The Intertextuality between Ibn al-Arandas’ “Raeeyeh” and the Quran
Ali Sheykhorraeis
PhD Student of Arabic Language and Literature, Science and Research Branch of Islamic Azad University Mohammad Ebrahim Khalifeh Shooshtari*
Professor, Department of Arabic Language and Literature, Shahid Beheshti University Received: December 1, 2017; Accepted: January 14, 2020
Abstract
Intertextuality is one of the most commonly used terms in the field of language and literature. It deals with the interaction of texts with each other. According to the theories of intertextuality, no text is independent and each text is a combination of different texts that consciously or unconsciously utilize each other’s literary and intellectual sources.
Religious intertextuality is one of the critical approaches used to investigate correlations and interactions between religious texts. The Quran is one of the most valuable and influential sources of inspiration used by writes. Ibn al-Arandas al-Hilly is a poet and literary icon from the ninth century AH. He was fascinated by the Quran and the teachings of Ahl al-Bayt. His poetry, especially his famous poem “Raeeyeh” which is in praise of Imam Hussein, reflects Quranic themes. This article studies two kinds of intertextuality between this poem and Quranic verses: lexical and personality (summoning Quranic characters). Our analysis of the poem shows that Quranic verses and themes are present in the majority of its verses and this indicates the poet’s deep appreciation of Quran and religious texts and his respect for and admiration of Ahl al-Bayt and, in particular, Imam Hussein. The abundance of intertextuality between Ibn al-Arandas’ poems and the Quran is a prominent characteristic of his poetry and an indication of the intentional use of Quranic verses in order to convey his message in a more accurate and effective way. The present research is descriptive-analytical and therefore, after presenting theoretical discussions, analyzes the intertextuality between this poem and the Quran.
The findings of this study demonstrate that the intertextual relations between the two texts are mostly in the form of partial negation (17 cases) and there is only one case in the form of complete negation. The poet, in this one case, has made little modification so that the meanings of words and sentences are in agreement with the Quran’ text.
Keywords: The Quran, Didactic literature, Raeeyeh, Intertextuality, Ibn al-Arandas.
*. Corresponding author: m-khalifeh@sbu.ac.ir یبرع بدا ، لاس 12 ۀرامش ، 2 ناتسبات ، 1399
10.22059/jalit.2020.245409.611812 Print ISSN: 2382-9850//Online ISSN: 2676-7627
http://jalit.ut.ac.ir
یصخش و یناگژاو تینتمانیب یت
« هّیئار
» اب سدنرع نبا نآرق
میرک
خیش یلع سیئرلا
یوجشناد یرتکد نابز و تایبدا برع دحاو مولع و تاقیقحت هاگشناد دازآ یملاسا نارهت
میهاربادّمحم هفیلخ
یرتشوش
*
و نابز هورگ داتسا یتشهب دیهش هاگشناد یبرع تایبدا
( زا ص 133 ات ص 156 )
خيرات تفايرد : 10 / 09 / 1396
، خيرات شريذپ : 24 / 10 / 1398
هدیکچ
شهوژپ هزوح رد حرطم تاحلاطصا زا یکي ینتمانیب اي صانت .تسا تایبدا و نابز تاعلاطم و اه
قبط نيا
هيرظن
، و تسین لقتسم ینتم چیه ره
نتم
، نوتم زا تسا یبیکرت نوگانوگ
زا هاگآدوخان اي هناهاگآ هک
همشچرس و یبدا یاه هتسج هرهب رگيدکي یرکف
نآرق نایم نيا رد .دنا دنمشزرا ميرک
و نيرت نيرتراذگریثأت
هک تسا یرثا و نارعاش
نابيدا رد راثآ نآ زا دوخ هدافتسا
هدومن .دنا إ سدنرع نب یّلح
زا نارعاش نابيدا و
مهن نرق یرجه ا یرمق تس . هدوب یحو نادناخ و یهلا ملاک هتفیش و هتخابلد یو و
شراعشا رپ تسا زا
تايآ و هب ،نآ یلااو میهافم و ینآرق نیماضم صوصخ
هدیصق
«
ّیئار ه
» هک شفورعم ثر رد
یا أ للهادبعاب
یم نیسحلا یعس هلاقم نيا رد .دشاب
هدش رد دوجوم ینتمانیب تسا
« هّیئار
» نيا نآرق اب رعاش ميرک
رد ود
ینتمانیب ةبنج -
یناگژاو )یظفل(
و یتّیصخش تّیصخش یناوخارف(
)ینآرق یاه -
ّجوت دروم رارق ه .دریگ رد
رضاح شهوژپ ئارا زا سپ
ة ثحابم هدش یسررب و لیلحت یحو ملاک اب هدیصق نيا ینتمانیب تایلمع ،یرظن
هتفاي .تسا شهوژپ نيا یاه
هک دراد نآ زا تياکح زا ینتمانیب تاّیلمع لکش
و میقتسم تّینتمانیب عون
نآ نایم طباور و راکشآ یفن تروص هب رتشیب
یئزج ا(
رارتج ) یزاوتم یفن یدراوم کدنا رد و )صاصتما(
یّلک یفن و )راوح(
.تسا هدوب
هژاو یدیلک یاه :
،نآرق
ّ هعتم تایبدا ،د
صق هدی هّیئار ینتمانیب ، ت ، ا دنرع نب .س
1 . همدقم
ّینتمانیب ت شيارگ زا یکي ینيد نوتم نیب لماعت و طابترا یسررب هب هک تسا یدقن یاه
یم ینيد رظن نيا .دزادرپ
کي زا هي لاقتسا مدع رگنایب فرط
ل رگيد فرط زا و هدوب نوتم
ناشن رگيد نتم رب ینيد نتم کي یراذگریثأت ةدنهد عش .تسا نتم نآ یانغ هجیتن رد و
