Effectiveness of Transcranial Direct Current Stimulation on Reaction Time and Performance of Skilled Soccer Players
Mahdi Mollazadeh 1 , Hassan Gharayagh Zandi 2 , Mahbobeh Ghayour 3 Ali Moghadamzadeh4
1. Department of Motor Behavior and Sports Psychology, Faculty of Sport Sciences and Health, University of Tehran, Tehran, Iran. E-mail: [email protected]
2. Corresponding Author, Department of Motor Behavior and Sports Psychology, Faculty of Sport Sciences and Health, University of Tehran, Tehran, Iran. E-mail: [email protected]
3. Department of Motor Behavior and Sports Psychology, Faculty of Sport Sciences and Health, University of Tehran, Tehran, Iran. E-mail: [email protected]
4. Department of Educational and Curriculum Methods and Programs, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran.[email protected]
Article Info ABSTRACT
Article type: Research
Article history:
Received:
17 December 2022 Received in revised form:
31 March 2023 Accepted:
22 April 2023 Published online:
20 May 2023
Keywords:
Performance of soccer players, Primary motor cortex, Reaction time,
Transcranial direct current Stimulation.
Introduction: The present study aimed to investigate the effect of the transcranial direct current stimulation of the motor cortex on the reaction time and performance of skilled soccer players.
Methods: The current study was a quasi-experimental study with a pre-test and a post-test design. The statistical population of this research was the skilled male soccer players of Tehran province in 1401, 36 of whom were selected through convenience sampling and randomly divided into three Primary Motor Cortex Stimulation (N=12), Sham Stimulation (N=12) and Control (N=12) groups. For the primary motor cortex stimulation during transcranial direct current stimulation intervention, the anode electrode was placed at the C3, and the cathode electrode was placed at Fp2. To check and analyze the research hypotheses, the dependent t and the analysis of covariance (ANCOVA) tests with Bonferroni posthoc test were used via SPSS version 22 software.
Results: The results showed that in the Motor Cortex tDCS group, the average reaction time after electrical stimulation decreased from 354.25 ± 71.58 to 256.41 ± 63.72 milliseconds, and the average performance increased from 46.00 ± 6.14 to 5.83 ± 68.41. So, according to the significance level of 0.05, a significant difference was observed in reaction time and performance (P <0.05).
Conclusion: The results showed that the electrical stimulation of the primary motor cortex affects the reaction time and the performance of skilled soccer players. Since the current research was conducted on skilled soccer players, it is suggested to be as cautious as possible in generalizing the results of this research to novice soccer players and athletes.
Cite this article: Gharayagh Zandi, H., Mollazadeh, M., Ghayour, M., & Moghadamzadeh, A. (2023). Effectiveness of Transcranial Direct Current Stimulation on Reaction Time and Performance of Skilled Soccer Players.
Journal of Sports and Motor Development and Learning, 15 (1), 31-44.
DOI: http//doi.org/10.22059/jsmdl.2023.352595.1692
Journal of Sports and Motor Development and Learning by University of Tehran Press is licensed under CC BY-NC 4| web site: https://jsmdl.ut.ac.ir/ | Email: [email protected].
© The Author(s). Publisher: University of Tehra n Press.
Extended Abstract
Introduction
Sports psychologists help to increase sports performance by using their intervention programs.
Recently, a large number of these intervention programs have been developed by governing bodies and sports institutes around the world to improve the performance of athletes. The present study aimed to investigate the effect of the transcranial direct electrical stimulation (tDCS) of the motor cortex on the reaction time and performance of skilled soccer players.
Methods
The current study was a quasi-experimental study with a pre-test and post-test design. The statistical population of this study was the elite male soccer players of Tehran province in 1401, 36 of whom were selected through convenience sampling and were randomly divided into three Primary Motor Cortex Stimulation (N=12), Sham Stimulation (N=12), and Control (N=12) groups. The control group had their daily exercises and the two intervention groups entered the research process. First, to measure sports performance, the percentage of correct passes sent by each player was recorded during the official matches by recording and analyzing video images, and after the matches were over, the performance was analyzed by a group of professional soccer coaches with grade-A coaching license To measure the reaction time, the YB-1000 reaction time measuring device was used.After this step, their scores were recorded as a pre-test.After the pre-test phase, the intervention phase was conducted for six consecutive days. In the direct current stimulation of the primary motor cortex group, the participants received transcranial electrical stimulation of the primary motor cortex (anode at C3 and cathode at Fp2) every day before training for 15 minutes, so that in the anodal electrical stimulation, a direct current of 1.5 milliamperes was applied to the individual throughout the stimulation, and then they continued their daily training and competitions. In the sham stimulation group, after connecting the electrodes, an electric current of 1.5 milliamperes was applied to the individual. But after 30 seconds, the electric current was cut off without informing the person, and then they started their daily training and competitions. After six consecutive days of intervention, the post-test phase was
conducted on the seventh day. The tools used in this research were a YB-1000 reaction time measurement device, a tDCS device, a tDCS health screening questionnaire, and an informed consent form. The dependent t and the analysis of covariance (ANCOVA) tests with Bonferroni posthoc test were used to analyze data using SPSS version 22 software at α=0.05 level of significance.
Results
The results showed that in the Motor Cortex tDCS group, the average reaction time after electrical stimulation decreased from 354.25 ± 71.58 to 256.41 ± 63.72 milliseconds, and the average performance increased from 46.00 ± 6.14 to 5.83 ± 68.41. So, according to the significance level of 0.05, a significant difference was observed in reaction time and performance (P <0.05). In the other two groups, there was no significant difference between the pre-test and the post-test (P>0.05).
