هدکشناد ی و یتیبتر مولع یسانشناور
یتیبتر مولع یشزومآ هوگر
نایاپ همان ارب ی رد ی تفا هجرد ی سانشراک ی دشرا
هتشر برت مولع یتی ارگ شی قحت تاقی شزومآ ی
اسانش یی
و یگژی اه
ی سرد قفوم ناملعم
د نی گدنز و ی
د زا هاگدی هطسوتم ناملعم
بارس ناتسرهش مود هرود
رگشهوژپ :
فسوی شرا ی
امنهار داتسا :
رتکد قت ی ربکا ی
رواشم داتسا :
رتکد دهم ی عم ینی ک ای
دادرم 1399
ناونع و :روآدیدپ مان ییاسانش
یگژیو یاه ناملعم قفوم سرد نید و یگدنز زا هاگدید ناملعم
هطسوتم هرود مود ناتسرهش یشرا فسوی /بارس
داتسا امنهار : رتکد
قت ی ربکا ی
داتسا :رواشم رتکد
دهم ی عم ینی ک ای
خیرات :عافد 19
/ 05 / 1399
دادعت حفص :تا 120
.ص
نایاپ هرامش :همان
هورگ یشزومآ یتیبرت مولع
:هدیکچ :فده فده زا شهوژپ رضاح ییاسانش یگژیو یاه ناملعم قفوم سرد نید و یگدنز زا هاگدید نااملعم
هطسوتم هرود مود ناتسرهش بارس
تسا .
شور :شهوژپ یسانش قیقحت شور
شهوژپ نیارد یفیصوت
ا یلیلحت یم دشاب . هب یروط هک ادتبا یکی
زا ناملعم قفوم سرد نید و یگدنز ییااسانش و
نماض رواضح رد سساک سرد یو یتتاواس رد هانیمز
لیتد تیقفوم و داعبا نآ حرطم و داعبا تیقفوم عمج یدنب و رد همادا اب هدافتسا زا هداد یاه یرامآ هک زا
ناملعم هب تسد هدمآ هیزجت و لیلحت دش . هعماج یرامآ نیا شهوژپ لکاشتم زا نااملعم یگدانزو ناید
هطسوتم هرود مود ناتسرهش بارس
رد لاس یلیصحت 99
- 1398 یم داشاب . اجح شور هانومن یرایگ
یبیکرت زا هنومن یریگ هقبط یا و هشوخ یا یم یفداصت دشاب
. دادعت هنومن 100 رفن باختنا دش . یاهرازبا
یروآدرگ تاعسطا همانشسرپ یگژیو
یاه ناسردم قفوم ساسارب اهرظن و یاهداهنشیپ ناداتسا
هاگاشناد
ناملعم و همانشسرپ ی
یدناوس هرابرد ی لعم قفوم یظنت هدش تسا . یارب نییعت بسانت تیعاضو راه
کی زا یاهریغتم قیقحت
زا نومزآ کیT هنومن یا رد بلاق مرن رازفا spss20 هدافتسا دش .
هتفای :اه جیاتن ناشن داد ریزداعبا هب ناونع تایصوصخ ناملعم
قفوم هدافتسا هدش تسا . ییاناوت یاشزومآ
طباور یعامتجا هجوت هب لیهست دهعت ناحتما همه هدننک
یاه یریگدای لیهست یزاسدنمناوت
هدننک یاه
شریذپ سیردت یکیزیف
و روضح یلدمه یساسحا رد
سسک ییایوپ رد سیردت یم دشاب .
هجیتن :یریگ اتن جی زداعبا داد ناشن ری
صوصخ ناونع هب تای
ااناوت .تاسا هداش هدافتاسا قافوم ناملعم یی
شزومآ ی عامتجا طباور ی
هست دهعت ناحتما همه هب هجوت لی
اه هدننک ی یریگدای زاسدنمناوت لیهاست ی
اه هدننک ی ردت شریذپ سی ف
یکیزی ساسحا و روضح یلدمه ی وپ سسک رد
ییای ردت رد سی م ی .دشاب
هژاو :یدیلک یاه یگژیو
یاه ناملعم سرد ،قفوم نید
و ناملعم ،یگدنز هطسوتم
1-1 - همدقم
یساسا فده ققحت رد بولطم تیعقوم داجیا یارب لماع نیرت .تسا لعم یشزومآ یاه
یم هک تسوا باتک صقن یتح دناوت
ای دنک ناربج ار یشزومآ تاناکما دوبمک و یسرد یاه
هب بولطم یفطاع طابترا داجیا رد ییاناوت مدع اب ار سیردت عوضوم و تیعقوم نیرتهب سکعرب یغ و لاعف ریغ یطیحم هاگدید و براجت اهنت سیردت دنیارف رد .دنک لیدبت باذج ر
یملع یاه
یم عقاو رثوم هک تسین لعم و یریگدای طیارش داجیا رد هک تسوا تیصخش لک هکلب دوش
یم ریثات درگاش لوحت و رییغت (دراذگ
رهم یدمحم 1392
) هفسلف و لعم هاگدید نآ هب هک یا
ت وا راک یگنوگچ رد دراد داقتعا یم یدیدش ریثا
هک یتیصخش تلاح زا ار وا هک یروطب دراذگ
یم جراخ دراد تراهم سیردت رد طقف یم رد یدنمشیدنا ناسنا تروص هب و دنک
هک دروآ
ناسنا تیبرت تیلوئسم یگژیو ندرمش رب .دراد هدهع رب ار اه
ملعم یاه قفوم نا
یناسآ نادنچ راک
هفسلف اب فلتخم عماوج اریز .تسین گن و اه
شر یلو .دنراد لعم زا یتوافتم تاراظتنا فلتخم یاه
یم ناوت هب نایدسا(دومن هراشا تسا لیخد ناملعم ندوب قفوم رد هک ار اه هفلوم یخرب 1395
.)
جیگ .تسا سیردت لعم راک یلک روط هب ریثأت هنوگ ره :دنک یم فیرعت نینچ ار سیردت 1
شور رییغت نآ فده هک یدرف نایم ک تسا ییاه
دنتسه نازومآ شناد نامه هک رگید صاخشا ه
جیگ(درک دنهاوخ راتفر هدنیآ رد ای دننک راتفر نآ قبط 2003
یانعم زا رتارف ار سیردت یو .)
روظنم تیبرت موهفم رد رتشیب هک ار یراتفر یاهشور رد رییغت و هتسناد تاعسطا لاقتنا فرص یم اد یم یرنه ار سیردت رنزیآ .تسا هدرک ظاحل دوش شزرا هلیسو هب ناملعم نآ رد هک دن
و اه
فرطرب ار نازومآ شناد یاهزاین دنراد هک ییاهمیمصت و دیاقع زا یعونتم عومجم
رنزیآ(دننک یم 2
1999 .)
هب لمع رد دیاش و دیاب هک روط نآ ناناوج و نازومآ شناد هک هعماج ینونک تیعضو رد شقن لیلحت رد .دسر یم رظن هب رت گنررپ ناملعم و هسردم شقن دنتسین اشوک ینید تاروتسد
هک یتیلوئسم رد ندوب قفوم یلک روط هب و نازومآ شناد یلوصا تیبرت و شرورپ رد لعم
رب
1. Gage
2. Eisner
4 اسانش
یی و یگژی اه ی د سرد قفوم ناملعم نی
گدنز و ی ...
