1
یروانف و یشهوژپ تنواعم
یتاقیقحت حرط ییاهن شرازگ
رد یصاوغ هب نوخ زاتسومه هاگتسد خساپ یسررب قامعا
و 9 یرتم 18
بآ یاه دازآ
رد ناصاوغ درم
ناوج
:حرط نایرجم
یلبلب یلعفطل رتکد یدادادخ رواد یمیظع داهرف
یشزرو مولع و یندب تیبرت هورگ
یسانشناور و یتیبرت مولع هدکشناد
ارج یلیبدرا ققحم هاگشناد یشهوژپ تنواعم هزوح یلام تیامح و بیوصت اب حرط نیا گ
دیدر ه
.تسا
زییاپ
96
2
بلاطم تسرهف
ناونع هحفص
کچ ی هد ...
...
...
...
...
...
10
شهوژپ ی هنیشیپ و تایلک : لوا لصف
-1 -1 همدقم ...
...
...
...
...
...
1
-1 -2 هلاسم نایب ...
...
...
...
...
...
1
-1 -3 ترورض و مها ی ت شهوژپ ...
...
...
...
...
3
-1 -4 فادها شهوژپ ...
...
...
...
...
3
-1 -5 رف یاه هیض شهوژپ
...
...
...
...
...
5
-1 -6 نابم ی رظن ی ...
...
...
...
...
5..
-1 -7 شهوژپ هنیشیپ ...
...
...
...
...
23
3
-1 -8 فیرعت ناگژاو و تاحلاطصا ...
...
...
...
...
33
اه شور و داوم : مود لصف
-2 -1 همدقم ...
...
...
...
...
...
37
-2 -2 شور شوژپ ...
...
...
...
...
37
-2 -3 شهوژپ حرط ...
...
...
...
...
37
-2 -4 یرامآ هعماج ...
...
...
...
...
38
-2 -5 یریگ هزادنا شور و یرامآ هنومن ...
...
...
...
38
-2 -6 شهوژپ یاهرییغتم ...
...
...
...
...
38
-2 -6 -1 یاهرییغتم لقتسم
...
...
...
...
...
49
-2 -6 -2 هتسباو یاهرییغتم ...
...
...
...
...
49
-2 -7 یریگ هزادنا یارب زاین دروم لیاسو و رازبا ...
...
...
...
49
-2 -8 شور یاه عمج یروآ تاعلاطا ...
...
...
...
40
-2 -8 -1 شور هزادنا یریگ یاهرییغتم یندب
...
...
...
...
41
-2 -8 -2 بلق نابرض یریگ هزادنا شور ...
...
...
...
41
-2 -8 -3 بلق نابرض رثکادح و یفرصم نژیسکا رثکادح نییعت ...
...
...
42
-2 -8 -4 یصاوغ هسلج زا شیپ یفرصم یاذغ ...
...
...
...
42
-2 -8 -5 یصاوغ تیلاعف یارجا شور ...
...
...
...
43
-2 -8 -6 ینوخ یاه هنومن یروآ عمج ...
...
...
...
43
-2 -9 یرامآ لیلحت و هیزجت شور ...
...
...
...
...
44
لصف ثحب و جیاتن :موس
-3 -1 همدقم ...
...
...
...
...
...
46
-3 -2 رامآ فیصوت ی شهوژپ ...
...
...
...
...
46
-3 -3 اه هضورفم ...
...
...
...
...
47..
-3 -3 -1 اه هداد یعیبط عیضوت هضورفم ...
...
...
...
47
-3 -3 -2 قیقحت یاه هیضرف نومزآ ...
...
...
...
48..
4
ضرف ی ه لوا : ...
...
...
...
...
...
48
-3 -3 -2 -1 نومزآ ضرف ی ه لوا : ...
...
...
...
...
48
ضرف ی ه مود : ...
...
...
...
...
...
49
-3 -3 -2 -2 نومزآ ضرف ی ه مود : ...
...
...
...
...
49
ضرف ی ه موس : ...
...
...
...
...
...
49
-3 -3 -2 -3 نومزآ ضرف ی ه موس : ...
...
...
...
...
49
ضرف ی ه مراهچ : ...
...
...
...
...
...
50
-3 -3 -2 -4 نومزآ ضرف ی ه مراهچ : ...
...
...
...
...
50
ضرف ی ه مجنپ : ...
...
...
...
...
...
51
-3 -3 -2 -5 نومزآ ضرف ی ه مجنپ : ...
...
...
...
...
51
ضرف ی ه مشش : ...
...
...
...
...
...
51
-3 -3 -2 -6 نومزآ ضرف ی ه مشش : ...
...
...
...
...
51
ضرف ی ه متفه : ...
...
...
...
...
...
52
-3 -3 -2 -7 نومزآ ضرف ی ه متفه : ...
...
...
...
...
52
ضرف ی ه متشه : ...
...
...
...
...
...
53
-3 -3 -2 -8 نومزآ ضرف ی ه متشه : ...
...
...
...
...
53
ضرف ی ه مهن : ...
...
...
...
...
...
53
-3 -3 -2 -9 نومزآ ضرف ی ه مهن : ...
