e F i j

i j k

  



  

 

⁶

   

^{ /}

1 0

,

!

f t k

i j

f f

t e G i j k

f k

 



 

 





لکش 1 . یدورو یاه نایرج کیتامش لکش .یجورخ نایرج و هناخدور هب

ینامز یرس یدورو نایرج I

هب هزاب یادتبا رد هناخدور ی

لدم

، یزاس یرس ینامز یاه

1, 2,...,

l l l n

I I I

نایرج و یدورو یبناج یاه ینامز یرس

هناخدور زا یجورخ نایرج Q I

T …

یرس فارگوردیه رد یدورو ينامز

هناخدور یادتبا

ينامز یاه یرس یاه فارگوردیه لوط رد يبناج یاه یدورو

هناخدور

Q

T

ينامز یرس فارگوردیه یاهتنا رد يجورخ

هناخدور T (Travel Time)

 4

یارب یواسم ای رتگرزب یاه یم رفص ربارب رگید طاقنرد و هبساحم لباق اه سیرتامj

.دشاب

سیرتام نینچمه (n n )

H ، لکش هب ( هطبار 7 ) دش دهاوخ هتشون :

 

⁷

 

1 0 0 0

0 1 0 0

, 1

k 0 0 1 0

0 0 0 1

H i j

 

 

 

   

    

 

 

 

یرس یدنب میسقت یارب ینامز عیزوت شور زا هلاقم نیا رد هدافتسا یدورو ینامز یاه

هدش یدورو ینامز یرس شور نیا رد .تسا

هب

ماگ مئاق و یواسم ،یلاوتم ینامز یاه ،

،...،

،... ، هعومجم و لدمریز زا یا یم میسقت ینامز ماگ ره هب طوبرم یدورو اب طبترم یطخ یاه

.دنوش

امز یرس عقاو رد ماگ هب یدورو ین

یم میسقت یلاوتم ینامز یاه یم یطخ لدمریز کی لیکشت ماگ ره هک دنوش

نیا لیلد هب درکیور نیا .دهد رد هک

لدم تلاح یاه - هچخیرات لماش ،تلاح ریغتم یاهرادرب ،اضف یم ریذپ ناکما ،دتسه صاخ نامز کی رد هدش لدم دنیارف زا یلماک ی

ره یاهرتماراپ .دنشاب

لدمریز یم هبساحم هطقنرهرد )نایرج میژر هب هجوت اب( یدورو نایرج زا یعبات لکش هب یرس .دوش

خساپ ینامز یاه ( )Q

لماش ،یطخدنچ لدم رد ،

خساپ بیکرت ماگ

1 یاه

، Q Q2

،...،

Qn

،...،

Qt لدمریز رد ماگ ره هب طوبرم یطخ یاه .تسا یدورو

یبد هک تسا رکذ هب مزال یدورو یاه

هب

یبد نیگنایم اب ربارب ،ینامز ماگ ره رد لدم هبساحم یانبم و هدوب ماگ نامه ییاهتنا و ییادتبا نامز یاه

تماراپ ی یم نیگنایم یبد نیمه زین ر .دشاب

،تیاهنرد

یجورخ عومجم اب لک یجورخ نایرج لدمریز

لکش( تسا ربارب یطخ یاه 1

نینیلاک یطخدنچ لدم .) -

فوکویلیم - هب میسقت ساسارب هتفای میمعت شن

یم هتخاس ریز متیروگلا هب هجوت اب ینامز عیزوت شور [3]دوش

:

تلاح رادرب )فلا ( 1)

S a ینامز ماگ یاهتنا رد (a1, )a

هب یدعب یتابساحم ماگ یارب هیلوا طیارش ناونع (a2,a1)

راک هب

.تفر دهاوخ ناسکی نزاخم دادعت اب دیدج یطخ لدمریز کی دیدج ماگ رد )ب نامز رتماراپ نداد رییغت اب و n

یفرعم یدورو یبد زا یعبات لکش هب k

.دش دهاوخ ( (_i 1))

kF I a سیرتام )ج ،متسیس یاه

( 1, ) F a a ( 1, ) ،

G a a ( 1, ) و

H a a دیدج رادقم هب هجوت اب

تالداعم زا هدافتسا اب و k 5

و 1 هرابود

.دش دنهاوخ هبساحم دنچ لدم یجورخ )د ماگ رد یطخ

(a2) هلداعم اب ( 2) ( 2) ( 2) ی Q a H a S a

امومع( .تشگ دهاوخ هبساحم یجورخ

)دراد یلمع شزرا ،هعومجم نزخم نیرخآ زا درکیور فالخ رب و[15]

