هدکشناد یعیبط عبانم و یزرواشک
یشزومآ هورگ تاتابن حالصا و تعارز
نایاپ دشرا یسانشراک هجرد تفایرد یارب همان
ناهایگ یژولویزیف شیارگ یژولونکتورگآ هتشر یعارز
یشاپ لولحم و یکشخ شنت ریثأت اب ونان
تایصوصخ رب موینلس
یعارز و یکیژولویزیف ،یدشر هزییاپ یازلک
:رگشهوژپ :
دازهب مالغ
ا :امنهار داتس :ا
خیش اسیرپ هداز
داتسا نا رواشم ا
عراز رصان
یمتسر ارتیم
آ 9911رذ
رثا تیکلام و تلاصا گرب دام قوقح یمامت یونعم و ی
بترتم ،تاراکتبا ،جیاتن رب
یروآون و تاعارتخا ،شهوشپ ژیا ما نا زا ییییشان ِیاه
هب قلعتم یلیددام ققحم هاگشناد
یم بلطم لقن .دشاب
مان رکذ اب و هط وبرم تارّرقم تی اع ر اب ،رثا ژیا زا و ش ناد و امنهار داتس ا مان ،یلیبدرا ققحم هاگش ناد .تسا عناملاب م
بنا نیا م
م دازهیم ملاغ شناد
هتخومآ سانشراک
ی دشرا هتشر
یژولونکتورگآ م-
شیارگ م عادزمنهههلگمیژولویزلف م
هدکشناد
علبطمعیهنحمومیزدوهشک م
یلیددام ققحم هاشناد م
هرامش هب
ییو شناد 4194149479
م هک خیرات رد 4
4/ 4944/ م زا نایاپ همان
" :ناونع تحت دوخ یلیصحت ملویقحم وم کشخم شنتم رلثأت
مهیم شهپ ونهن
موم کیژولویزلفم،یدشدمتهلصوصخمریممولنیس
زلیهپمیازیکم عادز هدومن عافد "
یم دهعتم ،ما :هک موش
9 ژیا ) ناییایپ
هیماین چیه تفایرد يارب ًلابق ار
كردم هنوگ
هنوگره ناونع هب ای یلیییصحت ریاییس رد یییشهوشپ تیلاعف
هاگش ناد زا جراخ و لخاد یش هوشپ و یش زومآ تاس س ؤم و اه
هدومنن هئارا روشک .ما
2 نایاپ تااردنم یمامت قس و تّحص تیلوویسم ) همان
یلیصحت
یم هدهع رب ار دوخ .مریگ
9 ژیا ) نایاپ
همان بنا نیا سوت هدش ما نا شهوشپ لیصاح ،
یم .دشاب
4 زا هك يدراوم رد ) نارگید یییشهوشپ و یملع ياهدرواتییسد
هدومن هدااتیسا اب و هطوبرم تارّرقم و باوض قباطم ،ما
و هدااتس ا دروم عبنم مان ،یملع یرادتناما لص ا تیاعر هدومن ركذ عبانم تسرهف و ژتم رد ار نآ تاصخشم ریاس .ما
5 ره ای هدااتسا دیصق ،لییصحت زا تغارف زا دعب هچنانچ )
هرهب هنوگ ا يرادرب
... و عارتخا تبث ، اتك رییشن زا ع
ژیا زا نایاپ
همان هزوح زا ، یییشاب هتیییشاد ار تنواعم
مزلا ياهزو م ،یلیبدرا ققحم هاگش ناد یرواّنف و یش هوشپ . یامن ذخا ار
6 هئارا تروییص رد ) هلاقم
ژیا زا جرختییسم نایاپ
همان رد
شیامه سنارانک ،اه ییامهدرگ ،اهرانیمیییس ،اه
عاونا و اه
لا م مان ران ك رد ار یلیبدرا ققحم هاگ یییشناد مان ،ت رکذ )رواییشم و امنهار دیتاییسا و و ییشنادا ناگدنییسیون
. یامن 7 ،دوییش تباث قوف دراوم فلاخ ،ینامز عطقم ره رد هچنانچ )
ا نآ زا یییشان بقاوع زا
یلیییصحت كردم لاطبا هلما حرط ،
یم ار )... و هاگییشناد ییسوت تیاکییش هاگییشناد و مریذپ
را ققحم یم زا م ار یلیبد
باوض قباطم بنا نیا اب ناد
.دیامن راتفر هطوبرم تارّرقم و
دازهب مالغ اضما خیرات /5
/1 9911
هدکشناد یعیبط عبانم و یزرواشک
یشزومآ هورگ تاتابن حالصا و تعارز
نهیهپ هحهن
م مهجددمتفهیددمیاری سهنشدهک
دشدا م
دد م هتشد م میژولونکتورگآ شیارگ
م منهههلگمیژولویزلف
عادز :ناونع م
اب یشاپ لولحم و یکشخ شنت ریثأت ونان ،یدشر تایصوصخ رب موینلس
هزییاپ یازلک یعارز و یکیژولویزیف
پ رگشهوژ :
دازهب مالغ
م
آ 9911رذ
ناونع و مان
:روآدیدپ لولحم و یکشخ شنت ریثأت
اب یشاپ ونان یازلک یعارز و یکیژولویزیف ،یدشر تایصوصخ رب موینلس
هزییاپ دازهب مالغ /
داتسا امنهار : خیش اسیرپ رتکد هداز
سا دیتا :رواشم یمتسر ارتیم سدنهم ،عراز رصان رتکد
خیرات :عافد 5
9/ 9999/
دادعت حفص 148 :تا
.ص
نایاپ هرامش :همان
:هدیکچ :فده هک ییاجنآ زا گرب دربراک
ی نللسونان موی ازفا رد رثوم راکهار شی
آراک یی گ سوت آ فرلصم ناهای
صوصخ دوبهب و ی
تا
عارز ی درکلمع و ی گ ناهای عارز ی یم دلشاب . نیاربانب رد نیا شهوژپ شلشوک هدلش ات ریثات دربراک موینللسونان یصولصخرب تا
،یعارز
،یکیژولویزیف یدرکلمع
و ییایمیشویب ازلک
رد یارش یکشخ دروم هعلاطم رارق تفرگ .
شور :شهوژپ یسانش سررب روظنم هب
ی ثأت ری کشخ شنت ی
لصف یاهتنا و
لولحم شاپ ی سونان اب نل موی رب
ازجا و درکلمع ،دشر ی
ازلک درکلمع ی
یزییاپ امزآ یشی هب لپسا تروص تی
تالپ كولب حرط بلاق رد ه
ا ی
فداصت لماک ی
هعرزم رد رارکت هس اب یتاقیقحت
بدرا ققحم هاگشناد یلی
ت .دش ارجا یاهرامی م دروم هعلاط
لماش روتکاف بآ حوطس لوا یرای
بآ(
یرای لومعم و شنت یکشخ یاهتنا لصف و ) روتکاف تظلغ مود ه
ا ی
نلسونان فلتخم موی
،)رفص( دهاش(
و25 م55 یلی مرگ رد رتیل ) دوب .
