ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﺑﺮﺗ ﻪﺘﺷر نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد رد نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﮐ ناﺮﮕﻧ عﻮﯿﺷ
- 1
،هداز ﯽﻟو ﻪﯿﻤﺳ - 2
ﯽﺣور ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ﮏﺑﺎﺑ
- 1
ﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ ﻪﺘﺷر ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد ناﺮﯾا ،ﻞﯿﺑدرا ،ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﺷزرو يﮋ
-2 دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻞﯿﺑدرا ﺪﺣاو ،ﯽﺷزرو مﻮﻠﻋ و ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﺑﺮﺗ هوﺮﮔ ناﺮﯾا ،ﻞﯿﺑدرا ،ﯽﻣﻼﺳا
فﺪﻫ
عﻮﯿﺷ ناﺰﯿﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ زا فﺪﻫ .ﺖﺳا ﯽﺘﻣﻼﺳ ﺮﻈﻨﻣ زا ﯽﻧﺎﻬﺟ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد هﺪﻤﻋ رﺎﯿﺴﺑ ﻞﮑﺸﻣ ﮏﯾ نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ : ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﺑﺮﺗ ﻪﺘﺷر نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد رد نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ -
.ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻞﯿﺑدرا ﺪﺣاو
ﻧاد رد ناﺮﯾا بﺮﻏ لﺎﻤﺷ رد ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا :ﯽﺳﺎﻨﺷ شور ﻞﮐ زا .ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ مﺎﺠﻧا ﻞﯿﺑدرا ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸ
ﺖﯿﺑﺮﺗ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد468
رد دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ تﺎﻋﻼﻃا يروآ ﻊﻤﺟ .ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﯽﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ و ﻪﻧﻮﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﺻرد هﺎﺠﻨﭘ ﯽﻧﺪﺑ رﺎﻬﺑ ﻞﺼﻓ .ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا1394
ﯽﻣ فﺮﺼﻣ نﺎﯿﻠﻗ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد مﻮﺳ ﮏﯾ زا ﺶﯿﺑ :ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ) ﺪﻧدﺮﮐ
/3 ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﻣ فﺮﺼﻣ يا هﻮﯿﻣ نﺎﯿﻠﻗ ﻂﻘﻓ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﺮﺜﮐا .(%39
) /2 ﻪﮑﯿﻟﺎﺣرد ،(%65 /6
ﯽﻤﯿﻧ ادوﺪﺣ ﻪﻧﺎﻔﺳﺎﺘﻣ .ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﻣ فﺮﺼﻣ ار نﺎﯿﻠﻗ عﻮﻧ ود ﺮﻫ ﯽﻘﺑﺎﻣ و يا هﻮﯿﻣ نﺎﯿﻠﻗ ﻂﻘﻓ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد زا %7
) ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ نﺎﯿﻠﻗ دود ضﺮﻌﻣ رد نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد زا /1
نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﻠﺻا هﺰﯿﮕﻧا .(%49 و ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا ندﺮﮐ ﺮﭘ نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ زا
) دﻮﺑ ﺢﯾﺮﻔﺗ /0
لﺎﺳ رد نﺎﯿﻠﻗ عﻮﯿﺷ ناﺰﯿﻣ ﺎﻨﻤﺿ .(%57 ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ1393
) دﻮﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ1388 /230
0 (P<
.
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ نﺎﯿﻠﻗ ﻪﺑ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﺶﯾاﺮﮔ ﻞﻠﻋ ﻦﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ زا ﯽﺤﯾﺮﻔﺗ تﺎﻧﺎﮑﻣا دﻮﺒﻤﮐ ﺪﺳر ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ :ﯽﻠﮐ يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ .
ﺎﻫ هژاو ﺪﯿﻠﮐ ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﺑﺮﺗ ﻪﺘﺷر نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ،يا هﻮﯿﻣ نﺎﯿﻠﻗ ،نﺎﯿﻠﻗ :
Worrisome Prevalence of Hookah Use among Physical Education Students
Valizadeh, S.1 and Nakhostin-Roohi B.2
1. MSc Student of Mohaghegh-Ardabili University, Ardabil, Iran
2. Department of Physical Education & Sport Sciences, Ardabil Branch, Islamic Azad University, Ardabil, Iran
Purpose: Hookah use is becoming a global public health problem, especially in the Eastern Mediterranean region (EMR). The purpose of this study was to evaluate the prevalence of hookah use among physical education students of Islamic Azad University-Ardabil branch.
Methods: This study took place in the northwest of Iran; Islamic Azad university-Ardabil branch. Of 468 physical education students, 50% of them (n=234) randomly participated in this study. Data collection was conducted using standard questionnaire in spring 2014.
