:ﻪﺒﺗﺎﮑﻣ سردآ*
مﺮﺧ دﺎﺑآ
، هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻣﻼﺳا دازآ ،
هﺪﮑﺸﻧاد ﯽﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ و تﺎﯿﺑدا
، هوﺮﮔ ناور ﯽﺳﺎﻨﺷ .
ﺶﯿﺑ ﻪﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ دﻮﺒﻬﺑ رد ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ نﺎﻣرد ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ عﺮﺻ و ﯽﻟﺎﻌﻓ
نﺎﯾرﺎﺴﮐﺎﺧ ﯽﺒﺘﺠﻣ
، 1
يﺪﻧﻮﻨﺴﺣ ﺎﺒﺻ
*
يﺮﯿﭘ ﻪﯿﻗر ، 2
ﯽﺑاﺮﻬﺳ يﺪﻬﻣ ﺪﻤﺤﻣ ،3
دﺮﻓ
4
1 - ﺳا ،رﺎﯾدﺎﺘ
،ﯽﮑﺷﺰﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ،يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ نﺎﻤﺗرﺎﭘد مﺮﺧ ،نﺎﺘﺳﺮﻟ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
ناﺮﯾا ،دﺎﺑآ
2 -ا ناور هوﺮﮔ ،رﺎﯾدﺎﺘﺳ مﺮﺧ ﺪﺣاو ،ﯽﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ و تﺎﯿﺑدا هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﺳﺎﻨﺷ
مﺮﺧ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،دﺎﺑآ دﺎﺑآ
ناﺮﯾا ،
3 - ﯽﺷزﻮﻣآ يژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ ناور و ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ هﺪﮑﺸﻧاد ،
ﺧ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﺳﺎﻨﺷ ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ ،ﯽﻣزراﻮ
4 - ناور ياﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد ،ﯽﺳﺎﻨﺷ
ناور و ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ هﺪﮑﺸﻧاد ﯽﺳﺎﻨﺷ
د ، ناﺮﯾا ،زاﻮﻫا ،ناﺮﻤﭼ ﺪﯿﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧا
هرود / ﻪﺘﻓﺎﯾ مود و ﺖﺴﯿﺑ
هرﺎﻤﺷ / 1
/ رﺎﻬﺑ 99 ﻞﺴﻠﺴﻣ / 83
:ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺖﻓﺎﯾرد 28
/ 12 / 98 :ﻪﻟﺎﻘﻣ شﺮﯾﺬﭘ 1/
2 / 99
ﻪﻣﺪﻘﻣ :
ﺶﯿﺑ ﻢﺋﻼﻋ دﻮﺒﻬﺑ رد ﻦﯾﻮﻧ ﯽﺷور ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ هزوﺮﻣا ﯽﻣ راﺮﻗ دﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ عﺮﺻ و ﯽﻟﺎﻌﻓ
ﺎﮐ ناﺰﯿﻣ .دﺮﯿﮔ ﻦﯾا يﺪﻣآر
شور
نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ رد نﺎﻣرد ﻦﯾا ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا فﺪﻫ .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ تﻻﻼﺘﺧا رد ﯽﻧﺎﻣرد ﻦﯾﻮﻧ ﺶﯿﺑ ﻪﺑ
و ﯽﻟﺎﻌﻓ
.ﺖﺳا عﺮﺻ
داﻮﻣ شور و :ﺎﻫ
ﻪﻤﯿﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺶﯿﭘ ﺎﺑ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ
ﺲﭘ و نﻮﻣزآ مﺎﻤﺗ ار ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﻪﻌﻣﺎﺟ .دﻮﺑ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ نﻮﻣزآ
ﮐ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮ ﺑ
ﻪ
ﻤﻧ .ﺪﻧداد ﻞﯿﮑﺸﺗ جﺮﮐ ﺮﻬﺷ رد عﺮﺻ وADHD ﻞﻣﺎﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﻪﻧﻮ
60 كدﻮﮐ ) 15 ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﺮﻔﻧ ،ADHD
15 ﻣ ﺮﻔﻧ و عﺮﺻ ﻪﺑ ﻼﺘﺒ 30
ﺮﻔﻧ
لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻮﻤﻧ شور ﻪﺑ (
ﻪﻧ ﺶﯿﭘ رد .ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﯽﻓدﺎﺼﺗ يﺮﯿﮔ ﻪﺒﺗر ﻪﻫﺎﯿﺳ نﻮﻣزآ
،ﺎﯾﻮﮔ) ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ يرﺎﺘﻓر يﺪﻨﺑ ﻮﮔ ،ﺖﯾﻮﮑﺴﯾا
ي و
،ﯽﺗرﻮﻨﮐ 2000 ﮔﺪﯾد راﺰﺑا ﻦﯾا .ﺪﺷ ﻞﯿﻤﮑﺗ نﺎﮐدﻮﮐ ياﺮﺑ ( ﺶﻧاد يﺎﻫرﺎﺘﻓر هرﺎﺑرد ار ﻢﻠﻌﻣ هﺎ
اﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ هزﻮﺣ رد زﻮﻣآ ﯽﻣ ﺲﮑﻌﻨﻣ ﯽﯾ
رد .ﺪﻨﮐ
ﺮﺑ يراﺰﺑا ،راﺰﺑا ﻦﯾ ﻊﻗاو ﯽﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ تﻼﮑﺸﻣ يﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ يا
رد ﺶﺠﻨﺳ ﻞﺑﺎﻗ ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ .ﺪﻨﮐ ﯿﺳ ﻦﯾا
ﻣﺎﺷ ﻪﻫﺎ ﻞ
فﺎﻄﻌﻧا ،يرادزﺎﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ،يرﺎﮐ ﻪﻈﻓﺎﺣ ،يﺮﮔزﺎﻏآ ،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ لﺮﺘﻨﮐ ،يﺮﯾﺬﭘ
.ﺖﺳا ترﺎﻈﻧ و داﻮﻣ ﯽﻫﺪﻧﺎﻣﺎﺳ ،ﯽﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ /يﺰﯾر ﺟ
ياﺮﺟا ﺖﻬ
ﯽﻧدﻮﻣزآ ﻪﻤﻫ ياﺮﺑ ﺎﺘﺗ /ﺎﺘﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ
نﺎﯾﺎﭘ زا ﺲﭘ .دﻮﺑ ﺎﺘﺑ جاﻮﻣا ﺶﻫﺎﮐ و ﺎﺘﺗ جاﻮﻣا ﺶﯾاﺰﻓا فﺪﻫ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا 10
ﻪﺴﻠﺟ ) 5 ﺮﻫ و ﻪﺘﻔﻫ
هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ياﺮﺑ .ﺪﺷ اﺮﺟا ﻪﻫﺎﯿﺳ دﺪﺠﻣ ،ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ ياﺮﺟا (ﻪﺴﻠﺟ ود ﻪﺘﻔﻫ اﺮﺤﻧا و ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ) ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ رﺎﻣآ زا ﺎﻫ
ﺪﻧﺎﺘﺳا ف ياﺮﺑ و (درا
هداد طﺎﺒﻨﺘﺳا ﺘﻣ ﮏﺗ ﺲﻧﺎﯾراوﻮﮐ شور زا ﺎﻫ
ﻪﺨﺴﻧ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا يﺮﯿﻐ 18
يرﺎﻣا راﺰﻓا مﺮﻧ هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺖﻬﺟspss
هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ ﺷ
.ﺪ
ﻪﺘﻓﺎﯾ :ﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺎﯾ اد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﺶﯿﭘ رد ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ تاﺮﻤﻧ د
ﺲﭘ و نﻮﻣزآ هوﺮﮔ نﻮﻣزآ
وﺎﻔﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ راد رادﺎﻨﻌﻣ ت
د
) P<0.001 رﺎﮐ دﻮﺒﻬﺑ ﺮﺑ ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ نﺎﻣرد ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺐﯾﺮﺿ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .(
هوﺮﮔ رد ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐ ﻼﺘﺒﻣ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ردADHD
ﻪﺑ هوﺮﮔ و عﺮﺻ
ﺖﺳا ﺮﺗﻻﺎﺑ لﺮﺘﻨﮐ )
P<0.001 .(
ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺚﺤﺑ :يﺮﯿﮔ
ﻪﺘﻓﺎﯾ يﺎﻨﺒﻣﺮﺑ ﻪﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ رد ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ ﺮﯿﺛﺄﺗ ،هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ يﺎﻫ
ا توﺎﻔﺘﻣ و ﺮﺛﻮﻣ عﺮﺻ وADHD ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .ﺖﺳ
ﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ دﻮﺒﻬﺑ رد ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ ﯽﯾاﺮ
ﯽﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا .ﺖﺳا ﺮﺗﺪﻣآرﺎﮐADHD نﺎﻣرد هزﻮﺣ رد ﺪﻧاﻮﺗ
ﺶﯿﺑ ﺎﺑ ﯽﻟﺎﻌﻓ
شور زا هدﺎﻔﺘﺳا .ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻦﯾﻮﻧ يﺎﻫ
هژاو :يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ
ﺶﯿﺑ ،ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ،ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ .عﺮﺻ ،ﯽﻟﺎﻌﻓ
هﺪﯿﮑﭼ
ﻪﻣﺪﻘﻣ
) ﮏﺑﺪـﯿﻓورﻮﻧ
Neurofeedback
شور ﮏـﯾ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ (
ﯽﻧﺎﻣرد
، ﯽﺑﺎﺨﺘﻧا ﻪﻨﯾﺰﮔ نﺎـﻣرد رد نﺎـﺼﺼﺨﺘﻣ زا يرﺎﯿـﺴﺑ
ﯽﻣ ﮏﺑﺪﯿﻓﻮﯿﺑ ﯽﻋﻮﻧ ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ .ﺖﺳا تﻻﻼﺘﺧا ﻪـﮐ ﺪـﺷﺎﺑ
