from Covid-19: A Semi-Experimental Study

(1)

D

J Crit Care Nurs. 2023 June;15(4):69-76

Research Article

doi 10.30491/JCC.15.4.1

creativecommons.org/licenses/by/4.0), which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original work is properly cited.

The Effectiveness of Emotional Regulation Training on Post-Traumatic Stress Symptoms and Psychological Capital of those who have Recovered

from Covid-19: A Semi-Experimental Study

Mojtabi Mahmoodi Nodezh¹, Azita Amirfakhraei^1*, Abdolvahab Samavi²

1Department of Psychology, Bandar Abbas Branch, Islamic Azad University, Bandar Abbas, Iran, Iran

2 Counseling Department, Faculty of Humanities, Hormozgan University, Bandar Abbas, Iran

* Corresponding Author: Azita Amirfakhraei, Department of Psychology, Bandar Abbas Branch, Islamic Azad University, Bandar Abbas, Iran, Iran. E-mail: [email protected]

How to Cite: Mahmoodi Nodezh M, Amirfakhraei A, Samavi A. The Effectiveness of Emotional Regulation Training on Post-Traumatic Stress Symptoms and Psychological Capital of those who have Recovered from Covid-19: A Semi-Experimental Study.J Crit Care Nurs.

2023;15(4):69-76. doi:10.30491/JCC.15.4.1

Received: 30 November 2022 Accepted: 28 December 2022 Online Published: 28 December 2022

Abstract

Background & Aim: The covid-19 pandemic has caused post-traumatic stress symptoms and a decrease in psychological capital in people. To solve these problems, interventions such as emotion management are needed. This research was conducted with the aim of determining the effectiveness of emotional management training on post-traumatic stress symptoms and psychological capital of those who have recovered from Covid-19.

Methods: The research method was semi-experimental with a pre-test-post-test design along with a control group. The statistical population included those who recovered from Covid-19 in Bandar Abbas city in 2019. Among them, 27 people who recovered from Covid-19 were selected and replaced randomly by lottery in two experimental and control groups (13 people in the experimental group and 14 people in the control group). The people in the experimental group received emotional management training (10 sessions) and one session every week. The questionnaires used in this research included post-traumatic stress symptoms and psychological capital.

Results: The results showed that before the intervention, there was no significant difference between the average scores of post-traumatic stress symptoms and the reduction of psychological capital in the intervention and control groups, but there was a statistically significant difference between the average scores in the intervention and control groups after the intervention. The mean and standard deviation of post-traumatic stress symptoms in the post-test was 41.46 ± 8.55 and psychological capital was 64.07 ± 9.86 (p<0.001).

Conclusion: According to the results of this research, emotion management training reduced post-traumatic stress symptoms and increased psychological capital in those who recovered from Covid-19. Since the favorable mental state of the patient has an effect on his recovery, the use of this method is recommended as an effective strategy to reduce the psychological problems of patients.

Keywords: Emotional Regulation, Post-Traumatic Stress, Psychological Capital, Covid-19.

[ DOI: 10.30491/JCC.15.4.69 ] [ Downloaded from jccnursing.com on 2023-08-14 ]

(2)

D ⁵⁴⁴⁵^ىبتسهس^،⁴^هربوش^،⁵¹^هرود

doi 10.30491/JCC.15.4.1

شخبزثا ی

ذه شسوهآ ی

ز ی ت ه ی نبج ی بهزس و هحنبس سا سپ سزتسا نئلاع زب ی

ه به ی یتخبنشناور

دوبهب ی ىبگتفب ووک

ی ذ - 91 : ی ک ن هعلبطه ی

هو بزجت ی

ژدون یدووحه یبتجه ییازخفزیها بتیسآ ،9

9

،*

وبوس ةبهولاذبع

2ی

ؾاٌكًاٍض ٍُطگ1

ی

، هلاؾا زاظآ ُاگكًاز ،ؼاثػضسٌت سحاٍ

ی

، ا ،ؼاثػ ضسٌت ی

ىاط

ًاؿًا مَلػ ُسىكًاز ،ُضٍاكه ٍُطگ2

ی

، ا ،ؼاثػضسٌت ،ىاگعهطّ ُاگكًاز ی

ىاط

:لوئسه هذنسیون*

ظآ ی ات ها ی اطرفط

،یی ؾاٌكًاٍض ٍُطگ ی

، هلاؾا زاظآ ُاگكًاز ،ؼاثػضسٌت سحاٍ

ی

، ا ،ؼاثػ ضسٌت ی

ىاط .

هیًٍطتىلا تؿپ [email protected] :

:هلبقه تفبیرد 09

/ 09 / 1401 :هلبقه شزیذپ 07

/ 10 / 1401 ربشتنا :هلبقه 07 / 10 / 1401

ههذقه

ِوّ یضاویت طیگ

یًاْر ی ؼٍطیٍ

سیٍَو - 19 ضات يیلٍا ِو ،

ُزطتؿگ ِرَت ،سق ـضاعگ )يیچ( ىاٍٍّ ضز طؾاطؾ ضز اض یا

تؾا ُزطو ةلر زَذ ِت ىاْر [

1 سیٍَو ؼٍطیٍ .]

- 19 لیلز ِت

طیحأت يیٌچوّ ٍ زایظ یىیغَلَیطیف ؼطتؾا ،غیؾٍ یهسًاپ تضسل

یه یار طت ىاگتفایزَثْت ٍ ىایلاتثه يیت ضز اض یزایظ [ زضاصگ

2 ؛]

يیٌچوّ ٍ زسزه یلاتتا ظا یضاویت يیا ىاگتفای زَثْت ِو اطچ یؿفٌت ٍ یَیض تلاىكه ىَچوّ یضاویت وضاَػ ىزَت ضاگسًاه [ سًضاز ضاطل یًاٍاطف ؼطتؾا وطؼه ضز 3

ظا یضؼت ؼاؾا يیا طت .]

یطتؿت سیٍَو ؼٍطیٍ ىاگسق -

19 ِحًاؾ ظا ؽپ ؼطتؾا نئلاػ یه ىاكً زَذ ظا

لهاق ِحًاؾ ظا ؽپ ؼطتؾا نئلاػ .سٌّز

ِػَوزه ٍ ثزاَح ات ِْراَه یپ ضز ِو تؾا نیلاػ ظا یا

ةیؾآ تاطعاذ یه ضاسیسپ یگسًظ یاظ

ِت زطف للاتذا يیا ضز .زَق

یه دؾاپ ِتطزت يیا ِت یگسًاهضز ٍ ؼطت تضَن عَلٍ ،سّز

یه نؿزت زَذ يّش ضز ًاوئاز اض ِحزاح لاح يیػ ضز ٍ سیاوً

یه [ سٌو باٌترا ىآ یضٍآزای ظا سّاَذ 4

].

یاوٌّاض فیاطیٍ يیوزٌپ ضز ،اىیطهآ یىقعپًاٍض يوزًا یًاٍض تلالاتذا یضاهآ ٍ یهیركت اض ِحًاؾ ظا ؽپ ؼطتؾا

ركت ِػَوزه ءعر ی

ه ی ؼطتؾا ِت ِتؿتاٍ ٍ اهٍطت تلالاتذا

چ یک هذ :فذه و هنیهس هسًاپ

ی

ٍَو ی س - 19 اهطؾ فّاو ٍ ِحًاؾ ظا ؽپ ؼطتؾا نئلاػ ظٍطت ةرَه ی

ِ اّ

ی تذاٌكًاٍض ی ه زاطفا ضز ی زَق اطت . ی ا غفض ی ي

تلاذاسه ِت تلاىكه ی

سه سًٌاه ی ط ی ت

ّ ی ىاز ً ی ظا ا .تؾا ی ي ؼت فسّ ات فٍّػپ یی

ي كرتطحا ی سه ـظَهآ ی ط ی ت

ّ ی

ًاز ی ظا ؽپ ؼطتؾا نئلاػ طت

اهطؾ ٍ ِحًاؾ ی

ِ اّ

ی ذاٌكًاٍض ت ی زَثْت ی ىاگتفا

ٍَو ی س - 19 سق مازًا .

