/
11هرود ،ﻪﺘﻓﺎﯾ 23
، رﺎﻬﺑ 1400
:ﻪﺒﺗﺎﮑﻣ سردآ*
دوﺮﻫﺎﺷ . دوﺮﻫﺎﺷ ﯽﺘﻌﻨﺻ هﺎﮕﺸﻧاد .
ﺖﺴﭘ :ﮏﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا [email protected]
ﯽﻨﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳ لدﺎﻌﺗ ﺮﺑ ﻞﺴﻋ لﻮﻠﺤﻣ ﺖﻓﺎﯾرد تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﺮﯿﺛﺄﺗ
Th1/Th2
ﺶﻧاد رد ﻢﺋﻼﻋ ﺎﺑ ﯽﻣﺎﻈﻧ نﺎﮕﺘﺧﻮﻣآ
ﺶﯿﺑ ﯽﻧاور ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ
ﯽﻣﺮﮐ ﻞﯿﻋﺎﻤﺳا
1
ﯽﯾﺎﺑﺎﺑ دادﺮﻬﻣ ، *
، 2
ﺎﺿرﺪﻤﺤﻣ اﺪﺨﻫد
نﺎﺑﺮﻗ رﺎﯾاﺪﺧ ، 3 4
1 - ﮐ ناﺮﯾا ،دوﺮﻫﺎﺷ ،دوﺮﻫﺎﺷ ﯽﺘﻌﻨﺻ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﺘﺳرﺪﻨﺗ و ﯽﺷزرو يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎ
2 - زرو يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﺘﺳرﺪﻨﺗ و ﯽﺷ
ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ ،ﯽﻣزراﻮﺧ
3 - ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ ،ﯽﻣزراﻮﺧ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﺷزرو يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ هوﺮﮔ،رﺎﯿﺸﻧاد
4 - ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ ،ﺶﺗرا ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،يژﻮﻟﻮﻧﻮﻤﯾا هوﺮﮔ ،رﺎﯿﺸﻧاد
هرود / ﻪﺘﻓﺎﯾ 23
هرﺎﻤﺷ / 2
/ رﺎﻬﺑ 1400 / ﻞﺴﻠﺴﻣ 87
:ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺖﻓﺎﯾرد 4
/11 / 99 :ﻪﻟﺎﻘﻣ شﺮﯾﺬﭘ 14
/1 / 1400
ﻪﻣﺪﻘﻣ :
ﯽﻣ صﺎﺧ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﯽﺷزرو ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶﯿﺑ مرﺪﻨﺳ دﺎﺠﯾا ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻂـﺳﻮﺗ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟاﺪـﺿ و ﯽﺑﺎـﻬﺘﻟا ﺦـﺳﺎﭘ ﮏـﯾ زوﺮـﺑ ﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ
ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳ ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳ لدﺎﻌﺗ .ﺖﺳا هاﺮﻤﻫ داﺮﻓا رد ﺎﻫ ﺎﻬﺘﻟاﺪﺿ و ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
ﯽﻣ ﯽﺑ د ﯽـﻨﻤﯾا ﻢﺘـﺴﯿﺳ ترﺪﻗ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﺑ ﻞـﻣاﻮﻋ ﺮـﺑاﺮﺑ ر
يرﺎـﻤﯿ از
ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ زا فﺪﻫ .ﺪﺷﺎﺑ 6
لدﺎﻌﺗ ﺮﺑ ﻞﺴﻋ لﻮﻠﺤﻣ ﻪﺘﻔﻫ نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا
ﺎﻣﺎﮔ و ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا رﺎﻬﭼ .دﻮﺑ
شور و داﻮﻣ :ﺎﻫ
ﻪﻤﯿﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﯽﺑﺮﺠﺗ
حﺮﻃ ﺎﺑ ﭘﯿ ﺶ نﻮﻣزآ - ﺲﭘ نﻮﻣزآ ﻧا ﻞﺴﻋ لﻮﻠﺤﻣ و ﺎﻤﻧوراد هوﺮﮔ ود ﺎﺑ ﯿﻣ زا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ .ﺪﺷ مﺎﺠ
نﺎ
سﺮﺘﺳد رد ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺶﻧاد ﻞﻣﺎﺷ
ﯽﻣﺎﻈﻧ نﺎﮕﺘﺧﻮﻣآ ياﺮﺑ
داﺪﻌﺗ ،ﻪﯿﻟوا ﺪﯿﺋﺎﺗ 70
،ﺮﻔﻧ ر ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺶﯿﺑ ﯽﻧاو
و ﺪﻧﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ
ﺶﯿﺑ (نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ و لوﺰﯿﺗرﻮﮐ)ﯽﻧﻮﺧ يﺎﻫﺮﮕﻧﺎﺸﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺖﯾﺎﻬﻧرد داﺪﻌﺗ ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ
38 ﻔﻧ ﻪﻨﻣاد ﺎﺑ ﺮ ﻨﺳ ﯽ ) 75 / 1±75 / 20 ﺺﺧﺎﺷ و لﺎﺳ (
ﯽﻧﺪﺑ هدﻮﺗ ) kg/m2 7 /1 4± / 19 ( ﻪﺑ و بﺎﺨﺘﻧا هوﺮﮔ ود رد ﯽﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺻ
19 ﻪﺑ .ﺪﻧﺪﺷ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﻞﺴﻋ لﻮﻠﺤﻣ و ﺎﻤﻧوراد هﺮﻔﻧ حﻮﻄﺳ ﺶﺠﻨﺳ رﻮﻈﻨﻣ
نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا ﯽﻣﺮﺳ ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا و ﺎﻣﺎﮔ
زا ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ ،رﺎﻬﭼ 6
ناﺰﯿﻣ ،ﻞﺴﻋ لﻮﻠﺤﻣ فﺮﺼﻣ ﻪﺘﻔﻫ 5
ﯽﺳ ﻪﺘﻓﺮﮔ صﺎﺨﺷا ﯽﯾوزﺎﺑ ﺪﯾرو زا نﻮﺧ ﯽﺳ و
ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ﯽﻣﺮﺳ ﺢﻄﺳ شور
اﺰﯾﻻا يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﺪﺷ
.
ﻪﺘﻓﺎﯾ :ﺎﻫ
ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳ ﻦﯾا حﻮﻄﺳ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﺑ ﺎﻫ
هدﺎﻔﺘﺳا زا مﺮﻧ رد ﻞﻘﺘﺴﻣ ﯽﺗ نﻮﻣزآ راﺰﻓا
ﻪﺨﺴﻧspss 22 ﺳرﺮﺑ ﯽ لﻮﻠﺤﻣ فﺮﺼﻣ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ .ﺪﺷ
نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا حﻮﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ،ﻞﺴﻋ ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا ﺶﻫﺎﮐ و ﺎﻣﺎﮔ
رادﺎﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻦﯾا ﻪﮐ ،ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﻤﻧوراد هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد رﺎﻬﭼ دﻮﺑ
) 0.05
<
.(P
ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺚﺤﺑ :يﺮﯿﮔ
فﺮﺼﻣ 6 ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳ لدﺎﻌﺗ ﻞﺴﻋ لﻮﻠﺤﻣ ﻪﺘﻔﻫ نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا يﺎﻫ
ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا و ﺎﻣﺎﮔ ﯽﺷﺎﻧ ضراﻮﻋ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻬﺟ رد ار رﺎﻬﭼ
.دﺮﺑ ﺶﯿﭘ ﯽﻨﻤﯾا هﺎﮕﺘﺳد ﺮﺑ ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ ﺶﯿﺑ زا
هژاو :يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ
نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا ،ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ ﺶﯿﺑ ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا ،ﺎﻣﺎﮔ
رﺎﻬﭼ .
هﺪﯿﮑﭼ
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺎﯿﺴﺑ ﯽﻧﺪﺑ ﯽﮔدﺎﻣآ ﻪﺼﺧﺎﺷ ،ﻻﺎﺑ ر
ﯽﻣﺎـﻈﻧ يﺎﻫوﺮﯿﻧ ي
ﺶﺗرا مﺎﻤﺗ رد رد داﺮـﻓا ﻦـﯾا ﻪـﺠﯿﺘﻧرد .ﺖـﺳا نﺎﻬﺟ يﺎﻫ
هزﺎﺑ ﻪـﻓﺮﺣ نارﺎﮑـﺷزرو ﺪـﻨﻧﺎﻤﻫ ،ﯽﻧﻻﻮﻃ ﯽﻧﺎﻣز ي ﺪـﯾﺎﺑ يا
ار ﯽﻧﺪﺑ ﺪﯾﺪﺷ تﺎﻨﯾﺮﻤﺗ ياﺮﺑ
مﺎـﺠﻧا ﻢﻬﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد
ﺎـﺗ ﺪـﻧﺮﯿﮕﺑ راﺮـﻗ ﻦﯾﺮـﻤﺗ زا ﯽـﺷﺎﻧ سﺮﺘـﺳا ﺖﺤﺗ و ﺪﻨﻫد نآ دﺮــﮑﻠﻤﻋ ــﭼﺮﮔا .ﺪــﺑﺎﯾ ﺶﯾاﺰــﻓا ﺎــﻫ
ﺖــﯿﻫﺎﻣ ﺮــﺑاﺮﺑ ﻪ
ﺖﯾرﻮﻣﺄﻣ ﻪــﻤﻫ ،يراﺬــﮔاو يﺎــﻫ تﺎــﻨﯾﺮﻤﺗ عاﻮــﻧا ي
ياﺮــﺑ
ﯽﻣ زﺎﯿﻧ ﯽﻧﺪﺑ ﯽﮔدﺎﻣآ ﺶﯾاﺰﻓا تﺎـﻨﯾﺮﻤﺗ ﺐـﻠﻏا ﯽﻟو ﺪﺷﺎﺑ
نآ ﯽﺘﻣﺎﻘﺘﺳا عﻮﻧ زا ﺎﻫ ﺖﺳا
ﺎـﺑ ﯽﻨﯾﺮﻤﺗرﺎﺸﻓ ﻦﯾا ﺮﮔا لﺎﺣ ،
رﯾ روﺎﮑ ي ) ﯽﺑﺎﯾزﺎﺑ ( و ﯽﻧاور يﺎﻫرﺎﺸﻓ و دﻮﺸﻧ مﺎﺠﻧا ﺖﺳرد
هرود رد ﻪﮐ سﺮﺘﺳا ا دﻮﻬﺸﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﻣﺎﻈﻧ يﺎﻫ
نآ ﺮﺑ ﺖﺳ
دﻮﺷ نوﺰﻓا
، ﺚﻋﺎﺑ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻣ ﯽﮕﺘﺴﺧ اﺮﻓ و دﺮﮑﻠﻤﻋ دﻮـﺷ
ﻪﮐ ﯽﻣ دﻮﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﻦﻣﺰﻣ ﯽﮕﺘﺴﺧ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ .
ﻪـﮐ ﻦـﯾا ﻪـﺑ
ﯽﻣ ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ ﺶﯿﺑ مورﺪﻨﺳ ﺖﻟﺎﺣ ) ﺪﻨﯾﻮﮔ
1 ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ .(
تﺎﯿﻠﻤﻋ رد يﺮﯿﮔرد نﺎـﻣز دﻮـﺒﻤﮐ و ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ
ياﺮـﺑ
ﯽــﻨﯾﺮﻤﺗ ﺶﯿــﺑ مورﺪﻨــﺳ ،ﯽﻣﺎــﻈﻧ يﺎــﻫوﺮﯿﻧ رد يروﺎــﮑﯾر ﻞﻤﺘﺤﻣ .ﺖﺳا ﺮﺗ ر ها ﻦـﯾا ﯽﯾﺎـﺳﺎﻨﺷ ياﺮـﺑ ﯽـﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ
ﯽﻣ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو مورﺪﻨﺳ ﻪﺑ ناﻮﺗ
هزاﺪﻧا ﺐﻠﻗ نﺎﺑﺮﺿ يﺮﯿﮔ
،شزرو ﻪـﺑ نﻮﺧ تﺎﺘﮐﻻ ﺦﺳﺎﭘ ،باﻮﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ ،ﯽﻫﺎﮕﺤﺒﺻ نﻮﻣرﻮﻫ ﺢﻄﺳ ،ﺎﻤﺳﻼﭘ ﻦﯿﻣﺎﺗﻮﻠﮔ ﺖﻈﻠﻏ نورد يﺎـﻫ
و ﺰـﯾر
ﺶﺳﺮﭘ ﯽـﻧاور ﻪﻣﺎﻧ هرﺎـﺷا
.دﺮـﮐ ﭻﯿﻫ ًﻻﻮـﻤﻌﻣ ﻦـﯾا زا ﮏـﯾ
شور ﻪـﺑ ﺎﻫ ﯽﻤﻧ ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ ـﯿﺑ ﺪـﻧاﻮﺗ
ﺶﯿﺑ ﺮﮕﻧﺎ ﺪـﺷﺎﺑ ﯽـﻨﯾﺮﻤﺗ
،
ﯽﻣ ماﺪﮐﺮﻫ زا ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ مورﺪﻨﺳ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺶﯿﺑ ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ ﺮﺘﻬﺑ ار
ﺺﯿﺨﺸﺗ ﺪﻫد
) 2 .(
زا ﯽـﮑﯾ ﺮﺗدﺮﺑرﺎـﮐﺮﭘ شور ﻦـﯾا ﻦﯾ
،ﺎـﻫ
ﯽﺧﺮﺑ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا نﻮـﺧ رد ﺎـﻫ نﻮﻣرﻮﻫ
ﻦـﯾا رد .ﺖـﺳا
ﺗ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﯿﻣ نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴ
ﻪـﺑ ﻦﯾﺮـﺘﻬﺑ زا ﯽـﮑﯾ لوﺰﯿﺗرﻮـﮐ
شور يﺎــﻫ ﺶﯿﺑ ﺺﯿﺨــﺸﺗ ﯽــﻨﯾﺮﻤﺗ
ﺖــﺳا ) 3 .(
ﺎــﺘﻧ ﺞﯾ
ﻘﺤﺗ ﻪـﭽﻧﺎﻨﭼ ،ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻘﯿ ود ﻦـﯾا ﻦﯿـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ
زا ﺶﯿﺑ ﯽﺸﻫﺎﮐ نﻮﻣرﻮﻫ 30
ﻦـﯾا و ﺪـﺷﺎﺑ ﻪﺘـﺷاد ﺪـﺻرد
رد ﺶﻫﺎﮐ ﻧﻻﻮﻃ
ﯽ ،ﺪﺑﺎﯾ ﻪﻣادا ﺰﯿﻧ تﺪﻣ ﻣ
ﯽ دﺮﮐ ناﻮﻨﻋ ناﻮﺗ
ﺶﯿﺑ ضﺮﻌﻣ رد رﺎﮑﺷزرو ﻪﮐ ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ
ﻪﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ ) ﺖـﺳا
4 .(
ﺶﺠﻨـﺳ شور ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﺪﻧراد هﺪﯿﻘﻋ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ زا ﯽﺧﺮﺑ ﺶﯿﺑ ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ زرا ﯾﺑﺎ ا ﯽ ﻦﯾﺪـﺑ .ﺖـﺳا نارﺎﮑـﺷزرو تﺎﺳﺎﺴﺣ
ﯽــﻨﯾﺮﻤﺗ ﺶﯿــﺑ ﻪﻣﺎﻨــﺸﺳﺮﭘ رﻮــﻈﻨﻣ ياﺮــﺑ
ﻦــﯾا ﺺﯿﺨــﺸﺗ
) ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﺣاﺮﻃ ﺖﯿﻌﺿو 5
.(
ﯽﻧﻼﻀﻋ و ﯽﺒﺼﻋ ﻢﺘﺴﯿﺳ
، ﺳ ﻢﺘﺴﯿ يﺎﻫ ﺮـﯿﮔرد ﯽﻠﺻا
ﺖﮐﺮﺣرد ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و
. ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺪﺳر
ﯽـﻨﯾﺮﻤﺗ ﺶﯿـﺑ و ﺐـﺳﺎﻨﻣﺎﻧ يروﺎﮑﯾر زا ار ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻣ ﻞﻤﺤﺘﻣ ﺪﻧﻮﺷ
. ﺳ ﺎﻣا ﻢﺘﺴﯿ يﺎﻫ ﯽـﻤﻬﻣ ﺶـﻘﻧ ﺰﯿﻧ ﺮﮕﯾد
ﻣ ﺎﻔﯾا نارﺎﮑﺷزرو يدﺮﮑﻠﻤﻋ ﺖﯿﻓﺮﻇ دﻮﺒﻬﺑ رد ﯽ
ﺪـﻨﻨﮐ ﻪـﮐ
زا يﺮﯿﮔﻮـﻠﺟ ﻞـﯿﻟد ﻪـﺑ ﯽـﻨﻤﯾا هﺎﮕﺘﺳد ﺶﻘﻧ نﺎﯿﻣ ﻦﯾا زا ﺑ زوﺮﺑ يرﺎﻤﯿ يﺎﻫ ﺪـﻌﺑ ،رﺎﮐ مﺎﺠﻧا ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺶﯾاﺰﻓا و ﯽﻧﻮﻔﻋ
ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ تﺎﺴﻠﺟ زا ﯽﯾاﺰﺴﺑ ﺖﯿﻤﻫا
دراد ) 6(
. ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يﺎـﻫ
لﺎﮑﯾدار ﺪـﯿﻟﻮﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﯾﺪﺷ ﯽﺷزرو دازآ يﺎـﻫ
و ﻪـﻧﻮﮔ يﺎﻫ
ﯽﻣ لﺎﻌﻓ نﮋﯿﺴﮐا ﺪﻧﻮﺷ
ﻪﺑ يرﻮﻃ ﻪـﻧﻮﮔ ﻪـﮐ يﺎﻫ
ا ﺴﮐ ــ ﮋﯿ ن
لﺎﻌﻓ هﺪﺷ ﺮﺑ ﺮﮑﻠﻤﻋ د ﯽﻌﯿﺒﻃ لﻮﻠﺳ يﺎﻫ ا ﯽﻨﻤﯾ ﺮﺛا بﺮـﺨﻣ
) ﺪﻧراد 7 .(
تﺎﺒﺛا ﺎﻫرﺎﺑ ﺎـﺑ ﯽـﺷزرو ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪـﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ
تﺪﻣ و ﻪﯾﺬﻐﺗ يﺎﻫدﻮﺒﻤﮐ ﺎﺑ ﺮﮔا ﻻﺎﺑ تﺪﺷ دﻮـﺷ هاﺮﻤﻫ يا
ﯽﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻨﻤﯾا هﺎﮕﺘﺳد يﺎﻫ
ﯽ دﻮـﺷ ) 8 ( .
