International Mechanisms for Establishing State Responsibility for Gender Discrimination in
Education
(Type of Paper: Research Article)
Marayam Seyedhatami1, Nasrin Mosaffa2*
Abstract
According to numerous international and regional human-rights instruments, states are obliged to respect and preserve the right to education equally and without any discrimination. Gender discrimination deprives girls and women of the right to equal education. The prohibition of gender discrimination has been directly and indirectly enshrined in regional and international instruments, and states have been called upon to provide equal access to education for all human beings. The main question of this article is about how to demand the implementation of the right to equal education from states in case of its violation. Based on this research, which has been conducted using and citing international and regional instruments, it will be argued that victims of gender discrimination can claim their rights throughjudicial, quasi-judicial, and non-judicial mechanisms at the regional and international level from the states.
Keywords
gender equality, gender discrimination, right to education, state responsibility.
___________________________________________________________________
1. Ph.D. in International Law, Department of Public & International Law, College of Law and Political Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
Email: [email protected]
2.Prof., Department of Public and International Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran (Corresponding Author). Email: [email protected]
Received: December 25, 2019 - Accepted: July 14, 2020
This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution 4.0 International, which permits others to download this work, share it with others and Adapt the material for any purpose.
نیب یاهراکوزاس تلود تیلوئسم زارحا یللملا
اه
نج ضیعبت لامعا لابق رد شزومآ رد یتیس
یملع :هلاقم عون(
)یشهوژپ _
یمتاح دیس میرم افصم نیرسن ،1
2
*
هدیکچ
تلود دانسا رد اه ددعتم
ب ی ن للملا ی و هقطنم ا ی قوقح
،رشب دهعتم ،،اررتحا هب امح
ری ت رقحتو
ح آ و ربارب روط هب شزوم عبت هنوگره لامعا نودب
ی ض هدش عبت .دنا ی ض نتبم ی رب سنج ی ت ی ک ی
زا آ راوم ن د مورحم هب هک تسا ی
ت ح زا آ ارب ربارب شزوم ی
و نارتخد م رجنم نانز
ی ا .دورش ری ن
قتسم روط هب ح ی
م و غ ی قتسمر ی م دانسا رد دروم روکذم انع
ی ت رارق و ترسا هتفرگ ترلود زا
اره
هدش هتساوخ تسا
ح هک آ ربارب شزوم ارب ار
ی .دننک مهارف دارفا همه ؤس
لا ساسا ی ا ی ن هرلاقم ،
پ ی نومار راکهار اه ی ح هبلاطم آ
ضقن تروص رد ربارب شزوم آ
ترلود طسوت ن اره
ی درهعتم رد
قحت آ م ن ی .دشاب رب انبم ی شهوژپ و هدافتسا اب هک دانتسا
دانرسا هب رب
ی ن رللملا ی و هرقطنم ا ی
نابرق .تسا هدش ،اجنا ی
نا عبت ی ض سنج ی ت ی م ی اهراکوزارس هب لسوت اب دنناوت ی
قورقح ی ارضق یی
،
هبش اضق یی غ و ی اضقر یی دنم دوخ ح قوف دانسا رد جر تلود زا ار
اه ی دننک هبلاطم دهعتم .
ناگژاودیلک
تلود تیلوئسم ،شزومآ رب ح ،یتیسنج ضیعبت ،یتیسنج یربارب .اه
___________________________________________________________________
1 شناد . نیب قوقح یرتکد ةرود ةتخومآ نیب و یمومع قوقح هورگ ،یمومع للملا
و تاریهلا ،قورقح ةدکشناد ،للملا
ناریا ،نارهت ،یملاسا دازآ هاگشناد تاقیقحت و ،ولع دحاو ،یسایس ،ولع .
Email: [email protected]
2 .)لوئسم ةدنسیون( ناریا ،نارهت ،نارهت هاگشناد یسایس ،ولع و قوقح ةدکشناد داتسا . Email: [email protected]
:تفایرد خیرات 40
/ 14 / 1931 - :شریذپ خیرات 20
/ 40 / 1933
همدقم
هب شزومآ رب ح عوضوم و نیرعت یاررجم و یناسنا کرد و مهف یانبریز ةدنزاس هک یقح ناونع
دازآ هلمج زا ناسنا یونعم قوقح رگید قحت هذرم و هدریقع یدازآ ،ناریب یدازآ ،هرشیدنا ی
ناسنا قوقح ریاس نایم رد زاتمم یهاگیاج زا ،تسا ،ینارواین( تسا رادروخرب اه
1913 : 171 .)
و رج هرک شزومآ رب ح ،نآ وریپ یرشب قوقح دانسا و رشب قوقح یناهج ةیملاعا ساسارب یم بوسحم یعامتجا و یگنهرف قوقح هنوگ ره نودب دیاب ،دوش
و نرج ،داژن ثیح زا ضیعبت
تلود دهعت و دوش هئارا هذم تلود هک تسا هلیسو هب دهعت عون زا نآ قحت رد اه
فلکم اه درنا
هب اب یذ یارب ح یاوتحم کرادت هب دهعتم ،طبترم تاناکما و لیاسو یریگراک هب ح
رربارب روط
دنشاب ضیعبت هنوگ ره نودب و ،یمطاف دیس یراق(1
1931 : 10 .)
ت تلود دهع یرفیلکت ،شزورمآ صورصخ رد تیرسنج یارنبم رب ضیعبت ،دع صوصخ رد اه
تلود ةدهع رب نیداینب یم اه
ةدرعاق ةری هرب ار شزورمآ رد یتیرسنج یرربارب ررب دهعت و دراذگ
نیب قوقح یساسا یم لدبم للملا
.دنک
نارم دارجیا ،دع رب ار دوخ کرمت ،شزومآ رد ضیعبت ،دع ثحب ،دهعت نیا یانبم رب یاررب
یم لامعا شزومآ تفایرد صوصخ رد نارتخد .دراد
تلود2
یارفیا و تریامح اررجا ررب دهعتم اه
تیسنج یانبم رب ضیعبت نودب ناگمه یارب شزومآ رب ح تلود .دنا
یمن اه و اهراتخارس دنناوت
ضیرعبت لارمعا رربارب رد لارعفنا یرتح ای تیامح ،یرارقرب جوم هک دنروآ مهارف ار ییاهرتسب یسنج ترلود هرک لاح .دوش شزومآ رد یت نیرب قورقح سارسارب اره
تادرهاعم و دانرسا ،لرلملا
نیب هقطنم و یللملا رد یتیرسنج یرربارب و شزورمآ ررب ح یافیا و تیامح ،،ارتحا رب ، لم یا
یم حرطم لاؤس نیا ؛دنتسه شزومآ ییاهراکوزارس هرا ،رورب م رح ضرقن ترورص رد هک دوش
هب تلود تیلوئسم زارحا روظنم ضقن دهعت یارجا ةبلاطم و یطاخ
یم لاعف هدش ، رقاو رد .دورش
یم هنوگا روب م ح ضقن ناینابرق تسدزا قوقح دنناوت
دننک لصاح ار دوخ ةتفر .
تلود تیلوئسم زارحا یاهراکوزاس اه
بواراا یم نیمضت ار شزومآ رد یتیسنج یربارب هک ییاه هب ،دنک
ییاهراکوزارس اب لومعم روط
ک تسا هارمه ضقن ناینابرق یارب تلادع هب یسرتسد ه
یم مهارف ار طوبرم یاه هرب هجوت اب .دزاس
،ا لا نا یم و هرتسگ یاراد اهنآ ،اهراکوزاس نیا تیهام یرم هک تسا توافتم یزاس
هرس رد ناورت
هبش ،ییاضق یاهراکوزاس ةتسد هقبط ییاضق ریغ و ییاضق
.درک یدنب
___________________________________________________________________
1 تلود دهعت . نیب ددعتم دانسا عوضوم ضیعبت لامعا ،دع و یتیسنج یربارب داجیا هب اه
هرقطنم و یللملا ا یا
هرک ترس
.تسا هلاقم نیا یلکش تیفرظ و عوضوم زا جراخ ،طوبرم داوم و دانسا حیرشت و رکذ و دانسا نآ هب نتخادرپ 2. UN Committee on Economic, Social and Cultural Rights, General Comment No. 13: The Right to
Education, 1999, Para50.
