شهوژپ
یراتفر‌و‌یتخانش‌مولع‌یاه
یملع(
-
)یشهوژپ
لاس
مجنپ هرامش،
مود
،
یپایپ ( 9 )
،
ناتسمز‌و‌زییاپ 1394
:تفایرد‌خیرات 22
/ 2 / 1393
:شریذپ‌خیرات 15
/ 4 / 1394
صص
:
142 - 127
Copyright © 2015, University of Isfahan. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License (http://creativecommons.org/licenses/BY-NC-ND/4.0/), which permits others to download this work and share it with others as long as they credit it, but they cannot change it in any way or use it commercially.
و امورت رب زکرمتم هلخادم يشخبرثا هسياقم تراهم شزومآ
و يياناوت رب يعامتجا ياه لاکشم
ت
رگراثيا و دهاش نارتخد يراتفر
يلیعامسا ميرم
ناور‌رایداتسا
ناهفصا‌هاگشناد‌یسانش ناریا،ناهفصا،
m.esmaili@edu.ui.ac.ir
هدیکچ زکرمتم‌هلخادم‌یشخبرثا‌هسیاقم،شهوژپ‌نیا‌یلصا‌فده
تراهم‌شزومآ‌و‌امورت‌رب
و‌ییاناوت‌رب‌یعامتجا‌یاه
تلاکشم
(رتخد‌ناوجون‌نادنزرف‌ناناوجون 16
- 13
.دوب‌رگراثیا‌و‌دهاش)لاس 39
هب‌لاتبم‌نازابناج‌نادنزرف‌زا‌رفن
هشوخ‌یفداصت‌شور‌هب‌هحناس‌زا‌سپ‌سرتسا‌للاتخا
هورگ‌هس‌رد‌و‌دندش‌باختنا‌یا 13
شیامزآ‌هورگ‌ود(یرفن
رگ‌کی‌و
)هاوگ‌هو هزادنا‌رازبا.دنتفرگ‌رارق‌یفداصت‌تروص‌هب
ییاناوت‌همانشسرپ‌یریگ
(تلاکشم‌و‌اه
SDQ
،نمدوگ
تیعمج‌همانشسرپ‌و)2000
جیاتن.دش‌ارجا‌یریگیپ‌دعب‌هام‌راهچ‌و‌نومزآ‌سپ‌هلخادم‌لامعا‌زا‌سپ.دوب‌یتخانش
ینعم‌توافت‌هک‌دوب‌نآ‌زا‌یکاح
هرمن‌رد‌یراد
یاناوت‌لک‌هرمن(لک ـ‌یراتفر‌تلاکشم‌لک‌هرمن‌و‌ی
نیب)یناجیه
هورگ
یاه
و امورت رب زکرمتم شیامزآ
شزومآ
تراهم
یاه
هاوگ هورگ اب هسیاقم رد یعامتجا تشاد دوجو
(F=4.29,P≤0.001)
رد.
ریز
سایقم
تلاکشم‌یاه
شیب
یلاعف
(M=3.15)
کولس‌تلاکشم‌و
(M=3.23)
یشخبرثا،
شزومآ زا امورت رب زکرمتم هلخادم تراهم
ه
.دوب رترثؤم یعامتجا یا رد
یریگیپ هلحرم
هنیمز رد و ،
ییاناوت
عون
تراهم‌شزومآ،یتسود یعامتجا
(M=9.53)
هلخادم‌رب امورت‌رب‌زکرمتم
(M=9.38)
تشاد‌یرترب
( 01 / 0
>
P
،
F=6.98
زا‌هدافتسا‌قیقحت‌نیا،عومجم‌رد.)
تراهم‌یشزومآ‌هلخادم‌و‌امورت‌رب‌زکرمتم‌هلخادم
عامتجا‌یاه
رد‌ار‌ی
ییاناوت‌شیازفا‌تهج
یراتفر‌تلاکشم‌شهاک‌و‌اه
رگراثیا‌و‌دهاش‌نادنزرف‌رد یم‌داهنشیپ
.دنک
:يدیلک ناگژاو
،امورت‌رب‌زکرمتم‌هلخادم
تراهم‌شزومآ
و‌دهاش‌نادنزرف،تلاکشم‌و‌ییاناوت،یعامتجا‌یاه
.رگراثیا
همدقم
یکشزپناور و یناور تلالاتخا رب گنج تارثا
ناناوجون لاس رد
رارق هجوت دروم رایسب ریخا یاه
تسا‌هتفرگ
سیمخ(
،1
2012 .)
دوجو‌یرایسب‌لماوع
لاتبا‌رطخ‌ضرعم‌رد‌ار‌ناناوجون‌و‌ناکدوک‌هک‌دراد یم رارق یکشزپناور تلالاتخا هب
نآ ای‌و دهد
ار اه
سم‌نیا‌ربارب‌رد أ
یم‌تظفاحم‌هل
لماوع‌زا‌یکی.دنک
رد یناور بیسآ رطخ داجیا
ناناوجون
،
ع
لماو
ضراعت ،نییاپ یعامتجا هقبط هلمج زا یگداوناخ ور رد فارحنا ،هداوناخ یناماسبان ،یگداوناخ
طبا
دلاو‌فیعض‌یگتسویپ،یگداوناخ
ـ دنزرف
یرامیب‌و
تسا هداوناخ یاضعا یناور
و کوداس(
کوداس
،2
،یراکفاروپ‌همجرت 1386
نیدلاو‌یناور‌تلالاتخا.)
