نیمیارپویاب رثا یبایزرا گ
یرتکاب و امردوکیرت اب رذب یاه
( دشر کرحم هبنج رب )
PGPRیاه
یکیژولویزیف
هچهایگ دشر
موینیمولآ و سم شنت طیارش تحت ترذ ی
زورفا یدهم
1
یرامخ دیعس ،*
یفیرش دیس فوئر ،2 3
1 - لیبدرا ققحم هاگشناد رذب یهاوگ و یژولونکت مولع دشرا یسانشراک یوجشناد ی
2 - یلیبدرا ققحم هاگشناد یزرواشک هدکشناد تاتابن حلاصا و تعارز هورگ رایداتسا
3 - داتسا یلیبدرا ققحم هاگشناد یزرواشک هدکشناد تاتابن حلاصا و تعراز هورگ
هصلاخ روظنم هب رضاح هعلاطم زرا
ی با ی م ی ناز گ لمحت ی ها ارش رد ترذ ی
ط گدولآ ی گنس زلف هب كاخ ی
ن مولآ و سم ی
ن ی مو و
ا لمحت هناتسآ ی
ن عارز هنوگ ی گدولآ فلتخم حوطس رد ی
نچمه و ی ن سررب ی گ هنوگ لباقتم رثا ی
ها ی م و ترذ ی ناگراورک ی مس
گنس زلف زا كاخ یزاسکاپ رد فلتخم یاه ی
ن م رظن دروم ی
اب دش ا رد . ی ن ششوک شهوژپ ب تارثا ات دش
ی ارپو ی م ی گن رذب
رت چراق اب ترذ ی
امردوک رتکاب و
¬ی یاه لباق رب دشر كرحم ی
ت گ لمحت ی هچها گنس تازلف شنت هب ترذ ی
ن مولآ و سم ی
ن ی مو
قحت هناخلگ رد ی
تاق ی امزآ هعومجم و ی
هاگش ی زرواشک هدکشناد ی
بط عبانم و ی
ع ی بدرا ققحم هاگشناد ی
ل ی زرا دروم ی با ی رارق
گب ی در ا . ی ن امزآ ی ش روتکاف تروص هب ی
ل كولب حرط بلاق رد یاه¬
فداصت لماک ی
لماوع .دمآ دهاوخ رد ارجا هب رارکت هس اب
امزآ ی ش ی اب حطس جنپ لماش ی
ارپو ی م ی گن پ ،دهاش(
ی ش ت ی رام رت اب ی
،امردوک رتکاب
¬ی یاه رپسوزآ ،رتکاب وتزا دشر كرحم یل
ی مو
کرت راهچ و )سانومودوس و ی
ب ت ی رام ی سم مولآ و ی ن ی مو دهاش] ( 5 / 6
= مولآ ،)pH ی ن ی مو تظلغ(
ی ک م ی ل ی ،رلاوم 5
= ،)pH
تظلغ( سم 292
م ی ورک ،رلاوم 5
= مولآ و )pH ی ن ی مو ( سم + 5
= )pH حم رد [ ی ط ه تشک ی نوپورد ی ک هتسب تروص هب و
ذپ تروص ی
تفر هجنسارف زا . یاه¬
زرا دروم ی با ی م
¬ی ناوت گ رارقتسا هب ی
هچها نزو و لوط ،ندش زبس تعرس و دصرد دننام
ا کشخ اوه مادن یی ر و ی
،هش ر مجح ی هش اپ صخاش ،گرب دادعت و ی
راد ی م( اشغ ی ناز تشن داوم ی
هتفا اهاشغ زا ی لولس ی و )
خرب ی ف تافص ی ز ی ژولو ی ک .دومن هراشا
تاملک یدیلک موینیمولآ ،سم ،گنیمیارپویاب ،دشر كرحم یاه یرتکاب ،امردوکیرت ،ترذ :
1 . همدقم اراد و لولاصحم رلاپ و ملاهم تلالاغ زا یکی ترذ و مدلانگ زا دلاعب تلاشک حطلاس رلاظن زا .دلاشاب یلام هلایذذت رد تلایمها ی
زا شیلالاب و دلالایا یلالام الالاسح هلالاب هلالالغ نیمولالاس جنرلالاب 55
دولالاش یلالام دلالایلوت الالاکیرما رد الالایند ترذ دلالاصرد [