Conclusion
The results showed that the electrical stimulation of the primary motor cortex affects the reaction time and the performance of skilled soccer players. Therefore, it is suggested that coaches and sports psychologists consider electrical stimulation as much as possible in addition to their physical programs to reduce reaction time and improve soccer players' performance.
Ethical Considerations
Compliance with ethical guidelines: The present article is extracted from a Ph.D. thesis in the field of sports psychology in 1401 with IR.SSRI.REC.1397.291-45975 ethical code. The present research was conducted in compliance with ethical principles, including obtaining a written consent form to participate in the research, compliance with the principle of confidentiality of the participants' information, and their freedom to withdraw from the research process. The research was designed in such a way that its implementation does not involve any physical or psychological harm to the participants. Also, the participants received training for free.
Funding: All expenses for this research were paid by the first author.
Authors’ contribution: This article was extracted from the doctoral thesis of the first author, who was responsible for the implementation of the project, sample collection, intervention sessions, and analysis and review of the results. The corresponding author supervises the implementation stages of the research and revision of the article. Other authors were in charge of guidance in the field of research methods and data analysis.
Conflict of interest: The authors of this article declare no conflicts of interest.
Acknowledgments: Dear coaches and soccer players of Tehran province who cooperated in the implementation of this research and respected professors who gave guidance and advice in this work, are thanked and appreciated.
ارف میقتسم نایرج کیرحت یشخبرثا همجمج
یا درکلمع و شنکاو نامز رب لابتوف
ی تس اه ی رهام
هدازلام یدهم
1
،
یدنز قایارغ نسح
2
رویغ هبوبحم ،
فجن دابآ
3ی یلع ، مدقم
4هداز
1 هورگ . و یتکرح راتفر یشزرو یسانشناور
، دکشناد ۀ یتسردنت و یشزرو مولع شناد ،
هاگ :همانایار .ناریا ،نارهت ،نارهت
@ut.ac.ir 110 ghzandi
2 . ۀدنسیون ،لوؤسم هورگ تکرح راتفر ی و سانشناور ی شزرو ی ، دکشناد ۀ یتسردنت و یشزرو مولع هاگشناد ،
:همانایار .ناریا ،نارهت ،نارهت [email protected]
3 . هورگ تکرح راتفر ی و سانشناور ی شزرو ی
، دکشناد ۀ یتسردنت و یشزرو مولع هاگشناد ،
:همانایار .ناریا ،نارهت ،نارهت [email protected]
4 . هورگ شور اه و همانرب اه ی یشزومآ
،یسرد و دکشناد ۀ ناریا ،نارهت ،نارهت هاگشناد ،یتیبرت مولع و یسانشناور .
همانایار : [email protected]
هلاقم تاعلاطا هدیکچ
:هلاقم عون یشهوژپ
رات ی خ رد ی تفا : 26 / 09 / 1401
:یرگنزاب خیرات 11
/ 01 / 1402
رات ی خ ذپ ی شر : 2 / 02 / 1402
رات ی خ راشتنا : 30 / 02 / 1402
دیلک هژاو :اه
رج نای قتسم می ارف همجمج یا
،
،شنکاو نامز تسیلابتوف درکلمع اه
،
هیلوا یتکرح رشق .
همدقم کیرحت رضاح شهوژپ فده: رج
نای قتسم می همجمجارف ا
ی او نامز رب یتکرح رشق زا ع و شنک
درکلم
تسیلابتوف یاه رهام .تسا
هوژپ شور قیقحت :ش
تاعلاطم عون زا رضاح همین
شیپ حرط اب یبرجت نومزآ
- پ س .تسا نومزآ اج
عم ۀ
تسیلابتوف شهوژپ یرامآ یاه
رهام لاس رد نارهت ناتسا درم 1401
دوب دن هک 36 ت هب اهنآ زا ن تروص
هنومن هب و باختنا سرتسد رد یریگ هب یفداصت تروص
هس هیلوا یتکرح رشق کیرحت هورگ (
12 ن رف ت ،) کیرح
یگتخاس ( 12 رفن لرتنک و ) (
12 رفن .دندش میسقت ) لخادم
ۀ رحت ی ک رتکلا ی ک ی قتسم ی م ف همجمجار یا
نیدب تروص دوب رحت رد هک ی
ک رشق تکرح ی یلوا ه دنآ رد اهدورتکلا دتاک و C3
م رارق Fp 2 ی گ ی دنر . ارب ی
سررب ی زجت و هی و لحت لی ضرف هی یاه قحت قی
، نومزآ زا وک لیلحت و هتسبمه یت و
یرا نا هارمه هب س نومزآ
ینورفنوب یبیقعت هدافتسا
دش . مرن سا سا یپ سا رازفا خسن
ۀ 22 تهج لیلحت هداد اه رارق هدافتسا دروم
تفرگ .
ی هتفا اه زا سپ شنکاو نامز نیگنایم داد ناشن جیاتن : رحت
ی ک رتکلا ی ک ی هورگ رد تکرح رشق tDCS
زا ی
58 /
±71 25 / 354 هب 72 /
±63 41 / 256 هیناث مرازه زا درکلمع نیگنایم و شهاک
14 /
±6 00 / 46 هب 83 / 5
41± / 68 ازفا شی حطس هب هجوت اب هک تسا هتفای نعم
ا راد ی 05 / 0 توافت نعم ا راد درکلمع و شنکاو نامز رد
لباق هدهاشم تسا ( 05 / 0 P<
.)
