هدکشناد مولع
یشزومآ هورگ یسانش تسیز
نایاپ هجرد تفایرد یارب همان سانشراک
ی دشرا
رد یهایگ یژولویزیف شیارگ یسانش تسیز هتشر
رثا تا عون شفنب ءاروام رون رب B
دنیارف یخرب یاه
ف یکیژولویزی ییایمیشویب و
کبلج روش بآ
لانود لای
لاس انی
:رگشهوژپ
یجرف ارهز
امنهار داتسا لوا ی
:
یوضر یدهمدیس رتکد
:مود یامنهار داتسا
نایمساق اضریلع رتکد
نمهب 1398
ناونع و :روآدیدپ مان رثا
تا عون شفنب ءاروام رون ربB
یاهدنیآرف یخرب ف
یکیژولویزی ییایمیشویب و
کبلج روش بآ
لانود لای لاس /انی یجرف ارهز
داتسا امنهار یوضر یدهم دیس رتکد :
داتسا ر مود یامنها :
نایمساق اضریلعرتکد
خیرات :عافد ...
21 / 11 / 1398
دادعت حفص :تا 65
.ص
نایاپ هرامش :همان
تسیز هورگ یسانش
/
:هدیکچ :فده ا زا فده نی سررب ،شهوژپ ی
اه خساپ ی ف یکیژولویزی زبس کبلج
لانود لای لاس انی التتم زود رااهچ ربارب رد
هعشا
، UV-B
( 3 / 0
، 1
، 3 و 9 ک ولی هب ،) عبرم رتم رب لوژ زرا روظنم
یبای ا رابارب رد روکوام کابلج تمواقم هجرد نای
حم شنت یطی م ی .دشاب
شور :شهوژپ یسانش م هب
نازی 100 س ی یس حم زا طی واح تشک ی هب کبلج 1000 س ی س ی حم طی نودب تشک
حم و لقتنم کبلج طی
اه تشک ی دج دی مرژ رد روتانی اب 1۶ انشور هرود تعاس یی
و 8 رات هرود تعاس
،یکی امد ی 1۵
تناس هجرد دارگی
رون و ۶000 .دندش هداد تشک سکول ۴0
دعب زور ) اه کبلج لماک دشر زا دعب ( هوراگ هب اه تشک
و دهاش ۴ ت هورگ ی سقت رام می صاخ حطس ضرعم رد هورگ ره .دندش ی
زا :لوا هورگ.تفرگ رارقUV-B
3 / 0 مود هوراگ ،
1 موس هورگ ، 3
مراهچ هورگ و 9
ک لوژولی ا .عبرم رتمرب نی
ت رامی مامت.دش رارکت مه رس تشپ زور ود ی
امزآ شی ااه رد
.دش ماجنا رارکت هس هتفای اه : اتن جی امزآ ی ش اه هک داد ناشن عون شفنب ءاروام هعشا
ترواصب یزتنسوتف یاه رتماراپ یور ار دوخ ریثات ،B
شیازفا
o
متسیسوتف ییایمیشوتف یئاراک شهاک و دیئونتوراک وF
لیفورلک شهاک ،II
لیفورلک شهاک وa
داد ناشنb
هک لیفورلک رد شهاک نازیم لیفورلک زا رتشیبb
.تسا هدوبa
رادقم ن Fm
زی ت ات دهاش زا رامی
کی ک ولی راتم رب لوژ
عبرم نعم شهاک ،UV-B
ی ت رد و راد یاهرامی ب رتشی نآ زا ینعی 3 و 9 ک ولی عبرم رتم رب لوژ
انعم تروص هب ی
راد ی
ازفا شی تفای . هعاشا ااب رامیت تحت ییایمیشویب یاه شجنس زا لصاح جیاتن یسررب رگید یوس زا هاب راجنم ،UV-B
دازآ یاهدیساونیمآ ،لولحم یاهدنق یاوتحم و دیدرگ لک نیئتورپ یاوتحم شهاک رامیت تحت نیلورپ یاوتحم و لک
زفا ،UV-B
طسوت انیلاس لایلانود کبلج هک تسا ییاه مسیناکم هدنهد ناشن هک دنداد ناشن دوخ زا یراد ینعم شیا
.دننک یم هلباقم شنت اب اهنآ شنات تداش شیازافا ااب ،یمیزنآ یاه شجنس رد هولاعب
دانور ز ااتاک نازایم ،UV-B
.دانتفرگ شیاپ رد یراد یانعم یشیازفا دنور زادیسکا لنف یلپ و زائتورپ ،زادیسکارپ تابروکسا یاه میزنآ و یشهاک شیازفا نینچمه و دشر رد یهجوت لباق شهاک بجومUV-B
.دیدرگ انیلاس لایلانود کبلجOD
هجیتن :یریگ کلمع و دشر هعشا ی اب یاه تدش ریثات تحت لایلانود کبلج یزتنسوتف در
نیا.تافای شهاکUV-B
هک تسا یلاح رد هعشا
و زائتورپ،زادیسکارپ تابروکسا نوچ ینادیسکا یتنآ یاه میزنآ تیلاعف شیازفا بجومUV-B
کابلج رد اهدایئونتوراک عامجت زین و نیلورپ نوچ یدازآ یاهدیساونیمآ و لولحم یاهدنق عمجت ،زادیسکا لنف یلپ ظفح و ویتادیسکا یاه شنت ربارب رد کبلج تمواقم شیازفا اب هک دیدرگ انیلاس لایلانود یااه متاسیس زا تنایاص و
یااهزود ربارب رد انیلاس لایلانود هنوگ هجیتن رد .دش دهاوخ هارمه نآ یزتنسوتف
ًاتباسن ی ااب هعاشا ناوانعبUV-B
هژاو :یدیلک یاه کبلج
، لانود لای لاس انی ، شفنب ءاروام
1 فده و همدقم -
1 - 1 - همدقم
رد ههد یاه ریخا هب رطاخ تیلاعف یاه یتعنص هدنی آ ریاس و اه نبرکورولفورلک دیلوت و ناسنا
،اه هی نوزوا یرفسوتارتسا بیرتت
هدش و بقاعتم نآ شبات رون ءاروام شفنب هب هی رفسوپورت
شیازفا ادیپ هدرک تسا
et al., 2000) (Hofmann
. نیا رون
، لوط جوم نییاپ یرت زا رون یئرم
هتشاد و عبطلاب یژرنا یدایز یارب دورو هب تفاب اه دراد یط هس و
(UV-A: 320 – 400 nm )
،
(UV-B: 280 – 320 nm )
و
(UV-C: 200 – 280 nm )
ار زین لماش یم دوش
(Hollosy, 2002)
.