راکوزاس زا هتسد نآ ییاضق یاهراکوزاس یم لماش ار اه
یم ناینابرق هک دوش ةری هرب درنناوت
درهعت یاررجا هرب یطاخ تلود رابجا رب ینبم یأر رودص راتساوخ و دننک هعجارم ییاضق جرم هبش یاهراکوزاس .دنوش دوخ هب هک ییاضق
هدهاعم یاهداهن هدمع روط لمارش ار درحتم للم روحم
یم یم ناینابرق هارگا هک دنتسه یتابیترت ،دنوش وت
هرعجارم ارهنآ هرب دورخ ح قاقحا یارب دننا
،ا لا یقوقح میمصت ای یأر ةی رودص هب اما ،دننک یرمن ررجنم روآ
درورم درهعت یاررجا و دورش
یارهداهن تامیمرصت یارجا ،دع هتبلا .دراد یگتسب یطاخ تلود یراکمه نا یم هب اهنت شلاا یم طوبرم ،دشاب هتشاد روب م تلود یارب ینامزاس تاعبت دناوت
نریا تامیمرصت لارح ره هب یلو
درنیارف هن هک دنتسه ییاهراکوزاس ین ییاضقریغ یاهراکوزاس .تسا یقوقح تاما لا دقاف اهداهن شیپ اهنآ رد ینابرق ةعجارم ینیب
،ا رلا تامیمرصت ذاراتا تیحلارص هن و تسا هدش یقورقح روآ
یم تیلعف شرا گ و تراظن بواراا رد طقف روب م راکوزاس .دنراد دبای
هیصوت تیاهن رد و ییاره
،یرسابعریم( داد دهاوخ هئارا یطاخ تلود یارب شلاا دروم دهعت یارجا یارب 1931
: 71 - 79 ؛
،یمطاف دیس یراق 1931
: 122 - 121 .)
نیب تادهاعم فلاخرب ،تسا یهیدب هچنآ هب هک یللملا
هبش یاهراکوزاس هب هدمع روط ییارضق
هدرک هدنسب ییاضقریغ ای طنم تادهاعم ،دنا
هق هتسناوت یرشب قوقح یا یقورقح یاهراکوزارس دنا
ترلود ،ا رلا رد یرثؤم نریا .درننک دارجیا طوربرم تادرهاعم رد جردرنم قورقح یاررجا هرب اره
هقطنم یاهراکوزاس هتسناوت ،یا
هب دنا هرقطنم تاما لا ةطساو مرهرد و یا
یرلخاد قورقح یگدرینت
تلود هقطنم قوقح اب اه اعم یاررجا هب تلود ،ا لا رد یا
یمکحترسم ةریور ررشب قورقح تادره
هب هقطنم حطس رد اهراکوزاس نیا ییایوپ زا ناشن هک دنراذگ یاج یرخرب ،نریا دورجو اب .دراد یا
نیب یاهراکوزاس یلیمکت یتراظن درکراک یاراد یللملا
تلود ،ا لا یرط زا و دنا شرا گ ةئارا هب اه
هرود یم یرای ار رشب قوقح یارجا دنیارف یا و رد .دنهد
ترلود ،ادرقا ،اهراکوزارس نیا ، قا ار اره
شرا گ ساسارب هئارا دهاوش و کرادم ساسارب یهاگ یتح و هدشذخا یاه
صاارشا یوس زا هدش
یم یسررب ثلاث هب ار یسررب جیاتن پس ،دننک
هیصوت هارمه یرم رشتنم دوخ یاه
هرارگا .درنک
تراظن تسد نیا هیصوت و اه
تلود یارب تیلوئسم زارحا جوم اه ه
یمن ا یم ،دوش ضقن دنناوت اه
عوضوم و ترسایس ررییغت هب تسا نکمم و دننک هتسجرب ار یرشب قوقح شلاا دروم یاه و اره
تلود یاهدرکیور ،یسابعریم( دنوش رجنم رشب قوقح یارجا رد اه
1931 : 71 - 79 .)
تلود تیلوئسم زارحا یاهراکوزاس ود رد ،شزورمآ رد یتیرسنج یربارب ضقن صوصخ رد اه
حطس نیب هقطنم و یللملا یم نییبت و یسررب یا
.دوش
نیب یاهراکوزاس شزومآ رد یتیسنج یربارب قح یارجا یللملا
نیب یاهراکوزاس ،لک رد یرم ار ررشب قوقح یللملا
یارهداهن ؛دررک میرسقت شراب ود هرب ناورت
هدهاعم رحتم لرلم روشنم رب ینتبم یاهداهن و رشب قوقح یاروش یاهدنیارف ،دحتم للم روحم د
هب ةیره هب لیذ رد هک یم هراشا رصتام روط
.دوش
1 . هدهاعم یاهداهن دحتم للم روحم
هب رشب قوقح مهم تادهاعم رقترسم هدرهاعم دارفم یاررجا رب تراظن یارب ار ییاهداهن لومعم روط
یم هدهاعم یاهداهن هب هک دننک دحتم للم روحم
هرس زا ار دورخ درکرارک ارهداهن نیا .دنراد ترهش
ب یرط یم ارجا ه یورس زا اورعد حررط نارکما )ب ؛ارهداهن و داررفا تیاکرش عامترسا )فلا :دنراذگ
تلود ضقن هب تبسن هنامرحم یقحت زاغآ )ج ؛اه ،ارظن و دیدرش یاه
دراورم نریا ةرمه هرتبلا .درنم
تایاکرش عامترسا هرب روب م داهن تیحلاص شریذپ و هدهاعم هب رظندروم تلود تیوضع هب طورشم سا دوخ هب تبسن یم رما نیا هک ت
ةری رودرص اری یراریتخا لرکتورپ ةی هب قاحلا یرط زا دناوت
ناکما اهراکوزاس نیا تحت ین ثلاث دورو .دریذپ تروص هیملاعا یم ریذپ
یم جوم هک دوش زا دورش
ضقن نتخاس هتسجرب هب یندم یاهداهن یرط نیا نریا .درنزادرپب یلم حطس رد یرشب قوقح یاه
ییاناوت دقاف اهداهن هب یقوقح ،ا لا داجیا یارب ،زلا
یاهدرنیارف ترحت دوخ تامیمصت یارجا روظنم
تلود اب یراکمه و هرکاذم راکهار لغا و تسا تیاکش ضرقن اب دروخرب رد دوخ ةویش ار ضقان یاه
یم رارق هدهاعم یم شلات و دنهد
تلود یدنبیاپ دننک .دنزاس مهارف یرط نیا زا ار اه
1
1 . 1 . عبت عفر ةتیمک نانز هیلع ضی
مهم هدهاعم داهن نیرت نآ رد یتیسنج یرباربان هب تبسن تیاکش ةئارا ناکما هک دحتم للم روحم
.ترسا نانز هیلع ضیعبت فر ةتیمک ،دراد دوجو روکذرم درنیارف هرس رره صورصخ رد هرتیمک2
لرکتورپ هرب و هدررک یورصت ار نویرسناونک رظندرورم ترلود هکنیا هب طورشم ،دراد تیحلاص یتخا یرا 1333 .دشاب هدش حلم نویسناونک