...
...
...
...
53
ضرف ی ه مهد : ...
...
...
...
...
...
54
-3 -3 -2 -10 نومزآ ضرف ی ه مهد : ...
...
...
...
...
54
ضرف ی ه مهدزای : ...
...
...
...
...
...
55
-3 -3 -2 -11 نومزآ ضرف ی ه مهدزای : ...
...
...
...
55.
ضرف ی ه مهدزاود : ...
...
...
...
...
55...
-3 -3 -2 -12 نومزآ ضرف ی ه مهدزاود : ...
...
...
...
55
ضرف ی ه مهدزیس : ...
...
...
...
...
56...
-3 -3 -2 -13 نومزآ ضرف ی ه مهدزیس : ...
...
...
...
56
ضرف ی ه مهدراهچ :
...
...
...
...
...
57.
5
-3 -3 -2 -14 نومزآ ضرف ی ه مدراهچ : ...
...
...
...
57
ضرف ی ه مهدزناپ : ...
...
...
...
...
57....
-3 -3 -2 -15 نومزآ ضرف ی ه مهدزناپ : ...
...
...
...
57
-3 -2 ثحب ...
...
...
...
...
...
58
تاداهنشیپ و یریگ هجیتن :مراهچ لصف
-4 -1 هجیتن یریگ ...
...
...
...
...
62
-4 -2 تاداهنشیپ یشهوژپ
...
...
...
...
...
62
عبانم ...
...
...
...
...
...
63
یسیلگنا هدیکچ
...
...
...
...
...
80
لوادج تسرهف
ناونع
هحفص
1لودج 1- - نوخ یداقعنا یاهروتکاف ...
...
...
...
11
3لودج 1- - اه یندومزآ یکیژولویزیف و یندب یاه یگژیو ...
...
...
46
3لودج 2- - نومزآ سپ و نومزآ شیپ رد هعلاطم دروم یاه رییغتم حوطس
...
...
47
3لودج 3- - فورگوملوک نومزآ جیاتن -
اه هداد عیزوت ندوب یعیبط یارب فنریمسا ...
...
48
3لودج 4- - نومزآ جیاتن بمهt
س قمع نومزآ سپ و شیپ رد ریغتم توافت نییعت یارب هت رتم9
...
48
3لودج 5- - جیاتن نومزآ هتسبمهt یارب نییعت توافت ریغتم¬ رد شیپ و نومزآ سپ 18قمع
رتم ...
49
3لودج 6- - جیاتن نومزآ هتسبمهt یارب هسیاقم تارییغت حوطس نژونیربیف نیب
یصاوغ رد قامعا و9 رتم18 49..
3لودج 7- - جیاتن نومزآ هتسبمهt یارب نییعت توافت ریغتم رد شیپ و سپ نومزآ 9قمع
رتم ...
50
3لودج 8- - جیاتن نومزآ هتسبمهt یارب نییعت توافت ریغتم رد شیپ و سپ نومزآ 18قمع
رتم ...
51
3لودج 9- - جیاتن نومزآ هتسبمهt یارب هسیاقم تارییغت نیبPT
یصاوغ رد قامعا و9 رتم18 ...
51
3لودج 10- - جیاتن نومزآ هتسبمهt یارب نییعت توافت ریغتم رد شیپ و نومزآ سپ 9قمع
رتم ...
52
3لودج 11- - نومزآ جیاتن قمع نومزآ سپ و شیپ رد ریغتم توافت نییعت یارب هتیبمهt
رتم9 ...
53
3لودج 12- - جیاتن نومزآ هتسبمهt یارب نییعت توافت ریغتم رد شیپ و نومزآ سپ 18قمع
رتم ...
53
3لودج 13- - جیاتن نومزآ هتسبمهt یارب نییعت توافت ریغتم رد شیپ و نومزآ سپ 9قمع
رتم ...
54
3لودج 14- - جیاتن نومزآ هتسبمهt یارب نییعت توافت ریغتم رد شیپ و نومزآ سپ 18قمع
رتم ...
55
6
3لودج 15- - جیاتن نومزآ هتسبمهt یارب هسیاقم تارییغت تیلاعف نیبtPA
یصاوغ رد قامعا و9 رتم18 ...
55
3لودج 16- - جیاتن نومزآ هتسبمهt یارب نییعت توافت ریغتم رد شیپ و نومزآ سپ 9قمع
رتم ...
56
3لودج 17- - جیاتن نومزآ هتسبمهt یارب نییعت توافت ریغتم رد شیپ و نومزآ سپ 18قمع
رتم ...
57
3لودج 18- - جیاتن نومزآ هتسبمهt یارب هسیاقم تارییغت تیلاعف PAI-1 نیب یصاوغ رد قامعا و9 رتم18 ...
57
اهرادومن تسرهف
ناونع
هحفص
رادومن -3 -1 قامعا رد یصاوغ لابند هب نژونیربیف ریداقم تارییغت و9
18 دازآ یاه بآ یرتم ...
50
رادومن -3 -2 تارییغت امعا رد یصاوغ لابند هب PT
9 ق 18 و دازآ یاه بآ یرتم ...
...
