گستره توزیع و منشاء فلوراید بالا در بدنه های آبی منطقه بازرگان –پلدشت، شمال غرب ایران

تاحفص 101 ات 126

هرتسگ هندب رد لااب دیارولف ءاشنم و عیزوت

یبآ یاه

هقطنم ناگرزاب

،تشدلپ – برغ لامش

ناریا

روپ یلع دمص

1

،*

یتمه یلع

2

1 - هورگ رایشناد نیمز

یسانش هیمورا هاگشناد ،مولع هدکشناد ،

2 -

،یژولوئژوردیه دشرا یسانشراک هورگ

نیمز یسانش هیمورا هاگشناد ،مولع هدکشناد ،

( خیرات تفایرد : 10 / 12 / 1962 - :بیوصت خیرات 19

/ 10 / 1961 )

هدیکچ

دب ن ه یبرغ ناجیابرذآ ناتسا برغ لامش یبآ یاه رظنزا

دیارولف زاجمریغ .دنراد رارق یداح حطس رد هب زاین مغریلع

روئولف زا ردتمم ددح رد

1 / 1 یلیم مرگ بذج ،ناوختسا و نادند دشر یارب رتیل رب رد رادقم نیا زا رتشیب

ینادند سیسورولف یرامیب ناسنا یتلکسا و

داجیا یم دنم .

قیقحت نیا رد رد دیارولف تظلغ و عیزوت

هدودحم یا تعسو هب 9000 عبرمرتمولیم زا

بآ یاه رد یحطدس بآ و تادنق ،همدشچ ،هاچ 111

و یبآ هنومن 14

.دش هعلاطم گنس و کاخ هنومن ناشن جیاتن

یم دهد بدلاغ هدم بآ

یاده هدافتدسادروم یاراد تدعارز و بردش رد

رودئولف

شیب دحزا و هدوب زاجم نیب نآ رادقم

1 / –0 4 / 9 یلیم مرگ ل رب رتی .تسا ریغتم رد دیارولف تظلغ

هناخدور ریسم یاه

یراس و رادممنز و ودس

یزمرم قطانم رد روحم نیا

زاجم رثمادح زا 1

/ 1 یلیم مرگ نینماس .تسا رتلااب رایسب رتیل رب هب

هژیو روحم رد تشدلپ - و ناگرزاب هب هموح

تلع لااب تظلغ ی دیارولف رد بآ یاه فرصم ی

، یرامیب ریگرد ینادند سیسورولف

داح یم دنشاب دیارولف . رد یبآ عبانم

، زا بیترت هب بآ

یاده

یم شهام تانق و همشچ ،هاچ هب یحطس ریاس زا یتلازاب قطانم بآ دیارولف تظلغ ،یژولوتیل اب طابترا رد .دبای

نیدمز یاهدنزادس یدسانش

اما ،تسا رتلااب

ًلامام دیارولف .تسین نآ هب هتسباو گنس

یاه و ممارتم ریغ تابوسر و ،کاخ ،یتلازاب کهآ

اه نیدب بیترت هب 211

ادت 491 ،

911 ات 692 و 119 ات 922 یلیم مرگ رتیل رب غتم دنری ریلع . غ شقن م مهم نیمز یاهدنزاس و یسانش

کاخ یاه هدب ددیارولف هیذغت رد طبترم

بآ یاه یلاوح ( هیمرت قرش زا دیارولف لاقتنا ،هیحان شتآ

ناشف ) تارارآ هناخدور طسوت ه

یراس یا زین راممنز و وس هب

ناونع مهم عبنم کی

یم رامش هب هیذغت .دیآ

جیاتن شیامزآ اه ناشن یم دهد هم قطانم یضعب رد بآ دیارولف حطس هب

هژیو بآ یاه تانق اه و زا یدضعب همدشچ اده

نیئاپ رایسب تسه

اذل و یم ناوت تیریدم اب رثؤم

دیارولف نازیم زا ،عبانم نیا بآ

یاه .تسام مدرم یفرصم یتایح

ناگژاو دیلک : ی

هندب ،سیسورولف ،دیارولف یلامونآ ناگرزاب ،یبآ یاه

- ناریا برغ لامش ،تشدلپ

* هدنسیون سم ئ :لو :نفلت 1902 111 0611

:لیمیا alipour_samad@yahoo.com

1

همدقم

- ناوارف دیارولف دت

ر نی هتدسوپ طدسوتم ردصنع ی

مز ( نی mg/kg 921 کبس و ) و ینژولاده ردصنع نیرت

( هتیویتامنورتکلا نیرتشیب یاراد Hem, 1989

.تسا )

ا نی اراد رصنع ی

عاعش ینودی دسب رای بدش هی عاعدش هدب

ینودددی و هدودددبOH⁻

هدددب ینادددسآ ینادددم رد

یاددده

لیکشت هددنهد ی گندس یاده نودی نیزمیادج ندیرذآ

لیسموردیه یم

دوش ولف . وئ تدیر CaF₂( ) نیلودنیرم ،

Na₃AlF₆( ( )

Rawhani, 1986 ولف ،)

وئ تدددیتاپآور

[Ca₅(PO₄)₃F]

و سیسورولف و ادهاکیم ،تدیپوگولف

لوبیفمآ اده هدلمجزا ینادم

جدیار یاده یاراد

ددیارولف

یم دنشاب . دیارولف یزغم زیر وزج مدیژر رد یروردر یاده

ناسنا ییاذغ تسه

و هب تروص ،بآ ،کادخ رد یعیبط

و ناهایگ ندب

تاناویح دودجو یدئزج رایسب ریداقم رد

اد در ( Harrison, 2005 .)

زا رتدشیب 61

رد ددیارولف %

بآ ( دددیارولف نوددی لکددش هددب یندیماددشآ هددیقب و )F⁻

هب ترودص ددیارولف ( میزدینم هددید )MgF⁺

یدم دودش

( Smedley 2005; Doull et al. 2006 )

. دصو ادب

میقتسم هطبار دیارولف

ماکحتسا اب دودبمم ،نادند

ادی و

دازام نآ یگدیدسوپ لدماع سیدسورولف ادی

و یناددند

یراجنهان یاه

یتلکسا لصافم و هتخاندش

هددش تدسا

( Edmunds and Smedley 2004 .)

اذددل یارددب

یگدیسوپ زا تعنامم یدئزج ریداقم رد دیارولف ،نادند

رثمادح ات 1 یلیم مرگ رتیل رب هفادرا یندیماشآ بآ هب

یم دوش و یاردب ددیارولف یوادح بآ ندیشون تملادس

زا رددتمم ناددمدوم نادددند 10

طددسوت لاددس نامزاددس

تددسا هدددیدرگ هیددصوت یناددهج تددشادهب (

WHO,

.)2004 درادناتسا زاجم

یندیمادشآ بآ رد دیارولف رادقم

لمعلاروتسد قبط نیمه

نامزاس ات 1 / 1 یلیم مردگ ردب

رتیل یلااب تظلغ .تسا 2

یلیم مرگ ل رب رتی هدب ردجنم

سیسورولف ( یناددند

هودهق یا و کدف لدیلحت و نددش

یلاادب و ،)نادند 1

یدلیم مردگ ل ردب ردتی دادجیا ببدس

( یتلکددسا سیددسورولف لکددش رددییغت

ندددش گددنچ و

و لصافم ژوم

تدشپ نددش و

درد فم ا )لدص یدم دودش Edmunds and Smedley 2004

)

