ﻮﻘﺣ هﺪﻜﺸﻧاد ﺔﻠﺠﻣ ،ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ،ﻲﺳﺎﻴﺳ مﻮﻠﻋ و ق
هرود 37 ةرﺎﻤﺷ ، 4
، نﺎﺘﺴﻣز 1386
، ﺎﺤﻔﺻ ت 19 - 1
نﺎﻤﻠﺴﻣ ﻦﻳﺮﻜﻔﺘﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﺮﻈﻧ زا ﻲﺳﺎﻴﺳ دﺎﺴﻓ
ﻲﻨﺴﺤﻟاﻮﺑا ﻢﻴﺣر ﺪﻴﺳ ∗∗∗∗
رﺎﻳدﺎﺘﺳا
هوﺮﮔ ﻲﺳﺎﻴﺳ مﻮﻠﻋ ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻴﺳ مﻮﻠﻋ و قﻮﻘﺣ هﺪﻜﺸﻧاد
) ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
25 / 1 / 86 – ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ :
11 / 4 / 86 (
هﺪﻴﻜﭼ : ﺪﻫد ﻲﻣ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻦﻳا ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا رد هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ زا ﻪﻛ
نﺎﻤﻠﺴﻣ ناﺮﻜﻔﺘﻣ زا ﻲﺧﺮﺑ ﺮﻈﻧ
ﺎﺑ ،ﺖﻗاﺪﺻ ﺎﺑ ،ﺖﺴﻳز هدﺎﺳ ،اﺮﮔ شزرا نﺎﺤﻟﺎﺻ زا يا هﺪﻋ ﻂﺳﻮﺗ ﻲﺳﺎﻴﺳ مﺎﻈﻧ ﺮﻫ ياراد ﺖﻋﺎﺠـﺷ
زا ﺲﭘ دﻮﺧ نﺎﺤﻠﺼﻣ ﻦﻳا ﺎﻣا ،دﺮﻴﮔ ﻲﻣ ﻞﻜﺷ ﻦﻴﺸﻴﭘ ﻲﺳﺎﻴﺳ مﺎﻈﻧ ﻲﺗﻮﺗﺮﻓ و يﺮﻴﭘ نﺎﻣز رد ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻪﺑ و ﺪﻧدﺮﮔ ﻲﻣ هدﻮﻟآ ترﺪﻗ دﺎﺴﻓ ﻪﺑ يزوﺮﻴﭘ ﻪﻨﻴﻣز ﻪﻄﺳاو
يﺎﻫ و ﻲﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور ﻪـﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ ﻪـﻌﻣﺎﺟ
ﺖﺳﺎﻴﺳ ﺰﻴﻧ نﺎﻧآ ﺖﻟود ﺖﻠﻋ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ و ﺪﻧروآ ﻲﻣ يور ﻲﻳﺎﺳآ ﻦﺗ و ﻲﻳاﺮﮔ ﻞﻤﺠﺗ و يداﺪﺒﺘﺳا يﺎﻫ
ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻣ نﻮﮕﻧﺮﺳ يﺮﮕﻳد نﺎﺤﻟﺎﺻ ﻂﺳﻮﺗ و ﺪﺳر ﻲﻣ ﻲﺗﻮﺗﺮﻓ و يﺮﻴﭘ ﻪﺑ .
يﺪﻴﻠﻛ نﺎﮔژاو :
ﻲﺳﺎﻴﺳ دﺎﺴﻓ يدﺎﺼﺘﻗا دﺎﺴﻓ –
ﻲﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور و ﻲﺣور دﺎﺴﻓ – دﺎﺴﻓ –
ﺎﻴﺳ تادﺎﻘﺘﻋا و ﺎﻫروﺎﺑ رد ﻲﺳ
- اﺮﮔ ﺰﻛﺮﻤﺗ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻚﻳژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﻞﻠﻋ –
- ترﺪﻗ
* ﻓ ﺲﻛﺎ : 66409595 Email: [email protected]
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﺸﺘﻨﻣ ﻪﻠﺠﻣ ﻦﻳا رد ﺮﻳز ﻪﻟﺎﻘﻣ نﻮﻨﻛﺎﺗ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ﻦﻳا زا :
» مدﺮﻣ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺶﻳاﺮﮔ و شﺮﮕﻧ )
يرﺎﻛ ﻪﻈﻓﺎﺤﻣ ﺎﻳ ﻲﺒﻠﻃ حﻼﺻا (
« هرﺎﻤﺷ 69 ، ﺰﻴﻳﺎﭘ 1384 .
2 ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
، هرود 37 ، ةرﺎﻤﺷ 4 ، نﺎﺘﺴﻣز 1386
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻲﻣ ﺮﺸﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا تﺎﻴﺣ ﻲﻧﻻﻮﻃ ﻪﺑ يا ﻪﭽﺨﻳرﺎﺗ ياراد ترﺪﻗ نﺎﺸـﻧ ﺮﻣا ﻦﻳا و ﺪﻨﺷﺎﺑ
هﺪـﻨﻫد
ﻲﻣ ود ﻦﻳا ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺪﺷﺎﺑ
. ترﺪـﻗ ﺐـﻫاﻮﻣ زا ﻪـﻜﻧآ زا ﺶﻴـﺑ ﺦﻳرﺎـﺗ لﻮـﻃ رد ﺮﺸـﺑ ﺎﻣا
زا ،ﺪﺷﺎﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺖـﺳا هﺪـﻣآﺮﺑ نآ لﺮـﺘﻨﻛ ﺎﻳ و ﻲﻔﻧ دﺪﺻرد اﺬﻟ و هدﺮﺑ ﺞﻧر نآ ﺐﺋﺎﺼﻣ
. هﺪـﻋ
نآ حﻼـﺻا و لﺮـﺘﻨﻛ تروﺮـﺿ ﺮﺑ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ ياﺮﺑ ترﺪﻗ تروﺮﺿ ﺪﻴﻳﺎﺗ ﻦﻤﺿ ﻦﻳﺮﻜﻔﺘﻣ زا يدﺎﻳز ،ﺪﻧا هدﻮﺑ ترﺪﻗ ﻢﻴﻈﻋ ﻊﻳﺎﺠﻓ و دﺎﺴﻓ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻛ ،نﺎﻤﻠﺴﻣ ناﺮﻜﻔﺘﻣ ﻪﻠﻤﺟ نآ زا ﻪﻛ ،ﺪﻧﺪﻳزرو ﺪﻴﻛﺎﺗ ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ .
رد اﺬﻟ ﻲﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ تﺎﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا زا ﻲﺧﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا دﻮﺷ
.
1 - ﻪﻠﺌﺴﻣ حﺮﻃ
،ﻦﻳﻮﻧ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻢﻳژر و ﺖﻟود ﻦﻳﻮﻜﺗ أﺪﺒﻣ و مﺎﮔ ﻦﻴﻟوا نﺎﻤﻠﺴﻣ ﻦﻳﺮﻜﻔﺘﻣ زا يرﺎﻴﺴﺑ دﺎﻘﺘﻋا ﻪﺑ
ﺎـﺑ ﺺﺨـﺷ ﻚـﻳ يﺎﻀـﻋا ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫوﺮﻴﻧ ﻦﻴﺑ تﺪﺣو و ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻪﻧﻮﮕﻧآ ﺎﻤﻧ ﻲﻧﺎﺒﻴﺘﺸـﭘ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ زا و نوﺎﻌﺗ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺪـﻨﻳ
. ) ،ﻲـﺳﻮﻃ 1360
، ص 303 ياراد ًﺎـﺒﻟﺎﻏ هوﺮـﮔ ﻦـﻳا (
و رﺎﻤﺜﺘـﺳا ،داﺪﺒﺘـﺳا و ﻢـﻠﻇ ﺎـﺑ هزرﺎـﺒﻣ ﺖـﻬﺟ رد ﻲﺗادﺎـﻘﺘﻋا و ﻲﻧﺎﺴـﻧا ﻲﺗﺮﻄﻓ و ﻢﻟﺎﺳ ﻪﻴﺣور ﻲﻣ يرداﺮﺑ و تاوﺎﺴﻣ ،يدازآ ،ﺖﻟاﺪﻋ زا يراﺪﻓﺮﻃ و فﺎﻌﻀﺘﺳا هدﺎـﺳ ﮓـﻨﻫﺮﻓ زا ﺰـﻴﻧ و ﺪﻨـﺷﺎﺑ
ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ ﻲﻗﻼﺧا مرﺎﻜﻣ و ﻲﺘﺴﻳز .
ﻮﻴﻜﺴﺘﻨﻣ لﻮﻗ ﻪﺑ :
"
ًﺎﺗرﺪـﻧ ،هﺪـﺷ ﺪـﺳﺎﻓ ﻞﻠﻣ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﺠﻧآ زا
ﻲﻣ مﺎﺠﻧا ﻲﮔرﺰﺑ يﺎﻫرﺎﻛ
ﻲﻤﻧ و ﺪﻨﻫد
هدﻮـﻤﻧ ﺲﻴﺳﺄﺗ ﻲﻳﺎﻫﺮﻬﺷ ﺎﻳ هداد ﻞﻴﻜﺸﺗ ار ﻲﻌﻣﺎﺠﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﻪﺘﺷاد ﻦﻴﮕﻨﺳ و هدﺎﺳ قﻼﺧا ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻬﻧآ ﺲﻜﻋﺮﺑ و ﺪﻨﻨﻛ ﻊﺿو ﻦﻴﻧاﻮﻗ ﺎﻳ و
تﺎﺴـﻴﺳﺄﺗ ﺐـﻠﻏا ،ﺪﻧا
هدﻮﻤﻧ ﺎﭘﺮﺑ ار ﻲﮔرﺰﺑ
ﻚﻳ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ ﺪﻳﺪﻳد ﺮﮔا ﺖﻬﺟ ﻦﻳا زا ،ﺪﻧا ﺖـﻣﻮﻜﺣ و داد يور ﻲﺑﻼﻘﻧا ﺖﻠﻣ
ﻪـﺑ بﻼﻘﻧا يرﺎﻜﻴﺑ و ﺪﺳﺎﻓ قﻼﺧا ﻪﻛ هدﺎﺘﻓا قﺎﻔﺗا ﺮﺘﻤﻛ ﻪﻛ ﺪﻴﻧاﺪﺑ ،ﺖﺳا هﺪﻣآ دﻮﺟو ﻪﺑ يﺪﻳﺪﺟ دروآ دﻮﺟو .
"
) ،ﻮﻴﻜﺴﺘﻨﻣ 1362
، ص 153 ﻲـﻣ ﻞﻜـﺷ ﻪﻛ ﻲﻨﻳﻮﻧ ﺖﻟود ﺮﻫ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ (
ﺲﻴـﺳﺄﺗ و دﺮـﻴﮔ
ﻲﻣ ﻲﮔﮋﻳو ياراد ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻦﻴﻟﻮﺌﺴﻣ و ﻲﻧﺎﺴﻧا يﺎﻫوﺮﻴﻧ ﺖﻬﺟ زا ﻢﻫ ،ددﺮﮔ ﻲﻧﺎﺴـﻧا بﻮـﻠﻄﻣ يﺎـﻫ
شزرا ياراد ﻲـﺳﺎﻴﺳ يﺎـﻫروﺎﺑ ﺖﻬﺟ زا ﻢﻫ و ﺖﺳا ﻲـﻘﻠﺗ زﺮـﻃ ،ﺎـﻫدﺎﻤﻧ ،ﺎـﻫرﺎﺠﻨﻫ ،ﺎـﻫ
و ﺎـﻫ
ﺖﺳا يﺮﺸﺑ تﺎﻴﺣ و عﺎﻤﺘﺟا ياﺮﺑ ﻲﺑﻮﻠﻄﻣ تﺎﺳﺎﺴﺣا .