ر
ّفط هب
ّمهم شخب ناونع یبدا زا ی
ّهعتم تا و تايآ روضح یارب یبسانم هاگياج د
حرط
تسا هدش تاياور و ثيداحا نینچمه و ینآرق دنلب میهافم و نیماضم و
زا نآ اج هک راشرس
* . ايار :لوئسم ةدنسيون ةمان
m-khalifeh@sbu.ac.ir
ینيد و یناسنا تاساسحا و فطاوع زا
،تسا نادنچدص ار نآ یراگدنام و یراذگریثأت
یم .دنک نآرق هب ميرک یب یسونایقا ناونع یهلا فراعم زا اهتنم
ماهلا هراومه خيرات لوط رد شخب
نارعاش و نابيدا تسا هدوب و
یم ار یرعاش رتمک هب یحیملت ،شراعشا رد هک تفاي ناوت
اي هتشادن ینآرق تايآ صاصتقا
، 1
نآ زا ینیمضت و سابتقا نیماضم و تايآ و هتفرگن اه
تنيز ار نآرق هدرکن شراعشا شخب
.دشاب
رد نارعاش هصرع نيا
ّهعتم نیماضم و ناگژاو نيرتشیب هعیش د رد ار ینآرق میهافم و
یلاع اب شيوخ راعشا بلاق عم و یظفل عيانص نيرتابيز و نيرت
ن یو ب هدرب راک ه دنا
نیع رد و
یب یرهم بدا خيرات هک یا نآ هب تبسن ناسيون
اه اور هتشاد دنا
، راثآ قلخ هب یب
رد ليدب
هتخادرپ ینيد تایبدا هصرع .دنا
هلمج زا نارعاش هعیش هتسجرب نابيدا و إ
یّلح سدنرع نب تسا
اب هک
« هّیئار
» شفورعم
عياقو نایب نمض لها بقانم نایب هب لابرک
تیب هتخادرپ .تسا
اعشا رد ،یعیش دّهعتم رعاش نيا ر
و ظافلا زا دوخ تّیصخش و ناگژاو
ینآرق یاه اتم
رّث
یبدا رد هک یعوضوم .تسا هدوب هب نآ زا ،یزورما تا
تینتمانیب مهم نيا و دوش یم داي
نيا .دراد یسررب و قیقحت و شهژپ هب زاین عون هچ زا سدنرع نبا هک
تینتمانیب رد ی
« هّیئار
» هدرک هدافتسا دوخ هویش هچ زا و
ریثات نازیم هچ هب تايآ زا و هتفرگ هرهب یياه
د و مهف هب ،هتفريذپ و تایبا نيا رتهب کر
يلا هب ندرب یپ یناياش کمک هدیصق ینورد یاه ه
یم ندورس زا ار رعاش دصاقم و فادها و دنک یم رت نشور نآ
دزاس
؛ عوضوم نيا رد
ةلاقم
ور شیپ .تسا هدش نییبت و یسررب ،
1-1 . ا ده ا شهوژپ ف
نییبت هلاقم نيا شراگن زا فده یريذپریثأت یگنوگچ
ا ميرک نآرق زا سدنرع نب هزوحرد
تیّصخش یناوخارف و ناگژاو ینآرق یاه
افتسا و لها ماقم میظعت رد نآ زا هد تیب
نایب و
ع عياقو رد اروشا
« هّیئار
» یم شفورعم دشاب
. شلات هلاقم نيا رد نياربانب هدش
تسا هک
هب ماهلا و یریگراک یسررب نآرق تايآ زا رعاش یريذپ
هب ینتمانیب و هدیصق نيا رد هتفر راک
هتسد
؛دوش نایب و یدنب نياربانب
رد ود شخب تینتمانیب یظفل
اي ( یناگژاو
تابیکرت و تادرفم
ینآرق
) و تینتمانیب
ّیصخش ( یت
یناوخارف ینآرق ثداوح و صاخشا
ماهلا)
نآرق زا رعاش یريذپ ،
روم .تسا هتفرگ رارق لیلحت و یسررب د
2-1 . و سدنرع نبا یفّرعم
« هّیئار
» وا
هب روهشم یّلح سدنرع نب باّهولادبع نب حلاص خیش ا
نب سدنرع (2
.م 840 ق. ـه
) ناگرزب زا
،
نادنمشناد ریهاشم و نارعاش ،
ّیشت یایند ع
یو زا .تسا هدوب سب تافیلأت
و هقف رد یرای
هدنام یاج رب لوصا یم هک ،
هب ناوت باتک فشک یلآّللا باتک و
ّطخ یاه رد هک یناوارف ی
هناخباتک یاه هّلح یم دوجوم شاب
ن د درک هراشا ، (
یبوقعي
، 1951 : 1 /
)144
یبيدا یو. رهام
و
شوخ یرعاش و اناوت
ّلسم و هحيرق ب ط
ه
ّوق .تسا یبدا نونف و عيانص و ماکحتسا و ت
تناتم
هب وا ملاک و نخس رد زا تياکح وا مظن و رعش و تسا راکشآ و رهاظ یبوخ
هرهب لماک یدنم
م و ه هطاحا و برع تایبدا رد شترا دراد یغلاب مولع و وحن و فرص و تغل هب شا
( لاا ینیم
یفجّنلا
، 1383 : 7 / 14 ؛ ردص یداوج دّیس جاح ،
1372 : 2 / 310
.)
ناملاع
ّلاع نوچمه یگرزب نادنمشناد و رد ینیما نیسحلادبع خیش هم
ريدغلا همّلاع ،
رد نیما نسحم دّیس نایعأ
ّشلا هعی ،
ّلاع رد یوامس هم
ّطلا عیل ه رد یبوقعي ، تاّیلبابلا
،
ُش رّب
فّطلا بدأ رد د یحيرط و
بختنملا ر هب ار یو
لیلد نيد و یوقت و لضف و ملع و یراد
ّلست هدوتس رایسب فلتخم مولع رد شط دنا
ب ار وا و ه
ّيدت و شناد تهج ن
ةقلاع و شناوارف
لها هب تبسن ب
تی هدرک حدم دنا
یخرب و هدورس نارگ رعاش نيا یاه هيام
هدروآ ار دنا
:ک.ر(
ینیملأا
،یفجّنلا 1383 : 7 23-13/
؛ نیملأا
، 1403 : 7 / 375 - 376 ؛ یبوقعي
، 1951 : 1 / 144 - 148 ؛ رّبُش
،
1422 : 4 / 293-284 ؛
ّطلا یحير
، 1422 : 345 - 349
؛ )
زا ةدیصق هلمج
« هّیئار
» وا ریهش و فورعم
ر :علطم اب ا یف یماظِن یااوَط رْشَن اََلَ ِنامَّزلا
رْشَن م کاَرْکِذ ِبیط نِم اَه رِ طَع ی
هک رد 103 ّسحم زا ولمم تیب زا راشرس و یغلاب و یبدا عيانص و یونعم و یظفل تان
تاساسحا و فطاوع تسا هدورس
و یداقتعا هناوتشپ اب ، زا هتفرگرب
و تايآ میهافم و نیماضم
ار همه هک ینآرق
، ماقم میظعت تهج لها
ب تی تمدخ هب ّفط عياقو و ثداوح نایب و
،هتفرگ هک نانآ هعیلط رد لا للهادبع ابا نینوکلا یلوم
نیسح .تسا
3-1 . س شهوژپ تلااو ژپ دش نایب هچنآ ساسا رب اب ات تسا نآ رب رضاح شهو
یسررب لیلحت و
« ر
ّیئا ه
» إ نب سدنرع
س هب و :دهد خساپ ريز تلاا
1 . هویش یريذپرثا یاه إ
نب ميرک نآرق زا سدنرع ةزوح رد
تّیصخش یناوخارف و ناگژاو یاه
ینارق هنوگچ هدوب
؟تسا
2 مهم . یلصا و نيرت
؟تسیچ رثا نيا قلخ رد رعاش نيا ماهلا عبنم نيرت
4-1 . یضرف شهوژپ تا
یم ،هدش حرطم تلااوس رب انب اوت
هیضرف ن :دومن حرطم ار ريز یاه
1 . یم رظن هب دسر
رعاش نيا زا دوخ ناینیسپ و ناینیشیپ نوچمه
عاونا تینتمانیب ینآرق
رد ةدیصق
،تسا هتسج ددم دوخ هب
هژيو تینتمانیب ات ؛یتّیصخشو یظفل
ياج ی نيا هک
هدیصق زا تسا رپ ، هژاو و ظافلا
اه
( 10 روم
تّیصخش و)د
ینآرق یاه
( 9 )دروم
.
