Research Paper:
Developing the Persian Version of Yale Food Addiction Scale and Assessing Its Psychometric Properties
2. Department of Psychology, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran.
Ahmad Panahi1 , *Sayed Abbas Haghayegh2
Objectives Food addiction is a common mental disorder that can cause several problems in the physi- cal health, psychological function and life quality. The aim of this study was to develop and validate the Persian version of Yale Food Addiction Scale (YFAS) on people with food addiction.
Methods In this descriptive cross-sectional study, 98 people with food addiction referred to the Novin Food Center in Isfahan, Iran and 67 healthy people were participated in this study who were selected using convenience sampling technique from February to May 2018. Data collection tools were a demo- graphic form and 25-item YFAS. Collected data were analyzed in AMOS v.18 and SPSS v.24.
Results The results of confirmatory factor analysis showed that the model had a good fit and hence, the Persian YFAS had good construct validity. According to the results of ANOVA, there was a signifi- cant difference between the study groups in terms of the YFAS subscales (p>0.05). The coefficients of Cronbach’s alpha and Guttman split-half were higher than 0.7 in all subscales except for the withdrawal subscale.
Conclusion The Persian version of YFAS had good reliability and validity, and can be used in evaluating food addiction for clinical and research purposes.
A B S T R A C T
Key words:
Eating disorder, Food addiction, Psychomet- ric properties
O
* Corresponding Author:
Sayed Abbas Haghayegh
Address: Department of Psychology, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Isfahan, Iran.
Tel: +98 (34) 42293030
E-mail: [email protected]
Citation Panahi A, Haghayegh SA. Developing the Persian Version of Yale Food Addiction Scale and Assessing Its Psychometric Properties. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology. 2020; 25(4):454-471. http://dx.doi.org/10.32598/ijpcp.25.4.8
:
http://dx.doi.org/10.32598/ijpcp.25.4.8
Use your device to scan and read the article online
Received: 27 Oct 2018 Accepted: 10 Jun 2019 Available Online: 01 Jan 2020
Extended Abstract 1. Introduction
besity is often caused by over-consump- tion of food, physical inactivity and ge- netic susceptibility [1, 2]. Obesity is one of worldwide preventable causes of mortality, which has increased in adults and children [4]. World Health Organization (WHO) considers it as one of the most serious public health problems in the 21st cen- tury [6]. The WHO predicts that overweight and obesity may soon replace the traditional public health concerns in- cluding undernutrition and infectious diseases as the main
cause of poor health [7]. There are parallels in the areas of the brain that are responsive to food and drug use [19]. The abuse of substance or palatable foods produces eating pat- terns similar to that of dopamine-related neural activation [20]. Food addiction includes craving, drinking and over- eating. Behavioral symptoms of food addiction appear in patients with bulimia nervosa, binge eating disorder, obe- sity, and even in the normal population [22, 23]. The Yale Food Addiction Scale (YFAS) is a reliable psychometric tool that has validity to be used in clinical and non-clinical samples [26, 34]. It can be used to diagnose people with or without food addiction and assess the symptoms of eating disorders. The YFAS has been translated into several lan- guages and is widely used in many studies [12].
Winter 2020, Volume 25, Number 4
Iranian Journal of
PSYCHIATRY AND CLINICAL PSYCHOLOGY
2. Methods
This is a descriptive cross-sectional study. The study population consisted of all people who are suspected to have food addiction refereed to the Novin Food Center in Isfahan, Iran in a period from February to May, 2018. By using a convenience sampling method and using formula, 180 people including 98 with food addiction and no con- trol over their eating based on the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSM-5) as- sessed by a nutritionist, and 67 normal people were partici- pated in this study. They were asked to complete the Persian YFAS questionnaire. The descriptive statistics (percentage, frequency, mean and standard deviation), were used for de- scribing results, and the multivariate ANOVA was used to examine the research hypotheses. To examine the psycho- metric properties of the Persian YFAS, we used Cronbach’s alpha coefficient to assess internal consistency; confirma- tory factor analysis to determine the construct validity; and multivariate ANOVA to determine its discriminant validity.
3. Results
In testing the goodness-of-fit of the proposed model, the Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA), Comparative Fit Index (CFI), IFI, Normed Fit Index (NFI), Goodness-of-Fit Index (GFI), and Adjusted Goodness-of- Fit Index (AGFI) with the values of 0.21, 0.965, 0.915, 0.982, 0.953, 0.954 respectively, showed the appropriate fit of the model which indicates the construct validity of the Persian YFAS. In testing discriminant validity, the signifi- cance level for all subscales was less than 0.05 indicating that there is a significant difference between the two groups in terms of all YFAS subscales, where the mean scores of all subscales and the mean total score were significantly lower in samples with food addiction than in healthy samples. In food addiction and its subscales, opinion of the samples was less than average level (<3). Also, all sub-scales have an acceptable factor loading. The results show that the cor- relation between items and subscales was rather high and significant. The total Cronbach's alpha value for the reli- ability of the entire YFAS questionnaire was reported 0.87.
The Guttman split-half coefficient value was also higher than 0.7. These indicate the reliability of the Persian YFAS is satisfactory.
4. Discussion
In this study, the YFAS questionnaire was validated for the first time on Iranian population to be used by Iranian scholars and clinical experts for the diagnostic or research purposes. In examining the reliability of the Persian YFAS,
it was found out that the numbers of symptoms and diagno- ses are stable over a period of 20-26 days and, as expected, there was moderate to high correlation between the food addiction and the eating disorders (the number of symp- toms and diagnoses) indicating that the Persian YFAS has a high convergent validity. In further studies, more structured questions (such as dietary status) should be used to evaluate changes in eating habits and lifestyle behaviors over time.
Eating disorder is a major concern in Europe and America, Especially among female adolescents. In Iran, food addic- tion has caused some physical problems, such as cardio- vascular disease, type 2 diabetes, and cancer as well as the increased rate of mortality and treatment costs. Given the adverse effects of eating disorder and the need to prevent its complications, results of this study can be helpful in psy- chiatric interviews due to the lack of bias in the repeated measurements and using a larger sample size. Due to the lack of time, it was not possible to determine test-retest and responsiveness of treatment .
Ethical Considerations
Compliance with ethical guidelines
The participants were fully aware of the study objectives and had consent to participate in the study. They were al- lowed to leave the study at any time.
Funding
This research did not receive any specific grant from funding agencies in the public, commercial, or not-for- profit sectors.
Authors contributions
All authors contributed in designing, running, and writing all parts of the research.
Conflicts of interest
The authors declared no conflict of interest.
Acknowledgements
The authors would like to thank the treatment staff of Novin Food Center and all participations for their valuable cooperation.