هلاقم نیا رد ،دندوب هدرک هدافتسا شیامیپ نامز رتماراپ نییعت یارب یجورخ و یدورو یاه یبد نیگنایم زا هک[16]

،درکیور نیا .دش دهاوخ هدافتسا شیامیپ نامز ریداقم نییعت یارب یدورو یبد ریداقم زا اهنت هب

هناخدور هب ینادنچ یبناج یبد هک یماگنه صوصخ ی

لدم .دروآ دهاوخن دوجو هب ینادنچ تیدودحم ،دوشن دراو هدش

3 هداد . یدورو یاه

هناخدور زا یشخب هعلاطم نیا رد هقطنم نیب عقاو ،نیکاو نس ی

هضوح لخاد هک گنیدنل زورک و نموین ی ینایم نیکاو نس ی

- ینییاپ دسرم -

ینییاپ نتسا

لدم یارب ،دراد رارق اکیرمآ یاینرفیلاک رد لدم شخب لوط .تسا هدش باختنا یزاس

هدش یزاس ی هناخدور 1771 یم رتمولیک زین یبناج نایرج کی .دشاب

یم هناخدور دراو ییاهتنا هاگتسیا هب کیدزن و پچ تمس زا هلصاف هک دوش

،ییاهتنا هاگتسیا زا نآ ی 3745

لکش( دشاب یم رتمولیک 3

.)

 5

ش ک ل

2 .

ت ج ز ی ه ی

س ر ی

ز م ا ن ی

و ر و د ی

I ب ه

گ ا م

ه ا ی

م س

. . .

. . .

هب یدورو ینامز یرس هیزجت اب یواسم و یلاوتم ینامز ءازجا هلصافΔt نییعت ءزج رتماراپ ماگ هب طوبرم یدورو دمریز( رخآ )رخآ ل یدورو یبد اب بسانتم

نییعت ءزج رتماراپ هب طوبرم یدورو لدمریز( لوا ماگ یبد اب بسانتم )لوا ت یدورو یبد و نییع هبساحم یجورخ یمدوش هدش یبایدنور ینامز یاه یرس بیکرت یجورخ ینامز یرس لیکشت و یدورو شیامیپ نامز ابTهلصاف اب وΔt

ش ک ل

2 .

ت ج ز ی ه لکش2هیزجت . یدورو ینامز یرس یI وتم و یواسم یاه ماگ هباب یدورو ماگ ره یبایدنور و یلا ( نامز رتماراپk یاه خساپ ءزج بیکرت و توافتم )Qلدم یاهتنا ردیزاس

 1

هطبار لیلحت رد هنیشیب یبد ی

- یبد زا یزاسرتماراپ تقد شیازفا تهج ،جوم تعرس یاه

15 هقیقد لاس نیب یا یاه

1991 - 1111 هدافتسا

هدش .تسا 51 ک یارب و هدش ییاسانش خیرات نیا رد بالیس یارب .تسا هتفرگ رارق هدافتسا دروم )یبد ربارب رد شیامیپ نامز رتماراپ نییعت( ندرک هربیلا

تحص هطبار یجنس هداد زا هدافتسا دروم یطخدنچ شور و هدش هربیلاک ی

کی یبد یاه زا هتعاس

1111 - 1111 هدش هدافتسا دادعت .تسا

17 نیا رد بالیس

هزاب رق هعلاطم دروم و ییاسانش ینامز ی هتفرگ را

.دنا

4 شجنس رایعم .

هنیشیب یبد یبرجت طباور زا هدافتسا اب یداهنشیپ یطخدنچ لدم یجنس تحص یارب -

، شیامیپ نامز 17

زا بالیس 1111 ات 1111 .تسا هدش باختنا

شن رایعم اب یطخدنچ لدم درکلمع هطبار( فیلکتاس-

9 .تسا هتفرگ رارق یسررب دروم )

 

 

2 1

2 1

1

N

Obs Cal

i N

Obs Obs

i

Q Q

DC

Q Q





  



 

⁸

 

N هک هداد دادعت ،اه Qobs

اقم ،یدورو یبد رید Qcal

هیبش یبد ریداقم ،هدش یزاس

Qobs

و یتادهاشم یبد ریداقم نیگنایم ، Qobs

ریداقم

یم یتادهاشم یبد .دنشاب

5 ثحب و جیاتن .