1 ؛ 2 ] ملالاهم . نیرلالات
ناتلالاسا ،نارلالایا رد ترذ تلالاشک قطالالانم یلالام نارلالاهت ارلالاطا و نالالاگرگ ،ناردلالانزام ،)نالالاذم تلالاشد هژلالایو هلالاب( للالایبدرا یالالاه
هلاب الانب .دشاب لالاس رالاما
1392 دودلاح نارلایا رد یا هلاناد ترذ تلاشک حطلاس 212
هلاب کلایدزن هلاک هدولاب رالاتکه رازلاه 2
دودلالاح رد سرالالاف ناتلالاسا هلالاب دولالابرم تلالاشک رلالایز حطلالاس نیرتلالاشیب تلالاسا هتلالاشاد هلالاناد درلالاکلمع نلالات نولالایلیم 122
رازلالاه
.دراد ار یرولاشک لوا مالاقم هلاک هدولاب یا هلاناد ترذ نلات رازلاه شلاش زا شیلاب نآ دلایلوت هلاک هدولاب راتکه ناولانع هلاب ترذ
دودلاح هلاک هدلاش هتخانلاش دلایدج یالایند هایگ 3
زا دلاعب و هتلاشاد دولاجو یبولانج یالاکیرما رد دلایلام زا للابق لالاس رازلاه
رد ینعی بمولک فتسیرک رفس 1595
دش لقتنم ایسا هب اجنا زا و اپورا هب ابوک زا یدلایم [
8 ].
یرولالاط هلاب لاعارز ولالانت هلالاب زالالاین و ترذ یارلالاب الاضاقت نوزلالافازور شیازلالافا هلالاک
رد ار لولالاصحم نلالایا تلالاشک رلالایز حطلالاس ،ی
.داد دلالاهاوخ شیازلالافا ندلالاش هلالاب ار دلالانربیم رلالاس هلالاب یلالانارحب طیارلالاش رد نیگنلالاس تازلالالف رلالاظن زا الالاهنآ كالالاخ هلالاک یقطالالانم كالاخ رد ترذ تلاعارز نیاربانب تلاولاصحم یلالگ تملالاس نیلانچمه و لیلاسناتپ ،هدولالآ یالاه آ نیلانچمه و هدولالآ یالاه
دزالاس یلام رثالاتم ار یدیلوت [
5 ؛ 8 ] رد الاب . هلاذارا قلایقحت نلایا مالاجنا زا دلاه ،هدلاش رلاکذ لذالاسم نتفرلاگ رلاظن یلالح هار ی
بیلالاسآ شهالالاک تلالاهج رد هلالاناوج رلالاب نیگنلالاس تازلالالف زا یلالاشان یالالاه
یلالام ترذ هلالاچهایگ رارقتلالاسا و یلالانز دلالاشاب
[ 6 ].
هزورلالاما
ولایب رلایظن رذلاب رالامیت شیلاپ یالاه شور اولانا شرتسگ هب هجوتاب -
ملاسیناگراورکیم الاب گلانیمیارپ هلاب هلاجوت موزلال زلاین الاه
شنلالات قطالالانم رد دلالاشر یارلالاب روذلالاب تردلالاق شیازلالافا هلالاب نتخادرلالاپ ،نالالامزیزع رولالاشک رد نیگنلالاس تازلالالف شنلالات هلالالمج زا از
شهوژپ وضوم یرورض رضاح
یلام رلاظن هلاب دلاسر
[ 5 ].
تارلاثا یهاگلاشیامزآ و ینادلالگ هلاعلاطم یلاط ،اتلاسار نیلامه رد اذلال
الامردوکیرت چرالاق تارلاثا و رذلاب تردق لاماع ود بلایکرت ودلاشر كرلاحم یرتکالاب ،
هدالام کلایژولویب ل هلاب للامحت تلایلباق رلاب
هچهایگ نیگنس تازلف تفرگ دهاوخ رارق شجنس و یبایزرا دروم ترذ یاه
[ 12 ].