ﺺﺨﺸﻣ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد لﻮﻠـﺳ ﻪـﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ
ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﯽﻨﻤﯾا ﻢﺘﺴﯿﺳ و نﺪﺑ ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳ ﻪﻠﯿﺳو
ﯽﻣ ﯽﯾﺎﻫ ﺪـﻨﻧاﻮﺗ
ﻪﺑ و ﺪﻨﻨﮐ راﺮﻗﺮﺑ طﺎﺒﺗرا ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﺖـﻔﮔ ﻦـﯾا ﻪﻠﯿﺳو
يﻮﮔو
ﯽﻣ ﯽﻟﻮﻠﺳ ﻢﯿـﻈﻨﺗ ار نﺎـﺴﻧا نﺪﺑ لﺎﻤﻋا زا يرﺎﯿﺴﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ نﺎﺴﻧا ﯽﻨﻤﯾا ﻢﺘﺴﯿﺳ .ﺪﻨﻨﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻦﯾﺮﺗ
يﺎﻫ
ﯽﻣ نﺪﺑ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳ ﻪﻠﯿﺳو
ﯽﺑ يﺎﻫ دﻮـﺧ رﺎﻤـﺷ
،
يرﺎﻤﯿﺑ دﺎــﺠﯾا و ﻪــﻧﺎﮕﯿﺑ ﻞــﻣاﻮﻋ دورو زا ﻒــﻠﺘﺨﻣ يﺎــﻫ
ﯽﻣ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ) ﺪﻨﮐ
9 ﻪﯾﺮﻈﻧ زا ﯽﮑﯾ .(
يﺎﻫ ﻞﺑﺎﻗ ياﺮﺑ لﻮﺒﻗ
ﺿﻮﺗ ﯿ ﺢ ﺶﯿﺑ ﻪـﯾﺮﻈﻧ ﻦﻣﺰﻣ ﯽﮕﺘﺴﺧ ﯽﻨﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎـﺳ ﯽـﻨﯾﺮﻤﺗ
شزرو زا ﯽـﺷﺎﻧ ﯽﺘﻓﺎﺑ يﺎﻣوﺮﺗ ،ﻪﯾﺮﻈﻧ ﻦﯾا سﺎﺳا ﺮﺑ .ﺖﺳا ﭘ ﺐـﺟﻮﻣ يﻻﺎــﺑ حﻮﻄــﺳ ﻪـﺠﯿﺘﻧرد و ﻦﻣﺰــﻣ ﯽﻧﻮـﻔﻋ ﺦــﺳﺎ
ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳ ﯽﻨﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎـﺳ يرﺎـﻤﯿﺑ ﻪـﺠﯿﺘﻧرد و نﻮـﺧ رد ﺎﻫ
ﯽﻣ .دﻮﺷ ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳ يﺰـﮐﺮﻣ ﯽﺒـﺼﻋ هﺎﮕﺘـﺳد ﺮـﺑ ﺮﺛا ﺎﺑ ﺎﻫ
ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﯿﺑ رﺎﺘﻓر ﺐﺟﻮﻣ ﻞﻣﺎﺷ
ﻞﯾﺎﻤﺗ مﺪﻋ ،ﯽﻘﻠﺧ تاﺮﯿﯿﻐﺗ
/
13هرود ،ﻪﺘﻓﺎﯾ 23
، رﺎﻬﺑ 1400
شزرو ﻪﺑ و
ﯽﻣ ﯽﮕﺘﺴﺧ ﺦـﺳﺎﭘ نﺪﺷ فﺮﻃﺮﺑ ﺎﺗ ﻪﮐ ،ﺪﻧﻮﺷ
.دراد ﻪﻣادا ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا ﺮﻈﻧ ﻪﺑ
ﯽﻣ ﻦـﯾا ﺪﺳر ﺪـﻨﯾآﺮﻓ
رﺎﮐوزﺎـﺳ
ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﻇﺎﻔﺣ ﺎﻤﺗ
ﯾ ﻞ ﻪـﺑ يژﺮـﻧا فﺮـﺼﻣ ياﺮـﺑ ار دﺮﻓ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎــﮐ ﯽﻧﺎﻤــﺴﺟ و ﯽــﻧاور سﺮﺘــﺳا مﺎــﮕﻨﻫ .ﺪــﻫد
شزرو يﺎــﻫ ﺎﯿﺴﺑ ر ﺪﯾﺪﺷ و ﯽﻧﻻﻮــﻃ
ًﻻﺎــﻤﺘﺣا ﺐﺒﺳ
ﺑ ـــ ﺮ زو
ﯾ ــــ ﮏ ﺦﺳﺎﭘ ا ﯽﺑﺎﻬﺘﻟ ﻂﺳﻮﺗ ر ﺎﻫ ندﺮـــﮐ ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎـــﺳ يﺎﻫ
ﯽﺑﺎﻬﺘﻟاﺪﺿ و ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا ﯽﻣ
رد .دﻮﺷ ﻪﻠـﺻﺎﻓﻼﺑ و شزرو ﻦﯿﺣ
ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳ شزرو زا ﺲﭘ يﺎﻫ
ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺎﻣﺎﮔ
ﺪـﻨﮐ ﯽـﻣ ﺪـﯿﻟﻮﺗ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا ﺦﺳﺎﭘ ﻪﮐ دور ﯽﻣ ﻻﺎﺑ ﯽـﻟو
ﻦـﯾا
ﯽﻨﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎــﺳ ﺶﯾاﺰــﻓا ﺎــﺑ ﺦــﺳﺎﭘ ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا ﺪــﻨﻧﺎﻣ
رﺎــﻬﭼ
) ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ لدﺎﻌﺘﻣ 10
نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا .(
ﺢـﺷﺮﺗ ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳ ﺎﻣﺎﮔ
لﻮﻠﺳ زا هﺪﺷ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣTH1
ﻪﮐ ﺖﻬﺟ رد ار ﺎﻫژﺎﻓوﺮﮐﺎﻣ
ﮐ لﺎﻌﻓ يﺎﻫ لﻮﻠﺳ ندﺮ هﺪﻨﺸﮐT
.ﺪﻨﮐ ﯽﻣ لﺎﻌﻓ
زا ﯽﻓﺮﻃ زا ﻪﺤﺷﺮﺘﻣ ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳIL4
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣTH2
) ﺖـﺳا يروﺮـﺿ لارﻮـﻣﻮﻫ ﯽﻨﻤﯾا ياﺮﺑ ﻪﮐ 11
ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ .(
لدﺎـﻌﺗ ﻦﯾا يروﺎﮑﯾر مﺪﻋ و تﺪﻣ ﯽﻧﻻﻮﻃ و ﺪﯾﺪﺷ ﯽﺷزرو ﺶﯾاﺰـﻓا و ﯽﺑﺎـﻬﺘﻟا ﺦﺳﺎﭘ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ و ﺪﻧز ﯽﻣ ﻢﻫ ﻪﺑ ار ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎـﺳ ﻪﻠﯿـﺳو ﻪـﺑ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟاﺪـﺿ ﺦﺳﺎﭘ زا ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا و ﺎﻣﺎﮔ نوﺮﻓ ﺮﺘﻨﯾا ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻣ رﺎﻬﭼ
ﻦـﯾا ﻪﮐدﻮﺷ
ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﯽﻨﻤﯾا ﻢﺘﺴﯿﺳ ترﺪﻗ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺰﯿﻧ
ﺪﻫاﻮﺧ ﺖﻧﻮﻔﻋ ﺪﺷ
) 10 .(
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺮﺑ هار ،لﻼﺘﺧا ﻦﯾا ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﯽـﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ار ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ
تارﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا ، ﻞـﯿﻟد ﻪﺑ ﺎﻫ
ﯽﻠﺻا ﺖﺧﻮﺳ ﻪﮑﻨﯾا لﻮﻠﺳ
ﯽﻨﻤﯾا يﺎﻫ .ﺖﺳا
ﻦﺘـﻓر ﻻﺎـﺑ زا
ﯽﺒﯾﺮﺨﺗ ﻞﻣاﻮﻋ حﻮﻄﺳ ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ مﺎﮕﻨﻫ رد لوﺰﯿﺗرﻮﮐ
ﯽﻣ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﯽﺷزرو ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ،ﺪﻨﮐ
هار ﻦﯾا ﻦﯾﺮﺗ ﺎـﻫرﺎﮐ
ﯽﻣ ) ﺪﺷﺎﺑ 12 يوﺎـﺣ ﯽﯾاﺬـﻏ داﻮـﻣ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .(
ﯽﺘﻧآ لﻮﻠـﺳ ﺐـﯾﺮﺨﺗ زا يﺮﯿﮔﻮـﻠﺟ ﻞـﯿﻟد ﻪـﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﺎﻫ
ﻪﺑ ناﺪﯿﺴﮐا ﻪﻠﯿﺳو ﺷﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ
ﯽﺷزرو ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ زا ﯽﺷﺎﻧ هﺪ
ﻢﻬﻣ زا ﺮــﮕﯾد ﯽــﮑﯾ يﺮﯿﮕــﺸﯿﭘ ﻦــﯾا ﻦﯾﺮــﺗ
ﯽﻣ ﺎﻫ ﺪــﺷﺎﺑ
) 15،14،13 هدﺮﮐ تﺎــﺒﺛا تﺎــﻌﻟﺎﻄﻣ .(
ﻢﺠﻨﭘرﺎــﻬﭼ ﻪــﮐ ﺪــﻧا
ﻞﯿﮑﺸﺗ تارﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ زا ﻞﺴﻋ تارﺪـﯿﻫﻮﺑﺮﮐ و ﺖـﺳا هﺪـﺷ
زا نآ يﺪﻨﻗ ﺺﺧﺎﺷ ندﻮﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻞﺴﻋ رد دﻮﺟﻮﻣ يرﺎﻤﯿﺑ ﯽﻣ يﺮﯿﮔﻮـﻠﺟ دﺎﯾز ﺪﻨﻗ فﺮﺼﻣ زا ﯽﺷﺎﻧ يﺎﻫ .ﺪـﻨﮐ
ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياراد ﯽﯾاﺬﻏ هدﺎﻣ ﻦﯾا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﻧاﺪﯿـﺴﮐا
ﯽﻣ يﻮﻗ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟاﺪﺿ و ) ﺪـﺷﺎﺑ
17،16 (.
يرﺎﯿـﺴﺑ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ
تﺎـﺒﺛا ار ﯽـﻨﻤﯾا ﻢﺘﺴﯿﺳ ﺮﺑ ﻞﺴﻋ فﺮﺼﻣ ﺖﺒﺜﻣ تاﺮﺛا ﺰﯿﻧ هدﺮﮐ ) ﺪﻧا 9 ﻦﺘـﺷاد ،ﻞـﺴﻋ رد دﻮـﺟﻮﻣ ﺪـﻨﻗ ندﻮﺑ ﺪﯿﻔﻣ .(
ﯽﺘﻧآ ناﻮﺗ ،ﯽﻧﺪﻌﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ شزرا ،ﻻﺎـﺑ رﺎﯿـﺴﺑ ﯽﻧاﺪﯿـﺴﮐا
ﻻﺎﺑ ﯽﯾاﺬﻏ ﻞـﺑﺎﻘﻣ رد ﻻﺎﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﯾﺎﻬﻧرد و ﻢﮐ ﻢﺠﺣ رد
ﯽﯾاﻮــﻫ و بآ ﻂﯾاﺮــﺷ و ﯽﻧﻻﻮــﻃ نﺎــﻣز رد نﺪــﺷﺪﺳﺎﻓ هدﺎـﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ار ﻪﺟﻮﺗ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ يدراﻮﻣ ﻪﻠﻤﺟزا نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﯽﯾاﺬﻏ رد ﻪـﮐ يداﺮـﻓا ﯽﯾاﺬﻏ هﺮﯿﺟ رد نﺪﻧﺎﺠﻨﮔ رﻮﻈﻨﻣ
ﺖﯾرﻮﻣﺄﻣ ﻂﯾاﺮﺷ فﻮـﻄﻌﻣ ﺪـﻧراد راﺮـﻗ ﺖﺨـﺳ ﯽﻣﺎﻈﻧ يﺎﻫ
اﺆﺳ ﻦﯾا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .ﺖﺳا هدﺮﮐ ﯽﻣ ﻞﮑﺷ ﻦﻫذ رد ل
ﻪﮐ دﺮﯿﮔ
ﺶﯿـﺑ مرﺪﻨـﺳ رﺎـﭼد داﺮـﻓا رد ﻞـﺴﻋ لﻮـﻠﺤﻣ فﺮﺼﻣ ﺎﯾآ ﯽﻣ ﯽــﻨﯾﺮﻤﺗ ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎــﺳ لدﺎــﻌﺗ ﺮــﺑ ﺪــﻧاﻮﺗ
و ﯽﺑﺎــﻬﺘﻟا يﺎﻫ
يﻮـﻗ ﻪـﻠﺑﺎﻘﻣ ﻪـﺠﯿﺘﻧرد و ﯽﻨﻤﯾا ﻢﺘﺴﯿﺳ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟاﺪﺿ ﺎـﺑ ﺮﺗ
يرﺎﻤﯿﺑ ﻞﻣاﻮﻋ
؟ﺮﯿﺧ ﺎﯾ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺮﺛا از
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
و ﯽﻧاﺪــﯿﻣ هﻮﯿــﺷ ﻪــﺑ ﯽــﺑﺮﺠﺗ ﻪــﻤﯿﻧ ﻖــﯿﻘﺤﺗ ﻦــﯾا مﺎﺠﻧا ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﺪﺷ
ﺮـﯿﻐﺘﻣ لﺎـﻤﻋا زا ﻞـﺻﺎﺣ تاﺮـﯿﯿﻐﺗ .
