Soil Erosion Estimation using MPSIAC model and its relationship with geomorphometric indices in the Kouzetopraghi Watershed, Ardabil

(1)

(2)

هدکشناد یعامتجا مولع

یشزومآ هورگ یعیبط یایفارغج

دشرا یسانشراک هجرد تفایرد یارب همان نایاپ هتشر رد یرظن/یژولوفروموئژ/یژولوفروموئژ

کاخ شیاسرف دروآرب بوسر دیلوت و

زا هدافتسا اب

حلاصا کایسپ هدش

(

MPSIAC

اب نآ طابترا و )

صخاش زیخبآ هضوح رد یرتموفروموئژ یاه

هزوک لیبدرا ناتسا یقارپوت

:رگشهوژپ

یداوج داجس ولاباب یلع

:امنهار داتسا

رتکد ینیدباع یسوم

:رواشم داتسا

یفطصم فوئر رتکد هداز

رویرهش 9911

(3)

رثا تیکلام و تلاصا گرب دام قوقح یمامت یونعم و ی

بترتم ،تاراکتبا ،جیاتن رب

یروآون و تاعارتخا ، هوشپ ژیا یا نا نا ییییشان ِیاه

هب قلعتم یلیبدرا ققم هااگشناد

یم بلطم لقن .دشاب

یان رکذ اب و هط وبرم تارّرقم تی اع ر اب ،رثا ژیا نا و ش ناد و امنهار داتس ا یان ،یلیبدرا ققحم هاگش ناد .تسا عناملاب

بنا نیا یداوج داجس

ولاباب یلع ناد

هتخومآ سانشراک

ی

دشرا هتشر

یعیبط یایفارغج یارگ

یژولوفروموئژ

/

ژولوفروموئژ ی

یرظن هدکشناد

یعامتجا مولع شناد

هاا

یلیبدرا ققم هرامش هب

ییو شناد 7914112179

رد هک

خیرات 11

79/ 1177/ نا نایاپ همان

:ناونع تحت دوخ یلیصحت

"

کاخ شیاسرف دروآرب

،بوسر دیلوت و ( هدش حالصا کایسپ زا هدافتسا اب

MPSIAC و )

صخاش اب نآ طابترا رد یرتموفروموئژ یاه

هضوح هزوک زیخبآ لیبدرا ناتسا یقارپوت

"

هدومن عافد یم دهعتم ،یا

:هک یوش

9 ژیا ) نایاپ

همان چیه تفایرد يارب ًلابق ار كردم هنوگ

رد ییییشهوشپ تیلاعف هنوگره ناونع هب ای الییییصحت هاگشناد ریاس و لخاد یشهوشپ و یشنومآ تاسسؤم و اه

هدومنن هئارا روشک نا جراخ .یا

2 نایاپ تاجردنم یمامت یقییس و تّحییّ تیلولییسم ) همان

یم هدهع رب ار دوخ یلیصحت .یریگ

9 ژیا ) نایاپ

همان ییسوت هدییش یا نا هوشپ لییّاح ،

یم بنا نیا .دشاب

4 ایییشهوشپ و املع ياهدرواتیییسد نا هك يدراوم رد )

هدومن هدااتیسا نارگید تارّرقم و باوض قباطم ،یا

عبنم یان ،یملع یرادتناما لّ ا تیاعر اب و هطوبرم تسرهف و ژتم رد ار نآ تاصخشم ریاس و هدااتسا دروم هدومن ركذ عبانم .یا

5 ای هدااتسا دصق ،لیصحت نا تغارف نا دعب هچنانچ )

هرهب هنوگ ره عارتخا تبث ،باتك رشن نا یعا يرادرب

ژیا نا ... و نایاپ

همان هنوح نا ،یشاب هتشاد ار

،یلیبدرا ققحم هاگییشناد یرواّنف و اییشهوشپ تنواعم .ییامن ذخا ار ینلا ياهنو م

6 هئارا ترویّ رد ) هلاقم

نا جرختسم ژیا

نایاپ همان

یامه رد سنارانک ،اه

ییامهدرگ ،اهرانیمس ،اه و اه

رانك رد ار یلیبدرا ققحم هاگشناد یان ،تلا م عاونا )رواشم و امنهار دیتاسا و و شناد( ناگدنسیون یان .ییامن رکذ

(4)

7 تباث قوف دراوم لاخ ،انامن عطقم ره رد هچناینچ )

( نآ نا ایییشان بقاوع ،دویییش نا

لاطبا هلمج كردم

الیییصحت ار )... و هاگییشناد ییسوت تیاکییش حرط ،

ام یم نا م ار یلیبدرا ققحم هاگشناد و یریذپ یناد

راتفر هطوبرم تارّرقم و باویییض قباطم بنا نیا اب .دیامن

یداوج داجس ولاباب یلع

اضما خیرات

(5)

هدکشناد یعامتجا مولع

یشزومآ هورگ یعیبط یایفارغج

نایاپ همان

هجرد تفایرد یارب سانشراک

ی دشرا

رد هتشر یِژولوفروموئژ

شیارگ یرظن یِژولوفروموئژ

:ناونع

کاخ شیاسرف دروآرب زا هدافتسا اب بوسر دیلوتو

حلاصا کایسپ هدش

(

MPSIAC

) صخاش اب نآ طابترا و یاه

هزوک زیخبآ هضوح رد یرتموفروموئژ ناتسا یقارپوت

لیبدرا

:رگشهوژپ

یداوج داجس ولاباب یلع

نارواد هتیمك هدش بیوصت و يبایزرا نایاپ

همان اب

... هجرد

و مان مان یگداوناخ هبترم

يهااشناد تمس

ءاضما

ینیدباع یسوم رتکد داتسا

سییر و امنهار داتسا نارواد هتیمک

یفطصم فوئر رتکد هداز

رایشناد رواشم داتسا

ابیرف رتکد دابآرد یرایدنفسا داتسا

رواد

رویرهش 9911

(6)

(7)

ناونع و :روآدیدپ مان اسرف دروآرب

شی کاخ بوسر دیلوت و زا هدافتسا اب

سپ کای حلاصا ( هدش MPSIAC صخاش اب نآ طابترا و )