شور :به ـٍض فٍّػپ

ًی

ِو تطزت ی ات حطع پ ی ف ىَهظآ - ؽپ ىَهظآ ات

ٍُطگ لطتٌو زَت .

ِؼهار ضاهآ ی لهاق زَثْت ی ىاگتفا

ٍَو ی س - 19 طْق

ؼاثػضسٌت ضز لاؾ 1399 زَت . ظا ت ی ي اًْآ زاسؼت 27 زَثْت ی

ِتفا

ٍَو ی س - 19

ِت تضَن ضز ؼطتؾز بارتًا

ٍ

ِت ضَع فزاهت ی

ٍ ات ـٍض

ِػطل كو ی ضز

ٍز

ٍُطگ اهظآ ی ف ٍ لطتٌو ( 13 طفً

ضز

ٍُطگ اهظآ ی ف ٍ 14 طفً

ضز

ٍُطگ لطتٌو ) ار ی عگ ی ي سًسق . زاطفا طضاح ضز

ٍُطگ اهظآ ی ف ـظَهآ سه ی ط ی ت

ّ ی

ًاز ی ( 10

ِؿلر )

ٍ طّ

ِتفّ

ی ه

ِؿلر ضز ی تفا سًزَوً

.

ِهاٌكؾطپ اّ

ی زضَه

ُزافتؾا ضز ا ی ي فٍّػپ لهاق نئلاػ ؼطتؾا ؽپ ظا

ِحًاؾ

ٍ

اهطؾ ی

ِ اّ

ی تذاٌكًاٍض ی زَت .

هتفبی اتً:به ی ذ ىاكً

زاز لثل ظا

ِلذاسه تٍافت

ٌؼه ی ضاز ی ت ی ي ه ی گًا ی ي تاطوً

نئلاػ ؼطتؾا ؽپ ظا

ِحًاؾ ٍ فّاو اهطؾ ی

ِ اّ

ی تذاٌكًاٍض ی

ٍُطگ

ِلذاسه ٍ لطتٌو زَرٍ

،زضاسً

لٍ

ی ت ی ي ه ی گًا ی ي ا ی ي تاطوً

ضز

ٍُطگ

ِلذاسه

ٍ لطتٌو سؼت ظا

ِلذاسه تٍافت

ٌؼه ی ضاز ضاهآ ی زَرٍ

تقاز . ه ی گًا ی ي

ٍ فاطحًا ؼه ی ضا نئلاػ ؼطتؾا ؽپ ظا

ِحًاؾ ضز ؽپ ىَهظآ 55 /

±8 46 / 41 ٍ اهطؾ ی

ِ تذاٌكًاٍض ی 86 /

±9 07 / 64

ِت تؾز سهآ ( 001 / 0 p<

).

هجیتن :یزیگ ات

ِرَت

ِت اتً

ی ذ ا ی ي فٍّػپ ـظَهآ سه ی ط ی ت

ّ ی ىاز ةرَه فّاو نئلاػ ؼطتؾا ؽپ ظا

ِحًاؾ

ٍ اعفا ی ف اهطؾ ی

ِ تذاٌكًاٍض ی ضز

زَثْت ی ىاگتفا

ٍَو ی س - 19

ُسق زَت . ظا ازًآ یی

ِو ؼضٍ

ی ت

ًاٍض ی بَلغه ت ی ضاو ی ضز زَثْت ی

ٍا حأت ی ط

،زضاز اطتاٌت ی ي

ُزافتؾا ظا ا ی ي ـٍض

ِت ىاٌَػ

ی ه ػتاطتؾا ی فرتطحا اطت ی فّاو تلاىكه تذاٌكًاٍض ی ت ی ىاضاو نَت ی

ِ ه ی زَق .

هژاوذیلک :به ىازیّ تیطیسه ،

ِحًاؾ ظا ؽپ ؼطتؾا ،

ِیاهطؾ یتذاٌكًاٍض یاّ

،

ٍَو ی س - 19

[ Downloaded from jccnursing.com on 2023-08-14 ]

(3)

كرتطحا ی سه ـظَهآ ی ط ی ت

ّ ی

ًاز ی اهطؾ ٍ ِحًاؾ ظا ؽپ ؼطتؾا نئلاػ طت ی

ِ اّ

ی تذاٌكًاٍض ی / 71

J Crit Care Nurs. 2023;15(4):59-68

ه ی ه ِو سًاز ی ات ِْراَه ظا ؽپ سًاَت ی

ه

ٍض ی زاس ؾآ ی ة ا اظ ی زاز

ِحًاؾ ظا ؽپ ؼطتؾا .زَق سٌیآطف

ی ت ات ِو تؾا

ِتطز زسزه

ؾآ ِحًاؾ ی

ة نطحه ظا باٌترا ،اظ اّ

ی ی

ُسًضٍآزا ٍ ِحزاح

گًاطت ی گتر ی غت ٍ ططفه یی

تاط فٌه ی

َذ ٍ كلذ ٍ تذاٌق ضز ی

ه مركه ی

زَق [ 5 .]

ورت ی ي ق ی عَ

ازاه م ا اطت طوؼل ی ؼطتؾا

ه ىاكً ِحًاؾ ظا ؽپ ی

ا ِو سّز ی ي ؼضٍ

ی ت ِت تؾا يىوه

ه ی ىاع 1 ات 9 سنضز ؼور ضز ی ت هَوػ ی ٍ 6 ات 45 یه ضز ىا

ؾآ ِحزاح ىاگسًاهظات ی

ة ضاكف .زَق ُسّاكه ی

ؼطتؾا ةرَه ِو

ه ِحًاؾ ظا ؽپ ی

ضسل ِت ،زَق ی

ٌو ىاَتاً

ُسٌ

طمت ِو تؾا ی

ًاث طّ

ؿو ی ه ضز اپ ظا اض ی

زضٍآ [ 6 ].

لاتتا سیٍَو ِت - 19 یه ةثؾ

ِیاهطؾ ات زَق اّ

ی یتذاٌكًاٍض

ه [ سٌو اسیپ فّاو ىایلاتث 7

ِیاهطؾ .]

یاّ

یتذاٌكًاٍض ظا یىی ،

مذاق

ًاٍض یاّ

یگػیٍ ات ِو تؾا تثخه یؾاٌك لیثل ظا ییاّ

ییاًاَت ِت زطف ضٍات تؾز یاطت فیاّ

يتقاز ،تیمفَه ِت یتای

زاٌؾا زازیا ،فاسّا ىزطو لاثًز ضز ضاىتكپ ٍ زَذ ُضاتضز تثخه

یه فیطؼت تلاىكه ىزطو لوحت [ زَق

8 ظا ىزَت ضازضَذطت .]

ِیاهطؾ یتذاٌكًاٍض یه ضزال اض زاطفا

طتْت ِلتامه طت ٍُلاػ ات زظاؾ

تیؼلَه طتاطت ضز ؼطتؾا یاّ

طتاطت ضز ،ُسق فٌت ضاچز طتوو ،اظ

ضز یٌقٍض ُاگسیز ِت ،سٌقات ضازضَذطت ییلاات ىاَت ظا تلاىكه

َذ زضَه تحت طتوو ٍ سٌؾطت ز طیحأت

[ سًطیگت ضاطل ًِاظٍض غیالٍ

9 .]