تساهنآ شود هشیر یلضعم نینچ هک تشاد هجوت دیاب
یتخانش تفرعم تتوحت رد قیمع ییاه
تهج رد ًامیقتسم هک یصاخشا ناونع هب یگدنز و نید ناملعم شقن نیب نیا رد .دراد یگنهرف و رد اهنآ و هدوب گنر رپ دنتسه لوئسم نازومآ شناد هب یگدنز شور و ینید تاروتسد یلعت هک دش دنهاوخ قفوم یتروص شناد مود تلاح رد و دنشاب تاروتسد هب لماع ناشدوخ ادتبا
ییتوم(دنزاس انشآ یمسسا یگدنز شور و ینید یهافم اب یلوصا تروص هب ار نازومآ 1398
.)
صاخ هزوح کی هب صتخم و دراد دربراک نوگانوگ یاه هزوح زا یرایسب رد تیقفوم موهفم نامزاس لیلد نیمه هب .تسین نوگ یاهداهن و اه
ظاحل زا هچ و یراتخاس ظاحل زا هچ نوگا
صخا روط هب ناملعم و عا تروص هب زین شرورپ و شزومآ و دنتسه تیقفوم لابند هب یدرکراک شناد تیبرت و یلعت رما رد امیقتسم هک یدارفا ناونع هب ناملعم .دنتسین ینثتسم هدعاق نیا زا ذاختا اب دیاب دنراد شقن روشک نازاس هدنیآ و نازومآ وحن هب ار دوخ یتیبرت و یلعت شقن یریبادت
یمسغ(دنیامن افیا نسحا 1391
.)
رد .تسا لعم شنم و راتفر ورگ رد عیسو یسایقم هب شرورپ و شزومآ یتیبرت فادها ققحت تافص هب وا ندوب فصتم و لعم ندوب هزنم رب یمسسا یلاعت رب لوادتم شرورپ و شزومآ ماظن
ناوارف دیکات یقسخا هدش رکذتم ار عوضوم نیا تیمها زین ناملسم نازادرپ هیرظن و تسا هدش
هب دوخ راثآ زا یکی رد یرمق یرجه شش نرق نارکفتم زا یجونرز نیدلا ناهرب لاثم یارب .دنا نطاب یگتسارآ یاراد دیاب لعم :دسیون یم لعم یاه یگژیو و قسخا دروم رد لعتملا یلعت مان ا رود هب و سفن تزع یناخ یلعحتف(دشاب دنسپان راتفر و قسخا ز
1389 .)
ملعم هنیمز رد دیاب نازومآ شناد هب لع شزومآ رانک رد هک یدارفا ناونع هب یگدنز و نید نا
دوخ ؛دننک ینیرفآ شقن ه نازومآ شناد یداقتعا و یقسخا تیبرت زا ار یقسخا یاهشزرا دیاب
ارف هب دوخ تیصخش و راتفر و لامعا قیرط ناریگ
هد شزومآ ن
ملعم تیصخش .د نا
نید یگدنز و
دراد ار رگید سورد رد هاگشیامزآ شقن سیردت رد هجیتن و رثا دیاب هک تسوا تیصخشرد ینعی
هب و درک هبرجت و دید ار ینید یاه شزومآ ییاهن درب یپ یلاعت نآ یرترب و تیناقح و تلاصا
.
نید لعم تیصخش هک تسا نیا تقیقح یگدنز و
دیاب هیبش یوزرآ نارگید هک دشاب نانچ
ینامز نیا و دنشاب هتشاد ار وا هب دوخ نتخاس
ناملعم عمج رد ینید لعم هک تسا ریذپ ناکما
هب و دشاب هتشاد زاتمم و هتسجرب یتیصخش نارگید زا ندرگ و رس کی تیصخش رظن زا حسطصا
یگدنز زا ام ار سرد نیا و دشاب رتدنلب تخومآ ءایلوا و ءایبنا
ه یا هنیمز نیا رد )ع( قداص ماما
هاعد اونوکتت و کلامعاب ساّنلا هاعد اوُنوُک : هدومرف کتنسلاب
قح یوس هب دوخ راتفر اب ار مدرم.«
شیوخ نابز هب هن دینک یربهر (»
یلماع 1390 .)
1-2 - هلأسم نایب
سحم یتیبرت ماظن رد رصانع نیرت یروحم ناوت یم ار شرورپ و شزومآ ناملعم اریز دومن بو
دوخ هفرح رد دیاب نآ رب نوزفا و هتشاد نازومآ شناد رب ار تاعسطا و شناد لاقتنا هفیظو اهنآ شناد یدنمناوت ندش لماک و سفن تزع شیازفا تابجوم هک دنیامن یافیا یرثوم شقن نانچ ا یخرب تیاعر رد ناملعم هکنیا رگم دوب دهاوخن ریذپ ناکما رما نیا دندرگ نازومآ اهدرادناتس
دنروآ لمعب ار مزت تقد
« یوق یقسخا قطنم کی زا رومآ شناد و لعم نیب هطبار هک دنچ ره
یا هفرح قسخا نوچمه یرصانع نتفرگ هدیدان اما دنک یم یوریپ هبرض دناوت یم یملعم 3
دزاس دراو یشزومآ ماظن هب یریذپان ناربج »
نایئوکن(
1389 یحص نتخادرپ رگید ترابع هب .) هب ح
هفرح ای لغش نآ ینف لوصا تیاعر رب هوسع ات تسا نآ هب طونم هعماج رد هفرح و لغش ره تیقفوم زاس هنیمز رگید ترابع هب .دریگ رارق هجوت دروم زین لغش نآ یا هفرح قسخا قیداصم تسناد هفرح ماجنا نیح رد صخش درکلمع و بدا راتفر یعون هب ناوت یم ار ناملعم
دنودتوف(
1389 . )
نازومآ شناد هب شناد و لع یلعت رانک رد هک یدارفا ناونع هب یگدنز و نید ناملعم شقن رثوم و دیفم یلکروط هب و قسخا اب و نموم یناسنا یاهورین تیبرت نیگنس هفیظو موب و زرم نیا
م نارگید زا رت نیگنس سرادم رد دنراد هدهعرب ار هعماج یارب ظاحل ره زا .دنشاب یم ناملع
ماجنا هب هک یوحن هب نازومآ شناد نداد رارق تبقارم دروم و یزاس هاگآ زا تسا ترابع تیبرت یراتفر یاه شزغل و اه بیسآ زین و دنک کرت ار اهراتفر یخرب ماجنا و هتفرگوخ اهراتفر زا یخرب یلماش(دسانشب ار 1387
)
اد دوجو شرگن نینچ تیبرت هب تبسن هک یعماوج رد هدعاق نیا زا زین ام یمسسا هعماج و در
ار مزت تادیهمت و دیوج یم دوس دوخ تاناکما همه زا شرورپ و شزومآ ماظن تسین ینثتسم یاه تیلاعف و یسرد یاه همانرب یعون هب دریگ یم راک هب یتیبرت تاراظتنا ندش هدروآرب یارب م یتیبرت فادها ققحت یارب یلمحم هب دوخ هبون هب یشزومآ سرد ناملعم اذلف .دنوش یم لدب
ار نازومآ شناد دنناوتب ات دنشاب دهعتم و ریذپ تیلوئسم هنیمز نیا رد دوخ ادتبا یگدنز و نید روپ نسحم(دنهد بیغرت لئاسم نیا هب زین 1384
.)
شرورپ و شزومآ هزوح رد یمهم یتلاسر شرورپ و شزومآ رد لغاش ناملعم ساسا نیمه رب رب دوخ ی هفرح رد ترابع هب و هدوبن زرحم لغاشم ریاس رد تروص نیا هب دیاش هک دنراد شود
رگید
« دوخ زا هعماج رد یرایسب یاهدومن دناوت یم یملعم نوچمه یلغش رد یا هفرح قسخا
دهد زورب » هدازراگدای(
1391 .)
هاگدید زا یگدنز و نید سرد قفوم ناملعم یاه یگژیو یسررب رضاح قیقحت زا فده
3-Professional ethics
6 اسانش
یی و یگژی اه ی د سرد قفوم ناملعم نی
گدنز و ی ...