ﺦﺳﺎﭘ ﺖﺒﺛ ﻖﯾﺮﻃ زا دﺮـﻓ ﻪـﺑ درﻮﺧزﺎﺑ ﻪﺋارا و ﯽﮑﯾﺮﺘﮑﻟا يﺎﻫ
شور ﯽﻣ شزﻮﻣآ ار ﯽﻤﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ يﺎﻫ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ و ﺪﻫد
ﯽﻣ ﻞﮑﺷ ار دﺮﻓ رﺎﺘﻓر ،ﺮﮕﺸﻨﮐ ﺖﯾﻮﻘﺗ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ .ﺪـﻫد
ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ
، ﻣ ﻪﺑ ﯽﻧدﻮﻣزآ ﯽـﻣ هزﺎـﺟا شﺰـﻐ
دﻮـﺧ ﺪـﻫد ا ر
و ﯽﺘﺧﺎﻨــﺷ دﺮــﮑﻠﻤﻋ حﻼــﺻا نآ زا فﺪــﻫ و ﺪــﻨﮐ ﻢﯿــﻈﻨﺗ ) ﺖـﺳا ﯽﻧدﻮـﻣزآ يرﺎﺘﻓر 1
ﯽﻋﻮـﻧ ﮏﺑﺪـﯿﻓورﻮﻧ ،ﻊـﻗاو رد .(
ﺰـﻐﻣ ﯽـﮑﯾﺮﺘﮑﻟا جاﻮـﻣا ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ و ﯽﺘﺴﯾز ﺪﻧارﻮﺨﺴﭘ شور جاﻮـﻣا و ﺶﻫﺎﮐ ار ﺎﺘﺗ جاﻮﻣا ﯽﻧدﻮﻣزآ ﻪﺑ شزﻮﻣآ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ار ﺎﺘﺑ ) ﺪﻫد
2 ﻪـﻠﺧاﺪﻣ ﻦـﯾا .(
ود طﺎـﺒﺗرا ﯽﻋﻮـﻧ
فﺎـﻄﻌﻧا رد ﻦـﻫذ ﯽﯾﺎـﻧاﻮﺗ ﺮـﺑ و ﺖـﺳا نﺪﺑ و ﻦﻫذ ﻪﯾﻮﺳ -
زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ شور ﻦﯾا .دراد ﺪﯿﮐﺎﺗ دﻮﺒﻬﺑ و ﺮﯿﯿﻐﺗ ،يﺮﯾﺬﭘ فﺎـﻄﻌﻧا ﺶﯾاﺰـﻓا ﺰﯿﻧ و يﺰﻐﻣ جاﻮﻣا ﺮﺑ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽـﻨﻫذ يﺮﯾﺬـﭘ
ﺶﯿﺑ لﻼﺘﺧا نﺎﻣرد نﺎﮑﻣا ﯽﻟﺎﻌﻓ
- ) ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ
Attention-
Deficit Hyperactivity Disorder
ﻢﻫاﺮﻓ ار(
ﯽﻣ ﻦﯾا .دزﺎﺳ
هﻮﯿﺷ شور ﯽﻤﺟﺎﻬﺗﺮﯿﻏ نوﺪﺑ و
يدرد ﺖـﺳا ﻪـﮐ ﯽـﻃ نآ
ﯽﯾﺎﻫﺮﮕﺴﺣ ﻪﺑ
ﺮﺳ رﺎﻤﯿﺑ ﯽـﻣ ﻞـﺼﺘﻣ ددﺮـﮔ
و زا ﻖـﯾﺮﻃ نآ
ﻢﺘﯾر ﺎﻫ و ﺲﻧﺎﮐﺮﻓ يﺎﻫ رﺎﺠﻨﻬﺑﺎﻧ سﺎـﺳا ﺮـﺑ ﺺﯿﺨـﺸﺗ
يﺎـﻫ
ﯽﻨﺘﺒﻣ ﺮﺑ جﻮﻣ رﺎﮕﻧ ﯽﻤﮐ يﺰﻐﻣ ﻢﺘﯾر ﻪﺑ ﺎﻫ و ﺲﻧﺎـﮐﺮﻓ يﺎـﻫ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﺎﯾ ﺎﺘﺒﺴﻧ رﺎﺠﻨﻬﺑ و رد يﺎﻫﺪـﻨﯾآﺮﻓ ﺖـﯾﺎﻬﻧ ﯽﺘﺧﺎﻨـﺷ
ﻧ رﺎﺠﻨﻬﺑﺎ ﻪﺑ يﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﻓ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺮﯿﯿﻐﺗ رﺎﺠﻨﻬﺑ ﯽﻣ
) ﺪﻨﮐ 3 .(
لﺎﺳ ﯽﻃ نﺎـﻣرد ﻦﯾﻮـﻧ يﺎـﻫدﺮﺑرﺎﮐ زا ﯽـﮑﯾ ﺮﯿﺧا يﺎﻫ
ﺶﯿﺑ ﻪﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ يور ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ .ﺖﺳا هدﻮﺑ عﺮﺻ و ﯽﻟﺎﻌﻓ
ﻊﯾﺎـﺷ زا ﯽـﮑﯾ ﯽﻟﺎـﻌﻓ ﺶﯿـﺑ /ﻪـﺟﻮﺗ ﯽﯾﺎﺳرﺎﻧ لﻼﺘﺧا ﻦﯾﺮـﺗ
لﻼﺘﺧا ﯽﺒﺼﻋ يﺎﻫ -
) ﺖـﺳا ﯽﮐدﻮﮐ نارود ﯽﻟﻮﺤﺗ 4
ﻦـﯾا .(
ﺖﺤﺗ لﻼﺘﺧا و ﻪـﺟﻮﺗ ﯽﯾﺎـﺳرﺎﻧ زا يراﺪﯾﺎﭘ يﺎﻫﻮﮕﻟا ناﻮﻨﻋ
دﺮـﮑﻠﻤﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﺳ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣﺎﻧ يﺮﮕﺸﻧﺎﮑﺗ /ﯽﻟﺎﻌﻓ ﺶﯿﺑ ﯽﻣ راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ار دﺮﻓ ﺪﺷر ﺎﺑ ﻪﻧﺎـﺸﻧ ﻦﯾا ،ﺪﻫد
ود رد ﺎـﻫ
ﺎـﺑ رﺎـﮐ ﺎـﯾ ،ﻪـﺳرﺪﻣ ،ﻪـﻧﺎﺧ ﻞـﯿﺒﻗ زا نآ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﯾ ﻂﯿﺤﻣ ﯽـﻣ قﺎـﻔﺗا (ﺮﮕﯾد ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺎﯾ ناﺪﻧوﺎﺸﯾﻮﺧ ﺎﯾ نﺎﺘﺳود
و ﺪـﺘﻓا
دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯽـﻣ راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ار ﯽﻠﻐﺷ و ﯽﺳرد ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا -
لﻼﺘﺧا هوﺮﮔ رد تﻻﻼﺘﺧا ﻦﯾا .ﺪﻫد ﯽﺒـﺼﻋ يﺎـﻫ
- يﺪـﺷر
ﯽﻣ راﺮﻗ ﻪﻧﺎﺸﻧ و دﺮﯿﮔ ﯽﺑ ﻞﻣﺎﺷ نآ يﺎﻫ
يﺮﮕـﺸﻧﺎﮑﺗ ،ﯽﻬﺟﻮﺗ
ﺶﯿﺑ و ﯽﻣ ﯽﻟﺎﻌﻓ ﯽﮐدﻮـﮐ نارود رد ﺐـﻠﻏا لﻼﺘﺧا ﻦﯾا .دﻮﺷ
ﯽﻣ قﺎﻔﺗا دوﺪﺣ نآ عﻮﯿﺷ ناﺰﯿﻣ .ﺪﺘﻓا 7
نﺎـﮐدﻮﮐ رد ﺪﺻرد
و 5 رد ﺪﺻرد ﻪـﺳ سﺎـﺳاﺮﺑ لﻼﺘـﺧا ﻦﯾا .ﺖﺳا نﻻﺎﺴﮔرﺰﺑ
ﯽﻣ ﻒﯿﺻﻮﺗ ﺮﯾز عﻮﻧ ﯽﺑ عﻮﻧ :دﻮﺷ
ﺶﯿـﺑ عﻮـﻧ ،ﺐﻟﺎﻏ ﯽﻬﺟﻮﺗ -
رد ﺮﺘـﺸﯿﺑ نآ عﻮﯿـﺷ .ﯽـﺒﯿﮐﺮﺗ عﻮﻧ و ﺐﻟﺎﻏ ﺮﮕﺸﻧﺎﮑﺗ ،لﺎﻌﻓ ) ﺖﺳا ناﺮﺴﭘ 5
هﺪﺤﺘﻣ تﻻﺎﯾا رد لﻼﺘﺧا ﻦﯾا عﻮﯿﺷ .(
7
% و
ﻦﯿﺑ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ ﺢﻄﺳ رد 2
ﺎﺗ 29 ﺖﺳا هﺪﺷ دروآﺮﺑ ﺪﺻرد
)6 هﺪﻤﻋ ﺶﺨﺑ .(
زا يا ﯽﻧاﻮﺗﺎـﻧ ﻪـﺑ نﺎـﯾﻼﺘﺒﻣ يﺎـﻫ
ADHD
يﺎـﻫدﺮﮐرﺎﮐ .ﺖﺳا ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ
،ﯽـﯾاﺮﺟا
ترﺎﻬﻣ يﺎﻫ لﺮﺘﻨﮐ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﻣ هﺪﯿﻣﺎﻧ
؛ﺪﻧﻮﺷ ﻦﯾا ﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ
ﯽﺸﺨﺑ زا ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ ﯽﻤﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ ﻪـﮐ ﺪﻨﺘـﺴﻫ
ﯽﯾﺎﻫﺪـﻨﯾآﺮﻓ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ
،ﻪـﺟﻮﺗ ﻞـﺣ
،ﻪﻠﺌـﺴﻣ ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ يرادزﺎـﺑ يﺰـﯾر و
ﻪﻈﻓﺎﺣ يرﺎﮐ ار ﯽﻣ ﺮﺑ رد ﺪﻧﺮﯿﮔ ) 7 ﻦﯾا ،ﻊﻗاو رد .(
ﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ
آﺮﻓ ﻪــﮐ ﺪﻨﺘــﺴﻫ ﯽﯾﺎﻫﺪــﻨﯾآﺮﻓ ار ﺮــﮕﯾد ﯽﺘﺧﺎﻨــﺷ يﺎﻫﺪــﻨﯾ
ﯽـﻣ ﮓـﻨﻫﺎﻤﻫ و ﺖﯾاﺪﻫ ،لﺮﺘﻨﮐ ) ﺪـﻨﻨﮐ
8 ﺎﻫﺪـﻨﯾآﺮﻓ ﻦـﯾا .(
ﯽـﻣ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ هﺪﯿﭽﯿﭘ يﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﻓ مﺎﻤﺗ ﻞﻣﺎﺷ رد ﻪـﮐ ﺪﻧﻮـﺷ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﻒﯿﻟﺎﮑﺗ مﺎﺠﻧا ) ﺪـﻧراد تروﺮـﺿ ﺪـﻨﻤﻓﺪﻫ يﺎﻫ
9 .(
ـﻧاﻮﺗ ﻞﻣﺎـﺷ هﺮـﻣزور ﯽﮔﺪـﻧز رد ﺎـﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﻦﯾا ،ﯽﻠﻐـﺷ ﯽﯾﺎ
زﺮـﺤﻣ ﻼﻣﺎـﮐ ﯽـﯾاﺮﺟا دﺮﮑﻠﻤﻋ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂﺑاور ،ﯽﺷزﻮﻣآ ﻪـﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺎﺘﯾﺎﻬﻧ ﯽﻠﯿﻟد ﺮﻫ ﻪﺑ ﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻦﯾا رد ﺺﻘﻧ و ﺖﺳا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رد ﺺﻘﻧ ﯽﻣ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ
) ددﺮﮔ 10 .(
ﻪــﺑ نﺎــﯾﻼﺘﺒﻣ ﺖﯾدوﺪــﺤﻣADHD
هﺪــﻤﻋ يﺎــﻫ رد يا
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ رد ﯽـﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ .ﺪﻨﻫد
ﻪﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ نﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ .ﺖﺳا هﺪﯾد ﺐﯿﺳآADHD
ﻪـﻨﯿﻣز رد يدوﺪـﺤﻣ ﯽﯾﺎـﻧاﻮﺗ ،نﺎـﯾﻼﺘﺒﻣ ﺖﺳا نآ زا ﯽﮐﺎﺣ ) ﺪـﻧراد راﺪـﯾﺎﭘ ﻪﺟﻮﺗ 11
نﺎـﻧاﻮﺟﻮﻧ و نﺎـﮐدﻮﮐ ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ .(
ﻪـﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﯽﺑﺎـﯾزرا ردADHD
ﯽﺘﺧﺎﻨـﺷ ناور ﺐـﺼﻋ يﺎـﻫ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ فﺎـﻄﻌﻧا و ﯽـﻣﻼﮐ ﻪﻈﻓﺎﺣ ،يرادزﺎﺑ ،يﺰﯾر
-
ﻋ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد يﺮﯾﺬﭘ هﺪﻤﻋ ﺺﯾﺎﻘﻧ يدﺎ
نﺎـﺸﻧ يا
ﯽﻣ ) ﺪﻨﻫد 12 رد ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻦﯾا .(
ﺶﻫوﮋﭘ دﻮﺧ ﻪﺑ ﯽﺳرﺮﺑ
رد ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ 30
ﻪـﺑ ﻼﺘﺒﻣ كدﻮﮐ وADHD
30
داد نﺎــﺸﻧ نﺎـﻧآ ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎـﺘﻧ .ﺪــﻨﺘﺧادﺮﭘ يدﺎـﻋ كدﻮـﮐ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ﺺﯾﺎـﻘﻧ ﯽـﯾاﺮﺟا يﺎـﻫدﺮﮐرﺎﮐ ردADHD
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﻌﻟﺎﻄﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﺪﻫﺎﺷ .ﺪﻨﻫد
ﺖـﺳا ﯽﺗ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺪﻨﻫد
ﯽﺑ يﺎﻫ لﺮﺘﻨﮐ رد ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ و ﯽﻬﺟﻮﺗ