ِیاهطؾ یتذاٌكًاٍض ظا تثخه یتلاح ،یهَْفه طظً ظا

یتذاٌكًاٍض

ِهركه ضاْچ للاسح ِو تؾا لَحت ٍ سقض ٌِیهظ ضز یزطف ییاًاَت ِت يتقاز ىاٌیوعا( یسهآضاوزَذ :زضاز ییاؾاٌق لتال ضَظٌه ِت مظلا ٍ یضٍطض ـلات ٍ زَذ ه ةؿو

ضز تیمفَ

فلاچ فیلاىت لیً تْر ضز ضاىتكپ ٍ یزطویاپ( یضاٍسیها ،)عیگًا

تضَن ضز تیمفَه ِت یتایتؾز یاطت طیؿه طییغت ٍ فاسّا ِت ـَذ ،)ظایً

،)ُسٌیآ ٍ لاح ضز تیمفَه ِت تثؿً تثخه زاٌؾا( یٌیت

بات ٍ فاغؼًا( یضٍآ ٍ تیمفَه ِت یتایتؾز یاطت ىزَت طیصپ

ِت ٍض ىاهظ ضز اض فاسّا يیا .)تلاىكه ٍ یضاَقز ات ىسق ٍض

ِفلؤه هی ضز اّ

سٌیآطف اٌؼه زطف یگسًظ ِت ،ًِاتایقظضا ٍ یلهاؼت

[ ُسیكرت 11

تیؼلَه طییغت یاطت زطف ـلات ٍ ] اض ضاكف یاّ

ٍ ُزَوً ُزاهآ لوػ ٌِحن ِت زٍضٍ یاطت اض ٍا ٍ ُزاز مٍاست یه يیوضت اض زاطفا یترؾطؾ ٍ تهٍامه [ سٌو

12 ].

طیسه ـظَهآ

ِت ِو تؾا یتلاذاسه ظا یىی ىازیّ تی

زَثْت ضَظٌه

ِفلؤه یاّ

یتذاٌكًاٍض سیٍَو ىاگتفایزَثْت

- 19

ِت ،

نْه ظا .تؾا ُسق ِتفطگ ضاو لسه يیطت

فمً لَهذ ضز اّ

نتؿیؾ .تؾا ىازیّ یاّزطثّاض ،ىازیّ لطتٌو ضز یثهػ یاّ

لسه ظا ِتؾز يیا طگیز ىایت ِت فٌو نیظٌت ضز اّ

یًازیّ یاّ

ِت ف سٌیآط یتذاٌق ىَگاًَگ یاّ

طحؤه یه یٍض تیطیسه .سًضٍآ

یتذاٌق یاّزطثّاض ظؾَت یًازیّ ُسق ِتریگًاطت تاػلاعا یه اض ضایكّ

ىاَت

« ىازیّ نیظٌت »

[ زَوً فیطؼت 13

.]

سٌیآطف ِچ ِىٌیا ناضزا ٍ تفایضز طت ،زاطفا ىازیّ نیظٌت یاّ

یه ِتطزت اض یتاًازیّ

ه ِتطزت اض اًْآ غلَه ِچ ،سٌٌو ی

ٍ سٌٌو یه ىایت اض اًْآ ًَِگچ

،سٌیاوً

طیحأت یه يیا ٍ زضاصگ سٌیآطف

نیظٌت

یه ِتفطگ طظً ضز یؼیؾٍ ضاتذاؾ تضَن ِت ىازیّ

ِو زَق

ظا یزاسؼت سٌیآطف

ِهیهذِ یویظٌت یاّ

یؾاؾا ٍ ییاٌتطیظ یاّ

فٌواٍ لخه تاًازیّ

،یضاتفض ،یػاوترا ،یىیغَلَیعیف یطیصپ

سٌیآطف عیً ٍ یتذاٌق یاّ

ضز اض تاًازیّ ِتطزت نیظٌت یار زَذ

یه یه یًازیّ نیظٌت .سّز

ِت سًاَت زاطفا ِو یوؿیًاىه ىاٌَػ

تاًازیّ ىآ ِغؾاَت طییغت طظً زضَه سهایپ ِت ىسیؾض یاطت اض ىاق

یه ُظارا زاطفا ِت یلاثغًا ىازیّ نیظٌت .زَق فیطؼت ،سٌّز

یه تیؼضٍ لوحت ات سّز ستای فیاعفا ُسٌٌو ُسًاهضز یاّ

[ 14 ].

ُزاز ىاكً فلتره تاؼلاغه ا

تؾ ِو ىازیّ نیظٌت ِلذاسه

یٍّطگ [ ِحًاؾ ظا ؽپ ؼطتؾا نئلاػ طت 17

- 15

ِیاهطؾ ٍ ] یاّ

ًاٍض ك

ٌ [ یتذا 20 - 18 ] طیحأت .زضاز سیٍَو - 19 یضاویت يیهَؾ

ِوّ

تؾا ؼطه ٍ ؼضاؾ ظا سؼت یؿفٌت تاطّاظت ات طیگ .

عَیق

ُزطتؿگ یضاویت اًٍطو یلضؼه تؾا

ِو یه سًاَت ضز زطىلوػ زاطفا

للاتذا زازیا

ُزطو ٍ تهلاؾ یوؿر ٍ اًْآ یًاٍض اض

ِت طغذ

زظاسًایت تاًازیّ لطتٌو ةرَه سًاَتت ِو یتلاذاسه ـظَهآ ٍ

سیٍَو ِت لاتثه ىاضاویت -

19 اًْآ تلاىكه فّاو ضز زَق

مسػ .تؾا یضٍطض

ِرَت

ِت تلاىكه يیا یتذاٌكًاٍض

ٍ مسػ

لح ىآ ضز تازً

ىاگتفای ظا سیٍَو یضاویت -

19 زازیا ةرَه

یه یگسًظ تیفیو فّاو ٍ اًْآ ضز باطغضا .زَق

سق ىایت ِچًآ ِت ِرَت ات ٍ

مسػ عیً

مازًا یكٍّػپ تاكه

ِ ،

فسّ

فٍّػپ طضاح یؾضطت طیحأت ـظَهآ یویظٌتزَذ ىازیّ

طت

ِیاهطؾ ٍ ِحًاؾ ظا ؽپ ؼطتؾا نئلاػ یاّ

سیٍَو ىاگتفایزَثْت -

19 زَت .

شور به

ـٍض

،فٍّػپ

ِویً

یتطزت حطع فیپ ىَهظآ - ؽپ ىَهظآ

ات لطتٌو ٍُطگ .سًزَت

ِؼهار یضاهآ لهاق ىاگتفایزَثْت سیٍَو

-

19 ات

ِمتاؾ یطتؿت ضز ؼاثػضسٌت ضز

لهف ىاتؿهظ لاؾ 1399

.زَت ظا يیت اًْآ زاسؼت 27

ِتفایزَثْت سیٍَو

- 19 ِت تضَن ضز

بارتًا ؼطتؾز

ٍ

ِت ضَع ـٍض ات یفزاهت

ِػطل یكو ضز

ٍز

گ

ٍُط فیاهظآ

ٍ لطتٌو ( 13 ٍ فیاهظآ ٍُطگ ضز طفً

14 ضز طفً

)لطتٌو ٍُطگ سًسق يیعگیار

ات مظلا ًَِوً زاسؼت . ضز

طظً

يتفطگ

ُظاسًا طحا 40 / 0

، حغؾ ىاٌیوعا 95 / 0 ىاَت ، ىَهظآ 80 / 0

ٍ ىاعیه

ـعیض 10

،سنضز یاطت

ٍُطگ فیاهظآ ( 13 ٍُطگ یاطت ٍ )طفً

طتٌو ل ( 14

ِثؾاحه )طفً

.سق نلاه فٍّػپ ِت زٍضٍ یاّ

لهاق

سیٍَو ِت ىزَت لاتثه -

19 فیاهظآ ظا ُزافتؾا ات ٍ سیسق حغؾ ضز

سیٍَو یضاویت ظا يتفای زَثْت ،PCR -

19 ُضٍز ىزطو یع(

ٌِیظًطل 14 ،)ُظٍض ؼاؾا طت ٌِیغًطل ُضٍز ضز ٍضاز فطهه ِمتاؾ

هقعپ طظً

لاسح ،ىاتؾضاویت ضز یطتؿت ِمتاؾ ، حغؾ ل

ىاٍض ىاهضز تفایضز مسػ ٍ نلپیز تلایهحت ضز ىاهعوّ یىقعپ

فق نلاه .زَت طیذا ُاه يتقاز لهاق فٍّػپ ظا دٍطذ یاّ

فیلاىت ىزاسً مازًا ٍ یضاىوّ مسػ ،تثیغ ِؿلر ٍز ظا فیت

(4)

ضز ضَضح ِهازا ِت لیاوت مسػ ٍ ؼلاو ضز ُسق مركه سٌیآطف

زَت فٍّػپ مازًا .