___________________________________________________________________
1. Country commitments to gender equality in education, ED/GEMR/MRT/2018/P1/27 REV.2.
2 . ةرامش ةیصوت رد نانز هیلع ضیعبت فر ةتیمک 91
هرب دوخ ةدارم زا یریرسفت ینمرض رورط 14
)شزورمآ رح(
یم نایب و هئارا نویسناونک تلود دنک
هرهب نام هک ار هچنآ دیاب اه یرم شزورمآ رب ح زا نانز یدنم
رفر ،دورش
ادررقا و هدررک
، تررلود نیررنچمه .دنزاررس مهارررف لررمع رد یررشزومآ یررربارب داررجیا یارررب ار ،زلا یارره درریاب ارره
بواراا یارب .دننک داجیا ار نویسناونک تاما لا ریاس اب ینیع و یلمع قابطنا یارب ،زلا یقوقح و یسایس یاه
زومآ رد ح ،شزومآ هب یسرتسد ح ،وهفم هس زا لکشتم یدرکیور هتیمک ،رما نیا ،اجنا ریرط زا ح و ش
یم هعسوت ار شزومآ ناورنع ارب یررگید ةلاقم رد روکذم درکیور هس( دهد
« ترلود درهعت یرربارب دارجیا هرب اره
شزومآ رد یتیسنج »
هب هدنسیون نیمه زا .)تسا هدش حیرشت طوسبم روط
:ک.ر
UN Committee on the Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women, 2017, General Recommendation No. 36.
، لم ییاضق یاهداهن یمامت هدرک نایب دوخ یریسفت ةیرظن رد نویسناونک رره نارم هرک دنا
ضیعبت ةیور ای لمع هنوگ هب ار ا ج قوقح تاررقم و دنوش تیسنج رب ینتبم یمآ
میقترسم روط
هب صوصخ نیا رد تازاجم یارب ةنیمز رد یسرداد نییآ و دنریگ راک
تیرسنج ررب ینتبم مئارج
یب دیاب هشیلک زا رثأتم دیابن و هدوب هنافصنم و هنافرط ضیعبت یاهریسفت و یتیسنج یاه
زا ریمآ
.دشاب ینوناق تاررقم
1
هرب یرلخاد یارهراکهار ،ارمت هک دوب دهاوخ عومسم تیاکش ینامز ،لکتورپ ساسارب رورظنم
درقا رورب م ترلود و درشاب هدش هدومیپ هدهاعم ضقن فقوت هرب ار ضرقن فرقوت یاررب ،ا
ترورص
،ادقا هکنیا ای دزادنیب ریخأت هب یقطنمریغ .درشاب ،زلا یرشابرثا درقاف یذااتا یاه
ررگا هرتبلا2
حرطم عوضوم قابطنا رد فلاتخا دروم ةلئسم ای ،دشاب هدش یسررب هتیمک یوس زا باس رد هدش
ب لومحم ییاعدا دناوتن ناهاوخ ای ،دشابن نویسناونک تاررقم اب تیاکرش اری ،درنک حرط تحص ر
هب
،زلا زا شیپ فلاتخا عوضوم ای دوش ییاسانش ح زا هدافتساءوس ناونع لرکتورپ ندرش ارجلاا
.دوب دهاوان عومسم هتیمک یوس زا تیاکش ،دشاب هدش قاو یرایتخا
9
یم هتیمک ،تیاکش لوصو زا پ دورو زا ارت درنک ،ادرقا ترقوم راررق رودرص هرب تبرسن درناوت
بج تاراسخ نار
هب یریگولج ناینابرق هب ریذپان .دروآ لرمع
و هرئارا نیفررط هرب ار تیاکرش پرس0
یم یسررب دوخ تاسلج رد ار عوضوم ترسا هدش قاو ضقن دروم نویسناونک ایآ دنک نییعت ات دنک
.ریخ ای یم هتیمک1
هیصوت ،ضقن زارحا زا پ دناوت رظندرورم ترلود و درنک یطارخ ترلود هب ییاه
اب هام شش فرظ
،ادقا رب ینبم یشرا گدی هیصوت یارجا ةنیمز رد دوخ یذااتا یاه
هرارشا درورم اه
.ددرگ لابند هتیمک یوس زا مظنم یریگیپ دنیارف تحت تسا نکمم هک دهد هئارا هتیمک هب 1
ةدام و شزومآ رب ح صوصخ رد 14
تیاکرش ود هرب یگدیسر یرط زا هتیمک ،نویسناونک
سا هتشاذگ یاج رب یبسانم ةیور ناترسراجم هیلع س .فلا مناخ تیاکش هب طوبرم ،لوا دروم .ت
لاس رد هک تسا 2440
یم حرطم یرم ،لارعا ناهاوخ ،هدنورپ نیا رد .دوش
درنیارف رد هرک درنک
هگرب دوخ نامیاز هدناسر وا یاضما هب ار یا
هگرب نیا .تسا هتشادن علاطا نآ یاوتحم زا وا هک دنا
لمع ،اجنا صوصخ رد ناهاوخ تیاضر میقع یحارج
یرم ،لارعا ار یمئاد یزاس زا رپ .ترشاد
حررطم هرتیمک رد ار دورخ یارعدا وا ،ترسنادن عومرسم ار ناهاوخ تیاکش یلخاد هاگداد هکنیا یم یرم نایب هتیمک و دزاس ،ادرقا هرب رارمیب لرماک تیارضر رح هرک دراد
رح ،یکرش پ یاره
ح و هداوناخ میظنت هب طوبرم شزومآ و تاعلاطا زا یرادروخرب هرهب
یتشادهب تامدخ زا یدنم
نو فا ناتسراجم تلود و تسا هدش ضقن ناهاوخ یفاک یروراب و نارهاوخ تاراسخ دیاب هکنیا رب
___________________________________________________________________
1. General recommendation No. 35, CEDAW/C/GC/35. 2017.
2. The Optional Protocol to the Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women (OP-CEDAW), 1999, Article: 4(1).