2
شور و داوم .
اه
كولب حرط بلاق رد لیروتکاف تروص هب شیامزآ نیا لماوع .دمآ دهاوخ رد ارجا هب رارکت هس اب یفداصت لماک یاه
گنیمیارپویاب حطس جنپ لماش یشیامزآ یرتکاب ،امردوکیرت اب رامیت شیپ ،دهاش(
و مویلیرپسوزآ ،رتکاب وتزا دشر كرحم یاه
موینیمولآ و سم یرامیت بیکرت راهچ و )سانومودوس ( دهاش]
5 / 6
= ،رلاوم یلیم کی تظلغ( موینیمولآ ،)pH 5
= ،)pH
تظلغ( سم 292
،رلاوم ورکیم 5
= ( سم + موینیمولآ و )pH 5
= )pH . [ شیپ اتسار نیا رد کی ،یلصا شیامزآ ورش زا
شیامزآ یرس هنیهب ،رذب هیلوا تبوطر نییعت لماش یتامدقم یاه
ویاب ماجنا شور یزاس -
یرتکاب و امردوکیرت اب گنیمیارپ -
رد .تفرگ دهاوخ ماجنا هناخلگ و هاگشیامزآ رد موینیمولآ و سم نیگنس تازلف شنت حوطس یزاس یمک و دشر كرحم یاه د هب ،یلصا شیامزآ یط شور لامعا لابن
نادلگ رد ترذ روذب تشک هب مادقا ،گنیمیارپویاب فلتخم یاه تیلرپ یواح( اه
هناد - نوی زا یراع و طسوتم لولحم اب یرایبآ ماجنا و )یندعم یاه
.دش دهاوخ هطوبرم ییاذغ یاه اب یدعب زاین دروم یرایبآ
هب تشک طیحم تبوطر تفا ساسا رب یلومعم آ 02
دصرد د و هدوبFC
،یذذم رصانع هیلخت ناربج تهج یدعب تاعفد ر
( نونرآ و دنلگوه ییاذغ لولحم 5
/ 6
= .تفرگ دهاوخ رارق لامعتسا دروم اددجم )pH
3 . ثحب و جیاتن رارقتسا تعرس رارقتسا دصرد و
جیالاتن هلایزجت سنالایراو هداد
الاه نالاشن داد هلاک هلاب رارقتلاسا تعرلاس و دلاصرد نیگنالایم رولاط
یلانعم یراد تلاحت ریثالات
ویاب شنلات للاباقتم تارلاثا زلاین و شنت و گنیمیارپ
× لودلاج( تلافرگ رارلاق گلانیمیارپ 1
نیگنالایم هلاسیاقم .) هداد
نالاشن الاه
شیپ روذلالاب رارقتلالاسا دلالاصرد نیگنالالایم هلالاک داد هلالاب هدلالاش رالالامیت
یلالانعم روط لکلالاش( دولالاب دهالالاش روذلالاب زا رتلالاشیب یراد
1 رد .)
شیلالاپ نیلالاب رد ،شنلالات نودلالاب طیارلالاش تلالاسا تعرلالاس نیرتلالاشیب ،فلالالتخم یالالاهرامیت
شیپ روذلالاب رد رارق چرالالاق الالاب هدلالاش رالالامیت
هب الامردوکیرت نیرتلالاشیب طیارلاش نلایا رد تلافای شهالاک رارقتلاسا تعرلاس سلام + مولاینیمولآ شنلات طیارلاش رد .دلامآ تلاسد
شیلاپ روذلاب هلاب دولابرم رارقتسا تعرس هلاب هلاک دولاب رتکالابورتنیا الاب هدلاش رالامیت
یلانعم رولاط و دهالاش روذلاب زا رتلاشیب یراد
شیلالاپ ریالالاس لکلالاش( دولالاب الالاهرامیت
1 .) تلالامواقم شیازلالافا هلالاجیتن رد و ییاذلالاغ داولالام ذلالاج و دلالایلوت ،هلالاشیر دلالاشر کلالایرحت
یلاگژیو زا یلاطیحم یاهلاشنت هلاب هالایگ تلاسا هدلاش ناولانع چرالاق نلایا زرالاب یالاه
[ 3 ].
