ریثأت شیارگ هنانیرفآراک
و دربهار یتباقر
رب ییارگرازاب رد
یاتسار دوبهب
درکلمع و
داجیا تیزم یتباقر رادیاپ
نیسح ییاضر تلود یدابآ
، 1
هدژم نایلع
2
1 . رایداتسا هدکشناد مولع یرادا و
،داصتقا هاگشناد ناهفصا
، هاگشناد ناهفصا
2 . وجشناد ی یسانشراک ا
دشر تیریدم
، MBA
هاگشناد ناهفصا
خیرات تفایرد : 19 / 12 / 93
خیرات شریذپ : 11 / / 94
هدیکچ
ةعلاطم موهفم شیارگ هنانیرفآراک و
نیودت کی دربهار ( یژتارتسا ) بسانم
، تیمها یدایز یارب دوبهب درکلمع
تکرش اه راد
،د اریز تکرش اه اب ةئارا تلاوصحم دیدج
، هبرصحنم درف و قباطم اب یاهزاین نایرتشم
، مهس یرتشیب
زا رازاب لوصحم ار رایتخارد یم دنریگ . فده شهوژپ رضاح
، یسررب ریثأت شیارگ هنانیرفآراک و
دربهار یاه
یتباقر رب ییارگرازاب رد
یاتسار دوبهب درکلمع تکرش و داجیا تیزم تباقر ی رادیاپ رد تکرش یاه هعطق زاس
وردوخ تسا . نیا شهوژپ یدربراک و زا ن ظ ر شور
، یفیصوت - یگتسبمه تسا . رد نیا اتسار
، یارب یروآدرگ
تاعلاطا و نومزآ هیضرف اه
، زا مانشسرپ ة ققحم هتخاس یا یواح 67 شسرپ رد 17 دعب هدافتسا دش . ساسارب
لودج یسجرک - ناگروم
، اب شور هنومن یریگ اصت یفد
،هداس زا نیب 250 رفن نانکراک تکرش یاه یدیلوت
تاعطق وردوخ رد ناتسا
،ناهفصا 150 رفن هب ناونع ةعماج یرامآ شهوژپ باختنا دندش . یارب هیزجت و لیلحت
هداد اه و نومزآ هیضرف اه
، زا لدم لداعم ه یاه یراتخاس رد مرن رازفا Smart PLS هدافتسا
دش . جیاتن ناشن م ی دهد
ریثأت میقتسم شیارگ هنانیرفآراک رب
ییارگرازاب
، رادانعم تسین . نینچمه
، للاقتسا و یماگشیپ زا داعبا شیارگ
،هنانیرفآراک دربهار
یربهر
،هنیزه رگرازاب ییا
،وگخساپ درکلمع یلام و عبانم بایمک
، نیرتشیب نزو ار رد
لیکشت یاهریغتم یلصا شهوژپ یارب هعطق نازاس اد ر دن
؛ نیاربانب
، تکرش یاه هعطق یزاس
، اب شیازفا یحور ة
ینیرفآراک رد
نامزاس و ذاختا دربهار یاه بسانم اتسارمه اب یاهزاین نایرتشم یم دنناوت هب اقب و دشر دوخ رد
صرع ة یتباقر کمک دننک .
ژاو ه یاه یدیلک :
،ییارگرازاب دربهار
یاه
،یتباقر
،درکلمع شیارگ هنانیرفآراک
، تیزم یتباقر رادیاپ .
ةدنسیون لوئسم Email: Mozhde68.a@gmail.com :
30
همدقم نورب یراپس
، شقن ی یدربهار رد
تعنص وردوخ یزاب یم دنک (
Franceschini et al., 2011:
)739
. زا نیا ور
، ق هعط نازاس رد یجنز ر ة شزرا ةدوزفا نازاسوردوخ تیمها
هتفای دنا و یرایسب زا
نازاسوردوخ
، هب داجیا یراکمه تدمدنلب
اب دادعت
ًابیرقت یدودحم زا
نیمأت ک ناگدنن لیامت دنراد
ات زا نیا قیرط
، هنیزه یاه دیلوت ار شهاک و تیفیک تلاوصحم دوخ
ار شیازفا دنهد
(Phoosawad et al., 2014: 173)
. اب ماغدا ییاه هک رد تعنص هعطق یزاس تروص یم دریگ
،
دادعت تکرش یاه لاعف شهاک یم
،دبای اما تکرش یاه هعطق زاس یوق یرت لکش یم دریگ و زا
ا نی ور
، روضح رد یاهرازاب یناهج
هبزور زور راوشد رت یم دوش (
& Zumpe, 2014: 2-3
Frigant
.) شیارگ هنانیرفآراک
، هویش یا هژیو یارب تکرش تساه ات زا تصرف هب تسد هدمآ
دافتسا ه دننک (
Miller, 1988: 284
).
رد نمض
، دربهار یاه یتباقر هب تکرش اه ناکما یم دهد هک
زا هس یانبم تم تواف زا تیزم یاه یتباقر هرهب ریگ ن د (
Porter, 1980
.) نینچمه
، یارب دوبهب
درکلمع بسک راکو و موادت تیزم یتباقر
،رادیاپ تکرش اه دیاب رد ةنیمز ییوگخساپ هب
یاهزاین
،رازاب درکلمع یرتهب
تبسن هب ناشیابقر هتشاد
دنشاب
، هب هنوگ یا هک نیرتهب شزرا اه ار یارب
نایرتشم دوخ مهارف دنزاس
(Joo et al., 2012: 61)
. زا کی وس
، تمیق لماح یاه
،یژرنا دوس
کناب یاه لماع
، دوبن یگنیدقن بسانم
و یگتسباو یلااب
هعطق نازاس هب ماو یاه یکناب بجوم
ب ه ندمآدوجو تلاکشم
یناوارف رد نیا تعنص هدش تسا و هب نیمه
،لیلد هس تکرش هعطق زاس رد
ناتسا ناهفصا لیطعت دش ها دن (
،یدمحا 1391
.) زا یوس رگید
، مروت یناهگان و لباقریغ شیپ ینیب
تمیق وردوخ هب هژیو رد ود لاس هتشذگ
، بجوم شهاک یروآدوس و
زورب نارحب رد درکلمع
بسک راکو تکرش یاه هعطق زاس هدش تسا . نیارب
،ساسا فده یلصا نیا شهوژپ نییعت ریثأت
شیارگ هنانیرفآراک و
دربهار یاه یتباقر و ییارگرازاب رب
درکلمع تکرش یاه یدیلوت تاعطق
وردوخ رد ناتسا ناهفصا یارب یبایتسد هب تیزم یتباقر رادیاپ تسا .
