1
عناوم یارجا شور راشف تحت یرایبآ یاه هاگدید زا
ناجنز ناتسرهش نازرواشک
یدیمح موثلک
1
،*
یبوقعی رفعج
2
1 - یرتکد یوجشناد ورت هورگ
ی
،ج اتسور هعسوت و تاطابترا یی
ناجنز هاگشناد
2 - ناجنز هاگشناد ییاتسور هعسوت و تاطابترا ،جیورت هورگ رایشناد
هصالخ متسیس شرتسگ هنیهب تیریدم یاهراکهار زا یکی ناونع هب ،راشف تحت یرایبآ یاه
رد ،بآ عبانم ی
همانرب تیولوا هعسوت یاه
یم روشک یا .دشاب
لاس رد هکنیا مغریلع مهم رما نیا رب یدایز دیکأت ریخا یاه
یم زونه نکیل دوش هدمع شخب
یمادقا نآ دربراک هب تبسن نازرواشک زا یا هدرکن
.دنا ،قیقحت نیا زا فده
تیولوا و ییاسانش یدنب
عناوم دربراک یارجا و متسیس عمج رازبا .دوب راشف تحت یرایبآ یاه ،تاعالطا یروآ
هک دوب همانشسرپ نییعت تهج
نآ ییاور زا ، و ناجنز هاگشناد یملع تئیه یاضعا هاگدید ناسانشراک
تسا یزرواشک داهج نامزاس رد عوضوم اب طبترم ناجنز نا
بیرض زا نآ ییایاپ نییعت یارب .دش هدافتسا
نآ رادقم هک دش هدافتسا خابنورک یافلآ 98
/ 0 .دمآ تسد هب هعماج
ی زا هتسد نآ لماش قیقحت یرامآ
ناجنز ناتسرهش نازرواشک هدرک ارجا ار راشف تحت یرایبآ ای هک دوب
یارجا زا هدنورپ لیکشت زا سپ ای و دنا
هدش فرصنم نآ دنا
( 393
= هنومن نانآ نایم زا .)N 90
هنومن شور زا هدافتسا اب یرفن هقبط یفداصت یریگ
یا
دش باختنا .
داد ناشن جیاتن
" هک کناب زا ماو تفایرد تالکشم
"اه
" ، هب تراسخ لماک تخادرپ مدع
همیب طسوت یزرواشک تالوصحم
"
" و همیب یزرواشک تالوصحم هب همیب تراسخ عقوم هب تخادرپ مدع
"هدش ب ه تالکشم و عناوم زا لوا تیولوا هس ناونع یور شیپ
شریذپ یارب نازرواشک و
تحت یرایبآ یارجا
حرطم راشف دنتسه
. یارجا و شریذپ مدع لیلد نیرتمهم نازرواشک رظن زا هجیتن رد متسیس
نیون یاه
یم رب نانآ یلام تالکشم هب یرایبآ .ددرگ
یدیلک تاملک :
تیریدم عبانم هعسوت ،بآ ی
ک راشف تحت یرایبآ ،یزرواش نازرواشک ،
1 . همدقم نیمزرس ناریا ی
هک تسا یناتسهوک دوجو
تهج اب زربلا هوک هتشر ود یقرش یریگ
- اب سرگاز هوک هتشر و یبرغ
تهج یبرغ لامش یریگ -
نآ رد یقرش بونج
، ناراب یاهربا ندیسر عنام یراوید دننامه یم روشک هب برغ و لامش زا از
-
،دنوش اذل شخب زا یعیسو همین و کشخ قطانم ار روشک
یم لیکشت کشخ دهد
3] .[ هکیروط هب هنالاس یگدنراب طسوتم
،ناریا 2۵0 یلیم ینعی یناهج طسوتم زا رتمک رایسب هک تسا رتم 9۶0
یلیم تسا رتم 9]
.[ ،بیترت نیا هب و یلاسکشخ
هصخشم هلمج زا یبآ عبانم نارحب یاوه و بآ یلصا یاه
.تسا ناریا ی هطقن چیه هکیروط هب
ناما رد هدیدپ نیا زا ناریا زا یا