رد یدایز تیعمج ییاهرودشم

،هردیزجلا ردیظن

،ددنلیزوین ،شماردم ،یدبیل ،ندرا ، ،ددنه ،رصم ،نیچ یبودنج یاقیرفآ

، تیمومدسم زا هدیمرت ا یدشان یاده

ز

بیمرت و بذج بآ

یاه یم جنر دیارولف زا ینغ دنرب

:

(Teotia et al. 1981; Dissanayake 1991;

Ramamohana Rao et al. 1993; Binbinet al. 2005; Meenakshi 2006)

رددعم رد زددین نارددیا رد قطاددنم زا یرایددسب رد ددیارولف یلااب ریداقم بآ

یاده دنتدسه یندیمادشآ

هب یروط هم تیمومسم یدخرب زا دیارولف زا یشان یاه

،جمردخ ،نادجزارب ددننام دلتخم یاهاتسور و اهرهش تشدلپ - ناگرزاب ( Moghaddam & Fijani, 2008

and 2009 ،)

( هدتوم Keshavarzi et al., 2010

، )

و رلا نادمرم (Majid Fekri & Leila Sadegh

Kasmaei, 2013) شرازگ

هدش .تسا

دددیارولف شرتددسگ لامددش رد

ناددجیابرذآ برددغ

یبرغ هب هژیو نادگرزاب هدب تشدلپ روحم رد یددح هدب

ناددمدوم زا هددم تددسا 1

هددب یلاتددبا لااددب هددب هلاددس

سیددسورولف داددح

هددمه رد نآ ددلتخم لاکددشا رد

نینماددس لددباق

هدهاددشم تددسا

( Alipour, 2013 )

.

یضعب رد دنچره زا

نییادپ دیارولف حطس قطانم نیا و

ریغتم اما تسا عیزوت هرتسگ

دیارولف تاناسون هدودحم

قطانم نیا نونمات

هتخاندشان یقادب

هددنام دده هدم

نیا یلصا هعلاطم

لیکشت ار یم

دهد . اذل نیا قدیقحت

دهاب عدیزوت ناسون و شرتسگ نییعت یلصا تدظلغ

دیارولف نوی نادجیابرذآ لامدش دلتخم یبآ عبانم رد

هدودحم رد یبرغ دوددح تعسو هب یا

9000Km² رد

یشوگراهچ یدبیرقت تادصتخم اب

°9 11 ادت

°14 11

لوط یاه و یقرش

° 11 94 ادت 20΄ 96° ردع یاده

اب ناگرزاب ،ومام ،تشدلپ روحم نوماریپ یلامش ددیمأت

بآ رد دیارولف نوی رادقم رب یحطس یژولوتیل شقن رب ندیا رد بآ ردصم و تدشادرب یدفیم میرح نییعت و .تسا هدمآ رد ارجا هب قطانم

2 - شور و داوم ه

ا

رد دیارولف عیزوت یسررب تهج بآ

یاه هقطنم

هب هجوت اب ریثأت

،یژولوتیل 111

( هنومن 241 هنهد

،همشچ 11 ،تانق هتشر 21

و هاچ هقلح 12

هنومن ی

رد )رهن ،هناخدور ،رختسا لماش یحطس بآ هامرهم

1946 عمج یروآ دش هرامش هشقن(

1 هنومن رد .) -

دور ریسم رد یتلازاب یاهدنزاس یریگ راممنز

زا

اسیلم تشدلپ ات یدنم و

یلامش رد یلو قلاشق زا -

و نلااروب ات سرا لحاس دادتما رد و روشم هطقن نیرت تشدلپ هب ناونع لیسناتپ اب ناوج یکیناکلو یاهدنزاس

دیارولف هب نتسبآ اب هیحان یمیدق یاهدنزاس رمید و

هب هجوت ریز دراوم دش هداد ششوپ

هرامش هشقن(

1 ) .

* یارب ییاتسور و یرهش ینوکسم قطانم ششوپ

* یتیعمج ششوپ هسیاقم ناکما رثأتم

دیارولف

* و عیزوت هورگ یدنب هداد یناکم و یناوارف اه

* برش بآ ششوپ هلول

یشم ،اهاتسور بآ

اهدنب ،

رمید و اهدس بآ

یاه ،برش ای یعارز راصم اب

.یراجت و یحیرفت ا یشان کیتامتسیس یاطخ تارثا ذح یارب

هکبش ز -

اب مظنمان هکبش اب یفداصت متسیس زا ،مظنم یدنب دیمأت هنومن یتیعمج قطانم رب دیدرگ یریگ

* ،نامز تشذگ زا یشان تقر رثا ذح یارب

هنومن یاه زا سپ هنازور عمج

یروآ هنومن ورظ رد

کی رصمراب 1

( یکیتسلاپ یرتیل یلپ

ینلیتا رد )

زور نامه لقتنم هامشیامزآ هب

یم دندیدرگ .

* هنومن اه نامزاس یژولوئژوردیه هامشیامزآ رد و بآ

راف نیب هیداحتا ششوپ تحت هم زیربت بلا یللملا

( ناملآ روشم یهامشیامزآ LAC-MRA,

International Laboratory Accreditation Cooperation )

تسه ب ه شور SPDANS-4500

،امد نینچمه .دندیدرگ شیامزآ F

،PH عبانم EC

دروم بآ هنومن

یرادرب مه نامز اب هنومن یرادرب رد

رایس هامتسد طسوت و ارحص Water Quality

Meter هزادنا یریگ .دیدرگ

لکش 1 : هشقن هقطنم ییایفارغج تیعقوم ی

هعلاطمدروم طاقن تیعقوم هارمه هب

هنومن یرادرب

3 - جیاتن

3 - 1 نیمز یسانش هقطنم یمومع یژولوتیل و

یاهدنزاددس هددقطنم

زا سکلکددمم ادده

ی نوددگرگد ی

ربمامرپ نی ادت کدیناکلو و ناودج یاده

ددهع تابودسر

رراح لیکدشت یدم

دودش ( لکدش 2 ) سکلکدمم . یاده

رپ ینوددگرگد نیربماددم

،تددیلوبیفمآ ،سیاددنگ لماددش

تیلسا ،تیلیف کهآ گنس و

نیرودلب یاه یدم

دندشاب .

نیدنود یمندس دحاو -

یلودم دنزادس ود ادب ،رفینودبرم

و یکهآ تیمولود و تیمولود(

لیش ،)یرتدسماخ یاه

نلایا و ( هرق گنس کهآ ات راد لیسف لیش

یاه رد هایس

،)نیرددیز تمددسق رد

نییاددپ نیرددت بوددنج شددخب ی

و

مه نینچ .دنراد نومنخر یسررب دروم هقطنم لامش یمیدق

نیرت یبوسر دحاو گنس

یاه یرتسماخ یکهآ

نیمرپ یم دشاب کدهآ گندس و لیدش طسوت هم یاده

و سایرت گنس

یاده ینادشفشتآ طدساو ددح

هدساترم

یاهزابرید و نیریز ندس اب

هدساترم هدیدشوپ ینادقوف

م ی دنوش . یاهدنزاس ریخا

ًابقاعتم هزدیمآ طدسوت یاده

( نیمنر گنس یاه ،کیزابارتلوا کیزابارتلوا

یتناپرس ین

سکدس و )تدیروید و وربادگ ،هدش هدب

رودط بیدشرگد

هتشهن طسوت و ارمودلمنم( ندسوئا یاه

هدسام گندس )

هدیشوپ یم دنوش .