نوچمه ریاس تادوجوم ناهایگ ،هدنز
زین زا تارثا نیا هعشا رد ناما .دنتسین ناهایگ لتتم
خساپ یاه یتوافتم هب نیا رون یم :دنهد ریثات نیا هعشا یارب دشر یضعب ناهایگ تبثم و رب یخرب
رگید یفنم یبایزرا هدش .تسا یخرب رگید رد لباقم نآ تلاح یب یتوافت زا دوخ ناشن یم .دنهد
زا اجنآ هک ناهایگ هب روط رمتسم و یمئاد هب رون دیشروخ زاین
،دنراد اول تاریثات هعشا یاربUV
اهنآ لباقریغ بانتجا تسا . رثا یور UV
ناهایگ یم دناوت لماش بیسآ رد هدام یکیتنژ و
نیئتورپ
،اه نتساک زا رادقم هزیگنر یاه یزتنسوتف و
،زتنسوتف ههجاوم
اب شنت یاه
،یشیاسکا
داجیا رییغت رد یژولوفروم (
رییغت لکش
،گرب شهاک هرگنایم
،اه
،نزو
،عافترا ...
و ) سمویب هایگ
.دشاب لاکیدار یاه دازآ ینژیسکا نوچ
،دیسکارپوس نژیسکا
درفنم و نژوردیه دیسکورپ
مه رد
تن هجی ردUV
هایگ دیلوت یم دنوش هک لداعت یمسیلوباتم لولس
اه ار مهرب یم ( دننز
Asada,
1999)
. 1 - –2 فده
هزورما رثکا تاقیقحت ماجنا
هتفای طبترم اب یسررب تارثا هعشا یور UV-B
کبلجورکیم اه
زکرمتم هدش تسا هک زتنسوتف هدننک هدوب و اب اراد ندوب تابیکرت اب شزرا زا هلمج
،نتوراکاتب رد
عیانص ییایمیش -
یشیارآ و ییاوغ یاهدربراک ناوارف
.دنراد دوجو لاکیدار یاه دازآ یشان زا رون
دیدش
،دیشروخ راگیس
و سرتسا
، زا للع یلصا داجیا ناطرس هب رامش یم .دنور
،نتوراکاتب
لولس یاه ندب ار زا دوجو لاکیدار یاه دازآ یزاسکاپ یم
.دنک نتوراکاتب نینچمه
شیپ زاس
نیماتیو مه A
هب رامش یم دور هک ببس تیوقت یورین ییانیب و لرتنک حطس لورتسلک نوخ
یم .دوش
دیلوت یراجت نتوراکاتب هب
ناونع نیموس تعنص رد هطبار اب ورکیم کبلج اه هقبط یدنب یم
دوش و هب لیلد تیلباق مضه ی اب اهنآ مدع و دوجو هراوید
،تتس یلولس یم
ناوت اهنآ ار هب
تروص لماک فرصم درک
et al., 2005) (Arvanitoyannis
. کبلجورکیم لایلانود
هب نازیم یدایز
نتوراکاتب دیلوت
یم دنک
Borowitzka, 2005)
.)
اب هجوت هب دیدشت زور نوزفا تاعشعشت یاروام
شفنب رد حطس هرک نیمز و هتبلا بآ یاه
یحطس نآ هک یشان زا بیرتت هی نوزوا یم
،دشاب یسررب شقن نیا لماع شنت از تایصوصخرب
یئایمیشویب و یکیژولویزیف انیلاس لایلانود کبلج
یم دناوت زئاح تیمها .دشاب
2 - نابم ی پ و ی ش ی هن قحت ی ق
2 - 1 - همدقم
8 یلا 9 دصرد یط رون دیشروخ ار یاهوترپ شفنبارف لیکشت
یم دهد هک هب هس دناب
(UV-
A: 320 – 400 nm)
،
(UV-B: 280 – 320 nm)
و
(UV-C: 200 – 280 nm)
میسقت یم دوش
(Booji- James et al., 2000)
.
2-2 - شفنبارف وترپ عاونا
2-2-1
UV-A- دنچ طسوت بیکرت
یکیژولویب بوج
هدش و یم دناوت یخرب زا یاهدنیآرف یکیژولویزیف
ار تحت
ریثات رارق .دهد نیا هعشا ثعاب گرم لولس اه یمن دوش
، شتب یدایز زا یژرنا دیشروخ ار لماش
یم
،دوش هی زا نوزوا روبع هدرک و هب حطس نیمز یم دسر ؛ اما چیه یبیسآ هب ناهایگ دراو یمن
دنک ( ،یناغماد و یفاک 1381
.)
2-2-2
UV-B- نیرتمهم دناب
هعشا دیشروخ هدوب
و
ً ومعم هب لیلد دوجو هی ا نوز زا ندیسر نآ هب حطس
نیمز یریگولج یم
دوش ( ،یناغماد و یفاک 1381
.)
2-2-3
UV-C- ندرک ینوفعدض یارب رتشیب
، دوش یم هدافتسا یط نیا اب یا هعشا زا .
هب یرون یط نیا
زا و نژیسکا طسوت اما تسا لولس هدنشک تدش و
وج رد ن حطس هب ً ومعم و هدش بوج رفسمتا
،یناغماد و یفاک( دسر یمن نیمز 1381
.)