رب و تسین دوخ یعیبط تیعقوم بسح
تاجرد اب یفلتخم
زا یم هجاوم برخم هدیدپ نیا تارثا دوش
4] .[ نایم نیا رد
هعسوت یارب ییاتسور هعماج ی
و دراد زاین بآ هداهن هب زیچ ره زا شیب لاغتشا داجیا و دمآرد بسک و لوصحم دیلوت اذل
تسا بآ عبانم دوبمک بولطمان یاهدمایپ ضرعم رد رتشیب ییاتسور هعماج 1]
. [ عقاو رد بآ
، هعسوت یتایح و لصا لماع
2
تسا یزرواشک و
هب ناهج بآ فرصم نیرتشیب نیا
شخب ناریا رد .دراد صاصتخا زین
هب کیدزن 84
د رد یبآ عبانم زا دصر
هرهب دروم یزرواشک یم رارق یرادرب
]دریگ [2 . دودح رد 90
نیمز زا دصرد )یباقرغ /یحطس( یتنس شور هب ناهج یبآ یاه
یم یرایبآ نامدنار نازیم هک تسا یلاحرد نیا دنوش
بآ شور نیا رد اه
30 ات ۵0 تسا دصرد 8]
. [
لاس ات 20۵0 زرم هب ناهج تیعمج ، 4
/ 8 هجیتن رد .دیسر دهاوخ رفن درایلیم عوضوم هک تسا یعیبط ،
داوم و بآ نیمأت
همانرب و ناریدم هغدغد نیرتمهم زا تسیز طیحم ظفح و ییاذغ اهروشک نازیر
دشاب ۵] .[ شیازفا قیرط زا دیلوت شیازفا
تیدودحم اب تشک ریز حطس یاضاقت هب خساپ هار اهنت طیارش نیا رد .تسوربور یبآ عبانم رظن زا هژیو هب یدج یاه
هرهب اذغ نوزفازور لاصحتسا بآ عبانم زا هنیهب یرو
تسا رتمک فرصم یازا رد رتشیب دیلوت و یزرواشک یارب هدش 2]
. [
متسیس یارجا هرهب دوبهب و یرایبآ نامدنار شیازفا یاهراکهار زا یکی راشف تحت یرایبآ یاه
یزرواشک شخب رد بآ یرو
لاس رد هک تسا شالت ریخا یاه
یهجوت لباق یاه هعسوت تهج رد
نآ ی تسا هتفرگ تروص 10]
. [ یس نیا رد متس
یاه
هب بآ فرصم نامدنار یرایبآ 00
ات 80 یم دصرد ]دسر
[8 . د زا یمسر روط هب ه
ه ی 13۵0 هویش نیا ناریا رد یرایبآ یاه
زا .تفرگ قنور لیاوا
1300 شالت متسیس نیا زا هدافتسا یارب نازرواشک بیغرت یارب یزرواشک داهج یوس زا ییاه یاه
نیا اب .دش زاغآ یرایبآ د هس اهنت لاح
متسیس هب زهجم روشک یبآ یضارا زا دصر یم راشف تحت یرایبآ یاه
دشاب 0] .[ رد
دروم شریذپ مدع متسیس
راشف تحت یرایبآ یاه ،اپ هدرخ نازرواشک هژیو هب نازرواشک طسوت
یم نوچمه یلیالد هب ناوت
یفاک یرابتعا تالیهست نادقف ،یروانف نیا ندوبن هفرص هب و ینارگ ،
د جیورت یدمآراکان لاقتنا ر
یروانف نیا زاس نادقف ،
و
تاعالطا هیوسود راک و
دیدج یروانف زا نازرواشک کدنا کرد درک هراشا
۵] .[ شنیزگ ،یلکروط هب اما شور یریگراک هب و
-
ارچ .تسین هیجوت لباق یکینکت و ینف لئاسم نتفرگ رظن رد اب اهنت هک تسا یمهم عوضوم یرایبآ یاه هک
شنیزگ گ ر
،
ا یرکفتم ناسنا میمصت رب یطیحم و یعامتجا ،یداصتقا ،یدرف لماوع زا یرایسب هک تس
یریگ و باختنا دراد ریثأت وا ۶]
