یسانشناور و یتیبتر مولع هدکشناد یشزومآ هوگر یسانشناور
نایاپ شیارگ ،یسانشناور هتشر دشرا یسانشراک هجرد تفایرد یارب همان ینیلاب یسانشناور
تراهم شزومآ یشخبرثا نهذ یاه
شیب ،یرگشناکت رب یهاگآ و یلاعف
بصع یاهدرکراک شناد رد یتخانش
شیب نازومآ لاعف
رگشهوژپ :
یناتسلگ ناسحا
امنهار داتسا :
تخداطع ربکا رتکد
رواشم داتسا :
ینامیرن دمحم رتکد
ناتسبات 98
ناونع و :روآدیدپ مان تراهم شزومآ یشخبرثا
نهذ یاه شیب ،یرگشناکت رب یهاگآ بصع یاهدرکراک و یلاعف
-
شناد رد یتخانش شیب نازومآ
لاعف یناتسلگ ناسحا /
داتسا نا امنهار : تخداطع ربکا رتکد
داتسا :رواشم نا ینامیرن دمحم رتکد
خیرات :عافد 27
رویرهش 1398
دادعت حفص :تا 130
.ص
نایاپ هرامش :همان
شزومآ هورگ ی
سانشناور ی
:هدیکچ ترااهم شزومآ یشخبرثا یسررب فده اب شهوژپ نیا:فده ناهه یااه
راب یهااگآ ،یرگاشناکت
شیب یلاعف بصع یاهدرکراک و شناد رد یتخانش
شیب نازومآ .دش ماجنا لاعف
شور :شهوژپ یسانش شور
نومزآ شیپ حرط زا و دوب یشیامزآ عون زا هعلاطم نیا -
ااب نومزآ سپ
.دش هدافتسا لرتنک هورگ نازومآ شناد هیلک ار شهوژپ نیا یرامآ هعماج
هرود رهش لوا هطسوتم
لیبدرا یلیصحت لاس رد 1397
- 1398 هانومن شور اب ادتبا رد .دنداد لیکشت هاشوخ یرایگ
زا یا
نایم یحاون رهش شرورپ و شزومآ ،لیبدرا
هیحان ناایم زا و باختنا نآ کی 8
هطاسوتم هاسردم
لوا 2 هنومن شور اب سپس و هسردم دنمفده یریگ
دادعت 36 شناد هناشن اب زومآ شیاب یاه
یلااعف
هورگ ود رد و باختنا 18
عمج یارب .دندش شرامگ لرتنک و شیامزآ یرفن هداد یروآ
سایقم زا اه
هجرد یدنب SNAP-IV مرن و
رازفا شیپ تروص هب کیسلاک پورتسا نومزآ ساپ و نوامزآ
نوامزآ
هداد لیلحت و هیزجت .دش هدافتسا اه
اب .تفرگ ماجنا سنایراووک لیلحت نومزآ
هتفای اه تراهم شزومآ هک داد ناشن جیاتن: نهه یاه
هوراگ هاب تباسن شیاامزآ هوراگ رد یهااگآ
سپ رد لرتنک یب ناگناشن شهاک رد نومزآ
شیب ،یهجوت رد ناامز لخادات و هرامن لخادات ،یلاعف
سایقم و کیسلاک پورتسا نومزآ SNAP-IV
ینعم روط هب .تسا رثوم یراد
هجیتن :یریگ یم نایب جیاتن نیا تراهم شزومآ هک دنک
نهه یاه یم یهاگآ
دناوت کینکت کمک اب -
یب مئلاع شهاک ثعاب یگدنز تاظحل مامت هب ندرک هجوت حیحص یاه شیب و یهجوت
عف دواش یلا
یم نینچمه و شاناد رد یتخانش یاهدرکراک دوبهب لماع کی ناونع هب دناوت
شیاب نازوامآ لااعف
.دوش هتفرگ راکب هژاو :یدیلک یاه نهه
یب ،یهاگآ شیب ،یهجوت
بصع یاهدرکراک ،یلاعف شیاب ناناوجون ،یتخانش
-
.لاعف
1 فده و همدقم -
1-1 - همدقم
عویش تلالاتخا یریگدای
رد ناکدوک لاتبم للاتخا هب ییاسران
هجوت شیب/
1لاعف هسردم ور رد
ًاتبسن ناهج هدرتسگ
یم ،انآ ،ایرام( دشاب رازس و یدلونروک
،2
2013 نایا .) للاتاخا لمااش ًاتدامع
یرگشناکت
،3
یب یهجوت و عون بکرم یم ( داشاب وکاسلاب - زلازنواگ ،وایرلایه ،ااکیلتنوف -
،اایرام ،زراپ
ایسراگ - ازوپ ،لوئار ،زپول -
زرپ ،نلب ،وناک -
ید ،ایرام ،ونروم نوئل
- ورتواهزوخ و زنیترام -
4زرپ ، 2015 .)