اه ی

رتموفروموئژ ی

خبآ هضوح رد زی

هزوک قارپوت ی ناتسا

بدرا لی داوج داجس / ی

ولاباب یلع

داتسا نا امنهار سوم رتکد :

ی دباع ینی

داتسا :رواشم نا فطصم فوئر رتکد

ی هداز

خیرات :عافد 51

70/ 5311/

دادعت حفص :تا 111

هرامش نایاپ :همان یشزومآ هورگ

یعیبط یایفارغج

هدیکچ یهم نا یکی کاخ:فده بوسحم روشک ره رد یعیبط عبانم ژیرت

یم دوجو هب نآ یاس رف و دوش تلاکش م نا یرایس ب هدنروآ

لّ اح هاک هلمج نا نابایب و یهایگ ش وپ رقف ،یزیخ

ییان

همین و وییشخ قطانم رد هشیو هب .دوب دهاوخ وییشخ

هنورما

تاراسخ هلاسره ،کاخ یاسرف نا یشان یضارا عبانم هاک ،تن ب رظن قبط .دراد یپ رد ار یلام و یناج ناوارف دودح هدروخن تسد و یداع یاریش رد لاومعم 933

لوط لاس

یم ات دییشک 25

یلیم ژینچ .ددرگ لیکییشت یحطییس کاخ رتم

هنیمن یلئاس م هب یلع ژیا ژیص ص ختم ات تس ا هدش نآ ناس

ییّ

اب هنرابم یارب ییاهراکهار ژتفای ددییّ رد یدج ترو دروآرب ده ،ریییضاح هوشپ رد .دنیآرب برخم لماع ژیا

حلایّا کاییسپ نا هدااتیسا اب کاخ یایسرف هدش

( MPSIAC

و )

خاییش اب نآ طابترا زیخبآ هییضوح رد یرتموفروموئژ یاه

هنوک یم لیبدرا ناتس ا یقارپوت .دش اب

،رض اح هعلاطم رد

روآرب ده اییسرف د

ی لوت و کاخ دی

خبآ هییضوح بوییسر زی

هنوک قارپوت ی

خاییش اب نآ طابترا و اه

ی گ ییشوپ یهای

و

رتموفروموئژ

،وی لدم نا هدااتسا اب

MPSIAC

م ی دشاب .

شور :شهوژپ یننسانننش ارب

ی پ ی ینیب لدم ،هدییش هراییشا لماوع

حلایّا اسرف هدیش ی

کاخ (

MPSIAC

) حم رد ی س یتسی تاعلاطا

فارغج ییای

( )GIS

، عت نا سپ .تسا هتفر راک هب ژیی

لماوع

1 من :لمایش هناگ ژی

یسانش حطس

،ی ،اوه و بآ ،کاخ لماع

فارگوپوت ،باناور

،ی من ش وپ

،ژی ربراک ی ض ارا

،ی اس رف ی

حطییس ی اییسرف و ی

قدنخ

،ی جا لدم ار

دییش ژیا عوم م نا و

رادقم لماوع دما تییسد هب هعلاطمدروم هییضوح یارب R

.

یه نا ژینچ بوطر یاه خاش

( یفارگوپوت ت تردق خاش ،)TWI

( نایرج ،)SPI

Curvature

،

PlanCurvature

،

ProfilCurvature

، هدش هدااتسا

تسا .

هتفای اه اتن: جی ا ژی قیقحت اسرف رادقم هک داد نایشن

ی کاخ

ارب ی ب هنماد رد هضوح لک 3 ژی

62 ات 57/ رد راتکه رد ژت

م لاس ی یه .دش اب نچ

ژی اس رف س وتم رادقم ی

کاخ هنلااس

اب ربارب هضوح 66

99/ سوتم .تسا لاس رد راتکه رد ژت

(8)

بلاطم تسرهف 8

لوت بوییسر یدی

ارب ی هییضوح 96

9/ لاییس رد راتکه رد ژت

درگ دروآرب دی

.

هجیتن :یریگ اتن ساسارب جی

هب لحت نا هدمآ تسد لی

اهرتماراپ ی

اسرف هب طوبرم ی

لدم رد

MPSIAC

م ، ی ناوت تن ه ی یریگ درک

خاش هک اه

ی اس رف اب هطبار رد هدش هدااتس ا ی

هب ،کاخ

خاش صوص خ ،نایرج تردق

هب ثات لماع ناونع ری

تبس ن راذگ

اس هب ری

اهرتماراپ ی

د رگی م ی دش اب یه . نچ ژی خاش ش وپ

،یهایگ درکلمع

یبس انم اس رف دروآرب رد ار

ی هض وح کاخ

خبآ زی هنوک قارپوت ی

.دراد

هژاو :یدیلک یاه خبآ هیضوح

زی هنوک قارپوت

،ی شوپ خاش گ

،یهای

خاش اه ی رتموفروم

،ی اس رف ، ی

ربراک ،کاخ ی

ض ارا

،ی لدم

MPSIAC

تسرهف بلاطم

لصف لوا هوشپ تایلک __________________________

12

-2 -2 همدقم ________________________________

11 __

-1 -2 ب ی نا هللسم _____________________________

12

-2 -2 لاؤس اه ی هوشپ __________________________

12

-4 -2 ضرف ی ه اه ی هوشپ _________________________

12

-5 -2 ادها هوشپ

____________________________

12

-6 -2 ترورض و

مها ی ت هوشپ ____________________

18

لصف یود قیقحت هنیشیپ و ینابم Error! Bookmark not ____

defined.

-2 -1 پ ی ش ی هن قحت ی ق _________

Error! Bookmark not defined.

-1 -1 تاعلاطم لخاد

روشک Error! Bookmark not defined.____

-2 -1 تاعلاطم جراخ

روشک Error! Bookmark not defined.____

-4 -1 عمج دنب ی پ ی ش ی هن هوشپ Error! Bookmark not defined._

(9)

لصف یوس قیقحت شور __________

-2 -2 همدقم ________________

-1 -2 هقطنم دروم

هعلاطم و

عقوم ی ت فارغج ی

ا یی نآ

_________________________

-2 -2 عااترا هضوح

__________

-4 -2 ش ی ب هضوح _____________

-5 -2 یرن اهرازفا ی

دروم هدااتسا

Error! Bookmark not _

defined.