شرازلاگ نالاشن زلاین یددلاعتم یالاه
شنلات هلاب تمواقم اهچراق نیا هک تسا هداد رلایغ یالاه
،هلاشیر دلاشر دولابهب الاب هالایگ دلاشر هرود لولاط رد ار هدلانز تلایفر
یلام شیازلافا یذلاذم داولام ذلاج و هایگ آ یرادهگن دلانهد
[ 6 ].
(نارالاکمه و یرالاصتنا اتلاسار نلایا رد 1391
یلاسررب الاب ،)
هلافلوم رلاب گلانیمیارپ ویب ریثات
،یلانز هلاناوج یالاه ویزیف تافلاص
ولال یرالامیب لرلاتنک و تنادیلاسکا یلاتنآ یالاه میزلانآ ،یکیژ
دندیلاسر هلاجیتن نلایا هب ایبول ییاینوتکوزیار هلاک ییاهرذلاب هلاک
رالامیت الامردوکیرت چرالاق الاب و هدلاش میارلاپ یور تافلولاس الاب
بلالایکرت هلالایقب هلالاب تبلالاسن ،دلالاندوب هدلالاش نیلالانچمه و هلالاچهایگ کلالاشخ نزو هلالالمج زا یدلالاشر تایلالاصوصخ یرالالامیت یالالاه
دنتشاد یرتشیب نژورتین دصرد .
لودج 1 یرتکاب و امردوکیرت اب رذب گنیمیارپویاب رثا سنایراو هیزجت : ( دشر کرحم یاه
فص رب )PGPR یکیژولوفرم تا
( تاعبرم نیگنایم ) MS
یدازآ هجرد تارییذت عبانم
لک لوط گرب لوط هشیر لوط رارقتسا دصرد رارقتسا تعرس 06
/
3628 ** 1025/93** 355/58** 63/05** 2/925ns 3 شنت یاهتظلغ
61 /
6255 ** 2122/51** 1123/65** 036/55** 53/93** 5 مسیناگراورکیم رامیت
25 /
536 ** 192/219** 55/35** 52/29** 3/29** 12 شنت تظلغ و مسیناگراورکیم لباقتم رثا
20/02 ns 15/05 ns 2/85 ns 1/66 ns 2/131 ns 2 كولب
96 /
8 5/91 1/68 11/05 2/52 38 اطخ
ینعم**
لامتحا حطس رد راد 1
*دصرد ینعم لامتحا حطس رد یراد 5
nsدصرد یراد ینعم ریغ
لکش 1 - شیپ ریثات رارقتسا دصرد و تعرس رب فلتخم یاهرامیت
موینیمولآ و سم شنت تحت ترذ روذب
گرب و هشیر لوط هلاچهایگ گرلاب و هشیر لوط هلاب ترذ یالاه
رولاط یلانعم یراد تلاحت ریثالات للاباقتم تارلاثا زلاین و شنلات و گلانیمیارپویاب
شنلالات
× لودلالاج( تلالافرگ رارلالاق گلالانیمیارپ 1
تلالاشیب ،شنلالات نودلالاب طیارلالاش رد .) روذلالاب رد گرلالاب و هلالاشیر لولالاط نیگنالالایم نیر
شیپ هلاب مویلیرپلاسوزآ یرتکالاب الاب هدلاشرامیت هلاب هلاک دلامآ تلاسد
یلانعم رولاط شیلاپ ریالاس و دهالاش روذلاب زا رتلاشیب یراد
-
نیرتلاشیب مولاینیمولآ شنلات طیارلاش رد .دولاب دهالاش روذلاب هلاب دولابرم گرلاب و هلاشیر لولاط نیگنالایم نیرتمک .دوب اهرامیت ذلالاب هلالاب دولالابرم گرلالاب و هلالاشیر لولالاط لکلالاش( دولالاب الالامردوکیرت چرالالاق الالاب هدلالاشرامیت رو