4 هرامش . 25 هرود . 1398 ناتسمز
:لوئسم هدنسیون * قیاقح سابع دیس .ناریا ،دابآ فجن ،یملاسا دازآ هاگشناد ،دابآ فجن دحاو ،یسانش ناور هورگ :یناشن +98 (34) 4۲۲93030 :نفلت [email protected] :یکینورتکلا تسپ یگدنز تیفیک و یناور درکلمع و یمسج تملاس رد یددعتم تلاکشم ثعاب هک تسا یناور عیاش تلالاتخا زا یکی ندروخ للاتخا فادها
یاذغ هب دایتعا للاتخا اب دارفا رد لی ياذغ هب دایتعا همان شسرپ یسراف هخسن رابتعا و ییاور یسررب و همجرت ،هعلاطم نیا زا فده .دوش يم .دوب ناهفصا رهش يا هنومن ،1397 دادرخ ات 1396 دنفسا ینامز هلصاف رد سرتسدرد یریگ هنومن شور هب ،یعطقم یفیصوت شهوژپ كی بلاق رد اه شور و داوم یاهرازبا دارفا و دش باختنا ناهفصا رهش نیون هیذغت زکرم زا اذغ هب هتسباوریغ دارفا رفن 67و اذغ هب دایتعا هب لاتبم نارامیب زا رفن 98 مجح هب رازفا مرن ۲4 هخسن زا اه هداد لیلحت تهج .دندرک لیمکت ار (اذغ هب دایتعا یلاؤس ۲5 همان شسرپ و یتخانش تیعمج تاعلاطا همان شسرپ) شهوژپ .دش هدافتسا Amos رازفا مرن 18 هخسن و SPSS رب .دراد يبولطم هزاس يیاور و تسا رادروخرب يبسانم شزارب زا عومجمرد همان شسرپ يلماع راتخاس داد ناشن يدییأت لماع لیلحت جیاتن اه هتفای اذغ هب یگتسباو یاه سایقمریز مامت ظاحل زا ملاس دارفا و اذغ هب دایتعا للاتخا اب دارفا نیب يقارتفا يیاور يسررب رد ،سنایراو لیلحت جیاتن ساسا .دمآ تسد هب 0/7 زا رتلااب اه سایقم هدرخ ریاس رد ،G لماع زا ریغ هب فیصنت و خابنورک يافلآ بیارض .(P<0/05) دش هدهاشم یراد ینعم توافت ياه تیعقوم رد ناوت یم و تسا رادوخرب يبولطم ًاتبسن رابتعا و يیاور زا YFAS یسراف هب هدش همجرت هخسن هک دهد یم ناشن جیاتن یریگ هجیتن .درک هدافتسا نآ زا اذغ هب دایتعا یبایزرا يارب یشهوژپ و ینیلاب
:اه هژاودیلک
هب دایتعا ،ندروخ للاتخا يجنس ناور ياه هفلوم ،اذغ
1397 نابآ 05 :تفایرد خیرات
1398 دادرخ 20 :شریذپ خیرات
1398 ید 11 :راشتنا خیرات
.ناریا ،دابآ فجن ،یملاسا دازآ هاگشناد ،دابآ فجن دحاو ،یسانش ناور هورگ .1
لی ياذغ هب دایتعا همان شسرپ یتامدقم یبایرابتعا
۱قیاقح سابع دیس* ، ۱يهانپ دمحا
همدقم تـحت نآ هعـسوت و زورـب هـک تـسا ينمزم يرامیب يقاچ ،يعاـمتجا لـماوع هژـیو هـب ،فـلتخم لـماوع هعومجم ریثأـت دراد رارق يکیتنژ و ،يکیلوباتم ،يکیژولویزیف ،يگنهرف ،يراـتفر مدع ،ییاذغ داوم دح زا شیب فرصم هطساو هب بلغا یقاچ .]1[
یقاچ .]۲[ دوش یم داجیا یکیتنژ تیساسح و یندب تیلاعف لماوع نیب لباقتم رثا هجیتن ،رگید یاه یرامیب زا یرایسب دننام زا یریگشیپ لباق للع زا یکی یقاچ .]3[ تسا یطیحم و یکیتنژ نلااسگرزب رد خرن شیازفا اب هک تسا ناهج رسارس رد ریم و گرم شهوژپ كی جیاتن ساسا رب .]4[ تسا هارمه ناکدوک و شرازگ نزو هفاضا ای يقاچ تلع نیرت يلصا يروخرپ،هدرتسگ و نزو هفاضا هک دنک یم ینیب شیپ نامزاس نیا .]5[ تسا هدش یتنس یمومع تشادهب نیزگیاج یدوز هب تسا نکمم یقاچ نیرت مهم و ینوفع یاه یرامیب ،ییاذغ دوبمک نوچ یدراوم دننام یکی هدعم یامونیسراک وندآ .]6، 7[ دشاب بولطمان تملاس تلع نیا زا یشان ضراوع هک تسا ناهج رد ناطرس عاونا نیرت عیاش زا نیماتیو دوبمک .]8[ تسا هابتشا ندروخ للاتخا تلع هب یرامیب
،تینابصع .]9[ تسا طبترم یقاچ هب طوبرم یاه یرامیب اب D رت جیار دنا قاچ هک یدارفا رد شاداپ هب تیساسح و یرگشناکت جیار رتمک قاچ دارفا رد یلرتنک دوخ و هفیظو هک یلاح رد ،تسا .]10، 11[ تسا مومع طسوت هدرتسگ روط هب هک تسا یموهفم ،1ییاذغ دایتعا تاقیقحت رد هک تسا یدراوم زا یکی و تسا هدش هتفریذپ مدرم تاقیقحت .]1۲[ تسا هدرک بلج دوخ هب یرتشیب هجوت یملع دنناوت یم یدایتعا هبش یا هیذغت یاهراتفر هک تسا هدش هداد ناشن طرفم یقاچ و یراوخ شیب بجوم هک دنشاب یرگید لماع یسانش بصع یاهراتفر رد یددعتم یاه تهابش .]13[ دنوش یم یراتفر لماوع و ردخم داوم ،ییاذغ داوم فلتخم یدنواشیوخ نیب هب ییاذغ داوم هب دایتعا« تخانش ،لاح نیا اب .]14[ دراد دوجو .]15[ تسا زور ثحب نانچمه ینیلاب للاتخا كی ناونع
1. Food addiction
