Forecasting The Price And Value At Risk of Iranian Pistachios In The World Market Using Stochastic Differential Equations

(1)

:لوئسم هدنسيون*

یوسوم تاداسلا هیمس

Forecasting The Price And Value At Risk of Iranian Pistachios In The World Market Using Stochastic Differential Equations

Bedouei3

- Mohammad Hamidpour

2, Nodoushan -

Abbasali Jafari

1*, Somayeh Mousavi

1, Assistant professor, Department of Industrial Engineering, Meybod University, Meybod, Iran

2, Assistant professor, Department of Industrial Engineering, Meybod University, Meybod, Iran

3, MsC student, Department of Industrial Engineering, Meybod University, Meybod, Iran

(Received: Dec. 21, 2021- Accepted: Aug. 16, 2022) ABSTRACT

Due to the increasing competition of US America with Iran in the pistachio’s global market, US share in global exports is increased and replaces the Iran's share. On the other hand, in the oligopoly market structure, changes in global product prices strongly depends on a competitor that holds a major share of the global market. To predict the risk and price of the product using stochastic differential equations, it is necessary to estimate the statistical parameters of the price.

According to the market trend and the change in the global pistachio market, there is no sufficient historical data in the new market approach. In this paper, the statistical parameters are estimated from a similar product’s price series in the similar world market to predict the price of the Iran’s pistachio in the global market using the geometric Brownian motion (GBM). Our investigations in the 1992-2018 period, revealed that the statistical parameters of almond export price can perform a framework for predicting the export price of pistachio and its corresponding risk in a quasi- Monopoly market. Based on our experimental results, the performance of the GBM has been improved to Theil’s index of 0.05 using the almond price series in the new market approach.

Furthermore, according to the Coppock index and value at risk measures, the price fluctuation of Iran’s pistachio will be decreased in 2019-2023, and the minimum price of pistachios in 2023 will be 4461 dollars per ton at 99.9% confidence level.

Keywords: Price Forecast, Iran’s Pistachio, Stochastic differential equations, Geometric Brownian Motion, Value at Risk.

Extended Abstract Objectives

Approximately one third of Iran's non-oil exports belongs to crude products and Iranian pistachio is among the four products with the highest exports in this category. Considering the competitors growth in the global pistachio market, remaining in this market requires strong dynamic planning and coherent coordination. Pistachio’s export price prediction and its risk estimation is one of the priorities of this planning. Now, the world price of this product is highly competitive and Iran's export trend is decreasing.

According to the Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO) and the expert’s predictions, the global pistachio market structure is changing from competitive to quasi-monopoly market. In the present paper, the global pistachio’s market is divided into three periods with different market approaches; before 2008 when Iran was predominant firm in the world market, 2009-2018 when Iran’s export had been reduced and the market was duopoly and after 2018 when the market is changing to US quasi-monopoly.

In this paper, the pistachio’s export price is modelled using geometric Brownian motion (GBM) to predict the future price of Iranian pistachios. However, the lack of statistical data on pistachio in the US quasi-monopoly market has led to the statistical limitations and reduced confidence levels in its trend forecasting. Regarding the export market segmentation, in this article the statistics of

(2)

one of the most similar products in the US quasi-monopoly market, i.e. almonds, have been studied. Also, the future fluctuation of the product’s export price is predicted based on Coppock index and value at risk measure.

Methods

Pistachio and almond’s global price fluctuations analysis shows a strong correlation between the price series of these two products. In this paper, the world price series of almonds and pistachios have been extracted from the portal of the FAO during 1966-2018. The historical data is adopted with the statistics reported by ministry of agriculture Jihad and the data is preprocessed in Microsoft Excel. Then, the historical data were statistically evaluated and the simulations were done using Eviews8.

According to the geometric Brownian motion, if the assets logarithmic return follows the normal distribution, the product price can be predicted for time t + ∆t, using the wiener process. The drift and the variance rate of the stochastic process can be estimated from the product’s historical data.

The Coppock index (CI) is one of the logarithmic standard deviation indices. This index is independent of the price trend and gives more weight to the tails of the distribution. Value at risk (VaR) represents the maximum expected loss of an asset or portfolio over a given time horizon at a pre-defined confidence level under normal market conditions. In our model, VaR is estimated using Monte Carlo simulation approach.

In this article, the price and fluctuations of pistachios is examined and forecasted using the data of the whole interval, 1992-2018. Then the time series of pistachios price is divided into three price groups, according to the pistachio’s market structures defined in the previous section. Due to the lack of data in the third market structure, the GBM statistical parameters are modified using almond price time series in the third period.

Results

The statistical characteristics of pistachio and almond price series and their logarithmic returns is investigated. According to the Jarque-Bera test, the product’s logarithmic returns are normal at a high level of confidence. Therefore, the logarithmic returns are used to model and forecast the price by GBM. The almond’s mean return (1.65%) is higher than the pistachio’s return (0.62%) in the whole period, significantly. However, almond’s price fluctuation (23.55%) is less in 1992-2018, when the almond was in the US quasi-monopoly market. Moreover, standard deviation of Iranian pistachio’s world price in the competitive market (2009-2018) is 22.74% which is less than 26.24%, the standard deviation in the first period 1992-2008.

The performance of the GBM for pistachio’s price forecasting is evaluated based on the Theil-U statistic. According to our simulation results, GBM could appropriately forecast the future pistachio’s price and considering the market structure could improve the predictability of the model.

The Coppock index for the almond and pistachio’s price in the investigated period are 1.276 and 1.28, respectively. The almond’s price instability was 1.216 at the beginning of US quasi- monopoly market (1992-2008). Therefore, the pistachio’s price instability may be decreased in the following period, i.e., 20018-2023. The 1-month value at risk of Iranian pistachio’s trading at 90%, 99% and 99.9% confidence levels is predicted for 2019-2023 using different statistical parameters.

According to our simulations, the risk of the Iranian pistachio’s price will be decreased in the quasi-monopoly market in terms of the minimum pistachio’s price and maximum loss.

Discussion

According to the database published by FAO, the global market structure of Iranian pistachio is changing to US quasi-monopoly market. According to the numerical results, the performance of the GBM has been improved by taking into account the market approach, in terms of Theil-U index.

Based on the Coppock index and value at risk measures, it is predicted that the Iranian pistachio market in the third period will have lower fluctuations and less risk than the first period. Therefore, it seems necessary to take into account the global market approach in forecasting pistachio’s price and its risk.