ٍُطگ یسه ـظَهآ فیاهظآ ىازیّ تیط

لىتٍطپ ظا ِتفطگطت

[ ؼاطگ 21 ] یع اض 10 ِؿلر

ِتفّ تضَن ِت ِؿلر هی یا

90

ِمیلز ًِاگاسر تضَن ِت نیً ٍ ُاه ٍز لَع ضز یا تفایضز

سًزَوً

ِو یؾاٌكًاٍض مهرته ظؾَت ىازیّ تیطیسه ِلذاسه . ُػیٍ ىاتؾضاویت ضز زَت ُسًاضصگ اض ىازیّ تیطیسه ـظَهآ ُضٍز ِت لاتثه ىاضاویت

سیٍَو - 19 .سق مازًا ؼاثػضسٌت طْق

ِهاٌكؾطپ یًزَهظآ ظؾَت ىاىه ىاوّ ضز اّ

ٍ لیوىت اّ

ِت طضاح فٍّػپ تلاذاسه ِو تؾا طوش ِت مظلا .سق ُسًازطگظات

ٍُطگ تضَن

ِلناف تیاػض ات ٍ ُطفً ِؾ یاّ

ٍ یػاوترا یضاصگ

لىتٍطپ .سق ِئاضا یتقاسْت یاّ

تیطیسه ـظَهآ تاؿلر ِنلاذ

ىازیّ

ضز ( لٍسر 1 ) تؾا ُسق ِئاضا .

لوذج

.9 ىازیّ تیطیسه ـظَهآ تاؿلر ِنلاذ

هسلج هسلج حزش

ٍ ییاٌقآ تضٍطض ىایت ،فٍّػپ یاّسحاٍ ات ِفضاؼه ،ىَهظآ فیپ یاطرا لوا یگسًظ ضز ىازیّ نیظٌت ظا ُزافتؾا

مود زضَه ضز حیضَت ٍ ىازیّ عاًَا تذاٌق ،ىازیّ فیطؼت سٌیآطف

عاًَا يتقًَ ٍ یگًاذ فیلىت ،ًِاظٍض زطوضاو طت ىازیّ یضاصگطحا ٍ ىازیّ زازیا یىیغَلَیت

سق ِتطزت تاًازیّ

ٌیآ ِؿلر ات ٍُطگ یاضػا ظؾَت ُ

ُس

موس

ُاض ـظَهآ

ِتطزت فیاعفا تْر ییاّ

تایتطزت ظا یّاگآ ـظَهآ ،تثخه یاّ

ِتطزت زازیا ،تثخه

ٌحن یٌّش نؿزت كیطع ظا تثخه یاّ

ِ یزاق یاّ

یًاطگً ظا تلفغ ٍ فرت

مربهچ

ُاض ـظَهآ ِت یاطت ـلات تْر ـظَهآ .یفاو باَذ كیطع ظا یفٌه تاًازیّ فّاو ٍ یفٌه تایتطزت ظا یّاگآ ـظَهآ ،یفٌه تاًازیّ فّاو یاّ

طه ،ـظضٍ ٍ یفاو ِیصغت ،یگسًظ لطتٌو يتفطگ تؾز ِت غلَه ِت غراطه ات زَذ ظا تثلا

ضسره زاَه ظا ُزافتؾا مسػ ٍ هقعپ

نجنپ یتایظضا ییاؾاٌق یاتؾاض ضز ـظَهآ

هایپ طییغت ٍ یتایظضاظات زطثّاض ـظَهآ ،یًازیّ تلااح یٍض اًْآ تاطحا ٍ ظلغ یاّ

یىیغَلَیعیف ٍ یضاتفض یاّس

ىازیّ

نشش ُزافتؾا َُحً ٍ ىاعیه ییاؾاٌق تْر ـظَهآ

،ىازیّ ظاطتا ـظَهآ ،ِْراَه ،ىآ یًازیّ یاّسهایپ یؾضطت ٍ یضازظات زطثّاض ظا كیطع ظا ضاتفض حلانا

تیَمت

ُسٌٌو رت ـظَهآ ،یغیحه یاّ

ؼَىؼه لوػ ٍ یگسیهضآ ،یًازیّ ِیل

ظاطتا ٍ تٍاضل ىٍست ىآ ـطیصپ ٍ زَذ یفٌه ٍ تثخه ىازیّ ِت لهاو ِرَت ،یلؼف ىازیّ ِت ًِاّاگآ ِرَت نتفه ىازیّ حیحن

نتشه ةؾاٌه ظاطتا یاطت ـلات ٍ ىازیّ طّ یاّسهایپ ِت ِرَت ٍ تاًازیّ ظا یتایظضا ـظَهآ ،یفٌه ٍ تثخه تاًازیّ ظاطتا ٍ زسزه یتایظضا ـظَهآ

ٍ ظا یضازظات

ىازیّ ةؾاٌهاً ظاطتا ،ؼطت سًٌاه ُسق ِتطزت ىازیّ فلاذ طت لوػ كیطع ظا یفٌه تاًازیّ طییغت ـظَهآ نهن ؼطتؾا ٍ تیًاثهػ

غور نهد ظَهآ ةلاغه یسٌت ىَهظآ ؽپ یاطرا ٍ ِتقصگ تاؿلر یق

یاّضاعتا یضٍآزطگ

تاػلاعا لهاق

ِهاٌكؾطپ

تیؼور یتذاٌق ،ؽٌر ٍ يؾ لهاق نئلاػ

ظا ؽپ ؼطتؾا

ِحًاؾ ظضسیٍ

( ىاضاىوّ ٍ 1993

ِیاهطؾ ٍ ) یاّ

( عًاتَل 2007 زَت ) .

ِهاٌكؾطپ نئلاػ

ظا ؽپ ؼطتؾا

،ِحًاؾ ـضاعگزَذ ؼایمه هی

يیا ىزطو لاتطغ ٍ للاتذا ىاعیه یتایظضا یاطت ِو تؾا یّز هوو ضاعتا هی ىاٌَػ ِت ىاضاویت طیاؾ ٍ یزاػ زاطفا ظا یضاویت یه ضاو ِت یهیركت ،عتیل ،ظضسیٍ ِلیؾٍ ِت تؾطْف يیا .زٍض

يیو ٍ اىؾَّ ،يهطّ

( 1993 ) یاضاز ِهاٌكؾطپ يیا .سق یحاطع

17 لاؤؾ

ًِاكً ٍ نئلاػ ِت طَتطه ىآ ُزاه ذٌپ ِو تؾا یاّ

ةیؾآ ِحزاح زسزه ِتطزت ،هیتاهٍطت یاظ

تفّ

طَتطه ىآ ُزاه

ًِاكً ٍ نئلاػ ِت ٍ باٌترا ٍ یفعاػ یتذطو یاّ

ذٌپ يیا ُزاه

ًِاكً ٍ نئلاػ ِت طَتطه تؾطْف .تؾا سیسق یگتریگًاطت یاّ

ؼایمه ؼاؾاطت ِهاٌكؾطپ يیا ذٌپ

ِرضز ظا ِو تؾا تطىیل یا

ُطوً ًلانا ظایتها هی

ُطوً زایظ یلیذ ات ذٌپ

ِرضز ُسق یسٌت

يیت ِهاٌكؾطپ يیا تاطوً ٌِهاز .تؾا 17

ات 85

ُطوً .تؾا یاّ

ًِاكً ُسٌّز ىاكً طتلاات طتكیت یاّ

نئلاػ ِتطض ظا ؽپ ؼطتؾا

زطف ضز .تؾا يیا ییایاپ ٍ ییاٍض فٍّػپ ضز ىَهظآ

فلتره یاّ

ٍ یلوات ،ضسًاؿىلا ،زضازٌلت .تؾا ِتفطگ ضاطل یؾضطت زضَه ؽیطًضَف ( 1996 ) طو یافلآ( یًٍضز یًاؿوّ ةیطض

