*Corresponding author
Imani Seginsara M. Baetgoll A. Daraei M. Sharafi M. Isanejad M. Zohdi A. and Rabbani J. (2022). Integrating sedimentologic data and stable isotope geochemistry to comprehend the sequence stratigraphic framework of the Middle–Upper Jurassic Sargelu and Najmah formations in NW Kermanshah (Howramanat, Dowdan and Kezi sections). Journal of Stratigraphy and Sedimentology Researches, 38(2), 83-116.
2423-8007 / © 2022
This is an open access article under the CC BY-NC-ND 4.0 License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/).
https://doi.org/10.22108/jssr.2022.134584.1236 https://dorl.net/dor/20.1001.1.20087888.1401.38.2.5.0 https://jssr.ui.ac.ir/?lang=en
Journal of Stratigraphy and Sedimentology Researches E-ISSN:2423-8007
Vol. 38, Issue 2, No. 87, Summer 2022, pp 83-116 Received: 02.08.2022 Accepted: 31.10.2022 Research Paper
Integrating sedimentologic data and stable isotope geochemistry to comprehend the sequence stratigraphic framework of the Middle–Upper Jurassic Sargelu and Najmah formations in NW Kermanshah (Howramanat,
Dowdan and Kezi sections)
Milad Imani Seginsara
Graduate student of Sedimentology and Sedimentary Petrology, Institute for advanced studies in basic sciences (IASBS), Zanjan, Iran [email protected]
Aram Bayet-Goll*
Assistant professor, Department of Earth Sciences, Institute for Advanced Studies in Basic Sciences (IASBS), Zanjan, Iran [email protected]
Mehdi Daraei
Assistant professor, Department of Earth Sciences, Institute for Advanced Studies in Basic Sciences (IASBS), Zanjan, Iran [email protected]
Mahmoud Sharafi
Assistant professor, Department of Geology, Faculty of Science, University of Hormozgan, Bandar Abbas, Iran [email protected]
Meysam Isanejad
Graduate student of Sedimentology and Sedimentary Petrology, Institute for advanced studies in basic sciences (IASBS), Zanjan, Iran [email protected]
Afshin Zohdi
Assistant professor, Department of Geology, Faculty of Science, University of Zanjan, Zanjan, Iran [email protected]
Javad Rabbani
Assistant professor, Department of Geology, Faculty of Science, University of Zanjan, Zanjan, Iran [email protected]
Abstract
In this study, by integrating sedimentologic data with geochemical data, the sequence stratigraphy framework of the Sargelu and Najmah formations in the Hawraman region of NW Kermanshah were studied. Three depositional sequences of the type “T/R facies cycles” including TR1–TR3 were recognized in the Sargelu Formation. The occurrenceof dark, organic-rich shale and bituminous limestone in these sequences together with depleted δ13C values with some striking negative excursionsin intervals with outer shelf/basin facies indicates a rapidly enhancing accommodationspace during the development of these depositional sequences leading to the prevalenceof deep marine deposition, particularly during the transgressive systems tracts (TSTs). In addition, three other T/R facies cycles were recognized in the Najmah Formation. Facies stacking patterns and internal architecture of these depositional sequences along with the existence of peaks in the δ13C to heavier values suggests their deposition during limited accommodationspace. At the contact between the Sargelu and Najmah formations, there occurreda positive peak in δ18O, which most likely is an indication of a local climate change at the Middle-Late Jurassic interface. The correlation of depositional trends of the TST and RST with that of δ13C may show that eustatic acted as the main control on the variations of δ13C.
Keywords: Geochemical stable isotope, Sequence stratigraphy, Sargelu Formation, Najmah Formation, Jurassic.
Introduction
Following the Late Permian rifting, passive margin platforms
are formed on the margins of Neotethys during the Jurassic and Cretaceous, which are mainly associated with the
Journal of Stratigraphy and Sedimentology Researches, Vol. 38, Issue 2, No. 87, Summer 2022
https://doi.org/10.22108/jssr.2022.134584.1236 https://dorl.net/dor/20.1001.1.20087888.1401.38.2.5.0 84
contemporaneous Sargelu (or Hawraman), Arabia, Rub AlKhali, Garau and Bab intrashelf basins (Ziegler 2001).
Hawraman or Avroman is a mountainous region located within the provinces of Kurdistan and Kermanshah in western Iran and in north-eastern Kurdistan Region of Iraq (Biglari and Shidrang, 2019). The Middle-Upper Jurassic successions of the Hawraman intrashelf basin studied crop out in the present Hawraman region in NW Iran and form part of the NW sector of the Zagros Mountain belt. The Bajocian to Tithonian units in the Hawraman intrashelf basin (Sargelu, Najmah and Gotnia formations) roughly coincide with mega-sequence AP7 of Sharland et al. (2001).
