1
بآ یمیشوئژوردیه یبایزرا هامرویرهش( هدقن تشد ینیمزریز یاه
1931 )
ییاضر داژن خرف لایل ،1
یطارخریپ نیسح ،2
دابآ ناملآ یخیش ارهز
9
*،
1 - هورگ ،یطیحم تسیز یسانش نیمز دشرا یسانشراک یوجشناد
،هیمورا هاگشناد ،مولع هدکشناد ،یسانش نیمز
2 - ،هیمورا هاگشناد ،مولع هدکشناد ،یسانش نیمز هورگ رایشناد [email protected]
3
* و - یطیحم تسیز یسانش نیمز یرتکد یوجشناد -
،هیمورا هاگشناد ،مولع هدکشناد ،یسانش نیمز هورگ
هیزجت و هداد لیلحت ایمیش تیفیک یاه
ی ی 12 هاچ هقلح لاس هام رویرهش رد
1369 هدقن ناتسرهش رد طسوت
یاهرادومن ،رپیاپ
سکوکلیو ،رلوش هداد ناشن
ت یسررب نیا ساسارب .دش کیزینم ینیمزریز بآ هراسخر و پی
-
یم هتافلوس و هتانبرک و کیسلک .دشاب
بآ تیفیک هقبط رد یزرواشک ظاحل زا ینیمزریز
C2S1 ی C3S1 و رارق
هدنهد ناشن رما نیا هک دراد بوخ تیفیک ی
هدودحم رد برش رظنم زا و تسا یزرواشک یارب طسوتم ات ی
همه رد طسوتم ات بوخ .دراد رارق طاقن ی
ژاو ناگ :یدیلك سکوکلیو ،رلوش ،ینیمزریز بآ تیفیک ،هدقن ناتسرهش
2
1 - همدقم
تیلاعف مامت هک تشاد هجوت بلطم نیا هب دیاب ای و میقتسم روط هب یناکم ره رد یناسنا یاه
بآ اب طابترا رد میقتسمریغ
بآ یفیک تارییغت و بآ دوبمک و تسا تیلاعف زا یشان ینیمزریز یاه
هدوب یناسنا و یعیبط یاه
، یسررب و هعلاطم نیاربانب
یم یرورض بآ عبانم یفیک یم طیحم رب مکاح ییایمیشوئژوردیه یاهدنیآرف تخانش نینچمه .دشاب
تخانش رد ار ام دناوت
ایمیش یاهدنیآرف یم رثا بآ تیفیک رب هک بآ یی
،ناراکمه و خرزور( دیامن یساسا کمک ،دراذگ 1369
.)
بسانم ندوب بآ یارب کی فده
،نیعم یگتسب هب ییاهرایعم دراد
هک یارب تیفیک بآ ییعت یم ن .دوش یارب دصاقم
ندیماشآ و
یزرواشک یاهدرادناتسا
فلتخم لصاح زا هیزجت بآ دوجو دراد هک زا نیا قیرط ناوتیم هب هسیاقم و لیلحت لصاح
زا هداد یاه هطوبرم تخادرپ هقبط تهج . و سکوکلیو مارگاید زا یزرواشک ،رلوش مارگاید زا برش فراصم یارب بآ تیفیک یدنب
یم هدافتسا رپیاپ رادومن زا بآ تیهام ییاسانش یارب زین .دوش
هتفرگ رارق یبرغ ناجیابرذآ یبرغ بونج رد هدقن ای زودلوس هتشذگ رد هدقن رهش مسا .تسا
« زودلوس » ینعم هب هک تسا هدوب
یم ارف ار نآ همه بآ هک ینیمزرس هیمورا روش هچایرد هب اریز تسا کمن اب بآ ای و دریگ
بآ .تسا کیدزن مهم ینیمزریز یاه
-
آ نیمات عبنم نیرت یزرواشک و برش یارب زاین دروم ب
یم هدقن تشد رد زا شیب هک یروط هب .دشاب
08 اهرهش برش بآ %
یم نیمات ینیمزریز بآ عبانم قیرط زا هزوح نیارد عقاو یاهاتسور و )هدقن و هیونشا(
لاسرد .دوش دوبمک لیلد هب ریخا یاه
نیمز یرایبآ یارب بآ عبانم زا هدافتسا شراب حطس تفا ثعاب رما نیا هک هتشاد یریگمشچ دشر هقطنم و تاغاب و یعارز یاه
بآ و ینیمزریز یاه ،ناراکمه و یدمحا( تسا هدش عبانم نیا تیفیک تارییغت
1362 بآ تیفیک یسررب هعلاطم نیا زا فده .)