یم
تراهم‌رب‌دناوت
رورپدنزرف‌یاه نآ‌ی
یفنم‌ریثات‌اه
هک دراذگب
رما نیا یم دوخ هبون هب
هنماد دناوت
هدرتسگ
ناناوجون‌یدشر تلاکشم و لئاسم زا یا
؛
لیبق زا :
و کولس للاتخا ،بارطضا ،یگدرسفا
یراکهزب دشاب‌هتشاد‌هارمه‌هب‌ار
زرواپ(
و
ناراکمه
،3
1989 .)
،تقیقح رد
مهم هداوناخ
رد ار شقن نیرت
لکش
یریگ
تیصخش و‌درف
هرهچ‌میسرت
یا
،باداش
رولیات( دراد دنزرف زا ملاس و قفوم
ناراکمه و
،4
2000
و عامتجا یساسا و یعیبط نکر هداوناخ .) تسخن و میلعت هاگتساخ نی
نیا رد هک تسا تیبرت
نایم
،
و هفطاع و قلخ رد ردام و ردپ شقن
.دراد‌یساسا‌تیمها‌نادنزرف‌تیصخش
تسا‌یهیدب
یناور‌یرامیب‌هک
یعیبط‌تیعضو‌زا‌ار‌هداوناخ،ردپ
بیسآ ،هتخاس جراخ شیوخ
ربارب رد یریذپ
یرامیب
ار‌یناور‌یاه
یم‌شیازفا
.دهد
1 Khamis
2 Sadock
3 Powers etal
4 Taylor etal
نیا‌رد
نایم
،
دهاش‌ناناوجون
رگراثیا‌و
نارود‌هک
ردپ‌نادقف‌اب‌ار‌دوخ‌یکدوک
وا‌یگدید‌بیسآ‌ای‌و
،
یناور‌لوحت‌و‌دشر‌رد‌یساسا‌شقن‌وا‌روضح‌هک
،دراد ناوجون و کدوک
هدومن یرپس
دنا دنمزاین ،
یاتن.دنتسه‌یرتشیب‌هجوت هب‌ج
نیرخآ‌زا‌هدمآ‌تسد
،تاقیقحت
،نازابناج نادنزرف هک تسا نآ یایوگ
للاتخا‌نیا‌دقاف‌ناردپ‌یاراد‌هک‌ینادنزرف‌هب‌تبسن
ناشن‌ار‌یرتشیب‌یناجیه‌و‌یراتفر‌تلاکشم،دنتسه یم
یراتفر تلاکشم نیب یتبثم یگتسبمه و دنهد نادنزرف
بیسآ نازیم و زابناج
نآ ناردپ یگدید
اه
دراد‌دوجو
ناراکمه‌و‌کیسابمیلس(
،5
2012 .)
ناراکمه و یراهق
( 1382
هب هک یشهوژپ رد )
زا مورحم نادنزرف یناور تلالاتخا یسررب روظنم
ناکدوک‌نیا،دنداد‌ماجنا‌یداع‌و‌زابناج،دهاش،ردپ دندومن‌هسیاقم‌یناور‌تلالاتخا‌عاونا‌ظاحل‌هب‌ار
.
،ناکدوک‌زا‌هورگ‌راهچ‌نیب‌رد‌هک‌داد‌ناشن‌جیاتن
زا‌دهاش‌و‌ردپ‌زا‌مورحم‌ناکدوک‌یناور‌تلالاتخا هورگ‌ریاس
ناکدوک،رگید‌ترابع‌هب.تسا‌رتشیب‌اه
هجوت‌صقن‌للاتخا،دهاش‌ناکدوک‌و‌ردپ‌زا‌مورحم
بارطضا للاتخا ،کولس للاتخا ،یلاعف شیب و یگدرسفا،رشتنم
سا‌یگدرسفا‌و‌ییوخ
رتلااب‌ار‌یسا
هداد‌شرازگ
.دنا
،نیاربانب
یم‌ردپ‌زا‌تیمورحم
دناوت
هنیمز
للاتخا زا یخرب زورب زاس
و دشر رب ،هدش اه
شیپ
نآ یهگآ
رگید یشهوژپ رد .دراذگب ریثات اه
شناد هک دش صخشم
رد دهاش یناتسریبد نازومآ
،دهاشریغ‌لرتنک‌هورگ‌اب‌هسیاقم
،یلیصحت‌تفرشیپ
یعامتجا‌یراگزاس
نییاپ‌یلیصحت‌و
یرت دنرادروخرب
،نشور‌و‌ییافو(
1385 .)
ناراکمه و یتمارک شهوژپ رد
( 1385
،)
صخشم
یراتفر تلالاتخا ردپ دقاف ناکدوک هک دش
5 Selimbasic etal
زا رتشیب ار یعامتجا یراگزاسان و یعامتجادض
رب‌ردپ‌نادقف‌تاریثات.دنداد‌ناشن‌ردپ‌یاراد‌هورگ دپ‌یتیسنج‌شقن‌رذگهر‌زا‌افرص،نادنزرف
؛تسین‌ر
و یداصتقا شقن ،یفطاع ،یعامتجا تیامح هکلب
لباق زین ردام یاوزنا رب ردپ نادقف ریثات نینچمه تسا‌لمأت
،ناراکمه‌و‌یسین(
1380 .)