ٍ لو )خاثً

اض ؼایمه 93

/ 0 ، لااؤؾ

ًِاكً ٍ نئلاػ ِت طَتطه ت ِتطزت یاّ

ةیؾآ ِحزاح زسزه اض هیتاهٍطت یاظ

93 / 0

ًِاكً ٍ نئلاػ ، یاّ

ٍ یفعاػ یتذطو اض باٌترا

82 / 0

ُزاه ٍ ٍ نئلاػ نلاه یاّ

ًِاكً

اض سیسق یگتریگًاطت یاّ

83 / 0

ُزَوً ـضاعگ ٍ ظضسیٍ .سًا

ىاضاىوّ

( 1993 ) .سًزَوً یؾضطت اض ىَهظآ يیا یاطگوّ ییاٍض

ؼایمه ات ؼایمه يیا یاطگوّ ییاٍض ِت طَتطهPK

MMPI2

( 77 / 0 ( ِحزاح طحا ؼایمه ،) 90

/ 0

ٌر ات ییٍضایٍض ؼایمه ٍ ) گ

( 46 / 0 ـضاعگ ) ق

س [ 22 .]

یظضزَگ فٍّػپ ضز

، یافلآ ةیطض

ات طتاطت ِهاٌكؾطپ يیا یاطت ُسق ِثؾاحه خاثًطو 83

/ 0 ـضاعگ

تؾا ُسق

ٍ ؼایمه يیا یضَن ییاٍض (

1382 ) زضَه سییأت ضاطل

تفطگ [ 23 .]

ِهاٌكؾطپ 24

لاؤؾ

ِیاهطؾ ی یاّ

یتذاٌكًاٍض لاؾ ضز

2007

َیلٍا ٍ عًاتَل ظؾَت (

Luthans, Avolive )

ِیْت ق ظا ٍ ُس

( یسهآضاوزَذ ؼایمهطیظ ضاْچ لااؤؾ

ات هی ت فق

یضاٍسیها ،)

( لااؤؾ ت 7 ات 12 بات ،) ( یضٍآ لااؤؾ ت 13 ات 18 ـَذ ٍ ) یٌیت

( لااؤؾ ت 19 ات 24 ق لیىكت ) .تؾا ُس

(5)

ّ ی

ِ اّ

J Crit Care Nurs. 2023;15(4):59-68

ِو ُزَت ُزاه فق یاضاز ِهاٌكؾطپ يیا ؼایمهطیظ طّ

ِرضز فق ؼایمه یاٌثه طت ُزاه طّ ِت ،یًزَهظآ ا

تطىیل ی

اپ )فق ات هی ُطوً :نمفاَه ًلاهاو ات نفلاره ًلاهاو(

یه دؾ .سّز

ُطوً ِثؾاحه ضَظٌه ِت ِیاهطؾ

یتذاٌكًاٍض طّ ُطوً استتا ضز ،

،تاطوً عَوزه ؽپؾ ٍ ِثؾاحه ًِاگاسر ضَع ِت اض ؼایمهطیظ ِیاهطؾ لو ُطوً

یتذاٌكًاٍض یه لیىكت اض

يیا ُطوً للاسح .سّز

ِهاٌكؾطپ 24

خواسح ٍ ط 144 تؾا .

یلهاػ لیلحت كیطع ظا سییأت

ِهاٌكؾطپ يیا ُظاؾ ییاٍض ،ی

سییأت ِت ِهاٌكؾطپ ىَهظآظات ٍ خاثًٍطو یافلآ ٍ تؾا ُسق

ةیتطت 97 / 0 ٍ 80 / 0 [ تؾا ُسهآ تؾز ِت 24

فٍّػپ ضز .]

طظًضاْظا ٍ یكیاهظآ یاطرا ٍز ظا سؼت ،ىاضاىوّ ٍ ُاٌپسوحه زضَه اض ِهاٌكؾطپ يیا ییاَتحه ٍ یضَن ییاٍض ،ىاطظٌثحان سییأت خاثًٍطو یافلآ كیطع ظا عیً ىآ ضاثتػا ةیطض ٍ ُزاز ضاطل

87 / 0 ـضاعگ ق [ تؾا ُس 25 ].

ُزاز ات اّ

ُزافتؾا ظا فاطحًا ٍ يیگًایه( یفینَت ضاهآ

)زضاسًاتؾا ٍ ىَهظآ لحت ی ل

َو ضاٍ

ی ؽًا ضاعفا مطً ضز یطیغته هت

SPSS-24 لیلحت

سًسق . فسّ

ظا مازًا لیلحت ؽًایضاٍَو

ِؿیامه

ٍز

ٍُطگ فیاهظآ

ٍ لطتٌو سؼت ظا

ِلذاسه ( ؽپ ىَهظآ ) ات

ِرَت

ِت لطتٌو فیپ ىَهظآ تؾا تاظحلاه . یللاذا

يیا

فٍّػپ لهاق زضاَه لیش زَت :

فلا )

ِیلو توطق ىاگسٌٌو ضز فٍّػپ ات ضایتذا ٍ لیاوت زَذ

توطق سًزطو .

ب )

ُضاتضز لَنا یضازظاض ٍ

ًِاهطحه ىزَت

تیَّ

توطق ىاگسٌٌو

ِت ىاًآ ىاٌیوعا

ُزاز سق

ِو

ِیلو تاػلاعا

ِت

تضَن

ًِاهطحه یلات سّاَذ .سًاه

د ) ضز ىایاپ ظا توطق ىاگسٌٌو ضز فٍّػپ طیسمت ٍ طىكت

ِت

لوػ سهآ .

ز ) توطق سٌٌو ىاگ ضز تضَن لیاوت طّ

یًاهظ

ِو

یه سٌتؾاَذ ظا

ِهازا توضاكه یه سٌتؿًاَت فاطهًا سٌّز . يیا

قلاذا سو یاضاز ِؼلاغه IR.IAU.BA.REC.1400.013

.تؾا

هتفبی به

فٍّػپ يیا ضز 27

سیٍَو ىاگتفایزَثْت ظا طفً

- 19 طْق

سًزطو توطق ؼاثػضسٌت فیاهظآ ٍُطگ ٍز ِت ٍ

13 لطتٌو ٍ طفً

14 .سًسق نیؿمت طفً

ات طذآ فٍّػپ عیً

چیّ

یقعیض

ُسّاكه

سكً

ٍ

ُزاز یاّ

ماوت

ًَِوً

یاّ

زضاٍ

ُسق

ِت

ِؼلاغه لیلحت

سًسق ِلذاسه ٍُطگ یٌؾ يیگًایه . 15

/ 44 فاطحًا ٍ لاؾ

زضاسًاتؾا 64

/ 4 لطتٌو ٍُطگ ضز ٍ 63

/ 45 فاطحًا ٍ لاؾ

زضاسًاتؾا 17 / 4 .زَت

ِتفای یاّ

فٍّػپ ىاكً

زاز

ِو لثل ظا

ِلذاسه

ٍز

ٍُطگ ظا ػاحل یاّطیغته تیؼور

یتذاٌق

ٍ يؾ ؽٌر

ىاؿوّ

سٌتؿّ

ٍ تٍافت یٌؼه ضاز ی ات نّ

سًضاسً

( 05 / p<0 ).