( لکش رد 4 هطبار ) یشیب یبد نیب ی بالیس یارب شیامیپ نامز و هن

( هربیلاک ی هلحرم یاه 1991

- 1111 هطبار کی و هدش مسر ) هکت یبرجت ی

هس یطخ یا

.تسا هدش هداد شزارب نآ هب یتمسق لکش 3 هناخدور تیعقوم . اکیرمآ ،اینرفیلاک تلایا رد نیکاو نس دور رد یجورخ و یبناج و یلصا یدورو یاه نایرج و یسررب دروم ی

تیاس زا هتفرگرب(

(www.arcgis.com

لکش 4 هنیشیب یبد ریداقم . -

هطبار و شیامیپ نامز هکت ی

یا هس شزارب یطخ

یاه بالیس یارب هدش هداد شخب

هربیلاک

لودج ( 1 ) ناشن هدنهد هدودحم ی ،یبد رابتعا ی شیامیپ نامز

هلداعم و هب طوبرم طخ ی هداد شزارب طوطخ زا کی ره

یم هدش .دشاب

لودج زا هدافتسا اب شیامیپ نامز رتماراپ ریداقم (

1 ) هب ریداقم نیا و هدش نییعت هبساحم رد میقتسم روط

یم هدافتسا یجورخ یبد ی .دنوش

لودج 1 هدودحم و تالداعم . هطبار یاه

یبرجت شیامیپ نامز -

نیکاو نس دور رد هنیشیب یبد هسانش

طخ

( )I یدورو یبد هدودحم هیناثرب بعکمرتم(

)

( )T شیامیپ نامز هدودحم

)تعاس( طخ هلداعم

1

T 1-95 11-7

2

T 95-315 7-11/1

3

T 315-711 11/1-11/5

لودج ( 1 ) هدنهد ناشن ی 15 زا یجنس تحص بالیس 1111

ات 1111 یم لودج رد بالیس ره یتادهاشم کیپ یبد .دشاب (

1 ) و هدش هداد ناشن

ریداقم رایعم شن - حم بالیس ره یارب فیلکتاس رد هنیشیب یبد ریداقم یتادهاشم و یتابساحم یاطخ نازیم نینچمه .تسا هدش هبسا

( لودج 1 ) هتشون هدش

.تسا

 9

لودج 2 داقم . ی ر عم ی را شن - لکتاس ی ف س هب طوبرم ی

بال اه ی شخب جنس تحص ی

هرامش

بالیس بالیس عوقو ینامز هدودحم یتادهاشم کیپ یبد یناث رب بعکم رتم(

)ه

ساحم کیپ یبد اب

یت

یناثرب بعکم رتم(

)ه

یاطخ نازیم )دصرد( یتابساحم

شن رایعم -

فیلکتاس (

1

) 1111/11/14-1111/13/17 191 179 1/7% 1/9331

( 2

) 1111/13/17-1111/11/11 559 549 1/9% 1/9919

( 3

) 1111/11/15-1111/17/11 111 119 1 % 1/9959

( 4

) 1111/19/13-1111/19/11 71 75 4/1% 1/9591

( 5

) 1111/19/11-1111/11/15 51 51 4% 1/9419

( 6

) 1111/13/11-1111/13/19 35 31 1/9% 1/9193

( 7

) 1111/14/11-1111/14/13 43 45 4/7% 1/9113

( 8

) 1111/14/19-1111/15/15 39 31 7/7% 1/9991

( 9

) 1111/11/19-1111/11/11 39 39 1/1% 1/9431

( 11

) 1111/11/14-1111/11/11 1 7 17 1 1/9417

( 11

) 1111/11/11-1113/11/15 57 13 11/5% 1/9743

( 12

) 1113/14/15-1113/14/11 19 19 1 1/9113

( 13

) 1113/19/19-1113/11/11 35 33 5/7% 1/9333

( 14

) 1113/11/17-1114/11/19 14 19 11/9% 1/9111

( 15

) 1114/14/14-1114/15/13 17 11 5/9% 1/9171

( 16

) 1114/11/13-1114/11/14 19 31 7/1% 1/9355

( 17

) 1114/11/11-1115/11/19 31 37 19/4% 1/9111

یگنایم

ن 5/9% 1/9273

لکش یاه ( 5 ) و ( 1 ) ( بالیس ود یارب یتابساحم و یتادهاشم یجورخ یبد ینامز یرس رگناشن 1