یریعش و نشور
( 1383
اب هک یشهوژپ رد )
هار و یگدینت لماوع یسررب فده
اب هلباقم یاه
دهاش نایوجشناد هک دنتفایرد ،دنداد ماجنا یگدینت د
زا رتشیب ،دهاشریغ نایوجشناد اب هسیاقم ر کبس
هلباقم
یم هدافتسا راکنا یا
،نینچمه .دننک
رد‌هک‌داد‌ناشن‌هورگ‌ود‌رد‌یگدینت‌لماوع‌هسیاقم یگدینت لماوع ،دهاش نایوجشناد
،یلیصحت یاز
نایوجشناد زا رتشیب یناجیه و یتشادهب ،یلام یم هدهاشم دهاشریغ
یب بلاطم هب هجوت اب .دوش
نا
نوماریپ شهوژپ ترورض ،هدش
تلاکشم عفر
ییاناوت یاقترا و یراتفر
و دهاش ناناوجون یاه
.تسا نشور رایسب رگراثیا
یرایسب تاقیقحت
تراهم شزومآ یشخبرثا
تیافک رب یعامتجا یاه
دارفا یعامتجا
هعومجمریز رد ار
شناد یاه
یزومآ
یم‌ناشن
کوک( دهد
و
ناراکمه
،1
2008 شرگ ؛ ا م
و
راکمه
2نا
، 2004
؛
سنروف
،3
2005 گم ؛
،4
2005
و
سیوارت و تیمسا
،5
2001
.)
،نینچمه
شزومآ زا
تراهم
دننام‌یلئاسم‌دروم‌رد‌یعامتجا‌یاه :
تلاکشم
،یراگزاس،یصخش‌راتفر،یراتفر
و‌لماعت،یراکمه
تسا هدش هدافتسا یرگشاخرپ
ستیووروه(
و
ناراکمه
،6
2007 و‌یفرشا؛
،یزجنم
1390
.) نینچمه
1 Cook etal
2 Gresham etal
3 Forness
4 Maag
5 Smith & Travis
6 Horowitz etal
ت زا کینک
یاه
رب زکرمتم
امورت
تلالاتخا نامرد‌رد
هب یراتفر
روط
تیقفوم
زیمآ هدافتسا
هدش یناوارف یاه
تسا
و سیروم(
ناراکمه
،7
2008 نیتسنرب ،
و
ناراکمه
،8
2005 کرلاک ؛
ناراکمه و
،9
2003
؛
وئاتاک
،ناراکمه‌و‌اک
،10
2003 ).
یتاعلاطم‌هب‌هجوت‌اب
فرگ‌رظن‌رد‌اب‌و‌هدش‌ماجنا‌نونکات‌هک نیا‌نت
نیا‌هک
وسحمرطخ ضرعم رد دارفا زا هورگ یم ب
،دنوش
ـ‌یراتفر‌هلخادم‌زا‌هدافتسا‌رب‌دیکات
یتخانش
زکرمتم
.دوب‌امورت‌رب
ناشن‌نیشیپ‌تاقیقحت،رگید‌فرط‌زا
گزاس زا هورگ نیا هک داد
یرتمک یعامتجا یرا
هورگ‌هب‌تبسن دنرادروخرب‌هاوگ
زا‌و
و‌نداد‌تسد
بیسآ‌ای
پ‌یلک‌یگدید
یعامتجا‌دمآراک‌یاهوگلا،رد
نکمم هلأسم نیا هک دنراد سرتسد رد ار یرتمک یراتفر تلاکشم زورب هب تسا
شهاک ای و
ییاناوت
،نیاربانب .دماجنیب یرتشیب یاه
شهوژپ نیا
شزومآ شور ود هسیاقم هب ات تسا نآ رب هم ترا
ـ یراتفر هلخادم و یعامتجا یاه
یتخانش
لاکشم‌رب‌امورت‌رب‌زکرمتم ییاناوت‌و‌ت
یاه
ناناوجون
.دزادرپب‌رگراثیا‌و‌دهاش‌رتخد
نیا یسررب لابند هب شهوژپ نیا ،نینچمه
.تسا‌یشخبرثا‌هسیاقم‌شهوژپ‌کی‌رد‌هلأسم
،نیاربانب
یشخبرثا‌هسیاقم‌رضاح‌شهوژپ‌فده
تراهم شزومآ شور ود
هلخادم و یعامتجا یاه
ـ یراتفر
امورت رب زکرمتم یتخانش
شهاک رد
لاکشم یدنمناوت‌یاقترا‌و‌یراتفر‌ت
ناناوجون‌یاه
تسا‌ناهفصا‌رهش‌رگراثیا‌و‌دهاش‌رتخد .