لکش 2 : هشقن نیمز یسانش هدش هداس هقطنم ی

ی هعلاطمدروم طاقن تیعقوم هارمه هب

هنومن یرادرب فلتخم یاهیژولوتیل رد

نددسویمومیلا یمنددس یاهدددحاو مدده

زرا و مددق دنزاددس

زا لکدشتم ،ینادقوف زمرق دنزاس گندس

کدهآ ،نرادم ،

هسام گنس دنزادس بیمرت( ارمولمنم و راد سر کهآ ،

و راد سر لیددش ،یرتددسماخ اددت زددمرق نراددم و )مددق )یناددقوف زددمرق دنزاددس بددیمرت( زددمرق یارموددلمنم شرتسگ

ًاتبسن د یعیدسو لکدش( ددنراد هدقطنم ر

2 .)

هزادگ عیدسو شرتسگ اب ددعتم لاکشا رد یتلازاب یاه

لوط رد هناخدور ی سرا دور یقرش هیشاح و رام گنز

،یتفربآ تابوسر هارمه هب یاهدحاو

رراح دهع یمنس

ار یم لیکشت دنهد

. 3

- 2 یژولوردیه هقطنم یژولوئژوردیه و

پ رد نوددماری هددقطنم

وماددم هددناخدور رددب هولاددع

سرا یزرم

، هناخدور راهچ یلحم

و مئاد لماش رادس ی

،وس آ جاو قی راممنز و و

هرق وس یراج دنا ادب مادمره هم

یگژیو یاه سرا دور هدب ادتباهن دوخ صاخ یدم

ددنزیر

لکش(

9 ).

هرق دور هنماد زا وس اه

ی قرش لامش ی

تارارآ

هددتفرگ همددشچرس و

راددممنز زا لددبق حان برددغ رد

هددی

م سرا هب ،تشدلپ ی

ویپ ددن و هناخدور اه ی راس ی وس و

آ جاو قی هناخدور هب نتسویپ اب رد راممنز

یدابآ یلاوح

دراو ولبرع دور

م سرا ی .دنوش

لکش 9 : هشقن هناخدور یاه یراج یلحم هقطنم رد

هعلاطمدروم

منز هناخدور م

را : و ناردیا یزردم یادههوم زا دور ندیا

هیمرت ارطا و یم همشچرس ناردلاچ

دریگ . هخادشرس

یلصا زا یادچ لزق مانب نآ و ناردیا یزردم یادههوم

همشچرس هیمرت هتفرگ

هخاش تفایرد زا سپ و

یرودق

یلقماما( وان یاچ

) ناردلاچ نوراب کیراب همنت قیرط زا

تمس هب نایرج ومام رهش

یم ددبای ددنور هدمنت ندیا .

ددس نآ لخددم رد و هتشاد یلامش یبونج هردیخذ

یا

.تددسا هدددیدرگ دادددحا نوراددب بآ

رد دددس یددجورخ

اب ومام رهش یبرغ یدورو تدفایرد

هردق هخادشرس ودس

( اوآ ج یاچ قی )

ومام رهش لخاد زا روبع زا سپ و دنور

یقرش یبرغ دوخ هب

یرادس هخاش تفایرد اب و هتفرگ -

و وس هخاش یاه و یلصف رهدش زا رودبع زا سدپ اتیاهن

یدم سرا هناخدور هب تشدلپ .دددنویپ

هدناخدور لودط

اددچ لزددق همددشچرس زا راددممنز ی

111 م رتموددلی و

ربآ هزوددح تحاددسم زددی

نآ باددستحا هددب ربآ هزوددح

زددی

هددناخدور یادده

راددس ی وددس هرددقو وددس لاددب رددب 1900

عددبرمرتمولیم یددم

دددشاب . نددیا زددیربآ هزوددح تحاددسم

هناخدور 1461

عبرمرتمولیم نآ لوط و

61 و رتمولیم

یبآ لاس رد 1914

و 1916 ناردحب هم کدشخ

یلادس

هدظحل یدبد رثمادح دوب مماح هقطنم رد یا

1 / 91 نآ

رد بعکمرتم هیناث

هدوب تسا ( Afshin 1994 ).

وس یراس هناخدور :

رس همدشچ دیا زا هدناخدور ن

هلدسلس تادعافترا یودج تلاوزدن .تدسا هیمرت کاخ زا ندددش زیررددس زا سددپ هددیمرت یبوددنج سرا لاددبج هچایرد لب کی ولگ هلصاف(

210 یبرغ یاهزرم یرتمولیم

)ناریا تمس هب زا سدپ و هدتفای نادیرج قردش بونج

تفایرد بآ هز یاه قلاتاب قودلتوا قآ رهدش لامدش رد

دیزیابوغد تفایرد و

بآ یاه هنماد یاه یبودنج تارارآ

تمس هب بلاات

یزرم ( ایرث همشچ بلاات

میرای هیق ) رد

ناگرزاب یکیدزن ررس زا سپ و هدش تیاده

زا نددش زی

قردش رد بلاات نیا ار ودس یرادس هدناخدور نادگرزاب

لیکشت یم دهد . زا سدپ ودس یرادس هناخدور رذدگ

زا

هقطنم نلایم تمدس هب ردحنم قردش

هدقطنم ادت و

هرق هکت رد هدناخدور ندیا .تدسا یدبآرپ نادیرج یاراد

روباددب لددصافدح یقلاتاددب قطاددنم رد هددمتاخ -

زددید

کلهتسم یم

دوش .

هددناخدور هرددق

وددس : هددناخدور نددیا

ًاددساسا زا

رس هخاش راممنز و وس یراس یاه هدب

بادسح یدم ددیآ . هناخدور

هردق ودس ادههوم زا ی

زردم ی رتخادب رد عدقاو

ناگرزاب زا و همشچ یا یددنم دمحاریپ برغ رد مادناب

یلزاگ همشچرس یاچ یم

دریگ لامدش زا رذدگ زا سپ .

هرق یلوادب هرد لخدم رد اسیلم -

شاب تدفایرد ادب دنم

رس هخاش یاه تدشدنایم دراو یاچ یلوادب تحت یعرف

هکت شمشم نلایم–

یم دوش . عیبط ریسم دور ندیا ی

نیازا سپ یاچ قآ مان تحت تمس هب

و رمندس یدادبآ

رد راممنز هناخدور هب لاصتا بردغ لامش

رهدش ومادم

یم همادا دبای

. نیااب لاح عدقاوم زا یرایسب رد مدم

یدبآ

هدناخدور تمدس هدب رمندس یدابآ زا هناخدور نیا بآ دراد ناددیرج نآ زا یددمم هلددصاف رد هددم وددس یراددس دودح(

2 ردحنم )رتمولیم یزروادشم ردصم هدب و

تسدریز یرارا یم

دسر .

هیلا متسیس اه

ی بیمرت زا قطانم نیا رد رادبآ

تلازاب یمومع هدزاوه هدرتسگ یاه

هیلا و یدتفربآ یاه

میدق ی رت

، زا تلازاب اه تیعبت یم دنیامن تاعلاطم قبط .