شیازفا تابیکرت هدنی آ
نیمزوج
،
ًاصوصتم تابیکرت
نژولاه راد یشان زا تابیکرت یتعنص
رشب و یرادیاپ نیا تابیکرت
، ببس ندیسر نیا تابیکرت هب
حطس رفسوتارتسا هدش
و رجنم هب
بیرتت و شهاک هی نوزوا هدیدرگ نیا .دنا رما ثعاب شیازفا دورو یاهوترپ شفنبارف هب
حطس
نیمز هدش و ءاشنم زورب یتلاکشم یارب
تادوجوم هدش هدنز
تسا
(Buchholz et al., 1995)
.
رادقم هدیسر UV-B
هب حطس نیمز یگتسب هب لماوع یفلتتم ریظن تظلغ هی
،نوزوا هیواز
شبات دیشروخ تبسن
هب
،نیمز تارذ درگ و
،رابغ تبوطر
،اوه ششوپ
،ربا
،فرب ناراب و ...
.دراد
نینچمه تدش
هعشا اب UV-B
شیازفا عافترا و مک ندش ضرع ییایفارغج شیازفا
یم دبای
(
Kakani et al., 2003
.)
UV-B
هب تلع نییاپ ندوب لوط جوم تبسن هب رون
،یئرم یژرنا یدایز یارب ذوفن هب تفاب اه
.دراد ناهایگ زا نایم تادوجوم هدنز
، هب لیلد زاین بانتجا ناشریوپان هب
رون یارب
،زتنسوتف رتشیب
رد ضرعم یاهوترپ شفنبارف هدوب و بیسآ رتریوپ دنتسه
Booji- James et al., 2000)
.)
هعشا رب UV-B
یور
، DNA
نامتخاس و
لمع یاهاشغ
،یتسیز متسیسوتف
،اه نیئتورپ
،اه
هنادگنر یاه یزتنسوتف و
میظنت هدننک یاه دشر ناهایگ دنرثوم
(Jansen, 2002)
.
2-3 - بیسآ یاه یشان زا وترپ شفنبارف
2-3-1 - یکیتنژ هدام
هعشا شفنبارف یم
دناوت لاکشا لتتم نژیسکا لاعف دیلوت دنک .
O2
H2
ا داجی هدش رد طیارش
شنت یم UV
دناوت هتسکش
،هدش رد یاشغ لولس راشتنا ادیپ دنک و رجنم هب بیسآ و بیرتت
.دوشDNA
یتنآ نادیسکا ییاه
لثم نینایسوتنآ
،اه لاکیدار یاه دازآ ار عمج یروآ هدرک و زا
فرط رگید اب لیکشت سکلپمک اب
لوکلوم یاه رگید زا هلمج
، DNA
اهنآ ار رد ربارب بیسآ یاه
ویتادیسکا تظفاحم
یم نک ن د
Sharma, 2001)
هعشا .) هب بیسآ رب هولاع UV
،DNA
بجوم
آ یاه لوکلوم هب ندیسر بیس .دوش یم مهRNA
ارچ یهباشم یبدج یط ،راتخاس ود نیا هک
دنراد (
Casat and Walbot, 2004
.)
2-3-2 - رثا رب یزتنسوتف یاه هزیگنر و زتنسوتف
بیسآ یشان زا هعشا ردUV
ود حطس یکیژولویزیف و
یکیتنژ .تسا هب ظاحل یکیتنژ اب نتساک
زا نازیم میظنت نایب نژ و ریثات رب نایب نژ یاه دک هدننک هزیگنر یاه یزتنسوتف ثعاب
شهاک
حطس نیا هزیگنر اه یم دنوش
Liu et al., 2005 )
.) لیفورلک تبسن a
هب لیفورلک رتمک b
تحت
ریثات هعشا رارق UV
یم دریگ
.(Hollosy, 2002 )
هعشا نینچمه UV
هب ظاحل یکیژولویزیف
،
رادقم نیئتورپ یاه لولحم و تیلاعف میزنآ وکسیبور ار
شهاک هداد و نیدب بیترت متسیسوتف ار‖
زا راک یم دزادنا
Liu et al., 2005)
.)
سکلپمک ینیئتورپ
لوئسم نویسادیسکا
،بآ ساسح نیرت تمسق متسیسوتف تبسن ‖
هب
هعشا یم UV
دشاب
Booji- James, et al 2000)
سکلپمک .) مورکوتیس
هک b/f
ثعاب لاقتنا
نورتکلا نیب ود متسیسوتف یم
دوش زین زا ریثات هعشا ردUV
ناما ( تسین
Cen and Bornman,
.)1990
قیقحت هنیشیپ و ینابم 19
2-3-3 - رثا
UVهعشا رب اهدیپیل
هعشا ثعاب UV
بیرتت یاهدیسا برچ
ریغ عابشا
، اهدیپیلوفسف و
وکیلگ یاهدیپیل یاشغ
لولس یاه یهایگ رد روضح نژیسکا یم دوش
(Karamer et al., 1991)
نیا هعشا نکمم تسا یور بیکرت یاهدیپیل یاشغ
تسلاپورلک دننام
ونوم و ید لیزوتک اگ
اهدیریسیلگ ید مه
راوگریثات دشاب
(Hollosy, 2002)
.
2-3-4 - رثا رب نیئتورپ
هعشا یمUV
دناوت مه هب تروص میقتسم زا قیرط بیرتت نیئتورپ اه و مه هب تروص ریغ
میقتسم زا هار بیسآ
، RNA
اب ثع زورب للاتخا رد زتنس نیئتورپ اه دوش (
Casat and Walbot,
)2004
رب هولاع نیا
، هعشا ثعاب لاعفریغ ندش ای زا نیب نتفر نیئتورپ اه و میزنآ اه زین یم .دوش
هب یروط هک رگا هورگ یاه ید دیفلوس ای ونیمآ دیسا یاه کیتامورآ رد
هاگیاج لاعف میزنآ
،دنشاب یمUV
دناوت مه هب روط میقتسم و مه هب روط ریغ میقتسم زا قیرط بوج طسوت ونیمآ
یاهدیسا یوقلح
و لاقتنا یژرنا هب ونیمآ دیسا یاه عقاو رد هاگیاج
،لاعف ثعاب لاعفریغ یگدش
نیا میزنآ اه دوش
(Hollosy, 2002)
.
