Does the Background Color of Retail Websites Impact the Affective and Cognitive Responses of Consumers? (An Experimental Study)

(1)

Does the Background Color of Retail Websites Impact the Affective and Cognitive Responses of Consumers? (An Experimental Study)

Manijeh Bahrainizad *

*Corresponding Author, Associate Prof., Department of Business Management, Faculty of Business and Economic, Persian Gulf University, Bushehr, Iran. E-mail: [email protected]

Majid Esmailpour

Associate Prof., Department of Business Management, Faculty of Business and Economic, Persian Gulf University, Bushehr, Iran. E-mail: [email protected]

Foroogh Nabavizadeh

MSc., Department of Business Management, Faculty of Business and Economic, Persian Gulf University, Bushehr, Iran. E-mail: [email protected]

Abstract

Objective

The layout design and atmosphere of online retail websites are strong drivers to attract visitors. One of the important aspects of website designing is the website color because it calls forth various responses from visitors and has a big impact on their intention and buying behaviors. The main purpose of this study is to measure the effect of the background color of electronic retailers on the affective and cognitive responses of consumers.

Methodology

This is a piece of applied, quantitative and causal research. It was conducted online based on the post- test design including test and control groups. First, a retailing website was designed with the intended saturation, hue, and lightness of background color. Then, they were randomly visited by visitors. After visiting the website, the visitors received a questionnaire link and were asked to report their cognitive and emotional reactions. Data analysis was performed using ANOVA and the SPSS software.

Findings

The background color of retail websites, considering its type, saturation level, and brightness can produce different cognitive reactions and feelings in different visitors, but it does not affect their satisfaction.

(2)

Conclusion

Color is an important component to create a cognitive reaction in people. Designers of retail websites should combine color types with other dimensions such as saturation level and brightness and choose a pattern that has the most positive effect. The human eye plays an important function in receiving color stimuli. The eyes would be attracted and different emotions would be created. Colors with a high degree of saturation or inappropriate brightness can be considered annoying for the eye. A retail website should be designed in a way to evoke feelings of excitement and satisfaction in the visitors.

Keywords: Background color, Cognitive response, Emotional response, Arousal emotion, Pleasure emotion.

Citation: Bahrainizad, Manijeh; Esmailpour, Majid& Nabavizadeh, Foroogh (2022). Does the Background Color of liater Websites Impact the Affective and Cognitive Responses of Consumers? (An Experimental Study).

Journal of Business Management, 14(2), 276-299. https://doi.org/10.22059/JIBM.2022.328792.4186 (in Persian)

Journal of Business Management, 2022, Vol. 14, No.2, pp. 276- 299 Received: September 02, 2021

Published by University of Tehran, Faculty of Management Received in revised form: January 23, 2022 https://doi.org/10.22059/JIBM.2022.328792.4186 Accepted: March 05, 2022

Article Type: Research Paper Published online: August 06, 2022

(3)

ﮓﻧر ﺎﻳآ ﺲﭘ

هدﺮﺧ ﻪﻨﻴﻣز ﻲﺷوﺮﻓ

يﺎﻫ ﺶﻨﻛاو ﺮﺑ ﻦﻳﻼﻧآ ﺘﺧﺎﻨﺷ

ﻲﺳﺎﺴﺣا و ﻲ

فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺮﻴﺛﺄﺗ

ﻲﺸﻳﺎﻣزآ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ؟دراد

داز ﻲﻨﻳﺮﺤﺑ هﮋﻴﻨﻣ *

*

،لﻮﺌــﺴﻣ هﺪﻨــﺴﻳﻮﻧ ﺐــﺴﻛ هﺪﻜــﺸﻧاد ،ﻲﻧﺎــﮔرزﺎﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪــﻣ هوﺮــﮔ ،رﺎﻴــﺸﻧاد

ناﺮــﻳا ،ﺮﻬــﺷﻮﺑ ،سرﺎــﻓ ﺞﻴــﻠﺧ هﺎﮕــﺸﻧاد ،دﺎــﺼﺘﻗا و رﺎــﻛو .

ﻪــﻣﺎﻧﺎﻳار :

[email protected]

ﻞﻴﻋﺎﻤﺳا ﺪﻴﺠﻣ رﻮﭘ

ﺸﻧاد ﻴ

،رﺎ ﺪﻣ هوﺮﮔ ﻳ ﺮ ﻳ ﺖ ﻧﺎﮔرزﺎﺑ ﻲ

، ﺐﺴﻛ هﺪﻜﺸﻧاد ،دﺎﺼﺘﻗا و رﺎﻛو

ﻠﺧ هﺎﮕﺸﻧاد ﻴ ﺞ ا ،ﺮﻬﺷﻮﺑ ،سرﺎﻓ ﻳ

ناﺮ . ﻪﻣﺎﻧﺎﻳار :

[email protected]

يﻮﺒﻧ غوﺮﻓ هداز

ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ هوﺮﮔ ،

ﺐﺴﻛ هﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ

،سرﺎﻓ ﺞﻴﻠﺧ هﺎﮕﺸﻧاد ،دﺎﺼﺘﻗا و رﺎﻛو ناﺮﻳا ،ﺮﻬﺷﻮﺑ

. ﻪﻣﺎﻧﺎﻳار :

[email protected]

هﺪﻴﻜﭼ فﺪﻫ : ﻂﻴﺤﻣ بو ﺖﻳﺎﺳ هدﺮﺧ يﺎﻫ ﺖﺳا نﺎﮔﺪﻨﻨﻛﺪﻳدزﺎﺑ ﺐﻠﺟ ياﺮﺑ يﻮﻗ ﻲﻛﺮﺤﻣ ،ﻦﻳﻼﻧآ ﻲﺷوﺮﻓ .

زا ﻲﻜﻳ ﻞﻣﺎﻋ ﻂﻴﺤﻣ يﺎﻫ بو

ﺖﻳﺎﺳ ﺖﺳا ﮓﻧر

ﻲﻣ ﻪﻛ ﺪﻧاﻮﺗ فﺮﺼﻣ ﻪﺟﻮﺗ هﺪﻨﻨﻛ

ﺐﻠﺟ ار ﺪﻨﻛ ﺖﺒﺜﻣ ﻲﺳﺎﺴﺣا و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺶﻨﻛاو و ﺪﻨﻛ دﺎﺠﻳا

.

ﻠـﺻا فﺪـﻫ

ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا ﻲ

، ﺶﺠﻨـﺳ ﺮﻴﺛﺄـﺗ ﮓـﻧر

ﺲﭘ هدﺮﺧ ﻪﻨﻴﻣز ﻲﺷوﺮﻓ فﺮﺼﻣ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ و ﻲﺳﺎﺴﺣا ﺶﻨﻛاو ﺮﺑ ﻦﻳﻼﻧآ يﺎﻫ ﺖﺳا نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ

.

شور :

ﻤﻛ ،ﺶﻫوﮋﭘ هﻮﻴﺷ ﺮﻈﻨﻣ زا و يدﺮﺑرﺎﻛ فﺪﻫ ﺮﻈﻧ زا ،ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺖﺳا ﻲﺸﻳﺎﻣزآ عﻮﻧ زا و ﻲ

. ﻲـﺑﺮﺠﺗ حﺮـﻃ ﺮـﺑ ﻲـﻨﺘﺒﻣ ﺶﻳﺎـﻣزآ شور

ﺲﭘ نﻮﻣزآ ﻪﻛ دﻮﺑ ﺎﺑ ود ﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ﻪﺑ لﺮ

مﺎﺠﻧا ﻦﻳﻼﻧآ ترﻮﺻ ﺪﺷ

. ﺶﻳﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ

، اﺪﺘﺑا بو ﺖﻳﺎﺳ يﺎـﻫ هدﺮـﺧ ﻲـﺷوﺮﻓ ﭗـﻟ پﺎـﺗ ﺎـﺑ

ﺖﻴﻌﺿو ﺲﭘ ﮓﻧر ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻨﻴﻣز

ﺪـﺷ ﻲـﺣاﺮﻃ ﻲﮔﺪﻨﺸﺧرد و عﺎﺒﺷا ﺢﻄﺳ ،عﻮﻧ و

ﻪـﻧﻮﻤﻧ

ﻪـﺑ يرﺎـﻣآ يﺎـﻫ ﻦـﻳا زا ﻲﻓدﺎـﺼﺗ ترﻮـﺻ

هدﺮﺧ ﻲﺷوﺮﻓ ﺪﻧدﺮﻛ ﺪﻳدزﺎﺑ ﺎﻫ .

ﻲﻧدﻮﻣزآ زا ﺲﭘ ﺎﻫ هﺪﻫﺎﺸﻣ بو ﺖﻳﺎﺳ ﺖﻓﺎﻳرد و ﻚﻨﻴﻟ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ

، ﺶﻨﻛاو شراﺰـﮔ ار دﻮـﺧ ﻲﺳﺎﺴﺣا و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ

ﺮﻛ ﺪﻧد . هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻖﻳﺮﻃ زا ﺎﻫ

ﺎﺠﻧا اﻮﻧآ ﻞﻴﻠﺤﺗ م

ﺖﻓﺮﮔ .

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ : ﻪﺘﻓﺎﻳ نﺎﺸﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ داد

ﻪﻛ ﺲﭘ ﮓﻧر هدﺮﺧ ﻪﻨﻴﻣز ﻲﺷوﺮﻓ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻦﻳﻼﻧآ يﺎﻫ عﻮﻧ

ﺢﻄـﺳ ، ﻲﮔﺪﻨـﺸﺧرد و عﺎﺒـﺷا ﻲـﻣ

ﺪـﻧاﻮﺗ

ﻨﻛاو ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺶ ﻲﮕﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑ سﺎﺴﺣا و

ﺗوﺎﻔﺘﻣ ﻲ داﺮﻓا رد

؛ﺪﻨﻛ دﺎﺠﻳا ﺎﻣا يدﻮﻨﺸﺧ سﺎﺴﺣا ﻲﻤﻧ دﺎﺠﻳا ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ

ﺪﻨﻛ .

ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ : ﮓﻧر ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺖﺳا داﺮﻓا ﻲﮕﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑ سﺎﺴﺣا و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺶﻨﻛاو دﺎﺠﻳا ياﺮﺑ ﻲﻤﻬﻣ .

نﺎﺣاﺮﻃ بو ﺖﻳﺎﺳ هدﺮﺧ يﺎﻫ ﻲﺷوﺮﻓ

، عﻮـﻧ ﺪﻳﺎﺑ

ﺮﮕﻳد دﺎﻌﺑا ﺎﺑ ار ﮓﻧر

، و عﺎﺒﺷا ﺢﻄﺳ ﻲﻨﻌﻳ ﺐﻴﻛﺮﺗ ﻲﮔﺪﻨﺸﺧرد

هدﺮﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ار ﺖﺒﺜﻣ يراﺬﮔﺮﺛا ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ بﺎﺨﺘﻧا ار ﻲﻳﻮﮕﻟا و .

ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

ﮓﻧر كﺮﺤﻣ ﺖﻓﺎﻳرد رد ﻢﺸﭼ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ

، ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﺳﺎﺴﺣا دﺎﺠﻳا و شزادﺮﭘ ،ﻪﺟﻮﺗ ﺐﻠﺟ رد ﻲﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ

ﮓﻧر و دراد عﺎﺒـﺷا ﻪـﺟرد ﺎـﺑ ﺎﻫ

ﻢﺸﭼ ،ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻲﮔﺪﻨﺸﺧرد ﺎﻳ ﻻﺎﺑ ﻲﻣ رازآ ار

،ﺪﻫد ﺲﭘ ﮓﻧر يﻮﮕﻟا ﻪﻨﻴﻣز

بو ﺖﻳﺎﺳ ﺪﻳﺎﺑ ، دﻮﺷ بﺎﺨﺘﻧا يرﻮﻃ ﺎـﺗ

و شزادﺮـﭘ ﺢﻄـﺳ ﻦﻳﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻪـﺑ

ﻂﻴﺤﻣ و لﻮﺼﺤﻣ زا كرد و تﺎﻋﻼﻃا يروآدﺎﻳ دﻮﺷ ﺮﺠﻨﻣ

و داﺮﻓا رد ار يدﻮﻨﺸﺧ و ﻲﮕﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑ ،نﺎﺠﻴﻫ سﺎﺴﺣا ﺪﻧاﺰﻴﮕﻧاﺮﺑ

.

هژاوﺪﻴﻠﻛ ﺎﻫ : ﺲﭘ ﮓﻧر ،ﻪﻨﻴﻣز هدﺮﺧ ،ﻦﻳﻼﻧآ ﻲﺷوﺮﻓ ﻴﮕﻧاﺮﺑ سﺎﺴﺣا ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺶﻨﻛاو

يدﻮﻨﺸﺧ سﺎﺴﺣا ،ﻲﮕﺘﺨ .

دﺎﻨﺘﺳا ﻲﻨﻳﺮﺤﺑ : ﻞﻴﻋﺎﻤﺳا ؛هﮋﻴﻨﻣ ،داز و ﺪﻴﺠﻣ ،رﻮﭘ

يﻮﺒﻧ غوﺮﻓ ،هداز ) 1401 .(

ﮓﻧر ﺎﻳآ ﺲﭘ هدﺮﺧ ﻪﻨﻴﻣز ﻲﺷوﺮﻓ يﺎﻫ ﺶﻨـﻛاو ﺮـﺑ ﻦـﻳﻼﻧآ ﺘﺧﺎﻨـﺷ

و ﻲ

ﻲﺳﺎﺴﺣا فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ؟دراد ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ.

، 14 ) 2 ( ، 276 - 299 .

،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ 1401

، هرود 14 هرﺎﻤﺷ ، 2

، ﺺﺻ . 276 - 299 ﺦﻳرﺎﺗ

رد ﻳ ﺖﻓﺎ : 11 / 06 / 1400

ﺮﺷﺎﻧ : ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ةﺪﻜﺸﻧاد

ﺶﻳاﺮﻳو ﺦﻳرﺎﺗ : 03 / 11 / 1400

ﻪﻟﺎﻘﻣ عﻮﻧ : ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻲﻤﻠﻋ

ﺦﻳرﺎﺗ ﺬﭘ ﻳ شﺮ : 14 / 12 / 1400

نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ© رﺎﺸﺘﻧا ﺦﻳرﺎﺗ

: 15 / 05 / 1401

doi: https://doi.org/10.22059/JIBM.2022.328792.4186

(4)

277 ،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ

1401 هرود ، 14 هرﺎﻤﺷ ، 2

ﻪﻣﺪﻘﻣ

فﺮـﺼﻣ تﺎـﺳﺎﺴﺣا و رﺎـﺘﻓر ﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻂﻴﺤﻣ يﺪﻴﻠﻛ يﺮﺼﺑ دﺎﻌﺑا زا ﻲﻜﻳ ﮓﻧر

هﺪـﻨﻨﻛ ﺮﻴﺛﺄـﺗ دراد ) و ﭻﻳﻮﻴﻠـﺳ ،اﻮﻧﻮﻴﻣﺎﻴـﺳ

سﺎﻣﻮﺗ ،1

2018 .(

ﮓﻧر ﻪﻨﻴﻣز رد و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﺎﻫ

و ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ ناور

ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ ﻪـﻨﻴﻣز رد ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ و

ﻲﻣ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ

ﺪﻧﺮﻴﮔ ) ﻴﻣ

2ارﻮﻤ ، 2003 .(

ﺮﺑ ﮓﻧر كاردا زا ﻞﺻﺎﺣ تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺒﻨﺟ

راﺬـﮔﺮﺛا هﺮـﻣزور ﻲﮔﺪﻧز ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﺖﺳا

؛ ﮓﻧر اﺮﻳز ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ فاﺪﻫا ﺎﻫ ﺪﻧراد

مﺎﻴﭘ و ﻞﻘﺘﻨﻣ ار ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻲﻣ

ﺪﻨﻨﻛ )

و ﻮﺒﻣﻮﻟﺎـﭘ ،ﻮـﻜﻴﻨﻴﻣد يد ،ﻻرﺎﻣﺎﻣ ﺪـﻠﻴﻓﺮﻴﻓ

،3

2016 .(

ﻦﻫذ يور ﮓﻧر ﺮﻴﺛﺄﺗ

ﻲﻣ دراﺬﮔ و ﻲﺗﺎﺳﺎﺴﺣا ﻪﺑ

ﻲﻣ دﻮﺟو دروآ ﻛ ﺐﺟﻮﻣ ﻪ ﻲﻣ يﺪﻨﻤﺘﻳﺎﺿر و ﺶﻣارآ

دﻮﺷ ﻲﻫﺎـﮔ ﺎـﻣا ؛

هدﺮﻛ ﻞﻤﻋ ﺲﻜﻋﺮﺑ ﻢﻫ ﻤﺣاﺰﻣ رﺎﻜﻓا و

ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ﻲ ﺪﻨﻛ

. ﺖﺳا ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻲﺣاﺮﻃ ﻢﻬﻣ ﺮﺼﻨﻋ ﮓﻧر و

ﮓﻧر ﺖﻴﻤﻫا ﺮﺑ نﺎﺑﺎﻳرازﺎﺑ

هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻲﺣاﺮﻃ رد

نﺎﻜﻣ و ﺎﻫ ﻒﻗاو داﺮﻓا ﻪﺟﻮﺗ ﺐﻠﺟ ياﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﺘﺴﻫ ﺪﻨ . ﮓﻧر يﺎﻫ ﺑ ﻪ

هﺎﮕـﺷوﺮﻓ رد ﻪـﺘﻓر رﺎـﻛ

ﺎـﻫ و

نﺎﻜﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

، ﺶﻨﻛاو زوﺮﺑ ﻪﺑ

داﺮﻓا يﻮﺳ زا ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺮﺠﻨﻣ

ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ . ﻲـﻠﺧاد ﻲﺣاﺮﻃ رد ﮓﻧر ﻪﻛ هزاﺪﻧا نﺎﻤﻫ ﻪﺑ

ﻲﺣاﺮﻃ رد ،ﺖﺳا راﺬﮔﺮﺛا ﻲﻄﻴﺤﻣ بو

ﺖﻳﺎﺳ ﻲﻣ ﺎﻔﻳا ﻲﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﺰﻴﻧ

ﻲﻣ نآ زا ﺐﺳﺎﻨﻣ هدﺎﻔﺘﺳا و ﺪﻨﻛ

ﺮـﺑ يدﺎـﻳز ﺪﺣ ﺎﺗ ﺪﻧاﻮﺗ

ﻲﺣاﺮﻃ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ

دراﺬﮕﺑ ) ﺎﺣﺮﻓ ﻬﻤﻟاﺪﺒﻋ و ت ﻴ

ﺎﻤ

4ن ، 2018 .(

ﻤﻬﻣ يﺮﺼﺑ كﺮﺤﻣ ﮓﻧر ﻲ

فﺮﺼﻣ ياﺮﺑ

ﻦـﻳﻼﻧآ نﺎﮔﺪـﻨﻨﻛ

ﺖﺳا

؛ يﺪﻴﻠﻛ ﻲﮔﮋﻳو اﺮﻳز بو

ﺖﻳﺎﺳ ﻪﺑ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ دور و ياﻮﺘﺤﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و هﺪﺷ هداد ﺶﻳﺎﻤﻧ تﺎﻋﻼﻃا ﺎﺑ بو

ﺖﻳﺎـﺳ طﺎـﺒﺗرا

دراد ) ﻮﻟﻮﭘودﺎﭘﺎﭘ و ﺖﻠﭘ ،5

2012 .(

ﺐﺴﻛ زا يرﺎﻴﺴﺑ هزوﺮﻣا

بو ﺮﺑ ﺎﻫرﺎﻛو ﻲﻨﺘﺒﻣ

ﺖﺳا و ﺐﺴﻛ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

ﻪﺑ ﻪﻛ دراد دﻮﺟو ﻲﻳﺎﻫرﺎﻛو ﺖﻳﺰﻣ ﻞﻴﻟد

نﻮﭼ ﻲﻳﺎﻫ

ﻪﻓﺮﺻ ،نﺎﺳآ هدﺎﻔﺘﺳا

ﻢﻫاﺮﻓ و نﺎﻣز رد ﻲﻳﻮﺟ تﻻﻮـﺼﺤﻣ هدﺎﺳ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ندﺮﻛ

،

بو ﺮـﺑ ﻲـﻨﺘﺒﻣ يﺎـﻫراﺰﺑا زا هدﺎﻔﺘـﺳا

ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ . ﺐﺴﻛ نﺎﺒﺣﺎﺻ ياﺮﺑ ﻲﻠﺻا ﺶﻟﺎﭼ

رﺎﻛو ﻦﻳﻼﻧآ يﺎﻫ ﻲﺣاﺮﻃ ،

بو ﺘﻳﺎﺳ ﻨﻛﺪﻳدزﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲ دﻮـﺧ ﻪـﺑ ار نﺎﮔﺪـﻨ

و ﺪﻨﻛ ﺐﻠﺟ ﺚﻋﺎﺑ

رد يﺮﺘﺸﻴﺑ لﻮﭘ و نﺎﻣز ﺎﻬﻧآ ﻪﻛ دﻮﺷ بو

ﺖﻳﺎﺳ ﺪﻨﻨﻛ جﺮﺧ .

يﻮـﺟ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺮـﻫ

بو ﺖﻳﺎـﺳ كﺮـﺤﻣ ، يﺎـﻫ

ﻒﻠﺘﺨﻣ نآ ﺖﺳا ﺎﻀﻓ و حﺮﻃ ،اﺪﺻ ،ﮓﻧر ﺪﻨﻧﺎﻣ ، ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻪﻛ

ناراﺪﻳﺮﺧ ياﺮﺑ ﻲﻤﻬﻣ يﺎﻫ ﺖـﺳا

.

ﻦـﻳا نﺎـﻴﻣ رد ﮓـﻧر ،ﺮـﺻﺎﻨﻋ

ﺲﭘ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻪﻨﻴﻣز

بو ﺖﻳﺎﺳ

، ﺖﻴﻤﻫا ﻬﺟﻮﺗ نﺎﻳﺎﺷ دراد ﻲ

نﺎﮔﺪﻨﻨﻛﺪﻳدزﺎﺑ ﺮﻈﻧ ﺐﻠﺟ ﺚﻋﺎﺑ و ﻲـﻣ

دﻮـﺷ .

