Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 9:31 IRDT on Saturday August 6th 2016

(1)

Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ on Wednesday, July 24, 2013

Services Management Students in Tabriz Faculty of Health and Nutrition, Using OSFE

Tabrizi JS ¹*, Jannati A ², Hamzehei Z ³, Narimani MR ⁴

Submitted: 4.5.2010 Accepted: 30.6.2010

Abstract

Background: Education and evaluation should be designed to educate and evaluate students in the real field or similar to their future work place. This study aimed to improve summative evaluation in internship.

Material & Methods: A quantitative (61 students) and qualitative (15 students) study with health services management students conducted in Tabriz Faculty of Health and Nutrition. OSFE was developed as a summative evaluation method based on students’ experiences about final evaluation of clerkship, which ascertained using two FGDs. In the OSFE method students attended in the several stations to do particular skills individually. In each station students’ skill has been assessed by a trained examiner using standard checklists. At the end of exam, students’ opinion about new method has been asked through qualitative and quantitative methods. Qualitative data analyzed by hand and SPSS software was used to analyze quantitative data.

Results: Findings from FGDs (after OSFE) showed that the majority of students were satisfied about OSFE and they believed that it is a good method to assess students’ skills and competencies. Quantitative study also demonstrated that 74% of students believed that OSFE is a good method to evaluate their capabilities and 70%

verified that they have been attended in an orientation session about OSFE. Moreover, 58% considered OSFE as an equitable method.

Conclusion: It can be suggested that OSFE could be used as a valuable summative evaluation method for non-medical students’ clerkship and practical courses.

Key words: OSFE, summative evaluation, clerkship.

1 - Assistant Professor of Management and Public Health Department, Faculty of Health and Nutrition, Tabriz Medical Sciences University.

MD, PhD in Health Services Management (* Corresponding Author). Email: [email protected] , Phone: 0411-3352291

2 - Instructor of Management and Public Health Department, Faculty of Health and Nutrition, Tabriz Medical Sciences University. PhD student in Health Services Management

3 - Health Services Management student, Faculty of Health and Nutrition, Tabriz Medical Sciences University.

4 – Master of Education Management, Management and Public Health Department, Faculty of Health and Nutrition, Tabriz Medical Sciences University.

Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 9:31 IRDT on Saturday August 6th 2016

(2)

ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يزﻮﻣآرﺎﻛ سرد ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا دﻮﺒﻬﺑ

ﺰﻳﺮﺒﺗ ﻪﻳﺬﻐﺗ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ هﺪﻜﺸﻧاد ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ

شور ﻪﺑ نﻮﻣزآ

ﻲﻨﻴﻋ ﻪﺘﻓﺎﻳ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﺻﺮﻋ رد

ﺮﺘﻛد يﺰﻳﺮﺒﺗ قدﺎﺻ ﺮﻔﻌﺟ

1

، *

ﺮﺘﻛد ﻲﺘﻨﺟ ﻲﻠﻋ

، 2

يا هﺰﻤﺣ اﺮﻫز

، 3

ﺮﻧ ﺎﺿر ﺪﻤﺤﻣ ﻲﻧﺎﻤﻳ

4

ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ

: 14 / 2 / 89 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ

: 9 / 4 / 89

-1

ﺰﻳﺮﺒﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻪﻳﺬﻐﺗ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ هﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺖﺷاﺪﻬﺑ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا )

لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ* (

-2

رﺎﻳدﺎﺘﺳا ﺰﻳﺮﺒﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻪﻳﺬﻐﺗ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ هﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺖﺷاﺪﻬﺑ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ هوﺮﮔ

-3

ﺰﻳﺮﺒﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻪﻳﺬﻐﺗ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ هﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻪﺘﺷر يﻮﺠﺸﻧاد

-4

ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺖﺷاﺪﻬﺑ هﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺖﺷاﺪﻬﺑ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ هوﺮﮔ

ﺰﻳﺮﺒﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻪﻳﺬﻐﺗ و

فﺪﻫ و ﻪﻨﻴﻣز رﺎﻛ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺎﻳ ﻲﻌﻗاو يﺎﻬﻄﻴﺤﻣ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺎﺗ ددﺮﮔ ﻲﺣاﺮﻃ يا ﻪﻧﻮﮕﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻲﺑﺎﻳزرا و شزﻮﻣآ :

ﺪﻧﻮﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا هﺪﺷ يزﺎﺳ ﻪﻴﺒﺷ ﺎﻳ ﻲﻌﻗاو ﻂﻳاﺮﺷ رد و هﺪﻳد شزﻮﻣآ هﺪﻨﻳآ .

يﺎـﻘﺗرا فﺪـﻫ ﺎـﺑ ﺮـﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ

اﺮﻃ يزﻮﻣآرﺎﻛ سرد ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﺣ

.

و داﻮﻣ ﺎﻬﺷور ﻲﻤﻛ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ : )

61 ﺮﻔﻧ ( ﻲﻔﻴﻛ و ) 15 ﺮﻔﻧ ( ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺎﺑ

ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺰﻳﺮﺒﺗ ﻪﻳﺬﻐﺗ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ هﺪﻜﺸﻧاد رد .

ﺰـﻛﺮﻤﺘﻣ ﻲﻫﺮﮔ ﺚﺤﺑ شور ﻚﻤﻛ ﻪﺑ اﺪﺘﺑا )

(FGD

ﻪـﺑﺮﺠﺗ

ا ﺎﻬﻧآ تاﺮﻈﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ و هﺪﺷ ﺬﺧا يزﻮﻣآرﺎﻛ ﻲﺑﺎﻳزرا زا نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد آ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا و ﻲﺣاﺮﻃ ﻪﺑ ماﺪﻗ

نﻮﻣز

ﻪﺻﺮﻋ رد ﻲﻨﻴﻋ ﻪﺘﻓﺎﻳ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺪﻳدﺮﮔ

. هﺪـﺷ هدﺎﻣآ يﺎﻬﻫﺎﮕﺘﺴﻳا رد يداﺮﻔﻧا ترﻮﺼﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد شور ﻦﻳا رد

ددﺮـﮕﻴﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺖﺴﻴﻟ ﻚﭼ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ﻦﺤﺘﻤﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻬﻧآ يﺎﻬﺗرﺎﻬﻣ و هداد مﺎﺠﻧا ار ﻲﺻﺎﺧ ﺖﻣﺪﺧ .

رد

شور ود ﻪﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد تاﺮﻈﻧ نﺎﻳﺎﭘ ﺪﻳدﺮﮔ ﺬﺧا ﻲﻤﻛ و ﻲﻔﻴﻛ

. ﻲﺘﺳد شور ﻪﺑ ﺎﻫ هداد )

ﻲﻔﻴﻛ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ (

مﺮـﻧ و

راﺰﻓا )SPSS

ﻲﻤﻛ ( ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻴﻠﺤﺗ .

ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ : زا ﺪﻌﺑ ي ﺎﻫFGD

ﻪﺻﺮﻋ رد ﻲﻨﻴﻋ ﻪﺘﻓﺎﻳرﺎﺘﺧﺎﺳ نﻮﻣزآ زا نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﺖﻳﺮﺜﻛا ﻪﻛ ﺪﻫﺪﻴﻣ نﺎﺸﻧ

نﻮﻣزآ ﻦﻳا ﺘـﺴﻧاﺪﻴﻣ ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ و ترﺎﻬﻣ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ﻲﺑﻮﺧ شور اﺮﻧآ و هدﻮﺑ ﻲﺿار

ﺪﻨ . هداد ﺞﻳﺎـﺘﻧ هوﻼـﻌﺑ

ﻪﻛ ﺪﻫﺪﻴﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﻤﻛ يﺎﻫ 74

% نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد نﻮﻣزآ ﻦﻳا

و ﻪﺘﺴﻧاد نﺎﺸﻳﺎﻬﻳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺶﺠﻨﺳ ﺪﻴﻔﻣ شور ﻚﻳ ار

دوﺪﺣ 70 % هرﺎﺑ رد مﺮﺗ ياﺪﺘﺑا رد رﻮﻛﺬﻣ نﻮﻣزآ

ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ ﻪﻴﺟﻮﺗ ﻲﺑﻮﺧ ﻪﺑ .

هوﻼﻌﺑ 58 % هﺮـﻤﻧ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد

رد ﻲﻫد ﻪﺻﺮﻋ رد ﻲﻨﻴﻋ ﻪﺘﻓﺎﻳرﺎﺘﺧﺎﺳ نﻮﻣزآ ﻣ ﻪﻧﻻدﺎﻋ ار

ﺪﻨﺘﺴﻧاد ﻲ .

يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻲﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ:

شور زا دﻮﺷ ﻪﺻﺮﻋ رد ﻲﻨﻴﻋ ﻪﺘﻓﺎﻳرﺎﺘﺧﺎﺳ نﻮﻣزآ

يﺎـﻬﺗرﺎﻬﻣ ﻲﻳﺎـﻬﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ

دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا يزﻮﻣآرﺎﻛ و ﻲﻠﻤﻋ سورد رد ﻲﻜﺷﺰﭘ ﺮﻴﻏ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد .

يﺪﻴﻠﻛ تﺎﻤﻠﻛ

،ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ،يزﻮﻣآرﺎﻛ : ﻲﺑﺎﻳزرا

ﻲﻳﺎﻬﻧ ، رد ﻲﻨﻴﻋ ﻪﺘﻓﺎﻳرﺎﺘﺧﺎﺳ نﻮﻣزآ ﻪﺻﺮﻋ

ﻜﭼ ﻜﭼ ﻜﭼ ﻜﭼ ﻴﻴﻴﻴ هﺪ هﺪ هﺪ هﺪ ::::

(3)

ﻪﻣﺪﻘﻣ مﻮــﻠﻋ يﺎــﻫ ﻪﺘــﺷر نﺎﻳﻮﺠــﺸﻧاد شزﻮــﻣآ رد ﻲــﺳﺎﺳا فاﺪــﻫا ﻖــﻴﻗد و ﺢﻴﺤــﺻ ﻲﺑﺎــﻳزرا و ترﺎــﻬﻣ ،ﺶــﻧاد يﺎــﻘﺗرا ﻲﻜــﺷﺰﭘ

ﺖﺳا ﻪﺘﺧﻮﻣآ يﺎﻬﺗرﺎﻬﻣ .

ﺑ ﻲﺑﺎﻳزرا و شزﻮﻣآ ﻲﺣاﺮﻃ يا ﻪﻧﻮﮕﺑ ﺪﻳﺎ

نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﺎـﺗ ددﺮﮔ ﻞﻴـﺼﺤﺗ زا ﺖـﻏاﺮﻓ زا ﺲـﭘ ﺪﻨـﺷﺎﺑ ردﺎـﻗ

يرﺎـﻛ يﺎـﻫ ﻂﻴـﺤﻣ رد ار دﻮـﺧ ﻲﺗرﺎﻬﻣ و ﻲﺸﻧاد يﺎﻫ ﻪﺘﺧﻮﻣآ ار يرﺎـﻛ ﻂﻴـﺤﻣ ﺎـﺑ دﻮـﺧ قﺎـﺒﻄﻧا ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و ﻪﺘﺴﺑ رﺎﻛ ﻪﺑ ﻲﻌﻗاو ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد .

ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﻪـﺻﺮﻋ رد يزﻮﻣآرﺎﻛ سرد

ا ﻲﺳورد زا ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﺪـﻳﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳ

ﺪﻨﻴﺒﺑ شزﻮﻣآ ﻲﻠﻤﻋ ترﻮﺼﺑ و رﺎﻛ ﻲﻌﻗاو يﺎﻫ ﻂﻴﺤﻣ رد .

ﻲﻬﻳﺪﺑ

ﻪﺑ ﻲﻫﺎﻔﺷ ﺎﻳ و ﻲﺒﺘﻛ يﺎﻫ نﻮﻣزآ ﺎﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﺑﺎﻳزرا ﻪﻛ ﺖﺳا ﺎﻫ ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ هﺪﻨﻨﻛ ﺺﺨﺸﻣ ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ

، ﺎﻫ يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺎـﻬﺗرﺎﻬﻣ و

ي

دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ نﺎﻧآ .

ﻲـﻨﻫذ ﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻲﻫﺎﻔـﺷ يﺎـﻫ نﻮـﻣزآ ﻪﻛ اﺮﭼ

)

Subjective

( و هدﻮﺑ ﻲـﻨﻴﻋً ﺎـﺒﻟﺎﻏ ﻪـﭼ ﺮـﮔ ﻲـﺒﺘﻛ يﺎـﻫ نﻮﻣزآ

)

Objective

( ﻲﻟو ﺪﻨﺘﺴﻫ ترﺎـﻬﻣ دوﺪﺤﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﺶﺠﻨﺳ ﻪﺑ ردﺎﻗ

ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﻲـﻣ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد يﺎـﻫ ﻲﮕﺘـﺴﻳﺎﺷ و ﺎﻫ )

1 ( . ور ﻦـﻳا زا

زا يﺮﻴﮔ هﺮﻬﺑ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻬﻳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و ﺎﻬﺗرﺎﻬﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا يزﺎﺳ ﻪﻴﺒﺷ ﻂﻴﺤﻣ ﺎﻳ رﺎﻛ ﻲﻌﻗاو يﺎﻀﻓ رد دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ شور

،هﺪﺷ راﺰﺑا ﺎﺑ ﺎـﺗ ﺪـﺷﺎﺑ ﻲﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻦﻴﻌﺟاﺮﻣ و ﻲﻌﻗاو ﻞﻳﺎﺳو و

ﻢﻫاﺮـﻓ ﻲـﺷزﻮﻣآ فاﺪـﻫا ﻪـﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘـﺳد ناﺰـﻴﻣ ﺶﺠﻨـﺳ نﺎﻜﻣا ددﺮﮔ ) 2 (.

نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد هﺎﮔﺪـﻳدزا يزﻮﻣآرﺎﻛ تﻼﻜﺸﻣ ﻲﺳرﺮﺑ نﺎﻳﺮﺟ رد ﻪـﻳﺬﻐﺗ و ﺖـﺷاﺪﻬﺑ هﺪﻜﺸﻧاد ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ

ﺰـﻛﺮﻤﺘﻣ ﻲﻫوﺮﮔ ﺚﺤﺑ شور ﻪﺑ ﻪﻛ ﺰﻳﺮﺒﺗ )

(FGD

مﺎـﺠﻧا ﺖـﻓﺮﮔ

ﺖﻴﻤﻫا ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛ يدراﻮﻣ زا ﻲﻜﻳ ﻪﺘﺷاد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺮﻈﻧ زا ار

نﺎﻳﺎﭘ نﻮﻣزآ ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﻣ ﺐﺒﺳ ار يزﻮﻣآرﺎﻛ تﻼﻜﺸﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ و دﻮـﺑ ﻪﺻﺮﻋ رد يزﻮﻣآرﺎﻛ هرود .

نﻮـﻣزآ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد هﺎﮔﺪـﻳد زا

ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ ناﺰـﻴﻣ و هدﺮـﻛ رﺎﻜـﺷآ ار ﺎـﻫ توﺎـﻔﺗ ﺪـﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻳﺎﺷ و يزﻮﻣآرﺎﻛ ﻪﺻﺮﻋ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد نﺎـﺸﻧ ار ﺎﻬﻧآ يﺎﻫ ﻲﮕﺘﺴ

ﺪﻫد . ﻻﻮﻤﻌﻣ ً نﻮﻣزآ ﻳﺎﻬﻧ ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد يزﻮﻣآرﺎﻛ رد ﻲ

ﻲﺒﺘﻛ ترﻮﺼﺑ ﻲﻫﺎﻔﺷ ﺎﻳ

ﻪـﻛ ﺪـﻧدﻮﺑ ﺪـﻘﺘﻌﻣ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد و هدﻮﺑ

يﺎـﻫ ﻪـﺻﺮﻋ رد نﺎـﻧآ ترﺎـﻬﻣ ﺶﺠﻨـﺳ ﻪـﺑ ردﺎﻗ ﻲﺒﺘﻛ نﺎﺤﺘﻣا ناﺰـﻴﻣ ناﻮـﺗ ﻲـﻣ ﺎـﻬﻨﺗ نﻮـﻣزآ ﻦﻳا ﺎﺑ ﻪﻛ اﺮﭼ ﺖﺴﻴﻧ يزﻮﻣآرﺎﻛ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻫﺎﮔآ و ﺶﻧاد و ﺪﻴﺠﻨـﺳ ار ﺮـﻈﻧ درﻮـﻣ ﻪـﻨﻴﻣز

رﺎـﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ و ترﺎﻬﻣ ناﺰﻴﻣ نﺪﺸﻧ ﺺﺨﺸﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﻴﻤﻫ ﻲـﻣ ﺾﻴﻌﺒﺗ سﺎﺴﺣا ﺚﻋﺎﺑ و هﺪﻳدﺮﮔ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد رد هﺪﺷ دﺎﺠﻳا ﺪﺷ ) 3 (.

و نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد هﺎﮔﺪـﻳد زا عﻮـﺿﻮﻣ ﺖـﻴﻤﻫا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ دﻮـﺟﻮﻣ شور ،ﻲﺑﺎـﻳزرا و ﺲﻳرﺪﺗ لﻮﺻا رد نآ ﺪﻨﻤﺷزرا هﺎﮕﻳﺎﺟ

و هدﻮﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ رﻮﺴﻓوﺮﭘ ﻪﻛ ﻪﭽﻧآ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻲﺷور زا ناﻮﺗ ﻲﻣ

ﻪﻫد رد ندرﺎﻫ ﺪﻟﺎﻧور 1970

نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ترﺎـﻬﻣ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ

دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا دﺮﺑ رﺎﻜﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ .

شور نارﺎــﻜﻤﻫ و ندرﺎــﻫ

) (OSCE Objective Structured

Clinical Examination

ﻲﻨﻴﻟﺎـﺑ يﺎـﻫ ﺖﻴﺣﻼـﺻ ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ ار

ترﺎﻬﻣ ﺎﺗ ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﺣاﺮﻃ ﻲﻜﺷﺰﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ يﺎﻫ

ﻒﻘـﺳ ﺎـﺑ و هﺪـﺷ ﻦﻴـﻴﻌﺗ ﺶﻴﭘ زا يﺎﻬﻫﺎﮕﺘﺴﻳا رد اﺰﺠﻣ ترﻮﺻ دﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﺶﺠﻨﺳ درﻮﻣ ﺺﺨﺸﻣ ﻲﻧﺎﻣز )

4 .(

OSCE

ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ

ترﺎـﻬﻣ و دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﻲﻨﻴﻋ ﻪﺘﻓﺎﻳ رﺎﺘﺧﺎﺳ نﻮﻣزآ ﻚﻳ رد و ﺎـﻴﻧد ﺮـﺳاﺮﺳ رد ﻪـﻛ ﺖـﺳﺎﻬﻟﺎﺳ ﻲﻜـﺷﺰﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ دﺮﻴﮔ ﻲﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ناﺮﻳا .

و ﻖﺑﺎـﻄﺗ ﺖـﻴﻠﺑﺎﻗ شور ﻦـﻳا

دراد ﺰﻴﻧ ار ﺎﻫ يزﻮﻣآرﺎﻛ رد ً ﺎﺻﻮﺼﺧ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫﺪﻠﻴﻓ رد اﺮﺟا .

لﺎﺳ رد نارﺎﻜﻤﻫ و ﻒﻳﺮﺷ ﻪﻜﻳرﻮﻄﺑ 1371

ﺎـﺑ ار ﻲﻬﺑﺎـﺸﻣ شور

مﺎـﻧ

Objective Structured Field Education and Evaluation (OSFEE)

يﺎــﻫ ترﺎــﻬﻣ ﻲــﻠﻤﻋ ﻲﺑﺎــﻳزرا ياﺮــﺑ و ﻲــﺣاﺮﻃ

ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻜﺷﺰﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺪـﻧدﺮﺑ رﺎـﻜﺑ ﻲ

) 5 .(

لﺎـﺳ رد 1378

نارﺎــﻜﻤﻫ و يﺰــﻳﺮﺒﺗ شور

Objective Structured Field

Examination (OSFE)

نازﻮـﻣآ ﺶﻧاد دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ ار

نﺎـﻨﭽﻤﻫ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﺎﻬﻧآ ﻲﺷزﻮﻣآ هرود نﺎﻳﺎﭘ رد يزرﻮﻬﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻲﻗﺮﺷ نﺎﺠﻳﺎﺑرذآ نﺎﺘﺳا يزرﻮﻬﺑ شزﻮﻣآ ﺰﻛاﺮﻣ رد ﮕﻴﻣ راﺮﻗ دﺮﻴ ) 6 .(

دﻮﺟﻮﻣ ﺪﻫاﻮﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ هﻮﻴـﺷ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣOSFE

ﺎـﻳ ﻲـﺒﺘﻛ نﻮـﻣزآ ياﺮـﺑ ﻲﺑﻮـﺧ ﻦﻳﺰﮕﻳﺎﺟ ،ترﺎﻬﻣ ﻊﻣﺎﺟ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻫﺎﻔﺷ .

نﻮﻣزآ ﻲﻨﻴﻋ ﻪﺘﻓﺎﻳ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﺻﺮﻋ رد )

(OSFE

ﻪﻛ

ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻞﻜﺷ ﺶﺠﻨـﺳ رد هدﺎﻔﺘـﺳا ﺖـﻴﻠﺑﺎﻗ ﺖـﺳاOSCE

ﻳﺮﻳﺪـﻣ ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﻲﻜـﺷﺰﭘ ﺮـﻴﻏ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد يﺎﻬﺗرﺎﻬﻣ تﺎﻣﺪـﺧ ﺖ

،ﻂﻴـﺤﻣ ﺖـﺷاﺪﻬﺑ ،ﻪـﻳﺬﻐﺗ ،هداﻮﻧﺎـﺧ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ،ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺪـﺷﺎﺑ ﻲـﻣ اراد يا ﻪـﻓﺮﺣ ﺖـﺷاﺪﻬﺑ و ﺎـﻬﻳرﺎﻤﻴﺑ ﺎـﺑ هزرﺎﺒﻣ .