ناملعم یلیصحت لاس رد بارس رهش مود هرود هطسوتم نازومآ شناد و 89
- 1388 هک دشاب یم
یگدنز و نید ناملعم تیقفوم یاه هفلوم و داعبا هتفرگ تروص هنیمز نیا رد هک یتاعلاطم اب .تفرگ دهاوخ رارق یسررب دروم
1-3 - شهوژپ تیّمها و ترورض
و شزومآ هم یاهداهنزا یکی امزاس هعماج ره شرورپ
زاین دروم ناملعم نآ رد هک تسا ین
تیبرت یلیصحت فلتخم یاه هرود دنوش یم
عون نیا لوصحم اریز هک دنتسه یناملعم اه نامزاس
اب دنرداق و دنا یشرورپ و یشزومآ لوحت ره زاغآ هطقن هرهچ دنا هدرک بسک هک یتراهم و شناد
ار سرادم یاضف و دنزاس نوگرگد ار یشزومآ نامزاس م یاضف هب
و ازفا حور یگدنلاب و دشر تبح
رصانع لاقتنا اب و دننک لدبم شخب تذل بسانم یاه شور لامعا و هتساخون لسن هب یگنهرف
و ناکدوک تیصخش دشر تابجوم یتیبرت ناملعم شقن تیمها هب رظن .دنزاس هارف ار ناناوجون
روصتم نآ رب هک یشزرا و رابتعا و تسا
یبرت روظنم هب یراذگ هیامرس هم نکر نیا نیمات و ت
و نیرتهب تیبرت و یلعت اه نامزاس لیبق نیا شرتسگ .تسا یراذگ هیامرس عون نیرتدنمدوس
ناریدم هفیظو نیرتمهم لوق هب هک ارچ تسا روشک یتاب هدر ناریدم و شرورپ و شزومآ یلاع
هژایپ ناژ هب لعم هک یتروص رد شرورپ و شزومآ یزاسزاب و حسصا نیرتابیز
و یفاک دادعت اب
دش دهاوخ وربور تسکش اب دشابن رایتخارد تیفیک .
هم یناسنا یورین شقن شرورپ و شزومآ رد
و تسا رامش هب تیبرت و یلعت ییاوتحم و یفیک هعسوت و دشر رد رثوم لماوع نیرتمهم زا لعم
ع لصاح هرختاب و هبناج ود لباقتم نایرج کی هجیتن ناسنا تیبرت اریز دیآ یم یبرم لم
و
تسا درگاش لمعلا سکع .
رد شرورپ و شزومآ هاگیاج و تیمها نیمه هب هجوت اب یاهداهن نیب
هعماج فلتخم نیمات و تیبرت رد راذگرثا داهن نیرتمهم درک ناعذا ناوت یم
یم یناسنا یورین
رد یدیلک و ساسح شقن دناوت یم یبرم و سردم ناونع هب لعم و دشاب اب هتشاد هطبار نیا
دش
نیا هب دیامن تیبرت هعماج یارب قسخو دمآراک یناسنا یورین ات دشر تهج بسانم هنیمز بیترت
دیآ یم هارف نآ داعبا یمامت رد هعماج .
لعم رامعم حور و هدنزاس قسخا و فطاوع یرشب تسا زا نیرتمهم یلماوع
بوسحم یم دوش
هک نکمم تسا تاریثات بسانم و ای بسانمان رد شرورپ حور و نهذ شناد نازومآ هتشاد دشاب .
تاعلاطم بلاج هجوت و رپ شزرا هرابرد صئاصخ بوخ لعم بوخ هب هلیسو نیققحم یاهروشک
فلتخم تروص هتفرگ تسا . تاراظتنا صخش
ای یصاخشا هک
رد طابترا اب یاههاگتسد یتیبرت
دنراد ای زا نآ هدافتسا یم دننک توافت دراد و سردم دیاب هب نیا هتکن هجوت هتشاد دشاب و
صیخشت دهد
هک مادک دروم رد هجرد لوا تیمها رارق دراد . رگا شناد زومآ ار زکرم مامت اهتیلاعف
ضرف ینک اعطق تاراظتنا وا رد هجرد لوا تیمها رارق یم دریگ .
زا یرادروخرب اب دناوت یم لعم هب تبسن یشزومآ دنور رد راذگریثات لماوع رگید و قوف لماوع
رد یناسنا یورین تیبرت یگتسب هعماج ره تداعس کش نودب و درامگ تمه هعماج حطس
ناملعم تمه و شست هب یقتسم زا لماک یهاگآ و هفقو یب شست اب یراودیما .دراد هعماج نآ
یافیا هدهع زا دوخ شقن دنیآرب هلوحم هفیظو
همانرب تسکش ای قیفوت. و یشزومآ یاهتیلاعف و اه
ظن ره یشرورپ ندیسر هلیسو نیرتمهمرگید ترابع هب.دراد یگتسب نآ ناملعم هب یروشک و ما
هک تسا رما نیا هب هجوت اب .تساناوتو اناد لعم شرورپ و شزومآ یاهفده و تایاغ هب هعماج یم نشور هعماج طاطحنا و تفرشیپ و تلذ و تزع رد نآ قیمع ریثأت و لعم ماقم و راک تیمها -
ن یربهر تقیقح رد .دوش لصا نیا یور .تسا هعماج نآ ناملعم تسد هب هعماج ره هدنیآ لس
عون و رکفت هوحن .تسا هدوب مارتحا لباق ماقمو شزرا یاراد لعم ییادتبا عماوج رد یتح هک تسا و یلکریثأت موق نآ تواقش و تدایس رکفت عون و یگنوگچ رد تلم و موق کی ناملعم ینیب ناهج
ًسثم .دراد راکنا لباق ریغ اهرید و اهاسیلک رد رتشیب اپورا رد شرورپ و شزومآ هک یطسو نورق رد
یم ماجنا یم رظن اسیلک نابابرا تفرگ و نامیا عبات دیاب نیاربانب تسین قلطم یاناد درخ هک دنداد
تاروتسد زا هناروکروک و ضحم تعاطا ار شرورپ و شزومآ فده هجیتن رد دشاب نآ تمدخ رد زا روظنم و اسیلک یم یورخا یناگدنز و زیخاتسر زور یارب ندش هدامآ زین ار ایند رد یگدنز
-
مدع و یرکف دوکر و دامجنا ثعاب نآ اب بسانتم شرورپ و شزومآ و رکفت نینچ .دنتسناد .دش یتعنص و یملع تفرشیپ
1-4 - شهوژپ لاؤس
ا داعبا یساسا ( تایصوصخ و
یگژیو یاه ) ناملعم قفوم سرد نید و یگدنز رد سرادم زا
رظن ناملعم
؟دنمادک
1-5 - شهوژپ فادها
: یلصا فده - نییعت داعبا یساسا ( تایصوصخ و
یگژیو یاه ) ناملعم قفوم سرد نید و یگدنز رد
سرادم زا رظن ناملعم .
:یئزج فادها ییاناوت یسررب نید سرد ناملعم یاه یگژیو زا یشزومآ
و . بارس سرادم یگدنز
طباور یسررب نید سرد ناملعم یاه یگژیو زا یعامتجا
و . بارس سرادم یگدنز
هجوت یسررب هب
نید سرد ناملعم یاه یگژیو زا همه و
. بارس سرادم یگدنز
نید سرد ناملعم یاه یگژیو زا ناحتما یسررب و
. بارس سرادم یگدنز
نید سرد ناملعم یاه یگژیو زا دهعت یسررب و
. بارس سرادم یگدنز
یسررب لیهست هدننک یاه نید سرد ناملعم یاه یگژیو زا یریگدای و
بارس سرادم یگدنز
8 اسانش
یی و یگژی اه ی د سرد قفوم ناملعم نی
گدنز و ی ...
