ىاتسدرك يكشسپ مَلع ُاگشًاد ياًْاتسراويب يلخاد طيحه تيعضٍ ليلحت ِطبار اب
ىارحب ربارب رد اًْآ يگداهآ ىاسيه
روپ يريصن ناكشا ريما ،1
يسيئر ناروپ
2
،*
ينادزی راگن
3
:تفایرد خیرات 1
/ 2 / 1392 :شزیذپ خیرات
9 / 6 / 1392
-1
رتکد ی ده تیری تؼادْث تبهدخ ی
ًبهرد ٍ
،ی ؽًاد
،ربی هلاظا دازآ ُبگؽًاد
،ی قحت ٍ مَلػ دحاٍ
،تبقی ا ،ىارْت ىاری
-2
رتکد ی ظبٌؽًاٍر ی ثرت یتی قحت ٍ
،قی ث .ما ی ا .
،ی ده ُدکؽًاد تیری
ًبظر علاعا ٍ ی
کؼسپ
،ی کؼسپ مَلػ ُبگؽًاد ی
ا
،ىاری ا ،ىارْت ىاری
ًَ *(
ُدٌعی )لَئعه
يفلت
: 02144869701
email:
-3
ظبٌؼربک ِتخَهآ ػًاد ی
ده دؼرا تیری تؼادْث تبهدخ ی
ًبهرد ٍ
،ی هلاظا دازآ ُبگؽًاد
،ی قحت ٍ مَلػ دحاٍ
،تبقی ا ،ىارْت ىاری .
:فدَ ي ٍىيمز يام ناایم هيا رد ٍك دریگ يم تاطو دذعتم لماًع زا نارحب لباقم رد اَ ناتسرامیب يگدامآ
تیعضي ٍب ناًت
"
يلخاد طیحم
"
.دًمو ٌراضا اُوآ
اَ شير ي داًم يلخاد طیحم تیعضي هیب ٍطبار يسررب :
نارحب ربارب رد اُوآ يگدامآ ناسیم اب اَ ناتسرامیب
لاس ٍك تسا يعطقم ي يدربراك ، يگتسبمَ ٍعلاطم كي صَيژپ هيا 7831
رد ًالع ٌاگطواد ناتسرامیب 12
ناتاسرامیب يگداامآ ناسیم ي يلخاد طیحم تیعضي صجىس تُج .ذض اجوا ناتسدرك يكضسپ رابارب رد ااَ
سا ٍماىطسرپ زا بیترت ٍب نارحب نارحب ربارب رد اَ ناتسرامیب يگدامآ تسیل كچ ي درًبسياي يواُج دراذوات
.تفرگ اجوا يلیلحت ي يفیصًت رامآ ٌدافتسا اب سیو اَ ٌداد لیلحت .ذض ٌدافتسا جياتو ٍعلاطم درًم ِياَ ناتسرامیب ِلك رد : 17
رابارب رد ااَ ناتاسرامیب يگداامآ ٍب طًبرم تارییغت ذصرد
تارییغت اب نارحب يوامزااس راتخااس ي يگداامآ ناسیم هیب نایم هيا رد .تسا ٍیجًت لباق اُوآ يلخاد طیحم
دًاجي ٍاطبار هيرات فیعض رییغت ٍب ناىكراك شرگو ي يگدامآ ناسیم هیب ي ٍطبار هيرت يًق اَ ناتسرامیب .دراد
ٍجيتو يريگ
ٍب اذقا تسياب يم نارحب ربارب رد يگدامآ صياسفا رًظىم ٍب اُواتسرامیب : يالخاد طیحم لیلحت
تكراطم ، يمیت راك صياسفا ، فاذَا يرگوزاب ، يلخاد طیحم فلتخم داعبا ٍب ٍجًت نایم هيا رد .ذىيامو دًخ
، يریگ میمصت رد لىسرپ ،تااتابترا ٍاتیمك لیكاطت ،دركلمع رب يىتبم ياَ شاداپ ٍئارا
يااَ كباس دًابُب
مَ صياسفا ي نامزاس ناربَر ي ناريذم يضزًمآ ، يربَر ذاواًت يام يطخب نيرب ي يطخب نيرد ياَ يگىَا
.ذضاب رثؤم يديلك تاملك .ناتسدرك ِيكضسپ ًلع ٌاگطواد ،دربسياي لذم ،يلخاد طیحم ،نارحب ،ناتسرامیب يگدامآ :
كچ ی :هد
Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 7:56 IRDT on Tuesday July 12th 2016
:همدقم ػیپ ِث ردبق زٌَّ رؽث ،یشَلٌَکت ٍ نلػ تفرؽیپ دَخٍ بث )... ٍ ىبیفَع، ِیلسلز ، ییظ دًٌبه( ِجقرته ریغ تداَح یٌیث
(تعیً
1 تبهدیخ ِیئارا تلبظر بث بًْبتظربویث ىبیه يیا رد .)
ٍ دیٌٌک ییه تییلبؼف بیّ ىبیعًا تهلاظ ُدبػا تْخ یًبهرد بیّ ىبیعًا ِیث ار ییْلا نییظػ توؼً يیا دًٌاَت یه یهبگٌّ
.دٌیؼبث رادرَخرث تهلاظزا سیً دَخ ِک دٌیبوً ِیدّ
تهلایظ
بیث تٍبیفته(تٍبفته ظیارؼ رد یگدبهآ یبٌؼه ِث ىبتظربویث ییه ُدیؼ يیییؼت یجق زا تبهدخ ِئارا تْخ )یدبػ ظیارؼ .دٌییؼبث لبییظ رد تییؼادْث یًبییْخ ىبهزبییظ ربؼییؼ 2009
"
تهلاییظ بیییلاث ٍ وداَییح رد
"
ِیییلک ىبهزبییظ يیییا ٍ ُدَییث
يییا یبتیظار رد ِیک ُدَیوً دیْؼته ار دَخ َضػ یبّرَؽک ریبیظ ٍ غزَیهآ ، یگٌّبیوّ ، تیریدیه ، یسیر ِهبًرث ربؼؼ یزبیظ تییفرر ٍ تییبوح رث ربیعث دیکبت بث ار مزلا تبهادقا ( دیًرٍآ یوػ ِث یلحه تیریده ٍ مدره 2
ِیک یترَیص رد .)
لاث ربثآ یلحت یبیّ ىبتیظربویث تظا ُداد ىبؽً یؼیجع یبی
تلاکیؽه بیث ِیْخاَه یاریث یفبک یگدبهآ تلغا ىاریا رَؽک ِیث ِتیظَیپ يیارثبیٌث ،دیًرادً ار ِجقرته ریغ وداَح زا یؼبً
یبیّ تییظآ تیریدیه ٍ لریتٌک تْخ ییبّْار دبدیا لبجًد (دٌتیعّ ىاریحث زا یؼبً
3 ِیث بًْبتیظربویث بتیظار يییا رد .)
مدقه ظخ ىاٌَػ ىبیهرد ِْجخ
ِیبهریظ يیرتیؽیث ة یخ بیث
تهلایظ مبیظً دیحاٍ يیریتارگ یوػ ِیث رَؽک یًبهرد یبّ
(دًا ُدؼ یدجت 4
.)
تأؽً ددؼته هاَػ زا ىارحث ثبقه رد ىبتظربویث یگدبهآ تیؼی ٍ ِیث ىاَیت ییه ىبییه يیا رد ِک دریگ یه
"
ظییحه
یلخاد
"
(دَوً ُربؼا ىبتظربویث 5
ظییحه ییلحت ىاَت یه. .)
