ﻪﻤﯿﻧ لﺪﻣ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﻌﯾزﻮﺗ
ARCSWAT
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﻪﺸﻘﻧ ﻪﯿﻬﺗ رد GIS
هزﻮﺣ CN
هدﻮﻧ ﺰﯿﺨﺑآ
نﺎﻬﺟ ﺪﯿﻣا هﺪﯾد
،1
،*
ﯽﻧﺎﻤﻠﺳ ﻦﯿﺴﺣ
*2
، ﯽﻣﺎﻣا ﻪﯿﻤﺳ ﺮﺑﺎﺻ ﻢﻇﺎﮐ ،3
4
-1 ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ،ﯽﺸﮑﻫز و يرﺎﯿﺑآ ﺪﺷرا بآ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ
.نﺎﮔﺮﮔ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
-2 نﺎﮔﺮﮔ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﺰﯿﺨﺑآ و ﻊﺗﺮﻣ هوﺮﮔ ،يرادﺰﯿﺨﺑآ يﺮﺘﮐد*
(
-3 هزﺎﺳ يﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد بآ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ،ﯽﺑآ يﺎﻫ
.
-4 ﺮﺘﮐد ي ﺨﺑآ ﯿ رادﺰ ي
، ﺨﺑآ و ﻊﺗﺮﻣ هوﺮﮔ ﯿﺰ
زروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ي
ﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و ﯿﻌ ﯽ نﺎﮔﺮﮔ
هﺪﯿﮑﭼ
ﺒﺷ ﯿ ﻪ زﺎﺳ ي شرﺎﺑ - ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ و يژﻮﻟورﺪﯿﻫ مﻮﻠﻋ رد يﺪﯿﻠﮐ دراﻮﻣ زا ﯽﮑﯾ بﺎﻧاور ﺤﻣ
ﯿ ﻂ ز ﯾ ﺖﺴ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﻣ ﯽ .دور لﺪﻣ ﺎﻫ ي
ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ ﻪﺑ
رﻮﻈﻨﻣ ﺒﺷ ﯿ ﻪ زﺎﺳ ي شرﺎﺑ ﺪﻨﯾآﺮﻓ -
بﺎﻧاور و ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻪﻧﺎﺧدور نﺎﯾﺮﺟ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﻌﺳﻮﺗ
ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا فﺪﻫ .ﺪﻧا
ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ نﺎﺘﺴﻠﮔ نﺎﺘﺳا هدﻮﻧ ﺰﯿﺨﺑآ هزﻮﺣ ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﻪﺸﻘﻧ ﻪﯿﻬﺗ و بﺎﻧاور ﻣ
ﯽ ﻪﻤﯿﻧ لﺪﻣ زا ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد .ﺪﺷﺎﺑ
ﯽﻌﯾزﻮﺗ - ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ
ARCSWAT
ﻂﯿﺤﻣ رد ﻪﻟﺎﺳ رﺎﻬﭼ هرود ياﺮﺑ لﺪﻣ اﺪﺘﺑا رد .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺮﻬﺑGIS
-2004 2001
ﺮﺟا ،لﺪﻣ ﺖﻗد ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﺲﭙﺳ و ﺪﯾدﺮﮔ ا ﻪﯿﺒﺷ
يزﺎﺳ ﯽﺠﻨﺳ ﺖﺤﺻ هرود ﯽﻃ رد -2006
.ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا2005 ﺎﻬﻧرد
ﯾ ﺖ
ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﻫ
ﺮﯾز زا ﮏﯾ ﻮﺣ
ﺿ ﻪ ﺎﻫ ) ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﺘﺑﻮﻃر ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻪﺿﻮﺣ بﺎﻧاور ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﻪﺸﻘﻧ ، (II
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ لﺪﻣ ﺖﻗد ﯽﺑﺎﯾزرا .ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺺﺧﺎﺷ
ﺎﻫ ﯾﺮﺿ يرﺎﻣآ ي ) ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺐ
R2
شﺎﻧ ﺐﯾﺮﺿ ،(
- ) ﻒﯿﻠﮑﺗﺎﺳ
ENS
ﻪﺸﯾر و (
) ﺎﻄﺧ تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ (RMSE
نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد رد لﺪﻣ يﻻﺎﺑ ﺖﻗد ﻪﯿﺒﺷ
يزﺎﺳ ﺖﺤﺻ و ﯽﺠﻨﺳاو هرود ود ﺮﻫ ﯽﻃ رد ﻪﺿﻮﺣ
نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ .دراد ﯽﺠﻨﺳ ﻣ
ﯽ ﻪﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﺘﺑﻮﻃر ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻪﺿﻮﺣ بﺎﻧاور ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ﺪﻫد
ﺐﯿﺗﺮﺗ و84
/5 ﻣ73 ﯽ ﻪﺿﻮﺣ ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﯽﻧزو ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺷﺎﺑ /62
ﺖﺳد ﻪﺑ77 هرﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ .ﺪﻣآ
ﺮﺑ ﯽﻠﯿﻟد ﻪﮐ ﻪﺿﻮﺣ يﻻﺎﺑ ﯽﻨﺤﻨﻣ يﺮﯾﺬﭘﺎﻧذﻮﻔﻧ
كﺎﺧ ﻢﮐ ﻣ ﯽ مزﻻ تﺎﻣاﺪﻗا ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺑ
رﻮﻈﻨﻣ و بآ ﺖﻓر رﺪﻫ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ
ﺶﯾاﺰﻓا يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ ﻪﺿﻮﺣ رد بآ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣ روﺮﺿ
ي ﻣ ﯽ .ﺪﺷﺎﺑ
ژاو نﺎﮔ :يﺪﯿﻠﮐ ﻨﺳاو ﺖﺤﺻ ،ﯽﺠ هرﺎﻤﺷ ،ﯽﺠﻨﺳ
هزﻮﺣ ،ﯽﻨﺤﻨﻣ ،هدﻮﻧ
ARCSWAT
-1 ﻪﻣﺪﻘﻣ
شرﺎﺑ ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ يﺎﻫﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺪﯾﺎﺑ اﺮﭼ -
ار بﺎﻧاور لﺪﻣ
زﺎﺳ ﻦﯾا ﯽﻠﺻا ﺦﺳﺎﭘ ؟دﻮﻤﻧ ي لاﺆﺳ
ﺖﯾدوﺪﺤﻣ ، شور
ﺎﻫ ي
هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ يژﻮﻟورﺪﯿﻫ رد ﻣ
ﯽ ﻪﺑ ﻊﺟار يﺰﯿﭼ ﺮﻫ ﺖﺴﯿﻧ ردﺎﻗ دﺮﻓ ﺖﻘﯿﻘﺣ رد .ﺪﺷﺎﺑ ﺳ
ﻢﺘﺴﯿ ﻪﮐ ار ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ يﺎﻫ
ﻣ ﯽ ،ﺪﻧاﺪﺑ ﺪﻫاﻮﺧ هزاﺪﻧا
يﺮﯿﮔ زا يدوﺪﺤﻣ داﺪﻌﺗ ﻂﻘﻓ اﺮﯾز ﺪﻨﮐ شور
ﺎﻫ ي هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ رد داﺪﻋا زا يدوﺪﺤﻣ ﻪﻨﻣاد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و