نید سرد ناملعم یاه یگژیو زا یزاسدنمناوت یسررب و
. بارس سرادم یگدنز
لیهست یسررب هدننک
یاه نید سرد ناملعم یاه یگژیو زا سیردت و
. بارس سرادم یگدنز
شریذپ یسررب یکیزیف
و یاه یگژیو زا یساسحا نید سرد ناملعم
و . بارس سرادم یگدنز
نید سرد ناملعم یاه یگژیو زا یلدمه یسررب و
. بارس سرادم یگدنز
روضح یسررب رد
نید سرد ناملعم یاه یگژیو زا سسک و
. بارس سرادم یگدنز
ییایوپ یسررب رد
نید سرد ناملعم یاه یگژیو زا سیردت و
. بارس سرادم یگدنز
1-6 - اهریغتم فیراعت
تیقفوم ندیسر هب هتساوخ یاه ینورد . یلو دننامه مامت یمیهافم هک
رد نآ نهذ رشب و هدارا وا
لیخد تسا . تیقفوم زین فیراعت یب یرامش هب دوخ صاصتخا یم
دهد . تیقفوم یم دناوت ماجنا
نیرتهب راک نکمم طسوت امش رد هزوح دروم ناترظن دشاب . تبقارم زا دوخ و ندوب رد نیرتهب
تلاح یکیزیف و یحور . تیقفوم صیخشت نامز
و تیعقوم هلب ای هن نتفگ تسا . یارب نیا هژاو
ریسفت
ًارهاظ یضقانتم تسا
اما یتقو تسرد یشیدنایب .
همه ام یهاگ هب هابتشا نیا ود تیعقوم
ار هب یاج ه هب راک یم یرب و هجیتن نآ یزیچ یمن دوش هک شراظتنا ار
یمیحر( یتشاد 1399
.)
تیقفوم ناملعم
لعم رامعم حور و هدنزاس قسخا و فطاوع یرشب تسا زا نیرتمهم یلماوع
بوسحم یم دوش
هک نکمم تسا تاریثات بسانم و ای بسانمان رد شرورپ حور و نهذ شناد نازومآ هتاشاد داشاب .
تاعلاطم بلاج هجوت و رپ شزرا هرابرد صئاصخ بوخ لعم بوخ هب هلیسو نیققحم یاهرواشک
فلتخم تروص هتفرگ تسا . لعم قفوم یسک تاسا هاک رد دایلوت الع و یهااگآ لااقتنا روان و
یئانشور تیوقت
تاعسطا و مولع یرشب و دااجیا بساقنا یاملع و یاقسخا و یتدایقع و
شیازافا
ییاناوت یاه یرنه و هفرح یا و دشر و صصخت و دهعت رد لسن یاه هدنیآ مااگ ییااه راه دانچ
رتدنلب و رتهب درادرب . نودب کش قیفوت رد ورگ نامیا و قسخا و هدارا و شست و ششوک تاسا . رد
وترپ نیا اهیگژیو هب ناونع کی لعم قفوم یتامدخ هتسیاش هب مدرام و نهیام و ناید و یاایند
تیرشب هئارا یوره(دهد 1398
.)
ب : فیرعت یتایلمع ریغتم
لماوع تیقفوم ناملعم نید و یگدنز
هلحرم یفیک : روظنم یاهریغتم تسا
هک هب ناوانع لاماوع رثوام راب تایقفوم نااملعم
ناید و
یگدنز زا رظن ناملعم رد هبحاصم اب ناسانشراک و
ناملعم جارختسا دش
هلحرم یمک : روظنم زا لماوع تیقفوم ناملعم نید و یگدنز زا رظن ناملعم هرمن یا تاسا هاک
ناملعم هب همانشسرپ ققحم
هتخاس هک زا قیرط داعبا جارختسا هدش
طسوت دارفا هربخ رد هلحرم
یفیک هب تسد هدمآ تسا هداد دنا .
2 - نابم ی قیقحت هنیشیپ و
2-1 - ملعم تافص و تایصوصخ
2-1-2 - ملعم یصخش یاهیگژیو
یناور یمسج تملاس زا یرادروخرب )فلا یم یملعم یاسرف تقاط و لکشم لغش راد هدهع هک یسک و لاس ینامسج رظن زا دیاب دوش
و هابتشا نیرتکچوک اب تسا نکمم تروص نیا ریغ رد دشاب لداعتم یفطاع و یناور رظن زا و یوق یاطخ ینیعم دصق و یهاگآ نودب تاقوا بلغا هک نانآ ماگنهبان و اجیب لمع کی اب ای نادرگاش
یم تروص و شزومآ هجیتن رد و دنک لودع فاصنا و لدع هویش زا و دوش ینابصع تدش هب دریگ
هزیتس سویأم برطضم هدرسفا لعم هک تسا یهیدب .دوش جراخ دوخ حیحص یارجم زا شرورپ یمن وخدنت و وج و یشزومآ طیحم و سرد سسک رد ار تابث و رطاخ تینما طاشن دناوت
یچتخادارپ(دروآ دوجو هب یشرورپ 1398
.)
ب - یعامتجا و یناسنا لوصا و اهشزرا هب یدنبیاپ یاهشزرا هک تسا نیا شرورپ و شزومآ ماظن ره رد هدش هتفریذپ هم یاهفده زا یکی
و ناکدوک هب ار یعامتجا و یقسخا یونعم نیا هب لین و دربهار همزت .دهد لاقتنا هدنیآ لسن
داقتعا و یدنبیاپ نازیم رگید ترابع هب .دراد یگتسب اهشزرا نیا هب لعم مامیا و داقتعا هب فده یم سکعنم یو رادرک و راتفگ و راتفر رد هعماج یاهشزرا هب لعم لعم هعماج نوچ یفرطزا دوش
یلعت و لاقتنا رد دوخ هدنیامن ار ناگوابون هب یعامتجا و یناسنا لوصا و تادقتعم و اهشزرا
یم شیوخ همه ... تسا رگید ناسک زا شیب لوصا نیا تیاعر رد لعم زا شراظتنا و عقوت دناد
هدنزارب هنومن نانآ نادنزرف یوگلا و قشمرس هک دنراد وزرآ ناملعم دوخ یتح مدرم تیناسنا زا یا
هتسیاش وضع و ب عامتجا رد یا
دننام یناسنا یلاع تافص هب لعم دنراد راظتنا هک تسا نیا .دشا
.ددرگ هتسارآ تلادع و تعاجش تماهش یوقت و ینمادکاپ یسانش هفیظو ییوگتسار هتفرگ ماجنا ناملعم یصخش یاهیگژیو هرابرد اهروشک رتشیب رد هک یتاعلاطم نیا یایوگ دنا
هک یدارفا :دنتسه تیعقاو «
یملعم » ار یم باختنا دوخ یارب هفرح ناونع هب تابث یاراد دننک
یور لغاشم ریاس نابحاص زا شیب ناملعم .دنتسه مدرم اب رتشیب یراگزاس ییاناوت و یفطاع
و مدرم اب ندرک راک نارگید هب ندرک کمک یصخش تابسانم یرارقرب «
ندوب » دیکأت نانآ اب
یم دارفا ًابلاغ و دننک «
یعامتجا » یم شاب یدنبیاپ هعماج یقسخا و یونعم یاهشزرا هب و دن
یم ناشن دوخ زا یرتشیب یم ناشن تاعلاطم نینچمه .دنهد
لعم دصق هک ینایوجشناد دنهد
هظفاحم یسایس لئاسم و روما رد و دنراد نیدت و بهذم هب یرتشیب شیارگ دنراد ندش زا رتراک
یچتخادارپ(دنتسه نارگید 1398
.)