هب لاتبم دارفا شخب ردADHD
نایا زا م رد لااام یاراب .دنتسه یراجنهبان یاراد دوخ زا ییاه
هکبش هاگتسد ناکدوک
5یا یامن لامع یتسرد هب دراد شقن یرایشه و هجوت درکلمع رد هک دانک
رتراک و دلیفمولب ،گنای ،رپراه ،اکیریکیش ،نوستربار ،زنلیو(
،6
2015 .) رد نااکدوک نایا نیانچمه
یناشیپ هعطق و هچخم هعطق هژیو هب7
شیپ همانرب رد هک یناشیپ نامزاس ،یزیر
میمصت ،یهد ،یرایگ
وئاک و گناس ،نیل ،وچ( دنتسه یتلاکشم راچد دنراد شقن رکفت و یرادزاب ،هظفاح ،نامز کاردا ،8
2014 للاتخا نیا عویش نازیم .) 3
ات 7 دوداح ییادتبا نازومآ شناد رد رامآ نیا هتبلا ،تسا % 3
ات 5 یم % یل ،یل ،میک( دشاب وئااچ و کرااپ ،گانآوه ،میک ،م
،9
2014 .) هاب لاتابم دارافا ADHD
ییارجا یاهدرکراک رد یتلاکشم یاراد هاعومجم ناوانع هاب یایارجا یااهدرکراک .دنتسه10
زا یا
یم فیرعت یتخانش یاهدنیآرف تیلاعف ریاس هک دنوش
یام تیاداه ار یتخانش یاه و رالیم( داننک
واشنیه ،11
2010 هدرتسگ فیط هزورما .) یا
شهوژپ زا لاابند هاب یکاشزپناور و یتخاناشناور یاه
1 attention defict/ hyperactivity
2Maria, Anna., Cornoldi & Cesare
3 impulsivity
4 Blasco-Fontecilla, Hilario, Gonzalez-Perez, Marisa., Garcia-Lopez, Raquel, Poza-Cano, Belen, Perez-Moreno,Maria, de Leon-Martinez, Victoria, &Jose,Otero-Perez
5 limbic sistem
6Wilens, Robertson, Sikirica, Harper, Young, Bloomfield, & Cutler,
7 Forehead lobe
8Chou, Lin, Sung, & Kao
9Kim, Lee, Lim, Kim, Hwang, Park, & Chae
10 executive functions
11Miller, & Hinshaw
نامرد نامرد دوجو اب اما دنتسهADHD
یتخاناش و یرااتفر ،یایوراد نامرد لام فلتخم یاه
هویش نیا یم دوخ صاخ تلاکشم یاراد اه ااهنت یناامرد وراد و ینامردراتفر رضاح لاح رد .دنشاب
نامرد نامرد یارب هک دنتسه ییاراک یاه فتساADHD
یم هدا ناامرد نایا .دنواش یالع ااه
ماغر
یمن ،ندوب شخبرثا دوابهب ار للاتاخا نایا ااب هارامه یتخانش تلاکشم میقتسم تروص هب دنناوت
جوم یاهدرکیور زا یکی .دوب یتخانش یاهدرکلمع دوبهب یارب ییاهراکهار لابند هب دیاب اذل .دنهد یم رظن هب هک یتخانش موس یم دسر
نیا هرابرد دناوت ناهه داشاب هداننک کامک لکشم
یهااگآ
12
.تسا یور دروآ تخانش یرگنامرد ینتبم
رب نهه یهاگآ یبیکرت زا لواصا یرگناامرد یتخاناش
و
نهه یهاگآ یارب یریگولج زا
دوع یگدرسفا و
تروص هب همانرب
یا لماش دربراک تراهم ناهه یاه -
یهاگآ و هبقارم
؛تسا تکرش ناگدننک یط
نیا یم همانرب دنزومآ
تماخو قلخ یواخو دواخ ار هاب
تیمسر دنسانشب یاهوگلا و یراوخشن
و راکفا یفنم
،ار هک هب دواع یام یگدراسفا راانک ،داماجنا
چرام( دنراذگب
13دنا ، 2012 نوکیاک و درویف ،زنوسراپ ،نیرک ،زنوسراپ ؛ ،14
2017 نهه .) زاین یهاگآ
ترابع تسا زا هجوت هب قیرط
،صاخ فوطعم هب فداه ناامز رد لااح
و نوداب یرواد رد دروام
هبرجت یاه ینورد و ینوریب
ًابلاغ. نیا تلاح ینهه زا قیرط هویش یااه هابقارم هاتخومآ یام دواش
تاباک(
-
15نیز ، 1994 رئاب ؛ ،16
2003 ،یناخدمحم و یدیما ؛ 1387
درکیور .) هلخادم
یا ینتبم راب
نهه یهاگآ یعون شور یمتسیس و
هدرشف تسا هک هب روظنم شیازفا
،هجوت یهااگآ و شنایب و17
زین بسک عاونا یدیدج زا لرتنک و یدنمدرخ رب
هیاپ یدانمناوت یااه
یانورد یاراب ندیاسر هاب
یگدیمرآ هب
راک یم دور هتفای . اه رگنایب نآ تسا هک نیا عون هالخادم یاراب ناامرد راه ود هتاسد
مئلاع یکیزیف و یتخانشناور رثوم
هدوب وریپاش( تسا ،18
2006 ،یرهاظم ،یکلم زا لقن هب ؛ حیابه
-
کلم و یدازآ ،هداز ،هداز
1393 رب .) نیا یانبم
،هاگدید نهه یهاگآ یم دناوت زا قیرط تیوقت هظحل
هب هظحل یاهراتفر دارفا
رجنم شهاک هب یاهراتفر
یفنم
،تموصخ(
،رابجا لرتنک شیاب زا داح و
طابترا )رثایب و یاهراتفر شیازفا تبام
،یمرگ(
،شریذپ )قیوشت هدش و تیاهنرد باجوم شهااک
،یراتفر تلاکشم یناجیه
و یتخانشناور نانآ
دانهروف و فار ،یاک کام ،تنرپ( ددرگ ،19
2015 .)
جیاتن شهوژپ یاه ددعتم یکاح زا نآ تسا هک شزومآ نهه یهاگآ یم دناوت شهاک ببس بیاسآ
-
یاه یتخانشناور ددرگ
. هلمجزا ی نیا شهوژاپ یراپ شهوژاپ ،ااه ،شیراپ
دانلپوک ،ردانیل و بو
12 mindfulness
13Marchand
14Parsons, Crane, Parsons, Fjorback, & Kuyken
15Kabat-Zinn
16Baer
17 insight
18Shapiro
19Parent, McKee, Rough, & Forehand
اگنیبیس (20
2016 رد هک دوب ) یسررب
شیوخ تاحت ناوانع یااهدرکیور ناهه
هااگآ رواحم یاراب
ناکدوک و ناناوجون هب نیا هجیتن تسد دنتفای هک یم ناوت زا نیا دراکیور رد ناامرد هافلوم یااه
یتخانشناور ناکدوک
و ناناوجون دوس تسج بیسآ هلمج زا. یم هک یتخانشناور یاه
کمک اب ناوت
نهه ار نآ یهاگآ یم ،داد شهاک
شیب هب ناوت للاتخا رد یرگشناکت و یلاعف
.دومن هراشاADHD
نهه نینچمه یم یهاگآ
یریذاپری ت ،یبااختنا هاجوت رایظن یتخاناش یاهدرکراک دوبهب رد دناوت
.دشاب هتشاد یدایز شقن یریذپ فاطعنا و یتخانش رد
لک اب هجوت هاب هاکنیا درکرااک زا یهجوات
هلمج یب یمظن یناجیه هب ناونع زاس و راک هوقلاب یا هک زا قیرط نآ نهه یهاگآ رثا دوخ لامعا ار
یم دنک و نیا هزوح اب هناشن یاه یلصا ای یگژیو یاه طبترم ااب یاشوپمهADHD
شزوامآ ،دراد
هبقارم نهه یهاگآ کی درکیور لوقعم یارب نامرد ناناوجون لاتبم هب یمADHD و یناایک( دشاب
،رف نایداه 1395
.)