،اﺬـﻟ

ﻲﺑﺎﻳزرا هﻮﻴﺷ دﻮﺒﻬﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ترﺎـﻬﻣ

نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد

رد رد و ﻲﻧﺎــﻣرد ﻲﺘــﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪــﺧ ﺖﻳﺮﻳﺪــﻣ يزﻮﻣآرﺎــﻛ س رد

ﻪﻳﺬﻐﺗ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ هﺪﻜﺸﻧاد ﺰﻳﺮﺒﺗ

ﺟا و ﻲﺣاﺮﻃ ﺪﻳدﺮﮔ اﺮ

.

و داﻮﻣ ﺎﻬﺷور

ﻲﻤﻛ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ )

61 ﺮﻔﻧ ( ﻲﻔﻴﻛ و ) 15 ﻞﻣﺎﺷ ﺮﻔﻧ 8

و نز 7

دﺮﻣ ( ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ مﻮﺳ مﺮﺗ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺎﺑ

لﺎــﺳ ﻢﻴــﻧ رد لوا

ﻲﻠﻴــﺼﺤﺗ 88

- 87 و 89 - 88 ﺪــﺣاو ﻪــﻛ

ﻪﺻﺮﻋ رد يزﻮﻣآرﺎﻛ ﻚﻳ

هﺪﻜـﺸﻧاد رد ﺪـﻧدﻮﺑ هﺪﻧﺎﺳر نﺎﻳﺎﭘ ﻪﺑ ار

ﺎـﺠﻧا ﺰــﻳﺮﺒﺗ ﻪــﻳﺬﻐﺗ و ﺖـﺷاﺪﻬﺑ ﺖــﻓﺮﮔ م

. ﺖﻳﺮﻳﺪــﻣ نﺎﻳﻮﺠــﺸﻧاد

يﺎـﻫ يزﻮﻣآرﺎﻛ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ مود لﺎﺳ زا ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ زا ﺲـﭘ و هدﺮـﻛ عوﺮﺷ نﺎﻣرد و ﺖﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ ﻪﺻﺮﻋ رد ار دﻮﺧ رد ﻪـﺘﻔﻫ رد زور ود تﺪـﻣ ﻪـﺑ ،ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ هﺎﮔرﺎﻛ رد ﺖﻛﺮﺷ ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ اﺪﻴﭘ رﻮﻀﺣ ﺪﻠﻴﻓ .

يزﻮﻣآرﺎﻛ 1]

[

ﻪـﻧﺎﺧ رد مﻮﺳ مﺮﺗ رد

ﺰﻛاﺮﻣ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ يزﻮﻣآرﺎﻛ ،ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ

2]

[

ﻞﻣﺎـﺷ

يﺎــﻫ ﺶــﺨﺑ ﺎــﺑ ﻲﻳﺎﻨــﺷآ ﻲــﺼﻴﺨﺸﺗ

و ﻲﻧﺎــﻣرد ،نﺎﺘــﺳرﺎﻤﻴﺑ

يزﻮﻣآرﺎﻛ 3]

[

يزﻮﻣآرﺎﻛ و ﻲﻟﺎﻣ و يرادا يﺎﻫ ﺶﺨﺑ ﺎﺑ ﻲﻳﺎﻨﺷآ

(4)

4]

ﺖـﺳا ﻲﺘﻳﺮﻳﺪـﻣ يﺎﻫ ترﺎﻬﻣ ﻲﻠﻤﻋ مﺎﺠﻧآ[

. ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﻳا رد

شور ــﺑOSFE

يزﻮﻣآرﺎــﻛ رد ﻲﻳﺎــﻬﻧ ﻲﺑﺎــﻳزرا ياﺮ ﻚــﻳ

درﻮــﻣ

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا .

ﺰـﻛﺮﻤﺘﻣ ﻲـﻫوﺮﮔ ﺚﺤﺑ شور ﻚﻤﻛ ﻪﺑ اﺪﺘﺑا )

(FGD

ﻪـﺑﺮﺠﺗ

ﺮﺧآ لﺎﺳ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﺘﺷﺬﮔ يﺎﻫ مﺮﺗ رد يزﻮﻣآرﺎﻛ ﻲﺑﺎﻳزرا زا

ﻲﺑﺎﻳزرا شور حﻼﺻا ﻪﺑ ماﺪﻗا ﺎﻬﻧآ تاﺮﻈﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ و هﺪﺷ ﺬﺧا يزﻮﻣآرﺎﻛ ﻚﻳ

و و ﻲـﺣاﺮﻃ رﺎﺘﺧﺎـﺳ نﻮـﻣزآ شور زا هدﺎﻔﺘـﺳا

ﻪـﺻﺮﻋ رد ﻲﻨﻴﻋ ﻪﺘﻓﺎﻳ )

(OSFE

ﻲﺑﺎـﻳزرا ياﺮـﺑ ﻲﻳﺎـﻬﻧ

ﺪـﻫا فا

ﺪﻳدﺮﮔ يﺮﻴﮔدﺎﻳ .

لوﺪـﺟ رد ﻲﺑﺎـﻳزرا ﻞﺣاﺮﻣ 1

هﺪـﺷ ﻪـﺻﻼﺧ

ﺖﺳا . يزﻮﻣآرﺎﻛ ﻲﺑﺎﻳزرا رد

،ﻚﻳ ﻞﻛ هﺮﻤﻧ سرد هدﻮﺑ ﺖﺴﻴﺑ زا

ﺎﻬﻨﺗ ﻲﺒﺘﻛ نﻮﻣزآ و 20

و هداد ﻞﻴﻜـﺸﺗ ار هﺮـﻤﻧ ﻞﻛ زا ﺪﺻرد

مﺎـﺠﻧا ﻲـﺷزﻮﻣآ هﺎﮔرﺎﻛ يراﺰﮔﺮﺑ زا ﺲﭘ يزﻮﻣآرﺎﻛ لوا هﺎﻣ رد دﺮﻴﮕﻴﻣ .

لوﺪﺟ 1 : يزﻮﻣآرﺎﻛ ﻲﺑﺎﻳزرا ﻞﺣاﺮﻣ ﻚﻳ

ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد

ﻲﺑﺎﻳزرا هﺮﻤﻧ

اﻮﺘﺤﻣ ﻪﻄﻴﺣ

نﺎﻣز

دﺪﻋ ﻪﺑ

ﺪﺻرد ﻪﺑ

ﻪﺻﺮﻋ رد لﺎﻌﻓ و ﻢﻈﻨﻣ رﻮﻀﺣ

لﺎﻌﻓ ﺖﻛرﺎﺸﻣ

مﺮﺗ لﻮﻃ 2

10

ﻲﺒﺘﻛ نﻮﻣزآ

ﺶﻧاد مﺮﺗ ياﺪﺘﺑا

4

20

ﻲﻨﻳﻮﻜﺗ ﻲﺑﺎﻳزرا )

Formative

( ترﺎﻬﻣ و رﺎﺘﻓر

مﺮﺗ لﻮﻃ

6

30

ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا )

Summative

( ترﺎﻬﻣ

ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ و

مﺮﺗ نﺎﻳﺎﭘ 8

40

ﻲﻳﺎﻬﻧ هﺮﻤﻧ

20 100

ﺮـﺑ ﺪـﻴﻛﺎﺗ ﺎـﺑ هرود لﻮـﻃ رد و نﺎﻴﺑﺮﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻲﻨﻳﻮﻜﺗ ﻲﺑﺎﻳزرا سﺎــﺳا ﺮــﺑ و نﺎﻳﻮﺠــﺸﻧاد رﺎــﺘﻓر و رﺎــﻈﺘﻧا درﻮــﻣ يﺎــﻫ ترﺎــﻬﻣ

ﻪﺷﻮﭘرﺎﻛ )

Portfolio

( هﺪﺷ ﻲﺣاﺮﻃ ﺶﻴﭘ زا )

رد مﺮـﺗ ياﺪﺘﺑا رد

دﻮﺷ ﻲﻣ هداد راﺮﻗ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد رﺎﻴﺘﺧا (

دﺮـﻴﮔ ﻲﻣ مﺎﺠﻧا .

نﻮـﻣزآ

شور ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻪـﺻﺮﻋ هﺪـﺷ يزﺎـﺳ ﻪﻴﺒـﺷ ﻂﻴـﺤﻣ رد وOSFE

هﺪﺷ يزﺎﺳ ﻪﻴﺒﺷ ﻦﻴﻌﺟاﺮﻣ و دراﺪﻧﺎﺘﺳا تﻻاﻮﺌﺳ ﺎﺑ و يزﻮﻣآرﺎﻛ ) ﺎﻤﻧرﺎﻤﻴﺑ ( و ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا 40

ﻲـﻣ ﻞﻣﺎـﺷ ار هﺮـﻤﻧ ﻞﻛ زا ﺪﺻرد

دﻮﺷ . ﻪـﻧﻮﻤﻧ شور ﻪـﺑ نﺎﮔﺪـﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮـﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻔﻴﻛ ﺶﺨﺑ رد

فﺪﻫ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ يﺮﻴﮔ )

Purposive Sampling

ﺘﻧا( و هﺪﺷ بﺎﺨ

ﺰــﻛﺮﻤﺘﻣ ﻲــﻫوﺮﮔ ﺚــﺤﺑ شور ﻪــﺑ ﺎــﻫ هداد )

Focus Group

Discussion _ FGD

( ﺪﻧﺪﺷ يروآ ﻊﻤﺟ .

زا رﻮـﻈﻨﻣ ﻦـﻳا ياﺮـﺑ

هرﺎـﺑرد ار تﺎـﻋﻼﻃا ﻦﻳﺮﺘـﺸﻴﺑ ﺪﻨﺘـﺴﻧاﻮﺗ ﻲـﻣ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪـﺑ مﺎﻧ ﺖﺒﺛ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺖﻛﺮﺷ ياﺮﺑ ﺪﻨﻫد ﻪﺋارا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ فاﺪﻫا ﺪﻣآ ﻞﻤﻋ . ـﻟﺰﻨﻣ ﻪـﺑ مﺎـﻧ ﺖﺒﺛ مﺮﻓ يﺎﻀﻣا و ﻞﻴﻤﻜﺗ ﺖﻳﺎـﺿر ﻪ

دﻮﺑ ﻦﻴﺒﻠﻃواد ﻪﻧﺎﻫﺎﮔآ .