2 . نيا یم هنوگ تشادرب ناوت هک دومن
ةناوتشپ سدنرع نبا اب ار شيوخ یداقتعا و یبهذم
تّبحم هناصلاخ یحو نادناخ هب تبسن شا نیسحلا للهادبعابا ترضح صوصخ هب
هارمه
و هتخاس نآ
اه مهم ار رارق رثا نيا قلخ رد دوخ ماهلا عبنم نيرت .تسا هداد
5-1 . ةنیشیپ شهوژپ
باتک رد دّهعتم رعاش نيا زا ،رصتخم و یلامجا رایسب یتروص هب مه نآ ،یکدنا عبانم و اه
و یعیش
«
ّیئار ه
» دياب ،نیمّدقتم یاهباتک زا .تسا هدمآ نایم هب نخس وا بختنملا هب
و
ريدغلا یمامت رکذ اب 103
و تیب تاّیلبابلا هعیّشلا نایعا و
،فّطلا بدا و ره
رکذ اب مادک
روهشم هّیئار نيا تایبا زا یبختنم
( 51
باتک یمامت رد .درک هراشا)تیب
طقف ،هدربمان یاه
يا رب یحرش و لیلحت و همجرت نودب و یراذگ بارعا نودب مه نآ ،تایبا ن
رکذ ،هدیصق
.تسا هدش باتک دمآرس ،هتخادرپ هدیصق نيا هب هک یرّخاتم یاه
سدقلا حور ضیف یاقآ
یدهم
یما .تسا یغورف ن تایبا یمامت یو
همجرت اب و بارعا نودب هّتبلا ار یخرب رد اّما ناور یا
هک تسا هدروآ دقن و لّمات لباق تایبا هلاقم و لاجم دوخ نآ هب نتخادرپ
یم ازجم یا دبلط
،یغورف نیما(
1394 : 168 - 183
چمه .)
ّمحم ناياقآ نین وخ نیسح د
ر یمیظع دّمحم و یدیش
مجرتم نا باتک نیسح ماما لتقم یاه
یلاما رد و قودص خیش ةعمد
ءاثر یف نینیعلا
نیسحلا ةمانهام رد یتمعن اضر یلع یاقآ و یشروخ
د هّکم ار تایبا نيا حرش و بارعا نودب
لیلحت و هدروآ
دنا (
،هيوباب نبإ 1393
: 156 -
؛165 ،سدنرع نبإ 1391
: 1 - 57 ؛ ،یتمعن 1381 : 43 -
).44
ا شهوژپ اّم یملع تلااقم و اه
،تسا هتفرگ ماجنا هدیصق نيا صوصخ رد نونکات هک یا
:زا دنترابع
ةّیئارل یئامیس لیلتح «
هیرصاعم راعشا َعَم اهتنراقم و سدنرع نبإ
»
،عراز(
1391 : 5 -
26
نآ رد هک)
سيون ن د ه هناشن لیلحت هب هلاقم تروص و یسانش
انعم یاه نايارگ
ة نيا تایبا
هتخادرپ هدیصق دنا
؛
« هدیصق یياقیسوم یاضف یسررب نیسح ماما یاثر رد سدنرع نبإ
)ع(
» (
،یزاین 1393 : 195 -
)218
نآ رد هک دنسيون
ه هدیشوک تسا
لماوع ات یئابيز داجيا
یياقیسوم یاضف ینعي رعش یقیسوم نکر راهچ رد ار هدیصق
،ینوریب ،ینورد و یرانک
رارق لیلحت و یسررب دروم یونعم د
ده نيا و یقیسوم نایم دنویپ داجيا اب هنوگچ رعاش هک
ینيد تریغ و تاساسحا نتخیگنا رب نامه هک ،هدمآ لئان دوخ یلصا فده هب ،عوضوم و ؛تسا نابطاخم و
« خيرات رظنم زا سدنرع نبإ راعشا
»
( ،یزرد نایبلاط 1394
: 1 - 22
،)
هک
شهوژپ ذ هب اهنت ریخا رک
24 ةمجرت و بیکرت هارمه هب تیب یاضف رد مه نآ ،تایبا
هلاقم اهنت نياربانب .تسا هدومن مادقا یزاجم یملع یاه
- هلاقم ،هنیمز نيا رد یشهوژپ یاه
تّلاجم رد هدش پاچ
غّللا ّیبرعلا ة ة ابهادآ و
و نارهت هاگشناد هعیش تایبدا همانلصف ود
هاگشناد
ناجيابرذآ یندم نامه و تسا
یرظنم زا مه تلااقم نيا ،دش هراشا هک هنوگ نيا هب رگيد
هتخادرپ یبدا راکهاش ا
دن عوضوم هجیتن رد . یگژيو و درکيور نيا اب شهوژپ نيا
زورما ات
و هتشادن هقباس یم عيدب و هزات دوخ عون رد
دشاب هرابرد یشهوژپ و تینتمانیب
رد ینآرق
لها رعاش نيا هّیئار ب
تی هدشن یسررب .تسا
2 . تینتمانیب
intertextuality) )
ّهم تاعوضوم زا یکي
ّمأت لباق و م مهرد یبدا دقن رد ل
یم نوتم یگدینت هب نآ زا هک دشاب
یم ریبعت صانت اي ینتمانیب .دوش
هنوگ هب نوتم یمامت هک تسا هتکن نيا رگنایب ینتمانیب یا
لاقتنا تروص هب لماعت نيا و دنرگيدکي اب لماعت رد هراومه زا ،ود ره اي و ظفل اي ینعم
( تسا رگيد یبدا رثا هب یبدا رثا کي زا اي ،رگيد ینتم هب نتم کي
،یطاعلادبع 1998
:
).4
نيا
هنوگ هب نادقان و نابيدا راتفگ رد حلاطصا بعت یفلتخم یاه
یخرب هک تسا هدش فيرعت و ری
م زا ه م ّکذتم ار فيراعت نيا نيرت یم ر
:ميوش
- اوتسيرک ایلوژ هاگن زا
«3
یشاک یبیکرت ؛تّینتمانیب یم تاسابتقا زا هدش یراک
ره و دشاب
وتم زا یليدبت و ناوخارف ینتم تسا رگيد ن
( »
1381 :
).44
« هناهاگآ دربراک ینعي ینتمانیب
هنوگ هب هاوخ ،رگيد نتم رد ینتم هراپ نانوچ اي لماک یا
یياه
» (
،یدمحا 1370 : 1 / 320 .(
ار نوتم اوتسيرک رد
بلاق یم روحم ود
ّلؤم هک یقفا روحم یکي :ديد ار نتم هدنناوخ و ف
یم طابترا مه هب یم دنویپ رگيد نوتم هب ار نتم هک یدومع روحم رگيد و دهد
اهدک .دهد
ناگزمر اي یم یکي مه اب ار روحم ود نيا ،کرتشم یاه
( دزاس
،یدوجس 1383 :
)156
.