Correlations of the Sargelu and Najmah formations to their stratigraphic equivalents in the Arabian Plate based on maximum flooding surfaces indicate that the Sargelu Formation in Iran, Iraq and Kuwait is equivalent to the Dhruma Formation in Saudi Arabia, and the Araj Formation in Qatar and the United Arab Emirates. The Najmah Formation in the western–southwestern and the central part of Iraq changed to the Neocalekan Formation. Also, the formation is correlated to the Arab, Hanifa, and Tuwaiq Limestone formations in Saudi Arabia and Diab Formation in Qatar and United Arab Emirates. Also, the Gotnia Formation is equivalent to the Hith Formation in Saudi Arabia and the outer regions of the Arabian Plate. The hemipelagic nature of the sediments of the Sargelu Formation with massive to laminated black shale layers with thin to thick-bedded Bositra limestones in the Hawraman region, constitute a good context for carbon and oxygen isotope studies. This kind of sediment is suitable for using isotopes in interpreting the depositional history and palaeogeography of sedimentary successions. Studies of the stable oxygen and carbon isotopic compositions of biotic and abiotic components in the Sargelu and Najmah formations have been used to understand changes in seawater isotopic composition, depositional history of cyclic sequences and the Jurassic tectono- depositional processes of the northern passive margin of the Arabian Plate along the western edge of Neotethys.
Materials & Methods
The study area in NW Iran is located in the High Zagros zone according to this classification. Detailed fieldwork was conducted at two well-exposed outcrop sections, including Dudan (35°01'01.6"N; 46°11'14.6"E) and Kezi (34°51'50.6"N; 46°08'25.1"E). In this study, facies determination is based on field observations of sediment texture and structures and petrographic analysis of thin sections (230 sections). In the studied successions, geometry, lateral continuity, sedimentary trend, the vertical stacking of genetically related facies and facies associations and prominent stratigraphic surfaces (representing sharp shifts in sedimentation) were examined to define meter-scale cycles (from a few dm- to a few m-thick) that are used for the identification of depositional sequences, systems tracts, and sequence boundaries. Thirty-nine samples were analyzed for carbon and oxygen stable isotopes. The analyses were
performed in the Friedrich-Alexander Universität Erlangen- Nürnberg (FAU).
Discussion of Results & Conclusions
The carbonate successions of the Sargelu are divided into four facies association consisting of the deep marine basin, slope, outer shelf, and middle shelf, which are interpreted as being deposited in an intrashelf basin. Moreover, the sedimentological dataset documented for the Najmah allowed the recognition of three facies associations, which are interpreted as deposited in a carbonate platform with ramp geometry, from deep subtidal, shallow subtidal to intertidal- supratidal facies associations. The Sargelu and Najmah formations consist of six depositional sequences representing T–R cycles: three T/R facies cycles (TR1–TR3) in the Sargelu Formation and three T/R facies cycles (TR4–TR6) in the Najmah Formation. Supplementary studies on stable isotopes of oxygen and carbon (δ13C and δ18O) in order to reconstruct depositional environment conditions, paragenetic sequence and sequence stratigraphic framework for the Sareglu and Najmah formations in the Doudan section indicate the strong effect of meteoric diagenesis or meteoric water influx on the strata of the studied formations. The negative peak of the carbon isotope corresponds to the maximum flooding surface (MFS) in the sequence stratigraphic framework. Also, the negative trend in carbon isotope may correspond to the transgressive systems tract (TST) whereas the positive trend in carbon isotope corresponds to the regressive systems tract (RST). The relationship between the systems tracts and δ13C implies that sea-level fluctuations would have been the main mechanism controlling the fluctuations of carbon isotopes. The major geological structures observed in northwestern Iran with intrashelf Sargelu Formation basin (ISB), indicate the presence of an extensional pulse. According to the evidence of the Hawraman intrashelf basin (Bayet-Goll et al. 2022), the presence of syn-sedimentary faults, unconformities, growth geometries, and facies distribution among Jurassic successions (early to late) supports the presence of this extensional pulse.According to Bayet-Goll et al. (2022), this pulse reaches its maximum in the Toarcian and causes tectonically driven drowning of the long-lived Triassic to Early Jurassic carbonate platform and facies change from shallow-water carbonate platforms (Sehkaniyan Formation) to deep-water basins. It seems that the physiography of the sedimentary basin of NW Iran is related to troughs and swells in the western margins of Neotethys as a result of tectonic subsidence and sea-level change factors. Logically, such changes can cause extensive changes in the marine current dynamic, trophic conditions and oxygenation degree of the Sargelu sedimentary basin, thus such factors can affect environmental conditions, carbonate production and the activity or inactivity of the benthic community in this area.
Consequently, it can be expected that the evolution of the depositional environments in the tectonically controlled (Hawraman) intrashelf basin with the Sargelu, Najmah and Gotnia formations are controlled by eustatic and tectonic factors.