-6 -2 شور هوشپ ____________

-2 -6 -2 پ ی شنادرپ و

هدامآ ناس

ی واصت ی ر Error! ___

Bookmark not defined.

-2 -6 -1 حصت ی تاح راسمتا ی

واصت ی ر هراوهام ا

ی Error! _

-2 -6 -2 واصت ی ر لانا ی ژ

Earth Google

رد هت ی ه هشقن

ربراک ی

ضارا ی ____________

-2 -2 شنادرپ _______________

-2 -2 -2 هنومن اه

ی باختنا هدش

Error! Bookmark not ___

defined.

-2 -2 -1 هت ی ه هشقن ربراک

ی ضارا ی 1128 لاس

rror! ___

E

-2 -2 -2 هقبط دنب ی هب شور شام ی ژ رادرب تشپ

ی ناب

SVM( ) ___________________

-8 -2 سپ شنادرپ ____________

-2 -8 -2 نرا ی با ی تحّ

هشقن اه ی ربراک ی

ضارا ی Error! _

-9 -2 لدم

MPSIAC

____________

-2 -9 -2 لماوع هناگ 9

MPSIAC لدم Error! Bookmark not

defined.

-2 -9 -1 لماع من

ی ژ سانش ی Error! Bookmark not defined.___

-2 -9 -2 لماع تفاب

کاخ Error! Bookmark not defined.____

-2 -9 -4 لماع بآ

و اوه Error! Bookmark not defined.____

-2 -9 -5 لماع باناور

______

! Bookmark not defined.

Error

-2 -9 -6 لماع تسپ

ی و دنلب Error! Bookmark not defined. ی

(10)

-2 -9 -2 لماع شوپ

من ی ژ Error! Bookmark not defined.___

-2 -9 -8 ربراک ی

ضارا ی _____

-2 -9 -9 لماع عضو

ی ت اسرف ی رد حطس هضوح خبآ

ی ز

________________________

-2 -9 -21 لماع اسرف

ی قدنخ Error! Bookmark not defined.ی

-2 -9 -22 الت ی ق لا ی ه اه 9 ی هناگ

MPSIAC لدم و

هت ی ه

هشقن بوسر

_______________

-21 -2 غتم ی اهر ی فارگوپوت ی

Error! Bookmark not defined.__

-2 -21 -2 خاش تبوطر

فارگوپوت ی

Error! Bookmark not __

defined.

-2 -21 -1 خاش تردق

رج ی نا

SPI( ) okmark not __

Error! Bo

defined.

-22 -2 خاش اه ی فروموئژ ی

و Error! Bookmark not defined.___

-2 -22 -2 ءانحنا هنماد

Curvatur( )

Error! Bookmark not ___

defined.

-2 -22 -1 ءانحنا فورپ

ی ل (

Curvator Profile

Error! Bookmark )

not defined.

-2 -22 -2 ءانحنا نلاپ

Curvator( )Plan

defined.

-21 -2 خاش شوپ

گ ی ها ی

NDVI( Error! Bookmark not defined.)

لصف یراهچ هتفای و جیاتن

قیقحت یاه Error! Bookmark not

defined.

-2 -4 همدقم ________________

-1 -4 لماع من

ی ژ سانش ی _______

-2 -4 لماع کاخ

_____________

rk not defined.

Error! Bookma

-4 -4 لماع بآ

و اوه ________

-5 -4 لماع باناور

__________

-6 -4 ش ی ب هضوح _____________

-2 -4 لماع شوپ

من ی ژ ( دّرد ضارا

ی تخل ) ______

Error!

-8 -4 لماع ربراک

ی ضارا ی Error! Bookmark not defined.____

(11)

-4 -8 -2 هقبط دنب

ی هشقن ربراک

ی ضارا ی هب شور

شام ی ژ رادرب تشپ

ی ناب

SVM( Error! Bookmark not defined. )

-1 -8 -4 نرا ی با ی تحّ

هشقن ربراک

ی ضارا ی _____

Error!

-9 -4 لماع اسرف

ی حطس ی _____

-21 -4 لماع اسرف

ی قدنخ ی ot defined.___

Error! Bookmark n

-22 -4 عوم م لماوع

هناگ 9 لدم

MPSIAC

Error! Bookmark

not defined.

-21 -4 خاش تبوطر

فارگوپوت ی

TWI( ) Error! Bookmark _

not defined.

-22 -4 خاش تردق

رج ی نا ( )SPI

-24 -4 خاش شوپ

گ ی ها ی

NDVI( Error! Bookmark not defined.)

-25 خاش 4 اه ی رتموفروموئژ ی

Error! Bookmark not defined._

-2 -25 -4 خاش ءانحنا

هنماد

Curvature( Error! Bookmark )

not defined.

فورپ ی ل (

Curvature Profil

) Error! __

نلاپ

Curvature( )Plan

______

Error!

-4 -25 -4

Slope خاش ________

efined.

Error! Bookmark not d

لصف ی نپ ه یتن و ثحب

یریگ Error! Bookmark not defined.___

-2 -5 همدقم ________________

-1 -5 تن ی ه گ ی ر ی هت ی ه هشقن ربراک

ی ضارا ی _____

Error!

-2 -5 دروآرب اسرف

ی اب هدااتسا نا

MPSIAC لدم و

لوت ی د بوسر _______________

-4 -5 نومنآ ضرف

ی تا _________

-5 -5 پ ی تاداهنش ____________

لصف یشش عبانم ______________

(12)

لودج تسرهف اه

2 لودج 2-

ترت ی ب هاک تمواقم

گنس اه ی هضوح هنوک

قارپوت ی

رد لباقم اسرف

ی ____________

2 لودج 1-

اسرف ی ذپ ی ر ی کاخ رب 2 ساسا

دّرد هدام

لآ ی

کاخ ________________________

ed.