یرورم رب
ینابم یرظن و نیشیپ ة شهوژپ
شیارگ هنانیرفآراک
شیارگ هنانیرفآراک هب
ناونع هزاس یا یدنیارف
، هب شور اه
، هویش اه و کبس یاه میمصت یریگ
دروم ةدافتسا ناریدم هجوت دراد (
Lumpkin & Dess, 1996: 136-139
.) هب ةدیقع رلیم ( 1983 )
تکرش
،نیرفآراک یتکرش
تسا هک هب یروآون رد رازاب لوصحم یم
ادرپ دز و ات یدح هدهع راد
تیلاعف یاه هرطاخم زیمآ یم دوش .
،یروآون هب
یروآدوس و
دشر نامزاس یاه نیرفآراک کمک
یم دنک (
Covin & Wales, 2011
.)
،یماگشیپ لیامت
و ةدافتسا نامزاس اه زا ییاناوت اه ناشی یارب
هعسوت یاه دیدج تسا . دعب کسیر یریذپ زین هب لیامت تکرش هب صیصخت عبانم
یارب
تصرف یاه دیدج و نیعرد لاح نئمطمان رازاب هراشا دراد (
Richard et al., 2009: 1082
) . هب
داقتعا نیکپملا و سد ( 1996 ) ود دعب رگید زین رد فآراک نیر ی دوجو دنراد : تباقر یمجاهت هک
تیعضو هنامصخ و تلاح ییورایور تکرش
اه تس هک مزلتسم رطاخم ه یاه دیدج تسا (
2001:
443-446 Lumpkin & Dess,
).
دربهار یاه یتباقر
زا هاگدید
،رتروپ دربهار
،یتباقر هب نامزاس ناکما یم دهد ات زا هس ةیواز توافتم
، زا تیزم یاه
یتباقر دوخ هرهب دریگ (
Porter & Teisberg, 2004
) تکرش ییاه هک زم تی و یرترب ار زا
قیرط شهاک هنیزه اه تسج و وج یم دننک
، ناربهر هنیزه هدیمان یم دنوش
، یلاحرد هک یخرب
یعس دنراد زا قیرط ضرع ة تلاوصحم هبرصحنم
درف و توافتم هب
،رازاب زا یابقر دوخ زیامتم
دنوش . نینچمه
، یهورگ رگید نکمم تسا تیزم و یرترب ار اب لابند رک ند دربهار یاه مت زکر
و فده ندادرارق ازاب
ر ی کچوک و
دودحم بسک دننک ( دیشروخ و
،ناوجون 1392
.)
شیارگ هنانیرفآراک و
دربهار یتباقر
شیارگ هنانیرفآراک و
دربهار یاه یتباقر هب میهافم یدربهار رد
دحاو بسک راکو هراشا دنراد
(
Covin & Lumpkin, 2011: 859
.) شیارگ
،هنانیرفآراک هب
دنیارف داجیا دربهار یم دزادرپ و
دربهار یاه
،یتباقر فیصوت اوتحم
ار رظنرد یم
؛دنریگ (
Ireland et al., 2003: 966
.) شیارگ
هنانیرفآراک اب
داجیا دربهار
، رد یاتسار اسانش یی و هار یزادنا هیامرس یراذگ
، هب تکرش کمک
یم دنک . (
Lumpkin & Dess, 1996: 140
.) شیارگ هنانیرفآراک
، دربهار یزیمآرحس تسا
هک
تکرش اه یارب دورو هب صرع ة تباقر ذاختا یم دننک و یارب ندنام رد طیارش هچراپکی یزاس
هقطنم یا زا نآ هرهب یم دنرب (
Knight, 1997: 216
) اب .
هجوت هب ثحابم حرطم
،هدش ةیضرف لوا
شهوژپ هب لکش ریز حرطم یم دوش :
شیارگ هنانیرفآراک
، رب دربهار یاه یتباقر رد تکرش یاه یدیلوت تاعطق وردوخ رد حطس
ناتسا ناهفصا
، یثأت ر ی تبثم و رادانعم دراد .
ییارگرازاب نامزاس ارگرازاب ینامزاس تسا هک تیلاعف شیاه رد یاتسار موهفم یبایرازاب دشاب
. نینچ ینامزاس
درکیور ینوریب دراد
؛ ینعی هجوت یرتشیب هب نایرتشم و ابقر ناشن یم دهد (
Ellis, 2005: 639
)
، یز ار
رد یایند زورما هب لیلد شیازفا تردق ادیرخ
،نار یتباقر رت ندش تراجت نیب یللملا
، تارییغت عیرس
یروانف و هجیتنرد شهاک رمع
،لوصحم یاهزاین
نایرتشم و تاراظتنا نآ
اه رد لوط نامز هب تعرس
رییغت یم دنک
؛ (
Kohli & Jaworski, 1990: 90-91
.) روران و1
ناراکمه ( 2004 ) رد علاطم ة دوخ هب
یسررب موهفم ییارگرازاب یلک
، لماش ییارگرازاب لاعف
و وگخساپ دنتخادرپ . ییارگرازاب
،وگخساپ
شلات یارب کرد و هدروآرب ندرک یاهزاین راکشآ نایرتشم تسا
، رد یلاح هک ییارگرازاب لاعف
،
شلات یارب کرد و هدروآرب درک ن یاهزاین ناهنپ نایرتشم یقلت یم وش د .
شیارگ هنانیرفآراک و
ییارگرازاب
تکرش یاه رازاب روحم و نیرفآراک
، یارب ندروآرب یاهزاین
راکشآ و پ ناهن نایرتشم
، شرتسگ رازاب
و هیامرس یراذگ رد تصرف ه یا لاحرد روهظ شلات یم دننک .
