/
146هرود ،ﻪﺘﻓﺎﯾ 22
، ز نﺎﺘﺴﻣ 99
:ﻪﺒﺗﺎﮑﻣ سردآ*
ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﺑﺮﺗ هوﺮﮔ ،ﯽﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ و تﺎﯿﺑدا هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،دﺮﺟوﺮﺑ .
ﺖﺴﭘ :ﮏﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا [email protected]
ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺶﯿﭘ هدﺎﻣآ يزﺎﺳ ﯽﺒﻠﻗ ﻨﯾﺮﻤﺗ ﺎﺑ تﺎ ﺪﯾﺪﺷ ﯽﺑوﺎﻨﺗ ﺮﺑ
،
MDAو
SODلﺎﺒﻧد ﻪﺑ درﺎﮐﻮﯿﻣ
GPXﺎﻘﻟا ي
شﻮﻣ رد دﺎﺣ ﯽﺒﻠﻗ ﻪﺘﮑﺳ ﺮﻧ ﯽﯾاﺮﺤﺻ يﺎﻫ
يﺮﻗﺎﺑ ﻪﻟاﺪﺒﻋ ، 1
ﺮﻓ ﺖﻤﻫ ﺪﻤﺣا
*2
، ﯽﻧﺎﻬﺑزور يﺪﻬﻣ ، 2
رﻮﭙﻬﺑ ﺮﺻﺎﻧ
3
1 - ﻮﺠﺸﻧاد ي ناﺮﯾا ،دﺮﺟوﺮﺑ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،دﺮﺟوﺮﺑ ﺪﺣاو ،ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﺑﺮﺗ هوﺮﮔ ،يﺮﺘﮐد
2 - ناﺮﯾا ،دﺮﺟوﺮﺑ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،دﺮﺟوﺮﺑ ﺪﺣاو ،ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﺑﺮﺗ هوﺮﮔ ،رﺎﯾدﺎﺘﺳا
3 -
،هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ ،يزار هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﺷزرو مﻮﻠﻋ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﺷزرو يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ هوﺮﮔ ،رﺎﯿﺸﻧاد ناﺮﯾا
هرود / ﻪﺘﻓﺎﯾ 22
هرﺎﻤﺷ / 4
/ ز نﺎﺘﺴﻣ 99
ﻞﺴﻠﺴﻣ / 86
:ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺖﻓﺎﯾرد 18
/ 8 / 99 :ﻪﻟﺎﻘﻣ شﺮﯾﺬﭘ 1/
10 / 99
:ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ زا فﺪﻫ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ
ﺶﯿﭘ هدﺎﻣآ ﺮﺑ ﺪﯾﺪﺷ ﯽﺑوﺎﻨﺗ ﻦﯾﺮﻤﺗ ﺎﺑ ﯽﺒﻠﻗ يزﺎﺳ ﻢﯾﺰﻧآ
يﺎﻫ ،MDA SOD و ﻪـﺑGPX ـﺒﻧد لﺎ
ﻪﺘﮑﺳ ﺒﻠﻗ ﯽ دﺎﺣ شﻮﻣ رد ﺎﻫ ﯽﯾاﺮﺤﺻ ي .ﺖﺳا ﺮﻧ
شور و داﻮﻣ :ﺎﻫ
ﺮﺑ ،فﺪﻫ ﻦﯾا سﺎﺳا 20
شﻮﻣ ﺮﺳ 8 ﻪﺘﻔﻫ رﺎﺘﺴﯾو داﮋﻧ ﺎﺑ ﺮﻧ يا ﯽﻧزو ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ)
1/
5 41± / 224 مﺮﮔ ( ﻪﺑ 4 وﺮﮔ لﺮـﺘﻨﮐ ه ، ﻦﯾﺮـﻤﺗ ،
ﻪﺘﮑﺳ و ﻪﺘﮑﺳ -
ﻦﯾﺮﻤﺗ ﺪﻧﺪﺷ ﻢﯿﺴﻘﺗ .
هوﺮﮔ يﺎﻫ ﻨﯾﺮﻤﺗ ﻪﺑ ﯽ ﺪﯾﺪﺷ ﯽﺑوﺎﻨﺗ ﻦﯾﺮﻤﺗ ﻪﺘﻔﻫ ود رد
رﺎﻬﭼ ﺑ ﺶﺨ ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ لوا ﺶﺨﺑ . ، ﻪﺳ ﺮـﻫ ﻦﯾﺮـﻤﺗ زور
ﻞﻣﺎﺷ ﻪﺴﻠﺟ ﺮﻫ و ﻪﺴﻠﺟ ود زور 4
بوﺎﻨﺗ ﺪﯾﺪﺷ ود ﻪﻘﯿﻗد ﺎﺑ يا ﺖﻋﺮﺳ 35 ﺎﺗ 40 ﻪﻘﯿﻗد ﺮﺑ ﺮﺘﻣ ﺖﺣاﺮﺘـﺳا ﻪـﻠﻫو ﮏـﯾ ،بوﺎﻨﺗ ﺮﻫ ﻦﯿﺑ ﻪﮐ
ﻓ لﺎـﻌ 2
ﻪﻘﯿﻗد ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد يا .
رد مود ﺶﺨﺑ ، ﻦﯾﺮﻤﺗ زور ود يوﺎـﺣ ﯽـﻨﯾﺮﻤﺗ ﻪﺴﻠﺟ ود زور ﺮﻫ ،
4 ﺪﯾﺪـﺷ ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ بوﺎـﻨﺗ 2
ﻪـﻘﯿﻗد و يا 3 ـﻨﺗ بوﺎ
لﺎﻌﻓ ﺖﺣاﺮﺘﺳا 2
ﻪﻘﯿﻗد يا ﻮﺑ د مﻮﺳ ﺶﺨﺑ .
، رد ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ زور ﻪﺳ ﻞﻣﺎﺷ
5 و ﺪﯾﺪﺷ بوﺎﻨﺗ 4
لﺎﻌﻓ ﺖﺣاﺮﺘﺳا بوﺎﻨﺗ مرﺎـﻬﭼ ﺶـﺨﺑ .دﻮﺑ
، ﻣﺎـﺷ ود ﻞ
ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ زور
.دﻮﺑ هاﺮﻤﻫ ﻪﺴﻠﺟ ﺮﻫ رد لﺎﻌﻓ ﺖﺣاﺮﺘﺳا و ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ بوﺎﻨﺗ ﮏﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺎّﻣا ،مﻮﺳ ﺶﺨﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﯽﺗﺪﺷ ﺎﺑ
ﻪﺘﻓﺎﯾ :ﺎﻫ
نﻮﻣزآ ﻧﺎﯾراو ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻪﻫار ﮏﯾ ﺲ
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻗ ﻪـﺘﮐرﺎﻔﻧا ﻪـﯿﺣﺎﻧ ﺶﻫﺎـﮐ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﭼﺮﮔا ﺪﯾﺪﺷ ﯽﺑوﺎﻨﺗ ﻦﯾﺮﻤﺗ ﻪﺘﻔﻫ ود
ﺐـﻠ
شﻮﻣ ﯽﻣ ﺎﻫ ﯽﻨﻌﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎّﻣا ،دﻮﺷ رد يراد
،MDA وSOD درﺎﮐﻮﯿﻣ سﻮﺘﮐرﺎﻔﻧا لﺎﺒﻧد ﻪﺑGPx
دﺎﺣ هوﺮﮔ ﻦﯿﺑ ﻪﺘﮑﺳ يﺎﻫ -
و ﻦﯾﺮـﻤﺗ
ﯽﻤﻧ دﺎﺠﯾا ﻪﺘﮑﺳ .ﺪﻨﮐ
ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺚﺤﺑ يﺮﯿﮔ
:
ﯽﺑوﺎﻨﺗ ﯽﺷزرو تﺎﻨﯾﺮﻤﺗ ﺪﯾﺪﺷ
سﻮﺘﮐرﺎﻔﻧا رد ﺐﻠﻗ ﯽﺘﻓﺎﺑ ﺐﯿﺳآ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺟﻮﻣ ﯽﻣ
ـﺷ ﻮ زا ﻞﻘﺘـﺴﻣ ﺶﻫﺎـﮐ ﻦـﯾا و د
قﺎﻔﺗا ﯽﺸﯾﺎﺴﮐا ﺪﺿ و ﯽﺸﯾﺎﺴﮐا ﻞﻣاﻮﻋ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﻣ
.ﺪﺘﻓا
هژاو يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ :
ﺶﯿﭘ هدﺎﻣآ ،يزﺎﺳ
،ﺪﯾﺪﺷ ﯽﺑوﺎﻨﺗ تﺎﻨﯾﺮﻤﺗ و ﯽﺸﯾﺎﺴﮐا يﺎﻫﺮﮐرﺎﻣ
ﯽﺒﻠﻗ سﻮﺘﮐرﺎﻔﻧا ،ﯽﺸﯾﺎﺴﮐا ﺪﺿ دﺎﺣ
.
هﺪﯿﮑﭼ
/
147هرود ،ﻪﺘﻓﺎﯾ 22
، ز نﺎﺘﺴﻣ 99
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻣزﺎـﺳ شراﺰﮔ سﺎﺳا ﺮﺑ ) ﯽﻧﺎـﻬﺟ ﺖـﺷاﺪﻬﺑ نﺎ
(WHO
يرﺎﻤﯿﺑ ﺎﻫ ﯽﺒﻠﻗ ي - ﯽﻗوﺮﻋ ﻣ ﻢﻬ رد ﺮـﯿﻣ و گﺮـﻣ ﻞﻠﻋ ﻦﯾﺮﺗ
لﺎﺳ ﺎﺗ و ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﻬﺟ 2030
دوﺪـﺣ 30 رد ﺮـﻔﻧ نﻮـﯿﻠﯿﻣ
داد ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﺖﺳد زا يرﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ار دﻮﺧ نﺎﺟ لﺎﺳ ) 1 ( نﺎﻣرد . ﻪﻨﯾﺰﻫ و تﺪﻣ ﯽﻧﻻﻮﻃ يﺎﻫ نﺎـﻣرد ﺖﻔﮕﻨﻫ يﺎﻫ
هداﻮﻧﺎـﺧ ياﺮـﺑ ﯽـﮔرﺰﺑ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﻟﺎﻣ ﺶﻟﺎﭼ نارﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا و ﺎـﻫ
ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫرﻮﺸﮐ ﺖﻣﻼﺳ مﺎﻈﻧ ﺘﺸﯿﺑ ﺎﻬﻧآ رد ﻼﺘﺒﻣ داﺮﻓا ﻪﮐ
ﺮ
ﻪﺑ ،ﺖﺳا دوﺪـﺣ ﻪﻧﻻﺎـﺳ هﺪـﺤﺘﻣ تﻻﺎـﯾا رد ﻪﮐ يرﻮﻃ 330
ﻪـﻨﯾﺰﻫ رﻻد درﺎﯿﻠﯿﻣ و دراد ﻢﯿﻘﺘـﺴﻣ ﺮـﯿﻏ و ﻢﯿﻘﺘـﺴﻣ يﺎـﻫ
ﯾ دوﺪﺣ ﻪﻨﯾﺰﻫ ﻢﺘﻔﻫ ﮏ ﺖﺒﻗاﺮﻣ هزﻮﺣ يﺎﻫ
ار ﯽﺘـﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ
ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ )
2 (.