هﺪـﻴﻘﻋ ﻪـﺑ نرﻮـﮔ

،

ﻲﺗﺎﭙﻳﺮﺗ و ﺎﺘﺑﻮﮕﻨﺳ ،ﺎﻳدﺎﭘﻮﺗﺎﭼ )6

2004 (

، بو ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻛ يﻮﺟ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻦﻴﻟوا اﺮﮔ

د ﻲﻣ هﺪﻳد ن

ﺐﻟﺎﻏ ﮓﻧر ،دﻮﺷ بو

ﺖﻳﺎﺳ ، ﺑ ﻪ هﮋﻳو

ﺲﭘ ﮓﻧر ﺖﺳا نآ ﻪﻨﻴﻣز )

ﺎﺨﻳﺮﻓ و فوﺮﺧ ،7

2016 .(

ﮓﻧر ﺪﻧراد طﺎﺒﺗرا ﻲﺻﺎﺧ تﺎﺳﺎﺴﺣا ﺎﺑ ﺎﻫ .

ا ﺦـﺳﺎﭘ ﻞﻜـﺷ ﺮﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳ

فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻣ دراﺬﮔ . ﺲﭘ ﮓﻧر ،بو ﻪﺤﻔﺻ ﻚﻳ رد

ﻪـﺋارا عﻮـﻧ ﻪـﻛ ﻲﺗﺎـﺳﺎﺴﺣا ﺎﺑ ﺎﺗ دﻮﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺖﻗد ﺎﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻨﻴﻣز

ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ،دراد ﻲﭘ رد لﻮﺼﺤﻣ )

ﺎﻴﻟ و ﻦﻴﻟ ،8

2013 ( . هﺪﻫﺎﺸﻣ لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ بو

ﺖﻳﺎﺳ ﻲﻧﻻﻮـﻃ نﺎـﻣز تﺪـﻣ رد ﻲﺑآ

هﺪﻨﻫدرازآ ﻢﺸﭼ ياﺮﺑ ﻲﻣ ﺚﻋﺎﺑ و دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ

ﻞﻜـﺷ ﻪـﺑ و ﺪﻨﻧﺎﻤﺑ ﻲﻗﺎﺑ بو ﻪﺤﻔﺻ رد ار يﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﻣز ناﺮﺑرﺎﻛ دﻮﺷ

يﺮـﻴﮔ

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــ

1. Siamionava, Slevitch& Tomas 2. Mimura

3. Mammarella, Di Domenico, Palumbo, Fairfield 4. Farahat &Abdel Mohaiman

5. Pelet & Papadopoulou

6. Gorn, Chattopadhyay, Sengupta & Tripathi 7. Khrouf & Frikha

8. Lin & Lia

(5)

ﮓﻧر ﺎﻳآ ﺲﭘ هدﺮﺧ ﻪﻨﻴﻣز ﻲﺷوﺮﻓ

ﻲﺳﺎﺴﺣا و ﻲ /...

نارﺎﻜﻤﻫ و داز ﻲﻨﻳﺮﺤﺑ

278

ناﺮﺑرﺎﻛ رد دﺎﻤﺘﻋا ﺲﺣ ﺮﺠﻨﻣ

ﻲﻣ دﻮﺷ ) يﺪﻤﺣا

، 1396 .(

ﻦﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ

، ﺲـﭘ ﮓﻧر

ﺰـﻴﻧ داﺮـﻓا ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ ﺶﻨـﻛاو ﺮـﺑ ﻪـﻨﻴﻣز

ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺳا راﺬﮔ .

ﻮﻠﮔورا ﻪﺘﻔﮔ ﻖﺒﻃ ﺲﻳواد و ﺖﻴﻠﭼﺎﻣ ،

)1

2003 ( ز رد ﻦﻳﻼﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﻨﻴﻣ

، عﻮـﺿﻮﻣ ﻦـﻳا ﻪـﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ تﻻﺎـﺣ

ﻲﻣ طﻮﺑﺮﻣ ارا تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻧﻮﮕﭼ يﺮﺘﺸﻣ ﻪﻛ دﻮﺷ ﺋ

بﺎـﺨﺘﻧا ﻪـﻧﻮﮕﭼ دﻮﺟﻮﻣ تﻻﻮﺼﺤﻣ و ﺖﻳﺎﺳ ﻦﻴﺑ زا ،هدﺮﻛ ﺮﻴﺴﻔﺗ ار هﺪﺷ ﻪ

ﻲﻣ ﺖﺳا ﻪﻧﻮﮕﭼ يزﺎﺠﻣ هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻪﺑ يو ﺶﻳاﺮﮔ و ﺪﻨﻛ .

ﺲـﭘ ﮓﻧر بﺎﺨﺘﻧا سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ

زوﺮـﺑ ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ ﺐـﺳﺎﻨﻣ ﻪـﻨﻴﻣز

ﺶﻨﻛاو ﺮﺑ ﻪﻛ هﺪﺷ دﺮﻓ رد ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ و ﻲﺳﺎﺴﺣا يﺎﻫ ﺪﻨﻳاﺮﻓ

زا ﺪـﻳدزﺎﺑ تﺎـﻌﻓد داﺪـﻌﺗ و ﺪﻳﺮﺧ بو

ﺖﻳﺎـﺳ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ و

ناﺮﮕﻳد ﻪﺑ نآ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ

ﺖﺳا راﺬﮔ .

ﺮﺑ لﺎﺳ رد دﺎﺘﻜﻧآ شراﺰﮔ سﺎﺳا 2018

، رد ناﺮـﻳا ﻦﻴـﺑ

151 رﻮـﺸﻛ

، ﻪـﺒﺗر 49 رد ار

ﻪﺑ ﻦﻳﻼﻧآ ترﺎﺠﺗ ﺺﺧﺎﺷ ﺖﺳا هدروآ ﺖﺳد

؛ ﻲﻟﺎﺣ رد ﺰﻟﺎﻣ ﻪﻛ ي 34 ﺎﻴﻧﺎﭙﺳا ، 38 ﺪﻨﻠﻫ ، 1 نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا ، 4

كرﺎـﻤﻧاد ، 10

ﺖـﻟﺎﻳا ،

هﺪﺤﺘﻣ ﺎﻜﻳﺮﻣآ 13 ﻪﻴﻛﺮﺗ ، 47 ﻪﻴﺳور و 42 ﺖﺳا هدﻮﺑ )2

،دﺎﺘﻜﻧآ 2018 ( . زا ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ رﺎـﻴﻌﻣ

ﻢـﻳراد ﻪﻠـﺻﺎﻓ ﻲﻧﺎـﻬﺟ

، زا

ا هﺪﺷ ﺶﺨﺑ ﻦﻳا رد ﻒﻴﻌﺿ دﺮﻜﻠﻤﻋ زوﺮﺑ ﺐﺒﺳ ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﻪﭼ ﻪﻛ دراد دﻮﺟو ﻪﻏﺪﻏد ﻦﻳا يدﺮﺑرﺎﻛ ﺮﻈﻨﻣ ﺖﺳ

. يرﺎﻴـﺴﺑ هزوﺮﻣا

ﺐﺴﻛ نﺎﺒﺣﺎﺻ زا

ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺧ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﺖﻬﺟ ﻦﻳﻼﻧآ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ يﺎﻫراﺰﺑا زا ﺎﻫرﺎﻛو

ﺪﻨﻨﻛ . ﺐـﺴﻛ ﺮﺜﻛا ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا

زا ﺎـﻫرﺎﻛو

بو ﺖﻳﺎﺳ ﻪﺑ ﻦﻳﻼﻧآ يﺎﻫ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺧ تﻻﻮﺼﺤﻣ و تﺎﻣﺪﺧ شوﺮﻓ و ﻲﻓﺮﻌﻣ رﻮﻈﻨﻣ

ﺐﺴﻛ نﺎﺒﺣﺎﺻ ﻦﻴﺑ ﺖﺑﺎﻗر ،ﺪﻨﻨﻛ

رﺎﻛو

ﺎﺑ بﺬﺟ ياﺮﺑ و نﺎﮔﺪﻨﻨﻛﺪﻳدز

ﻪﺑ و ﻪﺘﻓﺮﮔ تﺪﺷ ﺎﻬﻧآ رد يرادﺎﻓو دﺎﺠﻳا ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﺘﺑﺎﻗر ﺖﻳﺰﻣ ﺐﺴﻛ لﺎﺒﻧد

. ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ

ﺮﺛا يﺎﻫ ﺲﭘ ﮓﻧر هدﺮﺧ ﻪﻨﻴﻣز

ﻲﺷوﺮﻓ ﺶﻨﻛاو ﺮﺑ ﻦﻳﻼﻧآ يﺎﻫ

داﺮﻓا يﺎﻫ

، دﺮﻛ ﺪﻫاﻮﺧ ﻚﻤﻛ نﺎﺣاﺮﻃ ﻪﺑ

؛ ﮓـﻧر اﺮﻳز ردا ﺎـﻫ ا ،ك

ﺖﺤﺗ ار دﺮﻜﻠﻤﻋ و تﺎﺳﺎﺴﺣا ﺮﻴﺛﺄﺗ

ﻲﻣ راﺮﻗ ﻨﻫد ﺪ ) و ﻲﭽﮔﺎﺑ

3ﺎﻤﻴﭼ ، 2013 (

ﺶﻨـﻛاو زوﺮـﺑ ﻪـﺑ و

و ﻲـﺳﺎﺴﺣا توﺎـﻔﺘﻣ يﺎـﻫ

نﺎﮔﺪﻨﻨﻛﺪﻳدزﺎﺑ يﻮﺳ زا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﺠﻨﻣ

ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ .

ﻲـﻣ ﻚـﻤﻛ ﻦـﻳﻼﻧآ ﺪـﻳﺮﺧ ﻪـﺑﺮﺠﺗ و ناﺮﺑرﺎﻛ تﻼﻣﺎﻌﺗ ﻪﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

ﺪـﻨﻨﻛ

)

4ﺲﻴﺗا ، 2017 .(

ﺐﺴﻛ نﺎﺒﺣﺎﺻ

ﻲﻣ ﺎﻫرﺎﻛو

ﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻲﺘﺑﺎﻗر ﺖﻳﺰﻣ دﺎﺠﻳا ياﺮﺑ ﺮﺼﻨﻋ ﻦﻳا زا ﺪﻨﻧاﻮﺗ هدﺎﻔﺘـﺳا دﻮـﺧ يﺎﺒﻗر ﺎﺑ ﻪ

و ﺪﻨﻨﻛ بو ﺘﻳﺎﺳ ،ﺪـﻨﻨﻛ ﻪـﻌﺟاﺮﻣ نآ ﻪـﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ تﺎﻌﻓد ،ﺪﻨﻨﻛ فﺮﺻ نآ رد ار يﺮﺘﺸﻴﺑ لﻮﭘ و نﺎﻣز داﺮﻓا ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ ﻲﺣاﺮﻃ ﻲ

ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻓﺮﻌﻣ ناﺮﮕﻳد ﻪﺑ ار نآ و ﺪﻧراﺬﮕﺑ ﻚﻳﻻ و ﺖﻨﻣﺎﻛ .

ﻦﻳا ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻏﺪﻏد زا ﻲﺸﺨﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ

ﺖـﺳا

ﺮﮕﻳد ﺶﺨﺑ و

، ﻸﺧ ﻪﺑ ﮋﭘ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد دﻮﺟﻮﻣ ﻲﺸﻫو طﻮﺑﺮﻣ

ﺖـﺳا . ﻪـﻨﻴﻣز رد ﻲـﻔﻠﺘﺨﻣ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﻴﺛﺄـﺗ

ﺮـﺻﺎﻨﻋ يﻮـﺟ رد

هدﺮﺧ و هﺎﮕﺷوﺮﻓ

ﻲﺷوﺮﻓ رﺎﺘﻓر يور ﻦﻳﻼﻧآ يﺎﻫ فﺮﺼﻣ

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ .

ـﻟﺎﻘﻣ دﺪـﻌﺗ دﻮﺟو ﺎﺑ ﻪ

،ﻪـﻨﻴﻣز ﻦـﻳا رد

ﺶﻫوﮋﭘ ﺲﭘ ﮓﻧر ﻪﻨﻴﻣز رد ﻲﻛﺪﻧا يﺎﻫ

هدﺮﺧ ﻪﻨﻴﻣز

ﻲﺷوﺮﻓ وﺮﺘﻜﻟا يﺎﻫ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻚﻴﻧ

.

،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ﺲﻴـﺗا

) 2017 (

فﺮﺼﻣ رﺎﺘﻓر ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ار ﮓﻧر عﻮﻧ

ﺪﻨﻨﻛ ه ﻲﺳرﺮﺑ نآ ﻪﺑﺮﺠﺗ و دﺮﻛ

. ﻮﺘﻧﺎﻳردآ و ﻲﺘﺴﻳﻮﺳ )5

2017 ( عﻮﻧ ﺎﻳآ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ

ﻲﻣ ﮓﻧر ﺪﻨﻛ دﺎﺠﻳا نﺎﮔﺪﻨﻨﻛﺪﻳدزﺎﺑ رد ﻲﺳﺎﺴﺣا ﺪﻧﻮﻴﭘ ﺪﻧاﻮﺗ

؟ ﻮﻟﻮﭘودﺎﭘﺎﭘ و ﺖﻠﭘ )

2012 ( ﻲﮔﺪﻨﺸﺧرد و عﻮﻧ ﮓـﻧر

ر ﻪـﻄﺑار رد ا

،ﻪﻈﻓﺎﺣ ﺎﺑ ﻖﻠﺧ

ﻮﺧو ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﺪﺼﻗ و دﺮﻛ

. ﺎﻤﻴﭼ و ﻲﭽﮔﺎﺑ )

2013 ( ﻲـﺳرﺮﺑ ﺖـﺧادﺮﭘ ﻪـﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ار ﮓﻧر عﻮﻧ

ﺪﻧدﺮﻛ . نرﻮﮔ نارﺎﻜﻤﻫ و )

2004 ( ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ و هﺪـﺷ كاردا دﻮﻠﻧاد نﺎﻣز ﺮﺑ ﮓﻧر ﻲﮔﺪﻨﺸﺧرد و ﮓﻧر عﺎﺒﺷا ،ﮓﻧر عﻮﻧ

سﺎﺴﺣا ﺶﻣارآ ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ . ﮓﻨﭼ

، ﻳ و وو

6ﻦ ) 2009 ( ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ تﺎﺳﺎﺴﺣا ﺮﺑ ار ﮓﻧر عﻮﻧ .

ﺎـﻴﻟ و ﻦﻴﻟ )

2013 ( ﺮﻴﺛﺄـﺗ

1. Eroglu, Machleit & Davis 2. https://unctad.org 3. Bagchi & Cheema 4. Ettis

5. Swasty & Adriyanto 6. Cheng, Wu & Yen

(6)

1401 هرود ، 14 هرﺎﻤﺷ ، 2

فﺮﺼﻣ رﺎﺘﻓر ﺮﺑ ار ﮓﻧر عﻮﻧ

ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ هﺪﺷ كرد ﺮﻳﻮﺼﺗ و تﺎﺳﺎﺴﺣا ،هﺪﻨﻨﻛ .

راﻮﻧا ﻲـﻛ و ﻦﻳز ،سﺎﮔاو ، )1

2020 ( ﺮﻴﺛﺄـﺗ

ﺶﻨﻛاو و ﺪﻳﺮﺧ رﺎﺘﻓر ﺮﺑ ار ﮓﻧر عﻮﻧ

ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﺳﺎﺴﺣا يﺎﻫ ﺪﻧدﺮﻛ

.

ﺧاد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺶﻫوﮋﭘ ﺰﻴﻧ ﻲﻠ

و ﻲـﺣاﺮﻃ ﺮـﺻﺎﻨﻋ ﻪـﻨﻴﻣز رد يدﺪـﻌﺘﻣ يﺎـﻫ ﺮﻴﺛﺄـﺗ

ﺎـﻬﻧآ

ﻪـﺘﻓﺮﮔ ترﻮـﺻ

؛ﺖـﺳا ﺎـﻣا

ﺶﻫوﮋﭘ ﺑ ،ﮓﻧر ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ ﻪ

ﺲﭘ ﮓﻧر هﮋﻳو

ﻂﻴﺤﻣ ﻪﻨﻴﻣز

ﺖﺳا كﺪﻧا ﻦﻳﻼﻧآ يﺎﻫ ﻂﻘﻓ و

ﻲﻣ ناﻮـﺗ

ﺶﻫوﮋـﭘ ود ﻪـﺑ ﻂـﻘﻓ

ﺪﻳﺮﺧ رﺎﺘﻓر ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﮓﻧر ﻲﺳرﺮﺑ )

يﺪﻤﺣا

، 1396 ( ﻲﺳرﺮﺑ و ﻪﻄﺑار رد ﮓﻧر ﺲﭘ ﺎﺑ

و بو تﺎﺤﻔﺻ ﻪﻨﻴﻣز آ

ﻲـﺘﻧﺮﺘﻨﻳا ﻲﻬﮔ

داﺮﻓا رﺎﺘﻓر يور )

ﻪﻔﻴﻇو يرﺎﻛو ﺖﺳود

، 1385 ( دﺮﻛ هرﺎﺷا .

ﻲـﺳرﺮﺑ ﻪـﺑ ﺎـﺗ ﺖـﺳا شﻼﺗ رد ﻪﻛ ﺖﻬﺟ ﻦﻳا زا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ

ﺲﭘ ﮓﻧر دﺎﻌﺑا ﻪﻤﻫ

ﻲﺷوﺮﻓ ﺰﻳﺎـﻤﺘﻣ ﻞـﺒﻗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا ،دزادﺮﭙﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ و ﻲﺳﺎﺴﺣا ﺶﻨﻛاو ود ﺮﻫ ﺮﺑ ﻦﻳﻼﻧآ يﺎﻫ

ﻲﻣ دﻮﺷ . ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺎﺑ ﻦﻴﺸﻴﭘ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ )

ﮓـﻧر عﺎﺒـﺷا ،ﮓـﻧر ﻲﮔﺪﻨـﺸﺧرد ،ﮓـﻧر عﻮـﻧ (

ﺶﻨـﻛاو ﺮﻳﺎـﺳ ﺮـﺑ

يﺎـﻫ

فﺮﺼﻣ هدﻮﺑ ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ

ﺪﻧا ) ﺎﻳدﺎﭘﻮﺗﺎﭼ ،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ نارﺎﻜﻤﻫ و

، 2004

؛ ،ﺲﻴﺗا 2017 .(

ﺮـﺑ ار ﮓﻧر عﻮﻧ ﻂﻘﻓ ﺮﮕﻳد ﻲﺧﺮﺑ

ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﺳﺎﺴﺣا ﺶﻨﻛاو ﺮﻛ

هد ﺪﻧا ) ،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ا

راﻮﻧ نارﺎﻜﻤﻫ و ،

2020 .(

ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻦﻴـﺸﻴﭘ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺶﻨﻛاو ﺮﺑ ﮓﻧر

ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻲﺳرﺮﺑ .

ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ

، يروآﻮﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا رد

، ﻤﻫ ﺔ

ﺲـﭘ ﮓـﻧر دﺎـﻌﺑا

ﻪـﻨﻴﻣز ) ،عﻮـﻧ

ﻲﮔﺪﻨﺸﺧرد ،عﺎﺒﺷا (

هدﺮﺧ رد ﻲﺷوﺮﻓ ﻦﻳﻼﻧآ يﺎﻫ ﺶﻨﻛاو ﺮﺑ

يﺎﻫ ﻲﺳﺎﺴﺣا و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻮﻴﺷ ﻪﺑ و

ة ﺑﺮﺠﺗ ﻲ ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ .

ﻨﻴﺸﻴﭘ ﺔ يﺮﻈﻧ ﺶﻫوﮋﭘ

ﻲﻧﺎﻌﻣ و ﺖﺳا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ يﺮﺼﺑ كﺮﺤﻣ ﻚﻳ ﮓﻧر ناور

ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ دراد )

ناﻮﻴﻟﺎـﺳ و نﻮـﺌﺟ ،كرﺎـﭘ ،2

2015 .(

ﻪـﺳ ياراد ﮓـﻧر

ﻲﮔﺪﻨﺸﺧرد ﻲﮔﮋﻳو )

شزرا ( ،ﮓﻧر عﻮﻧ ؛ﺖﺳا عﺎﺒﺷا و ﮓﻧر عﻮﻧ ، ﮓﻧر

ﻪﻧاد ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ نآ

ﺖﺳا .

،عﺎﺒﺷا ﮓﻧر ﻖﻤﻋ ﺎﻳ ﺎﻨﻏ

ﺖﺳا . ﮓﻧر ﺴﺑ يﺎﻫ عﺎﺒﺷا رﺎﻴ هﺪﺷ

، ﮓﻧر ﻪﻧاد ﺪﻧراد يﺮﺘﺸﻴﺑ يﺎﻫ .

شزرا ) ﻲﮔﺪﻨﺸﺧرد (

ﺖﺒـﺴﻧ ﮓﻧر ﻲﻨﺷور و ﻲﮔﺮﻴﺗ ﻪﺟرد ﻪﺑ

ﺖﺳا ﺺﻟﺎﺧ ﺪﻴﻔﺳ ﺎﺗ ﺺﻟﺎﺧ هﺎﻴﺳ زا نآ ﻒﻴﻃ و دراد هرﺎﺷا ﻲﺜﻨﺧ سﺎﻴﻘﻣ ﻪﺑ )

ﻲﻳ و ﻲﻳﺎﻳدﺎﭘﻮﺗﺎﭼ ،نرﻮﮔ ،3

1993 .(

ﻦﻳا ﻦﻴﺑ رد

ﻲﮔﮋﻳو بﻮﺒﺤﻣ ﮓﻧر عﻮﻨﺗ ،ﺎﻫ

ﺑ ﻦﻳﺮﺗ ﺗ ﺎﺑ ار ﮓﻧر ﻪﻛ ﺖﺳا ﺪﻌ لﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﺟﻮ

ﮓﻧر ﻪﺑ ،جﻮﻣ

ﻲـﻣ ﻒﻴـﺻﻮﺗ دﺮﺳ ﺎﻳ مﺮﮔ يﺎﻫ

ﺪـﻨﻛ

) ﺮﻨﻳﻻ و وو ،ﮓﻨﭼ ،4

2019 .(

ﮓﻧر مﺮﮔ يﺎﻫ

، ﺪﻨﻧﺎﻣ ﮓﻧر درز و ﻲﺠﻧرﺎﻧ ،ﺰﻣﺮﻗ يﺎﻫ ،

لﻮﻃ جﻮﻣ ﺪﻨﻠﺑ يﺎﻫ و

ﮓـﻧر

دﺮـﺳ يﺎـﻫ

،

ﻲﺑآ ﻞﺜﻣ و ﺰﺒﺳ جﻮﻣ لﻮﻃ ، ﺪﻧراد هﺎﺗﻮﻛ يﺎﻫ

) ،ﺲﻴﺗا 2017 .(

ﻲـﻣ ﮓﻧر زا ار ﻪـﺟﻮﺗ و ﻪـﻈﻓﺎﺣ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺪـﻧاﻮﺗ

دﺎـﺠﻳا ﻖـﻳﺮﻃ

ﻲﻔﻃﺎﻋ ﻲﮕﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑ ﺪﻫد ﺶﻳاﺰﻓا

)

5ﻢﻴﻛ ، 2019 .(

ﻪﻧﺎﺸﻧ

ﻲـﻣ ﻪـﺋارا ار ﻲﻔﻃﺎﻋ تﺎﻋﻼﻃا ﮓﻧر ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻄﻴﺤﻣ يﺎﻫ

ﻪـﻛ ﺪـﻨﻫد

ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻢﻴﻤﺼﺗ فﺮﺼﻣ يﺮﻴﮔ

ﺖﺤﺗ ار هﺪﻨﻨﻛ ﺮﻴﺛﺄﺗ

ﻲﻣ راﺮﻗ ﺪﻫد . هﺎﮔﺪـﻳد سﺎـﺳا ﺮﺑ

ﺮﻳﺎـﻣ و تﻮـﻴﻟا )6

2007 (

، ﺮﻴﺛﺄـﺗ ﺮـﺑ ﮓـﻧر

دﺮﻜﻠﻤﻋ ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ) ﺴﺣا ﻲﻨﻌﻳ ﺎﻫرﺎﺘﻓر و تﺎﺳﺎ

( ﻪﺑ ﻲﻣ ترﻮﺻ ﻲﻫﺎﮔآ و ﺪﺼﻗ نوﺪﺑ ،ﺖﺳا رﺎﻛدﻮﺧ ترﻮﺻ

ﻲﻠﻋ و دﺮﻴﮔ ﻢـﻏر

توﺎﻔﺗ هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ،ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ و يدﺮﻓ يﺎﻫ

ﻪﻛ ﺖﺳا

ًﻼﻣﺎﻛ ﺖﺳا رﺎﮔزﺎﺳ )

و ﻲﻛﻻﻮﺘﻨﺘﺴﻧﺎﻛ ،ﺲﻴﺘﻴﻠﻳﺎﻣوﺰﻳر سﻮﻟﻮﭘﻮﺘـﺳﻮﻛ

،7

1. Anwar, Waqas, Zain & Kee 2. Park, Jeon & Sullivan 3. Gorn, Chattopadhyay & Yi 4. Cheng, Wu & Leiner 5. Kim

6. Elliot& Maier

7. Rizomyliotis, Konstantoulaki & Kostopoulos

(7)

ﻲﺳﺎﺴﺣا و ﻲ /...

280

2018 .(

ﮓﻧر ﺮﻈﻧ زا ﺎﻫ ناور

ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﮓﻧر ﻦﻴﺑ ﻲﻧﺎﻌﻣ ﻲﻋاﺪﺗ ،ﺪﻧراد ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﻧﺎﻌﻣ ﺎﻫ

هﺮﻣزور ﻲﮔﺪﻧز لﻮﻃ رد صﺎﺧ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ و

ﻲﻣ ﻞﻜﺷ ﮓﻧر ﺮﮔا ؛دﺮﻴﮔ

ﺎﻫ ﻪﺑ ﻖﻴﻤﻋ رﻮﻃ ﻲﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﮓﻧر ﺎﺑ سﺎﻤﺗ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﻪﻈﻓﺎﺣ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﺎﺑ

دﻮﺷ ﻪﻛ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ

دﻮﺷ لﺎﻌﻓ نآ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ )

اﻳ ﺸ ،ﻲ ﻛازﺎﻣﻮﻧ و ﻲ ﺎﻛوا ودﺎﺗ

،1

2019 .(

دﺎﻘﺘﻋا ﻪﺑ ﺰﻟاﺰﻧﻮﮔ )2

2005 ( تﺎـﺳﺎﺴﺣا نﺎـﻴﺑ ياﺮـﺑ ﮓـﻧر زا

ﺮﻣ ﺗ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺖﻛﺮﺷ ﻚﻳ ﺎﻳ لﻮﺼﺤﻣ ﻚﻳ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ،ﻪﺟﻮﺗ ﺐﻠﺟ ،مد ﺄ

هدﺎﻔﺘـﺳا ﺮـﮕﻳد يﺎـﻫﺰﻴﭼ و ﻻﺎـﻛ ﺖـﻴﻔﻴﻛ ﺮـﺑ ﺪـﻴﻛ

ﻲﻣ دﻮﺷ . ﮓﻧر ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻲﻠﺧاد يﺎﻀﻓ ﻲﺘﺣ ﺎﻳ تﺎﻣﺪﺧ ،لﻮﺼﺤﻣ ﻚﻳ ،ﻲﺗﺎﻐﻴﻠﺒﺗ ﻦﻴﭙﻤﻛ ﻚﻳ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻪﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ

/ ﻲﺟرﺎﺧ

ﻲﻣ ﻚﻤﻛ ﺪﻨﻨﻛ

. ﺰﻟاﺰﻧﻮﮔﺮﻈﻧ ﻖﺒﻃ )

2005 ( ﮓﻧر زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ يﺎﻫ

ﻪﻨﻳﺰﻫﺮﭘ هﺎﺒﺘﺷا ﺖﺳا يا

)

3ﻞﻛﻮﻳ ، 2009 .(

ﺮﻴﺛﺄﺗ ﮓﻧر ﺮﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ هﺎﮕﺷوﺮﻓ هدﺮﺧ و ﺎﻫ

ﻲﺷوﺮﻓ يﺎﻫ ﻦﻳﻼﻧآ

ﺮﻠﺗﺎﻛ ﺮﻈﻧ ﻖﺒﻃ )4

1973 ( ﻪﻫد زا 1970 هﺎﮕـﺷوﺮﻓ ﻲﻠﺧاد يﺎﻀﻓ ﺮﺻﺎﻨﻋ

، ﻪـﺑ ياﺮـﺑ ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ راﺰـﺑا ناﻮـﻨﻋ ﺮﻴﺛﺄﺗ

ﺮـﺑ يراﺬـﮔ

ﺶﻨﻛاو ﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ يرﺎﺘﻓر و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ،ﻲﺳﺎﺴﺣا يﺎﻫ ﺖﺳا ه

. كﺮﺤﻣ ﺖـﻟﺎﺣ ﺮﺑ ﻲﻄﻴﺤﻣ يﺎﻫ رﺎـﺘﻓر و ﻲﻧﺎـﺠﻴﻫ يﺎـﻫ

ﺮﻴﺛﺄـﺗ

ﻲﻣ ﺪﻧراﺬﮔ ﻲﻣ و ﻖﻳﺮﻃ زا ناﻮﺗ ﺎﻬﻧآ

دﺮـﻛ ﻦﻴﻤﻀﺗ يﺮﺘﺸﻣ ياﺮﺑ ار ﻲﺘﺒﺜﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ )

ﺮﻴﻣﻮـﮔارد و ﻮـﻠﮕﻨﻣ ،5

2019 .(

يﻮﺟﺮـﺻﺎﻨﻋ

ﻪـﻨﻴﻣز ﻲﻘﻴﺳﻮﻣ ﺎﻳ ﻲﻠﺧاد نﻮﻴﺳارﻮﻛد ،ﻲﻳﺎﻨﺷور ،ﮓﻧر ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ

ﻢﻴﻤـﺼﺗ ياﺮـﺑ ار يا

رد ناراﺪـﻳﺮﺧ يﺮـﻴﮔ بﺎـﺨﺘﻧا

ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ هﺎﮕﺷوﺮﻓ

ﺪﻨﻛ و ﻻﺎﻤﺘﺣا ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺪﻧراد هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﺮﻳﻮﺼﺗ رد ﻲﻳاﺰﺴﺑ .

ﮓﻧر

ﻲـﻣ بﺬـﺟ هﺎﮕـﺷوﺮﻓ رد ار داﺮـﻓا ﺎـﻫ

ﺪـﻨﻨﻛ

) ﺖﻳﺰﻳواﺮﺘﻨﻳا و يرﺪﻧﺎﻬﺒﺟر ،6

2019 .(

ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻚﻳ ﻲﻠﺧاد ﮓﻧر بﺎﺨﺘﻧا ﺮﺛﺆﻣ

و ﺖﺳا يدﺎﺼﺘﻗا و ﺮﻴﺛﺄﺗ

ﺮـﺑ يدﺎﻳز

رﺎﺘﻓر و تﺎﻛاردا ،يﺮﺼﺑ ﻪﺟﻮﺗ دراد نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ

) ﺖﻳﺮﺟرﺎﻜﻨﻳا و ﻦﻳﻮﺗﺎﻧﺎﺘﻧﺎﺗ ،7

2018 .(

8ﮓﻨﻴﺳ ) 2016 ( ﻲﻣ نﺎﻴﺑ ﺮﺑ ﮓﻧر ﻪﻛ ﺪﻨﻛ

ﺖـﺳا راﺬـﮔﺮﺛا هﺎﮕـﺷوﺮﻓ ﺖـﻤﻴﻗ و ﻲﻳارﺎﻛ ،ﺖﻴﻔﻴﻛ زا ناراﺪﻳﺮﺧ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا )

ﺪـﻤﺣا و ﺎـﻧاوﺰﻳر ،9

2019 .(

،ﻪـﻧﻮﻤﻧ ياﺮـﺑ

فﺮﺼﻣ ﻦﻴﻳﺎﭘ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺎﻘﻣ و ﺖﻳﺎﻤﺣ ،ﻲﺘﻤﻴﻗ فﺎﺼﻧا ،نﺎﺠﻴﻫ ،ﻲﺑﺎﻳزرا ﻦﻳﺮﺗ

شراﺰـﮔ ﻦـﺷور و ﻲﺠﻧرﺎﻧ ﻂﻳاﺮﺷ رد ار ﺪﻳﺮﺧ ﺪﺻ

ﺪﻧداد ) ﺮﺗﻮﺳ و ﻲﺘﺳدرﺎﻫ ،ﻦﻴﺑﺎﺑ ،10

2003 .(

ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﺑﺮﺠﺗ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ

ﻂﻴﺤﻣ ﻪﻛ ﺪﻫد

ﮓـﻧر ﺎـﺑ ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ يﺎﻫ

دﺮـﺳ يﺎـﻫ

ﻂﻴﺤﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ

ﮓﻧر ﺎﺑ ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ يﺎﻫ

ﻲﻣ هداد ﺢﻴﺟﺮﺗ مﺮﮔ يﺎﻫ

ﺪﻧﻮﺷ ) ﻲﻟواﺮﻛ

،11

1993 ؛ و يﺰﻴﻠﺑ

12ﺖﻳﺎﻫ

، 1983 ﻞﻘﻧ ﻪﺑ

ا ﻦﻴﺑﺎﺑ ز نارﺎﻜﻤﻫ و

، 2003 .(

ياﺮﺑ ﺖﻳﺎﻫ و يﺰﻴﻠﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ )

1992 ( هدﺮﻛ شراﺰﮔ

هدﺮﺧ رد نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻪﻛ ﺪﻧا

ﻲﺷوﺮﻓ ﻲﺑآ ﮓﻧر ﺎﻫ

ﻲﻣ ﺢﻴﺟﺮﺗ ﺰﻣﺮﻗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار

ﺪﻨﻫد

؛ ﻲﻣ ﺪﻳﺮﺧ ﺪﺼﻗ ﺞﻳوﺮﺗ و ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺶﻣارآ سﺎﺴﺣا ﺚﻋﺎﺑ اﺮﻳز

