تراهم ،ناجیه میظنت رب )؟متسه یک نم(یگدنز ناتساد هلخادم یشخبرثا یاه
یعامتجا بارطضا و یعامتجا شناد
زومآ ییاونش ییاسران یاراد نا
یرشروج ینشلگ هموصعم و1
رتکد یلجت اسیرپ
2
1 - ناریا ،نارهت ،یزکرم نارهت دحاو یملاسا دازآ هاگشناد ،ییانثتسا ناکدوک شزومآ و یسانشناور دشرا سانشراک .
2 - رایداتسا هدکشناد مولع یبرت یت و
،یسانشناور هاگشناد
دازآ یملاسا دحاو نارهت
،یزکرم
،نارهت ناریا . [email protected]
هدیکچ فده اب رضاح شهوژپ :فده نییعت
تراهم ،ناجیه میظنت رب )؟متسه یک نم(یگدنز ناتساد هلخادم یشخبرثا و یعامتجا یاه
یعامتجا بارطضا شناد
زومآ اد نا ییاونش ییاسران یار .دش ماجنا
:شور ا نی زا شهوژپ ون
ع همین شیپ حرط اب و یشیامزآ نومزآ
ﺲپ زآ وم هورگ اب ن .دش ماجنا هاوگ
لماش شهوژپ نیا یرامآ هعماج مامت
شناد زومآ نا 13 ات 18 ییاونش ییاسران یاراد هلاس
هچغاب هسردم ناب
2 ، نارهت رهش یلیصحت لاس رد
97 - 1396 بسحرب هک دوب یفداصت تروصب و باختنا شهوژپ هب دورو طیارش
رد ود هورگ (شیامزآ یاه 15
و )رفن (هاوگ 15 .دندش یهدیاج )رفن زا
همانشسرپ یاه
و دلیش ناناوجون و ناکدوک مرف ناجیه میظنت
(یتکیک 1998 ،) تراهم تلوسا ،نوستام یعامتجا یاه -
(نیدزاک و نوسواد 1983
و ) یعامتجا بارطضا اک
رن ناراکمه و (
2000 )
،نومزآ شیپ ماجنا زا ﺲپ .دش هدافتسا شهوژپ رازبا ناونعب شیامزآ هورگ هب
هراشا نابز طبار کمک اب یط
17 هسلج 60 هقیقد یا
دش هداد شزومآ )؟متسه یک نم(یگدنز ناتساد اهتنا رد ،
نومزآ ﺲپ . دش ارجا
هداد ب یاه د ﺲنایراوک لیلحت نومزآ اب هدمآ تس
ا مرن کمک هب و هریغتمدنچ رازف
هخسنSPSS
24 .دش لیلحت و هیزجت هتفای
ةلخادم هک داد ناشن جیاتن :اه نم(یگدنز ناتساد
)؟متسه یک رب
تراهم ،ناجیه میظنت یعامتجا بارطضا و یعامتجا یاه
شناد زومآ ییاونش ییاسران یاراد نا یرادانعم ریثأت
(تسا هتشاد 0001
/ هجیتن .)P≤
ةلخادم :یریگ سه یک نم(یگدنز ناتساد
)؟مت یشزومآ ةمانرب رب دناوت یم
تراهم ،ناجیه میظنت -
یعامتجا بارطضا و یعامتجا یاه شناد
زومآ ییاونش ییاسران یاراد نا .دشاب هتشاد ریثات
:یدیلک ناگژاو تراهم ،ناجیه میظنت ،یگدنز ناتساد
ییاونش ییاسران ،یعامتجا بارطضا ،یعامتجا یاه
همدقم عیاش ییاونشان ع یسح صقن نیرت
مک اب کدوک کی کدوک رازه ره زا .تسا ناسنا رد یبص یم ایند هب قیمع ات دیدش ییاونش
.دیآ
ییاونش ییاسران اب ناناوجون و ناکدوک .دیآ دوجو هب نابز باستکا زا ﺲپ ای نابز باستکا زا لبق تسا نکمم ،ییاونش ییاسران یگدیدرازآ و تلفغ ،یگدش درط لیلد هب تلاکشم یسنج و یمسج یاه
هک دنراد اونش ناناوجون و ناکدوک هب تبسن یرتشیب
یم رارق ریثأت تحت ار اهنآ یراتفر و یعامتجا ،یفطاع دشر لماوع نیا دلابس(دهد
1 ،رهاط ،ناخرت ،ربجنر زا لقن هب ؛2008 ،
نیسح یسیع و هدازناخ ،روپ
1394 ما تخانش و کاردا ،ساسحا رما رد هک یتیمها ظاحل هب ناسنا فلتخم ساوح .) رد دنراد رو
هزاورد تقیقح یم یقلت ناسنا ییاناد و شناد یاه
.دنوش تیلاعف و تسا ییاونش و ییانیب ناسنا ساوح نیرتمهم ،یریگدای یاه
اذل .دنتسه طابترا رد ﺲح ود نیا اب هدرتسگ روط هب یناجیه و یطابترا ،یشزومآ شناد
زومآ میظنت رد ییاونش ییاسران اب نا
دج تلاکشم راچد ناجیه ،یعیفش و فرش یردیح ،یمرک(دنتسه ی
1394 و دوخ هب دامتعا اب ،هتفای شزاس ناجیه میظنت .)