ﺎﺗ ﺖﺳا جﺎﯿﺘﺣا ﯽﺷور ﻪﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .ﺖﺳوا رﺎﯿﺘﺧا ﻪﺑ
ﺳو ﯿ ﻪﻠ ياﺮﺑ ار دﻮﺟﻮﻣ رﺎﻣآ ناﻮﺘﺑ نآ ﻪﺿﻮﺣ
يﺎﻫ ﺎﯾ و رﺎﻣآ نوﺪﺑ نﺎﮑﻣ
ﺎﻫ ﯽﯾ
ﻪﮐ هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ نآ ﺎﻫ نﺎﮑﻣا ﺮﯾﺬﭘ شور ﮏﯾ ﻦﯾا و دﻮﻤﻧ اﺪﯿﭘ ﺖﺳد هﺪﻨﯾآ ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﺑ و داد ﻢﯿﻤﻌﺗ ﺖﺴﯿﻧ ﺮﺛﺆﻣ
،نﻮﺑ) ﺖﺳا ﻢﻠﻋ ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ بﺎﻧاور .(2001
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ زا ﯽﮑﯾ ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﺮﺜﮐا رد ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯾ ﻘﺤﺗ
ﻖﯿ ﺎﻫ
هدﺎﻔﺘﺳادرﻮﻣ راﺮﻗ
ﻣ ﯽ ،رﻮﭘ ﺮﺒﮐا و هداز بﻮﻘﻌﯾ) دﺮﯿﮔ راﺪﻘﻣ .(1390
و ﻢﺠﺣ بﺎﻧاور ﺎﻫ ﻪﺑ و ﯽﮔﮋﯾ يﺎﻫ ﻪﺿﻮﺣ و ﺖﯿﻌﺿو
ﯽﺳﺎﻨﺷاﻮﻫ ﻪﺘﺴﺑاو
ﺖﺳا و ﻦﯿﻤﺨﺗ بﺎﻧاور ﺎﻫ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ﮏﯾ ﺺﺧﺎﺷ ياﺮﺑ نﺎﺸﻧ نداد ﻦﯾا ود ﻞﻣﺎﻋ ﻣ ﯽ ﺷﺎﺑ ﺪ هوﻼﻋ ﺮﺑ ﻢﺠﺣ تﻻوﺰﻧ
يﻮﺟ ﻪﮐ زا ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﻦﯾ ﯽﮔﮋﯾو ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ ﻦﯿﻤﺨﺗ
ﻢﺠﺣ بﺎﻧاور ﺎﻫ ﻣ ﯽ
،ﺪﺷﺎﺑ عﻮﻧ
،كﺎﺧ يﺮﺑرﺎﮐ ﯽﺿارا و ﺶﺷﻮﭘ
،ﯽﻫﺎﯿﮔ
ﺖﯿﻌﺿو ﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ ﯽ
هدوﺪﺤﻣ و ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺖﺑﻮﻃر ﻦﯿﺸﯿﭘ كﺎﺧ ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﻤﻬﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﮐ رد ﻦﯿﯿﻌﺗ ناﺰﯿﻣ بﺎﻧاور ﺮﺛا رﺎﯿﺴﺑ
ﯽﻤﻬﻣ ﺪﻧراد . ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ هﺪﺷدﺎﯾ
لﺪﻣ ﺎﻫ ي ﯽﺑﺮﺠﺗ رد ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ شرﺎﺑ بﺎﻧاور- و ﻞﯿﺳ ياراد ﺖﯿﻤﻫا ﻣ ﯽ ﺪﻨﺷﺎﺑ
،ﯽﻫﺎﻨﭘ و يﺪﻤﺤﻣ) (1385
تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﺎﺑ . زﻮﺗ
ﯾ ﻊ هﺪﺷ ﻦﯾا ﯽﯾﺎﻀﻓ لﺪﻣ
ﺎﻫ ﻪﺑ رﻮﻃ ﯽﻧوﺰﻓازور ياﺮﺑ
ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ يﺎﻫﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻪﺑ
رﻮﻈﻨﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ و ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻟﺎﻌﻓ
ﺖﯿ ار ﺰﯿﺨﺑآ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻪﮐ يﺮﺸﺑ و ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ ﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ
ﺮﯿ
راﺮﻗ ﻣ ﯽ ﺪﻨﻫد هدﺎﻔﺘﺳادرﻮﻣ راﺮﻗ
ﻣ ﯽ ﺪﻧﺮﯿﮔ ،نارﺎﮑﻤﻫ و ﮓﻧاژ) .(2010
ﻪﺑ لﺎﺣﺮﻫ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ شور
ﺎﻫ رد ﻦﯾﻮﻧ ي لﺪﻣ
زﺎﺳ و ي
مﺮﻧ ﺰﻓا يﺎﻫرا ،هﺪﯾدﺮﮔ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ ياﺮﺟا نﺎﻣز ﺶﻫﺎﮐ و ﺖﻋﺮﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ ﻪﮐ دﻮﺟﻮﻣ ﺶﻫوﮋﭘ
ﺎﻫ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ و
،ﺎﯿﻧ يدﺎﺒﻗ و هداز بآﺮﯿﻣ) ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ شﺮﺘﺴﮔ يﺮﯿﮕﻤﺸﭼ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ يژﻮﻟورﺪﯿﻫ ﻞﺋﺎﺴﻣ .(1384
لﺪﻣ ﻪﺑ يرادﺰﯿﺨﺑآ يﺎﻫ
هﺪﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ و ﻪﻌﺳﻮﺗ ،يﺰﯾر حﺮﻃ ياﺮﺑ يروﺮﺿ يراﺰﺑا لﺪﻣ ﻦﯾا .ﺪﻧا
لواﺪﺘﻣ ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ هﺪﺷ ﺮﺗ
ﺪﻧا
نآ ﺶﻘﻧ و ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ
ﻪﺑزور زور ﯽﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ ،نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﺠﯾو) ددﺮﮔ
(2002 . خﺮﻧ زا شرﺎﺑ راﺪﻘﻣ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز
ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ﯽﺤﻄﺳ بﺎﻧاور ﺪﯾﺎﻤﻧ زوﺎﺠﺗ كﺎﺧ يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ ﻪﺑ و هﺪﺷ يرﺎﺟ ﻦﯿﻣز ﺢﻄﺳ يور رد ﯽﻓﺎﺿا بآ ترﻮﺻ ﻦﯾا رد .دﻮﺷ
ﺖﻤﺳ ﺖﺴﭘ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﻣ ﺖﮐﺮﺣ ﺮﺗ
و ﺪﻨﮐ ﺗرﻮﺻرد ﯽ ﻪﮐ دﺎﺠﯾا بﻼﯿﺳ ددﺮﮔ ﺮﺘﺸﯿﺑ بآ ﻦﯾا ﺖﻋﺮﺳ و تﺪﺷ ﻣ
ﯽ .دﻮﺷ زا
ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﻦﯾ ﺳ زوﺮﺑ رد ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ بﻼﯿ
ﺎﻫ
، ﺮﺑرﺎﮐ و كﺎﺧ ﻂﯾاﺮﺷ ي
يﺎﻫ ﻣ ﯽﺿارا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽ
ﺪﻨﺷﺎﺑ
، ﻘﺘﺴﻣ ﻪﮐ
ًﺎﻤﯿ ذﻮﻔﻧ ناﺰﯿﻣ يور
ﺛﺄﺗ بآ ﺮﯿ ﻣ ﯽ ﺪﻧراﺬﮔ
، ﻪﺑ ترﺎﺒﻋ د ﯾ ﺮﮕ ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ )
1CN ( ﺢﻄﺳ ﺿﻮﺣ ﺮﻫ ﻪ ﻊﻗاﻮﻣ رد ضﻮﺣ نآ ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ رﺎﺘﻓر ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ
ﺖﺳا ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ ،راﺪﻤﺸﺣ و ﯽﮐاردا)
، 1390 ،نارﺎﮑﻤﻫ و ياﺪﯿﺷ (1389
ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ راﺪﻘﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد.