Error! Bookmark not defin

2 لودج 2-

اسرف ی ذپ ی ر ی کاخ رب ساسا ی

و دّرد هدام

لآ ی

کاخ ________________________

2 لودج 4-

اسرف ی ذپ ی ر ی کاخ رب 2 ساسا

دّرد هدام

لآ ی

کاخ رد هضوح هنوک

قارپوت ی

Error! Bookmark not defined.____

2 لودج 5-

هقبط دنب

ی عضو ی ت اسرف ی رد

BLM شور Error! _

4لودج 2-

لماوع رثوم

رد

MPSIAC لدم و

هوحن تما

ی هدنا ی

هب نآ ______________________

4 لودج 1-

رتام ی س اطخ ی هقبط دنب

ی هب شور شام ی ژ رادرب

تشپ ی ناب ( )SVM

______________

4 لودج 2-

عوم م لماوع

هناگ 9

R( )

، ارب ی هضوح

________________

4 لودج 4-

سلاک بوسر هد ی و اسرف ی کاخ رد

MPSIAC لدم

___________________________

4 لودج 5-

تدش بوسر هد ی رد ن ی هضوحر اه

ی هنوک قارپوت ی

( ژت عبرمرتمولیک رد رد

لاس ) Error! Bookmark not defined._

4 لودج 6-

م ی گنا ی ژ ننو بوسر

رد ن ی هضوحر اه

ی

( بعکمرتم رد

ک ی رتمول عبرم

رد لاس )

(13)

28

___________________________

4 لودج 2-

داقم ی ر اسرف ی ارب

ی ن ی هضوحر اه

ی

________________

rror! Bookmark not defined.

E

4 لودج 8-

، داقم ی ر سوتم اسرف

ی كاخ هنلااس (

ژت رد

راتکه رد

لاس ) رد هضوح خبآ

ی ز هنوک قارپوت ی

Error! ____

4 لودج 9-

داقم ی ر بوسر و

اسرف ی هنادنا گ

ی ر ی هدش ( ژت

رد راتکه رد

لاس ) رد ا ی هاگتس هنوک

قارپوت ی

Error! ____

4 لودج 21-

م ی گنا ی ژ هب تسد هدمآ ارب

ی خاش اه ی دروم

هعلاطم رد

ن ی هضوحر اه

ی خبآ ی ز هنوک قارپوت ی

_____

Error!

تسرهف لکش اه

2 لکش 2- هشقن عقوم

ی ت هضوح آ

خب ی ز هنوک قارپوت ی

Error! _

2 لکش 1- هشقن ن

ی هضوحر اه

و ههاربآ اه

ی لّا ی هضوح

خبآ ی ز هنوک قارپوت ی

__________

4 لکش 2- هشقن لماع

من ی ژ سانش ی رد هضوح هنوک

قارپوت ی

___________________________

(14)

29

4 لکش 1- هشقن تفاب

کاخ هضوح هنوک

قارپوت ی

_____

Error!

4 لکش 2- هشقن دروآرب

م ی ناز گدنراب ی

رد هضوح خبآ

ی ز

________________

4 لکش 4- هشقن لماع

باناور هضوح

___________________________

4 لکش 5- هشقن ش

ی ب هضوح خبآ

Error! ____

4 لکش 6- هشقن شوپ

من ی ژ ( دّرد ضارا

ی تخل ) هضوح

__________

4 لکش 2- هشقن ربراک

ی ضارا ی هقطنم هنوک

قارپوت ی

هب

شور شام ی ژ رادرب تشپ

ی ناب

SVM( ) Error! Bookmark not ____

defined.

4 لکش 8- هشقن اسرف

ی حطس ی هضوح خبآ

___________________________

ی قدنخ ی هضوح خبآ

___________________________

4 لکش 21- هشقن عوم م

لماوع هناگ 9

لدم

MPSIAC

Error! _

4 لکش 21- هشقن ننو

بوسر هضوح

___________________________

ی کاخ هضوح خبآ

___________________________

4 لکش 24- هشقن خاش

تبوطر فارگوپوت

ی

TWI( )

، رد

هضوح خبآ

_____

okmark not defined.

Error! Bo

4 لکش 25- خاش تردق

رج ی نا

SPI( )

، رد هضوح خبآ

ی ز

(15)

11

________________

4 لکش 26- خاش شوپ

گ ی ها ی

NDVI( )

، هقطنم هنوک

قارپوت ی

___________________________

ءانحنا هنماد

(

Curvature

) ارب ی

هضوح خبآ

_____

ءانحنا فورپ

ی ل

Curvature(

Profil

)

هضوح خبآ

_____

ءانحنا نلاپ

Curvature( )Plan

رد هضوح

__________

ش ی ب

Slope( )

، رد هضوح خبآ

ی ز

________________

4 لکش 12- اتن ی ج نرا ی با ی بوسر رب

ساسا قم

ی سا

ن ی هضوحر اه

_________________

4 لکش 11- گتسبمه ی

م ی نا سوتم بوسر

اب خاش تبوطر

فارگوپوت ی

( )TWI

Error! __

اب خاش تردق

رج ی نا

SPI( ) رد هضوح خبآ

ی ز هنوک قارپوت rk ی

Error! Bookma

not defined.

اب خاش

شوپ گ ی ها ی

NDVI( ) رد هضوح خبآ

Error! __

اب خاش انحنا

فورپ ی ل

Curvature(

Profil

) رد هضوح خبآ

___________________________

اب خاش انحنا

(16)

12

نلاپ (

Curvature

)Plan

Error! __

اب خاش ش

ی ب

(

Slope

) رد هضوح خبآ

defined.

(17)

11

لوا لصف

شهوژپ تایلک

(18)

12

-1 فده و همدقم

1 1- - همدقم ههد لوط رد

شلات اب هراومه رشب ،ریخا یاه

ژف و هعسوت لابند هب هدرتسگ دیدج یروآ

رد و هدوب

تعیبط لکش رییغت رد یششوک چیه نا هار ژیا تسا هدوبن راذگورف (

لیه ،1

9119 ) . لوط رد 43

لاس

ژیمن یوس وی ابیرقت ،هتشذگ رد ناهج تشک لباق یاه

یه و تسا هتفر ژیب نا یاسرف رثا نا یب ژینچ

93

یم ژیب نا ،لاس رد راتکه نویلیم ( دور

لاتنمیاپ

2

،ناراکمه و 9115

.) رد یهابتشا هنوگره باکترا

هرهب تاراسخ ندروآ دراو بجوم کاخ نا یرادرب

ناربج یم یریذپان

نآ لیکشت یارب هک یکاخ و ددرگ

لاس نا یهاتوک تدم رد ،تسا ینلا نامن یداین یاه

یم ژیب ،یهافر( دور

9971 .) یهم کاخ و بآ ژیرت

یم یرشب جاتحیام ژیمات رد لماوع هدمع ،دنشاب

ژیرت

لیلد لداعت ندروخ یه رب کاخ و بآ عبانم بیرخت

تسد نآ یلّا تلع هک تسا هقطنم وی رد یعیبط یراک

،یدمحا( تسا نآ رد ناسنا تلاخد و 9971

یباینرا .)