لوذج 2 . یگػیٍ

یاّ

تیؼور یتذاٌق سیٍَو ىاگتفایزَثْت -

19 ٍُطگ ضز

لطتٌو ٍ فیاهظآ

طیغته

ِلذاسه ٍُطگ لطتٌو ٍُطگ

زاسؼت سنضز

ؽٌر ىظ 8 54 / 61 9 29

/ 64

زطه 5 46 / 38 5 71

/ 35

مذاق یاّ

یفینَت يیگًایه

ٍ فاطحًا ضایؼه تاطوً

فیپ ؽپ ،ىَهظآ ىَهظآ

یاّطیغته فٍّػپ

ضز

ٍز

ٍُطگ فیاهظآ

ٍ

لطتٌو ضز ( لٍسر 3 ) ىاكً ذیاتً .تؾا ُسق ِئاضا تاطوً ،زاز

یًزَهظآ یاّ

ٍُطگ فیاهظآ ضز یاّطیغته فٍّػپ

ضز لحاطه ؽپ

ىَهظآ تاطییغت

ِتقاز تؾا .

لوذج 3 .

ِؿیامه يیگًایه

ُطوً

ِحًاؾ ظا ؽپ ؼطتؾا نئلاػ ٍ

ِیاهطؾ

یتذاٌكًاٍض لثل

ٍ سؼت ظا

ِلذاسه ضز

ٍز

ٍُطگ

ِلذاسه ٍ لطتٌو

طیغته ىاهظ

فیاهظآ لطتٌو

ضایؼه فاطحًا يیگًایه ±

ؼطتؾا نئلاػ

ِحًاؾ ظا ؽپ ىَهظآ فیپ

73 / 7 38± / 46 24 / 9 50± / 47

ىَهظآ ؽپ 55

/ 8 46± / 41 37 / 9 50± / 48

ِیاهطؾ یتذاٌكًاٍض ىَهظآ فیپ

49 /

±10 92 / 77 53 /

±8 23 / 66

ؽپ ىَهظآ 86

/ 9 07± / 64 52 / 10 28± / 63

لحت ظا لثل ی

ل

ُزاز اّ

اطت ، ی وعا ی ىاٌ

ا ظا ی

ِىٌ

ُزاز اّ

ی ا ی ي

ِضٍطفه فٍّػپ اّ

ی ظ ی اٌتط یی لحت ی ل ضاٍَو ی ؽًا زضٍآطت اض

ه ی ؾضطت ِت سٌٌو ی

ًآ .سق ِتذازطپ اْ

يیست

،ضَظٌه ضاْچ ضٍطفه

ِ

ییاٌتطیظ لیلحت یضاٍَو ؽًا لهاق

ّ ،یغذ ن غذ ی ت

،ىزَ

گسٌچ

ًِا

، گوّ

یٌ

ًایضاٍ

ؽ یٌگوّ ٍ اّ

یق ة یاّ

زضَه ىَیؾطگض

ظا یواح ذیاتً ٍ سٌتفطگ ضاطل یؾضطت سییأت

.زَت اًْآ لیلحت ذیاتً

يیگًایه یٍض ؽًایضاٍَو

ُطوً

ِتؿتاٍ یاّطیغته ىَهظآ ؽپ یاّ

فیپ لطتٌو ات ىَهظآ

ٍُطگ ضز اّ

زاز ىاكً لطتٌو ٍ فیاهظآ یاّ

ِو ؿتاٍ یاّطیغته ظا یىی ضز للاسح

ٍُطگ ٍز يیت ،ِت تٍافت

یٌؼه .زضاز زَرٍ ضاز ؽًایضاٍ لیلحت ،تٍافت ِغمً یؾضطت یاطت

هی سق مازًا ىَهظآ فیپ لطتٌو ات ِّاض ضز ىآ ذیاتً ِو

( لٍسر

4 ) لٍسر ذیاتً ِت ِرَت ات .تؾا ُسق ِئاضا 4

یه ِو تفگ ىاَت

ىازیّ تیطیسه ـظَهآ طت

ِحًاؾ ظا ؽپ ؼطتؾا نئلاػ ٍ

ِیاهطؾ یتذاٌكًاٍض طحؤه

ضٍصزه .زَت اتا

ىاكً

زاز ـظَهآ

،ىازیّ تیطیسه 36

سنضز ظا تاطییغت ظا ؽپ ؼطتؾا نئلاػ

ِحًاؾ ٍ 53 سنضز ِیاهطؾ یتذاٌكًاٍض سیٍَو ىاگتفای زَثْت

-

19 اض يییثت یه سٌو .

ثحب

طضاح فٍّػپ فسّ

یؾضطت طیحأت ىازیّ تیطیسه ـظَهآ

ِیاهطؾ ٍ ِحًاؾ ظا ؽپ ؼطتؾا نئلاػ طت یاّ

19 .زَت ِو زاز ىاكً فٍّػپ يیا ذیاتً

ظا ؽپ ؼطتؾا نئلاػ فّاو ةرَه ىازیّ تیطیسه ـظَهآ

(6)

سیٍَو ىاگتفایزَثْت ِحًاؾ -

19 .سق طیاؾ ات ِتفای يیا ذیاتً

ِتفای [ زَت َؿوّ اّ

17 - 15 .]

ِؼلاغه فٍّػپ يیا ات َؿوّاً یا

سكً تفای .

ِتفای يییثت ضز ی

طضاح یه ِت ىازیّ نیظٌت تفگ ىاَت

ىازیّ لطتٌو ٍ فّاو یاٌؼه تثخه ُزافتؾا ـٍض ٍ یفٌه یاّ

ىازیّ ظا یه ةثؾ ىازیّ نیظٌت ـظَهآ يیاطتاٌت .تؾا اّ

زَق

ًِاضایكّ یغیحه تاؼلَت طتاطت ضز ىاكتاًازیّ ىایت ضز زاطفا ات ٍ

[ سٌیاوً زازیا لیسؼت ًِاضایكّاً

15 ].

یه جػات ىازیّ نیظٌت ـظَهآ ؼاؾا يیا طت

َق ز

19 ِتطزت یگًَگچ ٍ ىاهظ ،عًَ یٍض طت ، تسق ای ُضٍز لَع طییغت ،ىآ ىایت ٍ ىازیّ

سٌیآطف ٍ یضاتفض یاّ

ىازیّ یًاوؿر ای ٍ یتطزت يیا .سٌیاوً لاوػا اض یتاطییغت اّ

سٌیآطف یه جػات ٍ یًآ یفٌه تاًازیّ ظٍطت ظا اًْآ ات زَق

باتق یه ِو ُزظ طزٌه ىاٍض تهلاؾ ضز تلاىكه سیسكت ِت سًاَت

يیا ِو سٌیاوً یضاززَذ ،زَق سٌیآطف

یه ِت طزٌه ضٍطه ِت سًاَت

لىق باطغضا فّاو ،ىاٍض تهلاؾ زَثْت ،تثخه ىازیّ یطیگ

لاػ فّاو ِزیتً ضز ٍ )یفٌه یًازیّ ىاٌَػ ِت(

ؽپ ؼطتؾا نئ

سیٍَو ىاگتفایزَثْت ضز ِحًاؾ ظا -

19 [ زَق 17 ].