هیضرف
یاه
دوب‌لیذ‌رارق‌هب‌شهوژپ‌نیا :
7 Muris etal
8 Bernstein etal
9 Clarke etal
10 Kataoka etal
1 ـ
سپ‌هلحرم‌رد‌امورت‌رب‌زکرمتم‌هلخادم
رد‌نومزآ
تلاکشم و ییاناوت رب لرتنک هورگ اب هسیاقم .تسا‌رثؤم‌رگراثیا‌و‌دهاش‌ناناوجون 2 ـ
ت رب زکرمتم هلخادم
رد یریگیپ هلحرم رد امور
تلاکشم و ییاناوت رب لرتنک هورگ اب هسیاقم .تسا‌رثؤم‌رگراثیا‌و‌دهاش‌ناناوجون 3 ـ
تراهم‌شزومآ
هلحرم‌رد‌یعامتجا‌یاه
سپ
نومزآ
تلاکشم و ییاناوت رب لرتنک هورگ اب هسیاقم رد .تسا‌رثؤم‌رگراثیا‌و‌دهاش‌ناناوجون
4 ـ
تراهم‌شزومآ
لحرم‌رد‌یعامتجا‌یاه
یریگیپ‌ه
تلاکشم و ییاناوت رب لرتنک هورگ اب هسیاقم رد .تسا‌رثؤم‌رگراثیا‌و‌دهاش‌ناناوجون
5 ـ
ت رب زکرمتم هلخادم نیب
شزومآ و امور
تراهم
یعامتجا‌یاه
ییاناوت‌رب
ناوجون‌تلاکشم‌و
رگراثیا‌و‌دهاش ینعم‌توافت
.دراد‌دوجو‌یراد
شهوژپ شور
هویش هب شهوژپ نیا همین
و یشیامزآ
حرط اب
شیپ
سپ ـ نومزآ
لرتنک هورگ اب یریگیپ و نومزآ
یمامت،شهوژپ‌نیا‌یرامآ‌هعماج.دش‌ارجا
نادنزرف
یلیصحت لاس رد رگراثیا و دهاش رتخد ناوجون 1389 - 1388
رد
نانآ نایم زا هک دوب ناهفصا رهش
دادعت 39
هشوخ یفداصت شور هب رفن
باختنا یا
یحاون‌زا‌هک‌بیترت‌نیا‌هب؛دندش
شزومآ‌هناگجنپ
هیحان ،شرورپ و 5
هیحان نیا زا و 39
رفن
زا
عومجم 726
رگراثیا و دهاش دنزرف رفن 13
ات 16
هیحان دهاش داتس تیامح اب هلاس 5
هب و باختنا
ود رد یفداصت شور
هورگ کی و شیامزآ هورگ
دندش هدرامگ هاوگ
هورگ ره(
13
هنومن مجح .)رفن
رد‌اب
م(یرامآ‌ناوت‌نتفرگرظن
،یولو
1386
کی‌رد)
هورگ‌ره‌یارب‌هک‌دش‌هبساحم یتامدقم هعلاطم 13
.تشاد‌تیافک‌رفن
کلام‌نتفرگ‌رظن‌رد‌یارب
یندومزآ‌دورو‌یاه
اه
نیب عماج یصیخشت هبحاصم زا هدافتسا اب
یللملا
(
(CIDI
هک یناور تلالاتخا دراوم ات هدش یسررب
قیقحت‌زا،دنتشاد‌ییوراد‌تلاخادم‌هب‌جایتحا
فذح
شهوژپ‌زا‌جورخ‌کلام،نینچمه.دنوش
مدع
تیاضر
شناد
نآ هداوناخ ای و نازومآ
و اه
تبیغ ،نینچمه
هورگ .دوب هسلج ود زا شیب
دادعت شیامزآ یاه
تشه
هسلج 90
هقیقد
هام مین و ود تدم هب و یا
هاوگ هورگ و دنتفرگ رارق هدشدای تلاخادم تحت .درکن تفایرد ار هلخادم نیا
تسم یاهریغتم
رد لق
و امورت رب زکرمتم هلخادم لماش ،شهوژپ نیا تراهم یهورگ شزومآ
طقف هک دوب یعامتجا یاه
هورگ‌یور‌رب
ریثات.دش‌لامعا‌شیامزآ‌یاه
هلخادم
تراهم شزومآ و امورت رب زکرمتم
یاه
رب یعامتجا
هرمن
سپ یاه
دارفا یریگیپ و نومزآ
هورگ
یاه
یسررب‌هاوگ‌هورگ‌اب‌هسیاقم‌رد‌شیامزآ
.دش
یراتفر تلاکشم عفر یارب شهوژپ نیا رد
رگراثیا‌و‌دهاش‌ناناوجون
زا
امورت‌رب‌زکرمتم‌هلخادم
ناراکمه و نهوک عیاجف زا ناگدنامزاب یارب
1
( 2001 )
زین و
شزومآ همانرب
و یدرف نیب طباور
تراهم
یعامتجا یاه
طسوت هک
لبپمک و نمگیرب
2
( 2003 )
بیل توگ و نوسنیول و
3
( 1995 )
حرطم
تسا هدش .دش هدافتسا ،
امورت رب زکرمتم هلخادم
نمیا نامرد لماش عیاجف زا ناگدنامزاب یارب
یزاس
یم‌یتخانش‌شزادرپ‌و‌سرتسا‌ربارب‌رد
.دشاب
تاسلج
هلخادم
زکرمتم
رب
امورت
هب
حرش
ریز
یم
:دشاب
هسلج لوا
لماش ، 1
ـ
یفرعم
کینکت
یاه
ییاسانش
،تاساسحا
دننام
تاساسحا
دیدش
،مشخ
،سرت
ترفن
و
ماقتنا
یضعب هک
عقاوم
رجنم
هب
1 Cohen etal
2 Brigman & Campbell
3 Lewinsohn & Gotlib
شنکاو
یفنم
رد
دارفا
یم
.دوش
2 ـ
نیرمت
یلمع
کینکت
یاه
ییاسانش
رد تاساسحا
هورگ
سپس
تراهم
تخانش
تاساسحا
یم‌نیرمت
.دوش
3 ـ
فیلکت
یگناخ
بلاطم
شزومآ
هداد
.هدش
هسلج
مود
:
1 ـ
یرورم
رب
هسلج
لبق
و
دروخزاب
بلاطم
و
نیرمت
یاه
هتفگ
هدش
؛
2 ـ
یفرعم
کینکت
یاه
شمارآ
قیمع
ینلاضع
سفنتو
قیمع
.