52
رادومن -3 -3 تارییغت aPTT قامعا رد یصاوغ لابند هب و9
18 دازآ یاه بآ یرتم ...
...
54
رادومن -3 -4 تارییغت تیلاعف قامعا رد یصاوغ لابند هب tPA
و9 دازآ یاه بآ یرتم18 ...
...
56
رادومن -3 -5 تارییغت PAI-1 قامعا رد یصاوغ لابند هب و9
دازآ یاه بآ یرتم18 ...
...
...
...
58
تسرهف لکش
اه
ناونع
هحفص
1لکش 1- - دنیارف زاتسومه ...
...
...
...
...
7
1 لکش 2- - تکلاپ کی راتخاس ...
...
...
...
...
9
1 لکش 3- - یداقعنا راشبآ کیسلاک لدم ...
...
...
...
13
1لکش 4- - یداقعنا متسیس دیدج لدم ...
...
...
...
14
1 لکش 5- - لیکشت ینیربیف هتخل ...
...
...
...
16....
لکش -1 -6 ریسم نیئتورپ .C
نیلودموبمورت (
)TM نیئتورپ،
C (PC ) نیئتورپ،
لاعفC (
)APC
، راهم هدننک زیلونیربیف لباق
لاعف ندش طسوت نیبمورت TAFI (
) نیئتورپ،
S (PS ...
...
...
...
17
1 لکش 7- - زیلونیربیف ...
...
...
...
...
18
7
یسررب خساپ هاگتسد زاتسومه
نوخ هب یصاوغ رد
قامعا و9
یرتم18
¬بآ یاه دازآ رد ناصاوغ درم
اوج ن
هدیکچ فده و هقباس :
فا زور شرتسگ لیلد هب و تسا دشر لاح رد شزرو کی ناونع هب ناهج رساترس رد یصاوغ وغ نوز
،یصا
دیدهت لماوع و یکیژولیزیف تخانش تسا تیمها زئاحرایسب یصاوغ هدننک
. ،رضاح هعلاطم یسررب
خساپ د هاگتس ومه زاتس
نوخ هب یصاوغ رد قامعا و9 یرتم18 بآ یاه دازآ رد ناصاوغ درم ناوج دوب .
شور و داوم اه
: دادعت ینس نیگنایم اب درم صاوغ 20
/2
± 3 /5 یندب هدوت صخاش و لاس 24 /4
± 5 /3 مرگولیک( 22
یصاوغ هقباس اب )عبرم رتم رب -5
رد هنابلطواد تروص هب لاس3 شهوژپ
دادعت ،یصاوغ هسلج ره رد .دندرک تکرش رضاح
قمع رد رفن10 دادعت و یرتم 9
قمع رد زین رگید رفن 10 یصاوغ تیلاعف هب یرتم 18
سراف جیلخ رد یم
هک دنتخادرپ
یم ضوع نانآ یاج ،یدعب هسلج رد و دوب هتفریذپ تروص هداس یفداصت شور هب نانآ باختنا تدم هب یصاوغ .دش
30
8
ط هب هقیقد یندومزآ زا یصاوغ دعب و لبق هلصافلاب یریگنوخ .دیماجنا لو
هداد لیلحت و هیزجت یارب .دش هتفرگ اه زا اه
نومزآ هتسباوt .دش هدافتسا ینعم حطس
یراد 05 ( 0.
≥ )p .دش هتفرگ رظن رد
هتفای :اه جیاتن داد ناشن هک
نیگنایم و PT
قمع ود ره رد یصاوغ تیلاعف لابند هب aPTT و 9
م 18 رت ینعم شهاک -
( تفای یراد 05
0.
≥ .)P
،هک یلاح رد نژونیربیف ریداقم
قمع ود ره رد یصاوغ تیلاعف لابند هب و 9
هسیاقم رد رتم18
ینعم روط هب هیاپ تلاح اب ( تفای شیازفا یراد
01 0.
≥ .)p ریداقم نیب ،نینچمه
،نژونیربیف وPT
رد tPA 18 قمع
قمع اب هسیاقم رد یرتم رتم 9
ینعم توافت تشاد دوجو یراد
01( 0.
≥ .)P
هجیتن یریگ : نینچ یم رظن هب دسر
بآ رد یصاوغ تیلاعف هک یم دازآ یاه
ب ،زاتسومه هاگتسد دناوت قعنا هژیو ه
ار نوخ دا
خساپ ،راشف عفر عافترا نآ لابند هب و یصاوغ قمع ،هولاعب .دزاس هتفشآ أت تحت ار یزاتسومه یاه
رق ریث یم را دهد .