هب ،هنلااس بوسر دیلوت نازیم لک ی ح دروآرب و همانرب یارجا روظنم ژییعت و کاخ تظفاحم یاه

همانرب شور ژییعت و کاخ تظااح یاه

م یاه اب هنراب

بوسر هاکو یاسرف ،یهافر( دراد ترورض ،ییان

9915 .) و کاخ یاسرف دروآرب رب یعس ،رضاح قیقحت رد کایسپ نا هدااتسا اب بوسر دیلوت حلاّا (هدش

MPSIAC

طابترا و ،) خاش اب نا

یاه

1- Hill

2- Pimental et al

(19)

14

ویرتموفروموئژ

، هنوک زیخبآ هضوح رد

،یقارپوت

او خب رد عق یلامش تمسق و لیبدرا یبونج

ناتسرهش

یه .تسا هدش رثوک نا یداین خب هضوح ژیا ژینچ

یمرب رد ار رین ناتسرهش .دریگ

2 1- - هلئسم نایب تویلا یهداه نرق رد ژید و 1

دندوب یناسک ژیتسخن 2

.دنتشاد وطعم یداین هجوت کاخ یاسرف هب هک سارت و نارت طوطخ یور تشک ،قیمع یخش یا نا یدنب

هیّوت ژیلوا نانآ سوت هک دوب کاخ یتظااح یاه

هنیمن رد یملع تاقیقحت ژیلوا .دش نایب یاسرف ی

ینلو سوت کاخ ( 3

9115 9177-

ژیا .تفرگ یا نا ،)

وپ رثا دنمشناد ش

دروخرب نا یریگولج رد ار یهایگ

ه یتن ژیا هب و درک یسررب کاخ اب ناراب تارطق شوپ هدمع ریثات هک دیسر هب طوبرم کاخ یهایگ

ناراب تارطق دروخرب ربارب رد نآ یتظااح تیّاخ ، یاسرف دروم رد یمک یامنآ ژیلوا .تسا کاخ اب لاس رد 9195

نامناس سوت اکیرمآ یاتوی تلایا رد

ج لگن لاس رد سپس .تفرگ یا نا روشک نآ یاه 9197

،

رلیم یامنآ یروسیم تلایا رد 4

یا نا یهباشم یاه

رد جیردت هب ،اکیرمآ هدحتم تلایا نا دعب .داد دش هجوت کاخ تظااح هب زین ناهج طاقن ریاس ،یهافر(

9915 رد دیاش نآ ءوس و یاسرف هدیدپ .)

یشچ نادنچ تدم هاتوک شابن سوسحم و ریگ

رد یلو ،د

هاک لاومعم کاخ یاسرف .دوب دهاوخ سوسحم تدمدنلب نازیم یماگنه .دراد یپ رد ار بآ و کاخ ،لوصحم

1- Eolliout

2- Dein

3- Volnie

4- Miller

(20)

15

نآ ربارب ای کاخ لیکشت نازیم نا رتمک یاسرف لّاح و قمع ،تفاب دننام کاخ تایّوصخ هک تسا یزیخ

،یهافر( دنامب یقاب تباث نامن لوط رد نآ 9915

.)

نا یکی کاخ یاسرف هدمع تلاکشم

هنلااس هک تسا یا

ناربج تامدّ

دراو اهروشک داصتقا هب یریذپان

یم هن کاخ یاسرف .دنک کاخ ژتفر ژیب نا بجوم اهنت

لّاح یم هضوح لخاد زیخ هضوح نا جراخ رد هکلب ،ددرگ

لاناک ریظن یقطانم(

ینزخم یاهدس و بآ لاقتنا یاه

راکمه و خبادخ( دراد یانم ریثات زین )...و ،نا

9911 هافر یارب یرطخ کاخ یاسرف ،ژیا رب نوزفا .)

هب ناسنا تایح و یم رامش

نا یکی زین و ،دیآ

یهم تسین لئاسم ژیرت اذغ دیلوت و ینرواشک ،یطیحم

یتسیسوکا یامت رب یبرخم تارثا هک تسا ناهج رد یاه

هک یدراوم رد .دراد ناسنا تیریدم تحت و یعیبط تیلاعف لداعت یناسنا یاه

رب ار تعیبط یم یه

،دنن

یم تدش کاخ یاسرف هدیدپ ،یهافر( دریگ

9912 .)

لدم نونکات کاخ یاسرف دروآرب تهج یداین یاه

ا ،تسا هدش هئارا لدم ژیا نایم ن

یم اه هب ناوت

دم ل

MPSIAC

یب رابتعا دّرد هک 1

هراشا دراد یرت

لدم .درک

MPSIAC

هضوح رثکا رد روشک زیخبآ یاه

،ناراکمه و یایخ( دراد ییاراک 9912

.)

هضوح رد یاسرف تدش یازفا هنورما و زیخبآ یاه

هناخدور رد نآ نا یشان تابوسر بیسرت لاناک ،اه

یاه

بآ بآ هریخذ یاهدس نناخم و یعارن یضارا ،یناسر

هغدغد نا یکی هب یذ ناریدم و نانرواشک یاه

رد بر

ناهج ،یبویا و ناگرهم( تسا هدش لیدبت ناریا و

9917 تارذ نآ یط هک تسا یدنیآرف ،کاخ یاسرف .)