ﻪـﻠﺣﺮﻣ رد ﺶﻫوﮋـﭘ ﻪﺘـﺴﺑاو يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻞﻘﺘﺴﻣ ي
ﺲﭘ ﺶﯿﭘ ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ نﻮﻣزآ وراد هوﺮـﮔ ود ﻦﯿـﺑ نﻮـﻣزآ
ﺎـﻤﻧ
) لﻮﻠﺤﻣ و (لﺮﺘﻨﮐ ) ﻞﺴﻋ
ﯽﺑﺮﺠﺗ ( زور زا ﯽﻧﺎﺴﮑﯾ تﺎﻋﺎﺳ رد
ﺪﻧﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ نزو مﺮﮔﻮـﻠﯿﮐ ﺮـﻫ يازا ﻪـﺑ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦﯾا رد .
نﺪــﺑ 5 ﯽﺳ ﻣ ﯽــﺳ لﻮــﻠﺤ 12 ،ﺖــﺑﻮﻧ ود رد ﻞــﺴﻋ ﺪــﺻرد
ﺖﻋﺎــﺳ 8 ﺖﻋﺎــﺳ و ﺢﺒــﺻ 16
ﺪــﺷ هداد ﺮــﺼﻋ )
18 (،
هوﺮــﮔ
ﻢﯿﻧ و ﮏﯾ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﻟﻮﻠﺤﻣ راﺪﻘﻣ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﺎﻤﻧوراد صﺮـﻗ
)لرﺪﻧﺎﮐ ﻦﯾﺮﯿﺷ يﺮﻟﺎﮐ نوﺪﺑ هﺪﻨﻨﮐ -
مﺎﺗرﺎﭙﺳآ ﺖﺧﺎﺳ ( رﻮﺸﮐ
،نﺎﻤﻟا ﺖﮐﺮﺷ ) KRUGER (
ﻪﯿﺒﺷ ﺳ تﺎﻋﺎـﺳ رد ﺪﺷ يزﺎ
فﺮـﺼﻣ ﯽﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ ﺎﺑ نﺎﺴﮑﯾ ﺪـﻧدﺮﮐ
) 18 (.
ﺎـﺑ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ
ﯽﻧدﻮﻣزآ ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﻪﮑﻨﯾا ﺎـﻫ
ﯽـﻨﯾﺮﻤﺗ زﺎـﯿﻧ و عﻮـﻨﺗ ،ﯽﮔدﺮﺘـﺴﮔ ،رﺎـﮐ ﺖـﯿﻤﻫا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ
نآ ﻞﻤﻋ ﺮﺑ ﻖﺒﻄﻨﻣ ﺚـﻋﺎﺑ ﯽﻓﺮﻃ زا و دﻮﺑ مﺎﺠﻧا ﻞﺑﺎﻗﺮﯿﻏ ،ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺶﻫوﮋﭘ تروﺮﺿ ﻦﺘﻓر ﻦﯿﺑ زا ﻣﺎﻧﺮﺑ ،ﺪﺷ
ﯽﻧﺪـﺑ ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪ
ﯽﻧدﻮﻣزآ ﺮﺘـﺸﯿﺑ ًﻻﻮـﻤﻌﻣ ﻪـﮐ ﺖﻓر ﺶﯿﭘ دﻮﺧ لاور ﻖﺒﻃ ﺎﻫ
ﻪﺑ و ﯽﺘﻣﺎﻘﺘـﺳا ﺖﯿﻫﺎﻣ نﺪـﯾود ترﻮـﺻ
ﯽﻧﻻﻮﻃ يﺎﻫ و تﺪـﻣ
ﯽﻣزر ﯽﮔدﺎﻣآ و ﯽﻣﺎﻈﻧ تﺎﮐﺮﺣ مﺎﺠﻧا -
.دﻮﺑ ﯽﻣﺎﻈﻧ
ﻞﻣﺎـﺷ سﺮﺘـﺳد رد داﺮﻓا ار ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا يرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺶﻧاد ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ مﺎﺠﻧا لﺎﺣ رد ﻪﮐ ﯽﻣﺎﻈﻧ نﺎﮕﺘﺧﻮﻣآ ﯽﻧﺪﺑ يﺎﻫ
ﺎﻣآ و ﯽﻣزر ﯽﮔد ﻪﺑ
هرود ﻪـﺑ ماﺰـﻋا رﻮﻈﻨﻣ ﺎـﺑ و ﯽﻣﺎـﻈﻧ يﺎـﻫ
ﻪــﻨﻣاد ﻨــﺳ ﯽ ) 75 / 75 2/± 20 هدﻮــﺗ ﺺﺧﺎــﺷ و لﺎــﺳ ( ي
ﯽﻧﺪﺑ ) kg/m2
7/
4 1/± 19 ﻪـﮑﻨﯾا ﻞـﯿﻟد ﻪﺑ و ﺪﻧداد ﻞﯿﮑﺸﺗ (
ﻪﺑ و ﯽﻫﺎﮕﺑاﻮﺧ ﻂﯿﺤﻣ رد ﻪﻧﺎﺒـﺷ ترﻮﺻ
مﺎـﺠﻧا لﺎـﺣ رد زور
ﻪﯾﺬﻐﺗ ظﺎﺤﻟ زا ﺪﻧدﻮﺑ تﺎﻨﯾﺮﻤﺗ
، ﯿﻣ و ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ ناﺰ
ﺮﺑ ﺢﻄﺳ رد باﻮﺧ .ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ ﺮﺑا
ﻼﻋ ،ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ ﺶﯿﺑ ﯽﻧاور ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ اﺪﺘﺑا ﻢـﺋ
داﺪﻌﺗ ﻪﯿﻟوا 70
ﺮﻔﻧ زا ﺪـﺷ ﯽـﺳرﺮﺑ ،سﺮﺘﺳد رد يرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ
نوﺮﺘـﺳﻮﺘﺴﺗ ﻪـﺑ لوﺰﯿﺗرﻮﮐ ﺢﻄﺳ ﺖﺒﺴﻧ ،ﯽﯾﺎﻬﻧ ﺪﯿﯾﺄﺗ ياﺮﺑ و 38 ﯽـﻧاور ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ رد ﻪـﮐ هﺪـﺷﺮﮐذ يرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ زا ﺮﻔﻧ
اد نﺎـﺸﻧ ار ﯽـﻨﯾﺮﻤﺗ ﺶﯿﺑ ﻪﯿﻟوا ﻢﺋﻼﻋ هزاﺪـﻧا ﺪـﻧدﻮﺑ هد
يﺮﯿﮔ
،ﯽﻧﻮــﻣرﻮﻫ حﻮﻄــﺳ ﻦــﯾا ﺎــﺑ ﻪــﮐ يداﺮــﻓا ﺖــﯾﺎﻬﻧرد .ﺪــﺷ ﺶﯿﺑ نآ ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ هداد ﻖﺑﺎـﻄﻣ دﻮﺑ هﺪﺷﺪﯿﯾﺄﺗ ﺎﻫ
لوﺪـﺟ يﺎـﻫ 1
.ﺪـﻧدﺮﮐ ﺖﮐﺮـﺷ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ رد و بﺎﺨﺘﻧا ا
ـﯾ ﻦ
ﺖﯾﺎﺿر يﺎﻀﻣا ﺪﻌﺑ داﺮﻓا ﻪﻣﺎﻧ
ﺒﺘﮐ يﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ و ﯽ ﻈﻧزا
ﺮ ﻦﺘﺷاﺪﻧ
يرﺎﻤﯿﺑ يﺎﻫ ﯽﺘﻠﮑﺳا ،ﯽﮑﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﺎﺑ ... و
ا زا هدﺎﻔﺘﺳ ﭘ
ﺶﺳﺮ ﻪﻣﺎﻧ
.ﺪﻨﺘﺷاد رﻮﻀﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻞﺣاﺮﻣ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ﯽﺘﻣﻼﺳ
لوﺪﺟ 1.
ﻣﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ هداد دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا و زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ
هزاﺪﻧا رد لوﺰﯿﺗرﻮﮐ و نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ ﯽﻣﺮﺳ ﺢﻄﺳ و ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ ﺶﯿﺑ يﺮﯿﮔ
مﺎﻧ نﻮﻣزآ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
فاﺮﺤﻧا دراﺪﻧﺎﺘﺳا داﺪﻌﺗ
ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﯽﻣﺮﺳ نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ )
/ml ( pg 5/
5 5/
4 38
)ﯽﻣﺮﺳ لوﺰﯿﺗرﻮﮐ /ml
( pg 7/
19 91
/5 38
ﺶﯿﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ ﻪﻠﺑ
33 01
/9 70
ﺮﯿﺧ 21
9/
8 70
فﺮـﻃ زا ﯽـﻨﯾﺮﻤﺗ ﺶﯿـﺑ ﯽـﻧاور ﻪﯿﻟوا ﻢﺋﻼﻋ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﯽﺷزرو ﯽﮑﺷﺰﭘ ﻦﻤﺠﻧا ﺖﻬﺟ ﻪﺴﻧاﺮﻓ
ﻪـﯿﻟوا ﻢـﺋﻼﻋ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﺣاﺮﻃ ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ ﺶﯿﺑ
ا . ﯾ ﻦ ﻞﻣﺎـﺷ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ 54
يوﺎﮑﻧاور لاﺆﺳ ﺖﺳا
ﻪﮐ ﺎـﯾ ﻪـﻠﺑ ﺦـﺳﺎﭘ ﺎﺑ ﯽﻧدﻮﻣزآ ﻂﺳﻮﺗ
ﯽﻣ هداد باﻮﺟ ﺮﯿﺧ دﻮﺷ
ﺎﺘﻧ . ﯾ ﺞ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا
ﺦﺳﺎﭘ داﺪﻌﺗ هداد تﻻاﺆـﺳ عﻮﻤﺠﻣ زا داﺮﻓا ﻪﮐ ﻪﻠﺑ يﺎﻫ
ﺪـﻧا
ﺪﯿﯾﺄﺗ .ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﯿﺴﻔﺗ ﻪـﺑ ﯽـﺼﺨﺷ ﺮـﮔا ﻪـﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ
زا ﺶﯿﺑ 20 زا لاﺆﺳ 54 باﻮـﺟ رﻮﮐﺬـﻣ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ لاﺆﺳ
ﯽﻣ ﺪﻫﺪﺑ ﻪﻠﺑ ﻼﻋ رﺎﭼد ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ ﺶﯿﺑ ﻪﯿﻟوا ﻢﺋ
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 5 ( .