هژاو یدیلک یاه :
تکلاپ دادعت ،یصاوغ زیلونیربیف ،نوخ داقعنا ،اه
1 1- همدقم -
و نوخ ییایمیش راتخاس ،نوخ شدرگ یشزرو تیلاعف هاگتسد
یم رییغت ار ینومروه ن ،لاثم یارب .دهد
هدش هداد ناش
بجوم ،مئاق تیعضو رد نداتسیا ًلاثم ،مک یلیخ تدش اب ینامسج تیلاعف هداس لکش کی هک تسا شیازفا
ت رد مکار
یم یتکلاپ دوش
Brezinski et al., 1998
( .)م ریثأت ،ینامسج تیلاعف و شزرو هک تسا هدش راکشآ رب یمه
زاتسومه .دنراد ینوخ
هک یتارییغت و ندب رب طیحم یتخانشناور و کیژولویزیف راثآ ،رگید یوس زا د
گتسد ر ها خم یاه فلت
یم داجیا زاتسومه هاگتسد هلمج زا ندب یم رامش هب یتاعلاطم قیلاع رگید زا ،دنک
.دور هک یطیحم ف
و تیلاع آ رد یشزر ن
یم ماجنا یم تیمها زئاح رایسب دوش
رب رد یشزرو تیلاعف یارجا زا ندب رب هدش دراو سرتسا .دشاب طیحم یخ
رایسب اه
یم ییاهنت هب یشزرو تیلاعف دوخ زا رتشیب .دشاب
چنآ قوف بلاطم هب هجوت اب ،نیاربانب پ نیا رد ه
م شهوژ تسا رظن د
،
هعلاطم خساپ ی یم فلتخم قامعا رد یصاوغ تیلاعف هب زاتسومه هاگتسد یازجا
.دشاب
9
2 1- هلاسم نایب -
هاگتسد زاتسومه یم زوبمرت لیکشت و نیربیف هدنشک هوقلاب تسشن هت ربارب رد تظفاحم لوئسم ،1
شخب هک دشاب
یم ماجنا ار راک نیا نآ زیلونیربیف یماگنه .دهد
لخاد رد ار نیربیف ،یمیزنآ ریسم نیا ،دوش لاعف زیلونیربیف متسیس هک
یم یریگولج نوخ نایرج فقوت و ینایرش دادسنا زا نیاربانب و هداد شهاک ،هعسوت لاح رد زوبمرت دنک
Ouimet and
(Loscalzo., 1994
.)لاعف هدننک یتفاب نژونیمسلاپ ی ( 2
هدننکراهم و )tPA لاعف ی
هدننک مسلاپ ی یتفاب نژونی
3
PAI-1( یم بوسحم زیلونیربیف متسیس یازجا نیرتمهم ) .دنوش
متسیس ندش لاعف ثعابtPA ندش لح و زیلونیربیف
یم دوجوم هتخل هک یلاح رد ؛دوش
PAI-1 یم هلباقم لمع نیا اب ندش لاعفریغ ثعاب و دنک
متسیس وtPA زیلونیربیف
یم .ددرگ نژونیربیف یبلق لقتسم و یوق لماع کی و نوخ یداقعنا یاهروتکاف نیرت مهم زا 4
- عیرس تارییغت هک دشاب یم یقورع
( ددرگ رطخ داجیا ثعاب دناوت یم نآ
Kannel et al., 1987
نیرت مهم زا امسلاپ نژونیربیف حطس ،نینچمه .)
ا رنورک قورع تلاکشم یبایزرا رد صخاش نیرتهب و نوخ هتیزوکسیو یاه صخاش
Mutanen et al., 2001
( تس.)
هتسناد زا ،اکیرما و نپاژ رد یتاعلاطم و ماهگنیمارف هعلاطم هلمج زا ،هدرتسگ یژولویمدیپا تاعلاطم و دهاوش زا یدایز یاه
( دننک یم تیامح رنورک قورع یرامیب و نژونیربیف یلااب حوطس نیب یوق و یببس طابترا کی دوجو
Kannel et al.,
نیربیف و )
1987
یبلق یاه یرامیب یارب یوق هدننک ییوگشیپ لماع کی ار نژو- یم هدنشک ریغ و هدنشک یقورع دنناد
Woodward et al., 1999
( ). یبلق زاسرطخ لماوع رگید اب نژونیربیف طابترا -
.تسا مهم زین یقورع
یقورع زوبمرت لیکشت ضراوع و تفرشیپ ،زاغآ دنیارف ،5
رد یرامیب یبلق یاه -
ورع یم و تسا هدیچیپ یق هب دناوت
مردنس .دریگ رارق ریثأت تحت یددعتم لماوع هلیسو کیمکسیا یرنورک یاه
رادیاپان یردص نیژنآ دننامه 6
سوتکرافنا ،7
مان هب لومعم یژولویزیفوتاپ کی یاراد یگمه ،یبلق یمکسیا هب هیوناث یناهگان گرم و یبلق گراپ
ی رنورک کلاپ هب هیوناث
1. Hemostasis
2. Tissue plasminogen activator 3. Plasminogen activator inhibitor-1 4. Fibrinogen
5. Atherothrombosis 6. Ischemic coronary syndromes 7. Unstable angina
10
( دنتسه یقورع زوبمرت داجیا
Davies, 2000
.) رب کیمتسیس یریثأت یاراد هک ییاهروتکاف زا یعیسو فیط
هدش ییاسانش یژولویمدیپا تاعلاطم رد ،دنتسه نوخ هتیسینژوبمورت لماوع نیب کیدزن طابترا زا یدایز دهاوش .دنا
یبلق یازرطخ -
خ راشف ،نیریش تباید دننامه یتنس یقورع دراد دوجو هتیسینژوبمورت شیازفا و لااب نوخ یبرچ و نو
هلیسو هب هک شنکاو شیازفا ای و زیلونیربیف شهاک ،نوخ دح زا شیب یریذپداقعنا
دوش یم صخشم یتکلاپ یریذپ
Makris et al., 1997
( نیا دوبهب ،سوکعم روط هب .)ازرطخ لماوع لیامت اب
نییاپ کیتوبمورت رت
دنتسه طبترم ،
Colwell, 2001
( .)زا یکی تکرح و تیلاعف هک تسا هدش قلخ یوحن هب ًلاوصا نآ یکیژولویزیف تعیبط و ناسنا ندب نامتخاس
یتحاران زا یرایسب عویش یلصا لماع ،زاین نیا هب هجوت مدع .تسا نآ مربم یاهزاین للاتخا و اه
یرامیب هژیو هب اه یاه
یبلق - رامیب عویش .دوب دهاوخ یقورع ی
یبلق یاه -
)نابرض دادعت ،یا هبرض مجح ،نوخ راشف( نآ درکلمع فعض و یقورع
( دنراد کرحت مدع اب یکیدزن رایسب طابترا دوخ هبون هب
Gonzalez – Alonso et al., 1997
یدایز تایبدا .)
