هزاس هورگ
شوپ(یطخ ریغ یکیتاتسا لیلحت یاه شور تقد یبایزرا ا
یارب )رو
هژیو یدلاوف یشمخ یاه باق
: امنهار داتسا
رس هلک ینامیا رایشوه رتکد
:رواشم داتسا هاوخافو نامیپ سدنهم
:طسوت دوجرف دمحم
یلیبدرا ققحم هاگشناد ناتسبات 1388
ه شور تقد یبایزرا ا شوپ (یطخ ریغ یکیتاتسا لیلحت یا
یارب ) رو
هژیو یدلاوف یشمخ یاه باق
:طسوت دوجرف دمحم
دشرا یسانشراک هجرد ذخا یارب همان نایاپ نارمع هتشر رد -
هزاس شیارگ زا
یلیبدرا ققحم هاگشناد لیبدرا ناریا –
ت هدش بیوصت و یبایزرا ن نایاپ هتیمک طسو
هجرد اب هما ...
تکد ر )هسلج سیئر و امنهار داتسا ( رس هلک ینامیا رایشوه
رایداتسا
رتکد )یلخاد رواد( داژن یوسوم هداز مساق نیسح دیس
رایداتسا
)یجراخ رواد ( رذآ دنمهرف نمهبرتکد
رایداتسا
سدنهم )رواشم داتسا( هاوخافو نامیپ
هزاس دشرا سانشراک
ناتسبات 1388
:وجشناد یگداوناخ مان دوجرف
:مان
دمحم
:همان نایاپ ناونع شور تقد یبایزرا
ا شوپ(یطخ ریغ یکیتاتسا لیلحت یاه یاه باق یارب )رو
هژیو یدلاوف یشمخ :امنهار داتسا رس هلک ینامیا رایشوه رتکد
داتسا :رواشم هاوخافو نامیپ سدنهم
:یلیصحت عطقم دشرا یسانشراک
:هتشر نارمع
:شیارگ هزاس
:هاگشناد یلیبدرا ققحم
هدکشناد یسدنهم و ینف :
:یلیصحتلا غراف خیرات /31
/6 1388 :تاحفص دادعت
206 :هژاو دیلک لادوم روا شوپ ،هژیو یدلاوف یشمخ باق ،یطخ ریغ یکیمانید ،یطخ ریغ یکیتاتسا
:هدیکچ ا لیلحت یاه شور یطخ ریغ یکیتاتس
زا رتلماک یطخ یکیتاتسا شور
دنشاب یم و
هب تبسن یل
شور هدیچیپ یطخ ریغ یکیمانید یرتشیب تایضرف
دنراد تیفرظ نیمخت تهج عقاورد اه شور نیا ،
،تمواقم هدمآ دوجوب درکلمع حوطساب رظانتم یاه زاین اب تیفرظ نیا هسیاقم و هزاس لکش رییغتو
.دنا نیا رد قیقحت راب عیزوت یاهوگلا اب یطخ ریغ یکیتاتسا لیلحت یاه شور زا لصاح جیاتن تقد
روا شوپ لیلحت و توافتم لادوم
MPA(
یکیمانید لیلحت زا لصاح تاقبط تفیرد تبسن جیاتن اب ،)
ریغ هسیاقم یطخ تسا هدش
اب ینامتخاس لدم هس روظنم نیا یارب . هژیو یدلاوف یشمخ باق متسیس
اب یحارط طباوض تیاعر یا هزرل
و هدش یحارط نامتخاس یلم تاررقم مهد ثحبم دیدج شیاریو
رازفا مرن رد یطخ ریغ یاه لیلحت ماجنا تهج
CSI PERFORM
.دریگ یم رارق هدافتسا دروم
تشاگن باتش تفه زا یطخ ریغ یکیمانید لیلحترد تسا هدش هدافتسا هلزلز
. اه تشاگن باتش نیا
شرازگ رد هدش هئارا شور ساسا رب
FEMA440
هنوگ هب هک دنا هدش سایقم یا
ناکم رییغت رثکادح
ماب رد یطخ ریغ یکیمانید لیلحت 5 هب
0/ 2 ، 4 و خاس عافترا دصرد .دسرب نامت
یاه تشاگن باتش
ییغت نییعت تهج هدش سایقم رد فده ناکم ر
یاه شور لیلحت
یم رارق هدافتسا دروم روا شوپ
.دنریگ جیاتن دهد یم ناشن چمه و ینامتخاس یاه لدم عافترا شیازفا اب ،هک
بیرض شیازفا اب نین
سایقم
، یاطخ روا شوپ یاه شور دبای یم شیازفا
و یلک تلاحرد لیلحت
نایم رد لادوم روا شوپ
اه شور هدنوش ماگنه هب ریغ راب عیزوت اب
اتبسن زا .تسا رادروخرب یلوبق لباق تقد
لوا لصف
تایلک
-1 تایلک
1-1 - قیقحت ترورض و فده دروم ام روشک و ناهج حطس رد ریخا یاه لاس رد هک تسا یعوضوم درکلمع ساسا رب یحارط هدودحم رد یحارط یارب دنا هدش هیهت ورین ساسا رب هک ینونک یاه همان نیئآ .تسا هتفرگ رارق لابقتسا
رتبسانم یعاجترا دنتسه
، اسخ شریذپ نمضتم هک درکلمع زا یحوطس اما یاهرایعم ساسارب تسا تار
ییاجباج تسا فیرعت لباق
. هتخیرورف هزاس دور رتارف ینیعم دح زا تاقبط ای ماب ییاجباج نازیم رگا
،تسا هزاس تاقبط رد عیسو تراسخ اب لداعم گرزب ییاجباج یرایسب دراوم رد اریز ،دوش یم یقلت اذل
.تسا درکلمع ساسا رب یحارط و تاراسخ صخاش نییعت تهج یبسانم رایعم ناکم رییغت مز دادخر هزرل نی
ه ههد یط دیدش یا یاه
رپامول یاه هلزلز هلمج زا هتشذگ ی
1989 ات
، جیرترون
هبوکو 1994 یحارط یاه شور رد دوجوم یاهیتساک و صیاقن ،اهنآ رابنایز راثآ هدهاشم و 1995
یارجاو شور هب یحارط یانبم رب اهزاس یحارط ینونک شور .تخاس نایامن رگید راب ار اه هزاس
زاین دروم تمواقم نییعت و عافترا رد نآ عیزوت و هزاسرد هیاپ شرب نیمخت لماش هک تسا تمواقم نایب دراد دوجو شور نیا رد هک ییاه یتساک زا رظن فرص .دشاب یم راب نیا ربارب رد یا هزاس یازجا ر نییعت .دسر یمن رظن هب یقطنم دراوم زا یرایسب رد تمواقم رتماراپ كت قیرط زا یا هزاس یازجا راتف
،دنک یمن صخشم ار هزاس یعقاو راتفر ساسا نیا رب اه تیفرظ و هتخیمآ مه هب بیکرت هزاس راتفر اریز
و رظن دروم ییاراک هب هتسب مادک ره هزاس یازجا و تسا نآ یازجا هدینت مهرد یاراد دوخ سنج
نیدب .) ... و سیزرتسیه رادومن ، یریذپ لکش ، تمواقم رظن زا ( دنتسه یتوافتم یراتفر یاهیگژیو نداد رارق رظن دم هک هنوگ نامه دشاب یم یرورض اه یگژیو نیا اب گنهامه شور نتفای بیترت دراد ییازسب تیمها هزاس تیلباق و درکلمع هدننک نایب یاهرتماراپ 9[
].