یدلبق مادجنا هدتفرگ (Asghari Mogaddam and

Fijani, 2009) هدقطنم رد رادبآ هیلا عون ود

ومادم ی

:دراد دوجو لا - هرفس یاه تدلازاب رادبآ هیلا -

رد :تدفربآ

هددیلا متددسیس نددیا هددیلا رددیز یددتفربآ ی

یتلازاددب ی

هتفرگرارق و

هدنادشوپ ار هدقطنم حطدسم یحاون رتشیب

.تسا ب - هرفس یاه :هدنامزاب متدسیس نیا رد

هدیلا -

یدتفربآ راددبآ یاه شدشوپ ددقاف کدچوم و دوددحم

یتلازاب دنا . متدسیس نیا یمددنا ادب تدشدلپ تدشد رد

لاتددخا هددیلا متددسیس ود هددب

و دازآ یتلازاددب رادددبآ ی

هیلا متسیس سوبحم همین رادبآ ی

هدب هژدیو شدخب رد

هدم یقطانم رد رام گنز هناخدور ارطا تشد یبونج تلازاب اه داوم اب هناد زیر هدناشوپ یبلایس تشد هدش

دنا

رهاظ هدیدرگ دنا .

3 - 3 یسررب یلامتحا ءاشنم دیارولف

زیلانآ زا لصاح جیاتن هنومن

یرادرب عبانم رد بآ

ی

( هقطنم لتخم حطدس بآ و تادنق ،همشچ ،هاچ

زا )ی

شنماردپ رایدسب

تواددفتم رد ددیارولف

هددندب یاده یددبآ

دراد تدیاکح (

Alipour, 2013 .)

هدب رودظنم هدسیاقم

،دددیارولف یددمم عددیزوت عیرددس راددمآ

ددصوت یفی جیاددتن

هزادنا یردیگ دلتخم یدبآ عبادنم رد ددیارولف لمادش

:

م ،طسوتم ،لقادح ،رثمادح

،هنای شم

*یگدی

، ملوچ

**ی

،

عم ارحنا رای

رادقم عدیزوت دبآ عبادنم ددیارولف ی

،هادچ

حطدس بآ و تانق ،همشچ ی

لوددج رد 1

هددش هدئارا

تسا . فلا - رد دیارولف بآ

یاه یحطس

داقم هب هجوت اب ری

دشم راددقم ،یملودچ و یگدی

رد دیارولف هندب مامت

ردیغ عدیزوت کدی یاراد یبآ یاه

لامرن یم دشاب اما رد عدیزوت ندیا بآ

یاده یحطدس و

همشچ یم مشچ هب رتشیب اه رد ددیارولف یملوچ .دروخ

بآ یاه ( تبثم یحطس 1

/ 1 ددیارولف راددقم عدیزوت و )

رد بآ یاه نیب یحطس 1

/ 0 ات 49 / 9 یلیم مرگ ل رب رتی

( تسا ریغتم لودج

1 .)

رد دددیارولف شرتددسگ دددنور بآ

یادده یحطددس

هقطنم نامه روط هم لکدش(رد 1

) هدهادشم یدم

دودش

یاراد لااب دیارولف نآ عیزوت و

لکش هب رد نادمم کدی

دادتما هناخدور یاه هدب بردغ زا ودس یرادس و راممنز

هددتفای شرتددسگ )تددشدلپ اددت ناددگرزاب زا( قرددش ( Alipour & Hemmati, 2012. Alipour,

).2013 لباق رمذ تسا هدم همدشچرس ودس یرادس ی

هیمرت کاخ یقرش شخب زا دوخ یم

دشاب هم یرادمیب

سیددسورولف نددیا زا

شددخب رد هددیمرت قرددش زددین

( شتآ ناشف )کاردنت شرازگ

هدش و بآ یاه یا هدمع ن

هیمرت روشم زا شخب بآ

یاه پیت یب تانبرم - میددس

و هددش یدفرعم ددیارولف هب هدولآ ددنا

( Oruc, 2008 )

.

ناشن عوروم نیا یم

دهد رد دیارولف عیزوت هم لامدش

برغ هدکلب هدودبن کدچوم و یدلحم عدیزوت کی ناریا

زا یعیسو قطانم زرم نیفرط

روشم ود هدیمرت و ناریا

رد ار یمرب دریگ تسا یرتشیب یسررب دنمزاین هم .

راممنز ریسم یبونج و یلامش قطانم یخرب رد

شک *

یگدی ( Kurtosis شک ) یگدی عم یرای ت زا یزی نحنم ی زکام هطقن رد ممی

شک رادقم تسا یگدی

ارب ی زوت عی ربارب لامرن ۳ م ی و نوسناج(دشاب

،ناراکمه 2۰۰1 )

گلوچ**

ی ( Skewness م هدنهد ناشن ) نازی

زوت نراقت مدع عی

لامتحا ی تتسا

ارب ی کی زوت عی م هب تبسن نراقتم ًلاماک نیگنای

گلوچ ی ارب و رفص ی کتی

زوت عی شک اب نراقتمان یگدی

داقم تمس هب ری

گلوچ رتگرزب ی

ارتب و تتبثم ی

زوت عی شک اب نراقتمان یگدی

داقم تمس هب ری

گلوتچ رادقم رتکچوک ی

نم یتف

،ناراکمه و نوسناج( تسا 2۰۰1

)

مهم یحطس بآ نایرج نتشادن تلع هب م

هدودح یاده

لاادب دیارولف

، هردیزج یا لکدش و هدودب رد گندس یاده

نسوئا یکهآ رد و نسومیلا–

هندب یاه و یبادنام یبآ

یاهاتددسور نوددماریپ( یرختددسا قآ

لاددب و هجروددش ،

)امادماد عقاو هدش دنا ( لکش 1 .)

ب - بآ رد دیارولف همشچ

اه

بآ رد ددیارولف یملوچ همدشچ

تدبثم زدین اده

( 2 / 2 نیب عبانم نیا رد دیارولف رادقم عیزوت و ) 1

/ 0 ادت

19 / 9 یلیم مرگ ل رب هب کیدزن و رتی بآ

یاده یحطدس

رارق یم دریگ زا شیب دیارولف رادقم . 1

/ 1 یلیم مردگ ردب

ل شخب رد رتی یاهاتدسور( هدودحم ینایم یاه

میرادی -

نمرخ ،هیق هزات ،یری

شمشم،دنم ،رمندس ،نلایدم ،هکت

جددلخ ،لرزددب یولاددناد ،ینیچوددلع ،درددم جددلخ ،مددجع

بوددنج ،)ناددگرزاب ناتددسرهش و تددشدلپ ناتددسرهش آ ،طوش( هدودحم دهشم ،رلاوق ،شاد

،هدشریپ ،یددنم

چوق ادسیلم( هدوددحم قردش لامدش ،)باشرت ،یدنم -

)کیروس( لامش و )یدنم عیزوت

هدش لکش( تسا 1

.)

بآ رد دددیارولف شرتددسگ دددنور لکددش نددیا رد همشچ اه دادیز دادعت هب هجوت اب هقطنم ی همدشچ

اده ،

هدرتسگ ششوپ هنهپ نیا ار ددیارولف شنماردپ زا یردت

ناشن یم دهد اذل ، یم ناوت همشچ اده هدمه هددنیامن ار

هنهپ رد لاادب ددیارولف عدیزوت .تدسناد هدیحان یبآ یاه

همددشچ ادده دادددتما یناددمم هباددشم دددنور رددب هولاددع

هناخدور یاه ت رد ودس یرادس و رادممنز ددیارولف عدیزو

یلااب بآ یاده رد زدین ار یعیدسو شرتدسگ ،یحطدس

رد هقطنم لامش و قرش بونج و بونج یدمرب

دردیگ .