مائلاع راب راذاگریثات یدرکیور هرابرد یکدنا رایسب تاعلاطم ام روشک رد هک ییاجنآ زا نیاربانب شیب شیاب نااکدوک رد یرگشناکت و یلاعف نآ رد ار یتخاناش یااهدرکراک نیانچمه و یلااعف
ااه
یسررب رضاح شهوژپ زا فده ،تسا هدرکن یسررب تراهم شزومآ یشخبرثا
ناهه یاه راب یهااگآ
یب ،یرگشناکت ش
بصع یاهدرکراک و یلاعف شناد رد یتخانش
شیب نازومآ .دوب لیبدرا رهش لاعف
1-2 - هلاسم نایب
للاتخا یناور ،نااجیه میظنت ،تخانش رد هظحلام لباق ینیلاب للاتخا اب هک تسا یناگناشن21
یاانبریز یداشر ای ،یتسیز ،یخانش ناور یاهدنیارف رد یراکژک و دوش یم صخشم درف راتفر ای رکلمع اکیرمآ یکشزپ ناور نمجنا( دنک یم سکعنم ار یناور د ،22
2013 یناور تلالاتخا زا یکی .)
یلااعف شیاب و هاجوت رد صاقن للاتاخا دراد دارافا درکراک و یگدنز رب یمهم رایسب ریثات هک یا ( تسا )ADHD یاراب یامهم هلااسم هاب هک تسا یکدوک نارود للاتخا نیرت جیار للاتخا نیا.
و رترواپ ،لاب ،ناسیم ،گنیاسوب( تاسا هداش لیدابت ناملعم و نیدلاو ،ناکشزپناور ،ناسانشناور نوراگ ،23
2010 یکاشزپناور نامجنا یراامآ و یصیخشت یامنهار هعومجم نیمجنپ یاه رایعم .)
( اکیرمآ 2013 للاتخا نیا یارب ) ات للاتخا نیا اب طبترم یاه صقن روضح :دراد دیکات زیچ ود رب
زا لبق 12 نلاپااک( هسردم و هناخ لاام ،فلتخم طیحم ود لقادح رد للاتخا نیا روضح و یگلاس
کوداس و ،24
2013 نونکات .) چیه
یلماع هب ییاهنت ناونع هب تلع للاتاخا شیاب یلااعف و صاقن
هجوت هتخانش
،تسا هدشن روصت
یم دوش نیا هک للاتخا زا لماعت هدیچیپ ،کایتنژ نیب طیاحم
و
20 Parry Parish, Copland Linder, Web and Sibbinga
21 mental disorder
22 American Psychiatric Association (APA)
23Bussing, Mason, Bell, Porter, & Garvan
24Kaplan & Saduk
لماوع یتسیز لصاح دوش یم ( ،سولااکنگ ،گانیلیک ،کوناات
سونلاتاساک
، 25
2008 .) ADHD
یداعب یلاصا تاملاع .تسا یهجوت مک نآ یلصا تملاع نیلوا .دشاب یم یلصا تملاع هس لماش یاراد نااکدوک تلاکاشم نیرات یدج زا یرگشناکت و یلاعف شیب .تسا یرگشناکت و یلاعف شیب للاتاخا هاب لاتابم نااکدوک بالغا .تاسا یلااعف شیب و هجوت رد صقن للاتخا یارادADHD
شناکت هنیمز رد یتلاکشم دناشاب یم یرگ
یلکرااب. ( 26
2006 رااهم رد یناوتاان هاک دراد دااقتعا ،)
.درایگ یام ترواص راکفت نوداب یاشناکت لامع .دراد للاتاخا نیا رد یداینب شقن ،یگتخیگنارب دنک یم ریی ت فلتخم یاه تیعقوم و طیارش هب هجوت اب دارفا رد ،یهجوت یب دننام زین یرگشناکت واب نیا رب ناصصختم زا یرایسب و دااجیا رد ،هنارگاشناکت یااه رااتفر راهم رد یناوتان هک دنتسه ر
للاتخا ییااه هنااشن نیتسخن زا زین یلاعف شیب .دنک یم افیا ار یساسا و یداینب شقن ،ADHD
للاتخا هب لاتبم ناکدوک رد ناتسبد زا شیپ یاه لاس رد هک دشاب یم .دواش یم هدید ،ADHD
حطس و درف نس هب هجوت اب یلاعف شیب ناکدوک رد نآ صیخشت یارب اذل .دشاب یم ری تم وا دشر
دانراد ار للاتخا نیا هک یناتسبد شیپ و اپون ناکدوک .درک تیاعر ار طایتحا بناج دیاب لاس درخ ایاشا ااب نتافر رو و شواج و بانج رد هتاسویپ هاک دنتوافتم تهج نآ زا لاعف یداع ناکدوک اب دوک ناونع هب ار لاعف شیب ناکدوک .دنتسه کای رد نتفرگ رارق هب رداق هک تحاران و رارق یب ناک
یم فیصوت ،دنتسین اج هاب ردااق و دناشاب یام شوج و بنج لاح رد هشیمه ناکدوک نیا .دننک
دنتسین ادص و رس یب و مارآ یزاب شیب.
هناشن دننام یلاعف راکاشآ هراوامه ،للاتاخا نیا رگید یاه
ا هتسباو نیعم تیعقوم کی راتخاس هب و تسین ،لیعامسا دمحم( تس
1385 .)
اب اذل هجوت اات دنتاسه مااگنهدوز هالخادم و صیخشت دنمزاین ناکدوک نیا ،عوضوم تیمها هب
تراهم لیتاسا( دانریگب اراف ار هدانیآ یلیصحت یریگدای رد تیقفوم تهج مزلا زاین شیپ یاه ،27
2004 رکود ؛ ،28
2005 واجولف و ندروج نتسرگ ؛ ،29
2005 ین و یاسیوب ،ناملک ،ناملک ؛ لزات
،30
2006 .) یام یتخانش بصع یاه درکراک ،هجوت رد صقن /یلاعف شیب للاتخا رد راذگ ریثات لماوع زا یکی
.دشاب یاهدرکراک ییارجا
هعومجم یا زا یاهییاناوت
،یلاع لماش ینادرگدواخ
،31
یرگزااغآدوخ
،32
همانرب
33یزیر
، فاطعنا یتخانش
،34
هظفاح
35یراک
، یهدنامزاس
،36
کاردا اایوپ زا ناامز ،37
شیاپ
25Kieling, Goncalves, Tannock, & Castellanos
26 Barkley
27 Steele
28 Dowker
29 Gersten, Jordan & flojo
30 Coleman, Coleman, Buysse & Neitzel
31 self-regulation
32 self-initiation
33 planning
34 cognitive flexibility
ینیب دنیآ
38ه لحو هلاسم تسا39
هک رد تیلاعف یاه هنازور فیلاکتو یریگدای هب ناکدوک کمک یام
دنک ( ،ریاوگ و نوسواد 2004
،هدازیلع ؛ 1384
.)