ت اب یلیلحت یاه شور نایم نیا رد تسا هتفای هعسوت زین یتابساحم رازبا یا هزرل یحارط میهافم هعسو
،یگداس هب هجوت اب یطخ ریغ یکیتاتسا یاه شور اب هسیاقم رد جیاتن ریسفت یگداس و ماجنا تعرس
[تسا هتفرگ رارق ناسدنهم هجوتدروم تعرس هب یطخ ریغ یکیمانید یلیلحت هک تسا حضاو .]9
یحارط
یراج لیلد نیمه هب تسا نکمم ریغ دراوم یخرب رد و یداصتقا ریغ لاماک كیتسلاا تروص هب یا هزرل
ریذپان بانتجا كیتسلاپ و یطخ ریغ هلحرم هب ندش دراو و دیدش یاه هلزلز زورب ماگنه رد هزاس ندش لاپ یروئت زا هدافتسا و ندش یراج ماگنهرد هزاس راتفر یسررب نیاربانب . تسا یبایزرا رد اه هزاس كیتس
رایسب یا هزرل یاهزاین قیقد هبساحم روظنم هب ندش یراج نامز رد اهنآ تارییغت و یکیمانید یاهرتماراپ .دراد تیمها 1-2 - قیقحت راتخاس لیلحت ،یا هزرل یزاسهب ،درکلمع ساسا رب یحارط هنیمز رد یتایلک نایب هب همان نایاپ زا لصف نیارد
اه هزاس یا هزرل لیلحت یاه شور و یطخ ریغ یاه هتخادرپ
دهاوخ شور دروم رد مود لصف رد .دش
،)روا شوپ( یطخ ریغ یکیتاتسا لیلحت
،فده ناکم رییغت ،یبناج راب عیزوت یوگلا لیلحت
روا شوپ
ثحب روا شوپ لیلحت هنیمز رد هتفرگ ماجنا تاقیقحت هنیشیپ و لادوم دهاوخ
لصف رد .دش موس
هب
یاه لصف رد سپس ،دوش یم هراشا یطخ ریغ یاه لیلحت ماجنا وحن و هیلوا یحارط ،اه لدم یفرعم خ هتخادرپ اهنآ دروم رد ثحب هب اه رادومنو لوادج ،جیاتن هئارا اب مجنپ و مراهچ .دش دهاو
رکذ نایاش
اب اه شور نیا خساپ یطخ ریغ یکیتاتسا لیلحت یاه شور تقد یسررب یارب همان نایاپ نیا رد هک تسا زا .دوش یم هسیاقم ،تسا هدش هتفرگ رظن رد قیقد شور ناونع هب هک یطخ ریغ یکیمانید لیلحت خساپ تفیرد تبسن نازیم اه هزاس درکلمع ساسا رب یحارط رد هک ییاجنآ هقبط
( Story Drift Ratio
هطبار )
،تسا هدش رکذ نآ زاجم ریداقم فلتخم یاه همان نیئآ رد و دراد هزاس رب دراو تراسخ نازیم اب یکیدزن .تسا هتفرگ رارق هسیاقم دروم یطخ ریغ یاه لیلحت خساپ ناونع هب رتماراپ نیا قیقحت نیا رد اذل
1-3 - درکلمع ساسا رب یحارط یوررب هک یتاعلاطم ساسارب نیققحم راثآ
هزرل نیمز نوچمه ریخا یاه هزرل نیمز
Northridge
لاس رد اکیرمآ هزرل نیمز و1994
لاس رد نپاژ ردKobe
هزاس دندرک هدهاشم دنداد ماجنا ... و 1995
اس یناج تملاس و تینما نیمأت ظاحلزا دنا هدش یحارط لوادتم یاه همان نییآ اب هک ییاه درکلمع نینک
ییاه هزاس یارب ًاصوصخم ،اه هزاس رب هدراو بیسآ و تراسخ نازیم یلو دنا هداد ناشن دوخ زا یبوخ هدوب لااب هبقرتمریغ روط هب دنا هدوب تیمها زئاح ،اهنآ یئاراک عون ظاحل زا ای و یداصتقا ظاحل زا هک 3[تسا .]
ا یضعب یارب ،هزرل نیمز لباقم رد اه هزاس درکلمع نیا یارب یلو دراد یداصتقا هیجوت اه هزاس ز
،یناشن شتآ هاگتسیا ،اه ناتسرامیب دننام اهنآ یئاراک عون ای و یداصتقا ظاحل زا هک اه هزاس زا یضعب یاه هنیزه و نایز و ررض و هتشادن یداصتقا هیجوت دنتسه ییلااب تیمها یاراد ... و اه هزوم ،سناژروا معا روشک داصتقا هب ار یئلااب .دنک یم لا
لوادتم یاه همان نییآ شور و هوحنرد ناوت یم ار هلزلز لباقم رد اه هزاس زا یراتفر نینچ تلع تمواقم هب رداق هک ییاه نامتخاسرد هک دور یم راظتنا لوادتم یاه همان نییآ اب یحارط رد.درک وجتسج
ز رد و دهدن خر یمهم نادنچ تراسخ دنتسه یئزج یاه هزرل نیمز ربارب رد اب طسوتم یاه هزرل نیم
.دشاب یا هزاس متسیس شزیرورف نودب یلصا یاه هزرل نیمزرد و ناربج لباق تراسخ نامتخاس نینکاس تینما ظفح تهج مزلا یاهرایعم لقادح دور یم راظتنا اه همان نییآ نیا رد عقاورد
ف اه همان نیئآ نیا .دوش نیمات اهرازبا نیا لامعا اب هلزلز عوقو ماگنه رد لرتنک تهج مزلا مزیناکم دقا
شور كی هیاپرب اه همان نییآ نیا رگید ترابع هب .دنشاب یم توافتم درکلمع حوطسرد اه نامتخاس ار یا هدش نییعت شیپ زا درکلمع حطس دور یم راظتنا هک دنتسه یا هیاپ طباوض یرسکی لماش یزیوجت هب .دنیامن نیمات صخشم رطخ حطس كی رد نامتخاس كی یارب ینامتخاس كلام هاگ ره لاثم ناونع
هدش فیرعت شیپ زا لومعم یاه همان نییآ رد هک هچنآ هب تبسن ار یرتلااب یدرکلمع و یراتفر حطس هئارا هب رداق یزیوجت یاه شور ،دشاب هتشاد رظندم یصاخ رطخ حطس یارب شنامتخاس یارب تسا [دوب دنهاوخن حارط سدنهم هب قیرط .]5
هب دودحم طقف عوضوم تسین توافتم یا هزرل رطخ حطسرد نامتخاس یدرکلمع حوطس فیرعت مدع
هفاضا دیاب نآرب هولاع .تسا هدشن فیرعت و نییعت دروم نیا یسررب تهج مزلا رازبا نآ زا رت مهم هکلب لوادتم یاه همان نییآ اب هدش یحارط یاه نامتخاس هک تسا هداد ناشن هتشذگ یاه هلزلز هبرجت هک درک کلمع حطس یدرکلمع اهنآزا یضعب یتح و دنا هدادن ناشن دوخ زا هلزلز عوقو ماگنهرد ار یناسکی یدر
.دنا هداد ناشن تفر یم راظتنا هک هچنآ زا رت نییاپ رد رطخ حطس كی یارب نآ هدنهد لیکشت ءازجا هیلک و دوجوم نامتخاس یا هزرل درکلمع یبایزرا
،یزیوجت یاه شور زا هدافتسا صخشم باوج رگید
و تاعلاطم ریخا لاس دنچرد نیاربانب .دوب دهاوخن وگ
اه هزاس یحارط هدنیآرد هک هدمآ دوجوب یلک قفاوت كی نیققحم نایمرد و هدش ماجنا یرایسب تاقیقحت یم هدش ررقم هزرل نیمز زارت رد هزاس درکلمع فادها زا تلاح نیدنچ ندیسر هب زاین هزرل نیمز ربارب رد
و یحارط عقاو رد .دشاب راظتنا صخشم هزرل نیمز حطس رد هزاس زا هک یدرکلمع ساسارب هزاس یبایزرا
یزاسهب و دیدج یاه هزاس یحارط رد ،اه هزاس درکلمع فادها فیرعت هدیا .دریذپ یم تروص ،دور یم نآ یارب هک یدرکلمع نیمات ،دوجوم یاه هزاس یزاسهب زا روظنم .دوشیم هدافتسا دوجوم یاه نامتخاس مز رد هزاس .دشاب یم ،هدش هتفرگرظن رد رظن دروم هزرل نی
اهنامتخاس لرتنک تهج مزلا مزیناکم دقاف لوادتم یاه همان نییآ ،دیدرگ رکذ ًلابق هک روطنامه ا یخرب هب اجنیا رد .دنتسه توافتم درکلمع حوطسرد [دوش یم هراشا اه تیدودحم نیاز
.]5
،دشاب یم دوجوم یاه هزاس یبایزرا ای و یحارط هوحن دومن هراشا نآ هب ناوت یم هک یعوضوم نیلوا عقاو رد یسررب یارب
دیاب هراومه .دشاب یم هزاس قیقد یبایزرا هب زاین رظن دروم هزاسرد درکلمع فادها
رودقم ،ررقم هزرل نیمز زارترد نآ قیقد زیلانآ ساسارب هزاس قیقد یبایزرا هک دوش هجوت هتکن نیا هب .دشاب یم هزرل نیمز حطس نآرد هزاس راتفر هب هتسباو هک دوب دهاوخ لوادتم یاه همان نییآرد