(3)

شیپ یناهج رازاب رد ناریا هتسپ کسیر ضرعم رد شزرا و تمیق ینیب

یفداصت لیسنارفید تلاداعم زا هدافتسا اب

یوسوم تاداسلا هیمس

*1

نشودن یرفعج یلعسابع ، ،2

یئودبروپدیمح دمحم

3

1 ، ناریا ،دبیم ،دبیم هاگشناد ،یسدنهم ینف هدکشناد ،عیانص یسدنهم هورگ ،رایداتسا

2 ، رایداتسا ، نهم ینف هدکشناد ،عیانص یسدنهم هورگ ناریا ،دبیم ،دبیم هاگشناد ،یسد

3 ، یسانشراک یوجشناد متسیس دشرا

،یسدنهم ینف هدکشناد ،عیانص یسدنهم هورگ ،یلام یاه ناریا ،دبیم ،دبیم هاگشناد

:تفایرد خیرات(

30 / 9 / 1400 - ت :بیوصت خیرا 25

/ 5 / 1401 )

هدیكچ

اب اکیرمآ نوزفازور تباقر هدش ببس ،هتسپ یناهج رازاب رد ناریا

رد روشک نیا مهس تسا

راصحنا رازاب راتخاس رد یفرط زا .دوش ناریا مهس نیزگیاج و دبای شیازفا یناهج تارداص ،هبناج دنچ یناهج تمیق تارییغت

،لوصحم مهس هک دراد یبیقر هب تبسن یوق یگتسباو

هدمع دراد تسد رد ار یناهج رازاب زا یا .

یارب شیپ لوصحم تمیق و کسیر ینیب زا هدافتسا اب

شیپ هب هجوت اب .تسا تمیق یرامآ یاهرتماراپ نیمخت هب زاین ،یفداصت لیسنارفید تلاداعم -

لاس رد هتسپ یناهج رازاب راتفر رییغت و رازاب دنور ینیب ریخا یاه

و بسانم یتاعلاطا قباوس ،

یفاک رازاب دیدج تیعضو رد .درادن دوجو

نیا رد طم هعلا ، یارب شیپ ناریا هتسپ تمیق ینیب رد

رازاب یناهج

، زا یوگلا رب تکرح ا

ینو یسدنه یتمیق یرس زا ینیمخت یاهرتماراپ اب لوصحم

یناهج رازاب هباشم تیعضو رد هباشم هدافتسا

هدش تسا . یسررب ماجنا یاه هدش

هزاب رد 2018 -

1992 ماداب یتارداص تمیق یرامآ یاهرتماراپ هک داد ناشن یم

شیپ یارب یبوچراچ دناوت ینیب

هبش درکیور رد نآ تمیق کسیر و هتسپ یتارداص تمیق رازاب یراصحنا

ساسا رب .دنک مهارف

شیپ رد یسدنه ینوارب یوگلا درکلمع ،رضاح شهوژپ جیاتن اب هتسپ یناهج تمیق ینیب

طسوتم هب لیات صخاش رظن زا ،رازاب راتفر باستحا 05

/ 0 یم دوبهب نچمه .دبای

یانبم رب ،نی

هجنس یب صخاش و کسیر ضرعم رد شزرا هلمج زا کسیر یاه ،کاپوک یتابث

تمیق ناسون

هتسپ رد هزاب 2023 - 2019 شهاک نانیمطا حطس رد و تفای دهاوخ 99.9

% ره تمیق لقادح

لاس رد هتسپ نت 2023

، 4461 .دوب دهاوخ رلاد

هژاو شیپ :یدیلک یاه ینیب

لاداعم ،ناریا هتسپ ،تمیق لیسنارفید ت

تکرح یوگلا ،یفداصت

.کسیر ضرعم رد شزرا ،یسدنه ینوارب

همدقم

ًابيرقت کي یتفنریغ تارداص موس ناريا

تلاوصحم

هتسپ و دنتسه ماخ ناريا

ءزج اب یلصا ملق راهچ

تارداص نازیم نيرتشیب هتسد نيا رد

تسا

( Adeli et

al. 2020

ن و جوا رد روآزرا و دنمشزرا لوصحم نيا .)

لوز

دوخ 1

%

% یلا 5 / 2 نیمات ار ناريا داصتقا یتفن ریغ زرا

یم لاس رد هتسپ یناهج تارداص لک ،نینچمه .دنک 2016

رب غلاب یغلبم 2,811

هک ؛تسا هدوب رلاد رایلیم

% مهس اب اکيرمآ 22

/ 32 دودح یدمآرد ، 1,084

درایلیم

% مهس اب ناريا و هدرک بسک رلاد 4

/ 24 رب غلاب یدمآرد ،

686 یلیم تسا هتشاد رلاد نو

( FAO, 2021

لاس رد .)

2017 ، هتسپ تشک ريز حطس نيرتشیب هک یياهروشک

،دنتشاد ناهج رد ار حطس اب ناريا زا دنترابع بیترت هب

تشک ريز 430

هرهب و راتکه رازه یرو

33 / 1 رد نت

(4)

تشک ريز حطس اب اکيرمآ و راتکه 272

و یراتکه رازه

هرهب یرو 69 / 2 ( راتکه رد نت

Askan, 2019

.)

نیب رازاب رد یتارداص تسایس اب یتباقر ،هتسپ یللملا

نیب قیقد و مظنم یابقر

ناريا ینعي و نیچ ،اکيرمآ

هیکرت دوجو اب .تسا نايرج رد ناريا یبسن تيزم

رد

( نآ یلااب رایسب دیلوت دشر خرن و ابقر نایم

Nikravesh

et al. 2017

لاس رد ناريا یرترب ،) نور ریخا یاه

د

دراد یشهاک هک

زا ناشن رد بسانم تادیهمت دوجو مدع

یژتارتسا یتارداص

سا ت

( Liaghati et al. 2017

روضح .)

همانرب دنمزاین یناهج دشر هب ور رازاب نيا رد یزير

یگنهامه و ايوپ دنمتردق شیپ هک تسا مجسنم یاه

-

تيولوا زا کسير دروآرب و هتسپ یتارداص تمیق ینیب -

همانرب نيا یاه ر

( تسا یزي

Biabani et al. 2013 .)

مک هنافساتم هک هدش بجوم هصرع نيا هب یهجوت

ناهج هتسپ هدننک رداص و هدننک دیلوت نيرتگرزب رازاب رد ار لوصحم نيا یداصتقا یاهرگنس ،)ناريا(

نيا ابقر و هداد تسد زا یرگيد زا سپ یکي یناهج دنيامن ریخست ار اهرازاب

(Mirakbari et al,2020)

.