ﻖــﺒﻃ مﺎﺠﻧا تﺎﺒــﺳﺎﺤﻣ ياراد قﻮــﻓ ﻪﻣﺎﻨــﺸﺳﺮﭘ هﺪــﺷ
ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ و ﯽﯾاور 95
/0 ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻣ ﺮـﻈﻧ ﻪـﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﯽ
ﺪـﺳر
ﺪﻧاﻮﺘﺑ ياﺮﺑ ﺶﯿﺑ ﺺﯿﺨﺸﺗ ﮏﻤﮐ ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ
ﺪـﺷﺎﺑ هﺪـﻨﻨﮐ زا .
ﯽﻓﺮﻃ ﻪﺑ ﯽﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ هداد ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا ﯽﺳرﺮﺑ
ﻦـﯾا يﺎﻫ
نﻮﻣرﻮﻫ حﻮﻄﺳ و ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﮐ يﺎﻫ
وﺮﺘـﺳﻮﺘﺴﺗ و لوﺰﯿﺗرﻮ ن
ﻪﺘﺧادﺮﭘ و ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ﻦـﯾا ﻪـﺠﯿﺘﻧ ﻦﯿـﺑ داد نﺎـﺸﻧ ﻪـﮐ ﺪﻧا
ﯽﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ طﺎﺒﺗرا لوﺰﯿﺗرﻮﮐ حﻮﻄﺳ هداد ﻦﯾا ﻦﯿﺑ ،راد
ﺎﻫ
ﯽـﻨﻌﻣ ﯽـﻔﻨﻣ طﺎﺒﺗرا نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ حﻮﻄﺳ و ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ و راد
و سﻮـﮑﻌﻣ ﻪـﻄﺑار لوﺰﯿﺗرﻮـﮐ ﻪـﺑ نوﺮﺘـﺳﻮﺘﺴﺗ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﯿﺑ ﯽﻨﻌﻣ دﻮﺟو يراد دراد
) 19،5 .(
ــﺳ ﻦﯿــﯿﻌﺗ ياﺮــﺑ رﺎــﻬﭼ ﻦﯿﮐﻮــﻟﺮﺘﻨﯾا ﯽﻣﺮــﺳ حﻮﻄ
،
نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا ﺎــﻣﺎﮔ
و ﻌﺗ ﯿــﯿ ﻦ ﻪــﺑ ﺖﺒــﺴﻧ لوﺰﯿﺗرﻮــﮐ ناﺰــﯿﻣ
ناﺰﯿﻣ ،نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ 5
ﯽﺳ ﯽﯾوزﺎـﺑ گﺮﻫﺎﯿـﺳ زا نﻮـﺧ ﯽﺳ
ﯽﻧدﻮﻣزآ ﺎﻫ ﺶـﺷ زا ﺪـﻌﺑ و ﻞـﺒﻗ زور زا ﯽﻧﺎـﺴﮑﯾ تﺎﻋﺎﺳ رد
ﻪـﻟﻮﻟ رد و ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺘﻔﻫ لژ يوﺎـﺣ ﯽﮑﯿﺘـﺳﻼﭘ يﺎﻫ
مﺮﺳ هﺪﻨﻨﮐاﺪﺟ ﺪﺷ ﻪﺘﺨﯾر نﻮﺧ دﺎﻘﻌﻧا ﺪﺿ و
. ا ﻦﯾ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ
تﺪـﻣ ﻪﺑ قﺎﺗا يﺎﻣد رد 30
ﺎـﺗ 60 ندز ﻢـﻫ نوﺪـﺑ ﻪـﻘﯿﻗد
رود ﺎﺑ و ﻪﻘﯿﻗد هد تﺪﻣ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ ،ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ 2100
رد
ژﻮﯿﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ هداد راﺮﻗ
نآ مﺮﺳ و هﺪﺷ اﺪﺟ ﺎﻫ
.ﺪﺷ
ﻪﻟﻮﻟ رد هﺪﺷاﺪﺟ مﺮﺳ ﯽﮑﯿﺘﺳﻼﭘ يﺎﻫ
2 ﯽﺳ ﻪﺘﺨﯾر ﯽﺳ
يﺎﻣد رد ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ 70
نﺪـﺷ ﻞـﯿﻤﮑﺗ ﺎﺗ ﺮﻔﺻ ﺮﯾز ﻪﺟرد
ﻪﻤﻫ ﻮﻤﻧ ي ﻪﻧ ﻪـﯾﺰﺠﺗ ياﺮـﺑ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻪﺑ لﺎﻘﺘﻧا و ﺎﻫ ﻞﯿﻠﺤﺗو
.ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ رد
زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ و اﺰﯾﻻا شور زا
ﺖﯿﮐ ﺖﯿـﺳﺎﺴﺣ ﺎـﺑ نژ سرﺎﭘ ﺎﯿﻧﺎﻣرﺎﮐ ﺖﮐﺮﺷ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ
/
15هرود ،ﻪﺘﻓﺎﯾ 23
، رﺎﻬﺑ 1400
ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ 4 مﺮﮔﻮﮑﯿﭘ ﺮﺑ ﯽﻠﯿﻣ ﻦـﯾا زا ﮏـﯾﺮﻫ حﻮﻄـﺳ ،ﺮـﺘﯿﻟ
مﺮﺳ رد ﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ .ﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ
ﻮﺑ لﺎﻣﺮﻧ ندﺮﮐ ﺺﺨﺸﻣ ياﺮﺑ اﺪﺘﺑا هداد ند
نﻮﻣزآ زا ﺎﻫ
فوﺮﮔﻮﻤﻠﮐ -
فﻮﻧﺮﯿﻤﺳا ا
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳ .
ﺲﭙﺳ اﺮـﺑ ﯽـﺳرﺮﺑ ي
ﺶﯿﭘ توﺎﻔﺗ ﺲﭘ و نﻮﻣزآ
،ﺎـﻣﺎﮔ نوﺮـﻓﺮﺘﻨﯾا حﻮﻄـﺳ نﻮﻣزآ
ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا ﯽــﻨﻌﻣ ﯽــﺳرﺮﺑ ياﺮــﺑ ﻦﯿــﻨﭽﻤﻫ ورﺎــﻬﭼ
يراد
تاﺮﯿﯿﻐﺗ توﺎﻔﺗ ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳ ﻦﯾا حﻮﻄﺳ
زا ،هوﺮﮔ ود ﻦﯿﺑ ﺎﻫ
هداد .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻞﻘﺘﺴﻣ ﯽﺗ نﻮﻣزآ ﻫوﮋـﭘ ﻦﯾا يﺎﻫ
ﺎـﺑ ﺶ
مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘــﺳا راﺰــﻓا
SPSS ﻪﺨــﺴﻧ 22 ﻪــﯾﺰﺠﺗ ﻞﯿﻠﺤﺗو
ﺪﺷ ﺪﻧ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ
ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ﺎـﻫ ﯽﻧدﻮـﻣزآ ﯽـﻨﯾﺮﻤﺗ ﺶﯿﺑ اﺪﺘﺑا لوﺪﺟ 1 ﺲﭙـﺳ ﺪـﯾدﺮﮔ ﺪﯿﯾﺎﺗ هداد ﯽـﺳرﺮﺑ
زا ﻞـﺻﺎﺣ يﺎـﻫ
لوﺪﺟ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺶﻫوﮋﭘ 3
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ، و ﻞﺒﻗ
عوﺮـﺷ زا ﺪﻌﺑ نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا حﻮﻄﺳ ﻦﯿﺑ ﺶﻫوﮋﭘ
ود رد ﺎـﻣﺎﮔ ـﻤﻧوراد هوﺮـﮔ
و ﺎ
ﯽــﻨﻌﻣ توﺎــﻔﺗ ﻞــﺴﻋ لﻮــﻠﺤﻣ ﺖــﺳا ﻪﺘــﺷاد دﻮــﺟو يراد
.