تن ی هج گ ی ر ی او نامز رب هیلوا یتکرح رشق زا یکیرتکلا کیرحت هک داد ناشن جیاتن : مع و شنک
رکل د
تسیلابتوف یاه رهام یور رضاح شهوژپ هک اجنآ زا .تسا رثؤم لابتوف
ی تس اه ی رهام فرگ ماجنا هت تسا ،
یم داهنشیپ دح ات دوش
هب جیاتن میمعت رد ناکما لابتوف
ی تس اه طایتحا یدتبم ناراکشزرو و .دوش
دانتسا : یدنز قایارغ
، نسح
؛ هدازلام ، یدهم
؛ رویغ فجن دابآ ی هبوبحم ،
؛ و مدقم از هد ، یلع ( 1402 .) شخبرثا ی رحت ی ک رج ی نا قتسم ی م ارف همجمج یا و شنکاو نامز رب
درکلمع لابتوف ی تس اه ی رهام رشن . ی ۀ یشزرو یتکرح یریگدای و دشر
، ( 1 ) 15
، 31 - 44 .
2023.352595.1692
jsmdl.
/ 22059 10.
/ http//doi.org DOI:
زنماک ویتیرک سنسیلا ساسا رب ار دوخ یرکف تیکلام قح و تسا ناگیار یملع هیرشن نیا CC BY-NC 4
راذگاو ناگدنسیون هب
هدرک .تسا همانایار : [email protected] امنرات|
: https://jsmdl.ut.ac.ir
.نارهت هاگشناد تاراشتنا :رشان
.ناگدنسیون©
34 و دشر ی گدا ی ر ی تکرح ی شزرو ی
، راهب ،لوا ةرامش ،مهدزناپ ةرود 1402
همدقم پ اب تفرشی سانشناور ملع
،یشزرو ی ثحب
تراهم اه ی نهذ ی ارجا رد ی شزرو درکلمع ی
مها تی یدایز پ ادی هدرک ،تسا لاحرد ی هک رد
مها رب اهنت هتشذگ تی
گدامآ ی نامسج ی کأت ی د م ی دش
، اما شزرو ناسانشناور هزورما
،ی برم نای ب هجوت ناراکشزرو و یرتشی
گدامآ هب ی نهذ ی
دنراد ( گربدلوگ ،1
1998 .) گتسبمه تاعلاطم ی
ددعتم ی هب یسررب روظنم طبار
ۀ م نای یاهدربهار ناور
ی تراهم حطس و تسا هتفرگ ماجنا
( تسارک ،ناراکمه و2
2012 .) شهوژپ یاه خا
،ری راک ا دم ی رمت تانی شیازفا ناور تراهم ی
ار هب ناونع نکت یکی صصخت ی دشر رد
تراهم یاه شزرو ی ناشن ناوج ناراکشزرو رد هداد
دنا یدردیساگ(
،ناراکمه و3
2009 )؛
ن لابتوف شزرو زی
هدعاق زا انثتسم ن تسی لابتوف .
هزورما هب ناونع کی مع هاگن مزلتسم شزرو ارف قی
و مداکآ کی رت ی تسا
، هب هنوگ ا ی هک هاگشاب اه ی ند لابتوف گرزب ای
مها هب تی ا نی
فقاو عوضوم ا
سانشناور ملع زا و دن ی
رد شزرو مز
ی هن اه ی فتسا فلتخم هدا
م ی دننک . یکی ثأت زا نیرتراذگری هزوح
اه ی سانشناور ی لابتوف رد
اج یی هک تسا هب
ا لابند داجی گدامآ ی ناور ی ارب ی زاب نانکی نچمه و نی ثأت ری راذگ ی درکلمع رب تراهم
اه ی نف ی شخبرثا .تسا لابتوف ی
اهرازبا ی رمت نی نهذ ی رب تراهم اه ی رد ،توش هلمج زا لابتوف لبی
رد ... و لاس اه ی خا ری تسا هدش هداد ناشن ناگمه هب (
یقداص و
ناراکمه
، 2019 ).
نیتسنمولب و رودیل (4
2008 ) رد مه شهوژپ یاه اب دوخ تسیلابتوف اه
ا هب نی تن هجی سر دندی هک شزومآ تراهم یاه
ناور ی وصت دننام ی
یزاسر نهذ
،ی نت مارآ ی و ییوگدوخ شهاک شزرو ماگنه ار ناراکشزرو سرتسا
یم دهد درکلمع و اهنآ
اقترا ار یم دشخب .
دب یهی زاب هچره هک تسا نکی
اهرازبا زا هدافتسا رد لابتوف ی
رمت نی نهذ ی هب بوخ ی بب شزومآ دنی
و تراهم اه ی ناور ی ن دروم زای زاب رد ی
ارجا رد ،دنک بسک ار دوخ ی
نونف لابتوف قفوم رت ار دوخ درکلمع و دوب دهاوخ دوبهب
م ی شخب د . زاب ماجنا ی فلتخم لماوع هب لابتوف ی
تسا هتسباو
، هلمج زا م ی ناوت هب تراهم اه ی یکینکت تکات و
،یکی ندب ناوت ی و اناوت یی اه ی تخانش ی ب .درک هراشا رتشی
ا نی ار لماوع
م ی ناوت هب لیسو ۀ رمت نی داد هعسوت (
لولید ،5
2010 .)
ناراکشزرو درکلمع هب
رد حوطس رتلااب یتخانش ن زای .دنراد اهنآ اب دی مصت ی م گ ی ر ی اه تلاح رد ار ی توافتم تاعلاطا هک دنهد ماجنا ی
زا
وت ،پ مه زاب ی اه رح و فی رد تفای م ی دننک ارف و دنی مصت ی م گ ی ر ی تحت راشف رح فی عس هک ی اضف و نامز ندرک دودحم رد ی
سرتسد رد
اب نکیز ماجنا ،دراد م
ی گ ی ر د اب ناراکشزرو . دی
هب اهنت ار دوخ هجوت مهم
نیرت و طوبرم رت ی ن تاعلاطا عبنم ی
ارجا ات دنراد فوطعم ی
و قفوم
رثؤم ی نشاب هتشاد د
( وناساک ،ناراکمه و6
2010 ).