.[
کرد و ییاسانش روظنم هب ،عوضوم تیمها هب هجوت اب عناوم
یارجا متسیس راشف تحت یرایبآ یاه طسوت
نازرواشک
هعلاطم هعلاطم هک اجنآ زا .دش ماجنا ینادیم یا تسرهش رد یهباشم ی
نتفای یارب قیقحت نیا رد .تسا هدشن ماجنا ناجنز نا
.تسا هدش هتفرگ هرهب ناجنز ناتسرهش نازرواشک هاگدید زا ،هلئسم خساپ
2 . شور و داوم اه
ای ن قحت ی
،ق صوت عون زا ی
ف ی - پ ی ام ی ش ی م ی رامآ هعماج .دشاب ی
قحت ی ق نازرواشک ی هک دوب یا بآ ی را ی ار راشف تحت
هدرک ارجا دنا
و ی ا سپ هدنورپ لیکشت زا
، الد هب ی ل ضاح فلتخم ر
ارجا هب ی دشن نآ ها ( دن 393
= م زا .)N ی نا نآ اه هنومن 90
یرفن هنومن شور زا هدافتسا اب یگ
ر ی فداصت ی هقبط یا زرواشک داهج تامدخ زکرم شش .دش باختنا ی
ناجنز ناتسرهش
ن لماش ی ک یپ
، دنکادغوب ،هناخناغمرا ،هموح ی
، ناونع هب راصح و دابآدنا .دندش هتفرگ رظن رد تاقبط
سا دروم رازبا هدافت
ارب ی
عمج یروآ هداد
،اه همانشسرپ ققحم
هتخاس دوب هک هب روظنم ییعت ن اور یی د زا نآ ی هاگد اضعا ی ه ی تئ ملع ی ورت هورگ ی
،ج
اتسور هعسوت و تاطابترا یی
زرواشک داهج نامزاس رد عوضوم اب طبترم ناسانشراک و ناجنز هاگشناد ی
ناجنز ناتسا
ارب .دش هدافتسا ی
عت یی ن اپ یا یی انشسرپ هم رض زا ی ب افلآ ی ا رادقم هک دش هدافتسا خابنورک ی
ن رض ی ب 98 / 0 .دمآ تسد هب
ارب ی زجت ی ه لحت و ی ل هداد اه زا مرن رازفا SPSS20 شور و
اه ی رامآ ی صوت ی ف ی .دش هتفرگ هرهب
3 . ثحب و جیاتن نیگنایم ،هدمآ تسد هب جیاتن ساسارب هعلاطم دروم نازرواشک ینس
19 / ۵۵ اب رایعم فارحنا 19
/ 12 تسا هدوب لاس .
رثکا یالاب و هدوب نسم و لاسنایم هعلاطم دروم نازرواشک ۵0
( دنتشاد نس لاس 0
/ ۶9 )دصرد . نانآ زا یمین هب کیدزن
3
( ۵ / 42 یالاب )دصرد 40
.دنتشاد یزرواشک هقباس لاس ( هدوب اتسور نازرواشک رتشیب تنوکس لحم
9 / ۶9 یقبام و )دصرد
( 3 / 31 .دندوب نیشنرهش )دصرد ( نازرواشک رتشیب داوس حطس
3 / 01 .تسا هدوب نییاپ هب لکیس )دصرد یبآ یضارا نیگنایم
هعلاطم دروم نازرواشک 28
/ 1۵ رایعم فارحنا اب 14
/ 19 یم راتکه .دشاب
8۵ یضارا دصرد یصوصخ تیکلام تحت
دوب . رظن زا
ا زا یمین زا شیب ،تشک عون ( یضار
۵ / ۵2 یعارز( یبیکرت تروص هب )دصرد -
یم تشک )یغاب طقف تروص هب یقبام دنوش
( یعارز 9 / 23 ( یغاب طقف ای )دصرد 9
/ 23 یم )دصرد .دشاب
هعلاطم دروم دارفا لک زا 40
( رفن ۵0 تحت یرایبآ یاراد )دصرد
نیگنایم روط هب .دندوب راشف 1۵
/ 12 رایعم فارحنا اب 42
/ 1۶ م یضارا زا راتکه راشف تحت یرایبآ هب زهجم هعلاطم دروم هقطن