لوذج 4 . ذیاتً

لحت ی ل

َو ضاٍ

ی ؽًا

ُطیغته هت اطت ی یؾضطت طت طت ىازیّ تیطیسه ـظَهآ

ِحًاؾ ظا ؽپ ؼطتؾا نئلاػ ِیاهطؾ ٍ

عَوزه تاضٍصزه ِرضز

یزاظآ يیگًایه

تاضٍصزه ضاسمه

ضاسمه f طحا ُظاسًا p

ىاَت ىَهظآ

ِحًاؾ ظا ؽپ ؼطتؾا نئلاػ ىاهظ

01 / 74 31 / 1 37 / 56 62 / 14 0001 / 0 36 / 0 1

یٍّطگ تیَضػ 82

/ 450 1

82 / 450 44

/ 12 001 / 0 34 / 0 98 / 0

ٍُطگ ٍ ىاهظ لهاؼت 05

/ 135 31 / 1 86 / 102 67

/ 26 0001 / 0 51 / 0 1

55 اغذ / 126 82 / 32 85

/ 3

ِیاهطؾ یتذاٌكًاٍض 36 ىاهظ

/ 498 2

18 / 249 09

/ 29 0001 / 0 53 / 0 1

یٍّطگ تیَضػ 86

/ 2011 1

86 / 2011 44

/ 19 0001 / 0 45 / 0 1

ٍُطگ ٍ ىاهظ لهاؼت 22

/ 625 2

61 / 312 50

/ 36 0001 / 0 59 / 0 1

اغذ 23

/ 428 50 56

/ 8

ِْراَه ضز زاطفا ،زطو ُضاقا سیات يیٌچوّ

ؼطتؾا ظیاطق ات اظ

،زَذ فًظطؾ ،یطىف ضاَركً ِلور ظا یفلتره یاّزطثّاض ظا

ِؼراف یملت ٍ ىاطگیز فًظطؾ یه ُزافتؾا عیهآ

يیا ضز سٌٌو سٌیآطف

یه ةثؾ ىازیّ تیطیسه ـظَهآ عیً

ىاگتفایزَثْت ات زَق

سیٍَو - 19 ـظَهآ زَذ یاّزطثّاض یطیگضاىت ات ،ُسیز نیظٌت

یطگ

،یتایظضاظات ظا ُزطو یطیگَلر یفٌه یضاْظازَذ ٍ یطىف ضاَركً

ىٍضز ِغتاض ات سٌیاوً ـلات ٍ يیت ٍ یزطف

ات اض زَذ یزطف

تقازطت ٍ تاًازیّ یطیگضاىت

ِثٌر طگیز ظا تثخه یاّ

یاّ

ظتاٍض یضاطلطت ات ٍ ُزاز ـطتؿگ ،یػاوترا ٍ یهرق یگسًظ یًاٍض فهاضآ ظا ات زَق ةثؾ ،تثخه تاًازیّ طت یٌتثه ُسًظاؾ ٍ

عیً یًٍضز ٍ یًاٍض فهاضآ ةؿو .زَق ضازضَذطت یطتلاات یًازیّ

یه ىاگتفایزَثْت ضز ِحًاؾ ظا ؽپ ؼطتؾا نئلاػ فّاو ِت سًاَت

سیٍَو - 19 یت ا ىازیّ تیطیسه ـظَهآ يیا طت ٍُلاػ .سهازً

ات

گٌّاوّ

ىزطو سٌیآطف یاّ

،یٌّش یتؿیظ ٍ یقعیگًا ةثؾ

زطف ِغتاض زَثْت طت ضاصگطحا یاّطیغته ات

ىاٍض تهلاؾ یه

زَق

[ 16 ].

يیا سٌیآطف یه اطفا عیْزت كیطع ظا تؿیات ز

دؾاپ ات یاّ

يیا طت .زَق زازیا لئاؿه ات ةؾاٌه سهآضاو ٍ ُػیٍ یًازیّ

سیٍَو ىاگتفایزَثْت یتلٍ ؼاؾا -

19 دؾاپ لیلز ِت یًازیّ یاّ

سیٍَو ؼٍطیٍ ِت یلاتتا ِت طَتطه یًاٍض ٍ -

19 ةیؾآ ات یاّ

یتذاٌكًاٍض زیّ ،

یه ِراَه یػاوترا ٍ یًا ـظَهآ ات ،سًَق

دؾاپ سًٌاَتت ىازیّ تیطیسه ضز ،آضاو ٍ ُػیٍ یاّ

سٌیآطف یتذاٌق یه طتْت یؼیثع لىق ِت ،سٌٌو زازیا زَذ

فلاچ يیا سًٌاَت اض اّ

سیٍَو ىاگتفایزَثْت ِزیتً ضز سٌٌو لح ضازٌْت لىق ِت -

19 ات

تضاْه ةؿو یه یطتْت لىق ِت ،ُسق طوش یاّ

ًاَت سٌ

فلاچ یاّطیغته طگیز ضز ىآ ؼاؾا طت ٍ ُزَوً لح اض زَذ یاّ

عیً ِحًاؾ ظا ؽپ ؼطتؾا نئلاػ ىَچوّ ىاٍض تهلاؾ ات ظثتطه [ سٌٌو زازیا یتاطییغت 5

.]

ِو زاز ىاكً فٍّػپ يیا ِتفای طگیز

ِیاهطؾ فیاعفا ةرَه ىازیّ تیطیسه ـظَهآ یاّ

ِتفای طیاؾ ات ِتفای يیا ذیاتً .سق [ زَت َؿوّ اّ

20 - 18 .]

ِؼلاغه سكً تفای فٍّػپ يیا ات َؿوّاً یا .

ِتفای يییثت ضز ی

طت یٌثه طضاح تیطیسه ـظَهآ یكرتطحا

ِیاهطؾ طت ىازیّ

یاّ

یتذاٌكًاٍض سیٍَو ىاگتفایزَثْت ضز

- 19

ِو زطو ُضاقا سیات یه یضای زاطفا ِت ىازیّ تیطیسه

ات سًاؾض

ىازیّ ٍ یًازیّ یگتریگًاطت یاّ

،سٌیاوً نیظٌت اض یفٌه

ىآ ات یكرتطحا ظطع ِت ٍ ُزَوً نضز اض ىاطگیز ٍ زَذ تاؾاؿحا يیا ِو ،سٌٌو زضَذطت سٌیآطف

یه جػات ضز ىاًآ ات زَق سٌیآطف

یاّ

یضازظات طت ٍُلاػ ٍ سًضٍآ زَرٍ ِت اض یسیفه تاطییغت زَذ یواضزا ىَچوّ یفٌه تاًازیّ ٍ ضاىفا طتاطت ضز ،یًازیّ یگتریگًاطت ا [ سٌیاوً تهٍامه عیً ؼطتؾا ٍ باطغض 14

] . ـظَهآضز يیٌچوّ

تضاْه ٍ تاٌیطوت طت ىازیّ تیطیسه سیوأت ییاّ

یه ِو زَق

،یىیغَلَیٍعیف ٍ یًازیّ تلاىكه ـطیصپ ِت طزٌه اًْآ زطتضاو تاًازیّ طتاطت ضز فلاره لوػ مازًا ،نلاؾ یگسًظ هثؾ ـضٍطپ ةیؾآ یواضزا نو ٍ یفٌه اّ

ًازیّ ٍ یًاٍض ی یه ی

[ زَق 20 ].

(7)

ّ ی

ِ اّ

J Crit Care Nurs. 2023;15(4):59-68

یه ؼاؾا يیا طت یاّزطثّاض ظا ُزافتؾا ِو تفگ ىاَت

جػات ىازیّ تیطیسه یه

سیٍَو ىاگتفایزَثْت ات زَق -

19 ُاگً ات

،زظازطپت یفٌه غیالٍ ٍ اّزاسیٍض یتایظضا ِت یتٍافته ُاگسیز ٍ ىازیّ

یاّ

تسق ،سٌو ِتطزت یطتوو تسق ات اض یفٌه

فٌواٍ

لطتٌو زضَه ضز ٍ سّز طییغت اض اًْآ ِت تثؿً یًازیّ یاّ

یگسیٌت ،یتحاضاً ِزیتً ضز ٍ سیاوً تیافو ؼاؿحا زَذ تاًازیّ

سٌو ِتطزت اض یطتوو ؼطتؾا ٍ .

يیا سٌیآطف یه ةثؾ ىاًآ ات زَق

یضاویت ِت طَتطه ُسٌیآ تلاىكه ٍ یثًار نئلاػ ضز ؼٍطیٍ

سیٍَو - 19

ِیاهطؾ ِزیتً ضز ٍ ُزطىً قاطغا عیً

یاّ

[ سیات زَثْت عیً ىاًآ 18

].