ػ ِث ار مبیدًا دریکلوػ دَجْث یارث یًبهزبظ ترٍر کی ىاٌَ
(داد 6 .) ىبهزبیظ یبوًدَخ ی ٌِیآ ، ظیحه یلحت یتربجػ ِث دیبث ِک تظا ریده رّ یا ُرٍد فیبرٍ زا یکی ُزٍرها ٍ تظا
(دیٌک مادیقا ىآ مبیدًا ِث اررکه 7
، ریکارد ریتیپ ِیتفگ ِیث .)
ث یربیت لَیع رد بًْبهزبیظ يیرت ُدیچیپ زا بًْبتظربویث ریؽ
زا یییکی ٍ دٌییؼبث یییه تیریدییه ییثبق یتبییعث ِییک دٌتییعّ
ٍ قییقد تخبٌیؼ ،ىبتیظربویث تیریده یارث یدیلک یبْهبگ (دؼبث یه ىآ یبّدرکربک ٍ ىبتظربویث ىبهزبظ تظرد 8
ِیث .)
ػدٌیظ رد ییوْه ػقً یلخاد ظیحه یثبیزرا رگید تربجػ ىاَیتث دیبؼ ٍ دراد ىارحث رثارث رد ىبتظربویث یگدبهآ ىاسیه آ زا رد بّ ىبتظربویث یگدبهآ دبدیا رد مدق يیلٍا ىاٌَػ ِث ى
.درک دبی ىارحث رثارث دریکلوػ دَیجْث تْخ بًْبهزبظ ریبظ دًٌبه سیً بًْبتظربویث تَق طبقً ُربث رد قیقد یبّ ُداد نئاد رَع ِث یتعیبث دَخ ،بیًْآ غزادریپ بیث ٍ ُدَیوً یرٍآ غیوخ دَیخ یًٍرد فؼ ٍ طبییقً یبییٌجه رییث ار ىبییؽتبیلوػ غییفتره یبتییظار رد ٍ تَییق
تبییح ِیهادا ِث ردبق بت دًٌْ ىبیٌث دَخ فؼ طبقً يتخبظ ییع مادیقا يییا دیٌیبوً قیقحه ار ىبؼ ییبًْ فادّا ٍ ُدَث ظییحه ییلحت ىاٌَػ ِث ىآ زا ِک دریگ یه ترَص یدٌیارف ىبتیظربویث رد یتیعیبث بترٍری ربیک يییا ٍ ُدؼ دبی یلخاد زا یّبگآ ىٍدث اریز دَؼ مبدًا ،ییًٍرد فؼی ٍ تَیق طبیقً
یجیظبٌه دریکلوػ ٍ ةَلغه تبهدخ دًٌاَت یوً بًْبتظربویث دٌیبوً ِئارا یثبییزرا ِیث ِخَت زا ُدوػ فدّ رگید تربجػ ِث.
ُربیثرد ىبتیظربویث ِث رادؽّ ىداد ، یخربخ ٍ یلخاد ظیحه ىبتیظربویث يتخبیظ ُدبیهآ ٍ یخربخ یبّ تصرف ٍ بّدیدْت ظربک وؼلا طکػ زارثا یارث زا ػیپ جربخ ىبْخ ِث تجعً زب
یلحت رد .دؼبث یه ىارحث زٍرث ٍ تَیق طبقً یثبیزرا ،SWOT
رثَیه یوؼلا طکػ ًَِگ رّ اریز دراد تیحخرا یلخاد فؼ یخربیخ یبّدییدْت زا عبٌتها ٍ بْتصرف زا یرادرث ُرْث یارث یلخاد یبّ فؼ ٍ بّ تَق زا یفبک ػًاد رث یٌتجه یتعیبث
ٍ یثبیزرا تْخ .دؼبث زا ىبهزبیظ کی یلخاد تیؼ ٍ یلحت
يییا زا ییکی .دَیؽیه ُدبفتیظا یتٍبیفته یبیّ راسثا ٍ بْلده لده ،بْلده 6
ار لدیه يییا درَثسیاٍ .دؼبجیه درَث سیاٍ یدؼث
رثا هاَػ يییؼت یارث ِیئارا بیّ ىبهزبیظ ییلخاد ظیحه را گ
تظا دقتؼه یٍ تظا ُدرک 6
ییلخاد ظییحه رد یلیصا هبػ
ک يییؼت بّ ىبهزبظ يییا .دٌیؼبث ییه ىبهزبیظ تیقفَه ُدٌٌ
ىبهزبیظ( یًبهزبیظ ربتخبیظ،یرا گ فدیّ :زا دٌتربجػ هاَػ یًبیعًا ظثاٍر،بیّ تییلبؼف یگٌّبوّ، یرجّر،)بْتیلبؼف یّد ػؼ يیا ربٌک رد درَثسیاٍ. غادبپ نعیًبکه ٍ یًبهزبظ ىٍرد درَیه سییً ار ریییرت ُدییدپ ِیث ىبهزبیظ یبضػا غرگً هبػ دّد یه رارق ػدٌظ غریگً زا یّبیگآ تیظا دیقتؼه ارییز ،
ظییحه یثبییزرا ، ریییرت دبیدیا یارث بًْآ یگدبهآ ٍ ىبٌکربک (دیبوً یه یْعت ار یلخاد 9
ظظَت لده يیا ةببتًا تلػ .)
یلیصا یهبػ ػیؼ ِیث لدیه يیا رد ِک تظا يیا رگؽٍّصپ رد بیًْآ زا مادیکرّ ِیک ُدیؼ ُربیؼا یًبهزبیظ ىٍرد ظیحه ر یاراد ىبتظربویث ىبهزبظ فدّ مٍسل .دٌؼبث یه ُصیٍ یتفار
ىبتیظربویث فادیّا تییَلٍا يییؼت ٍ يییجت ٍ حیحص یرا گ یلبییػ فدییّ یییلد ِییث بییًْآ ِییث یثبیتییظد یْییعت تییْخ یبیّ ػبث ریبظ ِکلث ىبتظربویث دَخ بٌْت ًِ ِک ىبتظربویث ،دّد یه رارق ریثبت تحت سیً ار ِؼهبخ بیی یًبهزبیظ ربتخبیظ
بّ تیلبؼف تظبٌه یّدًبهزبظ تیؼیجع یلد ِث ىبتظربویث ی
ییلد ِیث ىبتیظربویث یریجّر ،بیّ تیلبؼف ًَِگٌیا یصصبت ىبهزبظ ریبظ بث ىآ تٍبفت ییلؼف ربتخبیظ رد ؾَیصخ ِیث بّ
،ىارییا یبیّ ىبتظربویث یبیْتیلبؼف قییقد یگٌّبیوّ مٍسیل
رد ِؼدخ ًَِگرّ ِک بًْآ ُصیٍ تیظبعح یلد ِث ىبتظربویث
ِث یثبیتظد بّ تیلبؼف یگٌّبوّ
ربیاد ار ىبتیظربویث فادّا
ِث ِخَتبث ىبتظربویث رد یًبعًا ظثاٍر ،دٌک یه یدخ کؽه رد ٍ یًبهرد ٍ یتجقاره یبّ تیلبؼف ىدَث رَحه نیت تیصبخ
Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 7:56 IRDT on Tuesday July 12th 2016
ییلد ِث ظثاٍر يیا رد ضربؼت دبدیا دبیز یعًبتپ لبح يیػ ٍ ىبتییظربویث رد ریی بح یًبییعًا یبییٍّْرگ فییلتبه مَغییظ ِث ىبٌکربک غادبپ نعیًبکه یفبک ُسیگًا دَخٍ ترٍر یلد
ییتجقاره یتبیح ٍ نْه یبّ تیلبؼف قیقد مبدًا یارث بًْآ رد .دٌؼبث یه ُصیٍ یتیوّا یاراد مادکرّ یًبهرد ٍ
لبیظ رد ىاربکوّ ٍ رَپ یریصً
1386 بیث دَیخ ػٍّصیپ رد
ىاٌَػ
"
ىبتیظا یزریه یبیّ ىبتظربویث یگدبهآ ىاسیه ِؼلبغه بث ییٍربیٍر رد ُبؽًبهرک یزره یبّ ىارحث
"
ِیک تیفرگ ِدیتً
ٍ تاسیْدت يتؼاد نغریلػ ُبؽًبهرک ىبتظا یزره یبًْبتظربویث یبّ ىارحث بث ییٍربیٍر تْخ ار مزلا یگدبهآ ةَلغه تلایْعت (دًرادً یزره 10
.)