هیرظن یتخانش )
40PASS راب نیتسخن( طسوت
41ساد رد لاس ( 1972 ) و سپاس یرائیلگن و
یبریک رد42
لاس 1994 حرطم دش نیا. هیرظن یاهدانیارف هاناگراهچ
ی یتخاناش لمااش
هامانرب
،یزیر
،هجوت دنیارف نامزمه و دنیارف یلاوتم ار دروم یاسررب .تاساهدادرارق هامانرب
یزایر کای
تیلاعف ینهه تسا هک لرتنک
،یتخانش
،یهدنامزاس یمیظنتدوخ
و هدافتسا زا ،شاناد ااهتراهم و
ریاس یاهدنیارف یتخانش
ار رسیم یم دنک نیا. دنیارف لماش ترااظن دواخرب لراتنک43
هاناکت
،44
دیلوت و یبایزرا و یارجا همانرب یارب لح هلأسم .تسا هجوت یدنیارف ینهه تسا هک ناکما زکرمت
و تیلاعف یتخانش یباختنا ار رد لوط نامز مهارف یم .دنک زا قیرط نیا دنیارف درف روطب یدارا هب
کی کرحم هجوت یم دنک و هب ریاس کرحم اه خساپ یمن .دهد دنیارف ناامزمه یعوان
زا شزادراپ
تسا هک رد نآ درف دیاب هعومجم یا زا کرحم اه ار رد بلاق کی لک ماغدا .دنک هب یترابع درف دیاب
نیب هفلؤم یاه فلتخم کی
،کرحم طابترا رارقرب دنک و نآ ار تروصب کی لک یکاردا ای یموهفم
کرد .دنک دنیارف یلاوتم یدنیارف تسا هک درف زا قیرط
،نآ اهکرحم ار اب مظن صاخ شزادرپ یام
دنک ات هب کی یلاوت یاهریجنز .دسرب
یارب ندیسر هب نیا
،یلاوت تاعلاطا دیابن لباق ماغدا دنشاب و
دیابن تروصب کی لک راد ینعم رد
رظن هتفرگ .دوش رد نیا
،دنیارف درف اهکرحم ار اب مظن یاصاخ
شزادرپ ،یرئیلگن( دنک یم 2003
.)
تاعلاطم ناشن هداد دنا هک ناکدوک لاتبم هب ADHD بلغا
رد یاهدرکراک یتخانش
ینتبم راب
،هیرظن
ًاصوصخمPASS رد
همانرب یزیر و هجوت هب نازیم لباق فیعض یهجوت رت
زا نااکدوک ملااس
مه نس و ناشلاس یم لمع دنیامن . اهنآ نینچمه رد
ود سایقم یاهدانیارف و یلاواتم
یاهدانیارف
نامزمه زین تبسن هب هورگ
،یداع یرتفیعض درکلمع ( دنراد
نادرئر و یرئیلگن ،45
1993 ناهوپ ؛
46
،ساد و 2005 ،ساد و یبریک ؛ 2005
).
ناکدوک لاتابم هاب ADHD نیانچمه
تباسن هاب ریااس
نلااسمه ناش
هب نازیم راچد یرتشیب تافا
یلیاصحت دنواش یام
و لاامتحا یرتاشیب دراد
هاک
35 active memory
36 organize
37 dynamic perception of time
38 forecast of the future
39 problem Solving
40 planning, Attention, Simultaneous, Successive (PASS)
41 Das
42 Naglieri & Kirby
43 self-monitoring
44 impulse control
45Reardon
46Puhan
یاهدرواتسد یلیصحت
رتمک زا راظتنا هتشاد نیلهواب و لرواث ،لدایر ،سولوپوتنااماید( دناشاب ،47
2007 تنیل و نینلیوم ،نینوتیم ،لاینات ،لبوا ،نیلوراخ ،زگیردور ؛ ،48
2007 ،ترواش ،رتسیمراوئاب ؛
ونینک و سابات زنیترام ،ایرگلآ ،ووارب ،زریمار ،49
2007 زانیکتو و گنیتولگ ،مورتسا گنای ،رزیرف ؛ ،50
2007 یولام ،رلسب ،نیلک ،ازونام ؛ لاوداپلا و
،51
1993 یکاسنیل و دراوااه ،نسوگرف ؛ ،52
1993 زا .)
هلمج لماوع یلامتحا رثؤم رب درکلمع یلیصحت فیعض رد
ناکدوک لاتبم هاب ADHD رااتفر
رایغ
هتفای نامزاس و
،دنمفدهریغ مدع
تیریدم نامز و مدع همانرب یزیر رد نیا ناکدوک و لرواث( تسا
53لدیر ، 2008 .) نینچمه درکلمع تلاکشم
یلیصحت اهنآ هب صقن ،هاجوت صاقن یااهدرکراک رد
تلاکشم دوجو و ییارجا یراتفر
و یعامتجا صیاقن نانآ
طوبرم هاب یااهدرکلمع رایغ
یایارجا زا
هلمج یانخارف
،ییاضف تخانشزاب هظفاح
،ییاضف روج ندرک اب ،هانومن تخاناشزاب واگلا
هانماد و
تا ل زین زاب یم ددرگ . هب روط لاام رد هعلاطم اتساک و54
شنارااکمه رد
لااس 2014 نااشن هداد
هدش هک تسا رد نایم تلاکشم ناکدوک
14 - 6 هلاس لاتبم هب یلاعف شیب و
مک
،یهجوت دعب یاب
یهجوت رتشیب زا تلاکشم ریاس رب
یاهدرکلمع یلیصحت
راذگریثات هدوب
اب .تسا نیا دوجو رد چیه
کی زا تاعلاطم یگنوگچ ،هتشذگ طابترا
نیب یاهدرکراک یتخانش
اب هاجوت هایرظن هاب یتخاناش
وPASS درکلمع یلیصحت ناکدوک هب لاتبم ADHD هب
روط یقیقد دروم هعلاطم راراق هاتفرگن
و تسا اتدمع رد شهوژپ اه طابترا نیب یخرب یتخانش یاهدرکراک زا
هالمج صاقن رااهم ،هاجوت
55خساپ دروم یلیصحت درکلمع اب هعومجم ریی ت و یراک هظفاح ، .تسا هجوت
هب لیلد رادرواخرب یا هژایو تایمها زا نآ ناامرد عواضوم ،للاتخا نیا تلاکشم و اه یتخس
شیاب دوابهب رد مااگنه دوز هالخادم و صیخاشت هاک دانا هداد نااشن یرایاسب تااقیقحت .تسا ناگنااشن شهااک و لاسدرخ ناکدوک یرگشناکت/یلاعف و موالوک ،اایوتنوم( تاسا رثوامADHD
56نیرف ، 2011 لاپوت ؛ زکرااپ و چیوایزن ،رتاسوش ،زرنااک ،ک ،57
2008 لزاتین و سیواب ،ناملک ؛ ،58
2006 ییوراد نامرد جیار یاه نامرد زا یکی .دراد دوجو للاتخا نیا یارب یفلتخم یاه نامرد .)