،نینچمه شناد
و بسک تاعلاطا
یبایرازاب بلغا رد دنیارف ینیرفآراک رایسب
مهم تسا
، یز ار هب یاهراتفر ینیرفآراک
لکش یم دهد
(
Bhuian et al., 2005: 11-12
.) ییارگرازاب هب
هژیو یارب تکرش یاه نیرفآراک و
هیامرس یراذگ یاه دیدج رایسب تیمها دراد
، یز ار نآ اه ار رد ةنیمز
،یریگدای قابطنا
اب
،طیحم
شنکاو عیرس هب تصرف اه و دیدهت ه ا ی یطیحم دنمناوت یم زاس د (
Joo et al., 2012: 61
.)
ییارگرازاب هب
یانعم زکرمت رب یرتشم نا و ابقر
، بسک تاعلاطا و
راشتنا نآ اه رد نامزاس تسا و هب
نیا
،بیترت هب یاقترا حطس ةنانیرفآراک تکرش
رجنم یم دوش (
Hughes & Morgan, 2008
).
1. Narver
اب هجوت هب یاهریسفت هئارا
هدش
، یضرف ة مود شهوژپ ترابع تسا زا :
شیارگ هنانیرفآراک
، رب ییارگرازاب رد
تکرش یاه یدیلوت تاعطق وردوخ رد حطس ناتسا
ناهفصا
، ریثأت
،میقتسم تبثم و رادانعم دراد .
دربهار یتباقر و ییارگرازاب
نازیم ییارگرازاب کی
تکرش دیاب بسانتم اب دربهار یتباقر دشاب (
Conant et al., 1991: 369
.)
،عقاورد تیمها طابترا نایم دربهار بسک راکو و دربهار یبایرازاب
، زا ظاحل یبرجت اشن ن هداد هدش
تسا (
Naver et al., 2004: 339
).
تیلاعف یاه یبایرازاب هب لامتحا دایز رب باختنا یاه یدربهار رد
حطس نلاک دربهار یاه یتباقر تکرش ریثأت یم نراذگ د . (
Slater & Olson, 2001: 1058
.)
ییارگرازاب
، یارجا تیقفوم زیمآ کی دربهار ار لیهست یم دنک . عقاورد
، مهف تسرد زا مهس
ییارگرازاب تکرش
نیا تسا هک دربهار یاه یتباقر
، ماگ ی یدیلک رد کرد بسانم و هدافتسا زا
عفانم تدمزارد نیا
شیارگ ارب ی نامزاس تسا (
Slater & Narver, 2000
)
؛ نیاربانب
، یضرف ة موس
شهوژپ ترابع تسا زا :
دربهار یاه یتباقر
، رب ییارگرازاب رد
تکرش یاه یدیلوت تاعطق وردوخ رد حطس ناتسا
ناهفصا
، ریثأت ی تبثم و رادانعم دراد .
درکلمع بسک
راکو
هجیتن ای
،درکلمع یرایعم
یارب هزادنا یریگ ییاراک و یشخبرثا نامزاس
رد کی رود ة ینامز
هژیو تسا هک زا قیرط هناشن ییاه رد
،رازاب یرتشم و نازیم شورف نآ نامزاس صخشم یم
دوش
(
Adams & Sykes, 2003: 420-422
.) درکلمع
، دنیارف ی رمتسم و فطعنم تسا هک ناریدم
و یدارفا هک رد رادا ة تکرش هب ناریدم یرای یم دنناسر
، (
Armestrong, 2006
.) عومجمرد
،
لماک نیرت لکش یسررب درکلمع بسک
راکو ار یم ناوت لماش یبایزرا درکلمع یرتشم
( نایرتشم رادافو و تیاضر یرتشم )
، رازاب ( مجح شورف و مهس یلااب رازاب ) و دعب یلام ( دوس و
تشگزاب هیامرس
) رد هسیاقم اب ابقر تسناد (
Hooley et al., 2003
).
رد نیا شهوژپ
، درکلمع
بسک راکو هب ناونع فیرعت یانبم درکلمع فتسا هدا یم دوش .
ییارگرازاب و
درکلمع
دهاوش یبرجت
، جیاتن یتوافتم ار رد ةنیمز طبار ة نایم ییارگرازاب و
درکلمع راکشآ یم نک د . رد
نیا دروم
، یخرب زا نارگشهوژپ
، طابترا تبثم و یرادانعم نایم
ییارگرازاب و
درکلمع دنتفای
(
Idar & Mahmood, 2012
)
، یلاحرد هک نارگید رد نیا یمز ن ه
، هجیتن یا هدهاشم دندرکن
(
Suliyanto & Rahab, 2012
)
؛ نیاربانب
، زاین هب شهوژپ یاه رتشیب یارب ییاسانش لماوع
دیدشت تردق نیب ییارگرازاب و
درکلمع ساسحا یم دوش . شهوژپ اه ناشن یم دهد هک هارمه اب
رییغت متسیس یداصتقا نیا
اهروشک زا
داصتقا یزکرم و همانرب یزیر هدش هب تمس داصتقا دازآ و
ةعسوت اهرازاب و شیازفا تباقر رد یاهروشک لاحرد
،هعسوت ییارگرازاب تکرش
اه هبور شیازفا
تسا (
Joo et al., 2012: 61
)
، یز ار ییارگرازاب بجوم
شیازفا ناوت یتباقر تکرش اه رد
طیحم یاه لاحرد رییغت نیا اهروشک یم دوش . یضرف ة مراهچ هب لکش ریز نایب یم دوش :
ییارگرازاب
، رب درکلمع تکرش یاه یدیلوت تاعطق وردوخ رد حطس ناتسا ناهفصا
، ریثأت ی
تبثم و رادانعم دراد .