2-3-5 - رثا رب دشر
هعشا یم UV
دناوت اب رییغت نایب نژ یاه کیرحت هدش اب رجنم ،UV
هب تارییغت رد حطس
میظنت هدننک یاه دشر .دوش ای نکمم تسا اب شیازفا تیلاعف میزنآ یاه ویتادیسکا لثم
اهزادیسکارپ رب
یور نیا میظنت هدننک اه رثوم .دوش نینچمهUV
زا قیرط بیرتت نیسکا یم
دناوت زا دشر یلوط هایگ ب دهاک
Caldwell et al., 1998)
.)
2-3-6 - رثا رب نیلورپ
نیلورپ کی تیلومسا راگزاس
هدوب و نودب بیرتت لوکلوم یاه گرزب رد عمجت ییاناوت ،لولس
تظلغ یاه اب رد لولس .دراد ار نیلورپ یم دناوت هب لیلد شریوپ
،نورتکلا شقن
یتظافح زین
افیا دنک و رد نامز یگدنرادزاب یرون
یشان زا اهROS
زا بیسآ ندیسر هب متسیسوتف اه
یریگشیپ دنک
ینیما(
و
،ناراکمه 1393
.) حطس نیا هدام هولاع رب
،ناهایگ رد طیارش
،شنت رد
تادوجوم یرایسب
زا لیبق
،اهکبلج یب ناگرهم
،ییایرد اهرمتم و یرتکاب اه شیازفا یم دبای
(Delauney & Verma, 1993)
.
2-3-7 - سناسرولف لیفورلک
سپ زا هکنیا یژرنا رون دیشروخ هب
هلیسو یاهلوکلوم لیفورلک
گرب بوج
،دش رد لوط
هریجنز لاقتنا نورتکلا لاقتنا یم دبای و یارب ماجنا یاهدنیآرف ییایمیشوتف
زتنسوتف هب فرصم
یم دسر و ؛ یژرنا
،هفاضا ای یط یاهدنیآرف ریغ
ییایمیشوتف هب
تروص امرگ هب رده یم دور و ای
یط یدنیآرف موسوم
هب سناسرولف
،لیفورلک هب
تروص رون زمرق باتزاب یم دوش
(Baker, 2008)
.
زا ییاجنآ هک نیا دنیآرف هس هب
تروص یتباقر قافتا یم دتفا
، اب هزادنا یریگ سناسرولف
،لیفورلک
یتاعلاطا رد
دروم فلاتا ییامرگ و ییاراک ییایمیشوتف هب
تسد یم دیآ
(Lazar, 1999)
یبایزرا .
تارییغت ییاقلا رد متسیس
،یزتنسوتف نودب
بیسآ تفاب یهایگ و رایسب عیرس ماجنا یم دوش
(Mehata et al. 2010)
. بیسآ متسیس
‖ یرون و ریاس یازجا هریجنز لاقتنا نورتکلا هب هطساو
شنت یاه یتسیز و ریغ
،یتسیز رجنم هب یگدنرادزاب ای
شهاک دیدش لاقتنا نورتکلا یزتنسوتف
یم دوش هک رده تفر یژرنا ینارون یبوج تروص هب سناسرولف
و امرگ رتشیب دهاوخ دش
(Rohacek et al., 2008)
.
2-3-8 -
UVهعشا و دیلوت لاکیدار یاه
دازآ
نت ش
،UV
رجنم هب داجیا شنت ویتادیسکا یم
دوش هک نآ زین هب هبون دوخ رجنم هب داجیا
للخ رد یاهدنیآرف یکیژولویزیف
لولس یم دوش . اهROS
هک رد هجیتن هعشا دیلوتUV
یم دنوش
دنترابع :زا نوینآ
،دیسکورپ نژوردیه
دیسکورپ و
لاکیدار .لیسکوردیه لامتحا
داجیا لاکیدار
یاه دازآ رد تفاب یاه یزتنسوتف رتشیب
تسا
(Costa et al., 2002)
. اهROS
یم دنناوت ادیدش اب
لوکلومویب ییاه
لثم داوم
،یکیتنژ نیئتورپ اه و دیپیل اه دراو شنکاو هدش رجنم هب شهج داوم
،یکیتنژ نویسادیسکارپ دیپیل
و تشرساو ه ندش نیئتورپ اه دنوش هک رد تیاهن اب داجیا للاتخا رد
مسیلوباتم یعیبط
هایگ
، رجنم هب گرم یلولس یم دوش
Penny cooke et al., 2004)
.)
قیقحت هنیشیپ و ینابم 21
لکش 2 - 1 - ریثات یلیدعت و یمیمرت یاه میسناکم و کیژولویزیف یاه شنکاو ،اه لوکلومویب ربUV Hader (
et al., 2015 )
2-4 - راکهار یاه یتظافح هایگ رد ربارب
UVهعشا
یارب تادوجوم هدنز
یا هک رد ضرعم هعشا رارقUV
دنراد
، هار یاهراک ینوگانوگ دوجو
دراد هک
دنناوتب هب هلیسو نآ زا دورو هعشا هبUV
نورد لولس دوخ تعنامم دننک
.(Jansen et al., 2001)
تیساسح گ
ناهای هب رون هتسب UV
هب لحارم دشر و
،ومن تدش رون
،UV
طیارش
،دشر مقر
یزرواشک و
هنوگ
،یهایگ تاجرد یتوافتم دراد . رد نامتخاس یکیژولوفروم
گرب یرایسب زا
یناهایگ هک رد ضرعم هعشا رارق UV
،دنراد یتارییغت زا
لیبق شیازفا تماتض و شهاک حطس
قافتا یم دتفا
Barnes et al., 1990)
.) هب لیلد یتمواقم هک ود هپل یا اه تبسن هب هعشا
UV
دنراد
، دادعت هنوگ یاه ود هپل یا رد هعماج یا لکشتم زا بیکرت کت هپل یا و ود هپل یا ً ومعم
رتشیب تسا
Caldwell et al., 1998)
.)