ا زا یرادروخرب )پ بوخ ًاتبسن ینهذ یاوق و اهدادعتس
یم باجیا یملعم راک تعیبط ه دناوتب ات دشاب هتشاد یوق هظفاح لوا هجرد رد وا هک دنک
ه و دنک بسک تسا یو راک یساسا و یلصا رازبا عقاو رد هک ار یرشب شناد و تفرعم وم هب و دراپسب رطاخ هب ار نادرگاش و سسک هب طوبرم روما و تانایرج هک یملعم .دروآ دای هب عق
نیا اب دناوخب سا هب ار نانآ و دریگب دای ار دوخ نادرگاش یماسا دناوتب سسک لوا هسلج دنچ رد یم راک هتفگ هب ار نادرگاش دامتعا و نانیمطا دناوت درف ناکدوک رظن رد و دنک بلج زین دوخ یاه
هولج دوخ راک هب طلسم و شزرا اب و اناوت لعم .دوش رگ
نییعت دعب یاهزور یارب ار یفیلاکت هک ینام
یم یم دای زا هظفاح فعض رثا رد سپس دننک یم فورعم یراکشومارف هب ناکدوک رظن رد دنرب
-
یبولطمان یتیبرت دمایپ فیلاکت نداد ماجنا و بلاطم یریگدای رظن زا رما نیمه هک اسب و دنوش عم هیامرس نیرتگرزب هظفاح نیاربانب .دشاب هتشاد رد ار لعم هک تسا یدادعتسا نیرتمهم و ل
یم یرای شناد بسک و بوخ سیردت یچتخادارپ(دنک
1398 .)
هچ .دشاب رادروخرب زین یبوخ ًاتبسن شوه زا دیاب رادافو و بوخ هظفاح نتشاد رب هوسع لعم و طیحم اب شزاس و درجم یناعم کرد دادعتسا زا تارابع هک شوه فیرعت نیا هب هجوت اب رد هزات یلکشم و دیدج یتیعقوم اب هظحل ره لعم تسا یگدنز تسکشم لح و دیدج تیعقوم یم اناوت ار وا یوق ًاتبسن شوه نتشاد .تسوربور یشرورپ طیحم و سرد سسک و نیرتهب هک دنک
روصت لیخت یاهدادعتسا زا شوه اب لعم تسا لسم .دنک ادیپ ار لکشم لح هار نیرتبسانم زجت یعادت هضرع رد ار وا اهدادعتسا نیا و تشاد دهاوخ یفاک هرهب لتدتسا و کح یمعت دی
و هیزجت رد و دنتسه یتوافتم تاساسحا و فطاوع راکفا یاراد هک نادرگاش هب عوضوم نایب و یم یرای رتشیب تسکشم و لئاسم لیلحت اناوت ار لعم هدشدای یاهدادعتسا نیا رب هوسع .دننک
ب دننک یم زا لمعلا سکع نآ اب بسانتم و دنبایرد یبوخ هب ار ناکم و نامز تایضتقم هکنیا ه
قیفوت و تفرشیپ رد لعم ینهذ یاوق و اهدادعتسا شقن تیمها هب هجوت اب .دهد ناشن دوخ همانرب یملعم لغش بلطواد هک یناسک زا یقرتم یاهروشک رد هک تسا یشرورپ و یشزومآ یاه
ریاس و شوه تست دنتسه یم لمع هب اهدادعتسا
یم هتفریذپ شنیزگ رد یناسک و دنیآ هک دنوش
.دنشاب هدرک بسک ار یلوبق لباق تارمن ای تارمن نیرتتاب
12 اسانش
یی و یگژی اه ی د سرد قفوم ناملعم نی
گدنز و ی ...
2-2 - هفرح یاهیگژیو ملعم ینف و یا
هطساو و طبار فرط کی زا لعم رگید فرط زا و ناگدنریگدای و دوجوم گنهرف نایم تسا یا
روآ هارف ای و هدننک لیهست راک رد هکنیا یارب یملعم نینچ .تسا نانآ یریگدای تابجوم هدن
لاقتنا و تفرعم دشر هنیمز رد هچ شرورپ و شزومآ یاهفده ققحت رد دناوتب و دشاب قفوم دوخ هنیمز ریاس رد هچ و یندمت ثاریم افیا یرثؤم روط هب ار دوخ شقن یعامتجا و یداصتقا دننام اه
دیاب دنک «
لع لها » و
« بحاص شناد و تفرعم »
نیا رد یلک روطب دشاب ییاهتراهم یاراد و
یم دروم :درک هراشا تامولعم عون ود هب ناوت یرشب شناد و تفرعم هرابرد لعم یلک و یلامجا تاعسطا هب هک یمومع تامولعم )فلا
هفرح و ینف تامولعم )ب دنرادن یصصخت هبنج هک تسا طوبرم سیردت و یملعم راک هب هک یا
وا هدازاقآ(دوش یم هتخادرپ اهنآ زا کی ره رصتخم حرش هب هک تسا طوبرم 1397
.)
یمومع تامولعم )فلا یعامتجا یعیبط مولع هرابرد یلامجا تاعسطا نتشاد لعم یمومع تامولعم زا روظنم یارب یمومع تاعسطا نتشاد تسا هریغ و یثوروم گنهرف رنه و یبدا یداصتقا و یسایس
ا لعم نامز تایضتقم اب نانآ ندرک انشآو ناوج لسن یربهر رد ار وا هک دراد تیمها ظاحل نیا ز
یم اناوت هعماج تاجایتحا کرد یم زهجم ار لعم یمومع تاعسطا رگید فرط زا .دزاس
رد ات دزاس
بلاطم و داوم هک هاگشزومآ همانرب زا تمسق نآ یارجا و سیردت و یندمت ثاریم و شناد لاقتنا رد یم هدیمان یس کی هک تسا عماج و عیسو تسیصحت نتشاد راک نیا همزت .دبای قیفوت دنوش
هدکشناد و لعم تیبرت زکارم رد یمسر لیصحت قیرط زا نآ زا تمسق تسد هب یتیبرت مولع یاه
یم فلتخم تسجم و بتک هعلاطم هب هقسع و قشع نتشاد قیرط زا نآ ظعا تمسق نکل دیآ
دوش یم لصاح هتشون ینادنز ار دوخ ًتومعم دنراد یحطس تامولعم هک یناملعم هنافساتم.
یاه
یم یسرد باتک تأرج سرد سسک رد ناملعم نینچ دنرادن ار نآ زا ندمآ نوریب ییاناوت و دنبای
یم تسد زا ار دوخ دامتعا و تامولعم حطس و قیسع اهزاین اب ار عوضوم قیبطت تردق دنهد
دن نازومآ شناد یمن دنرا
یاوق دشر کرحم هک دنروآ دوجو هب سرد سسک رد یطیحم دنناوت
شنادینهذ شناد تتاؤس هب تاقوا رتشیب دشاب نازومآ
یمن باوج ای نازومآ قیمع اهباوج ای و دنهد
شناد ماجنارس درادن ار مزت ناجیه و روش ناملعم لیبق نیا سرد سسک دنتسین هدنزیگنارب و -
یاناوت نازومآ یمن ادیپ هنازور یگدنز رد ار باتک زا هتفرگارف تامولعم نتسب راک هب ی
هدازاقآ(دننک 1397
.)