- تخاب لیئاخیم رظن زا نی
« نخس اب نخس دنشاب هتشاد یکرتشم عوضوم هک نیشیپ یاه
نخس اب و تفگ ،تساهنآ هب شنکاو و یيوگشیپ انعم کي هب هک هدنيآ یاه
یم وگو دنک »
(
،یدمحا 1370 :
).93
- تنژ رارژ یم فيرعت نینچ ار ینتمانیب
:دنک
« هطبار دنچ اي ود نیب ینامزمه روضح ی
نتم » اي
« د رد نتم کي یلمع روضح و حوضو زا یفلتخم تاجرد هب رگيد نتم لخا
ضومغ ( »
1985 :
).5
یم نینچمه و :ديوگ
« تسا رگيد ینتم ةرطاخ ینتم ره »
(
،لئورب
1378 :
)374
.
- تراب نلاور نيا ینتمانیب فيرعت رد4
یم نینچ :ديوگ
« هک تسا یديدج تفاب ینتم ره
لقن زا نآ دوپ و رات لوق
.تسا هدش هدینت هتشذگ ملاک و اه یلصا طرش ینتمانیب هديدپ
هتفگ لماش هصرع نيا ...تسا نتم ره دوجو لخاد رد هک تسا هاگآدوخ اي هاگآدوخان یاه
درادن رارق همویگ
» ( )نامه
.
- باتک رد حاتفم دّمحم
ةّیجیتاترسا صانّتلا
تسا دقتعم :
«
یمن هتشون ار نآ یا هنیمز شیپ چیه نودب نآ قلاخ هک درک رّوصت ار ینتم ناوت دشاب
هنوگ ره زا اي
هدودحم دیق زا ار دوخ دناوت یمن ناسنا اريز ،دنک عورش رفص زا ار نتم و دشاب رود رگيد نتم اب یا هطبار دزاس دازآ یناکم و ینامز تّیعضو و
»
،حاتفم(
1997 : 123
.)
ّمحم ـ د باتک رد مازع
في صانّتلا تاّیلتج رعلا رعّشلا
بي
نيا یم نایب هنوگ :دنک
« هب تّینتمانیب ،تسا نتم نآ رصاعم اي هتشذگ نوتم زا ديدج نتم کي ندمآ دوجو
هب هنوگ هصلاخ هزات نتم هک یا
ّدعتم نوتم زا یا و هتفر نایم زا اهنآ یاهزرم هک تسا ید
هزات قایس و کبس هنوگ هب تسا هدرک ادیپ یا
ّدام زج یزیچ هک یا ه
ّیلوا ی نوتم زا ه
نآ ،هدنامن یقاب هتشذگ مه
اهنت و تسا بياغ ديدج نتم رد یلصا نتم هک یتروص هب
دوب دنهاوخ نآ صیخشت هب رداق ّنف لها و هربُخ دارفا
» ( 2001 : 29 .)
1-2 . تینتمانیب برغ یایند رد
برع تایبدا و
داقتعا رثکا حلاطصا هک تسا نيا رب نادقان و نابيدا تینتمانیب
ّوا یارب ایلوژ طسوت راب نیل
رد اوتسيرک لاس
یاه 1966 و 1967 حب رد یدلایم ث
ّدعتم یاه هلجم ود رد ید
Tel
وQuel Critique راکفا و ارآ یسررب زا سپ و
یم لیئاخ ( دش حرطم نیتخاب
،ونیجنآ 1987 :
؛101 ،کيراکم 1385 :
).72
ّدع دنچره ه
راب نیتسخن ار حلاطصا نيا هک دندقتعم یا
تروص هب ،یسور نايارگ هلاقم رد یکسفولکش روتکيو هژيو
« هب رنه دیهمت ةباثم »
ّثأتم زا ر
تفگ قطنم اي هملک قطنم درک حرطم نیتخاب یيوگو
(
،یئازریم 1384 :
)63
، رارژ وا زا سپ
نایم هطبار عون ره اوتسيرک یتاعلاطم هنماد شرتسگ اب تنژ نتم اب نتم کي
رگيد یاه اي
هک درک میسقت هتسد جنپ هب ار نآ و دومن یراذگمان تّینتمارت ،ديدج هژاو اب ار دوخ ریغ تینتمانیب یم بوسحم نآ ماسقا زا یکي
دوش (
،نلآ 2000 :
).67
موهفم هک دنچ ره تینتمانیب
نيا اّما ،تسا هتشاد دوجو یبرع ميدق یدقن نامتفگ رد
برع رصاعم یدقن نامتفگ رد موهفم
، هلاقم رد مساق ازیس طسوت مان هب یا
ةقرافلما « یف
ّصقلا یبرعلا
»
لاس رد 1982 ديدرگ حرطم م،یتمعن(
1394 : 105
. )
تینتمانیب رضاح لاح رد
ّجوت دروم مه ا ه
زوح نارگشهوژپ و نادنمشيدن ة
دقن یبدا یم یرما ار نآ و دشاب
بانتجا یم یبرع نتم ره یارب ريذپان .دنناد
هب زونه برع رصاعم نادقان و نامجرتم هچرگا
حلاطصا یارب ناسکي یلداعم و همجرت intertextuality
هدرکن قفاوت ار نآ یخرب و دنا
صاّنتلا
« » وةّیصاّنتلا
« » یهورگ وصّنلا
«ّیصو ة
» مه وّدع نینچ ه
یا
صوصّنلا لخادت
« »هدیمان نيا ةمه دوجو اب .دنا
ّدعتم تارظن و ءارآ حلاطصا ،د
صانت
تاحلاطصا رگيد زا شیب( تسا هتفاي جاور
،مازع 2001 :
؛41 ، یراتخم 1389 :
)199
. فدارتم یدقن حلاطصا نيا
لعافّتلا
«یصّنلا
» وهیّصنلا تایلاعتلما
«( »
transtextuality
یم )
دشاب (
،یلوسر 1391 :
).30
ا
ّم ا و نابيدا
ناگدنسيون یرایسب
،ناکوا رمع و حاتفم دّمحم و ظفاح یربص نوچمه هک دندقتعم
رد
یبرع ميدق یدقن و یبدا ثاریم ر یناوارف تاحلاطصا
یم ا حلاطصا هب هک تفاي ناوت
تینتمانیب هدوب کيدزن رایسب
دنا
،مازع(
2001 : 12 ؛ ،ینیسح 1395 : 6 - 7
.)