لدم هعلاطم نيا زا فده هتسپ یناهج تمیق یزاس

یفداصت یاهدنيارف اب ناريا ساسا رب

رازاب ریخا تیعضو

رییغت هب رظن .تسا لوصحم یناهج یناهج رازاب راتفر

عضو رد یفاک یرامآ قباوس هب یسرتسد مدع و هتسپ رضاح

یرس زا ،دنيارف یرامآ یاهرتماراپ نیمخت یارب ، لوصحم یتمیق هباشم

ب رازاب هباشم یناهج رازاب درکيور ا

یم هدافتسا هتسپ لدم هب سپس .دوش

شیپ و یزاس ینیب

کسير و ناسون شجنس و ناريا هتسپ یناهج تمیق لاس رد یتارداص هتسپ تمیق یم هتخادرپ هدنيآ یاه

-

.دوش

قیقحت هنیشیپ

و اکيرمآ ،هیکرت ،ناريا روشک راهچ تارداص نازیم هزاب رد نیچ 2019

- 1961 لکش(

1 ناشن ) نيا هدنهد

لاس ات هک تسا 2016

یناهج تارداص نازیم دنور ،

هتشاد ناريا تارداص نازیم اب یکيدزن یگتسباو هتسپ نیب زا لاحرد تعرس هب یگتسباو نيا اریخا یلو ،تسا رازاب نيا رد ناريا شقن رورم هب و تسا ابقر طسوت نتفر یم گنرمک نمجنا و وئاف یناهج یاهرامآ .دوش

هتسپ

یم ار هرود هس هک تسا نآ رگنايامن ناريا یارب ناوت

نيا همادا رد .درک میسرت ناريا هتسپ یناهج رازاب راتفر هتسد ،شخب هرود یدنب

هب یناهج رازاب راتفر ساسا رب اه

یخرب هارمه تاقیقحت

رد راذگریثات یاهرتماراپ صوصخ

تمیق رب رد یناهج رازاب رد نآ تاناسون و هتسپ

ره هرود

هدش شرازگ تسا

.

لکش 1 - ینامز هزاب رد هتسپ هدمع هدننک دیلوت یاهروشک هنایلاس تارداص نازیم 2019

- 1961

لاس زا هتسپ یناهج رازاب ،لوا هرود یط 1961

ات

لاس 2008 هرود نيا رد .تسا هدوب ناريا راصحنا رد

زا شیب طسوتم روط هب ناريا 50

% ار تارداص رازاب مهس دوخ هب

لادنیفره صخاش ساسا رب و هداد صاصتخا -

طلسم هاگنب عون زا هرود نيا رد هتسپ رازاب ،نمشریه ( تسا هدوب

Mehrabi & Javdan, 2012 ؛

Liaghati et al.

(5)

هرود نيا رد .)2017

یناهج تمیق هلمج زا یلماوع

یاهرازاب رد رابنا و دیلوت مهس ،زرا یعقاو خرن ،لوصحم تسایس ،یلحم و تلود یاه

و یبايرازاب هب طوبرم لئاسم

رثوم رایسب تمیق ناسون رد دوس هیشاح و دش هتخانش

با و یسررب هب یيامن نویسرگر و تارییغت بيرض شور

شیپ تخادرپ هتسپ تمیق ینیب دش ه

( Najafi &

Abdollahi, 2000

اب هک دش تباث ،هرود نيا ناياپ رد .)

لماوع ریثات ،یناهج رازاب رد ناريا مهس شهاک رب یلخاد

تارییغت لباقم رد و هدش رتمک ناريا رد تمیق ناسون یم یلخاد تمیق رب یرتشیب ریثات یناهج تمیق دراذگ

(

Farajzadeh & Esmaeili, 2010 .)

هب یناهج تارداص رد ناريا مهس لوا هرود زا سپ هب تسا هتشاد یشهاک هب ور تباث دنور طسوتم روط

( مود هرود رد هک یروط 2017

- 2009 ) یراصحنا رازاب ،

دوب اکيرمآ و ناريا نیب یلوپآود

( Ghorbanian &

Esmaeili, 2009; Aminizadeh et al. 2014

نيا رد .)

نیسکوتلافا رتماراپ هس هرود

(Salami & Sdafi

Abkenar, 2019)

هتسب ،

یتارداص ینابم و یدنب

( هتسپ یتارداص تمیق رب رثوم یاهرتماراپ

Amiri,

،)2009

میق ناسون و ،زرا خرن ناسون هب هتسباو هتسپ ت

ميرحت و دیلوت زا تيامح مدع ،دیلوت ناسون ،یناهج یاه

رازاب رد دنمتردق بیقر ندش راديدپ ( دش هتخانش

Unesi

& Godarzi, 2016

.)

هرود موس هرود و دیلوت نازیم نآ رد هک تسا یا

شیپ یلوزن دنور اب ناريا تارداص دیلوت دنور و هدش ینیب

ارداص و هب ابقر ت شیپ رد ار عيرس دشر اکيرمآ صوصخ

هتفرگ لاس زا هک هرود نيا رد .تسا 2018

هدش عورش -

اب راتفر ،تسا اکيرمآ روشک و هدرک رییغت لوصحم نيا راز

قبط .تسا هتسپ یناهج رازاب ندروآرد راصحنا هب لاحرد یسررب ،ناراکمه و یلداع یاه ناريا یتفنریغ تارداص

روحماضاقت تسا

و تمیق دننام یلماوع ج

یناه لوصحم

،

اهروشک رياس دمآرد ميرحت و

اه رتشیب زا فرط لماوع

هضرع هيامرس دننام هرهب اي یراذگ

یرو تارداص نازیم رد

( دنرثوم

Adeli et al. 2020

یناهج تمیق نياربانب .)

مهم زا هتسپ هدنيآ رب راذگریثات لماوع نيرت

نيا تارداص

.تسا لوصحم تاعلاطم رثکا هب هتسپ یناهج رازاب رد هتفرگ تروص

لوصحم تارداص رب رثوم لماوع و رازاب راتخاس یسررب شیپ هب یمک تاقیقحت نونکات و دنتخادرپ

کسير ینیب

هلمج زا .دنتخادرپ لوصحم نيا یتارداص تمیق و یم تاقیقحت شیپ هب ناوت

اب ناريا هتسپ تمیق ینیب

شور ،اضاقت و هضرع یاهروتکاف هب هجوت نویسرگر یاه

( درک هراشا اميرآ و

Sedaghat, 2011

یفام و یملاس .)

تسکش و یلصف تارثا ،هخرچ دوجو هب هجوت اب زین یرس یوگلا کي ،ناريا هتسپ یتمیق یرس یراتخاس ( هدشن هدهاشم ءازجا یراتخاس ینامز

UCM1

یارب )

شیپ دنداد داهنشیپ ناريا یتارداص هتسپ تمیق ینیب

(

Salami & Mafi, 2018

شور درکلمع نینچمه .) یاه

شیپ رد ديربیه و مرن تابساحم ،لوصحم تمیق ینیب

هدش یبايزرا بوخ تسا

( Unesi & Godarzi, 2016;

Heydari et al. 2016; Heydari et al., 2017

و یسنوي .)