سﻼـﻛ ﺮﻫ زا )

لﺎـﺳ يدورو 86

و 87 (

ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﻧﺎﺳر نﺎﻳﺎﭘ ﻪﺑ ار يزﻮﻣآرﺎﻛ سرد ﻪﻛ 8

- ﺮﻔﻧ7

) ً ﺎﻌﻤﺟ

15 ﺮﻔﻧ ( هوﺮﮔ ﺮﻫ رد ﺖﻛﺮﺷ

ﺘﺷاد ﻪ ﻪـﺴﻠﺟ ﺮﻫ و دوﺪـﺣFGD

ﻢﻴﻧو ﻚﻳ ﺖﻋﺎﺳ

لﻮـﻃ ﺪﻴـﺸﻛ . رد ياﺪـﺘﺑا ﺮـﻫ زا ﺲـﭘFGD

ﻓرﺎﻌﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ ﻪ ﻮﺤﻧ هرﺎﺑرد مزﻻ تﺎﺤﻴﺿﻮﺗ

يراﺰـﮔﺮﺑ ه

ﺪــﺷ هداد نﺎــﻨﻴﻤﻃا نﺎﮔﺪــﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮــﺷ ﻪــﺑ و ﻪــﻳاراFGD

ﻪــﻛ

ﺎﻬﻧآ تارﺎﻬﻇا ﻼﻣﺎﻛ

ً ﻪﻧﺎﻣﺮﺤﻣ هﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ﻦﻣا يﺎﺟ رد ،هدﻮﺑ ﻲـﺳﺮﺘﺳد ﺎـﻬﻧآ ﻪـﺑ ﻖـﻴﻘﺤﺗ ﻢﻴـﺗ يﺎﻀﻋا زا ﺮﻴﻏ يدﺮﻓ ﭻﻴﻫ و

ﺖﺷاد ﺪﻨﻫاﻮﺨﻧ .

شور ود زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲـﻤﻛ ﺶﺨﺑ

نﻮﻣزآ مﺎﺠﻧا OSFE

ﻪﻛ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻖﻘﺤﻣ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ و سﺎـﺳا ﺮﺑ

تاﺮـﻈﻧ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ و ﺰـﻛﺮﻤﺘﻣ ﻲـﻫوﺮﮔ يﺎـﻫ ﺚﺤﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺖــﺷاﺪﻬﺑ و ﺖﻳﺮﻳﺪــﻣ هوﺮــﮔ ﻲـﻤﻠﻋ ﺖــﺌﻴﻫ يﺎــﻀﻋا و نﺎـﻴﺑﺮﻣ هﺪـﻳدﺮﮔ ﻲـﺣاﺮﻃ ﺰـﻳﺮﺒﺗ ﻪـﻳﺬﻐﺗ و ﺖـﺷاﺪﻬﺑ هﺪﻜﺸﻧاد ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺪﻧدﻮﺑ .

ﻦﻴـﺼﺼﺨﺘﻣ ﻂـﺳﻮﺗ ﺎـﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ رﺎﺒﺘﻋا

يدﺎﻬﻨـﺸﻴﭘ تاﺮـﻴﻴﻐﺗ و ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺮﻈﻧ ﺐﺣﺎﺻ زﻻ نﻮﻣزآ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نآ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﺲﭙﺳ و هﺪﺷ لﺎﻤﻋا م

ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﺳرﺮﺑ دﺪﺠﻣ .

نﻮـﻣزآ ﺞﻳﺎـﺘﻧ تاﺮـﻤﻧ ﺐـﻟﺎﻗ ردOSFE

يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ و هﺪﻳدﺮﮔ جاﺮﺨﺘﺳا هﺎﮕﺘﺴﻳا ﺮﻫ زا هﺪﺷ ﺐﺴﻛ ﻲﻣﺎﻤﺗ ﻦﻴﺑ رد هﺪﺷ ﻲﻳﺎﻬﻧ 61

يدورو ود ﺮﻫ يﻮﺠﺸﻧاد ﺮﻔﻧ )

ﻪﺑ

يرﺎﻤﺷ مﺎﻤﺗ شور (

ﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ و زور نﺎﻤﻫ رد و ﻊﻳزﻮﺗ زا ﺪـﻌ

ﺪﻧﺪﻳدﺮﮔ يروآ ﻊﻤﺟ ﻞﻴﻤﻜﺗ .

شور ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻳزرا يزرﻮـﻬﺑ شزﻮـﻣآ ﺰـﻛﺮﻣ ﻞﺤﻣ ردOSFE

نﺎـﻴﺑﺮﻣ و ﺮﻳﺪﻣ لﺎﻌﻓ يرﺎﻜﻤﻫ و ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﺎﺑ و ﺰﻳﺮﺒﺗ ياﺮﻫﺰﻟا ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺰﻛﺮﻣ .

ﻪـﻛ دﻮـﺑ ﻲﻳﺎـﻫ قﺎﺗا ﻞﻣﺎﺷ نﻮﻣزآ يﺎﻀﻓ

دﻮﺷ ﻲﻣ هﺪﻴﻣﺎﻧ هﺎﮕﺘﺴﻳا ً ﺎﺣﻼﻄﺻا .

شور ﻦﻴﻟوا ياﺮﺑOSFE

ﻠﻴﺼﺤﺗ لوا لﺎﺳ ﻢﻴﻧ رد رﺎﺑ ﻲ

88 - 1387 ﺎﺑ تﻮﻠﻳﺎﭘ ترﻮﺼﺑ 4

ﺖـﻔﻫ ﺎـﺑ هﺪـﺷ دراﺪﻧﺎﺘﺳا و ﻞﻣﺎﻛ رﻮﻄﺑ و هﺪﺷ زﺎﻏآ هﺎﮕﺘﺴﻳا مود لﺎــﺳ ﻢﻴــﻧ زا هﺎﮕﺘــﺴﻳا 88

- 1387 نﺎﻳﻮﺠــﺸﻧاد ياﺮــﺑ

ﺖﻳﺮﻳﺪــﻣ ﻲﻧﺎــﻣرد ﻲﺘــﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪــﺧ

،ﻲﻣﻮــﻤﻋ ﺖــﺷاﺪﻬﺑ ،

(5)

ﻪﺘـﺷاﺬﮔ اﺮﺟا درﻮﻣ ﻪﺑ ﺎﻬﻳرﺎﻤﻴﺑ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ و هداﻮﻧﺎﺧ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺖـﺳا هﺪﺷ .

يزﻮﻣآرﺎـﻛ نﻮـﻣزآ ﻚـﻳ

ﺮﻳﺪـﻣ ﺖـﻔﻫ ياراد ﺖﻳ

هﺎﮕﺘـﺴﻳا ﻚـﻳ و ﻲﺠﻨﺳ ترﺎﻬﻣ هﺎﮕﺘﺴﻳا ﺶﺷ ﻞﻣﺎﺷ هﺎﮕﺘﺴﻳا دﻮﺑ هرود ﻲﺑﺎﻳزرا .

ﺪـﻧدﻮﺑ ترﺎﺒﻋ ﻲﺠﻨﺳ ترﺎﻬﻣ يﺎﻫ هﺎﮕﺘﺴﻳا

زا : 1 ( ﻢﻟﺎــﺳ كدﻮــﻛ ﺖــﺒﻗاﺮﻣ ﺪــﻨﻳاﺮﻓ )

كدﻮــﻛ ﻦﻳزﻮــﺗ (

، 2 (

ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ )

هﺪـﻧﺎﻤﻴﻗﺎﺑ ﺮـﻠﻛ يﺮـﻴﮔ هزاﺪـﻧا ﺪـﻨﻳاﺮﻓ (

، 3 (

يزﺎــﺳ ﻦــﻤﻳا )

ﻦــﺴﻛاو ﻖــﻳرﺰﺗ ﺪــﻨﻳاﺮﻓ (

، 4 ( ﺗ ﺪــﻨﻳاﺮﻓ ﻢﻴــﻈﻨ

هداﻮﻧﺎﺧ ) صﺮﻗ ﻞﻳﻮﺤﺗ (LD

، 5 ( يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺪﻨﻳاﺮﻓ

و ﻲﺗﺎﻴﺣ ﺞﻳذ زا ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ 6

( ﻢﻟﺎـﺳ كدﻮـﻛ ﺖـﺒﻗاﺮﻣ ﺪﻨﻳاﺮﻓ

) ﺪﻗ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا .(

رد ﺮﻈﻧ درﻮﻣ هﺎﮕﺘﺴﻳا رد نﻮﻣزآ ياﻮﺘﺤﻣ و هﺎﮕﺘﺴﻳا ﺮﻫ ناﻮﻨﻋ يدورو رد يور ﺮـﺑ و هﺪـﺷ ﻪﺘـﺷﻮﻧ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد يﺎـﻤﻨﻫار ﺐﻟﺎﻗ

ـﻫ رد و ﺪﻳدﺮﮔ ﺐﺼﻧ ﺎﻫ هﺎﮕﺘﺴﻳا درﻮـﻣ ترﺎـﻬﻣ ﻚـﻳ هﺎﮕﺘـﺴﻳا ﺮ

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺶﺠﻨﺳ .

ﻪﺘـﺷﻮﻧ يﻮﻳرﺎﻨﺳ سﺎﺳاﺮﺑ هﺎﮕﺘﺴﻳا ﺮﻫ ياﺮﺑ

و ﺪﺷ هﺪﻴﭼ و ﻪﻴﻬﺗ ً ﻼﺒﻗ نآ زﺎﻴﻧ درﻮﻣ ﻞﻳﺎﺳو و تاﺰﻴﻬﺠﺗ ،هﺪﺷ ﻪﻘﻴﻗد ﺖﺸﻫ ﻲﻧﺎﻣز ﻒﻘﺳ )

ﺖﻣﺪـﺧ ﻢـﺠﺣ ﺎـﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ (

ﻦﻴـﻴﻌﺗ

ﺎـﻫ هﺎﮕﺘـﺴﻳا رد يداﺮـﻔﻧا ترﻮﺼﺑ ﻮﺠﺸﻧاد ﺮﻫ نآ ﻲﻃ ﻪﻛ ﺪﻳدﺮﮔ يﺎﻬﺘﻴﻟﺎﻌﻓ و هﺪﺷ ﺮﺿﺎﺣ داد ﻲﻣ مﺎﺠﻧا ار هﺪﺷ ﻪﺘﺳاﻮﺧ

.

ﺎـﺑ و ﻦﺤﺘـﻤﻣ ﻂـﺳﻮﺗ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد يﺎﻬﻴﮕﺘﺴﻳﺎﺷ و ترﺎﻬﻣ و هﺪـﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا هﺪﺷ ﻲﺣاﺮﻃ ﺶﻴﭘ زا ﺖﺴﻴﻟ ﻚﭼ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻮﺠـﺸﻧاد ﺮﻫ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﮔﺮﺑ رد ،ﺎﻫ ﺖﺴﻴﻟ ﻚﭼ ﻲﻳﺎﻬﻧ زﺎﻴﺘﻣا دﻮﺷ ﻲﻣ ﺖﺒﺛ .