لک رد کی متسیس یتنآ ینادیسکا یوق
یارب یثنخ ندرک تاریثات یمس مز ROS
تسا هک
لمتشم رب ود متسیس ریغ یمیزنآ و یمیزنآ رد هتخای ناهایگ تسا
.(Hollosy, 2002)
متسیس
یمیزنآ لماش
،اهز اتاک
،اهزادیسکارپ دیسکارپوس
،اهزاتومسید نویتاتولگ
،اهزاتکودر نویتاتولگ
اهزادیسکارپ
، تابروکساوردیهد زاتکودر
و تابروکسآ زادیسکارپ
تسا
.(Foyer et al., 1997)
هک
ثعاب هتسکش ندش
O2
H2
هب بآ و نژیسکا یلوکلوم یم دنوش
) 2005 et al., Janda
.) متسیس
یمیزنآریغ یضعب
زا دننام داوم
،اهدیئونتوراک کیبروکسآ
،دیسا یلپ نیمآ
،اه ،اهدیئولاکلآ
نیماتیو
،E
نینایسوتنآ اه
و اهدیئونولاف هب
روط میقتسم و ریغ یمیزنآ ثعاب عفد لاکیدار یاه
دازآ نژیسکا یم دنوش
.(Hollosy, 2002)
شقن تابیکرت مهم رد یلونف
یرادهگن ت وصحم
ییاوغ و ظفح تملاس یتنآ تیصاخ لیلد هب ،ناسنا ینادیسکا
و یتنآ یلاکیدار مشچ لباق ریغ
.تسا یشوپ 2-5 - انیلاس لایلانود Dunaliella salina )
)
لایلانود کبلج انیلاس زبس
کت
،یلولس یروش هب مواقم
، ود کژات ی
، دقاف هراوید
،یلولس یاراد
هخرچ یگدنز هداس یاراد و ییاناوت دشر رد یرایسب زا قطانم ییایفارغج .تسا
نیرتمهم هنوگ
سنج لایلانود نیا هنوگ تسا هک هب دیلوت هدننک هیلوا طیحم یاه روش ترهش .دراد
D .salina
ب نآ زا ناوت یمو دنک دیلوت هنادگنر دناوت یم ه
ناونع عبنم ینغ زا هنادگنر نتوراکاتب مان
درب
( ناراکمه و یدامع 1389
.) هولاعب تاعلاطم یکاح زا نآ تسا هک لایلانود رد طیارش شنت دننام
دوبمک داوم ییاوغ و ای یروش
،دیدش عمجت یاهدیئونتوراک دوخ
ار شیازفا یم .دهد زا نیا ور
یخرب هنوگ یاه کبلج لایلانود نمض لمحت یروش
،بآ تب نتوراکا یدایز دیلوت یم دننک و انب هب
دربراک عیسو نتوراکاتب رد
دیلوت مزاول یشیارآ
، تادیلوت وراد و تعنص
،هیوغت شرورپ نیا کبلج
اب علاطا زا طیارش هنیهب دشر یارب ام نکمم هدش تسا
(Butinar et al., 2005)
.
2-5-1 - هدر یدنب لایلانود
Michel Felix Dunal
بونج قطانم رد یکمن یاه هچضوح رد ار کبلج نیا راب نیلوا یارب
لاس رد هسنارف روشک 1838
مان اب
Haematococcus
ار اه هچضوح نیا زمرق گنر و درک یفرعم
لاس رد اما.داد تبسن کبلج نیا روضح هب 190۵
Teodoresco
هب ار نآ مان
Dunaliella
رییغت
داد
.(Teodoresco, 1905)
رد چرل لاس 1938 هب یفرعم هنوگ ییاه زا نیا سنج تردابم دیزرو و سپ زا یو رچاب رد
لاس 19۵9 تاعلاطم یکیژولوفروم یدیدج
تهج یصوت رتهب نیا کبلج ماجنا داد هک لصحام
نآ هئارا کی دیلک هداس ییاسانش دوب
(Brown & Borowitzka, 1979)
.
ماجنارس رد لاس 19۷3
،
Massyuk
دیلک
ًاتبسن یعماج ار تهج ییاسانش لایلانود
هئارا دومن
هک ینتبم رب تافص یکیژولوفروم ریظن
،هزادنا
،لکش نراقت
،یلولس لکش
،تسلاپورلک روضح
ای
مدع روضح
،دیئونریپ هکل
یمشچ و لونارگ یاه یمسلاپوتیس دوب
و رب ساسا نآ سنج لایلانود
هب ود سنجریز
Dunaliella
و
Pascheria
میسقت هدش سنجریز.دوب
Pascheria
لماش جنپ
هنوگ تسا هک هب روط هدمع نکاس یاهبآ نیریش تسا زا و یاه یگژیو یمومع
اهنآ دوجو لئوکاو
یاه یضابقنا رد تسلاپوتورپ کبلج
یم .دشاب رد ریز سنج لایلانود 23 هنوگ رد راهچ شتب
Tertiolecta, Peireceinae, Dunaliella, Viridis
رارق یم دنریگ هک یگمه نکاس بآ یاه روش و
قیقحت هنیشیپ و ینابم 23
دقاف لئوکاو یاه یضابقنا .دنتسه یل رد لاس 1989 کبلج زبس لایلانود ار قلعتم هب هخاش
Chlorophyta
و هتسار
Volvocales
و زا هریت
Chlamydomonaceae
یفرعم درک اما هب انب
شرازگ
Avron Ben-Amotz &
هک رد لاس 1922 رشتنم هدیدرگ دادعت 28 هنوگ یارب سنج
لایلانود ییاسانش و
یفرعم هدش .تسا یادج زا یسررب یاه
،یکیژولوفروم تاعلاطم
یکیژولویزیف
ریظن تمواقم هب یروش و عمجت نتوراکاتب نوماریپ
تسلاپورلک تهج
کیکفت شتب یاه نورد
ریز سنج لایلانود دربراک یناوارف هتشاد تسا . هب روط هزورما هصلاخ کبلج
لایلانود رد هخاش
Chlorophyta
هدر
Chlorophyceae
هتسار
Volvocales
ریز هتسار
Chlamydomonadinea
هداوناخ
Polybelpharidaceae
و سنج
Dunaliella
هدر یدنب یم .دوش
2-5-2 - یژولوکا کبلج
لایلانود
تسیز ناسانش لایلانود ار هب لیلد ییاناوت ماجنا
،زتنسوتف وزج
نوتکنلاپوتیف اه
رد رظن
یم دنریگ و یخرب زین هب لیلد مدع روضح هراوید یلولس نآ ار کی اوزوتورپ یم دنناد (
Brown &
Borowitzka,1979
.)