زا ﯽﮑﯾ نﺎﯾﺮﺷ ﺐﻠﺼﺗ يرﺎﻤﯿﺑ
ﺎﻫ ﺮـﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺒﻠﻗ ي
نآ ﺮﺛا ﻪﺘﺨﻟ نﻮﺧ ﺮﺠﻨﻣ قوﺮﻋ رد ﻪﺑ
نﻮﺧ ﻊﻄﻗ و ﯽﻧﺎﺳر
ﯽﻤﮑﺴﯾا ﯽﻣ
ﺐﯿـﺳآ ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ ﯽﻤﮑﺴﯾا ﻦﯾا و دﻮﺷ يﺎـﻫ
ﯽﻣ ﺐﻠﻗ ﻢﻬﻣ و سﺎﺴﺣ ﺖﻓﺎﺑ ﻪﺑ ﯽﺳﺎﺳا .دﻮﺷ
ﻢـﺴﯿﻧﺎﮑﻣ -
ﻪﺑ ﯽﻤﮑﺴﯾا زا ﯽﺷﺎﻧ ﯽﺒﻠﻗ ﺐﯿﺳآ لﻮﺌﺴﻣ يﺎﻫ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ
ﻪﺘﺧﺎﻨﺷﺎﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﺎّﻣا .ﺪﻧا
ـﺸﻧ ﻪـﻨﯿﻣز ﻦـﯾا رد دﺪﻌﺘﻣ نﺎ
ﻪـﻠﻤﺟ زا ،ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾﺪﻨﭼ ﻪﮐ ﺖﺳا هداد ﺶﻫﺎﮐ ﻪـﻧﻮﮔ ﺪـﯿﻟﻮﺗ ،لﻮﻠﺳ ATP
نﮋﯿـﺴﮐا لﺎـﻌﻓ يﺎـﻫ
) نﻮﯾ ﻊﻤﺠﺗ ،(ROS ﻪـﻧﻮﮔ ﺪـﯿﻟﻮﺗ ،نژورﺪـﯿﻫ يﺎـﻫ
يﺎـﻫ
لﺎﻌﻓ نژوﺮﺘﯿﻧ )
،ﯽﻟﻮﻠـﺳ نورد ﻢﯿـﺴﻠﮐ ﺶﯾاﺰﻓا ،(RNS
ﺖﯿﺳﻮﮐﻮﻟ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﻦﯾﺎﭙﻟﺎﮐ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽـﺒﻠﻗ ﺐﯿـﺳآ رد ﺎﻫ
ﺶﻘﻧ ﺪﻧراد ﯽﻤﻬﻣ )
3 .(
ﺶﯾاﺰـﻓا زا ﺮﺛﺄـﺘﻣ ﻮﯿﺗاﺪﯿـﺴﮐا سﺮﺘـﺳا ،ﺮـﮕﯾد يﻮﺳ زا لﺎﮑﯾدار ﻢﯾﺰـﻧآ دﻮـﺒﻤﮐ ،دازآ يﺎـﻫ و ﯽﻧاﺪﯿـﺴﮐا ﯽـﺘﻧآ يﺎـﻫ
ﻪﺑ بﺎﻬﺘﻟا ناﻮﻨﻋ
ﻞﻣاﻮﻋ ﻢـﻬﻣ ﺮـﻄﺧ زوﺮـﺑ رد يرﺎـﻤﯿﺑ ﺎـﻫ ي
ﺪﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا .ﺪﻨﺘﺴﻫ حﺮﻄﻣ ﯽﻗوﺮﻋ ﯽﺒﻠﻗ و
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ
،
د تﺮﺟﺎـﻬﻣ و ﺮـﯿﺜﮑﺗ و مﻮﯿﻠﺗوﺪﻧآ دﺮﮑﻠﻤﻋ رد ﺺﻘﻧ ﻪﻠـﻀﻋ ر
ﺶﯾاﺰﻓا تاﺮﺛا ﻪﻠﻤﺟ زا قوﺮﻋ فﺎﺻ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
ﻪـﮐ ﺖﺳاROS
ﺮﻫ ماﺪﮐ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ زﺎﺳ
ياﺮﺑ يرﺎﮐ و ﺐﯿﺳآ
ﺮﺘﺸﯿﺑ يﺮﯾﺬﭘ
ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺐﻠﻗ ﺖﻓﺎﺑ يرﺎﻤﯿﺑ
ﺎﻫ ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﯽـﺒﻠﻗ ي )
4 .(
سﺮﺘـﺳا يﺪﯿﭙﯿﻟ يﺎﻫﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﯽﻟﻮﻠﺳ ﻂﯿﺤﻣ رد ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا
ﺶﻨﮐاو و راﺪﯾﺎﭘﺎﻧ ﯽﻣ ﺮﮔ
ﻫﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻪﮐ دﻮﺷ يﺎ
دﻮﺧ ﻪﮐ ﺖﺳا عﺎﺒﺷاﺮﯿﻏ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا زا ﻖﺘﺸﻣ و راﺪﯾﺎﭘﺎﻧ ) ﺪـﯿﺋﺪﻟآ يد نﻮﻟﺎـﻣ ﻞﯿﮑـﺸﺗ ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ ﯽـﻣ (MDA
.دﻮـﺷ
ﻪﺑMDA
حﺮـﻄﻣ يﺪـﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿـﺳاﺪﯿﺴﮐوﺮﭘ ﺺﺧﺎـﺷ ناﻮﻨﻋ ﺖﺳا ) 3 ( . ﺐﯿـﺳآ عاﻮﻧا ﺮﺑاﺮﺑ رد نﺎﺴﻧا نﺪﺑ ﺖـﻈﻓﺎﺤﻣ هدراو يﺎـﻫ
-
ﯽﺗاذ يﺎﻫ ﯽـﻣ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا
،ﺪـﻫد ،ﺎﻫﺪـﻨﯾآﺮﻓ ﻦـﯾا زا ﯽـﮑﯾ
ﻞﻣاﻮﻋ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶﯾاﺰﻓا ﺘﻧآ
ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ
لﻮﻠﺳ رد زﻮﺘﭘﻮﭘآ و زوﺮﮑﻧ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺎـﻫ
صﻮـﺼﺧ ﻪـﺑ
لﻮﻠﺳ دﻮﺷ ﯽﺒﻠﻗ يﺎﻫ )
5 .(
ﺪـﯿﻟﻮﺗ ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎﺑ ﻞـﻣاﻮﻋ ،ROS
ﺘﻧآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ زﺎﺗﻮﻤـﺴﯾد ﺪﯿـﺴﮐا ﺮﭘﻮـﺳ ﺪـﻨﻧﺎﻣ ،ﯽ
(SOD)
و
اﺪﯿﺴﮐوﺮﭘ نﻮﯿﺗﺎﺗﻮﻠﮔ ز
(GPx)
رد نﺪـﺑ ﯽﻋﺎـﻓد طﻮـﻄﺧ ﻪﮐ
لﺎﮑﯾدار ﺮﺑاﺮﺑ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ دازآ يﺎﻫ
ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﻪﺘﻓﺎ
، ﯽـﺘﻧآ ﺖـﯿﻓﺮﻇ
دﻮﺷ ﻒﯿﻌﻀﺗ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا )
4 (.
و ﯽﻋﺎـﻓد ﻂـﺧ ﻦﯿـﻟوا ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑSOD GPx
ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ
ﯽـﻣ بﻮـﺴﺤﻣ ﯽﻋﺎـﻓد ﻂـﺧ ﻦﯾﺮﺧآ .ﺪﻧﻮـﺷ
ﻞـﺧاد ردSOD
ﺖﻓﺎﺑ مﺎﻤﺗ يرﺪﻨﮐﻮﺘﯿﻣ و لوزﻮﺘﯿﺳ ﺖـﻓﺎﯾ نﺪـﺑ يزاﻮـﻫ يﺎـﻫ
ﯽﻣ لﻮﻠـﺳ زا نآ ﯽﻌﻓاﺪـﺗ ﺶـﻘﻧ ﺖﯿﻤﻫا و دﻮﺷ ﯽـﺜﻨﺧ ﺎـﺑ ﺎـﻫ
لﺎﮑﯾدار ندﺮﮐ ﺐﯿـﺳآ زا يﺮﯿﮔﻮـﻠﺟ و دازآ يﺎﻫ
ﯽﻟﻮﻠـﺳ يﺎـﻫ
ﺳا هدﻮﺑ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﯽﺒﻠﻗ ﺖﻓﺎﺑ ﺖ
) 5 (.
ﻪﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ عﺎﻓد ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻢﯾﺰﻧآ هﮋﯾو
يﺎـﻫ وSOD
لﻮﮑﻟﻮﻣ ﻮﯿﺑ ﺎﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻖﯾﺮﻃ زاGPx
و هداد نﺎـﺸﻧ ﺶﻨـﮐاو ﺎﻫ
ﻦﯿﺌﺗوﺮــﭘ نﻮﯿــﺳاﺮﺘﯿﻧ ﺪــﻨﻧﺎﻣ ﯽــﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ دﺎــﺠﯾا ﺐــﺟﻮﻣ و ﺎــﻫ
ﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ
ﯽﻣ ﺪـﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ،ﺪﻧﻮﺷ ي
راد طﺎﺒﺗرا قوﺮﻋ رد كﻼﭘ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺎﺑ ﯽـﻤﻬﻣ رﺎﯿـﺴﺑ ﺶﻘﻧ و د
دراد درﺎـﮐﻮﯿﻣ سﻮﺘﮐرﺎـﻔﻧا و زوﺮﻠﮑـﺳاوﺮﺗآ ندﺮـﮐ دوﺪﺤﻣ رد ) 7،6 (.
ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ياﺮﺑ يدﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫدﺮﮑﯾور هزوﺮﻣا ﯽــﺳرﺮﺑ و ﯽﯾﺎــﺳﺎﻨﺷ سﻮﺘﮐرﺎــﻔﻧا ﺐﯿــﺳآ ﺮــﺑاﺮﺑ رد ﯽــﺒﻠﻗ
هﺪﺷ ﺶﯿـﭘ ،ﯽﺷزرو ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻞﻣﺎﺷ ﺎﻫدﺮﺒﻫار ﻦﯾا .ﺪﻧا هدﺎـﻣآ
-
ﺲــﭘ ،ﯽﻤﮑــﺴﯾا يزﺎــﺳ هدﺎــﻣآ
ﻤﮑــﺴﯾا يزﺎــﺳ سﺮﺘــﺳا ،ﯽ
/
148هرود ،ﻪﺘﻓﺎﯾ 22
، ز نﺎﺘﺴﻣ 99
ﻦﯿــﻌﻣ ﯽــﯾوراد تﻼﺧاﺪـﻣ و ﻮﯿﺗاﺪﯿــﺴﮐا سﺮﺘــﺳا ،ﯽﯾﺎـﻣﺮﮔ ﺪﻨﺘﺴﻫ ) 8 ( ﻦﯿـﻨﭼ دﺪـﻌﺘﻣ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ،لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ . ـﺠﯿﺘﻧ
ﻪ -
هدﺮــﮐ يﺮــﯿﮔ ﺐــﺳﺎﻨﻣ يﺎــﻫدﺮﺒﻫار زا ﯽــﮑﯾ ﻪــﮐ ﺪــﻧا
ياﺮــﺑ
ﺐﯿـﺳآ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﯽﺒﻠﻗ ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد زا ﯽـﺷﺎﻧ ﯽـﺒﻠﻗ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رد ﺖﮐﺮﺷ ،ﻪﺘﮑﺳ ﺖﺳا ﻢﻈﻨﻣ ﯽﺷزرو يﺎﻫ
) 9 ( .
ـﺑ ﯽﺷزرو ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺖـﯿﻓﺮﻇ ندﺮـﺑ ﻻﺎـﺑ ﺎ
ﺘﻧآ ﯽ ـﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ
ناﺪﯿﺴﮐا ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺶﻫﺎﮐ و ﯽﯾﺎﯾرﺪﻨﮐﻮﺘﯿﻣ هاﺮﻤﻫ درﺎﮐﻮﯿﻣ يﺎﻫ
ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ و هدﻮﺑ زا
ﺐﯿﺳآ زا ﯽـﺷﺎﻧ ﯽـﺸﯾﺎﺴﮐا يﺎﻫ
ﯽﻣ ﯽﻤﮑﺴﯾا دﻮـﺷ
) 6 ، 7 ، 10 ( ) نارﺎـﮑﻤﻫ و زروﺎـﭘ . 2014
(
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ ﺮـﺛا ردSOD
يﺎـﻫ
ﺶﯿـﭘ رد يﺪـﯿﻠﮐ ﺶﻘﻧ ﯽﺷزرو هدﺎـﻣآ
تﺎـﻨﯾﺮﻤﺗ رد يزﺎـﺳ
ﯽﺷزرو
EICP)
ﯽﻤﺘﯾرآ ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ و ( ﯽـﺒﻠﻗ سﻮﺘﮐرﺎـﻔﻧآ و ﺎـﻫ
دراد ﯽﻤﮑــﺴﯾا زا ﯽــﺷﺎﻧ )
11 ( . ﻢــﻫ ﻦﯿــﻨﭼ و ﮏﯿﺘــﺴﯾر ،
) نارﺎــﮑﻤﻫ 2020
ﯽــﺷزرو تﺎــﻨﯾﺮﻤﺗ ﻪــﮐ ﺪــﻧدﺮﮐ هرﺎــﺷا (
ﯽﻣ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻢﯾﺰﻧآ
ﺑ ار ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ يﺎﻫ دﻮـﺒﻬ
ﻢﯾﺰﻧآ ﻦﯾا و ﺪﺸﺨﺒﺑ ﺐﯿﺳآ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺎﻫ
ﺮـﺑ هدراو يﺎﻫ
ﯽﻣ درﺎﮐﻮﯿﻣ ﺪﻧﻮﺷ
) 12 (.
،ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا ﺺﺨﺸﻣ
هﺪﺷ ﺪـﯿﻟﻮﺗ ﻪـﮐ ﺖـﺳا ردROS
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ مﺎﺠﻧا مﺎﮕﻨﻫ ﺐﻠﻗ ﻪـﺑ ،ﯽﻧﻻﻮـﻃ و ﺪﯾﺪﺷ ﯽﺷزرو يﺎﻫ
رد زوﺪﯿـﺳا و ﯽﻤﮑـﺴﯾا ﺎـﯾ ﯽـﺴﮐﻮﭙﯾﺎﻫ ﻂﯾاﺮﺷ دﺎﺠﯾا ﻞﯿﻟد ﯽـﻣ ﺶﯾاﺰـﻓا ﺐﻠﻗ ﺖﻓﺎﺑ ﺪـﺑﺎﯾ
. هﺪـﺷ هداد نﺎـﺸﻧ ﺖـﺳا
ﻪـﮐ
حﻮﻄـﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ ﺪﯾﺪﺷ ﯽﺷزرو تﺎﻨﯾﺮﻤﺗ
،MDA
ﻪـﺑ
ﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ ناﻮﻨﻋ ﯽـﻣ ﺪـﯿﭙﯿ
دﻮـﺷ ) 13 - 15 (.