ﺖﻟود ﻦﻴﻤﻫ ﺎﻣا ﺖﻟاﺪﻋ دﺎﻴﻨﺑﻮﻧ يﺎﻫ
يدازآ و ﺐـﻠﻃ تاوﺎﺴـﻣ و هاﻮـﺧ
ﻪـﺑ ﻲﺗﺪـﻣ زا ﺲـﭘ ﻮـﺟ
ﺖﻟود ﻲﻣ لﺪﺒﻣ ﺰﻴﺘﺳ ﺖﻟاﺪﻋ و ﻢﻟﺎﻇ يﺎﻫ ﻪـﻛ ﺪﻧدﺮﮔ
ﺰـﻴﻧ ﺮـﺗوﺮﻓ ،ﺪـﻧوﺮﻧ ﺮـﺗاﺮﻓ نﺎﻴﻨﻴﺸـﻴﭘ زا ﺮـﮔا
دﻮﺷ سﻮﺴﺤﻣ ﻪﻜﻨﻳا نوﺪﺑ ،ﺖﺷﺬﮔ ﺖﻣﻮﻜﺣ ﻚﻳ ﺮﻤﻋ زا ﻪﻛ ﻲﺗﺪﻣ زا ﺲﭘ ﻪﻛ اﺮﭼ ،دﻮﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺨﻧ ﻲﻣ دﺎﺴﻓ فﺮﻃ ﻪﺑ
دور ) . نﺎﻤﻫ يﻮﻋد زا ﻪﺘﺷﺬﮔ و (
ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ يﺎﻫ
ﺶﻳﻮـﺧ فﻼﺳا هار يدوز ﻪﺑ نﺎﺷ
ﻲﻣ ﺶﻴﭘ ار
هﻮﻴﺷ نﺎﻤﻫ و ﺪﻧﺮﻴﮔ
ﻲﻣ رﺎﻛ ﻪﺑ ار ﻪﺘﺷﺬﮔ لﻮﻤﻌﻣ يﺎﻫ ﺑ
ﺪﻧﺮ ) . ،رﻮـﻳآ ﻚﻣ 1354
، ص (325
ﺶﻳور و ﻲﺷﺎﭘوﺮﻓ رد ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﻦﻳا راﺮﻜﺗ مﺎﻈﻧ
ﺎﻫ ﻪﻧﻮﮕﺑ ﻲﺳﺎﻴﺳ ي
ﻪـﺒﺨﻧ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا يا
ﻲـﻳاﺮﮔ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ قدﺎﺻ ار بﻼﻘﻧا صﻮﺼﺧ رد
ﺪﻫد . هرﺎﭘ ﻴﻣ و ﻮﺗ ﺨ هدﻮـﺑ هﺪﻴﻘﻋ ﻦﻳا ﺮﺑ ﺰﻠ
ًﺎـﺒﻳﺮﻘﺗ ﻪـﻛ ﺪـﻧا
نﺎﻤﻠﺴﻣ ﻦﻳﺮﻜﻔﺘﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﺮﻈﻧ زا ﻲﺳﺎﻴﺳ دﺎﺴﻓ 3
بﻼﻘﻧا ﻪﻤﻫ عﻮﻧ ﻦﻳا زا ﺮﻣا ﺖﻳﺎﻏ رد ﺎﻫ
ا ﻮﺗﺎـﻧ نﺎـﮕﺒﺨﻧ يﺎـﺟ ﻪـﻛ ﺪﻧ ﺪـﻨﻣوﺮﻴﻧ نﺎـﮕﺒﺨﻧ ﻪـﺑ ار نا
ﻲﻣ ﻲﻣ ﺪﻳﺪﺟ ﻦﻳﺬﻔﻨﺘﻣ ﻪﺑ ار ﻢﻳﺪﻗ ﻦﻳﺬﻔﻨﺘﻣ يﺎﺟ ﺎﻳ و ﺪﻨﻫد
ﻲـﻣ ضﻮﻋ نﺎﮔﺪﻧزاﻮﻧ ،ﺪﻧرﺎﭙﺳ
،ﺪﻧﻮـﺷ
ﻲﺑ يزﺎﺑ ﻦﻳا ﺪﻳﺎﺷ ،ﺖﺳا ﻢﻳﺪﻗ ﮓﻨﻫآ نﺎﻤﻫ ﮓﻨﻫآ ﺎﻣا ﺪﺳﺮﻧ ﺮﺧآ ﻪﺑ هﺎﮔ ﭻﻴﻫ ﻪﻧﺎﻤﺣر
) . (نﺎﻤﻫ
ﻲﻣ ﻦﻴﻨﭼ اﺮﭼ ﻪﻛ ﺶﺳﺮﭘ ﻦﻳا باﻮﺟ رد
ﻲﻣ ﻪﺘﻔﮔ ،دﻮﺷ
دراد ﻲﺘﻴـﺻﺎﺧ ترﺪـﻗ ﻪـﻛ دﻮـﺷ ﻪـﻛ
ﻲﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻲﺘﻗو
هدﺮﻛ زﺎﻏآ ﺖﻴﻧ ﻦﺴﺣ ﺎﺑ ار ﺶﻳﻮﺧ رﺎﻛ ﻪﻛ ﻲﻧادﺮﻣ ﺮﺑ ﻲﺘﺣ ﺪﻳآ
ﻪﻧﺎﻳذﻮﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺪﻧا
ﻲﻣ بﺮﺨﻣ ًﺎﺒﻟﺎﻏ و
ﺪﺸﺨﺑ ).
(نﺎﻤﻫ ﻲﻣ نﺎﻜﻣا نﺎﻳاوﺮﻧﺎﻣﺮﻓ ﻪﺑ اﺮﻳز ،ﺖﺳا هﺪﻨﻨﻛ ﺪﺳﺎﻓ ترﺪﻗ
ﻪـﻛ ﺪﻫد
ﺪـﻨﻨﻛ ءﺎﺿرا ناﺮﺒﻧﺎﻣﺮﻓ نﺎﻳز ﻪﺑ ار دﻮﺧ تاﻮﻬﺷ ).
،هژروود 1354 ص ، (15 ﺮـﻈﻧ ﻦﻴـﻨﭼ ﻪﻘﺑﺎـﺳ رد ي
ﻲﻣ زﺎﺑ ﻪﻧﺎﻴﻣ نوﺮﻗ ﻪﺑ بﺮﻏ
ددﺮﮔ . ﻲﻣ نﻮﺘﻛا دﺮﻟ
ﺖﻔﮔ :
"
ترﺪـﻗ ،ﺖﺳا ﺪﺴﻔﻣ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ ترﺪﻗ
ﻲﻣ سرد دﻮﺧ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﺑ اﺬﻟ ،ﺖﺳا ﻖﻠﻄﻣ ﺪﺴﻔﻣ ﻖﻠﻄﻣ
ﺮﺘﺸـﻴﺑ ترﺪـﻗ ﻪـﺑ ﺪـﻳﺎﺑ ﻲﻣدآ ﻪﻛ داد
ﺖﻠﻳذر ﻪﺑ ﺎﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻦﻴﺑﺪﺑ .
"
) ،ﺖﻨﺴﻨﻳو ورﺪﻧا 1371
ص ، (252 هﺮﻫﻮـﺟ و ﻲﻧﺎـﺒﻣ ﺪﺴـﻔﻣ ترﺪﻗ ﻦﻳا و
ﺖﻟود ﻪﻤﻫ ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ار ﺎﻫ
ﻪـﻜﻨﻳا ﻮﻟو ار ﺖﺳﺎﻴﺳ و ﺖﺳا ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻞﻋﺎﻓ ﺖﻟود ﻪﻜﻨﻳا ياﺮﺑ ،ﺪﻫد
هراﻮﻤﻫ ،ﻢﻴﻧاﺪﺑ تدﺎﻌﺳ و ﺖﻟاﺪﻋ دﺎﺠﻳا و ﻢﻠﻇ ﻮﺤﻣ ﺖﻬﺟ رد ﻪﻌﻣﺎﺟ حﻼﺻا و يﺮﺒﻫر مﻮﻬﻔﻣ ﻪﺑ ﻲﻣ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﻜﻧﺎﻨﭼ ،ﺖﺳا مزﻼﻣ ترﺪﻗ ﺎﺑ
ناﺪـﺟو نوﺪـﺑ ﺐﻫﺬﻣ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ترﺪﻗ نوﺪﺑ ﺖﺳﺎﻴﺳ دﻮﺷ
ﺖﺳا ) . ﻦﻳرﺪـﻧآ ( ﻛ ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻤﻫ ﺪـﻗﺎﻓ نﺎﺴـﻧا رد يﻮـﻗ و راﺪـﻴﺑ و ﻢﻟﺎـﺳ ﻲﻧاﺪـﺟو نوﺪـﺑ ﺐﻫﺬﻣ ﻪ
،ﺖﺳا ﻲﻳاﺮﺟا ﺖﻧﺎﻤﺿ دراﺪـﻧ اﺮـﺟا ياﺮـﺑ ﻲﺘﻧﺎﻤـﺿ ﺰﻴﻧ ترﺪﻗ نوﺪﺑ ﺖﺳﺎﻴﺳ
. ﺪـﺳﺎﻔﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ
ﻲﻣ ﺖﻳاﺮﺳ ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪﺑ ترﺪﻗ
ﻲﮔدﻮﻟآ مﺎﻤﺗ و ﺪﻨﻛ غاﺮـﺳ ناراﺪﻤﺘـﺳﺎﻴﺳ و ﺖـﺳﺎﻴﺳ زا ﻪـﻛ ﻲﻳﺎـﻫ
ﺖﺳا نآ مزﻼﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺗرﺪﻗ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻢﻳراد .
ﺴﻧا ﻲﺘﻗو ﺪـﺳﺎﻓ ترﺪـﻗ ﻪﻠﻴﺳو ﻪﺑ راﺪﻤﺘﺳﺎﻴﺳ نﺎ
ﻲﻣ ﻲﻣ رود دﻮﺧ ﻪﻴﻟوا ﻲﻗﻼﺧا ﻞﻳﺎﻀﻓ زا كﺪﻧا كﺪﻧا ،دﻮﺷ
و ﺖـﺳﺎﻴﺳ رد ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ياﺮﺑ و ددﺮﮔ
ﺶﻳﻻآ ﻪﺑ ترﺪﻗ مواﺪﺗ
ﻲﻣ ﻦﺗ ﺎﻫ ددﺮﮔ هﺪﻧﺮﺑ ﺖﺳﺎﻴﺳ يزﺎﺑ رد ﺎﺗ ،ﺪﻫد .
ﻟوﺎـﻴﻛﺎﻣ لﻮﻗ ﻪﺑ ﻲ
يزﺎـﺑ ؛
ﻲﻤﻧ مﺎﺠﻧا ﺰﮔﺮﻫ ﺖﻧﺎﻴﺧ و ﻪﻋﺪﺧ و ﺮﻳوﺰﺗ و ﺐﻠﻘﺗ نوﺪﺑ ﺖﺳﺎﻴﺳ
دﺮـﻴﮔ ).
،رﺮﻴـﺳﺎﻛ 1362 ص ، (183
ﻲﻣ ﻲﺘﻳﺎﻨﺟ ﺮﻫ ﻪﺑ ﻦﺗ ﺪﻳآ مزﻻ هﺎﮔﺮﻫ اﺬﻟ ﺪﻫد
. نآ ﺮـﺑ ﻲـﺗاذ ﺖﻤﻈﻋ ﺮﻬﻣ ﻪﻛ ﻲﺘﻳﺎﻨﺟ زا راﺪﻤﺘﺳﺎﻴﺳ
دراﺪﻧ ﻲﻳﺎﺑا ﺪﺷﺎﺑ هدرﻮﺧ .
ﻂﻳاﺮـﺷ ﻪـﻛ ﻲـﺘﻗو ﺎﻣا ،ﺪﻫد مﺎﺠﻧا بﻮﺧ يﺎﻫرﺎﻛ يرﺎﻴﺴﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ
ﻲﻣ رﺎﻜﺑﺎﻧ ﻲﻟﺎﻋ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ وا ،دراﺬﮕﺑ وا يﺎﭘ ﺶﻴﭘ ار يﺮﮕﻳد هار
ددﺮـﮔ . ) نﺎـﻤﻫ ص ، (185 دﺎﺴـﻓ
ﺎﺠﻧاﺪﺑ ترﺪﻗ ﻲﻣ
ﻲﻨـﺷور ﻞـﺻﺎﻓ ﻂـﺧ ﺖـﻠﻳذر و ﺖﻠﻴﻀـﻓ نﺎـﻴﻣ ﻲـﺳﺎﻴﺳ ﻲﮔﺪـﻧز رد ﻪﻛ ﺪﺸﻛ
ﻲﻤﻧ ﺪﻴﺸﻛ ناﻮﺗ .
ﻲﻣ ضﻮﻋ ار دﻮﺧ يﺎﺟ ًﺎﺒﻟﺎﻏ ود ﻦﻳا ﺪﻨﻨﻛ
. ﻲـﻣ ﺎـﺒﻳز ﺖـﺷز و ﺖﺷز ﺎﺒﻳز ددﺮـﮔ
.
) نﺎﻤﻫ ص ، (193
ﻪﻤﻫ رد ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﻦﻳا ﺎﻫ مﺎﻈﻧ
ﻦﻴـﺑ ﻲﻗﺮﻓ و ﺖﺳا ﻞﻤﺘﺤﻣ ﻦﻳﻮﻧ ﻲﺳﺎﻴﺳ ي ﺎـﻫ مﺎـﻈﻧ
ﻫﺬـﻣ ي ،ﻲﺒ
دراﺪﻧ دﻮﺟو ﻚﻴﺋﻻ و رﻻﻮﻜﺳ .
ﻲﻧﺎـﻣرآ يﺎﻬﻓﺪـﻫ ياراد ﻪـﻛ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ياﺮﺑ ﻞﺳارﺪﻧاﺮﺗﺮﺑ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ
،دراد ترﺪﻗ ﻪﺑ ﻖﺸﻋ ياﺮﺑ يرﺬﻋ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ و ﺖﺳا ﻲﻛﺎـﻧﺮﻄﺧ ﺰـﻴﭼ ﻲﻟﺎـﻋ ياﻮﻘﺗ و ﺪﻫز تﺮﻬﺷ
ﻲﺑ ﻂﻘﻓ مﺎﺠﻧاﺮﺳ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻴﻘﻳ و ،ﺖﺳا
ﻲﺑ و ﻲﻤﺣر ﺪـﺷ ﺪـﻫاﻮﺧ ﻞـﺻﺎﺣ نآ زا ﻲﻟﺎـﻋ ﻲﻳاوﺮﭘ
.