یضعب زا هنوگ یاه لایلانود ار هب رطاخ نتسیز رد طیحم یاه رایسب
،روش راشف
،نییاپ رون دایز
و هاگ یامد
،نییاپ هب ناونع مواقم نیرت مسیناگراورکیم یاه
کیتویراکوی رد
طیارش دعاسمان
یم دنسانش
(Brown & Borowitzka, 1979)
. اب دوجو لمحت هدودحم یامد رتمک زا و رفص
رتشیب زا 38 هجرد یتناس
،دارگ ییامد هنیهب لایلانود
رد دودح 12 ات 28 هجرد دارگیتناس یم
.دشاب نینچمه اب
دوجو هنیهب ۵ pH
/ – ۷ 2 / ۶
، نیا کبلج یم دناوت تارییغت رد pH
هدودحم
–11 1 ار هتسب هنوگ هب لمحت دنک
.(Wong et al., 2000)
سنج ،یتسیز عونت دوبمک تلع هب دنتسه روش بآ متسیسوکا نکاس هک لایلانود زا ییاه
تظلغ روتکاف ود و دنریگ یم رارق ناروناج هیوغت دروم رتمک
CO2
داوم رادقم و بآ رد لولحم
کمن ی اب یاه تظلغ رد لایلانود سنج دشر و دایدزا هدننک دودحم لماوع نیرت یلصا ،ییاوغ تسا بآ
(Marano, 1976)
.
2-5-3 - انیلاس لایلانود هنوگ
هنوگ لایلانود انیلاس هب ظاحل لکش متت یغرم اب ود کژات رد یاهتنا یمادق
، تسلاپورلک
یناجنف لکش و دیئونریپ لخاد نآ زا ریاس هنوگ یاه سنج لایلانود زیامتم تسا رد طیارش
دوبمک یضعب یوغمزیر اه
و تدش دایز رون
، گنر نیا کبلج زبس رییغت هدرک و هب زمرق و یجنران
لیامتم یم دوش
Avron, 1992) (Ben-Amotz &
.
2-6 - تابیکرت یتایح
دوجوم رد کبلج لایلانود انیلاس
2-6-1 - اهدیپیل
یاهدیپیل یفلتتم
رد کبلج لایلانود انیلاس دوجو .دراد نتوراکاتب هنومن
یا زا دیپیل یثنخ و
ونوم لیزوتک اگ و
لورسیلگ هنومن
ییاه زا یاهدیپیل یبطق
هب باسح یم .دنیآ یلع مغر دوجو
رادقم یمک دیسا برچ اب هریجنز
،دنلب بلغا یاهدیسا برچ
لایلانود انیلاس هاتوک و 1۶ یلا 18
هنبرک یم .دنشاب
(Evans et al., 1982)
.
2-6-2 - نیماتیو اه
لاکشا لتتم نیماتیو یاه هورگ نیماتیوB
وC
نتوراکاتب هب
ناونع شیپ زاس زتنس نیماتیو
ردA
کبلج لایلانود تفای هدش تسا
(Dorkova et al., 1975)
.
2-6-3 - نیئتورپ اه
عبنم نژورتین دروم هدافتسا کبلج رد طیحم
،تشک نییعت هدننک رادقم نیئتورپ نآ .تسا
نینچمه رادقم
نیئتورپ رد لحارم هیلوا دشر رت اب .تسا اب روگ
،نامز زا مجح نآ هتساک یم
دوش
(Krinsky, 1988)
.
2-6-4 - هزیگنر اه
هنوگ یاه لتتم لایلانود
، یاراد لیفورلک یاه
و a
و b
اهدیئونتوراک دننام یی
α، β ɣ و ،
،نتوراک و نیتنازگائز ،نیئتول ویو
نیتنازگ یم دنشاب
(Sandmann, 2001)
.
2-7 - تابیکرت ییاذغ
دروم زاین کبلج لایلانود انیلاس
2-7-1 - نبرک
زا ییاجنآ هک همه هنوگ یاه لایلانود فورتوتف
،دنتسه زا نیا ور ییاناوت بوج
HCO3
و
CO2
یارب زتنسوتف ار
.دنراد هب لیلد شهاک تیللاح نبرک ریغ یلآ رد بآ یاه
،روش یارب تشک
لایلانود ید
،انیلاس هریخذ نبرک ریغ یلآ رایسب مهم تسا
Aziawa et al., 1984)
.)
2-7-2 - میدس
مامت هنوگ یاه ییایرد و دنسپروش لایلانود
زاین هب میدس .دنراد
قیقحت هنیشیپ و ینابم 2۵
2-7-3 - نهآ
نهآ یارب دشر لایلانود انیلاس هب رادقم مک دروم زاین .تسا تظلغ هنیهب نهآ یارب لایلانود
انیلاس نیب سیدیریو لایلانود و 2۵
/ 1 ات ۷۵ / 3 یلیم مرگ رد رتیل تسا
(Mil'ko, 1962)
.