ا ﺦﯿﺷ ﻻ ﺳ ﻼ نارﺎـﮑﻤﻫ و ﯽـﻨﻃو ﯽﻣ )
2008 ( ﺮـﺛا 12 ﻪـﺘﻔﻫ
راﺪـﻘﻣ ﺮﺑ ﯽﺘﻋﺮﺳ ﺪﯾﺪﺷ ﻦﯾﺮﻤﺗ شﻮـﻣ رد ار نﻮـﺧMDA
-
ـﻣزآ رﺎﺘـﺴﯾو داﮋﻧ يﺎﻫ ﺪـﻧدﺮﮐ ﺶﯾﺎ
ناﺰـﯿﻣ ﻪـﮐ ﺪـﻨﺘﻓﺎﯾرد و
شﻮﻣ رد نﻮﺧMDA
،هدﺮـﮐ ﻦﯾﺮـﻤﺗ رﺎﺘﺴﯾو ﯽﯾاﺮﺤﺻ يﺎﻫ
ﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﺳا ﻪﺘﻓ
) 14 (.
و نﮋﯿـﺴﮐا فﺮـﺼﻣ ﺶﯾاﺰـﻓا ،يژﺮـﻧا ﻪـﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ زﺎﯿﻧ تﺎـﻨﯾﺮﻤﺗ زا ﯽـﺷﺎﻧ هﺪـﺷ دﺎﺠﯾا ﯽﻤﮑﺴﯾا ﺐـﺟﻮﻣ ﺪﯾﺪـﺷ
ﻦﯿﻣﻻﻮﮑﺗﺎﮐ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا و ﺎـﻫ
لﺎـﻌﻓ لﻮﻠـﺳ يزﺎـﺳ يﺎـﻫ
ﻞﯿﻓوﺮﺗﻮﻧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا ﺐﯿﺳآ ﺮﺛا ﺮﺑ ﺎﻫ
ﯽﺘﻓﺎﺑ ﻒﯿﻔﺧ يﺎﻫ ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا
لﺎـﮑﯾدار ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻟﺎﻤﺘﺣا يﺎﻫ -
ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ ياﺮﺟا لﺎﺒﻧد ﻪﺑ دازآ يﺎﻫ ﺪﯾﺪـﺷ ﯽـﺷزرو يﺎـﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ) 16 (.
ﺶﻫوﮋﭘ روﺮﻣ ﯽـﻣ نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
رد ﺾﻗﺎـﻨﺗ ﯽﻋﻮـﻧ ﻪـﮐ ﺪـﻫد
ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ تاﺮﺛا درﻮﻣ رد هﮋﯾو ﻪﺑ ﻪﺘﺷﺬﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ يﺎـﻫ
ﻞـﻣاﻮﻋ ﺮـﺑ ﺪﯾﺪـﺷ ﯽﺑوﺎﻨﺗ تﺎﻨﯾﺮﻤﺗ ﺮﺛا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺪﯾﺪﺷ ﯽﺷزرو لﻮﻠﺳ رد ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ و ﯽﺸﯾﺎﺴﮐا ﺖﻓﺎﺑ يﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ هﺪﯾد درﺎﮐﻮﯿﻣ ﺖﻓﺎﺑ ﻪﻠﻤﺟ زا دﻮﺷ
. ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽـﺷزرو يﺎـﻫ
ﯽﺧﺮﺑ رد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا
ﺐـﺟﻮﻣ ﻢﯾﺰـﻧآ ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶﯾاﺰـﻓا يﺎـﻫ
ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ )
18،17 ( ﺶﻫﺎـﮐ ﺐﺟﻮﻣ ،ﺮﮕﯾد ﯽﺧﺮﺑ رد و
هﺪﺷ ﻢﯾﺰﻧآ ﻦﯾا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
، هﺪﺷ يﺪﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ
ﺖﺳا ) 20،19 ( . رﻮـﭘ ﻒﺳﻮﯾ ﺪﻨﻧﺎﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﯽﺧﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ و
) نارﺎﮑﻤﻫ 2018
ﯽﺑوﺎـﻨﺗ ﻦﯾﺮﻤﺗ ﻪﺘﻔﻫ ﺖﺸﻫ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ (
ﯾﺪﺷ و مﺎـﺗ ﯽﻧاﺪﯿـﺴﮐا ﯽـﺘﻧآ ﺖـﯿﻓﺮﻇ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺑ يﺮﯿﺛﺄﺗ ﺪ
ﺖـﻈﻠﻏ
MDA
ﺖـﺷاﺪﻧ ) 19 ( ) نارﺎــﮑﻤﻫ و كاﺮــﻓ . 2013
(
هرود ﮏﯾ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ 10
ﺪﯾﺪـﺷ ﯽﺑوﺎـﻨﺗ تﺎﻨﯾﺮﻤﺗ هزور
ﺢﻄﺳ ،ﻪﺒﺨﻧ نارﺎﮑﺷزرو رد ﯽـﻨﻌﻣ رﻮـﻃ ﻪـﺑ ارMDA
يراد
حﻮﻄـﺳ رد ﺎّﻣا داد ﺶﯾاﺰﻓا وSOD
ﯽـﻨﻌﻣ ﺮـﯿﯿﻐﺗGPx
يراد
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ )
14 ( .
) نارﺎﮑﻤﻫ و سﺎﻣﻮﺗ ﺲﻠﯿﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد 2015
ﺰـﯿﻧ ( 6
ﯽـﻨﻌﻣ ﺮـﯿﯿﻐﺗ ﺐـﺟﻮﻣ ﺪﯾﺪـﺷ ﯽﺑوﺎـﻨﺗ تﺎﻨﯾﺮﻤﺗ ﻪﺘﻔﻫ راد
وMDA
ﻢﯾﺰﻧآ حﻮﻄﺳ ﺪﺒﮐ ﺖﻓﺎﺑ رد ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ يﺎﻫ
ﺐﻠﻗ و شﻮﻣ ﺪﺸﻧ ﺎﻫ ) 21 ( . دﻮـﺟو ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﺰﯿﻧ و ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد كﺪﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد مﺎﻬﺑا
مﺰﯿﻧﺎﮑﻣ ا ﺮـﺛ
ﺪﻨﯾاﺮﻓ رد ﺮﯿﮔرد ﻞﻣاﻮﻋ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻢـﺴﯿﻧﺎﮑﻣ ﺶﻘﻧ وEICP
ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ زا فﺪﻫ ،نآ ﺮﺑ ﯽﺸﯾﺎﺴﮐا ﺪﺿ و ﯽﺸﯾﺎﺴﮐا ﺶﯿﭘ هرود ﮏﯾ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ هدﺎﻣآ
ﺑوﺎﻨﺗ تﺎﻨﯾﺮﻤﺗ ﺎﺑ يزﺎﺳ ﯽ
ﻢﯾﺰـﻧآ حﻮﻄـﺳ ﺮـﺑ ﺪﯾﺪﺷ يﺎـﻫ
،MDA
وSOD
ﻪـﺑGPx
درﺎﮐﻮﯿﻣ سﻮﺘﮐرﺎﻔﻧا لﺎﺒﻧد دﺎﺣ
شﻮﻣ رد ﯽﯾاﺮﺤـﺻ يﺎـﻫ
.ﺖﺳا رﺎﺘﺴﯾو داﮋﻧ
/
149هرود ،ﻪﺘﻓﺎﯾ 22
، ز نﺎﺘﺴﻣ 99
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد داﺪـﻌﺗ
20 ﺮـﻧ ﯽﯾاﺮﺤـﺻ شﻮـﻣ ﺮـﺳ 8
ﻪﺘﻔﻫ يا
،رﺎﺘﺴﯾو داﮋﻧ ، ﯽﻧزو ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ
1/
5 41± / 224 ،مﺮﮔ
هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﻮﺘﯿﺘـﺴﻧا ﯽﻫﺎﮕـﺸﯾﺎﻣزآ تﺎـﻧاﻮﯿﺣ مﻮـﻠﻋ ﺰـﮐﺮﻣ زا
لﺎـﻘﺘﻧا زا ﺲـﭘ ،ناﺮﯾا رﻮﺘﺳﺎﭘ ﻪـﺑ
ﯽـﺑﺮﺠﺗ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺰـﮐﺮﻣ
ناﺮﯾا هﺎﮕﺸﻧاد ﻂﯿﺤﻣ رد
ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ يﺎﻣد ﺎﺑ
2 22± ﻪﺟرد
ﯽﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ
، ﺎﺑ ﯽﮑﯾرﺎـﺗ ﻪﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷور ﻪﺧﺮﭼ 12:12
و ﺖﻋﺎـﺳ
ﺘﺑﻮﻃر لدﺎﻌﻣ ﯽ 5 50± ﺪﻧﺪـﺷ يراﺪـﻬﮕﻧ ﺪـﺻرد )
16 , 22 ( .
شﻮﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ 4 لﺮـﺘﻨﮐ هوﺮـﮔ )
5
= (،n
ﻪﺘﮑـﺳ ) 5
= (n
، ﻦﯾﺮـﻤﺗ
) ﯽﺑوﺎﻨﺗ 5
= هوﺮﮔ و (n
ﻪﺑ ﻪﺘﮑﺳ ﯽﺑوﺎـﻨﺗ ﻦﯾﺮـﻤﺗ هوﻼﻋ )
5
= (n
.ﺪﻧﺪﺷ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ هرود هوﺮـﮔ ﯽﯾﺎﻨﺷآ ياﺮﺑ يﺎـﻫ
ﻟﺎﻌﻓ ﺎـﺑ ﯽـﻨﯾﺮﻤﺗ و ﯽـﺷزرو ﺖـﯿ
راﻮﻧ هﺎﮕﺘﺳد نادﺮﮔ
، شﻮﻣ ﺎﻫ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ 20 ـﺑ ﻪـﻘﯿﻗد ﺮـﺑ ﺮﺘﻣ ﻪ
تﺪﻣ 10 ﺎﺗ 15
ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ) ﻪﻘﯿﻗد لدﺎﻌﻣ
50
% نﮋﯿـﺴﮐا ﺮﺜﮐاﺪﺣ
ﯽﻓﺮﺼﻣ ( ﻪﺑ ﻪـﺴﻠﺟ ﻪـﺳ تﺪﻣ ﯽﻟاﻮـﺘﻣ زور ﻪـﺳ رد
ﻦﯾﺮـﻤﺗ
ﺪﻧدﺮﮐ ) 20،19 .(
ﻞـﮑﺗوﺮﭘ ﻪـﺘﻔﻫ ود يا ﺶـﺨﺑ رﺎـﻬﭼ ﻞﻣﺎـﺷ
) لوﺪﺟ 1 ( ، زا ﺲﭘ 24 ﺖﺣاﺮﺘـﺳا ﺖﻋﺎﺳ ﺶـﺨﺑ .ﺪـﺷ اﺮـﺟا
وا ل
، ﻞﻣﺎــﺷ ود زور ﺮــﻫ) زور ﻪــﺳ رد ﻦﯾﺮــﻤﺗ ﻪــﺴﻠﺟ ﺶــﺷ
(ﻪﺴﻠﺟ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﺴﻠﺟ ﺮﻫ و 4
ود بوﺎﻨﺗ ﻪـﻘﯿﻗد
ا ي ﺖﻋﺮـﺳ ﺎـﺑ
35 ﺎﺗ 40 لدﺎﻌﻣ ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ) ﻪﻘﯿﻗد ﺮﺑ ﺮﺘﻣ
vo2max
95 - 85
% و (
3 ﻪﺘﺴﻫآ بوﺎﻨﺗ 2
ﻪـﻘﯿﻗد ﺖﻋﺮـﺳ ﺎـﺑ يا 25
ﺎـﺗ 30 ﺮـﺑ ﺮـﺘﻣ
لدﺎــﻌﻣ ًﺎــﺒﯾﺮﻘﺗ) ﻪــﻘﯿﻗد
vo2max
70 - 60
% بوﺎــﻨﺗ ود ﻦﯿــﺑ (
ﮔ راﺮﻗ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ .ﺖﻓﺮ
مود ﺶﺨﺑ ﻞﻣﺎـﺷ
ﻦﯾﺮـﻤﺗ زور ود ﺎـّﻣا دﻮـﺑ
ﺮـﻈﻧ زا
بوﺎﻨﺗ داﺪﻌﺗ ﻫ
ﺎ لوا ﺶﺨﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ دﻮﺑ
، ﻪـﮐ توﺎـﻔﺗ ﻦﯾا ﺎﺑ
بوﺎﻨﺗ تﺪﺷ ﻪﺑ ﺪﯾﺪﺷ يﺎﻫ
40 ﺎـﺗ 45 ﻪـﻘﯿﻗد ﺮـﺑ ﺮـﺘﻣ
لدﺎــﻌﻣ ًﺎــﺒﯾﺮﻘﺗ)
vo2max
100 - 95
% بوﺎــﻨﺗ و ( يﺎــﻫ
ﻪﺘﺴﻫآ ﺑﻪ 28 ﺎـﺗ 32 لدﺎـﻌﻣ ًﺎـﺒﯾﺮﻘﺗ) ﻪـﻘﯿﻗد ﺮـﺑ ﺮـﺘﻣ
vo2max
75 - 65
% ــﺳ ﺶــﺨﺑ .ﺪﯿــﺳر ( مﻮ
رد زور ﻪــﺳ
ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا بوﺎـﻨﺗ داﺪـﻌﺗ .