3. Ibid, Article: 4(2).
4. Ibid, Article: 5.
5. Ibid, Articles: 4(2) and 5(2).
6. Ibid, Article: 7(3), 7(4) and 7(5).
،ادقا دیاب ،دنک ناربج ار هب ،زلا یاه
شزورمآ و تارعلاطا زا داررفا یرادروخرب زا نانیمطا روظنم
برم روما و تملاس هب تبسن رثؤم و ضیعبت نودب و ربارب ،یفاک .درنک ذااتا هداوناخ هب طو
درورم1
یم طوبرم ،رگید یارب یلحم یاهداهن هب تیحلاص یاطعا ةنیمز رد نیپیلیف تلود ،ادقا هب دوش
یارهداهن هرک دورب هدرش رجوم هلئسم نیا .نادنورهش تشادهب و تملاس هب طوبرم روما ،اجنا هب یلحم هقیلس وحن ضیعبت و یا
هب فلتام تاعوضوم اب یمآ ضوم هژیو
زا یریگولج رد شزومآ عو
تلود تادهعت فلاخرب ار نآ ددعتم دراوم رد هتیمک و دننک دروخرب یرادراب ةدام ساسارب اه
14
هرهب ح هب تبسن نویسناونک میظنت هب طوبرم روما و یتشادهب و یکش پ شزومآ زا دارفا یدنم
،ادقا ،اجنا هب ار نیپیلیف تلود و دوب هتفای هداوناخ ارب ،زلا یاه
زا دارفا یرادروخرب زا نانیمطا ی
.دوب هدرک هیصوت ح نیا
2
1 . 2 یگنهرف و یعامتجا ،یداصتقا قوقح ةتیمک . ترلود تایاکش ،یعمج و یدرف تایاکش عامتسا یارب ار ،زلا تیحلاص هتیمک نیا ریقحت و اره
تلود ةرابرد نیب قاثیم هک ییاه
لکتورپ و یگنهرف و یعامتجا ،یداصتقا قوقح یللملا یراریتخا
2441 هدرک یوصت ار قاثیم لامارک قارثیم لریذ تیاکرش هرب یگدیسر و حرط دنیارف .دراد ،دنا
هویش هباشم رد هرکنیا هرلمج زا .تسا هدرک داجیا نانز هیلع ضیعبت فر نویسناونک هک تسا یا
.دوب دهاوخ عامتسا لباقریغ هتیمک رد هدنورپ ،یلخاد یسرداد لحارم ندرکن یط تروص
9
رگا یرم ،ترسا هدرشن لارمعا یکاش صوصخ رد یصاخ فاحجا دهد صیاشت هتیمک درناوت
.درشاب رادروخرب یصاخ تیمها زا عوضوم هکنیا رگم ؛دنک ،لاعا عومسمریغ ار تیاکش هولارع0
ررب
یضم قاثیم راکوزاس رد تیاکش شریذپ ةناتسآ هکنآ هب .تسا نویسناونک راکوزاس زا رت
یروط هک
پ زا لاس ةی اهنت یعدم دراد هرتیمک رد تیاکش حرط یارب نامز یلخاد یاهراکوزاس ندومی
و1
یمن اعدا دروم ةلدا نینچمه هناسر شرا گ و رابخا رب یکتم اهنت دناوت
.دشاب اه هکنیا رگید ةتکن1
یم هتیمک هب دناوت
لح دنیارف ،فلاتخا یوهام یسررب یاج فلاترخا دروم عوضوم ةناتسود لصفو
___________________________________________________________________
1. UN Committee on the Elimination of Discrimination against Women, A.S. v. Hungary, Communication No. 4/2004, CEDAW/C/36/D/4/2004.
2. Committee on the Elimination of Discrimination against Women, the inquiry concerning the Philippines, 2015, CEDAW/C/OP.8/PHL/1.
9 . ةدنورپ رد A.B.M لاس رد روداوکا تلود هیلع 2410
بملک یوجهانپ کدوک ردام ، قوقح قاثیم هب دانتسا اب ییای
ةدام و یگنهرف و یعامتجا ،یداصتقا 2
دنب و 2 ةدام 14 ترلود دهعت و ضیعبت ،دع صوصخ رد قاثیم هرب اره
هب راداوکا تلود تیموکحم ناهاوخ ،شزومآ رد ربارب ح لامعا میرت رد یو درنزرف تیورضع زا یریگورلج تلع
هب روشک نآ ناکدوک لابتوف ندوبن اراد لیلد
هرتیمک هک دوب هدش روداوکا رد دلوت ،دع و روداوکا یتیوه کرادم
:ک.ر .تسناد شریذپ لباق ریغ ار هدنورپ ،یلخاد ییاضق جارم رد یگدیسر لماک ندشن یط دانتسا هب E/C.12/58/D/3/2014.
4. OP-ICESCR, Article: 4.
5. Ibid, Article: 3(2)(a).
6. Ibid, Article: 3(2)(e).
یدنیارف ،دنک لابند ار یم یعدم و ضقان تلود نایم هرکاذم شیاشگ جوم هک
یم و دوش دناوت
.دوش یهتنم یشان تاراسخ ناربج یارب ،ادقا و قاثیم ضقن رد تلود شقن یدصت هب
1
1 . 3 . کدوک قوقح ةتیمک یراریتخا لرکتورپ لریذ تیاکرش حرط دنیارف یاراد کدوک قوقح ةتیمک 2411
.ترسا ةویرش2
ب رد دنیارف نیا رد رقتسم هب ،تسا قاثیم ةتیمک دنیارف هباشم تاهج یرایس
هلئسم ج هرب هک یا
ةدام رد لکتورپ حیرصت 9
( 2 هب ناکدوک هک دنک لصاح نانیمطا دیاب هتیمک ) ریغ یفادها روظنم
هدرشن تیاکرش حررط یاررب ریغرت و ةریرحت نویسناونک رد جردنم قوقح زا تیامح زا و درنا
ةدام ساسارب نینچمه 0
( 1 یاب هتیمک ) یم حرطم ار یتیاکش هک یناکدوک دبای نانیمطا د
،درننک
.دنریگن رارق یمآدیدهت یاهراتفر رگید ای راتفر ءوس ،رشب قوقح ضقن ضرعم رد هتیمک نونکات9
ةدام صوصخ رد هدنورپ هس 21
نارکدوک شزومآ ح صوصخ رد هک کدوک قوقح نویسناونک
تسا هتشاد ،تسا ةدنورپ هک0
B.S.S,…
ارف تلود هیلع ةدارم هرب دانترسا اب هسن
21 نویرسناونک
ةدام و شزومآ ح صوصخ رد کدوک قوقح 2
هرب تبسن ضیعبت ،دع صوصخ رد نویسناونک
هب هک دوب هدش حرطم ناکدوک عامتسا تلع
درشن یگدیرسر دراو هرتیمک ،ندورب ریذپان هرتیمک و1
هیور نونکات لامع .تسا هدرکن داجیا شزومآ رد یتیسنج ضیعبت ةنیمز رد یا
1 . 4 . تیلولعم یاراد دارفا قوقح ةتیمک تلود ای دارفا تایاکش هب یگدیسر تیحلاص یاراد هتیمک نیا لرکتورپ هرکنیا هب طورشم ،تساه
یرایتخا 2441 .دشاب هتفرگ رارق نیفرط یوصت دروم نویسناونک
1
لاس رد هتیمک هک یتامیمصت زا یکی رد 2411
یرم ،لارعا ،ترسا هدررک ذااتا ادرقا هرک دراد
،
شحارف ضرقن تلود نیا سرادم هب دورو هب تیلولعم یاراد ناکدوک تعنامم رب ینبم ایناپسا تلود
،اظن و لولعم دارفا شزومآ رب ح دنم تسا
یمن دارفا نیا هارگا . درورم ملارس داررفا رانک رد دنناوت
داجیا ،دنریگ رارق شزومآ ز
تخاسری رین و ،زلا تارناکما و اه بوارارا
اره یفارک یترارظن ی یاررب
تلود تادهعت زا یکی نانچمه شزومآ رب ح زا تیلولعم یاراد دارفا یرادروخرب یقاب اه
م ی .دنام
7
___________________________________________________________________
1. Ibid, Article: 7.
2. Optional Protocol to the Convention on the Rights of the Child on a communications procedure, 2011.
3. Ibid, Articles: 3(2) and 4(1).
4. https://juris.ohchr.org/search/results. (Last visit: 19 October 2019).
5. Decision adopted by the Committee under the Optional Protocol to the Convention on the Rights of the Child on a communications procedure, concerning communication, CRC/C/77/D/10/2017.
6. Optional Protocol to the Convention on the Rights of Persons with Disabilities, 2006, 2518 UNTS 283.
7. Committee on the Rights of Persons with Disabilities, Inquiry concerning Spain carried out by the Committee under article 6 of the Optional Protocol to the Convention, 2018, CRPD/C/20/.
1 . 5 رشب قوقح ةتیمک .