،اذغ هب دایتعا شجنس هزوح رد يلصا تلاکشم زا يکی يشرازگدوخ ياهرازبا ،يلک روط هب ای اه همان شسرپ دوجو مدع مولعم ،نیا رب هولاع .]16[ تسا هدوب هدافتسا لباق و درادناتسا لوط رد دننک يم زورب ندروخ هارمه هک يیاهراتفر ایآ هک تسین یاه تهابش دادعت ،یا هدنیازف دهاوش .ارذگ ای دنتسه رادیاپ نامز هک هدش تفای ردخم داوم هب دایتعا و ییاذغ داوم هب دایتعا نیب .دننک یم ینابیتشپ ییاذغ داوم هب دایتعا موهفم زا تدش هب لااب دنق و یبرچ یاراد هک ییاه نآ هژیو هب اهاذغ یخرب داوم هب دایتعا اب هباشم یتخانش ناور یاهدنیارف ،دنتسه قیقحت .]17، 18[ دننک كیرحت دنناوت یم ار لکلا و ردخم اذغ هب وگخساپ هک زغم زا یقطانم هک تسا هداد ناشن یمهم یناشوپمه ،دنراد ردخم داوم و وراد فرصم هب شیارگ و دنتسه فرصم هک تسا هداد ناشن تاقیقحت ،هولاع هب .]19[ دنراد هباشم یاهوگلا دیلوت ثعاب ذیذل ییاذغ داوم ای ردخم داوم تاقیقحت .]۲0[ دنوش یم نیماپود اب طبترم یبصع یزاس لاعف داوم هب یگتسباو و یقاچ هک تسا هداد ناشن ییایمیشویب DRIL2 هدنریگ دننام ،هباشم یبصع ناگدنزاس هب ود ره لماش ییاذغ داوم هب دایتعا .]۲1[ دنتسه طبترم ،هتفای شهاک رب هولاع .تساذغ دح زا شیب فرصم و ندیشون ،ندرک سوه نارامیب رد ،ییاذغ داوم هب یگتسباو رد یراتفر مئلاع ،نیا
3اذغ ندروخ رد للاتخا اب ۲یداعریغ یبصع ییاهتشا رپ هب لاتبم .]۲۲ ، ۲3[ دنوش یم رهاظ یعیبط تیعمج رد یتح ،4یقاچ و داوم هب دایتعا یبایزرا يارب يدایز يصیخشت یاه شور و اهرایعم رد هبحاصم ،لاثم ناونع هب .]۲3، ۲4[ تسا هدش داهنشیپ ییاذغ .]۲6[ 5لی ییاذغ داوم دایتعا سایقم و ]۲5[ روآدایتعا یاذغ دروم هس هک دوش یم هداد صیخشت یتروص رد ییاذغ داوم هب دایتعا دنشاب هتشاد دوجو هتشذگ لاس یط رد لیذ هناشن تفه زا هناشن تفه نیا .دشاب هدش دییأت لااب بارطضا حطس ای و ینیلاب للاتخا و یاهاذغ تفایرد بلغا یریس ساسحا دوجو اب .1 :زا دنترابع هناشن ندروخ اذغ هب عورش هک یماگنه .۲ .دینک یم سوه ار یصاخ یلیخ دینک یم ساسحا ناتدوخ بلغا و دیروخ یم علو اب دینک یم .دیا هدرک فرصم ،تسا هدش هتفرگ رظن رد ناتیارب هچنآ زا رتشیب زا شیب ساسحا یهاگ و دیروخ یم علو اب ندروخاذغ ماگنه .3 ساسحا بلغا صاخ یاهاذغ ندروخ زا دعب .4 .دیراد ندروخ دح هب عورش یدوز هب هرابود هتفاین نایاپ ندروخ زونه و دیراد هانگ صاخ یاهاذغ هکنیا نتسناد دوجو اب .5 .دینک یم ندروخ اذغ ساسحا یلو ،دنوش یم نزو شیازفا لماش یکیزیف بیسآ ثعاب و اهراب .6 .دیراد ار ملاسان ییاذغ داوم فرصم لرتنک رد یناوتان یاهاذغ دروم رد یتاررقم میظنت ای و ندروخ کرت هب یعس اهراب
2. Bulimia nervosa 3. Bing eating disorder 4. Obesity
5. Yale Food Addiction Scale (YEAS)
ییاذغ داوم فرصم بلغا .7 .دیا هدوب قفومان یلو ،دیا هدرک صاخ .دینک یم یفخم نارگید زا ار ملاسان یمومع ينامتفگ رد بلغا يیاذغ داوم هب دایتعا حلاطصا فلاخ رب يیاذغ داوم هک هداس تیعقاو نیا دننام ،دوش یم هدافتسا ینیلاب تارییغت .]۲7[ دنتسه يرورض ندنام هدنز يارب ردخم داوم دندقتعم یرایسب و تسا هداد خر ریخا یاه لا رد یبلاج یملع و یرابجا یاه تیلاعف ات دوش هداد طسب دیاب دایتعا هژاو فیرعت هک دنتسه یرورض ام یاقب یارب نیداینب روط هب هک ییاهراتفر لماش یدراوم و ندروخ اذغ و رامق ،یسنج هطبار هلمج زا ؛دریگ ربرد ار میهد یم ماجنا یعامتجا میرحت نودب و ندرب تذل یارب هنادازآ هک زا یرایسب رد هک تسا دایتعا هب موسوم راتفر زا یشخب نیا .]۲8[
ییایمیش داوم هب دایتعا هیبش ،یحور و یکیژولویزیف یاه یگژیو .]۲9[ تسا ردخم داوم ای یبایزرا هراب رد یتاعلاطم دادعت شیازفا و یوق دهاوش مغر یلع هدش درادناتسا رازبا كی زا شهوژپ نیا ،ییاذغ داوم هب دایتعا لاس رد ییاذغ داوم هب دایتعا سایقم .]30[ دنک یم هدافتسا ندروخ هب یگتسباو یراتفر یاه صخاش یبایزرا یارب ۲009 هتخاس تاناویح رد (لااب دنق و یبرچ اب یذغم داوم ریاس ای) دنق رایسب (یزغم) یغامد شناد یاه هتفای یخرب ،لاح نیا اب .دش YFAS رد یدایز تارییغت رضاح لاح رد .دنتسه هدننک مرگلد (هدش لیدعت YFAS) هاتوک هخسن كی هلمج زا ؛تسا هداد یور هدش مهارف ناکدوک یبایزرا یارب هخسن كی نینچمه و ]31[
دروم رت هدرتسگ روط هب YFAS هچ رگا .]3۲[ (YFAS-C) تسا هدرک هدافتسا YFAS زا هعلاطم كی اهنت ،دریگ یم رارق هدافتسا ینامز هطقن كی زا شیب رد ار ییاذغ داوم هب دایتعا راتخاس ات تسا دنک یبایزرا روآ دایتعا ندروخ رد ،یقاچ یحارج لمع ریثأت اب یحارج ینیلاب هنومن كی رد YFAS زا شناراکمه و ونیپپ .]33[
شرازگ و (n-44) دندرک هدافتسا یحارج زا دعب و لبق سپ یاب عورش دصرد 3۲ زا ،هام 9 رد ییاذغ داوم هب دایتعا عویش هک دنداد .]34[ دبای یم همادا دصرد ۲ ات و رد یفاک رابتعا هک تسا یحیحص یجنس ناور رازبا YEAS ،نیا رب هولاع .]۲6، 34[ دراد ینیلابریغ و ینیلاب یاه هنومن ًلاماک نآ هرمن هک دنا هداد ناشن ،]35[ (۲011) ناراکمه و دراهرگ ناوت یم YEAS رد .دراد طابترا شاداپ رادم یبصع یزاس لاعف اب یاه هناشن و مئلاع تارمن زا دارفا ندروخ اذغ للاتخا یبایزرا یارب نابز دنچ هب YEAS ،هتشذگ لاس جنپ رد .درک هدافتسا یرامیب هدافتسا دروم یبرغ یاهروشک رد هدرتسگ روط هب و هدش همجرت و ینیلاب یاه هنومن اب هدافتسا اب تاعلاطم .]1۲[ دریگ یم رارق ؛دهد یم ناشن ار شور نیا رابتعا زا هباشم یاه صخاش ،ینیلابریغ یگتسبمه و یلخاد بسانم یراگزاس ،یلماع كی راتخاس دننام .]34، 36[ اذغ ندروخ تلالاتخا ریاس اب لااب ات طسوتم تبثم دایتعا عویش نازیم هک داد ناشن YEAS زا هدافتسا اب تاعلاطم ات 15 نیب و تیعمج لک رد دصرد 10 ات 5 نیب ییاذغ داوم هب
