هدکشناد یعیبط عبانم و یزرواشک
یشزومآ هوگر متسیسویب کیناکم یسدنهم
یصصخت یرتکد هجرد تفایرد یارب هلاسر متسیسویب یسدنهم هتشر تشادرب زا سپ یروانف شیارگ
هفلؤم جارختسا اه
ی ژولوئر ی
ک ی - رون ی کت هناد
هب ،جنرب رازبا شور هعسوت روظنم
ی ارب ی عت یی ن
ک ی ف ی ت هناد
رگشهوژپ :
ناتسروب یلضاف هلارصن
امنهار داتسا :
حایس یراکفا نیسح ریما
رواشم داتسا :
داژن یقت میهاربا یفص یدهم–
رویرهش 1399
18 شیپ
جنرب یفیک صاوخ ینیب
ناونع و :روآدیدپ مان جارختسا
هفلؤم ژولوئر یاه یکی - رون ی کت هب ،جنرب هناد شور هعسوت روظنم
یرازبا ارب ی
عت نیی ک تیفی - هناد ناتسروب یلضاف هلارصن
داتسا نا امنهار : حایس یراکفا نیسح ریما
داتسا :رواشم نا داژن یقت میهاربا
- یفص یدهم
خیرات :عافد 19
/ 06 / 1399
دادعت حفص :تا 148
.ص
هرامش نایاپ :همان /متسیسویب یسدنهم
:هدیکچ :فده عت نیی صاوخ ش ییایمی ( ( زولیمآ نازیم ( ندش هنیتلاژ یامد ،)AC
( ژ ماووق ،)GT
نازویم و )GC
( نیئتورپ و ))PC
ف ییایمیشوکیزی لقادح(
(
Min.V
) گدنبسچ رثکادح و ( ی
،)PV
گدنبسچ ی اهن ( یی
،)FV
رورف ( یگتخی )BDV
سپ و گدنبسچ یور ( ی
،)SBV
ارب مزلا نامز ی
سر ندی گدنبسچ رثکادح هب ( ی
) PT
و
یامد گدنبسچ ( ی
Pasting.T
) ) جنرب لانآ زا هدافتسا اب زی
ک یفی زهرپ هنی م ی دنشاب . شیپ ناکما یسررب فده
زا هدافتسا اب جنرب یفیک صاوخ ینیب شور
اه ( یجنس فیط ی یور روب یکیناوکم و نیوشام ییانیب ،)NIR
.تسا هدوت هنومن و هناد کت شور :شهوژپ یسانش ا رد
نی قحت قی زا 5 سوداک و کفرد ،رزخ ،یمشاه ،هایسمد یاه مان هب جنرب مقر
زا هدافتسا اب ناکم شور هس
( یکی ،)یوشزخ و یوشمخ ،یراشف نومزآ ووصت
هوناد کوت یور روب یرادربری و
فیط یجنس ور ربNIR
ی هدوت و هناد کت اب
شیپ فده ک صاوخ ینیب
یفی ماجنا دش ، هداد اه زا جرختسم ی
نومزآ یتبوطر حطس ود رد یکیناکم 9
و 14
% رب اپ ی ه رت ط ی امزآ شی روتکاف لی حروط بلاق رد هویاپ
ًماوک
فداصت رازفا مرن زا هدافتسا اب ی .دیدرگ ماجناSPSS
وصت یرادربری هنومن اه یتبوطر حطس رد 9
% رب اپ وی ه روت
هب کت تروص هناد
پملا اب لااب زا یهدرون رامیت هس رد (LED
)A
پملا اب لااب زا یهدرون ، تنوسرولف وLED
( ( نییاپ زا یهدرون و )B
.دنتفرگ رارق نومزآ دروم )C
هداد اه ی جرختوسم وسوت
شور دوم یاوه یزاوس
سرگر یئزج تاعبرم لقادح اب هریغتم دنچ نوی (
( هریغتم دنچ نویسرگر ،)PLS
خساپ حطس شور و )MLR
(
،بیترت نیمه هب .دندش لیلحت )RSM
شیپ ناکما ینیب
یخرب ک صاوخ یفی رط زا قوی یوفیط لویلحت اوب
هفلؤم جارختسا اه
ی فیط یجنس کت تلاح ود ردNIR
هناد درآ و نرب ج .دیدرگ یسررب
هتفای اه : جیاتن زجت زا لصاح هی
راو ( سنای
ANOVA
) هفلؤم اوه ی راوشف نوومزآ زا جرختوسم و یوشمخ ،ی
یشزخ تبوطر هک داد ناشن و
ینعم ریثأت مقر ( یراد
P<0.01
) ژرونا رب ی وسگ هوطقن اوت
،یگتخی ودوم
تناکس ی ب
،هنیشی تناکس ودم ی
رد 05 / 0 یلیم غت رتم ریی وسامم ودوم ،لکوش ی
ب ،هنیوشی ودوم
سامم ی رد 05 / 0 یلیم غت رتم ریی غت ،لکش ریی ب لکوش ،هنیوشی ن یوروی ب توسکش ،هنیوشی
ن وروی رد
05 / 0 یلیم غت رتم ریی سامم ودم ،لکش ی
رد 7 ناث
،هی سامم ودم ی
رد 30 ناث
،هی تناکوس ودم ی
رد 7 ناث
،هی تناکس ودم ی
رد 30 ناث دراد هی . اقم هسی م نیگنای نکناد شور هب اه ازفا اب هک داد ناشن
شی
مامت تبوطر ریداقم
صاوخ یتناکوس و یسامم یاه ودم ،تسکش یورین و یژرنا وم شهاوک
ی دونبای . اوب
ک هناد ماکحتسا تبوطر شیازفا یم شها
.دبای جیاتن
ANOVA
دم مامت هک داد ناشن شور زا هدافتسا اب اه
ینعم یطخ روط هب خساپ حطس ( رد راد
01 / 0
P<
( و ) 05 / 0
P<
رد یونیب شیوپ تقد .دندوب ) نوومزآ
اوه ی
فده و همدقم 19
اب بیترت هب یشمخ و یراشف 78
/
≥0
2Pre
وR
≥94
2Pre
نویوسرگر زا هدافتوسا اوب یوشزخ نوومزآ رد وR
هناگدنچ 70 /
≥0
2pre
R
هب تسد شیپ جیاتن .دمآ زا هدافتوسا اب ریوصت شزادرپ نومزآ رد یفیک صاوخ ینیب
تقد ابMLR
پ شی یاوهرامیت یاروب ینیب ،A
وB
بویترت هوبC
90 /
≥ 0
R2
، 83 /
≥ 0
R2
و 92 /
≥ 0
R2
دش هدز نیمخت .