4 ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
، هرود 37 ، ةرﺎﻤﺷ 4 ، نﺎﺘﺴﻣز 1386
ﻴﺟ كﺮﺗ ﻪﻛ ﺎﺴﻴﻠﻛ ﻲﻣ ﻪﻈﻋﻮﻣ ار يﻮﻴﻧد ﻪﻔ
،دروآرد دﻮﺧ ﻪﻄﻠﺳ ﺮﻳز ﻪﺑ ار نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ رﺎﻛ ﻦﻳا ﺎﺑ ،دﺮﻛ
ﻲﻣ ﺮﻘﻓ ﺪﻨﮔﻮﺳ نﺎﺒﻫار ﺎﺴـﻴﻠﻛ ناواﺮـﻓ توﺮـﺛ ﻪـﻛ ﺖـﻓﺮﮔ ار مدﺮﻣ ﺮﻈﻧ نﺎﻨﭼ رﺎﻛ ﻦﻳا و ،ﺪﻧدرﻮﺧ
نواﺮﻓ ﺪﺷ ﺮﺗ . ) ،ﻞﺳار 1361 ص ، (61 ًﻻﻮﺻا ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ﺪﻳﺎﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺎﻫ مﺎﻈﻧ
ﻦـﻳا ياراد ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ي
ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﮔﮋﻳو ﺎـﺑ ﺎـﻬﻧآ هﺎـﻓر ﻪـﻄﺑار زا و دﻮـﺧ ءﺎﻀـﻋا هﺎﻓر زا ﻲﻨﺷور و ﺢﻳﺮﺻ تارﻮﺼﺗ ﺎﺑ
ﻲﻤﻧ يﺮﺒﻫر دﻮﺧ تﺎﺴﺳﺆﻣ
ﻪـﻛ ،ﻊﻓﺎـﻨﻣ نﺎﺒﺣﺎـﺻ ﻪـﻧاﺮﻈﻧ ﻪـﺗﻮﻛ ﺶﻜﻤﺸﻛ ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ ﻪﻜﻠﺑ ،ﺪﻧﻮﺷ
ﻲﻣ ﻪﺸﻘﻧ ﻊﻤﺟ ﻊﻓﺎﻨﻣ فﻼﺧﺮﺑ
ﻲـﻣ مﺎـﻤﺗ ﺎـﻬﻧآ دﻮﺧ نﺎﻳز ﻪﺑ ﺐﻠﻏا و ﺪﻨﺸﻛ
اﺪـﻴﭘ فاﺮـﺤﻧا ،دﻮـﺷ
ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ . ﻮﻜﺣ ﺖﺤﺗ ﺎﺒﻟﺎﻏ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﺎﻈﻧ و داﺮﻓا ﺖﻣ
ﺎﻫ هوﺮﮔ ﻪـﻛ ﺖﺳا هاﻮﺧدﻮﺧ و يأر دﻮﺧ ي
ﻲـﻣ يﺮـﺑاﺮﺑ ترﺪﻗ تﻮﻬﺷ ﺎﺑ ﻂﻘﻓ ﺎﻬﻧآ ﺖﻗﺎﻤﺣ
ﺪـﻨﻛ . ار دﻮـﺧ ﻊﻓﺎـﻨﻣ و ﺪـﻳاﻮﻓ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا مﺎـﻈﻧ
ﻲﻣ ﻢﻴﺴﻘﺗ دﻮﺧ يﺎﻀﻋا نﺎﻴﻣ ﻪﻧاراﺪﺒﻧﺎﺟ و يوﺎﺴﻣﺎﻧ
ﺖـﻴﻧ ﻦﺴـﺣ ﺎـﺑ داﺮـﻓا ﻪـﻛ ﻲﻧﺎﻣز ﻲﺘﺣ ،ﺪﻨﻛ
ﻈﻧ ﻪﺗﻮﻛ ًﺎﺒﻟﺎﻏ ﺎﻬﻧآ ﺖﻴﻧ ﻦﺴﺣ ،ﺪﻧراد ﺖﺳد ﻪﺑ ار نآ رﺎﻴﺘﺧا ناﺮ
ﺖـﺳا ) . ،رﻮـﻳآ ﻚـﻣ 1354
ص ، ( 523
زا و ﺪـﺷ ﺪـﻫاﻮﺧ ﻒﺼـﺘﻣ ﻪﺼـﺧﺎﺷ ﻦﻴـﻤﻫ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﺎﻈﻧ زا ﻲﻳﺰﺟ ﻪﻛ ﺖﻟود ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ شزرا و لﻮﺻا ﻪﺼﺧﺎﺷ و ﺎﻫ
ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺧﺮﺑ ﺖﺳد دﻮﺧ ﻪﻴﻟوا ﻲﻧﺎﺴﻧا ـ ﻲﺑﻼﻘﻧا يﺎﻫ .
2 - دﺎﺴﻓ عاﻮﻧا
ﻲﻨﻴﺑ نﺎﻬﺟ و ﺐﺗﺎﻜﻣ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺒﺴﻧ يﺮﻣا دﺎﺴﻓ
ﺎـﻔﻣ ياراد ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻖﻳدﺎﺼـﻣ و ﻢﻴﻫ
ﻲﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﺪﺷﺎﺑ . هﺪـﺷ دﺎـﻳ نﺎـﻧآ زا يدﺪـﻌﺘﻣ عاﻮـﻧا زا ﺰﻴﻧ نﺎﻤﻠﺴﻣ ﻦﻳﺮﻜﻔﺘﻣ ﻲﺳﺎﻴﺳ تﺎﻴﺑدا رد
ﺖﺳا . ﻪـﻧﻮﮔ ﺶﺷ ﻪﺑ ﻪﻠﻫﺎﺟ ﻊﻣاﻮﺟ مﺎﺴﻗا ندﺮﻤﺷﺮﺑ ﻦﻤﺿ يﺮﺠﻫ مرﺎﻬﭼ نﺮﻗ رد ﻲﺑارﺎﻓ ﺮﺼﻧﻮﺑا
زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪﻛ دراد هرﺎﺷا ﺎﻬﻧآ زا :
ﻲـﺒﻠﻃ تﺮﻬـﺷ ،ﻲﺋﻮـﺟ تﺬﻟ ،ﻲﺒﻠﻃ توﺮﺛ ،تﺎﻳروﺮﺿ ﻪﺑ ﺎﻔﺘﻛا
) ﻲﻫاﻮﺧ ﺖﻣاﺮﻛ (
ﻲﺋﻮﺟ ﻪﻄﻠﺳ ، )
داﺪﺒﺘﺳا ( ﻲﺑ و ، يﺪﻴﻗ ) ﻲﻳﺎﻫر .(
رد ﻲـﺳﻮﻃ ﻦﻳﺪﻟاﺮﻴﺼـﻧ ﻪـﺟاﻮﺧ
ﻦﺑا ﻦﻤﺣﺮﻟاﺪﺒﻋ و يﺮﺠﻫ ﻢﺸﺷ نﺮﻗ دﺎﺴـﻓ زا ﺮـﮕﻳد ﻪـﻧﻮﮔ ﻪﺳ ﻪﺑ يﺮﺠﻫ ﻢﺘﺸﻫ نﺮﻗ رد نوﺪﻠﺧ
زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪﻛ ﺪﻧراد هرﺎﺷا :
داﺪﺒﺘﺳا ) ﻲﮕﻣﺎﻛدﻮﺧ (
ﻲﻳﺎﺳآ ﻦﺗ و ﻲﺘﺳﺮﭘ ﻞﻤﺠﺗ ، .
ﻪﻠﻤﺟ رد زا ﻪـﻛ يا
ر مﻼﺳا ﺮﺒﻣﺎﻴﭘ ﺼـﺘﻗا ،ﻲـﺳﺎﻴﺳ ﻲﻨﻌﻳ دﺎﺴﻓ عﻮﻧ ﻪﺳ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ نﺎﺸﻳا ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﺖﻳاو
يدﺎـﻘﺘﻋا و يدﺎ
ﺪﻧراد هرﺎﺷا ) .
،ﻲﺳرﺎﻓ 1368 ص ، ( 371
ﻒﻟا - ﻲﺳﺎﻴﺳ دﺎﺴﻓ
رد ترﺪـﻗ رﺎﺼـﺤﻧا و داﺪﺒﺘـﺳا ﻪـﺑ ﺶﻳاﺮـﮔ بﻼﻘﻧا زا ﺲﭘ ﺖﻟود ﻲﺳﺎﻴﺳ فاﺮﺤﻧا ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ﺖـﺳا ﺖﻧﻮﺸـﺧ دﺮﺑرﺎﻛ و مدﺮﻣ ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ و ﻪﻄﻠﺳ لﺎﻤﻋا و هوﺮﮔ ﻚﻳ ﺖﺳد .
ﻮﺧ ﻦﻳﺪﻟاﺮﻴﺼـﻧ ﻪـﺟا
ﻲﻣ ﺐﻠﻐﺗ ﺖﺳﺎﻴﺳ ﺎﻳ ﻪﺼﻗﺎﻧ ﻲﻓاﺮﺤﻧا ﺖﺳﺎﻴﺳ ار ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﻦﻳا ﻲﺳﻮﻃ
دﺎﺒﻌﺘـﺳا نآ زا ضﺮﻏ ﻪﻛ ﺪﻣﺎﻧ
ﻪـﻧﻮﮔ ﻦـﻳا ناراﺪﻤﺘـﺳﺎﻴﺳ ؛ﻪـﺟاﻮﺧ ﺮـﻈﻧ ﻪـﺑ ،ﺖـﺳا ﺖﻣﺬﻣ و توﺎﻘﺷ ﻞﻴﻧ ﺶﻣزﻻ و هدﻮﺑ ﻖﻠﺧ ﻲﻣ دﻮﺧ ﺪﻴﺒﻋ و لﻮﺧ يﺎﺟ ﻪﺑ ار ﺖﻴﻋر و هدﻮﻤﻧ ﻢﺘﺳ ﺖﺳﺎﻴﺳ روﺮﺷ زا ﻮﻠﻤﻣ ار ﻪﻌﻣﺎﺟ و ﺪﻧراﺪﻨﭘ
نﺎﻤﻠﺴﻣ ﻦﻳﺮﻜﻔﺘﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﺮﻈﻧ زا ﻲﺳﺎﻴﺳ دﺎﺴﻓ 5
ﻳ ـ ﺪـﻨﻧﺎﻣ و ﺖـﺒﻴﻏ و ﻲﮔﺮﺨﺳ ،ﺖﻧﺎﻴﺧ ،رﺬﻋ ،ﻒﻨﻋ ،صﺮﺣ ،ﻢﺘﺳ ،عرﺎﻨﺗ و باﺮﻄﺿا ،فﻮﺧ ﻲﻨﻌ
ﻲﻣ ـ نآ ﻲﻣ دﻮﺧ تاﻮﻬﺷ هﺪﻨﺑ ﺰﻴﻧ ار ﻦﺘﺸﻳﻮﺧو ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻨﻨﻛ
ﺪ ) . ،ﻲﺳﻮﻃ 1360
، ص 301 (
ﺖـﺳا جﺮـﻣ و جﺮـﻫ و داﺪﺒﺘـﺳا ﻲﻨﻌﻳ دﺎﻀﺘﻣ ﺮﻣا ود زا ﻲﺷﺎﻧ ﻪﻌﻣﺎﺟ يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﺟاﻮﺧ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ .
ﺖﺳا ﺢﻴﺒﻗ و ﺖﺷز ًﺎﺗاذ داﺪﺒﺘﺳا .
ﻪﻛ ﻲﻣ بﻮﺧ ار ﺖﺴﭘ و ﺪﺳﺎﻓ داﺮﻓا
ار هﺪـﺳﺎﻓ سﻮـﻔﻧ و ﺪﻧﺎﻳﺎﻤﻧ
ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻦﺴﺣ .
ﻲﻣ ذﺬﻠﻣ ار روﺮﺷ داﺮﻓا ﻪﻛ ،ﺖﺳا كﺎﻧدرد ﺰﻴﻧ جﺮﻣ و جﺮﻫ
دزﺎﺳ . ﻪﺟاﻮﺧ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ اﺬﻟ
ﻲـﻣ ﺖﺳﺎﻴﺳ ﺪﺿ ﺖﻘﻴﻘﺣ رد ﺎﻣا ،ﺖﺳا ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻲﻋﻮﻧ ﻪﻴﺒﺷ ًاﺮﻫﺎﻇ ﻪﭼﺮﮔا ،داﺪﺒﺘﺳا
ﺪـﺷﺎﺑ ) . نﺎـﻤﻫ ،
ص (302 ﺗ رد رﺎﺼﺤﻧا و ترﺪﻗ ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻢﻴﻤﺼ
يﺮـﻴﮔ ﺎـﻫ ﺖـﻟود رد نآ ياﺮـﺟا و ﻲـﺳﺎﻴﺳ يﺎـﻫ
ﺖﺳا ﻲﻌﻴﺒﻃ و لواﺪﺘﻣ .
ﻮﺧ ﻲﺨﻳرﺎﺗ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺪﻨﻳآﺮﻓ رد ﺖﻟود ﺖﺳا هدﻮﺑ اﺮﮔﺰﻛﺮﻣ ﻲﻳوﺮﻴﻧ د
) . ورﺪﻧا
،ﺖﻨﺴﻨﻳو 1371 ص ، (28 ﻦﺑا نوﺪﻠﺧ ﻢﻫ ﻲﮕﻣﺎﻛدﻮﺧ )
ﻖﻠﻄﻣ ﺖﻣﻮﻜﺣ (
رﻮﻣا زا ار يرادرﻮﺸﻛ ﻲﻌﻴﺒﻃ
ﻲﻣ ﺪﻧاد ) . ،نوﺪﻠﺧ ﻦﺑا 1362
، ص (317 ﻦﻳا زا ﺟ رد ور بﻼﻘﻧا ﺰﻴﻧ زوﺮﻣا نﺎﻬ ﺖـﻣﻮﻜﺣ ﻪﺑ ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﺎﻫ
ﻲﻣ ﻲﺼﺨﺷ مﺎﺠﻧا
ا ﺶﻳاﺮﮔ و ﺪﻧ ﺪﻧراد ﻪﻧﺎﻣﺎﻛ دﻮﺧ يﺎﻫ
. بﻼـﻘﻧا ﻪـﺠﻴﺘﻧ ﻲـﺘﻟود نﺪـﻣآرﺎﻛ يور ﺎـﻫ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻪﻣﺎﻛ دﻮﺧ و يرﻮﺗﺎﺘﻜﻳد .
ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﻲﻣ ﻪﻛ يا و ﻢﻴـﻜﺤﺗ ﺪـﻧور ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ بﻼﻘﻧا زا ناﻮﺗ
ـﺳ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ﻲﻧﻮﮔﺮﮔد دﺎﺠﻳا ﺖﻬﺟ رد ﻲﺳﺎﻴﺳ ترﺪﻗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺖـﻔﮔ ﻦﺨ
. ﻪـﺑ ﻞـﻳﺎﻤﺗ ﺶﻳاﺪـﻴﭘ
زا ﺲـﭘ رﺎـﻴﻋ مﺎﻤﺗ ﺮﺘﻴﻟﺎﺗﻮﺗ ﺖﻣﻮﻜﺣ ﺎﺗ ﻪﺘﻓﺮﮔ يدﺮﻓ ﺖﻣﻮﻜﺣ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﺟرد ﻪﺑ ﻲﮕﻣﺎﻛدﻮﺧ ﺑ ،ﺖﺳا بﻼﻘﻧا ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺦﻳرﺎﺗ زا ﻲﺋﺰﺟ ﻊﻗاو رد نﻮﻴﺑﻼﻘﻧا يزوﺮﻴﭘ ﻪ
ﻪﻧﻮﮔ ﺎـﺑ بﻼـﻘﻧا ﺪـﻧور ﻪﻛ يا
ﻖﻠﻄﻣ ترﺪﻗ ﻢﻴﻜﺤﺗ و ﻒﻴﻌﺿ ﻲﺗرﺪﻗ ﻲﻧﻮﮕﻧﺮﺳ ﻲﻣ ﻞﻴﻤﻜﺗ ﺮﺗ
ددﺮﮔ . ) ،ﻪﻳﺮﻴﺸﺑ 1372 ص ، (133
هاﺮـﻤﻫ ﻲـﺑﻼﻘﻧا ـ ﻲـﺳﺎﻴﺳ يﺎـﻫوﺮﻴﻧ ﻦﻴـﺑ يﺮﻴﮔرد و ﺶﻜﻤﺸﻛ ﺎﺑ داﺪﺒﺘﺳا ﺖﻤﺳ ﻪﺑ فاﺮﺤﻧا ﻲﻣ عوﺮﺷ ﺎﺠﻧآ زا داﺪﺒﺘﺳا نوﺪﻠﺧ ﻦﺑا ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﻜﻨﻳا ياﺮﺑ ،ﺖﺳا
ﺪـﻨﻳآﺮﻓ رد ﺮـﺗﺮﺑ هوﺮـﮔ ﻪـﻛ دﻮﺷ
ﺑ ار ترﺪﻗ يزوﺮﻴﭘ زا ﺲﭘ بﻼﻘﻧا ﻪ
ﻲﻣ ﺖﺳد ياﺮـﺑ ترﺪـﻗ رﺎﺼﺤﻧا زﺎﻏآﺮﺳ قﻮﻔﺗ ﻦﻳا ﺎﻣا ،دﺮﻴﮔ
ﺗﺮﺑ هوﺮﮔ ﺖﺳا ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺖﻛرﺎﺸﻣ و ترﺪﻗ زا ناﺮﮕﻳد ﺪﻳ ﻊﻠﺧ و ﺮ .
زا مﺎﮕﻨﻫ ﻦﻳا رد ﺖﻴﺒﺼﻋ
ﺎـﻫ ي
ﻲﻣ ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﻲﻳاوﺮﻧﺎﻣﺮﻓ رد ﻦﺘﺴﺟ ﺖﻛﺮﺷ ياﺮﺑ ﺮﮕﻳد
ﻲﻣ بﻮﻠﻐﻣ نﺎﺸﻳا ﺖﻴﺒﺼﻋ و دﻮﺷ
و ددﺮـﮔ
ﻲﻣ بﻮﻛﺮﺳ و هدز مﺎﮕﻟ ﻪﻤﻫ نﺎﻨﭽﻧآ
ﻪـﻜﻳ ﺪـﻫاﻮﺨﺑ ﻪﭼ نآ ﺮﻫ ﻢﻛﺎﺣ هوﺮﮔ ﺲﻴﺋر ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ يزﺎـﺗ
ﻲﻣ ﻤﻧ هزﺎﺟا ﺲﻛ ﭻﻴﻫ ﻪﺑ و ﺪﻨﻛ ﻲ
نﺎﺸـﻧ ﺶﻳﻮـﺧ زا ﻲﻳاوﺮﻧﺎﻣﺮﻓ رﻮﻣا رد ﻲﺘﻟﺎﺧد ﻦﻳﺮﺘﻜﭼﻮﻛ ﺪﻫد
ﮕﻧ نآ رد نﺎﻳز و دﻮﺳ ﻪﺑ و ﺪﻫد ددﺮ
) . ،نوﺪﻠﺧ ﻦﺑا 1362
، ص (318 ﺑ ﻪ فﻼﺘـﺋا ،رﺎﺼـﺤﻧا ﻦـﻳا لﺎﺒﻧد
ﻲﺘﻗﻮﻣ هوﺮﮔ ﺎﻫ ﻲﻣ ﻢﻫ زا ﺞﻳرﺪﺗ ﻪﺑ ﻲﺑﻼﻘﻧا ي
ﻲﻧورد تﺎﻋزﺎﻨﻣ و ﺪﺷﺎﭘ هوﺮـﮔ
ﺎـﻫ زﺎـﻏآ ﻲـﺑﻼﻘﻧا ي
ﻲﻣ ددﺮﮔ . نﺎﻴﻣ ﺖﺴﺨﻧ تﺎﻋزﺎﻨﻣ ﻦﻳا ﮔ
هوﺮ ﺎﻫ ﻲﻣ ترﻮﺻ ﺺﺨﺸﻣ و هﺪﻤﻋ ي
نﺎـﻴﻣ ﺲﭙﺳ و دﺮﻴﮔ
ﻪﻗﺮﻓ ﻪﺘﺳد و ﺎﻫ ﻲﻣ ﻪﻣادا ﺺﺨﺸﻣ ناﺪﻨﭼ ﻪﻧ يﺎﻫ
ﻲـﻣ ﻲﺼـﺨﺷ تﺎـﻋزﺎﻨﻣ ﻪـﺑ ًﺎﺘﻳﺎﻬﻧ و ﺪﺑﺎﻳ
ﺪﻨـﺳر .
) ،ﻪﻳﺮﻴﺸﺑ 1372 ص ، (318 ﻲـﻣ ﺪﻳﺪﭘ ﻲﻳﺎﻬﻓﺎﻜﺷ بﻼﻘﻧا ناﺮﺒﻫر ﻪﻘﻠﺣ رد اﺬﻟ
ﺶﻜﻤﺸـﻛ و ﺪـﻳآ و ﺎـﻫ
6 ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
، هرود 37 ، ةرﺎﻤﺷ 4 ، نﺎﺘﺴﻣز 1386
ﻲﻣ يور ﻪﻧﺎﻳﻮﺟ ﻪﻄﻠﺳ تﺎﻋزﺎﻨﻣ
ﻪﻴﻔﺼﺗ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻫد ﺖﺴﻜﺷ
ﻲﻣ ﻲﻬﺘﻨﻣ نﺎﮔدرﻮﺧ
ددﺮﮔ ) . ،رﻮـﻳآ ﻚـﻣ
1354 ص ، (330 زا ﺲﭘ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ يﺮﮕﻳد نﺎﻣز ﺮﻫ زا ﺶﻴﺑ ﻪﻛ عﻮﻨﺗ ،هوﺮﮔ ﻚﻳ ﻂﺳﻮﺗ ترﺪﻗ رﺎﺼﺤﻧا لﺎﺒﻧد ﻪﺑ
ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا بﻼﻘﻧا يزوﺮﻴﭘ
ﻲﻣ ﻞﻤﺤﺗ يﺮﮕﻳد نﺎﻣز ﺮﻫ زا ﺮﺘﻤﻛ ﺪﺑﺎﻳ
دﻮﺷ . ﺖـﻘﻴﻘﺣ نآ يﺎـﺟ ﻪـﺑ
ﻪﻠﻴـﺳو ﻪـﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﻗﻼﺧا ﻲﮔﺪﻧز رﺎﻴﻌﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻖﻠﻄﻣ ﻪـﺿﺮﻋ ﻲـﺑﻼﻘﻧا ترﺪـﻗ نﺎﺒﺣﺎـﺻ
ﻲﻣ ددﺮﮔ ) . ،ﻪﻳﺮﻴﺸﺑ 1372 ص ، (129 زﺎـﺠﻣ و ﻲﻤـﺳر ﺶﺨﺑ تﺎﺠﻧ ﻦﻴﺋآ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺮﻴﮔاﺮﻓ هﺪﻴﻘﻋ ﻚﻳ
ﻲﻣ ﻪﺘﺴﻧاد ﻲﻣ راﺮﻗ رﺎﺸﻓ ﺖﺤﺗ ﻲﻋﻮﻧ ﻪﺑ ﻪﻴﻘﺑ و دﻮﺷ
ﺖـﻔﻟﺎﺨﻣ و هﻮﻜـﺷ ﻖـﺣ ﺲـﻛ ﭻﻴـﻫ ،ﺪﻧﺮﻴﮔ
دراﺪﻧ . ﻲﻣ لﺪﺒﻣ روﺮﺗ و طﺎﺒﻀﻧا هرود ﻪﺑ يدازآ ﺪﻳﺪﺟ ﺮﺼﻋ
ددﺮـﮔ . يدازآ نﺎﻴﻳاﺪـﻓ ﺪـﻳﺎﺑ ﺪـﻳﺪﺟ
ﻲﻣ نﺎﺷرﺎﻛ ﻊﻧﺎﻣ ﺎﻳ ﺖﺳا نﺎﺸﻳا ضﺮﺘﻌﻣ ار ﻪﭼﺮﻫ
هﺪـﻴﻘﻋ ﻚـﻳ و ﺪـﻧرادﺮﺑ نﺎـﻴﻣ زا ﻞـﻛ ﻪـﺑ دﻮﺷ
ﺪﻨﻨﻛ ﻢﻛﺎﺣ ار ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ فﺎﻄﻌﻧا و ﺪﻳﺪﺷ ﻲﻣﺰﺟ .
ﻪـﺑ ﺪﻳﺪـﺷ رﻮﺴـﻧﺎﺳ مدﺮـﻣ ﻲﮔﺪـﻧز نﻮﺌﺷ ﻪﻤﻫ رد
ﻲﻣ دﻮﺟو ﻒﻴﻛ نآ ياﺮﺟا ﻦﻣﺎﺿ ﻪﻛ ﺪﻧروآ
و نﺎـﺳﻮﺳﺎﺟ نآ ياﺮـﺟا ﻪﻠﻴﺳو و ﺖﺳا كﺎﻨﺳﺮﺗ يﺎﻫ
ﺪﻨﻧﺎﻨﻴﭼﺮﺒﺧ .
) ،رﻮﻳآ ﻚﻣ 1354 ص ، ( 329 زا ﺮﺗ ﻢﻬﻣ ﺖﻣﻮﻜﺣ ﻖﻠﻄﻣ هدارا زا ﺖﻴﻌﺒﺗ و ﺖﻋﺎﻃا ﻢﻛ ﻢﻛ
نﺎﻤﻳا ﻲﻣ بﻼﻘﻧا ﻪﺑ هﺪﻴﻘﻋ و
دﻮﺷ . ) نﺎﻤﻫ ص ، ( 330 لﻮﺻا زا فاﺮﺤﻧا و داﺪﺒﺘﺳا يﻮﺳ ﻪﺑ ﺶﻳاﺮﮔ
نﺎﻣرآ و ﻲﻣ ﺐﺟﻮﻣ ،ﺖﻟود ﻪﻴﻟوا يﺎﻫ
زا ار دﻮـﺧ بﺎـﻬﺘﻟا و دﻮـﺷ بﻼـﻘﻧا ﻒﻴﻌﻀﺗ ﻦﻴﻳآ ﺎﺗ دﻮﺷ
ﺆﻣ نﺎﻤﻳا ،ﺪﻫد ﺖﺳد ﺖﺴﺳ و ﺖﺴﺳ ﻪﺘﺳﻮﻴﭘ نﺎﻨﻣ
ﻲﻣ ﺮﺗ ﺖـﺳا ﻦـﻜﻤﻣ ﻲـﻠﻴﻠﻗ هﺪـﻋ ﻂـﻘﻓ و دﻮﺷ
ﺪﻨﻨﻛ ﻆﻔﺣ نﺎﻨﭽﻤﻫ ار دﻮﺧ نﺎﻤﻳا .
ﻦﻴﺘﺴـﺨﻧ راودا ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﺖـﺳا ﻦـﻜﻤﻣ ﺪﻳﺪﺟ ﺖﻣﻮﻜﺣ تﺎﻐﻴﻠﺒﺗ
ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﺘﻓر ﻪﺘﻓر نآ ﻦﺤﻟ ﺎﻣا ،ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻳﺪﺷ و يﻮﻗ بﻼﻘﻧا ﻲﻣ
ﺬﭘ دﺮﻳ . زا ﻲﺑﻼﻘﻧا حور ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﻳا رد
ﻲﻣ رﻮﺷ ﻴﻐﺗ ﺖﻣﻮﻜﺣ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﺖﻬﺟ و ﺪﺘﻓا ﻲﻣ ﺮﻴ
ﻲـﻣ ﻪـﺘﻔﮔ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﻳا رد و ﺪﻨﻛ
دﻮـﺷ
ﻲﻓ بﻼﻘﻧا ﺖﺳا هﺪﻴﺳر نﺎﻳﺎﭘ ﻪﺑ ﻪﺗاذ ﺪﺣ
.