4 هرامش . 25 هرود . 1398 ناتسمز ناریا ینیلاب یسانش ناور و یکشزپ ناور هلجم
60 ات 40 ،نیا رب هولاع .]1۲[ تسا قاچ یاه هنومن رد دصرد ۲5 و دنتسه لاتبم ندروخاذغ رد للاتخا هب قاچ نارامیب زا دصرد یاهرایعم هب ،دنریگ یم رارق یقاچ یحارج لمع تحت هک یناسک .]37، 38[دنسر یم يروخرپ للاتخا 6/1 دودح رد اذغ ندروخ للاتخا هتفای هعسوت یاه روشک رد ریثأت تحت لاس كی رد ار نادرم دصرد 0/ 8 و نانز زا دصرد ناوج و غلاب نانز رد ندروخ اذغ رد تلالاتخا .]37[ دهد یم رارق زا یکاح اه هتفای نیا .]39، 40[ تسا جیار یبرغ یاهروشک رد .تسا ییاذغ داوم هب دایتعا یبایزرا یارب سایقم نیا ندوب بسانم ییاسانش ییاذغ داوم هب دایتعا تاعلاطم عیرس دشر هب هجوت اب یرورض روآ دایتعا ییاذغ داوم نازیم یبایزرا یارب بسانم یاهرازبا YEAS زونه ،يلخاد یاه همان شسرپ نیب رد .]41[ دسر یم رظن هب نیا هک تسا هتفرگن رارق یسررب دروم رابتعا و ییاور ظاحل هب .تسا هدش نامروشک رد هنیمز نیا رد يیاه تیدودحم ثعاب دروم ناونع هب YEAS يزاسدرادناتسا و یسررب ،شهوژپ فده نیاربانب .تسا هدوب هنیمز نیا رد مهم رازبا كی شور
هنومن و هعماج و هدوب يعطقم یفیصوت ياه شهوژپ عون زا شهوژپ نیا يیاذغ داوم طرفم هدننک فرصم دارفا هیلک نآ يرامآ هعماج 1397 دادرخ ات 1396 دنفسا ینامز هلصاف رد ناهفصا رهش زا هدافتسا اب .دنا هدرک هعجارم رهش نیا ينامرد زکرم هب هک دندوب 110 لماش رفن 180 مجح هب يا هنومن ،سرتسدرد یریگ هنومن دوخ ندروخ رب يلرتنک هک يروخرپ للاتخا هب لاتبم دارفا زا رفن DSM- يصیخشت ياه کلام هدش هیهت مرف ساسا رب) دنتشادن كی و هیذغت صصختم يارتکد كی طسوت يروخرپ للاتخا 5 دارفا رفن 70 نینچمه و (دش يبایزرا ينیلاب سانشناور راکمه تلااؤس هب دش هتساوخ اه نآ زا و باختنا ،يروخرپ لکشم نودب هک يتخانش تیعمج تاصخشم و لی همان شسرپ لماش هچرتفد دنهد خساپ دوب شهوژپ رد تکرش رد هناهاگآ تیاضر مرف اب هارمه .دش یبایزرا شهوژپ رد اذغ هب دایتعا هفلؤم و تروص نیدب لیلد هب ،همان شسرپ 15 دادعت یعیزوت همان شسرپ لک دادعت زا دندش فذح (لیوحت مدع ای و همان شسرپ لیمکت مدع) ندوب صقان ياه کلام شهوژپ نیا رد .دیسر رفن 165 هب يیاهن هنومن مجح و DSM-5 يصیخشت کلام ندوب اراد زا دندوب ترابع نارامیب دورو لاتبا مدع ،(اذغ هب هتسباو هورگ دروم رد) يروخرپ للاتخا يارب مدع ،(هریغ و مسیدیئوریت ،تباید دننام) كیلوباتم یاه یرامیب هب نتشاد ،نس لاس 18 لقادح نتشاد ،لمکم ياهوراد فرصم :زا دندوب ترابع جورخ یاهرایعم نینچمه .يیادتبا کردم لقادح DSM-5 ساسا رب يروخرپ للاتخا يصیخشت کلام ندوبن اراد .همان شسرپ لیمکت مدع و (اذغ هب هتسباوریغ هورگ دروم رد) رازبا
هدش هتخانش همان شسرپ كی :(YFAS) اذغ هب دایتعا همان شسرپ دراهرگ طسوت هک تساذغ فرصم هب يگتسباو شجنس هنیمز رد هدش یحارط اذغ هب دایتعا مئلاع نییعت یارب ،(۲009) ناراکمه و هدش فرصم رادقم ،ینادرگور ،لمحت :زا دنترابع مئلاع نیا .تسا قفومان شلات ای یمئاد لیامت ،هدش هتفرگ رظن رد هچنآ زا رتشیب ،داوم تفایزاب ای فرصم یارب دایز نامز فرص ،نآ شهاک یارب هب هک ییاه تیلاعف و اهدمایپ زا یهاگآ دوجو اب موادم هدافتسا نینچمه همان شسرپ نیا .دنا هدش کرت داوم زا هدافتسا لیلد ییاذغ تاداع هجیتن ناونع هب ار یتحاران ای ینیلاب تلالاتخا .دنک یم یبایزرا روآدایتعا عومجم لماش هک دراد یجورخ ود اذغ هب دایتعا همان شسرپ هرمن« .تسا ییاذغ داوم هب دایتعا »صیخشت« و »مئلاع هرمن«
تسا تفه ات رفص زا »مئلاع تدش اب هطبار رد هدش شرازگ ،نیا رب هولاع .تسا ییاذغ صیخشت یاهرایعم دادعت هب هک صاصتخا یناگدننک تکرش هب ییاذغ داوم هب دایتعا »صیخشت«