شهوژپ
هنيچياه
بوسرويراگن
يسانش
پهرامش،متشهويسلاس
يپاي 78 هرامش،
ناتسبات،مود 0410
،
ص 78 - 001
:لوصوخيرات 00
/ 10 / 0410
:شريذپخيرات 10
/ 17 / 0410
https://doi.org/10.22108/jssr.2022.134584.1236
https://dorl.net/dor/20.1001.1.20087888.1401.38.2.5.0
يشهوژپهلاقم
هداد ماغدا
بوسر یاه کرد یارب یپوتوزیا یمیشوئژ و یسانش
بوچراچ هنیچ
یسناکس یراگن
هتشهن ینایم کیساروژ یاه لامش رد همجن و ولگرس یاهدنزاس ییلااب –
ۀیحان( هاشنامرک برغ
شرب ،ناماروا )یزک و نادود یاه
نیقس ینامیا دلایم ارس
،
بوسردشراسانشراک
ويسانش گنس
ۀياپمولعيليمکتتلايصحتهاگشناد،نيمزمولعةدکشناد،يبوسريسانش ناريا،ناجنز،ناجنز
تیاب مارائ
لگ
،
ناريا،ناجنز،ناجنزۀياپمولعيليمکتتلايصحتهاگشناد،نيمزمولعةدکشنادرايداتسا
یئاراد یدهم
،
نادرايداتسا ناريا،ناجنز،ناجنزۀياپمولعيليمکتتلايصحتهاگشناد،نيمزمولعةدکش
یفرش دومحم
،
بوسر،رايداتسا
گنسويسانش
يسانش
نيمزهورگ،يبوسر
ناگزمرههاگشناد،مولعةدکشناد،يسانش ناريا،سابعردنب،
یسیع مثیم داژن
،
بوسردشراسانشراک
سانش گنسوي
،ناجنزۀياپمولعيليمکتتلايصحتهاگشناد،نيمزمولعةدکشناد،يبوسريسانش ناريا،ناجنز
یدهز نیشفا
،
رايداتسا نيمزهورگ،
،يسانش
ناريا،ناجنز،ناجنزهاگشناد،مولعةدکشناد
ینابر داوج
،
رايداتسا نيمزهورگ،
،يسانش
،ناجنز،ناجنزهاگشناد،مولعةدکشناد
ناريا
هدیکچ هدادماغداابهعلاطمنيارد
بوسرياه
هدادابهارمهيفارگورتپوييارحصتاعلاطمزايسانش
هنيچبوچراچ،يپوتوزيايميشوئژياه
يرااگن
لامشزاتانامارواۀيحانردهمجنوولگرسدنزاسيسناکس
هدشيسرربهاشنامرکبرغ
سناکسهس.دنا
وانزايبواسر T/R facies cycles
لماش
TR1
ات
TR3 هتشهنرد
لياشدوجو.تساهدشيياسانشولگرسدنزاسياه
اهوويالوداوامزايانغةرايتيااه
نيمواتيبيااه
ردراد
سناکس
TR1ياه
TR3ات
هارمه
اب
ريداقم
بس رت δ13C
،
هب
هژيو
يپ
ياه
يناهگان
و
يافنم
رد
شاخب
يااه
بترام
ااب
لاش/ههوحشاخب
جراخ ي
هوح ۀ
بوسر راذگ ي
دنزاس
ولگرس
،
ناشن
يم
دهد
اضف ي
عمجت دنزاس
ولگرس
اابشرتاسگ يي
ردوهتاشاد
،تااناماروا
ا
ناي
هاهوح
اراد ي
اضف ي
بوسر
يراذگ
يلاوتداجياتيلباقوهدوب ابًاتبسن
هبارقيمعييايردياه
هرتسگلوطردهژيو
ياه
زارت شيپ
هدنور
(
)TST
هتاشاد
ونزازينيبوسرسناکسهس.تسا T/R facies cycles
لماش
TR4
ات
TR6 هتشهنرد
دانورلاماکت.تاساهدشيياسانشهمجندنزاسياه
هراسخر
سناکسيلخاديرامعموشرابناربحرط،يا
ياه
TR4
ات
TR6
ابهارمه پي
اه ي
تابثم
هرود
ا ي
رد
دااقم ي ر δ13C
يااضفدواجوزا،
رمکعمجت بوس
.درادتياکحدنزاسنيارديراذگ رد
،همجنوولگرسدنزاسزرم
ريداقم δ18O
ي
پ ي
ناهگان ي
تبثمو
ار ناشن
م ي
دهد
هک
ً امتحا
شان ي
زا
غت يي ر
ارش ي
لقا ي م ي
يي ابوينايم يساروژزرمرد
رد
قم ي سا
لحم ي
هدوب
دشاب .
هتاسدبواخ اابطنا
هرااسخر
يااه TST و
RST يايميشوئژو
نبرکپوتوز 08
(δ13C)
هبايردبوحطستاناسونهکتسانوزايکاح
ريدااقمراييغتهب،يلصامسيناکمناونع δ13C
رد
هتلوط
همجنوولگرسياهدنزاسينيشن
تساهدشرجنم .
هژاو یاه :یدیلک
هنيچ،يپوتوزيايميشوئژ
يراگن
يساروژ،همجندنزاس،ولگرسدنزاس،يسناکس .
لوئسمهدنسيون
نيقسيناميا
ارس
،
؛.م
تياب
لگ
،
.و
؛
يئاراد
،
م
؛.