شزرو مولع ناسانشراک ی
پ هتسوی هب شزرو درکلمع دوبهب لابند ی
هب نی ۀ رد ناراکشزرو
هتشر اه ی فلتخم ا مع .دن ارش رد بولطم درکل یطی
قافتا م ی دتفا رتهب زغم هک نی
رتهب اب ار درکلمع نی
ناراکشزرو .دراد دوخ عبانم زا هدافتسا
رد شزرو اه ی ت یمی لاو دننام لابی رد لابتوف و حم
ی ط اه ی
ًلاماک وپ ای دودحم تحت تی
نامز ی اربانب ،دنراد رارق نی
اب دی رتمک رد نی نامز
رتهب نکمم نی
د ار دوخ درکلمع رح لباقم ر
نافی دنشاب هتشاد دوخ .
ا نی رمت تانی م رد ررکم نیدای
شزرو ی تسا نکمم بجوم
غت ریی رد
اناوت یی اه ی کاردا ی دوش ناراکشزرو (
،مدقم و یرون 2012
.) لمع ،شنکاو نامز مهم
ی سب رد یرای شزرو زا بجوم نآ شهاک و تساه
قفوم بسک تی
م ارجا رد ی دوش مها هب هجوت اب . تی
ز دای لماع ره ،شنکاو تعرس ی
هاتوک بجوم هک م شنکاو نامز ندش رت
ی دوش
، ارجا ی
رتهب ی تراهم رد اه یی لماع لمع تعرس هک نییعت
هدننک م تروص ،تسا ی
دریگ (
7، گناو 2009 .)
شور ره ی هک بجوم تخانش درکلمع دوبهب ی
دارفا هب وی هژ دوش ناراکشزرو
، مها زا تی صاخ ترورض و ی
و تسا رادروخرب م
ی ناوت اب
ا تلاخادم ینمی
،لااب
ًاتبسن و سرتسد رد ،نازرا هب
وی هژ ارجا درکلمع ،باذج یی
ازفا ار ناراکشزرو شی
داد ( زرتراک و زدراودا ،8
2017 ) . یکی
نکت زا کی ییاه ارف دوبهب رد هزورما هک یاهدنی
تخانش
،ی سح
،ی م نازی اهدرکراک و هجوت ی
تکرح ی غ و هری دروم هجوت نارگشهوژپ زوح
ۀ
تخانش مولع ی
اسورون و سنی رارق هتفرگ رحت زا هدافتسا ،تسا کی
رتکلا یکی رج اب زغم نای
قتسم می ( هک تسا )tDCS
هب ۀلزنم شور
1. Goldberg
2. Crust
3. Gucciardi
4. Blumenstein & Lidor
5. Thelwell RC
6. Casanova
7. Wang
8. Edwards & Cortes
همجمجارف میقتسم نایرج یشخبرثا تسیلابتوف درکلمع و شنکاو نامز رب یا
اه ی رهام 35
نامرد ی غ ی مجاهتر ی
، هتخانش نازرا و درد نودب م
ی دوش ( ،شوداک و سارک 2013
.) قحت تاقی خا ری ناشن م ی دهد رحت کی یمجاهتریغ زغم
رحت شور اب کی
همجمجارف یا
رج اب نای قتسم
،می شور رثؤم ی رد ازفا شی تخانش درکلمع ی
تسا ( ،ناراکمه و گنچ 2015
) ا رد نی شور
کی رج نای رتکلا یکی عض فی هب روط لومعم 1 ات 4 م یل ی رپمآ حاون هب ی صاخ ی دراو زغم زا م
ی دوش غت اب ات ریی سناتپ لی اشغ
،یی ار زغم رشق
رحت کی رحت .دنک کی لادونآ رحت ی ک ذپ ی ر ی ار زغم رشق و
رحت کی دتاک ی شهاک ار نآ م
ی دهد ( ،ناراکمه و یتاجن 2020
.) ناکرآ
1
( 2019 قحت رد ) یقی ور ی وجشناد نای 18 ات 23 دب لاس نی تن هجی سر دی رحت هک کی دنآ ی م زغم رشق ی
دناوت ظفاح دوبهب بجوم ۀ
راک ی و
شنکاو نامز وش
د.
شهوژپ اه و قیقحت تا نیشیپ اتن ی ج و ثأت ی تار کیرحت زا یتبثم زا
ۀیحان تکرح رشق ی
ور رب هیلوا نامز ی
و شنکاو ع
ازگ درکلم شر
هدرکن دنا هک
ًلاامتحا هک دشاب نیا لیلد هب رتشیب شهوژپ
اه ی م ناراکشزرو یور رتشیب نیشیپ زروریغ ای یدتب
ماجنا راکش تفرگ
ه هک تسا
رهام ناراکشزرو زا توافتم تسا
ییاجنآ زا . رتمک تاکرح رد هک
هتخومآ هدش همانرب ری ز ی کرح هلضع عون باختنا و ت
هب سو یل ۀ شیپ یتکرح
ماجنا لمکم م
ی ریگ د هیلوا یتکرح رشق ات
، هجیتن رد م
ی ناوت رضاح شهوژپ تفگ یپ رد
هب خساپ نیا وم در تسا آ هک یا رحت کی زا ن حا ی ۀ
کرح رشق یت هیلوا رب شنکاو نامز و
درکلمع شزرو ی لابتوف تسی یاه رهام راذگریثأت تسا ای خ ری .