ینیلاب یاه صقن اب هارمه ار رتشیب ای هناشن هس هک دوش یم هداد هب یگتسباو صیخشت یاهرایعم اب قباطم ار هوقلاب یتحاران ای و .دننک یم ملاعا داوم هدشن هتخانش ینیلاب للاتخا ناونع هب ییاذغ داوم هب دایتعا »مئلاع« ریظن ،یدعب یاه شخب رد هدشرکذ تاحلاطصا اما ،تسا هلاقم نیا هدش ینیب شیپ یاه یجورخ بوچراچ رد »صیخشت« و ( α=0/ 86) یلصا رابتعا .دنریگ یم رارق هدافتسا دروم راصتخا هب ،ناراکمه و دراهرگ .تسا یلخاد یفاک یراگزاس هدنهد ناشن 0/87 رضاح هعلاطم یارب خابنورک یافلآ بیرض .]۲3[ (۲009) .دوب همان شسرپ زا یفاک یلخاد نانیمطا تیلباق هدنهد ناشن هک دوب یسررب ار سایقم هدرخ 9 و تسا هنیزگ ۲7 لماش همان شسرپ نیا اه شنکاو دروم رد دنتسه هرمن نودب هک ۲7 و ۲6 لاؤس .دنک یم دروم رد یرتشیب تاعلاطا و دنسرپ یم صخشم یاذغ باختنا هب ۲5 .دنهد یم تسد هب زاس لکشم ییاذغ تاداع هب تبسن اه نآ و یزایتما جنپ یاهرایعم) یتوافتم یهد هرمن یاه هنیزگ ،لوا متیآ روآدایتعا ییاذغ یاهراتفر تایبرجت یریگ هزادنا یارب (یباوج راهچ ناونع هب ]17، 18، ۲3[ لاؤس هس .دنراد هتشذگ هام 1۲ لوط رد .دنتسین لیخد یبایزرا رد و دنتسه تلااؤس ریاس یارب یعورش تفه هب یگتسباو صخاش هدنام یقاب متیآ ۲۲ زا متیآ ۲0 اکیرمآ یسانش ناور نمجنا) DSM-IV-TR رد هدش نایب یاذغ دروم رد ]1۲، 15[ هدنام یقاب متیآ ود و دنریگ یم هزادنا ار (۲000 تاداع هلیسو هب هدش لصاح یگدرسفا ای اه يرامیب هب اه شنکاو ای تردن هب هنیزگ راهچ زا هنیزگ كی يندومزآ و دنسرپ یم ییاذغ .دنک یم باختنا ار هشیمه ًابیرقت و بلغا ،تاقوا یهاگ ،زگره هتفه كی هلصاف رد يیامزآزاب شور هب نومزآ نیا رابتعا بیرض و ارجا یتسد تروص هب نومزآ نیا .]۲6[ تسا هدش شرازگ 0/85
یارب و ۲4 یلا 1 لاؤس یارب 5 و 4 و ۲ و 1 یراذگ هرمن تروص هب یاه لاؤس .دش يراذگ هرمن 5 و 4 و 3 و ۲ و 1 تروص هب ۲5 لاؤس رد هچنآ زا رتشیب هدش فرصم رادقم سایقم هدرخ 3 و ۲ و 1 سایقم هدرخ ۲5 و ۲4 و ۲۲ و 4 یاه لاؤس ،هدش هتفرگ رظن و 5 یاه لاؤس ،نآ شهاک یارب قفومان شلات ای یمئاد لیامت تفایزاب ای فرصم یارب دایز نامز فرص سایقم هدرخ 7 و 6 ای نتشاذگرانک سایقم هدرخ11 و 10 و 9 و 8 یاه لاؤس ،داوم 19 لاؤس ،یحیرفت و یراک ،یعامتجا مهم یاه تیلاعف شهاک یتخانش ناور لئاسم دوجو اب داوم زا هدافتسا همادا سایقم هدرخ یاه لاؤس ،لمحت سایقم هدرخ ۲1 و ۲0 یاه لاؤس ،یکیزیف و 16 و 15 لاؤس و کرت ای ینادرگور سایقم هدرخ 14 و 13 و 1۲ یسررب ار یکشزپ هجوت لباق ینیلاب ای یتحاران للع سایقم هدرخ و اه شسرپ رگید عورش یارب ۲3 و 18 و 17 یاه لاؤس .دنک یم .]۲3[ دنتسه یبایزرا نودب ارجا هویش .دش يراتساریو سپس و همجرت مجرتم كی طسوت YFAS ادتبا هس هب هدش همجرت همان شسرپ 6يروص يیاور يسررب روظنم هب دراد ماهبا هک ار يتلااؤس دش هتساوخ اه نآ زا و دش هداد رفن هدش هداد صیخشت ماهبا ياراد هک لاؤس دنچ .دننک صخشم و حلاصا ،دشاب رت مهف لباق هک يتروص هب نآ يدنب هلمج ،دوب
6. Face validity
،7يیاوتحم يیاور يسررب روظنم هب .دش هدافتسا هدامآ همان شسرپ ندروخ تلالاتخا هطیح رد هک رگشهوژپ و صصختم جنپ زا ادتبا ترکیل فیط كی رد ار لاؤس ره دش هتساوخ ،دنتشاد تیلاعف تلااؤس یمامت هک دوب نآ زا یکاح CVR جیاتن .دننک يبایشزرا .دوب شولا لودج دادعا بیارض زا رت گرزب ای یواسم یاه يگنهامه،ناهفصا رهش رد هیذغت زکرم كی هب هعجارم زا سپ دعب دش هتساوخ ناشیا زا و ماجنا هطوبرم هیذغت صصختم اب مزلا هب ار همان شسرپ ،يروخرپ للاتخا دوجو مدع ای دوجو يسررب زا هکدش هداد نانیمطا نیعجارم هب .دننک لیمکت ات هداد نیعجارم نانآ تاعلاطا و هتشاد یشهوژپ هبنج ًافرص تاعلاطا یروآ عمج دراو هدش يروآ عمج یاه هداد .دنام دهاوخ يقاب هنامرحم و مان یب .دندش لیلحت و هیزجت رامآ صصختم طسوت و يرامآ رازفا مرن یرامآ لیلحت و هیزجت فارحنا و نیگنایم ،يناورف ،يناورف دصرد زا یفیصوت حطس رد هیزجت یجنس مدرم و یتخانش تیعمج یاه هداد ،درادناتسا سنایراو لیلحت زا ،يطابنتسا رامآ حطس رد و دش لیلحت و جیاتن .دش هدافتسا شهوژپ تایضرف يسررب يارب يریغتمدنچ AMOS و SPSS يرامآ رازفا مرن ۲4 هخسن زا هدافتسا اب يرامآ شور زا ،هزاس يیاور نییعت یارب .تفرگ رارق لیلحت و هیزجت دروم .دش هدافتسا يدییأت يلماع لیلحت
7. Content validity
يتخانش تیعمج ياه يگژیو ساسا رب هعلاطم دروم يرامآ هنومن فیصوت .1 لودج ياه يگژیو
)دصرد( یبسن یناورف /یناوارف
تیسنج نز
۱24 )75/2(
درم 4۱ )24/8(
لهأت تیعضو درجم
74 )44/8(
لهأتم 90 )54/6(
هقلطم ۱ )0/6(
لغش تیعضو لغاش
97 )58/8(
راکیب 67 )40/6(
هتسشنزاب ۱ )0/6(
تلایصحت ملپید
84 )50/9(
سناسیل 74 )44/9(
سناسیل قوف 7 )4/3(
لک عمج ۱65 )۱00(
4 هرامش . 25 هرود . 1398 ناتسمز ناریا ینیلاب یسانش ناور و یکشزپ ناور هلجم
اه هتفای نس ،یتخانش تیعمج یاه یگژیو رد هیلوا یسررب هب هجوت اب رایعم فارحنا اب لاس 31/33 اب ربارب نیگنایم تروص هب هنومن دارفا و لاس 18 نس یاراد هنومن درف نیرت كچوک .دوب لاس 8/74 (رفن 1۲4) دصرد 75/۲ .دوب لاس 59 یاراد هنومن درف نیرت نسم ار هنومن دارفا زا (رفن 41) دصرد ۲4/8 و نانز ار هنومن دارفا زا (رفن 74) دصرد 44/8 نایم نیا زا هک دنداد یم لیکشت نادرم هقلطم (رفن 1) 0/06 و لهأتم (رفن 90) دصرد 54/6 ،درجم 40/6) رفن 67 و لغاش هنومن دارفا زا (دصرد 58/8) رفن 97 .دندوب هتسشنزاب (دصرد 0/06) رفن كی و راکیب هنومن دارفا زا (دصرد ،ملپید یاراد (رفن 84) دصرد 50/9 هنومن دارفا نایم رد .دندوب یاراد (رفن 7) دصرد 4/۲ و سناسیل یاراد (رفن 74) دصرد 44/9 رب یفیصوت یاه هداد 1 هرامش لودج رد .دندوب سناسیل قوف ظاحل تلایصحت و لغش تیعضو ،لهأت تیعضو ،تیسنج ساسا .دنا هدش هئارا ۲ هرامش لودج رد يفیصوت ياه هتفای .تسا هدش هزاس يیاور