هتفای اه : جیاتن هک داد ناللشن ییایمیللشویب و یدرکلمع ،یکیژولویزیف تافللص
یازلک اپ یزیی ت تح ثأت ری
یاهرامیت یرایبآ
نللسونان و موی .تفرگ رارق ینعم شهاک ببلس للصف یاهتنا یکلشخ شنت
فص راد تا
رامیت اب هلللسیاقم رد یزییاپ یازلک ییالیمیلللشویب و یدرکلمع ،یکیژولویزیف دیدرگ لماک یرایبآ
. رد
،لصف یاهتنا یکشخ شنت و لماک یرایبآ یارلش هزیرگنر نازیم موینلسونان دربراک اب
تف یاه و یزتنسو
گرب آ یبلللسن یاوتحم ینعم روطب الله
قیرط زا موینللللسوناللن .تللفاللی شیازفا یراد نازیم شیازفا
هزیرگنر یزتنللسوتف یاه و
دوبهب گرب آ یبللسن یاوتحم بجوم اه
یازفا ش ینعم راد ادعت ،هتوب عافترا د
.دش ازلک هقاس رطق و یعرف هخاش هناد نغور درکلمع و تشادرب صخاش ،یکیژولویب درکلمع
صاح یاه ل
هتوب زا لولحم یاه تظلغ اب هدللش یللشاپ
25 یاه 55 و یلیم رتیل رد مرگ ینعم روطب موینلللسونان
یراد
زا رتشیب .دوب دهاش رامیت لولحم
هتوب یشاپ لک یاه و یشیور هلحرم ود یط رد از دصرد هاجنپ
دلگ زا یه
ینعم شیازفا قیرط دوبهب بجوم هناد رازه نزو و نیجروخ رد هناد دادعت ،هتوب رد نیجروخ دادلعت راد
.دیدرگ حطس دحاو رد هناد درکلمع
هجیتن :یریگ دربراک یلک روطب یلیم55
موینلللسونان رتیل رد مرگ تبثم ریثأت
ینعم و یراد رب افللص ت
هزیرگنر( یکیژولویزیف گرب آ یبسن یاوتحم و یزتنلسوتف یاه
هخاش دادعت ،هتوب عافترا( یعارز و )اه
)هناد رازه نزو و نیجروخ رد هناد دادعت ،هتوب رد نیجروخ دادعت ،هقاس رطق ،یعرف هتشاد هزییاپ یازلک
.دیدرگ یداصتقا درکلمع شیازفا بجوم تیاهن رد رما نیا هک هژاو یاه :یدیلک ونان
،موینلس درکلمع هناد
، لصف یاهتنا یکشخ شنت ،ازلک .
تسرهف بلاطم
-4 فده و همدقم ...
...
...
41
-1 -1 همدقم ...
...
...
11
-2 -9 یشهوژپ تالاوس ...
...
...
...
22
-2 قیقحت هنیشیپ و ینابم ...
...
...
29
-9 -2 ازلک ...
...
29
-2 -2 مها ی ت و اشنم ازلک ...
29
-3 -2 ازلک یکیموتانآ و یکیژولوفروم تایصوصخ ...
25
-1 -3 -2 هشیر ...
...
25
-2 -3 -2 هقاس ...
...
25
-3 -3 -2 گرب ...
...
...
. 26
-4 -3 -2 لگ ...
...
26
-5 -3 -2 هویم ...
...
27
-6 -3 -2 هناد ...
...
27
-7 -3 -2 شیور لحم ...
...
27
-8 -3 -2 یژولونف ...
...
22
-4 -2 د نغور ازلک هنا ...
21.
-5 -2 ارش ی حم ی ط ی کاخ و ی ارب بسانم ی
ازلک تشاک ...
95
-6 -2 عضو ی ت ازلک ز حطس رظن زا ی
ر م و تشک ی
ناز لوت ی د ...
92
-7 -2 یکشخ شنت ...
92....
-9 -7 -2 یکشخ شنت موهفم ...
99
-2 -7 -2 یعارز ناهایگ یعارز و یکیژولویزیف تافص رب یکشخ شنت ریثات ...
94
-9 -7 -2 لصف یاهتنا یکشخ شنت .
...
92
-4 -7 -2 صخاش یکشخ شنت هب تمواقم یاه ...
49
-4 -7 -9 -2 ظنت ی م زمسا ی ...
...
42
-4 -7 -2 -2 اوتحم ی بسن ی آ ...
42
-4 -7 -9 -2 س یزتنسوتف متسی ...
44
بلاطم تسرهف 11
-4 -7 -4 -2 اده ی ت رتکلا ی ک ی ...
44
-4 -7 -5 -2 س ی متس تنآ ی سکا ی ناد ی ...
45
-4 -7 -6 -2 عمجت ومسا لی ت اه ...
46
-2 -2 رصانع اذغ یی ...
46
-1 -2 موینلس رصنع ...
47
-9 -1 -2 ناهایگ رد موینلس ...
...
42
-2 -1 -2 ثات ی ر نلس ی مو رد دشر و درکلمع گ ی ناها عارز ی ...
55
-95 -2 ونان یروانف تیمها ...
54
-99 -2 شهوژپ فدها ...
51
-9 قیقحت شور ...
69..
-9 -9 یشیامزآ حرط ...
...
69
-9 -2 تاصخشم ییایفارغج
ییاوه و آ تایصوصخ و هقطنم
دروم ارجا حرط ی ...
69
-9 -9 یشیامزآ یاهرامیت ...
62
-9 -4 لمع ی تا عارز ی و لامعا ت ی اهرام ...
62
-9 -4 تافص دروم زرا ی با ی ...
69.
-9 -4 -9 هزیگنر یزتنسوتف یاه ...
69
-9 -4 -2 لیفورلک صخاش ...
64
-9 -4 -9 ( گرب یکیرتکلا تیاده ) EC
...
. 64
-9 -4 -4 وتحم ا ی بسن ی آ ...
65
-9 -4 -5 جا و درکلمع ز
درکلمع یا ...
65
-9 -4 -6 زرا ی با ی ب تافص ی شو ی م ی ا یی ...
66
-9 -4 -6 -9 هت ی ه هراصع زنآ ی م ی ...
...
66
-9 -4 -6 -2 زنآ ی م سکارپ ی زاد ...
67
-9 -4 -6 -9 ئتورپ ی ن ...
67...
-9 -4 -6 -4 نولام د ی ئدلآ ی د ...
...
62
-9 -4 -6 -5 سا ی مآد ی هن لورپ ی ن ...
62
-9 -4 -6 -6 دصرد نغور هناد ...
...
61
-9 -5 هداد لیلحت و هیزجت اه
...
61
-9 هتفای و جیاتن شهوژپ یاه
...