تیزم یتباقر رادیاپ
رد ریسم داجیا تیزم یتباقر
، ود تکن ه مهم تسا : 1 . نیا
،ریسم دنیارف هلابند یراد تسا هک هب درکلمع
یلاع و تباقر یریذپ نامزاس رجنم یم دوش
؛ ینعی رد یتروص هک نامزاس زا قیرط یگتسیاش یاه
ش
،
تیزم یتباقر یرادیاپ قلخ دنک هک یارب نایرتشم دنمشزرا ب شا د و درکلمع نامزاس هتسیاش تسا و
تباقر یریذپ دراد (
Barney, 1999
.) 2 . هب لیلد یگدیچیپ یاه
یطیحم و تدش
،تباقر تیزم
یتباقر هب یتحار طسوت ابقر دیلقت یم دوش ای زا رظن نایرتشم هب یدوز گنر یم دزاب و دیاب اب
تیزم یاه یدیدج نیزگیاج
دوش . تیزم یتباقر رادیاپ ار یم ناوت هب روط هدرتسگ یا تیفیک
ینامزاس فیرعت رک د هک نامزاس یم دناوت زا قیرط
،نآ زا یابقر دوخ یشیپ دریگب و هدزاب دوخ ار
شیب زا دح یعیبط هاگن دراد (
Jeyavelue, 2007
.) تیعضو عبانم نامزاس زا رظن نازیم یدنمشزرا
عبانم
، 1
یبایمک
، 2
نازیم یریذپدیلقت و3
تیامح نامزاس
4ی یسررب یم وش د (
Barney, 1999
.)
1. Valuable
2. Rare 3. Imitate
4. Organization Support
درکلمع و تیزم یتباقر اپ رادی
یارب ندیسر هب درکلمع رترب
کی بسک راکو
، دیاب تیزم یتباقر ار رادیاپ رک د . یرترب رد
یجورخ یاه درکلمع ینامزاس و عبانم نامزاس
، ساکعنا دنهد ة تیزم یتباقر تسا . (
Joo et al.,
).2012
یارب هکنیا
،یگتسیاش ببس
یاهدوس موادم
ای یهدزاب رتلااب زا حطس لومعم دوش
، دیاب
نامزاس هب تکرش هبرصحنم یدرف
لیدبت وش د هک تیلباق ةئارا لوصحم ای
تامدخ ار اد هتش
دشاب . هولاع رب
،نیا دیلقت زا یگتسیاش دیاب
راوشد دشاب
، رد نیاریغ تروص
، تکرش اه رگید یارب
تدم ینلاوط زیامتم یقاب یمن نام ن د
؛ نیاربانب
، یگتسیاش
،هژیو یگتسیاش یا
تسا هک تیزم
یتباقر داجیا ک دن و هب تکرش اه هزاجا دهد یهدزاب رتلااب زا حطس لومعم هتشاد دنشاب . ا نی
یگتسیاش
، رایسب
،دنمشزرا بایان
و یب ریظن تسا (
Rodan, 2003
.) ف یضر ة مجنپ شهوژپ زین
ا نی هنوگ نایب یم دوش :
درکلمع تکرش
یاه یدیلوت تاعطق وردوخ رد حطس ناتسا ناهفصا
، رب تیزم یتباقر
رادیاپ
، ریثأت ی تبثم و رادانعم دراد .
بوچراچ یموهفم
شهوژپ
رنچیل و نوسنومداگ (1
2014 ) رد یشهوژپ هب
یسررب طبار ة نایم شیارگ هنانیرفآراک و
دربهار
اقر یتب و درکلمع تکرش یاه بسک راکو کچوک دنتخادرپ
. هتفای یاه نآ اه رگنایب راثآ فلتخم
داعبا شیارگ هنانیرفآراک رب
دربهار یربهر هنیزه و زیامت و درکلمع تکرش تسا . رادیا و دومحم
( 2012 ) رد شهوژپ دوخ هب یسررب شقن یجنایم ییارگرازاب رد
ةطبار نیب شیارگ هنانیرفآراک و
رکلمع د رد بسک راکو یاه کچوک و
طسوتم رد یزلام دنتخادرپ . هیزجت و لیلحت 356
مانشسرپ ه ناشن داد شقن یجنایم یرگ ییارگرازاب رد
طبار ة نایم شیارگ هنانیرفآراک و
درکلمع
،
رادانعم تسا . لاو و ساکا ( 2010 ) رد هب نیا هجیتن دندیسر هک دربهار ه یا زیامت و یربهر هنیزه
،
رب درکلمع
،نامزاس هب روط میقتسم و زین زا رط ی ق یجنایم یاه ییارگرازاب وگخساپ
و
،لاعف رثا
تبثم دراد . شاکیو ودیان (2
2010 ) رد یشهوژپ رد
ایلارتسا ناشن داد سسؤم ه یاه یدیلوت کچوک
1. Lechner and Gudmundsson 2. Vikash Naidoo
و طسوتم هک تیزم یتباقر ار هعسوت یم دنهد و نآ ار ظفح یم دننک
،
ًلاامتحا درکلمع یرتهب
اد ر دن . ینیسح مدقم و یزاجح ( 1393 ) اب یسررب ریثأت شیارگ هنانیرفآراک رب
درکلمع کناب اه زا
قیرط ریغتم یجنایم ییارگرازاب
، ناشن دنداد هولاع رب ریثأت ییارگرازاب رب
درکلمع
، نیب شیارگ
هنانیرفآراک و
درکلمع هب
تروص میقتسم و - هب طساو ة ییارگرازاب -
هب روط میقتسمریغ
، طبار ة
یرادانعم دوجو
دراد . هفیظو تسود و نارگید ( 1392 ) رد یشهوژپ هب
یسررب ریثأت دربهار یاه
یتباقر رتروپ ( یربهر
،هنیزه زیامت و زکرمت ) رب ییوگخساپ هب
یاهزاین یروحمرازاب نایرتشم
تلاوصحم یلپ
نلیتا یمیشورتپ دنتخادرپ
. جیاتن رگنایب نآ تسا هک یره ک زا دربهار یاه رتروپ
،
رب ییوگخساپ هب
زاین یروحمرازاب نایرتشم
تلاوصحم یلپ
نلیتا ریثأت تبثم دنراد و ریثأت دربهار
یربهر هنیزه
، تیولوا یرتلااب دراد .
اب رورم ریباعت فلتخم رابرد ة طباور نایم یاهریغتم
،شهوژپ بوچراچ
ریز رد نیا هنیمز
یحارط و هئارا دش .