هفرح و ینف تامولعم )ب یا
هفرح و ینف تامولعم یم ار لعم یا
ناونع تحت ناوت 1
یصصخت تامولعم ) 2
تامولعم )
هفرح .داد رارق هعلاطم دروم یا
1 امولعم زا ضرغ :یصصخت تامولعم . هتشر رد دیاب لعم هک تسا نیا یصصخت ت
هک یا
یم سیردت هتشاد یفاک و عماج ًاتبسن تاعسطا هریغ و یجراخ نابز مولع تایبدا دننام دنک
سیردت هتشر رد لعم ییاناد و یگیام رپ .دشاب طلسم یسرد بلاطم و داوم هب حسطصا هب و دشاب هژیو تیمها زئاح ظاحل دنچ زا دوخ وا :تسا یا
شناد هکنیا ل و نیرتاناد ار دوخ لعم زومآ
هدنزارب یم نامدرم نیرت و ثحابم هب عجار یفاک و مزت تامولعم نتفرگارف اب لعم نیاربانب .دناد
یم سیردت هک یبلاطم شناد نانیمطا و دامتعا نیا دنک
بلج هشیمه یارب دوخ هب تبسن ار زومآ
یم ظفح و رابرد لعم رگا هکنیا رگید .دنک
تامولعم و تاعسطا سیردت دروم بلاطم و عوضوم ه
یم یعس دشاب هتشادن سسک رد هئارا یارب یفاک هک دروآرد یتروص هب ار سسک طیحم دنک
شناد شناد لاؤس لباقم رد ًتامتحا و دننکن ادیپ ار عوضوم هرابرد شسرپ لاجم و ناکما نازومآ -
اهشور هب دوخ صقن و بیع ندناشوپ یارب نازومآ هویش و
هجیتن هک دوش لسوتم یبولطمان یاه
یلصا ریسم زا ار شرورپ و شزومآ هکلب دشابن هدیدنسپ اهنت هن یتیبرت رظن زا لاح ره رد اهنآ یمیهاربا(دزاس جراخ دوخ 1397
.)
هتشر رد لعم هاگره یم سیردت هک یا
یعیبط دشاب هتشادن ینشور و یفاک تاعسطا دنک
تنا و نایب رد هک تسا طلست هک تسا یهیدب .دش دهاوخ هجاوم یتسکشم اب زین نارگید هب نآ لاق
تسا قیقحت و هعلاطم ای و هتشر نآ رد یفاک تسیصحت نتشاد مزلتسم تفرعم زا هتشر کی هب زکارم نیاربانب .دنک رارقرب یقطنم طابترا و یگتسویپ هتشر نآ بلاطم نایم دناوتب صخش ات هدکشناد و لعم تیبرت ه
یاهتراهم و تامولعم بسک شور و هار دننک یعس دیاب یتیبرت مولع یا
( نسیصحتلا غراف .دنروآ دوجو هب نایوجشناد رد ار هعلاطم تاداع و دنهد دای ار نآ هب طوبرم و یلیصحت هتشر هب طوبرم تاوزج و تسجم بتک یمئاد هعلاطم قیرط زا دیاب زین )ناملعم خس رد تکرش و دوخ سیردت زارد ای و تدم هاتوک یاه سسک و اهرانیمس و یملع یاهینارن
اب سرد سسک رد دنناوتب ات دنیازفیب دوخ تاعسطا رب زور هب زور یزومآ راک و یزومآ زاب تدم یمیهاربا(دننک سیردت سفن هب دامتعا و رطاخ نانیمطا 1397
.)
خ تامولعم نامز تفرشیپ اب بسانتم دیاب لعم رگید فرط زا هتفای زا و دهد هعسوت ار دو
یاه
دوخ لیصحت نامز بلاطم هب اهنت لعم رگا دوش علطم دوخ سیردت و یلیصحت هتشر دیدج هتشون هب اهنت ای و دنک تعانق بسانتم وا تامولعم دیامن هجوت دوخ سیردت دروم بتک یاه
شناد هجیتن رد .درک دهاوخن تفرشیپ نامز ا و یملع بلاطم زین وا نازومآ
کرد ار نامز یعامتج
زورما هک ییایند درک هجوت دیاب نینچمه .دنام دنهاوخ ربخ یب لاوحا و عاضوا تتوحت زا هدرکن
14 اسانش
یی و یگژی اه ی د سرد قفوم ناملعم نی
گدنز و ی ...
یم سیردت نآ رد لعم تاعسطا شیازفا رظن زا هچ یگدنز لیاسو رظن زا هچ ظاحل ره زا دنک
یم لیصحت نآ رد هک ییایند اب مولع و .دراد یلک توافت تسا هدرک
تامولعم زا هزات یرد زور ره
یم زاب رشب یور هب تافاشتکا و هدیدپ نتخانش رد رکفتم و واکجنک ناسنا و دوش
و یعیبط یاه
یم لئان یهجوت لباق یاهتفرشیپ هب دوخ جئاوح نیمأت و یگدنز تسکشم عفر هوسع.دوش
نآرب
ین نانآ تیصخش یستعا ببس ناملعم یصصخت و یمومع تامولعم شیازفا یم ز
هدید ناوارف .دوش
طیحم رد ًاصوصخم تسا هدش و نونف زا یکی هب هک یناملعم یشزومآ و یملع و یگنهرف یاه
صاخ مارتحا و هجوت دروم هشیمه ناراکمه ریاس اب هسیاقم رد دنراد هطاحا یرشب تفرعم شناد یم نارگید و نازومآ و تفرشیپ هم لماع ینف ای و یملع طلست نیمه و دنشاب
نماض
یم یو تیقفوم .دوش
2 هفرح تامولعم . و هتشر رد یفاک و مزت تاعسطا و فرط کی زا یمومع تامولعم نتشاد:یا
لعم .تسین یفاک اما تسا مزت هتسیاش و بوخ لعم کی یارب رگید فرط زا سیردت عوضوم و تاعسطا یاراد دیاب اهنت هن یملع تیحسص و ینسقع یگتسیاش رب هوسع مزت یتیبرت یاهشرگن
ارجا دروم هب ندرک تیاده و نتخومآ رد ینعی لمع هصرع رد ار اهنآ دناوتب دیاب هکلب دشاب نرق ین رد هژیو هب لعم شرورپ و شزومآ اهروشک رثکا رد هک تسا تبسانم نیا هب .دراذگب یمیهاربا(تسا رادروخرب یصاخ تیمها زاریخا 1397
.)
2-3 - م یا هفرح یاهتراهم ناملع
یهددای دنیارف لماوع نیرت هتسجربو نیرتمهم زا یکی -
تفرشیپ و تیقفوم یریگدای
یرظن یاهییاناوت زا هک تسا یناملعم دوجو هب هتسباو شرورپ و شزومآ رد نازومآ شنادیلیصحت یهددای دنیارف یبایشزرا و ارجا یحارط تیلوئسم رب هوسع لعم .دنشاب رادروخرب مزت یملع و -
یگنهرف طیحم و طیارش هدنروآ هارف و هدنزاس یدرف ناونعب یشزومآ طیحم رد یریگدای و .دشاب یم هوسا و وگلا ناوج لسن یاربًًاصوصخ مدرم یارب هعماج رد دوخ راتفر اب ایوپ و بسانتم و شرگن یگدنلاب و دشر لامک هب ندیسر یارب نازومآ شناد رد دوخ یاهتراهم و اهتیلباق اب هزیگنا هک دراد هنیمز نیا رد یمهم رایسب شقن لعم یا هفرحیاهتراهم هک دنک یم داجیا تبثم هرواشم سسک هرادا و یهدنامزاس سیردت یاهشور زا یهاگآ لماش یا هفرح یاهتراهم زا روظنم
.دشاب یم یبایشزرا و نازومآ شناد ییامنهار و ار لعم یا هفرح یاهتراهم یکلم نسح
« ناوت و اهتراهم یریگدای دنیارف رد لعم یلمع یاهییا
یشزومآ کمک لیاسو زا هدافتسا سیردت نیون یاهشور یارجا حرط هیهت رد لعم تراهم دننام یبایشزرا و »
هب لعم یاه یگتسیاش یلک روطب .دناد یم 3
یمومع یاهتراهم( هدمع شخب
هم شخب رد هک دوش یم یسقت )یا هفرح یاهتراهم و قیقحت یاهتراهم نتشاد یا هفرح یاهترا
بسانم یاهشور باختنا و یبایشزرا یارجا یحارط سسک تیریدم و هرادا رد یلمع تراهم
یهددای یارب سیردت -
و ینسقع یگتسیاش رب هوسع لعم نینچمه و تسا هم یریگدای
هنآ دناوتب دیاب هکلب دشاب یتیبرت یاهشرگن و تاعسطا یاراد دیاب اهنت هن یملع تیحسص رد ار ا
یاراد دیاب لعم سپ .دراذگب ارجا دروم هب ندرک تیاده و نتخومآ رد ینعی لمع هصرع یقت( دشاب )یبایشزرا و یشزومآ یحارط سیردت شور اب ییانشآ( دننام ییاهتراهم ریهظروپ 1387 راک و رس یفلتخم یاهریغتم اب سیردت رد لعم و تسین یا هداس رما سیردت .)