ناجیه یناوارف رد شیازفا ،یعامتجا تلاماعت تیعقوم اب هجاوم رد رثوم هلباقم ،تبثم یاه
یگدینت یاه تیلاعف شرتسگ یتح و از
-
تیعقوم هب خساپ رد نکمم یاه تیریدم .تسا طبترم ،یعامتجا یاه
ناجیه بسانم میظنت و و یتسیزهب یاهداینب زا یکی اه
یم رامش هب یتخانشناور تملاس تسا شنت اب ندش هجاوم و یگدینت ماگنه رد تاناجیه تیریدم ییاناوت هب ناجیه میظنت .دور
امسکوه نلون و نیتسنرب ،هنیو(تسا هدش هتفرگ رظن رد دارفا یتملاس یارب یوق عبنم کی ناونع هب هک
2 .)2018 ،
شناد زومآ ییاونش ییاسران اب نا تراهم نآ بقاعتم و راتفگ ،نابز دیلوت ،نابز ظاحل زا
یراوشد اب یعامتجا و یطابترا یاه ییاه
تراهم .دنتسه هجاوم هدش هتفرگ دای یقابطنا یاه راتفر ار یعامتجا یاه
یم یا یم رداق ار درف هک دنناد رگید دارفا اب ات دزاس
اد لباقتم هطبار خساپ دوخ زا و دشاب هتش
خساپ زا و دنهد زورب تبثم یاه تراهم .دننک بانتجا بسانمان یاه
هب یعامتجا یاه
یم رداق ار درف هک هدش هتفرگارف یقابطنا یاهراتفر ناونع شنکاو ،دشاب هتشاد لباقتم طباور نارگید اب دزاس
دهد زورب تبثم یاه
تجا دراد یفنم یاهدمایپ هک ییاهراتفر زا و یکسلاک کم و ماشرگ ،تویلا(.تسا هدش فیرعت دزرو بان
3 یدسا زا لقن هب ؛1998 ،
،انیس و یمارص ،رذآ یمشاه ،کشزپ ،نایئاسن ،ینامدنگ 1394
.) شناد زومآ نارگید اب دوخ طباور رد هک ییاونش ییاسران اب نا
یمن عقاو شریذپ دروم دوخ یداع نلااسمه طسوت ،دنتسه لکشم راچد رعم رد و دنوش
ییاهنت و درط ،یناور دیدش یاهراشف ض
نییاپ ،اهنآ ینابز تیمورحم رثا رد یعامتجا یاهدادیور زا ییاونش ییاسران اب اب ناناوجون و ناکدوک ریسفت و راتفر .دنراد رارق زا رت
تراهم ،دوخ تمرحرب اهنآ ینابز صقن نیاربانب ،تسا نیگنایم بیسآ ینوریب طیحم اب ناشطباور و یملاک یاه
یم دراو و دنک
یم بجوم نوتنیرب و یکیجوف(دننک ییاهنت ساسحا و دنشاب هتشاد یرتمک یدنمتیاضر ناشطباور زا دوش
4 زا لقن هب ؛2009 ،
نیسح ،رهاط ،ناخرت ،ربجنر یسیع و هدازناخ
،روپ 1394 .) دوجو زا یکاح مه اه شهوژپ زا یخرب هلمج زا یبارطضا تلالاتخا
یعامتجا بارطضا رد
شناد مآ زو ییاونش ییاسران اب نا تسا
،یکحم و یمیهاربا ،نوهرپ ،یناردافسونرو(
1394 یامنهار رد .)
یناور تلالاتخا یرامآ و یصیخشت -
مجنپ تساریو
5 »یعامتجا بارطضا للاتخا« ار للاتخا نیا یلصا مان)DSM-5( هتفرگ رظن رد
ریاس اب هسیاقم رد ،اهنآ رثا رد هدمآ دوجوب تلاکشم اریز ،دنا ساره
اه تیلاعف رد و دنتسه رتریگارف ًلاومعم ، درف یداع یاه
دنروآ یم دوجوب ار یرتشیب یناماسبان .
لقادح ینس رایعم 18
(تسا هدش فذح زین یگلاس اکیرمآ یکشزپناور نمجنا
6 .)2013 ،
عیاش زا یکی یعامتجا بارطضا س
رت اب هک تسا یبارطضا تلالاتخا نیرت ی 7
عامتجا لباقت زا بانتجا ، ان و8
یکیژولویزیف یتحار
یم صخشم ایور زا دارفا نآ رد هک دوش
ور یم یکیژولویزیف یتحاران و سرت راچد یعامتجا تلاماعت و یی بارطضا للاتخا .دنوش
یعامتجا
، ساره ی تیعقوم زا راکشآ ی
یم ساسحا درف نآ رد هک تسا یعامتجا دنک
، هتفرگ رارق نارگید طسوت یفنم یبایزرا دروم
کم(تسا چیر ،لاک
نچ و ریتوداگله ،نوسدرا
7 زومآشناد رد یعامتجا بارطضا دوجو لیلاد زا )2018، ییاونش ییاسران یاراد نا
تراهم ندوب نییاپ ،یعامتجا بانتجا ،دارفا نیا رد ییاونش ییاسران .تسا مهم رما نیا هب نارگید هجوت مدع و یعامتجا یاه
1. Sebald
2. Vine, Bernstein & Nolen-Hoeksema
3. Elliot, Gresham & Mc Closkey
4. Fujiki & Brinton
5. Diagnostic and statistical manual of mental disorders
6. American Psychiatric Association
7. McCall, Richardson, Helgadottir & Chen
ییاناوت رد تیدودحم ثعاب لابند هب و درف یشوه یاه
تراهم دشر شهاک تیاهن رد و یعامتجا تلاماعت رد تیدودحم نآ یاه
یم ییاونش ییاسران یاراد درف یعامتجا رد یعامتجا بارطضا بجوم ییاونش ییاسران یاراد دارفا رد تدم ینلاوط هقباس .دوش
یم اهنآ رتشیب رلیف و تایح(دوش
8 ،یکحم و یمیهاربا ،نوهرپ ،یناردافسونرو زا لقن هب ؛2007 ، 1394
.) تلاکشم دوجو هب هجوت اب
یتخانشناور تلاخادم یریگراک هب ،ییاونش ییاسران یاراد ناناوجون و ناکدوک رد یعامتجا و یناجیه تسا یرورض
ناتساد .
زا )؟متسه یک نم(یگدنز هلمج
لاخادم هزوح رد تیقفوم اب نآ زا ریخا ههد دنچ رد هک تسا یرثوم و دیفم یتخانشناور ت یاه
فلتخم اوینوا(بارطضا و یگدرسفا -
ارفاز
9 ایروتناچت و میهاربا(یبصع ییاهتشا یب ،)2018 ،ناراکمه و
1 0 ساوسو للاتخا ،)2018 ،
یرکف - (یدرف نیب تیساسح و یلمع فوهرتسو
ﺲلوس و کینرب ،
1 1 للاتخا هب لاتبم ناکدوک اب نیدلاو یناور تملاس ،)2016 ،
ردنلااو و زاپاد(مسیتوا فیط
1 ینامرد تیاور رب2 ینتبم یگدنز ناتساد هلخادم .تساهدش هدافتسا)2017(
1 3 راب نیلوا و تسا
هیرظن ساسارب یتیاور یسانشناور ی
1 4 تیاو و نوتسپا طسوت
1 نیا5 )2016(ﺲلوس و کینرب ،فوهرتسو . دش حرطم )1990(
ط یدرف نیب طباور و ساوسو للاتخا ،بارطضا ،یگدرسفا لیبق زا یناور تلاکشم شهاک روظنمب ار هلخادم ،نوتسپا(دومن یحار
2016 ،هدازدمحم و ینارمق ،نایدمحمرای زا لقن هب ؛ 1396
.)