نیا
کینکت
یخرب
زا
مئلاع
طبترم
اب
سرتسا
ار
شهاک
یم
؛دهد
3 ـ
نیرمت
یلمع
کینکت
یاه
شمارآ
قیمع
ینلاضع
و
سفنت
قیمع
رد
؛هورگ
4 ـ
فیلکت
یگناخ
بلاطم
شزومآ
هداد
هدش
.
هسلج
موس
:
1 ـ
یرورم
رب
هسلج
لبق
و
دروخزاب
بلاطم
و
نیرمت
یاه
هتفگ
؛هدش
2 ـ
نیرمت
یلمع
کینکت
یاه
فقوت
؛رکف
3
ـ فیلکت
یگناخ
بلاطم
شزومآ
هداد
هدش
.
هسلج
مراهچ
:
1 ـ
یرورم
رب
هسلج
لبق
و
دروخزاب
بلاطم
و
نیرمت
یاه
هتفگ
؛هدش
2 ـ
نیرمت
یلمع
تراهم
یاه
یراگزاس
یتخانش
دننام
زکرمت
رب
هبنج
یاه
،تبثم
ییوگدوخ
،تبثم
شزومآ
شوخ
؛ینیب
3 ـ
فیلکت
یگناخ
بلاطم
شزومآ
هداد
هدش
.
هسلج
مجنپ
:
1 ـ
یرورم
رب
هسلج
لبق
و
دروخزاب
بلاطم
و
نیرمت
یاه
هتفگ
؛هدش
2 -
ههجاوم
یجیردت
و
یارجا
یلمع
نآ
هب
تروص
میسرت
ندرک
و
ای
نتفگ
و
ای
؛نتشون
3 -
فیلکت
یگناخ
بلاطم
شزومآ
هداد
هدش
. هسلج
مشش
:
1 -
یرورم
رب
هسلج
لبق
و
دروخزاب
بلاطم
و
نیرمت
یاه
هتفگ
؛هدش
2 -
یارجا
تلاخادم
طوبرم
هب
شزادرپ
یتخانش
دننام
فشک
راکفا
و
هب
شلاچ
ندیشک
نآ
و
حلاصا
یتخانش
تخانش
یاه
؛حیحصان
3 -
فیلکت
یگناخ
بلاطم
شزومآ
هداد
هدش
.
هسلج
متفه
: 1 -
یرورم
رب
هسلج
لبق
و
دروخزاب
بلاطم
و
نیرمت
یاه
هتفگ
؛هدش
2 -
هسلج
کرتشم
دلاو
ـ دنزرف
ینتبم
رب
طابترا
لباقتم
و
نایب
موزل
یریگیپ
دنیارف
شزومآ
طسوت
نیدلاو
رد
؛هدنیآ
3 -
فیلکت
یگناخ
بلاطم
شزومآ
هداد
هدش
.
هسلج
متشه :
1 -
یرورم
رب
هسلج
لبق
و
دروخزاب
بلاطم
و
نیرمت
یاه
هتفگ
هدش
رد
هسلج
؛لبق
2 -
عمج
یدنب
زا
لک
تاسلج
و
یسررب
زاب دروخ
لک
بلاطم
هتفگ
و
نیرمت
هدش
و
هار
یاه
یلمع
داجیا
تراهم
اه
یارب
هشیمه
و
ندیسر
هب
تابث
یراتفر
.
هسلج
مهن
:
یارجا
نومزآ
یریگیپ
هب
هلصاف
راهچ
هام
سپ
زا
یارجا
سپ
نومزآ .
تراهم یهورگ شزومآ شور
یعامتجا یاه
:تسا‌لیذ‌حرش‌هب‌قیقحت‌نیا‌رد‌هدش‌ارجا
لوا هسلج :
ا‌ییانشآ
تکرش‌رب‌دیکات،عجارم‌اب‌هیلو
ب‌روضح‌و‌لاعف ه
شیپ‌یارجا و‌عقوم
طسوت‌نومزآ
رگشهوژپ راکمه
. موس و مود هسلج :
شزومآ
نتشیوخ
تراهم و یسانش
رج یاه أ
ت
یزرو هسلج .
مراهچ :
تراهم شزومآ
،یزاربادوخ یاه
سم ؤ تیلو
یراکمه و یریذپ .
مجنپ هسلج :
تراهم
تسود هب طوبرم یاه
ر ظفح و یبای
طباو
بی ندرک یلدمه ییاناوت و یدرف ن
. و مشش هسلج
متفه :
تراهم
نایب یاه
)یملاک(
هرهچ نایب و
و یا
یملاکریغ طابترا
)یتوص ،یسمل ،یرادید(
. هسلج
متشه :
تراهم‌شزومآ
شوگ‌و‌وگتفگ‌و‌ثحب‌یاه
)ساکعنا ،یریگیپ ،هجوت( لاعف نداد .