هب و هدش ادج دوخ رتسب نا کاخ لماع وی ومک

لاقتنا رگید یناکم هب لاچخی ،داب ،بآ دننام هدنهد

1- Modified Pacific Southwest Inter-Agency Committee

(21)

16

یم لقتنم نورب ثعاب لّاح بوسر تیاهن رد و دوش

یم یطیحم تلاکشم تحت کاخ یاسرف .دوش

ات لماوع ریث

نا نوگانوگ ژیمن هلمج

تخیر ،یسانش گنس ،یسانش

یسانش

یناک(

گنس تخاس و تفاب ،یسانش لباقتم تارثا و )اه

،ناراکمه و یبوبحم( تسا لماوع ژیا ژیب 9912

.)

حطس رد .تسا ناهج رد یدج لکشم وی کاخ یاسرف ،یناهج 4

9164/ تحت راتکه نویلیم یشان بیرخت ریثات

رارق ناسنا نا ،رادقم ژیا نا ،دراد

9139 نویلیم

و بآ اب کاخ یاسرف اب راتکه 9

541/ یلیم راتکه نو

سا هجاوم داب یاسرف اب ت

(

1UNEP

9177 ، دروآرب .)

یم ناشن تسد نا هک دهد

یشان یذغم داوم نداد نا

نا کاخ یاسرف 97

5/ 4 ات 1/ یم بوسحم ژت نویلیم دوش

دیلوت ژتفر ژیب نا ثعاب ه یتن رد و 93

43 ات

یم لاس رد تلاغ ژت نویلیم ( دوش

DAC2

9111 ، یاسرف .)

تیدودحم ببس هک تسا یعیبط یاهدنیآرف نا یکی کاخ یحم رد یرایسب همانرب و تسین

یزیر هقطنم یاه یا

یم دننام تسدلااب قطانم ریاس رد یاسرف .دوش

ناکم تخاس یاه و

تفرشیپ ،یرهش ناس ای نداعم یاه

هیحان ریاس م یاه

یم زین لوادت دوش دا یا دناوت

،ولنلایا(

2392 .)

دودح ،یناهج یباینرا ساسا رب 1

9/ درایلیم

یم یاسرف هلاسره ناهج رسارس رد کاخ راتکه ،دبای

153 هک و ایسآ هقطنم رد نآ نا راتکه نویلیم

دودح هک ،تسا یارآ سونایقا 24

یاسرف لک نا دّرد

یم لماش ار ناهج کاخ لم نامناس( دوش

،دحتم ل

9117 یاهروشک رد کاخ یاسرف خرن یازفا هنورما .)

لاح رد دروم رایسب ،هعسوت

راشف یازفا .تسا هجوت

1- United Nation Environment Programme

2- Digital to Analog Convertor

(22)

12

یهاگ و تاعامتجا رد یرباربان ،تیعمج تشک تاقوا

و دنتسین بسانم راک ژیا یارب هک یقطانم رد یه شراب ژینچ یم ثعاب یظنمان یاه

هک دوش

یتسیسوکا خ یاسرف ضرعم رد اه

،دنریگب رارق کا

هب همین قطانم رد هشیو یگدنراب نازیم نآ رد هک وشخ

یم ینیمن بسانم شوپ دا یا نا عنام زین دوش

( تسا داین یاسرف تیاو

ول

،1

9111 ) .

دیلوت و کاخ یاسرف دروآرب هوشپ ژیا نا ده نآ طابترا و بوسر خاش اب

یرتموفروموئژ یاه

، رد

هنوک زیخبآ هضوح لدم نا هدااتسا اب یقارپوت

MPSIAC

یم شاب .د کاخ یاسرف رد رثوم لماوع ژییعت نا سپ

یاسرف هبساحم و بوسر دیلوت و

رد هضوحرین یاه

،هعلاطمدروم هقطنم ژییعت یارب

نآ طابترا خاش اب

خاش ریداقم و یهایگ شوپ یفارگوپوت تبوطر یاه

،

ش و ،نایرج تردق خاش دننام یرتموفروموئژ یاه خا

،لیفورپ ءانحنا ،هنماد ءانحنا خاش ،بیش خاش و

ءانحنا نلاپ

تسا هدش شلات ، ییسقت .

رد هقطنم یدنب

، سوتم یاسرف ،داین یاسرف اب قطانم یاتسار .تسا هوشپ ژیا ادها رگید نا زین یک یاسرف

3 1- - لاؤس شهوژپ یاه

9 - لدم جیاتن ساسا رب

MPSIAC

نازیم بوسر

رد

؟تسا رتشیب هضوحرین یادک 2 - خاش نایم طابترا یاه

وئژ و یرتموفروم

ریداقم بوسر

هضوحرین رد

؟تسا هنوگچ اه

9 - ریداقم اب یرتلااب یگتسبمه خاش یادک بوسر

هضوحرین رد

؟دراد اه

1- Whitlow

(23)

18

4 1- - هیضرف شهوژپ یاه

9 - هضوحرین رد یاسرف نازیم یربراک اب ییاه

یب یید ینرواشک .تسا رتش

2 - خاش نایم طابترا یاه

وئژ و یرتموفروم

ریداقم بوسر

هضوحرین رد ییقتسم هعلاطم دروم یاه

.تسا 9 - خاش

1NDVI

گتسبمه ، ی

رتلااب ی

اب ریداقم

بوسر ن رد

هضوحری .دراد اه

5 1- - شهوژپ فادها

9 - هضوحرین رد یاسرف نازیم ژییعت هضوح یاه

هنوک زیخبآ یقارپوت

2 - ژییعت خاش نایم طابترا

یرتموفروموئژ یاه

هنوک زیخبآ هضوح رد یقارپوت

9 - خاش ژییعت اب طابترا رد یرتموفروموئژ یاه

بوسر ریداقم هنوک هضوح رد

ساسا رب یقارپوت

لدم

MPSIAC

6 1- - هوژپ تیمها و ترورض ش

کاخ وی د ،هدنن عبنم ویمانی

د ت و ریذپاندی

رد

ارب هک تسا ناسنا رمع لوط ی

لوت دی نچمه و اذغ ژی

ناهج نناوت ی

سوکا یتسی اه رورض ی حو یتای حطس .تسا

من ژی ییسو هب امومع هلی

ییشوپ ،کاخ گ

یهای د و

رگی

هتشهن اه

ی حطس ی شوپ هدی اسرف .تسا هدش ی

هن ،کاخ

قف ببییس اهنت ری

عرازم ندییش کورتم و کاخ ندییش

م ی ددرگ بوییسر اب هکلب

راذگ ی ههاربآ رد نناخم ،اه

هاک و ردان ب و اه دییییس فرظ

تی نآ ن ،اه نای

یاه

1-Normalized Difference Vegetation Index

(24)

