ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ و ﺗﺎرﻳﺦ ﻛﺎﺷﺖ روي ﮔﻴﺎه ﻣﺎدري، اﺛﺮات اﻋﻤﺎل ﺑﺮرﺳ

(1)

هرود 42

، هرﺎﻤﺷ 1 ، 1390 ) 80 - 71 (

لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ *

: يدرﺎﻄﻋ ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ ﻦﻔﻠﺗ

: 8304992 -

E-mail: [email protected] 0918

ﻲﺳرﺮﺑ لﺎﻤﻋا تاﺮﺛا

،يردﺎﻣ هﺎﻴﮔ يور ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ و ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ

ﺮﺑ ﻨﺑ ﻴ ﮔ رﻮﻬﻇ و ﻪ ﻴ

رﺬﺑ ﻪﭽﻫﺎ يﺪﻴﻟﻮﺗ يﺎﻫ

ﺧﺮﺑ ﻲ اﺰﻠﻛ مﺎﻗرا

درﺎﻄﻋ ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ

1ي ﻤﺣ ،* ﻴ ا ﺪ ﻳ ناﺮ

2داﮋﻧ ﻣا ، ﻴ ﺴﺣﺮ ﻴ ﺷ ﻦ ﻴ ﻧاﺮ ﻲ

3دار ﻣا ﺎﺿر ، ﻴ ﺮ

4ي ﺮﺒﻛا سﺎﺒﻌﻣﻼﻏ و

5ي

1 ، 2 ، 4 ، 5 و رﺎﻳدﺎﺘﺳا ،رﺎﻴﺸﻧاد ،ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻖﺑﺎﺳ يﻮﺠﺸﻧاد ، ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد نﺎﺤﻳرﻮﺑا ﺲﻳدﺮﭘ رﺎﻴﺸﻧاد

3 ، ﺸﻧاد جﺮﻛ رﺬﺑ و لﺎﻬﻧ ﻪﻴﻬﺗ و حﻼﺻا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﺴﺳﺆﻣ ﻲﺸﻫوﮋﭘ رﺎﻴ

) رﺎﺗ ﻳ رد ﺦ ﻳ ﺖﻓﺎ : 8 / 9 / 88 - رﺎﺗ ﻳ ﻮﺼﺗ ﺦ ﻳ ﺐ : 5 / 8 / 89 (

ﻜﭼ

ﻴ هﺪ

اﻳ

ﻘﺤﺗ ﻦ ﻴ ﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻖ ﻲ

تاﺮﺛا

،يردﺎﻣ هﺎﻴﮔ ﺮﺑ ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ و ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ لﺎﻤﻋا

يور ﻨﺑ ﻴ و ﻪ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﺪﺻرد ﻗرا

اﺰﻠﻛ مﺎ ﻘﺤﺗ ﻪﻋرﺰﻣ رد ، ﻴ

ﺗﺎﻘ ﻲ ﺎﻣزآ و ﻳ ژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ هﺎﮕﺸ ي

رﺬﺑ

و ﺖﻋارز هوﺮﮔ ﺎﺒﻧ حﻼﺻا

دﺮﭘ تﺎﺗ ﻳ رﻮﺑا ﺲ ﻳ نﺎﺤ رﺎﻬﺑ رد ﺖﺷﺪﻛﺎﭘ رد ﻊﻗاو 1387

ﺪﺷ اﺮﺟا .

ﺗﻴ ﺬﺑ ﻞﻣﺎﺷ ﺎﻫرﺎﻤ ر

ﺎﻫ ي ﺞﻨﭘ اﺰﻠﻛ ﻢﻗر :

ﻟﻴ ﻟا ،ﺎﻧدﻮﻣ ،اﺮﭘَُا ،درﻮﻜ ﻴ

رﺎﺳ و ﺖ ﻳ

ﻞﮕ ) ﻋﺮﻓ تﺮﻛ رد ﻲ

( ،

رﺎﺗ ود ﻳ ﺖﺷﺎﻛ ﺦ :

ﻧﻴ ﻪﻤ نﺎﺑآ و ﺮﻬﻣ لوا هﺎﻣ

) ﻠﺻا تﺮﻛ ﻲ

( و ﺑآ ﺢﻄﺳ ود ﻴ

رﺎ ي : ﺑآ ﻴ رﺎ ي ﻟﻮﻤﻌﻣ ﻲ و

ﺑآ ﻊﻄﻗ ﻴ رﺎ ي ﻪﻗﺎﺳ زا ﻫد ﻲ ﺪﻌﺑ ﻪﺑ ) ﻠﺻا تﺮﻛ ﻲ

( لﺎﺳ رد ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ 86

- 1385 رد ﻳ ﺎﻣزآ ﻚ ﻳ ﺶ

رﻮﺘﻛﺎﻓ ﻳ ﻠﭙﺳا ﻞ ﻴ ﺎﭘ ﺮﺑ تﻼﭘ ﺖ ﻳ

ﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﻛ كﻮﻠﺑ ﻪ ﻲ

دﻮﺑ هﺪﺷ اﺮﺟا .

ﺎﻣزآ رد ﻳ ﻪﻋرﺰﻣ ﺶ ا

ي

ﺪﺻرد تﺎﻔﺻ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ

ﻣ ، ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ اﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز ﻦ ي

ﻬﻇ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮ ﻣ ،

ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ رﻮﻬﻇ

ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ ﺖﻋﺮﺳ و ﻪﻧازور ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ

ﻪﻧازور ﻪﻧاﻮﺟ نﻮﻣزآ رد و ﺪﺻرد دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻲﻧز

ﻪﻧاﻮﺟ ﻪﻧاﻮﺟ ياﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﻧز ﻪﻧاﻮﺟ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،ﻲﻧز

ﺖﻋﺮﺳ و ﻪﻧازور ﻲﻧز

ﻪﻧاﻮﺟ هزاﺪﻧا ﻪﻧازور ﻲﻧز ﺪﻧﺪﺷ يﺮﻴﮔ

. داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ رﺎﺗ ﻪﻛ

ﻳ ﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ و ﺖﺷﺎﻛ ﺦ ﻲ

ﺮﺛا

ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ور ي هزاﺪﻧا تﺎﻔﺻ ﮔ

ﻴ ﺮ ي هﺪﺷ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﻪﻋرﺰﻣ رد ﺪﺻرد ﻦﻴﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ،ﺪﻧا

ﻪﻧاﻮﺟ نﻮﻣزآ و ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ نﻮﻣزآ ﻦﻳا زا ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ،ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻲﻧز

ﻲﻤﻧ ﺶﻴﭘ ياﺮﺑ ناﻮﺗ دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﺪﺻرد ﻲﻨﻴﺑ

. سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﺘﻧ

ﻳ ﺎﻣزآ ﺞ ﻳ ﻢﻗر هﺎﮕﺸ

رﺎﺳ ﻳ ﻪﺑ ﻞﮕ ﻄﺳاو ﻪ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻦﺘﺷاد ﻳ

ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﻦ ﻧز

ﻲ ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﻣ ، ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻪﻧاﻮﺟ ﻦ ﻧز

ﻲ و ﻪﻧازور

ﺎﭘ ﻴﻳ ﻦ ﺮﺗ ﻳ ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ﻦ ﻧز

ﻲ ﺮﺘﻬﺑ ﻪﻧازور ﻳ

ﻛ ﻦ ﻴ ﻔ ﻴ ﺖﺷاد ار رﺬﺑ ﺖ .

هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ ﻪﻧاﻮﺟ نﻮﻣزآ ،رﺬﺑ ﻪﻴﻨﺑ :

ﺪﺻرد ،دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻲﻧز ،ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ

ﻛ

رﺬﺑ ﺖﻴﻔﻴ

، ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ .

ﻪﻣﺪﻘﻣ

رﺬﺑ ﻪﻴﻨﺑ لﺎﺳ رد رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا 1

1876 ﭻﻳردﺮﻓ ﻂﺳﻮﺗ

ﺪﺷ ﻒﻳﺮﻌﺗ بﻮﻧ .