بیترت هب راشف تحت یرایبآ یارجا هنیمک و هنیشیب رادقم .دوب 2
و 82 ،راشف تحت یرایبآ عون رظن زا .تسا هدوب راتکه ۶۵
و یناراب یرایبآ یاراد دارفا دصرد 3۵
هرطق یرایبآ متسیس یاراد نانآ زا دصرد .دندوب یا
تیولوا و یسررب یارب یدنب
عناوم راشف تحت یرایبآ یارجا دادعت
۶3 دیدرگ هئارا نایوگخساپ هب لاوس ساسا رب هک
فیط ۵ لودج قبط یروآ عمج زا سپ و دوب هدش یحارط ترکیل یحطس 1
تیولوا .تسا هدش یدنب
لودج 1 - تیولوا تالکشم و عناوم یدنب راشف تحت یرایبآ یارجا
( نازرواشک هاگدید زا 08
= )n
لکشم و عناوم تا
نیگنایم رایعم فارحنا
تارییغت بیرض تیولوا
تالکشم یرایبآ یاه متسیس یارب نازرواشک یوس زا نیمضت هیهت لیبق زا اهکناب زا ماو تفایرد
راشف تحت ۶2
/ 4 ۶۵ / 0 00
/ 0 1
مدع لماک تخادرپ یزرواشک تالوصحم هب تراسخ
همیب طسوت ۶1
/ 4 0۵ / 0 09
/ 0 2
مدع همیب تراسخ عقوم هب تخادرپ هدش همیب یزرواشک تالوصحم هب
۵8 / 4 09 / 0 08
/ 0 3
نیئاپ یزرواشک تالوصحم تمیق ندوب ۵9
/ 4 82 / 0 10
/ 0 4
شیازفا اه هنارای ندرک دنمفده لیلدب یزرواشک یاه هنیزه ۵۶
/ 4 ۶3 / 0 00
/ 0 ۵
مدع تارطخ لباقم رد راشف تحت یرایبآ یاهحرط همیب ۵4
/ 4 0۶ / 0 08
/ 0 ۶
نتشادن خادرپزاب ییاناوت ینیمضت تمیق دوجو مدع( یزرواشک دمآرد ندوب نیئاپ لیلدب اهماو ت
)تالوصحم یارب ۵0
/ 4 03 / 0 09
/ 0 0
مدع یرایبآ یاه متسیس هب تالیهست تخادرپ نازیم و شور دروم رد تلود یاه تسایس تابث
راشف تحت 49
/ 4 ۶0 / 0 09
/ 0 9
شهاک هراجا و اهدزمتسد شیازفا و اه هداهن ینارگ لیلدب دمآرد و از یرامیب لماوع و اه
تافآ
هقطنم رد مدنگ نس لیبق زا یزرواشک 4۶
/ 4 ۶8 / 0 09
/ 0 8
مدع نازرواشک یوس زا یکناب همانتنامض و هقیثو نیمات ییاناوت 4۵
/ 4 04 / 0 09
/ 0 10
کچوک یضارا ندوب 44
/ 4 8۵ / 0 11
/ 0 11
مدع رختسا ثادحا و لاقتنا ریسم یراذگ هلول هب تالیهست تخادرپ 44
/ 4 92 / 0 08
/ 0 12
مدع یراون متسیس هب ضوعالب یاهکمک و تالیهست تخادرپ 43
/ 4 81 / 0 10
/ 0 13
مدع حرط یارجا لوط رد رازاب رد راشف تحت یرایبآ تازیهجت و هلول تمیق تابث 41
/ 4 04 / 0 09
/ 0 14
لکشم راشف تحت یرایبآ یاهحرط ندرک راد قرب 40
/ 4 00 / 1 11
/ 0 1۵
شهاک کرش طسوت بآ هناورپ زوجم نتفرگ تهج زرواشک هعجارم تروص رد یا هقطنم بآ ت
ژاپمپ راشف تحت یرایبآ یاهحرط یارب هیوناث 39
/ 4 90 / 0 08
/ 0 1۶
دایز راشف تحت یرایبآ یاهحرط یاه هدنورپ لیکشت رد یرادا یسارکروب ندوب 3۶
/ 4 09 / 0 08
/ 0 10
مدع یعاشم یاهنیمز یاکرش یراکمه 34
/ 4 80 / 0 11
/ 0 19