يفرش
،
م
؛.
يسيع
داژن
،
م
؛.
يدهز
،
ا
و.
ينابر
،
ج (.
0410
.)
« هدادماغدا
بوسرياه
رديارابيپواتوزيايميشوئژويسانش
بوچرااچ
هنيچ
هتشهنيسناکسيراگن
ينايم يساروژياه
لامشردهمجنوولگرسياهدنزاسيي اب–
شرب،نامارواۀيحان(هاشنامرکبرغ
)يزکونادودياه
.»
شهوژپ
ويرااگنهنيچياه
يسانشبوسر
،
87 ( 2
:) 78 - 001 .
2423-8007 / © 2022
This is an open access article under the CC BY-NC-ND 4.0 License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/).
71 شهوژپ
هنيچ ياه بوسر و يراگن يس لاس ،يسانش
و متشه يپايپ هرامش ، 78
هرامش ، مود ، ناتسبات 1041
https://doi.org/10.22108/jssr.2022.134584.1236
https://dorl.net/dor/20.1001.1.20087888.1401.38.2.5.0
همدقم چ ي هن
راگن ي
سناکس ي
،
زجت ي ه
لحتو ي ل
لاوات ي
ااه ي
بواسر ي
رد
غتهبخساپ يي
تار
باسنحطاستانااسون(سااساحطاس ي
بو
رد يا
) و
اهدنور ي
بوسر ي
تسا هک
لصاح
ا ي ن
غت يي
،تار اي
دااج
اااضف ي
بوااسر راذااگ
0ي
و تااشهن
2
تااسا
هااک
رد اااشتکا
اهدروکر ي
مز ي ن
سانش ي
،
زا
قم ي سا
الحم ي
اات
نااهج ي
مها
اي ت
اد در
و
يارب دوبهب
بنج ۀ
اشتکا
داصتقا ي
و
لوت ي د
عبانم
ب
ه راک
هدراب
ام ي
دواش
(
Catuneanu 2006; Bayet-Goll et al. 2014,
2018a
).
هدافتااسا
زا
هداد
ياااه
بوااسر
يااسانش
و
هراااسخر
ا ي
،
حوطااس
هاانيچ
يراااگن
،يااسناکس
هتااسد
اااه ي
هراااسخر
ا ي
و
سناکااس
ياااه
دوااجوم
رد
هتااشهن
سرااگاز يااساروژياااه
،
هب
يلاوتصوصخ
هعلاطمرتمکياه
باس،شهوژاپناياةداش
رد
رتهب
زاام
داحاوليکاشتيگنواگچ
هانيچيااه
،يرااگن
هراسخر
طابتراواه نامز
ي
و
اضف يي
اهنو
اب
ياهداحاو
ماه
زرا
رد ۀقرو
يبرع
يم
دوش .
شوئژ ي م ي
ا ي پوتوز
رادياپياه
،
شور
لوامعم
ياراب ب
اي نا
داقم ي ر
ي ا
کرت ي
ا ي پوتوز يلاوتي
بوسرياه
.تاسايراذگ
رد
چ ي هن
راگن ي
ا ي پوتوز
اه ي
اپ ي
،راد
زاهدافتسااب داقم
ي ر
ا ي پوتوز ي
(نبرااک
δ13C
) و
ااسکا ي نژ
δ18O(
) اام ي
ناواات
حوطااس االتخم
ثداوح
،
هلمجزا
ثداوح
ب ي
زاوه ي
قا ي سونا
8ي
ار اسانش يي
درک
بهک ه
ناهجتروص ي
لحمو ي
طرد ي
ساروژ ي
خر
تاساهداد
(
Sharafi et al. 2022a
)
.
اي ن
ثداواح
زا
ماهم
رات ي ن
لاماوع
رد
لکش
گ ي ر ي
اهدنزاس ي
واح ي
اسياکهوليش ي
ها
انغ ي
زا
داوام
لو ي
رد
ط ي
نامز
مز ي ن
سانش ي
،
ب ه
رودصوصخ ة
ساروژ ي
اب
ه
مرامش ي
وي د
(
Andrieu et al. 2016
) طرد.
ي
ا ي ن
اابهکثداوح
ش ي تف
هب
دااقمتماس ي
ر
افنم ي
و
نااهگان ي
ا ي
پواتوز
نبراک و
سکا ي نژ
صخشم
م ي
دوش
،
ينغ
يگدش
رد
نبرک
لو ي
بوسر ي
خر
وهداد دادخر
نو طابترا
قتسم ي م
غتاب يي تار
بسنحطسرد ي
بو
رد ي اها
و ي زاتسو ي
هتشاد
تسا
؛
اربانب ي
،ن
اهرف ي ه
ا ي
ااب بترام
ازفا ي ش
بسنحطس ي
ردبو ي اها
و يا
اشنورف ين ي
رتاسب اکرد
هوح ۀ
بوسر
راذگ ي
طرد ي
ا
اي ن
حراطمثداواح
ام ي
واش د
1 Accommodation space
2 Sedimentation
3 Oceanic anoxic events (OAEs)
(
Svensen et al. 2007; Wierzbowski 2015; Robinson et al.