هزادنا زا لصاح جیاتن ساسا رب یریگ
،NIRS
دم اه هنومن رد نویساربیلاک ی جنرب درآ یاه
صاوخ یارب ش
ییایمی ( ،AC
وGT
( ییایمیشوکیزیف و )PC
وBDV
( بویترت هوب )SBV
831 /
≥0
2cal
و )R
( 76 /
≥0
2cal
شیپ و )R
( بیترت هب ینیب 78
/
≥0
2pre
( و )R
87 /
≥0
2pre
.دمآ تسد هب )R
دم مامت یاوه
PLS
( یرامآ صخاش زا رتشیب )SDR
2 لباق و هدوب ا
دامتع م ی .دنشاب دم اه هنومن رد نویساربیلاک ی هوناد یاوه
صاوووخ یارووب جنرووب ووش
ییایمی ( ،AC
وGT
( ییایمیووشوکیزیف و )PC Min.V
، وBDV
بوویترت هووب )SBV
( 846 /
≥0
2cal
( و )R
927 /
≥0
2cal
شیپ و )R
( بیترت هب ینیب 79
/
≥0
2pre
( و )R
79 /
≥0
2pre
و )R
صخاوش اوه ی
مامت یارب یرامآ دم
اه زا رتشیب 2 هب تسد .دمآ
هجیتن :یریگ هفلوم ریداقم نومزآ زا جرختسم یاه
یتبووطر حطوس ود رد جنروب هوناد یماکحتسا یاه 9
و
14%
یلااب تقد اب ار جنرب یفیک صاوخ ریداقم 81
/ 0 شیپ .دندرک ینیب یرادروب ریووصت یرویگ هوجیتن رد
بسانم رت ی ن رامیت هب طوبرم دم ابC
92 /
≥0
R2
هب تسد هجیتن رد .دمآ یریگ
بسانمNIRS
روت ی ن دوم
رد هنومن اه یارب درآ ی ،AC
،GT
،PC
وBDV
و هایوسمد ،)سوداوک و رزخ( ،یمشاه ،سوداک ماقراSBV
کفرد هب ترت ی ب تقد اب 81 / 0 ، 85 / 0 ، 85 / 0 ، 89 / 0 و 92 / 0 هب تسد .دمآ بسانم رت ی ن رد دم هونومن اوه ی
کت هناد یارب ،AC
،GT
،PC Min.V
، وBDV
هایسمد ،کفرد و رزخ ،یمشاه ،کفرد ،یمشاه ماقراSBV
)سوداک و کفرد( و هب
ترت ی ب توقد اوب 77 / 0 ، 90 / 0 ، 81 / 0 ، 84 / 0 ، 90 / 0 و 98 / 0 هوب توسد بیارور .دومآ
هداد نیب یگتسبمه دم یفیک صاوخ و یفیط یاه
زا رتشیب اه 60
/ 0 هوعلاطم نویا رد .دووب نوومزآ
اوه ی
شیپ یارب یرون و یکیناکم وخ ینیب
هب جنرب یفیک صا .تسا دیفم و بسانم ،عیرس روط
هژاو :یدیلک یاه فویط ،ریوصت شزادرپ ،دیفس جنرب ،یکیناکم نومزآ
صاووخ ،کویدزن نروسورف یجنوس
.یفیک
20 شیپ
جنرب یفیک صاوخ ینیب
1 - فده و همدقم
1-1 - همدقم
جنرب یکی ار زا جی نیرت اذغ داوم یی فرصم ی روطب تسا هکی
دودوح کوی مراوهچ رلاوک ی فروصم ی
مأت جنرب زا ناهج رد مدرم نی
م ی دوش راجت شزرا . ی
لحم حطس رد ،جنرب ی
نیوب و یوللملا
، دوح اوت
ز یدای و ساسا رب یگژی
یاه ک یفی سآ جنرب هناد بای
عت هدش نیی م ی ددروگ م زا . ناوی صخاوش اوه ی
زرا فلتخم یبای
تیفیک هناد اه ی کاروخ
،ی صوصخ تای ف یکیزی مها توی و هژوی یا دنوسپرازاب رد ی
و
تمیق ( دراد نآ یراذگ
Vithu et al. 2016
رط زا جنرب شورفودیرخ .) قی
و یگژی یاه ک یفی هناد اوه
ارب ی لخاد تراجت ی
نیب و م ماجنا یللملا ی
دوش صخاش هک . اوه
ی لوصا ی م و رهاوا ،داوعبا نآ نازوی
گنر هناد م اه ی ( دنشاب
Fitzgerald, 2010
ا نمر .) هکنی ک تیفی کاروخ ی ن جنروب توخپ و زوی
ریثأوت
ز یدای لباق رب تی ذپ شری فرصم صخاش .دراد ناگدننک اوه
ی ک یوفی ظن روی م : نازوی مآ ،زوولی یاومد
تلاژ هنی گدنبسچ صاوخ و ژ ماوق ،ندش ی
ره کی مها توی ز یداوی عت رد نیوی ک تویفی ووصحم
اهن یی مه .دنراد جنرب نینچ
جنرب تفاب کی
و یگژی ساسا ی ارب ی تیارر توسه یدنسپرازاب و یدنم
(
Ferreira et al., 2017
ا رب هوًع .)
،نی صخاش رانک رد هزورما اه
ی ف
،یکیزی سح ی تخپ و ی ،جنروب
هب کأت هطساو دی
ک ،ناسنا تمًس رب تیفی
ذغت هی یا ن جنرب زی م رارق رظندم ی
دریگ .