هدرک شرازگ تیلاعف لوغشم هک یدارفا ،دنا
یگدامآ حوطس هک یدارفا ای و دنتسه مظنم یزاوه یاه ییلااب ینامسج
یرامیب نازیم و هتشاد ینلاوط یگدنز هب لیامت ،دنراد یبلق یاه
- نییاپ یقورع دنراد یرت
Bacon et al., 2009
( )رد .
اکیرما بلق نمجنا اتسار نیمه اکیرما یشزرو یکشزپ هاگشناد ،1
یرامیب یریگشیپ و لرتنک زکارم ،2 3اه
ناکشزپ و
،صصختم ییامنهار
هدرک رشتنم ار ییاه تیلاعف ماجنا هک دنا
ار یبلق تلامح رطخ شهاک یارب مظنم ینامسج یاه
یم هیصوت ( دننک
Kratz et al., 2006
یشزرو تیلاعف هک یروط هب .دراد دوجو هطبار نیا رد یضقانت ،لاح ره هب .)یبلق ثداوح رطخ شیازفا اب داح -
( تسا طبترم یقورع
Albert et al., 2000
تیلاعف زا ،نیاربانب .) ناونع هب یشزرو
یم مه هک تسا هدش دای ولهپ ود یریشمش ( دشاب دراکویم داح سوتکارافنا هدننک یریگشیپ مه و زادنا هار دناوت
Kratz
et al., 2006
ههد لیاوا زا .)یم داح یشزرو تیلاعف هک تسا هدش راکشآ ،1900 و نتخاس هتفشآ هب رجنم دناوت
( ددرگ زوبمرت لیکشت کیرحت
Blake and Larabee, 1903
داهنشیپ هک دنراد دوجو یدایز یرورم تلااقم لااح و )
1. The American Heart Association 2. The American College of Sports Medicine 3. The Centers for Disease Control and Prevention
11
یم یم نآ داح ریثأت هب تبسن مظنم یشزرو تیلاعف فلتخم یایازم ،دننک هک دشاب یکیتوبمورت تارییغت تلع هب دناوت
یم قافتا زیلونیربیف و داقعنا ،یتکلاپ درکلمع رد یدوبهب و رییغت رطاخ هب ًلاامتحا ( دتفا
Thrall et al., 2007
.)ًابیرقت ،هنلااس /5
یم قافتا هدحتم تلاایا رد یدراکویم سوتکارافنا نویلیم1 هک دتفا
ن هب کیدز 500000
وم زا در
نآ یم یهتنم گرم هب اه یبایزرا .دوش
یم ناشن هدش ماجنا یاه لقادح هک دنهد
75000 نیا زا دروم
سوتکرافنا رد ،اه
کی تدم رد ای و لوط یم قافتا ینامسج راشف زا دعب تعاس
( دنتفا
Mittleman et al., 1993
لاطا .)تاع
دراکویم سوتکرافنا هلمح تسا نکمم ینامسج راشف ای تیلاعف هک تسا هداد ناشن ریخا یژولویمدیپا ر
خم ،ا رد ًاصوص
ریغ دارفا یرامیب رطخ شیازفا رد هک لاعف
یبلق یاه -
ع هار ،دنتسه یقور ( دیامن یزادنا
Mittleman et al., 1993
.)هک تسا نآ هدیدپ نیا یارب هدش داهنشیپ مسیناکم میظنت دنیارف ضرعم رد ،هدش رهاظ کینژورتآ حطس
سومه ی رارق زات
یم یم میظنت ار زوبمرت للاحنا و تسشن هت هک دریگ یم متسیس نیا رد للاتخا هنوگره و دنک
دناوت م هب رجن ت لیکش
( ددرگ زوبمورت
Fuster et al., 1996
.)