ﻪﻧاﻮﺟ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﻛ ﺖﺷاد هﺪﻴﻘﻋ يو ،ﻲﻧز

1. Seed Vigour (Vigor)

ﺖﻴﻔﻴﻛ رد ﻲﻤﻬﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ،ندﺮﻛ ﺰﺒﺳ ﻲﺘﺧاﻮﻨﻜﻳ و ﺖﻋﺮﺳ ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ رﺬﺑ

(McDonald & Copeland, ﺪﻧﻮﺷ

1997)

. ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ داز ﻪﻛ

آا رو ي ﺪﺠﺗ و ﻳ ﮔ ﻞﺴﻧ ﺪ ﻴ نﺎﻫﺎ

ﺮﻃ زا ﻳ رﺬﺑ ﻖ ﻳ ﻜ ﻲ و زا ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺖﺳا ﻲﻋارز نﺎﻫﺎﻴﮔ ﻢﻬﻣ يﺎﻫ

ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ رﺬﺑ

ﻳ ﺎﻣﺮﺳ ﻚ ﻳ ﻪ راﺬﮔ ي رد ﻢﻬﻣ

(2)

حﺮﻄﻣ بﻮﻏﺮﻣ رﺬﺑ ﺪﻴﻟﻮﺗ و ﻪﻴﻬﺗ ﻪﻨﻴﻣز رد يزروﺎﺸﻛ ﺖﺳا . ﻪﺒﻨﺟ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ اﺬﻟ زا ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ ﻚﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓﻮﻛا يﺎﻫ

ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﻲﺻﺎﺧ ﺖﻴﻤﻫا زا رﺬﺑ ﻖﻳﺮﻃ

(Rashed

Mohasel & Kafi, 1992)

. ﮔﺪﻨﻨﻛﺪﻴﻟﻮﺗ تﻻﻮﺼﺤﻣ نﺎ

ﻪﻧاﻮﺟ زا رادرﻮﺧﺮﺑ يﺎﻫرﺬﺑ ﻪﺑ يزروﺎﺸﻛ ﻪﻴﻨﺑ و ﻲﻧز

نآ ﺖﺸﻛ ﺎﺑ ﺎﺗ ﺪﻧراد زﺎﻴﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ لﻮﺼﺤﻣ ﺎﻫ

ﺖﺳد ﻪﺑ ﺪﻧروآ

Abhari & Galeshi, 2007) .(

ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

ﻦﻳا دراو جرﺎﺧ زا رﻮﺸﻛ ﻲﻓﺮﺼﻣ ﻦﻏور ﻢﻈﻋا ﺖﻤﺴﻗ ﻪﻛ

ﻲﻣ ﻌﺳﻮﺗ تروﺮﺿ ،بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و دﻮﺷ ﻪ

ﺖﺸﻛ ﻪﻧاد ﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑ ﻪﻛ اﺰﻠﻛ مﺎﻗرا ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻨﻏور يﺎﻫ

ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ صﺎﺧ ﺖﻴﻤﻫا زا ،ﺪﻨﺘﺴﻫ موﺎﻘﻣ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ

Delkhosh et al., 2006) .(

ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ

يور ﺮﺑ ﻲﺘﺑﻮﻃر ﺶﻨﺗ عﻮﻗو ،رﺬﺑ ﻪﻴﻨﺑ رد ﺮﺛﺆﻣ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺖﺳا رﺬﺑ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻦﻴﺣ رد يردﺎﻣ هﺎﻴﮔ دﺎﺠﻳا ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻛ

رﺬﺑ ﺪﺷ ﻚﭼﻮﻛ و هﺪﻴﻛوﺮﭼ يﺎﻫ ﻲﻣ ار رﺬﺑ ﻪﻴﻨﺑ و ه

ﺪﻫﺎﻛ

Galeshi & Bayat Tork, 2005) .(

،ﻲﻜﻴﺘﻧژ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ

ﻮﻗ ه ﻪﻧاﻮﺟ ترﺪﻗ ،ﻪﻴﻣﺎﻧ

،رﺬﺑ ﻲﻧز ﺖﻴﻔﻴﻛ ،ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﻴﻣ

يدراﻮﻣ زا رﺬﺑ ﺮﻤﻋ و يرادرﺎﺒﻧا ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ

راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ رﺬﺑ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻲﻣ

ﺪﻧﺮﻴﮔ

Fox, 2001) .(

،كﺎﺧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻴﻠﻤﻋ ،ﻢﻴﻠﻗا

رد ﻲﻋارز تﺎ

رود ه هرود و ﺖﺷادﺮﺑ ﺎﺗ ﺖﺷﺎﻛ زا يردﺎﻣ هﺎﻴﮔ ﻮﻤﻧ و ﺪﺷر

ﻮﻗ ﺮﺑ ،ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺲﭘ ه

ﻲﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ رﺬﺑ ﻪﻴﻣﺎﻧ رد ﻪﻛ ،ﺪﻧراﺬﮔ

و ﻲﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر ،ﺎﻣد ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻳاﻮﻫ و بآ ﻂﻳاﺮﺷ ﻦﻴﺑ ﻦﻳا ﻲﺻﺎﺧ ﺖﻴﻤﻫا رﺬﺑ نﺪﻴﺳر و نﺪﺷ ﺮﭘ نارود رد ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ

(McDonald & Copeland, 1997) دراد

Vieira et al. .

1992) ( ﺶﻨﺗ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ ﺎﻳﻮﺳ يور ﻲﺸﻳﺎﻣزآ رد ﺚﻋﺎﺑ ،رﺬﺑ ﻢﺴﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﺮﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻖﻳﺮﻃ زا ﻲﻜﺸﺧ

ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﺶﻫﺎﻛ رﺬﺑ ﻲﻧز

يﺎﻫ ﺖﺳد ﻪﺑ هﺪﻣآ

ﻲﻣ دﻮﺷ

De & Kar .

1995) ( شﺎﻣ يور ﻲﺸﻳﺎﻣزآ ﺎﺑ

ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻴﻠﻛ ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﺮﺛا رد ﻪﻛ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺎﻫ

ﺳ ﺶﻫﺎﻛ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﺪﺷر رﺬﺑ ﻂﺳﻮﺗ بآ ﻪﻴﻟوا بﺬﺟ ﺖﻋﺮ

ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺑﺎﻳ

.

يﺎﻫرﺬﺑ ﺪﺷ ﺶﻨﺗ ﺖﺤﺗ ﻮﺟ ﻳ

ﻜﺸﺧ ﺪ ﻲ ﺮﺳ ﻮﻤﻧ ، ﻳ ﻊ ﺮﺗ ي

ﺗ ود ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻴ

ﺑآ رﺎﻤ ﻲ ﻼﻣ ﺶﻨﺗ و ﺪﻫﺎﺷ ﻳ

رد و ﺪﻨﺘﺷاد ﻢ

ﺘﻧ ﻴ ﻪﺠ رﺬﺑ ﺎﻫ ي ﻚﭼﻮﻛ ﺮﺘﻤﻛ لﻮﺼﺤﻣ و ﺮﺗ ي

ﻟﻮﺗ ﻴ ﺪ ﺪﻧدﺮﻛ

Samera, 2005)

Fougereux et al. .(

1997) ( رد ﺰﻴﻧ

ﺎﻣزآ ﻳ ﺸ ﻲ ور ي ﺑ دﻮﺨﻧ ﻴ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎ ﮔ ﺪﺻرد

ﻴ ﻪﭽﻫﺎ ﺎﻫ ي

يدﺎﻋ اﺮﺷ رد ﻳ ﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﻂ ﻲ

ﺶﻫﺎﻛ ﻳ ﺖﻓﺎ .

Soltani et al.

2007) ( ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ﻪﻛ ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ رد

ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد ﻪﻧاﻮﺟ يﺎﻫ

ﻲﻧز

ﻞﻣﺎﺷ : ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ،ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﻧز

نزو و ﻲﻧز

ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ ﻚﺸﺧ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﻫ

.

Gharine et al.

2004) ( تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ رد ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد نﺎﺷ

ﺑآ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ ﺮﺛا ﻪﻛ ﻴ

رﺎ ي ﺮﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ مزﻻ نﺎﻣز تﺪﻣ

ﻪﻧاﻮﺟ ياﺮﺑ ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ﺐﻳﺮﺿ و ﻲﻧز

ﻲﻨﻌﻣ ﺮﺛا ﻲﻧز يراد

ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻟﺎﺣ رد ﻦﻳا ،ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ

Sadat noori et al.

2007) ( ﺶﻨﺗ ﺖﺤﺗ ﻪﻛ ﻲﻳاﺰﻠﻛ يﺎﻫرﺬﺑ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ

ﻪﻧاﻮﺟ ياﺮﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﻣز تﺪﻣ ﺪﻧدﻮﺑ ﻲﻜﺸﺧ زﺎﻴﻧ ﻲﻧز

اد ﻪﻧاﻮﺟ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺷ هﺪﺷ ﻪﻧازور ﻲﻧز

دﻮﺑ . ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

Soltani et al.