79
-4 -9 تافص ف ی ز ی ژولو ی ک ی ...
79
بلاطم تسرهف 11
-4 -9 -9 خاش لیفورلک ص ...
79
-4 -9 -2 لیفورلک یوتحم ،a
لک لیفورلک وb ...
79
-4 -9 -9 دیئونتراک ...
76....
-4 -9 -4 ( گرب آ یبسن یوتحم
)RWC
...
72
-4 -9 -5 یکیرتکلا تیاده ...
22
-2 -4 درلللکلللللللملللع ،یلللکلللیژوللللولللفولللم تالللفلللللص درلللکلللللللملللع یازلللجا و
...ازلک ...
...
...
22
-4 -2 -9 هتوب عافترا ...
22
-4 -2 -2 هخاش یعرف یاه ...
25
-4 -2 -9 یلصا هقاس رطق ...
26
-4 -2 -4 هتوب رد نیجروخ دادعت ...
...
22
-4 -2 -5 نیجروخ رد هناد دادعت ...
15
-4 -2 -6 هناد رازه نزو ...
...
12
-4 -2 -7 حطس دحاو رد کیژولویب درکلمع ...
14
-4 -2 -2 حطس دحاو رد هناد درکلمع ...
16
-4 -2 -1 تشادرب صخاش ...
12
-4 -2 -95 نغور درکلمع ...
11
-4 -9 ییایمیشویب تافص ...
...
959
-4 -9 -9 زادیسکارپ میزنآ ...
...
..
...
...
959
-4 -9 -2 دیهدلآ ید نولام ...
...
...
954
-4 -9 -9 نیئتورپ ...
...
...
...
955
-4 -9 -4 نیلورپ ...
...
957
-4 یلک یریگ هجیتن ...
...
951
-4 -4 تاداهنشیپ ...
...
. 999
-6 عبانم ...
...
992
لودج تسرهف اه
لودج -2 -9 یراذگدک شور ساسارب ازلک ومن و دشر لحارم ...
22
9لودج 9- - صوصخ ی تا ف ی ز ی ک ی ش و ی م ی ا یی هعرزم كاخ ...
...
...
62
9لودج 2- - صوصخ ی تا سانشاوه ی هقطنم رد لوط ارجا ی امزآ ی ش ...
...
62..
لودلج -4 -9 هزیرگنر یوتحم رب موینللللسونان ریثأت نایراو هلیزجت تیاده و یزتنلللسوتف یاه
هعرزم یارش رد یکشخ شنت تحت یزییاپ یازلک یبسن تبوطر یوتحم و یکیرتکلا یا
. ....
. 79....
.
لودج -4 -2 لولحم و یکلشخ شنت ریثات نایراو هیزجت درکلمع یازجا رب موینلس ونان اب یلشاپ
هعرزم یارش رد یزییاپ یازلک یا
...
...
...
..
...
24
لودج -4 -9 لولحم ریثأت نایراو هیزجت یزییاپ یازلک ییایمیشویب تافصرب موینلس ونان اب یشاپ
لصف یاهتنا یکشخ شنت یارش رد ...
...
952
تسرهف لکش اه
2 لکش 9- - شخب ازلک هایگ فلتخم یاه ...
22
9 لکش 9- - هنومن زا یرادرب ازلک درکلمع یازجا و درکلمع
...
...
...
66
9 لکش 2- - هزادنا هنادرازه نزو یریگ ...
...
...
66
4لکش 9- - ثات ی ر شنت کشخ ی تنا اه ی لصف رب فورلک صخاش ی
ل گرب اه ی ازلک ی اپ یی ز ی . ...
...
72
4 لکش 2- - گرب لیفورلک صخاش رب موینلسونان ریثات یازلک یاه
یزییاپ ...
79
4لکش 9- - ثات ی ر لصف یاهتنا یکشخ شنت نازیم رب
فورلک ی ل لک لکش(
فلا یفورلک و ) ل
b
لکش(
) گرب یاه ازلک ی اپ یی ز ی ...
...
...
. ...
...
...
...
75
لکللش -4 -4 ثات ی ر لولحم اب یللشاپ نلللسونان ی مو رب نازیم فورلک ی aل لکللش(
فلا b،) لکللش(
و )
لکش( لک لیفورلک ج
) گرب یاه ازلک ی اپ یی ز ی ...
....
...
76
4لکش 5- - ثات ی ر نازیم رب لصف یاهتنا یکشخ شنت ئونتراک
ی د گرب یاه ازلک ی اپ یی ز ی ...
77
4 لکش 6- - ثات ی ر لولحم اب یشاپ نلسونان ی مو رب نازیم ئونتراک ی د گرب یاه ازلک ی اپ یی ز ی ...
72
4لکش 7- - ثات ی ر شنت کشخ ی اهتنا ی رب لصف اده ی ت رتکلا ی ک ی ازلک ی اپ یی ز ی ...
...
25
4لکش 2- - ثات ی ر لولحم اب یشاپ نلسونان ی مو رب اده ی ت رتکلا ی ک ی ازلک ی اپ یی ز ی ...
...
29
لکلش -4 -1 لولحم ریثات رب موینلسونان اب یلشاپ
شنت تحت یزییاپ یازلک یبسن تبوطر یوتحم
لصف یاهتنا یکشخ ...
...
22
4 لکش 95- - هتوب عافترا رب موینلسونان ریثات کشخ شنت تحت یزییاپ یازلک ی
یاهتنا ی لصف
24..
4 لکش 99- - ثات ی ر کشخ ی اهتنا ی رب لصف هخاش اه ی عرف ی هتوب ازلک ی اپ یی ز ی ...
26
4 لکش 92- - لولحم ریثات هخاش رب موینلسونان اب یشاپ
یزییاپ یازلک هتوب یعرف یاه ...
...
26
لکللش -4 -99 ثات ی ر لولحم اب یللشاپ نلللسونان
ی مو رب رطق هقاللس لللصا ی ازلک ی اپ یی ز ی تحت ت شن
کشخ ی اهتنا ی لصف ...
..
...
22. .
4 لکش 94- - یزییاپ یازلک هتوب رد نیجروخ دادعت رب لصف یاهتنا یکشخ شنت ریثات .
...
...
21
4 لکش 95- - لولحم ریثات یزییاپ یازلک هتوب رد نیجروخ دادعت رب موینلسونان اب یشاپ
. ...
15
4 لکش 96- - یزییاپ یازلک نیجروخ رد هناد دادعت رب لصف یاهتنا یکشخ شنت ریثات ...
12..
4 لکش 97- - لولحم ریثات یزییاپ یازلک نیجروخ رد هناد دادعت رب موینلسونان اب یشاپ
...
...
12
4 لکش 92- - یزییاپ یازلک هناد رازه نزو رب لصف یاهتنا یکشخ شنت ریثات ...
14
4 لکش 91- - لولحم ریثات یزییاپ یازلک هناد رازه نزو رب موینلسونان اب یشاپ
...