نک و تخانش دراد نکممریغ تفگ ناوتب دیاش و تسین یناسآ راک اهریغتم و لماوع همه لرت
ماظن تخاس درگاش و لعم یاهیگژیو نوچمه یلماوع یریگدای طیحم داجیا رد کش نودب .تسا یارب لماع نیرت یساسا .دشاب رثوم دناوت یم رگید ریغتم اههد و یشزومآ یاوتحم یشزومآ ه ققحت رد بولطم تیعقوم داجیا زا سرد عوضوم و اوتحم هب طلست .تسا لعم یشزومآ یاهفد
و نونف زا دیاب یملع ینغ یاوتحم نتشاد رب هوسع لعم اما تسا لعم یاهیگژیو نیرتمهم و یطابترا دیدج یاه هیرظن طابترا یرارقرب یگنوگچ و اوتحم هئارا یاهشور یشزومآ یاهتراهم تفر مولع و یسانشناور دیدج یاهشناد زا یفاک یهاگآ یریگدای و سیردت یسانشناور هژیوب یرا
اریز دشاب یا هفرحیاهتیحسص یاراد یملع و یتیصخش یاهیگژیو رب هوسع دیاب لعم .دشاب هتشاد یشزومآ دنیآرف لیلحت هب و دهد تهج دوخ یشزومآ یاه تیلاعف هب دناوت یم تراهم نیا اب تازیهجت و تاناکما زا هدافتسا اب و دزادرپب یرورض .دنک باختنا ار دوخ سیردت شور دوجوم
همانرب اب دیاب سیردت یاهشور اب ییانشآ و یملع ینغ یاوتحم نتشاد رب هوسع دیاب لعم هک تسا دنا هدش هتخانش یا هفرح یاهتراهم یاه هفلوم ناونع هب هک یبایشزرا و یشزومآ یحارط یزیر دت دناوتب ات دشاب هتشاد لماک طلست و ییانشآ دشاب هتشاد شخب رثا و رثوم سیر
ینابعش(
1386 .)
طقف شرورپ و شزومآ رد سیردت هزورما ناس نیدب
« نداددای و سیردت »
هکلب تسین
طقف هک تسین یملعم قفوم لعم .تسا یریگدای یارب ناگدنریگدای ییامنهار و نتخیگنارب هک تسا یسک هکلب دهد یم شزومآ ای دنک یم سیردت هارف ار یریگدای نوگانوگ یاهتصرف
داژن یراعش( دزاس یم 1381
.)
طرش ینعی دهد دای ار نآ دناوت یم دنادب ار یزیچ یدرف هک دوب لوادتم رکف نیا ینامز نتشاد اهنت هک دنداقتعا نیا رب نارظنبحاص هزورما دنتسناد یم لعم تامولعم نتشاد ار سیردت
تسین یفاک سیردت یارب تامولعم تراهم هچرگ .دشاب هتشاد دوجو دیاب زین یرگید طیارش هکلب
ققحت نکیل دیآ یم باسح هب لغش نیا هم ناکرا زا یکی یملعم یصصخت هتشر هب طلست و و یلعت نیصصختم .تسا ریذپناکما سیردت دروم بلطم هئارا رد ییاهتراهم بسک اب رما نیا یسقت کچوک یاهتراهم هبار سیردت یاه ویش تیبرت لعم ره دنیامن یم هیصوت و دننک یم
اهتراهم نیا هلمج زا .دنک بسک ار مزت یاهتراهم دیاب سیدت زا لبق
« لعم یا هفرح یاهتراهم »
16 اسانش
یی و یگژی اه ی د سرد قفوم ناملعم نی
گدنز و ی ...
.دشاب یم 1 - سرد سسک رد نازومآ شناد رگا :سرد سسک تیریدم ای سرد سسک هرادا رد تراهم
یلکشم و هدوب هدامآ راک یارب سرد سسک دنشاب لاعف .دیآ یمن هارف لعم یارب
2 - شناد هک دنک یم ادیپ ققحت ینامز رما نیا :نازومآ شناد ییامنهار و هرواشم رد تراهم نانآ هک دش دهاوخ ثعاب نازومآ شناد دامتعا بلج دنشاب هتشاد دامتعا لعم هب تبسن نازومآ
.دنراذگ نایم رد لعم اب ار دوخ تسکشم و لیاسم 3 - فتسا رد تراهم تیلاعف نیرتمک اب دنک یم کمک لعم هب :یشزومآ یژولونکت زا هدا
.دشاب هتشاد ار ییاراک نیرتشیب 4 - سیردت نیون یاهوگلا زا هدافتسا :بسانم یاوتحم باختنا و سیردت شور رد تراهم و باذج سرد سسک دوش یم ثعاب هک تسا ییاهتراهم هلمج زا دیدج یاهیروانف رب ینتبم
ب طیحم نیرتهب شناد یطیحم نینچ رد .دشاب یم نازوما شناد تیقسخ شزوما و یریگدای یار
.دننک یم لح ار لیاسم یگدنز یعقاو لیاسم اب ندش وربور نمض نازومآ 5 - هدامآ رد تراهم سرد ندرک زاغآ رد تراهم :نآ یارجا و یشزومآ یحارط رد تراهم
سرد یزیر همانرب رد تراهم سسک هب نتفر یارب ندش رد تراهم سسک راک هسلج کی یارب
رد تراهم سرد سسک رد یشزومآ یاوتحم ندرک هصسخ رد تراهم بسانم فیلکت نییعت هجوت لباق و بسانم یاهلاثم زا هدافتسا رد تراهم نازومآ شناد یروآون و تیقسخ فشک سا یرورض هک تسا شخب نیا رد ناملعم یرورض یاهتراهم هلمج زا نازومآ شناد همه ت
.دشاب زهجم اهنآ هب ناملعم
2-3-1 - ملعم یشزومآ یاهتراهم
یهددای هصرع رد هک دراد جایتحا ییاهتراهم هب اهتیلاعف نتفرگ ماجنا روظنم هب لعم -
ار اهنآ یریگدای
« سیردت یاهتراهم »
یم یارجا نامز هب هجوت اب ییاهتراهم نینچ .دنمان
ز رارق هب هتسد هس هب یشزومآ یاهتیلاعف :دنا هدش یسقت ری
1 هلحرم( سیردت زا شیپ یاهتراهم . همانرب و یحارط یاهتیلاعف ی
)یزیر
2 هلحرم( سیردت نمض یاهتراهم . )ارجا ی
3 هلحرم( سیردت زا دعب یاهتراهم . )یبایشزرا ی
هب نتفر زا شیپ لعم هک تسا ییاهتیلاعف هعومجم اب طابترا رد سیردت زا شیپ یاهتراهم اهنآ سسک یم ماجنا ار
:دننام دهد 1
- سرد یاهفده باختنا 2
- سیردت بسانم یاهشور نییعت
و 3 - .یبایشزرا ماظن نتخاس صخشم هدنریگرب رد سیردت نمض یاهتراهم سسک رد سیردت ماگنه هب لعم هک تسا ییاهتیلاعف ی
یم ماجنا ترابع اهتیلاعف نیا زا یخرب .دهد
:زا دنا 1 - شناد ینهذ یزاس هدامآ نازومآ
2 - هئارا بلطم ی 3
- .یهورگ یاهتیلاعف رب ریثأت
یم هتفگ ییاهتیلاعف زا هتسد نآ هب سیردت زا دعب یاهتراهم سیردت ماجنا زا سپ هک دوش
دننام دنوش هتفرگ راک هب یتسیاب 1
- شناد یلیصحت تفرشیپ نازیم شجنس نازومآ
2 - و اهنومزآ هیهت 3
- یسفت .اهنومزآ جیاتن ر
رارق ثحب دروم یشزومآ یحارط لصف رد نآ اب طبترم یاهتیلاعف و سیردت زا شیپ یاهتراهم عقاو ثحب دروم یبایشزرا لصف رد نآ هب طوبرم یاهتیلاعف و سیردت زا دعب یاهتراهم و تفرگ
یم رارق هجوت دروم سیردت نمض یاهتراهم شخب نیا رد .دش دهاوخ آ یاهتیلاعف و دریگ
هکن
یریگدای یهددای دنیارف رد یمهم رایسب شقن یسررب لیصفت هب دننک یم افیا
یم یوفص(دوش 1381
.)