هرﺎـﺑ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد تاﺮﻈﻧ ،ﻲﺑﺎﻳزرا نﺎﻳﺎﭘ رد و ﻲﻤﻛ و ﻲﻔﻴﻛ شور ود ﻪﺑOSFE

ﺪﻳدﺮﮔ ﺬﺧا ﻪﻠﺣﺮﻣ ود رد .

ترﺎـﻬﻣ ﻲﺑﺎﻳزرادﻮﺧ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻛ هرود ﻲﺑﺎﻳزرا هﺎﮕﺘﺴﻳا رد اﺪﺘﺑا و ؛دﻮﺑ هرود ﻞﻛ ﻲﺑﺎﻳزرا و يﺮﻴﮔدﺎﻳ فاﺪﻫا رد ﺮﻈﻧ درﻮﻣ يﺎﻫ ﻲـﻔﻴﻛ شور زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ ﺲﭙﺳ زا ﺪـﻌﺑ ﻪـﺘﻔﻫ ﻚـﻳFGD

ﺪـﻳدﺮﮔ يروآ ﻊﻤﺟ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺪﻳﺎﻘﻋ و تاﺮﻈﻧ OSFE

. هداد

ﺎــﺑ و ﻲﺘــﺳد ترﻮــﺼﺑ ﻲــﻔﻴﻛ يﺎــﻫ يا ﻪــﻳﺎﻣ نورد شور

)

Thematic

( ﺪﻳدﺮﮔ ﻞﻴﻠﺤﺗ .

مﺎـﻤﺗا زا ﺲـﭘ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ﻪﻜﻳرﻮﻄﺑ

ﻪـﺑ نﺎﮔﺪﻨـﺴﻳﻮﻧ زا ﻲﻜﻳ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﻂﺒﺿ ﺐﻟﺎﻄﻣ ﻪﺴﻠﺟ ﺮﻫ ﻞـﻤﻌﺑ يﺎـﻫ ﺖﺷاددﺎﻳ ﺎﺑ و هﺪﺷ هدﺎﻴﭘ ﻪﻤﻠﻛ ﻪﺑ ﻪﻤﻠﻛ ترﻮﺻ هداد ﻖﻴﺒﻄﺗ تﺎﺴﻠﺟ ﻦﻴﺣ رد هﺪﻣآ ﺪﺷ

. هﺪـﺷ ﻪﺘﺷﻮﻧ ﺐﻟﺎﻄﻣ

ـﺳا ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎـﻫ ﻪـﻳﺎﻣ نورد ،هﺪـﻳدﺮﮔ يراﺬﮔ ﺪﻛ و جاﺮﺨﺘ

يﺪـﻨﺑ ﻪﺘﺳد ﺎﻫ ﻪﻳﺎﻣ نورد ﻞﻳذ رد نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ تاﺮﻈﻧ ﺎﺘﻳﺎﻬﻧ و هﺪﺷ ً

ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﻫوﺮﮔ ﺮﻳز رد تاﺮﻄﻧ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻢﻫ ﺎﺑ

ﺪﻧﺪﺷ . راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا ﻞﺻﺎﺣ ي ﺎﻫ هداد

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ درﻮﻣSPSS

.

ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻔﻴﻛ ﺶﺨﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ

يﺎﻫ هداد ﺰﻴﻟﺎﻧآ رد زا ﻞـﺻﺎﺣ

ً ﺎـﺒﻳﺮﻘﺗ ﻪـﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞـﺒﻗFGD

ﻲـﺿارﺎﻧ هرود نﺎـﻳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺖﻴﻔﻴﻛ و شور زا نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﻤﻫ ﺶﺠﻨـﺳ ﻪﺑ ردﺎﻗ ﻲﻫﺎﻔﺷ ﺎﻳ ﻲﺒﺘﻛ يﺎﻬﻧﻮﻣزآ ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ و هدﻮﺑ

ﺖﺴﻴﻧ ﺎﻬﻧآ يﺎﻬﻳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺢﻴﺤﺻ .

يﺎﻫ ﺚﺤﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ

ﻲﻣ پﺎﭼ لﺎﺣ رد ﺮﮕﻳد ﻪﻠﺠﻣ رد ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ﻲﻫوﺮﮔ ﺷﺎﺑ ﺪ ) 3 .(

ﺞﻳﺎـﺘﻧ شور ﻪـﺑ ﻲﺑﺎـﻳزرا زا ﺲـﭘ يﺎـﻫFGD

OSFE

) ﻪﻠﺧاﺪﻣ ( ﻲـﻔﻨﻣ و ﺖـﺒﺜﻣ تﺎﻜﻧ ياراد نﻮﻣزآ ﻦﻳا ﺪﻫﺪﻴﻣ نﺎﺸﻧ

ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ يﺎﻫ ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ﺎﺑ و يراﺰﮔﺮﺑ نﺎﻜﻣا

ﺮﺘﺑﻮﻠﻄﻣ نآ

دراد دﻮﺟو .

نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﺖﻳﺮﺜﻛا ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد هﺪـﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮـﺷ

زا

ترﺎـﻬﻣ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ﻲﺑﻮﺧ شور ار نآ و هدﻮﺑ ﻲﺿارOSFE

و

ﻲﻣ ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ ﺪﻨﺘﺴﻧاد

. ﺮﻈﻧ ﻪﺑ هرﺎﻤﺷ هﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ 3

ﺚﺤﺑ رد

مود ﻲﻫوﺮﮔ "

ﺷورOSFE

ﺶﺠﻨـﺳ ﺮﻈﻧ زا و ﺖﺳا هدﺎﻌﻟا قﻮﻓ ﻲ

شزﻮـﻣآ زا ﺪـﻌﺑ ﻪـﻜﻳرﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﺳا ﺮﻴﻈﻧ ﻲﺑ دﻮﺧ عﻮﻧ رد ترﺎﻬﻣ ﻦـﻳا ،ﺪـﻨﻨﻴﺑ ﻲﻣ يزﻮﻣآرﺎﻛ يﺎﻫ ﻪﺻﺮﻋ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ ﻛ ﻲـﻣ هدﺎـﻴﭘ هﺪـﺷ يزﺎﺳ ﻪﻴﺒﺷ ﻂﻴﺤﻣ رد ار ﺎﻫ شزﻮﻣآ ﺪـﻨﻨ

"

.

هرﺎﻤـﺷ هﺪـﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ 5

دراد دﺎـﻘﺘﻋا لوا ﻲـﻫوﺮﮔ ﺚـﺤﺑ زا ... :

شور

OSFE

ﻲـﺷور نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد يﺎﻫ ترﺎﻬﻣ ﺶﺠﻨﺳ ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ

ﻪـﻧﻻدﺎﻋ و هدﻮﺑ ﺪﺑ و بﻮﺧ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻚﻴﻜﻔﺗ ياﺮﺑ بﻮﺧ رﺎﻴﺴﺑ ﺖﺳا ."

ﻞـﺤﻣ رد ﺮـﺿﺎﺣ ﻞﻨـﺳﺮﭘ بﻮـﺧ درﻮـﺧﺮﺑ ﻪـﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ نﺎﻧآ

ﺎـﻴﺑﺮﻣ ﻲﻳﺎـﻤﻨﻫار و نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﺎـﺑ نﻮـﻣزآ يراﺰﮔﺮﺑ راﺰـﮔﺮﺑ و ن

ﺪﻨﺘـﺷاد ﺪـﻴﻛﺄﺗ عوﺮﺷ زا ﻞﺒﻗ نﻮﻣزآ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ .

هﺪـﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮـﺷ

هرﺎﻤﺷ 1 ﻪﻛ دراد هﺪﻴﻘﻋ ﻚﻳ ﻲﻫوﺮﮔ ﺚﺤﺑ زا ... :

ﻲﻠﻴﺧ درﻮﺧﺮﺑ

ﻦﻴﻨﺤﺘﻤﻣ ﻪﻧﺎﺘﺳود و بﻮﺧ )

نﺎـﻴﺑﺮﻣ ( رﺎﻴـﺴﺑ نﺎـﺤﺘﻣا ﻦﻴـﺣ رد

ﻢﺘـﺷاد ﻪـﻛ ار يﺪﻳﺪﺷ سﺮﺘﺳا و دﻮﺑ هﺪﻨﻨﻛ ﺖﻳﺎﻤﺣ و ﻪﻧﺎﺘﺳود دﺮﻛ ﻢﻛ يدوﺪﺣ ﺎﺗ ...

."

ﻫد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺖـﺳا عﻮـﺿﻮﻣ ﻦـﻳا هﺪﻨ

ﻦـﻳا ﻪﻛ هدﻮﺑ ﻢﻛﺎﺣ يدﺎﻳز سﺮﺘﺳا نﻮﻣزآ يراﺰﮔﺮﺑ نﺎﻣز رد ﻪﻛ دﻮـﺑ هﺪﻫﺎـﺸﻣ ﻞﺑﺎﻗ نﺎﻴﺑﺮﻣ رد ﻢﻫ و نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد رد ﻢﻫ سﺮﺘﺳا .

هرﺎﻤـﺷ يﻮﺠـﺸﻧاد لﺎـﺜﻣ ياﺮﺑ 4

شور ،ﻚـﻳ ﻲـﻫوﺮﮔ ﺚـﺤﺑ زا

ارOSFE

ﻲﻧﻮﻣزآ ﺪـﻳاﺰﻓا ﻲـﻣ و ﻪﺘـﺴﻧاد سﺮﺘـﺳا ﺮﭘ :

"

زا ﻲـﻜﻳ

رد ﻢـﻫ و نﻮـﻣزآ زا ﻞـﺒﻗ ﻢـﻫ نﺎﻴﺑﺮﻣ سﺮﺘـﺳا نﻮـﻣزآ ﻪـﺴﻠﺟ

ﺰـﻛ ﺮـﻤﺗ عﻮـﺿﻮﻣ ﻦـﻳا و دﺮـﻛ ﻲﻣ دراو نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﺑ يﺪﻳﺪﺷ ﻪـﺑ ار ﻪـﺘﻓﺮﮔ اﺮـﻓ يﺎـﻫ ترﺎـﻬﻣ و دز ﻲـﻣ ﻢﻫ ﺮﺑ ار نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺪﻧداد ﻲﻤﻧ مﺎﺠﻧا ﻲﺘﺳرد ...

."

زا يداﺪﻌﺗ ﻲﮕﻨﻫﺎـﻤﻫﺎﻧ ً ﺎـﻫﺎﮔ ﻪـﻛ ﺪـﻧدﻮﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد

ﻪــﺑ نﺎﻳﻮﺠــﺸﻧاد دورو و نﻮــﻣزآ يراﺰــﮔﺮﺑ نﺎــﻣز رد ﻲﻳﺎــﻫ ﻬﻫﺎﮕﺘﺴﻳا تﺎـﻗﻼﻣ ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ ﻪـﻛ ﺖـﺷاد دﻮـﺟو ﺮـﻈﻧ درﻮﻣ يﺎ ﻲـﻣ ﺎﻬﻫﺎﮕﺘـﺴﻳا ﻪـﺑ دورو زا ﻞـﺒﻗ و نﻮﻣزآ ﻦﻟﺎﺳ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد

ﺪﺷ . عوﺮـﺷ زا ﻞـﺒﻗ ﺪـﻳﺎﺒﻧ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﻪﻛ ﺖﻬﺟ ﻦﻳا زا ﺮﻣا ﻦﻳا

ﺖﺷاد تﺮﻳﺎﻐﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻊﻠﻄﻣ ﺎﻫ هﺎﮕﺘﺴﻳا عﻮﺿﻮﻣ زا نﺎﺤﺘﻣا .