...
14
بلاطم تسرهف 11
لکللش -4 -25 لولحم ریثات شنت تحت یزییاپ یازلک کیژولویب درکلمع رب موینلللسونان اب یللشاپ
لصف یاهتنا یکشخ ...
...
16
لکلش -4 -29 لولحم ریثات یزییاپ یازلک )عبرم رتم رد مرگ( هناد درکلمع رب موینلسونان اب یلشاپ
لصف یاهتنا یکلشخ شنت تحت ...
12
لللکلللش -4
-22 لولحم ریثاللت موینللللسوناللن اللب یلللشاللپ
رب تللللشادرب صخاللللش یازلک
یزییاپ ...
...
11
لکلش -4 -29 لولحم ریثات درکلمع رب موینلسونان اب یشاپ
نغور یزییاپ یازلک خ شنت تحت
یکش
لصف یاهتنا ...
...
959
4 لکش 24- - یزییاپ یازلک زادیسکارپ نازیم رب لصف یاهتنا یکشخ شنت ریثات ...
...
...
959
لللکلللش -4
-25 لوللحلم رلیلثاللت یازلک زادللیلللسکارپ نازیم رب موینللللسوناللن اللب یلللشاللپ
یزییاپ ...
...
...
954
لکللش -4 -26 ریثات لولحم تحت یزییاپ یازلک دیهدلآ ید نولام نازیم رب موینلللسونان اب یللشاپ
لصف یاهتنا یکلشخ شنت ...
955
4 لکش 27- - لولحم ریثات م رب موینلسونان اب یشاپ
کشخ شنت تحت یزییاپ یازلک نیئتورپ نازی ی
لصف یاهتنا ...
..
...
...
957
4 لکش 22- - لولحم ریثات رب موینلسونان اب یشاپ
نیئتورپ نازیم خ شنت تحت یزییاپ یازلک
یکش
یاللللللللللللللللللللللللللللللهللللللللللللللللللللللللللللللتللللللللللللللللللللللللللللللنا لصف ...
...
952
-
1 م فدهمومهحدقح م-1 -1 م هحدقح م
لوط رد نآ مظنمان شنکارپ و یناملللسآ تالوزن مک نازیم ،ناهالیگ دلللشر هرود
یم یکللشخ شنت زورب ببللس دوللش
. هب لماوع نیرتمهم زا یکی یکللشخ یلک روط
دودحم یم ولسحم کلشخ قطانم رد یعارز تالولصحم دیلوت هدننک و دشر .دولش
شنت سوت ایند قطانم زا یرایسب رد ناهایگ درکلمع و هب هدنزریغ یطیحم یاه
ی هژ
یم دودحم یکللشخ و یعقاو درکلمع نیب یهجوت لباق فالتخا لیلد نیمه هب ،ددرگ
یم هدید یعارز نالهالیگ هوقلالب درکلمع یم آ دوبمک .دولللش
رب یرلللضم رثا دناوت
هناد درکلمع پیتونژ هب رثا نیا یلو ،دراذگب ناهایگ ی
یراگزاس و ومن و دشر هلحرم ،
یگتللسب یکللشخ هب هایگ ( دراد
ربکا ی و ،ناراکمه شهاک اب یکللشخ شنت .)
9915هنزور دادسنا ،گرب حطس تیلاعف شهاک ،اه
،کینبرک زاگ تیبثت و یمسالپوتورپ یاه
یم زتنسوتف دنیآرف لیلقت ببس لیفورلک و نیئتورپ زتنس شهاک ددرگ
(
Al-Karaki
et al. 2004
).
( نژوردیه دیسکارپ نازیم
O2H2
یم یبآ مک شنت زورب یارش رد ) دناوت
ناونع هب
همدلص لماع کی بیرخت ،نالسر
لولس رد ویتادیلسکا و هدننک تفاب و اه
یهایگ یاه
میزنآ رثا یسررب ،دولش حرطم یتنآ یاه
زادیسکارپ نویتاتولگ و زالاتاک ریظن نادیسکا
ملللس رد
لاح نیع رد .تلللسا تیمها زئاح رالیلللسب نژوردلیه دلیلللسکارپ ییادز
فده و همدقم
11
نولالم ید ( دللیئدآ ( نیزوریت ،)
MDAو )
TYSید ( نیزوناوگ یلللسکوردلیه )
DHGهیزجت زا للصاح رد یبیرخت تارثا شهاک قیرط زا یکشخ شنت یارش رد
DNAولللس ل یم وللسحم درکلمع شهاک زا تعنامم رد یمهم لماع ،گرب یاه ( دوللش
،یعفاش .)
9922( ناللیئاللپیل هداوناللخ زا هلللالللسکی یهاللیگ ازلک
Brassicaceaeیملع ماللن اللب )
(
Brassica napus L.) یم ناونع تحت ناتسلگنا رد هک دلشاب
Rapeseedاداناک رد ،
Canola
آ رد ، ل نام هلسنارف رد و
RapeColza
یم هدیمان ازلک هب زین ناریا رد و دوش
،نارآ( تسا فورعم .)
9914ندوب اراد اب ازلک -
44نیرتمهم زا یکی نغور دصرد
44هناد ینغور هایگ نیموللس ینغور لخن و ایوللس زا پ و هدللش وللسحم ینغور یاه
یکاروخ نغور دیلوت تهج هک تلسا ناهج هلالسکی یم تشک
( ددرگ
FAO, 2019.)
هایگ نیا یگژیو و تافص نتشاد لیلد هب
یاه ی ، ر یاهدیسا بسانم بیکرت ریظن
هناوج ییاناوت اتبلللسن یراگزالللس و نییاپ یاهامد رد دلللشر و ینز
اب هایگ نیا وخ
نیا .دراد ار روشک زا یعیسو قطانم رد تلشاک ناکما ،فلتخم ییاوه و آ یارلش رصانع زا یهجوت لباق ریداقم دوخ دلشر هرود لوط رد و هدوب ریذپدوک و زاینرپ هایگ یم تللشادرب كاخ زا ار ییاذغ مقر هک تللسا هزییاپ و هراهب مقر ود یاراد ازلک .دنک
ییاپ هب تبسن هراهب لوصحم مک هز
عافترا مک و رت .تسا رتمک تمواقم اب و رت
ا هایگ نی
یم هک تلللسا ینغور یعارز ناهایگ زا یکی تاعافترا و هلدتعم قطانم رد ار نآ ناوت
موزومورک دادعت و درک تللشک کنخ اتبللسن یارللش تحت و الاب نآ یاه
=
92 2nیم ( دلللشاب ربکا
ی ،ناراکمه و هتوب عافترا شیازفا .)