نیلاتیر هلیسو هب یم59
.دشاب زا هلمج ییاهشهوژپ هاک
رد رواشک رد صواصخ یناامردوراد
مااجنا
47Diamantopoulou, Rydell, Thorell, & Bohlin
48Rodriguez, Järvelin, Obel, Taanila, Miettunen, Moilanen, & Linnet
49Bauermeister, Shrout, Ramírez, Bravo, Alegría, Martínez-Taboas,& Canino
50Frazier, Youngstrom, Glutting, & Watkins
51Mannuzza, Klein, Bessler, Malloy, & LaPadula
52Fergusson, Horwood, & Lynskey
53Thorell, & Rydell
54 Costa
55 inhibition of response
56Montoya, Colom, & Ferrin
57Toplak, Connors, Shuster, Knezevic, & Parks
58Coleman, Buysse, & Neitzel
59 Ritalin
هتفرگ ناوت یم هب یاهشهوژپ
60رکاف و ( ناراکمه 1387
،) یملاسا و یانیما ،نایوجزار ،یکبابرهش
ینایتشآ یدوواد (
1388 ( ینامیا و ) 1388
) هراشا دومن هک هزادنا رثا یااه ناامرد یایوراد
ار رد
للاتخا صقن هجوت و شیب یلاعف تیاضر شخب شرازگ هدرک .دنا
یکی زا یاه شور أتبسن
نیون هک رد رانک شور ریاس یاه
،ینامرد تاقیقحت و
تادییأت ینیلااب
یددعتم هب ار
دوخ صاصتخا هداد
،تسا نامرد یاه کبدیفورون یم61
رمارک و زرناک ،زنرآ( دشاب ،62
2012
؛ ،یمتسر و یریعش ،یسورگ ،روپاباب ،ناینیئان 1391
.)
.دشاب ناملعم و نیدلاو شزومآ یاه همانرب دناوت یم ینامرد یاه هلخادم زا رگید یکی یکرت
ب
ینامردوراد اب
هلخادم ییاه زا لیبق هلخادم یاه هداوناخ و شزومآ نیدلاو و نیملعم هک یاهراتفر
یعامتجا و
تیلاعف یاه یملع ار تیوقت یم
؛دننک درکیور ینامرد رایسب رثوم بوسحم یم دنواش
رشیف(
،63
1994 .)
رب ینتبم تلاخادم زا هک للاتخا نیا یارب ینامرد تلاخادم زا رگید یکی یزااب ،تسا کدوک
-
یهجوت یاه هنوراف و کیام( تسا64
،65
2008 ناکدوک هب هک تسا تروص نیدب اه یزاب عون نیا .)
.دنیامن لمع سپس و دننک هجوت لوا دنهد یم شزومآ ،هجوت صقن للاتخا هب لاتبم یهااگآ ناهه دوش یم عقاو رثوم للاتخا نیا یارب دسر یم رظن هب هک یتلاخادم زا رگید یکی
.تسا رد لک اب هجوت هب هکنیا درکراک زا یهجوت هلمج
یمظن یب ینااجیه
هاب ناوانع زااس و رااک
یا هوقلاب هک
زا قیرط نآ یهاگآ نهه رثا
دوخ لامعا ار دنک یم و نیا هزوح اب یاه هناشن یلصا
ای
یاه یگژیو طبترم
اب ADHD یشوپمه
شزومآ ،دراد هبقارم
یهاگآ نهه کای
دراکیور لواقعم
یارب نامرد ناناوجون لاتبم هب یمADHD ،رف نایداه و ینایک( دشاب 1395
تلاخادم .) ینتبم
رب
نهه یهاگآ هب ناونع یکی زا یاهنامرد یتخانش
یراتفر - لسن موس ای جوم موس دادملق یم دوش
نهه. یهاگآ یلکش زا هبقارم تسا هک هشیر رد میلاعت و نیئآ یاه یبهذم یقراش دراد تاسوا(
،66
2008 .) تاباک نیز- نهه یهاگآ ار هجوت ندرک هب یاهویش ،صااخ ،دانمفده رد
ناامز ینوانک و
تواضق نودب و
یروادشیپ فیرعت
هدرک تسا هب(
لقن زا ،لاگاس زماایلیو و لدزایت ،67
2002 .) رد
نهه
،یهاگآ درف رد هظحل ره زا
هویش ینهه دوخ یم هاگآ دواش و ساپ زا یهااگآ یور ود هویاش
،نهه یکی ماجنا نداد و یرگید
،ندوب دای یم دریگ نهه ار زا کی هویش هاب هویاش راگید تاکرح
دهد هک مزلتسم شزومآ یاهدربهار
،یراتفر یتخانش یتخانشارف و هژایو
یاراب زاکرمتم ندراک
60 Fukker
61 neurofeedback
62Arns, Conners, & Kraemer
63Fischer
64 attention games
65Mick, & Faraone
66Öst
67Segal, Williams, & Teasdale
دنیارف هجوت تسا لاگس(
،لدزیت و زمایلیو 2002
نیا .) نامرد هب تروص کای لدام ود هافلؤم یا
موهفم یزاس هدش تسا هک تهج نداد دنمفده هجوت هب هظحل لاح و شیپ ندرب هبرجت رد هظحل
لاح اب
،یواکجنک یگدواشگ
و شریذاپ ار رد راب یام درایگ ( ،نواسلراک ،وریپااش ،وائلا ،پااشیب
زنیود و یدومراک ،نوسردنا ،68
2004 یفیکیاه یسررب .) و
ارف لیلحت اه ناشن یم دنهد هک ناهه
یهاگآ رد دوبهب میلاع یعاونا زا للاتخا یاه یناور یاهدامایپ و تملااس
ناور یتخاناش دامآراک
یتراس و یتلاااک ،اسیچ( تسا ،69
2011 زانیبار و یکاسومسا ،گانک ؛ ،70
2011 ،تانرآ ،کابرج ؛
چلااو و کنیف ،لبنروا ،71
2011 رد .) ود ی ههد ریخا داداعت یداایز زا تلاخادام و
ناامرد یااه
ینتبم رب یهاگآ نهه روهظ
دناهدرک (
،رئاب 2006 )،
هک یور یرمت یااه ن ،نتاسشن هابقارم
مداق
ندز و یخرب یاه نیرمت
72اگوی دننک یم دیکات .