لماش زاتسومه متسیس تارییغت قیقحت نیا رد تکلاپ دادعت تارییغت
( اه
،)PC نژونیربیف( یداقعنا متسیس
،
و aPTT زیلونیربیف متسیس و )PT
tPA( PAI-1 ، یم رارق یسررب دروم ناوج نادرم رد یصاوغ تیلاعف لابند هب ) .دریگ
متسیس رد رییغت بجوم یصاوغ تیلاعف ایآ ،هک میتسه لاوس نیا هب خساپ نتفای ددص رد شهوژپ نیا ماجنا اب ،عقاو رد یم نآ یازجا نایم لداعت مدع و نوخ زاتسومه هب زاتسومه متسیس رد هدش داجیا یلامتحا تارییغت ایآ ،هک نیا و ؟دوش
ا رد یصاوغ ریثأت تحت یشزرو تیلاعف لابند یم فلتخم قامع
نیا هنیمز نیا رد تاعلاطم نادقف تلع هب ،نیاربانب ؟دشاب
ایآ هک دش یعادت رگشهوژپ نهذ رد لاوس قامعا رد یصاوغ تیلاعف
و 9 رب رتم18 نوخ زاتسومه متسیس یازجا خساپ
؟تسا راذگرثا 3 1- ترورض - شهوژپ تیمها و
تیلاعف دوبهب هاگتسد
زاتسومه تیلاعف رد مظنم تکرش دیاوف زا یکی ناونع هب بلغا ،نوخ
هدش شرازگ ینامسج یاه
( تسا
Szymanski et al., 2005
خساپ هرابرد ،لاح نیا اب .)توافت و یشزرو تیلاعف هب زاتسومه متسیس یاه یاه
هوقلاب طیحم رد تسا نکمم هک یا تسا دوجوم یکدنا تاعلاطا ،دشاب هتشاد دوجو نوگانوگ یاه
هک یتاعلاطم زا یضعب .
12
هزادنا ار زاتسومه متسیس تیلاعف هدومن یریگ
هدرک شرازگ ،دنا ینعم روط هب ،طیحم هک دنا
یاهریغتم رد رییغت هزادنا یراد
یم رارق ریثأت تحت ار یشزرو تیلاعف هب خساپ رد یزاتسومه متسیس هک ییاج نآ ات ،هولاعب .دهد
یم ناشن اهوجتسج دهد
هعلاطم چیه یا
خساپ .تسا هدرکن یسررب ار یلومعم یصاوغ تیلاعف هسلج کی هب زاتسومه متسیس یاه
جا یمرگرس و شزرو تروص هب هک یصاوغ تیلاعف نابطاخم دادعت رب زور هب زور ،رگید یوس زا یم ار
دوش هدوزفا ،
یم هبذاج و بآ ریز یابیز یایند .ددرگ فشک هب ناسنا یتاذ لیامت نینچمه و نآ یاه
رارسا سمل و ج
تسه ناه زا ی
یم رامش هب رما نیا لماوع نیرتمهم ن فادها دننام یرگید فادها اب یصاوغ تیلاعف ،نینچمه .دنور
ی یماظ یفاشتکا ا زین
یم لابند یم شیازفا نآ قمع شیازفا اب هک بآ راشف .دوش
ا یشان سرتسا رب ار یفعاضم راشف ،دبای شزرو ز
ب اوغ ندب ر ص
یم لیمحت ب .دنک
لاعف عون ره زا رتشیب تسا نکمم ایرد قامعا رد نتفرگ رارق یناور سرتسا ،هولاع زرو تی
ب رگید یش .دشا
سومه متسیس رد یتارییغت هچ یطیحم نینچ رد یشزرو تیلاعف و نتفرگ رارق یلااب سرتسا ایآ هک نیا ا زات
یم داجی ک
،دن
و طیحم یلامتحا تارثا هب هجوت اب ،نیاربانب .تسین صخشم زونه مه متسیس یازجا رب یصاوغ تیلاعف
زاتسو نادقف و
اماهبا نیا هب شهوژپ نیا جیاتن و تسا دوهشم ًلاماک حرط نیا یارجا ترورض ،هنیمز نیا رد شهوژپ ساپ ت
د دهاوخ خ .دا
4 1- فادها - قیقحت
یلک فده یسررب ،هعلاطم نیا زا یلک فده رد یصاوغ هب نوخ زاتسومه متسیس خساپ
قامعا و 9
یرتم 18 بآ یاه آ داز رد
ناصاوغ درم یم ناوج .دشاب
فادها و ی هژ قیقحت
)1 هب نژونیربیف خساپ نییعت قمع رد یصاوغ
رتم9
)2 هب نژونیربیف خساپ نییعت قمع رد یصاوغ
رتم18