هسلج :مهن
یارجا
نومزآ
یریگیپ
هب
هلصاف
راهچ
ام سپ ه
زا
یارجا
سپ
نومزآ
. ساسا نیا رب
،
ییاناوت
هک ییاه
تراهم شزومآ اب دیاب دارفا
یارب یعامتجا یاه
تیعقوم رد‌بسانم‌درکلمع‌یارجا
هب‌فلتخم‌یاه
دنروایب‌تسد
،
یعامتجا‌تبثم‌هطبار‌لماش
هعسوت،1
نلااسمه شریذپ یراگزاس ندرک مهارف ،2
1 positive social relationships
2 developing peer acceptance
تیاضر
رد شخب
هسردم
1
شیازفا و دربهار
اه
ی
هلباقم
2یا
روسرتسا‌اب‌هلباقم‌یارب
یگدنز‌رد‌اه تسا
شرگ(
ناراکمه‌و‌ما
،
.)2004
شهوژپ رازبا فلا ) يياناوت همانشسرپ ( تلاکشم و اه
)SDQ
: نیا
همانشسرپ
ار
نمدوگ
( 1997
) یحارط
و
نیگنایم
یافلآ
خابنورک
ار
73 / 0 شرازگ
هدرک
تسا
. یو
نینچمه
بیرض
ییایاپ
نآ
ار
هب
شور
امزآزاب یی
اب
هلصاف
راهچ
ات
شش
هام
62 / 0
شرازگ
هدومن
تسا .
نیا
همانشسرپ
یاراد
25
شسرپ
تسا
و
تلاکشم
یراتفر
و
یناجیه
نادنزرف
ار
زا
رظن
نیدلاو
یبایزرا
یم
دنک
.
هرمن
یراذگ
نآ
زا
رفص
ات
2
تسا
هک
یارب
هنیزگ
یاه
« تسرد
تسین
»
،
« ات
یدح
تسرد
»
و
« لاماک
تسرد
تسا
»
رد
رظن
هتفرگ
دش .
هرمن
لک
یم
دناوت
نیب
رفص
ات
40
ناسون
هتشاد
دشاب
.
نیا
همانشسرپ
یاراد
جنپ
صخاش
( صخاش
یاه
شیب
،یلاعف
تلاکشم
،یناجیه
تلاکشم
کولس
و
لکشم
رد
طابترا
اب
اهاتمه
و
ییاناوت
عون
یتسود
)
تسا
.
همانشسرپ
دای
هدش
رد
هعماج
یناریا
یبایرابتعا
هدش
تسا
( ینارهت
تسود
و
،ناراکمه
1385
.)
ییافو
و
نشور
( 1385
) هرمن
یافلآ
خابنورک
84 / 0 یارب
تلاکشم
و
65 / 0 ار
یارب
ییاناوت
عون
یتسود
و
رابتعا
ینورد
لک
سایقم
ار
43 / 0 و
رد
ریز
سایقم
،اه
هب
بیترت
رد
تلاکشم
کولس
58 / 0
،
رپ
یتیلاعف
68 / 0
،
میلاع
یناجیه
75 / 0
و
تلاکشم
اب
نلااسمه
49 / 0
ار
شرازگ
هدرک
دنا
.
ب ) :يتخانش تیعمج همانشسرپ تاعلاطا
تیعمج
:هلمج زا شهوژپ نیا زاین دروم یتخانش ردام و ردپ نس ،نادنزرف دادعت ،سنج ،نس
،
1 satisfactory school adjustment
2 coping strategies
تدم و یزابناج دصرد ،ردام و ردپ تلایصحت .دوب‌ردپ‌تراسا
هتفاي اه شهوژپ ي
کی ساسا رب رضاح شهوژپ رد هکنیا هب رظن هورگ‌هسیاقم‌هب‌یشیامزآ‌حرط
زآ‌یاه
لرتنک‌و‌شیام
سنایراووک لیلحت زا روظنم نیدب و دش هتخادرپ دنچ
تشاد ترورض ،دش هدافتسا یریغتم
زا لبق
یسررب هب یریغتم دنچ سنایراو لیلحت یارجا شیپ
ضرف
نیمه هب .دوش هتخادرپ نومزآ نیا یاه
سنایراو‌یناسمه،روظنم
اه
هرمن‌ندوب‌لامرن‌و
و‌اه
اجنا‌لیلحت‌زا‌لبق‌سکاب‌نومزآ
ناشن‌جیاتن‌و‌دش‌م
زا‌هدافتسا‌هک‌داد
،نینچمه.تسا‌عناملاب‌نومزآ‌نیا
ییاهریغتم‌زا‌هتسد‌نآ‌ییاسانش‌هب‌تبسن‌تسا‌مزلا ینعم هطبار شهوژپ هتسباو ریغتم اب هک
دنراد یراد
ددرگ مادقا
نآ رثا ،یدعب لحارم رد ات
قیرط زا اه
فده‌نیا‌یاتسار‌رد.دوش‌لرتنک‌سنایراووک‌لیلحت ا اب
یاهریغتم نیب یگتسبمه سیرتام زا هدافتس
،ردپ تلایصحت ،نس نیب یگتسبمه ،شهوژپ
،ردپ نس ،ردام تلایصحت
لدعم و ردام نس
ۀرمن اب یلیصحت شیپ
ریغتم نومزآ
هتسباو یاه
شهوژپ
ناور یتسیزهب(
سایقمریز و یتخانش
یاه
جیاتن هک دش یسررب )نآ
یگتسبمه
هبتر
یا
نیبنمریپسا عمج یاهریغتم
تی
و یتخانش هرمن
یاه
نومزآ شیپ
هک داد ناشن
چیه
زا مادک
یاهریغتم
تیعمج
اب یتخانش
شیب
،یلاعف
،یناجیه تلاکشم
عون راتفر ،نلااسمه اب تلاکشم ،کولس تلاکشم
یتسود
و
لک هرمن
تلاکشم ینعم یگتسبمه
یراد
ن دنراد
مدع هب هجوت اب روکذم یاهریغتم لرتنک و
ینعم یگتسبمه
ب ،راد
زا شارپمه ریغتم ناونع ه
.تسین‌مزلا،یریغتم‌دنچ‌سنایراو‌لیلحت‌قیرط
لودج 1 جياتن . لیلحت هرمن رب يهورگ تيوضع ریثات يریغتمدنچ سنايراو يياناوت و تلاکشم ياه
هورگ رد اه اه
نومزآ مان هتسباو ریغتم
تارییغت عبنم يرادانعم حطس F
اتا بيرض يرامآ ناوت
ییلایپ‌رثا‌نومزآ
م تلاکش سپ
نومزآ
74
/ 3
01
/ 0
25
/ 0 89
/ 0
یریگیپ
27
/ 12
001
/ 0
49
/ 0
96
/ 0
ییلایپ‌رثا‌نومزآ
ییاناوت سپ
نومزآ
74
/ 3
01
/ 0 15
/ 0
57
/ 0
یریگیپ
98
/ 6
003
/ 0
28
/ 0
90
/ 0
لودج ساسارب
( 1 )
یم صخشم
توافت هک دوش
هرمن‌نیب
رد‌لرتنک‌و‌شیامزآ‌هورگ‌ود‌تلاکشم‌یاه ینعم عومجم
راد تسا
هلحرم رد ،رگید ترابع هب .