مولع رد هلمج نآ زا
یم یغلاب حیملت ،نیمضت هب ناوت
، سابتقا و هراشا زوح رد و
ة هب دقن س ،تاشقانم ر
و تاق
هب ینآرق مولع رد و تاضراعم صاصتقا
.درک هراشا د
یناوارف تافیلأت ،برع رصاعم تایبدا ر
نوچ یناگدنسيون و تسا هتفريذپ تروص حلاطصا نيا هنیمز رد یماذغلا
ّمحم ،یربص ، د
ّمحم ،سینب ،مازع د
لا ظفاح تشر هب ريدقت روخرد یراثآ هزوح نيا رد ...و یبرغم ة
ريرحت
هدروآرد دنا .
2-2 . ناکرا تینتمانیب
ره تینتمانیب نوتم ،رضاح نتم :تسا یساسا نکر هس یاراد
بياغ
ّیلمع و .ینتمانیب تا
1-2-2 . رضاح نتم
اي
« دوجوم نتم »
اي
« یلصا نتم »
اي
لالحا ّصنلا
«5» تسا ینتم نامه یور شیپ هک
تسا هتفرگ رارق رگيد نوتم اب لماعت رد و تسا هدنناوخ
،یسوم(
2000 : 51 - 52 ؛ ،این هدوتس
1395 : 24
.)
2 - 2 - 2 . نوتم بیاغ ای ناهنپ نوتم حازلما صنلا ای
6
ّلؤم و هتشاد لماعت ینونک نتم اب هک ینوتم هناشن و راثآ ،دوخ رثا رد رعاش و ف
نآ زا یياه
نايامن ار یم
یم نشور ار رضاح نتم ،ناهنپ نوتم .دنک مهف هب نآ قيرط زا هدنناوخ و دنک
ادیپ تسد رضاح نتم رتهب یم
هب ناهنپ نوتم اذل ؛دنک باثم
ة نآ اب هک تسا یياهدیلک
تسب یاهرد ة
یم زاب ديدج نتم دوش
یئازریم(
یدحاو و ، 1388 : 305
.)
3-2-2 . ینتمانیب تایلمع
نوتم زا انعم اي ظفل لاقتنا بياغ
ّیلمع ،رضاح نتم هب ،ینتم ره .دراد مان ینتمانیب تا
نآ یديدج لکش رد و هداد یاج دوخ رد ار یفلتخم نوتم ،تسا هدرک ینيرفآزاب ار اه
هب هنوگ ناهنپ نتم هب ار هدنناوخ هک هدنامن یقاب یتاراشا زج یزیچ ،نوتم نيا زا هک یا
یم یيامنهار ت .دنک
ّجوت اب یلصا نتم یسررب ینعي تاراشا نيا صیخش غ نتم هب ه
ا بي و
نآ نیب دوجوم طباور یبايدر یم ماجنا ینتمانیب تایلمع اب اه
دریگ
یمئاق(
یقّقحم و ، 1390 :
54
.)
3-2 . ینتمانیب هیرظن عاونا میسقت نياو هدش میسقت یفلتخم عاونا هب ینتمانیب هيرظن یدنب
و یگنوگچ ساسا رب اه
لکش ک تسا توافتم مه اب نوتم رد نآ دربرا
،یئازریم(
1388 : 306 - 308
. )
راتشون نيا رد زا
هدش هدرب هرهب اوتسيرک ایلوژ ةيرظن
، نيا نایب هب اذل عون
میسقت یم یدنب :ميزادرپ
1-3-2 . ّلک یفن ی
( راوح )
زاین قیمع و هناهاگآ یشناوخ هب و تسا ینتمانیب هجرد نيرتلااب طباور زا عون نيا هک دراد
ّلؤم اريز ،دنک کرد یکريز هب ار ناهنپ نتم ینيرفآزاب ار ناهنپ نتم ،طباور زا عون نيا رد ف
یم لماک هب دنک
هنوگ یم راک هب ناهنپ نتم یانعم فلاخ رد هک یا رما نيا ًلاومعم و درب
یم یور هاگآدوخان دهد
،للهادعو(
2005 : 37
.)
یم هصلاخ روط هب ناوت
ّلک یفن رد تفگ ی
راوح اي نتم یانعم بياغ
نتم یانعم اب
.تسا توافتم رضاح 2-3-2 . یفن یزاوتم
( صاصتما )
اوتم یفن رد ز
هب رضاح نتم رد یتروص هب و هدش هتفريذپ ناهنپ نتم ،ی رهوج هک هتفر راک
ة
رییغت نآ تسا هدرکن
(
،یسوم 2000 :
).55
رد ینتمانیب طباور زا لکش نيا یمن یساسا رییغت رضاح نتم رد بياغ نتم یانعم
دنک
ّجوت اب هکلب یاضتقم هب ه
افيا بياغ نتم نامه رد هک ار یشقن ،نآ ینعم و رضاح نتم
یم هدهع زین رضاح نتم رد ،دنک یم و تسا راد
و رییغت اب اي و رتشیب یانعم یاراد دناوت
ّونت هارمه دراد یگتسب رعاش و بيدا یروآون هب هک یع .دشاب
3-3-2 .
یئزج یفن
ا(
ج رارت )
نتم زا یئزج هدنسيون ،ینتمانیب طباور زا عون نيا رد بياغ
رد ار یم دوخ نتم نتم و دروآ
مادا رضاح ة
نتم بياغ ( دراد دوجو نآ رد یروآون اي راکتبا رتمک و تسا
،مازع 2005 :
)؛116
نيا زا یم بياغ نتم زا هتفرگرب نتم ور دشاب هملک کي اي و ترابع کي اي و هلمج کي دناوت
نتم قفاوم ،تارابع و ظافلا یانعم رظن زا ًلاومعم و بياغ
.تسا
3 . رد میرک نآرق باتزاب
« هّیئار
» سدنرع نبإ
یمرب نینچ هدیصق نيا تایبا زا یبهذم نوتم و ميرک نآرق اب رعاش هک ديآ
، یتفلا و سنا
هتشاد قیمع و هنيريد تسا
ماقم هب تبسن و لها
تیب هب صوصخ ماما
نیسح و تفرعم
صاخ یتدارا نيدب ؛هژيو و
تحت تایبا رثکا رد یو تهج نیماضم و میهافم و تايآ ریثأت
تسا هتفرگ رارق ینآرق .