شور سانش ی شهوژپ
شهوژپ
،رضاح اب هجوت ب ه فادها پی ش بی ن ی هدش
، زا عون تاقیقحت همین
یبرجت و اب هجوت هب لوط نامز ا یارج قیقحت زا عون یعطقم دوب .
حرط شهوژپ پی ش نومزآ - سپ نومزآ زا و ظاحل فده زا تسد ۀ تاقیقحت یدربراک
.دوب نینچمه ژپ
شهو رضاح هب ظاحل ارجا هب تروص
ینادیم ارجا .دش
نومن و هعماج ۀ
یرامآ
هعماج آ تسیلابتوف شهوژپ نیا یرام یاه
رهام لاس رد نارهت ناتسا درم 1401
هک دوب 36 آ زا نت هب اهن هنومن تروص سرتسد رد یریگ
هب و باختنا هب یفداصت تروص
هس یتکرح رشق کیرحت هورگ (
12 رفن یگتخاس کیرحت ،) (
12 رفن لرتنک و ) (
12 رفن رد .دش میسقت )
تسیلابتوف فیرعت یاه
رهام هوژپ رد یراکشزرو ،رضاح ش تسیلابتوف
رهام هب لقادح هک دمآ باسح تفه
لاس قباس ۀ عف نیا رد تیلا ر
تش ۀ
میت وضع ای تشاد ار یشزرو .دوب نارهت ناتسا یهاگشاب یاه
نایاش کذ هک تسا ر هب
کشزرو زا یکی تیمودصم تلع هب نارا
ببس تعیبط
تشر ۀ زا یگتخاس هورگ ،لابتوف 12
رفن هب شهوژپ یادتبا رد 11
رفن .تفای لیلقت هب دورو یاهرایعم
پ :زا دوب ترابع شهوژ یمامت
تکرش ناگدننک دوب درم
؛دن نماد ۀ ینس اهنآ نیب 18 ات 35 دوب لاس
؛ تکرش یمامت تسیلابتوف ناگدننک
دندوب
؛ یمامت اهنآ زا تملاس ماک ل
؛دندوب رادروخرب لقادح یگمه
تفه لاس قباس ۀ لابتوف هفرح ا زا یکی حطس رد ی لی
گ اه نتشاد روشک ی د
و مه ۀ اهنآ زا ل ظاح ناور ی لاس م
دوب .دن رایعم یاه لماش جورخ مدع
لیمکت لماک همانشسرپ یاه شهوژپ و مدع تفایرد هنوگره و همانرب ت تانیرم یسانشناور یشزرو
شیپ
و رد نیح ماجنا
،شهوژپ امت مدع ی ل قحت رد تکرش هب ی
ق ، غ ی تب قحت ماجنا زور رد ی
ق و بیسآ یگدید م رد قحت فلتخم لحار ی
ق .دوب
رازبا
ۀگرب اضر ی ت هناهاگآ زا: ا ی ن هب هگرب روظنم اضر بلج ی ت تکرش ناگدننک ارب ی رد تکرش حت
قیق هدافتسا .دش
مانشسرپ ۀ رگلابرغ ی ت تملاس ی د ی س ی سا : مانشسرپ ۀ رگلابرغ ی ت تملاس ی د ی س ی
2سا ارب هک ی سررب ی صخاش اه ی دروم زاین
ا تهج ی نم سا ندوب بسانم و ت زا هدافت
ی د ی س ی ارب سا ی تکرش هدننک اه هدافتسا ش دهاوخ .د مانشسرپ ۀ رگلابرغ ی تملاس ارب ی لوا ی ن
ناونع اب راب مانشسرپ
ۀ رگلابرغ ی ت تملاس ی ما طسوت سا
3لیک ناراکمه و (
2001 ) ودت ی ن دش .
1. Arkan
2. Safety Screening Questionnaire for tDCS
3. Keel
36 راهب ،لوا ةرامش ،مهدزناپ ةرود ،یشزرو یتکرح یریگدای و دشر
1402
رحت ی ک رتکلا ی ک ی :زغم زغم کیرتکلا کیرحت یارب رحت هاگتسد زا
ی ک رتکلا ی ک ی قتسم ی م مجارف همج یا م هدافتسا ی دوش دروم هاگتسد .
ا رد هدافتسا ی
ن شهوژپ
Dose Active
رج عبنم و ی
نا ا ی ن هاگتسد ی ک رتاب ی 9 تلو تسا رثکادح . تدش نایرج 4 یلیم رپمآ هک دوب DC
رط زا ی ق اهدورتکلا لاصتا یی
بطق اب ی ت ور )دتاک و دنآ( توافتم ی
بصن رس تسوپ دش
رج و ی نا رتکلا تباث ی
ک ی ور زا ار ی زغم هب همجمج
لقتنم درک ( ناه و ناج
1، 2012 ) ا رد.
ی ن اهدپ نورد اهدورتکلا ،شهوژپ ی
جنفسا ی 35 یتناس رتم عبرم ی رارق دنتفرگ اب اهدپ حطس و
رلک لولحم ی
د دس ی م 9 هتشغآ دصرد دش
ازفا نمض ات ی
ش اناسر یی رج ی نا رتکلا ی ک ی ازفا زا ی ش پ ترارح ی گش ی ر ی دوش . هاگتسد زا ظاحل
تدش نایرج
، و دورتکلا ۀزادنا تدم
نامز رحت ی ک لباق لرتنک دوب . ۀیحان رحت ی ک رتکلا ی ک ی قتسم ی م همجمجارف یا
رضاح شهوژپ رد رشق
تکرح دوب هیلوا ی
، نیدب تروص هک قبط ،صصختم رگنامرد طسوت تبثم دورتکلا یریگرارق لحم س
ی متس اه ی ب ی ن للملا ی دورتکلا یریگرارق
20-10
، رظندروم لحم یور (
)C3
رد دش هداد رارق و نییعت پچ M1
و دورتکلا ۀیحان یور یفنم قوف
یمشچ ( )Fp2
هتسب تسار تمس
دش ا رد . ی ن قیقحت رحت زا ، ی ک رتکلا ی ک ی رج اب ی نا 5 / 1 یلیم رپمآ تدم هب و 15
قد ی هق دش هدافتسا .