Results: More than two third of students (39.3%) were hookah users. Most of students used just molasses (65.2%) whereas 7.6% of students used only traditional hookah. The remaining 27.2% used both types of hookah. Unfortunately, almost half of students (49.1%) were in the exposure of hookah smoke. The major motivation of use among students was recreation (57.0%). Furthermore, Prevalence of hookah use significantly escalated in physical education student compared with 2009 (p=0.023).
Conclusion: It seems lack of recreational places is the major reason for hookah use in physical education students.
Key words: Hookah; Molasses; Physical Education Students ﯽﺷزرو ﺐﻃ
ﻪﻣﺪﻘﻣ
دراد ﺮﯿﺧا يﺎﻫ لﺎﺳ رد نﺎﯿﻠﻗ عﻮﯿﺷ ﺶﯾاﺰﻓا زا دﻮﺟﻮﻣ ﺪﻫاﻮﺷ و ﺖﺳا ﻊﯾﺎﺷ رﺎﯿﺴﺑ ﻪﻧﺎﯿﻣروﺎﺧ يﺎﻫرﻮﺸﮐ مدﺮﻣ ﻦﯿﺑ رد نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ ،كﺎﯾزﺎﻣ) ،كﺎﯾزﺎﻣ) ﺖﺳا رﺎﮕﯿﺳ فﺮﺼﻣ نﺪﺷ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ لﺎﺣرد تﺪﺷ ﻪﺑ نﺎﻧاﻮﺟ رد نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ ﻪﻧﺎﯿﻣروﺎﺧ رد .(2015
.(2013
ﻪﮐ ﺪﻨﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ دﻮﺟﻮﻣ ﺪﻫاﻮﺷ دروآ ﯽﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار رﺎﮕﯿﺳ ﻪﺑ دﺎﯿﺘﻋا ياﺮﺑ يﺮﯿﺴﻣ و ﺖﺳا روآ دﺎﯿﺘﻋا و ﺮﻀﻣ نﺪﺷ ﻪﺑ نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ
،كﺎﯾزﺎﻣ) عﻮﯿﺷ نارﺎﮑﺷزرو رد نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ ﺪﺳر ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑﺎﻣا ﺖﺴﯿﻧ ﻊﯾﺎﺷ ناﺪﻨﭼ نارﺎﮑﺷزرو رد رﺎﮕﯿﺳ فﺮﺼﻣ ﻪﭼﺮﮔا .(2011
،ﯽﺣور ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ) دراد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﻤﻫ و ﯽﺣور ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ .(2011
لﺎﺳ رد نارﺎﮑ فﺮﺼﻣ عﻮﯿﺷ ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ2011
نارﺎﮑﺷزرو ﻦﯿﺑ رد نﺎﯿﻠﻗ دوﺪﺣ رد ﯽﺷزرو ﺐﺨﺘﻨﻣ ﻪﺘﺷر16
/2 ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ فﺮﺼﻣ نﺎﯿﻠﻗ ﯽﺤﯾﺮﻔﺗ ﺎﯾ و مواﺪﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ %25
،ﯽﺣور ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ) ﮋﯾو ﻪﺑ دﺮﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ﺰﯿﻧ نﺎﻧآ دﺮﮑﻠﻤﻋ ،ﯽﺘﻣﻼﺳ ﺮﺑ هوﻼﻋ نارﺎﮑﺷزرو رد .(2011
ﺮﮔا ه
،زدرﺎﻤﺑ) ﺪﺷﺎﺑ ﯽﺘﻣﺎﻘﺘﺳا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺖﯿﻫﺎﻣ هﮋﯾو ﻪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻒﯿﻃ رد نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ عﻮﯿﺷ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ .(2003
ﻞﯿﺑدرا ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﺑﺮﺗ ﻪﺘﺷر نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد رد نﺎﯿﻠﻗ عﻮﯿﺷ ناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ زا فﺪﻫ ،نارﺎﮑﺷزرو .ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﯽﺳﺎﻨﺷ شور
درﻮﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ دوﺪﺣ .ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﯿﺑدرا ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﺑﺮﺗ ﻪﺘﺷر نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﺮﻈﻧ
ﻪﺑ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد زا %50
) ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا يا ﻪﺷﻮﺧ ﯽﻓدﺎﺼﺗ يﺮﯿﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ ترﻮﺻ رﺎﻬﺑ رد تﺎﻋﻼﻃا يروآ ﻊﻤﺟ .(ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﮐ ﺮﻔﻧ234
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ1393
ﺣور ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ) ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ،ﯽ
ﺮﺘﻤﮐ ﻂﻘﻓ .ﺪﻧداد ﺦﺳﺎﭘ يا ﻪﺤﻔﺻ ود ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪﺑ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﻣﺎﻤﺗ .(2010
زا :زا ﺪﻧدﻮﺑ ترﺎﺒﻋ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ تﻻاﻮﺳ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ .ﺪﻧداﺪﻧ ﺦﺳﺎﭘ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ لاﻮﺳ ود ﺎﯾ ﮏﯾ ﻪﺑ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد %1
ﻒﻟا -
؟ﺪﯿﺸﮐ ﯽﻣ نﺎﯿﻠﻗ ﺎﯾآ
ب -
؟ﺪﯿﻨﮐ ﯽﻣ فﺮﺼﻣ ﯽﻧﺎﯿﻠﻗ عﻮﻧ ﻪﭼ
ج - ﯽﻣ راﺮﻗ نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ ضﺮﻌﻣ رد ﺎﯾآ
؟ﺪﯾﺮﯿﮔ
د -
؟ﺪﯾراد نﺎﯿﻠﻗ لﺰﻨﻣ رد ﺎﯾآ
ه -
؟ﺖﺴﯿﭼ نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ زا ﺎﻤﺷ هﺰﯿﮕﻧا
ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻦﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ /22
4
± /44 هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ رد ﺲﻨﺟ ﮏﯿﮑﻔﺗ ﻪﺑ نﺎﯿﻠﻗ عﻮﯿﺷ ناﺮﯿﻣ .دﻮﺑ22 -
نﺎﯿﻠﻗ عﻮﻧ .ﺖﺳا هﺪﻣآ1
ﮑﻔﺗ ﻪﺑ نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ ﻞﺤﻣ و ندﻮﺑ نﺎﯿﻠﻗ دود ضﺮﻌﻣ رد ،نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ هﺰﯿﮕﻧا ،ﯽﻓﺮﺼﻣ هرﺎﻤﺷ لواﺪﺟ رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺖﯿﺴﻨﺟ ﮏﯿ
،2
،3 و4 لﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ،ﻦﻤﺿ رد .ﺖﺳا هﺪﻣآ5 زا نﺎﯿﻠﻗ عﻮﯿﺷ ناﺰﯿﻣ ،1388
/6 ﻪﺑ %35 /3 لﺎﺳ رد %39 ،1393
/7 ﺶﯾاﺰﻓا %3
.ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ
لوﺪﺟ - - 1 نﺎﯿﻠﻗ هﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﺪﺻرد و داﺪﻌﺗ
ﺪﻨﺸﮐ ﯽﻣ نﺎﯿﻠﻗ
ﺪﻨﺸﮐ ﯽﻤﻧ نﺎﯿﻠﻗ
عﻮﻤﺠﻣ
ﺮﺴﭘ )65
/4 (%41 )92
/6 (%58 157
ﺮﺘﺧد )27
/1 (%35 )50
/9 (%64 77
عﻮﻤﺠﻣ )92
/3 (%39 )142
/7 (%60 234
لوﺪﺟ - - 2 ﺪﻧراد راﺮﻗ نﺎﯿﻠﻗ دود ضﺮﻌﻣ رد ﻪﮐ ﯽﻧﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﺪﺻرد و داﺪﻌﺗ
ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﯿﻠﻗ دود ضﺮﻌﻣ رد
ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ نﺎﯿﻠﻗ دود ضﺮﻌﻣ رد
عﻮﻤﺠﻣ
ﺮﺴﭘ )83
/9 (%53 )74
/1 (%41 157
ﺮﺘﺧد )32
/6 (%41 )45
/4 (%58 77
عﻮﻤﺠﻣ )115
/1 (%49 )119
/9 (%50 234
لوﺪﺟ - -3 ﺪﺻرد و داﺪﻌﺗ ﻪﺑ ﯽﻓﺮﺼﻣ نﺎﯿﻠﻗ عﻮﻧ
ﯽﺘﻨﺳ نﺎﯿﻠﻗ
يا هﻮﯿﻣ نﺎﯿﻠﻗ
عﻮﻧ ود ﺮﻫ
عﻮﻤﺠﻣ
ﺮﺴﭘ )5
/7 (%7 )41
/1 (%63 )19
/2 (%29 65
ﺮﺘﺧد )2
/4 (%7 )19
/4 (%70 )6
/2 (%22 27
عﻮﻤﺠﻣ )7
/6 (%7 )60
/2 (%65 )25
/2 (%27 92
لوﺪﺟ - - 4 نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ زا نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد هﺰﯿﮕﻧا
ﯽﻧاور ﺶﯾﺎﺳآ
ﺢﯾﺮﻔﺗ
نﺎﺘﺳود تﺎﻗﻼﻣ
ﺮﮕﯾد ﻞﯾﻻد
عﻮﻤﺠﻣ
ﺮﺴﭘ )9
/8 (%13 )36 /4 (%55 )14 /5 (%21 )6
/3 (%8 65
ﺮﺘﺧد )2
/4 (%7 )21
/8 (%77 )4 /8 (%14 )0
/0 (%0 27
عﻮﻤﺠﻣ )11
/6 (%11 )57
/0 (%62 )18 /6 (%19 )6 /8 (%6 92