نبإ راعشا لماعت دّدعت و یناوارف یگژيو زا ميرک نآرق اب سدنرع
یاه زئاح و هتسجرب
هب دّهعتم رعاش نيا تّیمها یم رامش
دور و یم ناشن و هنادماع ینآرق تايآ زا یو دهد
قیقد و رتهب ار دوخ دوصقم دناوتب ات ،هدرک هدافتسا هناهاگآ لّدتسم ،رت
مکحتسم و رت ،رت
قیمع .دنک نایب رترّثؤم و رت زا
مهم هویش نيرت یريذپرثا نيا یاه
و
تینتمانیب
ترابع :زا دن
تینتمانیب یناگژاو اي یظفل
و تینتمانیب .یتّیصخش
1-3 . تینتمانیب ( یناگژاو ای یظفل
ینآرق تابیکرت و تادرفم
)
مهم زا یکي ،یناگژاو اي یظفل ینتمانیب جيار و نيرت
هنومن نيرت رد هک تسا ینتمانیب یاه
یم رکذ رضاح نتم رد بياغ نتم زا یناگژاو و ظافلا نآ نيا و دوش
هب ظافلا رد هتفر راک
رضاح نتم
، .تسا مهف و کرد لباق اراکشآ هک دشاب رتشیب اي هملک کي تسا نکمم نادقان
رصاعم برع کبس نيا تینتمانیب
ار
سابتقلإا ّصانتلا
«صّصنلما لماکلا
7» هدیمان .دنا نيا رد
هب رد رعاش ،هویش هراپ یریگراک
هژاو زا یا بیکرت و اه
ماو اه
،تسا نآرق راد هژاو ینعي
و اه
بیکرت ياه یم شيوخ رعش رد ار ی ةشير هک دروآ
هب ،دنراد ینآرق هنوگ
،دوبن نآرق رگا هک یا
هژاو نآ زا بدا و نابز یب اه
،دوب هرهب ًلاثم
بیکرت ندرب راک هب نوچ یياه
ینبتاک ًامارک
«» ،
ءاضیب دی
«» ،
ةورع
«یقثولا
» هلمج نآ زا ... و ( دنا
،یتمعن 1394 :
).115
ینتمانیب طباور نییبت رد نيا
هدیصق نآرق اب هب نآرق تايآ ، نتم ناونع
بياغ تایبا و
نيا هب هّیئار یم رضاح نتم ناونع ار نتم ود نيا لماعت ،صانت اي ینتمانیب تایلمع و دشاب
یم حضاو و نشور .دنک
نيا رد نيا هک ار یتایبا اج هنوگ
تینتمانیب نآ رد
،هدش هدافتسا اه یم
:ميروآ
1-1-3 .
«ةژاو رکِ ذلا
»
رضاح نتم (
«
هّیئار
:)»
تایبا 15
، 79 و 81
َسِر د ْدَقَو اط و سو رُّدلا اَهْنِم ْت
مَل ِیلَلإا مْلِعلا َسِر د اَِبِ ا
رکِ ذلاو
هناشن(
نیب زا لزانم نآ یاه یلاح رد دش هناريو و تفر
لزانم نآ رد دیجم نآرق و یهلا ملع هشیمه هک
یم هداد سرد دش
)
ِهِمْلِع ثراو ِالله ِلو سَر ُّیَِسَ
َلَزَ ن ِهِئباآ َیلَع ٌمامإ رکِ ذلا
تسوا مه و تسوا ملع ثراو و ادخ ربمایپ مان مه وا(
دش لزان شناردپ رب دیجم نآرق هک )
ِهِمْلِع نا ز خ ،ِالله ِیحَو طِباَهَم َلَزَ ن ِمِِتِایبا یف ینماَیَم
رْکِ ذلا
( هاگياج ناشيا هنیجنگ و یهلا یحو لوزن یاه
رد دیجم نآرق هک یمدرم کرابم ،دنراگدرورپ مولع یاه
هناخ نآ یاه تسا هدش لزان اه )
یاغ نتم (ب
میرک نآرق
:)
َنوُظِفاََلح ُهَل انَّإ و َرکِّذلا اَنْلازَ ن ُنَْنَ انَِّا
( ( رجح 15 :) 9 )
َکیلإ اَنْلَزْ نأ و ...
َنوُراکفتی ْمُکالَعَل َو ْمِهْیَلِإ َلِّزُ ن اَم ِساانلِل َِّینَبُتِل َرکِّذلا
( ( لحن 16 :) 44 )
ْنِم اَنْلَسْرَا آَم َو یحوُّن ًلااَجِر الاإ َکِلْبَ ق
َنوُمَلْعَ ت لا مُتنُک ْنإ ِرکِّذلا لهأ اوُلَئْسَف مِهْیَلإ
( ( لحن 16 :)
43 )
َو َکَلْبَ ق اَنْلَسْرَا آَم َنوُمَلْعَ ت لا مُتنُک ْنإ ِرکِّذلا لهأ اوُلَئْسَف مِهْیَلإ یحوُّن ًلااَجِر الاإ
( ( ءایبنا 21 :) 7 )
ّیلمع :ینتمانیب تا ا رد
تایب 15 ، 79 و 81 عاش ر هژاو هناهاگآ
رکّذلا
ار و تسا هدرب راک هب
ةيآ هب هراشا و هدوب دیجم نآرق نآ زا روظنم 9
دیکأت شش هيآ نيا رد .دراد رجح هروس
ي ،هدمآ نيا رگيد و تسا دنوادخ دوخ ةیحان زا هک باتک نيا لوزن یارب ک تاذ دوخ هک
دوب دهاوخ نآ ظفاح یهلا سدقا .
ملا و فلا
رکّذلا
طقف رکذ زا دارم و تسا دهع ملا و فلا
بتک رياس هن تسا ميرک نآرق ینامسآ
یئابطابط(
، 1363 : 14 / 146
. )
مه نینچ يآ هب هراشا تا
43 و 44 ةروس هک دراد لحن زا روظنم و دراد مرکا ربمایپ هب میقتسم باطخ هيآ
رکّذلا
تسا ميرک نآرق رد ؛
ینآرق مولع همان گنهرف لها و هعیش زا یرایسب عجارم و عبانم هب
،هديدرگ هراشا تّنس تسا تقیقح نيا یايوگ هک
،یراصنا(
1394 : 560
و .)