0
لکش 1 . بوچراچ یموهفم
شهوژپ
شور یسانش
زا هکاجنآ فده نیا شهوژپ
، نییعت طباور یلع نایم اهریغتم تس
، زا رظن فده یدربراک
، زا رظن
وحن ة یروآدرگ تاعلاطا
، یفیصوت و زا عون یگتسبمه و
هب روط صخشم ینتبم رب لدم هلداعم یاه
یراتخاس تسا
. عماج ة یرامآ نیا شهوژپ لماش تکرش یاه یدیلوت تاعطق وردوخ رد ناتسا
شیارگ هنانیرفآراک
یروآون کسیر یریذپ
یماگشیپ تباقر یمجاهت
للاقتسا یاهدربهار یتباقر
زکرمت زیامت
یربهر هنیزه ییارگرازاب
ییارگرازاب وگخساپ
ییارگرازاب لاعف درکلمع
تکرش درکلمع یرتشم
درکلمع رازاب
درکلمع یلام
تیزم یتباقر رادیاپ
ندوبدنمشزرا بایمک ندوب یریذپاندیلقت
تیامح ندش زا یوس تکرش
ناهفصا تسا هک دادعت نانکراک نآ
اه شیب زا جنپ رفن تسا و لقادح ود لاس زا نامز سیسأت
نآ اه هتشذگ تسا . رب نیا ساسا
، مجح هعماج ( )N
دودح 250 رفن دوب . اب هدافتسا زا لودج
یسجرک - ناگروم
1، 150 رفن هنومن نییعت دش . مانشسرپ ة شهوژپ ( رازبا درگ یروآ تاعلاطا ) قبط
شور هنومن یریگ یفداصت هداس اب فده فذح تهج یریگ هناهاگآ ای هناهاگآان یحارط
،دش
یز ار نیا شور نیرتشیب تردق و میمعت یریذپ ار دراد . وگخساپ نای اب باختنا یکی زا هنیزگ یاه
ًلاماک
،فلاخم
،فلاخم
،طسوتمدحرد قفاوم
و
ًلاماک
،قفاوم رظن ناشیاه ار رد ةنیمز طم ا بل ناونع
هدش رد شسرپ ملاعا دندرک . ةمانشسرپ ققحم
هتخاس زا قیرط شسرپ یاه شهوژپ یاه یجراخ
نیودت
،دش شسرپ اه زا نیا هزوح اه جارختسا دندش
: صخاش شیارگ یرفآراک ین یبیکرت زا
قیرط نیدنچ مانشسرپ ة هدشدییأت و
یاراد رابتعا رد صرع ة یملع ( تسیب شسرپ )
، دربهار زیامت و
یربهر هنیزه ساسارب خابنارف
، ویهبارپ و نلاهرو ( 2003 ) ( تشه شسرپ )
، دربهار زکرمت رب یانبم
رتلاسا و نوسلا ( 2001 ) ( راهچ شسرپ )
، ییارگرازاب وگخساپ
ساسارب دنپشد و2
ناراکمه ( 1993 )
( هن شسرپ )
، ییارگرازاب لاعف
زا هاگدید ان رور و ناراکمه (
2004 ) ( تشه شسرپ )
، درکلمع
تکرش یانبمرب یلوه و ناراکمه ( 2005 ) ( شش شسرپ ) و تیزم یتباقر رادیاپ زا لدم
(VIRO)
ینراب ( 1999 ) ( هدزاود شسرپ ) . عومجمرد
، ةمانشسرپ نومزآ
هیضرف اه و لدم یرظن شهوژپ
،
لماش 67 شسرپ و لکشتم زا ود شخب دوب . شخب لوا
، لماش شسرپ یاه تیعمج یتخانش و
شخب مود زین شسرپ یاه یلصا شهوژپ دوب
. ییاور اوتحم ی همانشسرپ ار
بحاص نارظن
یهاگشناد و
یتعنص ( راهچ رفن زا سا ت دا نا هاگشناد ناهفصا و ود رفن زا ناسانشراک تعنص
وردوخ )
دییأت دندرک . یارب نییعت ییایاپ لدم
، زا هس رایعم یافلآ خابنورک شیپ
نومزآ اب مجح ةنومن 50
رفن
، ییایاپ یبیکرت و بیارض راب یلماع و نییعت ییاور اب رایعم ییاور ارگمه هدافتسا3
یم دوش .
جیاتن رد لودج 1 هدهاشم یم دوش :
1. Krejcie-Morgan
2. Deshpande
3. Average Variance Extracted (AVE)
لودج 1 . یاهرایعم مزلا
یارب شزارب لدم شهوژپ
اهریغتم دادعت
شسرپ اه بیارض راب
یلماع یافلآ
خابنورک ییایاپ یبیکرت رامآ AVE
ة یت نزو
یروآون 4
717 / 0 77 / 0 81 / 0 53 / 0 212 / 5 1582 / 0
کسیر یریذپ 4
743 / 0 64 / 0 83 / 0 55 / 0 976 / 18 3561 / 0
یماگشیپ 4
855 / 0 84 / 0 92 / 0 73 / 0 929 / 28 4183 / 0
تباقر ت یمجاه 4
759 / 0 72 / 0 85 / 0 58 / 0 793 / 9 2571 / 0
للاقتسا 4
805 / 0 83 / 0 88 / 0 65 / 0 067 / 49 4217 / 0
دربهار زکرمت 4
740 / 0 75 / 0 84 / 0 57 / 0 532 / 19 5103 / 0
دربهار زیامت 4
775 / 0 67 / 0 86 / 0 60 / 0 556 / 26 5539 / 0
دربهار یربهر هنیزه 4
781 / 0 74 / 0 86 / 0 61 / 0 951 / 19 5595 / 0
ارگرازاب یی وگخساپ 9
611 / 0 71 / 0 89 / 0 51 / 0 504 / 68 8566 / 0
ییارگرازاب لاعف
8 610 / 0 74 / 0 88 / 0 51 / 0 652 / 38 7321 / 0
درکلمع یرتشم 3
890 / 0 64 / 0 88 / 0 79 / 0 049 / 11 4392 / 0
درکلمع رازاب 3
889 / 0 75 / 0 88 / 0 79 / 0 787 / 26 5049 / 0
درکلمع یلام 3
917 / 0 77 / 0 91 / 0 84 / 0 938 / 19 5155 / 0
را یدنمشز 4
832 / 0 80 / 0 87 / 0 69 / 0 669 / 8 3791 / 0
یبایمک 4
844 / 0 82 / 0 88 / 0 71 / 0 966 / 22 4645 / 0
یریذپاندیلقت 4
812 / 0 72 / 0 85 / 0 66 / 0 544 / 14 4051 / 0
دروم تیامح 4
842 / 0 89 / 0 88 / 0 72 / 0 073 / 12 4068 / 0
نامه هکروط رد لودج 1 هدید یم دوش
، مامت صخاش یاه طوبرم هب یاهریغتم ا
یلص
شهوژپ
، زا 4 / 0 رتشیب تسا هک رگنایب بسانم ندوب بیارض راب یلماع شسرپ اه تس . م رادق
یافلآ خابنورک رتلااب
زا 7 / 0
، ییایاپ لباق لوبق نآ ار ناشن یم دهد (
Cronbach, 1951: 299
)
،
هتبلا
1سوم و ناراکمه ( 1998 ) درومرد ییاهریغتم اب
شسرپ یاه
،کدنا رادقم 6 / 0 ار هب ناونع
رس دح بیرض یافلآ خابنورک یفرعم
دندرک . جیاتن ناشن یم دهد همانشسرپ
، رابتعا یفاک راد د .