( یزردوگ 2016

متسیس درکلمع ) یزاف یاه

- ار یبصع

شیپ رد لدم زا رتهب هتسپ یتارداص تمیق ینیب دوخ

یياراک رگيد یشهوژپ رد .دندرک یبايزرا اميرآ ینویسرگر متيروگلا و کیتنژ و یرامعتسا تباقر ،تارذ ماحدزا یاه

هکبش اب کي ره بیکرت یتشگزاب یعونصم یبصع یاه

شیپ رد ،ناملا قبط و دش یبايزرا هتسپ تمیق ینیب

ناملا یبیکرت متيروگلا ،جياتن -

نيرتمک تارذ ماحدزا

شیپ یاطخ یب

یم هئارا ار ین ( دهد

Heydari et al.,

هزادنا هنیمز رد .)2017

شیپ و یریگ یتمیق کسير ینیب

یب صخاش اب هک دش تفاي هعلاطم کي اهنت هتسپ یتابث

لدم و تارییغت بيرض ،کاپوک هب چراگ و اميرآ یاه

هزادنا ناتسا کیکفت هب ناريا هتسپ تمیق کسير یریگ -

( دنتخادرپ هدننک دیلوت یاه

Tahamipour et al.,

شیپ هب رضاح شهوژپ رد اتسار نیمه رد .)2019

ینیب

تلاداعم زا هدافتسا اب ناريا هتسپ یناهج تمیق و یناهج رازاب راتفر هب هجوت اب و یفداصت لیسنارفيد شیپ و دروآرب ضرعم رد شزرا رایعم اب کسير ینیب

هتخادرپ کسير یم

.دوش

قیقحت شور

رااب زا ماداب و هتسپ شز

مهم و نيرت تلاوصحم نيرت

ناگدننکدراو و ناگدننکرداص داصتقا رد یزرواشک یم رامش هب لوصحم .دنور

رازاب رد یناهج

ود ره

1. Unobserved-components Model

(6)

لوصحم رمآ ، ي اک ا و ي نار مهم رت ي ن ناگدننکرداص

لوت ی هدننکد رمآ و دنتسه ي

اک لوا ی ن قر ی ب ا ي نار ود نيا رد

رازاب م بوسحم ی

دوش (

Mehrabi, 2002

.) اب راتخاس راز

کيدزن یناهج رازاب و یراصحنا هبش ناريا ماداب یتارداص تسا لماک راصحنا هب

(Zare, 2008)

. رمآ ي اک ب ی ش زا

رد دوخ مهس لوت

ی د ماداب ناهج ( 40 )دصرد

، تارداص

ناهج ی زا شیب(

70 )دصرد هداد صاصتخا دوخ هب ار

ساسا رب و تسا شیپ

رد هتسپ یتارداص رازاب دنور ینیب

،لبق شخب رد

يآ

،کيدزن هدن رازاب

یناهج هباشم هتسپ

رازاب ماداب .دوب دهاوخ فرط زا

ی تمیق تاناسون لیلحت

یناهج یتمیق یرس نیب یدايز یگتسباو ،ماداب و هتسپ

لوصحم ود نيا یم ناشن

دهد . هداد ساسا رب یاه

هزاب رد وئاف زا جرختسم 2018

- 1992

، بيرض

گتسبمه ی رس ی نامز ی ق ی تم تارداص ی ا ي ن وصحم ود ل

93 / 0 .تسا یم نياربانب هباشم ار ماداب ناوت

لوصحم نيرت

.درمشرب تارداص و یناهج رازاب رد هتسپ هب نيا رد

،شهوژپ هب ،هزاب لک رد هتسپ تمیق ادتبا

یتمیق ینامز یرس کي تروص یم یسررب

شیپ و دوش -

و تمیق ینیب هبساحم

کسير ماجنا هزاب لک یانبم رب

یم دریگ میق ینامز یرس سپس . هب هجوت اب ،هتسپ ت

راتفر هس هب ،هتسپ یناهج رازاب هرود

میسقت و هدش یدنب

نيا رد تمیق کسير هرود

یم رارق یسررب دروم اه دریگ

.

هداد دوبمک هب هجوت اب رد

هرود موس شیپ یارب ، نیب

و ی

یرامآ یاهرتماراپ زا هتسپ تمیق تاناسون هبساحم تمیق ینامز یرس زا ینیمخت یناهج

ماداب درکيور رد

یناهج رازاب هباشم هدافتسا

یم .دوش

یناهج تمیق هب طوبرم یاهرامآ ،هعلاطم نيا رد لاس یط هتسپ و ماداب یاه

2018 - 1966 هاگرد زا

نامزاس هب طوبرم رابوراوخ

و هدش جارختسا وئاف یناهج

ترازو تياس رد دوجوم رامآ اب هسياقم و شزارب زا سپ ،یزرواشک داهج دنيارف

شیپ رپ هداد یزاسکاپ و شزاد اه

تروص هتفرگ مرن زا هدافتسا اب سپس .تسا یاهرازفا

زويويا و لسکا تفاسورکيام 8

هداد ، هدش جارختسا یاه

شیپ هب و دنتفرگ رارق یرامآ یبايزرا دروم تمیق ینیب

هیبش ،هتسپ کسير یبايزرا اتياهن و ولراک تنوم یزاس

يا همادا رد .تسا هدش هتخادرپ هتسپ تمیق ،شخب ن

شیپ یارب هدافتسا دروم لدم ادتبا لوصحم تمیق ینیب

یم هداد حرش هجنس سپس و دوش

یارب یداهنشیپ یاه و یبايزرا

تاناسون لیلحت هدنيآ

تمیق یفرعم لوصحم

یم .دنوش

یسدنه ینوارب تکرح یتميق يوگلا رف ا هدرتسگ روطب یفداصت یاهدني یزاسوگلا رد یا

یياراد عاونا کب یلام یاه

یم را دنور (

Raei &

Falahtalab, 2013

رف .)

ا یسدنه ینوارب تکرح دني

)1 GBM

لوادتم زا (

تیلباق اب یفداصت یاهدنيارف نيرت

شیپ و یزاسلدم رد بوخ یياراد تمیق ینیب

یلام یاه

یم بوسحم ( دوش

Farida Agustini et al. 2018;

Stojkoski et al., 2020; Bastian-Pinto et al., 2021

.)

ا رد نآ تیلباق ،دنيارف نيا زا هدافتسا تیمومع ليلاد ز

لدم یيايوپ یزاس ( تسا کيدوگراریغ یاه

Stojkoski et

al. 2019

لدم رد دنيارف نيا هتبلا .) اب یاهریغتم یزاس

هعسوت ور نيا زا و دراد یرتمک تیلباق نهپ مد عيزوت -

هدش داهنشیپ دنيارف نيا زا یياه ( تسا

Angstmann et

al., 2017; Basnarkov et al., 2019; Angstmann et al, 2019; Stojkoski et al., 2020

.)