هوﻼﻋ

ﻦﻳا ﺮﺑ ﺮﻈﻧ زا زا يداﺪﻌﺗ ﻲـﻫوﺮﮔ ﺚـﺤﺑ رد ﺮـﺿﺎﺣ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد

مود

، ﺳ درﻮﻣ نﺎﺤﺘﻣا رد ﻲﻳﺎﻫ ﺖﻤﺴﻗ ﺠﻨ

ﻪـﻛ دﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺶ

دﻮـﺑ هﺪﺸﻧ هداد ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﻲﺷزﻮﻣآ ﻪﻧﻮﮕﭽﻴﻫ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﺑ .

هﺎﻤﺷ يﻮﺠﺸﻧاد 3

ﺖـﺳا ﺪـﻘﺘﻌﻣ مود ﻲـﻫوﺮﮔ ﺚﺤﺑ زا :

"

زا ﺮـﮔا

(6)

نﻮﻣزآ رد ﻲﻳﺎﻫ ﻢﺘﻳآ ﻪﭼ ﻪﻛ دﻮﺷ ﺺﺨﺸﻣ اﺪﺘﺑا ﺪـﻫاﻮﺧ حﺮـﻄﻣ

ﺪﺷ ﭘ ار ﻞـﺣاﺮﻣ ﻦـﻳا يﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻲﮔدﺎﻣآ ﺎﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺮـﺳ ﺖـﺸ

ﺖﺷاﺬﮔ ﺪﻨﻫاﻮﺧ

"

. هرﺎﻤﺷ يﻮﺠﺸﻧاد هﺪﻴﻘﻋ ﻪﺑ 5

ﻲﻫوﺮﮔ ﺚﺤﺑ زا

مود :

"

يزﻮﻣآرﺎـﻛ يﺎـﻫ ﻪﺻﺮﻋ رد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ شزﻮﻣآ ﻪﻜﻴﻳﺎﺠﻧآ زا هﺪﺷ هداد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﺑ ً ﺎﻘﻴﻗد

ـﻨﺑ ،ﺖـﺳا هدﻮﺒﻧ نﺎﺴﻜﻳ ﻦـﻳا ﺮﺑﺎ

ﻲﺗوﺎــﻀﻗ ﺪــﻧاﻮﺗ ﻲــﻤﻧOSFE

ﺪــﺻ رد ﺪــﺻ زا ﻪــﻧﻻدﺎﻋ

ناﺰــﻴﻣ

هﺪﺷ ﺐﺴﻛ يﺎﻬﺗرﺎﻬﻣ ﻪﺘﺷاد

زرا كﻼﻣ ﺎﻬﻨﺗ و ﺪﺷﺎﺑ ﻲﺑﺎﻳ

"

.

ﻛ ﺶﺨﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻤ

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲ

زا 61 ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد هﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ يﻮﺠﺸﻧاد 31

ﺮﻔﻧ ) 8 / 50 (%

لﺎﺳ رد 1386 لﺎﺳ رد ﻲﻘﺑﺎﻣ و 87

ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ هﺎﮕﺸﻧاد دراو .

داﺪﻌﺗ ﻦﻳا زا 41

ﺮﻔﻧ ) 2 / 67 (%

ﺪﻧدﻮﺑ ﺮﻛﺬﻣ ﻪﻴﻘﺑ و ﺚﻧﻮﻣ .

رﻮﻄﺑ

ﻲﻠﻛ دوﺪﺣ ﺎﺗ ﻲﻤﻛ يﺎﻫ هداد ﺞﻳﺎﺘﻧ يدﺎﻳز

ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ

ر ﻲــﻔﻴﻛ ﻲــﻣ ﺪــﻴﻳﺎﺗ ا ﺪــﻨﻛ

. ﻪــﻜﻳرﻮﻄﺑ ﻪــﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞــﺒﻗ

46 %

نﺎﻳﻮﺠﺸﻧادزا و هﻮﻴـﺷ هرﺎـﺑ رد مﺮﺗ ياﺪﺘﺑا رد ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ

فاﺪﻫا ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺪـﻧدﻮﺑ هﺪﺷ ﻪﻴﺟﻮﺗ ﻲﺑﻮﺧ ﻪﺑ

زا ﺪـﻌﺑ ﻪـﻛ

ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا ﻪﻴﺟﻮﺗ زا ﺖﻳﺎﺿر ﻪﻠﺧاﺪﻣ )

(OSFE

ﻪﺑ 70

% ﺎﻘﺗرا

ﺖﻓﺎﻳ ) لوﺪﺟ 2 .(

لوﺪﺟ 2 : ﻞﺒﻗ ، ﻲﻤﻛ ﻊﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ و

* ﻪﻳﻮﮔ

ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ

) ﺪﺻرد ( داﺪﻌﺗ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ

) ﺪﺻرد ( داﺪﻌﺗ

بﻮﺧ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻒﻴﻌﺿ بﻮﺧ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻒﻴﻌﺿ

1 هرود ياﺪﺘﺑا ﻲﺑﺎﻳزرا هرﺎﺑ رد ﻲﻧﺎﺳر عﻼﻃا

) 7 / 37 ( 23 ) 9 / 27 ( 17 ) 4 / 34 ( 21 ) 8 / 50 ( 31 ) 2 / 26 ( 16 ) 23 ( 14

2 ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا هرﺎﺑ رد ﻲﻧﺎﺳر عﻼﻃا

) 9 / 45 ( 28 ) 9 / 27 ( 17 ) 2 / 26 ( 16 ) 5 / 70 ( 43 ) 4 / 16 ( 10 ) 1 / 13 ( 8

3 هرود ياﻮﺘﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا هﻮﻴﺷ ﺐﺳﺎﻨﺗ

) 1 / 31 ( 19 ) 9 / 27 ( 17 ) 41 ( 25 ) 5 / 52 ( 32 ) 1 / 31 ( 19 ) 4 / 16 ( 10

4 يﺮﻈﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا هﻮﺤﻧ

)

1 / 41 ( 23 ) 4 / 21 ( 12 ) 5 / 37 ( 21 ) 8 / 44 ( 26 ) 4 / 41 ( 24 ) 8 / 13 ( 8

5 ﻲﻠﻤﻋ ﻲﺑﺎﻳزرا هﻮﺤﻧ

)

1 / 31 ( 19 ) 7 / 19 ( 12 ) 2 / 49 ( 30 ) 3 / 48 ( 29 ) 7 / 36 ( 22 ) 15 ( 9

6 ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا ندﻮﺑ ﻪﻧﻻدﺎﻋ

)

9 / 27 ( 17 ) 9 / 27 ( 17 ) 2 / 44 ( 27 ) 6 / 57 ( 35 ) 4 / 24 ( 15 ) 18 ( 11

7 ترﺎﻬﻣ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا زا ﺖﻳﺎﺿر

*

) 8 / 27 ( 15 ) 3 / 30 ( 17 ) 9 / 42 ( 24 ) 8 / 73 ( 45 ) 4 / 16 ( 10 ) 8 / 9 ( 6

* ﺎﻳزرا شور ﻞﺒﻗ ؛ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﺑ

ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا : ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ،ﻲﻫﺎﻔﺷ ﺎﻳ ﻲﺒﺘﻛ نﻮﻣزآ :

OSFE

لوﺪـﺟ رد ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮕﻧﺎﻤﻫ 2

زا ﻞـﺒﻗ ،دﻮـﺷ ﻲـﻣ هﺪﻫﺎـﺸﻣ

هﺎﮔﺪﻳد زا ،ﻪﻠﺧاﺪﻣ 31

% ﻲﻳﺎـﻬﻧ ﻲﺑﺎـﻳزرا هﻮﻴـﺷ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد

ﺎـﻘﺗرا زا ﺪـﻌﺑ ﻪـﻜﻴﻟﺎﺣ رد ،دﻮـﺑ هرود ياﻮـﺘﺤﻣ ﺎـﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ 52

% ﺪﻨﺘـﺷاد يدﺎﻘﺘﻋا ﻦﻴﻨﭼ .

ﺮـﻈﻧ زا 28 % نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد رد

و ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ 58

% نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ رد

هﺮـﻤﻧ

رد ﻲــﻫد ﻲﻳﺎــﻬﻧ ﻲﺑﺎــﻳزرا

ﻼﻣﺎــﻛ ً ﻦﻴــﺑ و هدﻮــﺑ ﻪــﻧﻻدﺎﻋ

ﺪـﺷ ﻲـﻤﻧ دﺎـﺠﻳا ﺾﻴﻌﺒﺗ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد .

ﺎـﻘﺗرا زا ﻞـﺒﻗ 28

%

ﻲﻳﺎـﻫ شور ار ﻲﻫﺎﻔـﺷ و ﻲـﺒﺘﻛ يﺎـﻫ نﻮـﻣزآ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺪـﻌﺑ ﻪﻜﻴﻟﺎﺣ رد ،ﺪﻨﺘﺷاﺪﻨﭘ ﻲﻣ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ اﺪﻣ زا

ﻪـﻠﺧ 74 % نﺎﻳﻮﺠــﺸﻧاد ﻊﻣﺎــﺟ شور ﻚــﻳ ارOSFE

ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ و ﺎﻫ ترﺎﻬﻣ

نﺎﺸﻳﺎﻫ يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻲﻣ

ﺘﺴﻧاد ﺪﻨ .

،ﻦﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ نﻮـﻣزآ ود رد ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد تاﺮـﻤﻧ

شور ﻪﺑ هﺪﻣآ ﻞﻤﻌﺑ )OSFE

لوﺪـﺟ 3 ( يزﻮﻣآرﺎـﻛ سرد رد

1]

ﺪـﺷﺎﺑ ﻲـﻣ يزﻮـﻣآ ترﺎـﻬﻣ ﻲﻳﺎـﻬﻧ ﻪـﺠﻴﺘﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ[

)

Outcome measure

( نﺎﺸﻧ يﺎـﻫ ترﺎـﻬﻣ بﻮﺧ مﺎﺠﻧا هﺪﻨﻫد

ﻻﺎﺑ تاﺮﻤﻧ ﺐﺴﻛ و هﺪﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﺳا

. دﻮـﺧ ﻪـﺑﻮﻧ ﻪـﺑ ﺮـﻣا ﻦﻳا

ترﺎﻬﻣ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ شور ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ زا ﺖﺳا ﻲﺳﺎﻜﻌﻧا ﺐﺴﻛ يﺎﻫ

هﺪﺷ ) هدوﺪﺤﻣ رد هﺎﮕﺘﺴﻳا ﺮﻫ هﺮﻤﻧ ﺻ

ﺖﺸﻫ ﺎﺗ ﺮﻔ ﻲﻣ

ﺪﺷﺎﺑ (.