آرف رد دنی تیفیک زرا دروم رهام نارگراک سوت بلغا جنرب یبای
وم راروق ی درویگ لد هوب اوما لوی
نهذ لماوع ی
تقو و راوشد ،دارفا گ
ری رورور و مزلا و تسا ی
اوتن هوک توسا جی
ک زا لوصاح تویفی
آرف دنی هوب جنرب روس ترووص عی
قد و قوی زرا یباوی ددروگ (
Kulkarni & Soni, 2017; Wan et al.,
)2011
عرد . نی اح ازفا اب ، شی عمج تی ن و زای لوت هب دی ب رتشی ک اب هارمه تفی
زا هدافتوسا موزل ،لااب
شور رازبا یاه ی شام و ینی زرا رد یبای ک
،یفی هب و تشادرب زا سپ لحارم رد و
هژوی هولحرم زا سوپ
فده و همدقم 21
سآ بای رورر ،هناد ی
م رظن هب ی دسر عت . نیی ک تیفی م هناد هدوت ی
دناوت رط ود هب قی گ تروص ،دروی
یکی رط زا قی شیامزآ ه قتسم یا می ور ی سررب دننام ،هدوت ی
یاه ناکم یکی هاگتوسد کمک هب اوه
ی
سآ هباشم بای امزآ یهاگشی سآ هب تمواقم(
بای سررب ،)ندش ی
وسآ زا سپ تارذ هزادنا صخاش بای
شور دننام ،هدوت لک ندش عت ردPSI
نیی تخس ی و مدنگ ای شور ط یاوه یوفی زا هدافتوسا دوننام
ن نرسورف جاوما کیدز
ساکعنا ی ور رب ی اومزآ مود هتسد .هناد هدوت شی
ییاوه ور روب هوک دنتوسه ی
کت کت هناد اه ی هزادنا اب هدوت گ
یری ناکم صاوخ
،یکی ژولوئر
،یکی ط یفی و اوی رهاوا ی ماوجنا هوناد
م ی ذپ دری (
Lai et al., 1985
مه رد .) نی ک نومزآ ،اتسار یفی
هب مدنگ زا هوناد هدوت زا هدافتسا یاج
کت شور آ رد هک ،دش عورش هناد
زوت ن عی اهرتماراپ ی ک یفی کت هناد هزادنا هنومن رد اه هدوش یریگ
ب تاعًطا و یرتشی
م تسد هب نآ دروم رد ی
دیآ م هزاجا و ی دهد ب باور ات نی اهرتماراپ ی کت هناد
روآرف درکلمع و ی
روانف .دوش صخشم ی
یاه ددعتم ی ارب ی هزادنا شیوپ و یرویگ ک یونیب
تویفی زا
رط قی زآ نوم کت هناد هب اه رس روط عی ( تسا هتفرگرارق یسرربدروم سرتسد رد و
Regner, 1995;
1996 Evers,
س .) متسی کت هصخشم ( هناد
)SKCS
قحت زکرم سوت هک1
تاقی ( )USDA
هعوسوت2
اب دش هداد نترپ مان
راجت دئوس رد3
ی رتهب هک ،دش نی
س متسی ارب ی زرا یباوی و یوگژی یاوه ک یوفی
کت حم مدنگ هناد بوس
درگ دوی (
Martin et al., 1993; Osborne et al., 1997
اوب لاوومعم .) 300
تدم فرا ،مدنگ هناد ددع 5
قد هوقی اوهرتماراپ ی تخوس ،روطق ،نزو ی
هزادونا ار توبوطر و یرویگ
م ی
(دنک
Muhamad and Campbell, 2004
بط .)
یعی هب هک تسا هام هطساو
توی ب کویژولوی داووم
زرواشک
،ی هناد هلمجزا اه
ی گ
،یهای گدنکارپ ی وصحم صاوخ رد
، عووروم ،جنروب هوناد هولمجزا ی
بانتجا نیعرد و ریذپان لکشم اح
ز .تسا زاس اری
مخت رد تقد نی
صخاش اه ی هزادنا هدوش یرویگ
م شهاک ار هدوت رد ی
دهد . یکی هار زا لصا یاهراک ی
ارب ی سررب نآ رب هبلغ ی
کت اجب هناد ی سررب ی
هدوت هنومن ا
( تس
Dowell, 1997
.) اتن هناتخبشوخ جی
قحت قی اهن هک ،مدنگ رد هدرتسگ تا اتی
رجنم
هاگتسد هعسوت هب اه
ی زرا یبای ک یفی امزآ ساسا رب مدنگ هدوت شی
ور رب ی کت درگ هوناد ،دوی
ناوشن
م هک داد ی ناوت نچ زا نی شور ی سررب رد ی ک تیفی د رگی هناد اه هلمجزا جنرب زین رد .دوومن هدافتسا
خشت هناماس رراح اح صی
کت د ( هنا م راکب مدنگ رد هک )SKCS
ی دور شور ی اپ هی اروب ی وسررب ی
و یگژی یاه کت تفاب ارب نآ زا و تسا مدنگ هناد ی
سررب ی ک تیفی تخوس اوحلزا طولخم هدوت ی
و
شیپ ک ینیب تیفی اهن وصحم یی
م هدافتسا ی
( دوش
Pearson et al., 2007
هب .) جنرب رد هباشم روط
1 -Single Kernel Characterisation System
2 - United States Department of Agriculture
3 - Perten
22 شیپ
جنرب یفیک صاوخ ینیب
ن
،زی هناماس هعسوت ا
ی ارب هباشم ی زرا یبای ک یفی وسررب ساوسا روب هوناد هدوت ی
کوت ن ،هوناد دونمزای
سررب ی صخاش اه ی کت ماکحتسا صاوخ دننام ،هناد ی
روون و ی صخاوش اوب نآ طاوبترا و نآ اوه
ی
ک یفی ف وادتم یکیزی د و رگی صخاش اه ی ک یفی .دوب دهاوخ جنرب
عت هزورما نیی ک صاوخ صاوخ ؛لماش یفی ش
ییایمی ( زولیمآ نازیم لاژ یامد ،1
ندش هنیت ماوق ،2
3 ژ نیئتورپ نازیم و و )4
ف ییایمیشوکیزی لقادح(
گدنبسچ رثکادح و5 6ی
، گدنبوسچ ی
اوهن
7یی
،
رورف یگتخی سپ و8
گدنبسچ یور
9ی
، ارب مزلا نامز ی
سر ندی گدنبوسچ رثکادوح هب
10ی و یاومد
گدنبسچ
11ی لانآ زا هدافتسا اب ) زی
ک یفی امزآ رد هاگشی یاه انص عی اذغ یی م ماجنا ی ددرگ نامز هک رب
زهرپ و هنی م ی دنشاب لاحرد . ی هک شور هعسوت رس یاه
ی ع رت اح نیع رد هداس
نازرا و رت م رت
ی دوناوت
یبوخ تقد اب ار قوف ریداقم پ
ی ش بی ن دوناوتب ات دیامن ی روست هوب
عی آرف رد دونی رخ شورفودوی ا
نوی
.دنک کمک وصحم یارب دراد ترورر نیاربانب
پ ی ش بی ن ناد یفیک صاوخ ریداقم ی شور زا جنروب ه
.دوش هدافتسا دشاب عیرس و هداس هک ییاه
1-2 - قیقحت فادها