.)2017
يااميپوااتوزيايميااشوئژزا،نااياراابهولاااع
ردناواات
ردهانيريدياميلقاثداواحةراابرديليمکتتاعلاطمياتسار ههوحلماکتزايبوچراچ
هنيچويا
هدافتاسايسناکسيراگن
.درک
هااچرگا
تاااعلاطم
فاااشتکا ي
رد
شااخب
اااه ي
بواانج
و
بواانج
اابرغ ي
ا ااي نار
اتااساررد ي
ااحم ي
بوااسر
راذااگ ي
،
چ ي هن
راگن يبوسريميشوئژويسناکسي
لاوات ي
ااه ي
التخم
مز ي ن
سانش ي
،
هلمجزا
لاوات ي
ااه ي
اساروژ ي
م
اي نا ي
رد
حان
ۀاي
گداتفاورف ي
لوافزد
و
ناتاسرل
ناواراف
(دانا
James and Wynd
1965; Beydoun et al. 1992; Bordenave and Burwood 1995;
Setudenia 1978; Bordenave and Herge 2010
)
،
تااعلاطم ي
راب
لاوت ي
اه ي
ساروژ ي
م ي نا –ي يي اب
لاماش
اشنامرکبراغ
ردها
تانامارواۀيحان
؛تساهتفرگنتروص
اربانب ي ن
هاکتاسازااين
شهوژپ
ربيياه لاوت ي
اه ي
ا ي ن
هاقطنم
ن
اي ز
ياراب رد
زوت
اي ع
س ي متس
اه ي
ه ي نبرکورد ي
رد سرگاز
ا
اي نار
ترواص
،درايگ
هاب
و ي هژ
هکنو
طابترا
نامز ي - ناکم ي
هتشهن
ااه ي
اساروژ ي
يحاوان
هراشا
هدش
اب
ماه
زرا
ااه ي
ناامز ي
دواخ
،
رد
د ي
راگ
شاخب
ااه ي
سرگاز
و
ن ي ز
قرو ۀ
برع ي
نادانچ
ناشور
ن ي
تاس
و
تااعلاطم
بي رتش ي
ارب ي
مهف
ا ي ن
طابترا
،
روره ي
هب
رظن
م ي دسر .
رد
ا ي ن
شهوژپ
هدادمااغداهابهاجوتااب
يااه
اشوئژ ي م ي
اي پوتوز هنيچ،ي
بوسرويسانش
،يسانش
هاب
ماهفويزااسزاب
ارش ي
حم ي
بوسر راذگ ي
و
بوچراچ
چ ي هن
راگن ي
س سناک ي
رد
کشت ي ل
لاوت ي
اه ي
دنزاس
،ولگرس
همجن
و
نتوگ
اي ا
هاب
ناوانع
ي
س ي متس
ه ي نبرکورد ي
لامتحا ي
هتخادرپ
هدش
تسا
.
يناايبهب
،رگيد
ا ي ن
شهوژپ
شلات
دراد
ات
زوت ي ع
لامتحا ي
اي
س ي
متاس
ه ي نبرکورد ي
ار رد
قطنم ۀ
هعلاطم
،هداش
رد
خاساپ
هاب
غت
ايي تار
ارش ي
حم ي ط ي
رد
نامز
و
ناکم
صخشم
ک دن .
نیمز تاناماروا ۀیحان یمومع یسانش
هتشهن
هاب،سراگاز يساروژياه
تابواسرزاياشخبناوانع
راگيداابيتواافتمًلاماکيبوسر يارشرد،سيتتوئنسونايقا
باسنيامههابوتاساهداشهتشاذگياجربناريايحاون هراسخر
يحاوانراگيدزاتواافتمااهنويتاسيزويگنسياه
هدادماغدا
بوسرياه
هنيچبوچراچ ردياربيپوتوزيايميشوئژويسانش
يسناکسيراگن ...
نيقسيناميادلايم
ارس
ناراکمهو
78
https://doi.org/10.22108/jssr.2022.134584.1236
https://dorl.net/dor/20.1001.1.20087888.1401.38.2.5.0
(تساناريا
Bayet-Goll et al. 2022a
ةرتسگرد،اتسارنيارد.)