( ىاربکوّ ٍ ًِبتعه ارّز 1389
ٍ بیّ یدیٌوًاَت ییظررث بیث )
ؽًاد یبًْبتظربویث رد ىارحث تیریده یبّ تیدٍدحه مَیلػ ُبگ
تلاکییؽه يیرییتوْه زا ِییک تییفرگ ِییدیتً ىبییگسهرّ یکییؼسپ ِیتیوک تییلبؼف فؼی بّ ىارحث بث ییٍربیٍر تْخ بًْبتظربویث مدیػ ،یًبیعًا یٍرییً یّدًبهزبیظ نتعیظ دَخٍ مدػ ، ىارحث ُدبفتظا مدػ ٍ یگدبهآ یبّرًَبه ٍ یؼزَهآ یبّ ُرٍد یراسگرث (دؼبث یه دیدخ یبّ یرٍبٌف زا 11
.)
ا ِؼلبغه ىاربیکوّ ٍ دیوحه یفغیصه ظیظَت رصه رد ِک ی
دیٌلث کیصتارتیظا ِیهبًرث کی دَخٍ يیث ِک داد ىبؽً دؼ مبدًا دَیخٍ یراد ییٌؼه طبیجترا بّ ىارحث ثبقه رد یگدبهآ ٍ تده (دراد 12 .) (رَیرت ػٍّصپ حیبتً
2010 یٌؼه ِغثار ِک داد ىبؽً )
ىبهزبیظ دریکلوػ بیث یًبهزبیظ فادّا ٍ ربتخبظ يیث یَق ٍ راد (دراد دَخٍ
13 .)
ىبتیظا ىدَیث یزریه ٍ ییبییفاررخ تییؼقَه ِیث ِخَت بث ا ل یؼیجع یبًْارحث عاًَا بث ىبتظا يیا ییٍربیٍر ىبکها ٍ ىبتظدرک ُبگیؽًاد یبیّ ىبتظربویث یگدبهآر بح ػٍّصپ ، یؼیجعریغ ٍ راریق ػدٌیظ درَیه ار ىارحث ثبقه رد ىبتظدرک یکؼسپ مَلػ ییلخاد ظیحه یثبیزرا بث ٍ داد زا ِیؼلبغه درَیه یبًْبتیظربویث
ٍ بًْبتیظربویث ییلخاد ظییحه يیث طبجترا ، درثسیاٍ لده قیرع .داد رارق یظررث درَه ار ىارحث رثارث رد بًْآ یگدبهآ و داوم شور اه :
ر بح ِؼلبغه ،
لبغه کی ییؼغقه ٍ یدرثربیک ، یگتعجوّ ِؼ
.تظا ػٍّصپ يیا رد
ک یبّ ىبتظربویث ػؼَپ تحت
ُبگؽًاد
لػ مَ
هبیؼ ِک ىبتظدرک یکؼسپ 12
ىبتیظربویث ترَیص دَیث
تفرگ ػٍّصپ ِؼهبخ . ِیک دیؼ يیییؼت یربویؼ مبوت قیرع زا
( یًبتیظربویث یبّدیحاٍ يیلَئعه ِیلک هبؼ 170
ییه ) ریفً
دؼبث یگدبیهآ ىاسییه ٍ ییلخاد ظیحه تیؼ ٍ ػدٌظ تْخ . درادًبتیظا ِهبٌیؽظرپ زا تییترت ِیث ىارحث رثارث رد بًْبتظربویث
یًبْخ ریثارث رد بیّ ىبتیظربویث یگدبهآ تعیل کا ٍ درَثسیاٍ
یاراد رَک ه ِهبٌؽظرپ .دؼ ُدبفتظا ىارحث 35
ِیک دَث لاَئظ ِیک ىبهزبیظ دریکلوػ رث رثَه ٍ یًبهزبظ ىٍرد یلصا دؼث تفّ
،یگٌّبییوّ ،یرییجّر ،یًبهزبییظربتخبظ ،یرا ییگفدّ هبییؼ درَیه ار ىبیٌکربکرییرت ِیث غرگً ٍ غادبپ نعیًبکه ،تبعبجترا .داد رارق یظررث مرتحه دیتبظا رظً زا یرَص ربجتػا يیهبت یارث
يیٌچوّ .تظا ُدؼ ِتفرگ ُرْث ِهبٌیؽظرپ يیا ییبیبپ ٍ ییاٍر
ظظَت درٍآریث ییفلتبه دارفا ٍ رگؽٍّصپ دَخ ِیث .تیظا ُدیؼ
ىاٌَػ تحت ِک یؽٍّصپ رد لبثه ىاٌَػ
"
یلخاد ظیحه یلحت
رییؼ یؼزَهآ ٍ یًبهرد تبتٌه یبًْبتظربویث زا ُدبفتیظا بیث زا
یدؼث ػؼ لده لبظ رد درَثسیاٍ
"84 ییهارْث ظیظَت مبیدًا
راسثا ییبیبپ تفرگ 85
دؼ درٍآرث % (
14 ).