(7)

لوﺪﺟ 3 : ﺎﻫ هﺎﮕﺘﺴﻳا ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد هﺮﻤﻧ

ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ﻪﺘﺷر

داﺪﻌﺗ ﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

ﺎﻫ هﺎﮕﺘﺴﻳا هﺮﻤ

1 ﺖﺒﻗاﺮﻣ

لﺎﻔﻃا 2

ﺖﺷاﺪﻬﺑ

ﻂﻴﺤﻣ 3

ﻦﻤﻳا

يزﺎﺳ 4

ﻢﻴﻈﻨﺗ هداﻮﻧﺎﺧ 5 ﺖﺒﻗاﺮﻣ

لﺎﻔﻃا 6

ﺞﻳذ ﻲﺗﺎﻴﺣ

تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ

يدورو 86 31 2 / 7 1

/ 7 9

/ 6 9

/ 7

-

يدورو 87 30 1 / 7 7

/ 7 2

/ 7 0

/ 7 1

/ 7 8

/ 6

يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ و ﺚﺤﺑ

يﺎﻫ هداد ﺰﻴﻟﺎﻧآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻤﻛ

ﻲﻔﻴﻛ و زا ﺪـﻌﺑ و ﻞـﺒﻗ

ﺖﺳا عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﻢﻫ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﺖﻳﺮﺜﻛا ﻪﻛ

زا ﻲﻧﺎـﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد دﺮﺑرﺎـﻛ

شور

ﻪﺘﺷاد ﻲﻳﻻﺎﺑ ﺖﻳﺎﺿر ﻲﻫﺎﻔﺷ ﺎﻳ ﻲﺒﺘﻛ يﺎﻬﻧﻮﻣزآ يﺎﺟ ﻪﺑOSFE

ﺐـﺴﻛ يﺎـﻬﺗرﺎﻬﻣ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ هﻮﻴﺷ ار ﺪﻳﺪﺟ شور و ﻮﻣآرﺎﻛ يﺎﻫ ﻪﺻﺮﻋ رد هﺪﺷ ﺪﻨﺘﺴﻧاد ﻲﻣ يز

.

يا ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺪﺳﺮﻴﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ رد ﻊﻴﺳو يﻮﺠﺘﺴﺟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ شور زا هدﺎﻔﺘــﺳا هرﺎــﺑ رد رد ﻲــﻟو هﺪﻴــﺳﺮﻧ پﺎــﭼ ﻪــﺑOSFE

لﺎﺳ زا يدﺪﻌﺘﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ 1975

شور زا ﺪـﻌﺑ ﻪﺑ ياﺮـﺑOSCE

و ﻲــﭘاﺮﺗ ﻮــﻳﺰﻴﻓ ،ﻲﻧﺎــﻣردرﺎﻛ ،ﻲﻜــﺷﺰﭘ يﺎــﻫ ترﺎــﻬﻣ ﻲﺑﺎــﻳزرا نآ ﻲﺸﺨﺑ ﺮﺛا و هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻴﻳﺎﺗ درﻮﻣ

ﺖﺳا ) 8 - 7 .(

ﻦﻴﻠـﺴﻳﺮﭘ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد )

Prislin

( و

لﺎـﺳ رد ﺎـﻴﻧﺮﻔﻴﻟﺎﻛ هﺎﮕﺸﻧاد رد نارﺎﻜﻤﻫ 1998

ﻲﺑﺎـﻳزرا ياﺮـﺑ ،

شور زا هداﻮﻧﺎـﺧ ﻲﻜـﺷﺰﭘ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد يزﻮﻣآرﺎﻛ ﻲﻳﺎﻬﻧ

OSCE

و نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﻲﻟﺎـﻋ دﺮـﻜﻠﻤﻋ هﺪـﻨﻫد نﺎـﺸﻧ ﻪـﻛ ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻴـﺷ زا ﺎـﻬﻧآ يﻻﺎﺑ ﺖﻳﺎﺿر و هدﻮـﺑ نﺎـﺸﻳﺎﻫ ترﺎـﻬﻣ ﺶﺠﻨـﺳ هﻮ

دﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺰﻴﻧ ﻲﻳﻻﺎﺑ ﻲﻳاﻮﺘﺤﻣ ﻲﻳاور زا نﻮﻣزآ )

9 .(

يﻮـﺳ زا

ﺲﮔﺎﻫ يﺎﻗآ هﺪﻴﻘﻋ ﻪﺑ ﺮﮕﻳد )

Hodges

( شور دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑOSCE

ﺶﺠﻨـﺳ ياﺮـﺑ ﻲﻘﻴﻗد و ﻊﻣﺎﺟ شور و هدﻮﺑ ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺎـﺑ ﺎـﻬﻧآ ﻞﻣﺎﻌﺗ و نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ يﺎﻫ ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ و ﺎﻫ ترﺎﻬﻣ و نارﺎﻤﻴﺑ ﺎﻬﻧآ نﺎﻫاﺮﻤﻫ

ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 10 .(

شور ﺮـــﺿﺎﺣ ﻪـــﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻲﻳﺎـــﻬﻧ ﻲﺑﺎـــﻳزرا ياﺮـــﺑOSFE

)

Summative

( رد ار ﻲﻳﻻﺎﺑ تاﺮﻤﻧ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد و هﺪﻳدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا

ﺪﻧدﺮﻛ ﺐﺴﻛ ﺎﻫ هﺎﮕﺘﺴﻳا ﻪﻤﻫ .

ﺪﻨـﺴﻧوﺎﺗ يﺎﻗآ ﻲﻟو )

Townsend

(

شور زا دﻮﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد نارﺎﻜﻤﻫ و و ﻲﻳﺎـﻬﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا ردOSCE

ﻲﻨﻳﻮــﻜﺗ )

Formative

( ﻲﻣﻮــﻤﻋ ﻲﻜــﺷﺰﭘ هرود ﺮــﺧآ لﺎــﺳ رد

ﺪﻧدﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا .

زا نﺎـﺸﻧ ﺮـﺿﺎﺣ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺪـﻨﻧﺎﻤﻫ ، ﺎـﻬﻧآ ﺞﻳﺎـﺘﻧ

هﺮـﻤﻧ و ﻪﺘـﺷاد ﺎـﻫ هﺎﮕﺘﺴﻳا ﻲﻣﺎﻤﺗ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يﻻﺎﺑ تاﺮﻤﻧ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد طﺎـﺒﺗراOSCE

تاﺮـﻤﻧ ﺎـﺑ يراد ﻲـﻨﻌﻣ يرﺎـﻣآ

ﺖـﺷاد ﻲﻜـﺷﺰﭘ هرود نﺎﻳﺎﭘ ﻊﻣﺎﺟ نﺎﺤﺘﻣا رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻳﺎﻬﻧ .

ا ﻪـﺑ ﺖﻳﺎﻬﻧ رد ﻦﻴـﻘﻘﺤﻣ دﺎـﻘﺘﻋ

ياﺮـﺑ يﺪﻨﻣدﻮـﺳ شورOSCE

ﻲﺗرﺎــﻬﻣ يﺎــﻫ ﺺــﻘﻧ زا ﻲﺑﺎــﺗزﺎﺑ و هدﻮــﺑ ﺰــﻴﻧ ﻲﻨﻳﻮــﻜﺗ ﻲﺑﺎــﻳزرا و ﺎـﻬﻧآ ﺮﺑ ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺎﺑ هرود لﻮﻃ رد ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺪﻧدﺮﮔ فﺮﻃ ﺮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻦﻳﺮﻤﺗ )

11 .(

هدﺎﻔﺘـﺳا و ندﻮﺑ ﻪﻧﻻدﺎﻋ ،ﻲﺑﺎﻳزرا هﻮﻴﺷ ﻦﻳا زرﺎﺑ تﻮﻗ طﺎﻘﻧ زا اﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ ﺖﺴﻴﻟ ﻚﭼ زا نﺎـﺴﻜﻳ و هﺪـﺷ ﻲـﺣاﺮﻃ ﻞـﺒﻗ زا در

ﺖــﺳا نﺎﻳﻮﺠــﺸﻧاد ﻪــﻤﻫ ياﺮــﺑ .

ﺐــﻠﻏا هﺪــﻴﻘﻋ ﻪــﺑ ﻪــﻜﻳرﻮﻄﺑ

هﻮﻴـﺷ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻳزرا رد ﻲﻫد هﺮﻤﻧ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺮـﺑ ﺰـﻛﺮﻤﺘﻣOSFE

ترﻮـﺼﺑ و هدﻮـﺑ هﺪـﺷ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ يﺎﻬﺗرﺎﻬﻣ و يﺮﻴﮔدﺎﻳ فاﺪﻫا ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺾﻴﻌﺒﺗ زا رود ﻪﺑ و ﻪﻧﻻدﺎﻋ .

طﺎـﻘﻧ ﺮـﮕﻳد زا

تﻮﻗ

، و نﻮﻣزآ ندﻮﺑ ﻲﻨﻴﻋ ﻲـﻨﻫذ و يا ﻪﻘﻴﻠﺳ ﻞﺋﺎﺴﻣ زا ﺰﻴﻫﺮﭘ

ﺖﺳا . ﺖـﺳا نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻬﻳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ يﺎﻘﺗرا ﺮﮕﻳد ﺖﺒﺜﻣ ﻪﺒﻨﺟ .

رﺎﻴـﺴﺑ ﺶـﻘﻧ نﻮـﻣزآ عﻮـﻧ ﺪـﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﻫاﻮﺷ ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮕﻧﺎﻤﻫ دراد نﺎﻳﻮﺠــﺸﻧاد يﺮﻴﮔدﺎـﻳ و ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ هﻮﻴـﺷ ﺮـﺑ يﺮﺛﻮـﻣ )

12 .(

رﺎﺘﺧﺎـﺳ شور ﻪـﺑ و ﻲـﻠﻤﻋ ترﻮـﺼﺑ ﻪﻛ ﻲﺳورد ياﺮﺑ ﻪﻜﻳرﻮﻄﺑ را درﻮﻣ ﻲﻨﻴﻋ ﻪﺘﻓﺎﻳ لﻮـﻃ رد نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ،ﺪﻧﺮﻴﮔ ﻲﻣ راﺮﻗ ﻲﺑﺎﻳز

ﺰﻛﺮﻤﺗ هﺪﺷ ﻪﺘﺳاﻮﺧ يﺎﻫ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻦﻳﺮﻤﺗ و يزﻮﻣآ ترﺎﻬﻣ ﺮﺑ مﺮﺗ فاﺪـﻫا رد هﺪـﺷ ظﺎﺤﻟ يﺎﻫ ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ و ترﺎﻬﻣ ً ﺎﺘﻳﺎﻬﻧ و هدﺮﻛ يرﺎـﻛ يﺎﻫ ﻂﻴﺤﻣ رد دﻮﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ردﺎﻗ و ﻪﺘﻓﺮﮔ اﺮﻓ ار يﺮﻴﮔدﺎﻳ دﺎﻔﺘـﺳا موﺰـﻟ ﻊﻗاﻮﻣ رد دﻮﺧ يﺎﻫ ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ و برﺎﺠﺗ زا هﺪﻨﻳآ ه

ﺪﻨﻨﻛ . يﻻﺎـﺑ سﺮﺘـﺳا ﻪـﺑ ناﻮـﺘﻴﻣ شور ﻦـﻳا هﺪـﻤﻋ ﻒﻌﺿ طﺎﻘﻧ زا

ندﻮـﺑ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺮﭘ ،ندﻮﺑ ﺮﺑ نﺎﻣز ،نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد )

نﻮـﻣزآ ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ

ﻲﻫﺎﻔﺷ و ﻲﺒﺘﻛ يﺎﻫ (

دﺮـﻛ هرﺎـﺷا نآ ندﻮﺑ هﺪﻨﻨﻛ ﻪﺘﺴﺧ و .