پ ی ش بی ن ی صخاش اه ی ک تیفی ف یکیزی رط زا هدووت گونر و رهاوا ،داوعبا ؛لماش جنرب هدوت قوی
هزادنا و یریگ ی گژ ی اه .دوش ماجنا ریوصت ی ناکم راتفر
یکی هفلؤم و اه ی ژوولوئر یکی کوت توفاب هوناد
جنرب زا هدافتسا اب نومزآ
اه زا هدافتسا و ددرگ یسررب یشزخ و یشمخ ،یراشف ی هنومن
اه و درآ ی
جنرب هناد کت هب اب
شور یریگراک فویط
یجنوس نروسورف دزن
کوی ( ) NIR
هوب شیوپ رووظنم یونیب
صخاش اه ی ک یفی جنرب .دریگ تروص
تلااؤس شهوژپ
1 - آ ای م ی ناوت صخاش اه ی ک یفی رط زا ار جنرب قی
نومزآ اه ی رون ی ینیب شیپ
؟دومن
1 -Amylose Content
2 -Gelatinization Temperature
3 -Gel consistency
4 -Protein content
5 -Minimum Viscosity
6 -Maximum Viscosity
7 -Final Viscosity
8 -Breakdown Viscosity
9 -Setback Viscosity
10 -Peak Time
11 -Pasting Temperature
فده و همدقم 23
2 - آ ای م ی ناوت صخاش اه ی ک یفی رط زا ار جنرب قی
نومزآ اه ی ژولوئر یکی ینیب شیپ
؟دومن
3 - آ ای م ی ناوت شور زا هدافتسا اب فیط
یجنس نرسورف دزن کی ( )NIR
ک تیفی کت هناد هدووت و
جنرب ار شیپ ینیب درک
؟
یاوه هوفلوم زا جرختوسم یاه هداد دور یم راظتنا شهوژپ تلااوس قبط شزادروپ ،یکیناوکم
ار )ییایمیوشوکیزیف و ییایمیش صاوخ( جنرب یفیک یاه صخاش زا یخرب ،یجنس فیط و ریوصت رد نآ هباشم هک هناد کت نومزآ یاه هاگتسد هعسوت یارب ار هار و دیامن ینیب شیپ یبوخ تقد اب .دنک مهارف دوش یم هدافتسا مدنگ دننام رگید تلاوصحم
2 نابم - ی پ و ی ش ی هن قحت ی ق
1-3 - جنرب
1-3-1 - جنرب هاگیاج
( جنرب
Oryza Sativa L
) یکی تلاوصحم زا مهم
اذغ و ی لصا ی ن یمی عمج زا توی ناوهج توسا
(
FAOSTAT, 2017
) لوت . دی زا ناهج رد جنرب 605
م نویلی اوس رد نت 2004
وب هوب شی زا 949
م نویلی اس رد نت 2016
شیازفا یلاحرد .تسا هتفای لوت هک
دی ا رد جنرب ی زا نار 5 / 2 م نوویلی نوت
اس رد 2004 ب هب شی زا 4 / 2 م نویلی اس رد نت 2010
هدیسر و رووط نیمه وب هوب
شی زا 3 / 2
م نویلی اس رد نت 2015
هک هدیسر هتشاد شهاک دنور
تسا (
FAOSTAT, 2017
.) دیلوت نازیم
رد جنرب فرصم و اس
اه ی 2014 یلا 2018 ودج رد 2
- 1 هداد ناشن .تسا هدش
لودج 2 - 1 - )نت نویلیم( جنرب فرصم و دیلوت نازیم
دیلوت فرصم
طسوتم 2016-2014 2017
طسوتم 2018 2016-2014 2017
2018
ناهج لک 7
/ 495 3
/ 506 513
3 / 494 8
/ 503 2
/ 509
ایسآ 4
/ 447 458
8 / 463 4
/ 431 2
/ 437 441
ناریا 6
/ 1 2
9 / 1 1
/ 3 1
/ 3 2
/ 3
وئاف :عبنم ( FAO 15) ، 2018
2-1-2 - جنرب تیفیک
15- Food and Agriculture Organization of United Notions
2-1-2-1 -
ماخ جنرب تیفیک
صاوخ ف یکیزی م ،لکش(
نازی فافش ،هزادنا ،تبوطر
،تی م نازی وچگ ی م و نازوی )هتوسکش جنروب
اهرتماراپ ی زرا یبای م بوسحم ماخ جنرب ی
( دنوش
Hoshikawa, 1993
موومع رهاوا .) ی
اروب هوناد ی
ک دروم رد تواضق تیفی
( تسا مهم نآ یدنسپرازاب و
Adair et al., 1966
رد جنرب شورفودیرخ .)
رازاب ساسارب صوصخ و عون تای
ک یفی هناد زرا هقبط نآ رد اه یبای
عت و نیی م ی دنوش و و یگژی یاوه
ن تخپ
،زی ب ر ک و رابتعا ،ترهش تیفی
راوتسا جنرب ا
گتسب هک .تس ی
عت هب نیی صوصخ تای ف یوکیزی
نآ هک دراد داصتقا شزرا مه
ی م صخشم رازاب رد ار جنرب ی
دنک و . یگژی یاه ک مهم تیفی ف یوکیزی
با :لماش
،داع هناد و رهاا اه
ی تمیق رد ود ره هک هدش هتسکش رازاوب رد جنروب یراذگ
دونراذگریثأت
حاون ی چگ ی هناد عر ار اه فی گتسکش ثعاب هدرک ی
ای ردوپ ی روآروف لوحارم رد ندوش ی
هوناد اوه
م ی دنوش هنومن . اه یی اراد هک ی هناد اه ی چگ ،هدش هتسکش ی
گنر و ی شزرا شهاوک هب رجنم دنشاب
داصتقا ی هدوت م رازاب رد ی ( دنشاب
Fitzgerald, 2010
.)
2-1-2-2 -
جنرب تخپ تیفیک
صاوخ و توووخپ تووویفیک ،یرهاوووا تووویفیک ،لیدووبت توویفیک لماووش هووناد یووفیک
مهم زا کارووخ و تخپ تیفیک .تسا نآ ییاذغ شزرا و کاروووخ ب یارب یفیک صاوخ نیرت
رتشی
فرصم هوب ،ایند رد جنروب ناگدننک وم بووسحم ییایووسآ یاهروووشک هژویو
ی ( دووش
Mo, 1993
.)
جنروب ناروگ حًوصا همانرب16
اه ی فووطعم جنروب کارووخ و توخپ تویفیک دووبهب یور ار دوووخ
هتشاد هب هتساشن .دنا نیویعت و یلوصا یازوجا زا یوکی ناونع
رد کارووخ و توخپ تویفیک هدوننک
هووک توسا جنروب فولتخم ماوقرا 90
% وم لیکووشت ار دیفوووس جنرووب ی
( دوهد
Ge et al., 2005
.)
موووووهم مزووج ود عباوت جنرب هناد تخپ تیفیک زوووووولیمآ نازووووویم لماوووووش هتوووووساشن
هب هدوب نیتکپولیمآ و یرهاووووا یروط
تویفیک نیویعت رد یدویلک و مهم شقن ،زولیمآ نازیم هک
( دراد جنروب هوناد توخپ
Redhikareddy et al., 1993
.)