هوحن لوصا
نیا رد دوجوم یاه تیدودحم ناوت یم تهجود زا .دشاب یم شنت ای و ورین ساسارب یحارط و زیلانآ .داد رارق یسررب دروم ار شور هلزلز یسدنهم رد تلاح نیا تردن هب هک دشاب یم كیتسلاا زیلانآ هب طوبرم ورین شور هکنیا لوا
ا یارب موسرم هدش نیودت یاهشور رد .دراد دوجو یبرجت شور زا ددرگ هدافتسا ورین شور زا هکنی
بیرض ای و )تمواقم(ورین شهاک بئارض .دوش یم هدافتسا R
بیرض نییعت یفرط زا ببس هب R
و هدوب لکشم یراک ،هدیچیپ تلاوهجم دایز دادعت و یا هزاس یاه لکش ندوب هدرتسگ و ینوگانوگ .دنک یمن نیمأت ار مزلا تقد عقاوم زا یضعبرد
ا مود ءازجا ای و هزاس رد هدراو بیسآ و تمواقم نیب یصخشم هطبار ورین ساسارب یحارط رد هکنی
یم هزاس رد هدمآ دوجو هب یاه لکش رییغت یعقاو ریداقم نتشاد اب هک تسا یلاحرد نیا .درادن دوجو .درک لدم یبوخ هب ار نآ رد هدمآ دوجو هب تراسخ ناوت
یغت ساسارب یحارط و یبایزرا نیاربانب ات ار قوف یاه تیدودحم دناوت یم هک تسا یشور ،ناکم ری
ناکم رییغت ساسا رب یحارط و درکلمع ساسا رب یحارط هک تسا یلاح رد نیا .دزاس عفترم یدح تسا هدش یزیر هیاپ رکفت نیا ساسا رب درکلمع ساسا رب یحارط .دوش یم هدافتسا هضواعم لباق روطب ب طابترا ساسا رب هزاس درکلمع هک نیا نیب طابترا و هدش نییعت دسر یم هزاس هب هک یبیسآ و تراسخ ا
شلات نیا هراومه .دشاب یم نآ ءازجا ای و هزاس رد هدمآ دوجوب یبسن ناکم رییغت ای و ناکم رییغت ،ود
یارب ناکم رییغت و فلتخم یا هزاس یاه متسیس تراسخ عومجم نیب یطابترا كی هک هتفرگ تروص کرح فلتخم یاهزارت رییغت یحارط رتماراپ هک دوش هجوت هتکن نیا هب دیاب یلو دریگ تروص نیمز تا
لرتنک یا هزاسریغ ای و یا هزاس متسیس یارب ار درکلمع فادها همه یفاک ردق هب تسا نکمم ناکم .دنکن یم اه هزاس یا هزرل یاضاقت و تیفرظ مهم ثحب درک هراشا نآ هب ناوت یم هک یتیدودحم نیمود
هک دشاب اب هک تسا یلاح رد نیا .تسا مولعمان و صخشمان اضاقت و تیفرظ ثحب اه همان نیئآ نیا رد
نیمز حطس یارب ار هزاس درکلمع ای و راتفر ناوت یم اه هزاس یا هزرل یاضاقت و تیفرظ مارگاید نتشاد .دومن یبایزرا رظن دروم هزرل یفرظ نییعت یارب ییاه شور هتشذگ لاس دنچ یاه تفرشیپ اب هک هدش هئارا اه هزاس یاضاقت و ت
شور زا .دشاب یم هدش هداس یاه شور و یکیمانید شور دننام یطخریغ زیلانآ یاهشور اهنآراک یانبم شور زا ناوت یم هدش هداس یطخریغ لیلحت یاه ( روا شوپ
Pushover
) راک یانبم هک درب مان
.دشاب یم درکلمع ساسارب یحارط یاه لمعلاروتسد ط یلصا فده فراک ندرک لیخد درکلمع ساسا رب یا هزرل یحار
ر یریذپ رطخ نازیم باختنا رد ا
هوحن ندوب مولعم مزلتسم فده نیا دوخ هک تسا هزرل نیمز فلتخم حوطس رد رظن دروم حرطرد .تسا اه هزرل نیمز فلتخم حوطس رد هزاس درکلمع یزاغآ لحارم زا هک تسا یدنور لماش درکلمع هیاپ رب هلزلز سدنهم یم زاغآ هژورپ كی یحارط ن
فلتخم حوطس باختنا یا هزرل رطخ نییعت لماش دنور نیا .دبای یم همادا زین هزاس رمع لوط رد و دوش لمع ،یسررب حطس رهرد فده درکلمع و درک یموهفم حرط ،هاگتخاس ندوب بسانم
، یددع حرط
ییاهن حرط ،یتامدقم
،
،ییاهن حرط یسررب و رورم ،حرط تحص لرتنک رتنک
ماگنه هب ارجا تیفیک ل
یاه خساپ فلتخم یاه هلزلز رد هزاس كی .دشاب یم نامتخاس رمع لوط رد یزاسزاب و میمرت ،تخاس ورف ات ندیدن تاراسخ زا هزاس یدح تلااح اذل . دهد یم ناشن ار یتوافتم تراسخ نازیم اب توافتم ریغتم شزیر دنتسه
تسم یا هزرل رطخ زا دوخ یدوخ هب درکلمع حطس . دودح اب هراومه اما تسا لق
(درکلمع یحارط رد فده عوضوم هب لیدبت هلزلز
Performance Design Objective
[دوش یم ) . ]9
1-4 -
؟درکلمع ساسا رب یحرط ارچ
جیار یاه شور( ناکم رییغت لرتنک و ورین ساسا رب یحارط یاه شور رد یدنچ تلاکشم و لئاسم یحارط شور رد هک دراد دوجو )نونکات نیا زا یضعب دنوش عفترم ات هدیدرگ شلات درکلمع ساسا رب
دنترابع تلاضعم زا
7[ : ]
فلا - ای كسیر هب رجنم اه هزاس یحرط رد یریذپ لکش بیارضای و ورین شهاک بیارض زا هدافتسا
نداد ناشن تهج یفیعض روتکاف یریذپ لکش یور نیا زا ددرگ یم اهنآ رد تخاونکی ریغ یریذپ رطخ لیسناتپ دحاو یا همان نیئآ ساسا رب توافتم نامتخاس ود رگا رت نشور ترابع هب .دوب دهاوخ یبارخ
نیمز رثا تحت تسا نکمم دندرگ یحارط ناسکی یریذپ لکش بیارض ای و ورین شهاک بیارض اب و حرط فیط هفسلف اب رما نیا دسر یم رظن هب هک دنهد هجتین ار یهباشم ان یبارخ حوطس صخشم یا هزرل .دشابن راگزاس تخاونکی كسیر ساسا رب
ب - یبسن ناکم رییغت یاه تیدودحم )دنلب یدلاوف یاهنامتخاسرد صوصخب ( اهنامتخاس رثکا رد
لمعلا روتسد و یطخ یاه لیلحت زا هدش یزاس هیبش ناکم رییغت و یتخس یعقاو ریداقم ساسا رب تاقبط نیا دوب دهاوخ مکاح یا هزرل حرطرد ،همان نیئآ یاه رییغت نییعت رد تیعطق مدع هلاسم رب هولاع رما
راو لسلسم دنور كی هب ار یحارط دنیآرف هک ارچ دوزفا دهاوخ زین یحارط یگدیچیپ رب ییاهن ناکم .اه ناکم رییغت لرتنک و ورین ساسا رب یحارط تایلمع رارکت ینعی دیامن یم لیدبت هدنوش رارکت
ج - دنراد رظن قافتا رما نیا رب ناققحم و شنرک هب هتسباو یا هزاس وضع كی یارب یبارخ هلاسم هک
ساسا رب یحارط رد هک تسا حضاو .تسا یبسن یاهناکم رییغت رب ینتبم یا هزاس ریغ وضع كی یارب .درادن دوجو یبارخ و تمواقم نیب هطبار چیه ورین
1-5 - یطخ ریغ یکیتاتسا لیلحت
، نوزفا راب(
Pushover
)
ای نوزفاراب لیلحت
Pushover
یاهراب رثا تحت هزاس یطخ ریغ یکیتاتسا لیلحت زا تسا ترابع
راب رادومن نییعت و هدنبای شیازفا یبناج -
شرب ریداقم زا لاومعم هک ،هزاس تیفرظ ینحنم ای ناکم رییغت
[دوش یم هدافتسا رادومن نیا مسر یارب ماب زارت عجرم هطقن یبناج ناکم رییغت و هیاپ .]7
نیا عقاو رد قیقد رایسب شور و یطخ یکیتاتسا یلااب تسد و هداس رایسب شور طسو دح شور
خساپ دروآرب یارب هک تسا یا هداس شور روآ شوپ لیلحت شور .دشاب یم یطخ ریغ یکیمانید لیلحت دوجو اب .تسا هدش لوادتم یطخ ریغ یکیمانید لیلحت زا بانتجا و هزاس یطخ ریغ راتفر زا یشان
و ییاناوت شیازفا نیا ندوب لکشم و ریگ تقو لیلد هب یطخ ریغ یکیمانید لیلحت ، اه هنایار تعرس