)3 هب نژونیربیف خساپ هسیاقم قامعا رد یصاوغ
و9 رتم18
)4 خساپ نییعت هب PT
قمع رد یصاوغ رتم9
13
)5 خساپ نییعت هب PT
رد یصاوغ 18 قمع
رتم
)6 خساپ هسیاقم هبPT
قامعا رد یصاوغ و9
رتم18
)7 خساپ نییعت هبAPTT
قمع رد یصاوغ رتم9
)8 خساپ نییعت هبAPTT
قمع رد یصاوغ رتم18
)9 خساپ هسیاقم هب APTT
قامعا رد یصاوغ و9
رتم18
)10 خساپ نییعت هبtPA
قمع رد یصاوغ رتم9
)11 خساپ نییعت هبtPA
قمع رد یصاوغ رتم18
)12 خساپ هسیاقم هبtPA
قامعا رد یصاوغ و9
رتم18
)13 خساپ نییعت PAI-1
هب قمع رد یصاوغ رتم 9
)14 خساپ نییعت PAI-1
هب قمع رد یصاوغ رتم 18
)15 خساپ هسیاقم PAI-1
هب قامعا رد یصاوغ و9
رتم18
-1 -5 هیضرف قیقحت یاه
)1 قمع رد یصاوغ .دراد رثا ناصاوغ نژونیربیف حوطس رب رتم9
)2 قمع رد یصاوغ .دراد رثا ناصاوغ نژونیربیف حوطس رب رتم18
)3 قامعا رد یصاوغ لابند هب ناصاوغ نژونیربیف حوطس نیب و9
.دراد دوجو توافت رتم18
)4 قمع رد یصاوغ رب رتم9
.دراد رثا ناصاوغPT
)5 قمع رد یصاوغ رب رتم18
.دراد رثا ناصاوغPT
)6 PT نیب قامعا رد یصاوغ لابند هب ناصاوغ و9
.دراد دوجو توافت رتم18
)7 قمع رد یصاوغ رب رتم9
.دراد رثا ناصاوغAPTT
14
)8 قمع رد یصاوغ رب رتم18
.دراد رثا ناصاوغAPTT
)9 APTT نیب قامعا رد یصاوغ لابند هب ناصاوغ و9
.دراد دوجو توافت رتم18
)10 صاوغ ی قمع رد لاعف حوطس رب رتم9
ی tPAت .دراد رثا ناصاوغ
)11 صاوغ ی قمع رد لاعف حوطس رب رتم 18
ی tPAت .دراد رثا ناصاوغ
)12 ب ی ن لاعف حوطس ی
tPAت صاوغ لابند هب ناصاوغ ی
قامعا رد و9
.دراد دوجو توافت رتم18
)13 صاوغ ی قمع رد لاعف حوطس رب رتم9
ی PAI-1ت .دراد رثا ناصاوغ
)14 صاوغ ی قمع رد لاعف حوطس رب رتم 18
ی PAI-1ت .دراد رثا ناصاوغ
)15 ب ی ن وطس لاعف ح ی PAI-1ت صاوغ لابند هب ناصاوغ ی
قامعا رد و9
وجو توافت رتم18 .دراد د
-1 -6 یرظن ینابم
یژولوتامه ؛نوخ رد اه لولس درکلمع و راتخاس ،تظلغ لیلحت لماش هک تسا داقعنا و ینوخ یاه لولس هعلاطم ملع ،1
هک مرس ای امسلاپ ییایمیش ءازجا ؛ناوختسا زغم رد نآ یاهزاس شیپ یاه لولس راتخاس و درکلمع اب یکیدزن هطبار
تکلاپ درکلمع و ؛دنشاب یم اراد ،ینوخ نیئتورپ و اه
(دشاب یم نوخ داقعنا رد ریگرد یاه
MacFarlane et al.,
.)
1964
هاگتسد رد یشزرو تیلاعف و ینامسج کرحت هطساو هب هک یتارییغت هدنزاس ءازجا و نوخ هلمج زا ندب فلتخم یاهداجیا نآ یم
لاس رد ،دوش ( تسا هدش شرازگ ریخا یاه
2010; Kimura, 2009
، 2010; Atkinson
،
Montgomery باوخ هخرچ ،ینامسج راشف ،یناور راشف دننام لماوع زا یرایسب .)
- یم یرامیب و یرادیب راثآ دنناوت
( دنشاب هتشاد زاتسومه متسیس رب یمهم Lee, 2003
Atkinson, 2010;
2007;
، Hermida .)
داجیا تارییغت
داجیا ثعاب تسا نکمم ،نآ ءازجا نایم لداعت ندروخ مه رب و نوخ یداقعنا تیلاعف شیازفا ،زاتسومه متسیس رد هدش یبلق ثداوح عوقو زاس هنیمز و زوبمرت -
(دوش یقورع 2002; Vanden, 1995
Cadroy، هب طیحم راثآ ،لاح نیا اب .)