یه يیا طت ٍُلاػ ىازیّ نیظٌت ـظَهآ ِو زَوً ىایت ىاَت

ِتؿًاَت ات ضاْه

ّ ی ىاز اّ

ی فٌه ی

ٍ ً ی ع اعفا ی ف حغؾ

ّ ی ىاز اّ

ی تثخه ه ی ىاع ضاگظاؾ ی یتذاٌكًاٍض ىاگتفایزَثْت

سیٍَو - 19 اض اعفا ی ف یضاگظاؾ ةؿو .تؾا ُزاز یتذاٌكًاٍض

عیً

ایْه طضاح لاح یوؿر ٍ یًاٍض تلااح ـطیصپ یاطت اض ٌِیهظ یه يیوّ ظا ؛زظاؾ یه ٍض

ِیاهطؾ ىاعیه ِو تقاز ضاظتًا ىاَت

یتذاٌكًاٍض [ ستای زَثْت زاطفا يیا

19 ].

ضز ثت یی

ٌ طگیز ی

ٌچوّ

ی ي ه ی ىاَت

ِت ا ی ي

ِتىً

ُضاقا زطو

ِو

ًاَتاً

ی ضز ـظازطپ تذاٌق ی تاػلاعا

ّ ی

ًاز ،ی زطف اض ظا طظً

فعاػ ی

ٍ تذاٌق ی ضاچز گتفقآ ی

ٍ گسًاهضز ی ه ی سٌو . ای ي

ًاَتاً

ی

، ىاهظاؾ فعاَػ ٍ تذاٌق اّ

زاطفا ی اض لتره ٍ ضز

اطق ی ظ ؼطتؾا اظ ةثؾ هاواً

ی اًْآ ه ی زَق . ؼاؾا يیا طت

ىازیّ تیطیسه ـظَهآ ات

ضاْه ؼاؿحا اّ

ی فٌه ی تثؿً

ِت

یضاویت نئلاػ

ٍ ضز ه ی ىا يتقاصگ تقازطت اّ

ی زَذ ات طگًاهضز

ه ی سًاَت

ِغتاض بَلغه ٍ طحؤه سیٍَو ىاگتفایزَثْت يیت ی -

19 ٍ

ىاًآ ُسٌیآ وضاطلطت

اًْآ زَق ةثؾ ٍ ُزط اّزضَذظات

ی تثخه ی ظا يیا

سٌیآطف ضز ی تفا سٌٌو یه يیا طت ٍُلاػ . ـظَهآ ِو زَوً ىایت ىاَت

یه ةثؾ ىازیّ نیظٌت ق

سیٍَو ىاگتفایزَثْت ،زَ

- 19 يوض

تاًازیّ یضَف يیىؿت لاثًز ِت زَذ یفٌه تاًازیّ ـطیصپ [ سٌقاثً اًْآ ظا باٌترا ای ٍ یفٌه 26

].

محت ٌِهاز ىزَت زٍسحه ی

ك زَثْت ِت ی ىاگتفا

ٍَو ی س - 19 طْق

غته لطتٌو مسػ ؛ؼاثػضسٌت ی

اّط ی حأت ی ضاصگط ؼطتؾا نئلاػ طت

اهطؾ ٍ ِحًاؾ ظا ؽپ ی

ِ اّ

ی تذاٌكًاٍض ی زَثْت ی ىاگتفا

ٍَو ی س -

19

ُطْت مسػ ٍ ضٍ

ی

ًَِوً ـٍض ظا گ

ی ط ی فزاهت ی ظا زٍسحه

ی ت اّ

ی اطتاٌت .زَت طضاح فٍّػپ ی

ي پ ی زاٌْك ه ی زَق

اطت ی اعفا ی ف وؼت تضسل ی

ن صپ ی ط ی اتً

ی

،ذ ا ی ي اؾ ضز فٍّػپ ی

ط

ىاتؾا اّ

ٍ كعاٌه یز طگ ٍ

ٍض ی ت ی ىاضاو

ٍَو ی س - 19

، سًٌاوّ

تی ىاضاو

ٍَو ی س - 19 طتؿت ِمتاؾ ىٍست ی

، ت ی ىاضاو

ٍَو ی س - 19 ات

ؾآ ی ة ض ی

َ ی زاح ( ق طوش لهاَػ لطتٌو ُس

ًَِوً ـٍض ٍ یگ

ط ی

فزاهت ی كرتطحا ِت ِرَت ات .زَق اطرا ی

ـظَهآ ظٌتزَذ ی و ی

ّ ی

ِ یاّ

تذاٌكًاٍض ی زَثْت ی ىاگتفا

ٍَو ی س - 19 زطتضاو حغؾ ضز ی

پ ی زاٌْك

ه ی زَق ىاهضز ضاٌو ضز ِو یاّ

ف ی ع ی غَلَ

ی ى ی ىقعپ ٍ ی اطت ی زاطفا

ٍَو ِت لاتثه ی

س - 19 آطف ِت ی سٌ

ًاٍض ی

ّ ٍ ی

ًاز ی

ً ىاًآ ی ع ِرَت

فاو ی تضَن زطیگ ت ات ىاطگًاهضز ات یگضاى

ط ی ـظَهآ

ظٌتزَذ ی و ی

ّ ی

ًاز ی اطت ی ا ی ي ت ی

،ىاضاو نئلاػ زَثْت تْر

اهطؾ ٍ ِحًاؾ ظا ؽپ ؼطتؾا ی

ِ یاّ

تذاٌكًاٍض ی زَثْت ی ىاگتفا

ٍَو ی س - 19 لوػ ماسلا ی .سٌّز مازًا

هجیتن یزیگ

ىازیّ تیطیسه ـظَهآ فٍّػپ يیا ذیاتً ِت ِرَت ات ِیاهطؾ فیاعفا ٍ ِحًاؾ ظا ؽپ ؼطتؾا نئلاػ فّاو ةرَه

یتذاٌكًاٍض سیٍَو ىاگتفایزَثْت ضز

- 19 زَت ُسق ِو ییازًآ ظا ٍ

یزَثْت ضز یضاویت بَلغه یًاٍض تیؼضٍ

ىاًآ طیحأت زضاز ،

ت ـٍض يیا ظا ُزافتؾا يیاطتاٌت فرتطحا یػتاطتؾا هی ىاٌَؼ

تلاىكه فّاو یاطت یتذاٌكًاٍض

یه ِینَت ىاضاویت زَق

.

زکشت و زیذقت

يیا

ِلامه

ِتفطگطت ظا

ِلاؾض یاطتوز

ُسٌؿیًَ

لٍا ٍ یاضاز سو

قلاذا IR.IAU.BA.REC.1400.013 ظا

ُاگكًاز زاظآ

یهلاؾا سحاٍ

ؼاثػضسٌت ت .تؾا

ا ِ يی

ِیلو ظا ىاگسٌؿیًَ ِلیؾٍ

توطق طحؤه یَحً ِت ِو یًاؿو ماوت ٍ فٍّػپ يیا ضز ىاگسٌٌو

یه طىكت ٍ طیسمت ،سًزطو یضاىوّ فٍّػپ يیا مازًا ضز سٌٌو

.

عفبنه ضربعت :

ّ ی چ

ًَِگ ؼفاٌه زاضت ی

اطت ی

ًَ

ی ىاگسٌؿ ا ی ي

.زضاسً زَرٍ ِلامه

عببنه

1. Favas TT, Dev P, Chaurasia RN, Chakravarty K, Mishra R, Joshi D, Mishra VN, Kumar A, Singh VK, Pandey M, Pathak A. Neurological manifestations of COVID-19: a systematic review and meta-analysis of proportions. Neuro Sci 2020;41(12):3437-70.

2. Ye B, Wu D, Im H, Liu M, Wang X, Yang Q.

Stressors of COVID-19 and stress consequences: The mediating role of rumination

and the moderating role of psychological support. Child youth serv. 2020;118(2):466-81.

3. Swami V, Horne G, Furnham A. COVID-19- related stress and anxiety are associated with negative body image in adults from the United Kingdom. Pers Indiv Diff. 2021;170(5):110-26.

4. Bryant RA. Post‐traumatic stress disorder: a state‐of‐the‐art review of evidence and challenges. World psychiatry. 2019;18(3):259- [ DOI: 10.30491/JCC.15.4.69 ] [ Downloaded from jccnursing.com on 2023-08-14 ] 69.