2007) ( رد ﺪﻧدﺮﻛ هﺪﻫﺎﺸﻣ

ﻲﻜﺸﺧ حﻮﻄﺳ ﻪﻴﻠﻛ دﺎﻘﻣ ،

ﻳ نﺎﻣز ﺮ 10

، 50 و 90 ﺪﺻرد

ﻪﻧاﻮﺟ ﻪﻤﺗﺎﺧ ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﻜﺸﺧ ﺪﻳﺪﺸﺗ ﺎﺑ ﻪﺒﻨﭘ رﺬﺑ رد ﻲﻧز

ﺪﻨﺘﻓﺎﻳ

Nabavi .

2005) (

Armandpishe ،

2009) ( و

Hunter et al.

1984) ( ﻪﺑ ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻲﻃ

ﻦﻳا ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺮﻫ

اﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز تﺪﻣ ﻪﭼ ي

ﻪﻧاﻮﺟ ﻧز ﻲ

اﺰﻓا ﻳ ﻣ ﺶ ﻲ ﻳ ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ،ﺪﺑﺎ ﻧز

ﻲ ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﻣ و ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ

ﻪﻧاﻮﺟ ﻧز ﻲ ﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﻧازور ﻲ

ﺪﺑﺎﻳ . نﺎﻴﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺎﻬﻧآ

ﺎﺑ روﺬﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻻﺎﺑ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺎﺑ يﺎﻫرﺬﺑ ﻪﻛ رد ﺪﻧدﺮﻛ ﻪﻧاﻮﺟ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻲﻧز

ﺪﻧراد يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻧازور .

اﺮﺟا ي ﻪﻧاﻮﺟ نﻮﻣزآ ﻧز

ﻲ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ رﺬﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻳ

ﻚ

ﺳﺎﺳا نﻮﻣزآ ﻲ

اﺮﺑ ي ﺳرﺮﺑ ﻲ ﻠﺑﺎﻗ ﻴ ندﻮﺑ هﺪﻧز ﺖ )

هﻮﻗ

ﻪﻴﻣﺎﻧ

1( ﻊﻗاو لﻮﺒﻗ درﻮﻣ نﺎﻬﺟ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﻣﺎﻤﺗ رد

ﻲﻣ رﺬﺑ ندﻮﺑ هﺪﻧز ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ياﺮﺑ يرﺎﻴﻌﻣ و هﺪﻳدﺮﮔ ﺪﺷﺎﺑ

(Hampton & Hill, 1990)

. ﻪﻧاﻮﺟ نﻮﻣزآ ﻧﺎﺘﺳا ﻲﻧز

دراﺪ

ﻪﻧاﻮﺟ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ نآ ﺞﻳﺎﺘﻧ زا ﻪﻛ ﺮﺘﺸﻴﺑ رﺬﺑ ﻲﻧز

ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا نازروﺎﺸﻛ بﻮﻠﻄﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ﺖﺤﺗ ،ﺪﻨﻨﻛ

) ﻲﻨﻌﻳ

،ﻲﮔدﻮﻟآ نوﺪﺑ كﺎﺧ و بﻮﻠﻄﻣ رﻮﻧ ،ﺎﻣد ،ﺖﺑﻮﻃر رد (...

ﻲﻣ ﻲﻣ قﺎﻔﺗا ﻪﻋرﺰﻣ رد ترﺪﻧ ﻪﺑ ﻂﻳاﺮﺷ ﻦﻳا ﺎﻣا ﺪﺷﺎﺑ ﺪﺘﻓا

.

ﺖﺷﺎﻛ ﻊﻗﻮﻣ رد ﻪﻋرﺰﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ﻪﻛ ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ ور ﻦﻳا زا دﺰﻧ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ،ﺪﺷﺎﺑ بﻮﻠﻄﻣ ﻪﺑ ﻚﻳ

دراد ﻪﻋرﺰﻣ رد نﺪﺷ ﺰﺒﺳ ﺎﺑ ار ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ

Castillo et al. .

1993) ( ﻪﻧاﻮﺟ نﻮﻣزآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﻲﻧز

ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ناﺰﻴﻣ ﺎﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا دﻮﺨﻧ يﺎﻫ

ﻲﮕﻧﺮﻓ

Pisum sativum L.) (

دراﺪﻧ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ

Ram et al. .

1. Viability

(3)

1989)

ﻧ (

ﻴ ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺰ ﻲ

ﺑﻴ ﺎﺘﻧ ﻦ ﻳ ﻪﻧاﻮﺟ نﻮﻣزآ ﺞ ﻧز

ﻲ

دﻮﺨﻧ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ و دراﺪﻧﺎﺘﺳا

Cicer arietinum L.) (

ﺪﻧدﺮﻜﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ

Baalbaki & Copeland .

1987) (

،

ﻧاﻮﺗﺎﻧ ﻲ ﻪﻧاﻮﺟ نﻮﻣزآ ﻧز

ﻲ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ار

اﺮﺑ ي ﻣ دروآﺮﺑ ﻴ ناﺰ

ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ مﺪﻨﮔ يﺎﻫ

Lovato & .

Cagalli 1995)

( ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ ﺰﻴﻧ ﺖﺳد ﻪﺑ

ﻪﻧاﻮﺟ نﻮﻣزآ زا هﺪﻣآ ﺎﺑ ،رﺪﻨﻐﭼ رﺬﺑ ياﺮﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻲﻧز

ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻪﻋرﺰﻣ رد ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ راﺮﻘﺘﺳا و رﻮﻬﻇ ناﺰﻴﻣ و ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﻲﻤﻛ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ زا ﺪﻋﺎﺴﻣﺎﻧ

Kolasinska et al.

2000) ( ﻪﻧاﻮﺟ نﻮﻣزآ ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ ﻪﺑ ﻲﻧز

ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ناﺰﻴﻣ دروآﺮﺑ ياﺮﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺎﻴﺑﻮﻟ يﺎﻫ

دﺮﻛ هرﺎﺷا ﺪﻧ

. ﺶﻨﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ،ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا فﺪﻫ اﺬﻟ

ﻪﻴﻨﺑ يور يردﺎﻣ هﺎﻴﮔ ﺮﺑ ﻢﻛﺎﺣ ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ و ﻲﻜﺸﺧ ﻪﻧاﻮﺟ نﻮﻣزآ ﻦﻴﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ و نآ زا ﻞﺻﺎﺣ روﺬﺑ ﻲﻧز

ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻪﻋرﺰﻣ رد ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﺪﺻرد و دراﺪﻧﺎﺘﺳا .

شور و داﻮﻣ

ﺎﻫ

رد رﺬﺑ يژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ هﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ و ﻪﻋرﺰﻣ رد ﺶﻳﺎﻣزآ لﺎﺳ 1387 ﺎﺑ 20 ﻤﻴﺗ و رﺎ 3 راﺮﻜﺗ ) عﻮﻤﺠﻣ رد 60

رﺎﻤﻴﺗ

يرﺬﺑ ( ﺪﺷ اﺮﺟا . ﻦﻳا 20 رﺬﺑ ﻞﻣﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ يﺎﻫ

5 اﺰﻠﻛ ﻢﻗر :

ﻞﮕﻳرﺎﺳ و ﺖﻴﻟا ،ﺎﻧدﻮﻣ ،اﺮﭘَُا ،درﻮﻜﻴﻟ )

ﻲﻋﺮﻓ تﺮﻛ (

ود ،

ﺮﻬﻣ لوا ﻪﻤﻴﻧ ﻞﻣﺎﺷ ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ )

لوا ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ (

و

هﺎﻣ نﺎﺑآ لوا ﻪﻤﻴﻧ )

مود ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ (

يرﺎﻴﺑآ ﺢﻄﺳ ود و

زا ﺪﻌﺑ يرﺎﻴﺑآ ﻞﻣﺎﺷ 80

ﻲﻠﻴﻣ سﻼﻛ ﻚﺘﺸﺗ زا ﺮﻴﺨﺒﺗ ﺮﺘﻣ

ﻪﻗﺎﺳ ﻪﻠﺣﺮﻣ زا يرﺎﻴﺑآ ﻊﻄﻗ و لﻮﻤﻌﻣ يرﺎﻴﺑآ ﺎﻳ A

ﻪﺑ ﻲﻫد

راﺮﻗ ﻲﻋﺮﻓ تﺮﻛ رد اﺰﻠﻛ مﺎﻗرا و ﻲﻠﺻا تﺮﻛ رد ﻪﻛ ﺪﻌﺑ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ) زا ﺶﻨﺗ ﺖﺤﺗ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ زا ﻚﻳ ﭻﻴﻫ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ

زا و ﺪﻧدﻮﺒﻧ نﺎﻣا رد يﻮﺟ تﻻوﺰﻧ

Shelter

ﺪﺸﻧ هدﺎﻔﺘﺳا (

ﻪﻛ رد ﻣ ﺆ ﺳ ﻪﺴ ﻘﺤﺗ ﻴ تﺎﻘ ﺻا و حﻼ ﻬﺗ ﻴ لﺎﻬﻧ ﻪ و رﺬﺑ جﺮﻛ

رد ﻳ ﺎﻣزآ ﻚ ﻳ رﻮﺘﻛﺎﻓ ﺶ ﻳ

ﻠﭙﺳا ﻞ ﻴ ﺎﭘ ﺮﺑ تﻼﭘ ﺖ ﻳ

كﻮﻠﺑ ﻪ ﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﻛ

ﻲ لﺎﺳ رد يردﺎﻣ هﺎﻴﮔ يور 86

- 1385 ﻪﺑ

ﺖﺳد هﺪﻣآ ﺪﻧدﻮﺑ . ﺮﻳز لوﺪﺟ رد ﻪﻧﺎﻴﻫﺎﻣ ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ ناﺰﻴﻣ

لﺎﺳ ﻲﻋارز يﺎﻫ 86

- 1385 ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺪﻫد

.