ﻪــﻧﺎﮑﺗ ﺖــﺳا ﯽــﯾاﺮﺟا يﺎــﻫدﺮﮐرﺎﮐ رد ﺺــﻘﻧ زا ﯽــﺷﺎﻧ ﺎــﻫ
) 14،13 .(
ﺶﯿﺑ رد ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ دﺮﺑرﺎﮐ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻦـﯾا ﺮﯿﺛﺄـﺗ ،ﯽﻟﺎـﻌﻓ
ﺰـﯿﻧ عﺮـﺻ ﻞـﯿﺒﻗ زا ﮏـﯾژﻮﻟورﻮﻧ تﻻﻼﺘﺧا ﯽﺧﺮﺑ رد نﺎﻣرد لﻼﺘـﺧا ﮏﯾ عﺮﺻ .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻢﺘـﺴﯿﺳ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﺘﺳﺎﺑ نﺎﻣز زا ﻪﮐ ﺖﺳا يﺰﮐﺮﻣ بﺎﺼﻋا .دﻮﺷ ﻪﻬﺟاﻮﻣ نآ ﺎﺑ ﯽﮔﺪﻧز لﻮﻃ رد ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺲﮐ ﺮﻫ و ﻪـﻠﻤﺣ ود راﺮﮑﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ عﺮﺻ :ﺖﺳا هﺪﻣآ عﺮﺻ ﻒﯾﺮﻌﺗ رد ﯽﻧﺎـﻣز ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺎﺑ هﺪﺸﻧ ﮏﯾﺮﺤﺗ ﯽﺠﻨﺸﺗ تﻼﻤﺣ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﯾ زا ﺶﯿﺑ 24 ) دﻮـﺷ ﯽﻣ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﺖﻋﺎﺳ 15
زا عﺮـﺻ ﻪـﻤﻠﮐ .(
ﻧﻮﯾ ﻪﻤﻠﮐ ﯽﻧﺎ
epilambanein
ﯽﻣ ﻖﺘﺸﻣ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ
"
ندروآ رد فﺮﺼﺗ ﻪﺑ
"
ﺎﯾ
"
ندﺮﮐ ﻪﻠﻤﺣ
"
ﯽﻣ ) ﺪﺷﺎﺑ 16 .(
ﻦﯾا
ﯽـﻣ ﮏـﯾژﻮﻟورﻮﻧ ﻊﯾﺎـﺷ يرﺎـﻤﯿﺑ ﮏﯾ يرﺎﻤﯿﺑ ﺎـﺒﻟﺎﻏ و ﺪـﺷﺎﺑ
ﯽﻣ و ﺖﺳا ﻦﻣﺰﻣ عﺎﻤﺘﺟا ﺎﺑ دﺮﻓ ﻖﺑﺎﻄﺗ رد ار ﯽﺗﻼﮑﺸﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪـﯿﻠﺨﺗ عﺮـﺻ ﺖـﻠﻋ .ﺪـﯾﺎﻤﻧ دﺎﺠﯾا رﺎﻤﯿﺑ ياﺮﺑ يﺎـﺠﺑﺎﻧ يﺎـﻫ
ﻪﮐ ﺖﺳا يﺰﻐﻣ
و ﯽـﺴﺣ ،يرﺎﯿـﺸﻫ تﻻﻼﺘـﺧا ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ
ﯽﻣ ﯽﺘﮐﺮﺣ ) دﻮﺷ
17 ﻢـﺋﻼﻋ عﻮﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ عﺮﺻ يرﺎﻤﯿﺑ .(
) ﯽـﻠﮐ ﻪﺘﺳد ود ﻪﺑ ﺰﻐﻣ يﺮﯿﮔرد ناﺰﯿﻣ و
generalized
و (
) ﯽﻌـﺿﻮﻣ
partial
ﯽــﻣ ﻢﯿــﺴﻘﺗ ( عاﻮــﻧا .دﻮــﺷ
generalized
ﯽﻣ ﺮﺑ رد ار يدراﻮﻣ ﻞـﮐ ﻪـﺑ ﯽﻋﺮﺻ جاﻮﻣا ﺎﻬﻧآ رد ﻪﮐ ﺪﻧﺮﯿﮔ
ﯽﻣ ﺮﺸﺘﻨﻣ ﺰﻐﻣ و دﻮﺷ
ﯽﻣ ﺮﯿﮔرد ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ار ﺰﻐﻣ ﺪـﻨﻨﮐ
) ﯽﻌﺿﻮﻣ عاﻮﻧا رد ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد
partial
زا ﺰـﻐﻣ زا ﯽﺘﻤـﺴﻗ (
ﯽﻣ ﺮﺛﺎﺘﻣ ﯽﻋﺮﺻ جاﻮﻣا ) دﻮﺷ
18 .(
ﻪــﺘﻓﺎﯾ ﯽــﻣ نﺎــﺸﻧ ﺲﻨﯾﺎــﺳورﻮﻧ يﺎــﻫ رد ﺺــﻘﻧ ﺪــﻫد
يﺎـﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﺪـﺷر زا ﻪـﻧﺎﯿﻫآ و ﯽﻧﺎـﺸﯿﭘ يﺰﻐﻣ يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ﯽـﻣ ﺖـﻌﻧﺎﻤﻣ عﺮﺻ و ﯽﻟﺎﻌﻓ ﺶﯿﺑ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ ﯽﯾاﺮﺟا
-
ﺪﻨﮐ ﻪﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ رد ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ رد ﻒﻌﺿ .
ADHD
ﺶﻫوﮋﭘ رد عﺮﺻ و ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮـﻗ ﺪـﯿﯾﺎﺗ درﻮﻣ ﯽﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ
ﺖــﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯾﺮــﺘﻤﻬﻣ ﺰــﺟ ﯽــﯾاﺮﺟا يﺎــﻫدﺮﮐرﺎﮐ .ﺖــﺳا يﺎــﻫ
يﺰﻐﻣ - يرﺎـﻤﯿﺑ ﻪـﺑ ﻼﺘﺒﻣ داﺮﻓا رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎـﻫ
،ﺮﻤﯾاﺰﻟآ ﻞﯿﺒﻗ زا نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ،MS
عﺮﺻ ،ADHD
ﺮﯿﺛﺄـﺗ ﺖﺤﺗ
ﯽﻣ راﺮﻗ ﺎﺘﻣ و دﺮﯿﮔ ﯽـﻣ ﻒﯿﻌـﻀﺗ ار دﺮﻓ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﻧﺎﻔﺳ
.ﺪـﻨﮐ
فﺎﻄﻌﻧا ،لﺎﻌﻓ ﻪﻈﻓﺎﺣ رد ﻒﻌﺿ زا يرادزﺎـﺑ ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺮﯾﺬﭘ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ،لﻻﺪﺘﺳا ،ﺦﺳﺎﭘ ﯽﯾﺎـﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﻪـﻠﻤﺟ زا ﻪـﺟﻮﺗ ،يﺰﯾر
ﯽـﻣ ﻞﺘﺨﻣ ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ تﻻﻼﺘﺧا ﻪﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا -
ﺶﻫوﮋﭘ .ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
ﻪـﺑ نﺎـﯾﻼﺘﺒﻣ زا ماﺪـﮐ ﺮـﻫ ﺪﻫد
ﺑ ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ تﻻﻼﺘﺧا يﺎـﻫدﺮﮐرﺎﮐ رد ﯽﻧﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ ﺖﺒـﺴﻧ ﻪ
ﯽﻣ ﻞﮑﺸﻣ رﺎﭼد ﯽﯾاﺮﺟا ﻪـﺑ نﺎـﯾﻼﺘﺒﻣ ،لﺎـﺜﻣ ياﺮـﺑ .ﺪﻧﻮـﺷ
ﯽﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار ﻪﻈﻓﺎﺣ رد ﺺﻘﻧ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮﻤﯾاﺰﻟآ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﻨﻨﮐ
يرﺎـﻤﯿﺑ ﻢﺋﻼﻋ زوﺮﺑ ﯽﻟاﻮﺗ ﺖـﺳا توﺎـﻔﺘﻣ ﮏـﯾژﻮﻟورﻮﻧ يﺎـﻫ
) 19 ﺶﻫوﮋﭘ ﯽﺧﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ .(
ﯽﺣاﺮﺟ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ زا ﯽﮐﺎﺣ ﺎﻫ
عوﺮﺼﻣ نارﺎﻤﯿﺑ رد ﯽﻧﺎﺸﯿﭘ ﺶﺨﺑ ﺮـﺠﻨﻣ
ﯽـﺧﺮﺑ دﻮـﺒﻬﺑ ﻪـﺑ
ﺶﻫﺎــﮐ و يرﺎﯿـﺸﻫ ﺶﯾاﺰـﻓا ،يرادزﺎـﺑ ﻞـﯿﺒﻗ زا ﺎـﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﯽﻣ تﻼﻤﺣ ﻦﯿﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ ) ددﺮﮔ
20 ﯽﮐﺎـﺣ ﯽﻟﻮـﻃ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ .(
ﺎـﺑ ﻪـﻧﺎﯿﻫآ و ﯽﻧﺎـﺸﯿﭘ يﺰـﻐﻣ يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎـﺳ ﻪـﮐ ﺖﺳا نآ زا و ﯽﻠﻐـﺷ ﺖـﯿﻘﻓﻮﻣ ،ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا يرﺎﮔزﺎﺳ ،ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ) ﺖـﺳا ﻂﺒﺗﺮﻣ نﺎﮐدﻮﮐ رد ﻞﻘﺘﺴﻣ دﺮﮑﻠﻤﻋ 21
ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ .(
رد فﺬــﺣ ﻞــﯿﺒﻗ زا ﯽﯾﺎــﻫدﺮﮐرﺎﮐ رد ﮏﺑﺪــﯿﻓورﻮﻧ نﺎــﻣ ندﻮـﺑ ﯽﻧﺎـﺠﯿﻫ و يراﺮـﻗ ﯽـﺑ ،ﯽﻬﺟﻮﺗ ﯽﺑ ،ﯽﺴﺣ يﺎﻫﺎﻄﺧ
) ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺛﻮﻣ 22
) نارﺎـﮑﻤﻫ و ﺲﯿﻨﻟ .(
23 ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد (
رد ﮏﺑﺪـﯿﻓورﻮﻧ شزﻮـﻣآ ﺮﯿﺛﺄـﺗ ﯽـﺳرﺮﺑ ﻪـﺑ رﻮﮐ ﺮﺳ ود يا ﺘﻓر دﻮﺒﻬﺑ آ ﺶـﻧاد ﺰـﮐﺮﻤﺗ ﺶﻫﺎـﮐ و ﯽﺸﻧﺎﮑﺗ يﺎﻫرﺎ نازﻮـﻣ
ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﺮﺘﺧد شزﻮـﻣآ ﻦﯾا داد نﺎﺸﻧ
ﯽـﻣ -
ﺐـﺳﺎﻨﻣﺎﻧ تﺎـﻧﺎﺠﯿﻫ و ﯽـﺸﻧﺎﮑﺗ يﺎـﻫرﺎﺘﻓر ﺶﻫﺎﮐ رد ﺪﻧاﻮﺗ ) يﺮـﯿﻣا و ﯽﻧﺎﻣﺪـﻨﮔ يﺪـﺳا ،ﻦﯿـﻌﻣ .ﺪـﺷﺎﺑ ﺪﻣآرﺎﮐ 24
رد (
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮـﺑ ﮏﺑﺪـﯿﻓرورﻮﻧ ﺎـﺑ نﺎـﻣرد ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ يا
ﻢﺋﻼﻋ ياراد نﺎﮐدﻮﮐ رد ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ دﻮﺒﻬﺑ
ADHD
ﻧ ﺎـﺑ ﻪﮐ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﯾﺎﻣزآرﺎﮐ ﻦﯾا .ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﻪـﻧﻮﻤ
10 زا يﺮـﻔﻧ
ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ﮏﺑﺪـﯿﻓورﻮﻧ داد نﺎﺸﻧ ﺪﺷ مﺎﺠﻧاADHD
ﯽﻣ ﺑ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻬ ﻢﯿﻤﺼﺗ ﺪﻨﯾآﺮﻓ دﻮﺒ و يرﺎﯿـﺸﻫ ﺶﯾاﺰﻓا ،يﺮﯿﮔ
نﺎـﯾﻼﺘﺒﻣ ﻪـﺑ ﯽﻬﺟﻮﺗ نﺎﯾﺎﺷ ﮏﻤﮐ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يرادزﺎﺑ دﻮﺒﻬﺑ ﺰـﯿﻧ عﺮـﺻ ﻪـﺑ نﺎـﯾﻼﺘﺒﻣ رد ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﺺﻘﻧ .ﺪﻨﮐ ،يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺎﻧ يﺎﻫرﺎﺘﻓر و يﺮﮕﺸﻧﺎﮑﺗ
ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳ يا
ﯽﻣ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ﻪﮐ دﻮﺷ ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا ﻂـﺑاور ﻒﯿﻌـﻀﺗ ﻪـﺑ ﺮﺠﻨﻣ