ﺮﯾز زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﻪﺿﻮﺣ
ﺎﻫ ﯽﻌﯾزﻮﺗ ﻪﻤﯿﻧ لﺪﻣ زا ARSWAT
ﻦﯾا رد ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺮﻬﺑ2
ﻣز و ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪﺑ ماﺪﻗا ﻒﻠﺘﺨﻣ قﺮﻃ ﻪﺑ ﻪﻨﯿ ﻪﯿﺒﺷ
يزﺎﺳ ) نارﺎﮑﻤﻫ و ياﺪﯿﺷ .ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ بﺎﻧاور ياﺮﺑ (1389
هزﻮﺣ بﺎﻧاور ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﻪﺸﻘﻧ ﻪﯿﻬﺗ هواﺮﻣ
ﻪﭙﺗ زا نﺎﺘﺴﻠﮔ نﺎﺘﺳا ﯽﻧﺎﮑﻣ تﺎﻋﻼﻃا شزادﺮﭘ ﻪﻧﺎﻣﺎﺳ
ﻂﯿﺤﻣ رد هدﺎﻔﺘﺳاGIS
رد ﻪﺿﻮﺣ ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﯽﻧزو ﻂﺳﻮﺘﻣ راﺪﻘﻣ و ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﺘﺑﻮﻃر ﻂﯾاﺮﺷ
/16 يﺮﯿﺼﻧ و ﺎﯿﻧ يﻮﻠﻋ .ﺪﯾدﺮﮔ دروآﺮﺑ77
) ﺢﻟﺎﺻ ياﺮﺑ (1389
ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ لﺪﻣ زا وﺮﺑا ﻪﻧﺎﺧدور ﺰﯿﺨﺑآ هزﻮﺣ زا ﯽﺟوﺮﺧ بﺎﻧاور زا ﺪﻌﺑ و ﺪﻧدﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا SWAT
ﻪﻨﯿﻬﺑ يزﺎﺳ شرﺎﺑ لﺪﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ -
بﺎﻧاور ﻪﺸﻘﻧ ﻪﯿﻬﺗ ﻪﺑ ماﺪﻗا SWAT
.ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﻪﺿﻮﺣ CN ) ﯽﻫﺎﻨﭘ و يﺪﻤﺤﻣ
(1385
يﺎﭼ ﻪﻌﻠﻗ ﺰﯿﺨﺑآ هزﻮﺣ بﺎﻧاور ناﺰﯿﻣ دروآﺮﺑ ياﺮﺑ ﺎﺑرذآ
شور زا ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾ وSCS
.ﺪﻧدﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳاGIS ﺪﺑ
ﯾ ﻦ ترﻮﺻ زا ﺪﻌﺑ
ﻪﺸﻘﻧ ﻪﯿﻬﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺰﯿﺨﺑآ هزﻮﺣ CN
هداد يﺎﻫ ﻞﯿﻠﺤﺗ ،يرﺎﻣآ هداد
يﺎﻫ ﺮﯾوﺎﺼﺗ و ﯽﻧﺎﮑﻣ هراﻮﻫﺎﻣ
يا ﺎﺑ ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد
شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺸﻘﻧ وCSC
وCN رﺎﺑ ﻪﯾﻻ ﻪﻨﻬﭘ ش ﺎﻫ ) ﮏﻨﯿﺳﺎﺑ .ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪﺑﺎﺸﻣ بﺎﻧاور دﺎﺠﯾا ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ﺎﺑ ﯽﯾ (2010
زا نﺎﺘﺴﻬﻟ رد بﺎﻧاور ﯽﻨﺤﻣ هرﺎﻤﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ﯽﻃ رد ﯽﺷرﺎﺑ ﻪﻌﻗاو6
لﺎﺳ ﺎﻫ ي -2008 ﯽﺳرﺮﺑ رد .ﺪﻧدﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا1980
ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻦﯿﺑ ﻪﺿﻮﺣCN
/1 -97 /8 .دﻮﻤﻧ اﺪﯿﭘ ﺮﯿﯿﻐﺗ59 ﺳرﺮﺑ
ﯽ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ ﺶﯿﺑ ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ ﻊﯾﺎﻗو ياﺮﺑ ﯽﺑﺮﺠﺗCN
زا ﻣ20 ﯽﻠﯿ ﻪﺑ ﯽﻠﯿﺧ ﺮﺘﻣ ﻦﯿﻤﺨﺗ CN
هدز هﺪﺷ ﮏﯾدﺰﻧ ﻪﺿﻮﺣ ياﺮﺑ يﺮﺑرﺎﮐ و كﺎﺧ عاﻮﻧا سﺎﺳا ﺮﺑ ﺖﺳا
و هداز ﯽﺑﻮﻘﻌﯾ .
) رﻮﭘﺮﺒﮐا ﻪﯿﻬﺗ زا ﺪﻌﺑ (1390
ﻪﺸﻘﻧ يﺎﻫ مﺎﻏدا زا بﺎﻧاور ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﻪﺸﻘﻧ
يﺎﻫ و ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺶﺷﻮﭘ ،ﯽﺿارا يﺮﺑرﺎﮐ هوﺮﮔ
يﺎﻫ
كﺎﺧ ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ ﻂﯿﺤﻣ رد
ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا ياﺮﺑ ،GIS ﻪﺑ
ﺖﺳد هﺪﻣآ ﻪﺑ ماﺪﻗا ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ ﯽﺑد و ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﯽﺑد
لﺪﻣ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ بﻼﯿﺳ ﺮﺜﮐاﺪﺣ HEC-HMS
ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺎﺑ هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ هﺪﺷ نﺎﺸﻧ
هﺪﻨﻫد ﺛﺄﺗ دﺎﯾز ﺮﯿ
ﻢﺘﯾرﻮﮕﻟا ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﻘﺒﻃ
ﺪﻨﺑ ي .ﺖﺷاد بﺎﻧاور ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﺮﺑ
زا ﯽﻠﮐ فﺪﻫ ﻪﺋارا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ
ﯽﯾارﺎﮐ ﯽﺳرﺮﺑ لﺪﻣ
ﻧ ﯽﻌﯾزﻮﺗ ﻪﻤﯿ -
ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ ARCSWAT ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و
SUFI2 ﻪﺘﺴﺑرد
مﺮﻧ راﺰﻓا ي SWAT-CUP رد
ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ زا ﮏﯾ ﺮﻫ بﺎﻧاور ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ و نﺎﺘﺴﻠﮔ نﺎﺘﺳا هدﻮﻧ ﺰﯿﺨﺑآ هزﻮﺣ ﺖﺳرد
ز ﺮﯾ ﻮﺣ ﺿ ﻪ ﺎﻫ لﺪﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ARCSWAT
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﻪﺑ GIS
ناﻮﻨﻋ ﯽﺷور ﺪﻣآرﺎﮐ ﻣ ﯽ هرﺎﻤﺷ ﻪﺸﻘﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻬﯾﺪﺑ .ﺪﺷﺎﺑ
ﯽﻨﺤﻨﻣ ﻬﺗ ﻪﯿ هﺪﺷ ﻣ ﯽ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ تﺎﻋﻼﻃا ﻪﯾﺎﭘ يا ﻪﺿﻮﺣ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﯽﺗآ ﯽﺸﻫوﮋﭘ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣ
هدﺎﻔﺘﺳادرﻮﻣ .دﺮﯿﮔ راﺮﻗ
-2 شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
-2 - 1 ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣ
ﺰﯿﺨﺑآ هزﻮﺣ ﺎﺑ هدﻮﻧ
ﺖﻌﺳو 79587 ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﻪﻨﻣاد رد رﺎﺘﮑﻫ
´´
10
´ 12
˚ ﺎﺗ55
´´
16
´ 40
˚ و ﯽﻗﺮﺷ لﻮﻃ55
´´
14
´ 45
˚ ﺎﺗ36
´´
11
´ 5
˚ ﻦﯿﺑ ﻪﺿﻮﺣ ﯽﻋﺎﻔﺗرا ﻪﻨﻣاد .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻊﻗاو نﺎﺘﺴﻠﮔ نﺎﺘﺳا رد ﯽﻟﺎﻤﺷ ضﺮﻋ37 -2061
زا ﺮﺘﻣ506
ﻪﺿﻮﺣ ﻪﻧﻻﺎﺳ ﻂﺳﻮﺘﻣ شرﺎﺑ .ﺖﺳا ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺎﯾرد ﺢﻄﺳ /27
ﯽﻠﯿﻣ2 ﺮﺘﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ شرﺎﺑ ﯽﻧﺎﺘﺴﻫﻮﮐ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا لﺎﺳ رد
ﻪﺑ ترﻮﺻ د و فﺮﺑ ﯽﺘﺷد ﻖﻃﺎﻨﻣ ر ﻪﺑ
ترﻮﺻ نارﺎﺑ ﻣ ﯽ ﯽﻠﮕﻨﺟ و يزروﺎﺸﮐ ﯽﺿارا ﻪﺑ ﻪﺿﻮﺣ ﯽﺿارا يﺮﺑرﺎﮐ هﺪﻤﻋ .ﺪﺷﺎﺑ
هرﺎﻤﺷ ﻞﮑﺷ .دراد صﺎﺼﺘﺧا نﺎﺸﻧ1
هﺪﻨﻫد ﻪﺿﻮﺣ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ تﺎﺼﺘﺨﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣ
ﻣ ﯽ .ﺪﺷﺎﺑ
ﻞﮑﺷ - 1 ناﺮﯾا رﻮﺸﮐ و نﺎﺘﺴﻠﮔ نﺎﺘﺳا رد هدﻮﻧ هزﻮﺣ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ
-2 -2 ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ شرﺎﺑ - بﺎﻧاور
ياﺮﺑ ﻪﯿﺒﺷ ﺳ يزﺎ ﯽﻌﯾزﻮﺗ ﻪﻤﯿﻧ لﺪﻣ زا بﺎﻧاور -
ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ هدﺎﻔﺘﺳا SWAT
هﺪﺷ زا ﯽﮑﯾ لﺪﻣ ﻦﯾا .ﺖﺳا لﺪﻣ
ﺎﻫ ي
ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ هرﻮﻈﻨﻣﺪﻨﭼ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ياﺮﺑ
هزﻮﺣ يﺎﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺰﯿﺨﺑآ لﺎﺳ رد
يزروﺎﺸﮐ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﯾﺎﻤﺣ ﺎﺑ1995
لﺪﻣ ﻦﯾا .ﺪﺷ هداد ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺎﮑﯾﺮﻣآ هﺪﺤﺘﻣ ﺖﻟﺎﯾا ﺮﻈﻧزا
ﺖﺳا ﺪﻣآرﺎﮐ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﺗﺎﺒﺳﺎﺤﻣ ﺑﻪ
يرﻮﻃ ﻪﮐ نﺎﮑﻣا لﺪﻣ يزﺎﺳ ﺢﻄﺳ رد
رد ﻊﯿﺳو رﺎﯿﺴﺑ ﻪﺿﻮﺣ
يﺎﻫ يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﯿﭽﯿﭘ و گرﺰﺑ ﻦﯾا .ﺖﺳا اﺮﺟا ﻞﺑﺎﻗ يدﺎﯾز نﺎﻣز فﺮﺻ نوﺪﺑ ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺎﺑ ﻖﯿﻔﻠﺗ رد لﺪﻣ نﺎﮑﻣا GIS
هدﺎﺳ ﺮﺗ و تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ نﺪﺷ ﻪﯿﺒﺷ
يزﺎﺳ ﻪﯿﻬﺗ و هدﺮﮐ ﻢﻫاﺮﻓ ار ﺎﻫ ﻪﺸﻘﻧ
يﺎﻫ ار ﯽﻟﺎﺘﯿﺠﯾد
نﺎﮑﻣا ﺮﯾﺬﭘ ﯽﻣ ﺳ .دزﺎ ﯽﮑﯿﻟورﺪﯿﻫ يﺎﻫﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻪﯿﺒﺷ
يزﺎﺳ هﺪﺷ ﻪﺑ ﻪﻠﯿﺳو لﺪﻣ ،ﯽﺤﻄﺳ بﺎﻧاور ،ذﻮﻔﻧ ،بﻮﺳر ﻞﻣﺎﺷ SWAT
.ﺖﺳا شواﺮﺗ و يﺮﺸﻗ ﺮﯾز نﺎﯾﺮﺟ ،قﺮﻌﺗ و ﺮﯿﺨﺒﺗ ﻪﺑ
ﯽﻠﮐرﻮﻃ ﻪﯾﻻ يﺎﻫ ﻪﯾﺎﭘ ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا زﺎﯿﻧدرﻮﻣ
لﺪﻣ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﯽﻣ ﺮﯾز :ﺪﻨﺷﺎﺑ
-2 - 3 ﯽﺿارا يﺮﺑرﺎﮐ ﻪﺸﻘﻧ
زا ﻪﺿﻮﺣ ﯽﺿارا يﺮﺑرﺎﮐ ﻪﺸﻘﻧ ﻪﺸﻘﻧ
يﺎﻫ ﯽﻓاﺮﮔﻮﭘﻮﺗ ﻪﯾﺎﭘ 1:50000
ﺮﯾوﺎﺼﺗ زا ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺶﺷﻮﭘ ﻪﺸﻘﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و
هراﻮﻫﺎﻣ يا ﺖﺳﺪﻨﻟ لﺎﺳTM
رد و ﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا1986 مﺮﻧ
راﺰﻓا ArcGIS ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ .
ﺖﯾﺎﻬﻧرد ﻪﺸﻘﻧ حﻼﺻا هﺪﺷ يﺮﺑرﺎﮐ
ﺪﮐ ﮏﯾ ﺎﺑ ﯽﺿارا ﯽﻤﻗررﺎﻬﭼ
ﺰﯿﺨﺑآ ﻪﺿﻮﺣ يﺮﺑرﺎﮐ ﻪﺸﻘﻧ .ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﻓﺮﻌﻣ لﺪﻣ ﻪﺑ لﺪﻣ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣ
زا ﺲﭘ
ﻪﻘﺒﻃ يﺪﻨﺑ لﺪﻣ ﻂﺳﻮﺗ هرﺎﺑود ردSWAT
ﻞﮑﺷ .ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ2
-2 - 4 ﯽﺸﮑﻫز ﻪﮑﺒﺷ ﻪﺸﻘﻧ و عﺎﻔﺗرا ﯽﻣﻮﻗر لﺪﻣ
ﻪﺸﻘﻧ ﺖﻗد ﺎﺑDEM
رد78 ) ﺮﺘﻣ78 ﺮﯾز ،ﺰﯿﺨﺑآ ﻪﺿﻮﺣ ندﺮﮐ ﺺﺨﺸﻣ ياﺮﺑ (SRTM
ﻪﺿﻮﺣ ﺎﻫ ﯽﺸﮑﻫز يﻮﮕﻟا ﺰﯿﻟﺎﻧآ و
ﻦﯿﻣز ﺢﻄﺳ هدﺎﻔﺘﺳادرﻮﻣ
راﺮﻗ ﻣ ﯽ ﻮﺣ ﺐﯿﺷ ﻪﺸﻘﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .دﺮﯿﮔ يور زا ﺰﯿﻧ ﻪﺿ
ﻪﺘﺧﺎﺳDEM ﻣ ﯽ ﻞﮑﺷ رد .دﻮﺷ ﻪﺸﻘﻧ3
ﻪﺿﻮﺣ ﺐﯿﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ
هﺪﺷ زا ردDEM نﺎﺸﻧ سﻼﮐ5 هداد
هﺪﺷ نﺎﻣزﺎﺳ زا هﺪﺷ ﯽﻣﻮﻗر ﻪﻧﺎﺧدور ﻪﮑﺒﺷ ﻪﺸﻘﻧ .ﺖﺳا ﻞﮕﻨﺟ
ﺎﻫ
ﻞﯾﺎﻓ ﺖﻣﺮﻓ ﺎﺑ و ﺪﯾدﺮﮔ ﺬﺧا رﻮﺸﮐ ﻞﮐ ﻊﺗاﺮﻣ و SHAPE
تﺎﯿﺋﺰﺟ ﻢﯿﺳﺮﺗ ياﺮﺑ ﯽﺸﮑﻫز ﻪﮑﺒﺷ ﻪﺸﻘﻧ .ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﻓﺮﻌﻣ لﺪﻣ ﻪﺑ
ﻗد ﻖﯿ ﺮﺗ ﻪﮐ ﯽﻌﻗاﻮﻣ رد ﯽﺸﮑﻫز يﻮﮕﻟا زا ي ندﺮﮐ ﺺﺨﺸﻣ ﻪﺑ ردﺎﻗ ﻪﺿﻮﺣDEM
نآ ﺎﻫ ﺪﺷﺎﺒﻧ هدﺎﻔﺘﺳادرﻮﻣ راﺮﻗ
ﻣ ﯽ .دﺮﯿﮔ ..