نامرد یم هتساوخ درف زا ،ینامرد تیاور رب ینتبم یاه شلات شتیوه و دوخ دروم رد ناتساد قلخ یارب دوش
نیا زا ات دنک
شزرا قیرط تراهم ،اه
ییاناوت و اه ناتساد هلخادم رد .دیامن ییاسانش ار دوخ اه
یگدنز مه ناتساد درف یاه
یصخش یگدنز زا ار ی -
یزاسزاب شا دنک یم
یم هچراپکی هدنیآ و لاح نامز ات هتشذگ زا ار شتارطاخ ، تساوخ درف زا ،نینچمه .دزاس
یم ه یارب دوش
شزرا قیرط نیا زا ات دنک شلات شتیوه و دوخ دروم رد یناتساد قلخ تراهم ،اه
ییاناوت و اه نش ار دوخ اه
من ییاسا ،فوهرتسو(دیا
،زلوس و کنینریب 2016
ییاناوت دناوتب درف هک یماگنه .) شزرا و اه
یم ،دسانشب ار شیوخ یاه کشم رب دناوت
لا شت هبلغ دنک و
تراهم .درب لااب ار دوخ یشزاس یاه
،شور نیا یشخبرثا مغر یلع هعلاطم
یا هدشن ماجنا ی اتساد یشخبرثا هک
یک نم(یگدنز ن
)؟متسه ار رب یه میظنت تراهم ،ناج یعامتجا بارطضا و یعامتجا یاه
شناد زومآ ییاونش ییاسران یاراد نا اذل .دنک نییعت
شهوژپ
ییوگخساپ ددصرد رضاح نیا هب
تسا شسرپ شزومآ ایآ هک
تراهم ،ناجیه میظنت رب )؟متسه یک نم(یگدنز ناتساد یاه
یعامتجا بارطضا و یعامتجا شناد
زومآ ییاونش ییاسران یاراد نا وم
؟تسا رث
شور هورگ اب نومزآ ﺲپ و نومزآ شیپ حرط اب یشیامزآ همین شهوژپ شور رظن زا و یدربراک ،فده رظن زا رضاح شهوژپ هاوگ
.دوب
لماش هعلاطم نیا یرامآ هعماج مامت
شناد زومآ نا 13 ات 18 هچغاب هسردم ییاونش ییاسران یاراد هلاس ناب
2 نارهت رهش لاس رد
یلیصحت 97 - 1396 .دوب لقادح هنومن مجح دادعت هک بلطم نیا هب هجوت اب 15
هلخادم تاعلاطم یارب هورگ ره رد رفن بسانم یا
( تسا رولاد
، 1396 ) ، هعلاطم نیا رد 30
شناد زومآ کلام ساسا رب ،ییاونش ییاسران نتشاد(شهوژپ هب دورو یاه
ینس هنماد 13
ات 18 ،لاس زا هدافتسا مدع ،ییاونش ییاسران یلااب تدش ن ،شهوژپ زا لبق رد تشاک لمع مدع ،کعمس
یمسج یرامیب نتشاد
صاخ
، ر هناهاگآ تیاض و نیدلاو
شناد زومآ شهوژپ رد تکرش یارب )
ع هب دنمفده یریگ هنومن شور اب دندش باختنا هنومن ناون
و تروص هب (شیامزآ هورگ ود رد یفداصت
15 و )رفن هاوگ ( 15 .دنتفرگ رارق )رفن هسلج ود زا شیب تبیغ
رد ،یگدنز ناتساد شزومآ
ناونعب کلام شهوژپ زا جورخ .دش هتفرگ رظن رد
یندومزآ زا ادتبا رد دمآ لمعب نومزآ شیپ ناسکی طیارش رد یاه
. هب ﺲپس
شیامزآ هورگ 17
هسلج ره و هسلج کی هتفه ره )؟متسه یک نم(یگدنز ناتساد هسلج 60
هورگ هب و دش هداد شزومآ هقیقد
هاوگ زومآ هنوگ چیه یک نم(یگدنز ناتساد یشزومآ تاسلج مامتا زا دعب .دشن هئارا )؟متسه یک نم(یگدنز ناتساد زا یش
و شیامزآ هورگ ود ره زا )؟متسه هاوگ
عمج زا دعب .دمآ لمعب نومزآ ﺲپ ناسکی طیارش رد هداد یروآ
ﺲپ و نومزآ شیپ یاه
8. Hyatt & Filler
9. Onieva-Zafra
1. Ibrahim & Tchanturia 0
1. Westerhof, Beernink & Sools 1
1. Da Paz & Wallander 2
1. narrative therapy 3
1. narrative psychology 4
1. Epston & White 5
نومزآ اب هدش یروآدرگ تاعلاطا نومزآ زجت دروم بسانم یرامآ یاه
شهوژپ رد هک دارفا یمامت زا و دنتفرگ رارق لیلحت و هی
یندومزآ شهوژپ نیا رد .دمآ لمع هب ینادردق دندوب هدرک تکرش هورگ زا کی چیه رد اه
و شیامزآ یاه هاوگ
دنتشادن شزیر .