ﺶـﺨﺑ ﻦـﯾا رد ﺎـﻫ 5
و ﺪﯾﺪﺷ بوﺎﻨﺗ 4
مود ﺶـﺨﺑ تﺪـﺷ ﺎـﺑ ﻪﺘـﺴﻫآ بوﺎﻨﺗ ﻮــﺑ
مرﺎــﻬﭼ ﺶــﺨﺑ .د
، مود ﺶــﺨﺑ ﺪــﻨﻧﺎﻣ زور ود ﻞﻣﺎــﺷ
ﻦﯾﺮﻤﺗ بوﺎﻨﺗ داﺪﻌﺗ ﺎّﻣا دﻮﺑ مﺎـﺠﻧا مﻮـﺳ ﺶﺨﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺎﻫ
ﺖﻓﺮﮔ وﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﺎﺑ ت
ﻪﮐ ﻪﺑ بوﺎـﻨﺗ داﺪﻌﺗ و ﺪﯾﺪـﺷ يﺎـﻫ
بوﺎـﻨﺗ ﮏﯾ ﻪﺘﺴﻫآ ـﺿا
ﻪﻓﺎ ﺪـﺷ ) 6 و ﺪﯾﺪـﺷ بوﺎـﻨﺗ 5
.(ﻪﺘﺴﻫآ بوﺎﻨﺗ ﻞﮑﺗوﺮﭘ ﻦﯾا
ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ،تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﮐﺪﻧا ﺎﺑ
) نارﺎــﮑﻤﻫ و ﯽﯾﺎــﺴﻤﺷ ﻖــﯿﻘﺤﺗ زا 2015
ﻪــﮐ ﺖــﺳا (
يرﺎﮔزﺎﺳ ﺮﺑ نآ ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺎﻫ
) 23 (.
هزاﺪﻧا ﯽﺘﻣﺎﻘﺘﺳا ﺖﯿﻓﺮﻇ يﺮﯿﮔ
ﺐﺴﮐ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا زا نﺎﻨﯿﻤﻃا
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رو ز ﯽـﺷ
،
ﻤﻋ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺮﺜﮐاﺪﺣ نﻮﻣزآ ﺎﻬﺘﻧا و اﺪﺘﺑا رد ﯽﺘﻣﺎﻘﺘﺳا دﺮﮑﻠ
ي
ﯽــﻨﯾﺮﻤﺗ هرود اﻧ
مﺎــﺠ ﻢــﯾﻼﻣ كﻮــﺷ ﻖــﯾﺮﻃ زا .ﺪــﺷ
، نﺎــﻣز
.ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﯽﮔﺪﻧﺎﻣاو ﻪﺑ نﺪﯿﺳر يرﻮـﻃ ﻪﺑ
ﻪـﮐ هﺎـﮔ ﺮـﻫ
شﻮﻣ ﺎﻫ تﺪﻣ رد نﺎﻣز 30 رد كﻮﺷ هﺎﮕﺘﺳد ﻪﺑ رﺎﺑ ود ﻪﯿﻧﺎﺛ
درﻮـﺧﺮﺑ نادﺮﮔ راﻮﻧ يﺎﻬﺘﻧا ﺪﻨﺘـﺷاد
و ﺖـﺸﮔﺮﺑ بﺎـﺗزﺎﺑ ﺎـﯾ
اد نﺎﺸﻧ ار ﺎﭘ يور ﻢﺋﺎﻗ ندﺎﺘﺴﯾا ﺪﻧﺪـﺷ ﯽـﻘﻠﺗ هﺪـﻧﺎﻣاو ﺪـﻧد
) 24 (.
تﺪـﺷ ﺎـﺑ ﯽﺠﯾرﺪـﺗ ندﺮﮐ مﺮﮔ ﻞﻣﺎﺷ نﻮﻣزآ ﻞﮑﺗوﺮﭘ 15 ﺎﺗ 25 تﺪـﻣ ﻪـﺑ ﻪﻘﯿﻗد ﺮﺑ ﺮﺘﻣ 5
ﻪـﻘﯿﻗد .ﺖـﻓﺮﮔ مﺎـﺠﻧا
دﺮﮑﻠﻤﻋ نﻮﻣزآ ياﺮﺟا ي
مود ﮥﻠﺣﺮﻣ رد دﻮﺑ
ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ و
ﻞﮑﺷ 1 ﺶﯾاﺰﻓا ، ﯽﮕﺘـﺴﺧ نﺎـﻣز ﺎﺗ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ نﺎﻣز و ﺖﻋﺮﺳ
دﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﻪﻣادا )
25 (.
ﺷ ﻞﮑ 1 . يﺮﯾﻮﺼﺗ ﻦﯾﺮﻤﺗ ﻞﺣاﺮﻣ زا
هﺪﻧﺎﻣاو زﺎﺳ
ﯽﻗﻼﺧا ﻞﺋﺎﺴﻣ
/
150هرود ،ﻪﺘﻓﺎﯾ 22
، ز نﺎﺘﺴﻣ 99
،ﻦﯾﺮــﻤﺗ ،تﺎــﻧاﻮﯿﺣ ﺎــﺑ رﺎــﮐ ،يراﺪــﻬﮕﻧ ﻞــﺣاﺮﻣ ﯽﻣﺎــﻤﺗ شﻮﻣ رﺎﺘﺸﮐ و ﯽﺷﻮﻬﯿﺑ و ﻦﯿﻧاﻮﻗ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻫ
ﻦﯿﯾآ ﻪﻣﺎﻧ يﺎـﻫ
ﺎﮕـﺸﻧاد قﻼﺧا ﻪﺘﯿﻤﮐ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﺎﺑ رﺎﮐ ﯽﻗﻼﺧا ه
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ناﺮﯾا ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ .
ﻮﻤﻧ ﻪﻧ ود ﯽـﻃ ﯽﻧﻮﺧ يﺮﯿﮔ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻠﺣﺮﻣ :
،ﺖﺴﺨﻧ ﻪﻠﺣﺮﻣ 48
ﻦﯾﺮﺧآ زا ﺲﭘ ﺖﻋﺎﺳ
ﻦﯾﺮﻤﺗ ﻪﺴﻠﺟ زا ﺪﻌﺑ ﻪﺘﻔﻫ ﮏﯾ مود ﻪﻠﺣﺮﻣ و
ﺎـﻘﻟا ي .ﻪﺘﮑـﺳ
،ﯽـﺷزرو ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ دﺎـﺣ ﺮـﺛا ﻊﻓر ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺎـﻘﻟا
ي ﻪـﺑ ﻪﺘﮑـﺳ
شﻮﻣ ﺎﻫ 48 ترﻮـﺻ ،ﻦﯾﺮـﻤﺗ ﻪـﺴﻠﺟ ﻦﯾﺮﺧآ زا ﺲﭘ ﺖﻋﺎﺳ
ﺖﻓﺮﮔ ) 16،19 .(
،سﺎﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ شﻮـﻣ
ورد ﻖـﯾرﺰﺗ ﺎـﺑ ﺎـﻫ ﯽﻗﺎﻔـﺻ ن
ﻪـﺑ
ترﻮﺻ ) ﻦﯿﻣﺎﺘﮐ ﯽﺷﻮﻬﯿﺑ هدﺎﻣ زا ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ 30
ﺎﺗ 50 ﯽـﻠﯿﻣ -
) ﻦﯾزﻼﯾاز و (نﺪﺑ نزو ﻮﻠﯿﮐ ﺮﻫ يازا ﻪﺑ مﺮﮔ 3
ﺎﺗ 5 ﯽـﻠﯿﻣ -
شﻮـﻬﯿﺑ (نﺪـﺑ نزو ﻮﻠﯿﮐ ﺮﻫ يازا ﻪﺑ مﺮﮔ ﺪـﺷ
ﺪﻧ زا ﺲـﭘ و
ﻞﻣﺎﮐ ﯽﺷﻮﻬﯿﺑ زا نﺎﻨﯿﻤﻃا
،ﺎﻬﻧآ ﻪـﺑ ﭗـﭼ ﻦﻄﺑ زا يﺮﯿﮕﻧﻮﺧ
،ﺲﭙﺳ .ﺪﻣآ ﻞﻤﻋ ﻧاﻮﯿﺣ
ﻪـﻧﺎﮔاﺪﺟ ترﻮـﺻ ﻪـﺑ تﺎ و ﺢﯾﺮـﺸﺗ
يزﺎﺳاﺪﺟ زا ﺲﭘ ﻊﯾﺎـﻣ نژوﺮﺘﯿﻧ ﺎﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﺐﻠﻗ ﺖﻓﺎﺑ
ﺪﺷ ﺪﻤﺠﻨﻣ ه
يﺎﻣد رد و 80
- د ﯽﺘﻧﺎـﺳ ﻪﺟر رﺰـﯾﺮﻓ رد داﺮـﮔ
ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ﺪﻧ
.
ياﺮﺑ ﺮـﯾز ﻖـﯾرﺰﺗ زا درﺎـﮐﻮﯿﻣ سﻮﺘﮐرﺎﻔﻧا دﺎﺠﯾا ﺪـﻠﺟ
ي
150 ﯽﻠﯿﻣ يازا ﻪـﺑ مﺮﮔ ﺮـﻫ
نﺪـﺑ نزو مﺮﮔﻮـﻠﯿﮐ )
mg/kg
(
ﻦﯿﻟﺎﻧﺮﭘوﺰﯾا ﻦﯿﻟﺎﺳ لﺎﻣﺮﻧ رد لﻮﻠﺤﻣ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ ـﮐ ود رد ﻪ
ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺎﺑ ﯽﻟاﻮﺘﻣ زور 24
ﺎﻔﺘﺳا .ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻖﯾرﺰﺗ ﺖﻋﺎﺳ هد
رد هدﺎـﻣ ﻦﯾا زا ﻪـﻧﻮﻤﻧ
يﺎـﻫ شﻮـﻣ هﮋـﯾو ﻪـﺑ ﯽﻧاﻮـﯿﺣ يﺎـﻫ
شور زا ﯽﮑﯾ ﯽﯾاﺮﺤﺻ ﯽـﺒﻠﻗ ﻪﺘﮑـﺳ دﺎـﺠﯾا ياﺮـﺑ ﺞﯾار يﺎﻫ
ﺖﺳا ) 26 ( ﺖﺳا ﺮﮐذ نﺎﯾﺎﺷ . ياﺮﺑ
قﺎﻘﺘـﺷا زا ﻪﺘﮑـﺳ ﺪﯿﯾﺄﺗ
لﺪـﻣ ﯽﻓاﺮﮔﻮﯾدرﺎـﮐوﺮﺘﮑﻟا هﺎﮕﺘﺳد مود
AliveCor
ﺖﺧﺎـﺳ
ﺎﮑﯾﺮﻣآ رﻮﺸﮐ ﺖـﺳد ،ﺖـﺳار ﺖـﺳد ﻪـﺑ ﺎﻫدوﺮﺘﮑﻟا لﺎﺼﺗا ﺎﺑ
.ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا شﻮﻣ ﭗﭼ يﺎﭘ و ﭗﭼ زا ﻪـﺘﻔﻫ ﮏـﯾ زا ﺪـﻌﺑ يﺎـﻘﻟا
ﯽﺑﺎـﯾزرا رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ ﻪﺘﮑـﺳ
شﻮﻣ ،ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﺪﺷ شﻮﻬﯿﺑ ﻦﯾزﻼﯾاز ﻦﯿﻣﺎﺘﮐ ﺎﺑ ﺎﻫ
ﺪﻧ
و ﻮﺸﺘﺴﺷ زا ﺪﻌﺑ و اﺪﺟ ﺎﻬﻧآ ﺐﻠﻗ ﻖﯿﻤﻋ ﯽﺷﻮﻬﯿﺑ ﻂﯾاﺮﺷ رد و ﮏـﯾ ﻞـﺧاد رد ﭗـﭼ ﻦـﻄﺑ ،ﺖﺳار ﻦﻄﺑ و ﺰﯿﻠﻫد ندﺮﮐ اﺪﺟ ﻦﯿﻟﺎﻣﺮﻓ رد و صﻮﺼﺨﻣ ﺐﻟﺎﻗ
10 ﻮﯿﺗﺎـﺴﮑﯿﻓ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﺻرد
.ﺪﺷ هداد راﺮﻗ 24
ﺐﻠﻗ ﺪﻌﺑ ﺖﻋﺎﺳ شﺮـﺑ ﯽﻟﻮـﻃ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺎﻫ
هداد ﺪﻧﺪﺷ ارﺎﭘ ﻞﺧاد رد و باﺬﻣ ﻦﯿﻓ
ﻪﻃﻮﻏ ﺪـﺷ رو ﺪﻧ زا ﺲـﭘ .