نیا تلاخادم لماش
نیرمت هجوت زکرمتم هک رد
نآ درف هجوت دوخ ار یور کی کرحم صاخ
،سفنت نوچمه یاه ساسحا
یندب و هریغ رد لواط
کی هرود ینامز صاخ زکرمتم دنک یم . نهه یهاگآ لاومعم هاب تالاح ناوانع یهااگآ
و نتاشاد
هجوت هب هچنآ هک رد نامز لاح یور دهد یم فیرعت دواش یام (
نوراب و ناایر
،73
2003 .) ناهه
یهاگآ دناوت یم رد اهر یزاس دارفا زا راکفا
،کیتاموتا اه تداع
و یاهوگلا یرااتفر ملااسان کامک
دنک و زا نیا شقن ور یمهم ار رد میظنت یراتفر افیا دنک . هب هولاع اب ندوزفا حواضو و تاایح هاب
تایبرجت دناوت یم یتملاس ینامداش و ار
هب هارمه هتشاد دشاب . هتکن ماهم راگید نایا تاسا هاک
نامرد ینتبم رب نهه یهاگآ دناوت یم ثعاب ینهه ییامنزاب ءایشا
دوجوم رد یگدانز دواش هاک زا
لرتنک لصفلاب ناسنا جراخ تسا و نیا رما زا قیرط سفنت قیمع و ندرک رکف شزوامآ
هداد یام
دوش . تاقیقحت ناشن
دنا هداد هک ی هبقارم نهه
یهاگآ قلخ ار دوبهب هدیاشخب و
شزوامآ هااتوک
تدم نآ یگتسخ و بارطضا ار شهاک دهد یم ( نایساکلوگ و دیوید ،دنومیاد ،نوسناج ،ندیاز
، 74
2010 .) شزواامآ نااهه یهاااگآ رااب بارطااضا ،یگدرااسفا و
یراگزاااس یتخانااش ناور
ریثااات دراد
( ،رگنرپ ،رجیملهب زرپیئوک و لات
، 75
2010 ) و نامرد ینتبم رب نهه یهاگآ هب ،دوابهب هنااشن یااه
،سرتسا بارطضا و تزع سفن رجنم سوراگ و نیدلگ( دوش یم ،76
2010 نیانچمه .) تااعلاطم
ناشن هکدنداد همانرب شهاک سرتسا ینتبم رب نهه یهاگآ رد دوبهب یتسیزهب ،یاناور
،یناماسج
یناجیه ( و لگولف ،ناراکمه 2010
،) دوبهب تیفیک باواخ ( و زپوال ،ودروائوگیف ،نیزتواب ،وریپااش
68Bishop, Lau, Shapiro, Carlson, Anderson, Carmody, & Devins
69Chiesa, Calati,& Serretti
70Keng, Smoski, & Robins
71Fjorback, Arendt, Ørnbøl, Fink, & Walach
72 yuga
73Brown, & Ryan
74Zeidan, Johnson, Diamond, David, & Goolkasian
75Bohlmeijer, Prenger, Taal, & Cuijpers
76Goldin, & Gross
زترآوش
، 77
2003 ) تذل ، ندرب زا یگدنز و شنت و یاه هناشن یاکیزیف
نییااپ ( تایویک - ،ننیتاسا
گیدوه و نسراگ ،رسیو
، 78
2008 ) رثوم هدوب تسا . نامرد رب ینتبم نهه
یهاگآ رد شهاک رااشف
،یناور درد
،بارطضا ،نمزم یریگشیپ
زا دوع
،یگدرسفا للاتخا
بارطضا للاتخا ،ریگارف سرتاسا
سپ زا و هبرض ریاس رثوم تلالاتخا دشاب یم
(
،چیل نواب و تلارام
، 79
2005 .)
رد عومجم اب رد رظن نتفرگ هچنآ هک نایب داش و تایمها میاظنت و یلااعف شیاب یااه رااتفر
ناناوجون رد یرگشناکت و
اب هجوت هب امرد یشخب رثا یمک تاعلاطم هکنیا ماعا ،ییوراد ریغ یاه ن
نااناوجون یناس هوراگ رد یهااگآ ناهه صواصخ هاب یرااتفر یتخانش موس جوم یاه نامرد زا ردADHD اب رضاح هعلاطم ،تسا هدش ماجنا ام روشک فده
یبایزرا ریثأت نامرد کی دیدج
ینعی
نامرد ینتبم رب شزومآ هبقارم یهاگآ نهه رب
میظنت یرگاشناکت و یلااعف شیاب یااه راتفر رد
ناناوجون لاواس نیا هب ییوگخساپ ددصرد شهوژپ نیا ساسا نیا رب .دریگ یم تروص لاعف شیب شیاب و یرگاشناکت یااه راتفر شهاک رد دناوت یم یهاگآ نهه یاه تراهم شزومآ ایآ هک تسا
؟دوش عقاو رثوم نانآ یتخانش بصع یاه درکراک دوبهب نینچمه و یلاعف
1-3 - قیقحت تیمها و ترورض
یکی زا عیاش نیرت تلالاتخا نمزم
،دشر للاتخا مک هجوت ی شیب یلاعف تسا هک نیمجنپ رد
للاتاخا نایا عویاش عران یاناور تلالاتاخا یراامآ و یاصیخشت یامنهار تساریو 5
/ 2 یاراب %
مقر و نلااسگرزب 5
% ،ااکیرمآ یکاشزپ ناور نمجنا( تسا هدش شرازگ ناکدوک یارب 2013
راب .)