یم هتیمک نیرب قارثیم رد جردرنم قوقح ضقن هب طوبرم تایاکش دناوت
و یندرم قورقح یرللملا
ا لکتورپ .دنک تفایرد ار ،شزومآ یدازآ و ضیعبت ةلئسم دننام ،یسایس ارب نارم مه هک یرایتخ
.تسا هتیمک هب یتیحلاص نینا یاطعا یانبم ،تسا هتفرگ رارق شریذپ دروم قاثیم یوصت
1
لاس رد هک هتیمک نیا تامیمصت زا یکی رد 2449
ذاراتا وررن زا ناهاوخ تیاکش یپ رد و
داجیا رد هدناوخ ،ادقا هتیمک ،دوب هدش فاعم
تی صوصخ رد کدنا یاه هزورمآ
اره تیحیرسم ی ار
ةدام ضقن 11
( 0 هب نیدلاو ح اب هطبار رد قاثیم ) شزومآ
اه و درک ،لاعا ناکدوک هب یبهذم ی
هک تساوخ ورن زا مز
هنی هرهب یارب ،زلا یاه .دروآ مهارف ار ح نیا زا دارفا یدنم
2
1 . 6 . ةتیمک سناونک نوی و اه صوت هی همان وکسنوی یاه
نویسناونک ةتیمک هیصوت و اه
همان س زا اه لا 1371 یتفاریرد تایاکرش ةنامرحم یسررب تیحلاص
هورگ ،دارفا نامزاس و اه
،دررم یاه یرم وکرسنوی یارضعا .درنراد ار دارهن
ار دورخ تیاکرش درنناوت
فرص هدش حلم طوبرم یرشب قوقح تادهاعم هب هکنیا زا رظن میلرست وکرسنوی هرب ،رریخ ای دنا
تیاکش ،هتیمک .دننک یسررب ینلعریغ تاسلج رد ار اه
یرم ییارضق رجرم شرقن هرتیمک .درنک
نیب یمن افیا ار یللملا یمن یعفارت یگدیسر دراو و دنک
یم هکلب ،دوش یرارکمه یارضف رد دهاوخ
نیب هب ار دوخ شلات ،امت و دهد هلصیف ار فلاتخا لباقتم مهافت و هحلاصم ،یللملا یم راک
ات ددنب
انتجا رشب قوقح ضقن ،اهتا هب تلود ةی ندرک ،وکحم زا ترسا درقتعم وکسنوی هکارا ،دنک ب
نب هب و تسا هلئسم لح نام هجیتن نیا یم یهتنم تسب
،یراصنا( دوش 1939
: 921 .)
ررشتنم وکرسنوی تامادرقا زا لرصاح جیارتن لاس تسیب ات هکنیا و دنیارف نیا ندوب هنامرحم یمن یم جوم ،دوش .دومن دنیارف نیا یدمآراک هب تبسن یقیقد تواضق ناوتن دوش
9
2 . رشب قوقح یاروش یاهدنیارف
یم رشب قوقح یاروش یگدیرسر شزورمآ رح هلمج زا رشب قوقح اب طبترم ةلئسم ره هب دناوت
هرود ینیبزاب ،راکوزاس ود یاراد داهن نیا .دنک .تسا تیاکش نییآ و یناهج یا
2 . 1 هرود ینیبزاب . یناهج یا
یدنیارف راکوزاس نیا هبرصحنم
تسا درف هب هک یسررب قوقح رشب رد
،امت یاهرورشک ورضع
نامزارس
___________________________________________________________________
1. Optional Protocol to the International Covenant on Civil and Political Rights, 1966.
2. Human Rights Committee, CCPR Leirvåg and ors v Norway, 2004, Communication No. 1155/2003, CCPR/C/82/D/1155/2003.
3. For further information, see www.claiminghumanrights.org/unesco_procedure.
یم للم و دزادرپ تلود هب دوخ رشب قوقح یارجا زا لماک یسررب ةی لاس راها ره اه یرم لمع
درنروآ
یم ،لاعا رشب قوقح یاروش هب یشرا گ یط و هرا رظندروم ةرود لوط رد هک دننک
،ادرقا ییاره ار رد
تهج دوبهب عاضوا قوقح آ هب طوبرم تادهعت و رشب ن
رد ناشیاهروشک
،اجنا هداد
1.دنا
نو فا همانعطق رد اروش ،روکذم دنیارف رب ترلود یمامت زا یا
قورقح یارهداهن ،فرسینوی ،اره
نامزاس و تاسسؤم ،یرشب نیرب و یلم یاه
زا یرشرا گ ترسا هترساوخ یندرم ةرعماج و یرللملا
ؤرم یسرتسد ناوم و لیصحت ح زا نارتخد یمامت یرادروخرب قحت یگنوگا هرب ناررتخد رث
.دنهد هئارا اروش هب ار ح نیا
2
2 . 2 . تیاکش نییآ هب رشب قوقح یاروش هب تیاکش دنیارف هدرهاعم صورصخ رد تیدودرحم نودرب ،هنایفام تروص
یا
یم ،اجنا دحتم للم یاضعا ةمه هب تبسن و صاخ هب ،دریگ
هنوگ یم هک یا درنیارف ارهنت ار نآ ناورت
اروش .درک یقلت یناهج تیاکش ضقن ،امت هب
یدازآ و رشب قوقح یاه ررسارس رد هرک نیدارینب یاه
یرم ،ترسا هرتفریذپ تروص یطیارش ره رد و ایند هوررگ ،داررفا ،ارمت و دزادررپ
نامزارس و اره یاره
یعدم هک یتلودریغ ضقن نیا ناینابرق دنا
ضرقن نریا عورقو زا یقثوم علاطا ای دنتسه اه ،درنراد اره
یم شاد هبتاکم اروش اب دنناوت یم راک هدیسر تایاکش یور هورگراک ود .دنشاب هت
هورگرارک )فلا :دننک
تیعضو هورگراک )ب ،تاطابترا یرم یرسررب ار تیاکرش شریذپ تیلباق و رابتعا لوا هورگ .اه
و درنک
هب تیاکش ،شریذپ تیلباق زارحا زا پ .ریخ ای تسا هدش داریا تحص رب لومحم یاعدا ةی هکنیا تیعضو هورگراک اجرا اه
یم هداد ع ود هک دوش
یم هسلج لیکشت لاس رد راب یسررب ربءهولاع ات دهد
یرسررب زا رپ .درنک یباریزرا ین ار هتشذگ لاس یعاجرا تایاکش تفرشیپ نا یم ،دیدج تایاکش تیعضو هورگراک ،تیعضو یم هئارا اروش هب ار یشرا گ اه
نو فا نآ رد هک دهد ،ضرقن دراوم نییبت رب
هیصوت هب ییاه ظنم یتساک فر رو یم نایب یسررب تحت تلود رشب قوقح ،اظن یاه
9.دنک
بوارارا یدادرعت ،یداهن دنیارف زا جراخ نارینابرق هرک دراد دورجو یعورضوم صارخ یاره
ضقن یم هژیو یاهدنیارف نیا ،امتها دروم یاه تسدزا قوقح قاقحا یارب دنناوت
ارب شیورخ ةتفر
زا یکی .دننک تیاکش حرط ای هبتاکم اهنآ هزراب
شریذرپ تریلباق رسوم ةناتسآ اهدنیارف نیا یاه
هب ،تسا اهنآ د ن اوعد هداد صیارشت عامترسا لرباقریغ یوارعد نریا زا یکدرنا دادرعت هک یوحن
یم شیرپ یرلخاد یاهراکهار ،امت ینابرق تسین زاین ،لاثم یارب .دنوش یرنیب
نارربج یاررب هدرش
تسدزا قوقح یم لصفلاب و دشاب هدومیپ ار هتفر
وت .دنک عوجر صاخ یاهراکوزاس نیا هب دنا
0
___________________________________________________________________
1. https://www.right-to-education.org/page/international-human-rights-mechanisms. (Accessed 1-2-2020).
2. A/HRC/RES/32/20,2016.
3. UN Human Rights Bodies complaints procedure, www.ohchr.org/EN/HRBodies/HRC/
ComplaintProcedure/Pages/HRCComplaintProcedure.