یا ِیٌیسگ تفّ ضبیقه ِهبٌؽظرپ تلااَظ زا مادک رّ یارث بّ ُداد یلحت َُحً دؼ ِتفرگ رظً رد ترکیل ترَیص يییا ِیث
بییه ،بًْبتیظربویث ییلخاد تیؼی ٍ ییظررث تْخ ِک دَث يیگً
ِجظبحه رَک ه دؼث تفّ زا مادک رّ ِث طَثره تلااَظ تازبیتها يیثبه یددػ ِک دیدرگ 7
- 1 ِیٌیسگ تفّ ضبیقه یٍر رث . دَث
زبیتها ترکیل یا 4
ٍ .دؼ ِتفرگ رظً رد یثٌخ زبیتها ىاٌَػ ِث
ُریوً ِث تجعً دؼث رّ تازبیتها 4
زبییتها یٌؼی.دیؼ ُدیدٌیظ
زا رتییؽیث 4
زبییظ تَییق زا تیییبکح ٍ رییظً درَییه ِییٌیهز رد ىبه
زا رتوک تازبیتها 4
رّ یتربجػ ِث .تظا ىآ فؼ ُدٌّد ىبؽً
تدیؼ دٌیؼبث ریتکیدسً کیی ِیث ُدیؼ تیعک تازبیتها ردقا ریتکیدسً تیفّ ِیث ردقا رّ ٍ رتؽیث فؼ ىبتظربویث درکلوػ .دَؼ یه رتکیدسً ٌِیْث درکلوػ ِث دَؼ ث رد بًْبتظربویث یگدبهآ ىاسیه تعیل کا رد سییً ىارحث رثار
هبیؼ دًراد ریثبت بًْبتظربویث یگدبهآ رد ِک یظبظا دؼث تؽّ
ِؼظَت ٍ ِیلبت ،یا ُرٍد یبّرًَبه ٍ ىٍده یؼزَهآ یبّ ِهبًرث ِتیوک ،یرارغ ا ظیارؼ رد بْتیرَف غری پ یگدبهآ ،ىبتظربویث یبّ نتعیظ ،ىارحث ىبهز رد یعیرتبه ربتخبظ یکؽت ٍ ىارحث قیرح ءبفعا ٍ ملاػا ُزبظ ربتخبظ ،ىبتظربویث تبػلاعا نتعیظ ،
،تبییییلوػ قییییقد فییییرؼت ٍ ىبتیییظربویث یتبیییعیظبت ٍ یا .دؼ ِتفرگ رظً رد ىارحث ىبهز رد فیبرٍ ٍ بْلوؼلارَتظد
رَک یه راسیثا ییبییبپ ٍ ییاٍر ٍ رگیؽٍّصپ دَیخ ظیظَت سییً
يیٌچوّ
ییظررث ىاَیٌػ تیحت یریجٌػ ظظَت ِک یؽٍّصپ رد هرد سکاره یگدبهآ ىاسیه مَیلػ ُبگیؽًاد ِث ِتعثاٍ یؼزَهآ یًب
وداَیح رد ىاریحث تیریدیه رظً ِغقً زا کارا رْؼ رد یکؼسپ لبظ رد ِجقرتهریغ 1381
یاریث .دَیث ُدیؼ يیییؼت دیؼ مبدًا
ىاسیه یظررث یوکت زا طپ ىارحث رثارث رد بًْبتظربویث یگدبهآ
کیی زبیتها ِلث یبّ ٌِیسگ ِث بّ ُداد یلحت تْخ بْتعیل کا يیگًبییه ط یظ ،تیفرگ قلؼت رفص زبیتها ریخ یبّ ٌِیسگ ِث ٍ ىاریحث ِیًبگ تؽّ دبؼثا زا مادک رّ ِث طَثره تلااَظ تازبیتها یْثاَخ ِیث ِخَت بث ٍ دیدرگ ِجظبحه اسده ترَص ِث ٍ رفیص یب
يیگًبیه ،کی 5
ریثارث رد ظیظَته یگدبیهآ ىاسییه ییٌؼه ِیث ./
زا رتلابیث دبؼثا يیگًبیه ،دؼ ِتفرگ رظً رد ىارحث 5
ییٌؼه ِیث ./
Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 7:56 IRDT on Tuesday July 12th 2016
رت يییبپ دبؼثا يیگًبیه ٍ ىارحث رثارث رد ىبتظربویث دبیز یگدبهآ زا 5 فییرؼت ىاریحث ریثارث رد ىبتظربویث نک یگدبهآ یٌؼه ِث ./
.دؼ د غزادرپ یارث یربهآ راسفا مرً زا ُدؼ ُربؼا یبّ ُدا
SPSS
زا ُدبفتظا بث بّ ُداد یلحت ٍ سیلبًآ ط ظ ٍ دیدرگ ُدبفتظا.13
يیگًبییه زا فاریحًا ،ربییؼه فاریحًا ،يیگًبییه( یفییصَت ربهآ ىَهزآ( یلیلحت ٍ )درادًبتظا یگتیعجوّ تیری ،یدیحاٍ کتt
ىَیهزآ زا .دیؼ ُدبفتظا)یغخ ىَیظرگر غٍر ٍ ىَظریپ یتt
ک
یگدبیهآ ىاسییه ٍ ییلخاد ظیحه تیؼ ٍ يییؼت تْخ یدحاٍ
ٍ ىَیظریپ یگتیعجوّ تیری زا ٍ ىارحث رثارث رد بًْبتظربویث يییث ِیغثار ٍ یگتیعجوّ يیییؼت تْخ یغخ ىَیظرگر غٍر ریثارث رد بیّ ىبتظربویث یگدبهآ ىاسیه بث یلخاد ظیحه تیؼ ٍ .دؼ ُدبفتظا ىارحث :اه هتفای
بییتها يیگًبییه عَوده رد ییلخاد ظییحه ُدیؼ تیعک تاز
)ییلخاد ظییحه دیؼث تیفّ ِث طَثره يیگًبیه زا ُدؼ صبح(
ضبیقه یٍر رث ِؼلبغه درَه یبًْبتظربویث 7
تریکیل یا ٌِیسگ
ُروً( ظظَته ُروً يیگًبیه ریز 4
ریگید تربیجػ ِث .تظا ُدَث )
ُبگیؽًاد یبًْبتیظربویث ِییلک ِک داد ىبؽً ػٍّصپ یبّ ِتفبی (ىبتظدرک یکؼسپ مَلػ 12
ییلخاد ظیحه ػبحل زا )ىبتظربویث
ِیث طَیثره ُدیؼ تیعک تازبیتها يیگًبیه ٍ دٌؼبث یه فیؼ ضبییقه یٍر ریث بًْبتیظربویث يییا ییلخاد ظیحه دبؼثا ِوّ
7
يیگًبیه بث ترکیل یا ٌِیسگ 063
/
±0 31 / 3 ُروً يیگًبیه ریز ،
ُروً( ظظَته 4
ُربوؼ لٍدخ( تظا ُدَث ) 1
.)
( ليدج 1 ناتسدرك یکشسپ مًلع ٌاگشواد ياُواتسراميب عًمجم رايعم فارحوا ي هيگوايم )
ناتسراميب یلخاد طيحم داعبا زا کي رَ يير رب لاس رد
1331
یراهآ یاّ صخاش
يلخاد طيحه داعبا رايعه فازحًا ٍ ييگًايه
P.V
یرا گ فدّ
081 /
±0 10 / 3 001
/ 0
یًبهزبظ ربتخبظ 080
/
±0 40 / 3 001
/ 0
یرجّر 088
/
±0 26 / 3 001
/ 0
تبعبجترا 083
/
±0 16 / 3 001
/ 0
غادبپ نعیًبکه 077
/
±0 60 / 3 001
/ 0
یگٌّبوّ
077 /
±0 36 / 3 001
/ 0
رییرت ِث ىبٌکربک غرگً
068 /
±0 31 / 3 001
/ 0
) ک(یلخاد ظیحه 063
/
±0 31 / 3 001
/ 0
* ددػ 4 ضبیقه یٍر رث )یثٌخ( ظظَته ُروً
7 .دیؼبث ییه ترکیل یا ٌِیسگ یبیّ يیگًبییه ری بح ػٍّصیپ رد
يیئبپ زا رت 4 زا رتلابث ٍ فؼ ِغقً ىاٌَػ ِث 4
.تظا ُدؼ ِتفرگ رظً رد ىبتظربویث تَق ِغقً ىاٌَػ ِث
یلخاد ظیحه تیؼ ٍ 12
ریث ىبتیظدرک ىبتیظا ىبتیظربویث
يیگًبیه ضبظا 7
فدّ یٌؼی یلخاد ظیحه دؼث ربتخبظ ،یرا گ
،یًبهزبیظ ىٍرد یًبیعًا ظیثاٍر ،یگٌّبیوّ ،یریجّر ،یًبهزبظ ُدیدٌیظ ریییرت ِیث ىبٌکربک غرگً ٍ ىبهزبظ غادبپ نعیًبکه ظییحه تیؼی ٍ يیریت یَیق ػٍّصپ یبّ ِتفبی ضبظا رث ،دؼ لخاد بیث جدٌٌٌیظ ىبتیظرْؼ دییحَت ىبتیظربویث ِیث طَیثره ی
يیگًبیه 10 /
±0 59 / 4 ِیث طَثره یلخاد ظیحه يیرت فیؼ ٍ يیگًبیییه بییث ٍُرییق ىبتییظرْؼ یتییؽْثدیْؼ ىبتییظربویث
17 / 0
75± / 2 دَث ػٍّصیپ یبیّ ِتفبی يیچوّ.