( و ) 11 هلحرم رد ) تحص ی یم یجنس شاب ن .د

لکش 5 یبد ریداقم . هرامش بالیس یارب یتادهاشم و یتابساحم یجورخ

2

6 هجیتن . یریگ

دنچ لدم زا هدافتسا اب هناخدور رد بالیس یبایدنور ،هلاقم نیا یلصا فده یبرجت طباور زا هدافتسا اب ، هناخدور هب یبناج نایرج دورو ماگنه ،یطخ

یم بد و شیامیپ نامز نیب یبرجت طباور زا روظنم نیمه هب .دشاب بالیس رد شیامیپ نامز رتماراپ نیمخت یارب هنیشیب ی

زا یتمسق رد نوگانوگ یاه

هناخدور هطبار کی .دش هعلاطم گنیدنل زورک و نموین نیب نیکاو نس ی هکت ی

یبد هب هجوت اب شیامیپ نامز رتماراپ نیمخت یارب یتمسق هس یطخ یا

هداد رب شزارب اب ،نایرج هنیشیب یبد یبرجت یاه

- پ نامز هطبار نیا .دش هتفرگ رظن رد شیامی اب یبوخ تقباطم

اب ادتبا شیامیپ نامز رتماراپ .داد ناشن[14]

یم شهاک یبد شیازفا یم نتفای شیازفا هب عورش رادقم نیا سپس دبای

میالم بیش اب اهتنا رد و دنک یم شهاک یرت

نیا هب هجوت اب .دبای نامز رتماراپ هک

لصاح اب شیامیپ اپ ود برض

نینیلاک لدم رتمار -

فوکویلیم - نزاخم دادعت( شن

( ) n

نامز رتماراپ و

( ) k

ره رد تارییغت ،تسا ربارب )نزاخم زا مادک

هطبار بوخ تقد زا یکاح جیاتن .درادن یبایدنور دنیآرف لک رد یریثات نزاخم دادعت ییاناوت نینچمه و یبرجت ی

نینیلاک لدم -

فوکویلیم - رد ،شن

شیپ هطبار نیا رد .دوب هناخدور یاهتنا زا یجورخ یبد نازیم ینیب هنیشیب یبد رادومن بیش رییغت طاقن رد ،یبرجت ی

- چیه شیامیپ نامز یناهگان رییغت هنوگ

هدادن خر هدنهد ناشن نیا و تسا هداد اب هدش هداد شزارب طوطخ تارییغت بسانت ی

سا یبرجت یاه .ت

نیا هب هجوت اب یبرجت تیهام تلع هب طباور نیا هک

یمن ناشیاهاطخ نومزآ رب ینتبم و هب دنناوت

هنیهب ناونع هطبار باختنا ،دنوش هتفرگ رظن رد نکمم تلاح نیرت هدودحم نییعت( بسانم یبرجت ی

و یبد یاه

قیقد و کیروئت یانبم اب یتاعلاطم هب زاین )شیامیپ نامز .دراد رت

یداقم نیگنایم ر رایعم شن - هب فیلکتاس تسد

بالیس یارب هدمآ ،گرزب( نوگانوگ یاه

اب ربارب )کچوک و طسوتم 9173

/ 1 یم زا ناشن هک ،دشاب

نینچمه .تسیا هناخدور رد یبد ینیب یشیپ رد لدم یالاب اتبسن تقد هب هجوت اب

یتابساحم یاطخ

% 9 / 5 هنیشیب ریداقم نییعت رد بالیس رد یبد ی

یاه

لتخم تسا هدوبن یهجوت لباق یاطخ راچد لدم هک تشاد نایب ناوت یم ،ف بالیس رد .

زا رتمک اطخ نیا ریداقم طسوتم و گرزب یاه 1

% هب ،دمآ تسد

بالیس رد یلو رد کچوک یاه

3 زا شیب رادقم نیا دروم 11

% دوب ه رد و 11 زا رتمک رگید دروم 11

% دمآ تسد هب تسا ه

مغریلع اطخ رادقم نیا .