ﺎﻫرﺬﺑ ي ﺖﺳد ﻪﺑ ﮔ زا هﺪﻣآ

ﻴ ردﺎﻣ هﺎ ي ﻳ رد رﺎﺒﻜ

ﺎﻣزآ ﻳ ﺎﮕﺸ و ه ﻳ ﻪﻋرﺰﻣ رد رﺎﺒﻜ لﺎﺳ رد

1387 اﺮﺑ ي زرا ﻳ ﺑﺎ ﻲ

ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺸﻛ رﺬﺑ .

ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﻘﺤﺗ ﻪﻋرﺰﻣ رد

ﻴ ﺗﺎﻘ ﻲ و

ﺎﻣزآ ﻳ هﺎﮕﺸ رﺬﺑ يژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ هوﺮﮔ

ﺖﻋارز دﺮﭘ ﻳ رﻮﺑا ﺲ ﻳ نﺎﺤ

رﺎﻬﺑ رد ﺖﺷﺪﻛﺎﭘ رد ﻊﻗاو ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد 1387

مﺎﺠﻧا

ﺪﺷ . ﻓاﺮﻐﺟ لﻮﻃ و ضﺮﻋ ﻴ

ﺎ ﻲﻳ ﺎﻣزآ نﺎﻜﻣ ﻳ

ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺶ ﻴ

ﺐ

28΄ 35◦

ﻟﺎﻤﺷ ﻪﺟرد ﻲ

΄ و

◦ 44 51 د دﻮﺑ ﻲﻗﺮﺷ ﻪﺟر .

ﺖﻓﺎﺑ ﻣﻮﻟ كﺎﺧ ﻲ

- ﺳر ﻲ ﻠﻗا و ﻴ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻢ

ﺴﻘﺗ ﻴ ﻢ ﺪﻨﺑ ﺷ بﻮﺴﺤﻣ ﻚﺸﺧ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺰﺟ ،ﻦﺗرﺎﻣود ي ﺪ

و ه

اراد ي ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﮔﺪﻧرﺎﺑ ﻦ ﻲ ﻟﺎﺳ ﻴ ﺮﺑاﺮﺑ ﻪﻧﺎ 170 ﻣ ﻴ ﻠ ﻲ ﺖﺳا ﺮﺘﻣ .

ﺎﻣزآ ﻳ ﻪﻋرﺰﻣ ﺶ يا

ترﻮﺻ ﻪﺑ رﺎﻣآ حﺮﻃ

ي كﻮﻠﺑ يﺎﻫ

ﺎﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﻛ 20

ﺗ ﻴ و رﺎﻤ 3 راﺮﻜﺗ ) عﻮﻤﺠﻣ رد 60

رﺬﺑ رﺎﻤﻴﺗ ي

( اﺮﺟا ﺪﺷ . ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ تﺎﻔﺻ ﻲ

ﻪﻋرﺰﻣ رد :

ﮔ رﻮﻬﻇ ﺪﺻرد ﻴ

ﺎﻬﻧ ﻪﭽﻫﺎ ﻲﻳ

ﻣ ، ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ اﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز ﻦ ي

ﮔ رﻮﻬﻇ ﻴ ﻣ ،ﻪﭽﻫﺎ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﮔ رﻮﻬﻇ ﻦ ﻴ

ﺖﻋﺮﺳ و ﻪﻧازور ﻪﭽﻫﺎ

رﻮﻬﻇ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ ﻪﻧازور هزاﺪﻧا ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻧﺪﺷ يﺮﻴﮔ

. رد

ﺎﻣزآ ﻳ ﻪﻋرﺰﻣ ﺶ يا

لﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﺘﺸﭘ ود ﻞﻣﺎﺷ تﺮﻛ ﺮﻫ ﻳ

ﻚ

ضﺮﻋ و ﺮﺘﻣ 60

ﺘﻧﺎﺳ ﻲ دﻮﺑ ﺮﺘﻣ . ﻛ ور ﺖﺸ ي ﻪﺘﺸﭘ ﻪﺑ ﺎﻫ

در ود ترﻮﺻ ﻳ

ﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ و ﻒ ﻴ

ﻪﺗﻮﺑ ﻦ ور رد ﺎﻫ ي در ﺮﻫ ﻳ ﻒ 5

ﺘﻧﺎﺳ ﻲ اﺮﺑ ﺖﺸﻛ ﻖﻤﻋ و ﺮﺘﻣ ي

رﺬﺑ مﺎﻤﺗ ﺎﻫ 2 ﺘﻧﺎﺳ ﻲ رد ﺮﺘﻣ

ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ و

رﺎﺗ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ ﻳ

ﻟوا ﺦ ﻴ ﺑآ ﻦ ﻴ رﺎ ي ﻪﺑ

رﺎﺗ ناﻮﻨﻋ ﻳ

ﺖﺷﺎﻛ ﺦ )

22 درا ﻳ ﺖﺸﻬﺒ (

شرﺎﻤﺷ ،

ﮔ ﻴ ﻪﭽﻫﺎ ﺎﻫ ي رﻮﻬﻇ ﺾﺤﻣ ﻪﺑ ﺖﺷﺎﻛ زا ﺪﻌﺑ هﺪﺷ ﺮﻫﺎﻇ

ا ﻟو ﻴ ﮔ ﻦ ﻴ ﺎﺑ فدﺎﺼﻣ ﻪﻛ ﺪﺷ زﺎﻏآ ﻪﭽﻫﺎ 25

درا ﻳ هﺎﻣ ﺖﺸﻬﺒ

ﻧﺎﻣز ﺎﺗ و دﻮﺑ ﻲ

ﮔ داﺪﻌﺗ ﻪﻛ ﻴ

ﻪﭽﻫﺎ ﺎﻫ ي ﺖﺑﺎﺛ هﺪﺷ ﺮﻫﺎﻇ

دﺮﮔ ﻳ ﺖﺷاد ﻪﻣادا شرﺎﻤﺷ ﺪﻧﺪ )

تﺪﻣ ﻪﺑ 10 زور .(

رﺎﻴﻌﻣ

ﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﻪﭽﻫﺎ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ ﺖﻳؤر ﻪﻋرﺰﻣ رد رد

ﺢﻄﺳ كﺎﺧ

لوﺪﺟ 1 - لﺎﺳ رد ﻪﻧﺎﻴﻫﺎﻣ ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ ناﺰﻴﻣ ﻲﻋارز يﺎﻫ

86 - 1385 جﺮﻛ رد

عﻮﻤﺠﻣ دادﺮﺧ ﺖﺸﻬﺒﻳدرا ﻦﻳدروﺮﻓ ﺪﻨﻔﺳا ﻦﻤﻬﺑ يد رذآ نﺎﺑآ ﺮﻬﻣ هﺎﻣ

8 / 373 4

/ 5 5 / 62 3 / 118 0 / 25 6 / 34 1 / 24 2 / 18 2 / 37 5 / 48 ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ ناﺰﻴﻣ )

ﺮﺘﻤﻴﻠﻴﻣ (

لوﺪﺟ

2 - رد تارﺮﺣ ﻪﺟرد و ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ ناﺰﻴﻣ 3

لﺎﺳ لوا هﺎﻣ ﻲﻋارز

1387 ﺖﺷﺪﻛﺎﭘ رد

ﺮﻴﺗ دادﺮﺧ ﺖﺸﻬﺒﻳدرا ﻦﻳدروﺮﻓ ﺪﻨﻔﺳا ﻦﻤﻬﺑ يد ذآ ر نﺎﺑآ ﺮﻬﻣ هﺎﻣ

0 5

/ 4 3

- - - - - - - ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ ناﺰﻴﻣ )

ﺮﺘﻤﻴﻠﻴﻣ (

85 / 27 08 / 23 51 / 19 -

- - - - - - تراﺮﺣ ﻪﺟرد

(4)

دﻮﺑ . ﻪﻧاﻮﺟ نﻮﻣزآ رد ﻧز

ﻲ دراﺪﻧﺎﺘﺳا :

ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﻧز

ﻲ

ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﻣ ، ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ اﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز ﻦ ي

ﻪﻧاﻮﺟ ﻧز ﻲ ﻣ ، ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ

ﻪﻧاﻮﺟ ﻧز ﻲ ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ،ﻪﻧازور ﻧز

ﻲ ﻪﻧازور ﺪﻧا هزا يﺮﻴﮔ

ﺪﻧﺪﺷ . اﻳ ﺎﺑ نﻮﻣزآ ﻦ 3

راﺮﻜﺗ 100 ﺎﺗ ﻲﻳ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا رﺬﺑ

Andalibi et al., 2005; Gharine et al., 2004) (.