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣ ﺰﯿﺨﺑآ هزﻮﺣ عﺎﻔﺗرا ﯽﻣﻮﻗر لﺪﻣ ﻪﺸﻘﻧ- 3 ﻞﮑﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رﻮﻣ ﺰﯿﺨﺑآ هزﻮﺣ ﯽﺿارا يﺮﺑرﺎﮐ ﻪﺸﻘﻧ- 2 ﻞﮑﺷ -2 - 5 ﻪﺸﻘﻧ كﺎﺧ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ
تﺎﻋﻼﻃا كﺎﺧ ﺳﺎﻨﺷ سﺎﯿﻘﻣ ﺎﺑ نﺎﺘﺴﻠﮔ نﺎﺘﺳا يرادﺰﯿﺨﺑآ و ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻞﮐ هرادا زا لﺪﻣ زﺎﯿﻧ درﻮﻣ ﯽ 1:100000
ﻦﯾا .ﺪﯾدﺮﮔ ﺬﺧا تﺎﻋﻼﻃا
ياﺮﺑ كﺎﺧ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ و ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﯾﻻ
يﺎﻫ كﺎﺧ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻣ
ﯽ ﻞﮑﺷ) ﺪﺷﺎﺑ
ﺎﺑ .(4 ﮑﺗ ﻪﯿ ﺮﺑ دﺎﻔﺘﺳا و ﻪﺸﻘﻧ ﻦﯾا ﺐﯿﺷ ﻪﺸﻘﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و كﺎﺧ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺮﮕﯾد و ﻖﻤﻋ ،ﺖﻓﺎﺑ ﻞﯿﺒﻗ زا ﯽﺗﺎﯿﺻﻮﺼﺧ زا ه
و
يﺮﺑرﺎﮐ كﺎﺧ ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ هوﺮﮔ ﻪﺸﻘﻧ ﯽﺿارا ﻂﯿﺤﻣ رد و لﺪﻣ رد SCS
،نارﺎﮑﻤﻫ و هداز بﻮﻘﻌﯾ) .ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ GIS
.(1389 ﻪﺑ ﻠﮐرﻮﻃ ﯽ ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ هوﺮﮔ عﻮﻧ ود ياراد هدﻮﻧ هزﻮﺣ وC
ﻣD ﯽ .ﺪﺷﺎﺑ رد ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯿﻟوا لﺪﻣ ﻢﯿﻈﻨﺗ
ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ
،ﻪﺿﻮﺣ ﺴﻘﺗ ﻢﯿ يﺪﻨﺑ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ و (ﯽﻨﮕﻤﻫﺎﻧ ﺮﺛا ﺶﻫﺎﮐ ياﺮﺑ) ﻪﺿﻮﺣ ﺮﯾز يداﺪﻌﺗ ﻪﺑ ﻪﺿﻮﺣ ﺎﻫﺪﺣاو
ي ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ ﺦﺳﺎﭘ
)
1HRU ﯽﻣ ( ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻫﺪﺣاوHRU
ي .ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻧﺎﺴﮑﯾ ﺐﯿﺷ و يﺮﺑرﺎﮐ و كﺎﺧ ،ﺶﺷﻮﭘ ياراد ﻪﮐ ﯽﻨﮕﻤﻫ
ﻞﮑﺷ - 4 ﺰﯿﺨﺑآ هزﻮﺣ كﺎﺧ ﺖﻓﺎﺑ ﻪﺸﻘﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣ
لﺪﻣ ﻞﻣﺎﺷ تﺎﻋﻼﻃا ﻦﯾا .ﺖﺳا ﻪﻧازور ﯽﻧﺎﻣز ﻪﯾﺎﭘ رد ﯽﻤﯿﻠﻗا تﺎﻋﻼﻃا ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ SWAT
و ﺮﺜﮐاﺪﺣ ،شرﺎﺑ
ﻪﻧازور دﺎﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﻂﺳﻮﺘﻣ و يﺪﯿﺷرﻮﺧ ﺶﺑﺎﺗ ،ﯽﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر ﻂﺳﻮﺘﻣ ،اﻮﻫ تراﺮﺣ ﻪﺟرد ﻞﻗاﺪﺣ ﻣ
ﯽ لوﺪﺟ رد .ﺪﺷﺎﺑ 1
ا هﺎﮕﺘﺴﯾ يﺎﻫ هدﺎﻔﺘﺳادرﻮﻣ نﺎﺸﻧ نﺎﺸﺘﯿﻌﻗﻮﻣ و
هداد هﺪﺷ ﻋﻼﻃا زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺖﺳا رد ﻊﻗاو هدﻮﻧ يﺮﺘﻣورﺪﯿﻫ هﺎﮕﺘﺴﯾا تﺎ
.ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﺠﻨﺳ ﺖﺤﺻ و ﯽﺠﻨﺳاو ﯽﻃ رد تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﻪﺿﻮﺣ ﯽﺟوﺮﺧ لوﺪﺟ
- 1 ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ا هﺎﮕﺘﺴﯾ يﺎﻫ هدﺎﻔﺘﺳادرﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد
هﺎﮕﺘﺴﯾا ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ لﻮﻃ
ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ضﺮﻋ
عﺎﻔﺗرا
هدﻮﻧ
´ 16
˚ 55
´ 04
˚ 37 280
قﻼﺸﻗ
´ 19
˚ 55
´ 55
˚ 36 1040
ﻧ باﺮ
´ 35
˚ 55
´ 01
˚ 37 1500
نﺎﯿﻣار
´ 08
˚ 55
´ 01
˚ 37 200
ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ ﯽﻧﺎﻣز ﻪﯾﺎﭘ رد -2004
.ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ يدﻼﯿﻣ2001 ياﺮﺑ
ﻪﻨﯿﻬﺑ يزﺎﺳ ﻦﯾا ﺮﺘﺸﯿﺑ قﺎﺒﻄﻧا و لﺪﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ
ﻪﺿﻮﺣ ﺎﺑ ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣ
دﺮﯿﮔ ترﻮﺻ ﯽﺠﻨﺳاو ﻪﮐ ﯽﺘﺴﯾﺎﺑ و ؛
ﻪﺘﺴﺑ زا لﺪﻣ ﯽﺠﻨﺳاو ياﺮﺑ مﺮﻧ
راﺰﻓا ي SWAT CUP و
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ SUFI2 ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﯾا رد .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺟرد
مﺪﻋ رﻮﺘﮐﺎﻓ ود ﻂﺳﻮﺗ ﺖﯿﻌﻄﻗ P-factor
و R-factor ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
ﻣ ﯽ .ددﺮﮔ
ﻪﺑ ﯽﻠﮐرﻮﻃ ﺮﺜﮐا ﻪﮐ ﻪﭼ ﺮﻫ هداد
يﺎﻫ ﯽﺗاﺪﻫﺎﺸﻣ رد
ﺪﻧﺎﺑ ﻦﯿﻤﺨﺗ مﺪﻋ ﺖﯿﻌﻄﻗ ﺪﺻرد95
ﻊﻗاو ﻧﻮﺷ ﺪ (p-factor) ﻪﻠﺻﺎﻓ و
ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻦﯿﺑ ﺪﺣ ﻻﺎﺑ و ﺪﺣ ﻦﯿﯾﺎﭘ 95 ﺪﺻرد ﻢﯿﺴﻘﺗ فاﺮﺤﻧا ﺮﺑ رﺎﯿﻌﻣ
هداد يﺎﻫ هزاﺪﻧا ﮔ يﺮﯿ هﺪﺷ ﺎﺗ ﺪﺣ ﮏﭼﻮﮐ ﻦﮑﻤﻣ دﻮﺷ
(R-
factor) ﺖﻗد ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ .دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺗﻻﺎﺑ هﺪﺷ ﯽﺠﻨﺳاو لﺪﻣ ﺖﻗد ﯽﺳﺮﺑ ياﺮﺑ لﺪﻣ ﯽﺠﻨﺳاو زا ﺪﻌﺑ
ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ ﻪﯾﺎﭘ رد
ﯽﻧﺎﻣز -2006 ﺪﻣ ﺖﻗد ﯽﺑﺎﯾزرا زا ﺪﻌﺑ .ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و 2005
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ل
ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ يرﺎﻣآ ي ) ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺐﯾاﺮﺿ R2
شﺎﻧ ﺐﯾﺮﺿ ،(
- ) ﻒﯿﻠﮑﺗﺎﺳ ENS
) ﺎﻄﺧ تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺸﯾر و ( نﺎﻨﯿﻤﻃا و (RMSE
يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺖﻗد زا ﻪﻨﯿﻬﺑ
يزﺎﺳ ) بﺎﻧاور ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ راﺪﻘﻣ هﺪﺷ زا ﮏﯾ ﺮﻫ (CN
ﻦﯿﻌﺗ ﺎﺑ و ﺪﯾدﺮﮔ جاﺮﺨﺘﺳا ﺎﻫHRU
ﯽﻧزو ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣCN
ز ﺮﻫ يﺎﻫ HRU راﺪﻘﻣ ﻪﺿﻮﺣ ﺮﯾ
) ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻦﯿﺸﯿﭘ ﯽﺘﺑﻮﻃر ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻪﺿﻮﺣ ﺮﯾزCN (II
ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﮓﻨﯿﻧﺎﻣ شور زا نﺎﯾﺮﺟ ﺖﻋﺮﺳ و مﺎﮕﻨﯿﮑﺳﺎﻣ شور زا نﺎﯾﺮﺟ ﯽﺑﺎﯾ ﺪﻧور .ﺪﻣآ
شور زا بﺎﻧاور ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﻟﻻﺪﺘﺳا
ﺎﻤﺷ شور زا بﺎﻧاور ﻢﺠﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ .ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﯽ ﯽﻨﺤﻨﻣ هر
بﺎﻧاور لﺪﻣ رد وSCS
ARCSWAT ﻪﺑ
ترﻮﺻ :ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺮﯾز
) (1
:ﻪﮐ ) ﯽﺤﻄﺳ بﺎﻧاور=
ﺐﺴﺣﺮﺑ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﻣ (بآ
، زور رد شرﺎﺑ ﻖﻤﻋ= ﺮﻈﻧدرﻮﻣ
) ﺐﺴﺣﺮﺑ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﻣ ،(بآ S
=
ﺖﺷاﺪﻫﺎﮕﻧ كﺎﺧ ﯽﺤﻄﺳ
) ﺐﺴﺣﺮﺑ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﻣ (بآ ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . ﭘ ﺮﺘﻣارﺎ ﻪﺑ S ترﻮﺻ ،ﯽﺿارا يﺮﺑرﺎﮐ ،كﺎﺧ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﺑ ﯽﻧﺎﮑﻣ
و ﺐﯿﺷ و ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻪﺑ
ترﻮﺻ ﯽﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ كﺎﺧ ﺖﺑﻮﻃر تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣز ﺖﺷاد هﺎﮕﻧ ﺮﺘﻣارﺎﭘ .ﺪﻨﮐ
ﻪﺑ ترﻮﺻ ﯽﻣ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﺮﯾز :ددﺮﮔ
) (2
زور رد ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ راﺪﻘﻣ =CN ﺮﻈﻧدرﻮﻣ
ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . راﺪﻘﻣ ﯽﻣ ﺮﯿﻐﺗ 0
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ .ﺪﻨﮐ ﻪﺿﻮﺣ CN
ﺮﺑ
سﺎﺳا تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽﻓاﺮﮔﻮﯾﺰﯿﻓ
،ﻪﺿﻮﺣ ﮔ هوﺮ ﺎﻫ ي ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ يﺮﺑرﺎﮐ ،كﺎﺧ
،ﯽﺿارا ﺖﯿﻌﺿو ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ و
ﺖﯿﻌﺿو
ﺖﺑﻮﻃر ﻦﯿﺸﯿﭘ كﺎﺧ ﻣ ﯽ ،ﯽﻫﺎﻨﭘ و يﺪﻤﺤﻣ) ﺪﺷﺎﺑ ،نارﺎﮑﻤﻫ و هداز بﻮﻘﻌﯾ ،1385
.(1389 شور زا ﯽﮑﯾSCS
شور ﺎﻫ ي
ﻪﻫد رد ﻪﮐ ﺖﺳا بﺎﻧاور ﻦﯿﻤﺨﺗ ﻪﺑ 1950
ﻪﻠﯿﺳو ﺎﯾ ﺎﮑﯾﺮﻣآ كﺎﺧ ﺖﻇﺎﻔﺣ نﺎﻣزﺎﺳ ﮐ)SCS
ﺖﻇﺎﻔﺣ ﺲﯾوﺮﺳ نﻮﻨﮐا ﻪ ﺎﯾ ﯽﻠﻣ
هﺪﯿﻣﺎﻧ (NRCS ﻣ ﯽ و ﺪﯾدﺮﮔ عاﺪﺑا دﻮﺷ يﺮﺑرﺎﮐ ﺖﺤﺗ بﺎﻧاور راﺪﻘﻣ ﻦﯿﻤﺨﺗ ياﺮﺑ
كﺎﺧ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ عاﻮﻧا و ﯽﺿارا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺎﻫ
ﺖﺳا هدﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ،ﮏﻨﯿﺳﺎﺑ)
،رﻮﭘﺮﺒﮐا و هداز بﻮﻘﻌﯾ ؛2010 .(1390
لﺪﻣ رد ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ شور نﺪﯿﻧﺎﺠﻨﮔ ﻞﯾﻻد
:زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋSWAT -1
شور ﻦﯾا ﻪﺑ
رﻮﻃ ﯿﺳو ﺎﮑﯾﺮﻣآ هﺪﺤﺘﻣ ﺖﻟﺎﯾا ﺮﺳﺎﺗﺮﺳ رد ﯽﻌ هدﺎﻔﺘﺳادرﻮﻣ
ﯽﻣ راﺮﻗ دﺮﯿﮔ -2 يور ﺮﺑ
ﻪﺿﻮﺣ يﺎﻫ و ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ هزاﺪﻧا ﺎﺑ - 3
يدورو ﻪﺑ ﻞﻬﺳ يﺎﻫ .دراد زﺎﯿﻧ ﯽﻟﻮﺻﻮﻟا
ﺎﻬﻧ
ًﺎﺘﯾ ﺎﺑ راﺪﻘﻣ ندﺮﮐ دراو CN
ندﺮﮐ ﯽﮑﯾ و ﺪﺣاو ﺮﻫ ﺎﻫﺪﺣاو
ي ﻦﮕﻤﻫ ظﺎﺤﻟزا ﻌﺗ ﻪﺿﻮﺣ بﺎﻧاور ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﯽﯾﺎﻬﻧ ﻪﺸﻘﻧCN
.ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﯿ ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ
ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﯽﻧزو ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ،نارﺎﮑﻤﻫ و ياﺪﯿﺷ) ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﯾز ﻪﻄﺑار زا ﻪﺿﻮﺣ ﻞﮐCN
:(1389
CN= (3) نآ رد ﻪﮐ ،ﻪﺿﻮﺣ ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﯽﻧزو ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣC:
،ﺪﺣاو ﺮﻫ ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ و ﺪﺣاو ﺮﻫ ﺖﺣﺎﺴﻣ
ﺖﺣﺎﺴﻣA
ﻪﺿﻮﺣ ﻞﮐ ﻣ
ﯽ ﺪﺷﺎﺑ .
-3 ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺮﺘﻣارﺎﭘ يﺎﻫ هرﺎﻤﺷ ﻞﮑﺷ ﯽﺠﻨﺳاو هرود ﯽﻃ رد هدﻮﻧ يﺮﺘﻣورﺪﯿﻫ هﺎﮕﺘﺴﯾا ﻞﺤﻣ رد ﻪﺿﻮﺣ زا ﯽﺟوﺮﺧ فاﺮﮔورﺪﯿﻫ 5
-2004 و2001 ﺶﯾﺎﻤﻧ ﻪﻧازور ﯽﻧﺎﻣز هزﺎﺑ رد نآ ﺮﻇﺎﻨﺘﻣ شرﺎﺑ هداد
هﺪﺷ هرﺎﻤﺷ ﻞﮑﺷ .ﺖﺳا فاﺮﮔورﺪﯿﻫ ﺰﯿﻧ6
هﺪﻫﺎﺸﻣ يا و
ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ ﯽﻧﺎﻣز هزﺎﺑ رد ار هﺪﺷ -2006
ﺶﯾﺎﻤﻧ2005 ﻣ ﯽ هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﻫد ﯽﻃ رد ار لﺪﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺞﯾﺎﺘﻧ 2
ﺶﯾﺎﻤﻧ ﯽﺠﻨﺳ ﺖﺤﺻ و ﯽﺠﻨﺳاو هرود ود ﺮﻫ ﻣ
ﯽ .ﺪﻫد ﻪﺑ ﯽﻠﮐرﻮﻃ قﺎﺒﻄﻧا بﺎﻧاور جوا و ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ جوا ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯿﺑ يدﺎﯾز
هﺪﻫﺎﺸﻣ يا و ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ ﺐﯾﺮﺿ راﺪﻘﻣ .دراد دﻮﺟو ﯽﺠﻨﺳ ﺖﺤﺻ و ﯽﺠﻨﺳاو هرود ود ﺮﻫ ﯽﻃ رد هﺪﺷ ENS
هرود ياﺮﺑ
ﯽﺠﻨﺳاو /78 ﺐﯾﺮﺿ ،0 R2 ﺮﺑاﺮﺑ /89 و0 ﺮﺑاﺮﺑRMSE /52 ﺖﺳد ﻪﺑ0 ﻦﯾا راﺪﻘﻣ .ﺪﻣآ ﺺﺧﺎﺷ
ﺎﻫ ﺖﺤﺻ هرود ياﺮﺑ يرﺎﻣآ ي
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﯽﺠﻨﺳ /67
،0 /79 و0 /81 ﺖﺳد ﻪﺑ0 راﺪﻘﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﻧﺪﻣآ p-factor
و d-factor ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﯽﺠﻨﺳاو هرود ياﺮﺑ
/98 و0 /38 ﯽﺠﻨﺳ ﺖﺤﺻ هرود ياﺮﺑ و4 و1
/39 ﺖﺳد ﻪﺑ4 راﺪﻘﻣ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ .ﺪﻧﺪﻣآ p-factor
ﻦﯿﯾﺎﭘ راﺪﻘﻣ و d-factor
رد
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا نﺎﺸﻧ
هﺪﻨﻫد يﻻﺎﺑ ﺖﻗد ﻪﯿﺒﺷ
يزﺎﺳ .دراد
ﻞﮑﺷ 5 ﻘﻣ– ﺮﯾدﺎ هﺪﻫﺎﺸﻣ يا و ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ ﯽﺠﻨﺳاو هرود رد هدﻮﻧ يﺮﺘﻣورﺪﯿﻫ هﺎﮕﺘﺴﯾا ﻪﻧﺎﻫﺎﻣ ﯽﺑد هﺪﺷ