لوادتم تابساحم رد نیمز تکرح تایضرف و لدم تقد هب نآ جیاتن دایز تیساسح نینچمه و شور ا دروم رتشیب یطخریغ یکیتاتسا لیلحت یاه شور ات هدش ثعاب رما نیمه و تسین جیار تس
ناسدنهم لابق
[دریگ رارق .]9
یاه تیفرظ اب حرط یاه هلزلز ساسا رب اضاقت ناکم رییغت و تمواقم هسیاقم اب روا شوپ لیلحت رد یدرکلمع حوطس رد دوجوم
( Performance Level
یم هدز نیمخت هزاس راظتنا دروم راتفر ،رظن دروم )
لیلحت ماجنا هب زاین نودب هک ارچ تشاد دهاوخ یدیلک و مهم شقن روا شوپ لیلحت یور نیا زا . دوش وت هوحن رظن زا هزاس ییاهن راتفر یطخریغ یکیمانید هدیچیپ و هنیزهرپ ،ریگ تقو یاه عیز
لصافم
م تلاح لیکشت هوحن و عون ،كیتسلاپ ییاهن یاهورین ،اضاقت یبسن و یلک یاه ناکم رییغت ،یبارخ مزیناک
تیفرظ فیط ریظن ییاه شور كمک هب نآرب هولاع .ددرگ یم دروآرب بسانم تقد اب ... و ءاضعا
( Capacity Spectrum Method
رییغت ظاحل زا مه و تمواقم ظاحل زا مه ار هزاس ینمیا نازیم ناوت یم )
هقبط ییاهن یاه ناکم هزاس ریغ و یا هزاس یاضعا هب طوبرم رظاتنم زاجم ریداقم اب هسیاقم اب هزاس ای و
یبوخ رایسب هسیاقم ناوت یم شور نیا كمک هب هک تسا نیا اجنیا رد تیمها زئاح هتکن اما .دیجنس یا ب ییاراک و ییوگخساپ نازیم و دروآ لمع هب نآ یزاس مواقم و تیوقت زا دعب و لبق هزاس راتفر زا زا
[ددرگ دروآرب هزاس هیلوا لدم یورب هدش ماجنا یحارط .]7
.تسا ور هبور زین یتلاضعم اب لیلحت نیا هدش دای یایازم مامت اب یازفا اب هکنیا هلمج زا
دادعت ش
م شیازفا( نامتخاس تاقبط داجیا ایو )دنتسه لیخد هزاس خساپ رد هک هزاس یکیمانید شاعترا یاهد
ا ای و نلاپ رد یمظنمان هب تایضرف عون ساسا رب نینچمه و یبناج یاهراب عیزوت عون ساسا رب ای و عافتر
آ تسدب جیاتن ... و یا هزاس لدم یاضعا حلاصمای یسدنه یطخ ریغ راتفر رد هتفر راک یم هدم
دناوت
نیب عقاو ریغ ای و هدنکارپ [دشاب هنا
عاونا یفرعم رب هولاع تسا هدش یعس قیقحت نیا رد تهج نیدب .]7
رییغت نییعت و یبناج راب عیزوت یوگلا یاه شور نیرخآ یبناج یاهراب ربارب رد هزاس لیلحت یاه شور .دندرگ یفرعم دنتسه ) روآ شوپ( یطخ ریغ یکیتاتسا لیلحت رد یساسا لماع ود هک فده ناکم
1-6 - درکلمع ساسا رب یحارط و یا هزرل یزاسهب اب طبترم حلاطصا دنچ یروآدای
ثحب زا لبق دنچ یطخ ریغ یکیتاتسا لیلحت و یا هزرل یزاسهب هب طوبرم لئاسم نوماریپ یئزج یاه
هب فیرعت و حلاطصا رد هصلاخ تروص
همادا .دوش یم هئارا
1-6-1 یزاسهب فده –
هلزلز یژرنا کلاهتسا تهج مزلا ناکم رییغت رد هزاس یاضعا تیعضو یسررب نازیم كی اب هزاس رد
رکلمع حطس نامه( یبارخ اضعا رد رظن دروم )د
تسا
، یا هزرل یزاسهب لمعلاروتسد ساسا رب هک
عون جنپ رد دوجوم یاهنامتخاس دشاب یم
4[ :]
-1 انبم یزاسهب
-2 بولطم یزاسهب
-3 هژیو یزاسهب
-4 دودحم یزاسهب
-5 یعضوم یزاسهب
1-6-2 -
نامتخاس درکلمع حوطس عاونا 4[
]
رثکادح هدنهد ناشن درکلمع حطس كی دح نیا زا یبارخ رگا هک دشاب یم هزاس راظتنا دروم یبارخ
:زا دنترابع نامتخاس درکلمع حوطس عاونا .درک دهاوخ ادیپ رییغت هزاس درکلمع حطس دبای شیازفا -1 هفقو یب یناسر تمدخ حطس
Operational O
-2 هفقو یب هدافتسا حطس
Immediate Occupancy IO
-3 یناج ینمیا حطس
Life Safety LS
-4 شزیرورف هناتسآ
Collapse Prevention CP
( لکشرد 1-1
نامتخاس درکلمع حوطس ) تیفرظ رادومن یور
.تسا هدش هداد ناشن
( لکش 1-1 امتخاس درکلمع حوطس،) ن
19[ ]
1-6-3 -
لرتنک هطقن یم باختنا هزاس ناکم رییغت لرتنک هطقن ناونع هب ماب مرج زکرم یطخ ریغ یکیتاتسا لیلحت رد
ددرگ 4[ ].
1-6-4 -
تیفرظ تیفرظ
Capacity (
دشاب یم یا هزاس وضع كی ییاهن تمواقم)
4[ ].
1-6-5 -
تیفرظ ینحنم تیفرظ ینحنم
Capacity Curve (
تسا ماب یبناج ناکم رییغت لباقم رد نامتخاس هیاپ شرب رادومن)
دوش یم هدیمان زین روا شوپ ینحنم رادومن نیا هک 4[
].
1-6-6 -
اضاقت اضاقت
Demend (
رد . دریگ یم رارق نآ رثا تحت نامتخاس هک یا هزرل نیمز تاکیرحت زا یشیامن )
یامن هزاس یبناج ناکم رییغت نیمخت هلیسوب اضاقت روا شوپ لیلحت ا
دوش یم هدن
4[
.]
1-6-7 -
یحارط فیط
دروآرب شور ود زا یکی هب فلتخم رطخ حوطس یارب نیمز حطس رد نیمز یوق تکرح یاهرتماراپ
دریگ یم تروص ریز
4[
:]
-1 .درادناتسا حرط فیط زا هدافتسا
-2 حرط فیط زا هدافتسا هاگتخاس هژیو
.
1-6-8 -
رطخ حوطس فلتخم حوطس .دشاب یم رظن دروم هلزلز یارب و هاگتخاس كی رد نیمز تاکرح زا یحطس و هجرد یم فیرعت هزاس دیفم رمع لوط رد عوقو لامتحا ای و تشگزاب طسوتم هرود تروص هب یریذپرطخ یگرزب اب یاه هلزلز عوقو نیب لاس بسحرب نامز طسوتم هدنهد ناشن تشگزاب طسوتم هرود .دنوش ربارب هلزلز كی عوقو لامتحا هدنهد ناشن ،هلزلز عوقو لامتحا .دشاب یم صخشم دح كی زا رتگرزب ای و دیفم رمع ًابلاغ( ینامز صاخ هرود كی لوط رد صخشم دح نیا زا رتگرزب ای و صخشم یگرزب اب
[دشاب یم )هزاس .]5
-1 رطخ حطس 1 -
حطس نیا : ساسارب رطخ
%10 رد دادیور لامتحا اعم هک لاس 50
ی هرود لد
ب تشگزا رطخ حطس .دوش یم نییعت تسا لاس 475
1 – درادناتسا رد ناریا 2800
« ی هلزلز
حرط
» .تسا هدش هدیمان
-2 رطخ حطس 2 -
ساسارب رطخ حطس نیا :
%2 رد دادیور لامتحا ی هرود لداعم هک لاس 50
تشگزاب لاس 2475
هلزلز رطخ حطس .دوش یم نییعت تسا 2 -
ناونع هب
« هنیشیب لمتحم ی هلزلز »
.دوش یم هدیمان -3 دادیور لامتحا ره اب هلزلز( یباختنا رطخ حطس -
50 رد صاخ دراوم یارب رطخ حطس نیا :) لاس
[ دشاب یم بسانم هژیو تاظحلام اب و .]4
ار نییاپ رطخ حطس اب یاه هلزلز عوقو دوخ دیفم رمع رد نامتخاس هکنیا لامتحا یمومع روط هب ب رایسب دنک هبرجت هزاس دیفم رمع لوط رد لااب رطخ حطس اب هلزلز عوقو لامتحا هک یلاح رد ،دشابیم لاا
هبرجت تراسخ حوطس ندرک لرتنک لابند هب درکلمع ساسارب هلزلز یسدنهم نیاربانب .تسا مک رایسب ندش صخشم اب .دهد خر تسا نکمم هک تسا ییاهدادیور زا یلماک فیط رد نامتخاس هلیسوب هدش زلز حوطس [دومن فیرعت ار یدرکلمع فادها ناوت یم یدرکلمع حوطس و هل
.]5
دومن تئارق فیط زا ار یفیط باتش ناوت یم رظندروم رطخ حطس رد باتش حرط فیط نییعت زا سپ .