2 .) ( نارالالاکمه و مدلالاقم 1380
یلالاط )
یلالاشیامزآ لالاب دلالانقردنذچ دلالاتامن یکیژولالالویب لرلالاتنک
ه و هلالاعلاطم ار الالامردوکیرت چرالالاق هلیلالاسو دنتلالاشاد زارلالابا
نیلالاب هلالاک
اهرامیت ی لاب الامردوکیرت چرالاق الاهنآ رد هک ی ه
،شیالامزآ نالایاپ رد دلاتامن تلایعمج رلاظن زا هلاتفر رالاک ولالآ نازلایم
نزو و یگد
هدغ کشخ و رت کشخ و رت نزو نینچمه و اه
ییاوه مادنا .تشاد دوجو دهاش رامیت اب یراد ینعم لاتخا
لکش 2 - شیپ ریثات گرب و هشیر لوط رب فلتخم یاهرامیت
موینیمولآ و سم شنت تحت ترذ روذب
هچهایگ لوط زا للاصاح جیالاتن هلایزجت
سنالایراو هداد
لودلاج(اه 1
) نالاشن داد هلاک م هلاب هلاچهایگ لولاط نیگنالای رولاط
یلانعم یراد
تلالاحت ریثالالات شنلالات للالاباقتم تارلالاثا زلالاین و شنلالات و گلالانیمیارپویاب
× لکلالاش رد هلالاک روطنالالامه .تلالافرگ رارلالاق گلالانیمیارپ
3 یلالام هدهالالاشم ماولالات شنلالات و شنلالات نودلالاب طیارلالاش هلالاب دولالابرم بلالایترت هلالاب هلالاچهایگ لولالاط نیرلالاتمک و نیرتلالاشیب دلالاینک
و مولاینیمولآ شنلات طیارلاش .دولاب سم و موینیمولآ هلاچهایگ لولاط شهالاک بلاجوم سلام
هلاب .دلاش الاه نیرلاتمک هلاک یرولاط
هلالاچهایگ لولالاط روذلالاب رد هلالاچهایگ لولالاط نیرتلالاشیب .دولالاب دهالالاش روذلالاب رد سلالام و مولالاینیمولا شنلالات طیارلالاش هلالاب دولالابرم الالاه
شیلالاپ هلالاب مویلیرپلالاسوزآ الالاب هدلالاش رالالامیت ( نارالالاکمه و مدلالاقم جیالالاتن الالاب هلالاک .دلالامآ تلالاسد
1380 تلالاقباطم دلالانقردنذچ یور )
هیولالاس .دراد کاب یاه
یلالامیزنآ تلالایلاعف زا هلالاک ییالالایرت -ACC
ید لولالاط شهالالاک زا عنالالام دلالانرداق دنتلالاسه رادرولالاخرب زالالانیمآ
شخب ،هلاشیر هلاجیتن رد هالالایگ سالامویب و ییاولالاه یالاه
شنلات طیارلالاش تلاحت هدلالاش دلایلوت نلیلالاتا یلاالاب ریدالالاقم ی دلالاندرگ از
( 9 .)
لکش 3 - شیپ ریثات هایگ لوط رب فلتخم یاهرامیت
ینیمولآ و سم شنت تحت ترذ روذب مو
عبانم
1 . راشفا .ر.غ ،شنم 1386 هرامش .ینابغاب و تعارز .تفریج رد هراهب ماگنه دوز تشک رد ترذ ماقرا هناد درکلمع یور رب تشاک خیرات ریثات یسررب .
02 .
2 . مرکا .ا ،یناطلس ،. ،راکماک ،. ،یرداق 1380
لوا پاچ ،دهشم یهاگشناد داهج تاراشتنا .رذب یژولونکت و مولع .