دش ماجنا یاه یسررب ساسا .تاسا هداش شرازاگ رای تم یاناوارف نیا ،ناریا فلتخم قطانم رد ه
نادمه رد هچنانچ 62
/ 8 ،یجنگ و یدابآ مارهب عراز( دصرد 1393
دامحا ریواب و هایولیگهک رد ،)
8 / 2 ،هدوتاس و یاجنگ ،هتاشهب( شواه زایت نازوامآ شاناد دصرد 1390
کارا رد ،) 2
/ 3 داصرد
،یعیفر و یمیهاربا ،یدارم ،یحلاص(
1390 و ) یزکرم ناتسا رد 6
/ 6 و یرگاسع ،یاجنگ( داصرد
،کرت 1390 صقن بجوم للاتخا نیا .تسا هدش شرازگ ) یاهدرکلمع
ییارجا و هظفاح یراک رد
دارفا لاتبم هب شیب یلاعف یم .ددرگ رد تروص یب یهجوت هب ناکدوک شیب لاعف و هجلاعم نداشن
اهنآ لامتحا هکنیا نیا دارفا رد هدنیآ هب یگدرسفا لاتبم80
دنوش و ای رد یناواجون یااهراتفر
داض
یعامتجا و81
هاگ هناراکهزب هتشاد
دنشاب دایز .تسا نایا دارافا رد نارود هاسردم رتاشیب لکاشم
نیرفآ یم
،دنوش اریز کدوک زکرمت یفاک یارب شوگ نداد هب سرد درادن و مادم یارب نوریب نتفر
زا سلاک هزاجا یم .دهاوخ نیا ناکدوک یمن دانناوت مارآ یور یلدناص ،دننیاشنب لاوامعم
فراحرپ
77Bootzin, Figueredo, Lopez & Schwartz
78Kieviet-Stijnen, Visser, Garssen, & Hudig
79Leigh, Bowen, & Marlatt
80 depression
81 anti-social behaviors
دنتسه و مادم رس سلاک اب ناتسود دوخ فرح یم دننز و نایا عواضوم ثاعاب یام دواش زا ااحل
یلیصحت اب لکشم هجاوم نبور ،ناوربآ ،یمارهب ،یتاجن( دنشاب ،یعیطم و هداز
1392 .) ندش هارمه
ناایز جیااتن ااب للاتخا نیا هرود طاباور یگتفاشآ داننام یروآ
ی ،یلیاصحت تلاکاشم و یکدواک
یراکهزب وس و82
داوم فرصم یم شیازفا ار نآ هب نتخادرپ تیمها یلاسگرزب و یناوجون رد83
.دهد
هناشن هکنآ اب یام دوبهب هب ور نس شیازفا اب نایلاتبم زا یدادعت یاه
نایا یاهدامایپ ااما ،دراذاگ
یامن دودحم یکدوک نارود هب اهنت للاتخا هاکلب .ددراگ
40 اات 60 رد نیناس رد دارافا نایا داص
هناشن زا یشان رمتسم بیرخت و تلاکشم زا ،یلاسگرزب هاگ و یناوجون یاه
هدوبن ناما ردADHD
هزوح رد ددعتم تلاضعم و نآ یگدنز لوط رد یرگشناکت و تیلاعف ،هجوت یاه
یام موادات اه دابای
رلدآ(
،84
2004 .) بیاسآ ااب یناواجون نارود رد للاتاخا نیا ندش هارمه اش یااه
صتاخم یتخان
ناراکمه و چیرلو(ADHD ،85
2005 یم رتراوشد ناناوجون یارب ار طیارش ) بیاسآ نایا .دزاس
ااه
هزوح ریاس رد ار درف درکلمع یام رارق دوخ ریثات تحت یعامتجا و یلیصحت درکلمع فلتخم یاه
-
تیعقوم رد .دهد شناد کدنا تیعمج دوجو اب ،زین یشزومآ یاه
،سلااک ره رد لاتبم نازومآ نایا
یم ملعم زا ار یرایسب هجوت و تقو دارفا لمعلاروتاسد زا یتخس هب و دنبلط
یام یورایپ ااه داننک
شام و نوتسناج(
،86
2001 هکنیا هب هجوت اب .) و هداوناخ ،لاتبم درف درکراک و یگدنز ردADHD
یم لخادت یو عامتجا یناور تشادهب رد یمهم هلئسم هب هزورما ،دیامن
سا هدش لیدبت هعماج87
ت
،قوثو و یرکاش ،نایهللادبع(
1383 هنیزه یگدرتسگ نتفرگ رظن رد اب ور نیا زا .) یعاامتجا یاه
تسد ،یدام و هویش هب یبای
ینامرد یاه یامازلا ،دناشاب رادرواخرب ییلااب یشخبرثا نازیم زا هک یا
نهه رب ینتبم شزومآ .تسا هویش یهاگآ
یم هکنیا رب هولاع هک تسا یا کرم تلاکشم دناوت
رد یز
و بارطاضا نواچمه هایوناث تلاکاشم ،داهد راراق ریثات تحت ار هجوت ییاسران دننام للاتخا نیا یم رارق فده دروم زین ار یگدرسفا للاتاخا دروام رد تااعلاطم هدمع هکنیا هب هجوت اب .دهد
یااه
هنااشن شهااک یاسررب هب شهوژپ نیا رد ،تسا هدوب ناکدوک رب زکرمتم یراتفر نااناوجون رد ااه
هب لاتبم شزوامآ یاشخبرثا یاسررب راضاح شهوژپ فده لیلد نیمه هب .دش هتخادرپADHD
تراهم نهه یاه شیب و یرگشناکت شهاک رب یهاگآ
باصع یااهدرکراک دوابهب نینچمه و یلاعف -
شناد رد یتخانش شیب نازومآ
.دوب لاعف فایط یاراب داناوت یم یهاگآ نهه هلخادم هک ییاجنآ زا
تلاکشم زا یا هدرتسگ داناوت یام هاعلاطم نایا یلاامتحا یااه دربرااک زا یکی ،دوش عقاو دیفم
یاه هرود ای ملعم تیبرت یاه هاگشناد رد هدنیآ ناملعم یارب یهاگآ نهه یشزومآ هرود ندناجنگ
82 crime
83 substance abuse
84Adler
85welrich
86Johnston & Mash
87 Mental Health
رد هااگراک ترواص هب ار یشزومآ همانرب نیا ناوت یم نینچمه .دشاب ناملعم یمادختسا یشزومآ ازگرب نیدلاو یارب یلحم حطس .درک ر
1-4 - شهوژپ فادها
1-4-1 - یلک فده
تراهم شزومآ یشخبرثا نییعت ناهه یاه
شیاب ،یرگاشناکت راب یهااگآ یااهدرکراک و یلااعف
بصع شناد رد یتخانش شیب نازومآ
.لاعف
1-4-2 - یصاصتخا فادها
1 - نییعت تراهم شزومآ یشخبرثا نهه یاه
شیب و یرگشناکت رب یهاگآ شناد رد یلاعف
نازومآ
شیب .لاعف
2 - نییعت یشخبرثا تراهم شزومآ
نهه یاه یب رب یهاگآ
شناد رد یهجوت شیب نازومآ
.لاعف
3 - تراهم شزومآ یشخبرثا نییعت نهه یاه
بصع یاهدرکراک رب یهاگآ شاناد رد یتخاناش
-
شیب نازومآ .لاعف
1-5 - شهوژپ تایضرف :
1 - تراهم شزومآ نهه یاه
یب شهاک رد یهاگآ شیب ناکدوک یهجوت
.دراد ریثات لاعف
2 - تراهم شزومآ نهه یاه
شیب شهاک رد یهاگآ شیب ناکدوک یرگشناکت و یلاعف
ریثاات لاعف
.دراد 3 - تراهم شزومآ نهه یاه
بصع یاهدرکراک دوبهب رد یهاگآ )لخادات هرمن شهاک( یتخانش
شیب ناکدوک .دراد ریثات لاعف
4 - تراهم شزومآ نهه یاه
یاهدرکراک دوبهب رد یهاگآ بصع
)لخادات نامز شهاک( یتخانش
شیب ناکدوک .دراد ریثات لاعف
1-6 - اهریغتم فیراعت
1-6-1 - نهذ یموهفم فیرعت یهاگآ
روظنم زا نهه یهاگآ هجوت ندرک هب هویش یا
،صاخ فوطعم هب فده رد نامز لااح نوداب و
تواضق و یروادشیپ ،نیز تاباک( تسا
2003 .)