ﯽﻣ ) دﻮﺷ 25 .(
،ﮏﯾژﻮﻟرﻮﻧ تﻻﻼﺘﺧا نﺎﯿﻣ زا ADHD
ﻪـﻠﻤﺟ زا عﺮـﺻ و
ﻊﻧﺎـﻣ ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ندﺮﮐ ﻞﺘﺨﻣ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺗﻻﻼﺘﺧا ﯽـﻣ نﺎـﯾﻼﺘﺒﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﺷر و ﮏﯿﻣدﺎﮐآ ﺪﺷر زا ﺮـﻫ .ددﺮـﮔ
ﯽﮐدﻮﮐ نﺎﻣز زا لﻼﺘﺧا ﻦﯾا عﻮﯿﺷ ﺪﻨﭼ زا ﯽـﻤﺋﻼﻋ ﺎـﻣا ﺖﺳا
ﯽﺑ ﻞﯿﺒﻗ ﺶﯿﺑ ،ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻪـﻣادا ﯽﻟﺎﺴﮔرﺰﺑ ﺎﺗ يﺮﮕﺸﻧﺎﮑﺗ و ،ﯽﻟﺎﻌﻓ
ﯽﻣ و مﺎـﮕﻨﻬﺑ نﺎﻣرد ﻪﮐ ﯽﺗرﻮﺻ رد ﺖﺳﺎﺠﻨﯾا ﻢﻬﻣ ﻪﺘﮑﻧ .ﺪﻨﺑﺎﯾ
ناﺮﺒﺟ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ دﺮﯿﮕﻧ ترﻮﺻ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻦﯿﻨﺳ رد ﺮﺛﻮﻣ يﺮﯾﺬﭘﺎﻧ
ﺖـﺴﮑﺷ ،نﺪﺷ ﯽﻧاﺪﻧز ،يرﺎﮑﻫﺰﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ ،قﻼـﻃ ،ﯽﻠﻐـﺷ يﺎـﻫ
ﻪﺑ ﯽﮔداﻮﻧﺎﺧ و ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ تﻼﮑﺸﻣ ﯽـﻣ رﺎـﺑ
و نﻮـﺴﭙﻣﺎﻧ) دروآ
،نﻮــﺴﭙﻣﺎﺗ 2005
لﺎــﺜﻣ ياﺮــﺑ .(
60 ﻪــﺑ نﺎــﯾﻼﺘﺒﻣ ﺪــﺻرد
نﺎـﻨﭽﻤﻫ ار لﻼﺘـﺧا ﻦـﯾا ﻢـﺋﻼﻋ ﯽﻟﺎﺴﮔرﺰﺑ ﻦﺳ ﺎﺗ ،ADHD
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ) ﺪﻨﻫد 26 ،رﺪﻧو 1998 تارﻮـﺼﺗ فﻼـﺧ ﺮﺑ هزوﺮﻣا .(
رد ﮏـﯾژﻮﻟورﻮﻧ لﻼﺘـﺧا ﻦـﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ دﺎﻘﺘﻋا ،ﻦﯿﺸﯿﭘ ﯽﻤﻧ فﺮﻃ ﺮﺑ ﻦﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ دراﻮﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد ﻢﺋﻼﻋ و دﻮﺷ
85
رد و ﯽﻧاﻮﺟﻮﻧ ﺎﺗ ﻼﺘﺒﻣ داﺮﻓا ﺪﺻرد 50
ﺎﺗ 70 ﺎـﺗ دراﻮﻣ ﺪﺻرد
ﯽﻣ ﻪﻣادا ﻢﻫ ﯽﻟﺎﺴﮔرﺰﺑ ) ﺪﻨﺑﺎﯾ
27-28 ﺖـﺳا ﺮـﮐذ ﻪـﺑ مزﻻ .(
ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ و ﯽﻠﯿـﺼﺤﺗ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ رد ﺺﻘﻧ -
ﯽﻣ ﻞﺘﺨﻣ ار هﺮﻣزور يﺎﻫ يﺎـﻫدﺮﮐرﺎﮐ رد ﺺﻘﻧ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .ﺪﻨﮐ
ﺶﻫﺎﮐ ار ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫرﺎﺘﻓر لﺎﻤﺘﺣا و هداد
ﯽــﻣ ﺶﯾاﺰــﻓا ار ﻦﯾﺮــﻓآ ﺮــﻄﺧ يﺎــﻫرﺎﺘﻓر زا يرﺎﯿــﺴﺑ .ﺪــﻫد
ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ رد ﻦﯾﺮﻓآﺮﻄﺧ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ عﺮﺻ وADHD
ﻢﯿﻤﺼﺗ رد ﺺﻘﻧ ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ،يﺮﯿﮔ
مﺪـﻋ و ﻪـﻧﺎﮑﺗ لﺮـﺘﻨﮐ ،يﺰـﯾر
،يﺮـﯿﻣا و ﯽﻧﺎﻣﺪـﻨﮔ يﺪـﺳا ،ﻦﯿـﻌﻣ) ﺖـﺳا يرادزﺎﺑ 1396
.(
ﻪـﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ رد ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ لﺮﺘﻨﮐ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ADHD
عﺮـﺻ و ﻪـﺑﺮﺠﺗ ار نآ تاﺮـﮐ ﻪﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺗﻼﮑﺸﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا
ﯽﻣ و ﺪﻨﻨﮐ يرﺎـﮑﻫﺰﺑ و ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا يﺎـﻫ يرﺎﮔزﺎـﺳﺎﻧ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ
ﯽﻣ ور ﻦﯾ زا .دﻮﺷ
، ﺮـﺸﻗ يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎـﺳ و ﯽـﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ
ﻪﻧﺎﯿﻫآ و ﯽﻧﺎﺸﯿﭘ هﺪـﻤﻋ ﺶـﻘﻧ يا
و ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا ﯽﮔﺪـﻧز رد يا
ﯽﻣ ﺎﻔﯾا ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳ دﺮﮑﻠﻤﻋ يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ رد ﺺﻘﻧ .ﺪﻨﮐ
ﯽـﯾاﺮﺟا
ﯽﻣ ﻞﺘﺨﻣ ار ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يرﺎﮔزﺎﺳ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ دﺮـﮑﻠﻤﻋ ﻪـﮑﻠﺑ ﺪـﻨﮐ
ﺖـﯿﻌﻗﻮﻣ ﻪـﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد زا ار دﺮﻓ و هدﺮﮐ ﻞﺘﺨﻣ ار يدﺮﻓ و ﺎـﻫ
ﺖﺻﺮﻓ ﯽﻣ زﺎﺑ ور ﺶﯿﭘ يﺎﻫ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ زا يرﺎﯿﺴﺑ .دراد
ADHD
يﺮﮕـﺸﻧﺎﮑﺗ ﻞـﯿﻟد ﻪﺑ و ﺪﻧراﺪﻧ ﻪﻧﺎﮑﺗ لﺮﺘﻨﮐ ،عﺮﺻ و
ﯽﻣ دﺮﻃ نﺎﺘﺳود هوﺮﮔ زا ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا ،ﺪﻧﻮﺷ
و ﺪﻧراد ﯽﻤﮐ ﺲﻔﻧ
ﯽﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﺐﻠﺟ ياﺮﺑ ﯽﻧاﺮﺒﺟ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﺑ ﺖﺳد ) ﺪﻨﻧز
29 .(
يﺎـﻫدﺮﮐرﺎﮐ دﻮـﺒﻬﺑ ياﺮـﺑ شﻼـﺗ ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﭽﻧآ ﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ رد ﯽﯾاﺮﺟا ﻪـﺟﻮﺗ درﻮـﻣ ،عﺮﺻ وADHD
ﺺــﻘﻧ ،ور ﻦــﯾا زا .ﺖــﺳا هدﻮــﺑ ناﺮﮕــﺸﻫوﮋﭘ زا يرﺎﯿــﺴﺑ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐرد ﺪـﯿﮐﺎﺗ درﻮﻣ يرﺎﯿﺴﺑ يﺎﻫ
ﺖـﯿﻤﻫا زا ﯽﮐﺎـﺣ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ و ﻪـﺑ نﺎـﯾﻼﺘﺒﻣ رد ﯽـﯾاﺮﺟا يﺎـﻫدﺮﮐرﺎﮐ دﻮـﺒﻬﺑ ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ
ﺶـﻧاد .ﺖﺳا عﺮﺻ وADHD
ﻪـﺑ ﻼﺘـﺒﻣ نازﻮـﻣآ وADHD
رد و ﻪـﺳرﺪﻣ ،هداﻮﻧﺎـﺧ ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﯽﻃﺎـﺒﺗرا يﺎﻫﺎـﻀﻓ رد عﺮﺻ ﺪﻨﺘـﺴﻫ مزﻻ ترﺎﻬﻣ و ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺪﻗﺎﻓ دﻮﺧ نﻻﺎﺴﻤﻫ ﺎﺑ ﻞﻣﺎﻌﺗ ﺐﺒﺳ ﺮﻣا ﻦﯾا زوﺮـﺑ و نﺎـﮐدﻮﮐ ﻦﯾا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ياوﺰﻧا و دﺮﻃ
هﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ ،يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﻞﯿﺒﻗ زا ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳﺎﻧ يﺎﻫ
يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﻒﻌﺿ عﻮﻤﺠﻣ رد و ﯽﺿﺮﻣ دﻮﺟو زاﺮﺑا ،ندز داد ﯽـﻣ يدﺮـﻓ ﻦﯿـﺑ و ﯽـﺳرد ،ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا ،يدﺮﻓ موﺰـﻟ .ددﺮـﮔ
ﺺﺨـﺸﻣ ﯽﻧﺎـﻣز عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﯽﺳرﺮﺑ ﯽـﻣ ﺮـﺗ
رد ﻪـﮐ ددﺮـﮔ
ﺶﻧاد ﺐﻠﻏا ﻼﺘﺒﻣ نازﻮﻣآ زا يﺮـﮕﯾد ﯽﮑـﺷﺰﭙﻧاور تﻻﻼﺘﺧا
لﻼﺘﺧا ،ﯽﺒﻄﻗ ود لﻼﺘﺧا ،ﯽﮔدﺮﺴﻓا ﻞﯿﺒﻗ ،ﯽﺑاﺮﻄـﺿا يﺎـﻫ
نﺎﮕﻧﺎـﺸﻧ ،كﻮﻠـﺳ لﻼﺘـﺧا ،ﻪﻧﺎﯾﻮﺟ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﯽﻧﺎﻣﺮﻓﺎﻧ لﻼﺘﺧا ﯽﻣ ﻢﺸﭼ ﻪﺑ ،هرﻮﺗ ،ﯽﻠﮐرﺎﺑ) درﻮﺧ
2006 ﺖﺳا نآ ﺮﺑ رﻮﺼﺗ .(
ﯽﻣ تﻻﻼﺘﺧا ﻦﯾا نﺎﻣرد تﻻﻼﺘـﺧا زوﺮـﺑ لﺎـﻤﺘﺣا زا ﺪـﻧاﻮﺗ
) ﺪﻫﺎﮑﺑ يﺪﻌﺑ ﯽﮑﺷﺰﭙﻧاور 30
ﺶﻫوﮋـﭘ رد .(
و ﯽـﻠﺧاد يﺎـﻫ
نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ رد ،ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ دﻮﺒﻬﺑ ﻪﺑ ﺪﻨﭼ ﺮﻫ ﯽﺟرﺎﺧ
ﻪﺑ هﺪـﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ عﺮﺻ وADHD
ﮏﺑﺪـﯿﻓورﻮﻧ ﺮﯿﺛﺄـﺗ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ يﺪﺣاو ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻣا ﺖﺳا ﻪﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ رد ﻢـﺸﭼ ﻪـﺑ ﺪـﺷﺎﺑ ﻪـﺘﺧادﺮﭘ عﺮﺻ وADHD
ﯽﻤﻧ رد ﯽـﺸﺨﺑﺮﺛا ﻦـﯾا ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ .درﻮﺧ ﻪـﻔﻟﻮﻣ دﻮـﺒﻬﺑ
يﺎـﻫ
،ﯽﺘﺧﺎﻨـﺷ لﺮـﺘﻨﮐ ،يرادزﺎـﺑ ﻞـﯿﺒﻗ زا ﯽـﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﻪـﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ رد ... و توﺎﻀﻗ ،ﯽﻤﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ ﻪﻟﺄـﺴﻣADHD