یگدنکارپ نیمز تاعطق 33
/ 4 11 / 1 12
/ 0 18
نامز رد راشف تحت یرایبآ ارجا یارب تالیهست نتفرگ و هدنورپ لیکشت لحارم یط ندوب رب 30 کناب
/ 4 98 / 0 10
/ 0 20
مدع هتشاد ار راشف تحت یرایبآ یاهحرط یارجا یگدامآ هک ینازرواشک هب تالیهست تخادرپ
دنراد اهکناب هب هقوعم یاه یهدب یلو 30
/ 4 99 / 0 10
/ 0 21
دروآرب هبام تخادرپ یارب زرواشک ییاناوت مدع و حرط یاه هچرتفد یارب حارط یاه تکرش یالاب
اهکناب هب اهدروآرب نآ توافتلا 28
/ 4 93 / 0 08
/ 0 22
ینالوط راشف تحت یرایبآ حرط یارجا دنیآرف ندوب 29
/ 4 91 / 0 08
/ 0 23
4
دوبمک دروآ مهس نیمات یارب زرواشک یلام تاناکما راشف تحت یرایبآ یاه حرط یصخش ه
2۵ / 4 02 / 1 12
/ 0 24
الاب یتخادرپ تالیهست هب تبسنراشف تحت یرایبآ حرط یارجا هنیزه ندوب 2۵
/ 4 8۵ / 0 11
/ 0 2۵
رود لاقتنا طخ هنیزه ندوب لاب و یبآ عبانم هب قرب ریسم ندوب 24
/ 4 03 / 1 12
/ 0 2۶
یفاک ن تحت یرایبآ یاهحرط یارجا یاه هنیزه لباقم رد یتلود یتخادرپ ضوعالب کمک ندوب 24 راشف
/ 4 9۵ / 0 10
/ 0 20
لکشم یضارا نیا تشاک لاس نیدنچ مغریلع یعیبط عبانم هرادا اب راد قسن یعارز یاهنیمز
زرواشک طسوت 24
/ 4 08 / 1 12
/ 0 29
مدع رایبآ یاه حرط یایازم اب نازرواشک یفاک ییانشآ راشف تحت ی
1۶ / 4 02 / 1 12
/ 0 28
شیازفا تشادرب و تشاد و تشاک یاه هنیزه 1۶
/ 4 11 / 1 12
/ 0 30
دوبمک راشف تحت یرایبآ یاه متسیس تالیهست تخادرپ یارب مزال تارابتعا 13
/ 4 0۵ / 1 12
/ 0 31
مدع راشف تحت یرایبآ اه متسیس یارب جیورت یوس زا هدش هئارا یهیجوت یاهشزومآ 13
/ 4 8۵ / 0 11
/ 0 32
مدع ماجناراشف تحت یرایبآ متسیس هب تالیهست تخادرپ دروم رد یزرواشک داهج دهعت ماجنا
زرواشک دوخ طسوت هدش 11
/ 4 04 / 1 12
/ 0 33
یکارتشا یبآ عبانم ندوب 10
/ 4 19 / 1 13
/ 0 34
عقاو نآ رگید فرط رد اهنیمز و نابوتاو نهآ هار ، هداج فرط کی رد بآ عبنم لحم ندش 08
/ 4 0۵ / 1 12
/ 0 3۵
مدع دادرارق قبط هلوحم فیاظو ماجنا رد یرجم یاهتکرش دهعت 09
/ 4 8۶ / 0 11
/ 0 3۶
مدع راشف تحت یرایبآ یاه حرط رد تشک یوگلا هب بآ نامزاس هجوت 09
/ 4 94 / 0 08
/ 0 30
مدع اه تکرش طسوت راشف تحت یرایبآ یاهحرط بسانم یحارط 04
/ 4 80 / 0 11
/ 0 39
دوبمک کناب رد سانشراک تفایرد ندنام تبون رد و راشف تحت یرایبآ یاهحرط یسررب یارب
راشف تحت یرایبآ یاهحرط تالیهست ناگدننک 03
/ 4 98 / 0 10
/ 0 38
ینارگن هدش ارجاراشف تحت یرایبآ متسیس ندوبن قفوم ناکمازا نازرواشک 03
/ 4 10 / 1 12
/ 0 40
تالکشم یتلود یاهداهن و اه نامزاس رد دوجوم یتیریدم 01