ىاسییه ؾَیصخ رد
یکبیح ىبتظدرک یکؼسپ مَلػ ُبگؽًاد یبّ ىبتظربویث یگدبهآ ک تظا ىآ زا يیگًبیه بث جدٌٌٌظ ىبتظرْؼ دیحَت ىبتظربویث ِ
5 / 0 ىبتییظرْؼ یادْییؼ ىبتییظربویث ٍ یگدبییهآ يیرتییؽیث زا
يیگًبیه بث ىلاگّد 21
/ 0 ىاریحث ریثارث رد یگدبیهآ يیریتوک زا
تظا رادرَخرث
ُربوؼ لٍدخ(
2 .)
Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 7:56 IRDT on Tuesday July 12th 2016
( ليدج 2 یلخاد طيحم تيعضي )
یگدامآ ناسيم ي ب
ياُواتسرامي
ناتسدرك یکشسپ مًلع ٌاگشواد لاس رد
1331
یراهآ یاّ صخاش
ىاتسراويب ماً
يلخاد طيحه رايعه فازحًا ٍ ييگًايه دذع(
4 )يثٌخ ُزوً
ىازحب زبازب رد يگداهآ ىاشيه ٍ ييگًايه دایس يگداهآ ≤
5 /
≤0 نك يگداهآ
جدٌٌظ ىبتظرْؼ تثؼث ىبتظربویث 06
/
±0 59 / 3 43
/ 0 )فیؼ (
جدٌٌظ ىبتظرْؼ دیحَت ىبتظربویث 10
/
±0 59 / 4 5
/ 0 )ظظَته(
جدٌٌظ ىبتظرْؼ ضدق ىبتظربویث 18
/
±0 34 / 3 39
/ 0 )فیؼ (
ىاربیهبک ىبتظرْؼ بٌیظ ىبتظربویث 18
/
±0 13 / 3 32
/ 0 )فیؼ (
ربدیث ىبتظرْؼ يیعح مبها ىبتظربویث 29
/
±0 16 / 3 35
/ 0 )فیؼ (
ٍُرق ىبتظرْؼ یتؽْثدیْؼ ىبتظربویث 17
/
±0 75 / 2 28
/ 0 )فیؼ (
ىبگلّد ىبتظرْؼ یادْؼ ىبتظربویث 21
/
±0 77 / 2 21
/ 0 )فیؼ (
ًِبث ىبتظرْؼ یثَیا يیدلا ملاص ىبتظربویث 20
/
±0 17 / 3 32
/ 0 )فیؼ (
ىاَیره ىبتظرْؼ یلػَث ىبتظربویث 15
/
±0 22 / 3 35
/ 0 )فیؼ (
ىاَیره ىبتظرْؼ ردف ىبتظربویث 15
/
±0 25 / 3 29
/ 0 )فیؼ (
ُردًاَید ىبتظرْؼ یٌیوخ مبها ىبتظربویث 25
/
±0 25 / 3 27
/ 0 )فیؼ (
سقظ ىبتظرْؼ یٌیوخ مبها ىبتظربویث 19
/
±0 85 / 2 32
/ 0 )فیؼ (
ریثارث رد بیّ ىبتیظربویث یگدبیهآ ِث طَثره دبؼثا ِیلک يیث زا بهز رد یعیرتبه ربتخبظ ٍ ىارحث ِتیوک دَخٍ ىارحث بث ىارحث ى
يیگًبیه 03 /
±0 54 / 0 ىَیهاریپ ىٍدیه ِهبًرث ٍ دؼث يیرت یَق يیگًبییه بیث ىبتظربویث ِؼظَت ٍ ِیلبت
02 /
±0 23 / 0 فیؼی
یکؼسپ مَلػ ُبگؽًاد یبّ ىبتظربویث یگدبهآ دبؼثا زا دؼث يیرت یه یکؽت ار ىارحث رثارث رد ىبتظدرک ُربوؼ لٍدخ(دٌّد
3 .)
( ليدج 3 ياُواتسراميب یگدامآ ٍب طًبرم داعبا ٍيلك رايعم فارحوا ي هيگوايم )
نارحب ربارب رد ناتسدرك یکشسپ مًلع ٌاگشواد لاس رد
1331
یراهآ یاّ صخاش
ىازحب زبازب رد اّ ىاتسراويب عَوجه يگداهآ داعبا رايعه فازحًا ٍ ييگًايه
یا ُرٍد یبّرًَبه ٍ ىٍده غزَهآ یبّ ِهبًرث 03
/
±0 33 / 0
ىبتظربویث ِؼظَت ٍ ِیلبت ىَهاریپ ىٍده یبّ ِهبًرث 02
/
±0 23 / 0
یرارغ ا ظیارؼ رد بّ تیرَف غری پ یگدبهآ ِهبًرث 02
/
±0 33 / 0
ىارحث ىبهز رد یعیرتبه ربتخبظ ٍ ىارحث ِتیوک دَخٍ
03 /
±0 54 / 0
تبػلاعا نتعیظ یحارع ىبتظربویث
04 /
±0 29 / 0
قیرح ءبفعا ٍ ملاػا یبّ نتعیظ 03
/
±0 26 / 0
ىبتظربویث یتبعیظبت ٍ یا ُزبظ ربتخبظ 02
/
±0 31 / 0
ىارحث ىبهز رد فیبرٍ ٍ بْلوؼلارَتظد ، تبیلوػ قیقد فیرؼت 02
/
±0 28 / 0
ىارحث رثارث رد ىبتظدرک یکؼسپ مَلػ ُبگؽًاد یبّ ىبتظربویث یلک یگدبهآ ىاسیه 02
/
±0 33 / 0
دبیز یگدبهآ ≤
5 / 0 نک یگدبهآ≤
Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 7:56 IRDT on Tuesday July 12th 2016
یگدبیهآ ىاسییه يییث ِک داد ىبؽً ر بح ػٍّصپ یبّ ِتفبی ظییحه تیؼی ٍ ٍ ىارحث رثارث رد ِؼلبغه درَه یبّ ىبتظربویث دراد دَیخٍ یراد ییٌؼه یگتعجوّ بّ ىبتظربویث ) ک( یلخاد ( 001 / 0
<
،P.V
85 / 0 ; ىبؽً ىَیظرگر ِلدبؼه يیٌچوّ . )r
یگدبیهآ ىاسییه بیث ) یک( ییلخاد ظییحه تیؼ ٍ يیث ِک داد راد ییٌؼه تیجثه ییغخ ِغثار کی ِؼلبغه درَه یبًْبتظربویث ِک یرَع ِث دراد دَخٍ
74 ىاسییه ِیث طَیثره تارییرت دصرد ظییحه تیؼی ٍ تارییرت بث ىارحث رثارث رد بًْبتظربویث یگدبهآ
ًبتظربویث یلخاد تیظا ِیخَت ثبق بْ
74)
/ 0 ;
²
يییٌچوّ .) R
ىبتظربویث تبػلاعا نتعیظ ٍ ) ک( یلخاد ظیحه تیؼ ٍ يیث ( یرت یَق یگتعجوّ
81
rp=0/
ٍ یگدبهآ دبؼثا ریبظ ِث تجعً )
ٍ یا ُزبییظ ربتخبییظ ٍ ) ییک( یییلخاد ظیییحه تیؼیی ٍ يیییث ( یگتعجوّ يیرت فیؼ ىبتظربویث یتبعیظبت 36
rp=0/
دَخٍ )
دخ( تؼاد وؼ لٍ
ُرب 4 .)