9915صخلللشم تارییغت نیرت
یم هتوب عافترا شیازفا .تسا ناهایگ رتشیب رد دلشر زا للصاح ناهایگ رثکا رد دناوت
هب دح زا شیب عافترا .ددرگ ولللسحم تیزم کی یهایگ هعمالج رد تلبالقر رظن زا عاب هک یوحن ث
اب هارمه رگا یلو تسین بسانم ،ددرگ هقالس تلسکلش و یگدیباوخ
فده و همدقم
11
ثعاب دللشاب هقاللس رطق شیازفا وحن هب عللشعللشت و هدللش هقاللس رد گرب رتهب عیزوت
ولطم یم عیزوت یهالیگ هلعمالج رد یرت تاردیهوبرک عمجت هجیتن رد و ددرگ
یاه
ریغ هریخذ داوم لاقتنا و ینامتخالس یم ماجنا رتهب هناد هب هقاس زا یا
( دریگ ک وک
،ی
ناد دادعت ،هتوب رد فاللغ دادلعت ،مکارت عبالت ازلک هالیگ درکلمع .)
9922و فالغ رد ه
هناد نزو یم اه
مهم هتوب رد فالغ دادعت هک دللشاب تللسا درکلمع رد رثؤم لماع نیرت
نیتم(
،ناراللکمه و رف یم ار هللتوب رد فالللغ دادللعت .)
9919مهم زا یکی ناوت نیرت
هب درکلمع هدنهد لیکللشت یازجا فالغ هک ار دروآ اللسح
اه زبللس ی ماجنا ییاناوت
رد و زتنلسوتف دنیارف هجیتن
زاین دروم یزتنسوتف داوم هدننکدیلوت هناد
اه ی لاح رد
ندلشرپ هناد نزو یارب یصخالش یدودح ات و
یم اه ،یعیبر( دشاب .)
9915و یداگنا
( ناراکمه
Angadi et al. 2003،فالغ رد هناد دادعت ،مکارت رب هوالع ار ازلک درکلمع )
یم زین هنادرازه نزو عبات ،هتوب رد فالغ دادعت اد
.دنن
رد لالللس اه ی خا ی ر هب لد ی ل مها ی ت الاب ی نغور کاروخ ی و هلاجنک ازلک
ارب ی
كاروخ
،ماد حطلس ز ی ر تشک ا ی ن گ ی ها نغور ی هب روط گمش ی ر ی ازفا ی ش پ ی اد رک هد
،تللسا ا ی ن رد لاح ی تللسا هک رد لاللس اه ی خا ی ر هب لد ی ل دوبمک تالوزن وج ی و
شنت اه ی حم ی ط ی زا هلمج شنت کلشخ ی حطس ز ی ر تشک ا ی ن گ ی ها اب لکشم وم هجا
درگ ی هد تلللسا (
Moghaddam and Pourdad, 2011.)
اب هجوت هب ا ی ن هک شخب
للسو ی ع ی زا مز ی ن اه ی ز ی ر تللشک ا ی نار رد ارللش ی آ و اوه یی ن ی هم کللشخ عقاو
،دنتسه موزل
اسانش یی ماقرا مواقم هب کشخ ی و زا همه مهم
،رت ی نتفا اهراکهار یی
هب
روظنم ازفا ی ش تمواقم ا ی ن گ ی ها رد ربارب شنت اه ی حم ی ط ی زا هلمج کللشخ ی رد
هعرزم رورلض ی تلسا . ی ک ی زا ای ن
،اهراکهار زا هدافتلسا
رلصانع اذغ یی رپ(
و فرصم
مک )فرلصم هب
تروص لولحم شاپ ی تسا هک بجوم شهاک تارثا دوبمک آ و دوبهب
درکلمع رد
ا ی ن ارللش ی م ی دوللش . رللصانع اذغ
یی
فلتخم
ی
تهج
دللشر
و
ومن
گ
ی
ناها
فده و همدقم
01
هتخانلش هدش
دنا هک رد آرف ی دن اه ی لوباتم ی ک و ف ی ز ی ژولو ی ک ی گ ی ها شقن اه ی م فلتخ ی
دنراد ازفا بجوم و ی
ش گ تمواقم ی
اها ن اه شنت ربارب رد ی
حم ی ط ی م فلتخم ی
ددرگ
(
Broadley et al., 2012.)
ب زا ی ن رلصانع یذغمزیر ،دوجوم
نللس موی یکی یرصانع
هک تلسا شقن ناهایگ مسیلوباتم و یژولویزیف رد
اد یمهم هتش
(
Broadley et al.)
2012و بجوم ازفا شی گ دشر ناهای شنت تحت اه
ی حم یطی شنت هلمج زا کشخ
ی
یم هک هدیدرگ صخلللشم و ددرگ نللللس
موی ا نی اناوت یی علللضو هک دراد ار تی
رد آ
گ ناهای ارلش رد ار ی
ظنت کلشخ می
( دنک
Meetu and Shikha, 2017.)
نلس ی مو رد
96
هورگ لودج بوانت ی تلسا هک رد
9297لالس
لسوت ی ک ش ی م ی ناد دئوس ی هب
مان لزرب ی سو رد اقب یا ی لسا ی د روفلولس ی ک فلشک دلش . نلس ی مو هب تروص نلس ی اهد ی
،تازلف هارمه اب فلوللس ی د اه ی نآ اه ی تفا م ی دوللش . ذج و عمجت نلللس ی مو هب لکللش
للش ی م ی ا یی
،
،تظلغ لماوع کاخ ی دننام للسا ی د ی
،هت روللش ی
، رادقم تانبرک للسلک ی م
،
تظلغ اه ی ی نو اه ی قر ی ب و اناوت یی گ ی ها ارب ی ذج لوباتمو ی مللس نلللس ی مو تللسب گ ی
دراد (
Haritikainen et al. 2000.)
نلللس ی مو زا رظن صاوخ للش ی م ی ا یی
، هباللشم درگوگ
م ی دللشاب ا ی ن هباللشت نکمم تللسا رد آرف ی دن اه ی اج ی زگ ی ن ی لولللس ثأت ی ر دراذگب و
نلللس ی مو اج ی زگ ی ن درگوگ رد ئتورپ ی ن و د ی رگ کرت ی تاب درگوگ ی دوللش (
Nowok etal. 2004
نللس .)
ی مو ازفا ثعاب ی
ش گ تمواقم ی
ناها شهاک ،شفنبارف وترپ عشعشت هب
شنت اه ی للسکا ی تاد ی و و هب خأت ی ر نتخادنا پ ی ر ی رد لگ اه م ی دوللش دوخ لماع ی ارب ی
ازفا ی ش دادعت فالغ و دادعت هناد رد فالغ م ی دلللشاب (
Haghighi et al. 2014.)
نچمه ی ن نللس ی مو ثعاب گولج ی ر ی زا رخت ی ب فورلک ی ل رد ارش ی شنت اه ی حم ی ط ی
(
Seppanen et al. 2003)
و ببللس ازفا ی ش فرظ ی ت تنآ ی للسکا ی ناد ی رد گ ی ناها رد
ضرعم شنت م ی دولش (
Djanaguiraman et al. 2005نچمه .)