، 512 .ص
3 . .ت.ا ،یرذیچ ،.س ،یرومیتریما 1380
هناد ترذ دیلوت رد ایوپ ییافکدوخ یسررب . هرهب هبساحم تفایهر :ناریا رد یا
تعارز .دیلوت لماوع لک یرو
،. ،یرافغ دلاوا ،.ه ،تسودربمذیپ .ینابغاب و 1388
.یدیمع تاراشتنا.ینوراکام یاه هدروآرف یژولونکت رب یا همدقم . 362
.ص
5 . هلادبع ،.د ،یرف ،.ج ،ینیما ،.م ،ناینغور لاس.یکشزپ هایگ همانلصف .ناتسدرک ناتسا زا تیفودنا یامردوکیرت یاهنوگ زا یشرازگ .ج، هداز
1392 .
مجنپ دلج 5. Hoyos-Carvajal, L., Orduz, S., Bissett, J. 2009. Growth stimulation in bean (Phaseolus vulgaris L.) by Trichoderma.
Biological Control, 51: 409-416.
6. Mastouri,F., Björkman,T., Harman, G.E. 2010. Seed treatment with Trichoderma harzianum alleviates biotic, abiotic, and physiological stresses in germinating seeds and seedlings. Biological Control, 100: 1213-21.
7. Rehman, F., F.A. Khan, D. Varshney, F. Naushin, and J. Rastogi. 2011. Effect of cadmium on the growth of tomato. J.
Biol. Med. 3 (2): 187-190.
8. Saberi M., A. Tavili, M. Jafari, and M. Heydari. 2010. Effect of different levels of heavymetals on seed germination and seedling growth of Atriplex lentiformis. J. Range. 1: 112-120.
9. Sheldon, A. and Menzies, N. W. (2004) The effect of copper toxicity on the growth and morphology of Rhodes grass (Chloris gayana L.) in solution culture. Journal of American Science 8: 1-8.
10. Shukla KP, Singh NK, Sharma S. 2009. Bioremediation: Developments, Current Practices and Perspectives. Genet.
Eng. Biotechnol. J. 2: 9-90.
11. Sossé, B. A., Genet, P., Dunand, F. V., Toussaint, M. L., Epron, D. and Badot, P. M. (2004) Effect of copper on growth in cucumber plants (Cucumis sativus L.) and its relationships with carbohydrate accumulation and changes in ion contents. Plant Science 166: 1213–1218
12. Sprague, G.F., Dudley, J.W. 1988. Corn and Corn Improvement, 3rd edition. Agronomy Monograph no. 18. Wl, U.S.A. 986 pp.
Evaluating the effect of seed biopriming with Trichoderma and plant growth promoting rhizobacteria (PGPRs) on physiological aspects of
corn seedling growth under copper and aluminum stress
Mehdi Afrooza,*, Saeid Khomaribb, Raouf Seyed Sharific
a: Master of Science in Technology and Seed Certification at the University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran; b: Assistant Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture,
University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran; c:Professor of Agriculture and Plant Breeding Department, Faculty of Agriculture, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
*Corresponding author: [email protected]
ABSTRACT
The aim of this study was to evaluate the tolerance of Zea mays in soil under heavy contamination of copper and aluminum and the threshold of tolerance of this crop in different levels of contamination, as well as investigate the interaction of corn species and different microorganisms in soil clearing of heavy metal. In this research, the effects of corn seed biomass with Trichoderma fungus and growth stimulating bacteria on zea mays seedling tolerance to heavy metals of copper and aluminum were evaluated in research greenhouse and laboratory complex of Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardebili.
This experiment was conducted as a factorial based on a randomized complete block design with three replications. Experimental factors were five levels of bio-priming (control, pre-treatment with Trichoderma, bacteria-stimulating bacteria, Azospirillium and Pseudomonas) and four copper and aluminum treatments (control) (pH = 5.6), aluminum (concentration of 1 mM, 5 = pH), copper (290 μmol., PH = 5) and aluminum + copper (pH = 5) in hydroponic culture medium. Among the evaluated parameters, seedling establishment, such as percentage and rate of emergence, length and dry weight of shoot and root, root volume and leaf number, membrane stability index (amount of leakage from cell membranes) and some physiological traits cited.
Keywords: : Zea mays, Trichoderma, Growth Stimulating Bacteria, Biopriming, Copper, Aluminum