دﻮـﺷ )

نارﺎـﻜﻤﻫ و ﺲﻨﭙـﺳا ،13

2014 .(

هدﺮﺧ ﺷوﺮﻓ ﻲ رد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ ﻬﻧآ

ﺎ ﮓﻧر ﺮﺗﺪﻨﻠﺑ جﻮﻣ لﻮﻃ ﺎﺑ يﺎﻫ )

آ ﺰﻣﺮﻗ و ﻲﺑ (

ﺑ ﻪ ﻂﻴﺤﻣ ،ﺖﺳا ﻪﺘﻓر رﺎﻛ

لﺎﻌﻓ يﺎﻫ ﻪﺑ يﺮﺗ

1. Ishii, Numazaki & Tado'Oka 2. Gonzalez

3. Yüksel 4. Kotler

5. Monglo & Dragomir 6. Rajbhandari & Intravisit 7. Tantanatewin & Inkarojrit 8. Singh

9. Rizwana & Ahmad 10. Babin, Hardesty & Suter 11. Crowley

12. Bellizzi & Hite

13. Spence, Puccinelli, Grewal & Roggeveen

(8)

1401 هرود ، 14 هرﺎﻤﺷ ، 2

ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ؛ﺪﻨﻳآ ياﺮﺑ ﻂﻴﺤﻣ ياﺮﺑ ﺰﻣﺮﻗ ﮓﻧر زا هدﺎﻔﺘﺳا لﺎﺜﻣ

هدﺮﺧ يﺎﻫ

ﻲﺷوﺮﻓ ﻲﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ يا دﻮـﺷ

فﺪـﻫ ﻪـﻛ ﺎـﻬﻧآ

شوﺮـﻓ

ﺖﺳا نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻪﺑ زور ﺪﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻲﻧﺎﻬﮔﺎﻧ .

ﻲﻣ ﮓﻧر ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

ﺑ ﺪﻧاﻮﺗ

ﺪـﺷﺎﺑ راﺬـﮔﺮﺛا هﺎﮕـﺷوﺮﻓ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ كرد ﺮ .

،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ﻪﺑ ﺰﻣﺮﻗ ﻂﻴﺤﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ

يﺎﻫﻻﺎﻛ ناﻮﻨﻋ ﺑ

ردا زوﺮ ا ﻲﻣ ك ﺪﻧﻮﺷ ) ،ﻲﻟواﺮﻛ 1993 ( .

هدﺮﺧ ﺪﻨﻨﻛ ﻪﺟﻮﺗ بو يﺮﺼﺑ ﻲﺣاﺮﻃ ﺖﻴﻤﻫا ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻦﻳﻼﻧآ نﺎﺷوﺮﻓ

؛ اﺮﭼ ﻪـﺟﻮﺗ ﺐﻠﺟ و ﺖﺒﺜﻣ ﺦﺳﺎﭘ دﺎﺠﻳا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﻛ

فﺮﺼﻣ ﺧ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮ

) ﺎﻴﻘﻟﺎﺑ و يﺮﺗﻮﭘ ،1

2017 ( . ﺮﻈﻧ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻮﻠﮔورا

ﺲﻳواد و ﺖﻴﻠﭼﺎﻣ ، )

2003 (

، رد بو ﺖﻳﺎـﺳ يﺎـﻫ

ﮓﻧر ﻞﻴﺒﻗ زا ﻦﻳﻼﻧآ يﻮﺟ ﺮﺻﺎﻨﻋ ،ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ

، هدﺮﺧ صﻮﺼﺧ رد ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا

ﻲﻣ ﻪﺋارا ﻲﺷوﺮﻓ

و ﻲﺳﺎﺴﺣا تﻻﺎﺣ ﺮﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻫد

ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻣ ﻳﺮﺧ ﺪﻳﺮﺧ رﺎﺘﻓر يور ﺮﺑ ﺰﻴﻧ ﻦﻳا و دراﺬﮔ ﻦﻳﻼﻧآ ناراﺪ

ﺮﺛﺆﻣ ﺖﺳا ) پﺮﺷ و رﺪﻳوﺮﺑ ،2

2018 ( . يﻮـﺟ ﺮـﺻﺎﻨﻋ

دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ لﺎﻤﺘﺣا ﺮﺑ بو

ﺖﻳﺎﺳ ﻲﻣ ﺮﺛا ناﺮﮕﻳد ﻪﺑ

دراﺬﮔ ) سﻮﻟﻮﭘﻮﺷرو و سﻮﻜﻣﻮﻴﺳ ،يرﺎﻧﺎﮕﻨﻣ ،3

2009 ( ﻢـﻬﻣ ﻞـﻣﺎﻋ ﻦﻴـﻟوا.

ًﻻﺎﻤﺘﺣا و ﺖﺳا ﮓﻧر حﺮﻃ و ﮓﻧر ،يزﺎﺠﻣ ﺮﻔﺴﻤﺗا ﺮﺛﺆﻣ

هﺎﮕﺷوﺮﻓ رد رﺎﻛ مﺎﮕﻨﻫ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺗ

ـﺳا ﻲـﺘﻧﺮﺘﻨﻳا يﺎﻫ

؛ﺖ رد ﮓـﻧر

هدﺮﺧ ﺲﭘ ﮓﻧر ﻞﻣﺎﺷ ﻦﻳﻼﻧآ ﻲﺷوﺮﻓ ﺐﺗ ﻦﻴﺑ توﺎﻔﺗ و ﺖﻳﺎﺳ ﻞﻛ رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﮓﻧر يﻮﮕﻟا ،ﻪﻨﻴﻣز

ﺖـﺳا ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ

) ﻦﻨﻳاﺮﺗوا ،4

2017 .(

ﮓﻧر ﻲﺣاﺮﻃ بو

ﺖﻳﺎﺳ ﻲﻳﺎﺒﻳز ﻪﻘﻴﻠﺳ و ﻲﮔﺪﻧز ﻚﺒﺳ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺪﻳﺎﺑ

سﺎـﺴﺣا ﺎـﺗ ﺪـﺷﺎﺑ ﺮﺑرﺎـﻛ ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ

ﺪﻨﻛ دﺎﺠﻳا ﻲﻳﺎﺒﻳز و لﺎﻤﻛ ﺲﺣ ،ﻲﺘﺣار )

ﻲﻟ ﮓﻧﺎﻴﺟ و ،5

2018 .(

بو ﺖﻳﺎﺳ ﻲﺣاﺮﻃ رد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ ﺎﻬﻧآ

دﺮـﺳ ﺐﻟﺎﻏ ﮓﻧر ﻚﻳ زا

ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا

ﻲﻣ ﺮﺑ ار تﺎﺳﺎﺴﺣا ،دﻮﺷ

ﺖﺒﺜﻣ شﺮﮕﻧ و ﺪﻨﻧاﺰﻴﮕﻧا

ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺗ بو

ﺖﻳﺎـﺳ

ﻲـﻣ دﺎـﺠﻳا

ﺪـﻨﻨﻛ ) ،ﺎـﻴﻘﻟﺎﺑ و يﺮﺗﻮـﭘ

2017 .(

ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﮓﻧر ﻪﻨﻴﻣز رد يﺮﻈﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﮓﻧر ﻪﻛ ﺪﻨﻫد

ﺲﭘ يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻪﻨﻴﻣز ﺗ

ﺮﻴﺛﺄ ﺮـﺑ دﺎـﻀﺘﻣ ﻲﺘﺣ ﺎﻳ توﺎﻔﺘﻣ تا

فﺮﺼﻣ تﺎﺳﺎﺴﺣا و كاردا

ﺪﻧراد نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ )

وژ و ﻮﻳ ،6

2018 .(

بو ﺖﻳﺎﺳ

ﺲـﭘ ياراد ﻪـﻛ ﻲﻳﺎـﻫ

ﺚـﻋﺎﺑ ،ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﻲـﺑآ ﻪـﻨﻴﻣز

ﻲﻣ ﻊﻳﺮـﺳ يﺮﻴﮔرﺎﺑ ﺖﻋﺮﺳ و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺶﻣارآ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ

ﺪـﻨﻨﻛ كاردا ار يﺮـﺗ )

ﺲﻨﭙـﺳا نارﺎـﻜﻤﻫ و ،

2014 .(

ﻳر و زﺮﻴﺑ زدرﺎﭽ )7

2005 ( ﺲﭘ رد ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز ﺖﻤﻴﻗ ناﺮﮔ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪﻳﺮﺧ لﺎﻤﺘﺣا ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ

ﺶﻳﺎﻤﻧ دﺮﺳ ﻪﻨﻴﻣز

ﻲﻣ هداد ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ،ﺪﻧﻮﺷ

ﺪﺑﺎﻳ ) يرﺎﻧﺎﮕﻨﻣ نارﺎﻜﻤﻫ و

، 2009 .(

ﮓﻧر ﻲﻣ ﺎﻫ

و ﺖـﺴﺟ درﻮـﻣ رد ﺮﺑرﺎـﻛ تارﺎﻈﺘﻧا ﺮﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ

،ﻮـﺟ

ﻚﻨﻴﻟ راﺬﮔﺮﺛا نﺎﻧآ ﺖﻳﺎﺿر ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و اﻮﺘﺤﻣ ،ﺎﻫ ﺪﻨﺷﺎﺑ

) رﺪﺑ و ﺮﺑرﺎﺑ ،8

1998 ( و ، ﺶﻨﻛاو زوﺮﺑ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ

ﻲﺳﺎﺴﺣا توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ

نﺎﮔﺪﻨﻨﻛﺪﻳدزﺎﺑ يﻮﺳ زا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ و بو

ﺖﻳﺎﺳ ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ ) ،ﺲﻴﺗا 2017 ( . دﺎﻘﺘﻋا ﻪﺑ ﺎﺨﻳﺮﻓ و فوﺮﺧ )

2016 ( ﮓﻧر ﺎﻫ ﻪﻛ ﻲﻳ ﺎـﺑ

ياﻮﺘﺤﻣ بو ﺖﻳﺎﺳ ﺪﻨﺘﺴﻫ رﺎﮔزﺎﺳ

، ﺮﻳوﺎـﺼﺗ دﺎـﺠﻳا ﻪـﺑ ردﺎﻗ ناور

ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ

ﺘـﺴﻫ ﺖـﺒﺜﻣ و ﺢـﺿاو

ﻪـﺑ ﻪـﻛ ﺪﻨ ﻲﺤـﺿاو رﻮـﻃ

ﺶﻨﻛاو بو ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ يﺎﻫ

ناﻮﺧ ﺖﺤﺗ ار ﺎﻫ ﺮﻴﺛﺄﺗ

ﻲﻣ راﺮﻗ ﺪﻫد . ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي ﮓﻨﭼ

ﮓﻧآﻮﻫ و ﻮﻴﻟ ،ﻞﻴﭼ ، )9

2014 ( داد نﺎﺸﻧ

ﻲﻳﺎﺒﻳز ﻪﻛ بو ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺮﻴﺛﺄﺗ

دراد لﺮـﺘﻨﻛ ﺮﺑ ﻲﺘﺒﺜﻣ و رادﺎﻨﻌﻣ .