ﻦﺑا ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻲﻣ ﺮﻜﻓ ﻲﺘﻨﻄﻠﺳ مﺎﻈﻧ ﻚﻳ رد ﻪﻛ ـ نوﺪﻠﺧ
ﻞﻜﺷ مﺎﮕﻨﻫ ـ دﺮﻛ دﺎﺴﻓ عﻮﻧ ﻦﻳا يﺮﻴﮔ
مﺎـﻈﻧ ﻚـﻳ نﺎﻄﻠـﺳ ﻦﻴﻣﻮـﺳ ﺎﻳ ﻦﻴﻣود ياﺮﺑ ﻢﻫ ﻲﻫﺎﮔ و ﺖﻟود ﻚﻳ هﺎﺷدﺎﭘ ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ ياﺮﺑ ﻲﻫﺎﮔ ﻲﻣ ﻞﺻﺎﺣ ﻲﺳﺎﻴﺳ
دﻮﺷ . يوﺮـﻴﻧ و ﺖـﻌﻧﺎﻤﻣ ﺐﺴﺣﺮﺑ ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﻦﻳا ﺮﻴﺧﺄﺗ ﺎﻳ ﻞﻴﺠﻌﺗ ﺖﻴﺒﺼـﻋ
ﺎـﻫ ي
ﺖﺳا ﺮﮕﻳد .
ﺐﻧﺎﺟ زا ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﻛ ﻪﭼﺮﻫ هوﺮﮔ
ﺎﻫ ﻦـﻳا ﺪـﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻢﻛﺎﺣ ﺮﻴﻏ نﺎﮕﺒﺨﻧ و ﺐﻴﻗر ي
ﻲﻣ ﺮﻴﺧﺄﺗ ﻪﺑ ﺮﻣا
ﺪﺘﻓا . ﻲﻣ ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ بﺎﻨﺘﺟا و ﻲﻣاﺰﻟا ﺎﻫ ﺖﻟود رد ار نآ رﻮﻬﻇ ﺎﻣا
ﺪﻧاد . ) ،نوﺪـﻠﺧ ﻦـﺑا
1362 ، ص (318
ب - ا دﺎﺴﻓ يدﺎﺼﺘﻗ
ﺖـﻬﺟ ﻦﻳﺮﺒﻜﺘﺴـﻣ و ﻦﻴﻔﻌﻀـﺘﺴﻣ ﻦﻴﺑ و ءﺎﻴﻨﻏا و ءاﺮﻘﻓ ﻦﻴﺑ ﻲﺿرﺎﻌﺗ ﺖﻘﻴﻘﺣ رد ﻪﻛ بﻼﻘﻧا رد ﻲﺳﺎﻴﺳ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ،يدﺎﺼﺘﻗا ﻊﻓﺎﻨﻣ و ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﺮﺑاﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا و ﺎﻫﺪﻣآرد و توﺮﺛ دﺪﺠﻣ ﻊﻳزﻮﺗ
ﻲﻣ يدﺎﺼﺘﻗا ﺾﻴﻌﺒﺗ و رﺎﻤﺜﺘﺳا ﺪﻨﻳآﺮﻓ دﺪﺠﻣ يﺮﻴﮔ ﻞﻜﺷ ﻪﺑ ﻲﻬﺘﻨﻣ ﺖﺳا ﻪﻌﻣﺎﺟ
دﻮﺷ . ﻪﻜﻨﻳا ياﺮﺑ
نﺎﻤﻠﺴﻣ ﻦﻳﺮﻜﻔﺘﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﺮﻈﻧ زا ﻲﺳﺎﻴﺳ دﺎﺴﻓ 7
ﻮﺌﺴﻣ يﺮـﺑاﺮﺑ و ﺖﺴـﻳز هدﺎـﺳ ﻪﻴﺣور و هدﺎﺳ ﻲﮔﺪﻧز ياراد ترﺪﻗ زا ﺶﻴﭘ ﺎﺗ ﻪﻛ ﻦﻳﻮﻧ مﺎﻈﻧ ﻦﻴﻟ
ﻊـﻤﺟ ﻪـﺑ ﻞـﻳﺎﻤﺘﻣ و هداد ﻪـﻴﺣور و ﻪـﻳور ﺮـﻴﻴﻐﺗ ﺪﻧدﻮﺑ ﻲﮔدﺎﺳ و ﺮﻘﻓ رد ﻲﮔﺪﻧز و ﻮﺟ
و يروآ
ﻲﻣ لﻮﻤﺗ و ﻞﻤﺠﺗ و ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﺖﺷﺎﺒﻧا
ﺶﻴـﭘ رد ار ﻞـﻤﺠﺗ و فاﺮـﺳا هار ﺰـﻴﻧ فﺮﺼﻣ رد و ﺪﻧدﺮﮔ
ﻲﻣ ﺪﻧﺮﻴﮔ . نﺎﻴﻨﻴﺸﻴﭘ ﻞﺜﻣ ﺐـﻛﺮﻣ و نآ ثﺎﺛا و لﺰﻨﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﺑ ﺖﺳد
ﻲـﻣ ﺎـﻫ و ﺎـﺒﻳز لزﺎـﻨﻣ و ﺪـﻨﻧز
ﻪﻴﺛﺎﺛا ﻲـﻣ ﻪـﻴﻬﺗ ﺖـﺣار و ورﺪـﻨﺗ يﺎﻬﺒﻛﺮﻣ و ﺲﻛﻮﻟ و ﺎﻬﺒﻧاﺮﮔ يﺎﻫ
دﺮـﮔ ناواﺮـﻓ لاﻮـﻣا و ﺪـﻨﻨﻴﺑ
ﻲﻣ ﺪﻧروآ . ﻦﺑا لﻮﻗ ﻪﺑ ﻲـﻣ ﺮـﺗاﺮﻓ مﺎﮔ ﻲﮔﺪﻧز ﺖﻧﻮﺸﺧ و تﺎﻳروﺮﺿ ﻪﻠﺣﺮﻣ زا نوﺪﻠﺧ
ﻪـﺑ و ﺪـﻨﻬﻧ
ارآ و ﻒﻳﺮﻇ ءﺎﻴﺷا و روﺮﺿﺎﻧ ﻞﻳﺎﺳو ﻲﻣ ﻞﻤﺠﺗ و ﺶﻳ
نﺎﻴﻨﻴﺸـﻴﭘ زا لاﻮـﺣا و تادﺎﻋ رد و ﺪﻨﻳاﺮﮔ
ﻲﻣ يوﺮﻴﭘ ﻲـﻣ ﺐﺴﻛ ﺰﻴﻧ ﺖﺳا مزﻻ ﻲﻠﻤﺠﺗ ﻞﻳﺎﺳو ندﺮﺑ رﺎﻜﺑ ياﺮﺑ ﻪﻛ ار ﻲﺗادﺎﻋ و ﺪﻨﻨﻛ
و ﺪـﻨﻨﻛ
شﺮﻓ ﺎﺗ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻲﻧﺪﻴﺷﻮﭘ و ﻲﻧدرﻮﺧ زا لاﻮﺣا ﻪﻤﻫ رد ﺎـﻬﻧآ ﻲـﻠﻤﺠﺗ و ﻒـﻳﺮﻇ عاﻮـﻧا ﻪﺘﻔﻴـﺷ ،ﺎﻫ
ﻲﻣ ﻲﻣ ﺮﺧﺎﻔﺗ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺮﺑ هرﺎﺑ ﻦﻳارد و ﺪﻧﻮﺷ
ﻨﻛ كارﻮﺧ ندرﻮﺧ رد ﻢﻫ و ﺪﻨ نﺪﻴـﺷﻮﭘ و ﺬﻳﺬﻟ يﺎﻫ
ﻪﻣﺎﺟ ﺖﻠﻣ ﺮﺑ ورﺪﻨﺗ و ﺎﺒﻳز تﺎﺑﻮﻛﺮﻣ ﺮﺑ نﺪﺷراﻮﺳ و ﺮﺧﺎﻓ و ﻮﻜﻴﻧ يﺎﻫ ﻲـﻣ ﺰﻴﻧ ﺮﮕﻳد يﺎﻫ
و ﺪـﻨﻟﺎﺑ
ﻲﻣ ﺖﻘﺒﺳ نﺎﻴﻨﻴﺸﻴﭘ ﺮﺑ رﻮﻣا ﻦﻳارد نﺎﻧآ نﺎﻨﻴﺸﻧﺎﺟ
ﻪﻘﺑﺎﺴﻣ و ﺪﻨﻳﻮﺟ
ﻪـﺑ و ﺖﻟود نﺎﻳﺎﭘ ﺎﺗ ار ﺎﻬﻧآ راو
ﻲﻣ ﻪﻣادا ﺶﻳﻮﺧ رﻮﺸﻛ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ناﺰﻴﻣ
ﺪﻨﻫد هزاﺪـﻧا و ناﺰـﻴﻣ ﻪـﺑ نﺎـﻧآ ﻞﻤﺠﺗ و ﺶﻳﺎﺳآ و هﺮﻬﺑ و
ﻲﻣ نﺎﺷرﻮﺸﻛ ﻲـﻣ يﺪﺣﺮـﺳ و ﻲﻳﺎـﻬﻧ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺑ ار نآ هرﺎﺑ ﻦﻳا رد ﺎﺗ ﺪﺷﺎﺑ
نآ ياﺮـﺑ ﻪـﻛ ﺪﻨﻧﺎـﺳر
و تادﺎﻋ و يﺪﻨﻣوﺮﻴﻧ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺖﻟود ﺖﺳا ﺮﺴﻴﻣ نﺎﻧآ نﺎﮕﺘﺷﺬﮔ مﻮﺳر
) . ،نﺎﻤﻫ ص (319
دراﺪﻧ ﻲﺻﺎﺧ ﻪﻘﺒﻃ ﺖﻴﻤﻛﺎﺣ ﻪﺑ صﺎﺼﺘﺧا لﻮﻤﺗ و ﻞﻤﺠﺗ يﻮﺳ ﻪﺑ ﺶﻳاﺮﮔ يﺮﺸـﻗ ﺮﻫ ﻪﻠﻜﺑ ،
ﻲﻣ اﺪﻴﭘ ﻞﻳﺎﻤﺗ فاﺮﺤﻧا ﻦﻳا ﻪﺑ ﺪﺳﺮﺑ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺖﻴﻤﻛﺎﺣ ﻪﺑ ﻪﻛ
ﺪﻨﻛ . ﺪﻨﻤﺘﺴـﻣ ﻪـﻘﺒﻃ نﺎﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻲﺘﺣ
ﻲﻣ بﺎﺨﺘﻧا ﻲﻟﺎﻋ تﺎﻣﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ ﺰﻴﻧ
راﺮـﻗ هزﺎـﺗ ﻂﻳاﺮﺷ و هزﺎﺗ يﺎﻫذﻮﻔﻧ ضﺮﻌﻣ رد ﺪﻧﻮﺷ
ﻲﻣ ﻲﻣ ﺖﺳد هزﺎﺗ يﺎﻬﺘﺻﺮﻓ ﻪﺑ و ﺪﻧﺮﻴﮔ
ﻲﻣ لﺎﻤﻋا هزﺎﺗ يﺎﻬﺗرﺪﻗ و ﺪﻨﺑﺎﻳ
ﻮﻤﻌﻣ و ﺪﻨﻨﻛ عﺎﺿوا رد ًﻻ
هزﺎﺗ لاﻮﺣا و
ﻲﻣ ﺮﺳ ﻪﺑ يا
ﻲﺘﺳﺪﻴﻬﺗ ﺎﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا رﺎﮔزﺎﺳ ﺮﺘﺸﻴﺑ توﺮﺛ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻧﺮﺑ .
ﺎـﺑ صﺎﺨـﺷا ﻦﻳا
هزﺎﺗ ﻖﻳﻼﻋ و ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺪﻳﺪﺟ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ و مﺎﻘﻣ ﻪﺑ نﺪﻴﺳر ﻲﻣ ﺐﺴﻛ يا
ﻖـﻳﻼﻋ ﻦـﻳا و ﺪـﻨﻨﻛ
ناﺪﻨﻤﺘﺴﻣ ﺎﺗ ﺖﺳا ناﺪﻨﻤﺗوﺮﺛ ﺢﻟﺎﺼﻣ ﺖﻬﺟ رد ﺮﺘﺸﻴﺑ .