( ليدج 4 داعبا کيکفت ٍب نارحب ربارب رد اَ ناتسراميب یگدامآ ي یلخاد طيحم ياَريغتم هيب یگتسبمَ بيرض )
يگداهآ ِب طَبزه داعبا رد اًْاتسراويب
ىازحب زبازب
داعبا
ِب طَبزه طيحه
يلخاد اًْاتسراويب شسَهآ یاّ ِهاًزبٍ ىٍذه یا ُرٍد یاّرًَاه
ىَهازيپ ىٍذه یاّ ِهاًزب ىاتسراويب ِعسَت ٍ ِيلخت شزیذپ يگداهآ ِهاًزب یرازطضا طیازش رد اّ تیرَف
راتخاس ٍ ىازحب ِتيوك دَجٍ ىازحب ىاهس رد يسیزتاه نتسيس يحازط ىاتسراويب تاعلاطا
ملاعا یاّ نتسيس قیزحءافطا ٍ
ٍ یا ُساس راتخاس يتاسيساتىاتسراويب اْلوعلارَتسد ٍ تايلوع قيقد فیزعت ىازحب ىاهس رد فیاظٍ ٍ
اًْاتسراويب يگداهآ ىاشيه )لك(ىازحب زبازب رد
یرا گ فدّ
.65*
.38 .38
.84**
.80**
.71**
.38 .43
.86**
یًبهزبظ ربتخبظ
.56 .51
.34 .73**
.90**
.79**
.48 .44
.86**
یرجّر
.22 .45
.51 .23 .59*
.72**
.16 .663*
.57*
تبعبجترا
.42 .62*
.58*
.34 .66*
.71**
.35 .78**
.73**
غادبپ نعیًبکه
.70**
.36 .35
.68*
.75**
.80**
.40 .34
.79**
یگٌّبوّ
.29 .61*
.67*
.28 .47
.60*
.15 .73**
.60*
تجعً ىبٌکربک غرگً
رییرت ِث
-.50 -.34
-.32 -.35
-.507 -.75**
-.26 -.45 -.59*
) ک(یلخاد ظیحه
.54 .56
.53
.62 .81** *
.78**
.36 .63*
.85**
P<.001 **
P<.05 *
یریگ هجیتن و ثحب ییلخاد ظییحه تیؼ ٍ ِک داد ىبؽً ػٍّصپ یبّ ِتفبی رد ىبتییظدرک یکییؼسپ مَییلػ ُبگییؽًاد یبییّ ىبتییظربویث تیفّ يیث رد ،دؼبث یه فیؼ درَثسیاٍ لده دبؼثا ؾَصخ فیؼی یرا یگ فدّ یلخاد ظیحه تیؼ ٍ ِث طَثره دؼث رد .تیظا ُدَیث دؼث يیرت یَق غادبپ نعیًبکه ٍ دؼث يیرت حَت ىبتییظربویث ىبیییه يیییا یاراد جدٌٌییظ ىبتییظرْؼ دییی
یتیؽْث دیْیؼ ىبتیظربویث ٍ ییلخاد ظییحه يیرت تظبٌه ریظً ِیث تیظا ُدَث یلخاد ظیحه يیرت فیؼ یاراد ٍُرق یه ىآ يتفریگرارق ٍ دییحَت ىبتظربویث ىدَث یؼزَهآ دظر ػیقً ىآ ییلخاد ظییحه تیؼ ٍ دَجْث رد ىبتظا سکره رد
.تظا ِتؼاد
درَیه یبیّ ىبتیظربویث عَوده رد یرا گ فدّ تیؼ ٍ رظً دیددت رَظٌه يیوّ ِث ،تظا ُدَث فیؼ ربیعث ِؼلبغه بیث ىبتیظربویث فادیّا يیٍدت ٍ بّدحاٍ ُدؼ ىبیث فادّا رد یه بًْآ ظظَت فادّا تیَلٍا کرد تْخ ىبٌکربک تکربؽه ربییعث بیّ ىبتیظربویث یرا یگ فدّ تیؼ ٍ دَجْث رد دًاَت بث رثَه ،ری بح ػٍّصیپ زا ُدیهآ تظدث حیبتً ِث ِخَتبث .دؼ ٍ رییرت ٍ بّ ىبتظربویث یلخاد ظیحه تیؼ ٍ ِث ِخَت مٍسل
Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 7:56 IRDT on Tuesday July 12th 2016
ِیث .تیظا یرٍری ٍ مزلا بیًْآ ىدرک ُرادا رد یظبظا لَحت تیْخ رد بیّ ىبتیظربویث ىاریدیه دَیؼ غلایت ِک یا ًَِگ .دٌیبوً مادقا دَخ فؼ طبقً يتخبظ غفتره
ىاربکوّ ٍ کرت زرٍبؽک (
2012 ِیث دَخ حیبتً ىبیث رد سیً )
نیقتعه ٍ یَق طبجترا 6
ىبهزبیظ دریکلوػ ٍ دریثسیاٍ لده دؼث
(دًدَوً ُربؼا 15
ربفص ًِبوظ .)
ًا ( ىاربیکوّ ٍ ی 90
- 1389 رد )
ىاٌَػ تحت ِک یؽٍّصپ
"
لدیه ضبظا رث یًٍرد ظیحه یلحت
ىاریْت یکیؼسپ مَلػ ُبگؽًاد یبًْبتظربویث رد درثسیاٍ
"
مبیدًا
ث دًداد ییلخاد ظییحه تیؼی ٍ ِیک دیٌتفبی تظد ِدیتً يیا ِ تیَلٍا تیترت ِث ٍ تظا فؼ رباد ِؼلبغه درَه یبًْبتظربویث ط یظ ، یًبهزبیظ ربتخبیظ ادیتثا ییٌؼی دیًراد یرگًزبث ِث زبیً
درَیه دییبث بًْبتیظربویث رد یرا یگ فدیّ تیبًْ رد ٍ یرجّر (دریگ رارق یرگًزبث 16
.)
هآ ىاسیه ِث طَثره یبّ ِتفبی ریثارث رد بیّ ىبتیظربویث یگدب
مَلػ ُبگؽًاد یبّ ىبتظربویث ِیلک یگدبهآ ِک داد ىبؽً ىارحث جدٌٌیظ ىبتیظرْؼ دیحَت ىبتظربویث سخ ِث ىبتظدرک یکؼسپ ِیث طَیثره دیؼث تؽّ زا يیٌچوّ .تظا فیؼ ىارحث رثارث رد ىارحث ِتیوک دَخٍ ىارحث رثارث رد بّ ىبتظربویث یگدبهآ ىاسیه تبه ربتخبظ ٍ تیؼ ٍ يیرت تظبٌه یاراد ىارحث ىبهز رد یعیر
یاراد ىبتیظربویث ِؼظَت ٍ ِیلبت ىَهاریپ ىٍده ِهبًرث دَخٍ ٍ ِیک يیٍرپ ِؼلبغه ِث حیبتً يیا .تظا ُدَث تیؼ ٍ يیرت فیؼ لبظ رد 85 ( تظا کیدسً تفرگ مبدًا 17
.)