قطانم یخرب رد نینچمه یلامونآ

یاه رد لاادب رایدسب

یاهدنزاس بونج یلاوح دننام یتلازاب ریغ

یدابآ یاده

ماد و هجروش لکش( تسا هدش عقاو اماد

1 .)

رب هولاع یلامونآ

یاه لااب ب ، ی ناسون هنماد نیرتش

بآ رد زین دیارولف همشچ

اه مادقرا .دودش یدم هدهاشم

نیمنادیم عدیفرت و زادجم ددح ممیزمادم ردبارب جنپ ات همددشچ بآ بددلاغ رد دددیارولف زا دددیارولف راددشتنا ادده

هیذغت هروح نوماریپ هرفدس

اده درودم ار ددیمأت

راردق

یم دهد همشچ رد دیارولف یلامونآ . و یمودمع ددنور ،اه

اپ رد دیارولف رادی بآ

یاه و هداد ششوپ ار یحطس نآ

ار دیئات یم دنم همدشچ پیت ود ره رد دیارولف دوجو . -

و یتلازاب یاه یاهرتدسب

کدی هدکنیا لادمتحا یدکهآ

کیناکلو زا ریغ هدیدپ یتلازادب یاده

- تارارآ یتیلودیر یودره

دنزاس نیا ار اه

رثأدتم تدیوقت ار ددشاب هدردم

یم دنم .

لودج 1 : هندب رد دیارولف یرامآ فیصوت هقطنم یبآ یاه

یاهرتماراپ یرامآ

( بسح رب یلیم

مرگ ل رب رتی ) یبآ عبانم عون

بآ تانق یحطس همشچ

هاچ

دادعت ( )N 12

11 241 21

طسوتم ( )Mean 91

/ 1 6 / 0 6 / 0 21 / 1

هنایم ( Median )

91 / 1 02 / 1 1 / 0 6 / 0

لقادح ( Minimum )

1 / 0 1 / 0 1 / 0 9 / 0

رثمادح ( Maximum )

49 / 9 4 / 1 19 / 9 2 / 9

هنماد ( Range ) 19

/ 9 1 / 1 19 / 9 16 / 9

رایعم ارحنا (

Std. division )

12 / 1 14 / 0 4 / 0 6 / 0

یگدیشم (

Kurtosis

1) 1

/ 1 1 / 2 01 / 9 1 / 2

یملوچ ( Skewness

2) 1

/ 1 9 / 0 - 2 / 2 4 / 0

لکش 1 : هشقن دنور شرتسگ دیارولف بآ رد بآ یاه هدودحم یحطس هعلاطمدروم

لکش 1 : هشقن دنور شرتسگ دیارولف بآ رد همشچ هدودحم یاه هعلاطمدروم

ج - بآ رد دیارولف هاچ

اه

بآ رد ددیارولف یملوچ هادچ

اده ( تدبثم 4 / 0 و )

رد دیارولف رادقم عیزوت 20

هنومن نیدب ،هاچ ی 9

/ 0 ادت

دودح 1 یلیم مرگ ل رب ردتی تدسا ردیغتم لوددج(

1 ) .

زا شیددب دددیارولف رادددقم 1

/ 1 یددلیم مرددگ ل رددب رددتی رد

هدودحم ( تشدلپ ی اتسور

یاه لامج ،نییاپ یولدارم -

و رمندس یاتدسور و )نادخرظن ،یدنم بردغ بودنج

( اتسور یاه لمام و یدنم لیعامسا )دادبآ

عدیزوت هددش

تسا لکش(

9 ) . هادچ بآ رد ددیارولف شرتسگ هشقن دنور یاده

هقطنم لکش(

9 ) مم شیبو هیبش رد دیارولف یلم دنور

بآ یاه یارولف یلامونآ طابترا هناشن هم تسا یحطس د

بآ هاچ اه اب بآ یاه ود ندیا هدسیاقم .تدسا یحطدس ناشن مهاب

یم دهد هم بآ رد ددیارولف نازدیم هادچ

اده

.تدسا یحطدس بآ زا ردتمم یمدنا ددیارولف هدسیاقم

هاچ اه زین مهاب ناشن یم دهد هم هاچ ییاه هدنومن لثم

تدشدلپ بردغ بونج رد ولدارم یاتسور هاچ بآ هدم

ًامیقتسم نآ زا و هددش ردفح رادممنز رتدسب رد

هدیذغت

یم دنوش

، دوددح 9 ادت 1 یدلیم مردگ ددیارولف ردتیل رد

راد ماد و دنمراد یحاون هاچ بآ اما ،دن بودنج رد ادماد

راممنز هناخدور زا هم هدودحم قرش ددنرود هدب

رایدسب

دح رد و رتمم 1

ات 2 یلیم مرگ تدسا رتیل رد لکدش(

9 ) رد دددیارولف شهاددم هناددشن تواددفت نددیا . بآ

یادده

قیمع هب تبسن رت بآ

یاه .تسا یحطس

ددیارولف راددقم شهام دنور هب یهامن نینچمه هاچ بآ رد هردق یاتدسور رد عقاو یاه

یدچ رد یغلاودب

ماد و هجروش رد همادا رد و قرش برغ رد اماد

ًارثما رد

و کی دح ای

کی زا رتمم یلیم

مرگ رتیل رد یدم دندشاب

رد ددیارولف سودسحم رایدسب شهادم ،تسا بآ

یاده

قیمع هب تبسن رت بآ

یاه یحطس دیئات ار یم دننم .

رادی راغ بآ هنومن شیامزآ می

ومادم هدیق ادب

1 / 1

یلیم مرگ رتیل رد هم دیارولف ًامیقتدسم

یحطدس بآ زا

میرای بلاات رد هیق

نیئاپ تسد وس یراس دور اب

دیارولف

لااب هیذغت یم دوش

، اما هبادشم یقمع رد هادچ

اده راردق

دراد

، ار نآ مه یدر دیارولف هاچ اه رارق یم ددهد ندیا .

رما هناشن نشور دم ا شه ددیارولف ریدسم رد بآ ذودفن

بلاات رادغ نورد بآ هب یدم

ددشاب ( Alipour, 2000 .)

دراد دودجو ناکما نیا هتبلا بآ زا یدمهم شدخب هدم

همشچ اه ذوفن زا بآ یاه هدیذغت لاادب ددیارولف یحطس

یحطس دیارولف زا نازیم هچ هم تسین مولعم اما دوش و ناراددب بآ طددسوت بآ

یادده هدددنورورف دراو

هاددچ ادده

یم ددردگ تحدص ترودص رد ، زا ناودتب ردگا ردما ندیا

طلاتددخا بآ

یادده هاددچ بآ اددب یحطددس دده

قددیمع یا

رفح اب ناوتب دیاش ، دومن یریگولج هاچ

اه قیمع ی ردت

هب بآ یاه ملاس دیارولف مم و تدسد

تدفای . نیدنچمه

تیادده اددب تددسا ندکمم لقادددح

زا یددشخب بآ

یادده

هادچ هیذغت یاهرتسب هب یحطس ده

هدمین و قدیمع یا

ددجم لاصحتسا و قیمع نآ

اه زا تعارز و برش یارب

دیارولف نازیم نآ

اه .تسام

لکش 9 : هشقن دنور شرتسگ دیارولف بآ رد هاچ اه هدودحم ی هعلاطمدروم

د - بآ رد دیارولف تانق

اه

هب هجوت اب 11

هدنومن بآ زا رتدشیب هدم تادنق

راددقم عدیزوت ،تسا هدش تشادرب هقطنم قرش بونج عبانم نیا رد دیارولف

هب تردن دودح ات 2

یلیم مرگ ردب

ل رددتی یددم دددسر لکددش(

1 ) بآ رد دددیارولف یملوددچ و

تانق اه ( یفنم 9 / 0 - زا یدبآ عبانم یا دیارولف رادقم و )