4. OHCHR, special procedures and communications, www.ohchr.org/EN/HRBodies/SP
یرباربان صوصخ رد رگرشرا گ نیریعت زا تسا ترابع هژیو دنیارف نیا شزومآ رد یتیسنج
.شزومآ رب ح دروم رد هژیو تلود زا دیدزاب یرط زا شزومآ رب ح ةژیو رگشرا گ درهاعتم یاره
،ارهتا هرب خرساپ ،1
یاره
رد شزومآ ح ضقن صوصخ رد هدیسر تلود
تفگ ،اجنا ،اه تلود اب هدنزاس یاهوگو
ةرعماج ،اه
هار ندرک ادیپ یارب طبترم نارگیزاب ریاس و یندم ةرئارا و شزورمآ ررب رح یارجا تهج رد لح
یم تیلاعف ،یمومع مجم و رشب قوقح یاروش هب هنلااس شرا گ
2.دنک
خ رد تارماهتا هرب خرساپ صوصخ رد دوخ ةفیظو بواراا رد هژیو رگشرا گ رح ضرقن صورص
ترلود تادرهعت یروآداری اب ،طوبرم ح ضقن صوصخ رد شرا گ و تاعلاطا تفایرد زا پ ،شزومآ نیب دانسا جوم هب یم ،اهتا فرط تلود زا یللملا
حرطم یاعدا صوصخ رد ار دوخ خساپ دهاوخ هدرش
،ادرقا ،و رل ترورص رد و هتشاد نایب ،ارجنا یاره
لارعا رین ار ارعدا درورم صورصخ رد هرتفرگ .دراد ،
تساوخرد حرطم یاه
و هوررگ اری داررفا ،دررف :ترسا یرصاش هرا یناربرق هک دوش صاشم دیاب هدش
.دنتسه یصااشا ها ح ضقن نلاماع و نابکترم و تیعمج یم یلاسرا تیاکش9
صورصخ رد درناوت
تساوخرد هب رگشرا گ .تسا نایرج و عوقو لاح رد ای هداد خر لابق هک دشاب یدهعت ضقن ارب هک ییاه
ه یگنا دریاب ترساوخرد نریا و دررک درهاوان یگدیرسر ،درشاب نیهوت و ،انشد نابز اب ای یسایس یاه
تساوخرد نیا .دوش هئارا ،دنروب م ح ینابرق هک یهورگ ای درف طسوت تلود خساپ و اه
شرا رگ رد اره
یرم هرئارا و تربث رشب قوقح یاروش هب رگشرا گ ةنلااس .دورش
رنز ،هژریو رگرشرا گ ،شرا رگ رد0
و نا
هورگ سأر رد نارتخد هتفرگ رارق لیصحت زا تیمورحم رد رطخرپ دارفا و اه
جاودزا ،شرا گ نیا رد .دنا
ةیرهرش ،نارتخد طسوت هناخ یاهراک ،اجنا ،راک کدوک ،،اگنهدوز یرادراب ،یکدوک نینس رد نارتخد اررتخد ترینما نیمأت رد سرادم یناوتان ،هسردم ات ]هناخ[ ینلاوط ةلصاف ،سرادم ندوربن رسانم ،ن
همانرب و تیفیک تنوشخ و نارتخد ةدنیآ و یگدنز یارب یسرد یاه
لریلاد تیرسنج ررب یرنتبم یاه
.تسا هدش نایب یتیسنج ضیعبت یداصم زا و لیصحت زا نارتخد تیمورحم
1
/Pages/Communications.aspx.
1 . زاب زا هک یشرا گ یط هژیو رگشرا گ لاس رد ریا جلا ناملسم روشک زا دوخ دید
2411 هدرک نایب ،هداد هئارا
هب حوطس زا یرایسب رد یدایز دح ات شزومآ هب نارسپ و نارتخد یسرتسد رد یتیسنج یواست تسا لمع
هب نارسپ هب تبسن ار یرتهب رایسب جیاتن نارتخد هاگشناد حطس رد و تسا هدمآ هدروآ تسد
تیرثکا و دنا
رد ناملعم یم لیکشت نانز ار ییادتبا حطس
:ک.ر .دنهد
Report of the Special Rapporteur on the right to education, Kishore Singh, A/HRC/29/30/Add.2, Para: 60.
2. www.ohchr.org/EN/Issues/Education/SREducation/Pages/SREducationIndex.aspx.
9 . نایب رد شزومآ ح ةژیو رگشرا گ یم ، ح ضقن نلاماع
شبنج زا یرایسب دیوگ تکرح و اه
یعرس یرطارفا یاه
هشیلک یریوصت ،فیرعت و هئارا رد هک دنراد بوخ نز ای رتخد ،رسمه ةی زا یا
یرگژیو زا یکی نارنز نریا یاره
،ورحم :ک.ر .تسا لیصحت زا ناشندوب Report of the Special Rapporteur on the right to education, 2019, A/74/243, Para, 47.
4. www.ohchr.org/EN/Issues/Education/SREducation/Pages/IndividualComplaints.aspx.
5. Report of the Special Rapporteur on the right to education, Inclusion, equity and the right to education, (2017) A/72/496.
3 دحتم للم روشنم رب ینتبم یاهداهن .
یم هزوح نیا رد ک درک هراشا دحتم للم نز ،اقم نویسیمک هب ناوت
نارنز تیعضو صوصخ رد ه
هب هک تسا تایاکش هب یگدیسر و تفایرد ییاضقریغ راکوزاس ةی یاراد راکوزاس ةی هدمع روط
مج هب دهاوش و کرادم یروآ یرب رورهظون یاهوگلا و اهدنور نییعت روظنم
هریور و یتلادرع یاره
ضیعبت اهدربهار داجیا و یراذگتسایس هب یرط نیا زا ات تسا نانز هیلع یمآ یرربارب یارقترا ی
یعارجرا تیعرضو صورصخ رد میمرصت ذااتا هب تردابم روب م نویسیمک .دنک ةمک یتیسنج یمن نیازا و دنک یمن ور
،ادقا دناوت ضقن نتخاس هتسجرب رد اما ،دنک هیصوت ین ار یناربج یاه
اه
یم هجوت دروم تیعضو هب طوبرم یاهداهن رظن لج و .دنک افیا یریگمشا شقن دناوت
1
ب ه هب ات تخاس دهاوخ رداق ار نارتخد ،شزومآ نویسیمک رظن رماوج ةعرسوت رد لارعف روط
هب مه یذ ناونع هب مه و فن
یربارب نویسیمک رظن زا .دنشاب هتشاد تکرش رییغت نازاتشیپ ناونع
سلاک زا رتارف یرما شزومآ رد یتیسنج مرهم نریا هکلب ؛تسا شزومآ رد یناسکی و سرد یاه
رب هب طوبرم ترصرف رد یرربارب و شزومآ تیفیک رد یربا
یعارمتجا یاره -
یدارصتقا زا یرشان2
و یرساسا ح ةی شزومآ هک دش دهاوخ زاغآ هلئسم نیا تخانش اب هلئسم نیا و تسا شزومآ .تسا یرسپ و رتخد ره یارب یناسنا یلصا
9
هقطنم یاهراکوزاس شزومآ رد یتیسنج یربارب قح یارجا یا
تلود هکنیا هب طورشم هرقطنم دنرس وضع تیاکش تحت
یاهراکوزارس ،ارمت و درشاب طوربرم یا
بوارارا رد ،ارمتها درورم عوضوم هکنیا و دشاب هدش یط ینابرق قوقح قاقحا یارب ین یلخاد یم ناینابرق ،دشاب هدشن یسررب یرگید بواراا رد ار دوخ یاوعد دنناوت
هرقطنم یقوقح یاه یا
___________________________________________________________________
1 . و نیا صوصخ رد نویسیمک یریگترسد اب هطبار رد دوخ ةفیظ
رد نارنز ةجنکرش و شررم ،نارنز ةناررسدوخ یاره
ضیعبت لامعا ،نانز قوقح ناعفادم تاعامتجا یدازآ و نایب یدازآ ح ضقن ،تشادزاب تازاجم یمآ
یرنتبم اره
هشیلک رب ینتبم شرگن ،یگناخ تنوشخ ،تیسنج رب جاودزا ،نارنز تیلوئسم و شقن صوصخ رد یتیسنج یاه
بجا ،راک طیحم رد یسنج رازآ ،ییوشانز زواجت و یرا عبت
ی ض لع ی ه انز نیناوق اب هطبار رد ن و ترجارهم
،تریعبات
ضقن نانز قوقح ت ،تثارو و تیکلام رد
عب ی ض لع ی ه سرتسد رد نانز ی
ةمک هب اه ی ب ی ن للملا ی هناترسودرشب رد ،
لاس شرا گ رد و هتشاد تیلاعف ریخا یاه ادرپ تاعوضوم نیا هب دوخ یاه
.تسا هتخ
https://www.unwomen.org/en/csw/communications-procedure.