.دندنام یقاب شزیر نودب و تباث شهوژپ نایاپ ات هورگ ره دارفا دادعت هک تسا رکذب مزلا
وصا ل یقلاخا م دییات درو نمجنا
اکیرمآ یسانشناور (
2013
،شهوژپ رد اه یندومزآ هنابلطواد تکرش نوچ یدراوم .دیدرگ تیاعر شهوژپ نیا رد ) فادها نایب
هفراعم هسلج رد رگشهوژپ طسوت شهوژپ هبرگشهوژپ دهعت،
)؟متسه یک نم(یگدنز ناتساد شزومآ یارب
هورگ مامتا زا دعب هاوگ
شهوژپ ا یروآدرگ زا دعب . تاعلاط
رظن دروم هداد ، رازفا مرن زا هدافتسا اب اه هخسنSPSS
24 اب و شور دنچ ﺲنایراوک لیلحت
فرگ رارق یرامآ لیلحت دروم هریغتم .دنت
)؟متسه یک نم(یگدنز ناتساد رب ینتبم هلخادم لودج
1 : یگدنز ناتساد رب ینتبم هلخادم تاسلج یاوتحم (
ینارمق ،نایدمحمرای هدازدمحم و
، 1396 )
تاسلج ناونع
هسلج یاوتحم
حیضوت ،ییانشآ لوا تاراظتنا و هلخادم نینچمه و تاسلج رد تکرش تهج ناگدننک تکرش یزاس هدامآ و تمواقم نتسکش یارب تیلاعف نیا :دوخ مان یانعم و مان یزاب
تکرش مان ندرپس رطاخ هب یارب تکرش ادتبا هک بیترت نیدب .دوب ناگدننک
هریاد ناگدننک ود راو
هب مادکره ﺲپس و دنتسشن مه ر
یم ار دوخ مان یانعم اهنت دیاب هدننک تکرش ره .دندرک یفرعم ار دوخ و هتفرگ رارق عمج یولج رد تبون هیقب و تفگ
زین اضعا ی
یم سدح ار وا یلصا مان دیاب یم نانآ .دندز
یم اهنت صخش ره .دننک لاؤس ،حیحص خساپ هب ندیسر یارب دنتسناوت کی تسناوت
ح یم دعب رفن هب تبون ندوب حیحصان تروص رد هک دشاب هتشاد سد یم هتفگ درف مان هک ینامز ات راک نیا .دیسر
یم همادا دش ؛.تفای
2 - تکرش یارب :تاسلج نایب هرابرد ناگدننک
هوحن ی یم نانآ زا هک یتاراظتنا و یرازگرب ی .دش دهاوخ هداد یتاحیضوت تفر
مود هداوناخ و دلوت
ات نایب تکرش زا :دلوت خیر هتساوخ ناگدننک
دوش یم .دنیوگب ار دوخ دلوت خیرات ات تکرش هچنانچ
هدننک علاطا عوضوم نیا زا یا
یم کمک وا هب ، هدرک تشاددای ار شدلوت خیرات لبق زا هک یبرم ،دشاب هتشادن دنک
.
هوق تیاده هناخ تمس هب لایخ ی تکرش زا :تسا هدرک دشر نآ رد هک یا
ناگدننک یلدنص یور ات دش هتساوخ ،هتسشن مارآ ناشیاه
هدش گرزب نآ رد هک یطیحم و دندنبب ار ناشنامشچ دننک روصت ار دنا
.
هژیو ناتساد هداوناخ و نم دروم رد یا هرطاخ یتسیاب نانآ :ما
یم فیرعت ار دندوب هدرک هبرجت هک یدرف هب رصحنم ی .دننک
نارود و هداوناخ موس یکدوک ناتساد کی
هرابرد درف هب رصحنم ﺲکع زا یکی لیلحت و هیزجت ،هداوناخ یاضعا زا یکی ی
یگژیو :یکدوک نارود یاه ﺲکع نیا یاه
.دش فیصوت نآ صاخشا و نامز ،طیحم ،هنیمز ظاحلزا
مراهچ هسردم و یناوجون
هرطاخ دش هتساوخ ناگدننک تکرش زا :یناوجون زا ناتساد کی یناوجون نارود زا یا
رعت ناش :هسردم ﺲکع لیلحت و هیزجت ،دننک فی
یگژیو .دش فیصوت نآ صاخشا و نامز ،طیحم ،هنیمز ظاحل زا ﺲکع نیا یاه
و یکدوک لماوع مجنپ یطیحم لماوع نیریش ات دش دهاوخ هتساوخ ناگدننک تکرش زا :تنطیش کی دروم رد یناتساد
هدرک هک یتنطیش ای یراک دننک فیرعت ار دنا
.
تاقوا ندرک رپ یم هناخ یاضعا اب و هناخ رد ار دوخ تقو هنوگچ هک دش لاؤس هدننک تکرش زا :هداوناخ اب
.دننارذگ
مشش تیبرت
هرابرد یدرف هب رصحنم ناتساد هتفرگ دای هک یزیمآ تربع یاهزیچ یتسیاب ناگدننک تکرش :نم ندش تیبرت ی
هرطاخ و دنا هک یا
هتشاد نآ زا .دننک فیرعت ار دنا
متفه فتا
یگدنز تاقا دننک فیرعت شوخ هرطاخ ود :نم تارطاخ نیرتهب دروم رد ناتساد ود
. هدنورشیپ شمرآ شور زا هسلج نیا رد :یگدیمرآ نیرمت
یم هدیمرآ ﺲپس و هدینت ادتبا هورگ ره و دش دنهاوخ میسقت گرزب ینلاضع هورگ دنچ هب ندب هک تروص نیدب .دش هدافتسا .دیدرگ
تکرش زا هتساوخ ناگدننک یلدنص یور هک یروط نامه ،دش دهاوخ
هتسشن ناشیاه تدم هب ار ندب یاضعا ،دنا
5 هدرک ضبقنم هیناث
تدم هب ﺲپس و 10
ات 15 ،تروص ،اهاپ ،اهتسد لماش تفرگ دهاوخ رارق یگدیمرآ نیرمت دروم هک ییاضعا .دننک اهر ار اهنآ هیناث
یارب ًلاثم .دوب هناش و ندرگ
« تروص » هتساوخ نانآ زا ،دننک عمج ار مشچ فارطا تلاضع ،دننک عمج و هدرب لااب ار اهوربا ،دش
نادند بل ،دننک ضبقنم و هدنابسچ ماک هب ار نابز ،دنراشفب مه هب ار اه .دنهد راشف مه هب مکحم ار اه
متشه یگدنز تاراظتنا
هرطاخ نیرتدب دروم رد ناتساد ود خ ود دش هتساوخ ناگدننک تکرش زاراب نیا :نم ی
هرطا ت ار ناشیگدنز دب ی ع
دننک فیر .
هسلج یگدیمرآ نیرمت یارجا هقیقد دنچ زا ﺲپ :یگدیمرآ نیرمت تکرش زا ،لبق ی
ﺲفن مظنم و مارآ ات دش هتساوخ ناگدننک
نیمز هب ار اهاپ ،هداد سوق رمک هب ،هدروآ راشف مکش هب دعب ،دنراد هگن ار ناشسفن هیناث دنچ و هدیشک قیمع ﺲفن ﺲپس ،دنشکب نامز لوط زین راب نیا .دننک اهر ﺲپس و دننک ضبقنم لااب هب ور ار اپ فک نینچمه ،دننک ضبقنم ار اپ قاس تلاضع و دنهد راشف شنت 5 ات 1 تحارتسا نامز و دوب هیناث 10
ات 15 .هقیقد
مهن هتشذگ نتسب
1 - یم فیرعت ار دبو بوخ تاقافتا ناگدننک تکرش :نداد شوگ نیرمت هیقب و دننک
شوگ تقدب یتسیاب دنهد
اردوخ تاساسحا نانآ .