رف ا یسدنه ینوارب تکرح دني تکرح کي اساسا

ینوارب هتسویپ نامز اب یفداصت ماگ دنيارف نامه و تسا

تمیق تاناسون نآ بجوم هب هک هجوت اب اهنت ار هدنيآ رد

یم دروآرب لااب تقد اب و یلعف طيارش هب .دنک

نيا قبط

نامز لوط رد یياراد راظتنا دروم یمتيراگل هدزاب دنيارف یم رییغت یطخ تروص هب ( دنک

Angstmann et al.,

)2019

. وگلا یارب یزاس تمیق اب ،یسدنه ینوارب تکرح

س ینامز یر دياب

رف زا ا یگژيو هس اب رنيو دني یفداصت

تارییغت و نامز زا لقتسم یاهومن ،ندوب (

)dw

یاراد

سنايراو و رفص نیگنایم اب لامرن عيزوت .دنک یوریپ dt

رف ا یم ار رنيو دني تروص هب ناوت

نایب

نآ رد هک درک عيزوت یاراد و هلداعم یاطخ ءزج ،Ɛ

نایم اب لامرن کي سنايراو و رفص نیگ

تسا .

وگلا ساسا رب ی

هک ینامز ،یسدنه ینوارب تکرح

( تمیق نیگنایم یاهرتماراپ درادناتسا فارحنا و )μ

( تمیق یم ،دنشاب صخشم )ơ

تمیق لامتحا عيزوت ناوت

شیپ ار هدنيآ رد ینیب

درک ب متيراگل هک یتروص رد . هدزا

ق می ا اب ،دنک یوریپ لامرن عيزوت زا یياراد ت هدافتس

ا ز

هطبار ( 1 ) یم نامز رد لوصحم تمیق ناوت

∆t

(t+

+∆t

Pt

)

ار نامز رد تمیق نتشاد اب (t

Pt

هبساحم ،) درک

.

1. Geometric Brownian Motion

(7)

( 1 )

لدم یاهرتماراپ نیمخت تهج

(GBM

و μ ơ2

) اب

هداد زا هدافتسا یخيرات یاه

، طباور زا (

3 - 2 ) هدافتسا

یم دوش (

Salehnia et al. 2015

) .

( 2 )

( 3 ) رد هک نآ اه

d ln p

،لوصحم تمیق یمتيراگل هدزاب

var(.)

و سنايراو دامن .تسا یضاير دیما هناشنE(.)

لدم تميق تاناسون ليلحت و هبساحم ياه

کاپوک یتابث یب صخاش

2) CI

( ( Coppock,

)1962 صخاش زا یکي یمتيراگل فارحنا یاه

تسا

هطبار(

4 ) .

(

4 )

نآ رد هک هرود دادعتn

ب دروم یاه و تسا یسرر

زاm

( هطبار 5 یم هبساحم ) .دوش

( 5 )

*

= m

صخاش تسا دنور زا لقتسم کاپوک (

Pishbahar et

al., 2015

و ) عيزوت یاهتنا هب ندوب یمتيراگل لیلد هب

یم یرتشیب نزو ( دهد

Tahamipour et al., 2019

.)

( کسير ضرعم رد شزرا

VaR1

يز رثکادح رگنایب)

نا

راظتنا دروم یياراد

رد نیعم نامز لوط رد یياراد دبس اي

تسا نیعم نانیمطا حطس رد و رازاب یداع طيارش (

Hull, 2009

رتماراپ ود یاراد کسير ضرعم رد شزرا.)

1. Value at Risk

2. Coppock index

( ینامز هرود نانیمطا حطس و )N

% تساX

شزرا نازیم .

نایب لوپ دحاو بسحرب هک کسير ضرعم رد یم

،دوش

تسا ینايز رادقم دص اب لداعم هک

( ک -X

100 ما)

یط رد یياراد شزرا تارییغت لامتحا عيزوت ینحنم

N

.تسا هدنيآ زور شور زا یکي دروآرب یاه

هیبش زا هدافتساVaR

یزاس

ولراک تنوم ( تسا

Raei & Falahtalab, 2013

) نيا رد .

شور ،یياراد تمیق یلاگچ عبات یانبم رب یاهويرانس

د یياراد تمیق یارب فلتخم هدنيآ ر

هیبش یزاس یم .دوش

سپس ويرانس هب هجوت اب یياراد هدزاب و هبساحم اه

هدزاب -

اه ساسا رب تياهن رد و هدش بترم گرزب هب کچوک زا

نانیمطا حطس شزرا ،اهويرانس دادعتو

کسير ضرعم رد

یم هبساحم یياراد تمیق هدزاب .دوش

ثحب و جیاتن

یسررب زا سپ شخب نيا رد لدم ،یرامآ یاه

و یزاس

شیپ نودب راب کي لوصحم کسير و یناهج تمیق ینیب

و یناهج رازاب راتفر نتفرگرظنرد هجوت اب رگيد راب

هب

صحم تمیق یرامآ یاهرتماراپ ساسا رب و رازاب راتفر لو

هدش ماجنا ،هباشم .تسا

ماداب و هتسپ هنايلاس تميق يرامآ ليلحت یناهج تمیق یرامآ یاهرتماراپ هتسپ

ناريا رد هزاب

2018-1992 رد

ودج ( ل 1 ) هداد ناشن هدش

.تسا قبط

شیب هتسپ تمیق لودج نيا جياتن و یگلوچ رادقم نيرت

مک هدزاب و تمیق متيراگل رد .تسا اراد ار یگلوچ نيرت

یاراد یسررب دروم یاهریغتم یمامت ،یگدیشک یسررب نآ نیب زا هک دنتسه یگدیشک دازام هنایلاس تمیق اه

شیب یشک نيرت هب هجوت اب عومجم رد .دراد ار یگد

تمیق ،یرامآ تایصوصخ فارحنا هب هجوت اب هنایلاس

.تسین یسررب بسانم ،دايز یگدیشک و یگلوچ ،رایعم

لودج 1 - یگژيو ( ناريا هتسپ یناهج تمیق یرامآ یاه 2018

- 1992 )

دروم ریغتم یسررب نیگنایم

هنایم رثکادح

لقادح فارحنا

درادناتسا یگلوچ

یگدیشک کراج نومزآ

ارب لامتحا

تمیق 1

/ 6110 5 / 5199 13950

5 / 2252 7

/ 3028 0833

/ 1 4797 / 3 539 / 5 062 / 0

تمیق متيراگل 6094

/ 8 5563 / 8 5432 / 9 7179 / 7 4700 / 0 1937 / 0 4040 / 2 5684 / 0 75 / 0

یمتيراگل هدزاب 0062

/ 0 0140 / 0 5228 / 0 551 / 0 - 2573 / 0 3084 / 0 050 / 3 141 / 0 813 / 0

صرد تارییغت د

تمیق 0396

/ 0 0136 / 0 6868 / 0 424 / 0 - 2815 / 0 9553 / 0 35 / 3 0889 / 4 129 / 0

(8)

لودج 2 - یگژيو ( ناريا ماداب یناهج تمیق یرامآ یاه 2018

- 1992 )