2-1-2-2-1 -
مآ ی زول
ب شی زا 90
% هناد مرپسودنآ ی
کشت هتساشن ار جنرب لی
هب هک تسا هداد رب میقتسمریغ روط
تیفیک کرت هتساشن .تسا راذگریثأت فرصم و تخپ یبی
مآ مزج ود زا زولی
مآ و نیتکپولی هک تسا
16- breeders rice varieties
26 شیپ
جنرب یفیک صاوخ ینیب
تیفیک تخپ هناد اه ا تبسن هب نی
ود بیکرت گتسب ی ( دراد
Blakeney et al., 1994
.)
رادقم مآ زولی م هب نازی سب رای ز یدای ک رب تیفی راذگریثأت کاروخ و تخپ ا
مآ .تس زولی هن اهنت
وئسم م نازی مرن ی ای تخس ی هتخپ جنرب هدش
ا م رب هکلب تس نازی
گدنبسچ ی ن نآ زی .دراد ریثأت
ا همه نی صوصخ تای لماوع ی ذپ رد هک دنتسه شری
جنرب فرصم سوت هدننک
تسا رثوم .
نیاربانب
م نازی مآ زولی مهم صخاش ی
ک رد تیفی م بوسحم کاروخ و تخپ ی
( دوش
Badi, 2013
.)
ماقرا م ساسا رب جنرب نازی
مآ زولی هب 5 ز هورگ ری هقبط م یدنب ی ( دنوش
Badi, 2013
:)
1 - جنرب اه ی سکاو یواح ی زا رتمک
2
% مآ زولی
2 - جنرب اه ی زولیمآ نازیم اب خ
یلی مک یواح 10 - 2
% مآ زولی
3 - جنرب اه ی مآ مک زولی یواح 20 - 10
% مآ زولی
4 - جنرب اه زولیمآ نازیم اب ی سوتم
یواح 25 - 20
% مآ زولی
5 - جنرب اه ی اب نازیم مآ زولی یواح دایز 33
- 25
% مآ زولی
جنرب اه ی سکاو ی ومجح طاوسبنا دوقاف و هدوب هدنبسچ ًماک تخپ زا سپ ی
جنرب .دنتوسه اه
ی
زولیمآ هناد ،تخپ زا سپ سوتم تعاوس اوت و هدوب مرن و هناد
ن توخپ زا سوپ اوه زوی
قاووب مروون ی
م ی دننام جنرب . اه ی مآ زولی
،لااب تفوس و کوشخ ندوش درس رثا رد و ادج مه زا ًماک تخپ زا سپ
م ی ( دندرگ
Badi, 2013
.)
2-1-2-2-2 -
هنیتلاژ یامد ندش
یامد تلاژ ندش هنی مرپسودنآ هتساشن
کی امزآ شی ارب مهم ی عت نیوی ک تویفی توخپ رد جنروب
ترارح هجرد .تسا ی
ن هک زای ونارگ تسا اه
ی هب هتساشن تشگرب روط
مروتم یریذپان
،دنوش یاومد
تلاژ ینی مان هدی م ی دوش غت هنماد . تاریی
℃ نآ 80 - 55 تسا (
Little et al., 1958
.) یاومد تلاژ هونی
ندش کی ک مهم لماع یفی
جنرب تدم اب طابترا هک تسا هام و تخپ نامز
تی هتخپ جنرب .دراد هدش
همانرب رد اه ی حًصا ی لوت دی ا ،ماقرا نی لق نومزآ اب لاومعم لماع اوی
(
Juliano, 1982
هوب و ) ترووص
ب هرمن نای م ی دوش ا زا فده . نی
عت نومزآ نیی هرمن ی تلاژ هنی هناد ندش جنرب
هوب ساوتپ ولحم رد
تدم 23 تعاس ا ناشن هک تس تلاژ ترارح هجرد هدنهد
هنی ندوش کوی اوپ موقر
،نیی وسوتم اوی
( تسلااب
Little et al., 1958
.) یهد هرمن هدودحم هنومن
اه رد ًوحنا تویلباق نازویم ساوسا روب
رد ساتپ ولحم ودج
2 - 2 هداد ناشن هدش
( تسا
Juliano and Villareal, 1993
.)
هقبط ؛ندوش هنیتلاژ یامد ساسا رب یدنب 69℃
- 55 هوب ،نییاوپ ندوش هونیتلاز یاومد ناوونع
74-70℃
زا رتشیب و سوتم 74℃
بوسحم لااب م
ی ( دوش
Juliano and Villareal, 1993
.)
لودج 2 - 2 - هد هرمن هدودحم ی
هنومن م ساسا رب اه نازی
لباق تی ساتپ لولحم رد للاحنا
هرمن هدهاشم تارییغت
هنیتلاژ یامد هدش ندش
هناد 1 اه تحت ریثأت ولحم رارق تفرگن لااب
هناد 2 اه ملاس قف یمک داب م ی دنک لااب
هناد 3 اه هدرکداب و هلاه لیکشت م ی دوش لااب هب سوتم
هناد 4 اه ًماک هدرکداب و یهتسه هناد لیامت هب شخپ دراد سوتم
هناد 5 اه فاکش هتشادرب و لا هی یجراخ هب روط لماک ضیرع و لخاد
ولحم هدش تسا سوتم
هناد 6 اه هدنکارپ هدش و اب لا هی یجراخ مهرد هتخیمآ تسا نییاپ
هناد 7 اه ًماک لح هدش و فًتخا لا هی یجراخ صخشم تسین نییاپ
2-1-2-2-3 -
ماوق لژ
هزادنا ا یریگ نی اپ رب رتماراپ ی
ه فس جنرب ماوق دی
ساتپ رد 2
/ 0 ناشن ژ ماوق .تسا امرن هدنهد
م نازی ( تسه هتخپ جنرب ژ تکرح
Cagampang, 1973
ژ ماوق .) صاوخ زا یکی
هتوساشن جنروب
زا هک تسا و
یگژی بوسحم یفیک مهم یاه م
ی و دوش عت اب نیی قفا هحفص رد ژ تکرح وط ی
هب
تدم 5 / 0 لا ی کی عت تعاس نیی م ی دوش
Juliano & Villareal, 1993)
).