و مم ناسون یب

یرطخ تسا رادروخرب )یفنم یملوچ(

ودج(

ل 1 .) لکش 1 تاودنق بآ رد ددیارولف شرتدسگ دنور

هقطنم هعلاطمدروم ناشن ار

یم دهد . یدط هدب هجوت اب

ییایمیدش بدیمرت ،رهظم ات ردام هاچ زا ینلاوط ریسم بآ تانق تاعلاطا لدباق

یهجودت زا

ییایمیدش بدیمرت

گنس اده ادی تدفربآ یاده هدئارا دودخ تدمرح ریدسم

یددم دددیامن . لددیلحت رد هددتبلا یددمم

رادددقم رددصانع اددب

نانیمطا یمن

ناوت رظنراهظا ادیآ هدم دومن

رد یلادمونآ

جیاتن طوبرم هب و هدیذغت عبنم ردادم هادچ

تدسا زا ادی کاخ

اه و بآ یاه ریسم رثأتم تسا هدش .

نیااب لاح ادب

هجوت ادب بآ دادیز سامت نامز اهدنزادس

یودشتسش و

شیلاآ و ریسم اب رتمم

کادخ اده و بآ یاده یحطدس

عبادنم ریادس زا ردتهب تانق بآ ییایمیش بیمرت جیاتن ریثأت و یژولوتیل یاهدنزادس

نیدمز یدسانش ار ریدسم

ناشن یم دهد . جیادتن قدبط رب یادهزیلانآ

مادجنا هددش

بآ دیارولف نیمنایم تانق

اه عبادنم ریاس اب هسیاقم رد

.تسا رتمم یبآ

لکش 1 : هشقن دنور بآ رد دیارولف شرتسگ هدودحم تاونق

هعلاطمدروم (

Alipour & Hemmati, 2012. Alipour,

)2013

3 - 4 رد دیارولف یلامونآ هسیاقم هندب

یاه ییبآ

فلتخم ت هدهادشم و هدسیاقم نادکما یارب دییغ

رده تار یبآ هندب راهچ

ثحبدروم عیزوت

یرادومن نآ

اه کی رد

تسا هدش هداد ناشن لکش لکش (

4 .) م نیا هدسیاق

بیترت هب ار دیارولف رادقم یلم شهام زا

یحطدس بآ

و ،هاچ هب و همشچ

ناشن ار تانق یم

دهد عوروم نیا .

لامتحا ریثأت یوش و تسش دننام یحطس یاهدنیآرف

یگدزاوده ادی و کاخ زا دیارولف گندس

یاده یحطدس

قم شیازفا ای و راددیارولف یدنیمزریز عبادنم دیارولف راد

قیرط زا بآ

یاه یم ار هدولآ یحطس .دهد ناشن دناوت

ادما ریثأددت یدددنیآرف رده ًارهادظ

نیرددتمم ریثأددت

رد ار تانق

اه ناشن یم دهد . عوروم نیا هب

یندشور تدیمها

یرادهمن و ظفح تانق

اده ار هدب ناودنع ادب عدبنم کدی

یرادهمن مم

هنیزه ادب هدسیاقم رد دنمدشزرا و راددیاپ ،

عبانم هنیزهرپ ناشن رتشیب شیلاآ اب یم

دهد .

لکش 1 : رد دیارولف یاگرزب و یناکم عیزوت هندب

یاه فلا یبآ - ب ؛یحطس بآ -

ج ؛همشچ - د ؛هاچ - تانق

3 - 5 و یژولوتیل شقن یاهدنزاس

نیمز یسانش

یاهدددحاو نیددمز

یتخانددش زا هددقطنم

4 هورددگ

هدش لیکشت هدمع دنا

لکش(

4 ) . لکش 6 تلادپ سماب

عبادنم رد ددیارولف تظلغ آ

دب ی اهدنزادس ادب طبتردم ی

نیمز یسانش قوف ناشن ار یدم ددهد . تلادپ عودن ندیا

ظفح نمر یلامونآ

یاه و نیمنادیم هدوددحم زا راخ

و زیلاددنآ رد یفداددصت یاددهاطخ ارددحنا زا یریگوددلج هدر زا رادخ یدعقاو ریداقم ار یبدسن یدناوارف

ردظنزا

ناشن یرامآ یم

دهد . رب ساسا جیادتن هدب تدسد هددمآ

بیترت طدسوتم راددقم

یبدسن یاهددحاو رد ددیارولف

نیمز یتخانش هقطنم

ریز حرش هب یم

دشاب :

تلازاب

>اه یتفربآ تابوسر نسویموگیلا تابوسر>

>

شیلف نسوئا یاه ینوگرگد>

نیربماکرپ یاه کهآ>

اه ی

نیمرپ و نینود

هددکنیا هددب هددجوت اددب هددیلا

تددفربآ ی -

،تددلازاب

مهم نیرت هیلا متسیس تشدلپ ریسم رادبآ ی

- نادگرزاب هتخانش

هدش .تسا دیارولف رادقم ممیزمام هزاددنا

یردیگ

رد هدددش گنددس

یادده هددقطنم نددیا یتلازاددب 491ppm

( Alipour & Hemmati, 2012 )

یم ددشاب نیاربادنب .

یم دیارولف زا یرادقم و بآ لدابت یط دناوت

گنس یاده

یتلازاب .دوش ینیمزریز بآ عبانم دراو

لکش 6 : عبانم رد دیارولف تظلغ تلاپ سکاب آ

یاهدنزاس اب طبترم یب نیمز

یسانش

مه نینچ ینادم رودضح لیدسونیمولآ یاده

هتاکی

ندیا رد تیبلآ دننام گندس

اده تدسا ندکمم طیاردش

مهارددف ار بآ رد دددیارولف نوددی یرادددیاپ یددم

دزاددس

( Asghari mogaddam and fijani, 2007 رد .)

ریسم تلازاب اه هناخدور و ،رادم گدنز و ودس یرادس ی

رادقم نیرتشیب کادخ و ردراح ددهع تابوسر دیارولف

( 692ppm ) هزادنا یریگ ( تدسا هددش Alipour &

Hemmati, 2012 نددیا یحطددس یوددش و تددسش .)

یم ،کاخ و تابوسر عبادنم هب دیارولف دورو ثعاب دناوت

مدم راددقم هدب هجوت اب .دوش ینیمزریز و یحطس بآ دددیارولف گنددس

یادده زا رددتمم( هددتانبرم 922ppm

،) عبانم دیارولف

نییادپ زدین اهدنزادس ندیا اب طبترم یبآ

.تسا راممنز هناخدور ریسم شخب رد

ریدسم زا یدایز

دنزادس زا تدشدلپ ات ناگرزاب یدم یتلازادب یاده

درذدگ

لکش(

2 هم ) نیا رد تمسق اه تددشب ددیارولف نازیم

هب ات و هتفای شیازفا 9

- 1 یلیم مرگ رتیل رد یدم ددسر .