كﻮﻠﺑ ﻪﯿﻬﺗ مﻮـﺗوﺮﮑﯿﻣ هﺎﮕﺘـﺳد زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﻪـﻨﯿﻓارﺎﭘ يﺎـﻫ
ﺖﻣﺎﺨﺿ ﻪﺑ ﯽﻌﻃﺎﻘﻣ 4
هداد راﺮـﻗ مﻻ يور و ﻪـﯿﻬﺗ ﺮﺘﻣوﺮﮑﯿﻣ
.ﺪــﺷ ياﺮــﺑ زا يزوﺮــﮑﻧ ﺐﯿــﺳآ ﯽــﺳرﺮﺑ ﮓــﻧر
يﺰــﯿﻣآ
ﻦﯿﻠﯿﺴﮐﻮﺗﺎﻤﻫ و ﻦﯾزﻮﺋا–
ياﺮـﺑ زا يزوﺮـﺒﯿﻓ ﺖـﻓﺎﺑ ﯽـﺳرﺮﺑ
ﮓﻧر هدﺎﻔﺘـﺳا نﻮﺳﺎﻣ موﺮﮐ يﺮﺗ يﺰﯿﻣآ ﺪـﺷ
زا ﺲـﭘ.
ﮓـﻧر -
ﻪﻧﻮﻤﻧ ،يﺰﯿﻣآ گرﺰـﺑ ﺎـﺑ يرﻮـﻧ پﻮﮑـﺳوﺮﮑﯿﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ
ﯽﯾﺎﻤﻧ 40 × ﺮﮔ ﯽﺳرﺮﺑ ﺪﯾد
ﻞﮑﺷ) يﺎﻫ 2 و 3 ( .
ناﺰﯿﻣ هﺪـﺷ سﻮﺘﮐرﺎـﻔﻧاﺮﯿﻏ درﺎـﮐﻮﯿﻣ ﺖـﻓﺎﺑ ردMDA
هزاﺪﻧا ﭗﭼ ﻦﻄﺑ ﺮﮔ يﺮﯿﮔ
ﺪﯾد ﻪﻧﻮﻤﻧ اﺪﺘﺑا . ﻪﺑ ﯽﺘﻓﺎﺑ يﺎﻫ
ﻃ رﻮ
ﻪــﺑ ،ﺲﭙــﺳ ،ﺪﻧﺪــﺷ نژﻮــﻤﻫ و نزو ﻖــﯿﻗد هﺎﮕﺘــﺳد ﻪﻠﯿــﺳو
ﺘﮑﭙﺳا يدرﺎﮐﻮﯿﻣ ناﺰﯿﻣ ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮ ﺎـﻣﺎﯿﭼوا شور ﻪـﺑMDA
هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ ﺪﺷ . ﺲﮑﻠﭙـﻤﮐ ﮏـﯿﺗﻮﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ﺪﯿـﺳا ﺎـﺑMDA
ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﮕﻧر جﻮـﻣ لﻮﻃ رد ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
532 بﺬـﺟ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎـﻧ
ﻧﺎﺘـﺳا هدﺎﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نﺎﭘوﺮﭘ ﯽﺴﮐﻮﺘﻣاﺮﺘﺗ زا .دراد يرﻮﻧ دراﺪ
.ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪــﻟﻮﻟ رد ،رﻮــﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪــﺑ رد يﺎــﻫ
ﭻﯿــﭘ راﺪــﻘﻣ راد 120
ﮑﯿﻣ لﻮﻠﺤﻣ زا ﮏﯾ ﺮﻫ زا ﺮﺘﯿﻟوﺮ ر ﻪﻧﻮﻤﻧ و دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ
،ﻪﺘﺨﯾ
ماﺪــﮐ ﺮــﻫ ﻪـﺑ 100
ﻞﯿــﺳدود ﻢﯾﺪــﺳ ﺮــﻄﻘﻣ بآ ﺮـﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ
و تﺎﻔﻟﻮﺳ 600
لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ زا ﺲـﭘ .ﺪـﺷ ﻪﻓﺎﺿاTBA
ﻪـﻟﻮﻟ ،شﻮـﺟ بآ مﺎـﻤﺣ رد يراﺪـﻬﮕﻧ ﺖﻋﺎﺳ ﮏﯾ ﮏـﻨﺧ ﺎـﻫ
ﺪﻧﺪﺷ ﮏﯾ ﺮﻫ ﻪﺑ و 1
ﻞﻧﺎﺗﻮﺑ طﻮﻠﺨﻣ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ -
ﻪـﺑ) ﻦﯾﺪﯾﺮﯿﭘ
ﺖﺒﺴﻧ 1 ﻪﺑ 15 ﻪﻓﺎﺿا ( ﺷ ﺪ يوﺎـﺣ ﯽﯾور زﺎﻓ ندز ﻢﻫ زا ﺲﭘ ،
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺎﺑ ﮓﻧر ﯽﺗرﻮﺻ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ اﺪـﺟ ندﺮـﮐ ژﻮـﯿﻓ
ﺪـﯾدﺮﮔ و
جﻮﻣ لﻮﻃ رد نآ يرﻮﻧ بﺬﺟ 532
.ﺪـﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ هزاﺪﻧا ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ
ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯿﺌﺗوﺮـﭘ مﺮـﮔ ﯽـﻠﯿﻣ رد لﻮﻣﻮﻧﺎـﻧ ﺐـﺴﺣ ﺮـﺑMDA
nm/mg protein)
.ﺪﺷ نﺎﯿﺑ و ﺖﺒﺛ(
ﺶﺠﻨــﺳ ﺖــﯿﻟﺎﻌﻓ
رﺎــﻬﻣ سﺎــﺳا ﺮــﺑSOD
يﺎــﯿﺣا
ﺮﺘﯿﻧ ﻦﯿﺘﻧاﺰــﮔ ﻢﺘــﺴﯿﺳ ﻂــﺳﻮﺗ مﻮــﯿﻟوزاﺮﺘﺗﻮﻠﺑو -
ﻦﺘﯿﻧاﺰــﮔ
ﻪﺑ ،زاﺪﯿﺴﮐا هﺪﻨﻨﮐﺪﯿﻟﻮﺗ زاﺪﯿﺴﮐا ﺮﭘﻮﺳ هﺪﻨﻨﮐﺪﯿﻟﻮﺗ ناﻮﻨﻋ
/
151هرود ،ﻪﺘﻓﺎﯾ 22
، ز نﺎﺘﺴﻣ 99
لﻮـﻃ رد ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﺮـﻫ يرﻮﻧ بﺬﺟ .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘﻮﺳ يرﻮﻧ جﻮﻣ 550
تﺪﻣ ﻪﺑ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ 5
ﺮـﻫ ﻪـﻘﯿﻗد 30
ﻪـﯿﻧﺎﺛ
رﺎﻬﻣ ﺪﺻرد ندروآ ﺖﺳد ﻪﺑ ياﺮﺑ .ﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧاﺮﻓ رﺎﺑ ﮏﯾ يﺎﯿﺣا وزاﺮﺘﺗﻮﻠﺑوﺮﺘﯿﻧ ﻢﯾﺰـﻧآ ﻂﺳﻮﺗ مﻮﯿﻟ
لﻮـﻣﺮﻓ زاSOD
ﺎـﺑ .ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا ﺲﮐوﺪﻧر ﺖﯿﮐ ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻢﯾﺰـﻧآ ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ ،دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﯽﻨﺤﻨﻣ ﺮﺑ رﺎﻬﻣ ﺪﺻرد قﺎﺒﻄﻧا ﻞـﻠﻤﻟا ﻦﯿـﺑ ﺪـﺣاو سﺎـﺳا ﺮﺑ نآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ
(IU/mg protein)
.ﺪﺷ شراﺰﮔ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ شور ﻪـﺑ و ﺲﮐوﺪـﻧار ﺖﯿﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑGPx
اﺪﻧا درﻮﻓداﺮﺑ هز
دﻮـﺟﻮﻣ نﻮﯿﺗﺎـﺗﻮﻠﮔ شور ﻦﯾا رد .ﺪﺷ يﺮﯿﮔ
نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﺐﻠﻗ ﺖﻓﺎﺑ يﺎﻧژﻮﻤﻫ ﯽﯾور ﻊﯾﺎﻣ رد ﻪﺑ ارGPx
) ﺪﯿﺴﮐاورﺪﯿﻫ ﻦﻣﻮﮐ ﻪﻠﯿﺳو ﯽـﻣ ﺰﯿﻟﺎـﺗﺎﮐ (ROOH
رد .ﺪـﻨﮐ
رﻮﻀﺣ ) رﺎﺘﮐدرGPx
و (GR NADPH
، هﺪـﺷ ﺪﯿﺴﮐاGPX
) ﻢﻫ (GDDH
ﺶﯾﺎﺴﮐا ﺎﺑ نﺎﻣز
NADPH
ﻪﺑ
NADP+
ﻪـﺑ
ﯽﻣ ﺮﺑ نآ هﺪﺷ ﺎﯿﺣا ﻞﮑﺷ .ددﺮﮔ
رد جﻮﻣ لﻮﻃ رد بﺬﺟ ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺶﻨﮐاو ﻦﯾا ﯽﻃ
340 هزاﺪﻧا ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ﯽﻣ يﺮﯿﮔ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ .دﻮﺷ ﺮـﺑGPx
ﺮﺑ ﺪﺣاو ﺐﺴﺣ ﯽﻠﯿﻣ
) ﯽﺘﻓﺎﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ مﺮﮔ
U/mg protein
(
و لﻮـﻠﺤﻣ ﺶﻨـﮐاو ﻖﺑﺎـﻄﻣ ﺐﻠﻗ ﺖﻓﺎﺑ رد ﻢﯾﺰﻧآ ﻦﯾا ﺢﻄﺳ
ﺲﯾﺮـﺗ ﺮﻓﺎـﺑ ﻪﻄﺳاو ﺎﺑ و هﺪﺷ نژﻮﻤﻫ ﯽﯾور 02
/0 ﺪـﺻرد
يوﺎــــﺣ 02EDTA
/0 ﺎــــﺑ 9/
8 وPH=
)DTNB
01 /0
جﻮــﻣ لﻮــﻃ ﺎــﺑ بﺬــﺟ و (رﻻﻮــﻣ 412
شور ﻪــﺑ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎــﻧ
هزاﺪﻧا كﻻﺪﯿﺳ .ﺪﺷ يﺮﯿﮔ
مﺮـﺳ زﻻﺎـﺗﺎﮐ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ
، زا ﺶﺠﻨـﺳ ﺖـﯿﮐ
ﯽﻧﺎﻤﻟآ ﺖﮐﺮﺷ
ZelliBo
شور ﺶﺠﻨـﺳ سﺎﺳا ﻪﮐ ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ
ﮓﻧر يوﺎﺣ ﺖﯿﮐ .دﻮﺑ ﯽﺠﻨﺳ 3
ﮏـﯾ ،فﺮـﺼﻣ هدﺎـﻣآ فﺮﻌﻣ
ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ فﺮﻌﻣ 12
ﯽﻠﯿﻣ هﺰﯿﻧﻮﯾد بآ ﺮﺘﻣ ﯽﻣ هدﺎﻣآ
ﺪـﺷ
ﺖﯿﻠﭘوﺮﮑﯿﻣ ﮏﯾ و 96
ﺪـﺣاو ،ﺶﺠﻨـﺳ ﻦﯾا رد .دﻮﺑ ﯽﮑﻫﺎﭼ
ﯽﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا يراﺪﻘﻣ ﺎﺑ لدﺎﻌﻣ زﻻﺎﺗﺎﮐ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ـﯾ ﻪـﮐ ﺪﺷﺎﺑ
ﮏ
زا لﻮــﻣوﺮﮑﯿﻣ و بآ ﻪــﺑ ﻪــﻘﯿﻗد ﮏــﯾ نﺎــﻣز رد ارH2O2
ﯽـﻣ ﻪﯾﺰﺠﺗ نﮋﯿﺴﮐا رد ﯽﯾﺎـﻬﻧ بﺬـﺟ و ﺪـﻨﮐ
405 ﺮﺘﻣﻮﻧﺎـﻧ
.ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺪﺣاو ﻞﯾﺪﺒﺗ و ﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ هزاﺪﻧا ياﺮﺑ
ﺮﯿﮔ ﻢﯾﺰﻧآ ي ﯽﻧﻮـﺧ يﺎـﻫ وCK
ياﺮـﺑLDH
هوﺮﮔ رد درﺎﮐﻮﯿﻣ ﻪﺑ ﺐﯿﺳآ ﺪﯿﯾﺄﺗ يﺎﻫ
ﺎﻘﻟا ي زا ﺪـﻌﺑ ،ﻪﺘﮑـﺳ
مﺮﺳ ،نﻮﺧ زا مﺮﺳ يزﺎﺳاﺪﺟ ناﺮـﻬﺗ رﻮـﻧ هﺎﮕـﺸﯾﺎﻣزآ ﻪـﺑ ﺎﻫ
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ناﺰﯿﻣ ﺎﺠﻧآ رد و ﻞﻘﺘﻨﻣ ﻞﻣاﻮﻋ
هزاﺪﻧا ﺪﻧﺪﺷ يﺮﯿﮔ .