ﻪـﮐ ﺖﺳا نآ ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻊﻗاو رد .ﺖﺳا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ نﺎـﻣرد ﺖﺤﺗ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ زا هوﺮﮔ ماﺪﮐ رد ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ
؟ﺖﻓﺮﮔ ﺪﻫاﻮﺧ راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
ﻪﻤﯿﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺶﯿﭘ ﺎﺑ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ
نﻮـﻣزآ ﺲﭘ و نﻮﻣزآ
ﻪـﯿﻠﮐ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﯾا يرﺎـﻣآ ﻪـﻌﻣﺎﺟ .دﻮـﺑ لﺮـﺘﻨﮐ هوﺮـﮔ ﺎﺑ ﻦﯿـﺑ ﻦﯿﻨﺳ نﺎﮐدﻮﮐ 6
ﺎـﺗ 12 ﻪـﺑ ﻼﺘـﺒﻣ عﺮـﺻ وADHD
ﻞﻣﺎـﺷ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮـﻣ ﻪـﻧﻮﻤﻧ .ﺪـﻫد ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ 60
زا ﺮـﻔﻧ
بﺎـﺨﺘﻧا ﯽﻓدﺎـﺼﺗ يﺮـﯿﮔ ﻪـﻧﻮﻤﻧ شور ﻪـﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ نﺎﮐدﻮﮐ رد و ﺪﻧﺪﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ود و ﺶﯾﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود
.ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺶﯾﺎﻣزآ درﻮﻣ ﯽﻓدﺎﺼﺗ شرﺎﻤﮔ شور زا ﻪﺒﺗر ﻪﻫﺎﯿﺳ (ﻒﯾﺮﺑ) ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ يرﺎﺘﻓر يﺪﻨﺑ
ﯽﮑﯾ زا ﻦﯾﺮـﺘﺠﯾار ﺎـﻫراﺰﺑا
ياﺮـﺑ ﯽـﺳرﺮﺑ يﺎـﻫدﺮﮐرﺎﮐ
ﻪﺒﺗر ﻪﻫﺎﯿﺳ ﯽﯾاﺮﺟا ﺖـﺳا ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ يرﺎﺘﻓر يﺪﻨﺑ
) 31 ﻪﮐ ( ﻂﺳﻮﺗ رﺎﮑﻤﻫ و ﺎﯾﻮﮔ ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﻦﯾوﺪﺗ نا
) 32 .(
هرﺎـﺑرد ار ﻢﻠﻌﻣ هﺎﮔﺪﯾد راﺰﺑا ﻦﯾا ﺶـﻧاد يﺎـﻫرﺎﺘﻓر
رد زﻮـﻣآ
ﯽـﻣ ﺲﮑﻌﻨـﻣ ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ هزﻮﺣ ﻪﻫﺎﯿـﺳ ﻦـﯾا .ﺪـﻨﮐ
ﻢﻫاﺮـﻓ ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ تﻼﮑﺸﻣ يﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ ياﺮﺑ يراﺰﺑا ﺖﺧﺎﻨـﺷاﺮﻓ :زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺶﺨﺑ ود ﻞﻣﺎﺷ و ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﻮﮔ ،ﺖﯾﻮﮑﺴﯾا ،ﺎﯾﻮﮔ) يرﺎﺘﻓر ﻢﯿﻈﻨﺗ و ،ﯽﺗرﻮﻨﮐ و ي
2000 (
) 32 ( ترﺎـﻬﻣ ﻪﻫﺎﯿﺳ ﻦﯾا . فﺎـﻄﻌﻧا ،يرادزﺎـﺑ يﺎـﻫ
،يﺮﯾﺬـﭘ
ﻪــﻣﺎﻧﺮﺑ ،يرﺎــﮐ ﻪــﻈﻓﺎﺣ ،يﺮﮔزﺎــﻏآ ،ﯽﻧﺎــﺠﯿﻫ لﺮــﺘﻨﮐ -
ﯽـﻣ ار ترﺎﻈﻧ و داﻮﻣ ﯽﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ ،ﯽﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ/يﺰﯾر ﺪﺠﻨـﺳ
) 33 ﻦﯾا رد .ﺪﻟاو مﺮﻓ و ﻢﻠﻌﻣ مﺮﻓ دراد مﺮﻓ ود ﻪﻫﺎﯿﺳ ﻦﯾا .(
ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻢﻠﻌﻣ مﺮﻓ زا ﺶﻫوﮋﭘ 68
ﺳ .ﺖﺳا لاﻮ
ﮐاﺪﺣ و ﻞﻗاﺪﺣ ﺜ
ﻪﻨﻣاد رد هﺮﻤﻧ ﺮ ﻦﯿﺑ يا
0 ﺎﺗ 68 .دراد راﺮـﻗ هﺮـﻤﻧ و ﯽـﯾاﺮﺟا يﺎـﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﺮـﺘﻬﺑ ﺖﯿﻌﺿو ﺮﺗ ﻦﯿﯾﺎﭘ هﺮﻤﻧ
يﺎـﻔﻟآ .ﺪـﻫد ﯽـﻣ نﺎـﺸﻧ ار ﻒﯿﻌـﺿ ﯽﯾاﺮﺟا دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻢـﻠﻌﻣ ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ياﺮﺑ خﺎﺒﻧوﺮﮐ 97
/ سﺎـﺳا ﺮـﺑ ﯽﯾﺎـﯾﺎﭘ و .
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا ياﺮﺑ ﯽﯾﺎﻣزآزﺎﺑ 88
/ ا هﺪـﻣآ ﺖـﺳد ﻪﺑ . ﺖـﺳ
) 34 ﺎـﺑ ﺮـﺑاﺮﺑ خﺎـﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد .(
94 / ﻪـﺑ .
هزﺎــﺳ ﯽــﯾاور شور زا ﯽــﯾاور ﯽــﺳرﺮﺑ ﺖــﻬﺟ .ﺪــﻣآ ﺖــﺳد لدﺎﻌﻣ هزﺎﺳ ﯽﯾاور .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا 91
/ .ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ .
اﺮﺟا شور ﻧا ياﺮﺑ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﻪﯿﻠﮐ ﺖﺳﺮﻬﻓ زا ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺎﺨﺘ ﻪـﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ
لﺎـﺳ رد ،جﺮـﮐ رد ﻊﻗاو ﺎﻧاﺮﯾا ﯽﺳﺎﻨﺸﻧاور ﯽﺼﺼﺨﺗ ﮏﯿﻨﯿﻠﮐ -
يﺎﻫ 1396 - 98 ﺶﯿﺑ ﺺﯿﺨﺸﺗ ﮏﺷﺰﭙﻧاور ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ و ﯽﻟﺎﻌﻓ
ﯽﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﮐ ﺖﻓﺎﯾرد عﺮﺻ 45
بﺎـﺨﺘﻧا ﺮﻔﻧ
) ﺪﻧﺪﺷ 15 ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﺮﻔﻧ وADHD
15 و عﺮـﺻ ﻪـﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﺮﻔﻧ
30 هوﺮﮔ رد ﺮﺑاﺮﺑ داﺪﻌﺗ ﻪﺑ ﺮﻔﻧ لﺮـﺘﻨﮐ ﺖـﻬﺟ .(لﺮـﺘﻨﮐ يﺎـﻫ
،وراد فﺮـﺼﻣ ،ﮏـﯾژﻮﻟورﻮﻧ تﻻﻼﺘـﺧا ﺮﯾﺎﺳ هاﺮﻤﻫ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻮﻣآ ﺢﻄﺳ او ﺖﯿـﺴﻨﺟ و شز ﺪـﺷ ﻞـﯿﻠﺤﺗ در
ﺪﻧ زا ماﺪـﮐ ﺮـﻫ .
ﯽﻧدﻮﻣزآ ﺶﯾﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود رد ﺎﻫ 10
ود ار ﮏﺑﺪـﯿﻓورﻮﻧ ﻪﺴﻠﺟ
ﻪـﻤﻫ ياﺮـﺑ ﺎـﺘﺗ/ﺎﺘﺑ ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ زا .ﺪـﻧدﺮﮐ ﺖـﻓﺎﯾرد ﻪـﺘﻔﻫ رد رﺎﺑ ﯽﻧدﻮﻣزآ ياﺮـﺑ ﺎـﻫدوﺮﺘﮑﻟا يﺮـﯿﮔراﺮﻗ هﺎﮕﯾﺎﺟ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ
ﯽﻧدﻮﻣزا ﻪﻤﻫ ﯽﺣاﻮـﻧ ﺮﺑ لﺎﻌﻓ يﺎﻫدوﺮﺘﮑﻟا .دﻮﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺎﻫ
CPz
و .ﺖـﻓﺮﮔ راﺮـﻗ ﺪﯿﯾﻮﺘـﺳﺎﻣ ﻪـﯿﺣﺎﻧ ﺮـﺑ ﻊـﺟﺮﻣ دوﺮﺘﮑﻟا وFCz
.دﻮﺑ ﺎﺘﺗ جاﻮﻣا ﺶﻫﺎﮐ و ﺎﺘﺑ جاﻮﻣا ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﯾا فﺪﻫ و فﺪـﻫا نﺎـﯿﺑ ﺎـﺑ ﯽـﻗﻼﺧا تﺎﻈﺣﻼﻣ ﺖﯾﺎﻋر رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ندﻮــﺑ نﺎــﻣﺮﺤﻣ و نﺎــﻤﻠﻌﻣ و ﺎــﯿﻟوا ياﺮــﺑ ﺶﻫوﮋــﭘ ﺪــﻨﯾآﺮﻓ
ﯽﻧدﻮﻣزآ ،تﺎﻋﻼﻃا ﯾﺎﺿر ﻦﯾﺪﻟاو و ﺎﻫ
ﺎـﻬﻧآ زا ﻪﻧﺎﻫﺎﮔآ ﻼﻣﺎﮐ ﺖ
ﺐﻠﺟ .ﺪﺷ ﻪـﺒﺗر ﻪﻫﺎﯿـﺳ اﺪـﺘﺑا يﺎـﻫدﺮﮐرﺎﮐ يرﺎـﺘﻓر يﺪـﻨﺑ
ﺶﯿــﭘ ترﻮــﺻ ﻪــﺑ ﯽــﯾاﺮﺟا .ﺪــﺷ ﺶــﺨﭘ ﺎــﻬﻧآ ﻦﯿــﺑ نﻮــﻣزآ
ﺶﯿـﺑ ﯽـﻌﻄﻗ ﺺﯿﺨـﺸﺗ ﻞﻣﺎـﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ دورو يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ يﺎـﻫرﺎﯿﻌﻣ سﺎـﺳاﺮﺑ و ﮏـﺷﺰﭙﻧاور ﺮﻈﻧ ﺎﺑ ﯽﻟﺎﻌﻓ
DSM-IV
،
ﺶﻫوﮋـﭘ رد يرﺎـﮑﻤﻫ ياﺮﺑ ﯽﺒﺘﮐ ﻪﻣﺎﻧ ﺖﯾﺎﺿر مﺮﻓ ﻞﯿﻤﮑﺗ ﯽﻨــﺳ هدوﺪــﺤﻣ ،ﻦﯾﺪــﻟاو ﻂــﺳﻮﺗ 6
ﺎــﺗ 12 ــﺳ ﻦﺘــﺷاﺪﻧ ،لﺎ
نﺎـﻣﺰﻤﻫ يﺎـﻫوراد زا هدﺎﻔﺘـﺳا مﺪـﻋ ،ﺮﮕﯾد دﻮﺒﻤﻫ لﻼﺘﺧا
يرﺎـﮑﻤﻫ مﺪـﻋ ﻞﻣﺎـﺷ ﺶﻫوﮋﭘ زا جوﺮﺧ يﺎﻫ كﻼﻣ .ﺮﮕﯾد ﯽﻧدﻮﻣزآ ﺎـﺿرﺎﻧ ،تﺎﺴﻠﺟ رد ﻢﻈﻨﻣ ﺖﮐﺮﺷ و ﺎﻫ ﻪـﻣادا زا ﯽﺘﯾ
ﯽﻧدﻮﻣزآ ﻂﺳﻮﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻬﻧآ هداﻮﻧﺎﺧ و ﺎﻫ
. ﻪﺘﻔﻫ ﮏﯾ زا ﺲﭘ
ﺲﭘ ،ﺎﻬﯿﻧدﻮﻣزآ ﻪﺴﻠﺟ ﻦﯾﺮﺧآ زا .ﺪﺷ اﺮﺟا نﻮﻣزآ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺎﯾ اﺪﺘﺑا ﺮﯾز ﺶﺨﺑ رد و ﻦﯿﮕﻧﺎـﯿﻣ ﻞﻣﺎـﺷ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ يﺎﻫ
هداد دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا ﯽﻣ ﻪﺋارا ﺎﻫ
هوﺮـﮔ ﯽﻨـﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ .دﻮﺷ
ﺮﺑاﺮﺑ ،ADHD
8 لﺎﺳ 3 ﺮـﺑاﺮﺑ عﺮﺻ هوﺮﮔ ﯽﻨﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ،هﺎﻣ
ﺎﺑ 9 لﺎﺳ 11 ﺰﯿﻧ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ و هﺎﻣ 9
لﺎـﺳ 8 هﺎـﻣ
لوﺪــﺟ رد .دﻮــﺑ 1
ﺎﻨــﺸﺳﺮﭘ زا ﻞــﺻﺎﺣ هﺮــﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎــﯿﻣ ﻪﻣ
ﺲﭘ و نﻮﻣزآ ﺶﯿﭘ رد ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ .ﺖﺳا هﺪﻣآ نﻮﻣزآ
لوﺪﺟ 1.
ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﻞﮐ هﺮﻤﻧ دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا و ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
يرﺎﻤﯿﺑ عﻮﻧ ﺶﯿﭘ
نﻮﻣزآ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
ﺲﭘ نﻮﻣزآ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
ﻞﮐ
ADHD يرادزﺎﺑ
41 / 35
82 / 187 11 / 10
05 / 113 150
فﺎﻄﻌﻧا يﺮﯾﺬﭘ 14 / 16 3/
15
ﺮﺘﻨﮐ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ل 32
/ 37 34
/ 14
يﺮﮔزﺎﻏآ 12
/ 18 5/
12
يرﺎﮐ ﻪﻈﻓﺎﺣ 24
/ 25 3/
18
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
يﺰﯾر /
ﯽﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ 1/
16 98
/ 10
داﻮﻣ ﯽﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ 3/
18 4/
14
ترﺎﻈﻧ 19
/ 21 12
/ 17
لﺮﺘﻨﮐ يرادزﺎﺑ
35 / 36
49 / 157 37 / 37
24 / 162 160
فﺎﻄﻌﻧا يﺮﯾﺬﭘ 31 / 15 45
/ 14
ﻧﺎﺠﯿﻫ لﺮﺘﻨﮐ ﯽ 41 / 15 67
/ 19
يﺮﮔزﺎﻏآ 22
/ 17 21
/ 18
يرﺎﮐ ﻪﻈﻓﺎﺣ 19
/ 21 12
/ 20
يﺰﯾر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ / ﯽﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ 11
/ 14 44
/ 16
داﻮﻣ ﯽﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ 67
/ 19 87
/ 18
ترﺎﻈﻧ 23
/ 18 11
/ 17
Epilepsy يرادزﺎﺑ
34 / 29
69 / 174 57 / 21
93 / 146 161
فﺎﻄﻌﻧا يﺮﯾﺬﭘ 17 / 18 06
/ 15
لﺮﺘﻨﮐ ﺎﺠﯿﻫ ﯽﻧ 44 / 19 29
/ 18
يﺮﮔزﺎﻏآ 28
/ 12 01
/8
ﻪﻈﻓﺎﺣ يرﺎﮐ 33 / 18 78
/ 15
يﺰﯾر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ / ﯽﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ 77
/ 25 08
/ 24
داﻮﻣ ﯽﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ 45
/ 31 33
/ 27
ترﺎﻈﻧ 91
/ 19 81
/ 16
لﺮﺘﻨﮐ يرادزﺎﺑ
67 / 35
75 / 177 88 / 33
73 / 159 169
فﺎﻄﻌﻧا يﺮﯾﺬﭘ 45 / 23 01
/ 24
ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ لﺮﺘﻨﮐ 11
/ 19 44
/ 14
يﺮﮔزﺎﻏآ 33
/ 18 48
/ 20
ﻪﻈﻓﺎﺣ يرﺎﮐ 09 / 19 21
/ 23
يﺰﯾر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ / ﯽﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ 79
/ 23 88
/ 26
داﻮﻣ ﯽﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ 09
/ 19 78
/ 18
ترﺎﻈﻧ 22
/ 19 05
/ 18
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻞﮐ 174
108
لوﺪــﺟ 1 نﺎــﺸﻧ ﯽــﻣ ﺪــﻫد ﻦﯿــﺑ هوﺮــﮔ ﺎــﻫ ﺮــﻈﻧ زا
ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﺶﯿـﭘ ﻞﺣاﺮﻣ رد
ﺲـﭘ و نﻮـﻣزآ نﻮـﻣزآ
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا دراد دﻮﺟو راد
)
P<0.001
.(
لوﺪـﺟ 2 ﺞﯾﺎـﺘﻧ
ﻦﯿﮕﻧﺎـﯿﻣ فﻼﺘﺧا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ هﺮﯿﻐﺘﻣ ﺪﻨﭼ ﺲﻧﺎﯾراوﻮﮐ ﻞﯿﻠﺤﺗ هوﺮـﮔ رد ﯽـﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ هﺮﻤﻧ يﺎـﻫ
، ADHD
عﺮـﺻ و
لﺮﺘﻨﮐ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار .ﺪﻫد
لوﺪﺟ 2 ﻼﺘﺧا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ هﺮﯿﻐﺘﻣ ﺪﻨﭼ ﺲﻧﺎﯾراوﻮﮐ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ. ف
هوﺮﮔ رد ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ هﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ يﺎﻫ
ADHD عﺮﺻ و
لﺮﺘﻨﮐ
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻊﺒﻨﻣ SS
df MS ﺎﺗا روﺬﺠﻣ F
ﯽﻧدﻮﻣزآ ﻦﯿﺑ ) (يرﺎﻤﯿﺑ) (A
S/A 43
/ 87 44
87 / 70 2 55 / 36 84 / 22 81 /0
00 / 15 42 6/
1
ﯽﻧدﻮﻣزآ نورد ﺲﭘ و ﺶﯿﭘ) ) نﻮﻣزآ ((B
A×B 32
/ 66 22 / 24 1 55 / 30 04 / 71 35 /0
16 / 41 2 67 / 28 67 / 66 56 /0
B×S/A 00
/3 42 43 /0
ﻞﮐ 37
/ 153 89
لوﺪﺟ 2 ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻦﯿﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺪﻫد ﻪﻔﻟﻮﻣ ﯽﻫوﺮﮔ
يﺎﻫ
ترﺎـﺒﻋ ﻪﺑ .ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ هوﺮﮔ رﺎﻬﭼ رد ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﻞـﯿﻠﺤﺗ زا ﻞـﺻﺎﺣ ﺎـﺗا ﺐﯾﺮـﺿ و تاروﺬـﺠﻣ عﻮﻤﺠﻣ ،ﺮﮕﯾد رﻮﻧ يراﺬـﮔﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ زا ﯽﮐﺎﺣ ﺲﻧﺎﯾراوﻮﮐ ﮏﺑﺪـﯿﻓو
ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ هوﺮﮔ رد عﺮﺻ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ردADHD
) ﺖـﺳا ﺮﺗﻻﺎﺑ
P<0.001
رد ﮏﺑﺪـﺒﻓورﻮﻧ نﺎـﻣرد ،ﻦﯾاﺮﺑﺎـﻨﺑ .(
ﻪﻔﻟﻮﻣ دﻮﺒﻬﺑ ﻪـﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ يﺎﻫ
ADHD
.ﺖﺳا ﺮﺗﺮﺛﻮﻣ عﺮﺻ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد
و ﺚﺤﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ
يﺮﯿﮔ
نﺎﻣرد ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا فﺪﻫ ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ
ﻪﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ دﻮﺒﻬﺑ رد عﺮـﺻ وADHD
ﻪـﺑ ﻼﺘـﺒﻣ هوﺮﮔ رﺎﻬﭼ بﺎﺨﺘﻧا ﺎﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ .دﻮﺑ ،ADHD
epilepsy
ﯽـــﺸﺨﺑﺮﺛا ﯽـــﺳرﺮﺑ ﻪـــﺑ لﺮـــﺘﻨﮐ هوﺮـــﮔ ود و
ﺲﻧﺎـﯾراوﻮﮐ ﻞـﯿﻠﺤﺗ زا ﻞـﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﻢﯿﺘﺧادﺮﭘ ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ ود رد ﮏﺑﺪـﯿﻓﻮﯾﻮﻧ نﺎﻣرد ﻪﮐ دﻮﺑ نآ زا ﯽﮐﺎﺣ هﺮﯿﻐﺘﻣ ﺪﻨﭼ وﺮﮔ ) ﺖﺳا راﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ ﻼﺘﺒﻣ ه
P<0.001
ﻦﯿـﺑ ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ .(
داد نﺎـﺸﻧ ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﮏﺑﺪـﯿﻓورﻮﻧ نﺎـﻣرد يراﺬـﮔﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﻫوﺮﮔ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ هوﺮﮔ رد ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ نﺎﻣرد ﺎـﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ردADHD
ﺶﺨﺑﺮﺛا عﺮﺻ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ هوﺮﮔ ﺎـﺑ ﺮـﺑاﺮﺑ ﺎـﺗا) ﺖـﺳا ﺮـﺗ
81 / .(.
يراﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ ﺶﺨﺑ رد ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻧ نﺎﻣرد ﻪﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ دﻮﺒﻬﺑ ﺮﺑ ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮ
ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﺑADHD
) ﯽـﺟ و ﻦﭼ ،ﻮﯿﻟژ ،ﮓﻧاژ ،وو يﺎﻫ 35
و (
) نارﺎﮑﻤﻫ و ﺐﻟﺎﺳﺎﺑ و 36
ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ .ﺖﺳا ناﻮﺨﻤﻫ (
ﺮـﺑ ﮏﺑﺪـﯿﻓورﻮﻧ نﺎـﻣرد يراﺬـﮔﺮﯿﺛﺄﺗ ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﺎـﺑ عﺮـﺻ ﻪـﺑ نﺎـﯾﻼﺘﺒﻣ ﯽـﯾاﺮﺟا يﺎـﻫدﺮﮐرﺎﮐ دﻮﺒﻬﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﻇﺎﻧ يﺎﻫ ) يرﺎﺘﺨﻣ و ﯽﯾازﺮﯿﻣ ، 37
،ﺞﯾرﺪﻟا ،ﺖﯿﺑ و (
) ﻦﻤﺸﯾو و ﺎﻣراو 19
.ﺖﺳا ناﻮﺨﻤﻫ (
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯿﯿﺒﺗ رد ﺮـﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋـﭘ زا هﺪـﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﻦـﯾا .دﺮﮐ هرﺎﺷا يﺰﻐﻣ جاﻮﻣا ﯽﻤﯿﻈﻨﺗ دﻮﺧﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪﺑ ناﻮﺗ و دراد ﺖـﯿﻤﻫا ﺰـﻐﻣ ﯽﻌﯿﺒﻃ دﺮﮐرﺎﮐ و حﺮﻃ ياﺮﺑ ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ
ﻧﺎـﺸﻧ ﺶﻫﺎـﮐ و ﺰﮐﺮﻤﺗ و ﻪﺟﻮﺗ دﻮﺒﻬﺑ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪ
ﺶﯿـﺑ يﺎـﻫ
ﯽـﻣ نﺎـﯾﻼﺘﺒﻣ رد عﺮـﺻ و ﯽﻟﺎﻌﻓ ياراد نﺎـﺴﻧا ﺰـﻐﻣ .ددﺮـﮔ
ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ ﻪـﺑ .ﺖـﺳا دﻮـﺧ ﻢﯿـﻈﻨﺗ و يزﺎـﺳزﺎﺑ ﺖـﻬﺟ ﯽﯾﺎﻫ
ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﺎﺑ ﯽﺗرﺎﺒﻋ ﯽﻣ ﯽﻤﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ يﺎﻫ
ﻪـﺑ ناﻮـﺗ
ﯽﯾﺎـــﻨﺑﺮﯾز ﻢـــﺴﯿﻧﺎﮑﻣ و داد ﯽﻤﯿﻈﻨﺗدﻮـــﺧ نﺎـــﻣﺮﻓ ﺰـــﻐﻣ ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ ﺖﯾﻮﻘﺗ ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ .ﺖـﺳا ﺰـﻐﻣ ﯽﻤﯿﻈﻨﺗدﻮـﺧ يﺎﻫ
ﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد رد ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ دﻮﺒﻬﺑ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﭽﻧآ ﺶ
ﺰـﻐﻣ ﻪﺑ ﯽﻤﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ ﯽﻫددﺎﯾ ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ نداد و دﺮـﻓ ﻪﺑ ﺮﺛﻮﻣ يﺎﻫدرﻮﺧزﺎﺑ ﻪﺋارا ﺎﺑ ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ .ﺖﺳا ﻢﺘﯾر ﻞـﯿﺒﻗ زا ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ،ﺰﻐﻣ ﻪﺑ ﯽﮑﯾﺮﺘﮑﻟاﻮﯿﺑ يﺎﻫ
ﻢﯿﻤﺼﺗ ،يرادزﺎﺑ ،ﺰﮐﺮﻤﺗ ،ﻪﺟﻮﺗ و ﻖﯾﻮﺸﺗ ار يرادزﺎﺑ و يﺮﯿﮔ
ﯾﻮﻘﺗ ﯽﻣ ﺖ ﺰـﻐﻣ ﻪـﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ ياﺮﺑ ﺎﺘﺗ/ﺎﺘﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ياﺮﺟا .ﺪﻨﮐ
ﯽـﺧﺮﺑ ﺮـﺘﻤﮐ ﺪـﯿﻟﻮﺗ و جاﻮـﻣا زا ﯽﺧﺮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﯿﻟﻮﺗ نﺎﻣﺮﻓ ﯽﻣ ار جاﻮﻣا زا ﺮﮕﯾد ) ﺪﻫد
38 .(
ﯽﻣ ار ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ نﺎﻣرد يﺎﻨﺒﻣ ﯽﻃﺮـﺷ رد ناﻮﺗ
يزﺎـﺳ
ﺪـﻣﺎﯿﭘ ﺎﺑ يﺰﻐﻣ جاﻮﻣا ﻪﻨﻣاد ﻪﮐ ﯽﻠﮑﺷ ﻪﺑ دﺮﮐ ﻦﯿﯿﺒﺗ ﻞﻣﺎﻋ ﻣ ﺖﯾﻮﻘﺗ و ددﺮﮔ هاﺮﻤﻫ ﺐﻠﻄﻣ دﻮﺷ مﺎﺠﻧا ﻊﯾﺮﺳ و ﺐﺳﺎﻨ
ﻪﮐ
ﺮﺗﺮﺛﻮﻣ ﯽﻧﺎﻣز يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻦﯾا و ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ .دﻮﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﻧآ و ﻊﻗﻮﻣ ﻪﺑ بﻮﻠﻄﻣ ﺪﻣﺎﯿﭘ ﻪﮐ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮـﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ ﯽﺷزﻮﻣآ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ زا ﯽﺸﺨﺑ
ﺶﻫوﮋﭘ .دﻮﺑ ﺎﺘﺗ جاﻮﻣا بﻮﮐﺮﺳ يﺎﻨﺒﻣ ﺖـﺳا ﻦـﯾا ﺮﮕﻧﺎـﯿﺑ ﺎﻫ
طﺎﺒﺗرا ﻒﯿﻌﺿ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺎﺑ ﺎﺘﺗ ﻪﮐ ﺮﻠﺒﯾد ،گﺮﺒﻨﯾﺮﮔ ،ﯽﺘﺑ .دراد
) نﻻﺎﻫا و 39
ﺪـﻧداد نﺎـﺸﻧ هوﺮﮔ ود يور دﻮﺧ ﺶﻫوﮋﭘ رد (
) ﺎﺘﺗ جاﻮﻣا بﻮﮐﺮﺳ 3-7
جاﻮـﻣا ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺰﺗﺮﻫ (
) ﺎﺘﺗ 3-7 ﯽﺘﺧﺎﻨـﺷ ﻒﯿﻟﺎﮑﺗ رد ﺮﺘﻬﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺰﺗﺮﻫ ( ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦﯾا رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﯽﻠﻌﻓ ﻞﮑﺗوﺮﭘ ور ﻦﯾا زا .ﺪﺷ
ﺎـﮐ رد يﺪـﯿﻔﻣ ﻞـﮑﺗوﺮﭘ ﺰﯿﻧ و ﺖـﺳا هدﻮـﺑ ﺎـﺘﺗ جاﻮـﻣا ﺶﻫ
ﻪﻧﺎـﺸﻧ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ ﯽـﺑ يﺎـﻫ
ﺶﯾاﺰـﻓا و ﯽﻬﺟﻮـﺗ
ﻪـﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ ﯽﯾاﺮﺟا يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ و ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺰﮐﺮﻤﺗ .ﺪﺸﺨﺑ دﻮﺒﻬﺑ ار عﺮﺻ وADHD
ﻪـﺘﻓﺎﯾ ياﺮـﺑ ﺮﮕﯾد ﯽﻨﯿﯿﺒﺗ رد زا هﺪـﻣآ ﺖـﺳد ﻪـﺑ يﺎـﻫ
ﯽﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ ناﻮﺗ
رد يرﺎـﮐ ﻪـﻈﻓﺎﺣ ﺮـﺘﻬﺑ ﺖﯿ
ﺰﮐﺮﻤﺗ ﺮﺛا ﺗ و
ﻪـﺑ يرﺎـﮐ ﻪـﻈﻓﺎﺣ .دﺮـﮐ هرﺎـﺷا ﺮﻤﺘـﺴﻣ ﻪﺟﻮ
ﻪﻔﻟﻮﻣ زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ ﺮـﺑ ﯽـﻨﺘﺒﻣ ﯽـﯾاﺮﺟا يﺎـﻫدﺮﮐرﺎﮐ يﺎـﻫ
لﺮـﺘﻨﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻦﯿﺑ ﻞﻣﺎﻌﺗ ﻞﺻﺎﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧورﻮﻧ يراﺪﻣ تﺎـﻋﻼﻃا هﺮـﯿﺧذ و لﺎـﺘﻧوﺮﻓ يﺮـﭘ ﺲﮑﺗﺮـﮐ رد ﻊﻗاو ﻪﺟﻮﺗ ﯽﻣ ﯽﻔﻠﺧ ﯽﻃﺎﺒﺗرا ﺲﮑﺗﺮﮐ رد ﯽﺴﺣ ) ﺪﺷﺎﺑ
40 ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .(
ﮑﻤﯿﻧ ﯽﺴﺣ ﺮﺸﻗ رد ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ شزﻮﻣآ ﯽـﻣ ﯽﺴﺣ هﺮ
ﺪـﻧاﻮﺗ
رد ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .ﺪﻧاﻮﺧ اﺮﻓ ار ندﻮﺑ مارآ ﺎﯾ ،تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ ،تﺎﺳﺎﺴﺣا ﻪـﺑ نﺎـﯾﻼﺘﺒﻣ دﺮﮐرﺎـﮐ دﻮﺒﻬﺑ ﺮﺑ شزﻮﻣآ ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا
ADHD
ﯽﻣ .دﺮﮐ هرﺎﺷا نﺎﮐدﻮﮐ تﺎﺳﺎﺴﺣا و تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ دﻮﺒﻬﺑ ﻪﺑ ناﻮﺗ
ورﻮﻧ ﻓ ،ﯽـﺘﮐﺮﺣ ﯽـﺴﺣ ﺮـﺸﻗ ﻪـﺳ ﺮﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ رﻮﻃ ﻪﺑ ﮏﺑﺪﯿ
ﯽــﻣ ﺮــﺛا ﺖﯿﻟﻮﮕﻨﯿــﺳ و ﯽــﺘﮐﺮﺣ ﮕﻨﯿــﺳ رد .دراﺬــﮔ
،ﺖﯿﻟﻮ
ﻢﺘﺴﯿﺳ يرﺎـﮐ ﻪـﻈﻓﺎﺣ و ﻪﺟﻮﺗ ،سﺎﺴﺣا/نﺎﺠﯿﻫ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ،ﺪﻧراد رﺎﮐ و ﺮﺳ ﺪـﻧراد ﮏـﯾدﺰﻧ ﻞﻣﺎﻌﺗ يا
ﯽـﻧورد لﺎـﻤﻋا و (ﺖـﮐﺮﺣ) ﯽـﻧوﺮﯿﺑ لﺎﻤﻋا يژﺮﻧا ﻊﺒﻨﻣ ﻪﮐ ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ ار (ﺮﮑﻔﺗ ،لﻻﺪﺘﺳا) ) ﺪﻨﻫد
41 ) رﺮﺘـﺴﻨﯿﻓ .(
42 (
رﺮﺑ رد ﺳ عﺮـﺻ ﻪـﺑ ﻼﺘـﺒﻣ نﺎﮐدﻮﮐ ﯽ ﻪـﺑ ،
ﻞـﯿﺒﻗ زا ﯽـﻤﺋﻼﻋ
ﻋ ،ﯽﺸﻧﺎﮑﺗ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﯽـﻣ هرﺎـﺷا ﺰﮐﺮﻤﺗ مﺪﻋ و يرادزﺎﺑ مﺪ
-
دﻮﺒﻬﺑ ﺮﺑ ﺰﮐﺮﻤﺗ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﮏﺑﺪﯿﻓرﻮﻧ نﺎﻣرد يراﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ .ﺪﻨﮐ ﯽﻃﺮـﺷ ﮏـﻨﯿﻨﮑﺗ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ تﺎـﻧﺎﺠﯿﻫ لﺮﺘﻨﮐ و ﻪﺟﻮﺗ
ﯽﻣ ﻞﻣﺎﻋ يزﺎﺳ نﺎـﻣرد يراﺬـﮔﺮﯿﺛﺄﺗ ﻞـﯾﻻد ﻪـﻠﻤﺟ زا ﺪﻧاﻮﺗ
ﺶﻧاد رد عﺮﺻ ﻢﯾﻼﻋ دﻮﺒﻬﺑ ﺮﺑ ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ .ﺪﺷﺎﺑ نازﻮﻣآ
ﮐ رد ﺶﻫوﮋـﭘ زا هﺪـﻣآ ﺖـﺳد ﻪـﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ندﻮﺑ ﺪﯿﻔﻣ رﺎﻨ
ﯽﻣ ،ﺮﺿﺎﺣ ﺖﯾدوﺪﺤﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﺑ مﺪﻋ ﻞﯿﺒﻗ زا ﯽﯾﺎﻫ يﺮﯿﮔرﺎـﮑ
) ﯽــﻤﮐ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻟﺎﻔــﺴﻧآ تﺎــﺴﻠﺟ عوﺮــﺷ زا ﻞــﺒﻗ (QEEG
مﺪـﻋ ﻞـﯿﻟد ﻪـﺑ ﻪﻟﺄـﺴﻣ ﻦـﯾا .دﺮﮐ هرﺎﺷا ﮏﺑﺪﯿﻓرﻮﻧ شزﻮﻣآ سﺎـﺳاﺮﺑ ﯽﻧﺎـﻣرد ﻞـﮑﺗوﺮﭘ اﺬـﻟ و دﻮﺑ راﺰﺑا ﻦﯾا ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﯽﻨﺘﺒﻣ ﻪﮐ ﻦﯿﺸﯿﭘ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺶﺠﻨﺳ ﺮﺑ
ﺖـﺳا هدﻮﺑQEEG
حﺮﻃ ﺖﯾوﺪﺤﻣ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ و ﺪﯾدﺮﮔ اﺮﺟا و يﺰﯾر و ﯽﻧﺎـﻣز يﺎـﻫ
ﯽﻧدﻮﻣزآ ﺖﻓا نﺎﮑﻣا ﻪـﺑ ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ .ﺪـﺸﻧ مﺎﺠﻧا يﺮﯿﮕﯿﭘ ،ﺎﻫ
ﯽـﻣ دوﺪـﺤﻣ ﺞﯾﺎـﺘﻧ يﺮﯾﺬـﭘ ﻢﯿـﻤﻌﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﮐ داﺪﻌﺗ .ﺪـﺷﺎﺑ
ﯽﻣ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﺶﻫوﮋـﭘ رد دﻮـﺷ
زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ يﺪـﻌﺑ يﺎـﻫ
ور ش ﻪـﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ ﻖـﯿﻗد يﺮـﯿﮔ
ﺎـﺨﺘﻧا و ﺮـﺗ ﺣ ب
ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻢـﺠ
ﻢﯿﻤﻌﺗ ﺮﺘﮔرﺰﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ يﺮﯾﺬﭘ
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺑﺎﯾ ﺎﻘﺗرا ﺎﻫ
ﻞﮑﺗوﺮﭘ ﺮﯾﺎﺳ نﺎـﯾﻼﺘﺒﻣ نﺎـﻣرد رد ﮏﺑﺪﯿﻓورﻮﻧ شزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﯽﻣ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ .دﻮﺷ
ﯽﻧادرﺪﻗ و ﺮﮑﺸﺗ
زا ار دﻮـﺧ ﯽﻧادرﺪـﻗ و ﺮﮑـﺸﺗ ﺐﺗاﺮﻣ ،ﻪﻟﺎﻘﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﯽـﻧاﺮﯾﺰﻋ ﺮﯾﺎـﺳ و ﺎﻧاﺮﯾا ﯽﺳﺎﻨﺸﻧاور ﮏﯿﻨﯿﻠﮐ مﺮﺘﺤﻣ لﻮﺌﺴﻣ