/ 4 00 / 1 11
/ 0 41
مدع راشف تحت یرایبآ ناحارط طسوت رازاب و هقطنم اب بسانتم تشک یوگلا هئارا 01
/ 4 09 / 0 08
/ 0 42
نتشادن راشف تحت یرایبآ یاه متسیس را هدافتسا رد نازرواشک یفاک تراهم 00
/ 4 1۵ / 1 13
/ 0 43
یوس زا هدش هئارا یاهشزومآ حطس ندوب نییاپ رایبآ یاه متسیس یارب جیورت
راشف تحت ی 00
/ 4 0۶ / 1 12
/ 0 44
مدع و اه تکرش فیاظو تیلوئسم دودح و راشف تحت یرایبآ تازیهجت تیفیک رب رثوم تراظن
تازیهجت نیا ناگدنشورف 80
/ 3 03 / 1 12
/ 0 4۵
مدع راشف تحت یرایبآ یاه متسیس دربراک و بصن رد نازرواشک هیجوت و شزومآ 8۶
/ 3 13 / 1 13
/ 0 4۶
هیصوت یجورم یفاکان راشف تحت یرایبآ یاه متسیس یایازم ندناسانش رد ن
8۵ / 3 09 / 1 12
/ 0 40
هدافتسا راشف تحت یرایبآ یاه متسیس یارجارد یرجم یاهتکرش طسوت بوغرمان مزاول زا 84
/ 3 11 / 1 12
/ 0 49
نتشادن نیب رد تثارو راصحنا نداتفا اج مدع و قسن بحاص زرواشک توف لیلدب یضارا تیکلام
نایئاتسور 83
/ 3 10 / 1 12
/ 0 48
الاب راشف تحت یرایبآ یاه متسیس یکدی مزاول و تاریمعت هنیزه ندوب 82
/ 3 0۶ / 1 12
/ 0 ۵0
مدع نازرواشک طسوت راشف تحت یرایبآ یاهحرط رد هدش هئارا تشک یوگلا تیاعر 98
/ 3 91 / 0 08
/ 0 ۵1
زاین راشف تحت یرایبآ رد هدش بصن تاسیسات تظافح هب 99
/ 3 11 / 1 13
/ 0 ۵2
نیئاپ رازاب رد راشف تحت یرایبآ تازیهجت و مزاول تیفیک ندوب 90
/ 3 20 / 1 14
/ 0 ۵3
رطاخم هیلوا یراذگ هیامرس ندوب زیمآ اه متسیس
راشف تحت یرایبآ 9۶
/ 3 88 / 0 11
/ 0 ۵4
یب هقطنم یمیلقا و ینف تالکشم هب یهجوت راشف تحت یرایبآ اه متسیس
9۶ / 3 03 / 1 12
/ 0 ۵۵
فعض هرادا درکلمع راشف تحت یرایبآ یاهشور جیورت رد جیورت
93 / 3 0۵ / 1 12
/ 0 ۵۶
مدع نازرواشک هیجوت یارب تالیهست ءاطعا هوحن زا یزرواشک داهج زکارم ییانشآ 93
/ 3 0۶ / 1 12
/ 0 ۵0
تیدودحم هقطنم رد راشف تحت یرایبآ یاه متسیس رهام رگراک و صصختم راک یورین 91
/ 3 10 / 1 12
/ 0 ۵9
دوبمک جم یاهتکرش اهحرط تبسن هب رظان و حارط و یر
08 / 3 20 / 1 1۵
/ 0 ۵8
دوبن راشف تحت یرایبآ یاه متسیس سرتسد رد رهام راکریمعت 0۶
/ 3 1۵ / 1 13
/ 0 ۶0
ییاهتیدودحم
، بآ تیفیک ندوب نییاپ ، کاخ تفاب ندوب نیگنس لیبق زا هقطنم ندوب زیخ داب
...و ۶۶
/ 3 14 / 1 13
/ 0 ۶1
دوبن یلصا تاعطق زا یضعب رازاب رد راشف تحت یرایبآ یاه متسیس زاین دروم
۶۵ / 3 32 / 1 1۵
/ 0 ۶2
الاب هنیزه ندوب لقن و لمح یاه ۵3
/ 3 3۶ / 1 1۵
/ 0 ۶3
5
4 . هجیتن یریگ
رب لماع هس بیترت هب هعلاطم دروم نازرواشک رظن زا ،قیقحت نیا جیاتن ساسا