ﺎﻫرﺬﺑ

رد زور ﺖﻔﻫ تﺪﻣ ﻪﺑ بﻮﻃﺮﻣ ﻲﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﻛ يور ﻞﺧاد

يﺎﻣد رد رﻮﺗﺎﻨﻴﻣرژ 25

ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد داﺮﮔ

(Afzal, et al.,

2004; Khalaj, 2006; Armanpishe, 2009)

راﺮﻗ

ﺘﻓﺮﮔ ﺪﻨ . ﻪﻧاﻮﺟ رﺎﻴﻌﻣ جوﺮﺧ هﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ رد ﻲﻧز

2 ﺮﺘﻤﻴﻠﻴﻣ

ﻪﺸﻳر دﻮﺑ رﺬﺑ زا ﻪﭼ .

ﺺﺧﺎﺷ نﺎﻳﺎﭘ رد رﻮﻬﻇ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ

ﺮﻳز حﺮﺷ ﻪﺑ هﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ رد ﻪﻴﻣﺎﻧ هﻮﻗ و ﻪﻋرﺰﻣ رد ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ :

ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﺪﺻرد ) 1

(FPSE ﺪﺻرد و ﻪﻧاﻮﺟ ﻲﻧز

ﻲﻳﺎﻬﻧ ) 2

(FGP

رﺬﺑ داﺪﻌﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺎﻫ

ي ﺷ ﺰﺒﺳ ﻪﻧاﻮﺟ و هﺪ ﻧز

ﻲ

ﺴﻘﺗ هﺪﺷ ﻴ رﺬﺑ داﺪﻌﺗ ﺮﺑ ﻢ ﺎﻫ

ي هﺪﺷ ﺖﺸﻛ

× 100 ﺖﺳد ﻪﺑ

ﻲﻣ ﺪﻳآ

Gharine et al., 2004; Anonymous, 2003) .(

ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ نﺎﻣز ﻦ اﺮﺑ مزﻻ

ي ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ) 3

(MTSE

و

ﻪﻧاﻮﺟ ياﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

4ﻲﻧز MTG) (

ﺼﺧﺎﺷ ﻲ ﮔ نﺪﺷ ﺮﻫﺎﻇ بﺎﺘﺷ و ﺖﻋﺮﺳ زا ﻴ

ﻪﭽﻫﺎ ) رد

ﻪﻋرﺰﻣ ( ﻪﻧاﻮﺟ و ﻧز ﻲ ) ﺎﻣزآ رد ﻳ هﺎﮕﺸ ( ﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﻲ

ﻪﻛ ددﺮﮔ

ﺮﻳز ﻪﻄﺑار زا ﺖﺳد ﻪﺑ

ﻲﻣ

(Ellis & Roberts, 1980; ﺪﻳآ

Anonymous, 2003)

:

∑ ∑

= n

) nd MTG (

and MTSE

:n

ﮔ داﺪﻌﺗ ﻴ ﻪﭽﻫﺎ ﺎﻫ ي ﻪﻧاﻮﺟ و هﺪﺷ ﺮﻫﺎﻇ رد هدز

زور d

:d

ﺎﻫزور داﺪﻌﺗ

n

:∑

ﮔ داﺪﻌﺗ ﻞﻛ ﻴ

ﻪﭽﻫﺎ ﺎﻫ ي ﻪﻧاﻮﺟ هﺪﺷ ﺮﻫﺎﻇ هدز

ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ر

ﻪﻧازو ) 5

(MDSE

و ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ

ﻪﻧاﻮﺟ ﻧز ﻲ ﻪﻧازور )6

(MDG

ﻲﻣ نﺪﺷ ﺰﺒﺳ و ﺮﻫﺎﻇ ﺖﻋﺮﺳ زا ﻲﺼﺧﺎﺷ زا ﻪﻛ ،ﺪﺷﺎﺑ

هرود لﻮﻃ ﺮﺑ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﺪﺻرد ﻢﻴﺴﻘﺗ ﺶﻳﺎﻣزآ

1. Final Percentage of Seedling Emergence (FPSE) 2. Final Germination Percentage (FGP)

3. Mean Time of Seedling Emergence (MTSE) 4. Mean Time to Germination (MTG) 5. Mean Daily Seedling Emergence (MDSE) 6. Mean Daily Germination (MDG)

ﺖﺳد ﻪﺑ ﻲﻣ

(Hunter et al., 1984; Anonymous, ﺪﻳآ

2003)

:

D

MDG=FGP

D MDSE=FPSE

: FPSE

د ﮔ رﻮﻬﻇ ﺪﺻر ﻴ

ﺎﻬﻧ ﻪﭽﻫﺎ ﻲﻳ

:FGP

ﻲ ﺎﻬﻧ ﻲﻳ

:D

ﺎﻣزآ هرود لﻮﻃ ﻳ

ﺶ

ﺖﻋﺮﺳ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﻪﻧازور

) ٧

(DESS

ﺖﻋﺮﺳ و

ﻪﻧاﻮﺟ ﻪﻧازور ﻲﻧز )٨

(DGS

ﺖﻋﺮﺳ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﻪﻧازور

ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ و ﻲﻧز

ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﻧازور ﻣ ﺲﻜﻋ

ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﻪﻧازور

و

ﻪﻧاﻮﺟ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻧازور ﻲﻧز

ﻣ ﻲ زا ،ﺪﺷﺎﺑ ز ﻪﻄﺑار ﻳ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮ

دﺮﮔ ﻳ ﺪ ( . اﻳ ﺑ ﺎﻬﺼﺧﺎﺷ ﻦ ﻴ

نﺎ ﺪﻨﻨﻛ ي اﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز تﺪﻣ ي

ﮔ نﺪﺷ ﺮﻫﺎﻇ ﻴ

ﻪﻧاﻮﺟ و ﻪﭽﻫﺎ ﻧز

ﻲ ﺖﺳا رﺬﺑ

(Maguire,

1962; Anonymous, 2003) :

MDG DGS= 1

MDSE DESS= 1

ﺰﺠﺗ ﻳ راو ﻪ ﻳ هداد ﺲﻧﺎ ﺎﻘﻣ و ﺎﻫ

ﻳ ﻣ ﻪﺴ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ﺎﻫ ي تاﺮﺛا

ﻠﺻا ﻲ نﻮﻣزآ شور ﻪﺑ ﺪﻨﭼ

ﻪﻨﻣاد ا ي ﺢﻄﺳ رد ﻦﻜﻧاد

لﺎﻤﺘﺣا 5

،ﺪﺻرد مﺮﻧ ﺎﺑ راﺰﻓا ﺪﺷ مﺎﺠﻧا SAS

، ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا

ﻲﻨﻌﻣ مﺮﻧ ﺎﺑ راد راﺰﻓا

MSTATC

ﺪﻧﺪﻳدﺮﮔ مﺎﺠﻧا .