سپ
نومزآ
( 01 /
>0
)P یریگیپ و
( 001 /
>0
نیب )P
شزومآ هک رگراثیا و دهاش ناوجون نارتخد هم ترا
ـ یراتفر هلخادم و یعامتجا یاه
یتخانش
هدرک تفایرد ار امورت رب زکرمتم
دنا
هورگ ود(
تخد ناناوجون و )شیامزآ
هک رگراثیا و دهاش ر تراهم شزومآ
عامتجا یاه
ـ یراتفر هلخادم و ی
هدرکن تفایرد ار امورت رب زکرمتم یتخانش
دنا
هورگ(
ینعم‌توافت،)لرتنک
هیضرف،نیاربانب.دراد‌دوجو‌یراد
تراهم‌شزومآ‌ریثات‌رب‌ینبم‌شهوژپ‌مود‌و‌لوا
یاه
یعامتجا
ـ‌یراتفر‌هلخادم‌و
امورت‌رب‌زکرمتم‌یتخانش
رب
ـ‌یراتفر‌تلاکشم‌و‌ییاناوت
ون‌رد‌یناجیه
ناناوج
دش‌دییات‌رتخد
.
لودج 2 يياناوت تارمن درادناتسا فارحنا و نیگنایم . سایقم ريز و تلاکشم و اه
ارم رد نآ ياه شیپ لح
سپ ،نومزآ يریگیپ و نومزآ
صخاش اه
دادعت
شیپ نومزآ سپ
نومزآ يریگیپ
هورگ اه نیگنایم
فارحنا درادناتسا نیگنایم
فارحنا درادناتسا نیگنایم
فارحنا درادناتسا
زکرمتم‌هلخادم امورت‌رب شیب
یلاعف 13
923 / 3 320
/ 1 384 / 3 142 / 2 154 / 3 035 / 2
یناجیه‌تلاکشم 13
615 / 4 218
/ 2 077 / 3 361 / 2 539 / 1 330 / 1
کولس‌تلاکشم 13
385 / 3 660
/ 1 076 / 3 188 / 1 231 / 3 927 / 0
نلااسمه‌اب‌تلاکشم 13
385 / 2 556
/ 1 923 / 1 060 / 2 539 / 1 198 / 1
تلاکشم‌لک
13
308 / 14
065 / 3 462 / 11
306 / 6
692 / 9
715 / 4
یتسود‌عون‌ییاناوت
13
769 / 8
832 / 0
846 / 8
987 / 0
385 / 9
870 / 0
شزومآ راهم ت
یاه یعامتجا
یلاعف‌شیب
13 923
/ 3 320
/ 1 384 / 3 142 / 2 154 / 3 035 / 2
یناجیه‌تلاکشم 13
615 / 4 218
/ 2 077 / 3 361 / 2 539 / 1 330 / 1
کولس‌تلاکشم 13
385 / 3 660
/ 1 076 / 3 188 / 1 231 / 3 927 / 0
نلااسمه‌اب‌تلاکشم 13
385 / 2 556
/ 1 923 / 1 060 / 2 539 / 1 198 / 1
تلاکشم‌لک
13 308 / 14
065 / 3
462 / 11
306 / 6
692 / 9
715 / 4
یتسود‌عون‌راتفر
13 692
/ 2
548 / 1
154 / 9
068 / 1
539 / 9
519 / 0
لرتنک‌هورگ
یلاعف‌شیب
13
154 / 5
154 / 2
077 / 5
178 / 2
077 / 5
178 / 2
یناجیه‌تلاکشم 13
933 / 1
100 / 2
923 / 1
100 / 2
930 / 1
100 / 2
کولس‌تلاکشم 13
846 / 3
281 / 1
692 / 3
377 / 1
692 / 3
377 / 1
م نلااسمه‌اب‌تلاکش 13
154 / 2
519 / 1
231 / 2
481 / 1
231 / 2
481 / 1
تلاکشم‌لک
13
077 / 13
224 / 6
923 / 12
384 / 6
923 / 12
383 / 6
یتسود‌عون‌ییاناوت
13 154
/ 2
519 / 1
769 / 6
833 / 2
769 / 6
833 / 2
لودج
( 2
)
درادناتسا فارحنا و نیگنایم
هرمن
شیب یاه
تلاکشم ،یناجیه تلاکشم ،یلاعف
عون‌ییاناوت‌و‌نلااسمه‌اب‌تلاکشم،کولس
یتسود
شیپ‌لحارم‌رد‌ار