ی ن تسا هدش شرازگ
گ هک ی ناها ی نللس اب هک ی
مو ذغت ی ه هدلش دنا عمجت هتلسالشن رد
تسالپورلک اه
ی
نآ
اه
فده و همدقم
01
ازفا ی ش ی هتفا تلسا . شقن ظنت ی م گدننک ی نلس ی مو رد عضو ی ت بآ ی گ ی ها ت تح ارش ی
شنت کلشخ ی ن ی ز لسررب ی و تارثا تظافح ی نآ هب تابثا سر ی هد تسا (
Elemike etal., 2019
د زا .)
ی رگ اهرثا ی نللس دنمدولس ی
مو م ی ناوت هب ازفا ی ش
،دلشر لوباتم ی للس م
هوبرک ی تارد اه هراللشا درک (
Haghighi et al. 2014.)
شرازگ هدللش تللسا هک رد پ ی
هدافتلسا زا
نلس ی مو رد
،كاخ فرظ ی ت لدابت تاک ی نو ی
، فرظ ی ت رادهگن ی آ رد خ كا
و ذج و لاقتنا رلصانع رد گ ی ها ازفا ی ش م ی ی دبا (
Polat et al. 2004نلس .)
ی مو ی ک ی
ازجا زا ی رورلض ی ارب ی لس ی متس عافد ی تاتولگ ی نو سکارپ ی زاد نچمه .تسا ی
ن س حط
لاعف ی ت ا ی ن زنآ ی م داقم رولضح رد ی
ر عم ی ن ی نلس زا ی مو صخاش ناونع هب ی
ارب ی ق ترد
لس ی متس عافد ی تاتولگ ی نو سکارپ ی زاد م ی دشاب . هب ا ی ن ترت ی ب هک رد نامز و عوق شنت
سکا ی تاد ی و شان ی زا کشخ ی و کشت ی ل دار ی لاک اه ی دوبان و تامدص هب رجنم هک دازآ ی
لولللس م ی دنوللش لاعف ی ت زنآ ی م اه ی تنآ ی للسکا ی ناد نوچمه تاتولگ
ی نو للسکارپ ی زاد ار
بی رتللش م ی دنک (
Hajiboland, 2012قح رد .)
ی تق نلللس نودب ی
مو گ ی ها من ی دناوت هب
هزادنا فاک ی س ی متس تنآ ی سکا ی ناد ی ار لاعف امن ی د (
Habibi, 2013.)
م هب هجوت اب للس
آ دوبمک هلئ هب
هغدغد زا یکی ناونع ،یرللشب عماوج گرزب یاه
کللشخ همین و کللشخ قطانم رد صوللصخب یم ناریا هلمج زا
یاهراکهار زا ناوت
درب دوس هعرزم حطس رد لکلشم نیا اب هلباقم یارب یفلتخم شور نیا زا یکی هک
اه
تللسا یذغمزیر رللصانع دربراک زا هدافتللسا .
یذغمزیر رللصنع هب موینلللس
تروللص
لولحم و ناهایگ سوت آ فرصم ییآراک شیازفا رد رثؤم یاهراکهار زا یکی یشاپ
للصوللصخ دوبهب هب آ دوبمک شنت یارللش رد یدرکلمع و یعارز تای
یم رامللش .دیآ
كاخ رد یتح موینلس ذج تردق یعارز ناهایگ رتشیب رد اریز موینلس زا ینغ یاه
یم فیعللض موینلللس زا هدافتللسا ریثأت یللسررب هب شهوژپ نیا رد اذل .دللشاب
ف هب مر
هرذونان
و رب
ژی
یگ
هایگ یدرکلمع و یکیژولویزیف ،یعارز یاه
یارلللش رد ازلک یعارز
فده و همدقم
00
تبوطر شنت ی
لیبدرا هلقطنم رد یکلللشخ شنت ربارب رد ازلک هالیگ هللبالقم تلهج
یم هتخادرپ .دوش
-
2-
4یشهوژپ تالاوس
.
9رارق ریثأت تحت ار ازلک درکلمع یازجا و درکلمع نازیم یکلللشخ شنت الیآ
یم
؟دهد .
2یزییاپ یازلک یکیژولویزیف و یدللشر تایللصوللصخ رب موینلللسونان ایآ م
رثؤ
؟تسا .
9لولحم ریثأت رد ازلک درکلمع یازجا و درکلمع ،دللشر رب موینلللس ونان یللشاپ
؟تسی یکشخ شنت لامعا یارش .
4لولحم ایآ
؟تسا راذگریثأت ازلک نغور دصرد رب موینلس ونان اب یشاپ
-
2 م نهبح مپمو ل ش ل هن م ققت
م
ل-4 -2 ازلک
هناد یم لیکشت ار ناهج ییاذغ ریاخذ نیمود ،تالغ زا پ ینغور یاه نیا .دنهد
زین نیئتورپ یواح ، ر یاهدیسا زا ینغ ریاخذ نتشاد رب هوالع یعارز تالوصحم یم ( دنشاب
Ahmadi, 2010هناد زا یکی ازلک .) هداوناخ هب قلعتم ینغور یاه
(نایئاپیل
Crucifereae( یملع مان اب )
Brassica napus L.یم ) پیتونژ هک دشاب
-.تسا راگزاس ناریا کشخ همین و کشخ یارش هب نآ فلتخم یاه یاراد ازلک
پیت و هزییاپ ،هراهب یدشر یاه یف
ام یم نیب ،ییاناد( دشاب .)
1331-2 -2 مها ی ت و اشنم ازلک
هناد نیرتمهم زا ازلک هدش هتخانش ینغور یاه
یم دودح هک دشاب زا دصرد
17یم نیمأت ار نغور یناهج دیلوت دنک
اون(
،دادح و روپ )
1334هسیاقم رد ازلک نغور .
اب نغور عابشا ر یاهدیسا دوجو لیلد هب ایوس و ترذ ،نادرگباتفآ ریظن زاتمم یاه
( تسا رادروخرب ییالاب تیفیک زا لورتسلک نادقف و هدشن ،ناراکمه و یدامع
.)
1333رایسب تیمها لیلد هب هتشذگ لاس دن رد و هدوب دیدج اتبسن هایگ ازلک ،ناریا رد ماد كاروخ یارب نآ هلاجنک و یکاروخ نغور یالاب ینغور هایگ نیا تشک ریز حطس ،
( تسا هدرک ادیپ شیازفا یریگمش روط هب
Moghadam and Pourdad, 2011.)
هناد ذگ رد نادرگباتفآ و ایوس ینغور یاه یم راک و تشک روشک رد هتش
هب و دندش
میلقا رد تشک ناکما مدع و دایز یبآ زاین ندوب هناتسبات تلع
ناکما فلتخم یاه
تیدودحم ،روشک تعارز هب ازلک دیدج هایگ یفرعم اب اما دنتشادن ینادن هعسوت ه
یا
،یروشاع( دش هتشادرب روکذم .)