لوﺪــﺟ ﻖﺑﺎــﻄﻣ ﺖــﯾﺎﻬﻧرد 4
و ﻞﮑــﺷ 1 تاﺮــﯿﯿﻐﺗ ﯽــﺳرﺮﺑ ،
نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا حﻮﻄﺳ ﯽﻃ رد ﻞﺴﻋ و ﺎﻤﻧوراد هوﺮﮔ ود رد ﺎﻣﺎﮔ
6
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺘﻔﻫ .داد نﺎﺸﻧ ﻢﻫﺎﺑ يراد
هداد ﯽــﺳرﺮﺑ ﯽــﻓﺮﻃ زا ﻖﺑﺎــﻄﻣ ﺶﻫوﮋــﭘ ﻞــﺻﺎﺣ يﺎــﻫ
لوﺪﺟ 3 ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ زا ﻞﺒﻗ
ـﭘ عوﺮﺷ حﻮﻄـﺳ ﻦﯿـﺑ ﺶﻫوﮋ
ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا رﺎﻬﭼ
ود رد توﺎـﻔﺗ ﻞﺴﻋ لﻮﻠﺤﻣ و ﺎﻤﻧوراد هوﺮﮔ
ﯽﻨﻌﻣ حﻮﻄﺳ رد ﺶﻫوﮋﭘ زا ﺪﻌﺑ ﺎﻣا ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ دﻮﺟو يراد
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳ ﻦﯾا و ﺖـﺳا هﺪـﻣآ دﻮﺟو ﻪﺑ يراد
لوﺪﺟ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺖﯾﺎﻬﻧرد 4
و ﻞﮑﺷ 2 حﻮﻄـﺳ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﺳرﺮﺑ
ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا رد رﺎﻬﭼ
ود رد ﻞﺴﻋ و لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﯽﻃ
6 ﻪﺘﻔﻫ
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺶﻫوﮋﭘ .داد نﺎﺸﻧ ﻢﻫﺎﺑ يراد
لوﺪﺟ 2 . دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا و ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ رﺎﻬﭼ ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا و ﺎﻣﺎﮔ نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا
ﯽﻫوﺮﮔ ﺖﯾﻮﻀﻋ و نﻮﻣزآ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﮏﯿﮑﻔﺗ ﻪﺑ
ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺎﻤﻧوراد هوﺮﮔ
ﻞﺴﻋ لﻮﻠﺤﻣ هوﺮﮔ
ﺶﯿﭘ نﻮﻣزآ ﺲﭘ
نﻮﻣزآ ﺶﯿﭘ
نﻮﻣزآ ﺲﭘ
نﻮﻣزآ
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﮕﻧﺎﯿﻣ
ﻦﯿ
نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا ﺎﻣﺎﮔ (pg/ml) 75
/2 ±/1040 07
/2 ± /1451 58
/1 ±/0757 44
/3 ± /1855
ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا رﺎﻬﭼ (pg/ml) 70
/1 ± /1469 81
/2 ± /1998 02
/2 ±/1386 26
/1 ±/1021
لوﺪﺟ 3 . حﻮﻄﺳ توﺎﻔﺗ رﺎﻬﭼ ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا و ﺎﻣﺎﮔ نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا
ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺘﻔﻫ ﺶﺷ زا ﺲﭘ و ﺶﯿﭘ
ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺎﻤﻧوراد ﻞﺴﻋ لﻮﻠﺤﻣ يرادﯽﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ
نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا ﺶﯿﭘ ﺎﻣﺎﮔ نﻮﻣزآ
(pg/mL) 27/± /023 /158±/018 /0001*
نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا ﺲﭘ ﺎﻣﺎﮔ نﻮﻣزآ
(pg/mL) /207±/033 /344± /0036 /0008*
ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا ﺶﯿﭘرﺎﻬﭼ نﻮﻣزآ ) pg/mL
( /170±/033 /202±/034 /0521
ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا ﺲﭘرﺎﻬﭼ نﻮﻣزآ ) pg/mL
( /281±/045 /126±/026 /0007*
اد هد ﻧا و ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻫ نﺎﯿﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤ
ﻣ ﯽﺗ نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و هﺪﺷ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻞﻘﺘﺴ
)ﺖﺳا هﺪﺷ P< 0.05 (
لوﺪﺟ 4 . تاﺮﯿﯿﻐﺗ توﺎﻔﺗ ﯽﺳرﺮﺑ رﺎﻬﭼ ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا و ﺎﻣﺎﮔ نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا
ﻪﺘﻔﻫ ﺶﺷ ﯽﻃ رد
ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺎﻤﻧوراد ﻞﺴﻋ لﻮﻠﺤﻣ يرادﯽﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ
نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا ﺎﻣﺎﮔ تاﺮﯿﯿﻐﺗ pg/mL)
( -/068±/040 /170± /038 /0000*
ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا تاﺮﯿﯿﻐﺗرﺎﻬﭼ
(pg/mL) /111± /061 -/091±/024 /0007*
هداد ا و ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻫ نﺎﯿﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧ
ﻣ ﯽﺗ نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و هﺪﺷ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻞﻘﺘﺴ
)ﺖﺳا هﺪﺷ P< 0.05 (
ﻞﮑﺷ 1.
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺢﻄﺳ نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا ود ﻦﯿﺑ ﺎﻣﺎﮔ اد هوﺮﮔ
ر و ﺎﻤﻧو
زا ﺲﭘ و ﺶﯿﭘ ﻞﺴﻋ لﻮﻠﺤﻣ نﻮﻣزآ
) P< 0.05 (
ﻞﮑﺷ 2 . ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا حﻮﻄﺳ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ود ﻦﯿﺑ رﺎﻬﭼ
د هوﺮﮔ و ﺎﻤﻧورا
زا ﺲﭘ و ﺶﯿﭘ ﻞﺴﻋ لﻮﻠﺤﻣ نﻮﻣزآ
) P< 0.05 (
و ﺚﺤﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ
يﺮﯿﮔ
زا ﺲﭘ 6 ﯽﺳرﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،ﻞﺴﻋ لﻮﻠﺤﻣ ﯽﻫد ﻞﻤﮑﻣ ﻪﺘﻔﻫ
ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎـﺳ حﻮﻄﺳ لﻮﻠـﺳ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟاﺪـﺿ و ﯽﺑﺎـﻬﺘﻟا يﺎﻫ
يﺎﻫ
Th1/Th2 نﺎـــﺸﻧ داﺮـــﻓا
داد حﻮﻄـــﺳ تاﺮـــﯿﯿﻐﺗ ﻪـــﮐ
نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا ﻪﺑ ﻞـﺴﻋ لﻮﻠﺤﻣ هوﺮﮔ رد ﺎﻣﺎﮔ
ﺎـﺑ يزرﺎـﺑ ترﻮـﺻ
ﯽﻣ توﺎﻔﺘﻣ ﺎﻤﻧوراد هوﺮﮔ ﺪﺷﺎﺑ
. ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺶﯾاﺰـﻓا زا نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳ ﻦﯾا ﺎﻫ
رد نآ ﺶﻫﺎـﮐ و ﻞـﺴﻋ لﻮـﻠﺤﻣ هوﺮﮔ رد
ﺖﺒـﺴﻧ ﺎـﻤﻧوراد هوﺮﮔ زا ﺶﯿـﭘ ﻪـﺑ
نﻮـﻣزآ .دراد ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺢﻄـﺳ ﻮـﻟﺮﺘﻨﯾا ﻦﯿﮐ 4 ﻪـﺑ ﻞـﺴﻋ لﻮـﻠﺤﻣ هوﺮـﮔ رد
ﯽﻣ توﺎﻔﺘﻣ ﺎﻤﻧوراد هوﺮﮔ ﺎﺑ يزرﺎﺑ ترﻮﺻ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ .ﺪـﺷﺎﺑ
ﺎـﻫ
و ﻞـﺴﻋ لﻮـﻠﺤﻣ هوﺮـﮔ رد ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎـﺳ ﻦﯾا ﺶﻫﺎﮐ زا نﺎﺸﻧ ﺶﯾاﺰﻓا
نآ زا ﺶﯿﭘ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻤﻧوراد هوﺮﮔ رد نﻮـﻣزآ
.دراد
نﺎﻤﻫ ﯽﻣ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ًﻼﺒﻗ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺢﻄﺳ نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا ار ﺎﻣﺎﮔ
و ﺶﯾاﺰﻓا ﺢﻄﺳ
ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا ار رﺎـﻬﭼ
ﯽﺗرﻮﺻرد ﺎﻣا ﺪﻫد ﺶﻫﺎﮐ تﺎـﻨﯾﺮﻤﺗ ﻦـﯾا تﺪـﻣ و تﺪﺷ ﻪﮐ
ﻪﺑ هزاﺪﻧا ﺶﯿﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا يا ﺪﻫﺎـﺷ ،دﻮـﺷ ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ
نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا حﻮﻄـﺳ ﺶﻫﺎﮐ ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا ﺶﯾاﺰـﻓا و ﺎـﻣﺎﮔ
رﺎـﻬﭼ
ﻢﯿﻫاﻮﺧ دﻮﺑ ) 20 درﻮﻣ رد ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ دﻮﺒﻤﮐ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ .(
ﺶﻧاد و ﯽﻣﺎﻈﻧ نﺎﮕﺘﺧﻮﻣآ ﻪـﮐ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣ هوﺮـﮔ تﺎﻨﯾﺮﻤﺗ
ﻪﺑ ﺐﻠﻏا و ﺚـﺤﺑ ،ﺖـﺳا هدﻮـﺑ ﯽﺘﻣﺎﻘﺘـﺳا و يزاﻮـﻫ ترﻮﺻ
ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا عﻮﻧ ﻦﯾا ﺮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﺳرﺮﺑ هﺪﺷ
.ﺖﺳا
ﻞﯿﮑـﺸﺗ داﻮـﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ هﺪﻨﻫد
يوﺎـﺣ ﻪـﮐ ﻞـﺴﻋ ي
ﯽﺘﻧآ داﻮﻣ و تارﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ ﯽﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
و ﺪـﺷﺎﺑ ﻢﻫ ﺎـﺑ ﺎﺘـﺳار
ــﯿﺑ ﻦﯿــﺸﯿﭘ تﺎــﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﻖــﯿﻘﺤﺗ ﻦــﯾا ﺞﯾﺎــﺘﻧ ﯽﻣ نﺎ
رد ،ﺪــﻨﮐ
ﭻﯿﻫ نوﺪﺑ بآ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ تارﺪـﯿﻫﻮﺑﺮﮐ فﺮﺼﻣ ،يداﻮﻣ ﻪﻧﻮﮔ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ زا ﺪﻌﺑ ﯽﻧﻻﻮﻃ يﺎﻫ
داﺪـﻌﺗ ﯽﯾﺎﻫر ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ تﺪﻣ
لﻮﻠـــﺳ يﺎﻫ ﯽﻣTH1 دﻮـــﺷ ) 21 فﺮـــﺼﻣ ﻦﯿـــﻨﭽﻤﻫ .(
ﻪﺧﺮﭼود ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺖﻋﺎﺳ ﮏﯾ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ تارﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ ﺎﺑ يراﻮﺳ
تﺪﺷ 75 ﺎﺗ 80 تاﺮـﺛا ،ﯽﻓﺮـﺼﻣ نﮋﯿـﺴﮐا ﺮﺜﮐاﺪـﺣ ﺪﺻرد
ﺸﯾاﺰﻓا ﯽﻨﻌﻣ ﯽ لﻮﻠﺳ ﺮﺑ يراد يﺎﻫ
ﮏﻤﮐT عﻮـﻧ هﺪـﻨﻨﮐ ﮏـﯾ
) نآ ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳ و (TH1 ﯾ
ﻨﻌ نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا ﯽ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺎﻣﺎﮔ
وراد هوﺮﮔ ﺎﻤﻧ
دراد ) 22 (.