"
کناب زا ماو تفایرد تالکشم
"اه ،
"
ب تراسخ لماک تخادرپ مدع همیب طسوت یزرواشک تالوصحم ه
"
" و تالوصحم هب همیب تراسخ عقوم هب تخادرپ مدع
هدش همیب یزرواشک
"
مهم ناونع هب متسیس یارجا یارب نانآ مادقا یارب هدنرادزاب لماوع نیرت
یم راشف تحت یرایبآ یاه -
نیا هب هجوت اب .دنشاب هک تسا کرد لباق یبوخ هب ،جیاتن
نازرواشک رظن زا لصا رد زا لابقتسا مدع لیلد نیرتمهم
متسیس اذل .دنرادن یزرواشک زا ریغ یلغش نازرواشک بلغا هک اجنآ زا یترابع هب .تسا یلام تالکشم ،راشف تحت یرایبآ یاه یزرواشک تالوصحم هب تراسخ ندش دراو ناکما و یزرواشک لغش تیهام رطاخ هب ،ناشدمآرد نازیم ندوب نییاپ رب هوالع
عوقو رثا رب هبقرتم ریغ ثداوح
کسیر و یدمآرد تاناسون زا ...و یگدزامرس و یگدزامرگ ،نافوط ،لیس ،یلاسکشخ نوچ یا
تکرش دشاب رارق رگا و دنرادروخرب ییالاب یلام لماک و عقوم هب ،یتسرد هب دوخ تادهعت هب یزرواشک تالوصحم همیب یاه
گدنز نارذگ یارب یتح هک ینازرواشک یارب رگید .دننکن لمع هداوناخ و دوخ ی
رکف یارب ییاج ،دنتسه تقشم رد ناش
یروانف یارجا هب ندرک نارگ و دیدج یاه
متسیس لثم یمن راشف تحت یرایبآ یاه
انب .دنام طیارش نیا رد هار نیرتهب نیارب
میب تعنص هعسوت و تیوقت مود هجرد رد و نازرواشک هب ناسآ و هژیو طیارش اب یتالیهست یاطعا لوا هجرد رد تالوصحم ه
نآ یدنبیاپ و یزرواشک اه
یم دوخ تادهعت هب هب نانآ تبغر ،دیلوت هب نازرواشک هزیگنا شیازفا نمض قیرط نیا هب ات دشاب
حرط ریاس یارجا و شریذپ .دوش رتشیب زین راشف تحت یرایبآ یاه متسیس دننام نیون یاه
5 . ینادردق هک ناگبخن یلم داینب زا یلام تیامح اب
دوخ هنیمز ی تکرش دندومن مهارف ار سنارفنک نیا رد
، یم ینادردق .دوش
6 عبانم .
1 . لالج ی
،نا .ح 1381 . لحت ی ل ماظن تارثا یاه بآ ی را ی ون ی ن عضو رب ی ت هرهب نارادرب یزرواشک هدنبادخ ناتسرهش رد و اضف داصتقا همانلصف .
اتسور هعسوت یی
، 2 : ۶4 - 41 .
2 . ح ی رد ی .و ،نابراس 1380 . رب سر ی عامتجا لماوع ی
داصتقا و ی پ راک مدنگ نازرواشک شناد رب رثؤم ی
نومار دم ی ر ی ت عارز بآ ی هعلاطم(
دروم ی گشم ناتسرهش : ی
ن )رهش هوژپ هلجم . ش
اه ی ورت ی ج زرواشک شزومآ و ی
، 1۶ : 111 - 8۶ .
3 . نامحر ی
، ،.ص ی نادز ی
، دومحم ،.س ی
، ئادف تکوش ،.ا ی
، روس و .م ی
، .ع 138۵ . سررب ی رب رثؤم لماوع ذپ
ی شر بآ تشک حطس هعسوت و ی
را ی
جال لدم زا هدافتسا اب راشف تحت ی
ت دروم هعلاطم(
ی بدرا ناتسا : ی ل ) شهوژپ همانلصف . یاه
داصتقا هعسوت و دشر ی
، 23 : 2۶ - 13 .