دنچره تلازاب اه هب ناونع عدبنم یکینادکلو گندس کی

دنتدددسین ندددهذ زا رود ددددیارولف (

Alipour &

Hemmati, 2012., Mogaddam, 2006, 2008.

)

ددیارولف نازیم رثمادح و (6-7 ppm)

یدبآ عبادنم رد

تلازاب اه اما تسا عقاو رد

ادشنم یلدصا تدلازاب اده رد

یلامش ناتسا هطقن نیرت (

هنماد یاده تارارآ یبودنج )

دوددح یتحاسم هم 1000

عدبرمرتمولیم هدنادشوپ ار

تظلغ دیارولف یبآ عبانم رد کی دودح

یدلیم مردگ رد

رتیل تدسا زا ردتمم رایدسب هدم رد نآ تدظلغ

ریدسم

راممنز هناخدور یتلازاب یم

دشاب .

راددقم هدب هدجوت اب یلاادب ددیارولف

1ppm رد

گنس یاه و یکهآ یتلازاب ریغ یسای یاهاتسور(

،ددنم

هکت یس و کیلد هب هژیو )هجرودش یاتدسور لکدش(

2 ،)

هدقطنم یدبآ عبادنم یلااب دیارولف تظلغ نداد طابترا

ًافرص هب تلازاب اه تسا نکمم تسرد

دشابن . هدجوت ادب

هکنیا هب سماب

تلادپ لکدش(

6 ) تدلازاب اده لدماح ار

صخشم هیحان رد دیارولف نیرتشیب یم

دنم ریادس ادما

زین ار هدنزاس رد یروتمادف

نیمأدت یلادمونآ زا یدشخب

دیارولف یفرعم یم دنم نیا . عیزوت ناشن یدم ددهد هدم

نیمز لماوع تسا نکمم یسانش

هقطنم یا یرمید زین

هتدشاد شقن عیزوت نیا رد هدم دندشاب

هدیمرت، ناردیا

( Oruc, 2008 )

و تددحت ار هددیمرت برددغ یاهروددشم

ریثأت .دشاب هداد رارق

3 - 6 شقن یاهروتکاف وکیزیف

بآ ییایمیش

رد خرب ی تاعلاطم زا راددقم نیدب یتبثم طابترا

و ددددیارولف تدددسا هددددش هدهادددشم بآ عبادددنمPH

( Rafique et al., 2009., Vásquez et al.,

نیدب ینودی عاعدش هباشت .)2006 وF⁻

بدجومOH⁻

ینادم زا دیارولف ندش دازآ و ینوی لدابت نیدح رد اده

بآ و گنددس نیددب شنددماو یددم

دوددش هددقطنم رد . ی

هددعلاطمدروم رادددقم

بآPH یادده ،هاددچ( یددنیمزریز

نیب )تانق و همشچ 9

ات 6 هدنماد ندیا .تدسا ردیغتم

هدطبار و هدودب ردیغتم ددیارولف توافتم ریداقم یارب ی

راددقم نیب یصخشم هدقطنم رد بآ ددیارولف و PH

ی هعلاطمدروم

یمن هدید لکش( دوش

10 - .) لا

ناددمز ندوددب دادیز و یددنیمزریز بآ مددم نادیرج و گنس سامت راددقم شیازدفا لدماوع ردمید زا زین بآ

( تدسا هددش یدفرعم یدنیمزریز بآ دیارولف Ncube,

.)2002 یتروصرد هم

ددشاب نییادپ یدنیمزریز بآ یدبد

.تدشاد دهاوخ دوجو بآ دیارولف رادقم شیازفا لامتحا تادهادشم قبط رب مادجنا

هددش یدط رد هدنومن یرادردب

همشچ اه بآ یبد رادقم همدشچ

اده نیدب 11 / 0 - 2000

هطبار و هدوب ریغتم هیناث رب رتیل راددقم نیب یصخشم ی

یمن هدهاشم بآ دیارولف رادقم و بآ یبد لکدش( دودش

4 - عودروم نیا .)ب ًلاادمتحا

ددیارولف نددش دازآ یدط

ار یحطس یاهدنیآرف دیمأت

یم دنم .

لدح دماج داوم لم رادقم بآ یکیرتکلا تیاده دروآرددب ار بآ رد هدددش یددم

دددنم . رادددقم تیاددده

یکیرتکلا (EC)

رد بآ یاده نیدب هدقطنم یدنیمزریز

91 - 9940 .تدسا ریغتم هیناث رب سومورکیم ددنچره

یدکیرتکلا تیادده راددقم شیازدفا ادب عقاوم رتشیب رد تدسا هدتفای شیازدفا زدین ینیمزریز بآ دیارولف رادقم لکش(

10 - ،) هطبار اما یدکیرتکلا تیادده تدبثم ی

(EC) رد تادنق و همشچ ،هاچ عبانم دیارولف رادقم رب

نادنچ هقطنم لباق

هجوت تسین لکش(

10 ).

لدماوع زا یدکی زدین ردیخبت لیدسناتپ شیازفا بآ دیارولف رادقم شیازفا یم

ددشاب ( Ncube, 2002 .)

و طیحم ترارح شیازفا و تنرد

هجی لیدسناتپ شیازدفا

یم ریخبت ش عقاو رثؤم نآ رادقم شیازفا رد دناوت

اب .دو

لامتحا صو نیا یریذدپریثأت

عبادنم ددیارولف راددقم

یبآ هب هژدیو یحطدس یاهددنیآرف زا یدنیمزریز عبادنم

.دراد دوجو هقطنم رد ریخبت لیسناتپ دننام

3 - 7 ءاشنم نورب یزرم دیارولف

( ورا شرازدگ قدبط رب Oruc, 2008

هرادبرد )

یرامیب عیزوت سیدسورولف

رد هدیمرت یقردش قطادنم ،

زا ناریا یاهزرم یوسارف نونام

یاده ددیارولف یلادمونآ

هیمرت رد یم

دشاب لکش( . 11 دیارولف ریسم و دنور زا .)

رد بآ یادده لاکددشا (یددنیمزریز و یحطددس 1

اددت 1 ) لقادح هم تسا نشور

اشنم نیا زا یشخب یلامونآ

اه

قیرط زا بآ

یاه رادممنز هدناخدور( کرتشم یحطس -

راس ناریا کاخ دراو هیمرت تمس زا )وس ی یم

ددردگ .

مرت رد هی دنور ددیارولف یلامونآ دبرغ

–ی یقردش هدودب

( Oruc, 2008 و )

ًلااددمتحا اددهزاف اددب قباددطت رد

ی

ناکلو یکی ئاززلف و ی هقطنم یا یم دشاب .