ﻞـﻤﮑﻣ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺮﯿﺧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﯽﺘﻧآ ﯽﻫد ناﺪﯿﺴﮐا
ﯽـﻨﻤﯾا ﻢﺘـﺴﯿﺳ ﺮـﺘﻬﺑ دﺮﮐرﺎـﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻫ
ﯽﻣ دﻮﺷ ) 14 ﯽﺘﻧآ فﺮﺼﻣ ﻪﮑﻨﯾا ﻪﻠﻤﺟزا .(
ناﺪﯿﺴﮐا ﺚـﻋﺎﺑ ﺎﻫ
نﺎﯿﺑ لﻮﻠـﺳ ﺦـﺳﺎﭘ يﺎﻫ
ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎـﺳ نﺎـﯿﺑ ﻪـﺠﯿﺘﻧرد وTH1
لﺎﻌﻓ لﻮﻠــﺳ ﻦــﯾا هﺪــﻨﻨﮐ نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا ﯽــﻨﻌﯾ ،ﺎﻫ
دﻮــﺒﻬﺑ و ﺎــﻣﺎﮔ
ﯽﻣ ﯽـﻨﻤﯾا ﻢﺘـﺴﯿﺳ ﯽﯾارﺎﮐ دﻮـﺷ
) 15 رد دﻮـﺟﻮﻣ ﻞـﯿﻨﻓ .(
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﻞﺴﻋ ﻖـﯾﺮﻃ زا و دراد ﯽﯾﻻﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎـﺳ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﯾﺎﻫ
ﺪـﻨﻧﺎﻣ وIL-1
ﺚـﻋﺎﺑ ﺎـﻔﻟآTNF
ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا ﺦﺳﺎﭘ ﺶﻫﺎﮐ زا ﺲـﭘ
ﯽﻣ ﯽـﺷزرو ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ .دﻮـﺷ
زا
ﺶﯾاﺰـﻓا نآ هﺮـﯿﺗ عﻮﻧ صﻮﺼﺨﺑ ﻞﺴﻋ فﺮﺼﻣ ﺎﺑ ﺮﮕﯾد يﻮﺳ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟاﺪـﺿ يﺎﻫ ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳ رد هﺪﻫﺎﺸﻣ
هﺪـﺷ ﺖـﺳا ) 23 .(
هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﺘﻧآ فﺮﺼﻣ ﻪﮐ ﺪﻧا
ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﻣ ﺎﻫ ﺪـﻧاﻮﺗ
/
17هرود ،ﻪﺘﻓﺎﯾ 23
، رﺎﻬﺑ 1400
لﻮﻠــﺳ ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎــﺳ نﺎــﯿﺑ ﺶﻫﺎــﮐ ﺚــﻋﺎﺑ يﺎﻫ
ﯽــﻨﻌﯾTH2
ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا ﭘ رﺎــﻬﻣ ﻪــﺠﯿﺘﻧرد و ،رﺎــﻬﭼ
لﻮﻠــﺳ ﻦــﯾا ﺦــﺳﺎ ﺎﻫ
ﯽﻣ لﻮﻠـﺳ ﺦﺳﺎﭘ نﺎﯿﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا .دﻮﺷ يﺎﻫ
وTH1
ﯽﻣ ﯽــﻨﻤﯾا ﻢﺘــﺴﯿﺳ ﯽﯾارﺎــﮐ دﻮــﺒﻬﺑ ﻪــﺠﯿﺘﻧرد دﻮــﺷ
) 15 ( .
ﻢﻫ ﯽﻘﯿﻘﺤﺗرد فﺮـﺼﻣ فﺪـﻫﺎﺑ ﻪـﮐ ﺎﺘﺳار
10 ﻪـﺘﻔﻫ ﻞـﺴﻋ
ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳ ﺮﺑ ﯽﻌﯿﺒﻃ ،ﯽﺘﻣﺎﻘﺘﺳا نارﺎﮑﺷزرو ﺮﺑ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ
، ﺖﻋﺎﺳ ﮏﯾ و
24 مﺎﺠﻧا شزرو زا ﺪﻌﺑ ﺖﻋﺎﺳ ﺪـﺷ
،
نﺎﺸﻧ ﻪﮐ داد ﻦﯿﮐﻮﺘﯾﺎـﺳ ﺶﻫﺎـﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﻞﺴﻋ يزﺎﺳ ﻞﻤﮑﻣ
ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﯽﺑﺎـﻬﺘﻟا IL-6
و TNF-α ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎـﺑ
ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟاﺪﺿ ﻦﯿﮐﻮﺘﯾﺎﺳ IL-1
ﯽﻣ ) دﻮـﺷ 9 .(
ﻦﯾاﺮﺑﺎـﻨﺑ
ﯽﻣ نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا ﺶﯾاﺰـــﻓا هﺪـــﻤﻋ ناﻮـــﺗ ﺶﻫﺎـــﮐ و ﺎـــﻣﺎﮔ
ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا ﺖﯿــﺻﺎﺧ زا ﯽــﺷﺎﻧ ار ﺶﻫوﮋــﭘ ﻦــﯾا رد رﺎــﻬﭼ
ﯽﺘﻧآ ﺮـﮐذ ﻞـﺴﻋ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﺮـﺘﻬﺑ دﺮﮐرﺎـﮐ ﺚـﻋﺎﺑ ﻪـﮐ دﺮـﮐ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﻨﻤﯾا هﺎﮕﺘﺳد رد .
ﻢـﻫ و يﺮـﻈﻧ ﯽﻧﺎـﺒﻣ ﻢﻫ ﻞﮐ
ﺶﯾاﺰﻓا ،تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ نوﺮﻓﺮﺘﻨﯾا
ﻪﺑ ﺎﻣﺎﮔ ﻞﻣﺎﻋ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا
ﺶﻫﺎﮐ و ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا ﻪﺑرﺎﻬﭼ
ﻞﻣﺎﻋ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﺪﺿ
ﯽﺑﺎـﻬﺘﻟا ار
ﯽﻣ ﻞﻤﺘﺤﻣ ﻞﺴﻋ لﻮﻠﺤﻣ فﺮﺼﻣ ﺮﺛا رد ﻪﺘﺒﻟا .ﺪﻧاد
ﺾﻗﺎـﻨﺘﻣ
ﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﺪـﻧداد نﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺪﻧراد دﻮﺟو ﯽ
ﻪﺧﺮﭼود نارﺎﮑﺷزرو رد تارﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ فﺮﺼﻣ ﯽﺘﻣﺎﻘﺘﺳا راﻮﺳ
ﯽﻨﻌﻣ يﺮﯿﺛﺄﺗ لﻮﻠﺳ حﻮﻄﺳ ﺮﺑ يراد
يﺎﻫ زا ﺲﭘ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑT
ﮏـﯾ رد ﺎـﻣا دراد ﯽـﺷزرو ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯾازاﺪـﻌﺑ ﺖﻋﺎـﺳ ﻢﯿـﻧو
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ لﻮﻠــﺳ ﻦــﯾا حﻮﻄــﺳ ﺎــﻫ فﺮــﺼﻣ هوﺮــﮔ ﻦﯿــﺑ ﺎﻫ
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﯽﻟﺎﺧ بآ فﺮﺼﻣ و تارﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ اد
ير ﺖـﺷاﺪﻧ
) 24 ( ﻪــﮐ ﺪــﺷ هداد نﺎــﺸﻧ يﺮــﮕﯾد ﺾﻗﺎــﻨﺘﻣ ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد . ﺖــﯿﻟﺎﻌﻓ ﺖﻋﺎــﺳ ﮏــﯾ ﺎــﺑ هاﺮــﻤﻫ تارﺪــﯿﻫﻮﺑﺮﮐ فﺮــﺼﻣ
ﻪﺧﺮﭼود تﺪﺷ ﺎﺑ يراﻮﺳ 75
ﺎﺗ 80 نﮋﯿـﺴﮐا ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﺪﺻرد
ﺲﭘ ،ﯽﻓﺮﺼﻣ ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا حﻮﻄـﺳ ﺮـﺑ ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯾازا
و رﺎـﻬﭼ
ﻦﯿﮐﻮﻟﺮﺘﻨﯾا ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺛا ود
) ﺖـﺷاﺪﻧ يراد 21
(.