19

ناوارف ی

م بجوم ار ی

دوش راص نا( . ی

یرلا راص نا و

،ی

9915 نایمن تایعلاطا .) ی

ناکم و ی

م نا نازی تفررده

ثات و کاخ یراذگری

ایییسرف ی

منریییس رب کاخ ژی

رد

دم تامادقا

،یتیری ایییسرف لرتنک

ی دم و کاخ تیری

هییییضوح اه

ی خبآ زی رثوم قن ی

دم حم( دراد ی

و

،ناراکمه 9917

ارف .) یاهدنی

اییسرف یشی

هضوح رد اه

ی

خبآ

،زی تن ه ی ثات

ری پ لم اوع هدی چی

یا هک تییییسا

اییسانییش یی

نآ ن اه نای ییسررب هب ی

یاه قد قی همه و

هب ناج ا

ی لقا .دراد یی

فارگوپوت و ی

یهم نا رت

ژی

ایییسرف رد رثوم لماوع ی

کاخ هب م رامیییش ی

دنور .

و یگشی یاه فارگوپوت ی

یییش ،لوط دننام

،بی و انحنا

ییش تهج بی

ثات اب هنماد ری

وگلا رد ی

،امد و شراب

م ییلقاورکی یییّاخ

ی م دوجو هب ار ی

دنروآ ژمیییض و

ثات یراذگ ری ییییسب رب

یرای و نا

یگشی یاه رد ،کاخ

م نازی اس رف

ی بآ ی ثات کاخ ری

م ی دنراذگ راعج(

ی و

غت .) ریی

د یکیمانی رد بوسر لاقتنا

م هناخدور لخاد ی

دناوت ور رب

ی ژر یی ه یکیژولوردی

خبآ هیییضوح لخاد رد زی

ر تارذ و هتیییشاذگ رثا زی

رخت تارثا رب هولاع تابوییسر یبی

حم ی یاه هناخدور

ا

،ی ک تف ا بج وم تی ای

فرظ هاک ،بآ تی

و نناخ م

بوییسر ان

یی گتفرگ ،اهدییس رد ی

ییسم ری و هناخدور

غت ریی ژولوفروم

ی رخت و تارثا ،لاییناییک بییی

ن تخاییسری

،اه ازفا ی گتاییشآ

،ی هب رون ذوان هاک

بآ لخ اد تن رد و اه

ه ی لوت هاک

دی لوا

،هی ها خ

بآ نارادناج ندیییش ی

ذغم داوم لاقتنا و

،ی تازلف

گنییس ژی

د و رگی لاآ هدنی یاه ناگرا وی

غ و ویناگراری

ک رب و هدییییش تی ای

حم و ی

ژولوکا یکی

رد بآ

هناب اه ی اپ ژیی خ دور هن ا ترییییصن( دراذگ رثا ی

و

ما 9915 ،ینی

مخت .) ژی

رادقم ایییسرف

ی یییضارا رد ی

نرواییشک ی

اپهوک رد صوییصخ هب هی

اه و عاترم تلاف و

(25)

21

شرپ بی م ی دناوت رازبا

ی ارب ی و ساسح قطانم تخانش

ودت ژی همانرب اه

ی لمع ی ات ،دش اب کاخ و بآ تظااح

عران تان اک ما هب هج وت اب ژی

ناک ما ،دم ارد یک

قطنم هدااتیییسا ی

یییضارا نا ی

تردق ظاح اب یاوت

لوت یدی یه و کاخ نچ

ژی گولج یری ،اهدییس ندییشرپ نا

ییسو هب هلی

اییسرف نا لییّاح تابوییسر ی

یهارف کاخ

دویییش .

مخت ژی قد قی لوت بویییسر یدی

رابگر ره رد

یییسم ت

فاک دادعت ژتیییشاد یزل ی

ره لوط رد هنومن

و هعقاو ای

نحنم ی لاح رد ،تس ا بوس ر لماک ی

هک رد

ییسب یرای هنت تاقوا نا

ا ط بوییسر هنومن دنچ ی

ره

س ر رادقم و تش ادرب رابگر درگ دروآرب بو

هدی تس ا

دلاخ(

ی نایشیورد ،ناراکمه و

9911 سررب .)

،ی تخانش

اس رف لرتنک و ی

لد هب کاخ لی

س ب قن رای

و ساس ح

ثات راذگری من رد ،نآ

هنی یاه و هب و فلتخم هشی

هب

ییسدنهم تابییساحم روظنم ی

اهدییس ثادحا ی

نزخم ی و

ام رمع ظاح ی

یییسات د تایییسی

بآ

،ی اراد ی مها تی و

و ترورض هشی

یا ا هب هجوت اب .تسا ژی

هت ،عوضوم هی

اییسرف هییشقن ی

هییضوح رد کاخ اه

ی خبآ زی هتنم ی هب

رثوم یاگ ،اهدییس ی

پ تامادقا یا نا رد هناریگییشی

اهدنب ثادحا دننام ی

بوییسر گ

ری م ی دییشاب .

ا رب ژی

نکت نا هدااتییسا اب ساییسا وی

یاه

RS1

و

GIS2

اب و

لدم نا هدااتییسا اه

ی اییسرف دروآرب فلتخم ی

،کاخ

هش قن اه

ی لوت و کاخ شاس رف دی

هت بوس ر هی

م ی دنوش .

لبایق تی

ییییسب رای

یهم اتییییسار رد ،GIS

ی دم تیری

هض وح اه

ی خبآ

،زی یاگنهب ناس

ی هداد اه ی هدش دراو

م نامن ره رد ی

دیییشاب دب هک

ژی ترت بی ترویییّ رد

غت هنوگره ریی

ییییس رد یامی

بط یعی ن هییییضوحری

،اه

م ی ناوت ات ن

جی دج یرتدی و ناق هد( درک ذاخ تا ار

1- Remote Sensing

2- Geomorfic Information system

(26)

22

هاگآ .) ی

م نا نازی اییسرف رطخ

ی رد

هییضوح اه

ی خبآ زی نچمه و ژی

هت هی اییسرف هییشقن

، ی

ایییسانیییش ناکما یی

حاون ی نارحب ی

ولوا و تی

یدنب

همانرب اه

ی دم یتیری تظااح و

ی م یهارف ار ی

دناییس .