هب نخس لنروف و رکلا ( 1981 )
، طرش درادناتسا یارب
بیارض ییایاپ یبیکرت 7 / 0 و رتلااب تسا
،
یلاحرد هک دقم ا ر 6 / 0 رگنایب دوبن ییایاپ تسا . لنروف و رکرلا ( 1981 ) رادقم ینارحب ار 5 / 0
1. Moss
یفرعم دندرک هک یارب مامت اهریغتم رد دودحم ة 51 / 0 - 84 / 0 نیدب
بیترت
، ییاور
ییارگمه بسانم
یارب مامت اهریغتم ی همانشسرپ لصاح
دش . یارب هیزجت و لیلحت فیصوت ی
یگژیو یاه تیعمج یتخانش و نومزآ نیگنایم کی هعماج یارب یاهریغتم یلصا
شهوژپ زا
مرن رازفا
SPSS 20
و یارب نومزآ هیضرف اه و لدم ییاهن شهوژپ زا
مرن رازفا
Smart PLS
هدافتسا دش .
هتفای اه فیصوت تیعمج
یتخانش
فیصوت هداد اه ناشن یم دهد 95 رفن ( 63 دصرد ) زا نایوگخساپ ار
نادرم و 55 رفن ( 37 دصرد )
ار نانز لیکشت یم دنهد . زا رظن تلایصحت زین
75 رفن ( 50 دصرد ) زا لک تیعمج دروم هعلاطم
یاراد کردم یسانشراک دنا
. 34 دصرد نایوگخساپ قباس
ة هدزناپ لاس هب لااب اد ر دن . اضعا ی
تئیه هریدم و ناریدم لماع
، 43 رفن ( 29 دصرد ) زا هعماج ار یمربرد دنریگ .
جیاتن نومزآ ناشن یم هد د هرمن یاه نیگنایم چیه کی زا یاهریغتم یلصا
،شهوژپ رتمک
زا 3
ین تس .
،هجیتنرد چیه
کی زا نیا تکرش اه زا رظن یاهریغتم روکذم
رد حطس نییاپ رارق دنرادن .
لودج 2 . جیاتن نومزآ نیگنایم کی هعماج
مان ریغتم نیگنایم
فارحنا رایعم حطس یرادانعم دح
نییاپ دح لااب تیعضو
شیارگ هنانیرفآراک 33
/ 3 603 / 0 131
/ 0 17 / 0 - 02 / 0 طسوتم
دربهار یتباقر 35
/ 3 646 / 0 324
/ 0 16 / 0 - 05 / 0 طسوتم
ییارگرازاب 53
/ 3 612 / 0 011
/ 0 03
/ 0 23 / 0 بوخ
درکلمع 35
/ 3 691 / 0 421
/ 0 16 / 0 - 07 / 0 طسوتم
تیزم یتباقر رادیاپ 42
/ 3 572 / 0 731
/ 0 08 / 0 - 11 / 0 طسوتم
صخاش ردGOF
رن م رازفا نیبPLS
رفص ات کی رارق دراد و ریداقم کیدزن هب کی
، یب رگنا
تیفیک بسانم لدم تسا . ةبساحم نآ قبط لومرف ریز تسا :
( 1 )
GOF =√Communalities̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅. R̅̅̅2
.تسا
شزارب رد شهوژپ رضاح
، 595 / 0 تسا هک اب هجوت هب هس رادقم 01 / 0
، 25 / 0 و 36 / 0 هب
ناونع ریداقم
،فیعض م طسوت و یوق یارب
، GOF
لصاح ندش نیا رادقم رگنایب شزارب بولطم
لدم تسا .