2-7-4 - رفسف
نیرتهب عبنم رفسف یارب کبلج
،لایلانود تافسف اب تظلغ هنیهب 02 / 0 ات 02۵ / 0 مرگ رد رتیل
تافسف میساتپ یم دشاب
(Mil'ko, 1962)
.
2-8 - دیلوت لثم کبلج لایلانود انیلاس
لثمدیلوت لایلانود
هب شور یسنجریغ و
دیلوت ،بسانم طیارش رد .دتفا یم قافتا یسنج لثم
یشیور اب میسقت هتسه زاغآ یم دوش هک طسوت کی رایش یلولس هک زا ات سار یاهتنا کژات راد
لابند یم دوش و فاکش رد یاهتنا لولس هب روط نامزمه اب میسقت مسلاپوتیس و
دیئونریپ یورشیپ
یم دنک ات ینامز هک لولس یاه رتخد لصاح .دوش نیا لولس اه طقف هب هلیسو کی لپ
یمسلاپوتیس گنر مک
و
،کیراب رد هدودحم
،طسو نیب یاهتنا ییولج و یبقع لولس اه لصتم
.دنتسه رد نیا لاح ره کی زا یاهلولس
،یرتخد کژات مود دوخ ار دیلوت یم .دنک نکل رد دیلوت
لثم یسنج هک رد طیارش یدعاسمان زا
لیبق شهاک داوم ییاوغ و تظلغ کمن قافتا یم
،دتفا ود
لولس زا کون کژات ناشیاه عورش هب لصتم ندش یم .دننک لبق زا هناوج
،ینز تایوتحم نینج
لیامتم هب زبس .تسا سپ زا هناوج ینز یط دنیارف زوتیم کی قیرط زا یرتخد یاه لولس ،
.دنوش یم دازآ نینج هراوید رد تسکش
(Michael et al., 2007)
.
2-9 - یرورم رب تاقیقحت هتشذگ
ناریا رد
یدارم و ربکاروپ رد لاس 139۵ هب روظنم یسررب ریثات شنت رب UV-B
یور هزیگنر یاه
یزتنسوتف هایگ
،نارفعز تشک زا سپ هنب
نارفعز رد نادلگ یاه یواح تیلرپ و دعب زا هلحرم ود
،یگرب هب تدم هامکی ره(
زور هب تدم 30 و ۴۵ )هقیقد
، رامیت ارUV-B
رب یور هایگ لامعا هدرک
و صخاش یاه دشر یکیژولویزیف و هایگ
ار دروم یسررب رارق .دنداد جیاتن ناشن داد هک وترپ یاروام
شفنب شیازفا ثعاب رادقم
لیفورلک وa
، b
،اهدیئونتوراک لوط
مادنا ییاوه و هشیر هدش و نزو رت
و کشخ مادنا ییاوه و هشیر تحت رامیت ار شهاک ( داد یدارم
، ،ربکا روپ و هموصعم
،هفیطل
139۵ .) یجاح ولنیسح و ناراکمه رد لاس 1392 رثا هعشا یورUV-B
یخرب یاهدنیارف ییایمیشویب
و یکیموتانآ هایگ
ودک ییامسم هعلاطم ار دندومن
. مایا رامیت اب هبUV-B
تدم 1۴ زور .دوب جیاتن
ناشن داد هک تماتض هقاس و گرب رثا رب هعشا شیازفاUV-B
ینعم راد ادیپ دنک یم . نینچمه
رامیت اب هعشا شیازفا ثعابUV-B
نازیم لونف لک و دیئونولاف یم
دوش .
یناملس داژن لاس رد 1391 هب یسررب تارثا رون و یروش رب یاهدیئونتوراک لایلانود
یانیلاس
هچایرد هیمورا تخادرپ . یروش رد هس حطس ۶0 ، ۷۵ و 290 دحاو و تدش یاه رون رد 3 حطس
2000 ، ۶000 و 10000 سکول و یامد ماجنا شهوژپ +2۵
هجرد دارگیتناس هدوب
و جیاتن ناشن
داد شیازفا شبات رون و نازیم یروش و تارثا لباقتم نیا ود
،روتکاف رب دیلوت دیئونتوراک ریثات
ینعم یراد هتشاد هب یروط هک نیرتشیب نازیم
دیئونتوراک یروشرد
1۷0 دحاو رد 1000 اب
تدش رون 10000 سکول و نیرتمک نازیم رد یروش ۶0 دحاو رد رازه و تدش رون 10000
سکول هدهاشم .دش
یی وت و ناراکمه رد
لاس 139۷ هب یسررب دیلوت نتوراکاتب زا
هیوس یموب کبلج لایلانود
انیلاس .دنتخادرپ تشک
اه رد طیحم تشک نوسناج و رد طیارش وNaCl
لتتمpH
داتفا قافتا .