حییییّ تاع لاطا نوچ حی

ب اق و ل

م نا لوبق نازی

مک ی

اس رف ی

هض وح رد اه

ی خبآ زی لبق اذل ،درادن دوجو

هت نا هی

مک هشقن ی

اسرف

، ی ن بلغا نای

دروآرب هب

س اس ح تی

ای س ناتپ لی

رظن نا هض وح فلتخم قطانم

ایییسرف تدیییش ی

ترابع هب و کاخ ی

د رگی هنهپ دنب ی

یییسناتپ لی

ایییسرف ی

م کاخ ی

دیییشاب نافرع(

نای و

.)

،هعلاطمدروم هیییضوح هکنیا لیلد هب هیییضوح وی

بیش یناتس هوک ناس نا تلاخد رثا رد و تس ا راد

اه

شور هب یب یارچ ،ریظن فلتخم یاه

،عتارم هی ور

یه و ،ینرواشک یضارا هب یلگنج یضارا لیدبت ژینچ

ژیا رد کاخ یاییسرف نازیم یرهییش قطانم هعییسوت هضوح یم دیدشت

.دوش

دوجو ،ییییضارا یربراک عونت ،اتیییسار ژیمه رد هاگتیییسیا رامآ بویییسر

هیییضوح یجورخ رد ی نیییس

تیلاعف زین و هعلاطمدروم یض ارا رد ینرواش ک یاه

هنوک هییضوح باختنا لیلاد نا بیییش رپ رد یقارپوت

.تسا هدوب رضاح قیقحت ح هوشپ ریییضا

ایییسرف دروآرب ده اب ی

و کاخ

لوت دی هنوک هض وح بوس ر قارپوت

ی بدرا ناتس ا لی

اب

لدم نا هدااتیسا

MPSIAC

الت و ، قی

خاش اب نآ اه

ی

یشوپ گ

یهای ، فارگوپوت تبوطر خاش ی

(

1TWI

،) خاش

( نایرج تردق

2SPI

( هنماد انحنا خاش و )

Curvature

،)

همانرب ر

یزی ا رد .تسا هدش ژی

ارب اتسار ی

دروآرب

1-Topographic Wetness Index

2- Stream Power Index

(27)

21

ایسرف ی

،کاخ 1

سررب روکذم لدم یهم لماع ی

و هدش

م درو نرا یبای اقم و

هییسی هتفرگ رارق

یه .دنا نچ

ژی

ربراک عون هچ هک تس ا هدش خش م ی

ب ژیرتش ی م

نازی

اسرف ی م لماش ار ی

دوش لمع و تامادقا ات تای

تهج

م هاک نازی

اسرف ی دم بوسر و تیری

.دوش

(28)

تروص /نارواد تئیه دییأت گرب ج

نابز هب( عافد ۀسل

)یسیلانا

University of Mohaghegh Ardabili Faculty of social Sciences Department of Natural Geography

Soil Erosion Estimation using MPSIAC model and its relationship with geomorphometric indices in the Kouzetopraghi Watershed, Ardabil

By:

Sajjad javadi Alibabalo

Thesis submitted to the Graduate Studies Office In partial fulfillment of the requirement for the degree of

M.A. in Geomorphology

Approved as: ………..

Signature Responsibility

Degree Name

Supervisor & Chairman Professor

Dr.Mousa Abedini

Advisor Accosiat

Professor Dr. Raoof

Mostafazadeh

Referee Dr. Fariba

Esfandiari Darabad

2020

Title and Author: Soil Erosion Estimation using MPSIAC model and its

(29)

relationship with geomorphometric indices in the

Kouzetopraghi Watershed, Ardabil / sajjad javadi Alibabalo Supervisor: Dr.Mousa Abedini

Graduation date:2020 Number of pages:116 Abstract

Research Aim: Soil is one of the most important natural resources in any country and its erosion will cause many problems such as reduced fertility, poor vegetation and desertification, especially in arid and semi-arid regions. Today, the reduction of land resources due to soil erosion leads to many human and financial losses every year.

According to Bennett, under normal conditions it usually takes about 300 years for 25 mm of topsoil to form. Such issues have paved the way for experts in this science to seriously seek solutions to combat this destructive factor. In the present study, the aim was to estimate soil erosion using modified Psiac (MPSIAC) and its relationship with geomorphometric indices in the Kozh-e-Tupraqi watershed of Ardabil province.

Research method: To predict the mentioned factors, a modified model of soil erosion in the GIS environment has been used. After determining the 9 factors including: surface geology, soil factor, climate, runoff, topography, land cover, land use, surface erosion and moat erosion, the model was implemented and values were obtained for each of the mentioned factors. Their scores were prepared for basin soil erosion.

Findings: The results of this study showed that the amount of soil erosion for the whole basin in the range between 0 to 57.62 tons per hectare per year. Also, the average annual erosion of the basin soil is equal to 11.66 tons per hectare per year. The average production sediment for the basin was estimated at 3.16 tons per hectare per year.

Conclusion: Based on the results obtained from the analysis of erosion parameters in the MPSIAC model, it can be concluded that the indicators used in relation to soil erosion, especially vegetation index as an influential factor compared to other parameters. Also, flow strength indices (SPI) and slope have the highest performance in estimating soil erosion in the basin of the ottoman basin. Geomorphic indicators also have the least impact.

Keywords: Potted Pond Watershed, Vegetation Index, Morphometric Indices,, Soil Erosion, Land Use, MPSIAC Model

(30)

University of Mohaghegh Ardabili Faculty of social Sciences Department of Natural Geography

Thesis submitted in partial fulfillment for the degree of M.A. in Geomorphology

Soil Erosion Estimation using MPSIAC model and its relationship with geomorphometric indices in the Kouzetopraghi Watershed, Ardabil

By:

Sajjad javadi Alibabalo

Supervisor:

Mousa Abedini (PHD)

Advisor:

Raoof Mostafazadeh (PH.D.)

2020