ژ ماوق نومزآ ساسا رب
جنرب اه میسقت هتسد هس هب م
ی ( دنوش
Juliano and Villareal, 1993
:)
1 - ژ ماوق
17تخس ( ژ تکرح وط 40
- 25 یلیم )رتم
2 - سوتم ژ ماوق (18
ژ تکرح وط 60
- 41 یلیم )رتم
3 - ژ ماوق
19مرن ( ژ تکرح وط 100
- 61 یلیم )رتم
17-Hard
18-Medium
28 شیپ
جنرب یفیک صاوخ ینیب
2-1-2-2-4 -
م نازی ئتورپ ی ن
دعب مهم هتساشن زا کرت نیرت
بی ئتورپ جنرب ییایمیش نی
دودح هک تسا نآ 8
- 7
% ار هوناد نزو
کشت لی م ی ( دهد
Habibi kiahabadi, 2007
.) اذغ هدام جنرب ی
نغ ی ئتوروپ زا نی .توسا هتوساشن و
م نازی ئتورپ نی کرت و تابی مهم لماوع نآ ی
ک رد تیفی م بوسحم جنرب ی
( دوش
Furukawa et al.,
م .)2006
نازی ئتورپ نی مهم لماوع ،جنرب درآ ی
و یراذگریثأت رد یگژی
یاه آرف دنی نآ هوب اوه ناوونع
اذغ داوم یی ک و تیفی ا نی اهاذغ ی یروارف هدش ا ( تس
Chen et al., 2008
.)
2-1-2-2-5 -
یگدنبسچ هناد
اه هتساشن ی
اب دوجو م زا ایند رد جنرب نارگ حًصا رتوشیب هکنیا نازی
مآ
،زولی یامد تلاژ هنی ژ ماوق و ندش
هقبط و تخپ تیفیک یبایزرا یاروب م هدافتوسا جنروب ماوقرا یدنب
ی دننک لو ، ی ماووقرا زا یرایووسب
رادن یناوسکی توخپ تویفیک ،دنتووسه هباوشم تیوصوصخ هوس رظنزا هک جنرب ب .دون
،نیارباون مزلا
زا یوووکی .دوووش هدافتوسا جنرب ماقرا تخپ تیفیک نییعت یارب زین یرگید یاووهرایعم زا تووسا گدنبسچ صاوخ ،مووهم یاووهرایعم نوویا
20ی هناد اه ی زا هدافتووسا اووب هووک تووسا هتوووساشن
لاانآ وکوسیو دویپر هاگتوسد
21رزی ( وم هدافتسا )RVA
ی ( دووش
et iriphollakul
; S 1985 Juliano,
al., 2015
هب هتوساشن یگدنبسچ صاوخ .) جنروب هناد یفیک یبایزرا رد باختنا صخاش کی ناونع
( دراد راروووق هدافتسادروم
Wu et al., 2001
گدنبوسچ رثکادوح لماوش یگدنبوسچ صاووخ .)
،ی
گدنبوووسچ لقادوووح
،ی گدنبووسچ یوووگتخیرورف
،ی سووپ گدنبووسچ یور
،ی یگدنبووووووووسچ
اووووووهن
،یی یامد گدنبوووووووسچ ی
تدم و گدنبوسچ رثکادوح هوب ندیووسر اوت مزلا نامز ی
اوب
م زا هدافتسا یونحن
هزادنا یگدنبووسچ ( دووش یریگ
Kesarvani et al., 2016
.)
2-2 - یکیناکم صاوخ
تحت داوم راتفر ریثأت
یاهورین هدشدراو هب هب اه نآ ناونع فویرعت یکیناوکم صاوخ وم
ی دووش
(
Mohsenin, 1986
.) ژووولونکت رد ی
اووجباج تًووغ یی
ف یووکیزی خذ رد ،هووناد هدوووت هرووی
یزاووس و
لمح مهم هلئسم ،لقنو ی
م بوسحم ی
دوش هوناد داووم دوننام هناد هدوت . ا
ی و دروک دونهاوخ راوتفر
و یگژی یاه ا نی هب داوم غتم ریثأت تحت تدش یاهری
ب لخلخت ،هناد هزادنا نی
صاوخ و هناد ناسشک
19- Soft
20 - Paste Properties
21- Rapid Visco Analyser
کت هناد ( توسا اه
Anderssen and Haraszi, 2009
ناوکم صاووخ .) یکی
هوناد هدووت موهم بیرور
،یناسشک واز ،نوساوپ تبسن
هی لخاد کاکطصا ی
گدنبسچ و ی
رهاوا ی هزادونا .توسا گ
یروی ا نوی
صاوخ رد حارط ی هب و هنی یزاس س متسی یاه خذ هری یزاس ارف و دنی هناد تشک مها اه
توی ازوسب یی
( دراد
Molenda and Stasiak, 2002; Stasiak et al., 2007
.) نیققحم یخرب ارب
ی عت نیی وخرب ی
ماکحتسا صاوخ ی
کت زا هدافتسا اب جنرب هناد ارب هناد
ی زرا یبای ک تیفی ( دوندرک هدافتسا هدوت
Yu
et al., 2019
.) وس زا ی د
،رگی ناکم صاوخ یکی
کت هناد ب اه رتشی اهرتماراپ هب ی
وصوصخ تای تًوغ
م طوبرم فلتخم ی
دوش ب هطبار و نی تخس ی ک رتماراپ ،هناد یفی
دروم اروب هدافتوسا ی
هوجرد دونب ی
خرب و مدنگ دننام تًغ ی
ناکم صاوخ یکی
راشف شنت دننام ی
ب رتشی أت هدشدیی ( توسا
Osborne
and Anderssen, 2003
نامه .) ارب هک روط ی
هب ،جنرب ن سوتم روط یوری
گتسکش ی هزادونا گ یروی
شمخ نومزآ اب هدش ی
هناد دصرد اب اه
ی کرت مه راد گتسب ی ( دراد
Ngugen and Kunze, 1984
.)