ّدعتم قرط هب هد
هلمج زا هربتعم بتک رد اضّرلا رابخا نویع ،یفاک
تاجرّدلا رئاصب ، ق ریسفت و
ریسفت و یم
یشاّیع زا روظنم هک هدش لقن رتاوت هب
رکّذلا لها
تیبلا لهأ
، دنتسه(
،ینارهت یفقث 1376
:
1 /
).386
هژاو سدنرع نبا
رکّذ لا
نتم زا نتفرگ ماهلا اب ار رضاح نتم رد بياغ
هب یانعم
نآرق ميرک .تسا هتفرگ راک هب نانچ
نتم زا یئزج رعاش دش نایب هک بياغ
اقیقد ار اب
م و ظفل نامه .تسا هدروآ دوخ تایبا نيا رد انع
هطبار نياربانب نیب
یفن عون زا نتم ود
یم رارتجا اي یئزج .دشاب
2-1-3 . ترابع
« یقتلا ناعملجا
»
رضاح نتم :
تیب 36
ناَعْمَلجا یَقَتْلا ا مَلَ ف ِضرأ یف
لابرک لابرک رَّشلا َبََتَْقاو ِْیَْلخا لْعِف َدَعاَبَ ت
ود نآ لابرک نیمزرس رد هک یماگنه سپ(
هورگ ّقح هاپس[
هبور مه اب ]لطاب و کین دندش ور
لمع و یشنم
دش کيدزن ترارش و ّرش و هدش رود وکین )
یاغ نتم ب
للهِبِ مُتنَمآ ْمُتْنُک ْنإ
:یَقَتْلا َمْوَ ی ِناَقْرُفلا َمْوَ ی َنَِّدْبَع َیلَع اَنْلَزْ نأ اَم َو
یَلَع ُاللهو ِناَعْمَلجا
ریِدَق ٍءیش ِّلُک
( ( لافنا 8 :) 41 )
ّیلمع تا ینتمانیب ا رد رعاش:
ترابع هناملاع و هنادماع تیب ني
ناعملجا یقتلا
هدرک رکذ ار
هب میقتسم هراشا و تسا آ
هي 41 زا روظنم هک هدومن لافنا ةروس
موی
ناعملجا یقتلا
ردب گنجهب زور نيا زا هفيرش ةيآ رد .تسا
موی
ناقرفلا
بعت مه تسا هدش ری، دنوادخ هک یزور نآ
قح و هبور ار لطاب ادج مه زا ار ود نآ و داد رارق مه یور
( دومن
،یئابطابط 1363
: 9 /
).139
یيابيز هب و تحارص هب یم هسياقم ردب زور اب ار اروشاع زور رعاش
راي .دنک صلخم ،کدنا نا
نیسح ماما نمؤم و راي نوچمه ،
مرکا ربمایپ ناميا اب و کدنا نا هاپس لباقم رد
دايز و رفک
نآ رب مه رهاظ رد ار کدنا دادعت نيا دنوادخ ردب رد هک توافت نيا اب دنتفرگ رارق لطاب هاپس دايز وریپ اما دینادرگ ز ماما رهاظ رد ،لابرک رد
شناراي و ناشرّهطم نادناخ و دیهش نا
ریسا دندش . ّما نوچمه ا ردب
هک حتف هّکم ات دوب ملاسا یزوریپ هعیلط ةعقاو دش
لابرک زین
ةهبج و ماما یقیقح یزوریپ قح
یزوریپ نيا و دوب عورش
همّدقم و یا یزوریپ یارب دوب
قح یئاهن و لماک مقتنم روهظ اب لطاب رب
نيدب .رّهطم نوخ نيا بیترت
راک هب اب رعاش
ب ینآرق ناگژاو و ظافلا ندرب فص و لباقت تسا هتسناوت یبوخ ه
ةهبج ود یئارآ ،لطاب و قح
دنک نایب ار رش و ریخ ةهبج اب یرهاظ یزوریپ ردب رد هک
ّما قح یزوریپ اروشاع رد ا
ةهبج اب یرهاظ ره ،دوب لطاب
گنج نيا یود ره دنچ ةمّدقم اه
گرزب یزوریپ هدوب یرت
.دنا
ةطبار تیب نيا
)رضاح نتم(
ميرک نارق اب
نتم(
بياغ
هک تسا راوح اي یّلک یفن عون زا )
هجرد نيرتلااب تینتمانیب
تسا رعاش و دراد زاین قیمع و هناهاگآ یشناوخ و تشادرب هب و
نآ ،رتشیب ریثات و دوخ هّجوت دروم یانعم داجيا یارب زاب ار
هدرک ینيرفآ .تسا
3-1-3 . ترابع
« موی باسلحا
»
رضاح نتم :
تیب 43
س فنِبِ َنو ِلحاَّصلا هْتَدَف َکاَن ه رْج ْلْا اََلَ ِباسِلحا ِموی في فَعاَض ی
نادرم و(
نوزف و نادنچود و هژيو یشاداپ ار ناشيا زیخاتسر زور رد و دندرک وا یادف ار دوخ ناج ،حلاص رت
دوب دهاوخ )
یاغ نتم ب :
ُباَسِلحا ُموُقَ ی َموی َِیننِمْؤُمْلِل و ایَدِلاَوِل و ليرِفْغا اَنا بَر
( ( میهاربا 14 :) 41 )
ُلاَق َو اطِق اَنال لِّجَع اَنا بَر او ِباَسِلحا ِمْوَ ی َلْبَ ق اَن
( ( ص 38 :) 16 )
اَِبِ دِیدَش باَذَع ْمَُلَ ِالله ِلیِبَس نَع َنوُّلِضَی َنیِذالا انإ ...
ِباَسِْلحا َمْوَ ی ْاوُسَن
( ( ص 38 :) 26 )
ِباَسِْلحا ِمْوَیِل َنوُدَعوُت اَم اَذَه
( ( ص 38 :) 53 )
ذُع یّنإ یَسوُم َلاَق َو ِباَسِلحا ِمْوَیِب ُنِمْؤُ ی َلا ٍِّبَّکَتُم ِّلُک ْنِم مُکِّبَرو یّبَرِب ُت
( ( رفاغ 40 :) 27 )
ینتمانیب تاّیلمع :
ترابع رعاش
موی
باسلحا
نتم زا نتفرگ ماهلا اب ،رضاح نتم رد اربياغ نآ هب هراشا اه تسا هتفرگ زیخاتسر و یربک تمایق زور یانعم
. ،دوعوم زور نآ رد
ي نیسح ماما راکادف و حلاص نارا خ ناج
دندرک نینزان دوجو نآ یادف ار دو و
یشاداپ و رجا
تشاد دنهاوخ هژيو و فعاضم ترابع سدنرع نبا .