یسررب اه رد کی هرود دشر ۴0 هزور تروص .تفرگ جیاتن لصاح ناشن داد هک هزیگنر دیلوت
بسانتم اب دنور دشر و هدوب نیرتشیب نازیم
دشر و دیلوت
،دیئونتوراک رد
طیحم تشک اب یروش
10%
( رد هسیاقم اب یروش 20 و 30
% ) و ربارب pH
۵ / 8 ( رد هسیاقم اب یاهpH
۵ / ۷ و ۵ / 9 )
هدهاشم .دیدرگ رد زور لهچ و مود و رد دودح 9۵ / 1۴ یلیم مرگ رد رتیل زا طیحم تشک
نیرتشیب نازیم دیلوت دیئونتوراک رد
طیحم قوف یبایزرا .دیدرگ
لاس رد ناراکمه و یداه 2008
هب زبس کبلج رد نتوراکاتب و لورسیلگ دیلوت یبایزرا روظنم
انیلاس لایلانود لایلانود و
زا هدافتسا اب ینوخواگ ب ات زا هدش جارتتسا سیدیریو یاه تظلغ
کمن لتتم تن
هجی اه کبلج دشر هک دنتفرگ رد
یروش لایلانود دیئونتوراک نازیم و شهاک
انیلاس یروش رد شیازفا
.تفای
3 - قیقحت شور
3 - 1 - هت هی م ا ناملاورک اه
دح رد یعیبط یروش لماش عیام تشک طیحم رد انیلاس لایلانود کبلج ۵
/ 1 یام داشر ر وم
تشک طیحم رتیل کی هیهت یارب .دنک
Johnson
تظلغ اب ۵ / 1 رایز لااما ،کبلج نیا یارب ر وم
:دندش نیزوت هناگادج روطب
لودج 3 - 1 - ناملاورکام رصانع
داوم NaCl
O .6H2
MgCl2
O .2H2
CaCl2
SO4
Na2
O4
S K2
Tris-base
)مرگ( رادقم ۷۵
/ 8۷ 8
/ 9 ۵3
/ 0 2
/ 3 8۵ / 0 2۵
/ 3
.دیدرگ لح تنگم زا هدافتسا اب بآ یرادقم رد تبون هب قوف لاما
Tris–base
ظفح یارب
pH
سپس .تسا دح رد لولحمpH
۵ / ۷ و هفااضا طیاحم هب قوف لاما هک نآ زا دعب .دش میظنت
pH
یامد رد تسا گرزب نلرا رد هک تشک طیحم ؛دیدرگ میظنت 120
تدام هب دارگیتناس هجرد 20
لاما ،ولاکوتا زا دعب دش ولاکوتا هقیقد
3
،ر وام کی تظلغ ابKNO se element
a
وTr PO4
KH2
تظلغ اب 100 یواسم مجح هب مادک ره زا ر وم یلیم ۵
رتیل یلیم لاما .دیدرگ هفاضا طیحم هب
وکوم هفاضا طیحم هب ولاکوتا زا دعب ترارح هب تیساسح لیلدب ر دندش
.
ولاکوتا زین رطقم بآ یرادقم نامزمه ،تشک طیحم ندناسر مجح هب یارب :هتکن دیدرگ
.
3 - 1 - 1 - هیهت KNO3
رلاوم کی
2۷ / 2۵ مرگ دایدرگ لاح یبواخ هاب ساکترو هاگتاسد طسوت رطقم بآ یرادقم رد و نیزوت
هب نآ مجح ،بآ ندرک هفاضا اب سپس 2۵0
رتیل یلیم .دش هدناسر
3 - 2 - اه ناملاورکیم هیهت
:دیدرگ لح و نیزوت لاما زا ریز ریداقم اه ناملاورکیم هیهت یارب
Title and Author:
The effects of UV-B radiation on some physiological and biochemical processes of Dunaliella Salina salt waters algae/
Zahra Faraji Supervisor & Chairman: Seyed Mehdi Razavi Second superviver: Alireza Ghasemian Graduation date: 2020/02/10 Number of pages: 65 Abstract
Research Aim: The purpose of this study is to investigate the physiological responses of green algae Dunaliella salina to four different doses of UV_B radiation (0.3, 1, 3 and 9 kj/m2), to evaluate the degree of resistance of the
above-mentioned algae to this environmental stress.
Research methods: 100ml of media containing algae is transfered to a 1000ml algoa free media, the new culture medium was cultured in germinator with 16 hours of lighting period, 8 hours of darkness period and a temperature of 15 °C and the light of 6000 Lux. After 40 days, medium was divided into a control group and four experimental groups. Eech group was exposed to a specific level of UV_B. Group I: 0.3, group II: 1 , group III: 3 and group IV 9 kj/m2 respectively. The treatment was repeated 2 days in a row. All the experiments were performed in three replications.
Findings: Experimental results showed that UV-B had its effect on photosynthetic parameters such as increase in Fo and carotenoids and decrease in photochemical efficiency of photosystem II,comparison of decrease in chlorophyll a and chlorophyll b showed that the decrease in chlorophyll b was more than chlorophyll a. The Fm also decreased significantly from control to 1 kJ / m2 UV-B treatment and increased significantly in the above treatments (3 and 9 kJ / m 2). On the other hands, evaluation of the results of UV-B-treated biochemical assays resulted in a decrease in total protein content. The content of soluble sugars, total free amino acids and proline content under UV-B treatment showed a significant increase indicating the mechanisms by which the algae Dunaliella salina cope with stress. Regarding enzymatic activity as the intensity of UV-B stress increased, the catalase activity decreased and ascorbate peroxidase, protease and polyphenol oxidase enzymes significantly increased.
The increase in UV-B also caused a significant decrease in the growth and OD of Dunaliella salina algae.
Conclusion:Growth and photosynthetic function of Dunaliella algae decreased due to high intensities of UV-B radiation. However, UV-B radiation increased the activity of antioxidant enzymes such as ascorbate peroxidase, protease and polyphenol oxidase, the accumulation of soluble sugars and free amino acids such as proline, as well as the accumulation of carotenoids in the algae Dunaliella salina. This will be accompanied by increased resistance of the algae to oxidative stress and protection of its photosynthetic systems. As a result, Dunaliella salina relatively tolerats high doses of UV-B.
قیقحت هنیشیپ و ینابم 29
Keywords: Algea, Dunaliella Salina, UV
University of Mohaghegh Ardabili Faculty of Science Department of Biology
Thesis submitted in partial fulfillment for the degree of M.Sc. in Plant Physiology
The effects of UV-B radiation on some physiological and biochemical processes of
Dunaliella Salina, salt waters algae
By:
Zahra Faraji
Supervisor:
Seyed Mehdi Razavi (Ph. D)
Second superviver:
Alireza Ghasemian (Ph. D)
February 2020