لیلحت شور زا ،هزاس يیاور نییعت يارب شهوژپ نیا رد همان شسرپ يجنسرابتعا تهج .دش هدافتسا يدییأت يلماع هب طوبرم تلااؤس ،يجنسرابتعا يارب و شهوژپ ضرف شیپ لدم رازفا مرن 18 هخسن دراو هطوبرم یاه سایقمریز و اذغ هب یگتسباو .دوش هدیجنس شهوژپ ياهریغتم نایم طباور ات دندش Amos و ينویسرگر بیارض ،يراتخاس تلاداعم لدم شزارب زا سپ بیارض و اه سنایراووک نینچمه ،درادناتسا ينویسرگر بیارض و ينارحب تبسن و همان شسرپ یاه سایقمریز نیب یگتسبمه رد هک دندمآ تسد هب شهوژپ ياهریغتم يارب يرادانعم حطس .دندش هئارا ۲ هرامش ریوصت و 1 هرامش ریوصت و 3 هرامش لودج مامت یارب یرادانعم حطس هک نیا و 3 هرامش لودج هب هجوت اب كی ره تفرگ هجیتن ناوت یم ،دوب 0/05 زا رتمک شهوژپ تلااؤس یبایزرا ار رظن دروم سایقم دناوت یم یبوخ هب همان شسرپ تلااؤس زا هب اذغ هب یگتسباو هب طوبرم ياه سایقمریز بیترت .دنک نییبت و
اه یندومزآ نایم رد اذغ هب یگتسباو ریغتم فیصوت .2 لودج هداد نیرتشیب هداد نیرتمک هنایم فارحنا±نیگنایم
رایعم هورگ سایقمریز
4/0 ۱/0 ۱/0 ۱/۱9±0/38 رامیب کی زا شیب ای رتشیب ریداقم رد بلغا ،داوم
دنوش یم هتفرگ رظندم ینلاوط هرود
5/0 ۱/0 3/33 3/6۱±۱/09 ملاس
4/0 ۱/0 ۱/0 ۱/25±0/5۱ رامیب هب موادم لیامت ای ررکم قفومان یاه شلات
5/0 ۱/0 3/25 3/۱7±0/89 ملاس کرت
5/0 ۱/0 2/67 2/52±۱/۱8 رامیب هدافتسا ،یبای تسد یارب دایز تیلاعف ای نامز
یبایزاب و
5/0 ۱/0 3/33 3/25±۱/۱2 ملاس
2/0 ۱/0 ۱/25 ۱/۱6±0/۱9 رامیب مهم یاه تیلاعف شهاک ای نتشاذگرانک
یحیرفت و یراک ،یعامتجا
5/0 ۱/0 3/50 3/2۱±۱/۱3 ملاس
2/0 ۱/0 ۱/0 ۱/09±0/29 رامیب لئاسم دوجو اب داوم زا هدافتسا همادا
یکیزیف و یتخانش ناور
5/0 ۱/0 4/0 3/87±۱/33 ملاس
3/0 ۱/0 ۱/0 ۱/22±0/43 رامیب
5/0 ۱/0 3/0 3/22±0/92 ملاس لمحت
4/0 ۱/0 ۱/33 ۱/42±0/60 رامیب
ندرک فذح و کرت
5/0 ۱/0 4/50 4/۱5±0/87 ملاس
4/0 ۱/0 ۱/50 ۱/78±0/77 رامیب یکشزپ هجوت لباق ینیلاب ای یتحاران للع زا
دینک هدافتسا
5/0 ۱/0 3/0 2/88±۱/27 ملاس
5/0 ۱/0 ۱/0 ۱/33±0/49 رامیب
درفنم صخاش
5/0 ۱/0 3/33 3/24±۱/۱5 ملاس
3/0 ۱/0 ۱/44 ۱/44±0/25 رامیب
لک هرمن
5/0 ۱/0 3/32 3/36±0/62 ملاس
،1/099 نویسرگر بیرض اب لمحت سایقمریز هب :دوب بیترت نیا رانک سایقمریز ،0/988 بیرض اب ندرک فذح و کرت سایقمریز اب یحیرفت و یراک ،یعامتجا مهم یاه تیلاعف شهاک ای نتشاذگ شیب ای رتشیب ریداقم رد بلغا ،داوم سایقمریز ،0/986 بیرض سایقمریز ،0/940 بیرض اب دنوش هدافتسا ینلاوط هرود كی زا اب یکیزیف و یتخانش ناور لئاسم دوجو اب داوم فرصم همادا موادم لیامت ای ررکم قفومان یاه شلات سایقمریز ،0/910 بیرض بیرض اب درفنم صخاش سایقمریز ،0/78۲ بیرض اب کرت هب و هدافتسا ،یبای تسد یارب دایز تیلاعف ای نامز سایقمریز ،0/7۲7
لباق ینیلاب ای یتحاران للع زا سایقمریز و0/5۲3 بیرض اب یبایزاب اه سایقمریز نیا ؛0/449 بیرض اب دینک هدافتسا یکشزپ هجوت و رادانعم ریثأت اذغ هب یگتسباو يور بیترت هب هنومن دارفا رظن هب .دنراد تبثم هدش شرازگ لدم شزارب ياه صخاش 4 هرامش لودج رد صخشم ار لدم شزارب ندوب بسانم p-value رادقم .تسا شیب و 0/157 ربارب يرادانعم حطس هکنیا هب هجوت اب .دنک یم
اذغ هب یگتسباو همان شسرپ يارب يرادانعم حطس و ينارحب تبسن ،درادناتسا ينویسرگر و ينویسرگر بیارض .3 لودج يرادانعم حطس ينارحب تبسن ينویسرگر بیرض
درادناتسا بیرض
ينویسرگر اه شسرپ
- - 0/949 ۱ ریداقم رد بلغا ،داوم
کی زا شیب ای رتشیب رظندم ینلاوط هرود دنوش یم هتفرگ
< ۱ لاؤس
<0/00۱ ۱5/074 0/806 0/786 < 2 لاؤس
<0/00۱ ۱6/062 0/828 0/874 < 3 لاؤس
- - 0/624 ۱
ررکم قفومان یاه شلات کرت هب موادم لیامت ای
< 4 لاؤس
<0/00۱ 7/545 0/69۱ ۱/064 < 22 لاؤس
<0/00۱ 7/290 0/66۱ 0/86۱ < 24 لاؤس
<0/00۱ 9/099 0/954 ۱/365 < 25 لاؤس
- - 0/660 ۱ دایز تیلاعف ای نامز
هدافتسا ،یبای تسد یارب یبایزاب و
< 5 لاؤس
<0/00۱ 5/30۱ 0/594 0/87۱ < 6 لاؤس
<0/00۱ 5/5۱۱ 0/664 ۱/۱2۱ < 7 لاؤس
هدشدرادناتسا ينویسرگر بیارض ساسا رب يراتخاس هلداعم ریسم لیلحت لدم .1 ریوصت
4 هرامش . 25 هرود . 1398 ناتسمز ناریا ینیلاب یسانش ناور و یکشزپ ناور هلجم