هجوت دروم رتمک مهم هفلوم کی ناونع .تسا هتفرگ رارق
1.Hematology
15
هک هعلاطم نیا فادها هب هجوت اب رد یصاوغ هب نوخ زاتسومه متسیس خساپ
قامعا و 9
یرتم 18 بآ ه یا دازآ رد
ناصاوغ درم ار ناوج یم یبایزرا هزاس صوصخ رد یتایلک ادتبا ،دنک
رو تیلاعف ریثأت و روکذم یاه سپس و یشز
آ طیحم راث
نآ رب نآ طابترا و اه یرامیب اب اه
یبلق یاه -
یقورع ا یم هئار نوماریپ قیقحت هنیشیپ رب یرورم سپس .دوش اعف ریثأت
تیل
.دش دهاوخ نوخ یداقعنا متسیس تارییغت رب کرحم لماع ود ناونع هب طیحم و یندب زاتسومه تسومه .دشاب یم یورنوخ زا یریگولج یانعم هب هک تسا هدش قتشم ینانوی هملک کی زا زاتسومه هژاو رف زا
دنیا کرم ی ب
لخاد رد عیام تلاح رد نوخ نتشاد هگن یارب ،رگیدکی اب هک تسا ییایمیشویب و یلولس یاهدادخر زا قورع
و ینوخ
دنآ هیلا هک یماگنه .دننک یم راک ،ینوخ هتخل لیکشت قیرط زا بیسآ لابند هب یورنوخ زا یریگولج ایلتو
وخ قورع ل ین
هتخل دیلوت ثعاب اه متسیس نیا ،دنیب یم بیسآ خ فقوت ثعاب هدش داجیا ینوخ هتخل .دنوش یم ینوخ
یورنو ش و هد
ل ندش لح و دیلوت نیب یفیرظ لداعت هجیتن رد .دوش یم لح کیتیلونیربیف دنیارف قیرط زا ماجنارس خ هتخ
وط رد ینو ل
ی زوبمورت لمع تعرس اب تسا نکمم لداعت نیا رد للاتخا داجیا .دوش یم رارقرب کیتاتسومه دنیارف نوخ ا
ور هب هک ی
دیآ دوجوب ،دریگ یم تروص رتمک داقعنا ای دح زا شیب داقعنا هجیتن رد بیترت لکش(
-1 ( ،)1 Henry, 2002 .)
یگر بیسآ
لحم رد اه تکلاپ عمجت یتکلاپ خیم لیکشت و بیسآ
ینیربیف هتخل لیکشت نوخ داقعنا و لولحمان
یگر ضابقنا
16
1 لکش 1- - زاتسومه دنیارف Henry 2002(
)
،لاس اه هد یارب فونتار راشبآ هیضرف ساسا رب زاتسومه متسیس
سیوید و1
(2
دنلراف کم و )1964 (3
نآ هک )1964
،دندرک پاچ نامزمه ار هیضرف یداقعنا راشبآ ناونع هب
.دش یم هتخانش4
کی ،نامزمه روط هب ًابیرقت و یداقعنا راشبآ یط
روتکاف ندش لاعف اب هک کیتیلوئتورپ یاه شنکاو زا یلاوت نیبمورت لیکشت اب و دوش یم عورش )نمگاه روتکاف( XII
(دوش یم لیکشت ینوخ هتخل و هدرک زیلوئتورپ ار نژونیربیف ،نیبمورت تیاهن رد هک دبای یم همتاخ Davie, 1964
MacFarlane, 1964;
).
،کیژولویزیف زاتسومه هک تسا نیا رب داقتعا رضاح لاح رد لاعف هدنهد شنکاو متسیس کی
.دنک یم تیوقت ار زائتورپ نیرس هب نژومیز دنچ لیدبت هک تسا یزاس
،هدنز تفاب رد روتکاف هلیسو هب زاتسومه دنیارف
یتفاب (5
،بیسآ لحم رد هدش نایب )TF روتکاف هب هک
دش لصتم VIIa
،تسا ه .دوش یم یزادنا هار روتکاف نایب میظنت
،یتفاب .دنک یم لیدعت ار کیژولویزیف زاتسومه روتکاف ندرک لاعف قیرط زا ار یدنور دوخ هبون هب نیبمورت
هعسوت XII
روتکاف رتشیب ندش لاعف هب رجنم هک دهد یم دوش یمIX
( نوسرف کم ،
.)1387
گشیامزآ یاه یسررب اما ،دننادب ار زاتسومه کیژولویزیف ساسا هک تسا مهم اه تسیژولوتاپ یارب ب یها
روم ینیلا د
یم یداقعنا راشبآ هیلوا یروئت ساسا رب یداقعنا متسیس شیامزآ تهج هدافتسا .دشاب
زآ نیا هچرگا زاتسومه اه شیام
شت یارب زونه اهنآ اما ،دنهد یمن ناشن ار کیژولویزیف دیفم هدنهد یزیرنوخ هوقلاب تلالاتخا صیخ
ب یم (دشا کم
نوسرف رع متسیس :دشاب یم رگیدکی هب هتسباو لامعا اب ازجم شخب راهچ لماش یعیبط زاتسومه .)1387
لاپ ،یقو ، اه تک
زیلونیربیف و داقعنا (
Chandler, 2005 .)
یقورع متسیس شقن ،دش هراپ ای و عطق یگر هکنیا زا دعب هلصافلاب .دوش یم گر رادج فاص تلاضع ضابقنا هب رجنم گر رادج رب دراو یامورت
زا یشان قوف ضابقنا .دوش یم هدش هراپ گر نوخ نایرج شهاک ثعاب ًاعیرس ضابقنا نیا کینژویم مساپسا )1
1. Ratnoff 2. Davies 3. Macfarland 4. Coagul