ﺎـﺑ

نﻮﻣزآ يراﺰﮔﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ياﺮـﺑ رﻮـﺸﻛ رد رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا ياﺮﺑOSFE

ﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد سﺮﺘـﺳا دﻮـﺟو ،ﻲﻧ

زا و هدﻮـﺒﻧ ﻦـﻫذ زا رود نﻮﻣزآ يراﺰﮔﺮﺑ نﺎﻣز رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد رد ﺪﻳآ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻲﻧﻮﻣزآ ﺮﻫ رد ﻊﻳﺎﺷ دراﻮﻣ .

رد ﻪـﻜﻳرﻮﻄﺑ

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻛﺎـﺷ نﻮـﻣزآ ندﻮـﺑ از سﺮﺘـﺳا زا نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﺮﺿﺎﺣ ﺮﻴﺛﺎـﺗ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﺎﻬﻧآ هﺪﻴﻘﻋ ﻪﺑ و ﺪﻧدﻮﺑ

دﻮــﺑ ﻪﺘــﺷاﺬﮔ ﻲــﻔﻨﻣ .

ــﻳا تﺎــﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﻳﺎــﺳ رد ﻲﻋﻮــﻧ ﻪــﺑ ﺮــﻣا ﻦ

) 4 و 8 و 11 ( ﻦﺘﺳﺎﻛ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﻴﺻﻮﺗ و هﺪﻳدﺮﮔ ﺮﻛذ ﺰﻴﻧ

رد نﻮﻣزآ يﺎﻫ ﻢﻠﻴﻓ ﺶﻳﺎﻤﻧ زا ﺖﺳا ﺮﺘﻬﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد سﺮﺘﺳا زا

(8)

زور زا ﻞـﺒﻗ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﺎـﺑ ﻲـﺸﻳﺎﻣزآ ﻦﻳﺮـﻤﺗ ،ﻞـﺒﻗ يﺎﻫ هرود و نﻮﻣزآ هﻮﻴﺷ و ﻞﺣاﺮﻣ هرﺎﺑ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻞﻣﺎﻛ ﻪﻴﺟﻮﺗ ،نﻮﻣزآ نداد ﺲــﭘ ﺪــﻧارﻮﺧ نﻮــﻣزآ زور رد هﺎﮕﺘــﺴﻳا ﺮــﻫ مﺎــﻤﺗا زا ﺪــﻌﺑ

دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .

زا توﺎـﻔﺘﻣ هوﺮـﮔ ود زا هدﺎﻔﺘـﺳا قﻮـﻓ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ هﺪـﻤﻋ ﻒﻌﺿ ﺪـﺷﺎﺑ ﻲـﻣ ﺪـﻌﺑ و ﻞـﺒﻗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد .

ﺮـﻫ ﻪـﻛ اﺮـﭼ

سرد رﺎﺒﻜﻳ ﻂﻘﻓ ﻲﺷزﻮﻣآ ﻪﻣﺎﻧ ﻦﻴﺋآ و ﺎﻫ ﻞﺼﻓﺮﺳ ﻖﺒﻃ ﻮﺠﺸﻧاد يزﻮﻣآرﺎﻛ 1]

ﺮـﺑ هرود راﺮـﻜﺗ و ﺪﻨﻛ ﻲﻣ بﺎﺨﺘﻧا ار[

ﻮﺠـﺸﻧاد يا

تاراﺮﻘﻣ فﻼﺧ ﻲﺷزﻮﻣآ

ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ . درﻮﻣ ،ﺮﮕﻳد نﺎـﻴﺑﺮﻣ ﻦﺘﺷاﺪﻧ

ﻦـﻳا ﻪﻛ دﻮﺑ نﻮﻣزآ يراﺰﮔﺮﺑ و هرود ياﺮﺟا رد ﺮﻫﺎﻣ و هدﻮﻣزآرﺎﻛ ﺪـﻳدﺮﮔ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد رد سﺮﺘﺳا ﺪﺣ زا ﺶﻴﺑ ﺶﻳاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ ﺮﻣا .

ﺶﻳاﺰﻓا و نﺎﻴﺑﺮﻣ ياﺮﺑ هﮋﻳو هﺎﮔرﺎﻛ يراﺰﮔﺮﺑ ﺎﺑ نﺎﻣز لﻮﻃ رد ﺎﻣا ﻒﻌﺿ ﻦﻳا ﺎﻬﻧآ تﺎﻴﺑﺮﺠﺗ زا نﻮـﻨﻛا ﻢـﻫ و هﺪـﻳدﺮﮔ فﺮﻃ ﺮﺑ ﺰﻴﻧ

يﺎـﻬﻳزﻮﻣآرﺎﻛ ﻲﻳﺎـﻬﻧ ﻲﺑﺎـﻳزرا رد شور ﻦﻳا 1]

و[

3]

ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ[

دﻮﺷ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ .

ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﺖﻳﺎﻬﻧ رد

ﻪﻛ ﺪﻫﺪﻴﻣ نﺎﺸﻧ دﻮﺟﻮﻣ ﺪﻫاﻮﺷ و ﺮﺿﺎﺣ ﺪـﻧاﻮﺗ ﻲﻣOSFE

شور ﻲﮕﺘـﺴﻳﺎﺷ و ﺎـﻬﺗرﺎﻬﻣ ،ﺎﻬﻳﺪـﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻲﺑﺎـﻳزرا ياﺮﺑ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ رﺎﻴﺴﺑ

ﺠﺸﻧاد يﺎﻫ ﻲﺘـﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪـﺧ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻜﺷﺰﭘ ﺮﻴﻏ نﺎﻳﻮ

ﻲﻧﺎﻣرد يزﻮﻣآرﺎﻛ هرود نﺎﻳﺎﭘ رد ﺪﺷﺎﺑ

.

ﺗ و ﺮﻜﺸ رﺪﻗ ﻲﻧاد

ﺖﻣﻼﺳ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ يرﻮﺸﻛ ﺰﻛﺮﻣ ﻲﻟﺎﻣ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ مﺎـﺠﻧا ﺰـﻳﺮﺒﺗ ﻲﻜـﺷﺰﭘ مﻮـﻠﻋ شزﻮﻣآ ﻪﻌﺳﻮﺗ و تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺰﻛﺮﻣ و

دﻮﺸﻴﻣ ﻲﻧادرﺪﻗ ﺎﻬﻧآ يﺎﻫ ﺖﻳﺎﻤﺣ زا ﻪﻠﻴﺳﻮﻨﻳﺪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ .

ﺎﻨﻤﺿ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد لﺎﻌﻓ ﺖﻛرﺎﺸﻣ و يرﺎﻜﻤﻫ نوﺪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ً

،ﻲﻧﺎـﻣرد ﻲﺘـﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪـﺧ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ و ﺮﻳﺪـﻣ

ﺰـﻛﺮﻣ

ﺰــﻳﺮﺒﺗ ياﺮــﻫﺰﻟا يزرﻮــﻬﺑ شزﻮــﻣآ

، و ﻲــﻤﻠﻋ ﺖــﺌﻴﻫ يﺎــﻀﻋا

هﺪﻜﺸﻧاد ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺖﺷاﺪﻬﺑ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ هوﺮﮔ نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ دﻮﺒﻧ ﺮﻳﺬﭘ نﺎﻜﻣا ﺰﻳﺮﺒﺗ ﻪﻳﺬﻐﺗ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ .

ﻲـﻣ ضﺮـﻓ دﻮﺧ ﺮﺑ اﺬﻟ

ﻧاد ناﺰـﻳﺰﻋ نآ ﻪﻧاﺪﻬﻌﺘﻣ يرﺎﻜﻤﻫ و ﻪﻧﺎﻤﻴﻤﺻ ﺖﻛرﺎﺸﻣ زا ﻪﻛ ﻢﻴ

ﻢﻴﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ار ﺮﻜﺸﺗ لﺎﻤﻛ .

References

1. Fathi-Azar E. Teaching Methods. Tabriz: Tabriz University; 2008.

2. Dent J, Harden R. A practical guide for medical teachers: Elsevier; 2005.

3. Tabrizi JS, Mardani L, Kalantari H and Hamzehei Z.

Clerkship from the perspective of health services management and family health students in Tabriz Health and Nutrition Faculty. In press, Iranian Journal of Medical Education. Accepted on 22/6/2010.

4. Harden RM, Gleeson FA. Assessment of clinical competence using an observed structured clinical examination. Medical Education. 1979; 13: 41-47.

5. Sharif A, Shadpour K. Developing OSFEE Plan for health clerkship. Ministry of Health; 1991.

6. Tabrizi JS, Jahanbin H, Ziaazari A, Shahbazzadeh Sh.

Objective Structured Field Examination (OSFE) to assess Behvarzi students’ skills. East Azerbaijan Provincial Health Center; 1999.

7. Minion DJ, Donnelly MB, Quick RC, Pulito A and Schwartz R. Are Multiple-objective measures of student performance necessary? The American Journal of Surgery. 2002; 183: 663-665.

8. Major DA. OSCEs – seven years on the bandwagon:

The progress of an objective structured clinical evaluation program. Nurse Education Today. 2005; 25:

442-452.

9. Prislin MD, Fitzpatrick CF, Lie D, Giglio M, Radecki S and Lewis E. Use of an objective structured clinical examination in evaluating student performance. Family Medicine. 1998, 30: 338-344.

10. Hodges B. OSCE! Variation on a theme by Harden.

Medical Education. 2003; 37: 1134-1140.

11. Townsend AH, Mcllvenny S, Miller CF and Dunn EV.

The use of an objective structured clinical examination (OSCE) for formative and summative assessment in a general practice clinical attachment and its relationship to final medical school examination performance.

Medical Education. 2001; 35: 841-846.

12. White R, Ewan CH. Clinical teaching in nursing.

London: Chapman and Hall Co.; 1995.