1-6-2 - نهذ یتایلمع فیرعت یهاگآ
روظنم زا هلخادم نهه یهاگآ رد نیا شهوژپ کی همانرب یشزومآ 8 هسلج یا کی و میان اات ود
هتعاس یم دشاب .
1-6-3 - شیب یموهفم فیرعت یرگشناکت /یلاعف
هتسد زا یکی تملاع
شیب للاتخا یاه ( یشنک نوزف /یلاعف
تاملاع هتاسد رانک رد ،)ADHD
یم هجوت رد ییاسران شیب دعب .دشاب
/یلاعف تملاع اب یرگشناکت تاسد :نواچمه ییااه
ااهاپ و ااه
یب بلغا یم لوو هتسشن تلاح رد و تسا رارق یم فرح دح زا شیب ،دروخ
نداش مامت زا لبق ،دنز
شسرپ یم خساپ اه یم نارگید راک محازم ،دهد
یم صخشم ... و دوش ،نارااکمه و گنیاسوب( دوش
2010 هلصاف ری تم نیا یریگ هزادنا سایقم .) یم یا
.دشاب
1-6-4 - شیب یتایلمع فیرعت یرگشناکت /یلاعف
شناد باختنا رایعم نآ ندش شنیزگ ادتبا رد نازومآ
نااملعم طسوت اه تاسدب سپاس و نااش
زا رتشیب هرمن ندروآ 1
یشرازگدوخ مرف رد نیگنایم زا رایعم فارحنا 18
هیوگ یا IV -
88SNAP
هک دوب 9 یب لوا هیوگ و یهجوت
9 شیب یدعب هیوگ یم یبایزرا ار یرگشناکت و یلاعف
.دننک
1-6-5 - بصع یاهدرکراک یموهفم فیرعت یتخانش
یاهدرکراک یتخانش بصع
هب ناونع یهورگ زا ییاهدنیارف م)
اا ل ،یرادزااب هاظفاح
،یرااک و
ییاناوت همانرب یزیر و یهدنامزاس هک(
یور ییاناوت یاه یتخانش رایسب یساسا دننام
،هجوت
،نابز و
کاردا ریثأت یم
،دنراذگ یرعت ف یم دنوش ( یاگروت و ناراکمه
، 2010 ) .
1-6-6 - بصع یاهدرکراک یتایلمع فیرعت یتخانش
بصع یاهدرکراک شجنس یارب شناد یتخانش
مران زا نازومآ کیاسلاک پورتاسا نوامزآ رازافا
نومزآ نیا رد .دش هدافتسا 48
و ناوخمه یگنر هملک 48
گنر اب ناوخمهان یگنر هملک یاه
،زمرق
یم هداد شیامن یندومزآ هب زبس و درز ،یبآ گانر ندواب نااسکی ،ناوخمه تاملک زا روظنم .دوش
یم هداد ناشن زبس گنر اب هک زبس هملک لاام ،تسا هملک یانعم اب هملک تااملک زا رواظنم .دواش
زامرق گانر ااب هاک زباس هملک لاام ،تسا هملک نآ یانعم اب هملک گنر ندوب توافتم ،ناوخمهان یم هداد ناشن هعومجم .دوش
96 یلاواتم و یفدااصت ترواص هاب ناوخمهان و ناوخمه یگنر هملک
یم هداد ناشن یم هتساوخ یندومزآ زا و دوش
هملک گنر اب قبطنم همکد راشف اب ات دوش یور هک یا
یم شیامن هحفص رگشیامن هحفص یور رب کرحم ره هئارا نامز .دهد خساپ ،دنیب
2 هلاصاف و هیناث
نیب کرحم ود هئارا 800
ماک ااب لخادات اای یرادزاب نازیم .تسا هیناث مرازه داداعت هرامن ندراک
یم تسدب ناوخمه حیحص دادعت هرمن زا ناوخمهان حیحص ینلاوط نینچمه .دیآ
نیگنایم ندوب رت
88Swoanson, Nolan & Patelham
کرحم هب خساپ نامز تدم یباایزرا یاراب یراگید صخاش ،ناوخمه اب هسیاقم رد ناوخمهان یاه
بوسحم لخادت یم
هلصاف ری تم نیا یریگ هزادنا سایقم .دوش یم یا
.دشاب
Title and Author:
The Effectiveness of Mindfulness Skills Training on Attention- deficit, Hyperactivity and Neurological Functions in Hyperactive Students../Ehsan Golestani
Supervisor:Dr Akbar Atadokht Graduation date:
18 Sep 2019 Number of pages:
130 Abstract
Research Aim: This study aimed to investigate the effectiveness of teaching mindfulness skills on hyperactivity, Impulsivityand neurological functions in hyperactive students.
Research method: The method of this study was experimental and pre-test and post-test design with control group was used. The statistical population of this study was all students of the first high school of Ardebil in the academic year 1397-1398. first, among of five educational area in Ardabil city, the area number one and among of 8 high school on that area, 2 high school selected by cluster sampling method, and then 36 students with hyperactive symptoms were selected by Purposeful sampling method and assigned to two experimental and control groups of 18 people. For collecting data, the SNAP IV scale and the classic Strop test software were used in the form of pre-test and post-test. Data were analyzed by covariance analysis test.
Findings: The results showed that training the mindfulness skills in the experimental group in comparison to the control group in the post-test in the reduction of inattention, hyperactivity, score and time interference in the classic Stroop test and SNAP-IV scale is significantly effective.
Conclusion: The results of this study indicate that the training of mindfulness skills can help with the proper techniques to attention on all moments of life and reduce the non-attention and hyperactivity symptoms and also can be used as an effective factor for improving cognitive functions in hyperactive students.
Keywords: Mindfulness, Attention-deficit, Hyperactivity, Neurological Functions, Hyperactive Students.
University of Mohaghegh Ardabili Faculty of education & Psychology
Department of Psychology
Thesis submitted in partial fulfillment for the degree of M.A. in clinical Psychology
The Effectiveness of Mindfulness Skills Training on Attention-deficit, Hyperactivity
and Neurological Functions in Hyperactive Students.
By:
Ehsan Golestani
Supervisor:
Dr Akbar Atadokht
Advisor:
Dr Mohammad Narimani
18 Sep 2019