4 . لعربمق ی
، .ن ،هدازراشفا و .ع ،نز پاپ ،.ر 1381
. سررب ی د ی هاگد غت صوصخ رد نازرواشک یی
تار ژتارتسا و اوه و بآ ی
راگزاس ی م(
هعلاط
دروم ی شهوژپ هلجم .)هاشنامرک ناتسرهش : اه
ی اتسور یی
، 3 ( 3 ):
213 - 182 .
۵ . بوبحم ی
، عامسا ،.م ی ل ی و .م ،لوا ی بوقع ی
، .ج 1380 . سررب ی پ و هدنرادزاب لماوع ی
هدنربش اهشو دربراک ی
دج ی د بآ ی ای ر :دروم نازرواشک طسوت
ورشب ناتسرهش برغ ی
ه بونج ناسارخ رد ی
. دم هلجم ی ر ی ت بآ و بآ ی را ی
، 1 ( 1 ) : 89 - 90 .
۶ . مدختسم ی
، قازر و .ر ی
، .م 1381 . اسانش یی هفلؤم یاه ثأت ی راذگر ذپ مدع رب ی شر بآ ی را ی هرطق یا ب رد ی ن راسمرگ ناتسرهش نارادغاب .
هلجم
شهوژپ یاه ورت ی ج زرواشک شزومآ و ی
، ۵ ( 4 ) : ۵9 - 48 .
0 . رظن ی
، فانم و .ع ی هلادبع و .ر ،رذآ ی
، .ع 1382 . زرا ی با ی ثأت ی ر بآ شرتسگ ی را ی حت غت رد راشف ت یی
ر عارز تخاس ی
، وگلا ی نامدنار و تشک
لوت ی د دروم هعلاطم(
ی م ناتسرهش : ی
بآودنا ) مشچ هلجم . زادنا
یفارغج ا یی ناسنا تاعلاطم رد ی
، 2۵ ، 1۶1 - 140 .
9 . نی ک یمان
، روبص و .م ،راصع ،.م ی
، .م 1382 . شزومآ لماوع ی
اقترا رد رثؤم ی
گراک هب رد نانمس ناتسا نارادغاب شناد ی
ر ی س ی متس یاه
بآ ی را ی تحت ف راش . شهوژپ هلجم اه
ی ورت ی ج زرواشک شزومآ و ی
، 24 : 4۶ - 31 .
9. Surendran, U., Jayakumar, M., & Marimuthu, S. 2016. Low cost drip irrigation: Impact on sugarcane yield, water and energy saving in semiarid tropical agro ecosystem in India. Science of the Total Environment, 573: 1430-1440.
10. Wang, X. Y. 2010. Irrigation water use efficiency of farmers and its determinants: Evidence from a survey in northwestern china. Agricultural Sciences in China, 9(9): 1326-1337.
6
BARRIERS TO APPLYING PRESSURIZED IRRIGATION METHODS FROM VIEWPOINT OF FARMERS IN ZANJAN CITY
Kolsoum Hamidia,*, Jafar Yaghoubi,b
a,b:Department of Extension, communication and Rural Development, University of Zanjan, Iran
*Corresponding author: [email protected]
ABSTRACT
Expanding pressurized irrigation systems is one of the solutions for optimum management of water resources. Although in recent years extremely emphasis on this issue, a major part of farmers still has not tended using innovative irrigation systems. The purpose of this study was to identify and Prioritization barriers to applying pressurized irrigation systems. Data were collected through a questionnaire. The validity of the questionnaire was approved by a panel of academic experts and related experts. Pre-test and calculating Cronbach's alpha coefficients were used to measure the reliability (0.89). Farmers in Zanjan city formed the population of the study and 80 samples were selected using classified sampling. The results showed that "the difficulty of obtaining loans from banks"," incomplete payment of damaged crops by insurance" and " untimely payment insurance premium" are the three priorities of the obstacles to applying pressurized irrigation systems. So most farmers stated main reason for lack of using pressurized irrigation systems is financial problems. Firstly the best way in this situation could be granting facilities with special and easy requirements to farmers, and secondly could be reinforcing and developing the insurance industry for agricultural products and being commitment to obligations. These ways not only increases the farmers' incentives to producing but also lead to accepting innovative irrigation systems.
Keywords: water resource management; pressurized irrigation; Agricultural development; farmers