:شنکاو نامز یارب
هاگتسد زا شنکاو نامز شجنس شنکاو شجنس نامز
YB-1000
هدافتسا م ی دوش . ای ن تکرش تخاس هاگتسد
Yagami
نپاژ و لماش هس لصا دحاو ی تسا هک ترابع دنا لصا دحاو :زا ی
دحاو ،لرتنک شیامن
ۀدنهد رحت ی ک خساپ لامعا دحاو و هحفص
دیلک ا(
ی ن م هاگتسد ی دناوت تقد اب ار شنکاو نامز کی
مرازه ناث ی ه دهد ناشن .)
نچمه ی ن لماش ی ک بعج ۀ هجت هک تسا گرزب ی
تاز و
لک ی اهد ی ور لرتنک ی نآ هیبعت هدش ود و تسا یساش
س اب هک ی م لصتم هاگتسد هب ا
رون کرحم شخب ود لماش هاگتسد .دن ی
توص و ی
رون کرحم هک تسا ی
کشت درز و زمرق ،زبس گنر هس ار نآ ی
ل م ی دهد وص کرحم و ت
ی ادص نآ ی هاتوک قوب ی
هک تسا زا ظاحل تدش
ظنت لباق نامز و ی
م لباق .تسا ی ت هاگتسد هب هنوگ ا ی ا تس م هک ی ناوت ار نآ هب روط راکدوخ یا تسد ی ظنت ی م رک د امزآ و ی ش .داد ماجنا ار
ور ی لک هورگ شش هاگتسد ی
د ظنت ؛دراد دوجو ی
م باختنا ،هداس( شنکاو عون ی
و خشت ی ص ی ون گنر باختنا ،) ر
ارب ی ود ره و پچ تمس
تسد و راکدوخ تلاح باختنا ،ادص سناکرف باختنا ،تسار ی
امزآ ی ش لک ، ی د دادعا ندرک کاپ تبث
هدش ظنت و ی تام لک و ی د امزآ عورش ی
ش و
نچمه ی ن ور ی هاگتسد حفص ۀ امن ی رگش دادعا بصن هدش تسا تقد اب ار شنکاو نامز هک کی
مرازه ناث ی ه م صخشم ی
دنک .
تسیلابتوف درکلمع :اه
رکلمع شزرو د ی زاب نانکی دادعت اب لابتوف ساپ
اه ی حص حی ،تاقباسم لوط رد شیپ
و سپ هلخادم زا هزادنا
گ ی ر ی
دش . هتسباو ریغتم ا
ی رد هک قیقحت یبایزرا دش ساپ لاسرا دصرد ، اه
ی
،نکیزاب ره طسوت حیحص تاقباسم نایرج رد
دوب . هب تبسن یترابع
ساپ اه ی حیحص نکیزاب ره طسوت یلاسرا هب
لک ساپ اه یی نایرج رد نکیزاب کی هک هداد یمسر تاقباسم
دوب هبساحم ، ش
د یبایزرا . نیا
ریغتم شور هب ملیف یرادرب دیو ریواصت زیلانآ و ئ
ییو سپ هقباسم مامتا زا هفرح نایبرم هورگ طسوت
ا ی اب لابتوف یبرم جرد
ۀ یبرم یرگ
A
تروص ،لابتوف تفرگ
أر ،دروم ره رد . ی
ییاهن تیمک ۀ روکذم هب ناونع رمن ۀ بوسحم نکیزاب درکلمع یبایزرا دش
. نایاش تسا رکذ
هب روظنم یزاسروک فرطکی
ۀ
،هعلاطم دارفا رضاح رد هرمن ۀتیمک یهد
تبسن هب تکرش ناگدننک رد هس هورگ کیرحت ،یتکرح رشق کیرحت
یگتخاس و لرتنک ندش روک د . زرا ی با ی لوا ی ه کمک هب ملیف
یرادرب زاب هس زا ی مسر ی زاب ی انک ن ادتبا رد ی تروص لصف تفرگ
؛ هورگ طسوت
برم ی
،نا ک یف ی ت ف زا دروم هس ره ی
مل اه ارب ی ره ی ک لانآ تهج تاعلاطم زا ی
ز درکلمع
2ی أت یی د دش . ملیف یرادرب اهن یی ن ی ز دننامه لحرم ۀ لوا
و سپ زا هلخادم تروص تفرگ و زرا اب هباشم ی
با ی لوا ی
،ه زاب زا دروم هس ی
اه ی مسر ی هب ناونع انآ عجرم لی ز اهن یی باختنا ش د .
ارجا دنور ی
شهوژپ
یارب عمج روآ هداد ی اه زا ادتبا تکرش ناگدننک اضر ی ت مان ۀ ناهاگآ ۀ بتک ی بسک دش . سپ زا کرش نآ ت ناگدننک قحت فادها اب ی
ق ۀوحن و
تما ی هدزا ی نومزآ یارجا و اه
ی رظندروم انشآ دندش .