2. Socioeconomic status (SES)
یعامتجا تیعضو -
ةدنریگرب رد یداصتقا دمآرد
تیقفوم و اهدرواتسد ، ردا ،یلام تینما ،یلیصحت یاه
هذ کا زا ین
یم یعامتجا ةقبط و تیعضو و دوش
ک لماش ی ف ی ت گدنز ی نچمه و ی ن تصرف تما و اه ی زا ییاه تسا ب هک دارفا ه
هعماج یم هداد .دوش
:ک.ر رتشیب ةعلاطم یارب https://www.apa.org/pi/ses/resources/publications/education
.
3. https://www.unwomen.org/en/news/stories/2015/5/yannick-glemarec-closing-wef.
یاهراکوزاس نیا .دننک یریگیپ و حرطم هقطنم
هب هک یا ناوید لکش هب هدمع روط ییارضق یاره
یم رولبتم یوق ،دنوش
حطرس رد ررشب قورقح ضرقن هب تبسن تیلوئسم زارحا یاهراکوزاس نیرت
،ا لا یقوقح ،اکحا دنرداق هک دنتسه ایند هرب ،نریا دوجو اب .دننک رداص روآ
ییارپورا ناورید رج
اری شزورمآ ررب رح صورصخ رد یکدنا یواعد ،رشب قوقح رد شزورمآ رد یتیرسنج ضیرعبت
نیا ناوید هنوگ ناوید ، قاو رد .تسا هدش حرطم اه
هراشا دراوم رد ییاقیرفآ و ییاکیرمآ یاه هدرش
هتشاذگن یاج رب ین ییاضق ةیور ةی یتح یم لاح نیا اب اما ،دنا
ار ییاهراکهار ارآ ریاس رد ناوت
هب ناوید یوس زا هک درک هدهاشم هویش ناونع
یارب یا ضقن ناربج رورب م قورقح زا یرشان یاه
.تسا هتفرگ رارق هجوت دروم
1
هرب طوربرم یارهاعدا عامتسا تیحلاص هک دراد دوجو یرشب قوقح راکوزاس راها اقیرفآ رد مهم رشب قوقح ییاقیرفآ ناوید .تساراد ار شزومآ رد یتیسنج یربارب ضقن ییارضق دارهن نیرت
یم هک تسا طوبرم ورپ ضقن هب تبسن دناوت
قورقح صوصخ رد رشب قوقح ییاقیرفآ روشنم لکت
ار نآ ترلود هک یطبترم یرشب قوقح ةدهاعم ره ای کدوک هافر و قوقح ییاقیرفآ روشنم ،نانز .درنک ردارص مکح و تواضق ،تسا هدرک یوصت ییارقیرفآ ناورید یعورضوم تیحلارص ةرنماد2
هب هب هک تسا هدرتسگ یدح یرم یتاس
نیرب حطرس رد ار یرقح ناورت لملا
ترحت هرک ترفای یرل
رره و تسا یعفارت مه و یتروشم تیحلاص یاراد مه ناوید .دریگن رارق ناوید ییاضق تیحلاص یم رداص هک ییأر ،ا رلا اورعد نیفررط یاررب یقورقح ظاحل زا ،دنک
نیرنچمه ناورید .ترسا روآ
یم
،ادقا ذااتا صوصخ رد دناوت ضقن قوقح ییاسانش دننام ،یناربج یاه
تارررقم رییغت ،هدش و
.دنک رداص مکح تمارغ تخادرپ ای 9
تلود یرتسگداد ناوید اقیرفآ برغ یداصتقا ةعماج هب لعتم یاه
یم قوقح یواعد هب دناوت
،ا لا یقوقح ،اکحا و یگدیسر دارفا یوس زا حرطم یرشب
،ادقا .دنک رداص روآ زا هک یناربج یاه
قورقح ییاسانش ،تسا هتفرگ رارق هجوت دروم ناوید نیا یوس ضرقن
و ترمارغ ترخادرپ ،هدرش
.تسا صاخ یاهروتسد 0
هبش راکوزاس ود
،ا لا دقاف ناشتامیمصت هک دراد دوجو ین ییاضق ارهنت و ترسا یقوقح یروآ
___________________________________________________________________
1. Right to Education, Regional Human Rights Mechanisms, available at: https://www.right-to- education.org/page/regional-human-rights-mechanisms.
2 . لاس رد هک تسا رکذ نایاش 2441
یوصت هب رشب قوقح و اقیرفآ یرتسگداد ناوید لکتورپ اقیرفآ ةیداحتا
یرتسگداد ناوید لاس نآ زا و درک ،اغدا اقیرفآ یرتسگداد ناوید رد ار رشب قوقح ییاقیرفآ ناوید و دیسر یگدیسر داهن اقیرفآ :ک.ر .تسا هدش رشب قوقح ضقن هب طوبرم یواعد هب هدننک
The African Court on Human and Peoples' Rights, RULES OF COURT, available at: http://www.african- court.org/en/index.php/basic-documents/basic-documents-featured-articles.
3. Ibid.
4. Socio-Economic Rights and Accountability Project (SERAP) v Nigeria and Another (2010) AHRLR 145. Available at www.chr.up.ac.za/images/files/documents/africancases/
country/nigeria/SocioEconomic%20Rights%20and%20Accountability%20Project%20v%2 0Nigeria%20.