ﻪـﺑ لﺮـﺘﻨﻛ دﺎـﺠﻳا ﻖـﻳﺮﻃ زا يدﻮﻨـﺸﺧ ﺮـﺑ ﻢﻴﻘﺘـﺴﻣﺮﻴﻏ رﻮـﻃ

ﻲﮕﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑ ﺗ

ﺮﻴﺛﺄ ﻲﻣ و دراﺬﮔ ﺖﺴﺟ ﻮﺟو رد يدﻮﻨﺸﺧ و ندﺮﻛ بو

ﺖﻳﺎﺳ

، دراد ﺪﻳﺮﺧ رﺎﺘﻓر ﺮﺑ ﺖﺒﺜﻣ ﺮﺛا .

ﮓﻧر ﺎـﻫ ﻲـﻣ ﺪـﻨﻧاﻮﺗ

1. Putri & Balqiah 2. Broeder & Scherp

3. Manganari, Siomkos &Vrechopoulos 4. Utriainen

5. Li & Jiang 6. Yu & Zhou 7. Biers & Richards 8. Barber & Badre

9. Chang, Chih, Liou & Hwang

(9)

ﻲﺳﺎﺴﺣا و ﻲ /...

282

ﺮﻴﺛﺄﺗ تا ﻔﻠﺘﺨﻣ ﻲ ا و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد نﺎﺣاﺮﻃ و ناﺮﺑرﺎﻛ كرد رد ﻳ

ﻦ توﺎﻀﻗ هوﺮﮔ ود

يﺎﻫ ﺗوﺎﻔﺘﻣ ﻲ رد ا ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ـﻳ ﻦ ماﺪـﻛ ﻪـﻛ

ﺪﻧراد ،ﺖﺳا باﺬﺟ ﮓﻧر .

ﺘﻗو ﻲ ﮓﻧر بو ﺖﻳﺎﺳ ﭼ ﺎﺑ ﻴ نﺎﻣﺪ ﻓﻴ ﺰ ﻳ ﻜ ﻲ ﺻﺎﺧ ﻲ ﻣ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲ

ﺪﻧاﻮﺗ و ﺎـﻫرﺎﺘﻓر ﺮـﺑ ﺪـﻨﻳاﺮﻓ

ﺎﻫ ي

ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ ناﺮﺑرﺎﻛ ﺮﻴﺛﺄﺗ دراﺬﮕﺑ ) ﭘ ،لدرﺎﻨﺑ ﻴ تﻻﻮ ﻟ و ﻲ ﺑﻴ

1تﻮﮕ

، 2011 .(

،ﺶﻫوﮋـﭘ ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ و يﺮﻈﻧ تﺎﻴﺑدا بﻮﭼرﺎﭼ سﺎﺳا ﺮﺑ

ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ يﺮﻈﻧ لﺪﻣ و ﺎﻫ ﻲﻣ نﺎﻴﺑ ﻞﻳذ ترﻮﺻ

دﻮﺷ :

1 . رد توﺎﻔﺗ ﮓﻧر عﻮﻧ

ﺲﭘ هدﺮﺧ ﻪﻨﻴﻣز

ﻲﺷوﺮﻓ توﺎﻔﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﻦﻳﻼﻧآ يﺎﻫ رد

داﺮﻓا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺶﻨﻛاو ﻲﻣ

دﻮﺷ .

ﻲﺷوﺮﻓ توﺎﻔﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﻦﻳﻼﻧآ يﺎﻫ رد

داﺮﻓا ﻲﮕﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑ سﺎﺴﺣا ﻲﻣ

دﻮﺷ .

ﻲﺷوﺮﻓ ﻦﻳﻼﻧآ يﺎﻫ توﺎﻔﺗ ﺚﻋﺎﺑ

رد داﺮﻓا يدﻮﻨﺸﺧ سﺎﺴﺣا ﻲﻣ

دﻮﺷ .

4 . رد توﺎﻔﺗ ﮓﻧر عﺎﺒﺷا

رد داﺮﻓا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺶﻨﻛاو ﻲﻣ

دﻮﺷ .

رد داﺮﻓا ﻲﮕﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑ سﺎﺴﺣا ﻲﻣ

دﻮﺷ .

ﻲﺷوﺮﻓ يﺎﻫ ﻦﻳﻼﻧآ توﺎﻔﺗ ﺚﻋﺎﺑ رد

داﺮﻓا يدﻮﻨﺸﺧ سﺎﺴﺣا ﻲﻣ

دﻮﺷ .

7 . رد توﺎﻔﺗ ﮓﻧر ﻲﮔﺪﻨﺸﺧرد

رد داﺮﻓا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺶﻨﻛاو ﻲﻣ

دﻮﺷ .

8 . رد توﺎﻔﺗ ﮓﻧر ﻲﮔﺪﻨﺸﺧرد

رد ﻲﮕﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑ سﺎﺴﺣا ﻲﻣ

دﻮﺷ .

9 . وﺎﻔﺗ رد ت ﮓﻧر ﻲﮔﺪﻨﺸﺧرد ﺲﭘ

رد داﺮﻓا يدﻮﻨﺸﺧ سﺎﺴﺣا ﻲﻣ

دﻮﺷ .

ﻞﻜﺷ 1 . ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ ﺶﻫوﮋﭘ

شور ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﺳﺎﻨﺷ

ﺖﺳا ﻲﺸﻳﺎﻣزآ عﻮﻧ زا و ﻲﻤﻛ ،ﺶﻫوﮋﭘ هﻮﻴﺷ ﺮﻈﻨﻣ زا و يدﺮﺑرﺎﻛ فﺪﻫ ﺮﻈﻧ زا ،ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ .

ﻲﻜﻳ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ ﻖﻴﻘﺤﺗ شور

شور زا ﺤﺗ يﺎﻫ دﻮﺒﻬﺑ و ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ ﻢﻬﻣ ﻖﻴﻘ يرﺎـﺘﻓر و ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا مﻮـﻠﻋ رد نآ زا هدﺎﻔﺘـﺳا و هدﻮﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻞﺋﺎﺴﻣ

و زا

ﻪﻠﻤﺟ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ لﺎﺳ رد ﺪﺷر ﺮﻴﺧا يﺎﻫ ﻲﻬﺟﻮﺗ نﺎﻳﺎﺷ

ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد .

ﺶﻳﺎﻣزآ ﺪـﻧراد يدﺎﻳز يﺎﻳاﺰﻣ ،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺔﺘﺷر رد ﺎﻫ نآ زا ،

1. Bonnardel, Piolat& Le Bigot

(10)

1401 هرود ، 14 هرﺎﻤﺷ ، 2

ﻪﻜﻨﻳا ﻪﻠﻤﺟ ﺶﻳﺎﻣزآ

سﺎﻴﻘﻣ ﺎﻫ هزاﺪﻧا و ﺎﻫ ﻗ ،ﺢﺿاو يﺎﻫ هداد فﻼﺧﺮﺑ ار ﻲﻌﺑﺎﺗ و هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﺑﺎ

يﺎﻫ ﻪـﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﻪﻛ ﻲﻌﻗاو نﺎﻬﺟ

ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ،دراد بﻮﺷآ

ﺪﻨﻨﻛ و ﻲﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ نوﺪﺑ ﺪﻧﻮﺷ ﻲﺣاﺮﻃ ﻲﻤﮔردﺮﺳ

. ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

ﻲـﻣ ﻲﻓﺎـﺿا لﺮـﺘﻨﻛ

ياﺮـﺑ ﺪـﻧاﻮﺗ

دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﺸﻳﺎﻣزآ ﻂﻳاﺮﺷ ﺖﺧﺎﺳ .

،ﻦﻤﺿ رد ﺶﻳﺎﻣزآ

ﻲـﻣ ﺮﮕﻳد نﺎﻘﻘﺤﻣ و ﺪﻧﺮﻳﺬﭘراﺮﻜﺗ ﺎﻫ

ﻮﺗ

ﺶﻳﺎـﻣزآ ﺪـﻨﻧا و ﺪـﻴﻟﻮﺗزﺎﺑ ار

ﻪﺘﻓﺎﻳ ار نآ يﺎﻫ ﻪﺑ

رﻮﻃ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺪﻴﻳﺄﺗ ﺪﻨﻨﻛ ) ،هداﺰﻧﺎﺨﻴﻠﻋ و ﻲﻧﺎﺠﻳﺪﻨﻫ ،يﺪﻤﺣا 1399

.(

،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ﮓﻧر

ﺲﭘ عﻮﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺮﻴﻐﺘﻣ ،ﻪﻨﻴﻣز عﺎﺒﺷا ،

و ﻲﮔﺪﻨﺸﺧرد ﺖﺳد

يرﺎﻛ

ﺖـﺳا هﺪـﺷ .

ﻦﻴﺒﺒﺗ ياﺮﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ

اﺮﺑ سﺎﺴﺣا ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺶﻨﻛاو ،ﮓﻧر يراﺬﮔ ار يدﻮﻨﺸﺧ سﺎﺴﺣا و ﻲﮕﺘﺨﻴﮕﻧ

ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﻴﻐﺘﻣ

ﻢﻳدﺮﻛ . كﺮﺤﻣ لﺪﻣ دﺮﺑرﺎﻛ ،ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻳا بﺎﺨﺘﻧا ﻞﻴﻟد

ـ ﻢﺴﻴﻧﺎﮔرا ـ فﺮﺼﻣ رﺎﺘﻓر تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺦﺳﺎﭘ

ﺖﺳا هﺪﻨﻨﻛ .

سﺎـﺳا ﺮﺑ

لﺪﻣ ﻦﻳا

، كﺮﺤﻣ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ )

و يزادﺮﭘرﻮﻧ ،ﻮﺑ ،ﻲﻘﻴﺳﻮﻣ ،ﮓﻧر (...

ﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑ ﻞﻣﺎـﺷ ﻲﻧﺎﺴﻧا تﺎﺳﺎﺴﺣا ﺮﺑ و يﻮﻨـﺸﺧ ،ﻲـﮕ

ﻂﻠﺴﺗ ، ﺖﺳا راﺬﮔﺮﺛا )

،نوﻮﻳ 2012 .(

ﻪﻧﻮﻤﻧ شور

يﺮﻴﮔ رد ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا عﻮﻧ زا

سﺮﺘﺳد رد ﺖﺳا

. رد شور ﺎﻣزآ ﻳ ﺶ ﭘﻴ دﺎﻬﻨﺸ

هﺪﺷ ﺖﺳا ﻪﻛ رد ﺮﻫ اﺮﺷ ﻳ ﻂ ﻞﻗاﺪﺣ داﺪﻌﺗ 20 ﺦﺳﺎﭘ هﺪﻨﻫد د ﻳ هﺪ دﻮﺷ ) ﺰﻧﻮﻤﻴﺳ و نﻮﺴﻠﻧ ،ﺰﻧﻮﻤﻴﺳ ،1

2011 ( رد طﺮـﺷ ﻦـﻳا ﻪﻛ

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﺖﺳا راﺮﻗﺮﺑ .

و اﺮﺟا شور ﺶﻳﺎﻣزآ حﺮﻃ

ﮓﻧر بﺎﺨﺘﻧا يﻮﮕﻟا و

و ﺶﻳﺎﻣزآ شور ﺖﺳد

يرﺎﻛ ﺲﭘ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ حﺮﻃ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ

ﺖـﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ،نﻮﻣزآ .