یسررب دروم ریغتم نیگنایم

هنایم رثکادح لقادح

فارحنا درادناتسا یگلوچ

یگدیشک کراج نومزآ

ارب لامتحا

تمیق 59

/ 2394 8 / 1810 2 / 5111 2 / 774 01 / 1413 7142

/ 0 0196 / 2 3799 / 3 184 / 0

تمیق متيراگل 6150

/ 7 5015 / 7 5391 / 8 5618 / 6 5886 / 0 1484 / 0 8333 / 1 6042 / 1 4484 / 0

یمتيراگل هدزاب 01650

/ 0 009 / 0 - 5532 / 0 350 / 0 - 2354 / 0 3869 / 0 3866 / 2 056 / 1 5896 / 0

تمیق تارییغت دصرد 0396

/ 0 009 / 0 - 7389 / 0 296 / 0 - 2577 / 0 8464 / 0 22 / 3 1596

/ 3 2060 / 0

لودج 3 - توافتم ینامز یاه هزاب رد ماداب و هتسپ یمتيراگل هدزاب یرامآ یاهرتماراپ نییعت

یرامآ یاه رتماراپ ماداب تمیق

( 2018-1992 )

هتسپ تمیق ( 2018-1992 )

هتسپ تمیق ( 2018-2009 )

هتسپ تمیق ( 2008-1992 )

65 μ / 1

% 62

/ 0

% 8

/ 1

% 1

/ 0

%

ơ 55

/ 23

% 73

/ 25

% 18

/ 24

% 6

/ 27

%

ودج ساسارب ( ل

2

،) ماداب تمیق رد یگلوچ صخاش

شیب یاراد تمیق تارییغت دصرد و و تبثم رادقم نيرت

رادقم نيرتمک یاراد یمتيراگل هدزاب رد .تسا

ريداقم

ودج رد یگدیشک ( ل

2 ) یمامت هک تسا نيا رگنایب

صخاش یگدیشک دازام یاراد یسررب دروم یاه ه

دنتس .

قم قبط نینچمه نومزآ نوتس رد هدش تبث ريدا

کراج لودج رد ارب (

1 ) و ( 2 ) اب ندوب لامرن هیضرف ، هدز

یلااب نانیمطا حطس رد تلاوصحم یمتيراگل 5

% در

یمن یرس ،همادا رد نياربانب .دوش هدزاب ینامز یاه

رف لامرن عيزوت یاراد ماداب و هتسپ تمیق یمتيراگل ض

یم .دوش هدافتسا اب هداد زا

تلاداعم و یخيرات یاه 2

و 3 ،

یرامآ یاهرتماراپ یمتيراگل هدزاب

هب هجوت اب ناريا هتسپ

راتفر رازاب یناهج فلتخم ینامز عطاقم رد هتسپ و

یرامآ یاهرتماراپ هدزاب

و نیمخت هزاب لک رد ماداب رد

ودج ( ل 3 ) تبث دش نیگنایم ،لودج نيا ساسا رب . هدزاب

رد ماداب اب هرود لک

هبش درکيور یراصحنا

،رازاب رادقم

%48 / 4 تسا نیگنایم رادقم هب تبسن هک هدزاب

رد هتسپ

رازاب رد تمیق ناسون یلو تسا رتشیب هزاب لک -هبش

هتسپ تمیق ناسون زا رتمک ماداب یراصحنا تسا

هک

یم رازاب راصحنا ریثات رگنایب دناوت رب اکيرمآ

تمیق

لوصحم ماداب

دشاب (

Zare, 2008

).

نینچمه تمیق

یناهج رد ناريا هتسپ

،مود هرود هب تبسن یرتمک ناسون

لوا یراصحنا هرود (

2008 - 1992 ) یم ناشن تلع .دهد

یم ار هديدپ نيا اب ناوت

هضرع و اضاقت نازیم ریثات رازاب رد هتسپ لوصحم

تمیق ناسون رب یتباقر طبترم اه

تسناد

( Mohammadi & Bahrami Nasab, 2014 ).

شيپ ناريا هتسپ یناهج تميق ینيب

شیپ روظنم هب تمیق ینیب

ناريا هتسپ یناهج اب

وگلا ی یسدنه ینوارب تکرح ب ،

یاهارجا دادعت شيازفا ا

هیبش زا یزاس 100 هب 1000

،دروم هنماد ريداقم ناسون

شیپ یم شهاک ینیب شیپ طخ بیش و دباي

هب ینیب

یم کيدزن یعقاو ريداقم طخ بیش دوش

(

Salehnia et

al. 2015

یارجا اب هلاقم نيا رد .)

1000 هیبش هبترم -

رد هتسپ یناهج تمیق ،یزاس موس هرود

شیپ هدش ینیب

هدش تبث اهارجا نیگنایم تروص هب تمیق ینامز یرس و لکش .تسا 2

تمیق ینامز یرس شیپ یاه

ینیب هدش

یاهرتماراپ اب یسدنه یناورب یوگلا زا ارجا راهچ طسوت زا هتفرگرب هزاب رد هتسپ یناهج تمیق

2023 - 1992 هب

هزاب رد هتسپ یعقاو تمیق ینامز یرس هارمه 2018

-

1992 یم ناشن ار .دهد

لکش 3 شیپ جياتن تمیق ینیب

طسوت هتسپ یناهج 4

رازاب راتفر نتفرگ رظن رد اب ار ارجا

یناهج تمیق یرامآ یاهرتماراپ زا هدافتسا اب و یناهج یم ناشن ماداب انچ .دهد

ن لکش زا هک یاه

2 و 3 هدهاشم

یم وگلا ،دوش یاهرتماراپ اب یسدنه ینوارب تکرح یاه

دح ات ماداب و هتسپ یتمیق ینامز یرس زا هتفرگرب یرامآ شیپ هب رداق یدايز رظن هب اما .دنتسه هتسپ تمیق ینیب

یم رتاناوت وگلا یناهج رازاب راتفر نتفرگ رظن رد اب دسر

.دشاب

(9)

لکش 2 - شیپ یناهج رازاب راتفر نتفرگرظنرد نودب یسدنه یناورب تکرح یوگلا اب هتسپ یناهج تمیق ینیب

لکش 3 - شیپ یناهج رازاب راتفر نتفرگ رظنرد اب یسدنه ینوارب تکرح یوگلا اب هتسپ یناهج تمیق ینیب

(10)

لودج 4 - وگلا درکلمع یبايزرا ر باستحا نودب و اب یسدنه ینوارب تکرح یاه

یناهج رازاب راتف

شیپ تمیق ینیب لوصحم یناهج رازاب راتفر باستحا نودب

لوصحم یناهج رازاب راتفر باستحا اب

بختنم یاهارجا

هیبشیزاس- 122

هیبشیزاس-35

هیبشیزاس-668

هیبشیزاس-21

Theil-U

0557/0

0563/0

0600/0

0618/0

0496/0

0532/0

0550/0

0561/0

( لودج 4 وگلا درکلمع شجنس جياتن ) شیپ یاه

ینیب

اب ار تمیق ليات بيرض رایعم

( Theil-U

یم ناشن)

دهد .