لاس یط هدقن ناتسرهش ینیمزریز بآ تیفیک مهم یاهریغتم و یلصا رصانع شنکارپ و عون ییاسانش و ینیمزریز 69
راکب اب
یم ینیمزریز بآ تیفیک یکیفارگ دتم ندرب .دشاب
2 - شور و داوم اه
2 - 1 - هعلاطم دروم هدودحم
لامش رد هدقن یتفربآ تشد بونج و ناریا برغ
یم عقاو یبرغ ناجیابرذآ ناتسا برغ بآ تیفیک یسررب روظنم هب .دشاب
هداد یروآ عمج رب هولاع ینیمزریز یایمیش زیلانآ جیاتن زا دوجوم ییایمیشوردیه تاعلاطا و اه
ی 12 بآ عبانم زا یبآ هنومن
زریز ینیم هنومن طاقن .دیدرگ هدافتسا ،دوب هدش هیهت هدقن یا هقطنم بآ نامزاس طسوت هک هدقن ناتسرهش زیرهک لماش یرادرب
هزوک ،کیچیپ ،سوماک ،مجع
،هپت یسخاس ،هعلق مگیب ،نارگ و هدآ ،گنس هگرد ،رای دمحم یضارا
هفیلخ یم ول تیعقوم .دشاب
لحم لاس یط رد یرادرب هنومن یاه 69
شخ لصف رد لکش رد )هام رویرهش( ک
1 طسوت ArcMap10 نیا .تسا هدش هئارا
هنومن ییایمیشوکیزیف یاهرتماراپ لماش اه
،PH ،TDS نوینآ وEC
( تانبرکیب یاه HCO3-
( دیارلک ،) Cl-
( تافلوس ،) SO4
2-
و )
نویتاک ( میدس یاه Na+
( میسلک ،) Ca2+
( میزینم ) Mg2+
( میساتپ و ) K+
یم ) لودج رد .دشاب 2
هب طوبرم یرامآ ریداقم
هزادنا لاس رد یریگ 69
.تسا هدش هئارا
9
لکش 1 - هدقن ناتسرهش ینیمریز بآ یرادرب هنومن طاقن -
هام رویرهش 1369
لودج 1 - ریداقم یرامآ یارب ییایمیش هیزجت 12
هاچ هقلح هدقن ناتسرهش رد لاس
31 )هامرویرهش (
رتماراپ EC
T.D.S PH
Ca2+
Mg2+
Na+ K+ HCO3-
CO3 Cl- SO4
اه هنومن دادعت 12
12 12
12 12
12 12 12
12 12 12
یباسح نیگنایم 1811
51 / 916 4 / 5 82 / 1 4 / 4 6 / 1 1 / 8 10 / 8 0 89 / 1 5 / 1
رایعم فارحنا 50
/ 351 29 / 244 43 / 8 1 / 2 81 / 2 1 / 1 8 6
/ 8 3 9 / 8 2 / 1
)دصرد( تارییغت بیرض 82
/ 35 82 / 35 5 / 1 3 / 11 2 / 49 5 / 56 15 -
/ 41 3 -
/ 98 92 / 58
رثکادح 1658
1 / 1208 0 12 0
4 / 1 9 / 16 8 4 8
/ 2 1
لقادح 158
1 / 358 1 / 0 9 / 2 9 / 1 9 / 1 8 / 9 8 / 8 4 3 / 8 5 / 8
تارییغت هنماد 1488
618 1
/ 1 4 / 6 4 / 9 0 / 1 8 4
/ 8 14 1
/ 2 3 / 4
سنایراو 141286
16991 10
/ 8 9 / 9 2 / 4 3 / 2 8 20
/ 11 8 4 / 8 1 / 1
:رکذت نوی تظلغ ساسا رب اه meq/l یکیرتکلا تیاده و (
بسح رب )EC و رتمیتناس رب سنمیزورکیم بسح ربTDS
یمmg/l .دشاب
9 - ثحب نیمز دید زا تمسق هراسخر ناسانش
یم قلعتم ،هدوت ای متسیس کی هب هک دنتسه توافتم تیهام اب صیخشت لباق یاه .دنشاب
هراسخر شخب ییایمیشوئژوردیه یاه یاراد هک دنتسه یزیامتم یاه
تظلغ هورگ رد فیصوت لباق ینویتاک و ینوینآ یاه یاه
مهم زا یکی رپیاپ رادومن .دنتسه نیعم یبیکرت زیلانآ هسیاقم و شیامن یارب اهرادومن نیرت
یم بآ یفیک یاه هب رادومن نیا .دشاب
^
^
^
^
^
^
^
^ ^ ^
^ ^ هدآ
كي جي پ سوما ك