نومزآ هیضرف
اه
1سیاه ( 2009 )
، یارب دییأت ای در هیضرف اه
، نادرگدوخ
2یزاس ار هب ناونع درکیور ی بسانم یارب
ریداقم یت رد حطس رادانعم 95 / 0 داهنشیپ درک هک م ط ا قب نآ
، زا 150 دروم خساپ وگ
، 300 هنومن
بسانم تسا . جیاتن لودج 1 ناشن یم دهد بیارض طوبرم هب اهریسم زا 96 / 1 رتشیب دن و نیا رما
ندوبرادانعم ریسم
و بسانم ندوب لدم یراتخاس ار
ناشن یم دهد . بیرض یرادانعم یارب
مامت
اهریسم رد حطس یرادانعم 95
/ 0 - هب زج ریسم شیارگ هنانیرفآراک رب
ییارگرازاب -
رتمک زا 96 / 1
دش و هجیتنرد نیا هیضرف ار هک « شیارگ هنانیرفآراک
، رب ییارگرازاب ریثأت
ی میقتسم و رادانعم
دراد
»
، در
،درک اما یاهریسم شیارگ
هنانیرفآراک هب
دربهار یاه
،یتباقر دربهار یاه یتباقر هب
،ییارگرازاب ییارگرازاب
هب درکلمع و درکلمع هب تیزم اقر یتب رادیاپ زا 96 / 1 رتشیب دش و رگنایب
ریثأت ندوبرادانعم هطبار
اه تس . بیرض دشدرادناتسا ة
ریسم
β ( ) نایم ریغتم شیارگ هنانیرفآراک و
دربهار یتباقر ( 771 / 0 )
، رگنایب آ ن تسا هک ریغتم شیارگ هنانیرفآراک
، 77 / 0 زا تارییغت ریغتم
دربهار یتباقر ار نییبت یم دنک
، نمض هکنیا نیب دربهار یتباقر و ییارگرازاب نیا
بیرض ( 630 / 0 )
هک 63 / 0 زا تارییغت ریغتم ییارگرازاب تحت
ریثأت ریغتم دربهار یتباقر تسا . نینچمه
، بیرض
هدشدرادناتسا
، ریسم نایم ریغتم ییارگرازاب و
درکلمع ( 607 / 0 ) تسا
؛ نعی ی ییارگرازاب
، 61 / 0 زا
تارییغت ریغتم درکلمع هعطق نازاس رد اتسا ن ناهفصا ار نییعت یم دنک و 19 / 0 زا تارییغت تیزم
یتباقر رادیاپ زین م رثأت زا ریغتم درکلمع تسا . جیاتن نیا نومزآ رد لکش 2 هدهاشم یم ش و د .
1. Hayes
2. Bootstrpping
لکش 2 . جیاتن نومزآ بیارض ریسم β( ) نیب یاهریغتم شهوژپ
لودج 3 . راثآ یاهریغتم ناهنپ رب رگیدکی
ریثأت تم یاهریغ ناهنپ شهوژپ رثا
میقتسم β( ) رثا میقتسمریغ ةرامآ
*یت ةجیتن نومزآ
شیارگ هنانیرفآراک رب
دربهار یاه یتباقر 771
/ 0 -
027 / 18 شریذپ هیضرف
شیارگ هنانیرفآراک رب
ییارگرازاب -
486 / 0 804 / 1 در هیضرف
شیارگ هنانیرفآراک رب
درکلمع -
295 / 0 -
-
شیارگ هنانیرفآراک رب
تیزم یتباقر رادیاپ -
055 / 0 -
-
دربهار یاه یتباقر رب ییارگرازاب 630
/ 0 -
070 / 5 شریذپ هیضرف
دربهار یاه یتباقر رب درکلمع -
382 / 0 -
-
دربهار یاه یتباقر رب تیزم یتباقر رادیاپ -
072 / 0 -
-
ییارگرازاب رب
درکلمع 607
/ 0 -
040 / 9 شریذپ هیضرف
ییارگرازاب رب
تیزم باقر یت رادیاپ -
114 / 0 -
-
درکلمع رب تیزم یتباقر رادیاپ 187
/ 0 -
007 / 2 شریذپ هیضرف
* حطس یرادانعم
<
5 / 0
هنانیرفآراک شیارگ R2=0/861
یتباقر دربهار R2=0/594 ییارگرازاب
R2=0/397 درکلمع
R2=0/369
رادیاپ یتباقر تیزم R2=0/035
771 / 0
630 / 0 607
/ 0 187
/ 0
جیاتن لودج 3 ناشن یم دهد نیرتشیب یراذگرثا شیارگ
هنانیرفآراک رب
دربهار یاه یتباقر و
نیرتمک یراذگرثا
نآ رب تیزم یتباقر رادیاپ تسا . دربهار یاه یتباقر
، یب نیرتش ریثأت ار رب
ییارگرازاب و
نیرتمک ریثأت ار رب تیزم یتباقر رادیاپ دراد
، یلاحرد هک ییارگرازاب رب
درکلمع
تبسن هب تیزم یتباقر رادیاپ نیرتشیب ریثأت ار دراد . درکلمع زین دوخ اب بیرض 187 / 0 رب تیزم
یتباقر رادیاپ ا رث یم ذگ درا .
ثحب و هجیتن یریگ
فده یلصا شهوژپ اح
رض
، یسررب ریثأت شیارگ هنانیرفآراک
زا قیرط ثحابم دربهار
،
ییارگرازاب و
درکلمع تسا
ات هب تیزم یتباقر رادیاپ رد تکرش یاه هعطق زاس تسد ای دب .
هتفای یاه شهوژپ رد ةنیمز یضرف ة لوا ناشن یم دهد رثا ی
،میقتسم دانعم را و تبثم رب دربهار یاه
یتباقر دراد . اتسارمه اب نیا شهوژپ
، رچنل و نوسدنمداگ (
2014 ) ناشن دنداد داعبا شیارگ
هنانیرفآراک
، رب دربهار یاه یربهر هنیزه و زیامت ریثأت دراد . نمض هکنیا رد نیا شهوژپ
صخشم دش
زا نیب
،لماوع للاقتسا و یماگشیپ (
اب نزو یاه 422 / 0 و 418 / 0 ) ب نیرتشی شقن ار
رد داجیا شیارگ ةنانیرفآراک نیا
تکرش اه هدهعرب دنراد
، رد یلاح هک مهس ریاس لماوع رتمک
تسا
؛ رد یمز ةن هتفای یاه ینتبم رب ةیضرف مود صخشم ش
د دنچره یراذگریثأت میقتسم
شیارگ
هنانیرفآراک رب
ییارگرازاب تبثم
تسا
، رادانعم ین تس . رد ا نی اتسار
، هب ةدیقع نسنتسیرک
( 1997 )
،
ًلاامتحا شیارگ هنانیرفآراک