هژیو یعاجترا حرط فیط ای درادناتسا یعاجترا حرط فیط زا لصاح رادقم زا تسا ترابع یفیط باتش بوانت نامز كی رد هاگتخاس صاخ ییاریم تبسن كی یارب و صخشم
4[ ].
1-6-9 -
یلصا ریغ و یلصا یا هزاس یاضعا دنا هدش هتفرگرظنرد هلزلز رثا رد نامتخاس شزیرورف اب هلباقم یارب هک دنتسه ییاضعا یلصا یاضعا
یلصا ریغ یاضعا و داجیا هزاس یبناج ربراب متسیس رد یللخ هزاس زا اهنآ فذح هک دنتسه ییاضعا
دشاب یبناج ربراب یطیحم باق یکتم هک ینوتس و لاد ششوپ ای یلخاد یاه هغیت لاثم ناونع هب.دنکن دنوش یم بوسحم یلصا ریغ یاضعا 4[
] .
1-6-10 -
یراذگراب عاونا
دراد دوجو یراذگ راب عون ود یلک تلاح رد 6[
] :
-1 تهج كی رد و یشیازفا تخاونکی یراذگراب تحت وضع تلاح نیا رد ؛تخاونکی یراذگراب
. دوش هتخیسگ ات دریگ یم رارق ( لکش رد
1-2 .تسا هدش هداد ناشن یراذگراب عون نیا موهفم )
( لکش 1-2 یراذگراب ،) تخاونکی
6[ ]
-2 ؛یا هخرچ و یبوانت یراذگراب راب تحت وضع تلاح نیا رد
یم رارق یتشگرب و تفر یبوانت یاه
دریگ . تلع هب هلزلز یورین راتفر اب وگلا نیا تهباشم
یراذگراب وگلا نیا تحت یا هزاس یاضعا یسررب
هب تبسن یرتشیب تیمها زا تسا رادروخرب لبق تلاح
( لکش رد . 1-3
ناشن یراذگراب عون نیا موهفم )
.تسا هدش هداد
( لکش 1-3 یراذگراب،) یبوانت
6[ ]
1-6-11 -
سیزرتسیه رادومن
رادومن هب هجوت اب .دوش یم صخشم وضع راتفر هدنیامن رادومن ناونع هب اضعا راتفر رادومن شوپ ریذپ لکش هتسد هس هب اضعا ، هدمآ تسدب ،
درت و ریذپ لکش همین میسقت
دنوش یم یدنب ،
لصف رد هک
یدعب دش دهاوخ هداد حیضوت لصفم 4[
].
( لکش 1-4 رادومن ،) یه
سیزرتس 20[
]
( لکش 1-5
، پچ هب تسار زا بیترت هب ،یریذپ لکش رظن زا اضعا یارب یراتفر ینحنم،)
و ریذپ لکش همین ، ریذپ لکش درت
4[ ]
1-6-12 -
نآ لرتنک و یبارخ مزیناکم : دوش یم لرتنک شور ود هب یبارخ مزیناکم ساسا رب هزاس كی یازجا راتفر
-1 لکش رییغت طسوت هدنوش لرتنک
-2 ورین طسوت هدنوش لرتنک
رگا (لکش رد e
1-5 و تمواقم شهاک هناتسآ اب رظانتم لکش رییغت هدنیامن ) یطخ دح لکش رییغت g
یم دنوش بوسحم لکش رییغت طسوت هدنوش لرتنک ورین ره رثا تحت یلصا یاضعا هکنآ یارب دشاب تسیاب
2 e/g >
لصا ریغ یاضعا رد و زا تبسن ره اب ی
لکش رییغت طسوت هدنوش لرتنک e/g
بوسحم
.دنوش یم زا رتگرزب تبسن نیا تسیاب یم ریذپ لکش همین راتفر رد یلو
دشاب2 4[ ].
1-6-13 -
هزاس لیلحت
ب یلقث یورین هولاع هب هلزلز یاهورین یبناج عیزوت نداد رثا لماش هزاس لیلحت یلک تلاح رد كی ر
هزاس زا یضایر لدم .دشاب یم
ریغ ای یطخ هزاس لدم هک بلطم نیا هب هجوت اب هزاس لیلحت یاه شور
( یکیتاتسا یلک عون راهچ هب زیامت لباق دشاب یکیتاتسا ای یکیمانید یاهورین هکنیا ای و دشاب یم یطخ شاب یم ) یطخ ریغ و یطخ ( یکیمانید و ) یطخ ریغ و یطخ ن
رد هزاس یاهناملا یطخ لدم كی رد .د
دحم و یتخس شهاک هک دوش یم یعس یطخ ریغ لدم رد هک یتروص رد دریگ یم رارق یعاجترا هدو شیپ زا یوگلا كی یکیتاتسا لدم كی رد .دوش ظاحل لیلحت رد ندید تراسخ ماگنه هزاس تمواقم یاهورین یکیمانید لیلحت رد هک یلاح رد دوش یم لامعا هزاس لدم رب هلزلز یبناج یورین زا هدش نییعت لز [دوش یم لامعا هزاس هب ینامز عبات تروص هب هلز .]10
1-6-14 -
[طبترم یاه همان نیئآ و عجارم ]6
ناوارف یطخ ریغ یکیتاتسا لیلحت زا هدافتسا و یا هزرل یزاسهب و یبایزرا هنیمز رد دوجوم عجارم یاه نمجنا و اهنامزاس رد یهورگ و یدرف روط هب یرایسب ناققحم و نادنمشناد و تسا هب ینوگانوگ
هدش همان نیئآ هب لیدبت و هدرکادیپ دومن صخاش ناونع هب عجارم نیا زا یخرب اما .دنا هتخادرپ مهم نیا .تسا
اکیرمآ نارحب تیریدم سناژآ
( Federal Emergency Management Agency-FEMA
لابق رد )
هلزلز یریذپ رطخ شهاک همانرب
( National Earthquake Hazard Reduction Program – NEHRP )
كمک اب و یدربراک یاه یروآ نف نمجنا
( Applied Technology Council , ATC
یعیسو تاقیقحت)
یخرب . دوش یم هراشا اهنآ زا یدادعت هب ریز رد هک تسا هدرک هئارا دوخ تایرشن لابق رد و هداد ماجنا اکیرمآ نارمع ناسدنهم درادناتسا بلاغ رد اهنآ
( )ASCE
اکیرمآ هزاس یسدنهم هسسوم زین و
( )SEI
.ددرگ یم رکذ زین درادناتسا مان هیرشن ره مان لباقم رد هک تسا هدیسر پاچ هب و هتفرگ رارق دییات دروم -1
FEMA 273 , 274
نآ ریسفت و دوجوم یاه نامتخاس یا هزرل یزاسهب یامنهار ( –
لاس
؛)1381 -2
FEMA 306 , 307,308
( یبایزرا ) هدید بیسآ ییانب و ینتب یاه هزاس
؛
-3
FEMA 310 (ASCE/SEI 31-03)
زرا ( ی ) اه هزاس یا هزرل راتفر یبا
؛
-4
FEMA 356
لاس( اهنامتخاس یا هزرل یزاسهب یارب درادناتسا سیون شیپ ( )1385
هیرشن –
)یزیر همانرب و تیریدم نامزاس360 ؛
-5
FEMA 440
لیلحت یاه شور دوبهب ( ) یطخ ریغ یکیتاتسا
؛
-6
( ASCE/SEI 41-06 )
FEMA 356+440 →
) دوجوم یاه نامتخاس یزاسهب همان نیئآ (
؛
ASCE/SEI 31-03
حیضوت ار یطخ یاه شور و هدوب لماش ار اه هزاس یسرزاب و یبایزرا رتشیب هک
هیرشن ود قیفلت اب اه دعب دهد یم
FEMA 356,440
یا هزرل یزاسهب همان نیئآ هب : مان هب یعماج
Seismic Rehabilitation of Existing Building ( ASCE/SEI 41-06)
لاس رد و هتفای اقترا هزاس یسررب تمسق ، رتشیب تاقیقحت اب و دعب یکدنا .دیسر پاچ هب 2006
. دیدرگ هئارا تسویپ تروص هب و حیحصت اب نآ ینتب یاه نامتخاس یا هزرل یزاسهب لمعلاروتسد ناریا رد لاس رد نآ ریسفت و دوجوم یاه