ولطمان هب ،ندوب ب یبد هنیشیب ندوب کچوک لیلد

بالیس ریثات اه ینادنچ داجیا هنشیب یبد ریداقم رد ن

یم یم اطخ لماوع زا .دنک هب ناوت

یبد نازیم یاه

وناق یجورخ فرط ود ره رد ینوناق ریغ ای ین

هزاب لوط رد هناخدور هدش لدم ی

.درک هراشا

7 عبانم . :

1. Chow, V. T., Maidment, D. R., Mays, L.W. (1988). Applied Hydrology, McGraw-Hill Series in Water Resources and Environmental Engineering, 242.

لکش 6 . هرامش بالیس یارب یتادهاشم و یتابساحم یجورخ یبد ینامز یرس 11

 11

2. Camacho, L. A., Lees, M. J. (1999). Multilinear discrete lag-cascade model for channel routing, Journal of Hydrology, 226, 30–47.

3. Szolgay, J., Danacova, M., Papankova, Z. (2006). Case study of multilinear flood routing using empirical relationships between the flood wave speed and the discharge, Slovak Journal of Civil Engineering, 1, 1-9.

4. Singh, V.P., Woolhiser, D.A (1976). Sensitivity of linear and nonlinear surface runoff models to input errors. Journal of Hydrology, 29, 243-249.

5. Perumal, M. (1992). Multilinear Muskingum flood routing method, Journal of Hydrology, 133, 259–272.

6. Perumal, M. (1994). Multilinear discrete cascade model for channel routing, Journal of Hydrology 158, 135–150.

7. Perumal, M., Moramarco, T., Melone, F. (2007). A caution about the multilinear discrete lag-cascade model for flood routing, Journal of Hydrology, 338, 308-314.

8. Keefer, T. N., McQuivey, R. S. (1974). Multiple linearization flow routing model, Journal of the Hydraulics Division ASCE, 100, 7, 1031–1046.

9. Keefer, T. N. (1976). Comparison of linear systems and finite difference flow-routing techniques, Water Resources Research, 12, 5, 997-1006.

10. Becker, A. (1976) Simulation of nonlinear flow systems by combining linear models, IAHS Publication, 116, 135–142.

11. Becker, A., Kundzewicz, Z. (1987). Nonlinear flood routing with multilinear models, Water Resources Research, 23, 1043–1048.

12. Szöllösi-Nagy, A. (1982). The discretization of the continuous linear cascade by means of state space analysis, Journal of Hydrology, 58, 223–236.

13. Szolgay, J. (1991). Prediction of river runoff changes due to hydropower development on the Danube at Gabcikovo, IAHS Publication, 201, 209–218.

14. Price, R.K. (1973). Flood routing methods for British rivers, Proceedings of the Institution of Civil Engineers. 55 (4), 913–930.

15. Wong, T.H.F., Laurenson, E.M. (1983). Wave speed-discharge relations in natural channels, Water Resources Research, 19, 701–706.

16. Wong, T.H.F., Laurenson, E.M. (1984). A model of flood wave speed-discharge characteristics of rivers.

Water Resources Research, 20, 1883–1890.

17. Szolgay, J. (2004). Multilinear flood routing using variable travel-time discharge relationships on the Hron River, Journal of Hydrology, Hydromechanics., 52 (4), 303-316.

18. Szolgay, J., Danacova, M., Papankova, Z. (2006). Constrained optimization of the travel-time flood peak relationship using multilinear routing and evolutionary algorithm, Meteorologický časopis, 9,2006, 165- 170.

19. Szolgay, J., Danacova, M. (2007). Detection of changes in the flood celerity by multilinear routing on the Danube, Meteorologický časopis, 10 (4), 219-224.

20. Szolgay, J., Danacova, M., Jurcak, S., Spal, P. (2007). Multilinear flood routing using empirical wave- speed discharge relationships: case study on the Morava River, Journal of Hydrology, Hydromechanic, 56 (4), 213-227.

21. Danacova, M., Szolgay, J., Vyleta, R. (2015). Estimation of relationship between travel time of flood peaks and peak discharge on the Poprad River by multilinear flood routing, International Journal of New Technology and Research (IJNTR) 1 (6), 35-39.