ناف ي ل خ
گن س ه گرد
و ل هف ي ل خ هع ل ق مگ ي ب
نار گ هزو ك
هپ ت يس خاس مجع ز يره ک
فورع م خي ش را يمحمد يض ارا
45°40'0"E 45°40'0"E
45°30'0"E 45°30'0"E
45°20'0"E 45°20'0"E
45°10'0"E 45°10'0"E
37°10'0"N
37°0'0"N 37°0'0"N
36°50'0"N 36°50'0"N
36°40'0"N 36°40'0"N
36°30'0"N 36°30'0"N
يوخ
هي مورا
دا باهم
باک ت نا کو ب و کام
سامل س
هدق ن ژدن ي هاش رهش ناري پ نارد لاچطوشتش دل پ
ه يون ش ا
تش درس هراپ ياچ
بآود ناي م
47°30'0"E 47°30'0"E
46°40'0"E 46°40'0"E
45°50'0"E 45°50'0"E
45°0'0"E 45°0'0"E
44°10'0"E 44°10'0"E
39°10'0"N 39°10'0"N
38°20'0"N 38°20'0"N
37°30'0"N 37°30'0"N
36°40'0"N 36°40'0"N
35°50'0"N 35°50'0"N
Legend هدق ن ی برغ ناج يا برذآ
±
0 4 8 16km
²
0 5 10 20Km
Legend
^ یرادر ب ه نوم ن طاق ن هدق ن
4
تهابش یگداس توافت و اه
هنومن نایم دوجوم یاه یم راکشآ ار ینیمزریز بآ یاه
بآ .دنک ک اب یاه هک دنراد لیامت هباشم تیفی
،ناراکمه و دمراش( دنریگب رارق هورگ کی رد مه هارمه هب 1364
رد هدقن ناتسرهش رد بآ تیفیک هب طوبرم رپیاپ رادومن .)
لکش 2 کیزینم بآ هراسخر و پیت ،تسا صخشم لکش رد هک روطنامه .تسا هدش هئارا -
هتانبرک و کیسلک -
یم هتافلوس .دشاب
ندوب ریغتم بآ پیت
یم ار طاقن زا یضعب رد ینیمزریز یاه شنکاو ماجنا ،اشنم گنس رییغت هب ناوت
،صاخ ییایمیش یاه
یگدولآ
،یرهش یاه ،ناراکمه و دمراش( داد تبسن نیریش بآ هب روش بآ ذوفن و یزرواشک و یتعنص
1364 .)
عبانم برش تیلباق یسررب تهج ش هدافتسا رلوش رادومن زا ینیمزریز بآ
لکش( د 3 هقبط مهم یاهرتماراپ زا یکی یتخس .) -
یم برش فراصم رد هدافتسا تهج ینیمزریز بآ یدنب .دشاب
نویتاک رگید و میسلک و میزینم یلااب نازیم اب بآ زا یزلف یاه
یم بجوم هریغو زنگنم ،یور ،مینیمولآ ،یتیفرظ هس نهآ هلمج فتسا نینچمه .دنکن فک یبوخ هب نوباص اب بآ ات دنوش
زا هدا
یم نایرش بلصت بجوم مرن بآ .دوش
(WHO 2880 یلااب ار لک یتخس بولطم دح ) 188
یلیم هدرک ناونع رتیل رد مرگ
( تسا ،ناراکمه وEhya
2815 .) ( لک یتخس یلیم ساسارب )TH
هطبار طسوت و رتیل رب میسلک تانبرک مرگ ی
1 یم هبساحم -
:دوش TH= 2/465Ca2++4/111Mg2+ 1
لکش 2 - لاس هب طوبرم رپیاپ رادومن 69
هرود هام رویرهش کشخ ی -
هدقن ناتسرهش
ب بآ رلوش یاهرادومن ساسار یم رظنب اهنت .دراد رارق طسوتم ات بوخ هقبط رد برش رظن زا ینیمزریز یاه
نازیم دسر یتخس
.تسلااب هقطنم نیا رد هدش یسررب هرود رد هدقن ناتسرهش ینیمزریز بآ تیفیک یسررب تهج
هام رویرهش کشخ ی 69
زا
یمیدق زا .دش هدافتسا سکاکلیو رادومن متسیس نیرت
هقبط یاه هدش حرطم سکاکلیو طسوت یرایبآ رد هدافتسا یارب بآ یدنب
-
ساسارب و تسا و EC
یم حرطمSAR هب بآ ساسا نیا رب .دوش
19 C1 – S1 هدر