هچره .تسا هدوب بسانم شزارب ،تسا هدش هبساحم 0/05 زا يیوکین ،دنشاب رت كیدزن كی ددع هب AGFI و GFI ياه صخاش قیقحت رد .تسا رتشیب هدش هدهاشم ياه هداد اب لدم شزارب هدنهد ناشن هک تسا AGFI= 0/954 و GFI= 0/953 ،رضاح
RM-صخاش .دوش يم دییأت لدم و تسا لدم بسانم شزارب زا رتمک ،دشاب هتشاد يبوخ يگدنزارب هک يیاه لدم يارب SEA
يرادانعم حطس ينارحب تبسن ينویسرگر بیرض
درادناتسا بیرض
ينویسرگر اه شسرپ
<0/00۱ ۱۱/76 0/9۱0 ۱/384
شهاک ای نتشاذگرانک مهم یاه تیلاعف و یراک ،یعامتجا
یحیرفت
< 8 لاؤس
<0/00۱ 9/90۱ 0/772 ۱/۱88 < 9 لاؤس
- - 0/722 ۱ < ۱0 لاؤس
<0/00۱ 9/39 0/734 0/992 < ۱۱ لاؤس
<0/00۱ ۱8/356 0/9۱0 ۱/090 زا هدافتسا همادا
لئاسم دوجو اب داوم یکیزیف و یتخانش ناور
<-
۱9 لاؤس
- - 0/729 ۱
لمحت < 20 لاؤس
<0/00۱ 6/99 0/498 0/593 < 2۱ لاؤس
<0/00۱ ۱7/476 0/875 0/983
ندرک فذح و کرت
< ۱2 لاؤس
<0/00۱ ۱8/34 0/892 ۱/044 < ۱3 لاؤس
- - 0/9۱2 ۱ < ۱4 لاؤس
<0/00۱ 3/402 0/237 0/۱44
ينیلاب تدش < ۱5 لاؤس
- - ۱/456 ۱ < ۱6 لاؤس
<0/00۱ 9/57۱ 0/8۱4 ۱/2۱6
درفنم صخاش
< ۱7 لاؤس
<0/00۱ 9/446 0/800 ۱/۱8 < ۱8 لاؤس
- - 0/74۱ ۱ 23 لاؤس
- - 0/940 ۱
ییاذغ یگتسباو
<-- ریداقم رد بلغا داوم هرود کی زا شیب ای رتشیب
هتفرگ رظندم ینلاوط دنوش یم
<0/00۱ 7/669 0/782 0/554 < ای ررکم قفومان یاه شلات
کرت هب موادم لیامت
<0/00۱ 5/029 0/523 0/360 <-- یارب دایز تیلاعف ای نامز
و هدافتسا ،یبای تسد یبایزاب
<0/00۱ ۱۱/378 0/986 0/739 <-- شهاک ای نتشاذگرانک
،یعامتجا مهم یاه تیلاعف یحیرفت ،یراک
<0/00۱ ۱8/356 0/9۱0 ۱/09 <--- اب داوم زا هدافتسا همادا
یتخانش ناور لئاسم دوجو یکیزیف و
<0/00۱ ۱3/92 ۱/099 0/898 <-- لمحت
<0/00۱ ۱7/86 0/988 ۱/0۱3 <-- ندرک فذح و کرت
<0/00۱ 9/97۱ 0/449 0/7۱9 <-- ينیلاب تدش
<0/00۱ 8/267 0/727 0/54۱ <- درفنم صخاش
ياطخ هدنهد ناشن 0/08 ات نآ زا رتلااب ریداقم و تسا 0/05 صخاش هک يیاه لدم .تسا هعماج رد بیرقت يارب يلوقعم نیدب .دنراد یفیعض شزارب دشاب رتشیب ای 0/1 اه نآ شزارب RM-هکنیا هب هجوت اب شهوژپ نیا رد هدش هدافتسا لدم بیترت رد بیرقت يارب يلوقعم ياطخ ،تسا 0/0۲1 ربارب نآ SEA .دراد هعماج يقارتفا يیاور
یاه ضرف شیپ دییأت زا دعب ،يکیکفت يیاور يسررب روظنم هب لک هرمن و اه سایقم هدرخ تارمن ،اه سنایراو يواست و ندوب لامرن جیاتن .دش هسیاقم اذغ هب هتسباوریغ و اذغ هب هتسباو هورگ ود نیب .تسا هدش هئارا 5 هرامش لودج رد ياهریغتم همه رد تسا صخشم 5 هرامش لودج رد هک روطنامه
هدشن درادناتسا ينویسرگر بیارض ساسارب يراتخاس هلداعم ریسم لیلحت لدم .2 ریوصت
لدم شزارب نومزآ جیاتن .4 لودج صخاش يراصتخا تملاع
يسراف هلداعم لوبق لباق هنماد
هدش نیودت يوگلا
تاعلاطا رایعم صخاش يزاسوگلا هدنزارب نییعت صخاش AIC
- 2۱72/۱9
يزاسوگلا هدنزارب نییعت صخاش BIC -
2۱50/335
يقیبطت يقیبطت شزارب صخاش CFI
0/90-۱ 0/965
يشیازفا شزارب صخاش IFI 0/90-۱
0/9۱5
تنب رلتب شزارب صخاش NFI 0/90-۱
0/982
دصتقم RMSEA
دروآرب يلاطخ تاعبرم نیگنایم هشیر 0-0/08
0/02۱
قلطم شزارب يیوکین صخاش GFI
0/95-۱ 0/953
هدش حلاصا شزارب يیوکین صخاش AGFI 0/95-۱
0/954
x2 رئوکسا ياک رادقم
هنومن مجح هب هتسباو 432/272
يدازآ هجرد Df هنومن مجح هب هتسباو
267
x2/df يدازآ هجرد رب رئوکسا ياک رادقم
3 زا رتمک ۱/6۱9
p-value يرادانعم حطس
هنومن مجح هب هتسباو 0/۱57
4 هرامش . 25 هرود . 1398 ناتسمز ناریا ینیلاب یسانش ناور و یکشزپ ناور هلجم
تسد هب 0/05 زا رتمک يراد ينعم حطس ،هورگ رد اذغ هب یگتسباو ود دارفا نیب هک تسا نآ زا يکاح هتفای نیا .تسا راد ينعم هک هدمآ يرادانعم توافت اذغ هب یگتسباو ياه سایقمریز مامت ظاحل زا هورگ .تسا دییأت دروم همان شسرپ يکیکفت يیاور و دراد دوجو ينورد يیاور اه سایقم هدرخ طباور ،همان شسرپ ينورد يیاور يسررب روظنم هب رظن .دنا هدش هئارا 6 هرامش لودج رد جیاتن و دش يسررب رگیدکی اب و 0/000 اب ربارب نومزآ رد هدمآ تسد هب یرادانعم حطس هکنیا هب
نیب هطبار یارب رفص ضرف ،تسا 0/05 یراد ینعم حطس زا رتمک اعدا ناوت یم نیاربانب ؛دوش یم در اذغ هب یگتسباو یاه سایقمریز یراد ینعم هطبار اذغ هب یگتسباو یاه سایقمریز ود ره نیب درک هدمآ تسد هب یگتسبمه بیرض ندوب تبثم هب هجوت اب .دراد دوجو .تسا میقتسم عون زا هطبار نیا
اذغ هب یگتسباو ریغتم رد يریغتمدنچ سنایراو لیلحت جیاتن .5 لودج ریغتم
عومجم تاروذجم يدازآ هجرد
نیگنایم تاروذجم حطس F
يرادانعم
سایقم هدرخ هرود کی زا شیب ای رتشیب ریداقم رد بلغا ،داوم
دنوش یم هتفرگ رظندم ینلاوط 2۱۱/94
۱ 2۱۱/94
275/493 0/000