ﻞﯿﻠﺤﺗ يرﺎﻣآ وﺮﯿﭘﺎـﺷ نﻮﻣزآ زا -
ﻌﺗ ياﺮـﺑ ﮏـﻠﯾو ندﻮـﺑ ﯽـﻌﯿﺒﻃ ﻦﯿـﯿ
هداد ﻊﯾزﻮﺗ ﺎﻫ
، ﯾ ﺲﻧﺎـﯾراو ﻞـﯿﻠﺤﺗ نﻮﻣزآ ﮏ
ﻪـﻫار نﻮـﻣزآ و
.ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻫوﺮﮔ ﻦﯿﺑ توﺎﻔﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﯽﮐﻮﺗ ﯽﺒﯿﻘﻌﺗ ﻮﻟ نﻮﻣزآ زا ﺲﻧﺎﯾراو ﺲﻧﺎﺠﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﯾ
.ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا ﻦ
نﻮﻣزآ يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ ﺎﻫ
ﺮﺘﻤﮐ زا 05 /0 ﺮﻈﻧ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﺷ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ
ﯽﺘﻣﺎﻘﺘﺳا ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺘﻔﻫ ود
ﻤﺗ ﺮ ﯽﺑوﺎـﻨﺗ ﻦﯾ
ﺐــﺟﻮﻣ ﺪﯾﺪــﺷ ﺶﯾاﺰــﻓا
ﯽــﻨﻌﻣ ) راد 000 /0 ( P=
ﺖــﯿﻓﺮﻇ
شﻮﻣ ﯽﺘﻣﺎﻘﺘﺳا ﺮﻧ يﺎﻫ
ﻦﯾﺮـﻤﺗ ياراد هوﺮﮔ ود رد ﻪـﮐ ﺪـﺷ
نﺎﺸﻧ ﺗ هﺪﻨﻫد ﺄ ﻮـﻧ و تﺪـﻣ ﻦﯾا ﺮﯿﺛ ﺖـﯿﻓﺮﻇ ﺮـﺑ تﺎـﻨﯾﺮﻤﺗ ع
شﻮﻣ ﯽﺘﻣﺎﻘﺘﺳا ﯽﻣ ﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ . رد هﺪـﺷ ﯽـﻃ ﺖﻓﺎـﺴﻣ ناﺰﯿﻣ
تﺎــﻨﯾﺮﻤﺗ ياﺪــﺘﺑا رد لﺮــﺘﻨﮐ هوﺮــﮔ 735
نآ نﺎــﻣز و ﺮــﺘﻣ
05 / 41 ﻪﻘﯿﻗد ﻪـﺑ ناﺰـﯿﻣ ﻦـﯾا ﻪﺘﻔﻫ ود زا ﺪﻌﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ 945
ﻪﺑ نآ نﺎﻣز و ﺮﺘﻣ 95
/ 48 .ﺪﯿﺳر ﻪﻘﯿﻗد
زا ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ رد هﺪﺷ ﯽﻃ ﺖﻓﺎﺴﻣ 774
ﻪـﺑ ﺮـﺘﻣ 976
زا نآ نﺎــﻣز و ﺮــﺘﻣ 75
/ 42 ﻪــﺑ 85 / 52 ﺪﯿــﺳر ﻖــﯿﻗد ــّﻣا
ﺎ
تﺎـﻨﯾﺮﻤﺗ ياﺪﺘﺑا رد ﻦﯾﺮﻤﺗ هوﺮﮔ رد هﺪﺷ ﯽﻃ ﺖﻓﺎﺴﻣ 760
نآ نﺎـﻣز و ﺮﺘﻣ 86
/ 41 ﻔﻫ ود زا ﺪـﻌﺑ و ﻪـﻘﯿﻗد ﻦﯾﺮـﻤﺗ ﻪـﺘ
ﻪـﺑ ﺖﻓﺎـﺴﻣ ﻦﯾا ﺪﯾﺪﺷ ﯽﺑوﺎﻨﺗ 3400
ﻪـﺑ نآ نﺎـﻣز و ﺮـﺘﻣ
75 / 182 ﻪﻘﯿﻗد ﺖﻓﺎـﺴﻣ ﻦﯾﺮـﻤﺗ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ رد و
زا هﺪـﺷ ﯽﻃ 723
ﻪـﺑ 3324 ز و ﺮـﺘﻣ زا نآ نﺎـﻣ 2/
40 ﻪـﺑ
25 / 170 ﻪﻘﯿﻗد ﺪﯿﺳر . يزوﺮـﺒﯿﻓ و يزوﺮـﮑﻧ ﺐﯿـﺳآ ناﺰﯿﻣ
ﺐﻠﻗ ﺖﻓﺎﺑ ﯽـﺟوﺮﺧ سﺎـﺳا ﺮﺑ
ﻞﮑـﺷ رد يﺎـﻫ 2 و 3 ﻞـﺑﺎﻗ
.ﺖﺳا ﺖﯾور
/
152هرود ،ﻪﺘﻓﺎﯾ 22
، ز نﺎﺘﺴﻣ 99
ﻞﮑﺷ 2 هوﺮﮔ رد ﺐﻠﻗ ﺖﻓﺎﺑ زوﺮﺒﯿﻓ ناﺰﯿﻣ زا ﯽﯾﺎﻤﻧ : يﺎﻫ
،لﺮﺘﻨﮐa b
،ﻦﯾﺮﻤﺗ و ﻪﺘﮑﺳc ﻦﯾﺮﻤﺗd - آ ﮓﻧر .ﻪﺘﮑﺳ ناﺰﯿﻣ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﯽﺑ
ﯽﻣ ﺖﻓﺎﺑ زوﺮﺒﯿﻓ ﯽﯾﺎﻤﻧ گرﺰﺑ) ﺪﺷﺎﺑ
40x (
ﻞﮑﺷ 3 هوﺮﮔ رد ﺐﻠﻗ ﺖﻓﺎﺑ يزوﺮﮑﻧ ﺐﯿﺳآ زا ﯽﯾﺎﻤﻧ. يﺎﻫ
ﻨﮐa ،لﺮﺘ
،ﻦﯾﺮﻤﺗb و ﻪﺘﮑﺳc ﻦﯾﺮﻤﺗd - ﺳ ﻞﯿﻓوﺮﺗﻮﻧ ﻊﻤﺠﺗ .ﻪﺘﮑ و مدا ،ﺎﻫ
ﯽﯾﺎﻤﻧ گرﺰﺑ) ﺖﻓﺎﺑ ﯽﮔدرﻮﺧ ﻢﻫﺮﺑ 40x
(
هزاﺪﻧا ﻢﯾﺰﻧآ يﺮﯿﮔ CK
ﻦﯿﺑ ،ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ 4
،لﺮﺘﻨﮐ) ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ هوﺮﮔ
ﻪﺘﮑﺳ و ﻦﯾﺮﻤﺗ ،ﻪﺘﮑﺳ -
ﺗ ناﺰﯿﻣ رد (ﻦﯾﺮﻤ توﺎـﻔﺗ CK
) ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ رادﺎﻨﻌﻣ 000
/0 ،P=
212 / 111 3=
و 16 .(F
ﺞﯾﺎﺘﻧ ناﺰـﯿﻣ ﻪـﮐ داد نﺎـﺸﻧ ﺰـﯿﻧ ﯽﮐﻮﺗ ﯽﺒﯿﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ
ﻢﯾﺰﻧآ ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ رد CK
- ﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﯾﺮﻤﺗ ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ ﻪ
) ﺖـــــﺷاد يرادﺎـــــﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎـــــﮐ 15
/ 1194 وSE=
00 / 8457 .( MD=
رادﻮﻤﻧ 2 ﻢﯾﺰﻧآ ﺢﻄﺳ . هوﺮﮔ ردCK
،لﺮﺘﻨﮐ) ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ
ﻪﺘﮑﺳ و ﻦﯾﺮﻤﺗ ،ﻪﺘﮑﺳ -
(ﻦﯾﺮﻤﺗ
هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ رادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ# ﻪﺘﮑﺳ
هزاﺪﻧا ﻢﯾﺰﻧآ يﺮﯿﮔ LDH
ﻦﯿـﺑ ،ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ 4
،لﺮـﺘﻨﮐ) ﯽـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ هوﺮـﮔ
ﻪﺘﮑـﺳ و ﻦﯾﺮﻤﺗ ،ﻪﺘﮑﺳ -
ﺗ ناﺰـﯿﻣ رد (ﻦﯾﺮـﻤ توﺎـﻔﺗLDH
) ﺪــﺷ هﺪﻫﺎــﺸﻣ رادﺎــﻨﻌﻣ 000
/0 ،P=
102 / 122 3 =
و 16 .(F
ﻢﯾﺰﻧآ ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﯽﮐﻮﺗ ﯽﺒﯿﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ
LDH
ﻪﺘﮑـﺳ هوﺮﮔ رد -ﺗ
ﺎـﮐ ﻪﺘﮑـﺳ هوﺮـﮔ ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ ﻦﯾﺮـﻤ ﺶﻫ
) ﺖﺷاد يرادﺎﻨﻌﻣ 86
/ 272 وSE=
80 / 1000 - .( MD=
رادﻮﻤﻧ 3 ﻢﯾﺰﻧآ ﺢﻄﺳ . هوﺮﮔ ردLDH
،لﺮﺘﻨﮐ) ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ
ﻪﺘﮑﺳ و ﻦﯾﺮﻤﺗ ،ﻪﺘﮑﺳ -
(ﻦﯾﺮﻤﺗ
ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ رادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ #
هزاﺪﻧا ﻢﯾﺰﻧآ يﺮﯿﮔ MDA
ﻦﯿﺑ 4 و ﻦﯾﺮـﻤﺗ ،ﻪﺘﮑـﺳ ،لﺮـﺘﻨﮐ) ﯽـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ هوﺮﮔ
ﻪﺘﮑﺳ - (ﻦﯾﺮﻤﺗ توﺎﻔﺗ ) ﺖـﺷاد دﻮـﺟو رادﺎـﻨﻌﻣ 000
/0 ،P=
411 / 185 3=
و 16 (. F
ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا ﯽـﺒﯿﻘﻌﺗ نﻮـﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،
c a
a
b c
d
ﻪﺘﮑﺳ ﻪﺘﮑﺳ
- ﻦﯾﺮﻤﺗ ﻦﯾﺮﻤﺗ لﺮﺘﻨﮐ
#
َﮫﺘﮑﺳ ﻪﺘﮑﺳ - ﻦﯾﺮﻤﺗ ﻦﯾﺮﻤﺗ
لﺮﺘﻨﮐ
#
d b b
d
a
b c
d
/
153هرود ،ﻪﺘﻓﺎﯾ 22
، ز نﺎﺘﺴﻣ 99
ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﯽﮐﻮﺗ ﻪﺘﮑـﺳ هوﺮـﮔ ردMDA
- ﻦﯾﺮـﻤﺗ
) ﺖﺷاﺪﻧ يرادﺎﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ 35
/2
SE=
و 61 /4 - .( MD=
رادﻮﻤﻧ 4 ﻢﯾﺰﻧآ ﺢﻄﺳ . هوﺮﮔ ردMDA
و ﻦﯾﺮﻤﺗ ،ﻪﺘﮑﺳ ،لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫ
ﺘﮑﺳ ﻪ - ﻦﯾﺮﻤﺗ
هزاﺪﻧا ﻢﯾﺰﻧآ يﺮﯿﮔ SOD
ﺢﻄﺳ ردSOD
4 ،ﻪﺘﮑـﺳ ،لﺮـﺘﻨﮐ) ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ هوﺮﮔ
ﻦﯾﺮﻤﺗ ﻪﺘﮑـﺳ ، - (ﻦﯾﺮـﻤﺗ ﻧ نﺎـﺸ توﺎـﻔﺗ هﺪـﻨﻫد رادﺎـﻨﻌﻣ
رد
هوﺮﮔ يﺎﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ دﻮـﺑ
) 000 /0 ،P=
722 / 32 3=
و 16 ( .F
ناﺰـﯿﻣ ﻪـﮐ داد نﺎـﺸﻧ ﯽﮐﻮـﺗ ﯽﺒﯿﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ ردSOD
ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ ﺘﮑﺳ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﯾﺮﻤﺗ–
يرادﺎـﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪ
) ﺖﺷاﺪﻧ 16 /1 وSE=
84 /8 - .(MD=
رادﻮﻤﻧ 5 ﻢﯾﺰﻧآ ﺢﻄﺳ . هوﺮﮔ ردSOD
و ﻦﯾﺮﻤﺗ ،ﻪﺘﮑﺳ ،لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫ
ﻪﺘﮑﺳ - ﻦﯾﺮﻤﺗ
هزاﺪﻧا ﻢﯾﺰﻧآ يﺮﯿﮔ GPx
ﺢﻄﺳ ردGPx
4 ،ﻪﺘﮑـﺳ ،لﺮـﺘﻨﮐ) ﯽـﺳرﺮﺑ درﻮﻣ هوﺮﮔ
ﻪﺘﮑﺳ ،ﻦﯾﺮﻤﺗ -
(ﻦﯾﺮﻤﺗ نﺎﺸﻧ هوﺮـﮔ رد توﺎـﻔﺗ هﺪﻨﻫد يﺎـﻫ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ دﻮﺑ
) 000 /0 ،P=
811 / 76 3=
و 16 (F
يﻮـﺳ زا .