1384یگتسباو ب
متسیس ه کت یاه
رد یتشک
تشک فلع شیازفا نو یضراوع هب رجنم یزییاپ یاه و ییاذغ داوم رقف ،زره یاه
یم یزرواشک عرازم رد دیلوت شهاک هب جیاتن ساسارب .ددرگ
هنیزگ ازلک هدمآ تسد
یم یعارز وانت و تشک یوگلا رد نتفرگ رارق تهج یبسانم یناراس و ییانف( دشاب
،
).
1333وخ ینغور هناد هایگ کی ناونع هب ازلک هجوت دروم یناهج مود گنج نامز زا یکار
شالت و دش عقاو ن هب یاه
تدش هتشذگ ههد ود یط نآ هرضم داوم عفر یارب یداژ
(سوپین اکیسارب هنوگ ود هب ازلک یعارز ماقرا .تفای
Brassica napus Lیازلک ای )
( یرتسپمک اکیسارب اب فدارتم اپار اکیسارب و یلومعم
B. rapa L., B. campestris).L
مغلش یقالت زا و یبونج یاپورا رد یلومعم یازلک .دنراد قلعت ینغور مغلش ای
( ینغور
Brassica rapa( ملک اب )
B. oleracea Kaleارهاظ و هتفای ءاشنم ) نرق رد
دودح زا ینغور مغلش .درک ادیپ شرتسگ ناهج طاقن ریاس و ایسآ هب مهدجیه
2555ا یعیسو هقطنم رد شیپ لاس و اقیرفا یارحص ات ژورن زا و هرک و نی ات اپورا رغ ز
یم ناشن دهاوش .تسا هدوب راک و تشک دروم دنه اپورا رد زین ینغور مغلش هکدنهد
ءاشنم ناونع هب زین ار دنه و ناتسناغفا ،یزکرم یایسآ یضعب اما .تسا هتفای ءاشنم دنا هتخانش ینغور مغلش (
Shirani, 2012
).
هتوب ،هتشذگرد هیودا و وراد ،یزبس ناونع هب ینغور مغلش و یلومعم یازلک یاه
هدوب هدافتسا دروم هدافتسا یئانشور تخوس و یخابط تهج اهنآ نغور زا نینچمه .دنا
یم نیشام شیادیپ اب و تسا هدش .دنا هتشاد دربراک نیشام نغور ناونع هب ،راخب یاه
یلوت فده اب ینغور مغلش و یلومعم یازلک هزورما و یتعنص فراصم تهج نغور د
یم رارق راکو تشک دروم یا هیذغت
ار ینغور مغلش و یلومعم یازلک زا یماقرا .دنریگ
دنا هدیمان الوناک ،دنراد یکاروخ نغور دیلوت یارب مزال تایصوصخ هک (
Gruber et
al. 2010
. )
-
3-
2ازلک یکیموتانآ و یکیژولوفروم تایصوصخ
-
1-
3-
2هشیر
یهایگ ازلک هشیر یاراد و هلاسکی
یا یم كود لکش هب دنلب بلغا و یدومع اب
دش
هب نآ لوط یدراوم رد هک یم رتمیتناس
84هشیر دادعت و هشیر لوط .دسر یعرف یاه
متسیس هک تسا هداد ناشن تاعلاطم .تسا توافتم هتیراو عون هب هتسب ازلک هایگ رد هشیر ن و كاخ نامتخاس یور رب یدیفم تارثا ازلک یا هجیتن رد و دراد تبوطر ذوف
رد هایگ نیا زا هدافتسا وانت
بجوم یعارز نیئتورپ و هناد درکلمع شیازفا
هب صوصخ
تالغ رد یم
ددرگ (
Faraji, 2009.)
-
2-
3-
2هقاس هخاش نآ زا هک تسا یلصا هقاس کی یاراد ازلک هایگ یم بعشم یددعتم یاه
درگ .د
یلصا هقاس ادتبا یشیور دشر نامز رد هدرک دشر
هخاش ،نتفر لگ هب زا پ و یاه
لیوط زین یعرف یم
( دنوش حالف ،ناراکمه و ر هلحرم رد هقاس .)
1331زو لکش هب ت
ایم اب هاتوک ن
هرگ ( مکارتم یاه /
5-
1یتناس
1یم هدهاشم )رگیدکی زا رتم دوش
( ،ناراکمه و یبسامهط ،دشر یحم ،ازلک هایگ هتیراو عون دننام یلماوع .)
1332شور و هایگ هیذغت تعارز یاه
رد هخاش نازیم لاثم یارب .تسا توافتم ازلک رد یهد
هخاش نازیم رد یرایسب ریثأت هتوب مکارت هخاش نآ رد ازلک هتوب هک یعافترا و یهد
د یه
یم زاغآ ار دنک
، هب الومعم هک تسا یرودم ابیرقت و یعطقم هقاس یاراد ازلک .دراد
نشور زبس گنر هک تسا
اب هدهاشم یهاک ای درز گنر هب نامز تشذگ یم
ددرگ
( ،ناراکمه و یبسامهط عافترا .)
1332هتیراو رد ازلک هقاس زا فلتخم یاه
ات
54یتناس
244ار نآ عافترا نیگنایم و تسا رییغتم رتم ات
84یم نایب
154دننک
(
Faraji, 2009.)
-
3-
3-
2گرب هب ازلک هایگ گرب هقاس هدیبس مرف هس تروص
یاراد و یلومعم هدیبس ،شوغآ
یم هدهاشم گربمد گرب .ددرگ
یاه تزور ول کی اب یتمسق دن و یوضیب ابلاغ
دنتسه گربمد یاراد و هدوب گرب سار رد گرزب .
گرب گنر یبآ هب لیامتم زبس اه
گربگر گرب حطس رد و تسا یم هدهاشم لباق اه
گرب .دنشاب گرب و ییادتبا یاه
ه یا
هقاس ینییاپ یم كرک یاراد
گرب اما دنشاب ،كرک دقاف هتوب ییالاب و ینایم یاه
گرب نیا هبل تسا نکمم نینچمه .دنتسه ول و گربمد هنادند اه
فاص ای و راد
گرب .دنشاب ازلک یاه
هب رارق هقاس یور رب وانتم تروص یم
( دنریگ امنهار
1332، .)
گرب گنر من یدرز هب عورش لوصحم یگدیسر نامز رد اه
هب نییاپ تمسق زا و هدو
یم شزیر و هدش کشخ هتوب یالاب تمس ( دننک
یدمحا ،ناراکمه و
.)
1333-
4-
3-
2لگ هشوخ عون زا ازلک نیذآ لگ لگ بلغا و هدوب دنلب
درز گنر هب یاه یم هدهاشم
وش د .