لوﺪﺟ - - 5 ﻞﺤﻣ نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ
ﻪﻧﺎﺧ هﻮﻬﻗ
دﻮﺧ لﺰﻨﻣ
نﺎﺘﺳود لﺰﻨﻣ
ﺮﮕﯾد يﺎﻫﺎﺟ
عﻮﻤﺠﻣ
ﺮﺴﭘ )42
/6 (%64 )9 /8 (%13 )9 /8 (%13 )5
/8 (%7 65
ﺮﺘﺧد )10
/0 (%37 )8
/6 (%29 )4 /8 (%14 )5
/8 (%7 27
عﻮﻤﺠﻣ )52
/5 (%56 )17
/5 (%18 )13 /1 (%14 )10 /9 (%10 92
ﺚﺤﺑ لوﺪﺟ ﻖﺑﺎﻄﻣ -
،1 /3 نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻞﮐ زا %39 نﺎﯿﻠﻗ عﻮﯿﺷ ناﺰﯿﻣ ﻪﺘﺒﻟا .ﺖﺳا ﯽﯾﻻﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ رﺎﻣآ ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ فﺮﺼﻣ نﺎﯿﻠﻗ ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﺑﺮﺗ
.ﺖﺳﺎﻫ ﻪﻧﺎﺧ هﻮﻬﻗ رد نﺎﯿﻠﻗ نﺪﯿﺸﮐ ﻼﺜﻣ نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ رد ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يدازآ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﮐ ﺖﺳا ناﺮﺘﺧد زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ناﺮﺴﭘ رد ﺪﻧراد راﺮﻗ نﺎﯿﻠﻗ دود ضﺮﻌﻣ رد نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻒﺼﻧ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﻪﻧﺎﻔﺳﺎﺘﻣ .دراد ار ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد نﺎﯿﻠﻗ ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ عﻮﯿﺷ زا نﺎﺸﻧ ﻪﮐ
ﺎﻋﻮﻤﺠﻣ ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ /4
يﺮﺘﺸﯿﺑ ياز نﺎﻃﺮﺳ ﮏﯿﺗﺎﻣورآ داﻮﻣ زا ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ فﺮﺼﻣ يا هﻮﯿﻣ نﺎﯿﻠﻗ ،نﺎﯿﻠﻗ ﻪﺑ دﺎﺘﻌﻣ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد زا %92
ﺮﯿﻏ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﻏاﺮﻓ تﺎﻗوا ندﺮﮐﺮﭘ نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ زا نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﺮﺘﺸﯿﺑ هﺰﯿﮕﻧا .ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﺮﺑ ﯽﻠﯿﻟد ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ
لﺎﺳ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد .ﺪﺷﺎﺑ ﺲﻨﺟ ود ﺮﻫ رد ﯽﺤﯾﺮﻔﺗ يﺎﻫ نﺎﮑﻣ دﻮﺒﻤﮐ ﺶﯾاﺰﻓا نﺎﯿﻠﻗ فﺮﺼﻣ ناﺰﯿﻣ1383
/7 ار يﺪﺻرد3
.ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮﻀﻣ هﺪﯾﺪﭘ ﻦﯾا لﺮﺘﻨﮐ صﻮﺼﺧ رد ار ﺎﻫ ﯽﻧاﺮﮕﻧ ﻪﮐ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ
ﻊﺑﺎﻨﻣ 1. Maziak W, Taleb ZB, Bahelah R, Islam F, Jaber R, Auf R, Salloum RG. The global epidemiology of waterpipe smoking. Tob Control. 2015 Mar; 24 Suppl 1:i3-i12..
2. Maziak W. The waterpipe: an emerging global risk for cancer.Cancer Epidemiol.
2013; 37:1–4.
3. Maziak W. The global epidemic of waterpipe smoking.Addict Behav. 2011; 36:1–5
4. B Nakhostin-Roohi, S Valizadeh. Worrisome prevalence of waterpipe smoking among athletes. Medicina Dello Sport. 2011; 64 (1), 63-69
5. Bernaards CM, Twisk JW, Van Mechelen W, Snel J, Kemper HC. A longitudinal study on smoking in relationship to fitness and heart rate response. Med Sci Sports Exerc.
2003 May;35(5): 793-800.
6. Nakhostin-Roohi B, Valizadeh S. Hookah smoking in students: Prevalence, pattern of smoking, situational characteristics and motivation of use: Evidence from one Iranian university. Gazzetta Medica Italiana Archivio per le Scienze Mediche. 2010; 169 (2), 41-45