،ﺮﮕﯾد ﻢﯾﺰـﻧآ ناﺰـﯿﻣ ﯽﮐﻮـﺗ ﯽـﺒﯿﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ
ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ ردGPx
- ﺮﻤﺗ ﯾ ﺶﯾاﺰـﻓا ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦ
) ﺖﺷاﺪﻧ يرادﺎﻨﻌﻣ 62
/2 وSE=
24 /7 .( MD=
رادﻮﻤﻧ 6 ﻢﯾﺰﻧآ ﺢﻄﺳ . هوﺮﮔ ردGPx
و ﻦﯾﺮﻤﺗ ،ﻪﺘﮑﺳ ،لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫ ﻪﺘﮑﺳ - ﻦﯾﺮﻤﺗ
و ﺚﺤﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ
تﺎـﻨﯾﺮﻤﺗ هرود ﮏﯾ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا فﺪﻫ ﺮﺑ ﺪﯾﺪﺷ ﯽﺑوﺎﻨﺗ ﯽـﺸﯾﺎﺴﮐا ﺪـﺿ يﺎﻫﺮﮐرﺎﻣ ﯽﺧﺮﺑ وMDA
زا ﺲﭘ ﺐﻠﻗ درﺎﮐﻮﯿﻣ ﺎﻘﻟا
ي شﻮـﻣ رد دﺎﺣ ﯽﺒﻠﻗ ﻪﺘﮑﺳ يﺎـﻫ
داد نﺎـﺸﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﮏﯾژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ .دﻮﺑ ﺮﻧ ﯽﯾاﺮﺤﺻ ناﺰـﯿﻣ ﻪﺑ ﻦﯿﻟﺎﻧﺮﭘوﺰﯾا يﺪﻠﺟ ﺮﯾز ﻖﯾرﺰﺗ ﻪﮐ
mg/kg 150
رد
زور ود شﻮﻣ ﺐﻠﻗ رد ﺪﯾﺪﺷ ﯽﺘﻓﺎﺑ ﺐﯿﺳآ ﺐﺟﻮﻣ ﯽﻟاﻮﺘﻣ ﺎـﻫ
ﯽﻣ نﺎﻤﻫ .دﻮﺷ ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻃ
3 ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺞﯾﺎـﺘﻧ دﻮـﺷ
ﮓﻧر يﺰﯿﻣآ هداد ﻞـﯿﻠﺤﺗ ﻪـﯾﺰﺠﺗ ﺎـﺑ ﺎـﻫ ﺺﺧﺎـﺷ يﺎـﻫ
يﺎـﻫ
.دﻮﺑ ﺎﺘﺳار ﻢﻫ ﯽﻟﻮﻠﺳ ﺐﯿﺳآ ﯽﻤﯾﺰﻧآ ناﻮـﺗ ﺶﯾاﺰـﻓا ﯽـﺷزرو تﺎـﻨﯾﺮﻤﺗ ﻢـﻬﻣ تاﺮـﺛا زا ﯽﮑﯾ
ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺘﻈﻓﺎﺤﻣ ﺑﺎﻘﻣ رد ﺐﻠﻗ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺐﯿﺳآ ﻞ -
ﻦـﯾا ﺞﯾﺎـﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ .ﺖﺳا سﻮﺘﮐرﺎﻔﻧا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻟﺎﻤﺘﺣا يﺎﻫ ﻢﯾﺰﻧآ ﺢﻄﺳ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺐﯿﺳآ ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ
ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﯽﺒﻠﻗ وCK
ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ ردLDH
- ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﯾﺮﻤﺗ ﻦﯿﯾﺎﭘ
-
عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا .ﺖﺳا ﺮﺗ نﺎﺸﻧ
رد ﺮـﺘﻤﮐ ﺐﯿـﺳآ ناﺰـﯿﻣ هﺪﻨﻫد
ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ -
ﻦـﯾا ﺢﻄـﺳ نآ ﻪـﺠﯿﺘﻧ رد ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﻦﯾﺮـﻤﺗ
ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺖﺳا هدﺮﮑﻧ اﺪﯿﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ ناﺰﯿﻣ
تﺎـﻨﯾﺮﻤﺗ ﯽﺘﻈﻓﺎـﺤﻣ ﺮـﺛا ﻞـﯿﻟد ﻪـﺑ ًﻻﺎﻤﺘﺣا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ
/
154هرود ،ﻪﺘﻓﺎﯾ 22
، ز نﺎﺘﺴﻣ 99
ﯽـﻣ ﯽﺒﻠﻗ سﻮﺘﮐرﺎﻔﻧا و ﯽﻤﮑﺴﯾا تﻼﻤﺣ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد شزرو -
) نارﺎـﮑﻤﻫ و ﻮـﺒﻟ ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﺎﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﺷﺎﺑ 2011
،(
) نارﺎـﮑﻤﻫ و ﻮﻧﻮﻧ 2012
)نارﺎـﮑﻤﻫ و نﺎـﻓاز و ( 2013
ﻪـﮐ (
ﻌﻓ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ ﻖﯾﺮﻃ زا ﯽﺷزرو ﺖﯿﻟﺎ
ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺘﻈﻓﺎﺤﻣ ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ ﯽـﻣ ﺎﻫ
ناﻮـﺨﻤﻫ ،دﻮـﺷ
دﻮﺑ ) 27-29 ( . و ﮏـﯿﻣﻮﺗﺎﻧآ تاﺮـﯿﯿﻐﺗ ﻖـﯾﺮﻃ زا ﯽﺷزرو ﻢﻈﻨﻣ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
نﺎﯾﺮﺷ رد ﮏﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ (ﯽﺒﻧﺎـﺟ نﻮﺧ شدﺮﮔ) يﺮﻧوﺮﮐ يﺎﻫ
ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ و ﯽﻟﻮﻠﺳ يﺎﻫ
- ﻣﻮ ﯽﻟﻮﮑﻟ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺎﻘﻟا ي ﻦﯿﺌﺗوﺮـﭘ -
) درﺎـﮐﻮﯿﻣ ﯽﯾﺎـﻣﺮﮔ كﻮـﺷ يﺎﻫ (،HSPS
ﺶﯾاﺰـﻓا ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ
زﺎﻧﮋﯿﺴﮐاﻮﻠﮑﯾﺎﺳ ﻪﺘﻓﺎﯾ -
2 )
COX-2
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ،(
يﺎـﻫ
) ﯽﻤﺳﻼﭘوﺪﻧآ ﻪﮑﺒﺷ ﯽﺳﺮﺘﺳا لﺎﻧﺎﮐ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺶﯾاﺰﻓا ،(ER
-
ﻪــــﺑ ﻪﺘــــﺴﺑاو ﯽﻤﯿــــﺳﺎﺘﭘ يﺎــــﻫ ﺎﻤﻟﻮﮐرﺎــــﺳ ردATP
)
sarcoKATP
( ، لﺎﻧﺎﮐ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا حﻮﻄﺳ ﺘﭘ يﺎﻫ
ﯽﻤﯿـﺳﺎ
ﻪـﺑ ﻪﺘﺴﺑاو يرﺪـﻨﮐﻮﺘﯿﻣ ردATP
)
mitoKATP
ﮏـﯾﺮﺘﯿﻧ ،(
ﺪﯾﺎـﺴﮐا ) (NO
،ﺐـﻠﻗ ﯽﻧاﺪﯿـﺴﮐا ﯽـﺘﻧآ ﺖـﯿﻓﺮﻇ ﺶﯾاﺰـﻓا و
ﺪﻫد ﺶﯾاﺰﻓا ار ﯽﺒﻠﻗ ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ )
30 , 31 (.
ﺖـﻈﻠﻏ ﻪـﮐ داد نﺎـﺸﻧ ﺮـﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ردMDA
هوﺮﮔ ﻪﺘﮑﺳ يﺎﻫ -
ﻪﺘﮑﺳ و ﻦﯾﺮﻤﺗ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد
هﺪـﻨﻨﮐﺪﯿﯾﺄﺗ ﻪـﮐ ﺖـﺷاد يرادﺎﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﯾﺮﻤﺗ و ﺎـﻘﻟا
ي
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ و ﺖﺳا ﻪﺘﮑﺳ ﺖﻓﺎﺑ ﻪﺑ ﺪﯾﺪﺷ ﺐﯿﺳآ و ﻪﺘﮑﺳ ﮓـﻧر
-
.ﺖﺳا ﺎﺘﺳار ﻢﻫ ﺰﯿﻧ ﯽﺘﻓﺎﺑ يﺰﯿﻣآ ﻢﻫ
ﻦﯿﻨﭼ د نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ، دا
ﺖـﻈﻠﻏ ﻪـﮐ هوﺮـﮔ ﺎـﺑ ﻪـﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻦﯾﺮـﻤﺗ هوﺮـﮔ ردMDA
ﯽﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا لﺮﺘﻨﮐ ﯽـﻣ ﺮـﻈﻧ ﻪـﺑ .ﺖـﺷاد يراد
ﻪـﮐ ﺪـﺳر
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ مﺎﺠﻧا مﺎﮕﻨﻫ ﻧﺎﻣ ،ﺐﻠﻗ ﺖﻓﺎﺑ رد ﺪﯾﺪﺷ ﯽﺑوﺎﻨﺗ يﺎﻫ
ﺪـﻨ
ﺎــﺳ ﺖــﻓﺎﺑ ﺮﯾ ،ﮏــﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ ﯽﻤﮑــﺴﯾا و ﯽﻤﯿــﺴﮐﻮﭙﯾﺎﻫ ﺎــﻫ
يﺎﻫرﺎﺸﻓ و (نﻮﺧ نﺎﯾﺮﺟ ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺛا ﺮﺑ) ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يﺎﻫرﺎﺸﻓ ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ﯽﯾﺎﻣﺮﮔ زا ﯽـﺷﺎﻧ ﮏـﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾا .دﻮﺷ
ﻦﯿﻣﻻﻮﮑﺗﺎﮐ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﺐﺟﻮﻣ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﺎـﻫ
لﺎـﻌﻓ يزﺎـﺳ
لﻮﻠﺳ هﺪﺷ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
، ﺶﯾاﺰـﻓا ﺐـﺟﻮﻣ ًﺎـﺘﯾﺎﻬﻧ ردMDA
ﯽﻣ ﺖﻓﺎﺑ ﻧﻮﺷ ) ﺪ 23 .(
ﺢﻄـﺳ ﻪـﮐ داد نﺎـﺸﻧ ﺞﯾﺎـﺘﻧ ،ﺮـﮕﯾد يﻮﺳ زا ردMDA
ﻪﺘﮑــﺳ هوﺮــﮔ -ﺗ
ﺶﻫﺎــﮐ ﻪﺘﮑــﺳ هوﺮــﮔ ﻪــﺑ ﺖﺒــﺴﻧ ﻦﯾﺮــﻤ
ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺷاﺪﻧ يراد ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
يﺎـﻫ
) ﯽﺣﺎﺘﻓ 2019 ) ﯽﻤﯿﺣر ،(
2015 ﯽـﻨﻃو مﻼـﺳﻻا ﺦﯿـﺷ و (
) 2008 ﻮﺴﻤﻫ ( ﺖﺳا سﺎـﻣﻮﺗ ﻦـﺴﻠﯿﻧ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﺎـﺑ و
) 2015 ( ) وورا و 2015 ( ﺖﺴﯿﻧ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ )
21،14 .(
ناﺪـﻘﻓ
ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ راد
ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ردMDA
دﻮـﺟو ﺎﺑ ﺶﻫﺎـﮐ
،ﻪﺘﮐرﺎﻔﻧا ﻪﯿﺣﺎﻧ نﺎﺸﻧ
ﺗوﺮﭘ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا هﺪﻨﻫد ﻞﮑ
2
ﻪﺘﻔﻫ دﺎـﺠﯾا ياﺮـﺑ ﯽﻓﺎـﮐ ناﻮـﺗ ﺪﯾﺪـﺷ ﯽﺑوﺎـﻨﺗ تﺎﻨﯾﺮﻤﺗ يا
و نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﺮﯿﺴﻣ زا درﺎﮐﻮﯿﻣ ﺮﺑ ﯽﺘﻈﻓﺎﺤﻣ ﺮﺛا يرﺎﮔزﺎﺳ ﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﻞﻣاﻮﻋ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ زا ﺲـﭘ ﻞﻗاﺪـﺣ ﺎﯾ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ار ﯽﻧا
ﻪـﯿﻟوا حﻮﻄـﺳ ﻪﺑ دﺪﺠﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾا ﯽﺘﻗﻮﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ دﺎﺠﯾا .ﺖﺳا هﺪﺷ ﮏﯾدﺰﻧ
ﻢﻫ ﻦﯿﻨﭼ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ تﺎـﻨﯾﺮﻤﺗ يﻻﺎـﺑ تﺪـﺷ ﻪـﮐ ﺪـﺳر
ﻦﯿﻣﻻﻮﮑﺗﺎـﮐ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد ﯽﺑوﺎﻨﺗ ،ﺎـﻫ
زاﺪﯿـﺴﮐا ﻦﯿﺘﻧاﺰـﮔ ،ﺎﻫﺪﯿﺌﺗﻮﻧﺎﺘﺳوﺮﭘ ﻢﺴﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ و
NADPH
ﯽﺸﯾﺎﺴﮐا سﺮﺘﺳا ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺮﺑ ﺎﻫژﺎﻓوﺮﮐﺎﻣ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و زاﺪﯿﺴﮐا و
يرﻮﻃ ﻪﺑ .ﺖﺳا هﺪﺷ يﺪﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐوﺮﭘ ﺶﯾاﺰـﻓا ،ﻪـﮐ
ﻢﻫ و ﺮﺘﺸﯿﺑ نﮋﯿﺴﮐا ﻪﺑ ﺐﻠﻗ ﺖﻓﺎﺑ زﺎﯿﻧ نﺎﯾﺮﺟ ﺶﻫﺎﮐ نﺎﻣز
ﺖﻓﺎﺑ نﻮﺧ ماﺪﻧا رد ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ عوﺮﺷ رد لﺎﻌﻓ يﺎﻫ
ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﯽﯾﺎـﻫ
ﻪﯿﻠﮐ ،ﺪﺒﮐ ،لﺎﻌﻓ تﻼﻀﻋ لﺎﺤﻃ و ﺎﻫ
ﺖـﺳا ﻦـﮑﻤﻣ ﻪـﯿﺟﻮﺗ
-
ﻨﮐ ﻪﺘﻓﺎﯿﻧ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﯾدﺎﻘﻣ هﺪﻨ ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ ردMDA
- ﻦﯾﺮﻤﺗ
.ﺪﺷﺎﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ زا ﺮﮕﯾد ﯽﮑﯾ ناﺪﻘﻓ
رادﺎﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا
ﻢﯾﺰﻧآ ﺢﻄﺳ ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ ردSOD
- ﻦﯾﺮﻤﺗ ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ هوﺮـﮔ
نارﺎﮑﻤﻫ و ﮏﯿﺘﺴﯾر تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯾا .دﻮﺑ ﻪﺘﮑﺳ ) 2020 ) زروﺎــﭘ و ( 2014
ﻮــﺴﻤﻫ ( )
12،11 ( ﺞﯾﺎــﺘﻧ ﺎــﺑ و
) نارﺎـﮑﻤﻫ و يدﺎـﺸﻨﻣ نﺎﻘﻫد ﻖﯿﻘﺤﺗ 2017
ﻮـﺴﻤﻫ ﺮـﯿﻏ (
ا ﺖﺳ ) 32 ( ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺘﮑﻧ . ندﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ،SOD
ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ رد ﻢﯾﺰﻧآ ﻦﯾا حﻮﻄﺳ ناﺰﯿﻣ -
ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ ﻦﯾﺮﻤﺗ
دﻮﺟو ﺎﺑ ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ دﻮﺒﻧ
ﯽﻣ رادﺎﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار نﺎـﺸﻧ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
-
/
155هرود ،ﻪﺘﻓﺎﯾ 22
، ز نﺎﺘﺴﻣ 99
هﮋـﯾو ﻪـﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﺘﻈﻓﺎﺤﻣ ﺮﺛا هﺪﻨﻫد
SOD
ﯽﻣ .ﺪﺷﺎﺑ نﺎﻤﻫ ،ﺪﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﮐ رﻮﻃ ﻂـﺧ ﻦﯿـﻟوا ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑSOD
ﺐﯿﺳآ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﯽﻋﺎﻓد ندﺮـﮐ ﯽـﺜﻨﺧ ﺎـﺑ ﻪـﮐ ﺖﺳا حﺮﻄﻣ ﺎﻫ
لﺎﮑﯾدار ﺑ رد ﯽﻟﻮﻠـﺳ ﺐﯿﺳآ و زﻮﺘﭘﻮﭘآ زوﺮﺑ زا دازآ يﺎﻫ ـﻓﺎ
ﺖ
ﯽﻣ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﯽﺒﻠﻗ ) نارﺎـﮑﻤﻫ و وورآ .ﺪـﻨﮐ
2015 ناﻮـﻨﻋ (
ﯽـﺘﻧآ ﻞـﻣاﻮﻋ ﺮـﺑ ﺮﯿﺛﺄـﺗ ﺎﺑ ﺪﯾﺪﺷ ﯽﺑوﺎﻨﺗ تﺎﻨﯾﺮﻤﺗ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ ﯽـﺸﯾﺎﺴﮐا سﺮﺘـﺳا ﺶﻫﺎﮐ رد ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﺶﯿﭘ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﺪﻧراد ﺶﻘﻧ )
33 (.