شیپ یرس ساسا رب لودج نيا جياتن هدش ینیب

طسوت

5 هیبش زا بختنم یارجا ا ره یزاس

رازگ وگل هدش ش

نانچ .تسا یم هدهاشم هک

ح یوگلا ،دوش یناورب تکر

دودح ليات بيرض طسوتم اب یسدنه 05

/ 0 یبوخ هب

شیپ هب رداق زا نینچمه .تسا هتسپ یناهج تمیق ینیب

یم هدهاشم لدم ود درکلمع هسياقم باستحا اب ،دوش

شیپ یوگلا رد رازاب راتفر دوبهب لدم درکلمع ،ینیب

هتفاي .تسا هکارچ یرس ینامز تمیق شیپ ینیب رب هدش

یاهرتماراپ ساسا زا هتفرگرب

تمیق یناهج بسن ماداب ت

هب لدم یاهرتماراپ اب تمیق

دراد یرتمک یاطخ هتسپ .

هزادنا ناريا هتسپ یناهج تميق کسير يريگ

اب ودج جياتن هب هجوت (ل

5 ) صخاش ، تمیق یتابث یب

رد ماداب هبش درکيور اب رازاب یراصحنا

هزاب رد 2008 - -

1992 مک هزاب رد و نيرت 2018

- 2009 شیب نيرت

.دراد ار رادقم یسررب جياتن

هک تسا نآ رگنایب د

ر

هبش رازاب عومجم تمیق ناسون اب اکيرمآ یراصحنا

نيا نامز شيازفا اب یلو هديدرگ هجاوم یرتمک شيازفا زین تمیق ناسون و هتفاي شيازفا صخاش یم

.دباي شزرا هبساحم رد کسير ضرعم رد

ضرف

هدش هک تسا یتارداص هتسپ نت ره شورف تمیق

یناهج رازاب رد 7816

یارب مزلا نامز تدم و رلاد

هتسب ،یروآرف ،ديرخ تشگرب و تارداص ،یدنب

.تسا هام کي ابيرقت هيامرس لودج ريداقم (

6 و هتسپ تمیق لقادح ) رثکادح

نايز ار طس رد هام کي قفا رد و

نانیمطا ح 95

% ،

99%

و

% 9 / 99 لاس رد یاه 2023 - 2019 ن یم ناش -

.دهد یم راظتنا هکنانچ ،دور

نیمطا حطس شهاک اب نا

کسير ضرعم رد شزرا لوصحم تمیق

یم شهاک -

شیپ قفا شيازفا اب و دباي ازفا رادقم نيا ینیب

شي

یم .دباي

لودج ( 7 ) هبساحم جياتن کسير ضرعم رد شزرا

نتفرگرظن رد نودب ار هتسپ تمیق ب راتفر

یناهج رازا

یم هئارا لوصحم دهد

لودج ود هسياقم زا . 6

و 7

یم هبش درکيور اب رازاب رد هک تفرگ هجیتن ناوت -

نايز رثکادح ،یراصحنا

،هام کي قفا رد شهاک

تسا هتشاد یسوسحم .

لودج 5 - یب صخاش ماداب و هتسپ یناهج تمیق کاپوک یتابث

یب صخاش هتسپ تمیق یتابث

یب صخاش تمیق یتابث

ماداب

-1992 2018 -1992

2008 -2009

2018 -1992

2008 -2009

2018

28 / 1 3019

/ 1 2552

/ 1 2757

/ 1 2163

/ 1 3047

/ 1

(11)

لودج 6 - شیپ یناهج رازاب راتفر نتفرگ رظن رد اب هتسپ یناهج تمیق کسير ضرعم رد شزرا ینیب

نت رب رلاد بسحرب هتسپ تمیق لقادح لاس ره یازا هب نايز رثکادح

هام رد لوصحم نت

9 / 99

% 99

% 95

% 9

/ 99

% 99

% 95

%

2019 5920

6675 6964

1895 1141

582

2020 5758

6194 6614

2058 1622

1202

2021 5470

5901 6433

2346 1915

1383

2022 5051

5497 6214

2765 2318

1602

2023 4461

5347 6078

3155 2469

1738

لودج 7 - شیپ شزرا ینیب یناهج رازاب راتفر نتفرگ رظن رد نودب هتسپ یناهج تمیق کسير ضرعم رد

نت رب رلاد بسحرب هتسپ تمیق لقادح لاس هام رد لوصحم نتره یازا هب نايز رثکادح

9 / 99

% 99

% 95

% 9

/ 99

% 99

% 95

%

5936 2019 6556

6909 1880

1260 907

5119 2020 6027

6594 2697

1790 1267

5306 2021 5825

6300 2510

1991 1516

4582 2022 5395

6065 3234

2421 1751

4537 2023 5135

5936 3279

2681 1880

هجيتن اهداهنشيپ و يريگ

لاس رد ریخا یاه راتفر

رازاب هتسپ یناهج مهس و

.تسا هدرک رییغت لوصحم تارداص رد اکيرمآ و ناريا یناهج تمیق تارییغت

،لوصحم ن یوق یگتسباو

هب تبس

هدمع مهس هک دراد یبیقر رد ار یناهج رازاب زا یا

د تس

دراد . یسررب جياتن اه

شهوژپ نيا ی ناشن

نآ هدنهد سا

ت

هک راتفر یناهج رازاب یم

دناوت تهج یبوچراچ نیمخت

ديامن یعادت لوصحم تمیق عيزوت .

هتفاي ساسا رب تکرح یوگلا درکلمع ،هلاقم یاه

شیپ رد یسدنه ینوارب یق ینیب

اب هتسپ یناهج تم

یرس زا جرختسم یاهرتماراپ و رازاب راتفر باستحا رازاب هباشم تیعضو رد هباشم لوصحم تمیق ینامز هتفاي دوبهب ليات صخاش رظن زا ،یناهج .تسا

یسررب

هیبش اب هتسپ یناهج تمیق فلتخم یاهويرانس یزاس

ولراک تنوم نایب

رد ینیمخت تمیق هک تسا نآ هدننک

لاس یاه 2023 - 2019 رت اب ا هزاب رد یرتدايز مک 6500

یلا 7500 نت رب رلاد دوب دهاوخ

. ساسا رب جياتن لیلحت

هبساحم زا لصاح یب صخاش

و کاپوک یتابث رد شزرا

ضرعم کسير

، شیپ یم ینیب دوش ناريا هتسپ رازاب رد

موس ینامز هرود زا دعب(

2018 ) و تمیق ناسون یاراد

کسير هب تبسن یرتمک امز هرود

لوا ین 2008 - 1992 دوب دهاوخ

. نینچمه جياتن

یسررب زا لصاح اه

زا یکاح

تسا نآ هک

رازاب تروص هب هک مود هرود رد هتسپ رازاب

یلوپآود شیب یاراد هدوب تمیق کسير و ناسون نيرت

هدوب .تسا شیپ رد یناهج رازاب راتفر باستحا نياربانب -

رظن هب یرورض لوصحم تمیق کسير هبساحم و ینیب یم .دسر شیپ رب یزاغآ هعلاطم نيا هتسپ یناهج تمیق ینیب