ات C4 – S4
هقبط یم یدنب هچنانچ .دوش
زا شیب بآ یروش 188
و رتم یتناس رب سنمیزورکیم زا شیب SAR
38 یم رارق رادومن زا جراخ هنومن دشاب یارب و دریگ
تسین بسانم یزرواشک ،ناراکمه و دمراش(
1369 لکش( ) 4 لاس رد لکش قبط .) 69
هنومن رثکا لباق یزرواشک یارب و روش اه
هدافتسا یم هنومن رثکا .دنشاب سکاکلیو رادومن قبط اه
هقبط رد C2 - S1ی
و C3 - S1 .دنراد رارق
5
4 - یریگ هجیتن
یسررب هک روطنامه لاس هام رویرهش یط ینیمزریز بآ تیفیک یاه
69 رد 12 هنومن هاگتسیا تروص هدقن ناتسرهش یرادرب
ینیمریز بآ هراسخر و پیت هک دش هتفرگ هجیتن تفریذپ کیزینم هقطنم نیا رد
- هتانبرک و کیسلک -
هتافلوس یم .دشاب
رظن رد بسانم اما هدوب روش بآ یزرواشک ظاحل زا .دراد رارق طسوتم ات بوخ هقبط رد ینیمریز بآ برش ظاحل زا نینچمه هنومن رثکا .تسا هدش هتفرگ سکاکلیو رادومن قبط اه
هقبط رد ی C2 - S1 و
C3 - S1 .دنراد رارق
لکش 4 - لاس ینیمزریز بآ هب طوبرم سکاکلیو رادومن 69
هرود رد ی
هدقن ناتسرهش هام رویرهش کشخ لکش
3 - لاس ینیمزریز بآ هب طوبرم رلوش رادومن 69
هرود رد کشخ ی
هدقن ناتسرهش هام رویرهش
عبانم 1 - یدمحا و .س ، ناراکمه . 1362 . بآ تیفیک و ییایمیشوئژوردیه یاهدنیارف یبایزرا هناخدور زیربآ هضوح ینیمزریز یاه
یاچرادگ .ناریا تسیز طیحمو یسدنهم یسانش نیمز نمجنا نیمتشه ،هقطنم یژولوتیل رب یشرگن اب هدقن
2 - دمراش و .ت ، ناراکمه . 1364 . هدودحم یمیشوئژوردیه شرازگ نامزاس ،هغارم و ریش بجع ،نیماریش ،رهشرذآ یتاعلاطم یاه
دعم تافاشتکا و یسانش نیمز .روشک ین
3 - .ناراکمه و .ج ،خرزور 1369
. فراصم یارب تادنزره تشد ینیمزریز بآ عبانم یفیک یدنب هقبط و ییایمیشوئژوردیه یسررب
شورزا دافتسا اب فلتخم .تسیز طیحم یژولونکتو مولع ،ییایمیشوئژوردیه یاه
Ehya, F., & Marbouti, Z. (2018). Groundwater quality assessment and its suitability for agricultural purposes in the Behbahan Plain, SW Iran. Water Practice and Technology, 13(1), 62-78.
1036.
Hydro-geochemistry assessment of groundwater resources from Naghadeh (September, 2017)
Abstract
The chemical quality of the data analysis from 12 wells in one periods (September, 2017) by diagrams of Scholer, Piper and Wilcox was performed. The majority of water resources for agricultural activities are classified in the category C2S1 and C3S1. These characteristics
1
represent a good or moderate quality for agricultural purposes. Drinking water quality in this plain is approximately good and moderately based on hardness quantity and the Scholer graph.
Keywords : Wilcox, Piper, Naghadeh, water resoure