ﻲـﻣ ﺮـﻴﻴﻐﺗ ًﺎﺒﻟﺎﻏ ﺎﻬﻧآ تﻼﻳﺎﻤﺗ ﻦـﻳا و ﺪـﻨﻛ
ﻴﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا يﺰﻴﭼ نﺎﻤﻫ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺨ
نﻮﻧﺎﻗ ار نآ ﺰﻠ ﺖـﺷاﺬﮔ مﺎﻧ شرﺎﮕﻴﻟوا ﻦﻴﻨﻫآ
. ) ،رﻮـﻳآ ﻚـﻣ
1354 ص ، (169 ﻪﻘﺒﻃ ﻢﻛﺎﺣ ﻪﻘﺒﻃ هراﻮﻤﻫ ﻲﻨﻌﻳ
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ و ﻪﻓﺮﻣ يا دﻮـﺑ ﺪـﻫاﻮﺧ لﻮﻤﺘﻣ و راد
. يور
زا ار ﻞﻤﺠﺗ و يﺮﮕﻧاﻮﺗ نوﺪﻠﺧ ﻦﺑا ﻪﻛ ﺖﺳا ﺖﻬﺟ ﻦﻴﻤﻫ ﻲﻣ يرادرﻮﺸﻛ ﻲﻌﻴﺒﻃ رﻮﻣا
ﺪﻧاد . )ا ﻦـﺑ
،نوﺪﻠﺧ 1362 ، ص 319 (
پ - ﻲﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور و ﻲﺣور دﺎﺴﻓ :
،هزرﺎﺒﻣ ﻪﻴﺣور ياراد بﻼﻘﻧا مﺎﮕﻨﻫ رد ﻪﻛ نﻮﻴﺑﻼﻘﻧا رد ﺮﺒـﺻ ،تﺮـﻴﻏ ،رﺎﺜﻳا ،ﺖﻋﺎﺠﺷ ،ﺰﻴﺘﺳ
يراﺪـﺘﻜﻠﻤﻣ و ﻪـﺒﻠﻏ لﻮﺼﺣ و ترﺪﻗ ﺐﺴﻛ زا ﺲﭘ ﺪﻧدﻮﺑ نداد ﻲﺘﺨﺳ ﻪﺑ ﻦﺗ و تﻼﻜﺸﻣ ﺮﺑاﺮﺑ
8 ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
، هرود 37 ، ةرﺎﻤﺷ 4 ، نﺎﺘﺴﻣز 1386
زا نآ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ و هداد ﺖﺳد زا ار رﻮﺑﺰﻣ ﻪﻴﺣور يراﻮﺷد و ﺐﻋﺎﺘﻣ
ترﺪﻗ ﻦﺘﺴﺟ هار رد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ
ﻲﻣ ﻞﻤﺤﺗ ﻲﻣ ﺖﺳد ﺪﻧدﺮﻛ
ﻦﺗ و ﺶﻳﺎﺳآ و ﺪﻨﺸﻛ آ
ﻲﻣﺮﺑ ار نﻮﻜﺳ و ﻲﻳﺎﺳ
ﺪﻨﻨﻳﺰﮔ ) . نﺎﻤﻫ ( ﻲﻫوﺮﮔ
راﺮﻤﺘـﺳا و ﺶﻳاﺰـﻓا رد و ﺪﺸـﻛ ﺖﺳد نآ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺐﻋﺎﺘﻣ و تازرﺎﺒﻣ و ﻲﺳﺎﻴﺳ تﺎﻴﺣور زا ﻪﻛ و ﻦﻛﺎﺴﻣ ،ﺎﻫﺎﻨﺑ ﻦﺘﺧﺎﺳ فﺮﺻ ار دﻮﺧ ﻢﻫ مﺎﻤﺗ ،ﺪﻨﻜﻧ شﻼﺗ ترﺪﻗ ﻲﻧﺪﻴﺷﻮﭘ
ﻲـﻣ ﺎﻫ رد و ﺪـﻳﺎﻤﻧ
خﺎﻛ و لزﺎﻨﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧ
غﺎﺑ و ﺎﺒﻳز يﺎﻫ
نﺎﺘﺳﻮﺑ و ﺎﻫ ﻲﻣ ﺎﻫ
ﻲﺘﺨـﺳ ﺮـﺑ ار ﺶﻳﺎﺳآ و ﺪﻨﻳﺮﻓآ
ﺢﻴﺟﺮـﺗ ﺎـﻫ
ﻲﻣ ﻲﻧﺪﻴﺷﻮﭘ رد و ﺪﻫد
ﻲﻧدرﻮﺧ و ﺎﻫ
ﻲﻧدﺮﺘﺴﮔ و فوﺮﻇ و ﺎﻫ يرﺎﻛ ﺖﻓاﺮﻇ ﻪﺑ نﺎﻜﻣا ﺪﺣﺮﺳ ﺎﺗ ﺎﻫ
ﻲﻣ ﻲﻳﺎﺒﻳز و
ﻲﻣ ﻮﺧ ناﺪﺑ و ﺪﻨﻳاﺮﮔ
ﺪﻧﺮﻴﮔ . ﻲﮔﮋﻳو ﻦﻳا ﻞﺴﻧ رد ﺎﻫ
ﺎﻫ نﺎـﻧآ و ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا يﺪﻌﺑ ي
ﺖـﻓﺎﻳ ﺪـﻨﻫاﻮﺧ شروﺮﭘ ﻲﻫاﻮﺧ ﻞﻤﺠﺗ و ﻲﮔدروﺮﭘ زﺎﻧ ﺪﻬﻣ و ﺖﻤﻌﻧ و ﺖﺸﻴﻌﻣ ﻲﺧاﺮﻓ رد .
ﻪـﺑ
ءﺎﺸﻨﻣ ﻪﻛ ار يروﻻد يﻮﺧ ﻪﻜﻧﺎﻨﭼ ،داد ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﺖﺳد زا ار ﺖﺳﺎﻴﺳ و ﺖﻧﻮﺸﺧ يﻮﺧ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻲﻣ ﺖﺳد زا ﺖﺳا عﺎﻓد و ﻲﻧﺎﺒﻬﮕﻧ
ﻧﺎﮕﻴﺑ ﻪﺑ يﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺑ ﺖﻟود ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ ﺎﺗ ﺪﻨﻫد ﺖﻬﺟ نﺎﮕ
ﻲﻣ ﺶﻳﻮﺧ زا عﺎﻓد ﺪﺳر
. ) ص ،نﺎﻤﻫ (320
ﻲﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ و ﺖﻛرﺎﺸﻣ مﺪﻋ ﺐﺟﻮﻣ ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﻦﻳا
دﻮﺷ . يﺎـﻫرﺎﺘﻓر ﻪـﻛ اﺮـﭼ
يراﻮﺷد و تﻼﻜﺸﻣ ﺎﺑ هراﻮﻤﻫ نآ يﺎﻬﻳزوﺮﻴﭘ و ﺖﺴﻜﺷ و ﻲﺳﺎﻴﺳ جﺎـﻴﺘﺣا و ﺖـﺳا هاﺮﻤﻫ ﻲﻳﺎﻫ
ﻛ و ،دراد رﺎﻛاﺪﻓ و رادﺎﻓو و ﺪﻨﻤﻗﻼﻋ ،ﺐﺼﻌﺘﻣ ،خﺎﺘﺴﮔ تﺎﻴﺣور ﻪﺑ يور ﻲﻳﺎـﺳآ ﻦﺗ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﺴ
ﻲﻣ ﻚﺴﻳر و ﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ ،ﺖﺳﺎﻴﺳ زا نﺪﻴﺸﻛ رﺎﻨﻛ ﺎﻬﻧآ مﺎﮔ ﻦﻴﻟوا ،ﺪﻧروآ ﻪﻨﻳﺰﻫ و ﺎﻫ
نآ كﺎـﻧﺮﻄﺧ يﺎﻫ
ﺖﺳا . ﻦﺗ ﻪﻴﺣور شﺮﺘﺴﮔ و ذﻮﻔﻧ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
رد ار رﻮﺸـﻛ ﻞـﻛ ﻲﻓﺮﻃ زا ،ﺖﻟود و ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﻲﻳﺎﺳآ
ﻲﻣ عﺎﻓد ﻲﺑ و ﻒﻴﻌﺿ نﺎﮕﻧﺎﮕﻴﺑ ﻞﺑﺎﻘﻣ
و اوﺰﻧا ﺐﺟﻮﻣ ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا و ﺪﻳﺎﻤﻧ داﺮـﻓا نﺪﻴﺸـﻛ رﺎﻨﻛ
ﺐـﻠﻃ ﺖـﺻﺮﻓ و ﻒﻴﻌـﺿ ،ﺐـﺳﺎﻨﻣﺎﻧ داﺮـﻓا ياﺮـﺑ ﻪﻨﺤـﺻ و ﺎﻀﻓ ندﻮﻤﻧزﺎﺑ و ﺖﺳﺎﻴﺳ زا رﺎﻴﺴﺑ ﻲﻣ ددﺮﮔ . ﻲـﻣ ﺰﻴﻧ يرﻮﺗﺎﺘﻜﻳد شﺮﺘﺴﮔ ياﺮﺑ ﻂﻳاﺮﺷ ﻲﮔدﺎﻣآ ﺐﺟﻮﻣ نآ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪـﻛ اﺮـﭼ ،دﻮـﺷ
ﻲﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ زا ار ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﻴﺣور ﻲﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ گرﺰﺑ ﻲﻓاﺮﺤﻧا ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺪﻧﺎﺘﺳ
ﺪﻳآ .
ت - رد دﺎﺴﻓ ﻲﺳﺎﻴﺳ تادﺎﻘﺘﻋا و ﺎﻫروﺎﺑ
ﻲـﺑ سﺎﺴـﺣا و ﻲﻳﺎـﺳآ ﻦﺗ و ﻞﻤﺠﺗ جاور و يرﺎﻤﺜﺘﺳا ﻂﺑاور و داﺪﺒﺘﺳا ﻞﻴﻤﺤﺗ
رد ﻲﺗوﺎـﻔﺗ
ﻪـﻌﻣﺎﺟ رد ﺎـﻬﻧآ ﺪـﻳﺆﻣ و ﺐـﺳﺎﻨﺘﻣ ،صﺎـﺧ يﺎﻫروﺎﺑ و تادﺎﻘﺘﻋا ﻦﺘﺳارآ و ﻦﺘﺧﺎﺳ نوﺪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ نﺎﻜﻣا ﺖﺴﻴﻧ ﺮﻳﺬﭘ .
ﻢﻴﻠﺴﺗ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ داﺪﺒﺘﺳا ،ﻮـﺳﺮﺗ داﺮﻓا ،ﺖﺳا ﻊﻴﻄﻣ و ﻪﻧﺎﺒﻠﻃ
،رﺎﻜـﺷزﺎﺳ
نﺎﺴﻧا هﺰﻴﮕﻧا ﻲﺑ و توﺎﻔﺗ ﻲﺑ
ﺪﻨﺘﺴـﻫ داﺪﺒﺘـﺳا شﺮﻳﺬـﭘ ياﺮﺑ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ .
و ﻲﻧﺎﺴـﻧا رﺎـﺘﻓر ﺎـﻣا
هﺪﺷ يراﺬﮔ شزرا تادﺎﻘﺘﻋا ﻲﻨﻌﻳ ﺎﻫروﺎﺑ و راﺪﻨﭘ زا ﺚﻌﺒﻨﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ
ﻪـﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ يا
ﻲﻣ ﻲﮔﺪﻧز ﺎﻬﻧآ ياﺮﺑ و ﺎﻬﻧآ سﺎﺳاﺮﺑ داﺮﻓا
ﺪﻨﻨﻛ . دﺎﺒﻌﺘـﺳا ﻪـﺑ داﺮـﻓا ﻦﻴـﻜﻤﺗ ﺖـﻬﺟ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺎـﻳ و
ﺪـﻧﻻﻮﺒﻗ وا ﻪـﺑ ار يرﺎﻤﺜﺘﺳا و روآدﺎﺒﻌﺘﺳا يﺎﻫروﺎﺑ ﺪﻳﺎﺑ ًﺎﻣوﺰﻟ رﺎﻤﺜﺘﺳا .
تﺎـﻓاﺮﺤﻧا ﺖـﻬﺟ ﻦﻳﺪـﺑ
نﺎﻤﻠﺴﻣ ﻦﻳﺮﻜﻔﺘﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﺮﻈﻧ زا ﻲﺳﺎﻴﺳ دﺎﺴﻓ 9
ﻲـﺳﺎﻴﺳ ﻪـﻌﻣﺎﺟ و مﺎـﻈﻧ رد يدﺎﻘﺘﻋا فاﺮﺤﻧا ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ و مزﻼﻣ ﻲﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور و يدﺎﺼﺘﻗا ،ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺖﺳا . ﻲﻣ ﺦﺴﻣ ﺎﻳ و فﺬﺣ ﻦﻴﺸﻴﭘ يداﺪﺒﺘﺳا ﺪﺿ يﺎﻬﺷزرا و تادﺎﻘﺘﻋا داﺪﺒﺘﺳا ﺶﻳور هاﺮﻤﻫ
ﺪﻧﻮﺷ
ﻲﻣ ﻪﺋارا ﺎﻬﻧآ زا يﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫﺮﻴﺴﻔﺗ و
ددﺮﮔ . ﻞـﻤﺠﺗ ﺪـﺷر ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ
، شزرا يدﺎـﻣ يﺎـﻫ و ﻲـﻳاﺮﮔ
ﻲﻣ ﻎﻴﻠﺒﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد توﺮﺛ و تﺬﻟ ﺖﻟﺎﺻا
ﻲـﻣ هار ﻪﺑ رﺎﻤﺜﺘﺳا هﺎﮕﺘﺳد و ددﺮﮔ ﺪـﺘﻓا
. هﺎﮕﺘـﺳد يﺎـﻫ
ﺖﻴﺼﺨﺷ و ﻲﺗﺎﻐﻴﻠﺒﺗ
هﺪﻴﻘﻋ يﺎﻫ
ﻲﻣ رﺎﻛ ﻪﺑ و هﺪﺷ هﺪﻳﺮﺧ زﺎﺳ
ﻪـﻧﺎﺧرﺎﻛ رد زور ﺮﻫ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﻓا
يﺎـﻫ
ﻓآ شزرا شزرا ،دﻮﺧ ﻦﻳﺮ ﻲﻣ ﻦﻳﻮﻧ يﺎﻫ
شزرا ﺎﻳ و ﺪﻨﻨﻳﺮﻓآ شزرا و فﺮﺼـﻣ زا ار ﻦﻴﺸـﻴﭘ يﺎـﻫ
ﺪﻧزاﺪﻧا . ﺐﺘﻜﻣ هﺪـﻨﻛاﺮﭘ ﻪـﻌﻣﺎﺟ رد و ﻪـﺘﺧادﺮﭘ و ﻪﺘﺧﺎـﺳ ﻲﺘﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻲﺑ ﺎﻳ و يﺮﻳﺪﻘﺗ ،يﺮﺒﺟ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ . شزرا و بﻼﻘﻧا ﺦﻳرﺎﺗ زا ﻲﺑﻮﻠﻄﻣ دﺎﻨﺳا نآ ﺞﻴﻬﻣ و كﺮﺤﻣ يﺎﻫ
!!