تلود نایم نامتفگ و یریگیپ ساسارب یم تیلاعف اه
هرک ررشب قورقح ییاقیرفآ نویسیمک .دننک
هب لاس رد رشب قوقح ییاقیرفآ روشنم ةلیسو 1311
اجیا یرم ییاقیرفآ ناوید دننام ،هدش د درناوت
هورگ ،دارفا یاهاعدا هب نامزاس ،اه
،درم یاه تلود و داهن
یررشب قورقح دانرسا ضرقن زا یشان اه
نیب و ییاقیرفآ یم و تسا یتراظن درکراک یاراد نینچمه نویسیمک .دنک یگدیسر یللملا
درناوت
شرا گ هرود یاه هب هجوت اب و دنک یسررب ار اضعا یا
هیصوت اهنآ .درشاب هترشاد ارضعا هب ار ییاه
1
هب هک نویسیمک تامیمصت زا یکی ةلئسم
شزومآ رب ح م
ی لاس رد هک تسا یمیمصت ،دزادرپ
1331
،ادقا دروم رد یم ذااتا ریئز تلود یاه
یارهداهن یرخرب یورس زا یگدیرسر نیا رد .دنک
غ ورب شزورمآ ررب رح ضرقن هرب مهتم هدناوخ ،دوب هدش حرطم یتلودری نترسب ریرط زا هرک د
بد ناتسری طیاررش دورب هدرش ناریب مرکح رد .دورب هدرش لرصاح لارس ود تدم هب هاگشناد و اه
یمن یرارطضا .دروایبرد یلعت تلاح هب ینلاوط تدم یارب ار شزومآ رب ح دناوت
2
نارکدوک هارفر و قوقح ناسانشراک ییاقیرفآ ةتیمک هبرش دارهن9
هرک ترسا یررگید ییارضق
هب روشنم ةلیسو یم ین داهن نیا ،نویسیمک دننام .تسا هدش داجیا کدوک قوقح ییاقیرفآ
درناوت
هورگ ،دارفا یاهاعدا نامزاس و اه
،دررم یاره هرب و درنک یرسررب ار رورشنم ضرقن درورم رد دارهن
تقیقح تلود شرا گ یسررب و تفایرد و روشنم داوم ریسفت ،یبای .دزادرپب اه
زا هرتیمک تیلاعف0
ک تسا مهم ثیح نآ یم ،ادقا ناکدوک هب طوبرم یاهاعدا صوصخ رد طقف ه
هرک یرهورگ ،دنک
یم رارق قوقح ضقن و یسآ ضرعم رد دارفا ریاس زا رتشیب هب و دنریگ
یکدرنا یسرتسد ،اع روط
یم هک ثیح نیا زا هتیمک .دنراد یلخاد ییاضق یاهدنیارف هب رح هلمج زا ناکدوک قوقح دناوت
ا هیلع ضیعبت فر و شزومآ رب .دراد تیمها ،دزاس هتسجرب ار ناشی
د هوررگ ،دارفا یوس زا یواعد شریذپ تیحلاص یاراد رشب قوقح ییاپورا ناوی نامزارس و اره
اره ی
،درم تسا داهن نترسه نآ یارضعا طرسوت ررشب قورقح ییارپورا نویسناونک ضقن ینابرق یعدم هک
.د
هب شزومآ رب ح صوصخ رد ناوید رش ةریور ناررتخد شزومآ رب ح هژیو
هرظحلام نایا دارجیا ار یا
تلود تادهعت نییبت رد هک هدرک .تسا هدرک افیا ار یریگمشا شقن ح نیا هب تبسن اه
1
ییارحنا هب هک شزومآ رب ح صوصخ رد ناوید ریخا یارآ زا یکی رد لارجنج
اره رین ار یی
گنارب رتخد ود نیدلاو تیاکش دروم رد ،تای کرت
رابت ،تیاکرش نریا رد .دورب ناوید هب نارهاوخ
هب یئوس تلود تسا یعدم ةطساو
رد تکرش زا رتخد ود نیا تیفاعم ،دع سلاک
اه طلترام ی
هب انش شزومآ ةدام ضقن جوم هسردم سورد زا یکی ناونع
3 ررشب قوقح ییاپورا نویسناونک
___________________________________________________________________
1. African Charter on Human and Peoples’ Rights, 1981, OAU Doc. CAB/LEG/67/3 rev. 5, 21 I.L.M. 58, Articles: 30, 55, 56 and 60.
2. African Commission on Human and People's Rights, Free Legal Assistance Group and Others v. Zaire, Comm. No. 25/89, 47/90, 56/91, 100/93, 1995.
3. African Committee of Experts on the Rights and Welfare of the Child.
4. The African Charter on the Rights and Welfare of the Child, Articles: 32-46.
5. Guide on Article 2 of Protocol No. 1 to the European Convention on Human Rights, European Court of Human Rights, 2018, pp: 18-21.
رد نارکدوک فارنم هرکنیا نایب اب ناوید اما .تسا هدش نادجو و هذم ،هشیدنا یدازآ دروم رد یگدنز د شنا زومآ رد تکرش و ی لاعف
تی یبهذرم یارهرواب ررب نریا و ترسا هتفهن یشزومآ یاه
نیازا .دراد ناحجر نیدلاو
،ادقا ور یئوس تلود یاه هن
اهنت ضرقن ةدارم 3 ،هدوربن نویرسناونک
اب ناوید .تسا هدوب بولطم و سانتم رایسب هکلب کأت
هب هن روب م رابجا هک هلئسم نیا رب دی بس
انش یریگدای هب هکلب ،
نودرب و نیریارس رارنک رد یرشزومآ تریلاعف ةی رد ندرک تکرش روظنم
نریا و تسا هدش داجیا یداقتعا ای یگنهرف هاگتساخ هب تبسن انثتسا مز
هرنی لیرصحت یاررب یا
.تسا هدش ذااتا ناکدوک یعامجا ،اغدا و لماک شزومآ
1
یلع ار یتیاکش یمسیتوا رتخد ةی ردام یرگید ةدنورپ رد ضرقن ررب یرنبم هرسنارف تلود ه
ةدام 2 نویسناونک لکتورپ 1312
هب زا یلحم تاماقم عانتما تلع تبث
،ان سرادرم رد یو کدوک
،ادرقا ،ارجنا ررب یرنبم دوخ دهعت تسا هتسناوتن تلود ،درک نایب و حرطم ،یداع و تربثم یاره
هرب هلئرسم نیا و دهد ،اجنا ار ناکدوک زا تیامح تهج رد افیا هب دهعت دورخ
ی و ضیرعبت دورخ
یم بوسحم شزومآ ح ضقن رد ناوید .دوش
أر و شزورمآ رح تیمها نایب اب هرداص ی ا
هرکنی
یعامتجا تمدخ ةی ح نیا نارکدوک یمارمت یاررب رریگارف و مارج شزومآ تیمها رب ،هدوب2
انثتسا نودب کأت
یرطیحم رد کدورک نریا شزورمآ ررب یلحم تاماقم میمصت هک درک نایب و دی
ن اب سانتم رریگارف و مارج شزورمآ لارمعا رد ترلود دهعت ،اجنا تهج رد یمادقا ،یو یناوتا
و دورب درهاوخ کدورک تیقفوم جوم هسردم عون نیا رد یو روضح و تسا ناکدوک ةمه یارب کدورک شزورمآ رح ضرقن و لرکتورپ ضرقن یدارع سرادرم رد یو شریذپ ،دع و لمع نیا یمن بوسحم
9.دوش
نویسناونک ضقن زارحا زا پ یم ناوید ،رشب قوقح ییاپورا
،ادقا هب افرص دناوت یناربج یاه
نو فا ای دنک افتکا تمارغ تخادرپ دننام ،ادرقا هرب ترداربم ضقان تلود دهد روتسد نآ رب
یاره
،ادقا یخرب ای دزرو تردابم تاررقم یوصت ای حلاصا دننام ینیمضت شریذپ دننام ار صاخ یاه
د هارگا .دهد ،اجنا وجشناد ةی تلو
یرمن ناوید اما ،دنتسه ناوید یارآ یارجا هب ، لم اه درناوت
.دنک ،ادقا یلخاد ،اکحا ای نیناوق وغل هب یم ین یعامتجا قوقح ییاپورا ةتیمک یدرنبیاپ و درنک یگدیرسر یرعمج تایاکش هب دناوت
تلود یم اهنت هتیمک .دهد رارق تراظن دروم ار یعامتجا قوقح روشنم هب اه تیاکش دناوت
یعمج
یعامتجا قوقح روشنم هب یقاحلا لکتورپ هک ار یتلود هد ناپ هیلع هدررک یورصت0
.دریذرپب ،درنا
هورگ قوقح هک تسا یعمج تیاکش راکوزاس ةدننکداجیا روب م لکتورپ ةری رد هرک یصاخ یاه
هدش رکذ یضم تسرهف هداد هزارجا دنلانف اهنت .تسا هداد رارق هجوت دروم ار نارگراک دننام ،دنا
___________________________________________________________________
1. European Court of Human Rights, Osmanoğlu and Kocabaş v Switzerland App no 29086/12, 2017.
2. Complex service.
3. Decision Dupin v. France - right to education of autistic children, ECHR 030 (2019).
4. Additional Protocol to the European Social Charter.