ﺾﻗﺎـﻨﺗ ﺞﯾﺎـﺘﻧ
و تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﯽﻣ ار ﺮـﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ
ﻞﮑـﺷ ﻦـﯾا ﻪـﺑ ناﻮـﺗ
ﯽﺘﻧآ صاﻮـﺧ ﻪـﮐ دﺮﮐ ﺮﯿﺴﻔﺗ ﻦـﯾا ﺚـﻋﺎﺑ ﻞـﺴﻋ ﯽﻧاﺪﯿـﺴﮐا
ﺮـﻈﻧ ﻪـﺑ و ،نآ يﻻﺎـﺑ تارﺪـﯿﻫﻮﺑﺮﮐ ﻪﻧ ﺖﺳا هﺪﺷ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﻣ ﯽﺘﻧآ ﺪــﺳر ناﺪﯿــﺴﮐا
ﻪــﺑ ﺖﺒــﺴﻧ يﺮﺗزرﺎــﺑ ﺮﯿﺛﺎــﺗ ﺎﻫ تارﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ
ﻦﯾﺎﮐﻮﺘﯾﺎﺳ ﺮﺑ ﺎﻫ لﻮﻠﺳ يﺎﻫ
.ﺪـﻧراد ﯽـﮑﻤﮐ يﺎﻫ
اﻮﺟ ﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ يدﺮﺑرﺎﮐ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﻣ ار ﯽﻣﺎـﻈﻧ ﻊﻣ
ناﻮـﺗ
رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ ،ناروﺎﮑﺗ يراﺮﻄﺿا هﺮﯿﺟ رد ﻞﺴﻋ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ ﺶﯿﺑ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﺖﯾرﻮﻣﺎﻣ مﺎـﺠﻧا مﺎـﮕﻨﻫ رد ﯽـﻨﯾﺮﻤﺗ
يﺎـﻫ
ﺪـﯿﻔﻣ داﻮـﻣ يوﺎﺣ ﻞﺴﻋ اﺮﯾز ،ﺖﺴﻧاد ﺎﺳﺮﻓ ﺖﻗﺎﻃ و ﺖﺨﺳ ﻪﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا يدﺎﯾز رﺎﯿﺴﺑ ي هدﺎـﻣ ﭻﯿـﻫ رد ﻢﻫﺎﺑ ار ﺎﻬﻧآ ي
ﯽﻤﻧ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﯽﯾاﺬﻏ ﻃ رد و دﺮﮐ اﺪﯿﭘ ناﻮﺗ
ﺪـﺳﺎﻓ تﺪﻣ ﯽﻧﻻﻮ
ﯽﻧﺪﺷ ﺖﺴﯿﻧ . ﻞـﺒﻗ زا ﯽـﺷزﻮﻣآ ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ دﻮﺟو ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد
ﯽﻧدﻮﻣزآ هﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ يﺎـﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﺑ دورو ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻖﻘﺤﻣ ،ﺎﻫ
ﺮـﺑ دراو ﯽـﻧاور يﺎﻫ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ،ﯽﯾاﺬﻏ مﺎﻈﻧ بﻮﭼرﺎﭼ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺘﺒﻟا ﻪﮐ ،ﺖﺷاﺪﻧ ار ﺎﻫوﺮﯿﻧ ﺚـﻋﺎﺑ ﺪﻨﻣ
ﯽﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ،ﯽﻧاور ﺮﻈﻧ زا ﺪﺷ داﺮـﻓا ﻪـﻤﻫ ﯽﻧﺪـﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و يا
ﻂﯾاﺮـﺷ ﯽـﺳرﺮﺑ ﺰـﯿﻧ ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﻦـﯾا زا فﺪـﻫ .ﺪﻨﺷﺎﺑ نﺎﺴﮑﯾ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ و دﻮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نﺎﻣزﺎﺳ رد دﻮﺟﻮﻣ ﺮـﮔا ﺪـﺳر
ﯽﻣ لﺮﺘﻨﮐ دﻮﺧ هاﻮﺨﻟد ﻪﺑ ار دراﻮﻣ ﻦﯾا ﻖﻘﺤﻣ تروﺮـﺿ دﺮﮐ
ﯽﺗﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ دﻮـﺷ ﯽـﻣ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﺎﻣا .ﺖﻓر ﯽﻣ ﻦﯿﺑ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﺮـﺘﻨﮐ ار ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻪﯿﻠﮐ ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﻪﮐ ﺎـﺑ ﺎـﺗ دﻮـﺷ مﺎـﺠﻧا ﺪـﻨﮐ ل
ﻪـﻠﺧاﺪﻣ يﺎـﻫﺮﯿﻐﺘﻣ فﺬﺣ نﺎـﻨﯿﻤﻃا ﺎـﺑ ار ﺞﯾﺎـﺘﻧ ناﻮـﺘﺑ ﺮﮔ
.دﺮﮐ ﺮﯿﺴﻔﺗ ﺮﺘﺸﯿﺑ
ﯽﻧاد رﺪﻗ و ﺮﮑﺸﺗ
مﺎـﺠﻧا رد ار ﺐـﻧﺎﺠﻨﯾا ﻪـﮐ ﯽﻧﺎـﺴﮐ مﺎﻤﺗ زا ﻪﻠﯿﺳو ﻦﯾﺪﺑ ﺪﻧدﻮﻤﻧ يرﺎﯾ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﻧادرﺪﻗ و ﺮﮑﺸﺗ
ﯽ ﻣ ﯽ .ﻢﯾﺎﻤﻧ
References
1. Budgett R, Newsholme E, Lehmann M, Sharp C, Jones D, Jones T. Redefining the overtraining syndrome as the unexplained underperformance syndrome. British Journal of Sports Medicine 2000; 34(1):
67-68.
2. Gleson M. Immune function in sport and exercise. Persian editor: agha-alinejad H, safarzadeh A, molanoure M,.2thed.tehran hatmi publicati;
2015;103(2) 21-177.
3. Ch Limouee L, Hemmatfar A, Ghofrani M, Noori P,. Comparison of the effect of exhausting exercise on testosterone and cortisol concentrations in the morning and evening of athlete girls. Sports Sciences 2011; 1(9): 33-47. (In Persian)
4. Handziski Z, Maleska V, Petrovska S, Nikolik S. The changes of ACTH, cortisol, testosterone and testosterone/
cortisol ratio in professional soccer players during a competition half- season.
Bratisl Lek Listy 2006; 107 (6-7): 259- 263.
5. Varlet-Marie E, Maso F, Lacand G, Jean- Frédéric B. Hemorheological disturbances in the overtraining syndrome. Clinical Hemorheology and Microcirculation 2004; 30(4): 211–218.
6. Basar E. chaos in brain function.
Springer-Verlag Berlin, Heidelberg 1990;1 (176): 978-387.
7. Fax M. Exercise physiology. Translate by Chaldan A. Tehran. Tehran university publisher 1997; 898-900.
8. Krieder BR, Comrade PE. Effects of ingesting protein with various forms of carbohydrate following resistance exercise on subtract availability and markers of anabolism Immunity. Journal of the International Society of Sports Nutrition 2007; 4 (1): 1-18.
9. Salehian O, Rashidi M, Sedaghat M . Oral supplementation of natural honey and levels of inflammatory and anti- inflammatory plasma cytokines during 10- week of intensive treadmill training in endurance-trained athletes. Biomedical Research 2014; 25(4): 459-462(In Persian)
10. Ostrowski K, Rohde T, Asp S, Schjerling P, Pedersen BK. Pro and anti inflammation cytokins balance in strenuous exercise in humans. The journal of physiology1999; 515(1): 287- 291.
11. Liew F. TH 1 and TH 2 cells, a historical perspective. Nature Reviews Immunology2002; 2(1): 55-60.
12. Costa RJ1, Jones GE, Lamb KL, Coleman R, Williams JH. The effects of a high carbohydrate diet on cortisol and salivary immunoglobulin A (s-IgA) during a period of increase exercise workload amongst Olympic and Ironman triathletes.
International journal of sports medicine, 26(10), 880-885.
13. Peters EJ, Goetzsche JM, Joseph LE, Noakes TD. Vitamin C as effective as combinations of anti-oxidant nutrients in reducing symptoms of upper respiratory tract infection in ultramarathon runners.
/
19هرود ،ﻪﺘﻓﺎﯾ 23
، رﺎﻬﺑ 1400
South African Journal of Sports Medicine 1996; 11(3): 23-27.
14. Peters-Futre EM. Vitamin C, neutrophil function, and upper respiratory tract infection risk in distance runners: the missing link. Exercise immunology review 1997; 1(3): 32-52.
15. Hajian S. Positive effect of antioxidants on immune system. Immunopathol Persa 2014; 1(1): 0-2.
16. Molan PC. A brief review of honey as a clinical dressing. Prim Intention 1998;
6(4) 148–158.
17. Chua LS, Rahaman NL, Adnan NA, Tan E, Tjih T. Antioxidant activity of three honey samples in relation with their biochemical components. Journal of analytical methods in chemistry 2013;
7(8): 236-242.
18. Hajizadeh Maleki B, Tartibian B, Franki C. KarstenKrüger M. A randomized controlled trial examining the effects of 16 weeks of moderate-to-intensive cycling and honey supplementation on lymphocyte oxidative DNA damage and cytokine changes in male road cyclists.
Elsevier 2016; (88): 222-231.
19. F Maso, G Lac, E Filaire, O Michaux, A Rober. Salivary testosterone and cortisol in rugby players:correlation with psychological overtraining item. British journal of sports medicine 2004; 38(3):
260–26.
20. Salehian O, Soori R, Ravasi A, Choobineh S, Roshani S. The comparison of endurance training with moderate intensity and overtraining on Th1/Th2 balance in wistar male rats. International Journal of Medical Research & Health Sciences 2016;5(7): 202-205. (In Persian) 21. Nieman DC, Wentz LM. The compelling
link between physical activity and the body's defense system. Journal of sport and health science 2019; 8(3): 201-17.
22. Brian K.McFarlina Michael G.Flynnb.Ted Hamptonb. Carbohydrate consumption during cycling increases in vitroNK cell responses to IL-2 and IFN-γ. Elsevier 2007; 21(2): 202-208.
23. Yusof A, Ahmad NS, Hamid A, Khong TK. Effects of honey on exercise performance and health components: A systematic review. Science & Sports 2018; 33(5): 267-81.
24. Laurel M, Wentz David C, Nieman E, Nicholas D. Gillitt Leonard L, Renaud F.
Warin.Carbohydrate Intake Does Not Counter the Post-Exercise Decrease in Natural Killer Cell Cytotoxicity. Nutrients 2018 ; 10(11): 1658.
Long-term effects of honey solution on Th1/Th2 cytokine balance in military graduates withpsychological symptoms of over-training
Karami E1*, Babaei M2, Dehkhoda MR3, Ghorban Kh4
1. MSc of Sports Physiology and Health, Shahroud University of Technology, Shahroud, Iran, [email protected] 2. MSc of Sports Physiology and Health, Kharazmi University, Tehran, Iran
3. Associate Professor, Department of Sports Physiology, Kharazmi University, Tehran, Iran
4. Associate Professor, Department of Immunology, AJA University of Medical Sciences, Tehran, Iran
Received: 23 Jun 2021 Accepted: 3 April 2021
Abstract
Background: Physical exercise in certain conditions can cause over-training syndrome in individuals, which is associated with inflammatory and anti-inflammatory responses by cytokines.
The balance of inflammatory and anti-inflammatory cytokines can indicate the strength of the immune system against pathogens. The aim of this study was to investigate the effects of 6 weeks of honey solution on the balance consumption of interferon-gamma and interleukin4.
Materials and Methods: This semi-experimental study has been performed by pre-test-post-test with two groups of placebo and honey syrup. For investigation, 70 individuals from the available population, including military graduates, have been examined using an over-training psychological questionnaire and finally, using blood markers (cortisol and testosterone), an over-training test of 38 people with age range of (75/1±75/20) years, and body mass index of (19/4±1/7 kg/m2) have been selected and randomly divided into two groups of 19 individuals: placebo and honey syrup. In order to measure serum levels of interferon-gamma and interleukin-4, before and after 6 weeks of consuming honey solution, 5 cc of blood has been taken from the arm vein and measured by ELISA.
Results: The changes in cytokines levels have been investigated using the independent t-test in the SPSS software version 22. Following the use of honey syrup, compared with the placebo group, an increase in interferon-gamma levels and a decrease in interleukin-4 have been observed, which was a significant difference (P <0.05).
Conclusion: 6 weeks consumption of honey syrup promoted the balance of interferon-gamma and interleukin cytokines to reduce the side effects of over-training on the immune system.
Keywords: Overtraining, Gamma interferon, Interleukin4.
*Citation: Karami E, Babaei M, Dehkhoda MR, Ghorban Kh. Long-term effects of honey solution on Th1/Th2 cytokine balance in military graduates with psychological symptoms of over-training. Yafte. 2021; 23(2):11-20.