ﻲﻣ ءﺎﺸﻓا زا و ددﺮـﮔ
ﺖﻴﺼﺨﺷ ﻴﻟوا يﺎﻫ ﻲـﻣ ﻞـﻘﻧ ﻦﻴـﻌﻣ ﻦﻨـﺳ و هﺮﻴـﺳ ﻞﻴـﺻا ناﺮﺒﻫر و ﻪ
ددﺮـﮔ . يرﻮـﺌﺗ و ،نازادﺮـﭘ
ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻲـﻓﺮﻌﻣ ﻪـﻌﻣﺎﺟ ﻪـﺑ بﻼـﻘﻧا يژﻮﻟﻮﺋﺪـﻳا ﺖﺧﺎﻨـﺷ رد يﺪـﻳﺪﺟ نﺎﻛرا و ناﺪﻫﺎﺠﻣ ،نازﺎﺳ
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ . شزرا ،دﺎﻨﺳا ﻲـﻣ ﺦﺴـﻣ ﺎـﻳ ﺦﺴﻓ رﺎﻤﺜﺘﺳا و داﺪﺒﺘﺳا بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﻦﻨﺳ و ﺎﻫ
ﺪـﻧدﺮﮔ . ياﺮـﺑ
ﻴﺟﻮﺗ و ﺮﻴﺳﺎﻔﺗ رﺎﻤﺜﺘﺳا و داﺪﺒﺘﺳا ﻲﻣ دﻮﺟو ﻪﺑ ﻚﻳژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا و يدﺎﻘﺘﻋا تﺎﻬ
ﺪﻳدﺮﺗ ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ ﻪﻛ ﺪﻳآ
،ﺖﻟﻼﺿ ﻪﻳﺎﻣ ﺎﻬﻧآ ﺮﻴﻔﻜﺗ ﺎﻳ و دﻮـﺑ ﺪـﻫاﻮﺧ كﺎـﻧدرد و هدﻮـﻬﻴﺑ ﻲﺘـﺷﻮﻧﺮﺳ و ﻲﻫاﺮﻤﮔ
. و ﻞـﻤﺠﺗ
ﻓر ﺎه ﻲﺒﻠﻃ ﻲﻣ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﺑ نﺪﻤﺗ و ﻪﻌﺳﻮﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
نﺎﺒﻠﻃرﺎﺼﺤﻧا ﺰﻴﻧ و ناﺮﮔرﺎﻤﺜﺘﺳا و ددﺮﮔ
ﺘﻔﻴﺷ ﻪﻧ ـ ﺖﻣﺪﺧ نﺎﻘﺷﺎﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻲـﻣ ﻲـﻓﺮﻌﻣ ﻪـﻌﻣﺎﺟ ﻪﺑ ـ ترﺪﻗ و توﺮﺛ نﺎﮕ
ﻚـﻳ و ﺪﻧﻮـﺷ
ترﺪـﻗ نﺎﺒﺣﺎـﺻ ﻪﻠﻴـﺳو ﻪـﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﺳﺎﻴﺳ ،ﻲﻗﻼﺧا ﻲﮔﺪﻧز رﺎﻴﻌﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻖﻠﻄﻣ ﺖﻘﻴﻘﺣ ﻲﻣ ﻪﺿﺮﻋ ﻲﻣ ﻪﺘﺴﻧاد زﺎﺠﻣ و ﻲﻤﺳر ﺶﺨﺑ تﺎﺠﻧ ﻦﻴﻳآ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺮﻴﮔاﺮﻓ هﺪﻴﻘﻋ ﻚﻳ ،ددﺮﮔ
و دﻮـﺷ
ﻲﻣ راﺮﻗ رﺎﺸﻓ ﺖﺤﺗ ﻲﻋﻮﻧ ﻪﺑ ﻪﻴﻘﺑ
ﺪﻧﺮﻴﮔ . و ﻪﺌﺟﺮﻣ ﺶﻳاﺪﻴﭘ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا مﻼﺳا رﺪﺻ رد نﻮﻳﺮﺒﺟ
دﻮﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد يدﺎﻘﺘﻋا فاﺮﺤﻧا زرﺎﺑ .
3 - ﻪﻨﻴﻣز و ﻞﻠﻋ دﺎﺴﻓ يﺎﻫ
ﻲﻣ حﺮﻄﻣ ﺎﺠﻨﻳا رد ﻪﻛ ﻲﺸﺳﺮﭘ
ﻦﻳا دﻮﺷ ا ﺖﺳ ﻪﻛ : ﻪﻨﻴﻣز و ﻞﻠﻋ اﺮـﭼ ؟ﺪـﻨﻣاﺪﻛ ﺎﻫدﺎﺴـﻓ يﺎـﻫ
ﺖﻟود نآ ﺎﺑ ﻪﻛ ﻲﺑﻼﻘﻧا يﺎﻫ ـﺑ و ﺪـﻨﺘﻓﺎﻳ ﺪـﺷر و ﺪﻧﺪﻴﺋور ﻪﻧﺎﻳاﺮﮔ نﺎﺴﻧا تﺎﺒﻟﺎﻄﻣ و ﺎﻫرﺎﻌﺷ ﻪﻤﻫ
ﻪ
هدﻮـﻟآ دﻮـﺧ نﺎﻨﻤﺷد يﺎﻬﻳرﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ دﻮﺧ ﺪﻧﺪﻴﺳر يزوﺮﻴﭘ
دﺮﮔ ﺪﻳ ﻪـﻟدا تﺎـﻓاﺮﺤﻧا ياﺮـﺑ ؟ﺪـﻧ
هدﺮﻤﺷﺮﺑ ،نﺎﻤﻠﺴﻣ ناﺮﻜﻔﺘﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻠﻤﺟ زا ،ﻲﺳﺎﻴﺳ تﺎﻴﺑدا رد يرﺎﻤﺸﻴﺑ ﻲﻣ ﻪﻛ ،ﺪﻧا
ار ﺎـﻬﻧآ ناﻮـﺗ
هوﺮﮔ ود ﻪﺑ
"
ﻲﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور
"
و
"
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ
"
دﻮﻤﻧ ﻢﻴﺴﻘﺗ .
ﻪﺸـﻳر ﻦﻳﺮـﻜﻔﺘﻣ زا ﻲـﺧﺮﺑ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ
ر دﺎﺴﻓ نﺎﺴﻧا ناور و تﺎﻴﺣور رد ﺪﻳﺎﺑ ا ﺐﻴﺳآ ﻪﻤﻫ أﺪﺒﻣ ،دﺮﻛ ﻮﺠﺘﺴﺟ ﺎﻫ
ﺖـﺳا ﻲﻧﺎﺴـﻧا ﺲﻔﻧ ﺎﻫ .
ﺖـﺳﺎﻴﺳ ،ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﻣاﻮﻋ و ﻂﻳاﺮﺷ رد ار دﺎﺴﻓ ﻪﺸﻳر ،ﻦﻳﺮﻜﻔﺘﻣ زا ﺮﮕﻳد ﻲﺧﺮﺑ ﺎﻣا ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ و ﻲﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
ﺪﻨﻧاد .
10 ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
، هرود 37 ، ةرﺎﻤﺷ 4 ، نﺎﺘﺴﻣز 1386
ﻒﻟا - ﻲﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور ﻞﻠﻋ
ﺶﻨﻛ رﺎﻬﭼ زا ﻲﺷﺎﻧ ار نﺎﺴﻧا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﺳﺎﻴﺳ يﺎﻫ و ﻲﺳﺎﺴـﺣا ،يدﺎـﻘﺘﻋا ،ﻲـﻧﻼﻘﻋ ﻊﺒﻨﻣ
ﻲﻣ تدﺎﻋ نﺎﺴﻧا ًﺎﺒﻟﺎﻏ ﻲﻟو ،ﺪﻨﻧاد ﻒـﻃاﻮﻋ و ﺰﻳاﺮﻏ ﻊﺑﺎﺗ ﻪﻜﻠﺑ ،ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ دﻮﺧ ﻪﺸﻳﺪﻧا و ﻞﻘﻋ ﻊﻴﻄﻣ ﺎﻫ
ﻲﻣ دﻮﺧ ﺪﻨﺷﺎﺑ . ﻲـﻣ يﺮﮕﻳد رﻮﻃ يﺮﺸﺑ تﺎﻴﺣ ﻊﺿو دﻮﺑ لﻮﻘﻌﻣ و ﻪﻧازﺮﻓ ًﺎﺘﻌﻴﺒﻃ نﺎﺴﻧا ﺮﮔا
و ﺪﺸ
ﻖﻘﺤﺗ ًﺎﻣاﺰﻟا ﻪﻤﻫ رﻮﻌﺷ يﻼﺘﻋا ،ﺖﻓﺮﻌﻣ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ تازاﻮﻣ ﻪﺑ ﻲﻣ
ﻦﻳا ﺖﻴﻌﻗاو ﺎﻣا ،ﺖﻓﺎﻳ ا
ﺖﺳ ﻪـﻛ
ﺪﻫد مﺎﺠﻧا ﻚﻴﻧ رﺎﻛ ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﺎﺗ ﺪﻧاﺪﺑ نﺎﺴﻧا ﻪﻛ ﺖﺴﻴﻧ ﻲﻓﺎﻛ ﺎﻬﻨﺗ .
هزﻮـﺣ ﻪـﺑ دوﺪﺤﻣ ًﺎﻓﺮﺻ ﺖﺳﺎﻴﺳ
"
ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻦﻴﻧاﻮﻗ
"
ﻞـﻴﺧد نآ رد ﺎـﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﺎﻬﺷزرا و ﻒﻃاﻮﻋ ،تﺎﺳﺎﺴﺣا ﻪﻜﻠﺑ ،ﺖﺴﻴﻧ ﺎﻬﻧآ دﺮﺑرﺎﻛ و
هﺪﻨﻨﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻪﻜﻠﺑ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ
ﺪﻧا . ) ،ﺮﻴﭘﻻ 1362 ص ، 92 نﺎﺴﻧا رد ( نآ زا ﻪـﻛ دراد دﻮـﺟو يرﺎﻴﺴـﺑ لﺎﻴﻣا
نﺎﺴﻧا ﻲﺳﺎﺳا تاﻮﻬﺷ زا تﺮﻬﺷ ،ترﺪﻗ ،توﺮﺛ ،تﺬﻟ ﻪﺑ ﻞﻴﻣ نﺎﻴﻣ ﻲـﻣ ﺎـﻫ
تﻮﻬـﺷ ﻪـﻛ ،ﺪﻨـﺷﺎﺑ
ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ار ﻲﺳﺎﻴﺳ تازرﺎﺒﻣ و ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻲﺳﺎﺳا ﻪﻳﺎﭘ ﻲﻳﻮﺟ ﻪﻄﻠﺳ ﺎﻳ ترﺪﻗ
ﺪﻫد . ) ،هژروود 1354 ،
ص 38 لﻮﻃ رد نآ لﺎﻤﻋا و ترﺪﻗ ( ﺦﻳرﺎﺗ
ﻦﻳﺮﺗ نﺪﻤﺘﻣ ﺎﺗ ﻦﻳﺮﺗ يوﺪﺑ زا ، نﺎﺴـﻧا ياﺮـﺑ ،ﻊـﻣاﻮﺟ
ﺖﺳا هدﻮﺑ نﺎﺴﻧا ﻲﻧورد تﺎﺑﻮﻠﻄﻣ زا و ﺶﺨﺑ تﺬﻟ .
ﺖـﺳود نﺎﺴـﻧا ار ترﺪـﻗ تاﺮـﻤﺛ و ﺞﻳﺎﺘﻧ
دراد . ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ ،ناﺮﮕﺸﻳﺎﺘﺳ هﻮﺒﻧا ترﺪﻗ ﻢﻴﻈﻌﺗ بﺎﺗ و بآﺮﭘ ﻢﺳاﺮﻣ ﻒـﻛ و ﻦﻴﺴﺤﺗ ﺎﺑ مأﻮﺗ يﺎﻫ
ﻲﻧﺎﻤﻬﻴﻣ رد مﺪﻘﺗ ﻖﺣ ،ندز
ﺖﻓﺎﻴﺿ و ﺎﻫ يﺎﺷﺎﻤﺗ ،ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا يﺎﻤﻴﭘاﻮﻫ ،صﻮﺼﺨﻣ ترﻮﻜﺳا ،ﺎﻫ
ﺳ نﺎـﻐﻣرا ﻪـﺑ ﺶﺒﺣﺎـﺻ ياﺮـﺑ ار يدﺎـﻳز ﺖﻳﺎـﺿر ترﺪـﻗ تﺎﻔﻳﺮﺸـﺗ ﺮﮕﻳد و هژر و ﻲﻣﺎﻈﻧ مﻼ
ﻲﻣ دروآ . ،ﺖﺳدﺮﻳز ﻪﺑ رﻮﺘﺳد ﺮﻴﻈﻧ ترﺪﻗ لﺎﻤﻋا دﻮﺧ نﺎﻣﺮﻓ
و هﺎﮔداد يأر غﻼﺑا ،ﻲﻣﺎﻈﻧ يﺎﻫ ...
دراد ار ﺮﺛا ﻦﻴﻤﻫ ﺰﻴﻧ .
گرﺰﺑ دﻮﺧ سﺎﺴﺣا ﻲﻋﻮﻧ ترﺪﻗ لﺎﻤﻋا زا ﻢﻫ و ترﺪﻗ ﺖﻓﺎﺑ زا ﻢﻫ
ﻲـﻨﻴﺑ
ﻲﻣ اﺪﻴﭘ ،دﻮﺷ ) ﮔ ص ،ﺖﻳاﺮﺑﺎ ( 14
گرﺰﺑ دﻮﺧ هﺪﻨﺑ نﺎﺴﻧا و
ﺖﺳا ﻲﻨﻴﺑ .