بایسآ ارف ندرک دنی اهراب امعا ی
ناکم یکی کت هب هناد اربانب .تسا اه نی
ک تیفی سآ بای عون ره
هب تًغ قتسم روط می
ناکم صاوخ هب یکی
کت هناد م طوبرم اه ی
دوش ن هوطبار هوعلاطم . وروی
غت و رویی
کت رد لکش نامزرد ،مدنگ هناد
ی فم دشاب تارذ هزادنا شهاک فده هک دی
ناوکم صاووخ .تسا یکی
هناد اه ی ن جنرب زی ارب ی هناد کرت هلئسم کرد هب و اه
هنی یزاس لمع تای کشخ سآ و ندرک بای
مهم
( تسا
sun, 2012
هنادرد کرت نتشاد تلع هب .) اه
ی گتسکش جنرب ی
م قافتا ی دوتفا (
Swamy and
Bhattacharya, 1982
ا هک ) نی کرت خ اوه عور طووط یفی
آرف ناومز رد هوک دنتوسه دونی
وسآ بای
(
Cnossen et al., 2003
) ای غت ریی رک راتخاس رد یلاتسی
شان ی دارگ زا نای تبوطر ی (
Perdon et al.,
م دوجو هب )2000
ی دنیآ ن امعا رثا رد نآ دوجو تروص رد و یاهوری
ناکم
،یکی گتسکش ی هوناد اوه
نر وم ی ( دوهد
Cnossen et al., 2003
.) توبوطر نازویم ،ناویم نویا رد ریثأوت
صاووخ رد یداویز
دراد جنرب هناد یکیناکم هب
روط ی ( ناراوکمه و وئاک ،هک
Cao et al., 2004
صووصخ رد یوقیقحت )
ریثأت جنرب یکیناکم صاوخ یخرب یور ار تبوطر نازیم هوهق
ا دنداد ماجنا ی نآ
اه دونتفرگ هوجیتن
رثا تبوطر نازیم هک نعم
ی م صاوخ رب یراد شیازوفا اوب یششک و یراشف ماکحتسا و دراد یکیناک
شهاک تبوطر نازیم م
ی .دبای
شور ارب هدافتسادروم یاه ی
ناکم صاوخ هعلاطم یکی
کت هناد اه لماوش نوومزآ اوه ی راوشف ی و
شمخ ی ( تسا
sun, 2012
.) ،یزرواوشک تلاوصحم هلمجزا ناسشک جزل داوم یارب شزوخ نوومزآ
ارب ی هزادنا صاوخ یریگ جزل
ناسشک روم د ن زای ( تسا
Kilcast, 2004
) ب هطبار . نی صاوخ ناسشک
30 شیپ
جنرب یفیک صاوخ ینیب
اهرتماراپ اب ی
ک یفی ( توسا هتفرگرارق هعلاطمدروم مدنگ دننام
Sun, 2012
.) ناراوکمه و هنروبوسا
(
(Osborne et al., 2007
رد دنتفای هک هنیشیب راشف ماکحتسا ی
هزادنا گ یری هنادرد هدش اه
ی مدنگ
راشف نومزآ زا هدافتسا اب ی
روحم
،ی عت مرپسودنآ ماکحتسا اب نیی
هدش فورپ زا لی یاوه هدوشدرخ
22
س رد هک متسی کت هصخشم ( هناد
م تسد هب )SKCS
ی دیآ گتسبمه ی .دراد
2-2-1 - هزادنا یریگ تفاب
شور ن یاه –وری رییغت هب لکش هدرتسگ روط ا
ی ارب ی هزادونا رازوبا یرویگ ی
داووم توفاب صاووخ
اذغ یی م رارق هدافتسادروم دماج ی
دنریگ ناکم صاوخ . یکی
کت هناد و اه اذغ داوم یی دماج هب ار روط
قتسم می هزادنا م یریگ ی دننک . اه شور نیا اقم رد و
هسی شور اب شور دننام میقتسمریغ یاه یاوه
رون ی و یکیرتکلا ازم
ییای زه نوچمه هنی
اپ نیی رت قد رازبا
،قی وسفت و نوومزآ ماوجنا رد تلوهوس ری
هداس اتن رت جی هزادنا م هئارا ار یریگ ی
دننک ن شور . وری - غت ریی انبم رب لکش ی
هزادنا وصا هوب یرویگ
شور اپ یاه هی یا برجت و ی هقبط م یدنب ی دنوش نومزآ . اه ی اپ هی یا روئت ساسا رب ی
سدنهم ی داوم
و هزادنا ناکم صاوخ یریگ یکی
اذغ داوم یی فیرعت شور .تسا هدش برجت یاه
،ی هزادنا صاوخ یریگ
ناکم ی یک هب هک ار فیرعت یبوخ هدشن
و دنا ای صاخ وصا ی
ارب ی هزادونا نآ یرویگ هتوشادن دووجو اوه
زرا اب اما دشاب یبای
سح ی اذغ داوم یی م رارق هدافتسادروم دنراد طابترا ی
دریگ گتسبمه و ی
یروتهب
تفاب صاوخ اب ی
سح ی اذغ داوم یی ( دنراد
Lu and Abbot, 2004
).
ود ارب شور ی هزادنا ن یریگ وری - غت ریی اذغ داوم تفاب لکش یی
شور ؛دراد دوجو هزادنا یاه
یریگ
غ و برخم روی
شور .بروخم ن بروخم یاوه
وروی - غت رویی وسب وسوت لکوش یرای
اوسو زا لی اروب ی
هزادنا اذغ داوم تفاب یریگ یی
جرت حی م هداد ی دوش ز . اری لاومعم اب هسیاقم رد زرا
یبای وسح ی جیاوتن
رتهب ی هب تبسن شور
غ یاه ری برخم هئارا دنهد یم (
Bourne, 2002
هزادنا .) یریگ بروخم یاوه
بلغا اب هسیاقم رد دهاش شور ناونع هب نکت
کی یاه غ ری برخم دونور یوم راوک هب نکت .
کوی یاوه
ارب برخم ی
ک هرابرد تاعًطا هئارا تیفی
هتسد ا ی اذغ داوم زا یی
فم دی ا رد ، احرهرد .دنتسه نوی
هنومن نومزآ اه
ی اذغ داوم یی آرف رد دنی زادنا ه رخت یریگ بی
وم ی دنووش وسب . یرای اذوغ داووم زا
،یی
هب اذغ تلاوصحم هژیو یی
روآرف ی غت ماخ و هزات ،هدشن تاریی
ن زا تفاب ق هط ا ی د هطقن هب رگی
توافتم
هزادنا اذل .تسا رط زا تفاب یریگ
قی م نیگناوی هونومن اوه ی هزادونا وکت هدوش یرویگ ی
اذوغ داووم یی
22-crushed profiles
مضت ینی ارب ی تیفیک اهن یی من ی دشاب . هجیتنرد
، غ شجنس ری
ا برخم نی وم ار ناوکما ی
دوهد هوک
ارب ی دم تیری اروب تشادرب نامز رتهب ی
ک تویفی اذوغ داووم بوولطم یی
هوجرد ، روتنک و و یدونب
هقبط اذغ تلاوصحم یدنب یی
ارب ی مطا نانی گنهامه زا ی
ک و تیفی نآ رترب وم مهاروف ار اه ی
دویامن .
هجیتنرد
، لاعف تی یاه قحت یتاقی خا مهم ری نکت هوب کوی یاوه غ روی اروب بروخم ی
زرا یباوی ک تویفی
اذغ داوم و هزات تلاوصحم یی
( تسا هدشزکرمتم ماخ
Lu and Abbot, 2004
).
تفاب کی و یگژی ک یفی راتخاس صاوخ هب هک تسا ی
ناکم و یکی اذغ داوم یی وم طووبرم ی
دووش .