تروص هب و1381
رد راک دئاوق اب نآ عورش هک سیون شیپ
FEMA 273,274
تارییغت یخرب لامعا اب نآ یاهتنا و
FEMA
لاس رخاوا رد اتیاهن ناوارف یاه یسررب و اه ثحب زا سپ . دش رشتنم دوب 356
هیرشن 1385 360
هیرشن هب دانتسا اب و تلود تایه رد بیوصت اب و مان نامه هب روشک یزیر همانرب و تیریدم نامزاس
FEMA 356
لاس رد و نیب نیا رد اما .تفرگ رارق روشک یسدنهم هعماج رایتخا رد هیرشن 2005
FEMA 440
رد هک دیدرگ رشتنم یطخریغ لیلحت یاه شور رد مهم تاقاحلا و تاحیحصت یخرب اب
تارییغت لامعا اب رخآ
FEME 440
رد
FEME 356
هیرشن یئزج تاحیحصت یخرب و
ASCE/SEI 41-
هیرشن نیاربانب . دیسر پاچ هب یا هزرل یزاسهب عجرم نیرت یلصا ناونع هب 06
هدش حیحصت دراوم360
ار .درادن دوخ رد مهم تارییغت زا یخرب
FEMA 440
رد هدش دراو
ASCE/SEI 41-06
زا دنترابع تاحلاصا رگید و
6[ :]
-1 ) بیارض حلاصا ( یطخ یکیتاتسا شور هیاپ شرب حیحصت
؛
-2 فده ناکم رییغت هبساحم شور حیحصت رد
) بیارض حلاصا ( بیارض شور
؛
-3 یسررب یاه شور و دراوم هجوت لباق شیازفا راثآ
هزاس و کاخ شنک ردنا
؛
-4 یراذگ راب یاهوگلا شیازفا
؛یبناج
-5 لاس تسویپ هخسن رد ( ینتب یاه هزاس یسررب رد طباور و لوادج یخرب حیحصت )2007
؛
-6 نآ هب طوبرم تاحیضوت و اه لکش و اه رتماراپ یخرب حیحصت
؛
1-7 - ت هب زاین یسررب یطخریغ یاهلیلح
هزرل یبایزرا یارب رد و ،دهد رارق لیلحت و هیزجت دروم ار اهنامتخاس دیاب حارط سدنهم اهنامتخاس یا
لیلحت .دنک صخشم ار خساپ تایمک و دناجنگب ار نامتخاس لحم رد هلزلز عوقو رطخ نازیم دوخ یاه
اس خساپ تایمک هک دوب دهاوخ لوبق لباق یتروص رد نامتخاس درکلمع .دشاب لوبق لباق هدودحم رد هز
رارق یسررب دروم ار هزاس درکلمع دناوتب نآ هلیسوب هک دراد زاین ییاهلدم و اهرازبا هب حارط راک نیا یارب .دهد هزرل یاهلیلحت یلک تلاح رد یورین هولاع هب هلزلز زا یشان یبناج یورین لامعا لماش نامتخاس یا
یم نامتخاس زا یضایر لدم هب یلقث ب
یم نامتخاس زیلانآ یاهشور دشا یضایر لدم هکنیا هب هتسب دناوت
.دشاب توافتم ،یکیمانید و یکیتاتسا تروص هب هلزلز یاهورین هکنیا و تسا یطخ ریغ و یطخ نامتخاس یاراد لیلحت لوط رد اهنوتس و اهریت هک تسا نیا نامتخاس زا یطخ لدم كی رد یلصا ضرف
روص هب و هدوب دودحمان تمواقم یم راتفر یعاجترا ت
یعس یطخ ریغ لدم كی رد نآ فلاخ رب .دننک
یم [دوش ظاحل لیلحت رد ندید تراسخ ماگنه هزاس یتخس و تمواقم شهاک هک دوش .]10
هدش نییعت شیپ زا یوگلا كی یکیتاتسا لیلحت لدم كی رد رگید یفرط زا هلزلز یبناج یورین زا یا
هزاس لدم رب دوش یم لامعا
هک یلاح رد ، هلزلز یاهورین نآ رد هک یکیمانید لیلحت كی رد
تروص هب
یم لامعا هزاس هب ینامز عبات [دوب دهاوخ ینامز عباوت تروص هب هزاس خساپ دنوش
.]10
هزاس لیلحت یارب ریخا لاس دنچ ات لیلحت زا ًاتدمع اه
یم هدافتسا یطخ یاه نیا رما نیا تلع .دش
لیلحت هک دوب زا ًاتدمع یطخ ریغ یاه
تیدودحم نینچمه و دندوب هنیزهرپ و هدیچیپ دربراک رظن هک ییاه
تیلباق رد تیعطق مدع زین و تشاد دوجو یتابساحم و یرتویپماک یاه
تمواقم و یتخس ندرک لدم رد اه
.دوش هدافتسا یطخ یاهلیلحت زا رتشیب هک دوب هدش ثعاب هزاس یازجا تفرشیپ اب هزورما اما ابساحم هنیمز رد هک ییاه
تیدودحم ندش فرطرب ثعاب هدمآ دوجو هب ت یاه
روتسد رد هک یروط هب .تسا هدش یطخ ریغ یاهشور زا هدافتسا یارب رتشیب لیامت و قوف لمعلا
ATC -
هزرل زاین نیمخت یارب یطخ ریغ یکیتاتسا شور 40
عقاو هبساحم یارب شور نیا .تسا هتفر راک هب یا
هنانیب هزرل زاین رت طم اهنامتخاس یا
یم هلیسو نیدب اریز .تسا هدش حر هزاس درکلمع و راتفر یگنوگچ ناوت
ررب دروم هلزلز لوط رد یعاجترا ریغ هیحان هب دورو زا سپ ار یس
[داد رارق .]10
یم ار یطخ یاهلیلحت هب تبسن یطخ ریغ یاهلیلحت یایازم یلک روط هب نایب ریز تروص هب ناوت
10[درک :]
نیمخت یطخ ریغ یاهلیلحت ـ1 هنانیب عقاو
هدننکش هوقلاب هک ییازجا رد ورین زا یرت یاهورین دننام دنا
یم تسد هب نوتس و ریت تلااصتا رد یشمخ رگنل و اهنوتس رد یروحم .دهد
هنایارگ عقاو نیمخت یطخ ریغ یاهلیلحت ـ2 ربارب رد هک ییازجا رد لکش رییغت یاضاقت یارب ار یرت
خ ریغ هلحرم دراو هلزـلز یاهورین یم تسد هب دش دنهاوخ یط
.دهد
ـ3 راثآ هزاس یاضعا یتخس شهاک یم رارق رظن دم اضعا ندید تراسخ ماگنه ، ار یا
.دهد
لکش رییغت داجیا ناکما نآ رد هک ینارحب یحاون ییاسانش یارب ـ4 .دنتسه رتهب دراد دوجو گرزب یاه
لیلحت اب هسیاقم رد یطخ ریغ یکیتاتسا لیلحت ریخا یاهلاس رد هجوت دروم یطخ ریغ یکیمانید یاه
ییاناوت هلئسم نیا تلع تسا هتفرگ رارق یرتشیب نیا
هزاس یاهرتماراپ هبساحم رد لیلحت هب زاین نودب یا
لدم .تسا یطخ ریغ یاهلیلحت صاخ هدیچیپ تابساحم و یزاس
شور زا دنچ ره هکنیا حیضوت مأوت نتفرگ رظن رد لیلد هب یطخ ریغ یکیمانید یاه
راثآ ورین یکیمانید
یم دای شور نیرتلماک ناونع هب اضعا یطخ ریغ راتفر و ، یگدیچیپ لیبق زا یتلاکشم لیلد هب اما دوش
هب هجوت مدع هک نیمز تکرح تایضرف و لدم تقد هب نآ جیاتن دایز تیساسح نینچمه و ندوب هنیزهرپ
یم جیاتن تقد دیدش شهاک ثعاب اهنآ دوش
رتشیب لیامت بجوم ، هب
ریغ یکیتاتسا لیلحت شور زا هدافتسا
.تسا هدش یطخ بیقعت و نآ یعاجترا ریغ درکلمع لوط رد هزاس راتفر ماگ هب ماگ ندرک لابند رد شور نیا ییاناوت
یم اضعا رد تسکش مزیناکم رسیم یگداس هب یطخ ریغ یکیمانید لیلحت رد هلئسم نیا هک .دشاب
یمن 10[دوش .]