ِلبقه رد ( ىاربکوّ ٍkaji
2007 وداَیح رد ِیک تظا ُدهآ )
ده فؼ ، یلجق تیظا ُدیؼ ُدّبیؽه یًبتظربویث ىارحث تیری
( 18 ( ىاربکوّ ٍ یَظَه ػٍّصپ یبّ ِتفبی .) 1388
ىبؽً سیً )
رد ِیجقرته رییغ حًاَظ ٍ وداَح رثارث رد یگدبهآ ىاسیه ِک داد (دؼبث یه يییبپ ، ىبدًز ىبتظا یؽبجًاَت سکاره 19
.)
زا جربیخ ِیث ىاربیویث ِییلبت ِیث زبیً مبگٌّ ِث نلعه رَع ِث ظربویث زا ُدبفتیظا بیث بیًْآ لبیقتًا تییَلٍا تیظا یرٍری ،ىبت زا یتفبییرد سکاره بث مزلا یگٌّبوّ ٍ دَؼ يییؼت شبیرت نتعیظ یرثَیه ػیقً دًاَت یه ُبگؽًاد ِجقرتهریغ وداَح دبتظ قیرع .دؼبث ِتؼاد ناراکمه و یمآ تربعخ یثبیزرا زا دؼث ِک دٌتؼاد ربْرا سیً
یئبدثبخ درَه رد یریگ نیوصت ٍ بّ
یلصا سکروت دیبث ، ىاربویث
زا جربیخ ِیث ىاربویث لبقتًا درَه رد .دؼبث شبیرت یصتارتظا یٍر دَیخٍ ٍ یتفبییرد سیکاره لبیقتًا ار نیْه ِلئعه سیً ىبتظربویث (دًدرک ىاٌَػ یلجق ِهبٌقفاَت 20
.)
دٌیارف یبّ ِجٌخ ِوّ ػبحل زا دًٌاَت یوً ىاریده لبحرّ ِث ٍ ،دٌیؼبث ِتیؼاد ىبٌیوعا ِیلبت ِلییظٍ ِیث دیًٌاَت ییه يکییل
یدیحبت ِیٌیهز يییا رد یفبیک یسییر ِیهبًرث ٍ ٌظرپ غزَهآ (دٌؼبث ِتؼاد یگدبهآ 21
.) ػلبیا ِیث ُبیگآ ٍ َگبیظبپ نتعیظ کی دبدیا مٍسل يیارثبٌث
بیّ ىبتیظربویث تلاکؽه غفر تْخ رد ظار مسػ بث یلؼف یبّ
ترٍری ،دَیث دیّاَخ قفَه ىارحث تیریده کی زبظ ٌِیهز ِک
ّاَخ (تؼاد د 22 .)
ٍ یگتیعجوّ دَیخٍ ری بح ػٍّصیپ زا یصبح حیبتً ریبظ ىاسییه ٍ بّ ىبتظربویث یلخاد ظیحه تیؼ ٍ يیث تجثه ِغثار یک رد ِیکیرَع ِیث .داد ىبیؽً ىاریحث رثارث رد ار بًْآ یگدبهآ ِیؼلبغه درَه یبّ ىبتظربویث 74
ِیث طَیثره تاریییرت دیصرد
رحث رثارث رد بّ ىبتظربویث یگدبهآ ىاسیه طَیثره تاریییرت بث ىا
ىبتظربویث یلخاد ظیحه تیؼ ٍ ِث يیا رد .تظا ِیخَت ثبق بّ
یکیؼسپ مَلػ ُبگؽًاد یبّ ىبتظربویث یگدبهآ ىاسیه يیث ىبیه یًبهزبیظ ربتخبیظ ٍ یرا یگ فدیّ بث ىارحث رثارث رد ىبتظدرک ىاسییه يییث ٍ ِیغثار ٍ یگتیعجوّ يیریت یَیق بیّ ىبتظربویث ىبییٌکربک غرییگً ٍ یگدبییهآ يیرییت فیؼیی رییییرت ِییث تجییعً
ربتخبیظ تیؼی ٍ دَجْث تْخ .تؼاد دَخٍ ِغثار ٍ یگتعجوّ
ربتخبیظ ییحارع دیددت ِؼلبغه درَه یبّ ىبتظربویث یًبهزبظ نیقتیعه یری یپ فبغؼًا یارث یا ِیٍر دبدیا ٍ یربک یبّدحاٍ
ٍ رد یلرؼ غدرگ یرارقرث بی بّربک ِیث یرٍری یربک یبّدحا
ث ِک یرَع ِث دظر یه رظً
یقغٌه ترَص ِث بّربک نیعقت تػب
.ددرگ یه ظرپ تیب ر ػیاسفا ٍ ًِلادبػ ٍ تیؼی ٍ ییظررث ِیک تیظا ىآ ُدیٌّد ىبیؽً ِلصبح حیبتً
ىآ فؼی ٍ تَیق طبیقً ییبظبٌؼ ٍ یًبهزبظ رّ یلخاد ظیحه .تظا ىبهزبظ ىآ تلبظر ٍ فادّا ِث یثبیتظد یظبظا دیلک
ث رد بّ ىبتظربویث یگدبهآ ػیاسفا تْخ ًبؼغق سییً ىارحث رثار
ِیخَت ىبییه يییا رد .تظا یرٍر یگدبهآ دبؼثا ِیلک ِث ِخَت یبّرًَبه مبدًا ٍ ىارحث بث ِغثار رد ىبٌکربک غزَهآ ِث ىاریده ىبتظربویث ِؼظَت ٍ ِیلبت تْخ رد یسیر ِهبًرث مبدًا ،یا ُرٍد رد ىاریحث ِیتیوک یزبیظ لبیؼف ٍ یزادیًا ُار ،ىارحث مبگٌّ رد
َت ،بّ ىبتظربویث ِخَت ،قیرح ءبفعا ٍ ملاػا یبّ نتعیظ ِث ِخ
،ىبتیظربویث یتبعیظبت ٍ یا ُزبظ ربتخبظ ِث
نتیعیظ ییحارع
ٍ یًبتظربویث تبػلاعا ٌِیْث ىبیهز رد فیبیرٍ ٍ بیّ وؼلارَتیظد ،تبییلوػ قیقد فیرؼت
ِک ىبٌا بها .ددرگ غقاٍ روث روثه ربیعث دًاَت یه ىارحث حیبیتً
غزَهآ بی ٍ ىارحث ِتیوک یزادًا ُار ظقف داد ىبؽً ػٍّصپ يیا بیث ارییز تیعیً یفبیک ىاریحث بث ِغثار رد ىبٌکربک روتعه ریغ ىاسییه بیّ ىبتیظربویث ِیلک رد ىارحث ِتیوک رد رارقتظا دَخٍ
طکؼٌیه ریها يییا ِیک دَیث فیؼ ىارحث رثارث رد بًْآ یگدبهآ یه ِتیوک يیا فیؼ درکلوػ ُدٌٌک .دیؼبث
تبهادیقا دییبث ا یل
دریکلوػ تییَقت تْخ ٌظرپ زا یّاَخرظً ٍ حیحص یتیریده رد ُدیؼ ِتخبٌیؼ غًاَه ٍ دَؼ مبدًا بًْبتظربویث ىارحث ِتیوک .دَؼ ِتؼادرث ٌِیهز يیا
Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 7:56 IRDT on Tuesday July 12th 2016
یبًْبتیظربویث لَویؼ مدیػ ػٍّصیپ يیا یبّ تیدٍدحه زا لوخ زا بّدبًْ ٍ بّ ىبهزبظ ریبظ ِث ِتعثاٍ ٍ ِیریخ ،یصَصخ ِ
رد بیًْآ ییظررث ترَیص رد ِیک ُدَیث یػبوتخا يیهبت ىبهزبظ ِییعیبقه ىبییکها ٍ ُدٍسییفا ِییؼلبغه يیییا یبییٌغ رییث ػٍّصییپ .دیدرگ یه نّارف یّبگؽًادریغ ٍ یّبگؽًاد یبًْبتظربویث : ینادردق و رکشت
ِتیؼر دیؼرا ییظبٌؼربک ِیهبً ىبییبپ زا ِیتفرگرث ِیلبقه يیا ُبگیؽًاد یًبهرد یتؼادْث تبهدخ تیریده دیحاٍ یهلایظا دازآ
يیلَئییعه ٍ ىاریدییه ِیییلک زا .دییؼبث یییه تبییقیقحت ٍ مَییلػ یربیکوّ رعبیبث ىبتظدرک یکؼسپ مَلػ ُبگؽًاد یبًْبتظربویث .ددرگ یه یًادردق ٍ رکؽت ػٍّصپ يیا مبدًا رد
References
1. Mehta S. Disaster and mass casualty management in a hospital: How well are we prepared? Postgraduate Medicine J 2006; 2: 89-90