هتشهن،سرگاززايعيسو
همهرد يساروژياه
ةرااسخرااج
هاب؛درادنيناسکي
يامهاکيرواط
هابارتابواسرناياناوات
هس
(درکميسقتريزتوافتمةراسخرهسابازجمهورگ
Motiei
:)1993
0 هراسخر)
مکيايرديريخبتياه
هابهکافرژ
ردهژايو
هتشهن ارعزرميکيدزنردوناتسرل
نوامنخرداقافوهداش
يحطااس
؛داانا 2 هراااسخر)
ردهااک رژييااايردۀااتانبرکياااه
نيچسرگاز
هاب،هدروخ
هتاشهنسراافۀاتانبرکيوکاسهژايو
هدش
؛دنا 8 هراسخر)
هتانبرکياه
يتير ويدار–
هک، رژييايرد
ناشن
شخبةدنهد
هاب،هدانارورسرگاز رژياه
ودردهژايو
هب،هاشنامرکوزيرينۀيحان
ۀيحانردهاشنامرکبرغلامشهژيو
هدوبتاناماروا
هبودنا
سالفتروص
هداناريااه
ااجربانةداش
هتاشهن،هرااسخرهاسناياهابهاجوتاب.دنرادنومنخر
يااه
يمارسرگاز يساروژ
دناوت
وسرااف،ناتاسرلۀايحانهسر
.دادصيخاشترگيداکيزاعافترمسرگاز
زاهاعلاطمنايارد
هرااسخرةدنزااسياهانوف ونويناوارف، ونتتارييغت
يااه
يياسانش
يحمرايزتواافتياسرربو يکفتياربهدش
يااه
هتااشهنرد االتخميبوااسر
ردولگرااسدنزاااسيبوااسرياااه
يمهدافتساسرگازۀهوح
.دوش
هاگديدزا چ
هني
ردتاانامارواۀايحان،يراتخااسويسانش
رارقعفترمسرگاز
.تساهتفرگ
ناماروهايناماروا (
هب يدرک
:
هه
ارو نام
) هقطنممان
رديناتسهوکيا ناريابرغ
رشو ميلقا
ارعناتسدرک تسا
.
ردنوياگنهرفراظنمهکناماروهۀقطنم
هديسرتبثهبوکسنوييناهجثاريم
،تسا 410
رااتکهرازاه
ردنااماروهيبوانجويلامششخبودلماشهکدرادتعسو
يامناتاسدرکوهاشنامرکناتساود
دواش
و
نويبوانجشاخب
وينااجابابثلااثوهوااپ،دورناواج،رسناورناتسرهشراهچ
يلاماششخب
رابرداردابووراسوناوايرمناتاسرهشودنو
يم
دريگ هتشهن،هعلاطمنيارد.
يي اابويناايم يساروژياه
يميسرربناماروايبونجشخب
.دوش
لاماشرد،يناايم يساروژنسهبولگرسدنزاس
براغ
دودحتماخهاب)ناماروا(هاشنامرک 81
شرابودراهردراتم
هعلاطم
يژولوتيلوهدش
ليش هايس روتميکهو
0
انغ
ي
زا
ةداام
1 Calcareous black shale
لو ي
،
هب
هارمه
م ي نا
ي ه
اه ي
نرام
يميياسانش
دنزااسنيا.دوش
ماهيگتاسويپاناابزرام ي سوتهدعاقشخبرد
زا، ياش
يلاوت
هسدنزاسنيريز يساروژياه
يامزياامتمنايناک
دواش
لکااش(
0
،
b, c
)
؛
اانچمه ي
،ن
دنزاااسناايارااساترس واااح
ي
اسف ي ل
اااه يي
زا
هاانوگ
ااه ي
هاافکود
ا ي
زوپ(
ااي نود
2يا )
.تااسا
رد
شخب
اه ي
هدعاق
ا –ي ينايم
،
ا
اي ن
دنزااس
وااح ي
هاخرچ
ااه يي
هب
تمس
اب
خه ي م
،هدنوش
لکشتم
زا
ل ي
ژوالوت ي
گناس
اهو
ي ه
ا ي
ات
جوم ي
و
رد
دراوميخرب
ب ه
تروص
هدوت
ا ي
،
هب
هارامه
م ي نا
ي ه
اه يي
زا
يکهو ليش
و
نرام
اه ي
يکهو س ي ها
و
انغ ي
زا
داوم
لو تسا ي .
هب
تمس
شاخب
ااه ي
نااقوف ي
دنزااس
،ولگراس
هب
ردت ي ج
زا
تماخه
و
گدرتسگ ي
يکهوليش
هايس
هتساک
و
هاب
گنس
هو
اب
نايم هي
اه يي
زا
ترچ
و
گانرزمرقيکهوليش
دبت ي ل
يام
دواش
.
ا
اي ن
م
اي نا
اي ه
ااه ي
تراچ
و
ياکهو لياش
ب ه
تروص
يراون
رد(
،حلاطصا
لدناب
)8
بسن ت
هب
ي دک ي رگ
راراق
هتفرگ
دنا
(
Imani Seginsara 2022
.)