اربانب
،نی تفاب صاوخ هعلاطم ی
نکت و کی یاه هزادنا ناوکم صاوخ زا ات دراد ترورر یریگ یکی
داووم
اذغ یی ناکم راتفر هعلاطم .دوش هدروآ تسد هب تاعًطا
،یکی ینعی غت ریی اوجباج و لکوش یی
داووم
ذغ ییا ن تحت یاهوری امعا ژولوئر هدودحم رد هدش ی
اذوغ داوم یی
هوک ،دراد راروق کوی
هدودوحم
قحت قی اذغ داوم لماش رراح اح رد اعف و هدرتسگ یی
ام و دماج عی
وفلتخم تلااوقم .تسا ی
رد
ژولوئر دروم ی
زرواشک تلاوصحم ی
فلتخم تاجرد اب ی
ماجنا ( تسا هدش
Mohsenin, 1989
.)
،هچرگا م ی ناوت سب یرای اذغ داوم زا یی
هب ار داوم ناونع ناسشک
رقت بی نآ رثکا ،دز عوقاورد اوه
ناسشک جزل ناکم خساپ .دنتسه
یکی داوم ناسشک جزل هون ؛توسا ناومز هب هتسباو
حطوس هوب اوهنت
راذگراب ی ار جی هب هکلب تعرس ای راذگراب هقباس ی
گتسب ی ارب نومزآ عون ود .دراد ی
صوت فی صاووخ
ناسشک جزل اذغ داوم
یی م رارق هدافتسادروم ی
دنریگ . یکی ا زا نی اه غت هوک تسا شزخ نومزآ ، رویی
هزادنا نامزاب ار هنومن لکش م یریگ
ی دنک نامز ی هک کی راب م امعا هنومن هب تباث ی
دوش ،مود عوون .
مزآ اسآ شنت نو یی
غت هک تسا ریی
هزادنا نامز وط رد ار شنت رد م یریگ
ی دنک نامز ی هونومن هک
تحت کی غت ریی م رارق تباث لکش ی
( دریگ
Lu and Abbot, 2004
).
2-2-1-1 -
نومزآ اه ی برخم
فیط هدرتسگ ا ی شور زا و اه ای نکت کی یاه هزادنا یریگ اذوغ داوم برخم یاه یی
دووجو دوماج
شور .دراد برخم یاه
عون ود زا برجت
ی ای اپ هی یا شور .دنتسه برجت یاه
ی رقت بلغا اوبی لقت یدوی
شور زا هیزجت رد هدافتسادروم یاه و
سح لیلحت ی
ای هت هی اذغ داوم یی م ی دنشاب نچمه . نی لماش
پ عون هدیچی یا راذگراب زا ی هزادنا رادقم بلغا و تسا شنرک و شنت حوطس اب یریگ
من هدش ی دناوت
هب فاک هزادنا ی اهرتماراپ دروم رد ای
سدنهم صاوخ ی
اپ هی وسفت ری لحت و لوی ووس زا .دنووش ی
د ،روگی
ناکم صاوخ یکی
اپ هی ودم ؛هلمجزا
،گنای وشرب ودوم و نووساوپ تبوسن ی
غ و هروی وم ار ی ناووت
32 شیپ
جنرب یفیک صاوخ ینیب
ا اما .دومن هبساحم نی
اه من ی دنناوت هب اذوغ داوم تفاب صوصخ رد ناسنا کاردا احلزا حورو یی
ار
سفت ری لحت و لی امن دنی تقو . ی راذگراب نرن و نامز رثا ی
مها تی شنوت و شزخ نومزآ ،دشاب هتشاد
اسآ یی ارب ی هزادنا صاوخ یریگ ناسشک جزل
روم د ن زای توسا (
Lu and Abbot, 2004
).
شور یاوه
؛لماش برخم نومزآ
اه ی راشف
،ی ششک
،ی شمخ
،ی شزخ ی .دنتسه ... و
2-2-1-1-1 -
نومزآ راشف ی
نومزآ راشف ی هب ارب هدرتسگ روط ی
هزادنا ناکم صاوخ یریگ یکی
فلتخم عاونا ی
اذوغ داووم زا یی
م هلمجزا دماج هوی
( اه
Abbott and Lu, 1996
زبوس ،) تاجی (
Alvarez and Canet, 2000
تًوغ ،)
(
Wouters and De Baerdmaeker, 1988
داووم و ) اذوغ
یی یرواروف ( هدوش
Moiny et al., 2002
)
م ی دنشاب هنومن . اه تحت راذگراب ی روحم ی اب کی هاگتسد اوسروینوی وم ماوجنا
ی دووش اروب هوک ، ی
هزادنا ناکم صاوخ یریگ یکی
اذوغ داووم یی
وسدنهم نومجنا .دراد دربراوک نی
زرواوشک ی رمآ اوکی
23
ASAE)
درادناتسا ) ی
ارب ی نومزآ ماجنا اه
ی راشف ی ودوم هبساحم و نم زا اوه
یونح ن وروی - غت رویی
لکش دنداد هئارا راشف نومزآ .
ی روحم ی ارب ی داوم اذوغ یی هوناد نووچمه فم اوه
دوی توسا رد هوک
س متسی کت هصخشم زرواشک ترازو سوت هک مدنگ هناد
ی ا تلای هداد هعسوت هدحتم هدش
راوک هوب
تسا هتفر (
Martin et al., 1993
.)
ناراکمه و تسمک
(Kamst et al.,1999)
قحت یقی ششک ماکحتسا صوصخ رد ی
هناد اه ی جنرب
تن .دنداد ماجنا هجی
ودم دنتفرگ گنای
هبساحم راشف نومزآ زا هدش ی
رطق
24ی اب راشف ی روحم ی
ینعم فًتخا داقم و درادن یراد
ری راشف نومزآ اب ماکحتسا ی
رطق ی روحم و ی ناسکی .دنتسه
( ناراکمه و اکینلز سارک
Kruszelnicka et al., 2020
یکیناکم صاوخ صوصخ رد یقیقحت )
هناد یگدننکدرخ هنیشیب یورین دنداد ماجنا جنرب یاه هناد یراشف نومزآ ساسارب
Kg.m/s2
99 / 174 هنیشیب یراشف شنت و 71MPa
/ 14 ار یژرنا و 03mJ
/ 28 هب .دندروآ تسد اهنآ
هجیتن
.دراد دوجو یفنم یگتسبمه تسکش هنیشیب یورین و یراشف ماکحتسا اب هناد هزادنا نیب دنتفرگ
2-2-1-1-2 -
نومزآ شمخ ی
نومزآ شمخ ی اج ینیزگی ارب ی هنومن لکشم رب هبلغ اه
ی ارب تخس ی وسررب ی وششک صاووخ ی
23 - The American Society of Agricultural Engineers
24-the diametral compression test