2-3-2 - سیردت نمض یاهتراهم
هن دنوش هتفرگ راک هب یتسیاب سیردت نمض رد هک ییاهتراهم اب لعم رتشیب هچره ییانشآ یم کمک شزومآ رما رد ار یو اهنت ا هکلب دنک
نینچمه و سیردت یاهفده هب یبایتسد رد ار و
شناد یریگدای یارب بسانم طیارش ندروآ هارف یم یرای نازومآ
نیا زا یخرب هب ریز رد .دیامن
هدش عقاو دیکأت دروم تیبرت و یلعت ناسانشراک طسوت هک اهتراهم هراشا دنا
یم ددرگ ( یوفص 1381 .)
2-3-2-1 -
را داجیا :حیحص طابت
شناد اب حیحص طابترا یرارقرب یم رامش هب لعم یاهتراهم نیرتمهم زا یکی سسک نازومآ
.دور
یم یو تهج نیدب .دشاب اشوک نآ شرتسگ و شرورپ رد یرگید تراهم ره زا شیب یتسیاب
هداس رد اما هدش فیرعت فلتخم قرط هب طابترا مایپ نیب یدنیارف تروص هب نآ لکش نیرت
هدنهد شناد( هدنریگ مایپ و ) لعم(
رد .تسا هدمآ )سرد نتم( مایپ تفایرد روظنم هب )زومآ
هدیا طیارش هدش فذح حازم و لخم لماوع هک بولطم و لآ
و مایپ حیحص تفایرد لامتحا دنا
یم دایز رایسب بسانم ییوگخساپ نینچمه هدیچیپ طباور یرارقرب رد هک اجنآ زا اما .دشاب
ی
لماوع یناسنا ناکما ًسمع دنراد تکراشم یناکم و ینامز صاخ طیارش هب هجوت اب یدایز
هدیا طیارش هب یبایتسد یم راوشد رایسب دشابن نکممریغ رگا طابترا لآ
هئارا ور نیا زا .دشاب
شناد و لعم نیب حیحص طابترا قیرط زا ًافرص بولطم تروص هب سسک رد یسرد بلطم زومآ
یم تروص یارب .دریذپ
اهمایپ ندش لدب و در ریسم رد لخم لماوع دیاب لعم روظنم نیا هب لین
.دنک مادقا اهنآ عفر هب تبسن و هدومن ییاسانش ار مایپ دوخ ه و هدنریگ مایپ هب ه هدنهد مایپ هب ه تسا نکمم طابترا رد لخم لماوع
ران یملعم یادص مایپ لاسرا ماگنه هب رگا لاثم یارب .دشاب طوبرم لباق یو نایب هکنیا ای دشاب اس
18 اسانش
یی و یگژی اه ی د سرد قفوم ناملعم نی
گدنز و ی ...
تروص نیا رد ددرگ رضاح سرد سسک رد قوذ و قوش یب و لسک دارفا لثم ای و دشابن کرد هدنتسرف ناونع هب وا دوخ یم طابترا نایرج رد لسخا بجوم مایپ ی
شناد ساوح رگا ای .دشاب -
هکنیا ای و دشابن نداد شوگ هدامآ و دشاب هتشاد هرهلد ای ترپ زومآ هیاپ شناد ًاساسا
فیعض وا ی
و قوذ ساسا رب هکنیا ای و هدوب اسران و هبم مایپ هنوگره داجیا کش نودب تلاح نیا رد دشاب شناد ییاناوت و هقسع هلیسو هب طوبرم تسا نکمم لخم لماع ماجنارس .دشاب هدشن هیهت نازومآ
-
یم هرهب نآ زا مایپ لاسرا روظنم هب لعم هک دشاب یا دریگ
یوفص(
1381 .)
هلهو رد یتسیاب لخم لماوع زا کی ره عفر یارب لعم تروص ره رد هک دزاس صخشم لوا ی
یم یطابترا ماظن هدنهد لیکشت رصانع زا کی مادک هب طوبرم حازم لماع هنادجم سپس دشاب
و دنددعتم سرد سسک رد حازم و لخم لماوع .درادرب مدق بسانم لح هار یوجتسج رد ک یقرط یم ریز رارق هب هدیدرگ داهنشیپ اهنآ ندش فرطرب یارب ه :دشاب
اج کی رد ندوبن تباث و سیردت ماگنه هب سسک رد لعم تکرح )فلا شناد یشخب زکرمت )ب هنومن قیرط زا نازومآ
یمسکریغ و یمسک یاه
شناد و دوخ لباقتم هطبار هب نداد لکش رییغت )ج سسک رد نازومآ
هظحل دنچ یارب یشزومآ تیلاعف عطق و توکس )د شناد فلتخم ساوح زا هدافتسا )اه شزومآ رد نازومآ
2-3-2-2 -
:ملعم نایب و ادص شقن
طابترا یرارقرب رد ییازس هب شقن وا یاسر و نیشنلد نایب و لعم یمیمص و بلاج یادص یم افیا نازومآ شناد و لعم نیب عقاو تلفغ دروم رگا هک دنک
هرهب نازیم دوش دنیارف زا یریگ
یم شهاک یهجوت لباق نازیم هب یشزومآ .دبای
شناد ریز یاهتیلاعف ماجنا اب ات دشوکب دیاب لعم یرای یشزومآ یاهفده هب لین رد ار نازومآ
:دناسر نآ ندرک یمیمص و ادص نتخاس نیشنلد و اسر )فلا
تخاونکی زا بانتجا و ادص نُت رییغت رد شست )ب ی
تسمج یفطاع تتاح تیاعر رد یعس )ج نآ یانعم یاضتقا هب هلمج ره نایب )د شناد یناکم تیعقوم اب دوخ یادص نداد تقباطم )اه نازومآ
2-3-2-3 -
شناد ینهذ یزاس هدامآ نازومآ
شناد زا یضعب تسا نکمم دیدج تاعوضوم ای ثحابم سیردت رد ًتومعم یگدامآ نازومآ
ارب ار مزت ینهذ همدقم زا هدافتسا اب دیاب لعم ور نیا زا .دنشاب هتشادن هزات بلطم یریگدای ی
یا