، هب ییارگرازاب رتشیب
رجنم یمن دوش
، اریز تکرش ییاه
قفوم هب یروآون یم
ش دنو هک رتمک ریگرد بذج اهرازاب دنتسه
؛ نیاربانب
، زا هلمج لیلاد دوبن
یرادانعم یارب
نیا تکرش اه نیا تسا هک رثکا تکرش یاه هعطق زاس ناتسا ناهفصا
، رب ضرع ة
تلاوصحم یلعف
دوخ رد رازاب یلخاد دیکأت دنراد و نآ ار هب ناونع فده باختنا هدرک دنا
؛
،نیاربانب رتمک
رد صحم تلاو و تامدخ دوخ یروآون داجیا
یم دننک . هتفای یاه ینتبم رب ةیضرف
موس زا جیاتن شهوژپ یاه لاو و ساکا ( 2010 ) ناشن یم دهد دربهار یاه زیامت و یربهر هنیزه
رب درکلمع
،نامزاس هب روط میقتسم و زین زا قیرط یاهریغتم یجنایم
ییارگرازاب لاعف
و
،وگخساپ
رثا تبثم دراد . نمض دییأت ةطبار رادانعم نایم دربهار یاه یتباقر اب ییارگرازاب رد
نیا شهوژپ
،
صخشم ش
د دربهار یربهر هنیزه ( اب نزو 56 / 0 ) نیرتشیب و دربهار زکرمت ( اب نزو 51 / 0 )
نیرتمک شقن ار رد داجیا دربهار یاه یتباقر یارب تکرش یاه یدیلوت تاعطق وردوخ رد ناتسا
ناهفصا دنراد
. هتفای اه درومرد یضرف ة مراهچ رد شهوژپ رضاح
، رگنایب نآ دوب هک ریثأت
ییارگرازاب رب
درکلمع تکرش یاه هعطق یزاس
، تبثم و رادانعم تسا و ییارگرازاب وگخساپ
( اب
نزو 86 / 0 ) رد قم هسیا اب ییارگرازاب لاعف
( اب نزو 73 / 0 ) شقن یرتشیب رد داجیا ییارگرازاب
یارب تکرش یاه یدیلوت هعطق
زاس دراد هک اب شهوژپ زلازنوگ
و ناراکمه (
2009 )
اتسارمه تس . یانبمرب ةیضرف
،مجنپ شهوژپ ودیان
( 2010 ) رد ایلارتسا ناشن داد هسسؤم یاه
یدیلوت کچوک و
طسوتم ینیچ هک تیزم ر یتباق هعسوت داد ة نآ ار ظفح یم دننک
،
ًلاامتحا
درکلمع یرتهب
دنراد رد شهوژپ رضاح
زین صخشم دش
درکلمع تکرش
یاه هعطق زاس رب
تیزم یتباقر رادیاپ
، ریثأت تبثم و رادانعم ی دراد . نازوا یاهریغتم راکشآ
طوبرم هب درکلمع
ناشن یم دهد هک زا نیب
،لماوع درکلمع یلام ( اب نزو 52 / 0 ) نیرتشیب شقن ار رد داجیا درکلمع
تکرش یاه یدیلوت هعطق زاس دراد و عبانم بایمک یارب نیا تکرش اه داجیا یگتسیاش رتشیب
یم دنک .
زا هلمج تیدودحم یاه
نیا شهوژپ
، ةرتسگ کچوک ةعماج
یرامآ ینعی تکرش یاه
هعطق زاس وردوخ رد ناتسا ناهفصا
؛تسا
،نیاربانب هب لیلد یگدنکارپ ییایفارغج
و یتح شرافس
تخاس هعطق هب دارفا جراخ زا تکرش هب تروص یگناخ یارب رارف یتایلام
، ییوجدوس و
...
،
لباق میمعت هب لک ةعماج هعطق نازاس رد روشک تسین
، اما زا رظن نتفرگرارق ناتسا
ناهفصا رد
هاگیاج مود هب لیلد دادعت تکرش یاه هعطق زاس وردوخ
، نکمم تسا یساکعنا زا
تیعضو
یمومع نیا هنوگ تکرش اه دشاب .
اهداهنشیپ ساسارب جیاتن
تاعلاطم ینادیم
و هیزجت و لیلحت هداد یاه عمج یروآ
،هدش یاهداهنشیپ
یدربراک و
یتیریدم هب
لکش ریز تسا :
1 . رد نیا شهوژپ
، شیارگ هنانیرفآراک رب
ییارگرازاب زا
قیرط یاهدربهار یتباقر
دییأت دش .
( اب رثا لک 486 / 0 )
؛تسا
،نیاربانب هب ناریدم تکرش یاه هعطق زاس داهنشیپ یم دوش ادتبا
یجنسزاین یا
رد حطس ییارگرازاب ماجنا
دنهد .
2 . اب هجوت هب ریثأت میقتسم و رادانعم دربهار یاه یتباقر رب ییارگرازاب (
هک رد نیا شهوژپ
دییأت ش د )
، دیاب یخرب زا تلاوصحم ژیو
ة یتادراو هک نایرتشم هب نآ اه جایتحا دنراد و
هب لاد ی یل رد ناریا دیلوت یمن دنوش
، ییاسانش و
دیلوت دنوش .
،نینچمه اب
تیاعر
یاهدرادناتسا یناهج
رد تخاس
، رب یا تارداص رتشیب
رد نیا تعنص مامتها دوش .
3 . اب هجوت هب هکنیا رد نیا شهوژپ صخشم دش
ییارگرازاب (
اب یراذگرثا 67
/ 0 ) ریثأت ی
میقتسم و رادانعم رب درکلمع تکرش
اه دراد
، داهنشیپ یم دوش ناریدم تکرش اه اب
ییارگرازاب لااب
راتفر یرتشم رادم ار رد حوطس نییاپ رت نامزاس شرتسگ دنهد
و بجوم
فا شیاز نازیم یرادافو رد
نایرتشم دوجوم
دنوش - هک مک هنیزه رت زا بذج نایرتشم
دیدج تسا - ات یماگنه هک درکلمع بسک راکو نآ اه دوبهب دبای .
4 . زا اجنآ هک رد نیا شهوژپ صخشم ش د درکلمع تکرش اه رب تیزم یتباقر رادیاپ ریثأت ی
تبثم و رادانعم ( اب یراذگرثا 200
/ 0 ) یم ذگ درا و عب د یبایمک عبانم
، نیرتشیب نزو ار رد
یبایتسد یارب نیا تکرش اه دراد
، دیاب ناریدم تکرش اه زا همانرب ییاه هدافتسا دننک هک
بجوم یرترب عبانم رد بایمک ندش نآ اه یم دوش ( یارب ثم ا ل
، هفاضا رک ند هرود یاه
یشزومآ و
یشهوژپ یارب
نانکراک ).