ﻲـﺸﻳﺎﻣزآ حﺮـﻃ

،نﻮﻣزآ ﺲﭘ ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ﻚﻳ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ﻚﻳ زا

ﺪﻧﻮﺷ . ﻲﻣ راﺮﻗ نﻮﻣزآ ﻲﻋﻮﻧ ضﺮﻌﻣ رد ﻲﻟوا ﻲﻣود و دﺮﻴﮔ

ﺮﻴﺧ . ﺮﺛا يﺎﻫ نﻮﻣزآ ﻲﻣ ﺺﺨﺸﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ رد توﺎﻔﺗ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺎﺑ

دﻮﺷ ) لﺮﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ نﻮﻣزآ ﺲﭘ تاﺮﻤﻧ ﻲﻨﻌﻳ .(

ﻦـﻳا رد

حﺮﻃ

، ﺶﻴﭘ دراﺪﻧ دﻮﺟو ﻲﻧﻮﻣزآ )

ﻲﻳﺎﻧاد ،رذآ و ﻲﻧاﻮﻟا ،دﺮﻓ 1392

.(

ﮓﻧر زا ﻪﺘﺷﺬﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺐﻠﻏا رد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﺠﻧآ زا

مﺮـﮔ يﺎـﻫ

ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ

ﺲﭘ ﮓﻧر يراﺬﮔ

ﻲﺷوﺮﻓ ﻲـﺳرﺮﺑ ﻪـﺑ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﻪﻴﺻﻮﺗ و ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﻳﻼﻧآ يﺎﻫ

ﮓﻧر ﺮﻳﺎﺳ ﮓﻧر زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ﺎﻣ ،ﺎﻫ

ﻲﺣاﺮﻃ ياﺮﺑ دﺮﺳ يﺎﻫ بو

ﺖﻳﺎﺳ ﻢﻳدﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا .

ﻪـﻛ ﻲﻳﺎـﺠﻧآ زا ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ ياﺮـﺑ

ﻢﻠﻴﻓ و ﻪﻧﺎﻳار رﻮﺘﻴﻧﺎﻣ رد ﮓﻧر ﺪﻴﻟﻮﺗ

يﻮﮕﻟا زا ﻲﮕﻧر يﺎﻫ )RGB

،ﺰﻣﺮﻗ ﻲﺑآ ،ﺰﺒﺳ ( ﺮﺘﺸﻴﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻣ دﻮﺷ )

نارﺎـﻜﻤﻫ و ﻲـﻟ ،2

2000 ( ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻲﺣاﺮﻃ ﺖﻬﺟ دﺮﺳ ﮓﻧر ﻒﻴﻃ رد ﻲﺑآ و ﺰﺒﺳ ﮓﻧر ،ﺖﺳا مﺮﮔ ﮓﻧر ﻪﻛ ﺰﻣﺮﻗ ﮓﻧر ندﺮﻛ ﻲﻨﺜﺘﺴﻣ ﺎﺑ ، .

نرﻮﮔ هﺎﮔﺪﻳد زا مﺎﻬﻟا ﺎﺑ نارﺎﻜﻤﻫ و

) 1993 ( ﮓﻧر ﻒﻴﺻﻮﺗ هرﺎﺑرد سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻫ

ﻲـﮔﮋﻳو ﻪﺳ

،

ﺢﻄـﺳ ،ﮓـﻧر عﻮـﻧ ﻲـﻨﻌﻳ

ﻲﮔﺪﻨﺸﺧرد )

شزرا ( و ﻦﻳا رد ،عﺎﺒﺷا ﻪﺟرد ﻲﮔﮋﻳو ﻪﺳ ﻦﻳا زا ﺶﻫوﮋﭘ

ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ياﺮﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺖﺳد

يرﺎﻛ ﮓـﻧر ﺮﻴﻐﺘﻣ

ﻢﻳدﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا .

ﺶﻳﺎﻣزآ حﺮﻃ ور ﻦﻳا زا ﻪﺑ

ترﻮﺻ ﺐﻴﻛﺮﺗ ) 2

× 2

× 2 ( ﻪﻛ ﺖﺳا 2 ) ﮓﻧر يﺎﻫ ﺰﺒـﺳ و ﻲﺑآ (

× 2 ) ﻲﮔﺪﻨـﺸﺧرد

ﻦﻴﻳﺎﭘ و ﻻﺎﺑ ﺢﻄﺳ ود رد ﮓﻧر (

× 2 ) ﻦﻴﻳﺎﭘ و ﻻﺎﺑ ﺢﻄﺳ ود رد ﮓﻧر عﺎﺒﺷا (

ﺖﺳد يرﺎـﻛ هﺪـﺷ ﺖـﺳا . ود ياﺮـﺑ عﻮـﻤﺠﻣ رد

،ﮓﻧر 8 بو ﺖﻳﺎﺳ هدﺮﺧ ﻲﺷوﺮﻓ ﭗﻟ پﺎﺗ ﻻﺎﺑ عﺎﺒﺷا ﺢﻄﺳ سﺎﺳا ﺮﺑ /

دﺎﻳز ﻲﮔﺪﻨﺸﺧرد و ﻦﻴﻳﺎﭘ /

ﺮـﻫ و ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻢﻛ

بو ﺖﻳﺎﺳ ﺶﻳﺎﻤﻧ ضﺮﻌﻣ رد هوﺮﮔ ﻚﻳ

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺶﻳﺎﻣزآ .

ﺰﻴﻧ لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ بو

ﺖﻳﺎﺳ ﻲـﺜﻨﺧ ﻲـﮕﻧر ﻪـﻛ ار ﺪﻴﻔﺳ ﮓﻧر ﺎﺑ

ﺪﻧدﺮﻛ هﺪﻫﺎﺸﻣ ،ﺖﺳا ﻤﻫ

ﺔ ﻲﮔﮋﻳو يﺎﻫ و ب ﺖﻳﺎﺳ ﺲﭘ ﮓﻧر ﺰﺟ ﻪﺑ ﺎﻫ

ﻪﻨﻴﻣز ﺎﻬﻧآ ﺖﺳا هدﻮﺑ نﺎﺴﻜﻳ )

ﻞﻜﺷ يﺎﻫ 1 و 2 .(

1. Simmons, Nelson & Simons 2. Lee et al.

(11)

ﻲﺳﺎﺴﺣا و ﻲ /...

284

ﻞﻜﺷ 2 . ﺮﻳوﺎﺼﺗ بو ﺖﻳﺎﺳ ﺰﺒﺳ ﺪﻛ ﺎﺑ يﺎﻫ

ﻞﻜﺷ 3 . ﺮﻳوﺎﺼﺗ بو ﺖﻳﺎﺳ ﺪﻛ ﺎﺑ يﺎﻫ ﻲﺑآ

ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ﻚﻨﻴﻟ سردآ ﻪﺑ ﺪﻛ صﺎﺼﺘﺧا ﻖﻳﺮﻃ زا

بو ﺖﻳﺎﺳ ﻪﻋﺮﻗ و يوﺎﺴﻣ هوﺮﮔ رﺎﻬﭼ رد ﻲﺘﺳد ﻲﺸﻛ ضﺮﻌﻣ رد

و ﻲﺑآ ﮓﻧر ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺰﺒﺳ ﮓﻧر

. ضﺮﻌﻣ رد لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ عﻮﻧ

ﻲﺜﻨﺧ ﮓﻧر )

ﺪﻴﻔﺳ ( عﺎﺒﺷا ، ﮓﻧر ﻲﮔﺪﻨﺸﺧرد و ﻲﺜﻨﺧ ﮓـﻧر

ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺜﻨﺧ .

ﻪﻜﺒﺷ ﻖﻳﺮﻃ زا لﺮﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ

هوﺮﮔ رد ﻪﻛ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ

ﺖﻳﻮﻀﻋ يﺎﻫ نﺎـﻘﻘﺤﻣ

ياﺮـﺑ ،ﺪـﻧدﻮﺑ

(12)

1401 هرود ، 14 هرﺎﻤﺷ ، 2

ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ و هدﻮﻤﻧ ﻲﮔدﺎﻣآ مﻼﻋا ﻪﻧﺎﺒﻠﻃواد ترﻮﺻ

ﺻ ﻚـﻨﻴﻟ ﻲﻓدﺎـﺼﺗ ترﻮ بو

ﺖﻳﺎـﺳ ار هﺪـﺷ ﻲـﺣاﺮﻃ يﺎـﻫ

ﻲﺷوﺮﻓ هدﺮﺧ زا و ﺖﻓﺎﻳرد

ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﺪﻳدزﺎﺑ ﺎﻫ .

هﺪﻫﺎـﺸﻣ زا ﺲـﭘ بو

ﺖﻳﺎـﺳ

ﺶﻳﺎـﻣزآ ﻂـﺳﻮﺗ

نﺎﮔﺪﻧﻮـﺷ

، ﺮـﻈﻧ ﺎـﻬﻧآ ﻖـﻳﺮﻃ زا

ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﻊﻤﺟ ﺪﺷ يروآ .

ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﺘﻓﺮﺸﻴﭘ يژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ ﻪﻛ ﻲﺗﻻﻮﺼﺤﻣ ،ﺪﻧراد يﺮﺗ

ﻪﻧاﺮﻴﮔرد ﺢﻄﺳ

ﻢﻴﻤﺼﺗ ياﺮﺑ ار يﺮﺗ

يﺮﻴﮔ

فﺮﺼﻣ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻣ دﺎﺠﻳا هﺪﻨﻨﻛ

ﻛ ﻨ ،ﺪﻨ ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﺘﻣ ﺮـﻈﻧ ﺎﺑ

ﭗـﻟ لﻮـﺼﺤﻣ ،هزﻮـﺣ ﻦـﻳا نﺎـﺼﺼﺨ پﺎـﺗ

رد ﺶﻳﺎـﻤﻧ ياﺮـﺑ

بو ﺖﻳﺎﺳ ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا فﺮﺼﻣ ياﺮﺑ لﻮﺼﺤﻣ ﻦﻳا يﺮﻴﮔرد ﺢﻄﺳ اﺮﻳز ؛

ياﺮـﺑ يدﺮﺑرﺎـﻛﺮﭘ لﻮﺼﺤﻣ و ﺖﺳا دﺎﻳز رﺎﻴﺴﺑ هﺪﻨﻨﻛ

ﻲﻣ ﻲﻘﻠﺗ داﺮﻓا ﺐﻠﻏا دﻮﺷ

.

ًﻻﻮﻤﻌﻣ ياﺮﺑ بو ﺖﻳﺎﺳ

، لﺪﻣ ﻲﮕﻧر يﺎﻫ ،HSL

وHEX

ﻲﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣRGB

دﺮﻴﮔ . ياﺮـﺑ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا رد

لﺪﻣ زا ﮓﻧر بﺎﺨﺘﻧا

ﻲﮕﻧر يﺎﻫ وHSL

ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳاHEX

. يﻮﮕﻟا ﻪـﻛ ﺖـﺳا هﺪـﺷ بﺎـﺨﺘﻧا ﻞـﻴﻟد ﻦﻳا ﻪﺑHSL

ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﺑﻮﺧ ﻪﺑ ار ﻲﻳﺎﻨﺷور و عﺎﺒﺷا رد توﺎﻔﺗ

ﺪﻫد . ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﮓﻧر ﺪﻛ ﺰﻴﻧHEX

رد ﮓﻧر ﻲﺴﻳﻮﻧ بو

ﺖﻳﺎﺳ

ﻲﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ

دﺮﻴﮔ . ﮓﻧر ﻲﮕﻧر لﺪﻣ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﺪﻴﻟﻮﺗ يﺎﻫ HEX

ﻲـﻣ هدﺎﻔﺘـﺳا ﻲﮕﻧر يﺎﻫﺪﻛ زا

ياﺮـﺑ ﻪـﻛ ﺪ