لگ لگ عون زا ازلک یاه گربلگ راه ،گربساک راه یاراد و لماک یاه
و م رپ شش
یم .دشاب م رپ لگ رد اه یاه
م رپ ود و دنلب م رپ راه ( مانید ارتت عون زا ازلک
ه رب ود یگدام و )هاتوک یم یا
یرورابدوخ نازیم و هدوب نشگدوخ یهایگ ازلک .دشاب
زا شیب نآ دوجو نینچمه .تسا دصرد
74-
34دربراک هنیمز ینشگرگد دصرد
24یم هیجوت ار ازلک رد تارشح ( دنک
Faraji, 2009
.)
-
5-
3-
2هویم
هویم ( نیجروخ عون زا
Silique) لوط هب و ات
5یتناس
14كرک دقاف هک تسا رتم
یم یم ه رب ود یاراد نیجروخ ره .دشاب دشاب
. ه رب سوت اه كزان هراوید کی یاشغ(
)ینایم یم ادج مه زا دنوش
ره یاراد نیجروخ هویم ات
15رطق هب ک وک رذب
44/
5-
2یلیم
1تسا رتم .
لوسپک یم زاب نییاپ تمسق زا ندیسر زا پ اه د و دنوش
هنا اه
یم شزیر ( تسا رثؤم رایسب هناد شزیر نازیم رب ییاوه و آ یارش .دننک
Faraji,
.)
2009-
6-
3-
2هناد
هناد ی و یورک لکش هب ازلک هب
هوهق هریت گنر یم هایس ات یا
هناد .دشاب ه ره اه
سران نشور گنر هب ،دنشاب رت یرت
هیال هس زا ازلک هناد هتسوپ .دش دنهاوخ هدهاشم
پ ،مردیپا ا
( تسا هدش لیکشت نامگیپ و میشنار ،ناراکمه و یدمحا
.)
1333ریز رد
لیکشت لولس کی زا بلغا هک دراد رارق مرپسودنآ ،هناد هتسوپ تمسق یم
ددرگ رد و
هپل هک دراد رارق نینج نآ ریز رد ار نآ نغور زا رپ و تشرد یاه
یم رب نزو .دریگ
نیب ازلک هناد رازه ات
3یم رییغتم مرگ
7،یدمحا( دشاب
رد رذب تماخض .)
1378دودح ات
1یلیم
2زا لکشتم هناد زا مرگولیک ره و هدوب رتم
254444344444
ات
یم هناد دشاب . رذب لیسناتپ هناوج یارب ازلک یاه
ببس نییاپ یاهامد رد دشر و ینز
نیا هک تسا هدش صخاش زا یکی ناونع هب هنوگ
هنوگ نیرت رد ینغور ناهایگ یاه
قطانم دشاب حرطم هلدتعم (
Faraji, 2009
).
-
7-
3-
2شیور لحم
یحم ناتسمز اب( اداناک رغ لماش ازلک شیور یلصا یاه عون زا ازلک ،درس یاه
یم تشک هقطنم نیا رد هراهب ا ،)ددرگ
ور ناتسمز ندوب میالم لیلد هب( یبرغ یاپ د
ر
یم تشک ناتسمز ای و ناتسبات رخاوا رد ار ازلک قطانم نیا ایلارتسا ونج ،)دننک
ناتسمز یاراد(
میالم یاه ا زا رت
ور کشخ و مرگ ییاوه و آ یارش لیلد هب اما اپ
لاغ ،ناتسمز زا رذگ زا پ ب
ازلک ا یم تشک زییاپ رد ار ناتسودنه و )دننک
شک(
ت
یم )تسا لوادتم ازلک هزییاپ اب
( دش نابساپ
1334،
.)
-
8-
3-
2یژولونف
هب نکرب و رپراه نوچمه ینادنمشناد ازلک ومن و دشر لحارم حیرشت روظنم
1
پمک
یلادرب رتسولیس و شور زا
2،یریشهد و دار یناریش( دندرک هدافتسا یراذگدک
شور نیرخآ .)
1381ارم یراذگدک
اداناک یازلک نمجنا سوت ازلک ومن و دشر لح
3
لاس رد لودج رد
1338-
2.تسا هدش جرد
1
1-Haper and Bereken Kamp
2-Sylvester Bradley
3-Canola Council of Canada
Title and Author:
Effects of drought stress and foliar application with Nano Selenium on growth, physiological and agronomy characteristics of winter oilseed rape
Supervisor: Parisa Sheikhzade Graduation date:
Number of pages: 146 p.
Abstract
Research Aim: Since the foliar application of nanoselenium is an effective solution to increase water use efficiency by plants and improve the agronomic and yield characteristics of crops. Therefore, in this study, an attempt was made to study the effect of nanosellenium application on agronomic, physiological, functional and biochemical properties of rapeseed in drought conditions.
Research method: In order to investigate the effect of drought stress at the end of the season and foliar application with nanoselenium on growth, yield and yield components of autumn rapeseed, an experiment was conducted as a split plot in a randomized complete block design with three replications in Mohaghegh Ardabili University. The studied treatments included the first factor of irrigation levels (normal irrigation and drought stress at the end of the season) and the second factor of different concentrations of nanoselenium (control (zero), 25 and 50 mg / l).
Findings: The results showed that the physiological, functional and biochemical traits of autumn rapeseed were affected by irrigation and nanoselenium treatments.
Drought stress at the end of the season caused a significant reduction in physiological, functional and biochemical traits of autumn rapeseed compared to full irrigation treatment. Under conditions of full irrigation and drought stress at the end of the season, with the use of nanosellenium, the amount of photosynthetic pigments and the relative water content of the leaves increased significantly. Nanosellenium significantly increased plant height, number of sub-branches and canola stem diameter by increasing the amount of photosynthetic pigments and improving the relative water content of leaves. Biological yield, harvest index and grain oil yield of foliar plants with concentrations of 25 and 50 mg / l nano-selenium were significantly higher than the control treatment. Foliar application of rapeseed plants during two vegetative stages and fifty percent flowering improved the grain yield per unit area by significantly increasing the number of pods per plant, number of seeds per pod and 1000-seed weight.
Conclusion: In general, application of 50 mg / l nano-selenium has a positive and significant effect on physiological traits (photosynthetic pigments and relative leaf water content) and agronomic (plant height, number of branches, stem diameter, number of pods per plant, number of seeds per pod and weight Thousands of seeds) had autumn rapeseed, which eventually increased economic performance.
Keywords: Nanoselnium, Grain yield, Rapeseed, End-of-season drought stress..
University of Mohaghegh Ardabili Faculty of Agriculture and Natural Resources Department of Agronomy and Plant Breeding
Thesis submitted in partial fulfillment for the degree of M.Sc. in plant physiology
Effects of drought stress and foliar application with Nano Selenium on growth, physiological and agronomy characteristics of winter oilseed rape
By:
Gholam Behzad
Supervisor:
Parisa Sheikhzadeh (Ph.D)
Advisor:
Naser Zare (Ph.D) Mitra Rostami (MS.c)
(November 2020)