1-8 - ت دربراک یایازم اه هزاس درکلمع ساسا رب یحارط رد یطخ ریغ یکیتاتسا لیلح
یروطب دروآ یم مهارف خساپ یاه هصخشم زا یرایسب یارب ار یدنمدوس تاعلاطا روآ شوپ لیلحت زا یضعب .تسین سرتسد لباق یکیمانید ای یکیتاتسا لیلحت جیار ییاه شور طسوت تاعلاطا نیا هک
[زا دنترابع دراوم نیا :]7
فلا - ت یاهناملا رد صوصخب یا هزاس یاضعا رد اضاقت یاهورین زا یرت هنانیب عقاو ریداقم نییع
تلااصتا رد اضاقت یاهورین ،اهنوتس رد اضاقت یروحم یاهورین دننام مک یریذپ لکش لیسناتپ یاراد . ... و نوتس هب زین تلااصتا رد اضاقت یاهرگنل ،اهدنبداب
ب - ا یارب اضاقت ییاج هباج دروآرب یژرنا هطساوب یدایز یطخ ریغ یاه لکش رییغت هک ییاهنامل
.دنوش یم لمحتم نامتخاس هب هزرل نیمز تاکیرحت زا هتفای لاقتنا ج - ( تمواقم لاوز یراتفر یگژیو یسررب
Strength Deterioration
نآ ریثات و اضعا زا كی ره رد )
.هزاس لک راتفر یور رب د - ینارحب یحاون نییعت
، راظتنا اهنآ دروم رد ییلااب یاهناکم رییغت ینیب شیپ هک هزاس زا یطاقن ینعی
.دنریگ رارق یحارط هژیو تایئزج لامعا نوناک تروص هب یتسیاب نمیا یا هزرل حرط كی رد و دور یم ه - رییغت هب رجنم تیاهن رد هک نلاپ رد ای عافترا رد نامتخاس یتمواقم یاه یگتسویپان نییعت
هصخشم .ددرگ یم هزاس كیتسلاا ریغ یراتفر هدودحم رد یکیمانید یاه
و - یتخس یاه یگتسویپان نییعت تهج یرایعم ناونع هب تاقبط یبسن یاهناکم رییغت ریداقم نیمخت رت یعقاو تارثا دروآرب و یا هزاس یبارخ لرتنک یارب یا هلیسو ناونع هب ناوت یم اهنآ زا هک یتمواقم ای
Δ -
سا نامتخاس ردP
.دومن هدافت
ز - ،متسیس یا هزاس یاضعا هیلک راتفر هظحلام اب ورین ریسم ندوب نمیا و تیافک دروم رد قیقحت
.)یزاس لدم تروص رد ( نویسادنوف و تخس یا هزاس هریغ یاهناملا ، تلااصتا یا هزاس یاضعا راتفر لرتنک ظاحل زا یبوخ دید دناوت یم روآ شوپ لیلحت تفگ ناوت یم عومجمرد
ارب .دهدب تسدب هزرل نیمز دیدش تاکیرحت رثا تحت م یانبم رب اساسا هک ییاه هزاس ی
شاعترا لوا د
ا شوپ لیلحت كمک هب دننک یم ناسون كیتسلاا ریغ یاضاقت یاه لکش رییغت زا یلوبق لباق نیمخت رو
ط فعض طاقن و دراوم زا یرایسب لیلحت نیا رد نینچمه .دوش یم لصاح هزاس یلک ای یلحم هک یحار
.ددرگ یم راکشآ ینشور هب دشاب هدنام یفخم تسا نکمم كیتسلاا لیلحت كی رد رد تیاهن رد ا شوپ لیلحت یطخ ریغ یاه شور نایم
و تلایهست زا رو یم رادروخرب یدایز یگداس
یاه لیلحت طسوت یتسیاب هزاس كی درکلمع دروآرب و راتفر یسررب اهتلاح نیرت یلک رد دنچ ره .دنشاب ید یکیمانید یاه لیلحت اما .دریگ تروص بسانتم و نیعم یاهتشاگن باتش ساسا رب و یطخ ریغ یکیمان یم یلاع تلایصحت یاه هرود ندنارذگ نآ همزلا هک هدوب یفاک هنیمز شیپ و شناد دنمزاین یطخ ریغ
یزه و ندوب ریگ تقو یگدیچیپ لاح نیع رد .تسین سرتسد لباق همه یارب رما نیا هک دشاب نیا یلااب هن
نیا دربراک دوش رهاظ تسا نکمم هلصاح جیاتن ریسفت و هیجوت رد هک یتلاکشم نآ رب هولاع و اه لیلحت شور كی دوجو بیترت نیا هب .دنک یم دودحم صاخ دراوم و یتاقیقحت یاه هژورپ هب ار لیلحت عون تلاکشم زا یرایسب دناوت یم روآ شوپ لیلحت نوچ رت یدربراک و رت هداس كیرد .دزاس عفر ار هدش دای
لیلحت تفگ ناوت یم هلمج روا شوپ
نامتخاس یا هزرل یاه خساپ یبیرقت دروآرب رد قیقد تسا یشور
[نکمم لکش نیرت هداس هب . ]7
1-9 - اه هزاس زیلانآ یاه شور هزرل دروآرب ره زا یتمسق ناونع هب هزرل یحارط ای یا
رد اب هزاس زا یلیلحت دیاب حارط سدنهم ، یا
هزرل رطخ یریگ رظن تیمک دروآرب یارب ، نامتخاس لحم رد یا
اهخساپ نیا . دهد ماجنا هزاس خساپ یاه
.دنوش یم عقاو لوبق دروم دنریگ رارق هزاس زاجم خساپ دودح رد رگا
1-9-1 -
اه هزاس زیلانآ عاونا : درک یدنب میسقت هتسد ود هب ناوت یم ار هزاس زیلانآ یاهشور
یطخ زیلانآ یاهشور ـ فلا
زیلانآ یاهشور ـ ب غ
یطخ ری
دودحمان تمواقم یاراد زیلانآ لوط رد اهنوتس و اهریت هک تسا نیا رب ضرف یطخ یاهزیلانآ رد
ب .دنشاب تباث یتخس و هزاس یازجا تمواقم شهاک یطخ ریغ لدم رد نآ فلاخ ر
تراسخ ماگنه هب یا
یم رارق رظن دم زین ندید دشاب یکیتاتسا هدراو یاهراب هکنیا بسح رب یطخ ریغو یطخ یاهزیلانآ .دریگ
هتسد ریز تروص هب یکیمانید ای یم یدنب
[دنوش :]4
یطخ یکیتاتسا زیلانآ ـ1
( Linear Static Procedure )
یطخ یکیمانید زیلانآ ـ2
( Linear Dynamic Procedure )
یطخ ریغ یکیتاتسا زیلانآ ـ3
( Nonlinear Static Procedure )
یطخ ریغ یکیمانید زیلانآ ـ4
( Nonlinear Dynamic Procedure )
شور زا هدافتسا ریخا یاهلاس رد یبایزرا رد نوچ .تسا هتفای یرتشیب تیمومع یطخ ریغ یاه
نییآ رد .دنراد یرتشیب ییاراک دوجوم یاهنامتخاس همان
یطخ ریغ یکیتاتسا زیلانآ هب یرتشیب هجوت زین اه
لانآ اب هسیاقم رد لع .تسا هدش یطخ ریغ یکیمانید زی
هلئسم نیا ت ه شخب رد هک
ثحب دروم یلبق یا
رد تفرگ رارق هزاس یاهرتماراپ یبیرقت هبساحم رد مزلا ییاناوت یطخ ریغ یکیتاتسا زیلانآ هک تسا نیا
یا
.دراد ار یطخ ریغ یکیمانید زیلانآ هدیچیپ تابساحم و یزاس لدم هب زاین نودب یارب یطخ یعاجترا راتفر نتفرگ رظن رد اب هزاس لیلحت ، یطخ لیلحت زا روظنم .دشاب یم نآ یازجا
راثآ لیلحت عون نیا رد .دوش یم دراو لیلحت رد هدش هداس تروص هب ینتب ءازجا یگدروخ کرت ای P-Δ
و
یطخ ریغ لیلحت زا روظنم ریغ راتفر لیلد هب نآ یازجا یطخ ریغ راتفر نتفرگ رظن رد اب هزاس لیلحت
دشاب یم یسدنه یطخ ریغ تارثا و یگدروخ کرت ، حلاصم یطخ 2[
].