2. Khankeh H. Hospital preparedness for crisis: National plan.
1st ed. Tehran: University of Welfare and Rehabilitation Sciences, 2012, p.17..
3. Hosein AL. Crisis management and passive defense. Iranian National Petroleum Company J 2009; 58: 29-30.
4. Hajavi A, Shojaie M, Haghani H, et al. A Crisis management in medical record departments of Kerman training hospitals and Boroujerd city. Health Management J 2009; 35: 9-16.
5. Entezari V. Operational instructions on health, treatment and disaster management in unexpected disasters. 1st ed.
Tehran: The Medical Community Mobilization, 2004, p.25.
6. SWOT analysis: Basic models.
http://www.marketingteachear.com/lessonstore/lesson- swot.html (accessed 12 June 2012).
7. Marketing Teacher Ltd 8 Dolphin Close CHICHESTER West Sussex. SWOT analysis: Lesson.
http://www.marketingteacher.com/lesson-store/index.html (accessed 10 June 2012).
8. Griffin D. Hospitals: What they are and how they work?
Translated by Arab M, Ravangard R, Vali L, Kavusi Z, and Ostovar R. 1st ed. Tehran: Jahade Daneshghahi, 2009, pp.5-6.
9. Vatankhah S and Bahrami MA. An assessment on internal teaching-curative hospital environment according to Weisboard’s six-dimension model. Health Administration J 2006; 30: 7-14..
10. Nasiripour AA, Raisee P and Mahboubi M. A study of crisis preparedness level of marginal hospitals. Health Management J 2007; 28: 41- 48.
11. Mastaneh Z, Mouseli L, Jahangiri M, et al. Strength and weakness of crisis management in Hormozgan medical university’s hospitals. Fasa University of Medical Sciences J 2012; 1: 189-195.
12. Mostafa Mohamed M, Sheaff R, Morris M, et al. Strategic preparation for crisis management in hospitals: Empirical
evidence from Egypt. Disaster Prevention and Management J 2004; 5: 399-408.
13. Trevor M. Organizational performance under condition of vulnerability: A multi-agent perspective. J Systems with Applications 2010; 4: 3111-3117.
14. Bahrami MA. Analysis of the internal factors of the selected hospitals of Shiraz through Weisbord six- dimension model in 2005. MS Thesis, Shiraz University of Medical Scien]ce, Iran, 2005.
15. Keshavarz Tork M, Hamidi M, Goodarzi M, et al.
Identification of organizational factors associated with IOC employees’ performance based on Weisboard model.
Academic Research in Business and Social Sciences J 2012; 6: 396-397.
16. Safarani S, Arab M, Rahimi A, et al. Internal environment analysis of Tehran University of Medical Sciences hospitals based on Weisboard model. Pyavrd Health J 2012; 2: 101-109.
17. Parvin N. A study of preparedness level of Ayatollah Kashani hospital in Shahrekord in times of crisis. In: 3rd international conference on health and disaster management, Tehran, Iran 12-14 December 2006, p.319.
18. Kaji AH and Lewis RJ. Hospital disaster preparedness in Los Angeles county. Academic Emergency Medicine J 2006; 13: 1198-1203.
19. Mousavi Gh, Makarem A, Khankeh H, et al. A survey of disaster preparedness of rehabilitation centers of Zanjan province. Scientific Journal of Relief and Rescue 2009; 4:
36-42.
20. Amy M, Vinette Langford RN and Roger JL. Assessing hospital disaster preparedness: Comparison of an on-site survey, directly observed drill performance, and video analysis of teamwork. Annals of Emergency Medicine 2007; 2: 123-54.
21. Jeffery VR, Mark F, Thomas K, et al. The Australian hospital system adequately prepared for terrorism? The Medical Journal of Australia 2005; 11/12: 597.
22. Shojaie P and Maleki MR. Hospitals preparation in disasters. Security, Health Administration J 2007; 28: 65- 71.
Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 7:56 IRDT on Tuesday July 12th 2016
Analysis Internal Factors of Hospitals Affiliated with Kurdistan University of Medical Science Based on Weisberg’s Six-Box
Model and Its Relation to Their Crisis Preparedness
Nasiripour A.1, Raeissi P.2*, Yazdani N.3
Submitted: 2013.4.20 Accepted: 2013.9.31
Abstract
Background: Several factors have an impact on hospitals` crisis preparedness including the status of
“internal factor ”. This study is aimed to investigate the relationship between the status of hospitals
`internal factors and their level of preparedness in crisis.
Materials and Methods: This correlative, applied, and cross-sectional study was conducted in 21 hospitals of Kurdistan University of Medical Science in 2008. The data were collected using the standard Weisbord questionnaire and hospital preparedness checklist to measure the status of internal factors and the hospitals` level of crisis preparedness ,respectively. The data were analyzed using descriptive and analytical statistical methods.
Results: Changing internal factors would result in 74% of the changes in level of hospital preparedness in crisis in all studied hospitals . The preparedness level and the organizational structure of the hospital had strongest relationship and preparedness level and personnel’s attitude to changes had the weakest respectively .
Conclusions: Hospitals should analyze their internal factors status in order to improve their preparedness level in crisis. Concentrating on different aspects of internal factors, reviewing objectives, improving increasing teamwork, involving personnel in decision-making, using performance-based rewards, forming communication committee, improving leadership styles, training organization `s managers and leaders, and facilitating internal and external coordination could be effective .
Keywords: Hospital Crisis Preparedness, Internal Factors, Weisbord Model, Kurdestan University of Medical Science.
1 Associate Professor, Health Services Management Department, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2Associate Professor, Ph.D. in Educational Psychology and Research, MBA,. School of Management and Medical Information Services, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. (*Corresponding author) Tel: 44869701 Email: [email protected]
3M.A, Health Services Management Department, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 7:56 IRDT on Tuesday July 12th 2016