لکش 10 : هطبار فلا اب دیارولف ی -

؛pH ب - یبد ؛ ج - هندب رد یکیرتکلا تیاده هقطنم یبآ یاه

لکش 11 : یرامیب عیزوت هشقن سیسورولف

( هیکرت رد Oruc, 2008

)

3 - 8 هرتسگ هقطنم رد دیارولف یلامونآ طدسوت رتمارادپ کدی یاگرزب عیزوت نداد ناشن

هشقن یاه ای روتنم یناکم لیلحت هیزجت تعرس ،زارت

و

نآ یمم رتماراپ

ار هب هژیو لااب رایسب یرصب هدافتسا رد

یم درب نیا لرزب بیع کی . هدشقن

اده هدم تدسا ندیا

کی عیزوت رتمارادپ

ار ینادکم هلدصاف کدی رد هدب

رودط

ناشن تخاونکی و یجیردت م

ی دنهد روصت نیا . هدب

زدج

یتلاایدس یاردب یدازآ

هدم تدحت ریثأدت یوردین یده

.تددسا نکممرددیغ دنتددسین یجراددخ هددب

هژددیو یارددب

طیحم یاه تدفاب رد هم ینیمزریز بآ لثم یلخلختم

تدخاونکیریغ و نممهان هدیلا

یاده نیدمز یدسانش ادب

توافتم یریذپذوفن هجرد هتفرگرارق

دنا تسا نکمم و

بذددج نوددچ یجراددخ یاددهورین دددنیارف رددعم رد یارب .دنوش عقاو ینویتام لدابت ای یباختنا یاهدنزادس

نیمز یسانش نیرتمم رد هم یمنس هلصاف

یژودلوتیل ،

و دوش یم وع تفاب ندیا

هدشقن اده ددناوتیم رایدسب

زیمنارباددطخ دددشاب

زا هدافتددسا یدراوددم نیددنچ رد .

هشقن یاه لودقعم اه رتماراپ یاگرزب یا هطقن عیزوت اب

دادیز اده هداد داددعت هم ینامز اما .تسا رت قیقد و رت تدسا نکمم دنشاب هدشقن

یاده قودف و ولدش رایدسب و دادیز هدقطنم تعدسو یتقو و دشاب هدافتسا لباقریغ

نیا دشاب کچوم هشقن سایقم هشقن

اه لامع لدباقریغ

هدافتسا یم دنوش .

رد لکددش 12 هددب روددظنم زا ، عیرددس لددیلحت

هشقن یاه مه زرا ش رد یباختنا زارت طوطخ اب هورگ هس

ددنارحب ی ( 1ppm ) ز ، رددی ددنارحب دددح ی

(

>1pmm و )

نارحب دح زا رتلااب ی

<1pmm ) تسا هدش هدافتسا ادت

دیارولف یلامونآ یبیرقت عیزوت ار

دانتساب هزادنا یردیگ

زا لصاح یاه لم

بآ عبانم ی هقطنم صخشم ددنم

. زا

رمید یوس اب

نادکما و هددش ردمذ تلاکدشم هب هجوت

ددقاف یحاودن رد لمتحم یاطخ هزاددنا

یردیگ هدشقن ،

تدسا هددش هفادرا زین هقطنم دیارولف یا هطقن عیزوت لکش(

19 اده هداد دادیز دادعت هب هجوت اب .)

، هدشقن رد

رب اه هداد ریخا

ًاساسا یگرزب هوردگ یددنب رده و هددش

یلادمونآ یگرزب رمنایامن نآ یگرزب هم یمئلاع اب هورگ .تدسا هدش هداد ناشن تسا دیارولف هدشقن ود رده رد

یلاددمونا هددم دوددش یددم هددظحلام رد دددیارولف

هرتددسگ

هقطنم زا یعیسو هب

هژیو ودس یراس هناخدور ود ریسم

راددممنز و زا رتلااددب

دددح زاددجم نامزاددس هدددش هیددصوت

یناهج تشادهب (

)1ppm .تسا

لکش 12 : هشقن عیزوت یلامونآ اه ی دیارولف هورگ هس رد نارحب

( ی ( ینارحب دح ریز ،)1ppm

<1pmm ( ینارحب دح زا رتلااب و )

>1pmm )

دانتساب هزادنا یریگ بآ عبانم دیارولف ( ی

Alipour & Hemmati, 2012. Alipour, 2013 )

لکش 19 : هشقن یا هطقن عیزوت دیارولف

ن رد طاق هنومن یرادرب هقطنم کاخ و یبآ عبانم هیلک هدش

3 - 9 هقطنم رد سیسورولف یرامیب اب سیسورولف یرامیب عاونا نیب رادقم

رولف ددیا

لکش رادومن .دراد دوجو یصخشم هطبار 11

شیادمن

ردب سیدسورولف یرادمیب رطخ هجرد و یناوارف هرتسگ رد دددیارولف نوددی تددظلغ نازددیم ساددسا ار بآ

ناددشن

یم ددهد ( Mithani et al., 1998 .)

ندیا قدبط ردب .

رولف رادددقم رادودمن دددیا

بددلاغ هددنومن ادده زاددین دددح زا

یددعتم دراوم رد و رتلااب یرورر هنومن

یاه بآ یاده

ددیلوت رد لاادب یدلیخ و لااب رطخ اب هقطنم رد یفرصم یرامیب

سورولف سی رارق م ی دنریگ . لکش 11 یریوصت

نادشن ار هقطنم رد سیسورولف یرامیب هب نایلاتبم زا یم دهد . هب هجوت اب ا

هکنی یرامیب یسررب سیدسورولف

ندیا رد یدصاخ یدسررب دودبن هعلاطم نیا ادها زج رد تادهادشم قدبط رب یلو تسا هتفرمن تروص نیمز ینادیم تاعلاطم لوط رقت

ًابی نینماس مامت رد هدقطنم

هجرد یا هدید سیسورولف یرامیب زا یدم

دودش لکدش .

11 هقطنم سیسورولف یرامیب هب نایلاتبم زا یریوصت

ناشن ار یم دهد .

لکش 11 : بآ رد دیارولف نوی تظلغ نازیم ساسا رب سیسورولف یرامیب رطخ هجرد و یناوارف هرتسگ (

Mithani et al., 1998 .)

رد دوجوم دیارولف رادقم یرامآ یسررب هنومن

یاه

هقطنم هدش تشادرب هعلاطمدروم

اب هقبط یدنب قوف

ناشن یم دهد :هم

دودح  91 ( % 190 هنماد )هنومن ناشدیارولف ی

زا رتمم هقطنم رد 1

/ 0 یلیم مرگ ل رب رتی

یم دشاب رطخ لامتحا هنماد نیا رد .

یم شیازفا نادند یگدیسوپ .دبای

11  ( % 146 نیب ناشدیارولف رادقم )هنومن

1 / 0 ات 1 / 1 یلیم مرگ ل رب رتی

،هنماد نیا .تسا

هدودحم جم ی بآ دیارولف زا یم

دشاب اب .

زا دیارولف رادقم شیازفا 1

/ 1 دودح ات 9

یلیم مرگ ل رب رتی تیمومسم رطخ لامتحا ،

شیازفا نادند سیسورولف یرامیب و یدیارولف یم .دبای دودح 

21 ( % 49 رد ناشدیارولف رادقم )هنومن

.دراد رارق نوز نیا 2

( % 6 هیحان رد )هنومن

رطخرپ سا سیسورولف یرامیب ینادند و یتلک

زا شیب دیارولف(

9 یلیم مرگ ل رب رتی )

هتفرگرارق .دنا

هب یلمروط دودح

29 هنومن % اه

ناشدیارولف رادقم شیب

دحزا زاجم 1 / 1

یلیم مرگ ل رب رتی .تسا

عومجمرد  94

% هنومن اه دیلوت هنماد رد

رمید و ینادند سیسورولف یرامیب

یاه یشان

رد نآ شیازفا زا بآ

یاه رارق هقطنم دنراد

و

آ دنچره نایلاتبم زا یرام

نونمات ماجنا

یرامیب زا تینوصم هنماد نیا رد اما هتفرمن تسا لکشم نینماس یارب .

لکش 11 : یریواصت هقطنم رد عیاش ینادند سیسورولف یرامیب هب نایلاتبم زا هعلاطمدروم