سپ باختنا زا ۀنومن
یرامآ تکرش ناگدننک هب صت تروص یفدا
هب هس هورگ 12 هرفن ( هورگ کی ،یتکرح رشق کیرحت هورگ کی
و دنتشاد ار دوخ هنازور تانیرمت لرتنک هورگ .دندش میسقت )لرتنک هورگ کی و یگتخاس ود
ادتبا .دندش قیقحت دنیارف دراو زین هلخادم هورگ
،یشزرو درکلمع شجنس یارب ساپ لاسرا دصرد
اه ی حیحص طسوت ره
،نکیزاب رد ایرج ن تاقباسم مسر ی شور هب ملیف یرادرب زیلانآ و
1. Jeon SY, Han SJ
2. performance analysis
همجمجارف میقتسم نایرج یشخبرثا تسیلابتوف درکلمع و شنکاو نامز رب یا
اه ی رهام 37
دیو ریواصت ئ
ییو ۀقباسم اهنآ یمسر سپ
هفرح نایبرم هورگ طسوت هقباسم مامتا زا ا
ی اب لابتوف جرد
ۀ یبرم یرگ لانآ A
ی ز دش ،دروم ره رد .
أر ی ییاهن تیمک ۀ روکذم هب ناونع رمن ۀ بوسحم نکیزاب درکلمع یبایزرا .دش
سپ زا یارب هلحرم نیا شجنس
شنکاو نامز زا هدافتسا اب
شنکاو شجنس نامز هاگتسد
YB-1000
هب اهنآ تارمن شیپ ناونع
.دش تبث نومزآ
سپ لحرم زا ۀ شیپ نومزآ ، لحرم ۀ ماجنا هلخادم تفرگ
. لحرم ۀ رد هلخادم شش
زور مه رس تشپ جنا
ما تفرگ . لبق تاعلاطم ی
ناشن
داد هک دندوب ه ا دنور
ی ن تاریثأت تدم ننکراودیما
هد یا ار هب م نآ زا و دراد لابند ی
ناوت هب ناونع دنور ی تسج دوس رثؤم (
و یماداب
،هدازدمحم 2020
) رد .
رحت هورگ ی
ک رتکلا ی ک ی قتسم ی م تکرح رشق ی
ۀیلوا تکرش ناگدننک رد ره ور ز پ ی ش رمت زا ی ن تدم هب 15 قد ی هق
رحت ی ک رتکلا ی ک ی زغم همجمجارف یا
تکرح رشق هیلوا ی
( دنآ دتاک و C3 (Fp 2
رد ار ی تفا دندرک
، نیدب تروص رحت رد هک ی
ک رتکلا ی ک ی
دنآ ی رج ی نا قتسم ی م 5 / 1 یلیم رپمآ رحت تدم لوط مامت رد ی
ک دراو درف هب دش
رمت هب سپس و ی
تان و تاقباسم نازور ۀ دوخ پ .دنتخادر
رد هورگ کیرحت یکیرتکلا یگتخاس
یعنصت تکرش ناگدننک رد ره زور شیپ زا نیرمت هب تدم 15 قد هقی کیرحت یکیرتکلا تخاس
یگ
ار تفایرد دندرک . هورگ نیا رد سپ
زا لاصتا اهدورتکلا نایرج
یکیرتکلا 5
/ 1 یلیم رپمآ هب درف او در
؛دش اما سپ زا گ ذ تش 30 هیناث نودب
هکنیا هب درف یعلاطا هداد
،دوش نایرج یکیرتکلا عطق
دش رمت هب سپس و ی
تان تاقباسم و نازور
ۀ دوخ درپ .دنتخا
سپ لاوتم زور شش زا ی
رمت ی
،تان متفه زور رد لحرم
ۀ سپ نومزآ نآ رد هک تفرگ ماجنا تکرش
ا هب مادقا ناگدننک کی ماجن
سم ۀقبا
هک دندرک یمسر ساپ
اه نایبرم طسوت نآ حیحص ی هفرح
ا دش زیلانآ ی سپس و
نامز شنکاو اهنآ تسا اب زا هداف نومزآ اه طبترم ی
هزادنا .دش تبث و یریگ اب شهوژپ نیا
سانش ۀ خا لا ق 45975 -
IR.SSRI.REC.1397.291
ت طسو یندب تیبرت هاگشهوژپ بوصم
ش د و
هاگبو رد تیمک ۀ قلاخا یندب تیبرت هاگشهوژپ هدهاشم لباق زین
تسا
.
رامآ شور ی
هب زجت روظنم هی
لیلحتو شور زا ،تاعلاطا اه
ی صوت رامآ یفی ارب ی بساحم ۀ صخاش اه ی زکرم یگدنکارپ و ی و
نومزآ زا پاش وری کلیو ارب ی رب سر ی
لامرن هداد ندوب اه هدافتسا ش د ارب نول نومزآ زا . ی
سررب ی ربارب ی راو سنای غتم یاهری هدافتسا رظندروم ش
د رامآ رد . سا
،یطابنت رب ا ی سررب ی و
زجت هی و لحت لی ضرف هی یاه قحت
،قی نومزآ زا لیلحت و هتسبمه یت سنایراوک
نورفنوب یبیقعت نومزآ هارمه هب ی
هدافتسا ش د زجت . هی لیلحتو هداد اب اه
مرن زا هدافتسا رامآ رازفا
SPSSی خسن ۀ 24 حطس رد نعم ا یراد 05 / 0 .تفرگ ماجنا
ی هتفا اه ی شهوژپ
صخاش اه ی و نس هب طوبرم یرامآ قباس
ۀ یشزرو تکرش ناگدننک لودج رد شهوژپ رد 1
ناشن هداد هدش .تسا
لودج 1 . کیفارگومد تاصخشم ندومزآ
ی اه
سنایراو لیلحت لرتنک یگتخاسtDCS یتکرح رشقtDCS ریغتم
( 932 / 0 sig=
، 080 / 0
=
4
،
F52
) 27/08±3/68 27/18±4/11 26/58±3/87 )لاس( نس
( 307 / 0
=
،sig 226 / 1
=
4
،
F52
) 11/25±2/34 10/81±2/48 9/75±2/41 )لاس( هبرجت
نامه روط لودج رد هک 1
هدهاشم م ی دوش ، هورگ اه ی دروم سررب ( نس یاهریغتم رد ی 932
/ 0 و )P =
ای هبرجت ۀقباس ( یشزرو 307 / 0 )P =
نگمه ندوب د .