باسلحا موی
ارانعم و ظفل نامه اب لاماک
نانچ و ؛تسا هدروآ دوخ رعش رد ،تسادیپ هک
عون نيا تینتمانیب
اي یئزج یفن عون زا
اريز تسا رارتجا نتم زا یئزج نیع
بياغ
)ترابع کي(
.تسا هتفر راک هب رضاح نتم رد
4-1-3 . ترابع رضخ سدنس«
»
رضاح نتم :
تیب 52
في ه سِبلاَم امِ دلا َنِم ٌر حُ ِبرَلحا
رْض خ س دْن س نِم ِرْشَلحا َةادَغ َّن ه َو
هماج ،رازراک ةماگنه رد(
هعماج نآ ،زیخاتسر زور رد هک )کاب هچ( دش خرس نوخ زا شياه ا اه
ز زبس ريرح
هاوخ زبس مشيربا و ن
دوب د )
یاغ نتم ب :
نِم َرِواسأ آوُّلُح و قَْبَّتْسإ و رْضُخ ٍسُدنُس ُباَیُ ث مُهَیلاَع ٍهاضِف
ًارُوهَط ًبِارَش مُُّبهَر ْمُهاَقَس و
( ناسنا
( 76 :) 21 )
ِرَْتج ٍنْدَع ُتاانَج ْمَُلَ َکِئلوأ ُمِهِتَْتح ْنِم ي
َی ُراَْنْلأا َنوُسَبْلَ ی َو ٍبَهَذ نِم َرِواسأ نِم اَهیِف َنْوال ًبِایِث
ًاقَفَ تْرُم تَنُسَح و ُباوّثلا َمْعِن ِکِئار ْلأا َیلَع اَهیِف َینئِکاتُم ٍقَْبَّتْسإ و ٍسُدْنُس نِم ًارْضُخ
( ( فهک 18 :)
31 )
ّیلمع ینتمانیب تا :
ا نب زا تیب نيا رد سدنرع
« هّیئار
» هب
ًلاماک تروص ترابع هناهاگآ
رضخ سُدنس
تسا هتفرگ راک هب ارترابع نيا . رد
تايآ 21 ةروس و ناسنا 31 ةروس فهک
هماج یانعم هب و تسا هدمآ ابيد زا گنرزبس یياه
یم مشيربا و قداص ماما .دشاب
یم :دنيامرف
ّثلا مهولعت
«انْوسبلیف بای
»
سابل رگيد یلااب ار صوصخم سابل نيا نایتشهب(
یم ناشياه )دنشوپ
(
یسربط 1372 : 10 /
هب تايآ نيا رد دنوادخ .)623
نانمؤم ةدعو ناحلاص و سابل
رخاف یاه
تشهب رد نانآ لمع یازج هب هدومرف و هداد یتشهب
، سابل هب هتسارآ هک دنتسه یياه
ّرقم نانآ یارب یلاعت و کرابت یادخ فطل و تيانع ملاک زا یوریپ هب رعاش و تسا هدومن ر
هماج و تشهب یحو هماج لابق رد ار نآ یمشيربا زبس یاه
برک نادیهش نینوخ یاه لا
یازج و هدروآ ناج نيا
تسا هدرک نایب یناشف .
نآ
ّرقم هک هنوگ ًانیع ار یظفل رعاش ديدرگ ر
انعم نامه اب و هتفرگ رب نآرق تايآ زا
هدروآ شيوخ نخس میکحت و دیيأت رد و
« هّیئار
»
نادب ار شيوخ يزم
.تسا هدومن ن ةطبار نياربانب
رارتجا اي یئزج یفن عون زا نتم ود نیب
.تسا 5-1-3 . ةژاو
« ثعبلا
»
رضاح نتم :
تیب 64
اَنَعلا ه فیحْصَت ِثْعَبلا في انَغلا َکاَذَف رمَلجا ِهِبْلَ ق في ِرمَلخا َکاَذ فیحْصَت و
( تمایق زور رد
« انغ » هب فیحصت باب زا
« انع
» لّدبم یم و ددرگ
« رم خ
» ب زا زین هب فیحصت با
« رم ج
»
یم ليدبت دوش )
نتم بیاغ
َو ...
:ینهُم باذَع َنِیرِفاَکْلِل ُالله ُهاَصْحأ اوُلِمَع اَِبِ ْمُهُئِّبَنُیَ ف ًاعِیَجَ ُالله ُمُهُثَعْبَ ی َمْوَ ی
ُاللهو ُهوُسَن و دیهش ٍءیش ِّلُک یلَع
( هلداجم ( 58 ) : 5 - 6 )
ّیلمع ینتمانیب تا :
ةژاو رعاش زین تیب نيا رد
ثعبلا
ار تسا تمایق زور روظنم هک هدروآ
یم وگزاب ار تقیقح نيا یيابيز هب و بعل و وهل هب ایند نيا رد هک شنايرکشل و ديزي :دنک
یم رمخ برش و انغ و فیحصت باب زا دنتخادرپ
راتفرگ شتآ و یتخس و انع هب ایند نآ رد8
و دش دنهاوخ وحن راتخاس رد یرییغت کدنا اب ار هژاو نيا رعاش
ی و هدرب راک هب یفرص و
ةيآ نومضم عومجم رد 5
و 6 ةروس هدننکراوخ یباذع هب ار نارفاک هک دراد ربرد ار هلداجم
یم دیعو يا و دهد ةمه دنوادخ هک تسا یزور رد باذع ن ار نانآ
تسا هداتسرف نيا زا .
ور
تسا هدش هتفريذپ رضاح نتم رد ناهنپ نتم هب و
ةرهوج هک هتفر راک هب یتروص رییغت نآ
هدرب هرهب شناراي و ديزي باذع و رفک نایب روظنم هب هيآ نومضم زا رعاش و تسا هدرکن تسا نتم اب هناهاگآ لماعت یعون و بياغ
او و هدرک رارقرب ةژ
یئابيز هب و اج هب ار ینآرق رد
.تسا هدرب راک هب تیب نيا ةطبار نياربانب
نیب اوتم یفن عون زا نتم ود ز
صاصتما اي ی ی
( )یبذج
یم .دشاب
6-1-3 . هژاو یاه
« نیت
» ،
« نوتیز
» ،
« عفش
» و
« رتو
»
رضاح نتم تیب:
80
روُّنلا م ه رون
ه لَلاَج َّلَج ِالله رتَولاو عفَّشلاو نو تیَّزلاو ین تلا م ه
( ناشيا لها[
تیب ب دنوادخ رون ،دنرون ] ناشيا دنللاجاب و هوکشاب ،تمظعا
ینت« » و نوتیز«
» و ةيآ عفش« » و
رتو«
» ق رد دنوادخ هک[
تسا هدرک داي مسق ناشمان هب نآر ]
دنتسه )
یاغ نتم ب :
ِنوُتیازلاو ِینّتلاَو
( نیت ( 95 ) : 1 )
رتَوْلاو ِعْفاشلا
( رجف ( 89 ) : 3 )
ّیلمع تا ینتمانیب :
زا ،تیب نيا مّود عارصم رد رعاش ا
له تیب هژاو اب
ینّتلا
یاهنوتیّزلا
و وعفّشلا َرتَولاو
یم داي هب ار یمدآ نهذ تعرس هب هک دنک تايآ1 و نیت ةروس 3
ةروس رجف
یم قوس ّمحم .دهد
رفعج نب یسوم ماما زا لیضف نب د یم لقن
:دندومرف ماما هک دنک
«
نیت
؛
نوتيز و نسح
؛ نیسح دنتسه
» (
،یناکّسحلا 1411
: 2 /
).351
رد یرگيد ثيدح
عفّشلا
ماما هب
نسح و نیسح ماما
رتو
ویلع نینمؤملاریما هب تسا هدش ليوأت
لا ینیسحلا(
،ینارحب 1393 :
4 / 457
. )
نياربانب هناملاع ًلاماک تروص هب سدنرع نبإ ،شيوخ ملاک دیيات و فده یاتسار رد
زا نتفرگ ماهلا اب ار ناگژاو نيا ليوات و موهفم ،انعم
لها صوصخرد ناهنپ نتم تیب
راک هب
هدرب .تسا نانچ عون نيا تسادیپ هک تینتمانیب
.تسا رارتجا اي یئزج یفن عون زا