ﯽﺠﻨﺳ ﺖﺤﺻ هرود رد هدﻮﻧ يﺮﺘﻣورﺪﯿﻫ هﺎﮕﺘﺴﯾا ﻪﻧﺎﻫﺎﻣ ﯽﺑد هﺪﺷيزﺎﺳﻪﯿﺒﺷ وياهﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣياهﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ–6 ﻞﮑﺷ لوﺪﺟ
- 2 ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ رد لﺪﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا ي ﻪﯿﺒﺷ
يزﺎﺳ ﻪﻧﺎﻫﺎﻣ ﯽﺑد
هرود آ ﺺﺧﺎﺷ
يرﺎﻣ
ENS
R2
RMSE p-factor
d-factor
ﯽﺠﻨﺳاو /78
0 /89
0 /52
0 /98
0 /38
4
ﯽﺠﻨﺳ ﺖﺤﺻ
/67 0 /79
0 /81
0 1
/39 4
رد لﺪﻣ يﻻﺎﺑ ﺖﻗد زا نﺎﻨﯿﻤﻃا زا ﺪﻌﺑ ﻪﯿﺒﺷ
يزﺎﺳ راﺪﻘﻣ هرﺎﻤﺷ)CN
ﯽﻨﺤﻨﻣ ﻪﯿﻟواSCS
ياﺮﺑ ﻂﯾاﺮﺷ ﯽﺘﺑﻮﻃر (ﻂﺳﻮﺘﻣ
مﺎﻤﺗ ﺢﻄﺳ رد ز21
ﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺎﺑ و ﺪﯾدﺮﮔ جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﺿﻮﺣ ﺮﯾ ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﻪﺸﻘﻧ ﻪﺿﻮﺣ ﺮﯾز ﺮﻫ ﺢﻄﺳ رد ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤ
.ﺪﯾدﺮﮔ ﻢﯿﺳﺮﺗ ﻪﺿﻮﺣ بﺎﻧاور
ﻪﺑ ﯽﻠﮐرﻮﻃ ﻪﺿﻮﺣ ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و84
/5 ﻣ73 ﯽ راﺪﻘﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺷﺎﺑ ﻣ
ﯽﻧزو ﻦﯿﮕﻧﺎﯿ
هدﻮﻧ هزﻮﺣ ﻞﮐ ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ /62
ﺖﺳد ﻪﺑ77 .ﺪﻣآ
هدﻮﻧ ﺰﯿﺨﺑآ هزﻮﺣ ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﻪﺸﻘﻧ- 7 ﻞﮑﺷ
-4 و ﺚﺤﺑ ﺘﻧ ﻪﺠﯿ يﺮﯿﮔ
ﻻﺎﺑ راﺪﻘﻣ p-factor
ﻦﯿﯾﺎﭘ راﺪﻘﻣ و d-factor
ﺖﺤﺻ و ﯽﺠﻨﺳاو هرود ود ﺮﻫ ﯽﻃ رد ﺠﻨﺳ
ﯽ نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد لﺪﻣ يﻻﺎﺑ ﺖﻗد
رد ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ .دراد لﺪﻣ يزﺎﺳ ﻪﺒﺷ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺖﯿﻌﻄﻗ مﺪﻋ و ﻪﺑ
يرﻮﻃ ﻪﮐ ﺮﺜﮐا هداد يﺎﻫ مﺪﻋ ﻦﯿﻤﺨﺗ ﺪﻧﺎﺑ رد ﯽﺗاﺪﻫﺎﺸﻣ
ﺖﯿﻌﻄﻗ .ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ %95
ﻪﺑ ﯽﻠﮐرﻮﻃ لﺪﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ بﺎﻧاور دروآﺮﺑ ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ شور وSWAT
ﯽﺠﻨﺳاو نوﺪﺑSCS
ﻪﺋارا ار ﯽﺘﺳردﺎﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻣ
ﯽ .ﺪﻨﮐ
ًﺎﺻﻮﺼﺨﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﯽﺠﻨﺳاو ﺖﻗد ﯽﺣاﺮﻃ ﻞﯿﺳ دروآﺮﺑ ياﺮﺑ ﻧدرﻮﻣCN
زﺎﯿ جوا ﺮﯾدﺎﻘﻣ اﺮﯾز ﺖﺳا
راﺪﻘﻣ ﻪﺑ رﺎﯿﺴﺑ هﺪﺷ هدروآﺮﺑ سﺎﺴﺣCN
ﻣ ﯽ رﺎﭘ ﻦﯾا راﺪﻘﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﻫ و ﻪﺿﻮﺣ ﺮﯾز ﺮﻫ ﺢﻄﺳ رد ﺮﺘﻣا
HRU
،نارﺎﮑﻤﻫ و ﻢﯿﮐ) دﻮﻤﻧ اﺪﯿﭘ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻨﮕﻤﻫﺎﻧ ﻻﺎﺑ ﻪﺿﻮﺣ بﺎﻧاور ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ راﺪﻘﻣ .(2010
ﻣ ﯽ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
كﺎﺧ ﺰﯿﭼﺎﻧ يﺮﯾﺬﭘﺎﻧذﻮﻔﻧ ﻣ
ﯽ ﯽﻓﺎﺿا بآ ترﻮﺻ ﻦﯾا رد .ﺪﺷﺎﺑ وررد
ي دﺎﺠﯾا بﺎﻧاور و ﻪﺘﻓﺎﯾ نﺎﯾﺮﺟ ﻦﯿﻣز ﻣ
ﯽ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣﺎﺑ
نارﺎﮑﻤﻫ و ياﺪﯿﺷ )
هﺪﯾﺪﭘ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ .دراد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد (1389 يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ
ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ور ﺪﻧور ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﻢﮐ
ﺪﻫﺎﺷ ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺶﺷﻮﭘ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﺳ
بﻼﯿ ﻪﺿﻮﺣ ﻦﯾا رد ﯽﯾﺎﻫ هدﻮﺑ
ا ﻦﯾا ﯽﻧاواﺮﻓ ﻪﮐ ﻢﯾ ﺳ
ﻞﯿ رد ﺎﻫ ﻮﺣ ﺿ ﻪ ﺖﺳا ﯽﻧوﺰﻓ ﻪﺑ ور اﺬﻟ ؛
ﺿﻮﺣ ﻦﯾا رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يرادﺰﯿﺨﺑآ يﺎﻫﺪﻨﯾاﺮﻓ مﺎﺠﻧا و ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺶﺷﻮﭘ ﺎﯿﺣا .ﺖﺳا ﯽﺗﺎﯿﺣ و ﻢﻬﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﻪ
رد ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﻪﺸﻘﻧ دﺮﺑرﺎﮐ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﯿﺒﺷ
يزﺎﺳ بﺎﻧاور شرﺎﺑ ﻣ
ﯽ ﻪﺸﻘﻧ زا ناﻮﺗ ﻬﺗ
ﻪﯿ هﺪﺷ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ تﺎﻋﻼﻃا
ﻪﺿﻮﺣ رد ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد ﻪﯾﺎﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣ
ﺮﺜﮐا رد كﺎﺧ ﻦﯿﯾﺎﭘ يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ .دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا
ﺖﻤﺴﻗ ﺎﻫ ﻪﺿﻮﺣ ي و
ﻪﺑ و هﮋﯾ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد هﺮﺨﺻ
يا ﻢﺠﺣ جوﺮﺧ ﻖﻃﺎﻨﻣ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد ﻪﺿﻮﺣ ﺐﯿﺷ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ و ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺐﯾﺮﺨﺗ و
نﺪﺷ بﻼﯿﺳ و ﻪﻧﺎﺧدور نﺎﯿﻐﻃ ﺐﺒﺳ ﻻﺎﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ و ﻪﺘﻓﺎﯾ نﺎﯾﺮﺟ بآ يﻻﺎﺑ ﻣ
ﯽ ﻪﻨﯿﻣز رد مزﻻ تاﺪﯿﻬﻤﺗ ﺖﺳا مزﻻ ﻪﮐ دﻮﺷ
ﺨﺑآ هزﻮﺣ ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﻦﯾا دﻮﺟو ﺎﺑ .دﻮﺷ هﺪﯿﻣﺎﺠﻧا بآ ﺖﻋﺮﺳ ﺶﻫﺎﮐ و نﺪﺷ ﯽﺑﻼﯿﺳ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﻪﺿﻮﺣ ﻂﯾاﺮﺷ هدﻮﻧ ﺰﯿ
عﻮﻗو ﺳ بﻼﯿ بآ ﺖﻓر رﺪﻫ و ﯽﻧآ يﺎﻫ ﻪﺑ
ترﻮﺻ هداد قﻮﺳ بﺎﻧاور ﻣ
ﯽ ) نارﺎﮑﻤﻫ و ياﺪﯿﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ (1389
ﻢﻫ ﻧاﻮﺧ ﯽ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ .دراد ﻪﺑ
ﺖﺳد هﺪﻣآ رد ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺿﻮﺣ
يﺎﻫ تﺎﻋﻼﻃا و رﺎﻣآ ﺪﻗﺎﻓ
ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ ﻣ
ﯽ اﻮﺗ ﺪﻧ ﻪﺑ ترﻮﺻ هدﺮﺘﺴﮔ هدﺎﻔﺘﺳادرﻮﻣ .دﺮﯿﮔ راﺮﻗ
ﻊﺑﺎﻨﻣ
.1 ف ،راﺪﻤﺸﺣ و .م ،ﯽﮐاردا ).