رد اهریغتم لقتسم یسررب هورگ
اه ی دروم سررب ی
عون زا شهوژپ هک هتکن نیا هب هجوت اب هلخادم
ا ی حرط اب پ شی نومزآ و سپ نومزآ هورگ ره نومزآ یارب ،تسا هدوب هب
روط زا لقتسم
لودج .دش هدافتسا هتسبمه یت نومزآ 2
زا لصاح جیاتن هورگ رد درکلمع و شنکاو نامز یاهریغتم یسررب یارب ار نومزآ نیا
tDCS
ناشن لرتنک و یگتخاس ،یتکرح رشق م
ی دهد .
38 راهب ،لوا ةرامش ،مهدزناپ ةرود ،یشزرو یتکرح یریگدای و دشر
1402
لودج 2 . یارب هتسبمه یت نومزآ جیاتن هورگ
اه ی لرتنک و یگتخاس ،یتکرح رشقtDCS
Sig t ةرامآ رایعم فارحنا نیگنایم دادعت هلحرم
000*
/
0 18/703 71/58 354/25 12 نومزآشیپ
شنکاو نامز
tDCS رشق یتکرح
72 /
63 256/41 12 نومزآسپ
000*
/
0 -20/178 6/14 46/00 12 نومزآشیپ
درکلمع 83
/
5 68/41 12 نومزآسپ
126 /
0 1/669 50/84 334/72 11 نومزآشیپ
شنکاو نامز
tDCS یگتخاس
22 /
49 324/63 11 نومزآسپ
414 /
0 -0/852 6/75 49/36 11 نومزآشیپ
درکلمع 34
/
6 50/09 11 نومزآسپ
406 /
0 -0/863 51/66 333/08 12 نومزآشیپ
شنکاو نامز
لرتنک
23 /
46 341/25 12 نومزآسپ
501 /
0 -0/695 6/86 48/00 12 نومزآشیپ
درکلمع 16
/
6 48/83 12 نومزآسپ
توافت*
نعم ا راد ( 05 / P <0 )
اد ناشن جیاتن زا سپ شنکاو نامز نیگنایم د
رحت ی ک رتکلا ی ک هورگ رد ی تکرح رشق tDCS
زا ی 58 /
± 71 25 / 354 هب
72 /
±63 41 / 256 زا درکلمع نیگنایم و شهاک هیناث مرازه 14
/
±6 00 / 46 هب 83 /
±5 41 / 68 ازفا شی حطس هب هجوت اب هک تسا هتفای
نعم ا یراد 05 / 0 توافت نعم ا راد درکلمع و شنکاو نامز رد لباق
هدهاشم تسا ( 05 / 0
P <
توافت رگید هورگ ود رد .) نعم
ا راد نایم پ شی نومزآ
و سپ نومزآ ( دشن هدهاشم 05
/ 0
P >
.)
هب روظنم ندوب لامرن یسررب هداد
اه ی نومزآ زا شهوژپ نیا پاش
کلیووری تن و دش هدافتسا
مت هک داد ناشن جیا هریغتم یما
اب قیقحت یا
( 05 / 0
P >
یپ لامرن عیزوت زا .) یور
م ی دننک .
پ شی ضرف یناسکی راو سنای اه و نیول نومزآ اب زین یرادانعم حطس
هرامآ اه ی گرزبF
رت زا 05 / 0 دوب ناشن هک م
ی یربارب ضرف دهد
راو سنای اه در هدشن و راو سنای یاه هورگ اه ی .تسا ربارب شهوژپ
سنایراووک لیلحت لودج 3 سنایراووک لیلحت نومزآ جیاتن رحت رثا
ی ک زاtDCS تکرح رشق درکلمع و شنکاو نامز رب ی هورگ
اه ی ناشن ار شهوژپ م
ی دهد .
لودج 3 . اتن ی ج لحت نومزآ ی ل راووک ی سنا کیرحت رثا تکرح رشقtDCS
ی
عبنم تاعبرم عومجم
تاعبرم نیگنایم df F
اتیا روذجم sig
نامز شنکاو هورگ
82 / 69128 2
413 / 34564 521
/
* 66 000 / 0 811
/ 0
اطخ 66
/ 16107 31
602 / 519
لک 00
/ 3438099 35
درکلمع هورگ
63 / 3357 2
817 / 1678 805
/
* 143 000 / 0 903
/ 0
اطخ 90
/ 361 31
674 / 11
لک 00
/ 113582 35
توافت*
نعم ا راد ( 05 / 0 P<
)
لودج هب هجوت اب 3
هدهاشم م ی دوش تازایتما لیدعت زا سپ هک پ
شی نومزآ رم سنایراووک لیلحت نومزآ ، شنکاو نامز ریغتم هب طوب
نعم ا راد ( تسا 000 / 0
=
، sig
521 / 66
= نازیم .)F
ثأت اب ربارب توافت ای ری 811
/ 0 .تسا هب ترابع د ،رگی 81 نامز ریغتم سنایراو نازیم دصرد
هب طوبرم شنکاو ثأت
شهوژپ لقتسم ریغتم ری تسا
تازایتما لیدعت زا سپ هک دش هدهاشم نینچمه . پ
شی نومزآ یلحت نومزآ ، ل