يحاواننايارديي ااب ياساروژناسهابهمجندنزاس هب
مهيگتسويپانابزرم يتروص
يش
اپدنزاسزا يي
ن ي
دوخ
)ولگرس(
دنزاسنياتماخه.تساهدشزيامتم
رد
قطنم
هواپۀ
)نادودشرب(
هب
ب ي ش
ا ز
000 رتم
م ي
،داسر
رد
لااح
ي
هاک
ا
اي ن
دنزاس
رد
قطنم ۀ
دورناوج
)يزکشرب(
اب
شهاک
تماخاه
هاب
رتمک
زا
21 رتم
م ي
دسر
لکش(
0
،
.)b, c
دنزاااس
هاامجن
لکااشتم
زا هااخرچ
يياااه
هااب
تمااس
اااب
خه ي م
هدنوش
مکو
قمع
هدنوش
و
ل ي ژولوت ي
ا ي ن
دنزاس
رد
هدعاق
ب ه
تروص
هخرچ
اه ي
رتمدنچ ي
ليش
ياکهو
گناس–
اهو
ااب
راتخاس
طخ ي
ات
لوتامورتسا يت
ي
تسا
هک
هب
تمس
اب
هاب
لياش
–يکهو هو
مولود يت ي
و
رد
رت اب ي ن
،شخب
هب
مولود ي ت
ااه ي
هدوت
ا ي
دبت ي ل
م ي
دوش
.
مهم رت ي ن
اوتحم ي
سف يل ي
ا
اي ن
دنزااس
،
هک
صخاش ۀ
نس
ساروژ ي
اب يي
ا ي ن
دنزاس
تاسا
،
لکاشهاب
لاق
اه يي
زا
نومو
اي ت
تاسا
(
Imani Seginsara 2022
).
دنزااس
همجن
رد
قطنم ۀ
،هواپ
رد
تمسق
اه ي
ناقوف ي
دوخ
اسوت
اي
پان ي گتسو ي
مه
يش
،
هب
دنزاس
4ورگ
نيرايزۀاساترکناسهاب
دبت ي ل
م ي
دوش
( لکش
0
، )b
.
ااب
ا
اي ن
،لااح
دنزااس
هامجن
رد
2 Posidonia
3 Bundle
4 Garau Formation
77 شهوژپ
هنيچ ياه بوسر و يراگن يس لاس ،يسانش
و متشه يپايپ هرامش ، 78
هرامش ، مود ، ناتسبات 1041
https://doi.org/10.22108/jssr.2022.134584.1236
https://dorl.net/dor/20.1001.1.20087888.1401.38.2.5.0
قطنم ۀ
،دورناوج
سوت
ي
قفا
شرب ي
0هدش
( نتوگ دنزاس يا
زا ،)
لاوت ي
اه ي
اب يي
امتم)ورگدنزاس(
ي ز
ش هد
لکاش(تسا
0
،
؛c
Imani Seginsara 2022
.)
هعلاطم شور و داوم
ندادراراقااباداتبا
اشقن ۀ
اامز ي ن
اسانش ي
نااماروا
2
ريوااصتراب
هراوهام
ا ي
لکش(هقطنم
0
،
)a
،
شرب
اه ي
رظندام
ياراب
ااجنا م
تاااعلاطم
چ ي هاان
ااسانش ي
و
ارحااص يي
عت يااي ن
ااش د .
تاااعلاطم
ارحص يي
شرب
اه ي
رظندام
لمااش
تاشادرب
ااه ي
ل ي
ژوالوت ي
و
گنس
چ ي هن
ا ي
،
تفاب
و
تخاس
اه ي
بوسر ي
،
رتموئژ ي
ي ا
سدنه ۀ
،اهدحاو
سررب ي
وتحم
اي تا
اسف يل ي
،
ييااسانش
هرااسخر
ااه ي
گنس ي
،
تماخه
رهاظ ي
،
سررب ي
دنور
هخرچ
ااه ي
بواسر
و ي
شادرب ت
س ي تامتس ي
هنومن
ااه ي
گناس ي
تاسا
هاک
اط ي
ا
اي ن
دزنهلحرم ي
هب 281 هنومن
گنس ي
زا
شراب
ااه ي
هاعلاطم
هداش
( زکشرب ي
دادعت 70
،
داداعتنادودشرب 040
گناسهانومن )ي
تشادرب
ش د
.
تاياصوصخياسررب،نيانچمههاعلاطمنيارد
فارگورتپ ( ي هقبط
دنب ي
و
ماان
راذاگ ي
ار
اي ج
اراب ي
گناس
ااه ي
هتانبرک
سارب سا
ماهناد
(
Dunham 1962
) )
،
تاعلاطمابماغدارد
يااگژيوتخانااشياراابييارحااص
هراااسخرياااه
ويا
عت يااي ن
دنبرمک
اه ي
هرااسخر
ا (ي
سااسارب
لدام
ااه ي
لاشو امر
تانبرک ۀ
لگولف
(
Flügel 2004
)
و
ئارا ۀ
لدم
اه ي
احم ي
ر
بواس
راذگ ي
تساهدشهتفرگراکهب
.