(1390
"
ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﻪﺸﻘﻧ ﻪﯿﻬﺗ ﻮﺣCN
ز زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يﺎﭼ ﯽﺟآ ﺰﯾﺮﺑآ ه
"GIS ، ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻤﺠﻨﭘ
و بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ و يرادﺰﯿﺨﺑآ يﺮﺳاﺮﺳ رﻮﺸﮐ كﺎﺧ
، ﻪﺤﻔﺻ7
.2 ) .آ ،عراز و .ق ،ﯽﻣﺪﻤﻫ .م ،هدازروﺎﯾ .ا ،ياﺪﯿﺷ (1389
"
ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﻪﺸﻘﻧ ﻪﯿﻬﺗ ﻮﺣCN
ز ه آ هواﺮﻣ ﺰﯿﺨﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﭙﺗ زا
،"GIS
.3 ) .ف ،ﺢﻟﺎﺻ يﺮﯿﺼﻧ و .م ،ﺎﯿﻧ يﻮﻠﻋ (1389
"
ﻪﺸﻘﻧ ﻪﯿﻬﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ كﺎﺧCN
ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ ﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ بﺎﻧاور ﻪﻤﯿﻧ لﺪﻣ ﮏﯾ زا هد
ﯽﻌﯾزﻮﺗ
"
،ناﺮﻤﻋ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ ﯽﻠﻣ هﺮﮕﻨﮐ ﻦﯿﻤﺠﻨﭘ ، ص7
.4 ) .ع ،ﯽﻫﺎﻨﭘ و .ح ،يﺪﻤﺤﻣ (1385
"
) شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ بﺎﻧاور ناﺰﯿﻣ دروآﺮﺑ و (SCS
نﺎﺘﺳا) يﺎﭼ ﻪﻌﻠﻗ ﺰﯿﺨﺑآ هزﻮﺣ رد GIS
(ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ
"
ﯽﻤﻠﻋ ﻪﯾﺮﺸﻧ ، -
هرﺎﻤﺷ ،مرﺎﻬﭼ لﺎﺳ ،ناﺮﯾا ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﻦﻤﺠﻧا ﯽﺸﻫوﮋﭘ و10
ﻪﺤﻔﺻ ،11 -123 109
.5 ) .م ،ﺎﯿﻧ يدﺎﺒﻗ و .م ،داز باﺮﯿﻣ (1384
"
رﺎﺘﺧﺎﺳ لﺪﻣ ﺎﻫ دﺮﺑرﺎﮐ و ﯽﺿﺎﯾر ي نآ
ﺎﻫ رد ﺳ ﯿ ﻢﺘﺴ ﺎﻫ ﯽﻨﯿﻣز ﺮﯾز بآ ي
"
ﯽﺷزﻮﻣآ هﺎﮔرﺎﮐ ،
لﺪﻣ يزﺎﺳ ،ﯽﺸﮑﻫز و يرﺎﯿﺑآ ﯽﻠﻣ ﻪﺘﯿﻤﮐ ،ﯽﺸﮑﻫز و يرﺎﯿﺑآ رد ص13
.6 ) .ا ،رﻮﭘﺮﺒﮐا و .م ،هداز بﻮﻘﻌﯾ (1390
"
ﯽﺳرﺮﺑ ﺛﺄﺗ ﯿ ﺮ رﻮﮕﻟا ﯾ ﻢﺘ ﺎﻫ ﻪﻘﺒﻃ ي ﺮﯾوﺎﺼﺗ يﺪﻨﺑ هراﻮﻫﺎﻣ
يا ﯽﺑد و بﺎﻧاور ﯽﻨﺤﻨﻣ هرﺎﻤﺷ ﺮﺑ
ﮏﻤﮐ ﻪﺑ بﻼﯿﺳ ﺮﺜﮐاﺪﺣ وGIS
"RS ،ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﻪﻠﺠﻣ ، هرﺎﻤﺷ
ﻪﺤﻔﺻ ،22 -22 5
.7 .م ،هداز بﻮﻘﻌﯾ لد ﺐﺣﺎﺻ
) .م ،يﺮﺳدور يﺮﻔﻌﺟ و .ش ، ﻦﯿﯿﻌﺗ (1389
هرﺎﻤﺷ ﯽﻨﺤﻨﻣ بﺎﻧاور هزﻮﺣ ﺰﯾﺮﺑآ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا وGIS
"RS ،
ﺗﺎﻣﻮﺋژ ﯽﻠﻣ ﺶﯾﺎﻤﻫ ،ﮏﯿ
ﻪﺤﻔﺻ8
8. Banasik, K. (2010). Empirical determination of runoff curve number for small agricultural watershed Poland. 2nd Joint Federal Interagency Conference, 11pp.
9. Beven, K.J. (2001). Rainfall- Runoff modeling, the primer, Wiley, Chichester, UK, 361pp.
10. Kim, N.W. Lee, J.W. Lee, J. and Lee, J. (2010) SWAT application to estimate design runoff curve number for South Korean conditions, Hydrological Processes, 24(15), 2156-2170
11. Vijay, P. Singh, F. and David, A.W. (2002). Mathematical Modeling of Watershed Hydrology, Journal of Hydrologic Engineering, 7(4), 270-292.
12. Zhang, X. Srinivasan, R. and Van Liew, M. (2010). On the use of multi-algorithm, genetically adaptive multi-objective method for multi-site calibration of the SWAT model, Journal Hydrological Processes, 24, 955–969.
Investigate the Capability of ARCSWAT Semi-Distributed model and GIS program to mapping of CN in Nowdeh watershed
Abstract
Rainfall-runoff Simulation is one of the key issues in hydrology science, and environmental management.
Hydrological models developed to simulate the rainfall-runoff process and evolved stream flow analysis.
The purpose of this study is simulates the runoff and curve number map of Nowdeh watershed in Golestan province. In this regard, is used the ARCSWAT semi-distributed-physical model in GIS environment. At frets the model was run for four periods from 2001 to 2004 years and then to evaluate accuracy of the model, simulations were performed during 2006-2005. Finally the curve number for each sub-catchment was extracted and runoff curve number maps of the average moisture conditions (II) were determined. With using statistical indicators coefficient (R2), coefficient of Nash - Satklyf (ENS) and root mean square error (RMSE) the model was validated and result shows high accuracy in the model simulation during the calibration and validation model. The results show that the highest and lowest average moisture conditions in the area runoff curve numbers is 84 and 73.5, respectively. Average weighted curve numbers of basin 77.62 was determined. Due to the high curves number in the basin that reason of low soil impenetrability measures is necessary to prevent water loss and increase water permeability of study area.
Keywords: calibration, validation, curve number, Nowdeh watershed, ARCSWAT