یم هدافتسا لاعف نداد شوگ یاهدربهار زازین یبرم .دننک فشک ار ناشتارطاخ یانعم و نایب حضاو روطب ک
دن تکرش تاراهظا هب
یم دروخزاب ناگدننک د
ده هتشاد یفنم تایبرجت دوخ یگدنز لوط رد دارفا زا یرایسب . یبرجت نایب لاح نیا اب .دنا
هلصافلاب تبثم تا
یم یفنم تایبرجت نایب زا ﺲپ هزیگنا نتشاد و یشیدنا تبثم هب ار نانآ و هداد شهاک ار یفنم براجت تارثا دناوت
قوس رتشیب ی
دهد .
2 - هبعج هبعج و بوخ یاهزیچ ی تارطاخ نیدامن تروص هب یتسیاب ناگدننک تکرش هک دش هتفرگ رظن رد هبعج ود :دب یاهزیچ ی
رد ار بوخ هبعج هبعج رد ار دب تارطاخ و بوخ ی دب ی
دنراذگب هبعج نیا رد ار تسا هتشذگ هب طوبرم هچنآ دیاب هک روظنم نیدب .
.دنراذگب رانک ار نآ و هتشاذگ
و ینونک تیعقوم مهد یعامتجا هکبش هتساوخ ناگدننک تکرش زا :تغارف تاقوا یارب هشقن نتشاد
یم ش و انرب ناش تغارف تاقوا یارب ات د ناشتاداهنشیپ و هدرک یزیر هم
هورگ رد ار .دننک نایب
2 - تیلاعف اب هطبار رد یناتساد هتساوخ نانآ زا :هرمزور یاه
یم ش و هرابرد د تیلاعف ی یم ماجنا هزور ره هک ییاه د
دنه
، یناتساد
ک فیرعت نن .د
مهدزای یگدنز لحارم
رآ ا هتساوخ ناگدنن کتکرش زا :شنت نودب شم یم
ش و ارآ روطب د ،اهوربا روطنیمه ،دننک لش ار ناشیناشیپ ،دنشکب ﺲفن مظنم و م
کلپ ،اه ف ار تروص یلکروطب و ندرگ ،نابز ،ک ر
تسد ﺲپس ،دنیامن اه همادا رد و ار ناتشگنا کون ات هناش زا اه
ار اهاپ و مکش نآ ی
هدیشک قیمع ﺲفن ،دنراذگب اهر و مارآ ارنآ و
اد هگن هیناث ود
،دنر نآ یمارآ هب ﺲپس تانیرمت یارجا نیح رد ؛دنهد نوریب ار
تکرش یبرم ،یگدیمرآ ار ناگدننک
ب یم نانآ زا و هدرک قیوشت شمارآ هب یملاک روط تبحص هب هک دهاوخ
.دنهد ارف شوگ شیاه
یم نایب رضاح لاح ات دلوت زا ار نانآ یگدنز لحارم ﺲپس .درک
مهدزاود دوخ یسررب
هراعتسا هراعتسا هسلج نیا رد :اه تاریبعت و
شناد زومآ یسررب یگدنز هب تبسن نا یم
ش و د . یعس ﺲپس یم ش و د هک دیدج تاراعتسا
ار نیزگیاج ننک اهنآ لاثم یارب .د زا ،
هدننک تکرش یم شنزرس مادم شردپ بناج زا هک یا
چ ییاهدروخزاب و دش نو
« یب درف وت
یتسه یفرصم »
یم تفایرد درک
؛ هتساوخ یم ش و :دنک هجوت لاثم نیا هب د یم رارق ریت فده هک یذغاک تراد کی
دریگ رد ار اهریت ،
یم ورف دوخ هاگچیه دشاب نهآ زا نآ ﺲنج هک یتراد اما ؛تفر دهاوخ نیب زا و هدش هراپ نامز رورم هب و درب خ
یمن بار تراد .ددرگ
یم اهریت و وا دناوت
، هیانک فرح ریثأت تحت وا رگا .دشاب شردپ یاه ننام دریگ رارق شردپ یاه
یذغاک تراد د ورف دوخ رد ار اهریت
یم نیب زا و هدرب یم یزلف تراد کی هب ندوب هیبش اب اما ؛دور
.درادب نوصم اهریت نیا زا ار دوخ دناوت
هسلج زا تاراعتسا نیا :هجوت نآ اب هک تلاکشم ساسارب ،لبق ی
هدوب هجاوم .دش باختنا ،دنا
مهدزیس تیوقت لماوع
هدننک سرد
زا هک ییاه هدش هتفرگ ارف یگدنز تکرش زا :دنا
سرد ات دش هتساوخ ناگدننک تفرگ دای یگدنز زا هک ییاه
ه اضعا یارب ار دنا ی
رگید دنیوگب . یگژیو هریاد هک روطنامه ناگدننک تکرش :یدرف تبثم یاه زکرم رد تبونب ، هتسشن راو
هریاد یور هیاپ راهچ یم
دننیشن و اضعا
،رگید ی یگژیو یتبثم یاه ار هک د غارس وا رد دنرا
یو هب یم لاقتنا د ه .دن
مهدراهچ ؟متسه یک نم
؛دوخ موهفم یگژیو شزرا ،اه اه
اهراجنه و ک تسا نیا نم یقلاخا یگژیو و ؛... مدلوت خیرات .تسا ... نم مان نوچمه یتلامج ناگدننک تکرش :هلمج لیمکت
زور ره نم ای ،... ه
...
شزرا یزاب :اهراجنه و اه ک هعومجم
ترا هملک کی اهنآ یور رب هک ییاه وئسم ،یراکادف ،تبحم :دننام(یشزرا ی
تیل مظنم ،یریذپ
هقیقددنچ ،هتشادرب تراک کی یتسیاب مادکره و هدناخرچ ناگدننک تکرش نایم رد ار هدش هتشون )هریغ و ندوب ا
ار نآ ی ب دنناوخ
حیضوت نآ هب عجار و یصاخشا مان ﺲپس .دنهد
ار یم رکف هک ا دننک تسا هتسجرب اهنآ رد یگژیو نی
، تراک ریز ونب دنسی زا ﺲپ .