ار ﺎﻣ ﻪﮐ ﯽﻣ مﻼﻋا ﺪﻧدﻮﻤﻧ يرﺎﯾ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا رد .ﺪﻧراد
References
1. Selsapour M, Hamoon peyma E, Pirkhefi A.
(2013). Investigating of effectiveness neurofeedback treatment on reduction of ADHD symptoms in elememtary students of Varamin city. Navid No, 60, 33-24.
2. Ghamari givi H, Narimani M, Rabiee J.
Comparison of executive functions among children with attention deficit hyperactivity disorder, learning disability and normal children. Research articles. J ment health.
2009., 3: 22-33.
3. Hammond, DC. What is neurofeedback?J neurofeedback, 2007: 10(4):25-36.
4. Palanczyk GV, Willcutt EG, Salum GA, Kieling C, Rahde LA. (2014). ADHD prevalence estimates across three decades:
an updated systematic review and meta- regression analysis. International jurnal of epidemiology. 204, 43(2), 434-442.
5. American Psychiatric Association.
Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5®). American Psychiatric Pub.2013.
6. Barkley RA. Attention deficit/ hyperactivity disorder: A clinical handbook (3rded). New York: Guilford Press, 2006.
7. Sosic-Vasic Z, Kröner J, Schneider S, Vasic N, Spitzer M, Streb J. The association between parenting behavior and executive functioning in children and young adolescents. Frontiers in Psychology. 2017;
8:472.
8. Bull R, Lee K. Executive functioning and mathematics achievement. Child Development Perspectives. 2014; 8(1):36- 41.
9. Amani O, Mazaheri MA, Nejati V, Shamsian BS. [Effect of cognitive rehabilitation on executive functions in adolescent survivors of leukemia: A randomized and controlled clinical trial (Persian)]. Archives of Rehabilitation. 2017; 18(1):73-82.
10. Munro BA, Weyandt LL, Marraccini ME, Oster DR. The relationship between nonmedical use of prescription stimulants, executive functioning and academic outcomes. Addictive Behaviors. 2017;
65:250-7.
11. Tye C, Bedford R, Asherson P, Ashwood K, Azadi B, Bolton P, et al. Callous- unemotional traits moderate executive function in children with ASD and ADHD:
A pilot event-related potential study.
Developmental Cognitive Neuroscience.
2017; 26:84-90.
12. Soriano-Ferrer M, Félix-Mateo V, Begeny J. Executive function domains among children with ADHD: Do they differ between parents and teachers ratings.
Procedia-Social and Behavioral Sciences.
2014; 132:80-6.
13. Pennington BF, Ozonoff S. Executive functions and developmental psychopathology. Journal of Child Psychology and Psychiatry. 1996; 37(1):51- 87.
14. Barkley RA. Behavioral inhibition, sustained attention, and executive functions:
Constructing a unifying theory of ADHD.
Psychological Bulletin. 1997; 121(1):65-94.
15. Lewis D. Neurology. In: Kliegman RM, Marcdante KJ, Jenson HB, Behrman RE, Editors. Nelson essentials of pediatrics.
Philadelphia: Elsevier Saunders. 2006; 833- 5.
16. Mustapha AFOdu OO, Akande O.
Knowledge, attitudes and perceptions of epilepsy among secondary school teachers in Osogbo South-West Nigeria: a community based study. Niger J Clin Pract.
2013; 16(1):12-8.
17. Fisher RS., Van Emad Boas W, Blume W, Elger C, Genton P, Lee P. Epileptic seizures and epilepsy: definitions proposedby the international league against epilepsy (ILAE) and the International Bureau for Epilepsy (IBE). Epilepsi., 2005;
46 (4): 470-2.
18. Droff R, Fenichel G. Epilepsies. Bradley's Neurology in Clinical Practice Philadelphia:
Elsevier Saunders. 2012.
19. Bate H, Eldridge P, Varma T, Wieshmann U. The sezure outcome after amygdalohippocampectomy and temporal lobectomy. Eur J Neurol. (2007); 14(1): 90- 4.
20. Tanriverdi T, Ajlan A, Pouli N, Olivier A.
Morbidity in epilepsy surgery: an experience based on 2449 epilepsy surgery procedures a single institution: clinical article. J Neurosurg. 2009; 110(6): 1111-23 21. Rossiter T. Neurofeedback for AD/HD: A
ratio feedback case study and tutorial.
Journal of Neurotherapy. 2002; 6(3):9-35.
22. Nazer M., Mirzaei H, Mokhtaree M. (2018).
Effectiveness of neurofeedback training on verbal memory, visual memory and self- efficacy in students. Electron Physician.
2019; 10(9):7259-7265.
23. Narimani M, Rjabi S, Delavar S.
Effectiveness of neurofeedback on reduction of Attention-degicit hyperactivity disorder in girl student. Journal of medical science university. 2013; 16(2): 91-103.
24. Leins U, Hinterberger T, Kaller S, Schober F, Weber C, Strehl U. Neurofeedback der langsamen kortikalen Potenziale und der Theta/Beta-Aktivität für Kinder mit einer ADHS: ein kontrollierter Vergleich. Praxis
der Kinderpsychologie und Kinderpsychiatrie. 2006; 55(5): 384-407.
25. Moin N, Asadi Gandomani, R, Amin M.
The Effect of Neurofeedback on Improving Executive Functions in Children With Attention Deficit/Hyperactivity Disorder.
Journal of rehabilition, 2018: 19(3): 220- 237.
26. Sindou M, Guenot M, Isnard J, Ryvlin P, Fischer C, Mauguiere F. Temporo-mesial epilepsy surgery: outcome and complications in 100 cinsecutive adult patients. Acta Neurochirurgica. 2006;
148(1): 39-45.
27. Wender PH, Wolf LE, Wasserstein J.
Adults with ADHD. Annals of the New York Academy of Sciences. 2001;931(1):1- 16.
28. Yan W. An investigation of adult outcome of hyperactive children in Shanghai.
Chinese medical journal. 1996;109(11):877- 80.
29. Hechtman L, Weiss G, Perlman T. Young adult outcome of hyperactive children who received long-term stimulant treatment. Journal
of the American Academy of Child Psychiatry. 1984; 23(3):261-9.
30. Kwan P, Arzimanoglou A, Berg AT, Brodie MJ, Allen Hauser W, Mathern G. Definition of drug resistant epilepsy: consensus peoposal by the ad hoc task force of the ILAE commission on therapeutic strategies.
Epilepsia. 2010; 51(6): 1069-77.
31. Toplak ME, West RF, Stanovich KE.
Practitioner Review: Do performance-based measures and ratings of executive function assess the same construct. Journal of Child Psychology and Psychiatry. 2013;
54(2):131-43.
32. Gioia GA, Isquith PK, Guy SC, Kenworthy L. Test review behavior rating inventory of
executive function. Child
Neuropsychology.2000; 6(3):235-8.
33. Anderson B, Storfer-Isser A, Taylor HG, Rosen CL, Redline S. Associations of executive function with sleepiness and sleep duration in adolescents. Pediatrics. 2009;
123(4):701-7.
34. Isquith PK, Crawford JS, Espy KA, Gioia GA. Assessment of executive function in preschool-aged children. Developmental Disabilities Research Reviews. 2005;
11(3):209-15.
35. Wu ZP, Zhang W, Zhao J, Chen C, Ji P.
Optimized Complex Network Method (OCNM) for Improving Accuracy of Measuring Human Attention in Single.
Electrode Neurofeedback System. Comput Intell Neurosci. 2019; 3.
36. Bussalb A, Congedo M, Barthelemy Q, Ojeda D, Acquaviva E, Delorme R, et al.
(2019). Clinical and Experimental Factors
Influencing the Efficacy of Neurofeedback in ADHD: A Meta-
Analysis. Front Psychiatry. 2019; 18:10-35.
37. Barkley RA. Attention–deficit hyperactivity disorder: A handbook for diagnosis and treatment (3rd Ed.) New York: Guilford Press.2005.
38. Von Stein A, Sarnthein J. Different Frequencies for Different Scales of Cortical Integration from Local Gamma to Long Range Alphaytheta Synchronisation. Int. J.
Psychophysiol. 2000; 38: 301–313.
39. Nyberg L, Forkstam C, Peterssqn KM, Cabeza R, Ingvr M. Brain Imgaging of Human Memory System Differences, Brain Research: Cognitive Brain Research. 2002;
13, 281-292.
40. Finstere J. Pharmacotherapeutic management of epilepsy in MERRF syndrome. Expert Opin Pharmacother.
2019; 7:1-9.
41. Thompson L, Thompson M. Neurofeedback intervention for adults with ADHD. Journal of Adult Development. 2005; 12(2): 123- 30.