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ تاﺮـﺛا زا ﻞﻘﺘـﺴﻣ ﯽﺘﻈﻓﺎﺤﻣ ﺮﺛا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﺳر
،ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﺠﯾا ﻢﯾﺰﻧآ ﻦﯾا ﻣﺆ
ﺪﯾ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ لﺎﻤﺘﺣا ﻦﯾا ﭻﻧﺮـﻓ
) نارﺎﮑﻤﻫ و 2008
ﮐ ﺖﺳا ( ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ﻪ 8
نﺪـﯾود زور
دﻮـﺒﻬﺑ و ﯽـﺒﻠﻗ ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ دﺎﺠﯾا ﺐﺟﻮﻣ ﻪﭼﺮﮔا ﻞﯿﻣدﺮﺗ يور شﻮﻣ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯽﻣ ﺎﻫ
ﺶﯾاﺰﻓا ﺎّﻣا ﺪﺷ ﯽﺸﻘﻧ يدرﺎﮐﻮﯿﻣ SOD
.ﺖـﺷاﺪﻧ هﺪـﺷ دﺎـﺠﯾا ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ﻦﯾا رد ،ﺮـﮕﯾد يﻮـﺳ زا
رد
حﻮﻄـﺳ ﺮـﺘﻤﮐ ﺶﻫﺎـﮐ ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ردSOD
شﻮﻣ ﯽﺒﻠﻗ ﺖﻓﺎﺑ ﺎـﻘﻟا زا ﺲـﭘ هدﺮـﮐ ﻦﯾﺮﻤﺗ يﺎﻫ
ي ،ﻪﺘﮑـﺳ
لﻮــﮑﻟﻮﻣ ﺎــﺑ ﺶﻨــﮐاو ﻖــﯾﺮﻃ زا ًﻻﺎــﻤﺘﺣا دﺎــﺠﯾا ﺐــﺟﻮﻣ ﺎــﻫ
ﻦﯿﺌﺗوﺮـﭘ نﻮﯿـﺳاﺮﺘﯿﻧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ نﻮﯿـﺳاﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ و ﺎـﻫ
هﺪﺷ ﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ
، يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ قوﺮﻋ رد كﻼﭘ ﻞﯿﮑﺸﺗ زا ـﮐ
ﺮ ده و
ندﺮﮐ دوﺪﺤﻣ ﺐﺟﻮﻣ آ
زوﺮﻠﮑﺳاوﺮﺗ و
ﻪﺘﮑـﺳ هﺪـﺷ درﺎـﮐﻮﯿﻣ
ﺖﺳا ) 35،34 .(
زا ﯽﮐﺎﺣ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا ﺪﻘﻓ
نا ﺶﯾاﺰﻓا
ﯽﻨﻌﻣ ناﺰﯿﻣ راد ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ رد ﯽﺒﻠﻗ ﺖﻓﺎﺑ GPx
- ﻦﯾﺮﻤﺗ
ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺎﺑ
) نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﺣﺎﺘﻓ .دﻮﺑ ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ 2019
(
ﺮﺛا زا ﯽﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺰﯿﻧ 8
ﺮﺑ ﺪﯾﺪﺷ ﯽﺑوﺎﻨﺗ ﻦﯾﺮﻤﺗ ﻪﺘﻔﻫ
شﻮﻣ يدرﺎﮐﻮﯿﻣGPx رﺎﺘﺴﯾو ﺮﻧ يﺎﻫ
) 36 ( شﻮﻣ و ﺮﻧ يﺎﻫ
) ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ 46 ( ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ
ﻖﯿﻘﺤﺗ ) نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻤﯿﺣر 2015
ﺖﺳا ﻮﺴﻤﻫ ﺰﯿﻧ ( )
15 ( .
ار نﻮﯿﺗﺎﺗﻮﻠﮔ ﺶﻨﮐاو ﮏﯾ
ياﺮﺑ ﻪﯿﻟوا ﺮﮔ ﻊﻓد رد GPx
ﯽﻣ ﯽﻟآ يﺎﻫﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ و نژورﺪﯿﻫ شراﺰﮔ ،هوﻼﻋ ﻪﺑ .ﺪﻨﺳﺎﻨﺷ
ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ يراﺪﻬﮕﻧ نﻮﯿﺗﺎﺗﻮﻠﮔ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﯾﺎﻫ
ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو وE
هﺪﻬﻋ ﺮﺑ ار ﺎﯿﺣا ﺖﯿﻌﺿو ردC راﺪﻘﻣ ﺪﯾﺪﺷ ﯽﺑوﺎﻨﺗ تﺎﻨﯾﺮﻤﺗ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد .دراد
ﻢﯾﺰﻧآ رد ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﻪﺑ GPx
دﻮﺟو .ﺪﻧدروآ نﺎﻤﻫ رد ﻪﮐ رﻮﻃ
رادﻮﻤﻧ 3 ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ ﺖﺳا هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻦﯾﺮﻤﺗ
ناﺰﯿﻣ رد يﺮﺘﻤﮐ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺘﮑﺳ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﯽﺒﻠﻗ ﺖﻓﺎﺑGPx
شﻮﻣ .ﺖﺷاد ﺎﻫ
ﺎّﻣا ) نارﺎـﮑﻤﻫ و يردﺎـﻧ 2015
( يرﺎﮔزﺎـﺳ ﮥـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎـﺑ
ﯽﺘﻧآ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﺐـﻠﻗ ﺖـﻓﺎﺑ و مﺮﺳ رد ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
شﻮـﻣ يﺎـﻫ
ﺗ ﻪﺘﻔﻫ ﺶﺷ زا ﺲﭘ ﯽﺘﺑﺎﯾد خﺮـﭼ يور نﺪـﯾود يدارا ﻦﯾﺮﻤ
ﺶﯾاﺰــﻓا ﺐــﺟﻮﻣ يدارا شزرو ﻪــﮐ ﺪــﻧدﺮﮐ شراﺰــﮔ ،نارود ﯽﺒﻠﻗ ﺖﻓﺎﺑ و ﯽﻣﺮﺳ حﻮﻄﺳ رد رادﺎﻨﻌﻣ ،MDA
،SOD GPx
ﯽﻣ زﻻﺎﺗﺎﮐ و دﻮـﺷ
) 37 ( . ﻢـﻫ ﻦﯿـﻨﭼ نارﺎـﮑﻤﻫ و يدﺎـﺸﻨﻣ ،
) 1396 تﺎـﻨﯾﺮﻤﺗ ﻪـﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ رد ( ﺮﯿﺛﺄـﺗHIT
ﯽـﺸﯾﺎﺴﮐا ﻢﺘـﺴﯿﺳ ﺮﺑ ﯽﻣواﺪﺗ تﺎﻨﯾﺮﻤﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ شﻮﻣ ﺐﻠﻗ .دراد ﯽﯾاﺮﺤﺻ ﺮﻧ يﺎﻫ
هدﺮـﮐ نﺎـﯿﺑ ﺎـﻬﻧآ ﻪـﮐ ﺪـﻧا
ﮑﻣ ﺎﺑ ﻢﻈﻨﻣ شزرو ﻢﺴﯿﻧﺎ
ﯽﯾﺎﻫ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻪﻧﻮﮔ ﺶﻫﺎﮐ لﺎـﻌﻓ يﺎﻫ
ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶﯾاﺰﻓا و ﯽﻧﮋﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ يﺎﻫ
اﺮـﺛا ناﺪﯿﺴﮐا ت
ﯽﺘﻧآ عﺎﻓد ﻢﺘﺴﯿﺳ ﺮﺑ يﺪﯿﻔﻣ دراد نﺪـﺑ ﯽـﻧورد ناﺪﯿـﺴﮐا
) 32 ( . ﻢﻫ ﻦﯿﻨﭼ
، ﻓﺎﺑ نﻮﺧ نﺎﯾﺮﺟ ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻧور ﺖ
لﺎـﻌﻓ يﺎـﻫ
ماﺪﻧا رد ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ عوﺮﺷ رد
،ﺪـﺒﮐ ،لﺎـﻌﻓ تﻼـﻀﻋ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﯾﺎﻫ
ﻪﯿﻠﮐ ﺪـﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﺪﻧور ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ لﺎﺤﻃ و ﺎﻫ
ﯽﻣ ﯽﺘﻓﺎﺑ ﺐﯿﺳآ و دﻮﺷ
) 18 (.
ﻪﺠﯿﺘﻧ رد
، دﻮـﺧ ﯽﻋﺎﻓد دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺖﯾﻮﻘﺗ ﻪﺑ عوﺮﺷ لﻮﻠﺳ
ﯽﺘﻧآ عﺎﻓد ﻢﺘﺴﯿﺳ ﺖﯾﻮﻘﺗ و ﯽﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
سﺮﺘـﺳا ﺎـﺗ ﺪﻨﮐ
ﺪﻫد ﺶﻫﺎﮐ ار نآ زا ﯽﺷﺎﻧ ضراﻮﻋ و ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا .
ﻢﻫ ﻦﯿـﻨﭼ ،
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺎﻨﯾﺮﻤﺗ ياﺮﺟا ﻦﯿﺣ رد ﻪﮐ ﺪﺳر
ﺪﯾﺪـﺷ ﯽﺑوﺎﻨﺗ ت
رد نژورﺪﯿﻫﺪﯿــﺴﮐاﺮﭘ ﺖــﻈﻠﻏ ﺮﯾدﺎــﻘﻣ ،ﺮــﺿﺎﺣ ﻖــﯿﻘﺤﺗ