کرت هب موادم لیامت ای ررکم قفومان یاه شلات ۱47/40
۱ ۱47/40
255/58۱ 0/000
و هدافتسا ،یبای تسد یارب دایز تیلاعف ای نامز یبایزاب
2۱/25 ۱
2۱/25 ۱6/۱98
0/000
،یعامتجا مهم یاه تیلاعف شهاک ای نتشاذگ رانک یحیرفت و یراک
۱67/22 ۱
۱67/22 2۱5/7۱2
0/000
و یتخانش ناور لئاسم دوجو اب داوم زا هدافتسا همادا یکیزیف
307/06 ۱
307/06 283/۱88
0/000
لمحت ۱58/46
۱ ۱58/46
275/732 0/000
ندرک فذح ای کرت 295/۱4
۱ 295/۱4
495/795 0/000
ينیلاب تدش 48/27
۱ 48/27
40/2۱5 0/000
درفنم صخاش ۱45/65
۱ ۱45/65
۱65/82 0/000
لک هرمن ۱46/058
۱ ۱46/058
569/62 0/000
اذغ هب یگتسباو داعبا نیب هطبار یسررب .6 لودج A
B C
D E
F G
H هرمن I
لک
۱ A 0/5۱5* B ۱
0/42۱* C 0/37۱*
۱
0/8۱8* D 0/583*
0/4۱4* ۱
0/797* E 0/626*
0/406* 0/786*
۱
0/646* F 0/638*
0/268* 0/777*
0/7۱3* ۱
0/864* G 0/663*
0/37۱* 0/850*
0/859* 0/788*
۱
0/379* H 0/593*
0/502* 0/5۱8*
0/364* 0/487*
0/39۱* ۱
0/490* I 0/802*
0/360* 0/60۱*
0/630* 0/592*
0/582* 0/406*
۱
لک هرمن 0/839*
0/8۱8* 0/567*
0/900* 0/860*
0/8۱9* 0/903*
0/627* 0/775*
۱
0/05* حطس رد يرادانعم**
ينورد رابتعا هدش يسررب خابنورک يافلآ صخاش اب همان شسرپ ينورد رابتعا رد اه سایقم هدرخ زا كیره فیصنت بیرض جیاتن نینچمه و
.دنا هدش هئارا 7 هرامش لودج اه سایقم هدرخ زا هدمآ تسد هب خابنورک یافلآ هرمن هب هجوت اب ،گنهامه تلااؤس هک داد ناشن جیاتن ، 7 هرامش لودج رد سایقم هدرخ زا ریغ هب) دننک یم یسررب ار رظن دروم ریغتم همان شسرپ خابنورک یافلآ لک هرمن هب هجوت اب نینچمه و (G همان شسرپ لک ينورد رابتعا هب ،(α=0/86) اذغ هب یگتسباو ریداقم هنماد فیصنت بیارض جیاتن رد .درک نانیمطا ناوت یم .دنتسه بولطم ًاتبسن هک دوب 0/9 ات 0/6۲ نیب هدمآ تسد هب ثحب رابتعا یسررب زا لصاح جیاتن هطیح رد رضاح شهوژپ جیاتن نیا ییاور و یسررب لباق یناریا هعماج رد دایتعا سایقم ییاور و اه هیوگ كت كت يور یفاشتکا یلماع لیلحت شور هب سایقم RMSEA و ریداقم هب هجوت اب و تسا هتشاد یبسانم یلماع راب 0/965، /0 ۲1 اب ربارب بیترت هب هک ،CFI ،IFI، NFI ،GFI ،AGFI سایقم یلماع راتخاس ،دوب 0/954 و 0/953، 0/98۲، 0/915،
یاه هیوگ ییوسمه رگنایب هک تشاد یبسانم شزارب اذغ هب دایتعا شور هب ییاور یسررب رد .تساذغ هب دایتعا هزاس اب سایقم نیا
هرمن اب اه هیوگ همه یگتسبمه ،لک هرمن اب اه هیوگ یگتسبمه صیخشت تردق هدنهد ناشن هک دوب رادانعم سایقم نیا لک رد هدمآ تسد هب جیاتن هب هجوت اب .تسا سایقم نیا یاه هیوگ رتمک یراد ینعم حطس ،اذغ یگتسباو یاه ریغتم یارب هورگ حطس مامت ظاحل زا هورگ ود دارفا نیب هک تسا نآ زا يکاح، 0/05 زا و دراد دوجو يرادانعم توافت اذغ هب یگتسباو ياه سایقمریز هرمن و اذغ هب یگتسباو یاه سایقمریز مامت هدمآ تسد هب نیگنایم .دوب ملاس دارفا زا رتمک ،رادانعم تروص هب رامیب دارفا لک زا رتمک هنومن دارفا رظن ،نآ یاه هفلؤم و اذغ هب یگتسباو رد 1 هرامش ریوصت جیاتن نینچمه .تسا (3 زا رتمک) طسوتم دح اب .دنراد یلوبق لباق یلماع راب ،اه سایقم ریز یمامت دهد یم ناشن ناوت یم ،تسا 0/50 زا شیب یلماع یاهراب مامت هکنیا هب هجوت یبوخ هب سایقمریز ره هدش هتفرگ رظن رد تلااؤس تفرگ هجیتن بیرض لک هرمن .دهد یم رارق یبایزرا دروم ار رظن دروم ریغتم 0/87 اب ربارب اذغ هب یگتسباو همان شسرپ لک يارب خابنورک يافلآ نیا یاه سایقم شخب تیاضر رابتعا رگنایب جیاتن نیا .دمآ تسد هب هک تیاو و دراهرگ یلبق قیقحت اب شهوژپ جیاتن .تسا همان شسرپ دوب ندروخ تلالاتخا و اذغ هب دایتعا نیب یوق طابترا هدنهد ناشن .]35، 37[ دراد تقباطم
همان شسرپ یاه سایقم هدرخ ینورد رابتعا .7 لودج همان شسرپ تلااؤس همان شسرپ یاه سایقم هدرخ
خابنورک یافلآ نمتاگ فیصنت بیرض
3 و 2 و ۱ لاؤس :A سایقم هدرخ
رظن دم ینلاوط هرود کی زا شیب ای رتشیب ریداقم رد بلغا داوم دنوش یم هتفرگ
0/89 0/8۱
25 و 24 و 22 و 4 لاؤس :B سایقم هدرخ
کرت هب موادم لیامت ای ررکم قفومان یاه شلات 0/90
0/78
7 و 6 و 5 لاؤس :C سایقم هدرخ
یبایزاب و هدافتسا ،یبایتسد یارب دایز تیلاعف ای نامز 0/80
0/67
۱۱ و ۱0 و 9 و 8 لاؤس :D سایقم هدرخ
و یراک ،یعامتجا مهم یاه تیلاعف شهاک ای نتشاذگ رانک یحیرفت
0/75 0/80
۱9 لاؤس :E سایقم هدرخ
یکیزیف و یتخانش ناور لئاسم دوجو اب داوم زا هدافتسا همادا ---
---
2۱ و 20 لاؤس لمحت :F سایقم هدرخ
0/7۱ 0/62
۱4 و ۱3 و ۱2 لاؤس ندرک فذح و کرت :G سایقم هدرخ
0/63 0/77
۱6 و ۱5 لاؤس :H سایقم هدرخ
ينیلاب تدش 0/78
0/7۱
23 و ۱8 و ۱7 لاؤس :I درفنم سایقم هدرخ
0/72 0/70
اذغ هب یگتسباو همان شسرپ لک هرمن 0./87
0/90