ﺎﺘﻧ

ﻳ ﺚﺤﺑ و ﺞ

ﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻳ

ﺰﺠﺗ ﺞ ﻳ راو ﻪ ﻳ ﺲﻧﺎ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻪﻋرﺰﻣ يا

ﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪ

ﺮﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﺮﺛا ﻪﻛ تﺎﻔﺻ

هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي ﻨﻌﻣ ﻪﻋرﺰﻣ رد هﺪﺷ ﻲ

اد ﺪﻧدﻮﺒﻧ ر )

لوﺪﺟ 2 .(

ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻣ ﻲ ﺘﻧ ناﻮﺗ ﻴ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠ ،ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ

ﺮﺑ يﺮﺛا ،ﻢﻗر و ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ ﺪﺻرد تﺎﻔﺻ

ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،ﻲﻳﺎﻬﻧ اﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز

ي ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﻣ ،

ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ

ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﺖﻋﺮﺳ و ﻪﻧازور

ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﻪﻧازور

ﻪﺘﺷاﺪﻧ .ﺪﻧا

ﺎﺘﻧ ﻳ ﺰﺠﺗ ﺞ ﻳ راو ﻪ ﻳ ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﺲﻧﺎ ﻧز

ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲ نﺎﺸﻧ

ﺶﻨﺗ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز ﻪﻛ داد ﻲﻜﺸﺧ

، ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ،اﺰﻠﻛ مﺎﻗرا

7. Daily Emergence Speed of seedling (DESS)

8. Daily Germination Speed (DGS)

(5)

ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز

× لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﻢﻗر 1

ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا و ﺪﺻرد

× ﺶﻨﺗ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز

ﻲﻜﺸﺧ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد 5

ا ظﺎﺤﻟ زا ﺪﺻرد ﻳ

ﺖﻔﺻ ﻦ

ﻨﻌﻣ ﻲ ﺪﻧﺪﺷ راد ) لوﺪﺟ 3 (.

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ

ﺗ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﺶﻨ

ﻲﻜﺸﺧ

× ﻢﻗر دﺮﻛ ﺺﺨﺸﻣ ﺑ رد ،

ﻴ

،مﺎﻗرا ﻦ نﺎﻣز ﺮﺑ ﺶﻨﺗ لﺎﻤﻋا

ﻢﻗر اﺮﭘُا و درﻮﻜﻴﻟ يﺎﻫ ﻨﻌﻣ ﺮﺛا

ﻲ راد ي ﺖﺷاﺬﮔ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ

يا

ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ لﺎﻤﻋا ﺎﺑ ﻪﻛ ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد

ﻧز ﻲ ﺎﻬﻧآ ﺶﻫﺎﻛ

ﻳ ﺖﻓﺎ نﺎﻣز ﺮﮕﻳد مﺎﻗرا رد ﺎﻣا ، ﺶﻨﺗ لﺎﻤﻋا

ﻲﻨﻌﻣ ﺮﺛا يراد

ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﺮﺑ ﺖﺷاﺬﮕﻧ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﻧز

) ﻞﻜﺷ 1 .(

ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ

ﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴ رﺎﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﻳ

ﺖﺷﺎﻛ ﺦ

لﻮﻤﻌﻣ يرﺎﻴﺑآ ﺎﺑ لوا ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ ،داد نﺎﺸﻧ ﺰﻴﻧ ﻲﻜﺸﺧ ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﻦ ) 33 / 99 ﺪﺻرد ( رﺎﺗ و ﻳ ﻊﻄﻗ رد لوا ﺖﺷﺎﻛ ﺦ

ﺑآ ﻴ رﺎ ي ﻪﻗﺎﺳ زا ﻫد ﻲ ﺮﺘﻤﻛ ﺪﻌﺑ ﻪﺑ ﻳ

ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﻦ ﻧز

ﻲ

) 07 / 95 ﺪﺻرد ( توﺎﻔﺗ ﻢﻫ ﺎﺑ و ﺪﻧداد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار

ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي اد نﺎﺸﻧ ﺪﻧد ) ﻞﻜﺷ 2 ( ﻪﻛ ، ﻣ نﺎﺸﻧ ﻲ ﺪﻫد ﺦﻳرﺎﺗ

لﻮﻤﻌﻣ يرﺎﻴﺑآ رد ،مود ﺖﺷﺎﻛ ﺑآ ﻊﻄﻗ و

ﻴ رﺎ ي ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ

ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﺮﺑ ﻧز

ﻲ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﻲﻳﺎﻬﻧ

ﻲﻣ نآ ﺖﻠﻋ ﺮﺘﻬﺑ ﻲﻤﻴﻈﻨﺗ دﻮﺧ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ

ﺦﻳرﺎﺗ رد ﻪﻛ ﻦﻳا ﺎﻳ و ﺪﺷﺎﺑ مود ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ رد هﺎﻴﮔ ﺲﻜﻋ مود ﺖﺷﺎﻛ ﺴﻧ يﺮﺘﻬﺑ ﺶﻨﻛاو و ﻞﻤﻌﻟا

نﺎﻣز ﻪﺑ ﺖﺒ

ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ لﺎﻤﻋا .

ﻲﻧﺎﻣز ﺖﺳا ﻦﻳا رﻮﻈﻨﻣ

ﺮﻴﺧﺄﺗ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺸﻛ نﺎﺑآ لوا ﻪﻤﻴﻧ رد ﺎﻫرﺬﺑ ﻪﻛ ﺶﻨﺗ ﺎﺑ اﺪﺘﺑا نﺎﻤﻫ زا هﺎﻴﮔ ،ﺖﺷﺎﻛ رد )

رد ﺮﻴﺧﺄﺗ نﺎﻤﻫ

ﺖﺷﺎﻛ ( ﻢﻛ ار دﻮﺧ ﻲﺸﻳور ﺪﺷر ﻪﺠﻴﺘﻧ رد هﺪﺷ وﺮﺑور

ﻂﻳاﺮﺷ ﺎﺑ ار دﻮﺧ و هدﺮﻛ )

ﻲﺑآ ﻢﻛ و ﺖﺷﺎﻛ رد ﺮﻴﺧﺄﺗ (

داد ﻖﻓو ،ﺮﺘﻤﻛ ﻞﮔ،ﺮﺘﻤﻛ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ نآ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ و ه رد هدﺮﻛ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻤﻛ رﺬﺑ ﺖﻳﺎﻬﻧ رد و ﺮﺘﻤﻛ ﻦﻴﺟرﻮﺧ مﺎﻤﺗ هﺎﻴﮔ و هدﻮﺑ يﺪﻴﻟﻮﺗ روﺬﺑ ﻦﻴﺑ يﺮﺘﻤﻛ ﺖﺑﺎﻗر ﻪﺠﻴﺘﻧ داﺪﻌﺗ ﻦﻳا ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻆﻔﺣ و ندﺮﻛ ﺮﭘ ياﺮﺑ ار دﻮﺧ يوﺮﻴﻧ رﺬﺑ ﻪﻴﻨﺑ و ﺖﻴﻔﻴﻛ هﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ ﻦﻳا و ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺬﮔ رﺬﺑ ﻢﻛ

لوا ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ دﻮﺷ ﻆﻔﺣ

) ﻞﻜﺷ 2 .(

ﻞﻛ رد

ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا

Vieira et al.

1992) (

Soltani et al. ،

2007) (

Fougereux et al. و

1997) ( دراد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ .

ﺎﺑ

ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ،هدﺎﺳ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳاﺮﺿ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻲﻧز

ﻪﻧاﻮﺟ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ ﻲﻳﺎﻬﻧ و ﺖﺒﺜﻣ ﻪﻄﺑار ﻪﻧازور ﻲﻧز

ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي

**) 1 ( اد ﺖﺷ ) لوﺪﺟ 4

.( رد ﺘﻧ ﻴ ﻪﭼ ﺮﻫ ﻪﺠ

ﻲ ﻣ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﻤﻫ ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﻻﺎﺑ ﻴ

ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ

ﻪﻧاﻮﺟ ﻧز ﻲ ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ و ﻪﻧازور ﻧز

ﻲ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﻻﺎﺑ .

سﺎﺳا ﺮﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺲﻧﺎﻳراو ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ

مزﻻ نﺎﻣز

اﺮﺑ ي ﻪﻧاﻮﺟ ﻧز ﻲ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﻫ

ﻴ ﭻ ﻳ زا ﻚ ﺶﻳﺎﻣزآ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ

ﺖﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ )

لوﺪﺟ 3 ( ﻪﻛ ، ﺘﻧ ﺎﺑ

Gharine et al. ﻪﺠﻴ

2004) ( ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﺎﻣا دراد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ

Sadatnoori et al.

2007) (

Soltani et al. و

2007) ( دراﺪﻧ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ .

ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

ﻪﺑ ﺐﻳاﺮﺿ ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ

،ﻲ اﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز تﺪﻣ ﺖﻔﺻ ي

ﻪﻧاﻮﺟ ﻧز ﻲ ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﺎﺑ ﻧز

ﻲ ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻲ ﻔﻨﻣ ﻲ و

ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي

**) 58 / 0 - ( اد ﺖﺷ ) لوﺪﺟ 4 ( . ﺎﺘﻧ ﻳ ﻘﺤﺗ ﺞ ﻴ تﺎﻘ

Nabavi 2005)

( د نﺎﺸﻧ مزﻻ نﺎﻣز ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ دا

اﺮﺑ ي ﻪﻧاﻮﺟ ﻧز ﻲ ﺎﺑ ﺪﺻرد ﮔ رﻮﻬﻇ ﻴ رد ﻪﭽﻫﺎ ﻪﻋرﺰﻣ ﺪﺻرد و

ﮔ راﺮﻘﺘﺳا ﻴ ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻪﭽﻫﺎ ﻲ

ﻔﻨﻣ ﻲ ﻨﻌﻣ و ﻲ هﺪﻫﺎﺸﻣ يراد

ﺷ ﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﻛ ،ﺪ ﻳ

ﺞ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﻧاﻮﺨﻤﻫ

ﻲ دراﺪﻧ .

ﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺶﻨﺗ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز ﺮﺛا داد نﺎﺸﻧ ﺲﻧﺎﻳراو ﻪﻳﺰﺠ

ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا و مﺎﻗرا ،ﻲﻜﺸﺧ

×

لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﻢﻗر 1

ﺦﻳرﺎﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا و ﺪﺻرد

ﺖﺷﺎﻛ

× لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز 5

ﻪﻧاﻮﺟ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺮﺑ ﺪﺻرد ﻲﻨﻌﻣ ﻪﻧازور ﻲﻧز

ﺪﻧﺪﺷ راد

) لوﺪﺟ 3

.( ﻨﺗ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا رد ﻲﻜﺸﺧ ﺶ

×

زا يرﺎﻴﺑآ ﻊﻄﻗ رد و اﺮﭘُا ﻢﻗر ،لﻮﻤﻌﻣ يرﺎﻴﺑآ رد ،ﻢﻗر ﻪﻗﺎﺳ ﻲﻫد ﻟا ﻢﻗر ﻴ رﺎﺳ و ﺖ ﻳ

ﺑ ﻞﮕ ﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﻣ ﻦ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ

ﻪﻧاﻮﺟ ﻧز ﻲ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ار ﻪﻧازور )

ﻞﻜﺷ 3 .(

رﺎﺳ ﻢﻗر ﻳ رد ﻞﮕ

ﻲﻟﻮﻤﻌﻣ يرﺎﻴﺑآ ×

ﻢﻗر

ﻪﻗﺎﺳ زا ﺪﻌﺑ يرﺎﻴﺑآ ﻊﻄﻗ ﻲﻫد

× ﻢﻗر

ﻪﻧاﻮﺟﺪﺻردﻲﻳﺎﻬﻧﻲﻧز

ﺷ ﻞﻜ 1 - و ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﺮﺑ اﺰﻠﻛ مﺎﻗرا

ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﻧز

(6)

لوﺪﺟ 2 - ،ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﺪﺻرد ﺲﻧﺎﻳراو ﻪﻳﺰﺠﺗ ياﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

،ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

،ﻪﻧازور ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ

رد ﻪﻧازور ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﺖﻋﺮﺳ 5

اﺰﻠﻛ ﻢﻗر ) ﻪﻋرﺰﻣ رد (

تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﺟرد

يدازآ رﻮﻬﻇ ﺪﺻرد

ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ مزﻻ نﺎﻣز ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

ياﺮﺑ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

رﻮﻬﻇ

ﻪﻧازور ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﺖﻋﺮﺳ

ﻪﻧازور ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ

كﻮﻠﺑ 2

639 /

290 ^*

087 /

4 ^**

905 /

2 ^*

00074512 /

0 ^*

ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ 1

158 / 1 ^ns 695

/ 0 ^ns 012

/ 0 ^ns 00000282

/

0 ^ns

ﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز ﻲ

1 858

/ 2 ^ns 413

/ 0 ^ns 029

/ 0 ^ns 00001042

/

0 ^ns

ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ ×

ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز 1

707 /

39 ^ns

098 / 0 ^ns 397

/ 0 ^ns 00007935

/

0 ^ns

ﻲﻠﺻا هﺎﺒﺘﺷا 6

322 / 37 221

/ 0 373

/ 0 0001073

/ 0

ﻢﻗر 4

572 /

94 ^ns

220 / 0 ^ns 946

/ 0 ^ns 0001954

/

0 ^ns

ﻢﻗر 4

323 / 194 ^ns 599

/ 0 ^ns 944

/ 1 ^ns 00042365

/

0 ^ns

ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز ×

ﻢﻗر 4

320 / 122 ^ns 002

/ 1 ^ns 223

/ 1 ^ns 00031067

/

0 ^ns

ﻢﻗر 4 687

/

19 ^ns

144 / 0 ^ns 197

/ 0 ^ns 00005585

/

0 ^ns

ﻲﻋﺮﻓ هﺎﺒﺘﺷا 32

772 / 94 449

/ 0 948

/ 0 0002226

/ 0

تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺐﻳﺮﺿ

CV%

79

/ 11 87

/ 27 79

/ 11 14

/ 12

ns : ﻏ ﻴ ﺮ ﻨﻌﻣ ﻲ ،راد و * :**

ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻴ ﻨﻌﻣ ﺐ ﻲ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد راد 5

و 1 ﺪﺻرد

ﻞﻜﺷ 2 - ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﺮﺑ ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز و ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﻧز

لوﺪﺟ 3 - ﺲﻧﺎﻳراو ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد

ﻪﻧاﻮﺟ ياﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﻧز ﻪﻧاﻮﺟ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،ﻲﻧز

ازور ﻲﻧز ،ﻪﻧ

ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ رد ﻪﻧازور ﻲﻧز

5 اﺰﻠﻛ ﻢﻗر ) ﻪﻧاﻮﺟ نﻮﻣزآ رد دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻲﻧز

(

تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﺟرد

يدازآ ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﻲﻧز

ﻲﻳﺎﻬﻧ مزﻻ نﺎﻣز ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

ﻪﻧاﻮﺟ ياﺮﺑ ﻲﻧز ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

ﻪﻧاﻮﺟ ﻪﻧازور ﻲﻧز ﺖﻋﺮﺳ

ﻪﻧاﻮﺟ ﻪﻧازور ﻲﻧز

2 كﻮﻠﺑ 090

/

0 ^ns

0000039 /

0 ^ns

0000371 /

0 ^ns

0000371 /

0 ^ns

ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ

1 019

/

1 ^ns

0061956 /

0 ^ns

0004068 /

0 ^ns

0004068 /

0 ^ns

870 /

5 ^**

0000651 /

0 ^ns

0023209 /

0 ^**

0023209 /

0 ^**

856 /

1 ^*

0011327 /

0 ^ns

0007374 /

0 ^*

0007374 /

0 ^*

ﻲﻠﺻا هﺎﺒﺘﺷا 6

172 / 0 0010721

/ 0 0000685 / 0 0000685 / 0

4 ﻢﻗر 386

/

1 ^**

0007558 /

0 ^ns

0005518 /

0 ^**

0005518 /

0 ^**

ﻢﻗر 4

518 /

0 ^ns

0010701 /

0 ^ns

0002036 /

0 ^ns

0002036 /

0 ^ns

ﻢﻗر 4

065 /

2 ^**

0032151 /

0 ^ns

0008169 /

0 ^**

0008169 /

0 ^**

ﻢﻗر 4

359 /

0 ^ns

0018804 /

0 ^ns

0001401 /

0 ^ns

0001401 /

0 ^ns

ﻲﻋﺮﻓ هﺎﺒﺘﺷا 239 32

/ 0 0017831

/ 0 0000955 / 0 0000955 / 0

تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺐﻳﺮﺿ CV%

11 / 1 09

/ 4 40

/ 0 94

/ 2

:ns

ﻲﻨﻌﻣ ﺮﻴﻏ ،راد و *

:**

ﻲﻨﻌﻣ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد راد

5 و 1 ﺪﺻرد .