عمج تراک یروآ ار یشزرا تراک ره یبرم ،اه یم
یدارفا و دناوخ یگژیو نآ هک
دنراد ار یفرعم دنلب یادص اب م
.دنک ی
مهدزناپند نم رد یزیچ هچ
؟تسا بوخ تایصوصخ ،یصخش اهدادعتسا یگژیو زا یتسیل :یصخش تایصوصخ یزاب
یاه تکرش هب یدرف رگید رد هک یگژیو یولج یتسیاب هک دش هداد ناگدننک
یم نا دنیب
یم دوخ رد هک یگژیو یولج و ردبرض تملاع کیت تملاع دننیب
ب هتسجرب یگژیو راهچ ﺲپس .دز غارس دوخ رد هک یا
د هتشون ار دنرا
تسیل یبرم نایاپ رد .دشاب یگژیو نآ یایوگ هک دننزب یلاثم و عمج ار اه
یروآ یگژیو و هدرک هک یکرتشم یاه
باختنا هورگ طسوت
هدش ار دنا درمش یم .
هرابرد همان کی هتساوخ ناگدننک تکرش زا ﺲپس :اهدادعتسا ی
یم ش و هرابرد د ییاناوت و اهدادعتسا ی ن ناشیاه
هما یا ی .دنسیونب
مهدزناش یزیچ نم
یم ؟مهاوخ
هاگدید تبسن یاه
هدنیآ هب نآ زا :یگدنز فده فیصوت
ا نیا .دنسیونب طخ دنچ رد و هدرک فیصوت ار دنراد هدنیآ رد هک یفده دش هتساوخ نا راهچ رد فاده
،هداوناخ تمسق یتملاس
دش یدنب هتسد شزومآ و هفرح ، تسا ه
.
هسلج یارب دش هتساوخ ناگدننک تکرش زا :همانرب کی یریگیپ و ارجا یزیر همانرب ار تیلاعف کی ماجنا دعب ی
ک فادها و هدر ش ار نا
.دنسیونب نآ هب تبسن
مهدفه تاسلج هیماتتخا
تکرش هتفرگارف تاسلج نیا زا هچنآ و هدرک وگتفگ تاسلج هب عجار ناگدننک نایب ار دنا
.دننک یم
شهوژپ رازبا :
،ناجیه میظنت ،یدرف تاصخشم همانشسرپ مراهچ زا یدرف تاصخشم مرف رب هولاع رضاح شهوژپ رد تراهم
-
ضا و یعامتجا یاه .تسا هدش هدافتسا ریز حرشب یعامتجا بارط
1 . ناجیه میظنت همانشسرپ یتکیک و دلیش
16( 1998 ) : هنماد یارب ناناوجون و ناکدوک مرف ناجیه میظنت تسیل کچ
ینس 10 ات 16 هلاس هدرخ جنپ لماش لاوس تسیب اب هفلوم
یب یناجیه یتابث (
تلااوس 1 ، 2 ، 3 ، 4 ، 5 ، 6 )،
زاربا رد یهاگآدوخ
تاناجیه یفنم
( تلااوس 7 ، 8 ، 9 ، 10 ، 11 ) ناجیه زاربا رد یتیعقوم بسانت مدع ، (
تلااوس 12 ، 13 ، 14 ،) تیریدم و لرتنک
یفنم تاناجیه (
تلااوس 15 ، 16 ، 17 ) و فاطعنا یناجیه یریذپ (
تلااوس 18 ، 19 ، 20 .تسا ) هرمن فیط رد همانشسرپ یراذگ 4
هجرد یا هشیمه ابیرقت زا(
4 زگره ات هرمن 1
)هرمن قلعت یم گیرک و نگاولتسا .دریگ
1 7 اب ار همانشسرپ ینورد یناسمه )2018(
خابنورک یافلآ 89
/ 0 .دنا هدرک شرازگ هک تسا هدش هدافتسا نوسریپ یگتسبمه بیرض زا همانشسرپ هزاس ییاور یسررب یارب
یب یارب لک هرمن اب یگتسبمه بیارض یناجیه یتابث
78 / 0 یفنم تاناجیه زاربا رد یهاگآدوخ ، 64
/ 0 مدع ، رد یتیعقوم بسانت
ناجیه زاربا 68
/ 0 یفنم تاناجیه تیریدم و لرتنک ، 61
/ 0 فاطعنا و یناجیه یریذپ
71 / 0 ینعم و حطس رد یراد 01
/ 0
،حلاف و یناقهد ،نایلیعامسا(
1395 ) . هک تروص نیا هب .دش دییات یلماع لیلحت شور اب همانشسرپ ییاور رضاح شهوژپ رد
ریداقم ئوکسا یاک تبسن یدازآ هجرد هب ر
d
2/ ، X ن صخاش ی وک یی (شزارب )GFI ، شزارب صخاش ﺲیاقم
اه ی ( )CFI و یاطخ
هشیر بیرقت نیگنایم روذجم ی (
RMSEA )
بیترت هب 560
/ 1 ، 938 / 0 ، 961 / 0 و 051 / 0 اب زین همانشسرپ ییایاپ .دمآ تسد هب
بیرض و یسررب خابنورک یافلآ شور 90
/ 0 .دمآ تسد هب
1. Shields & Cicchetti 6
1. Stellwagen & Kerig 7
2 . همانشسرپ تراهم
اه یعامتجا ی تلوسا ،نوستام
- نیدزاک و نوسواد
18( 1983 ) : یم همانشسرپ نیا یارب یارب دناوت
تراهم شجنس دارفا یعامتجا یاه
4 ات 18 هشش(دشاب بسانم هلاس ،ولدمحم و نب جنران شیورد ،یزربرگراک ،نایراطع ،رف
1396 .)