تیلباق هب هجوت اب و تسا ناريا رد یفداصت یاهدنيارف اب لدم رد یسدنه ینوارب تکرح یوگلا بوخ اتبسن یزاس

شیپ و یسررب یتآ تاقیقحت رد ،لوصحم تمیق ینیب

هعسوت درکلمع هلمج زا وگلا نيا یاه

ینوارب تکرح

یرسک یسدنه و1

میمعت یسدنه ینوارب تکرح اب هتفاي

رییغت دنيارف ميژر

فوکرام یم داهنشیپ2

نینچمه .دوش

نيا رد هلاقم ناسون و تارییغت دنور هدش یعس تا

تمیق

لوصحم بلاق رد راتفر رازاب یناهج یلو دوش هدناجنگ

اهروشک مهس فلتخم ی

رد رازاب یناهج لوصحم رظن رد

هتفرگ ن تسا هدش .

هس ندومن ظاحل رازاب ینیمخت م

یم دناوت وگلا یاه قیقد و رتهب ناسون و تارییغت زا یرت

تا

یناهج تمیق لوصحم

ار مهارف دنک .

1. Fractional Geometric brownian motion

2. Markov Regime Switching Process

(12)

REFERENCES

1. Adeli, A. Ghafari, H. & Shaygani, B. (2020). Studying the simultaneous effects of economic sanctions shocks on Iran's economic sectors. Applied economics studies, 9(34): 163-189. (In Farsi)

2. Aminizadeh, M., Rafiee, H., Riahi, A. & Mehrparvar Hosseini, H. (2014). Pattern of Competitiveness of Pistachios World Premier Exporters in Iran's Importers Market. Agricultural Economics, 8(2): 41-68.

(In Farsi)

3. Amiri, F. (2009). Investigation effective factor on Iran’s pistachio exportation. International journal of marketing studies, 1(2): 35- 40.

4. Angstmann, C.N. Henry, B.I. & Ortega-Piwonka, I. (2017). Generalized master equations and fractional Fokker–Planck equations from continuous time random walks with arbitrary initial conditions, Computers

& Mathematics with Applications, 73(6): 1315-1324.

5. Angstmann, C. Henry, B. & McGann, A. (2019). Time-fractional geometric Brownian motion from continuous time random walks. Physica A, 526, 121002.

6. Askan, E. (2019). Economic analysis and marketing margin of pistachios in Turkey. Bulletin of the National Research Centre, https://doi.org/10.1186/s42269-019-0216-5.

7. Basnarkov, L., Stojkoski, V., Utkovski, Z. & Kocarev, L. (2019). Option Pricing with Heavy-Tailed Distributions of Logarithmic Returns. International Journal of Theoretical and Applied Finance, 22(7):

1950041.

8. Biabani, J., Abolhasani Hastiyani, A., Shayegani, B. & Haghgou, M. (2013). Stability of export and economic growth in Iran: estimation and predication from the perspective of GMDH neural network. journal of economic growth and development research, 3(9): 99-112. (In Farsi)

9. Bastian-Pinto, C.L., Teixeira Brandão, L.E., Ozorio, L.M., & Tavares do Poço A.F. (2021) A parameter based approach to single factor stochastic process selection for real options applications, The European Journal of Finance, 27(15), 1533-1552, DOI: 10.1080/1351847X.2021.1895859.

10. Coppock, J.T. (1962). International Economic Instability. MC-Grow Hill:New York.

11. Farajzadeh, Z. & Esmaeli, A. (2010). Analyzing price transmission in pistachio world market, Agricultural Economics and Development, 18(3): 69-98. (In Farsi)

12. Farida Agustini, W. Restu Affianti, I. & Putri, E.R.M. (2018). Stock price prediction using geometric Brownian motion, Journal of Physics, Conf. Ser. 974 (012047)

13. Food and Agriculture Organization (FAO) Retrieved july 1 2021 from https://www.fao.org /faostat/en/#data/ TCL.

14. Ghorbanian, E. & Esmailie, A. (2009). Competition of Iran and America in pistachios global oligopoly market, Agricultural economics research, 2:225-242. (In Farsi)

15. Heydari, A. Keynia, F. Shahsavari Pour, N. & Sedaghat, R. (2016). An evolutionary hybrid method to predict pistachio price. International Conference on Reserarch In Science And Technology, Berlin.

Germany.

16. Heydari, A., Keynia, F., Shahsavari-Pour, N. & Sedaghat, R. (2017) An evolutionary hybrid method to predict pistachio price. Complex & Intelligent Systems. 3, 121–132.

17. Hull, J.C. (2009). Options, Futures, and other Derivatives, Seventh Edition, Pearson Prentice, Hall, Inc.

18. Liaghati, H., Nazari, M. & Avazdahandeh, S. (2017). Structural evolution of the pistachio global market with emphasis on the role of Iran, Journal of Agroecology, 7:186-199. (In Farsi)

19. Mehrabi Boshrabadi, H. (2002). Review Of Factors Influencing Iran"S Share In The World Pistachio Market, Journal of Agricultural Economics and Development, 10(3): 85-102. (In Farsi)

20. Mehrabi Boshrabadi, H., & Javdan, E. (2012). Forecasting World Market Structure of Iran's Pistachio Exports, Journal of Life Sciences, 6:701-707.

21. Mirakbari, Z., Mojaverian, M., Rafiee, H. & Amirnezhad, H. (2020). Clustering Target Countries of Iranian Pistachio Exports Based on Hybrid Meta-Heuristic Algorithms, Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 51(3): 413-427. (In Farsi)

22. Mohammadi, H. & Bahrami Nasab, M. (2014) Assessment of Effective Factors on Supply and Demand of Iran’s Pistachios Export (Vector Auto Regression Approach). Agricultural Economics, 7(4): 23-42.

(In Farsi)

23. Najafi, B. & Abdollahi Ezzatabadi, M. (2000). Factors affecting pistachio price fluctuations and problems arising from it. Agricultural Economics and Development, 17: 25–42. (In Farsi)

24. Nikravesh, S., Yazdani, S., Yavari, G.R. & Kazemnejad, M. (2017). The Growth of Agricultural Sector and Marginal Propensity to Trade. Agricultural Economics, 11(4): 127-141. (In Farsi)

25. Pishbahar, E.,Rahimi, J. Dashti, Gh. & Ghahremanzad, M. (2015). The effects of agricultural trade instability and volatility on growth of agricultural sector in Iran, Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 46(2): 299-310. (In Farsi)

26. Raei, R. & Falahtalab, H. (2013). Application of Monte Carlo simulation and random walk process to