ﺖـﺳا ﻦـﻳا نﺎﺴﻧا شﻼﺗ ﻪﻤﻫ
ﺪﻫد هﻮﻠﺟ گرﺰﺑ و ﺪﻨﻛ گرﺰﺑ ار دﻮﺧ ﻪﻛ .
ًﻻوا ﺖﺳا ﺪﻨﻤﻗﻼﻋ و ﺖﺳا هاﻮﺧدﻮﺧ يدﻮﺟﻮﻣ نﺎﺴﻧا
"
دﻮﺧ
"
ددﺮﮔ ناﺪﻳوﺎﺟ و راﺪﻳﺎﭘ ؛ًﺎﻴﻧﺎﺛ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻤﻫ زا ﺮﺗ گرﺰﺑ وا .
ﻖﺸﻋ ﺖﻴﻟﺰﻫ مﺎﻴﻠﻳو ﻪﺘﻔﮔ ﻪﺑ اﺬﻟ
ﺳا نﺎﻣدﻮﺧ ﻪﺑ ﻖﺸﻋ نﺎﻤﻫ ترﺪﻗ ﻪﺑ ﺖ
) . (نﺎﻤﻫ
ﻢـﻬﻣ رﺎﻴﺴـﺑ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻪـﻛ دراد دﻮﺟو نﺎﺴﻧا رد ﺰﻴﻧ ﺮﮕﻳد ﻲﮔﮋﻳو ﻪﺳ ،ترﺪﻗ ﻪﺑ ﻞﻴﻣ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺪﻨﺘﺴﻫ ترﺪﻗ رﺎﺼﺤﻧا و داﺪﺒﺘﺳا .
ﻦﻴﻟوا ﺖـﺳا ناﺮـﮕﻳد ﻦﺘﻓﺮـﮔ ﺖﻣﺪﺧ ﻪﺑ و ماﺪﺨﺘﺳا ﺲﺣ نآ .
ﻲﻣ حﺮﻄﻣ ﻲﻳﺎﺒﻃﺎﺒﻃ ﻪﻣﻼﻋ دﺎﺘﺳا ار ماﺪﺨﺘﺳا ﻪﻳﺮﻈﻧ
ﺪﻨﻛ . يدﻮـﺟﻮﻣ نﺎﺴـﻧا ﻪـﻳﺮﻈﻧ ﻦـﻳا سﺎـﺳاﺮﺑ
ا ﺐﻠﻃ لﺎﻤﻛ ﻪﭼ ﺮﻫ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻛ دراد ار يﺮﻄﻓ كاردا و ﺶﻧاد ،ﻪﺸﻳﺪﻧا ﻦﻳا دﻮﺧ لﺎﻤﻛ هار رد و ﺖﺳ
دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻪﭼﺮﻫ زا ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ و ،دﺮﻛ ماﺪﺨﺘﺳا لﺎﻤﻛ هار رد ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ار ﻪﻠﻴﺳو ﺮﻫ ﻪﺑ و
داد ﻪـﻣادا لﺎﻤﻛ ﺮﻴﺴﻣ رد ار ﻲﮔﺪﻧز ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد نﺎﻜﻣا يا .
"
نﺎﺴـﻧا ﺮـﻜﻓ ﻦـﻳا ﺎـﺑ
رد فﺮﺼﺗ ﻪﺑ عوﺮﺷ ﻲﻣ يرﺎﻤﺸﻴﺑ تاودا و تﻻآ ،داﻮﻣ
ار ﺶﺗﺎﻓﺮﺼـﺗ ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﺎﻬﻧآ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻛ ﺪﻳﺎﻤﻧ
ماﺪﺨﺘـﺳا ﻪـﺑ ﺪـﻨﻳاﺮﻓ ﻦـﻳا رد ،ﺪـﺳﺮﺑ ﻲﮔﺪـﻧز رد شدﻮـﺧ ﺪـﺻﺎﻘﻣ ﻪﺑ و هداد ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺖﻌﻴﺒﻃ رد ﻲـﻤﻧ ﺎﻔﺘﻛا و ﺖﻋﺎﻨﻗ تﺎﻧاﻮﻴﺣ و تﺎﺗﺎﺒﻧ ،تادﺎﻤﺟ
ماﺪﺨﺘـﺳا ﺰـﻴﻧ ار دﻮـﺧ عﻮـﻧ داﺮـﻓا ﻪـﻜﻠﺑ ﺪـﻨﻛ
نﺎﻤﻠﺴﻣ ﻦﻳﺮﻜﻔﺘﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﺮﻈﻧ زا ﻲﺳﺎﻴﺳ دﺎﺴﻓ 11
ﻲﻣ ﺑ ﻦﻜﻤﻣ ﻪﻛ ﻲﻤﺴﻗ ﺮﻫ ﻪﺑ و ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻲـﻣ رﺎﻛ ﺎﻬﻧآ زا ﺪﺷﺎ
ﺮـﻫ ﻪـﺑ نﺎﺸـﻟﺎﻌﻓا و دﻮـﺟو رد و ﺪﺸـﻛ
اﺪﻧا هز ﻲﻣ فﺮﺼﺗ دﻮﺷ ﺮﺴﻴﻣ ﻪﻛ يا ﺪﻨﻛ
.
"
) ص ،مود ﺪﻠﺟ ،ﻲﻳﺎﺒﻃﺎﺒﻃ (162
ﻲﮔﮋﻳو مود ﺖﺳا ﻲﻫاﻮﺧدﻮﺧ .
دراد لﻮـﺒﻗ ار دﻮﺧ ﻂﻘﻓ ﻪﻛ ﺖﺳا هاﻮﺧدﻮﺧ يدﻮﺟﻮﻣ نﺎﺴﻧا .
ﻲﻣ ﻲﻔﻧ ار ناﺮﮕﻳد دﻮﺧ لﻮﺒﻗ ﺎﺑ و
ﻖﻘﺤﺗ و ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻦﻴﻣﺄﺗ دﺪﺻ رد ًﺎﻓﺮﺻ و ﺪﻨﻛ ﺖﺳا دﻮﺧ تاﺮﻈﻧ
.
ﺖﻬﺟ رد نﺎﻧآ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺖﻣﺪﺧ ﻪﺑ و ناﺮﮕﻳد ماﺪﺨﺘﺳا دﺪﺻ رد ﻪﻛ ترﺪﻗ نﺎﮔﺪﻧراد ﺐﺒﺳ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﻲﻣ زﺎﺑ ﺮﺳ ناﺮﮕﻳد ﺖﻴﻌﺒﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ زا ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺶﻳﻮﺧ ﻊﻓﺎﻨﻣ
ﺪـﻨﻧز . ار ﻲـﮔﮋﻳو ﻦـﻳا نوﺪـﻠﺧ ﻦـﺑا
ﻲﻣ هاﺮﻤﻫ ﺖﺳا ﻲﺸﻨﻣاﺪﺧ ﻪﻛ ﺮﮕﻳد ﻲﮔﮋﻳو ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ
ﺪﺒﺘـﺳا ﺖـﻠﻋ ﻢﻫ رﺎﻨﻛ رد ار ود ﺮﻫ و ،ﺪﻧاد دا
ﻲﻣ ﺪﻧاد . ﻲﻣ نﺎﺸﻳا ﺪﺴﻳﻮﻧ : ﺖـﺷﺮﺳ زا ﻪـﻛ يزاﺮﻓاﺮﺳ و ﻲﺸﻛﺮﺳ ،روﺮﻏ ،يﺪﻨﺴﭘدﻮﺧ يﻮﺧ يﺎـﻫ
ﺖﻨﻄﻠـﺳ و ﻲﻳاوﺮﻧﺎﻣﺮﻓ رﻮﻣا رد ناﺮﮕﻳد نداد ﺖﻛﺮﺷ زا ﻊﺒﻃ ﻪﺑ دراد دﻮﺟو يو رد ﺖﺳا ﻲﻧاﻮﻴﺣ ﻲﻣ زﺎﺑ ﺮﺳ
ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺮﺸﺑ ﻊﻳﺎﺒﻃ رد ﻪﻛ ﻲﺸﻨﻣاﺪﺧ يﻮﺧ و ﺪﻧز
ﻲﻣ ﺪﻳﺪﭘ وا رد دﻮﺷ
ﺪﻳآ ) . ،نوﺪﻠﺧ ﻦﺑا
1362 ، ص (318 نوﺪـﺑ نداد نﺎـﻣﺮﻓ و ﻲﻳاوﺮﻧﺎـﻣﺮﻓ نﺎـﻤﻫ ﻲﺸـﻨﻣاﺪﺧ ﻊﺒﻃ رﻮﻬﻇ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻌﻴﺒﻃ
ﺖﺳا ناﺮﮕﻳد ﺖﻛرﺎﺸﻣ .
ﻲﮔﮋﻳو ﻲﻣﻮﺳ و شﺮﺘﺴـﮔ ﺐـﺟﻮﻣ ﻪـﻛ دراد دﻮـﺟو نﺎﺴـﻧا رد نﺎﻤﻠﺴﻣ ناﺮﻜﻔﺘﻣ ﺮﻈﻧ زا ﻪﻛ
ﻲﻣ ﺎﻫدﺎﺴﻓ ﺮﮕﻳد و ترﺪﻗ ﻖﻤﻋ و ﻪﻨﻣاد ﻖﻴﻤﻌﺗ
ددﺮﮔ
"
يﺮﻳﺬـﭘﺎﻧ يﺮﻴﺳ
"
ﺎـﻳ
"
يﺪـﻨﻣزآ
"
نﺎﺴـﻧا
ﺎﺴﻧا تﻼﻳﺎﻤﺗ ،ﺖﺳا ﺖﺴـﻴﻧ ﻦﻜﻤﻣ ﺎﻬﻧآ ﻞﻣﺎﻛ يﺎﺿرا ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﺼﺣ و ﺪﺣ ﻲﺑ ن
. نﻮـﻃﻼﻓا اﺬـﻟ
ﻲﻣ ﺪﻳﻮﮔ
"
دراﺪـﻧ دﻮﺟو ضﺮﻏ لﻮﺼﺣ نﺎﻜﻣا ترﺪﻗ تﻮﻬﺷ رد .
ترﺪـﻗ هدارا ﺖﻠﺼـﺧ و تاذ
ﺖﺳا نآ يﺮﻳﺬﭘﺎﻧ نﺎﻳﺎﭘ ،ﻮﺟ .
ﻲﻤﻧ مارآ ﺰﮔﺮﻫ ﻮﺟ ترﺪﻗ هدارا دﺮﻴﮔ
. وﺮـﻓ ﺰـﮔﺮﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺸﻄﻋ
ﻲﻤﻧ ﺪﻨﻴﺸﻧ . ﻲﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ و ﺶﻴﺑ ﺶﻫاﻮﺧ ﻦﻳا
زا و دﻮﺷ هزاﺪﻧا ﺮﻫ ﻲﻣ رد يا هزاﺪﻧا ﻪﻤﻫ و درﺬﮔ
ار ﺎـﻫ
زا ﻲﻣ نﺎﻴﻣ دﺮﺑ . ) ،ﺖﻨﺴﻨﻳو 1371 ص ، 98 (
ﻪـﺋارا نﺎﺴـﻧا زا ﻲﺑﻮﻠﻄﻣﺎـﻧ يﺎﻤﻴـﺳ نآﺮـﻗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور يﺎﻬﻴﮔﮋﻳو ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻲﻣ ﺪﻫد . لﻮﻬﺟ و مﻮﻠﻇ ار وا )
ﻪـﻳآ ، باﺰﺣا هرﻮﺳ (72
رﺎﻔﻛ ، ) ﻪـﻳآ ،ﻢﻴﻫاﺮـﺑا هرﻮـﺳ 43
ﻲـﻓﺮﻌﻣ ﻮـﻠﻫ و (
ﻲﻣ ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻲﻣ نﺎﻴﻐﻃ يزﺎﻴﻧ ﻲﺑ سﺎﺴﺣا ترﻮﺻ رد ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
) ﻪﻳآ ،ﻖﻠﻋ هرﻮﺳ 7
ﺪـﻋاﻮﻗ و دوﺪـﺣ زا و (
ﻲﻣ لوﺪﻋ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ـ ﻲﻧﺎﺴﻧا رﺮﻘﻣ ﺪﻨﻛ
. ﻦﻃﺎـﺑ و ناور رد ﻪﺸـﻳر ﺎﻫدﺎﺴﻓ ﺮﮕﻳد و داﺪﺒﺘﺳا ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
،ﺦﻳرﺎﺗ لﻮﻃ رد نﺎﺴﻧا رد ﺰﻳاﺮﻏ تﺎﺒﺛ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﺪﻧراد نﺎﺴﻧا هراﻮـﻤﻫ ﺦﻳرﺎـﺗ رد ﺰﻴﻧ تﺎﻓاﺮﺤﻧا
دﻮﺟو ﺪﻣآ ﺪﻨﻫاﻮﺧ دﻮﺟو ﻪﺑ هراﻮﻤﻫ ﺎﻬﻧآ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ مﺪﻋ ترﻮﺻ رد و ﻪﺘﺷاد .
ب - ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻞﻠﻋ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
:
ﻪـﻨﻴﻣز و ﻂﻳاﺮـﺷ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ رﻮﻬﻇ و ﺪﺷر ياﺮﺑ ﺰﻳاﺮﻏ
ﺪﻨﺘﺴـﻫ ﺰـﻴﻧ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا يﺎـﻫ .
زا يرﺎﻴﺴـﺑ
ﻲﮔﮋﻳو شﺮﻳﺬﭘ ﻦﻤﺿ نوﺪﻠﺧ ﻦﺑا ﻪﻠﻤﺟ زا نﺎﻤﻠﺴﻣ ﻦﻳﺮﻜﻔﺘﻣ رﻮـﻬﻇ و ﺪﺷر ،نﺎﺴﻧا يﺰﻳﺮﻏ يﺎﻫ