لماش 55 و لاوس 5 تراهم سایقم هدرخ بسانم یعامتجا یاه
1 9 ،14 ،13 ،12 ،11 ،10 ،9 ،8 ،7 ،6 ،5 ،4 ،3 ،2 ،1 تلااوس(
15 ، 16 ، 17 ، 18 ) ی
عامتجا ریغ یاهراتفر ،
2 0 2 و یرگشاخرپ ،)029 ،28 ،27 ،26 ،25 ،24 ،23 ،22 ،21 ،20 ،19 تلااوس(
ی
شناکت یاهراتفر
2 1 2 دوخ هب دایز نانیمطا یبلط یرترب ،)41 ،140 ،39 ،38 ،3 ،36 ،35 ،34 ،33 ،32 ،31 ،30 تلااوس(
اد
2 2 نلااسمه اب طابترا و )47 ،46 ،45 ،44 ،43 ،42 تلااوس( نتش
2 3 .تسا )55 ،54 ،53 ،52 ،51 ،50 ،49 ،48 تلااوس(
هرمن فیط رد همانشسرپ یراذگ 5
هجرد یا هشیمه زا(
5 زگره ات هرمن 1
)هرمن یم قلعت دریگ . تلااوس 19 ات 47 ، 49 ، 50 ، 52 ،
54 و 55 یم یراذگ هرمن سوکعم تروص هب وش
ن د . هرمن زگره هک تروص نیا هب 5
هرمن تردنب ، 4
هرمن تاقوا یهاگ ، 3
رثکا ،
هرمن تاقوا 2
هرمن هشیمه و 1
دنریگ یم زرگیردور و اناداس ،سروت .
- زیتروک
2 4 0/91 همانشسرپ لک یارب ییایاپ بیرض)2016(
.دنا هدرک شرازگ تراهم خابنورک یافلآ زا هدافتسا اب ییایاپ بیارض
انم یعامتجا یاه بس
97 / 0 یعامتجا ریغ یاهراتفر ، 90
/ 0 ،
یشناکت یاهراتفر و یرگشاخرپ 94
/ 0 نتشاد دوخ هب دایز نانیمطا یبلط یرترب ، 94
/ 0 نلااسمه اب طابترا و 97
/ 0 هدمآ تسدب
،یظفاح و ییاضر(تسا 1390
سایقم هدرخ یگتسبمه قیرط زا همانشسرپ ییاور .) دییات لک هرمن اب اه
هدش و زورفا ،یتایب(تسا
،یراچ نیسح 1395
.) ریداقم هک تروص نیا هب .دش دییات یلماع لیلحت شور اب همانشسرپ ییاور رضاح شهوژپ رد یاک تبسن
یدازآ هجرد هب رئوکسا d
2/ ، X ن صخاش ی وک یی شزارب ( )GFI ، شزارب صخاش ﺲیاقم
اه ی ( )CFI و هشیر یاطخ روذجم ی
بیرقت نیگنایم (
RMSEA
) بیترت هب 421
/ 1 ، 931 / 0 ، 971 / 0 و 062 / 0 یافلآ شور اب زین همانشسرپ ییایاپ .دمآ تسد هب
بیرض و یسررب خابنورک 81
/ 0 .دمآ تسد هب
3 . همانشسرپ یعامتجا بارطضا
اک
25رن ناراکمه و (
2000 ):
نیا لماش همانشسرپ 17
سرت سایقم هدرخ هس و لاوس (
تلااوس
1 ، 3 ، 5 ، 10 ، 14 ، 15 ) بانتجا ، یعامتجا لباقت زا
( تلااوس 4 ، 6 ، 8 ، 9 ، 11 ، 12 ، 16 ) یکیژولویزیف یتحاران و (
تلااوس 2 ، 7 ، 13 ،
17 ) یم هرمن .دشاب فیط رد همانشسرپ یراذگ
4 هجرد یا دایز یلیخ زا(
4 هجو چیه هب ات هرمن 0
)هرمن یم قلعت دریگ ( ،ییاضر
،یرهاط و یریما 1396
عومجم رد نآ شرب هطقن .) 19
هسولوا و وکجوکوچ(تسا
2 6 ةنومن کی اب ار نآ ینورد یناسمه.)2018 ،
نومزآ لوا ةمین رد ینیلابریغ 82
/ 0 نومزآ مود ةمین رد و 86
/ 0 نومزآ همینود یگتسبمه ، 76
/ 0 نمریپسا یگتسبمه بیرض و
ار ناورب 91 / 0 نورک یافلآ اب همانشسرپ ییایاپ یسررب یارب ینورد یناسمه نینچمه .تسا هدرک شرازگ ب
سایقمریز رد خا یاه
اران و بانتجا ،سرت بیترت هب یکیژولویزیف یتح
74 / 0 ، 75 / 0 و 75 / 0 هب (تسا هدمآ تسد ،یرفنضغ ،ییاضر ،یلوفزد ربخم
ینذؤم ،ییاضرملاغ ،دنوکیردریم و
،یمشاه 1394 ).
یهبوا و یکسووکوک ،توبا
2 7 شرازگ0/93 همانشسرپ خابنورک یافلآ) 2018(
ذندرک یلاع رایسب ییایاپ هدنهد ناشن هک نیا
تسا همانشسرپ .
رض ار همانشسرپ لک خابنورک یافلآ بی 88
/ 0 و لوا ةمین یافلآ ،
اب ربارب بیترتب ار همانشسرپ مود 81
/ 0 و 77 / 0 ار همین ود نیب یگتسبمه و 77
/ 0 ار نمریپسا نومزآ ةطساوب نآ رابتعا بیرض و
ربارب 87 / 0 هدرک شرازگ ،ینموم(دنا
1385 قاپ یلامج ،یزرمارف ،یرفص ،ناقیف یدیدج زا لقن هب ؛ ،ناقیف یدیدج و هعل
1394 .)
شهوژپ رد رد ی
هاگشناد همانشسرپ لک خابنورک یافلآ نارهت رهش یاه 93
/ 0 ینورد یناسمه هدنهد ناشن هک هدمآ تسدب
،یهللادبع و نایجرگ(تسا همانشسرپ 1395
.) تروص نیا هب .دش دییات یلماع لیلحت شور اب همانشسرپ ییاور رضاح شهوژپ رد
ریداقم هک یاک تبسن
یدازآ هجرد هب رئوکسا d
2/ ، X ن صخاش ی وک یی شزارب GFI ( ،) شزارب صخاش ﺲیاقم
اه ی CFI( و )
هشیر یاطخ بیرقت نیگنایم روذجم ی
(
RMSEA
) بیترت هب 521
/ 1 ، 940 / 0 ، 982 / 0 و 066 / 0 همانشسرپ ییایاپ .دمآ تسد هب
بیرض و یسررب خابنورک یافلآ شور اب زین 86
/ 0 .دمآ تسد هب
1. Matson, Esveldt-Dawson & Kazdin 8
1. appropriate social skills 9
2. antisocial behavior 0
2. aggressive and impulsive behavior 1
2. domination, having great confidence in his 2
2. relationship with peers 3
2. Torres, Saldana & Rodríguez-Ortiz 4
2. Connor 5
2. Chukwujekwu & Olose 6
2. Abbott, Kocovski & Obhi 7
جیاتن ادتبا م هضورف یاه ییانبریز ﺲنایراووک لیلحت ار
دروآرب ددرگ یم . یسررب لامرن ندوب هداد اه نومزآ اب وریپاش - زکلیو هک داد ناشن
ینعم حطس قوف نومزآ رد یراد
زا رکذلا 05 / 0 رزب گ تسا رت ندوب یعیبط رگناشن هک یاهریغتم رد تارمن عیزوت
شهوژپ
تسا (
<05 ﺲنایراو ینگمه جیاتن .)P اد ناشن اه
هک د هب یرادانعم حطس تسد
گرزب نول نومزآ زا هدمآ زا رت
05 / 0 حیضوت هب مزلا .