لع ي
ماغر
شور
ااه ي
وانتم
و
مواسرم ي
هاک
اراب ي
مااجنا
تاعلاطم
چ ي هن
راگن ي
سناکس ي
لاوات ي
ااه ي
بواسر ي
وهاتانبرک
س يل ي س ي
راوو ي
هب
راک
هدرب
م ي
،دوش
اب
ا ي ن
لاح
رد
ا ي ن
،هعلاطم
ب ه
لد لي
ارش ي
حم ي
بوسر
راذگ ي
اامتمًلامااک ي
ز
اهدنزااس ي
ولگرس
و
همجن
،
هب
نوامنخراابياسناکسيااهزرمهژيو
يااه
تحت
هتشهننتشادندوجوايويوجلا
هتسدياه
زاراتةرااسخر
(نيياپ
Lowstand system tract
) و
گدرتسگ ي
غتم ي ر
لاوات ي
ااه
شربرد
اه ي
هعلاطم
هدش
،
شورزا چ ي هن
راگن ي
سناکس ي
ربما ي
و ي نااسناهو
(
Embry and Johannessen 2017
)
يارااب عت يااي ن
هتسد
اه ي
هراسخر
ا ي
( س ي متس
تکارت
اه
8)
و
حوطس
هنيچ
يراگن
1 Brecciated surface
2 Hawraman
3 System tract
يسناکس
4
اهدنزاس ي
همجنوولگرس
هدافتاسا
رد.تاساهداش
ا ني
اربشور ي
عت نيي
سناکس
ياه
بوسر راذگ
،ي
حلاطصازا
T–R
ااپ(
شي يور –
سااپ ور ي
هدافتااسا) ياام
دوااش اانچمه.
،ني
سناکااس
ياااه
بوااسر يراذااگ
لماااش
ود
متااسيس
تااکارت
شيپ
هدنور
0
(
)TST
و
متسيس
تکارت
سپ
هدنور
1
( )RST
تسا
.
چحوطس ي هن
راگن ي
سناکس ي
ن ي ز
هب ود
حطاس
ب ي
اش ين ۀ
بااقرغ
8ي
( )MFS
حطسو ۀنيشيب
سپ ور
7ي
(
)MRS
ميسقت
يدنب
يم
دوش
(
Embry and Johannessen 2017
.)
عت يي ن
س ون ي تس م
ردتکارت
شور
T–R
تکاتنکساسارب ي
ه
،اه
هراسخر
اه ي
اپ يي ن
و
ااب
و
متخ
گدش ي
راتخاس ي
ماجنا
م ي
دريگ
.
ارب ي ن
،سااسا
حوطاس
MRS
و
MFS
قبطنم
رب هراسخررييغت
تسايا
.
هولاع
رب
ا ي
،ن
هراسخر
اه حوطسي
MFS
ۀمتاخ
لاوات ي
ااه ي
زاان
هدنواش
و
مع ي ق
دنوش ة
رد يا يي
تسا
،
رد
لاح
ي هک
هرااسخر
ااه
حوطاسي
MRS
يلاوتۀمتاخ
ياه
ًاتدمع ميخه
هدنوش
و
مک
قمع
دنواش ة
رد
اي ا يي
تااسا
.
رد
ا
اي ن
ااتکم
چ ي هاان
رااگن ي
ااسناکس ي
،
زراام
ااسناکس ي
حطااسااابقاابطنم
MRS
رد
ااي
س ي متااس
تااکارت
سپ
تساهدنور
.
هاکنياهبرظن
دنزااس
ااه ي
ولگراس
و
،هامجن
ًاتدمع
لماش
لاوت ي
اه ي
رد يا يي
مع ي ق
و
مک
قامع
دانا
،
ارباانب ي ن
لماش
س ي متس
تکارت
اه ي
TST
و
RST
دنتسه .
هب
روظنم
ماجنا
لاانو ي ز
ا ي
پواتوز ي
نبراک
و
اسکا ي نژ
δ13C(
و
δ18O
)
،
80 هنومن
ردوپ ي
هتانبرک
زا لاوت ي
اه ي
وولگراسدنزاس
ردهاامجن شرااب
نادود
،
ااب ه
روااط
س ي تامتااس ي
باااختنا
دااش
،
ب ه
روط ي
هک
لک
نوتس
چ ي هن
سانش ي
ار
رد
رب
دريگ .
،هراابنيارد
شااخب
اااه ي
ياراد
مز ي اان ۀ
م ي ارک ي اات ي
و
تااسد
هدروااخن
زا رااظن
د ي تنژا ي ک
،ي
ردوپ
و ردرفهاگشنادهب ي
–ش (ردناسکلا
Friedrich
-Alexander Universität Erlangen-Nürnberg (FAU)
) رد
روشک
ناملو
لاسرا
ش د
.
رد
لاانو ي
،ز
هانومن
ااه ي
ردواپ
هاتانبرک
سوت
رفسف ي
سا ي د
011
%
رد
امد ي
81 جرد ۀ
تناس ي
داراگ
ااب
هدافتااسا
زا
شور
نبااساگ 2
(
Gasbench II
)
،
هاابلااصتم
ط ي
مرججنس ي
فومرت ي رش
ااتلد
و ي
سلااپ
(
ThermoFisher
4 Sequence stratigrahic surface
5 Transgressive System Tract (TST)
6 Regressive System Tract (RST)
7 Maximum Flooding Surface (MFS)
8 Maximum Regressive Surface (MRS)