(7)

ﻲﻟﻮﻤﻌﻣ يرﺎﻴﺑآ ×

ﻢﻗر

ﻪﻗﺎﺳ زا ﺪﻌﺑ يرﺎﻴﺑآ ﻊﻄﻗ ﻲﻫد

× ﻢﻗر

ﻪﻧاﻮﺟﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣﻪﻧازورﻲﻧز

ﻞﻜﺷ 3 - ﻪﻧاﻮﺟ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺮﺑ اﺰﻠﻛ مﺎﻗرا و ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻧازور ﻲﻧز

ﺑﻴ ﺮﺘﻤﻛ مﺎﻗرا ﻦ ﻳ

فﻼﺘﺧا ﻦ يرﺎﻴﺑآ ﻂﻳاﺮﺷ ود ﺮﻫ رد ار

لﻮﻤﻌﻣ ﺑآ ﻊﻄﻗ و ﻴ

رﺎ ي ﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻲ

ﻢﻗر ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ

ﻛ ﺎﺑ و موﺎﻘﻣ ﻴ

ﻔ ﻴ

ﺖ ﻮﭼ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺘﻬﺑ ﺲﻜﻋ ن

ﻞﻤﻌﻟا

ﺪﺷ ﻳ ﺪ ي ﺖﺳا هداﺪﻧ نﺎﺸﻧ .

ﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻲ

ﻟ ﻢﻗر ﻴ ﻢﻗر و درﻮﻜ

ﻘﺑ ﺎﺑ اﺮﭘُا ﻴ اﺮﺷ ود ﺮﻫ رد مﺎﻗرا ﻪ ﻳ

ﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻂ ﻲ

راد ي ار

داد نﺎﺸﻧ ﺪﻧ ا ﻪﻛ ﻳ ﺪﺑ ﻦ ﻳ ﻨﻌﻣ ﻦ ﻲ ﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ ،ﺖﺳا ﻲ

ﺮﺛا

ﻔﻨﻣ ﻲ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ور ار ي ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻪﻧاﻮﺟ ﻦ ﻧز ﻲ ا ﻪﻧازور ﻳ ﻦ

ﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ و ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﻢﻗر ود ﻴ

ﮕﻧﺎ ﻴ ﻪﻧاﻮﺟ ﻦ ﻧز ﻲ

ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﻧازور .

ﻘﺤﺗ رد ﻴ ﻖ ﺮﺿﺎﺣ ﻤﻗر ﺮﻫ ، ﻲ

ﺎﺑ ﻪﻛ

ﻛ ﻴ ﻔ ﻴ ﻨﺑ و هدﻮﺑ ﺖ ﻴ

ﺑ ﻪ ﻴ ﺮﺘﺸ ي ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﻪﺘﺷاد ﻧز

ﻲ

ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﻣ و ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻪﻧاﻮﺟ ﻦ ﻧز ﻲ ﺑ ﻪﻧازور ﻴ ﺮﺘﺸ ي ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد

ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﻛ

Hunter et al.

1984) ( دراد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ .

ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ

ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

نﺎﺸﻧ ﻲﻜﺸﺧ لﻮﻤﻌﻣ يرﺎﻴﺑآ رد لوا ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ داد

ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ )

19 / 14 ( ﻊﻄﻗ ﻂﻳاﺮﺷ رد لوا ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ و

ﺑآ ﻴ رﺎ ي ﻪﻗﺎﺳ زا ﻫد ﻲ ﺮﺘﻤﻛ ﺪﻌﺑ ﻪﺑ ﻳ

ﻦ ) 58 / 13 ( ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ

ﻪﻧاﻮﺟ ﻧز ﻲ توﺎﻔﺗ ﻪﻛ ﺪﻧداد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﻪﻧازور

ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد 5

ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺪﺻرد

) ﻞﻜﺷ 4 ( . ﺶﻨﺗ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز ﻲﻜﺸﺧ

رﺎﺗ رد ﻳ لوا ﺖﺷﺎﻛ ﺦ ﻨﻌﻣ ﺮﺛا

ﻲ ﻪﺘﺷاﺬﮔ يراد هﺎﻴﮔ ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ ﻦﻳا رد ،دﻮﺑ

داﺪﻧ نﺎﺸﻧ ﻲﺑﻮﺧ ﻲﻤﻴﻈﻨﺗ دﻮﺧ ﻢﺘﺴﻴﺳ )

ﻳ ﻨﻌ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز ﻲ

ﺐﺳﺎﻨﻣ نﺎﻣز رد هﺪﺷ ﺖﺸﻛ لوا ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ رد رﺬﺑ ﻲﺸﻳاز و ﻲﺸﻳور ﺪﺷر هﺎﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد هدﻮﺑ ﺖﺷﺎﻛ يﺮﺘﺸﻴﺑ ) دﺎﻳز رﺬﺑ و دﺎﻳز ﻞﮔ (

ﺶﻨﺗ ﺎﺑ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز و ﻪﺘﺷاد

هﺪﺷ ﻪﺟاﻮﻣ ﺲﻜﻋ

ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ ﻲﻤﻴﻈﻨﺗ دﻮﺧ ﻢﺘﺴﻴﺳ و ﻞﻤﻌﻟا

دﺎﺠﻳا ﺪﻳﺪﺷ ﺖﺑﺎﻗر يﺪﻴﻟﻮﺗ يﺎﻫرﺬﺑ ﻦﻴﺑ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ﻪﺘﺷاﺪﻧ رد و هﺪﺷ رﺬﺑ ﻪﻴﻨﺑ و ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﺮﻣا ﻪﻛ هﺪﺷ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﺖﻳﺎﻬﻧ ﻣ

ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻪﻧاﻮﺟ ﻦ ﻧز ﻲ ﻪﻧازور ﺖﺳا هﺪﺷ (

.

Nabavi 2005)

( و ﻲﻔﻨﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺖﺷاد رﺎﻬﻇا

ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ﺑ ﻴ ا ﻦ ﻳ ﻣ ﺎﺑ ﺖﻔﺻ ﻦ ﻴ

ﮕﻧﺎ ﻴ مزﻻ نﺎﻣز تﺪﻣ ﻦ

اﺮﺑ ي ﻪﻧاﻮﺟ ﻧز ﻲ ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ و ﻧز

ﻲ ﻪﻛ دراد دﻮﺟو ﻪﻧازور

ﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻳ ﻧاﻮﺨﻤﻫ ﺮﺿﺎﺣ ﺞ ﻲ

دراد . ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻲ

ﻔﻨﻣ ﻲ ﻨﻌﻣ و ﻲ راد

**) 58 / 0 - ( ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻪﻧاﻮﺟ ﻦ ﻧز ﻲ ﺎﺑ ﻪﻧازور

اﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز تﺪﻣ ي

ﻪﻧاﻮﺟ ﻧز ﻲ ا ﻳ ﺄﺗ ﻪﺘﻔﮔ ﻦ ﻴﻳ

ﻣ ﺪ ﻲ دﻮﺷ

) لوﺪﺟ 4 (.

ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻣ ﻦ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻪﻧاﻮﺟ ﻦ ﻧز ﻲ ور اراد ﻪﻧاز ي

ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻲ ﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﻲ

راد ي

**) 1 ( ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﺎﺑ ﻧز

ﻲ

ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﻣ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ ) لوﺪﺟ 4 .(

ﻦﻳا ﻻﺎﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

ﺶﻴﭘ ﻞﺑﺎﻗ ﺞﻳﺎﺘﻧ دﻮﺑ ﻲﻨﻴﺑ

.

لوﺪﺟ 4 - ﻪﻧاﻮﺟ نﻮﻣزآ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ تﺎﻔﺻ ﻦﻴﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳاﺮﺿ ﻪﻋرﺰﻣ و دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻲﻧز

:

تﺎﻔﺻ 1

2 3

4 5

6 7

8

ﺎﻣز تﺪﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻧاﻮﺟ ياﺮﺑ مزﻻ ن

ﻲﻧز 1

ﻪﻧاﻮﺟ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻧازور ﻲﻧز

58 / 0 - ^**

1

ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﻧازور ﻲﻧز

52 /

0 ^*

99 / 0 - ^**

1

ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﻧز

58 / 0 - ^**

1^**

99 / 0 - ^**

1

ياﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ

20 / 0 - ^ns 22

/ 0 ^ns 21

/ 0 - ^ns 22

/ 0 ^ns 1

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﻪﻧازور ﻪﭽﻫﺎ 12

/ 0 ^ns 19

/ 0 - ^ns 19

/ 0 ^ns 21

/ 0 - ^ns 1

ﻪﻧازور ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﺖﻋﺮﺳ 15

/ 0 - ^ns 14

/ 0 ^ns 14

/ 0 - ^ns 16

/ 0 ^ns 99

/ 0 - ^**

1

ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻮﻬﻇ ﺪﺻرد 12

/ 0 ^ns 19

/ 0 - ^ns 19

/ 0 ^ns 21

/ 0 - ^ns 1^**

99 / 0 - ^**

1

:ns

ﻲﻨﻌﻣ ﺮﻴﻏ ،راد و *

:**

ﻨﻌﻣ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻲ

لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد راد 5

و 1 ﺪﺻرد .