ﺲپ شهوژپ نیا رد هک تسا شیپ و هتسباو یاهریغتم ناونعب اهریغتم نومزآ
تیراوک(یکمک یاهریغتم ناونعب اهنآ نومزآ یقلت )اه
لماع حوطس همه رد هتسباو یاهریغتم و یکمک یاهریغتم نیب نیاربانب .دندش (
هورگ ینعی و شیامزآ یاه
هاوگ ینگمه و یربارب )
.دوب مکاح بیش ینگمه هضورفم ساسا رب
نویسرگر طخ ینعم حطس
زا رتگرزب نومزآ شیپ و هورگ لماعت رثا یراد 05
/ 0 .دوب
ینعمریغ لماعت هک ییاجنآ زا بیش ینگمه ضرف نیاربانب ،دش هدهاشم یکمک و هتسباو یاهریغتم نیب یراد
نویسرگر طخ یارب
.دش هتفریذپ شهوژپ یاهریغتم
لودج 2 : هورگ رد شهوژپ یاهریغتم ندوب لامرن نومزآ و رایعم فارحنا ،نیگنایم و شیامزآ یاه
هاوگ
هتسباو یاهریغتم شجنس
نیگنایم فارحنا±
عم رای ندوب لامرن
شیامزآ هاوگ
هرامآ ینعم Z
یراد
یب یناجیه یتابث نومزآ شیپ
07 / 17±486 / 0 87
/ 16±060 / 1 004
/ 1 224
/ 0
نومزآ ﺲپ 87
/ 12±560 / 2 13
/ 16±326 / 2 247
/ 0 454
/ 0
یفنم تاناجیه زاربا رد یهاگآدوخ نومزآ شیپ
00 / 13±845 / 0 93
/ 12±799 / 0 777
/ 0 231
/ 0
نومزآ ﺲپ 07
/ 10±961 / 0 67
/ 12±175 / 1 159
/ 0 613
/ 0
یتیعقوم بسانت مدع نومزآ شیپ
27 / 8±704 / 0 20
/ 8±676 / 0 265
/ 0 608
/ 0
نومزآ ﺲپ 60
/ 5±183 / 1 40
/ 7±549 / 1 002
/ 1 124
/ 0
یفنم تاناجیه لرتنک نومزآ شیپ
87 / 7±743 / 0 00
/ 8±756 / 0 602
/ 1 179
/ 0
نومزآ ﺲپ 00
/ 9±926 / 0 20
/ 8±676 / 0 854
/ 0 195
/ 0
فاطعنا یناجیه یریذپ نومزآ شیپ
20 / 7±862 / 0 27
/ 7±884 / 0 002
/ 1 125
/ 0
نومزآ ﺲپ 02
/ 9±756 / 0 40
/ 7±986 / 0 551
/ 0 922
/ 0
تراهم بسانم یعامتجا یاه نومزآ شیپ
13 / 18±834 / 0 13
/ 18±834 / 0 891
/ 0 406
/ 0
نومزآ ﺲپ 40
/ 21±056 / 1 60
/ 18±242 / 1 676
/ 0 751
/ 0
یعامتجا ریغ یاهراتفر نومزآ شیپ
27 / 16±799 / 0 00
/ 16±845 / 0 544
/ 0 929
/ 0
نومزآ ﺲپ 87
/ 12±187 / 1 53
/ 14±767 / 1 630
/ 0 822
/ 0
شاخرپ یشناکت یاهراتفر و یرگ نومزآ شیپ
40 / 13±737 / 0 50
/ 13±516 / 0 779
/ 0 579
/ 0
نومزآ ﺲپ 73
/ 10±884 / 0 07
/ 13±223 / 1 675
/ 0 752
/ 0
دوخ هب نانیمطا و یبلط یرترب نومزآ شیپ
27 / 17±704 / 0 06
/ 17±799 / 0 864
/ 0 445
/ 0
نومزآ ﺲپ 87
/ 12±834 / 0 33
/ 16±718 / 1 967
/ 0 307
/ 0
لااسمه اب طابترا ن
نومزآ شیپ 67
/ 14±617 / 0 87
/ 14±640 / 0 658
/ 0 780
/ 0
نومزآ ﺲپ 73
/ 16±163 / 1 60
/ 15±183 / 1 755
/ 0 619
/ 0
سرت نومزآ شیپ
13 / 14±743 / 0 53
/ 16±125 / 1 945
/ 0 334
/ 0
نومزآ ﺲپ 73
/ 11±100 / 1 13
/ 16±807 / 1 045
/ 1 224
/ 0
بانتجا یعامتجا لباقت زا نومزآ شیپ
47 / 16±060 / 1 93
/ 15±033 / 1 189
/ 0 878
/ 0
نومزآ ﺲپ 27
/ 12±710 / 1 53
/ 15±598 / 1 756
/ 0 616
/ 0
یکیژولویزیف یتحاران نومزآ شیپ
13 / 11±175 / 1 13
/ 13±990 / 0 541
/ 0 352
/ 0
نومزآ ﺲپ 13
/ 9±246 / 1 87
/ 12±457 / 1 632
/ 0 451
/ 0
هورگ رد شهوژپ یاهریغتم و شیامزآ یاه
هاوگ یم ناشن ار هرامآ لودج نیا رد هک دهد
یاه تسا هدش یسررب ندوب لامرن
یم لامرن عیزوت یاراد شهوژپ یاهریغتم هک لودج یارب یریغتم دنچ ﺲنایراووک لیلحت زا همادا رد .دنشاب
2 - فارحنا ،نیگنایم
هداد لیلحت و هیزجت ندوب لامرن نومزآ و رایعم رد جیاتن هک دوش لرتنک زین نومزآ شیپ رثا ات تسا هدش هدافتسا شهوژپ یاه