1-9-2 -
[یلک تروص هب لیلحت یاه شور عاونا زا هدافتسا دراوم ]2
لمعلاروتسد ریسفت ساسا رب هزاس لیلحت یاه شور زا هدافتسا دراوم یلک تروص هب تمسق نیا رد رد رتلماک تاحیضوت یلو دوش یم رکذ یبناج یاهراب ربارب رد دوجوم یاه نامتخاس یا هزرل یزاسهب
همادا رد اه شور نیا زا كی ره دربراک هدودحم دروم هداد
.دش دهاوخ
نه یطخ لیلحت یاه شور یطخ هدودحم رد هلزلز ماگنه هزاس ازجا راتفر هک دنتسه بسانم یماگ
.دنشاب هدش جراخ یطخ دح زا ازجا زا یمک دادعت ای و دشاب هتشاد رارق زا رتکچوک ازجا یربراب تیفرظ هب هلزلز زا یشان یاهورین تبسن هچنانچ شور زا ناوت یم دشاب 2
.درک هدافتسا یطخ یاه کیتاتسا لیلحت یاه شور شاعترا زا یشان اتدمع هلزلز ماگنه هزاس خساپ هک دنتسه بسانم یماگنه ی
. دشابن هجوت لباق رتلااب یاهدم رثا رگید ترابع هب ای دشاب لوا دم رد دشاب مظنم و هاتوک نامتخاس هک تسین هجوت لباق رتلااب یاهدم رثا یماگنه ،
یاهنامتخاس یارب اذل
مظنمان یاهنامتخاس و دنلب ا مزلا
.دوش هدافتسا یکیمانید لیلحت یاه شور زا تس
یطخ ریغ یکیتاتسا لیلحت شور تسا هدافتسا لباق اه نامتخاس رثکا یارب
، ییاه نامتخاس یارب اما
یکیمانید لیلحت شور زا شور نیا رانک رد تسا مزلا دشاب هجوت لباق لوا دم زا رتلااب یاه دم رثا هک یطخ . دوش هدافتسا زین
د لیلحت شور . تسا هدافتسا لباق اه نامتخاس مامت یارب یطخ ریغ یکیمانی
جیاتن هکنیا هب رظن اما
و لیلحت یارب هدش باختنا تشاگن باتش هب ساسح شور نیا زا لصاح حلاصم یطخ ریغ راتفر لدم
هزاس یازجا و .دریگ ماجنا برجم دارفا طسوت لصاح جیاتن ریسفت و لرتنک تسا مزلا دشاب یم
1-9-3 -
[ هیلوا تایضرف ]4
لدم رد هیلوا تایضرف یدادعت هب تسا مزلا اه هزاس زیلانآ عاونا تایئزج دروم رد ثحب همادا زا شیپ هراشا دوجوم یاه نامتخاس یا هزرل یزاسهب لمعلاروتسد ساسا رب یزاس دوش
.
-1 یدعب ود لیلحت هزاس رد شچیپ تارثا و دشاب بلص مگارفاید یاراد هزاس هک یتروص رد ظاحل
ود لدم زا دشاب هدش
.درک هدافتسا ناوت یم یطخ ریغ یاهلیلحت رد یدعب هزاس هک یماگنه
یدعب ود یطخ ریغ یاه لیلحت رد
هنآ یدعب هس صاوخ هزاس یاضعا و ءازجا تمواقم و یتخس هبساحم یارب دیاب ، ددرگ یم لدم رظن دم ا
.دریگ رارق
-2 تلااصتا
رت فیعض تلااصتا رگا ، یطخ ریغ یاه لیلحت رد یاراد ای و
رتمک یریذپ لکش لصتم یاضعا زا
لصاح جیاتن ، لدم رد تلااصتا نتفرگ رظن رد اب هک دوش هدز نیمخت یوحن هب ای و دشاب هدنوش زا شیب
م وحن هب دیاب اهنآ رثا ، تشاد دهاوخ رییغت دصرد10 .ددرگ روظنم هزاس لدم رد بسان
-3 یپ یزاس لدم
تروص رد نویسادنوف یزاس لدم
شخب یاه هیصوت ساسارب دیاب اه یپ ینارود و یلاقتنا یتخس رثا
4-4( ) .دوش دراو لدم رد اه ن وتس یاپ یرادریگ نازیم بسحرب و هدش دروآرب یزاسهب لمعلاروتسد
-4 :نامتخاس یدنبرکیپ
،یدنبرکیپ رظن زا ،مظنم نامتخاس .دوش یم میسقت مظنمان و مظنم نامتخاس ی هتسد ود هب نامتخاس
( دنب طیارش دیاب 1-6-2
درادناتسا ) .دشاب اراد ار ناریا2800
-5 اه مگارفاید یدنب هتسد دنوش یم یدنب هتسد مرن ای و بلص همین ،بلص تروص هب اه مگارفاید لکشرییغت رثکادح هچنانچ .
ب مگارفاید یقفا مرن مگارفاید نآ ،دشاب نآ ریز ی هقبط یبسن یبناج ناکمرییغت طسوتم ربارب ود زا رت گرز
دیاب تبسن نیا بلص مگارفاید رد .دوش یم بوسحم دشاب مین زا رت مک
. اب اه هزاس یزاس لدم رد
مرن ای و بلص همین مگارفاید .دوش هتفرگرظنرد نآ یتخس بسحرب مگارفاید لکشرییغت رثا دیاب
-6 شچیپ عون زا فک یاه مگارفاید هچنانچ بلص ای و بلص همین
رد یلو مزلا شچیپ هبساحم ،دنوش بوسحم
مگارفاید اب یاهنامتخاس مرن
تسین مزلا شچیپ ی هبساحم ساسا رب دیاب شچیپ صاخ تاظحلام .
دنب
3-2-3-3( )
.دوش هتفرگ رظن رد یزاسهب لمعلاروتسد
-7 رثا
P-Δ
تارثا و یکیتاتسا( هزاس لیلحت عون ره رد دیاب حلاصم یطخریغ ای یطخ راتفر ی هدودحم رد P-Δ
قباطم ) یطخریغ ای یطخ ،یکیمانید ( دنب
3-2-5 .ددرگ روظنم یزاسهب لمعلاروتسد )
-8 هزاس و کاخ شنکردنا
اهباتش رییغت ببس کاخ اب شنکردنا لیلد هب نامتخاس بوانت نامز شیازفا هک یدراوم رد ناکمرییغت و
یاه ( دوش هزاس لسگ هب كیدزن ای و مرن کاخ یور رب عقاو یاه هزاس لاثم
و کاخ شنکردنا تارثا )
.دریگ رارق رظن دم یتسیاب هزاس -9 هلزلز یاه هفلوم نامز مه رثا
Surname: Farjoud First Name: Mohammad Title of Thesis: Evaluation Of Accuracy Of Non-linear Static (Pushover) Analysis Methods For Special Moment Resisting Steel Frames
Supervisor: Dr H. Eimani Kalehsar Advisor: P. Vafakhah
Graduate Degree: Master of science Major: Civil Eng. Specialty: Structure University of Mohaghegh Ardabili Faculty: Civil Eng.
Graduation Date: 22 September 2009 Number of Pages: 206 Keywords: Nonlinear static Analysis, Nonlinear dynamic Analysis, Special Moment Resisting Steel Frame, Modal pushover analysis.
Abstract:
The nonlinear static analysis methods are more perfect than linear static analysis procedure but they have more assumptions than complicated nonlinear dynamic analysis procedure. In fact these methods have been made to estimate strength and deformation capacities of structure and comparison these capacities with demands of performance levels. In the present research the accuracy of the results obtained from nonlinear static analysis methods with different load patterns and modal pushover analysis (MPA), have been compared with the storey drift ratio results of nonlinear dynamic analysis. For this purpose three type of building models with special moment resisting steel frame have been designed to considering the seismic design criteria in new edition of tenth code of building national provisions, these models use for nonlinear analysis in CSI-PERFORM software. In nonlinear dynamic time history analysis seven types of seismographs have been used. These seismographs have been such scaled that the maximum tip displacement in nonlinear analysis reach to 0.5, 2 and 4 percentage of building height, According to FEMA 440 report. The scaled seismographs use to find the target displacement in pushover methods. The results show that increasing of the height of the models as well as increasing of scale factors, lead to increase errors of pushover methods. In general the modal pushover analysis has fairly acceptable accuracy between methods with non-adaptive load distributions.
Department of Structure
Evaluation of Accuracy of Non-linear Static (Pushover) Analysis Methods for Special Moment Resisting
Steel Frames
Supervisor:
Dr. Houshyar Eimani Kalehsar
Advisor:
Payman Vafakhah
By
Mohammad Farjoud
University of Mohaghegh Ardabili September-2009