سپ،نومزآ
ناشن‌یریگیپ‌و‌نومزآ
یم
هرمن نیگنایم .دهد
سپ یاه
رد یریگیپ و نومزآ
هورگ
یاه
شیازفا لرتنک هورگ هب تبسن شیامزآ
.دوب‌هتفای
شیپ سنایراووک لیلحت ماجنا زا لبق
ضرف
یاه
هرمن‌ندوب‌لامرن‌رظن‌زا‌لیلحت‌نیا
اه
( 51 /
≥0 )P
و
سنایراو یناسمه
اه ( 31 /
≥0 )P
.دش‌رکذ و یسررب
لودج رد
هداد یطابنتسا لیلحت هب ریز یاه
یاه
هب
یم‌هتخادرپ‌هدمآ‌تسد
.دوش
لودج 3 ن . هورگ توافت هریغتم دنچ سنايراو لیلحت جيات زآ ياه
شیپ هلحرم رد لرتنک و شيام سپ ـ نومزآ
نومزآ و
شیپ نومزآ ـ سایقم هدرخ رد يریگیپ تلاکشم ياه
صخاش اه
هتسباو ریغتم عبانم عومجم
تاروذجم هجرد
يدازآ نیگنایم
تاروذجم F
حطس يرادانعم بيرض
اتا ناوت
يرامآ
هورگ
)نومزآ‌سپ(
یلاعف‌شیب
53
/ 9
2
53
/ 9
60 / 4
01 / 0
22 / 0
74 / 0
یناجیه‌تلاکشم
58 / 3
2 58
/ 3
94 / 0
4
0 / 0
05 / 0
20 / 0
کولس‌تلاکشم
01 / 5
2 01
/ 5
41 / 3
04 / 0
18 / 0
60 / 0
نلااسمه‌اب‌تلاکشم
58 / 4
2 58
/ 4
37 / 2
11 / 0
13 / 0
44 / 0
تلاکشم‌لک 52
/ 63
2 52
/ 63 25
/ 4 02 / 0
21 / 0
70 / 0
عون‌ییاناوت
یتسود
69 / 2
2
34
/ 1
185 / 3
05 / 0
15 / 0
57 / 0
هورگ
)یریگیپ(
یلاعف‌شیب
43
/ 12
2
43 / 12
53 / 6
004 / 0
29 / 0
88 / 0
یناجیه‌تلاکشم
61 / 5
2 61
/ 5
51 / 1
23
/ 0
08 / 0
30 / 0
کولس‌تلاکشم
32 / 7
2 32
/ 7
29 / 5
01 / 0
22 / 0
80 / 0
نلااسمه‌اب‌تلاکشم
42 / 0
2 42
/ 0
29 / 0
75 / 0
01 / 0
09 / 0
تلاکشم‌لک
91 / 34
2 91
/ 34 29
/ 4
02 / 0
21 / 0
71 / 0
یتسود‌عون‌ییاناوت
83 / 8
2
41
/ 4
98 / 6
003 / 0
28 / 0
90 / 0
نامه
رد‌سنایراو‌لیلحت‌زا‌لصاح‌جیاتن‌هک‌روط
لودج
( 3 )
یم ناشن
هرمن نیب ،دهد
سپ یاه
نومزآ
سایقم ریز
شیب یاه
یلاعف
( 01 /
>0
تلاکشم و )P
( یناجیه 04
/
>0 ( کولس تلاکشم و )P
04 /
>0
)P
ه‌و (تلاکشم‌لک‌نینچم 02
/
>0
رادانعم‌توافت)P
شزومآ هک تسانعم نادب نیا .دراد دوجو هم ترا
ـ یراتفر هلخادم و یعامتجا یاه
یتخانش
رمتم شیب تلاکشم دوبهب رب امورت رب زک
و یلاعف
سپ‌هلحرم‌رد‌یناجیه
نومزآ
.تشاد‌ریثات
لودج،نینچمه
( 3 )
تراـهم‌شزومآ‌ریثات
یاـه
هلخادم‌و‌یعامتجا
تلاکـشم‌رب‌ار‌امورت‌رب‌زکرمتم
شیـــب
یلاـــعف
( 004 /
>0 کولـــس‌تلاکـــشم‌و)P
( 01 /
>0 (تلاکشم‌لک،نینچمه‌و)P
02 /
>0
رد)P
یم‌ناشن‌یریگیپ‌ۀلحرم
نآ‌یاـیوگ‌هـجیتن‌نیا.دهد
تراـهم‌شزوـمآ‌شور‌هـک‌تسا
و‌یعاـمتجا‌یاـه
هاـم‌راـهچ‌رد‌ار‌دوخ‌ریثات‌امورت‌رب‌زکرمتم‌هلخادم زا‌دعب
ظفح‌زونه‌هلخادم
نامه.تسا‌هدرک
هـک‌روط
لودج‌رد‌سنایراو‌لیلحت‌زا‌لصاح‌جیاتن (
3 )
ناشن
